najaar 2013
KENNIS MAGAZINE
o v e r Ku n s t stof Leidingsystemen
AAN
LEIDING
Nieuwe wetenschappelijke
milieudata voor kunststof leidingen
bis werkt... en zo werkt BIS
sita en bis ‘samen goed voor 100% CO2-neutraal inzamelen’
kennisdossiers over functionaliteit en duurzaamheid
inhoud
4
SITA en BIS ‘Samen goed voor 100% CO2-neutraal inzamelen’
8
BIS in de praktijk in 5 stappen
‘SITA blijft ook bij BIS innoveren’
9 6
BIS werkt... ... en zo werkt BIS
Wat mag wel en wat mag niet in de container? BIS:
De spelregels van het BureauLeiding stelt zich met
Buizen Inzamel Systeem
BIS garant dat alle aangeboden kunststof leidingafval wordt ingenomen. Uiteraard gelden hier wel de nodige spelregels voor.
12
Nieuwe
wetenschappelijke MILIEUDATA
Duurzaamheidsaspecten kunststof leidingen vastgelegd
Colofon
“
Uit ons onderzoek blijkt dat de milieuprofielen van kunststof leiding doorgaans beter zijn dan die van concurrerende systemen op basis van traditionele materialen.
„
AANLeiding is een uitgave van BureauLeiding, informatiebureau kunststof leidingsystemen. Met informatieve interviews en artikelen geeft dit magazine een veelzijdig beeld van de innovatieve en duurzame wereld van kunststof leidingsystemen. AanLeiding verschijnt in een gecontroleerde oplage, voor een brede doelgroep geïnteresseerden bij overheden, bedrijfsleven en wetenschap. Wij zijn uiteraard benieuwd naar uw mening over dit magazine. Heeft u opmerkingen, suggesties of wilt u dit magazine ook ontvangen? Laat het ons weten via
[email protected].
Aan dit magazine werkten mee Concept, vormgeving en realisatie: V1 Communicatie, Ermelo. Eindredactie: BureauLeiding. Foto’s: met dank aan SITA, Edco Eindhoven B.V. en BureauLeiding.
13 CE-markering voor kunststof leidingsystemen zit in de pijplijn
Er wordt in Europees verband hard gewerkt aan geharmoniseerde normen voor
© O vername van teksten, foto’s, illustraties en onderwerpen is toegestaan onder het uitdrukkelijke voorbehoud van bronvermelding. Aan de inhoud van deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.
kunststof leidingsystemen.
14 Nieuw record
Kunststof leidingsystemen. Duurzaam besparen.
voor VinylPlus
In 2012 ruim 360.000 ton PVC
Postbus 152 2260 AD Leidschendam
gerecycled in Europa
Telefoon: 070 - 44 40 650 Fax: 070 - 44 40 661
17 Kennisdossier
www.bureauleiding.nl
[email protected]
ver functionaliteit en o duurzaamheid
BureauLeiding bundelt belangrijke informatie over kunststof leidingsystemen najaar 2013 |
3
Duurzaamheid
Francis van der Schoot, Manager Marketing SITA:
‘SITA en BIS: samen goed voor 100% CO2-neutraal inzamelen’ De containerlogistiek in het kader van BIS wordt uitgevoerd door de internationaal en nationaal georiënteerde afvalspecialist SITA. Op verzoek van zogeheten ‘ontdoeners’, zoals grondwerkers, sloop- en bouwbedrijven, plaatst SITA via BureauLeiding containers op locatie om kunststof leidingafval in te zamelen. SITA verzorgt vervolgens ook het transport van de volle containers naar de eindverwerker, waar het materiaal geschikt gemaakt wordt als grondstof voor nieuwe leidingen.
Retourlogistiek
„SITA doet dit werk al geruime tijd en heeft in opdracht van BureauLeiding speciaal voor dit doel de retourlogistiek voor kunststof leidingmateriaal opgezet”, vertelt Francis van der Schoot, Manager Marketing bij SITA. „In de praktijk ontvangt het BIS-team dagelijks opdrachten van ontdoeners om containers te laten plaatsen of af te laten voeren. Bij SITA krijgen we deze opdrachten dan meteen door, waarop wij actie ondernemen.” SITA Green Label Standard
Met SITA Green Label wordt de CO2-uitstoot van het afval 100% geneutraliseerd. SITA en BureauLeiding kijken bij het inzamelen en verwerken van het afval naar de optimale en meest duurzame mogelijkheden. Hiermee reduceren we de CO2-uitstoot en verminderen we de druk op het verbruik van primaire brandstoffen. Toch komt er bij het ophalen en verwerken van het afval nog wel een hoeveelheid CO2-uitstoot vrij. Francis van der Schoot: „Daarom bieden wij onze klanten de mogelijkheid om met het SITA Green Label Standard het overblijvende
4
AAN LEIDING
“
SITA blijft ook bij BIS innoveren, maar garandeert nu, samen met BureauLeiding en het SITA Green Label, al de volledig CO2-
neutrale inzameling van kunststof leidingafval.
