Landschapskrant REGIONAAL LANDSCHAP WEST-VLAAMSE HEUVELS

Landschapskrant

R E G I O N A A L L A N D S CH A P W E S T- V L A A M S E H E U V E L S Voorjaar & zomer 2011

Foto: Ann Vansteenhuyse

Uitgave van Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels vzw (RLWH), Vaartstraat 7, 8902 Zillebeke, T 057- 23 08 50, [email protected], www.rlwh.be, Verantw. uitgever: Jan Durnez

Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels… • is een aantrekkelijke streek met een eigen karakter en een duidelijk grote concentratie aan natuur- en landschapswaarden. • is een vzw die zich engageert om de natuurlijke troeven van onze streek te beschermen. Dat doen we door overheid, verenigingen, bewoners en bezoekers van de streek te betrekken in concrete projecten. • valt min of meer samen met de zuidelijke helft van de Westhoek. • is een samenwerking tussen het Vlaams Gewest (Agentschap voor Natuur en Bos, Agentschap voor Ruimte & Erfgoed, de Provincie West-Vlaanderen, de steden en gemeenten Heuvelland, Ieper, Mesen, Poperinge, Vleteren en Zonnebeke, de natuur - en milieuverenigingen, de landbouwverenigingen, de toeristische verenigingen en de wildbeheereenheden. • heeft tot doel via samenwerking de kwaliteit van het landschap en het streekeigen karakter van het Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels te bevorderen en te promoten.

Werkten mee: redactie: Marc Cordenier, Dirk Cuvelier, Korneel Clarysse, Jan Decorte, Dieter Depraetere, Kristin Kino, Dominique Lapiere, Regine Schollaert, Liesbeth Thiers, Ann Vansteenhuyse, Isabel Wittevrongel Foto’s: Erik Deblieck, Christophe Delbecque, Korneel Clarysse, Marc Cordenier, Ghislain Plesier, Regine Schollaert, Ann Vansteenhuyse, Christine Warlop Vormgeving en druk: www.cuveliergraphics.be offset & digital printing - Ieper

Voorwoord Dag allemaal, De zon kwam dit voorjaar al even om de hoek kijken. Het doet ons goesting krijgen om naar buiten te trekken: het weidse landschap in of binnen de geborgenheid van het bos. De tuin lonkt. Onze groene vingers krijgen weer de nodige aandacht. Heel wat organisaties en besturen verwennen jullie graag met een boel werkwinkels, wandelingen, fietstochten, uitdagingen en zoektochten. Onze lente- en zomerkalender staat weer propvol activiteiten voor gezinnen, wandelaars, fietsers, natuurliefhebbers, vrienden van de tuin. We warmen op met een gedicht. Durf je het zelf ook aan? De Provincie daagt je uit. Of misschien fotografeer je liever? Een wedstrijd en een cursus staan ter jouw beschikking. Lonken onze Franse buren? We stellen je graag Frans-Vlaanderen voor. We werken heel vaak samen met organisaties net over de grens. Het zijn echte collega’s geworden. Zoeken jullie ook de uitstappen net over de grens in de kalender achteraan? In het landschap wordt heel wat gewerkt, ook door de ploegen van de Groene Kans. Voor heel wat activiteiten worden gidsen gezocht. Voel je je geroepen; dan is de basiscursus Palingbeekgids misschien wel iets voor jou? Ten slotte richten we een nieuwe oproep om je tuin te zien als een poort naar het landschap. Je kan je daarin laten begeleiden door onze collega’s. Lees meer in deze landschapskrant. Door goeie samenwerking met de partners van CO7 kan je in de middenkatern weer heel wat erfgoednieuws lezen. Geniet van het voorjaar en laat ons jullie verwennen.

Foto: Ghislain Plesier

MESEN

VLETEREN

Gedicht

Fotowedstrijd ‘De Palingbeek in beeld’ De Palingbeek is voor de streek een belangrijk natuurgebied. De oorspronkelijke 67 ha rond de Oude Vaart groeide de voorbije 40 jaar uit tot een domein van ruim 240 hectare. Door die uitbreiding bestaat het domein uit heel uiteenlopende biotopen, stuk voor stuk natuurparels! Trek er voor deze fotowedstrijd op uit en ontdek de mooiste plekjes. Laat je fotografisch oog werken en maak zo kans op één van de schitterende prijzen. De thema’s voor deze fotowedstrijd zijn: ‘relicten van een rijk verleden’, ‘kleuren in de natuur’ en ‘landschap’. Vraag bij de start van je tocht in het bezoekerscentrum een plan van het domein. Zo vind je in een handomdraai de weg. Tip: Maak op 28 mei kennis met de relicten in het landschap tijdens de curcus digitale fotografie door Tom Linster (zie activiteitenkalender) of word lid van de facebookgroep van de Palingbeek en laat je inspireren door de vele foto’s. Succes!

