KUNSTstof -Magazine
KUNSTstof-magazine Jaargang 2 nummer 3 Uitgave van het Leerdams Kunstenaars Collectief
In dit nummer: Van de redactie Nieuwe locatie voor 3 e Leerdamse Kunst vierdaagse 2012 Leerdamse Kunst vierdaagse 1 t/m 4 november 2012 “Tom Keating, een meester vervalser met een boodschap” door Sylvia Bosch Tip van Kunststof “De zingende Snaar Harpen” verhuist naar Leerdam Nellie Looren- de Jong Hermitage Amsterdam “Doe mij maar een gewone koe” “Kralen uit Libië”
door Riet Rutten
“Graffiti spuiters versieren Spaanse kerk” uitgelicht door Sylvia Bosch “Herinneringen aan Holland” “Kunst en muziek – alsof muziek géén KUNST is? ” door Rob Witteveen Gedicht van Anne Fi è n Vrienden/vriendinnen Leerdams Kunstenaarscollectief 2012 Kopij kunststof magazine jaargang 2 nummer 4
© 2012 KUNSTstof-magazine Webmaster LKC & fotografie KUNSTstof-magazine Ton Swiderski Eindredactie Jan Kuiper
[email protected]
Sylvia Bosch
[email protected]
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 2
van de redactie ... Beste Kunstliefhebbers, Ja hoor.... hier alweer het 3e nummer van de 2e jaargang van Kunststof Magazine. De foto op de cover met de titel: "Les Demoiselles d'Versailles" is van Ton Swiderski. Op http://www.bluebells-photo.nl kunt u meer van zijn werk zien.
Als logo voor de komende Kunst vierdaagse kozen wij ook voor een foto van Ton en wel die van "Morgan la Fay" een karakter uit de Koning Arthur legende, waarvoor Anne Sofie Schillings model stond. U kunt haar ook zien op de nieuwe website www.leerdamsekunstvierdaagse.nl die momenteel onder constructie is. Wij denken weer een leuke Kunststofmagazine editie gemaakt te hebben met wisselende onderwerpen. Laat ons vooral weten wat u er van vindt.
In dit nummer vindt u onder andere informatie over de 3e Leerdamse Kunst vierdaagse van 1 t/m 4 november . Wij verzoeken iedereen die mee wil doen om zich nu aan te melden en niet langer te wachten. De nieuwe locatie heeft beduidend minder muur ruimte, dus wees er snel bij. Hierbij doen wij een oproep aan schilders, tekenaars, beeldhouwers, keramisten, glaskunstenaars, textiele kunst makers , mensen die mooie sieraden maken, makers van glas in lood, fotografen, mozaïek kunst enz. om u op te geven als deelnemer voor deze Kunst vierdaagse. Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 3
Behalve beeldende kunst zijn we ook op zoek naar muzikale mensen die het publiek kennis willen laten maken met hun passie voor muziek, ook dansers en dichters geven wij graag een podium.
Naast mensen met talent voor kunst en muziek hebben we ook behoefte aan mensen die gewoon de handen uit de mouwen willen steken, want dat is ook een kunst. Mensen die willen helpen met het inrichten en weer opruimen van de expositie. U moet hierbij denken aan schoonmaken, stofzuigen, koffie zetten, helpen met ophangen van schilderijen of inrichten van beelden, opruimen en gaatjes dichten in de muren. De Leerdamse Kunst vierdaagse kan alleen een succes worden met de medewerking van voldoende mensen! Wilt u zich aanmelden voor deelname of hulp, heeft u vragen?.. stuur dan s.v.p. een e-mail naar:
[email protected]
of aan
[email protected]
Wij wachten uw reactie in spanning af maar eerst wensen wij u veel leesplezier en een welverdiende zomervakantie.
Tot het volgende Kunststof-Magazine.
Jan Kuiper & Sylvia Bosch (redaktie)
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 4
Nieuwe locatie voor 3 e Leerdamse Kunst vierdaagse 2012
112
De Leerdamse Kunst vierdaagse zal dit jaar gehouden worden in het pand Vlietskant 10-12 in het centrum van Leerdam, waar voorheen Spruijt en Electroworld gevestigd waren. Het is een prachtige locatie met grote etalages en mooie verlichting, op een drukke plaats in het centrum. Kortom de perfecte locatie voor onze Kunst vierdaagse. De eigenaar Marcel ten Hoff stelt het pand belangeloos ter beschikking. Wat een kanjer! Het Leerdams Kunstenaars Collectief is dolblij met Marcel ! Marcel ten Hoff
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 5
Leerdamse Kunst vierdaagse 1 t/m 4 november 2012
Tot op heden hebben 21 mensen zich aangemeld voor deelname aan de 3e Leerdamse Kunst vierdaagse waarvan 2 mensen onder voorbehoud. Tot de beeldende kunst deelnemers behoren: schilders/tekenaars, een fotograaf, textiele kunst makers, beeldhouwers en keramisten.
De volgende personen/groepen zullen een muzikaal optreden / voordracht verzorgen tijdens de Leerdamse Kunst vierdaagse: -
Sister Act o.l.v. Monia de Swart;
-
Ennio Drost and Friends , dansvoorstelling;
-
Betuws Blaaskwintet;
-
Spielerei , Rob Witteveen en Gemma van der Heijden, luisterconcert;
-
Schiet Niet met Leerdamse liedjes;
-
Grey Brothers , Ben van Slooten en Willem van Mil;
-
Muziek Werkplaats De Doorbraak o.l.v. Marian Verdonk;
-
Workshop " Harpspelen voor dummy’s " , demonstratie door Jeanette van Nieulande.
-
Levien Vermeer, gedichten
Dit is een voorlopige lijst van deelnemers. Wij verwachten dat nog meer beeldende kunstenaars mee gaan doen, en dat de lijst van muzikanten ongetwijfeld nog langer zal worden !