”
deel CO2-uitstoot, te compenseren. Hiervoor betaalt de klant op elke factuur een bijdrage waarmee SITA – via Climate Neutral Group (http://climateneutralgroup.com) – duurzame, gecertificeerde energieprojecten financiert. En daarmee wordt de laatste CO2-uitstoot 100% geneutraliseerd. Kortom, een prachtige én krachtige oplossing die actief bijdraagt aan een beter klimaat.”
SITA werkt bij de CO2-berekeningen met de CO2-scan. Deze is ontwikkeld in samenwerking met onderzoeksbureau CE Delft en baseert zich op verschillende bronnen.
planning door boordcomputers en schone motoren in onze bedrijfswagens en toepassing van de meest moderne roetfilters. Maar we bouwen ook volop aan afval-energiecentrales met een hoger energetisch rendement.”
Duurzaamheidsvisie
Verder innoveren
Het maximaal recyclen van de leidingen en SITA Green Label passen naadloos in de duurzaamheidsvisie van deze afvalspecialist. Francis van der Schoot: „We doen nog veel meer om de uitstoot van CO2 te minimaliseren. Denk hierbij aan het zoveel mogelijk recyclen van alle soorten materialen, efficiëntere route-
„Hiermee zijn we er nog niet”, weet Francis van der Schoot. „De technieken voor uitstootbeperking zijn echter volop in ontwikkeling en worden steeds beter. Tot het moment dat we volledig CO2neutraal kunnen inzamelen, biedt SITA haar klanten de mogelijkheid om met het Green Label de directe CO2-emissies te
Up-to-date gegevens
compenseren. Dat is de beste oplossing die we vandaag kunnen inzetten om het milieu nú al een dienst te verlenen. We blijven uiteraard innoveren.” SITA publiceert jaarlijks ook haar eigen CO2-footprint in het duurzaamheidsverslag (http://duurzaamheidsverslag. sita.nl/2012/milieu/co2-footprint). De emissiefactoren zijn gebaseerd op de factoren uit de CO2-prestatieladder. Tenslotte zal SITA dit jaar nog gecertificeerd zijn volgens de CO2-prestatieladder.
najaar 2013 |
5
Innovatie
Het Buizen Inzamel Systeem (BIS)
BIS werkt... Kunststof leiding is een lang leven beschoren – tot meer dan 100 jaar! Toch kunnen onderdelen van kunststof leidingsystemen al eerder in de afvalfase komen, bijvoorbeeld bij de sloop van panden.
Het Buizen Inzamel Systeem (BIS) zorgt al meer dan twintig jaar lang dat dit materiaal wordt ingezameld en hergebruikt. Dat het BIS uitstekend werkt, blijkt uit de 3-laags PVC buis met recyclaat. Deze is voor meer dan 50% uit recyclaat gemaakt en is – net als buis uit 100% nieuwe grondstof – voorzien van KOMO-keur. BureauLeiding stelt zich met BIS garant dat alle aangeboden kunststof leidingafval wordt ingenomen. Uiteraard gelden hier wel de nodige spelregels voor.
6
AAN LEIDING
... en zo werkt BIS De spelregels van het Buizen Inzamel Systeem
Wat mag wel en wat mag niet?
BureauLeiding werkt bij het Buizen Inzamel Systeem samen met een aantal belangrijke partners. BureauLeiding verzorgt – in de persoon van Maya Dhonrhe – de coördinatie. Zij laat op verzoek van onder meer aannemers, bouw- en sloopbedrijven op locatie containers plaatsen voor de inzameling.