Doe me e en win ! Wanneer: tot 15 augustus Voor wie: voor iedereen

Alle info, wedstrijdvoorwaarden en indienen foto’s via www.west-vlaanderen.be/palingbeek Organisatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, Vaartstraat 7, 8902 Zillebeke-Ieper, tel. 057 23 08 40, [email protected]

Landschap in verandering een stapje over de ‘schreve’ grens

‘Als je in westelijke richting de Westhoekgrens overstapt, is het vooral merkwaardig dat je niet echt in het buitenland terecht komt, ook al ben je wel degelijk in Frankrijk. Dorps- en straatnamen klinken bekend, het uitzicht van het landschap ziet er bijzonder vertrouwd uit en met een mondje ‘Vlemsch’ kom je een heel eind als je met de oudere mensen praat. Toch valt het op hoe snel culturen veranderen. In FransVlaanderen staat Picon op de drankenkaart naast de Pelforth, en is er café en grand café. Erg verwonderlijk zijn deze beperkte verschillen tussen de Westhoek en Frans-Vlaanderen niet. Tot 1713, bij het Verdrag van Utrecht, was dit stukje Vlaanderen onderwerp van onophoudelijk politiek onderhandelen. Uiteindelijk is Frans-Vlaanderen bij Frankrijk beland, maar zoals je met je eigen oren en ogen zal kunnen constateren, zijn drie eeuwen verfransing er niet in geslaagd de geesten van Breydel en Uilenspiegel te bannen. Wie de moeite doet om de Westhoek ‘over de Schreve’ te bezoeken, krijgt een weldoend bad vol nostalgie in ruil. De poëzie in de Frans-Vlaamse klanken geven de gastvrijheid van onze buren een extra dimensie. Duinkerke, Hondschoote, Bambeke, Wormhout, Steenvoorde, Cassel, Hazebroek, Cassel, Belle, Ekelsbeke,… authentieker kan het niet. In Cassel leest het marktplein als een historisch boek. De sfeer is groots en authentiek maar evengoed vertederend. Hun Catsberg en de Casselberg zijn ook nog net iets hoger dan onze Westhoekbergen. Veel van wat in andere streken verloren ging, heeft hier sinds lang een vruchtbare biotoop gevonden om lichtjes triomfantelijk terug te keren: de reuzen, volksspelen, streekgerechten en niet te vergeten ‘het Vlemsch’.’*

Foto: Christophe Delbecque

Foto: Christophe Delbecque

Foto: Christophe Delbecque

Om deze unieke verwevenheid te behouden, werken diverse Franse en Vlaamse partners samen, via een interregionaal project gesteund door Europa, aan “Landschap in verandering”. Missie: de bezoekers en bewoners (her)ontdekken de eigenheid van het landschap van de Westhoek. Foto: Christophe Delbecque

(*Westhoekjes door Jan d’Hondt)

www.tourisme-nord.fr/nl www.paysdesmoulinsdeflandre.com www.parc-opale.fr www.payscoeurdeflandre.net www.paysdeflandre.fr

Foto: Christophe Delbecque

4

Foto: Christophe Delbecque

Foto: Christophe Delbecque

Groene kans

Plannen maken is goed

Plannen maken en uitvoeren is stukken beter.  Voor de uitvoering van onze landschapsbedrijfsplannen en landschapsplannen werken we sinds het  begin van het regionaal landschap samen met de sociale economie.  Ondertussen heeft deze vorm van samenwerking ingang gevonden in heel Vlaanderen en heeft ze een naam gekregen:  Groene Jobs. Bij ons staat dit nog altijd beter bekend als de Landschapswacht. De Groene Kans: Groene Diensten, Groene Kansen De Groene Kans, roepnaam voor zowel vzw De Groene Kans als vzw Werkperspectief is gestart in 1992. De vroege jaren negentig kenden een grote werkloosheid als gevolg van een zware economische crisis. Bepaalde groepen, zoals laaggeschoolden, allochtonen en personen met een arbeidshandicap waren oververtegenwoordigd in de werkloosheid en hadden nood aan extra-begeleiding om opnieuw aan de slag te kunnen. De Groene kans stelt momenteel ruim 100 mensen te werk. Ze richt zich in de eerste plaats tot laaggeschoolde en langdurige werkzoekenden, die een grote afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Via een aangepaste opleiding, een intensieve begeleiding en werkervaring worden de werknemers voorbereid op de arbeidsmarkt. Van bij de aanvang van, toen nog, Perspektief was er een samenwerking met het Regionaal Landschap West-