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 6
“Tom Keating, een meester vervalser met een boodschap”
“
door Sylvia Bosch
Thomas Patrick Keating werd in 1917 in Lewisham Engeland geboren, zijn ouders waren arm. Hij ging na de 2e wereldoorlog aan de slag als schilderij restaurateur, maar soms ook als huisschilder als hij daarmee iets kon verdienen. Af en toe exposeerde hij met zijn eigen schilderijen maar brak hiermee niet echt door. Hij ging over tot het vervalsen om zijn talent te bewijzen. Hij is vooral bek end geworden als de “charmante oude schurk” die de kunstwereld van de begin jaren 1970 volledig op zijn kop zette.
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 7
Keating voelde zich genegeerd, en zag de kunstwereld en vooral de galerieën als een verrot systeem. Critici en dealers spanden vaak samen om hun eigen zakken te vullen ten koste van zowel naïeve verzamelaars en arme kunstenaars. Tom wilde de arrogante kunstwereld een lesje leren. Hij wilde die zogenaamde deskundige heren misleiden en het systeem ondermijnen. Hij begon in zijn atelier aan een reeks vervalsingen die zijn weerga niet kende. Hij kopieerde het werk van zeker 100 kunstenaars, en maakte in totaal wel zo'n 2000 kopieën van schilderijen. Hij kopiëerde met name minder bekende schilderijen van bekende kunstenaars.
Tom ging tot het uiterste om de experts om de tuin te leiden over de herkomst van de kunstwerken. Hij liep als restaurateur regelmatig tegen oude lijsten aan, die op de achterkant de originele labels en nummers hadden van de Christie' s veilingen. Gelabelde kunstwerken waren door Christie's al onderzocht op echtheid en op herkomst. Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 8
Nu moest hij er nog achter zien te komen welk kunstwerken in welke lijst hoorde. Dan belde hij doodleuk naar Christie's . Hij vertelde dan dat hij bepaalde werken moest restaureren en verwees naar de labels met nummers op de lijsten. Om de restauratie goed uit te kunnen voeren had hij meer gegevens nodig over het schilderij zelf. En die gegevens stuurde Christie's hem dan toe inclusief foto's. En dat was precies wat Keating nodig had. Aan de hand van foto's maakte hij een kopie van het originele schilderij en plaatste het in de originele lijst. Daarna bracht hij het via via in de kunstwereld in roulatie.
Olieverf
schilderijen,
aquarellen
en
tekeningen
stroomde uit zijn atelier, één voor één “echte” door Christie's gecertificeerde werken van kunstenaars als Gainsborough,
Renoir,
Van
Dongen,
Degas,
Fragonard, Boucher, Modigliani en Samuel Palmer.
Het was de bedoeling van Tom Keating dat de arrogante experts aan wie hij zo'n bloedhekel had door de mand zouden vallen. Om die reden heeft hij z.g. “tijdbommen” in zijn schilderijen geplaatst.
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 9
Voor hij aan een kopie van een bekend schilderij begon, zette hij in loodwit (= loodhoudende verf ) een hatelijke vaak schaamteloze tekst op het doek. Daaroverheen schilderde hij zijn gekopieerde meesterwerk, in de wetenschap dat de tekst zichtbaar zou worden als het doek ooit met röntgenstralen werd onderzocht. Het lood in de verf maakte de tekst leesbaar. Ook bracht hij expres veranderingen en fouten aan in schilderijen. Als restaurateur kende hij ook de effecten van schoonmaakmiddelen. In sommige schilderijen bracht hij onder de verf een laag van glycerine aan. Dat moest er voor zorgen dat wanneer het schilderij ooit gereinigd zou worden, de glycerine zou oplossen, de verflaag uit elkaar zou vallen en het schilderij zich zou openbaren als een vervalsing.
In 1970 verschijnt er een artikel in de Times waarin een veilingmeester zijn twijfels uitspreekt over de herkomst van een dertiental aquarellen van de schilder Samuel Palmer met als thema de stad Shoreham. Keating bekende dat die van zijn hand waren, en dat er nog 2000 vervalsingen van hem in omloop zijn. De kunstwereld is geschokt ! Hij zegt dit gedaan te hebben als protest tegen kunst handelaren die rijk worden ten koste van de kunstenaars. Hij weigerde ook om bekend te maken om welke schilderijen het ging.
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 10
In 1977 wordt hij gearresteerd en beschuldigd van samenzwering en bedrog. De zaak wordt geseponeerd wegens zijn slechte gezondheid. Keating was een kettingroker en het jarenlang inademen van terpentijn, ammoniak en methylalcohol eiste zijn tol. Ook de stress van de recht zaak werd Keating teveel. Ironisch genoeg presenteerde hij van 1982 tot 1983 ondanks zijn slechte gezondheid, hij had het vreselijk benauwd, een programma voor Channel 4 over de technieken van de oude meesters. In een televisie interview kort voor zijn dood zei Keating dat hij zichzelf niet een bijzonder goede schilder vond.
Tom Keating overleed in 1984, en werd 66 jaar oud. Hij was de belangrijkste vervalser van de 20e eeuw.
Tip van Kunststof
In deze rubriek brengen wij kunst en/of exposities onder de aandacht die ons inziens de moeite waard zijn. Wij hebben deze rubriek onderverdeeld in: Exposities in de regio en Uitgelicht. Met andere woorden een tip van ons om deze expositie, tentoonstelling of activiteit te bezoeken.
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 11
Exposities in de regio Overzichtstentoonstelling van Jan Vos in Grote Kerk Gorinchem.
Van 27 juni tot 30 juli 2012 exposeert Jan in de Grote Kerk van Gorinchem. Niet voor de eerste keer trouwens. Jan deed dit al eerder. De bijzondere ambiance van de kerk is een fraaie achtergrond voor Jan zijn werk. De kerk is geopend op woensdag en zaterdag van 11.00 tot 16.30 uur. Op de zaterdagen is Jan persoonlijk aanwezig om een toelichting op zijn werk te geven. Hij stelt uw bezoek bijzonder op prijs.