Om de kringloop met alle betrokken partijen goed te laten verlopen, gelden de volgende spelregels voor de BISinzameling:
Dit wordt uitgevoerd door afvalspecialist SITA. Deze zorgt ook voor het ophalen van de containers met leidingafval en levert het materiaal af bij de kunststof verwerkers waar BureauLeiding mee samenwerkt. Bij de verwerker wordt het PVC materiaal vermalen tot poeder. Dit recyclaat vormt vervolgens een hoogwaardige grondstof voor nieuwe buis. Het gerecyclede PVC materiaal wordt afgenomen door de leden van BureauLeiding die hiervan 3-laags PVC buis met recyclaat produceren. >>
Heeft u vragen over BIS? Neem dan contact op met Maya Dhonrhe of Claudia Nazir van BureauLeiding: 070 - 44 40 650. Of per e-mail:
[email protected]
•A lle kunststof buizen en hulpstukken van PVC, PE en PP mogen worden ingeleverd. Dus ook afval van leidingen die niet door de leden van BureauLeiding zijn gemaakt. •O nder kunststof leidingen vallen binnen- en buitenrioleringen, elektrabuis en drukleidingsystemen, kunststof hulpstukken, kunststof dakgoten en kunststof kasleidingen zonder sproeivoorzieningen. •V anzelfsprekend moet het afvalmateriaal schoon worden aangeleverd. •V oor de verwerking van ander afval worden kosten in rekening gebracht. •D e aanbieder blijft eigenaar van het afval tot acceptatie door de verwerker. 3-laags PVC buis met recyclaat
Lees op de volgende pagina’s meer over BIS in de praktijk en de spelregels
najaar 2013 |
7
BIS in de praktijk
Het begint met de keuze welke manier van ontdoen het meest geschikt is:
1
Kleine volumes die direct weggebracht kunnen worden: Het beste en goedkoopste is om het zelf te brengen naar een van de 50 inzamelpunten in geheel Nederland.
Kleine volumes die worden opgespaard: Koop een BIS big bag (2m3) bij een van de leden van BureauLeiding en laat de BIS big bag later kosteloos ophalen door SITA.
Grotere volumes (> 1 ton): Huur via BureauLeiding een BIS container (30m3) die door SITA geplaatst en opgehaald zal worden, en profiteer van een vergoeding over schoon kunststof leidingafval.
2
3
contact opnemen
Wilt u kunststof buizen en hulpstukken van PVC, PE en PP laten ophalen? Of wilt u zelf kunststof leidingafval naar een verwerker brengen? Dan kunt u dit rechtsreeks doorgeven via de website www.bureauleiding.nl/BIS of per e-mail (
[email protected]) of fax (070 - 44 40 661) aan de administratie van BureauLeiding.
Grotere volumes én eigen vervoer: Vraag bij BureauLeiding toestemming om het zelf naar de samenwerkingspartners van BureauLeiding te brengen, en profiteer ook van een vergoeding over schoon kunststof leidingafval.
plaatsen container
4
Vervolgens wordt door BureauLeiding aan SITA opdracht gegeven om een container te plaatsen. SITA levert deze in de regel binnen 2 werkdagen.
ophalen container
Zodra de container vol is, kunt u dit weer via de website, e-mail of fax aan BureauLeiding doorgeven. De container wordt dan binnen 2 werkdagen weer door SITA opgehaald.
5 verwerking materiaal
De inhoud van de container wordt bij ontvangst op de verwerkingsfabriek gewogen en gecontroleerd op vervuiling. Eventueel ander afval in de container – zoals keramiek, polyester producten, (tuin)slangen, stortbakken, jerrycans, verpakkingen, emmers, kabelgoten, ijzer, ommanteling van drainagebuizen en plastic folie – wordt niet geaccepteerd. Dit ander afval wordt dan ook op kosten van de ontdoener afgevoerd. Indien de container meer dan 25% vervuiling bevat, kan deze volledig worden afgekeurd.
6 facturatie
Tot slot ontvangt u een factuur van BureauLeiding voor de transportkosten, eventuele verwerking van ander afval en de huurprijs van de container. Op deze factuur wordt de opbrengst van het aangeleverde kunststofleidingafval gecrediteerd. Hierbij geldt natuurlijk: hoe schoner het kunststofleidingmateriaal hoe hoger uw opbrengst!
8
AAN LEIDING
Bureauleiding garandeert met het Buizen inzamel Systeem (BIS) dat alle aangeboden kunststof leidingafval wordt ingenomen. Maar er gelden wel spelregels. Voor al uw vragen over BIS kunt u terecht bij Maya Dhonrhe, 070 - 44 40 650 of
[email protected]
Inzameling van kunststof leidingafval: een mooi gebaar richting ons milieu! Wat mag niet in de container?
Wat mag wel in de container? •K unststof buizen en hulpstukken en
• De buizen en hulpstukken mogen NIET
dakgoten en hulpstukken van PVC,
stukgeslagen of vermalen worden of
PE en PP.
in de container aangestampt worden:
•A lles moet SCHOON worden aangeleverd, bijv. materialen schoonspuiten met een hogedrukspuit.