Vlaamse Heuvels. Wat indertijd gestart is als één enkele ploeg, is intussen uitgegroeid tot een onderneming met 10 mobiele ploegen. De ploegen landschapszorg voeren opdrachten uit voor de regionale landschappen en openbare besturen (gemeenten, provincie, Vlaams gewest). Voor het regionaal landschap worden onder andere de aanleg en het onderhoud van de landschapsbedrijfsplannen en de landschapsplannen uitgevoerd. Een mobiele ploeg bestaat uit 6 doelgroepwerknemers en een begeleider. De arbeidsbegeleider staat in voor de dagelijkse planning, werkt mee met de ploeg en controleert de uitgevoerde taken.

Info: www.degroenekans.be Heb je interesse om bij De Groene Kans aan de slag te gaan, kan je met ons contact opnemen op het nummer 051 51 05 72 - [email protected]

GEZOCHT Natuurtalent ! Schrijfwedstrijd voor jong en oud -

Doe me e en win !

15 juni – 6 december

Neem pen en papier en schrijf er op los. Naast Pieter Aspe, Willem Vermandere, Chris Dusauchoit, Maaike Cafmeyer en Marc De Bel, dagen nog heel wat bekende West-Vlamingen jou uit om een stukje te schrijven, dichten, filosoferen in en rond de natuur. Zin in een poëtische kreet op muziek? Ook dat mag! De West-Vlaamse provinciedomeinen bieden je de nodige inspiratie… Meer weten? Surf vanaf 15 juni naar www.west-vlaanderen.be/bezoekerscentra en ontdek de uitdagers. Wie durft de uitdaging aan ? Doe mee en win !

Organisatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, Vaartstraat 7, 8902 Zillebeke-Ieper , 057 23 08 40 i.s.m. Bezoekerscentra Bulskampveld, De Gavers en Natuurpark Zwin.

Willem Ve rmandere Pieter Aspe

Marc Debel

5

Basiscursus Palingbeekgids Steeds meer schoolgroepen, verenigingen, gezinnen,… doen beroep op ons voor een begeleide activiteit in domein De Palingbeek en de ruime omgeving. Om op al deze vragen op een kwalitatieve manier te kunnen ingaan, wordt een basiscursus voor nieuwe medewerkers ingericht.

Voor wie: deze cursus is bedoeld voor iedereen die bezield is door natuur, milieu en de Palingbeek en deze passie ook wil overbrengen op anderen. Cursus op dinsdag: 10, 17, 24, 31 mei, 7 en 14 juni van 9u30 tot 16u00 Prijs: e60 – inschrijven verplicht vóór eind april max. 25 deelnemers! Info: Neem contact op met het bezoekerscentrum voor een toelichting bij de doelstellingen en organisatie van deze cursus. Vraag naar Kristin Kino. Afspraak/org: Provinciedienst NME (BC de Palingbeek), Vaartstraat 7, 8902 Zillebeke - Ieper, 057 23 08 40, [email protected]

Westhoekvertellers en andere verhalen voor onderweg Om te weten wie we zijn, waar we vandaan komen en waar we naartoe willen, hebben we als individu en als groep verhalen nodig. Een verhaal is een bril, een manier van kijken. Het schept samenhang, toont verbanden, vertolkt een visie. Tegelijk blijft elk verhaal ook tijdsgebonden en relatief. Het is een werkbare interpretatie die toelaat om acties te ondernemen met een focus. De Westhoek bevat een ware opeenstapeling van verhalen en gebeurtenissen. Je kunt de streek lezen door de verschillende lagen één voor één af te pellen. Soms is de tijdsdimensie zichtbaar: een bunker, een middelleeuwse poort, een Vaubanvesting… Soms is er bij een plek of spoor in het landschap meer uitleg nodig en keert het verhaal terug in de tijd om een geschiedenis te vertellen, gelinkt aan de plek of het spoor. Het landschap is in de Westhoek de contactzone bij uitstek tussen de verhalen en de mensen voor wie ze bestemd zijn: de bewoners en bezoekers. Het is de plaats waar de verhaallijnen tastbaar zijn of via ontsluitingstechnieken tastbaar worden gemaakt. Verhalen voor onderweg bieden mogelijkheden om die verhalen op te nemen.