Op www.kunstschilderjanvos.nl meer over het werk van Jan.
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 12
Oog in oog met de martelaren van Gorcum 9 juni t/m 26 augustus 2012
De Martelaren van Gorcum zijn een internationaal fenomeen. De trieste moord op deze negentien geestelijken in 1572 wordt wereldwijd nog altijd herdacht. Deze zomer staat hun thuisstad voor het eerst uitgebreid bij hen stil, in de tentoonstelling Oog in oog met de Martelaren van Gorcum in het Gorcums Museum. Over tolerantie en martelaarschap, over de historie en over de mystiek. Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 13
Expositie “Wrijven, glanzen en gloeien” in Culemborg Deze expositie, die komend weekend al begint, wordt gehouden op een wel heel bijzondere locatie, namelijk een oude nog intact zijnde smidse waar de tijd honderden jaren heeft stil gestaan. Wij kunnen deze expositie warm bij u aanbevelen.
Kunstenaars: -
Henny van der Meer (stalen objecten)
-
John Sikking (schilderijen)
-
Speciale gast Thea Figee (geblazen glasunica)
De expositie is geopend: Zaterdag 2 juni van 13.00-18.00 Zondag 3 juni van 13.00-18.00 Zaterdag 9 juni van 13.00-18.00 Zondag 10 juni van 13.00-17.00
uur uur uur uur
Adres: Zandstraat 23 4101 EC Culemborg telefoon: 0345 47 69 16
www.theafigee.nl
www.johmsikking.com
Kunststof-magazine
www.hennyvandermeer.com
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 14
Het forteiland en de Taveerne zijn in 2012 vanaf 16 juni geopend van dinsdag tot en met zondag vanaf 10.00 uur.
Centrum voor kunst, cultuur en landschap van het Rivierenland, Van Pallandtweg 1, Neerijnen
Expositie Thérèse Steinmetz van zaterdag 9 juni t/m zondag 15 juli Openingstijden:
dagelijks 11-17 uur, behalve maandag Toegang is vrij. Deze Nederlandse artieste, is zowel in Italië als in Frankrijk, (haar huidige woonland), vele malen voor haar schilderwerk bekroond.
Thérèse Steinmetz zal ieder weekend op zaterdag en zondag persoonlijk aanwezig zijn, met uitzondering van 23 en 24 juni Info kunt u vinden op www.stroomhuis.neerijnen.nl
[email protected] Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 15
Jan Kuiper exposeert, van 3 juli t/m 31 augustus, in Leerdamse Polikliniek. Jan exposeert met aquarellen uit het Rivierengebied.
“De zingende Snaar Harpen” verhuist naar Leerdam
Wat leuk dat ik nu al een bijdrage mag schrijven voor het KUNSTstof-magazine. Ik zal mijzelf en mijn winkel hier even voorstellen. Mijn naam is Jeanette van Nieulande en woon met mijn man en twee kinderen in Veere. Ik ben dus een echte Zeeuwse. Als hobby heb ik musiceren, ik speel blokfluit (alle maten, van sopranino- tot basblokfluit), harp en cello.
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 16
Door mijn zoektocht naar een goed klinkende harp voor mijzelf, is uiteindelijk mijn winkel ontstaan. Ik kwam tot de ontdekking dat er heel veel mooie harpen bestaan, die niet in Nederland te koop waren. Toen ik een harpbouwer in Amerika vroeg of ik zijn harpen mocht verkopen was het antwoord onverwachts "ja". Dan gaat het balletje aan het rollen en verandert alles. Mijn winkel kunt u dus zien als een uit de hand gelopen hobby. Twee jaar geleden heb ik mijn betaalde baan bij de gemeente Middelburg opgezegd. Ik heb dus nu echt van mijn hobby mijn beroep kunnen maken en dat is toch wel het leukste wat er is. Mijn winkel is nu in het centrum van Dordrecht gevestigd. Het pand wordt wat te klein en mijn klanten ervaren daar ook een parkeerprobleem. Toen ik het pand Markt 7 in Leerdam zag was de beslissing snel gemaakt. Leerdam is lekker centraal in Nederland gelegen, het winkelpand is veel groter en ik hoop dat het parkeren in Leerdam minder problemen op zal leveren. Op 17 augustus wordt de winkel om 11.00 uur officieel geopend door wethouder De Graaff van de gemeente Leerdam. Daarna is er op 17 en 18 augustus een feestelijk programma in de winkel met natuurlijk veel harpmuziek. U bent allen van harte welkom om te komen kijken en luisteren. Wellicht is het ook leuk om te vermelden dat ik tijdens de Leerdamse Kunst vierdaagse op 4 november aanstaande een workshop "harpspelen voor dummy’s" zal geven. Deze workshop is bedoeld voor mensen die nog nooit achter een harp hebben gezeten, maar dat toch wel eens willen ervaren. De workshop zal ongeveer een uur, anderhalf uur duren. Ik zal een aantal harpen meenemen. Hebt u interesse? Dan kunt u zich nu opgeven via
[email protected]. Deelname is gratis. Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 17
Nellie Looren - de Jong
Nellie exposeert tot eind juni, in Leerdamse Polikliniek.
Graag wil ik me even voorstellen : mijn naam is Nellie (60) en ik ben lid van de Nationale Associatie voor Beeldend Kunstenaars. In november ga ik meedoen met de 3e Leerdamse Kunst vierdaagse. Al sinds ik het mij kan herinneren schilder en teken ik en volgde ik teken- en schildercursussen. Dit deed ik een aantal jaren aan de kunstacademie in Rotterdam. Dat was in de tijd, dat Pierre Janssen directeur was van de academie en er werd erg veel non-figuratief getekend en geschilderd.