•D e buizen en hulpstukken moeten vrij zijn van chemische verontreiniging.
dit geldt als vervuiling en zal afgekeurd worden!
• Zand, leem en modder gelden als vervuiling en worden als zodanig in rekening gebracht!
• Onder geen beding: Polyester producten (ook indien met PVC of PE verbonden), folie, (tuin)slangen, buizen met sproeivoorzieningen, zand, modder, ontlasting, electrolas koppelingen, N.B. in geval van meer dan 25% vervuiling kan de volledige inhoud afgekeurd worden! Alleen als u zich houdt aan deze en de overige voorwaarden van BureauLeiding en het Buizen Inzamel Systeem kunnen de Nederlandse producenten van kunststof leiding systemen een perfect sluitende cirkel van buis tot buis garanderen. Indien uw materiaal niet voldoet aan deze voorwaarden, zullen vervuilings- en sorteerkosten in rekening worden gebracht. Meer informatie, incl. de voorwaarden, kunt u vinden op www.bureauleiding.nl/BIS
kabelgoten en dakgoten van ander materiaal dan PVC of PP, ijzer, kunststof drainage buizen met ommanteling, tuinstoelen, producten van ABS, stortbakken, speciekuipen, emmers, kabels, haspels, golfplaten, jerrycans, vuilniszakken, zaagsel, koffiebekers, raamprofielen, e.d.
najaar 2013 |
9
Duurzaamheid Onderzoek
Duurzaamheidsaspecten kunststof leidingen vastgelegd
Nieuwe wetenschappelijke milieudata Voor leidingsystemen is kunststof doorgaans duurzamer dan traditionele materialen. Dit blijkt uit nieuw onderzoek door het gerenommeerde Vlaamse Instituut voor Technologisch Onderzoek (VITO) naar de volledige levenscyclus van leidingsystemen. De onderzoeksresultaten zijn aan een review onderworpen en gevalideerd door het onafhankelijke Oostenrijkse instituut Denkstatt GmbH.
VITO onderzocht de integrale milieuimpact gedurende de gehele levenscyclus van het kunststofleidingsysteem aan de hand van een levenscyclusanalyse (LCA). Voor het berekenen van de totale impact worden alle processen gedurende de productlevensloop beoordeeld: van de grondstoffenextractie en de omvorming tot product, het transport en de installatie van producten, de levensduur van producten tot het uiteindelijk wegwerken of hergebruik van producten aan het einde van de levenscyclus. Carolin Spirinckx, project manager duurzame omgeving bij
10
AAN LEIDING
VITO: „Dit is uitgebreider en vollediger dan de ‘cradle to gate’ benadering. In dat geval wordt namelijk niet de – wezenlijke! – gebruiksfase meegenomen.” Environmental Product Declarations
De uitkomsten van het onderzoek zijn vastgelegd in zogeheten Environmental Product Declarations (EPD’s), gecertificeerde milieuverklaringen die zijn opgesteld volgens de ISO 14025-norm. Bij het onderzoek van VITO zijn verschillende materialen voor de meest gangbare
toepassingen met elkaar vergeleken: • Polypropyleen (PP) en nodulair gietijzer voor afvalwaterleidingen. • Polyethyleen (PE) en nodulair gietijzer voor waterdistributiesystemen onder druk. • Drie verschillende soorten PVC (volwand, 3-laags met recyclaat en 3-laags geschuimd) en beton voor drukloze riolering. • Meerlaagse PE-PEX/AI/PE-PEX met koper voor leidingsystemen voor warm en koud water.
Zes beoordelingscriteria: Van elk leidingmateriaal is de milieubelasting gedurende de gehele levenscyclus beoordeeld aan de hand van: 1) Abiotische uitputting De overmatige extractie van mineralen, fossiele brandstoffen en andere niet-levende, niet-hernieuwbare materialen die tot uitputting van natuurlijke hulpbronnen kan leiden. 2) Verzuringspotentieel De emissies – zoals zwaveloxide en stikstofoxide – die vanuit productieprocessen leiden tot zure regen die de bodem, watervoorraden, menselijke en dierlijke organismen en het ecosysteem schaden.
“
Uit ons onderzoek blijkt dat de milieuprofielen van kunststof leiding doorgaans beter zijn dan die van
3) Eutrofiëringspotentieel Het gevolg van overbemesting van water en grond door voedingsstoffen (zoals stikstof en fosfor). Dit versnelt de plantengroei en doodt de fauna in meren en rivieren.
concurrerende systemen op basis van traditionele materialen.
