‘De
Spotvogel’ door
Salibonani
lesmap
verhaal : Vital Schraenen en Lukas Van Echelpoel tekst en muziek : Lukas Van Echelpoel regie : Vital Schraenen spel : Lukas Van Echelpoel lichtontwerp : Ludo Van Craen klankontwerp en techniek : Bart de Koster decorbouw: Lukas Van Echelpoel en Will Faes
Iedere vogel zingt zoals hij gebekt is. (oud spreekwoord)
Deze voorstelling kwam tot stand in samenwerking met CC Den Horinck in Asse-Zellik en CC Roxy in Temse. Meer info over Salibonani vindt u op: www.collageproducties.be
versie van 1 september 2012
2
Inhoud De vogels zijn bang. Ze hebben schrik ... van de vogelschrik. Dat doet de vogelschrik veel verdriet, want hij houdt van de vogels. Maar de vogels houden niet van hem. Ze denken dat hij gevaarlijk is. Ze vinden hem lelijk. De arme vogelschrik verzint een list om de vogels te lokken. Hij verkleedt zich in spotvogel. Maar wat doen de vogels als ze zien dat hij geen echte spotvogel is?
Een voorstelling over vriendschap, uitgesloten worden en ‘anders’ zijn .
3
Lied met accordeon
“Winter en Zomer” Winter en zomer staat hij in de wei als een eenzaam figuur op een oud schilderij hij kijkt om zich heen waar is toch iedereen hij kijkt in de lucht en hij zucht
Winter en zomer staat hij in het veld niemand’s vriend niemand’s held
Vogelschrik Een vogelschrik wordt op het veld gezet om vogels af te schrikken. Vogels zijn vaak ongenode gasten in moestuinen, boomgaarden en op akkerland, omdat zij de geteelde vruchten en pas gezaaide zaden opeten. Voor vogelverschrikkers worden poppen gebruikt, met
de vogels hebben schrik ze roepen ‘hey slechterik’ ze stoppen hun zang want de vogels zijn bang
Winter en zomer staat hij in de wei zijn armen wijd open maar niemand komt dichterbij de vogels hebben schrik ze roepen ‘stouterik’ hij denkt : ‘O nee! ik ben een vogelschrik!’
gespreide armen en vaak gevuld met stro, om de vogels te laten denken dat de vogelverschrikker een mens is.
‘Vogels chrik’ of ‘vog beide w elversc oorden hrikker zijn go ’, Dale G ed volg root w ens Van oorden Nederla boek v ndse ta an de al.
4
l ie d je
Hey Vog els
Hey vo g els wee ko m s to d ic c h Hey hter n i e t ba vo g bij els ng ho o v v an lieg r wa mij niet t ik weg zeg Hey vo g els ik s wee ta h s ni ier et b mijn ang leve n la ng
je li e d
Ni
aan
no p ia e d
d n a em
mij n a a kt n mij e d n a d v dt man u e o i ers h N d n d a r man zo raa n n ie a k i d ik en d r, b be n a eem a r w v r et zo maa n mij o is h a z d d t ik da ron n e j e be n g gt m bo o e rbij z n o e e o of v t in uw p a o g lo ier h en e t r g e ers vl ie Ied d n n e a ere zo n emd ie d a e r d v ik zo n jk be n da leli k i o z end e n be n a e lijk ik d e l n e b ee n k i be n
5
Ornithologie
De ornithologie of vogelkunde (uit het Grieks: ornis of ornithos, "vogel"; en logos, "kennis") is de studie van vogels. Het omvat de classificatie van soorten en observatie van gedrag, trek, zang en vliegwijze. Een
ornitholoog
is
een
beoefenaar
van
de
ornithologie. Een
(hobby-)ornitholoog wordt ook wel een vogelaar genoemd.