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 18
Ik heb steeds geprobeerd om realistisch te leren tekenen en schilderen, ook al was dat in die tijd niet modern. Dat betekent niet, dat ik niet van moderne kunst houd, in tegendeel zelfs: ik kan erg genieten van moderne kunst. Het is alleen zo, dat het mijzelf niet ligt en dat een schilderij of tekening bij mij altijd ergens op gaat lijken. Wel creëer ik soms een vreemde sfeer door h et kleurgebruik of de combinatie van verschillende beelden in één schilderij. Ik ben in Rotterdam opgegroeid en op mijn 16 e verjaardag kreeg ik een Cultureel Jeugd Paspoort. Daarmee kon je met korting voorstellingen bijwonen, maar voor mij nog belangrijker: je had gratis toegang tot musea. In die jaren organiseerde museum Boymans van Beuningen een grote tentoonstelling rond het werk van René Magritte (zie foto). Deze tentoonstelling heeft een onuitwisbare indruk op mij gemaakt en nog steeds is hij één van mijn favorieten. Tegenwoordig heeft hij een heel eigen museum in Brussel en ik heb daar genoten. Inmiddels heeft hij zoveel fans, dat je voor bezoek aan zijn museum vooraf een kaartje moet reserveren! Nog steeds bezoek ik graag musea en na zo’n bezoek ga ik geheid zelf ook weer aan de slag. Andere favorieten van mij zijn: Ans Marcus, Paul Delvaux en Evert Thielen. Maar ik kan ook van zowel de oude meesters als van Cobra -kunst genieten. Omdat ik graag wat meer van de achtergronden wil weten, ga ik deze zomer een korte cursus kunstgeschiedenis doen. Over mij In de tijd, dat ik kleine kinderen had volgde ik op zaterdagochtend een cursus aan de Volksuniversiteit in Rotterdam. Dit werd onmogelijk, toen wij naar Brakel verhuisden. Daarom heb ik toen een poosje schriftelijke cursussen gevolgd, maar al gauw ben ik ’s
avonds naar
de Muzerije in Den Bosch gegaan. Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 19
In de Muzerije heb ik les gekregen van o.a. Raymond Jaddoe, Rob Boerjan en Olaf Koolen. Ik deed daar jaren Portret- en Modeltekenen, heb er een jaar geboetseerd naar model en cursussen aquarel-techniek gevolgd. Bij Olaf Koolen heb ik een aantal jaren naar eigen idee geschilderd. Tot op de dag van vandaag volg ik elke donderdagochtend lessen bij Rob Heijman in Zaltbommel. Het is voor mij onvoorstelbaar om een week niet te schilderen of te tekenen en heb altijd wel iets onder handen. Meestal staat er een doek op de ezel, waaraan ik geregeld werk en verder experimenteer ik graag met verschillende materialen zoals houtskool, krijt en inkt.
Tentoonstellingen Omdat ik in het UMC werk( Universitair Medisch Centrum ) , heb ik daar verschillende malen geëxposeerd. In het Internetcafé van de Wielewaal heb ik geregeld schilderijen hangen en doe ik jaarlijks mee aan de cursisten-tentoonstelling in de Poorterij in Zaltbommel. Ook aan de tentoonstelling ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van de VPTZ heb ik meegewerkt. Hiervoor heb ik het schilderij “Wish you were here” gemaakt.
Dit schilderij is nu een onderdeel van mijn serie “muziek-schilderijen”. Muziek is iets waar ik niet buiten kan. Van een aantal artiesten heb ik al een schilderij gemaakt en ook probeer ik soms de teksten van een lied in verf over te brengen. Ik loop al een tijd rond met plannen voor een “Keith Richard”-schilderij en las ergens, dat de Johny Depp voor de figuur van Jack Sparrow geïnspireerd is door de image van Keith Richard. Dit was voor mij een aanleiding om Jack Sparrow te schilderen. Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 20
Zo komt er steeds van het één het ander en heb ik altijd wel weer een idee voor iets nieuws. Aan sommige schilderijen werk ik maanden achtereen, en soms heb ik er in een week 2 klaar. Het is altijd leuk om naar een bepaald thema te werken. In Wijkestein heb ik met o.a. een serie “1001-nacht”-schilderijen geëxposeerd. Het schilderij “Glimlach uit Jordanië” is één van de schilderijen uit deze verzameling. Op dit moment maakt dit schilderij deel uit van de “mensen” -tentoonstelling in de polikliniek aan de Emmalaan in Leerdam. De expositie loopt tot eind juni 2012.
Tot slot
Zoals de naam van mijn site www.datstaatergekleurdop.nl al doet vermoeden, houd ik erg van kleur. Daarom gebruik ik nooit zwart, met uitzondering van soms Oost-Indische inkt of houtskool. Tegenwoordig werk ik heel veel met acrylverf, maar als ik op vakantie ga, gaat er altijd aquarel-materiaal mee, omdat dit niet zo omvangrijk is. Je hebt genoeg aan een doosje verfblokjes, een paar penselen, een aquarelblok en veel water. Het laatste is overal voor handen, dus geen probleem. In ieder geval ga ik nóóit zonder schilders-materialen op vakantie, want dan heb ik geen echte vakantie!
Ik hoop, dat u plezier beleeft aan mijn “Mensen” tentoonstelling in de Leerdamse polikliniek
Groeten van Nellie Looren de Jong. Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 21
Hermitage Amsterdam
Impressionisme: sensatie & inspiratie 16 juni 2012 tot 13 januari 2013
Claude Monet, Vrouw in een tuin, 1867
Favorieten uit de Hermitage De Hermitage Amsterdam toont met Impressionisme: sensatie & inspiratie de wereldberoemde impressionisten uit de omvangrijke collectie van het Staatsmuseum de Hermitage St.-Petersburg in hun context. Topstukken van baanbrekers als Claude Monet, Camille Pissarro, Pierre-Auguste Renoir en Alfred Sisley zijn te zien samen met werk van andere invloedrijke Franse schilders uit de tweede helft van de negentiende eeuw als Eugène Delacroix en Jean-Léon Gérôme. Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 22
Het contrast tussen de verschillende kunststromingen is een belangrijk aspect van de tentoonstelling. Zo wordt de ‘sensatie’ van het impressionisme zichtbaar en concreet; de stroming die een nieuw tijdperk zou inluiden. Alle schilderijen, tekeningen en beeldhouwwerken komen uit de collectie van de Hermitage St.-Petersburg. Een dergelijk veelzijdig overzicht uit deze periode is zelden in Nederland te zien.