”
Kunststof meest gunstig
Uit de onafhankelijke levenscyclusanalyses door VITO kwamen kunststof leidingsystemen als meest gunstig naar voren. Uit het onderzoek kan worden afgeleid dat kunststof doorgaans een betere keuze voor leidingsystemen is dan traditionelere materialen. Uitgaande van alle beoordeelde toepassingen bleek de
4) Potentiële bijdrage aan de opwarming van de aarde (de CO2-voetafdruk): Het isolerende effect van broeikasgassen – CO2 en methaan – in de atmosfeer draagt in belangrijke mate bij aan de opwarming van de aarde. Dit tast onze gezondheid aan en die van het ecosysteem waarin we leven. 5) Potentiële aantasting van de ozonlaag Door aantasting van de ozonlaag in de atmosfeer als gevolg van uitstoot van chemische (hulp)stoffen kan er meer uv-straling van de zon doordringen. Dit veroorzaakt huidkanker en een lagere gewassenopbrengst. 6) Potentiële fotochemische oxidatie De fotochemische reactie van zonlicht met luchtvervuilers als vluchtige organische stoffen en stikstofoxiden leidt tot chemische smog. Dit tast onze gezondheid aan en die van de gewassen en het ecosysteem.
ecologische voetafdruk van de meeste kunststof leidingsystemen kleiner dan van alternatieve traditionele materialen. De exacte verschillen, die soms beduidend zijn, staan in de vergelijkende EPD’s. De milieuproductverklaringen zijn in de Engelse versie te downloaden op www.bureauleiding.nl. >>
najaar 2013 |
11
Gunstige LCA data leiden tot DUBOkeur. In de praktijk blijkt dat doorslaggevend. Dat de gunstige LCA data in Nederland in 2011 tot DUBOkeur hebben geleid, o.a. voor een kunststof hemelwaterafvoersysteem, speelde een belangrijke rol bij de realisatie van het grootste distributiecentrum dat ooit in één keer gebouwd is in Europa. Uitvoerder Heesmans Installatietechniek uit Helmond koos bij de bouw van het omvangrijke distributiecentrum voor Edco B.V. in Deurne, mede vanwege de milieuaspecten voor kunststof UV hemelwaterafvoer. DUBOkeur, aangevuld met uitstekende LCA data uit de levenscyclusanalyse voor kunststof leidingsystemen – naast het feit dat het regenwater met dit hemelwaterafvoersysteem snel en veilig van het immense dakoppervlak van 100.000 m2 naar wadi’s kan worden afgevoerd – toonde het duurzaamheidsvoordeel van het kunststof UV systeem aan.
Keuze voor kunststof UV hemelwaterafvoersysteem bij omvangrijk distributiecentrum in Deurne mede op basis van gunstige LCA data.
12
AAN LEIDING
Distributiecentrum Edco
Edco verstuurt dagelijks meer dan 15.000 artikelen – variërend van autoaccessoires tot en met huishoudelijke artikelen – naar afnemers in heel Europa. Om een logistieke efficiencyslag te maken werden de verspreid liggende voorraadmagazijnen geconcentreerd in één nieuw distributiecentrum in Deurne, met een totale oppervlakte van maar liefst 100.000 m2. Geforceerde waterafvoer
De hemelwaterafvoer bij het distributiecentrum moet in korte tijd grote hoeveelheden regenwater aankunnen. Bij een gemiddelde regenbui van een uur moet er zo’n 3 miljoen liter water naar de wadi worden afgevoerd. Het toegepaste systeem werkt volgens het principe van geforceerde waterafvoer (UV). De leidingen met zeer kleine leidingdiameters worden inpandig aangebracht.
Europa
CE-markering voor kunststof leidingsystemen zit in de pijplijn Sinds 1 juli 2013 is voor bouwproducten waarvoor geharmoniseerde Europese normen bestaan een CE-markering verplicht en moet een prestatie verklaring – Declaration of Performance (DoP) – worden opgesteld en gepubliceerd. Voor kunststof buizen en fittingen is zo’n CE-markering echter nog niet mogelijk omdat de noodzakelijke geharmoniseerde normen nog niet gepubliceerd zijn. Dit betekent dat het op dit moment niet toegestaan is om CE-markering aan te brengen en een prestatieverklaring (DoP) af te geven voor kunststof buizen en fittingen.