6

• Verhalen voor onder- weg – gelezen … … zijn een reeks van thematische wandelboekjes met tal van unieke verhalen, anekdotes en illustraties. Voer voor boeiende wandelingen in de Westhoek (tussen 5 à 9 km). De reeks bestaat ondertussen uit 14 wandelboekjes en wordt elk jaar uitgebreid. • Verhalen voor onderweg – beluisteren… … zijn klankwandelingen (mp3) die je gratis download en kunt beluisteren langsheen de wandeling. Beauvoorde heeft er al eentje. Abele zal dit najaar volgen. • Verhalen voor onderweg – beleven … … zijn wandelingen met een Westhoekverteller die op een boeiende manier een groep wandelaars animeert en informeert. Deze Westhoekvertellers volgden hiervoor een 3 jaar durende opleiding aan de kunstacademie van Poperinge.

www.verhalenvooronderweg.be

Armoe troef

in Westhoek-Zuid

Op 1 mei is het dag van de arbeid. Dit jaar valt dit samen met Erfgoeddag, dé hoogdag voor het roerend en immaterieel cultureel erfgoed. Het is dan ook Armoe troef!

In de zuidelijke Westhoek zie je hoe armoedig het leven op het platteland was... of net niet? Zo karikaturiseerde Passendale jarenlang het armoedige plattelandsleven in haar kaasstoet. Zientje uit het Kotje Piepersbos op de Rodeberg toont je wat de pot schafte begin 20e eeuw. In Hollebeke leer je hoe armoede, ontspanning en staaltjes van moed hand in hand gingen. Met oud beeldmateriaal wordt in de Sint-Rectrudiskerk van Woesten de armoede doorheen de jaren belicht. Zonnebeke toont de nostalgie én de realiteit van de vinkenzetting.

Armoede in de stad komt ook aan bod: Ieper dist de rijke geschiedenis op van de middeleeuwse armenzorg met godshuizen, de Berg van Bermhertigheid en wezenscholen... naast de verhalen over zwarte sneeuw, komen ook die van strijd en verzet aan bod, van de mensen die het meemaakten. In Poperinge staat de ‘kruistocht van de armoede’ centraal. Starten doe je aan het stadsarchief/bibliotheek, eindpunt is het Hopmuseum. In Talbot House confronteert men je met de vraag wat je voor een ‘dodemans cent’ kunt kopen?

Met deze akte uit 1312 verleende de abt van de SintBertinusabdij de stad Poperinge de toelating om een leprozerij op te richten. (Stadsarchief Poperinge)

Sint-Jansgodshuis (Stedelijk Museum Ieper)

Door de Tweede Wereldoorlog was het noodzakelijk boter, kaas, vlees, aardappelen, tabak, maar ook schoenen en textiel te rantsoeneren. (Privécollectie, ‘WESTHOEK verbeeldt’)

Kantwerkster, Théodore Ceriez (Stedelijk Museum Ieper)

> Wil je meer te weten komen over het rijk gevulde programma? Haal de regionale brochure bij de diensten cultuur van Heuvelland, Ieper, Mesen, Langemark-Poelkapelle, Poperinge, Vleteren en Zonnebeke, of bij Erfgoedcel CO7. Je leest er eveneens meer over het boeiend ‘armoedig’ verleden van de zuidelijke Westhoek. Een schat aan erfgoedobjecten, citaten en verhalen maken het geheel compleet.

www.erfgoeddag.be - www.erfgoedcelco7.be

Een archeologische vondst! Wat nu? Het is goed bekend dat de Westhoek rijk is aan archeologische vondsten van de prehistorie tot en met de Eerste Wereldoorlog. Natuurlijk kunnen we niet alles gaan opgraven. Zolang het in de bodem blijft, wordt het goed bewaard: dat is het uitgangspunt van de Europese regelgeving. Toch stoten heel wat mensen bij het omspitten van de tuin, het uitvoeren van kleine of middelgrote bouwwerken,… op de materiële resten uit het verleden van onze streek. Wat moet en kan je doen met deze vondsten die je toevallig vindt? Wat is een archeologische vondst? Archeologische voorwerpen vind je in alle maten en materialen. Een klein vuurstenen object, een scherf of een opvallende verkleuring van de grond kan al de plaats aanduiden van een archeologische site. Algemeen kunnen we stellen dat het gaat om “alle overblijfselen en voorwerpen of enig ander spoor van menselijk bestaan die getuigenis afleggen van tijdperken en beschavingen.”