Sensatie
Het impressionisme ontleent zijn naam aan Monets schilderij Impression, soleil levant uit 1872, zie afbeelding. De naam werd spottend gebruikt door een journalist maar groeide snel uit tot een geuzennaam.
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 23
De impressionisten schilderden vluchtige impressies, puur voor het plezier van het schilderen, zonder ‘grootse gedachte’, met levendige kleuren, in de openlucht met steeds veranderend licht. Daarmee brachten zij vernieuwing in een starre kunstwereld.
Pascal-Adolphe-Jean Dagnan-Bouveret, Aquarelliste in het Louvre) 1881
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 24
De onderwerpen zijn toegankelijk en naast stadsgezichten en landschappen zijn vaak de aantrekkelijke kanten van het alledaagse leven van de bourgeoisie weergegeven: de cafés en boulevards van Parijs, uitstapjes naar de kust, informele portretten en roeitochten net buiten de stad. De revolutionaire opvattingen van de vernieuwers druisten regelrecht in tegen de heersende academische traditie. De kleurrijke ‘impressies’ werden als schokkend en radicaal ervaren en in het begin belachelijk gemaakt. De breuk in stijl, techniek en thematiek bleek echter zeer inspirerend voor veel kunstenaars. Er ontstond een nieuwe kijk op de werkelijkheid, een nieuwe schoonheid, een nieuw tijdperk. Inspiratie Het impressionisme is destijds ontstaan als een reactie op het classicisme van de Parijse Salon, waar officieel geselecteerde kunst jaarlijks werd getoond. De vertegenwoordigers van deze stroming schilderden alles precies zoals ze geacht werden het te schilderen, geconstrueerde scènes, scherp omlijnd en met oog voor detail. Zij kozen mythologische, historische of religieuze onderwerpen. De belangrijkste kunstenaars van de neoclassicistische tradities zijn Alexandre Cabanel, “Portret van gravin Jelizaveta Vorontsova-Dasjkova”, 1873 en Jean-Léon Gérôme, “Verkoop van een slavin in Rome”, 1884.
Van de Franse romantici is Eugène Delacroix, “Leeuwenjacht in Marokko”, 1854 een van de bekendste.
Schilders als Théodore Rousseau, “Landschap met werkman”, 1860–1865 en Charles-François Daubigny , “ De vijver”, 1858, vertegenwoordigen de Barbizon-school. Zij zijn te zien als voorlopers van de impressionisten omdat zij hun realistische landschappen en plein air schilderden.
Jean-Léon Gérôme, “Verkoop van een slavin in Rome”, 1884
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 25
Paul Cézanne “De roker ” ca. 1890–1892
Paul Gauguin, “Vrouw met fruit”, 1893
De tentoonstelling plaatst de impressionisten bewust tussen voorlopers, tijdgenoten en navolgers, tussen geestverwanten en tegenstanders. Favorieten als “Dame in de tuin” van Monet en “Portret van de actrice Jeanne Samary” van Renoir hangen straks naast werk van Delacroix, Daubigny en Gérôme. En naast magnifieke werken van Paul Cézanne “De roker ” ca. 1890–1892 en Paul Gauguin “ Vrouw met fruit ”, 1893 die geïnspireerd door het impressionisme tot een volstrekt eigen stijl kwamen. Zo is de tijdgeest met alle controverses in het uiterst bewogen artistieke klimaat in Frankrijk tussen circa 1850 en 1900 overzichtelijk en sprekend verbeeld.
Kijk voor meer informatie op www.hermitage.nl
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 26
“Doe mij maar een gewone koe”
door Sylvia Bosch
In het dijkdorp Heesselt bij Neerijnen staat in de bocht van de Waalbanddijk bij de steenfabriek het beeld van een gigantische roodbonte koe in het weiland. De koe is een ontwerp van kunstenares Gerry van der Velden uit Zoelen.
Het beeld van de koe is oorspronkelijk in het weiland geplaatst als ludieke protest uiting tegen de plannen van Rijkswaterstaat om het natuurontwikkelingsproject de Heesseltse uiterwaarden ingrijpend te gaan herinrichten. Tegenstanders vonden dat niet nodig, en wilde het gebied behouden zoals het was. Rijkswaterstaat heeft uiteindelijk de plannen aangepast en uitgevoerd in overleg met de bevolking. Het oorspronkelijke beeld was van gips en glasvezel en was bedoeld als tijdelijke actie.