Er wordt in Europees verband hard gewerkt aan geharmoniseerde normen voor kunststof leidingsystemen. Het gaat hierbij om de volgende toepassingsgebieden: • Drukloze binnenhuis-afvoersystemen. • Drukloze ondergrondse afvoer- en rioleringsystemen. • Boven- en ondergrondse leidingsystemen voor water en andere vloeistoffen onder druk. • Heet en Koud waterleidingsystemen voor binneninstallaties. Wél alle belangrijke keurmerken
Het ontbreken van de CE-markering betekent geenszins dat kunststof
leidingsystemen niet aan hoge kwaliteitseisen voldoen. Kunststof leidingsystemen kunnen zonder problemen worden gespecificeerd, verkocht en toegepast met de bestaande keurmerken (KOMO, KIWA, e.d.) op basis van de bekende productnormen of beoordelingsrichtlijnen. De Nederlandse producenten van kunststof leidingsystemen kunnen dan ook zonder terughoudendheid verzekeren dat de producten die nu in Nederland geproduceerd en geleverd worden, voldoen aan alle eisen zoals die gespecificeerd zijn in de relevante Europese en Nederlandse productnormen, en dat alle producten zijn goedgekeurd voor de bedoelde toepassing.
CE-markering volgt
Zodra de Europese normen geaccepteerd zijn door de leden van CEN (het Europese normalisatie instituut) en zijn gepubliceerd in het Officiële Journaal van de Europese Commissie (OJEU) – de Europese Staatscourant – zal de CE-markering ook op kunststof leidingsystemen aangebracht worden. Ook kunnen dan pas DoP’s worden afgegeven.
najaar 2013 |
13
Recycling
Nieuw record voor VinylPlus
In 2012 ruim 360.000 ton PVC VinylPlus, het programma voor duurzame ontwikkeling van de Europese PVC-industrie, heeft vorig jaar een record geboekt van 362.076 ton gerecycled PVC. Het is daarmee goed op weg naar de uitdaging van 800.000 ton per jaar in 2020! Deze – en meer – resultaten over 2012 zijn eind april gepresenteerd tijdens het Vinyl Sustainability Forum 2013 in Istanbul.
bewust van duurzaamheid Een belangrijk thema van het VinylPlus-programma is bevordering van de bewustwording van duurzaamheid. In dat opzicht zijn vorig jaar diverse communicatieprojecten ondersteund om de boodschappen van de vrijwillige verbintenis van VinylPlus binnen de waardeketen uit te dragen. Daarnaast heeft VinylPlus deelgenomen aan externe debatten, waaronder de VN-duurzaamheidstop Rio+20. De vrijwillige verbintenis van VinylPlus is opgenomen in het register van verbintenissen van Rio+20.
Zo werd ook duidelijk dat in 2012 het gebruik van loodstabilisatoren in de 27 EU-landen is gedaald met ruim 76% ten opzichte van 2007. Een goede stap in de richting van volledige vervanging eind 2015. Maar er was nog meer goed nieuws. Zo merkte VinylPlus-voorzitter Filipe Constant op dat de industrie effectief verandert: „Eerst was het een model van middelenverbruik volgens een lineair patroon van ‘nemen-maken-gebruikenweggooien’. Inmiddels is het een circulair
14
AAN LEIDING
economisch model dat end-of-life materialen terugbrengt in de productiestroom. Hierdoor wordt de inherente duurzaamheid en veelzijdigheid van PVC verder verstevigd.” De rol van de industrie
Ambassadeur Tomas Anker Christensen, Senior Advisor van het Office for Partnerships van de Verenigde Naties, was één van de sprekers tijdens het forum. Hij merkte op dat „partnerschappen een sleutelrol spelen bij het realiseren van de overeengekomen doelen, inclusief duurzame ontwikkeling. VinylPlus heeft al successen laten zien. We zijn benieuwd hoe de Europese industrie zichzelf weet uit te dagen tot nog hogere ambities. De industrie heeft een bepalende rol om overal ter wereld verandering, vergroening van de economie en duurzame vooruitgang te versnellen”. Innovatieve technologieën
Tijdens het Vinyl Sustainability Forum werd verder invulling gegeven aan de inhoud van het begrip ’gerecycled PVC’; dit omvat nu consumentenafval, bepaalde soorten postindustrieel PVC en een aantal gereguleerde afvalstromen in de EU. Ook werd gemeld dat er hard is gewerkt aan het probleem van ‘uitgefaseerde additieven’ als onderdeel van de aanwe-
zigheid van gereguleerde chemicaliën in gerecycled PVC. Uiteraard kwam tijdens het forum het doen van onderzoek aan bod. Zo werd onder meer duidelijk dat er onderzoek plaatsvindt naar innovatieve technologieën voor de recycling van moeilijk verwerkbaar PVC-afval. Verder doet een aantal taakgroepen van VinylPlus onderzoek naar de opname van hernieuwbare energie en grondstoffen, duurzaam additievengebruik en de ecologische voetafdruk van de PVC-productie. Ook is, samen met andere partijen, een concept VinylPlus-productlabel voor PVC-producten ontwikkeld. BureauLeiding en VinylPlus
Al vanaf het prille begin draagt BureauLeiding actief bij aan de goede resultaten van VinylPLus en voorgaande programma’s. De belangrijkste inbreng komt op het conto van het Buizen Inzamel Systeem (BIS). Daarnaast ondersteunen enkele leden het programma ook met een substantiële financiële bijdrage. Tot slot levert het netwerk van BureauLeiding belangrijke feedback om doelstellingen te ontwikkelen en resultaten te ijken. Meer lezen?