Een duidelijke definitie wat wel en wat niet van belang is, is moeilijk te bieden. Het is echter beter te veel dan te weinig te melden, want wat eerst niet interessant lijkt, kan later toch van groot belang zijn.

Een archeologische vondst melden Als je een archeologische vondst doet, ben je verplicht dit binnen de drie dagen te melden aan het agentschap Ruimte en Erfgoed. Je kan gemakkelijk een vondstmeldingsformulier vinden op de website van de intergemeentelijke archeologische dienst Archeo7, www.archeo7.be, of een mailtje zenden naar [email protected]. Als vondsten bij bouwwerken worden gemeld, moeten deze vondsten tot 10 dagen na de vondstmelding gevrijwaard worden en zal het Vlaams Instituut voor het Onroerend Erfgoed(VIOE) samen met Archeo7 de nodige vaststellingen komen doen. Indien dit nodig is, kan beslist worden dat een spoedopgraving moet uitgevoerd worden. Dit is echter eerder de uitzondering dan de regel. Meestal zal na een tweetal dagen de werf terug vrijgegeven worden. Dankzij een vondstmelding bij werken voor de atletiekpiste werd onlangs een deel van de 17de eeuwse verdediging rond de stad Ieper in kaart gebracht. Dit toont aan dat vondstmeldingen wel degelijk interessante gegevens kunnen aanleveren over de geschiedenis van de zuidelijke Westhoek.  

wat zeg je, biodiversiteit ? Help archeologische sites vinden met Archeo7 Al kennen we al heel wat archeologische sites in de streek, toch heeft de ondergrond nog niet al zijn geheimen prijs gegeven. Een goede manier om ongekende sites in kaart te brengen, noemen we veldprospectie. Door het systematisch afwandelen van velden en het bijhouden van archeologisch materiaal kunnen concentraties wijzen op de aanwezigheid van een archeologische site.   Dat Archeo7 dit niet alleen kan uitvoeren voor de gehele regio spreekt voor zich. Daarom doet de archeologische dienst een oproep aan iedereen die graag een steentje wil bijdragen aan het in kaart brengen van de archeologie in onze streek. Vóór je start kan je altijd info opnemen met archeoloog Jan Decorte, maar voor wie niet kan wachten zijn volgende tips zeer bruikbaar.

> Dieper graven om meer vondsten te zoeken of het afzoeken van terreinen met een metaaldetector is bij wet verboden. > Het is leuker en het gaat sneller als je het in groep doet.

Tips bij het verzamelen > Vraag steeds de toestemming van de eigenaar/gebruiker van de grond. > Ideaal tijdstip: na het ploegen en na regen. > Print een luchtfoto of plannetje af om je vondsten goed te karteren. > Neem iets mee om de vondsten in op te bergen. > Liever te veel dan te weinig verzamelen. Niet enkel de mooiste vondsten verzamelen en bijhouden.

De nieuwe gegevens worden gedateerd en in een Vlaamse databank gestopt met een overzicht van archeologische sites. De voorwerpen zelf blijven in het bezit van de prospector, maar kunnen ook overgedragen worden aan Archeo7. 

De archeologische vondsten kunnen gemeld worden bij de archeologische dienst Archeo7. De volgende vondsten moeten gemeld worden: > Tot en met de Middeleeuwen(…-1500): alle vondsten melden. > Latere periodes (1500-1900): enkel de concentraties aan vondsten melden. > De Wereldoorlogen: alle vondsten dienen gemeld te worden. > De uiterste tijdsgrens van de te melden vondsten is Wereldoorlog II.