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 27
Toen het door de natuur was aangetast en de tijdelijke vergunning voor het plaatsen was verlopen liet Gemeente Neerijnen weten dat de koe moest verdwijnen. De bevolking heeft toen een Stichting tot Behoud van de Koe opgericht. Er werd een kunstveiling gehouden, en tijdens het Tiels fruitcorso van 2010 werden honderden miniatuur koeien verkocht om geld in te zamelen. Het idee om de koe in brons te laten gieten was niet haalbaar. Té duur en té zwaar. Gekozen werd voor een kunststof koe die door de kunstenares rood bont werd geschilderd. In 2010 is door de wethouder de nieuwe koe onthuld onder begeleiding van muziek van koehoorns en koe bellen. Antonia, want zo heet ze, mag nu op haar plek blijven staat. Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 28
Aan de dijk is een plaquette met een gedicht van Koos van Zomeren geplaatst:
Doe maar gewoon Doe mij maar een gewone koe in een gewone uiterwaard aan het gewone water van de Waal. Doe mij het licht van vroeger maar, een boer die als een wilg geworteld is, en als het even kan o Heer, die fietser nog een keer, die ene fietser op zijn Fongers op de dijk. Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 29
“Antonia” in aanbouw Van de redactie
“Roodbont” - Gerry van der Velden
Kunstenares Gerry van der Velden maakte het beeld als een eerbetoon aan de roodbonte Hollandse koe, die uit ons landschap lijkt te verdwijnen. Een half jaar lang werkte de beeldhouwster aan de koe in een grote fruitschuur. Daar werd het beeld in ieder stadium van zijn ontstaan gefotografeerd door Bas Roodnat, kunstjournalist in ruste. Het boekje “Roodbont” bevat zijn hele fotoserie en een keuze uit Gerry van der Velden getekende en geboetseerde koeienstudies . Het boekje “Roodbont, ISBN: 978-90-77767-061, kost €17.50. Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 30
“ Kralen uit Libië ” door Riet Rutten
Mijn naam is Riet Rutten; ik woon in Deil en sieraden maken is mijn hobby (‘passie’ moet je tegenwoordig zeggen, geloof ik). Na jaren werkzaam geweest te zijn als freelance vertaalster, ben ik daar nu mee gestopt en heb ik tijd vrij voor het maken van sieraden. Vaak ga ik voor langere tijd op reis met mijn man, soms ten dele voor zijn werk (hij is sterrenkundige). Als het even kan, ga ik in verre oorden graag op zoek naar bijzondere kralen.
Kralen uit Libië. Vanmiddag was ik wat aan het uitproberen met kralen van turkooiskleurig howliet en donker agaat. Ik wilde een ketting maken en vond dat er ook een paar zilveren kralen bij moesten. Zoekend in mijn voorraad kwam ik deze 2 kralen (zie foto) tegen, en ineens was ik in gedachten weer terug in Libië. Daar kocht ik ze namelijk, op de allerlaatste dag van onze Libië-reis in 2006, in de hoofdstad Tripoli. Het zijn de laatste, de andere vonden hun plek al in een paar armbanden (zie mijn website: http://www.rietrutten.nl)
Gezien de recente gebeurtenissen in Libië ben ik heel blij dat we daar toen, in 2006, geweest zijn. Het doel van die reis was een totale zonsverduistering, die te zien zou zijn in Libië, Turkije en nog een aantal landen. Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 31
Een gespecialiseerd Engels reisbureau organiseerde voor ons een reis op maat, met als hoogtepunt de zonsverduistering. ‘Ons’ was een groep van 14 vrienden, familieleden en collega’s. De ideale plek om de totale zonsverduistering waar te nemen lag midden in de Sahara, een paar dagen rijden met landrovers door de woestijn.
Ook toen was Libië niet echt een toeristvriendelijk land. Behalve lokale gidsen/chauffeurs kregen we tijdens onze hele trip door de woestijn ook een politieman mee en moesten bij diverse politieposten (vaak volledig in het midden van niks) de benodigde papieren getoond worden. En in de bewoonde wereld k eek overal Gaddafi op je neer.
Het rijden door en kamperen in de woestijn was voor ons een onvergetelijke ervaring. Het woestijnlandschap blijkt verre van saai, maar heel afwisselend te zijn. Natuurlijk, er is zand, veel zand, maar ook lage rotsen, kiezels, prachtig gekleurde zandduinen, en zelfs is er kunst te zien. Heel oude kunst, van grofweg 12000! jaar oud.
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 32
In de Sahara heerste toen een subtropisch klimaat met een heel andere flora en fauna dan nu. Op diverse plaatsen in de woestijn zijn rotstekeningen en gravures gevonden, voornamelijk van dieren, die wonderbaarlijk goed bewaard zijn gebleven.
Wij bezochten een zo’n plek, Wadi Methkandoush, een 12 km lange, nu droge rivierbedding waar in de rotsen langs de oevers vele afbeeldingen van dieren gegraveerd zijn.
En de totale zonsverduistering? Dat was een niet te beschrijven, haast magische ervaring, in die volstrekt verlaten zandvlakte. Wie er ooit een gezien heeft, weet waar ik het over heb.
Onze reis eindigde waar hij ook begon, in de hoofdstad Tripoli. De laatste middag dwaalden we op eigen gelegenheid door de oude stad, de Medina, en in een van de vele juwelierswinkeltjes kocht ik mijn zilveren kralen, en ook nog wat grote kralen van rood schuimkoraal, toen voor mij een nieuw materiaal.
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 33
De overige kralen in de ketting hieronder kocht ik gewoon op het internet, maar die 2 laatste , wat onregelmatige zilveren kralen uit Libië maken dit voor mij tot een bijzonder sieraad.
Riet Rutten
“ Graffiti spuiters versieren Spaanse kerk ” uitgelicht door Sylvia Bosch
Toen pastoor Ramon van de Sante Eulália kerk in Barcelona besloot om de apsis (half ronde koepel) van zijn kerk te laten beschilderen ging hij op Internet zoeken naar een kunstenaar. Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 34
Als snel kwam hij het werk tegen van Rudi, een straat artiest en graffiti spuiter uit Alicante. Het werk van Rudi sprak de pastoor direct aan. Rudi accepteerde opdracht en benaderde nog een andere graffiti artiest. Samen verdiepten zij zich in de kleuren en de Romaneske stijl. De religieuze thema's over Jezus en de maagd Maria die in de koepel moesten komen waren toch wel even wat anders dan hetgeen zij normaal deden.
De pastoor vroeg intussen toestemming aan de aartsbisschop, zonder er bij te vertellen dat het om graffiti kunst ging. Toen het werk klaar was waren de reacties zó positief dat het wereld nieuws werd. Pastoor Ramon hoopt dat de moderne eigentijdse kunst ook jonge mensen naar de kerk zal brengen. Ook is hij al benaderd door andere pastoors di e ook graffiti kunst in hun kerk willen.