Het VinylPlus voortgangsrapport en de samenvatting zijn te downloaden via www.pvcinfo.nl. >>
gerecycled in Europa om precies te zijn:
362.076
ton gerecycled PVC
uitdaging is om in 2020
800.000
ton PVC per jaar te recyclen
-76%
gebruik van loodstabilisatoren ten opzichte van 2007
najaar 2013 |
15
De vijf cruciale uitdagingen Binnen VinylPlus zijn hebben vijf cruciale duurzaamheidsuitdagingen prioriteit:
1 Beheren van controlled-loop
Werk maken van efficiënter gebruik en controle van PVC tijdens de volledige levenscyclus.
2 Uitstoot van organische chloorverbindingen
Zorgen dat persistente organische verbindingen zich niet opstapelen in de natuur en dat andere uitstoot vermindert.
3 Duurzaam additievengebruik
Het gebruik van PVC-additieven herzien en werk maken van duurzamere additiefsystemen.
4 Duurzaam energiegebruik
De klimaatgevolgen tot een minimum beperken door een vermindering van energie- en grondstofgebruik. Zo veel mogelijk omschakelen naar hernieuwbare bronnen en het promoten van duurzame innovatie.
5 Bewustwording van duurzaamheid
Het duurzaamheidsbewustzijn blijven versterken, overal in de waardeketen – inclusief bij stakeholders binnen en buiten de industrie. Met als doel: de duurzaamheidsuitdagingen sneller tot een oplossing brengen.
Meer informatie over deze uitdagingen, hun doelstellingen, activiteiten, vorderingen en resultaten vindt u op www.vinylplus.eu.
Over VinylPlus
VinylPlus is in 2011 gelanceerd als de nieuwe tienjarige vrijwillige verbintenis van de Europese PVC-industrie aan duurzame ontwikkeling. Het VinylPlusprogramma is tot stand gekomen via een open dialoog tussen de industrie, NGO’s, regelgevende instanties, overheidsvertegenwoordigers en gebruikers. Het wordt uitgevoerd binnen de 27 EUlanden plus Noorwegen en Zwitserland. Meer informatie is te vinden op www.vinylplus.eu
16
AAN LEIDING
het overzicht
BureauLeiding bundelt belangrijke informatie over kunststof leidingsystemen
Kennisdossiers over functionaliteit en duurzaamheid BureauLeiding profileert zich niet voor niets als hét Informatiebureau voor Kunststof Leidingsystemen. Op tal van fronten verzamelt en publiceert het kennis- en expertisecentrum essentiële informatie over kunststof leidingsystemen. Onlangs werd een tweetal kennisdossiers uitgebracht over de functionaliteit en duurzaamheidsaspecten van kunststof leiding (PVC, PE, PP). Belangrijke informatie voor iedereen die betrokken is bij het realiseren van leidingsystemen, van voorschrijvers en opdrachtgevers tot aannemers en uitvoerders.
De eerste exemplaren van beide kennisdossiers zijn inmiddels overhandigd aan ing. Jan Bijker, voorzitter van de vakgroep Ondergrondse netwerken en Grondwaterbeheer bij Bouwend Nederland. Jan Bijker benadrukte bij deze gelegenheid de aantrekkelijke eigenschappen van kunststof leidingsystemen: „Deze bieden praktische
voordelen als het gaat om leidingen voor gas, water, elektra, riolering en hemelwaterafvoer. De montage van de leiding is eenvoudig en bovendien Arbotechnisch gezien beter. De lage total cost of ownership completeert het beeld dat de kunststof leiding het leidingsysteem van deze tijd is.”