Enkele weetjes ° Het allergrootste ei wordt gelegd door de struisvogel: het weegt bijna 2 kilogram. ° De kleine rietzanger kan zonder onderbreking 4000 km vliegen. Voor zijn vertrek weegt hij 23 gram, bij aankomst 9 gram. ° Naast gieren, waarvan er één ooit in botsing is gekomen met een lijnvliegtuig op meer dan 11.000 m hoogte, zijn de wereldrecordhouders hoogvliegen: >Indische ganzen vliegen op hut trektocht tussen China en India op 9000 m hoogte. >wilde zwanen werden waargenomen op 8000 m hoogte >ooievaars kunnen 5000 m hoog vliegen ° Een pelikaan kan 10 kg vis bewaren in zijn bek
6
De Vogels
ooievaar roodborstje
arend
spotvogel
koolmeesje kwikstaartjes
parkietje
karekiet
tuinfluiter
koekoek ekster kanariepietje kleine bonte specht
reiger
klein vogeltje in een ei
tureluur
7
De Spotvogel Net als veel andere zangers is ook de spotvogel een schuwe vogel die voornamelijk in dicht
struikgewas
te
vinden
is. De
spotvogel
is
onder
andere
door
de
lichtgele
onderzijde en de opmerkelijk lange snavel van verwante soorten te onderscheiden. Spotvogels zijn ook te herkennen aan de zeer luide, afwisselende zang, die vrijwel altijd vanuit het struikgewas voorgedragen wordt en waarin luide tonen afgewisseld worden met dalende tonen. De spotvogel kan de zang van tientallen vogels imiteren, waaronder vaak die van de karekiet, de rietzanger en de merel. Het nest wordt een eind boven de grond gebouwd tussen een aantal takken en bestaat voornamelijk uit gras en wortels. De vogel broedt vrijwel overal in Midden- en NoordEuropa en overwintert in de tropen van Afrika.
Hoogbegaafde musici en geboren nabootsers Sommige
vogels
kunnen
tot
300
verschillende
klanken
voortbrengen.
Nachtegalen maken gebruik van ongeveer 10 tonen waarmee zij een 20-tal liedjes kunnen componeren die bij elk vogeltje weer anders zijn. Vogels zijn zowel hoogbegaafde musici als rasechte nabootsers.
Wordt niet
beweerd dat Mozart een tamme kraai had die zijn Concerto voor Piano nummer 17 kon nazingen?
Wat daar ook van waar is, feit is dat sommige
vogels de zang van andere soorten kunnen reproduceren.
Eksters, Vlaamse
gaaien, spreeuwen en grasmussen bezitten deze gave. Een bijzonder begaafde soort is de ‘spotvogel’. En
laten
we
ook
de
papegaaien
niet
vergeten
die
woorden
kunnen
onthouden. Veel componisten, zoals Maurice Ravel en Olivier Messiaen, hebben voor hun composities gebruik gemaakt van het repertoire van vogels, zoals dat van de nachtegaal en het roodborstje.
8
Muziekinstrumenten uit de voorstelling
piano De piano is een prachtig instrument met toetsen. Men kan er alle soorten muziek op spelen: mooie, droevige, vrolijke, trage en snelle muziek. Er zijn verschillende soorten piano’s: rechtopstaande piano’s, vleugelpiano’s, elektrische piano’s en speelgoedpiano’s.
accordeon De accordeon is een windinstrument. De lucht wordt aangevoerd door een balg. In de kast zitten tongen die het geluid voortbrengen. Wanneer een toets of knop wordt ingedrukt, stroomt de lucht langs een of meer tongen, waardoor deze gaan trillen en er alzo geluid ontstaat.
kazoo Dit muziekinstrumentje bestaat uit een plastic pijpje met een papieren membraan in de wand. Door met de kazoo in de mond te neuriën gaat het membraantje trillen en wordt het geluid vervormd. Met een vloeipapiertje en een kammetje is bijvoorbeeld een vergelijkbaar geluid te maken. Het
geluid
van
een
kazoo
wordt
door
de
meeste
luisteraars als grappig ervaren. De kazoo wordt dan ook meestal aangetroffen in humoristisch bedoelde muziek, maar
ook
een
artiest
regelmatig gebruik van.
als
Paolo
Conte
maakt
er
9
Vo g e l f l u i t j e s
Met deze vogellokfluitjes kun je allerlei vogelgeluiden nabootsen. Na
koekoek
een beetje oefening lukt het je vast om eendjes, roodborstjes en koekoeken in je tuin in te lokken.
merel roodborstje
jong eendje
mama eend
schuiffluitje
speelgoedvogelfluitje
(hiermee kan je verschillende vogels nabootsen)
10
het decor
Voor het decor van de Spotvogel werden meer dan 20 boomstammetjes ontschorst en beschilderd.
Schets van Vital Schraenen voor het masker.
11
Kleurplaat ja ? wat is ‘t ?
mama ? Peut !