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 35
“Herinnering aan Holland ”
Denkend aan Holland zie ik brede rivieren traag door oneindig laagland gaan rijen ondenkbaar ijle populieren als hoge pluimen aan de einder staan en in de geweldige ruimte verzonken de boerderijen verspreid door het land boomgroepen, dorpen, geknotte torens kerken en olmen in een groots verband, de lucht hangt er laag en de zon wordt er langzaam in grijze veelkleurige dampen gesmoord, en in alle gewesten wordt de stem van het water met zijn eeuwige rampen gevreesd en gehoord. Hendrik Marsman
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 36
Kunst en muziek - alsof muziek géén KUNST is! door Rob Witteveen
Je hoort en leest het regelmatig: kunst en muziek. Alsof muziek geen kunst is. Vooral niet-musici doen voorkomen alsof muziek iets anders is dan kunst. Anders zouden ze het immers niet apart noemen na kunst: en muziek.
Bij kunst wordt inderdaad vaak alleen maar aan beeldende kunst gedacht: schilderijen en beelden. Ze bedoelen met kunst dus eigenlijk de beeldende kunsten, en behalve schilderijen en beelden zijn dat natuurlijk ook tekeningen, etsen, zeefdrukken, litho's, steendruk en andere grafische kunsten, artistieke fotografie, keramiek (aardewerk), beelden, plastieken, installaties, collages, glazenierskunsten zoals glas in lood en tiffany, glaskunst (glasblaaskunst), en combinaties van die technieken en disciplines. Dit noem ik de statische kunstvormen (zonder beweging en
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 37
plaatsverandering) die je middels tentoonstellingen, of in/aan gebouwen kunt bekijken. Ze hebben vaak een decoratieve functie.
Dan heb je de overige kunstvormen: theater, muziek en andere podiumkunsten. Ik noem dat de dynamische kunstvormen, wat staat voor beweging en klank in tijdgebondenheid. Theater kun je weer onderverdelen in toneel, film, ballet en andere dansvormen (in principe op muziek), kleinkunst zoals cabaret, (panto)mime, poëzie (als voordrachtskunst), en andere verbale kunstvormen. Een geheel autonome podiumkunst is muziek, onder te verdelen in concerten met instrumentale en/of vocale muziek, maar ook dramatische muziek zoals opera, operette, toneelmuziek en ballet (als choreografische podiumkunst). Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 38
Deze dramatische muziekvormen vallen ook weer onder theater. Nog iets: er bestaat ook de hiërarchie muziek, klank, geluid (compositie/improvisatie, instrument /stem, akoestiek/overige geluiden en geraas).
De geschreven kunstvormen zijn literatuur en poëzie, die je ook weer kunt voordragen en evt. op muziek zetten (liederen op gedichten of andere literaire teksten, opera’s op libretti). Maar ook choreografieën zijn vooraf geschreven, evenals natuurlijk de genoteerde (en niet geïmproviseerde) muziek. Soms komt men met totaalkunstwerken, waarin zowel muziek, tekst, ballet/dans, schminck. kostuums, decors (beeldende kunsten) en belichting samengaan en één geheel (to taal kunstwerk) vormen.
Bepaalde opera's van Richard Wagner zijn totaalkunstwerken (Gesamtkunstwerke) die deze componist zelf helemaal bedacht, van muziek, verhaal en tekst tot en met de handelingen, kostuums en decors. In sommige andere gevallen werkten grote kunstenaars uit de diverse disciplines éénmalig samen, zoals in het ballet "Parade" (1917) van Erik Satie, waaraan op dat moment nog jonge maar later beroemde kunstenaars meewerkten (choreograaf/balletdanser: Niïnsky, kostuums: Bakst, decors: Picasso, enz). Het unieke geval van de "Prélude à l'après-midi d'un faune" van Claude Debussy heb ik al eerder uitvoerig in Kunststof behandeld.
Kom dus bij mij niet aan met 'kunst en muziek'. Er zijn al genoeg beeldend kunstenaars en theaterregisseurs die muziek als een decoratief element beschouwen, net als het 'gewone volk'. Expositie-openingen worden vaak opgeluisterd met poëzie en/of muziek. Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 39
Maar een eenheid vormen ze dan niet en elkaar inspireren doen ze veelal ook al niet. Het hangt gewoon als los zand aan elkaar. Muziek wordt op openingen vaak tot behangetje gedegradeerd. Door toespraken en poëzievoordrachten praat men niet heen, maar door (live) muziek wél. Vreemd eigenlijk!
Dan kom ik met nóg een zelf ontwikkeld inzicht: muziek is de hoogste kunstvorm, maar ook de meest gecompliceerde en kwetsbare, waaraan de hoogste eisen worden gesteld. Ten eerste is muziek non-materieel, onstoffelijk, vluchtig want aan tijd gebonden. Muziek bestaat weliswaar al eeuwen (op papier) maar duurt als klinkende kunst niettemin slechts zo lang als het wordt gespeeld. Aan een muziekstuk en uitvoering daarvan zit een begintijd en eindtijd, en dus is muziek in die zin tijdgebonden. Een beeld of schilderij kun je zo kort of lang bekijken als je wilt, en met herrie of in stilte. Muziek vervliegt en kan ook nog makkelijk worden verstoord of overstemd door lawaai, en is dus bijzonder kwetsbaar.
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 40
Dan nog de twee extra dimensies (of disciplines of 'lagen') die muziek als kunstvorm kent en onderscheidt van andere kunstvormen. Een boek schrijf je, een muziekstuk ook. Wordt het boek gelezen, dan wordt de literatuur rechtstreeks geconsumeerd door de lezer. Het lijntje tussen schrijver en lezer is dus kort en direct. Muziek kan (door ingewijden) ook worden gelezen, maar komt feitelijk pas to t leven wanneer deze wordt uitgevoerd dan wel gespeeld. Pas dan kan ernaar worden geluisterd door de toehoorders, wordt het ontvangen en geconsumeerd door het publiek, ook als dat publiek geen noten kan lezen.