Life Cycle Assessment
„De kunststof leiding appelleert ook sterk aan de roep om duurzaamheid in deze tijd”, aldus Roger Loop, directeur van BureauLeiding. „Meer dan ooit dringt het besef door dat met de huidige werkwijze voorraden energie en grondstoffen eindig zijn. >>
najaar 2013 |
17
Jan Bijker van Bouwend Nederland ontving in het Bouwhuis te Zoetermeer de kennisdossiers over functionaliteit en duurzaamheid van kunststof leidingsystemen uit handen van Roger Loop, directeur BureauLeiding 18
AAN LEIDING
BureauLeiding, hét Informatiebureau voor kunststof leidingsystemen De realisatie van de twee kennisdossiers over de duurzaamheidsaspecten en functionaliteit van kunststof leiding vormen een nieuwe mijlpaal in de informatievoorziening door BureauLeiding. Al vele jaren verzamelt BureauLeiding relevante informatie over kunststof leidingsystemen en maakt deze breed toegankelijk. Op het gebied van duurzaamheid werd gepubliceerd over milieueffecten van diverse materialen voor rioleringssystemen en over de levensduur van minimaal 100 jaar voor riolering- en drinkwaterbuizen. Verder biedt BureauLeiding informatie over Keurmerken en CE-Markering met uitleg over wettelijke eisen en wat dit voor kunststof leidingen betekent.
En dat je daar dus iets mee moet doen. Dat kunststof leidingen ook hier de juiste keuze zijn, is onlangs wetenschappelijk vastgesteld op basis van Life Cycle Assessments (LCA). In die LCA’s zijn niet alleen de productiefase, maar ook de gebruiks- en onderhoudsfase en einde levensduurfase meegenomen. Uit vergelijking met de LCA-gegevens van traditionele materialen blijkt dat de kunststof leiding in het algemeen hoger scoort op duurzaamheid dan materialen zoals koper of nodulair gietijzer.” Duurzaam
Naast de positieve LCA-beoordeling ten opzichte van traditionele materialen heeft kunststof nog diverse duurzame componenten, aldus het kennisdossier. Zo is de verwachte levensduur van een kunststof leiding minimaal 100 jaar. Kunststof is daarbij bestand tegen een breed scala chemicaliën, is op het einde van de levensfase prima te recyclen en
Ook zijn de Milieu Product Verklaringen voor diverse leidingsystemen beschikbaar, o.a. als download. Deze en nog veel meer publicaties vindt u op i bureauleiding.nl/kennisdossier.
weer als grondstof voor nieuwe buizen te gebruiken. Jan Bijker hierover: „Voor ondergrondse netwerken en grondwaterbeheer is kunststof doorgaans het materiaal waar het beste mee te werken is en dat de beste resultaten oplevert. Daarom ben ik blij dat de duurzaamheid en functionaliteit van de kunststof leiding nu ook met hoogwaardige onderzoeken is aangetoond”. Dossier Functioneel in het kort
In het kennisdossier over de functionaliteit van kunststof leidingsystemen komen onder meer het brede toepassingsgebied – voor water, gas, elektra, riolering en hemelwaterafvoer – de flexibiliteit van het materiaal en de eenvoudige montage aan de orde. Ook wordt ingegaan op de onderlinge uitwisselbaarheid volgens NEN normen, de kwaliteitscertificaten, de lage installatiekosten en de lage total cost of ownership.
Dossier Duurzaam in vogelvlucht
Het kennisdossier waarin de duurzaamheidsaspecten van kunststof leidingen aan de orde komen, gaat onder meer in de op de verwachte levensduur van minimaal 100 jaar, de minimale lekverliezen en de bestendigheid tegen chemicaliën en corrosie. Ook komt naar voren dat er geen afgifte van ongewenste stoffen plaatsvindt en dat er in kunststofleiding geen weekmakers worden toegepast. Tot slot worden het materiaalhergebruik – zeker zeven keer recyclebaar – de positieve Life Cycle Assessments (LCA) en het DUBOkeur voor PVC leidingsystemen voor riolering en hemelwaterafvoer besproken. De dossiers zijn verkrijgbaar bij BureauLeiding en beschikbaar voor alle belangstellenden. Download de dossiers op onze website: i www.bureauleiding.nl.
najaar 2013 |
19
Postbus 152 2260 AD Leidschendam
Telefoon: 070 - 44 40 650 Fax: 070 - 44 40 661
www.bureauleiding.nl
[email protected]
Kunststof leidingsystemen. Duurzaam besparen.