11
isseur de reg
eur s s i g de re e regisseur d
l a t i V n e n e a r h Sc Vital Schraenen is sinds 1988 werkzaam in de theaterwereld als auteur, regisseur, acteur, licht- en decorontwerper, vertaler en bewerker. Hij werkte o.a. voor De Tijd, Internationale Nieuwe Scène, Vlaamse Opera Stichting, Ensemble Leporello, Theater Stap, Fabuleus, Circus Picolini, Compagnie Thor, het Brussels Brecht-Eisler koor, L.P.Boonkring, 30CC-leuven. Als acteur was hij vooral te zien in voorstellingen van Ensemble Leporello (o.m. ‘Brussel, een Oerwoud’, ‘De Cid’, ‘Een Tartuffe’). Hij is artistiek leider van het muziektheatergezelschap Tirasila en regisseerde er o.m. ‘KRSK!’, ‘’t ManneHart’ en ‘Slachtwerk’. Naast het artistiek leiden van grote theatrale evenementen (zoals de openingsceremonie voor Brussel 2000,
‘Ode Gand’ (Festival van Vlaanderen 2003 te Gent), openingsevents
‘Beautanik’, ‘Start 07!’,‘Start08!’ en ‘Start09’ van 30CC, een totaalevenement rond “Mijn Kleine Oorlog” van L.P.Boon te Brussel en Ieper), een reeks grootschalig projecten binnen het Mechels festival ‘Stadsvisioenen 2009’, is hij hoofdzakelijk actief als freelanceregisseur van muziektheaterproducties (zoals recentelijk “Vergeten straat, een volksopera”, van Het Brussels Brecht-Eislerkoor en het Hasselts Omroerkoor naar L.P. Boon, “Frankenstein” van Theater Stap, “Ljublju”, een straat-instrumenten-opera naar A. Tsjechov door Maatschappij Excelsior , “Ceci n’est plus Carmen” naar G.Bizet, een 30CCproductie). Hij was als regisseur en vormgever betrokken bij de creatie van de nieuwe show van De Nieuwe Snaar zijnde ‘Foor 11’, die nu succesrijk door Vlaanderen toert. Regelmatig realiseert hij ook producties met amateurgezelschappen en amateurkoren. Onlangs was dat
‘Drie zusters’ van Tsjechov bij Toneel Heverlee, ‘Menuet’ naar L.P.Boon
bij Theater Hellespot,
‘Ubu Koning’ naar A.Jarry en zeer recent ‘Wachten op Godot’ van
Beckett bij de Reynaertghesellen. Ter
gelegenheid
van
het
Bomfestival-Gent
2010
maakte
hij
met
Poolse Vis
het
felgesmaakte ‘Dauw’. Sinds enkele maanden is hij als acteur actief bij het internationaal toerende Brussels gezelschap Fabrique Imaginaire.
13
eler p s e d
s a k Lu l e o p l e h c E n Va
Lukas Van
Echelpoel
s tu deerde
muziek
aan
het
Ste delijk
Conservatorium te Mechelen en kreeg er onder andere les van Peter Cabus, Willy Van Innis en Marcel Sterckx. Hij
schreef
muziek
voor
radio-
en
tv-series
en
componeerde
theatermuziek voor o.a. Het Mechels Miniatuur Theater (nu Het Arsenaal),
De
Ko n in ink lijke
Ne der land se
Fakkeltheater, Thorka T, Theater Pepijn,
s cho uwbu rg,
het
Compagnie Kaiet!, De Nieuw
Amsterdam en Joop Van den Ende Producties. Hij werkte samen met o.a. Kurt Van Eeghem, Johan Verminnen, Bart Peeters, Jan Leyers, Kris De Smet, Jean Blaute, Frank Vaganée e.a. In
1995
richtte
Salibonani
hij
waren:
Salibonani ‘Tokyo
op.
Blue’,
Eerdere
producties
van
‘De Vogels’ (met Thessy
Moerenhout), ‘Suite’ (met Wanda Joosten), ‘Bonjour Micro’ (met Ivan Pecnik en Junior Mthombeni), ‘Aha’ (met Kris De Smet van De Nieuwe Snaar), ‘Een piano met een deurtje’ en ‘De Vlucht van de Wesp’.
14
CD ‘De Spotvogel’
Salibonani De spotvogel
De CD van ‘De Spotvogel’ wordt u per post bezorgd als u ons dit evaluatieformuliertje toestuurt samen met 5 postzegels. Wij zijn erg benieuwd naar uw reacties. Ons adres: Salibonani Fort 8 2860 Sint-Katelijne-Waver
[email protected] 1.
Wat vond u van de voorstelling?
2.
Hoe zijn de reacties van de kinderen? Misschien enkele citaten van leerlingen op de achterkant van dit blad.
Naam van de school: Naam van de klas: Naam van de leerkracht: Adres van de school: E-mailadres:
Plaats, datum en uur van de voorstelling: # Ik sluit 5 postzegels in en wil graag de CD : ja / nee
15