Dus is een extra discipline of 'tussenlaag' nodig: die van de uitvoerend musicus. Is de componist een scheppend kunstenaar (toondichter) en zijn muziek (compositie) een kunstwerk, daarnaast is er een uitvoerend musicus (toonkunstenaar) nodig die het kunstwerk tot klinken brengt én naar eigen smaak en inzichten interpreteert. Dat herscheppende kunstenaarschap vergt een opleiding/discipline op zich, waarvoor hard en lang moet worden gestudeerd. Hebben vocalisten hun ontwikkelde stem, (tekst)voordracht en acteerkunst (in opera's), de instrumentale mu sicus bespeelt bovendien nog piano, viool of een ander hoogontwikkeld instrument dat tot in de finesses moet worden beheerst. Dergelijke musici zijn kunstenaars op zich, die bovendien onderling én liefst ook met het publiek goed moeten kunnen communiceren. Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 41
Dan heb je nog een tweede ‘tussenlaag’, de instrumentenbouwers: vaklieden die levenslang studeren op (en hun specifieke praktijkervaring opdoen in) de bouwkunst van hun muziekinstrumenten. Hun kennis van bouwen, materiaalkeuze, inwendige constructies die eeuwenlang meegaan en eeuwig mooi blijven klinken, is hun specialisme en vakmanschap. Het is hún kunstenaarschap. Dan komt, bijvoorbeeld kort voorafgaand aan een pianorecital, de pianostemmer nog in beeld. Dat stemmen is al een vak op zich.
Bij andere kunstvormen heb je deze 'tussenlagen', deze disciplines niet of nauwelijks. Goed, acteurs spelen onder leiding van een regisseur, maar in groter ensembleverband spelen musici onder leiding van een dirigent. Dat zijn ook 'tussenpersonen', uitvoerende kunstenaars op zich. Dirigenten kunnen composities ‘maken of breken’.
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 42
In sommige gelukkige combinaties is de componist tevens uitvoerend musicus en/of dirigent (van z'n eigen muziek), maar dat garandeert niet altijd als vanzelfsprekend de beste vertolking van die muziek!
Beeldende kunst kent dus kortere lijnen tussen de schepper en zijn/haar publiek. Literatuur ook zo. Er zit geen uitvoerend kunstenaar tussen, geen intermediair, geen interpretatie waarvan de schepper en zijn kunstwerk afhankelijk is. Een schrijve r hoeft ook niet voor te lezen en bij zijn boekpresentatie aanwezig te zijn Een beeldhouwer hoeft niet eens present te zijn bij zijn expositie, óf hij kan zich op de feestelijke opening lekker laten fêteren en zich bezatten. Musici moeten voor hun publiek altijd weer opnieuw presteren, nuchter en fit zijn, ontspannen en tegelijk toch ook geconcentreerd, en vooraf dan wel tussendoor steeds (alleen thuis) oefenen en (samen met elkaar) repeteren. Voor een exposerende schilder zit het werk erop; de musicus moet dan (als)nog aan de bak. Wat dat betreft is musiceren (top)sport, wat trouwens ook geldt voor acteren en zeker voor (ballet)dansen. Dat zijn dus de podiumkunsten, oftewel de dynamische kunstvormen, die voortdurend discipline vereisen.
Zo redenerend besef je wat er bij komt kijken alvorens een kunstwerk tot klinken kan worden gebracht. Want een compositie is ook een kunstwerk, en muziek is óók kunst! Componeren vereist altijd vakmanschap, voorbereiding en analyse; schilderen is ook oefening, rijping, een schilderij kan ook weldoordacht en ‘tig’ keer vooraf geschetst en geoefend zijn. Maar schilderkunst kán ook spontaan kladwerk zijn (en evt. toch goed lukken). Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 43
Dat doet dan weer denken aan geïmproviseerde muziek die wel of niet goed ‘uit de verf komt’. Kortom, laat men liever de opsomming 'kunst en muziek' voortaan achterwege laten. Muziek is de ultieme en meest veeleisende en delicate kunstvorm.
Althans, dat vindt ondergetekende: Rob Witteveen.
Gedichten: Anne Fièn
ZOMERLUCHT (1)
De einder reikt zo ver tot alle zuchtjes wind stapeling voorkomen
maar flarden scheurt van helderwit en blauw.
Anne Fièn
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 44
Vrienden/vriendinnen Leerdams Kunstenaars Collectief 2012 Het Leerdams Kunstenaars Collectief krijgt geen subsidie. Daarom vragen wij u om vriend of vriendin van ons collectief te worden. Voor slechts 10 euro per jaar steunt u ons. U kunt de bijdrage overmaken op: Bankrekeningnummer
: 1671.77.400
Ten name van
: St. Leerdams Kunstenaars Collectief
Onder vermelding van
: Vriend/vriendin 2012 LKC
Geef ook uw e-mailadres aan ons door zodat wij u, 6 keer per jaar, Kunststofmagazine toe kunnen sturen. Met uw steun kunnen wij doorgaan met het organiseren van kunstprojecten in Leerdam.
Kopij Kunstof-magazine Jaargang 2 Nummer 4 Indien u ideeën of kopij heeft voor het volgende KUNSTstof magazine neem dan contact op met Jan Kuiper of Sylvia Bosch. Kopij moet voor 1 augustus 2012 ingeleverd zijn.
KUNSTstof magazine is ook te zien op de website www.leerdamskunstenaarscollectief.nl. Wellicht kunt u vrienden en/of kennissen hierop attenderen!
Tot het volgende KUNSTstof-magazine.
Sylvia Bosch en Jan Kuiper
Kunststof-magazine
Jaargang 2
Nummer 3
Pagina 45