Archeo7: Jan Decorte, Reningelststraat 13, 8956 Kemmel 0473/460.178, [email protected] www.archeo7.be

Suskewiet

wat zeg je, biodiversiteit ? Ring, tjin, tjin, rrrrrrrr, tjaw, suskewiet Het verenigingsleven is de drijvende kracht achter het sociaalculturele leven in de regio. Cultuurdienst CO7 en Erfgoedcel CO7 slaan de handen in elkaar om in de loop van 2012 onder de noemer ‘Suskewiet’ de tradities en de vele aspecten van het vinkenzetten in de kijker te plaatsen. De vinkensport kent een lange traditie, vele typische gebruiken en een rijke (beeld)taal. Met dit project wil CO7 een brede groep mensen aanspreken. ‘Suskewiet’ dat wordt: unieke vinkenfoto’s uit ‘WESTHOEK verbeeldt’, gezellig tafelen rond grootmoeders recepten, een artistieke en muzikale invulling, een schrijfwedstrijd ‘Ode aan de vink’, een leuke publicatie en zoveel meer.

(privécollectie, ‘WESTHOEK verbeeldt’) privécollectie, ‘WESTHOEK verbeeldt’

> Weet je een archief aan documenten en foto’s van vinkenzettingen liggen of broed je op een idee om het vinkenzetten op een leuke manier in de kijker te plaatsen? Wij horen het graag! (privécollectie, ‘WESTHOEK verbeeldt’)

Erfgoedcel CO7: Sint-Jacobsstraat 1, 8900 Ieper, 057 23 93 12, [email protected] Cultuurdienst CO7 : Grote Markt 1, 8970 Poperinge, 057 34 66 94, [email protected]

(privécollectie, ‘WESTHOEK verbeeldt’)

Sporen in het landschap

Natuurrijk agrarisch erfgoed

De West-Vlaamse landbouw heeft een rijke cultuurhistorie aan onroerend erfgoed. Met deze brochure willen we de aandacht vestigen op de verwevenheid van agrarisch erfgoed en typische boerennatuur. Enkele sprekende voorbeelden laten het agrarisch onroerend erfgoed en de fascinerende verbondenheid van cultuur, landschap én natuur zien.

Nat uurrijk agr arisch erfgoed Natuurrijk agrarisch erfgoed

Benieuwd naar meer? Deze brochure is gratis af te halen vanaf 1 mei bij het Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels in het BC De Palingbeek, Vaartstraat 7, Zillebeke.

Dit initiatief kadert binnen het project ‘Erf-goed op mijn erf’ en is een samenwerking tussen Proclam en de regionale landschappen West-Vlaamse Heuvels en IJzer en Polder.

Landschapsplannen Het Regionaal Landschap wil woningen in het buitengebied beter inkleden. Dit gebeurt via de aanleg van poelen, houtkanten, hagen en hoogstamboomgaarden enz … In 2011 is het mogelijk om via het Regionaal Landschap een landschapsplan op te maken en uit te voeren. Het landschapplan is bedoeld voor de niet-landbouwer die woont binnen een ankerplaats en/of relictzone raadpleegbaar op www.rlwh.be. (zie landschap/landschapszorg/landschapsatlas) Waaruit bestaat een plan ? - gratis opmaak door de landschapsanimator in overleg met eigenaar; - de aanplant gebeurt met inheemse bomen en struiken en wordt uitgevoerd door een landschapsteam; - hoogstambomen; - knotbomen; - hoogstamfruit - houtkanten; - hagen en heggen; - veekering ter bescherming van de aanplant. Wat kost een plan? - 70 % wordt betaald door Ruimte en Erfgoed. - 30 % door de eigenaar. Contact : Marc Cordenier, 057 23 08 53, 0473 98 53 36, [email protected] 

11

Activiteitenkalender April t.e.m. augustus Tentoonstelling ‘Kikkerblues en paddencruise’ Welkom in de wereld van kikkers en padden. Je maakt kennis met diverse amfibieën die in België leven, hun natuurlijke vijanden, eetcultuur, levenscyclus en woongebied. De problematiek van de paddentrek en de mogelijke oplossingen worden uitvoerig toegelicht. En wie breekt het record van verste springer, koelste, grootste of kleinste kikker? Afspraak: Bezoekerscentrum De Palingbeek, Vaartstraat 7, Zillebeke, Organisatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, 057 23 08 40, wwww.west-vlaanderen.be/palingbeek

Vrijdag 22 april tot 15 mei Tentoonstelling ‘Op speurtocht in de bodem’ Naar aanleiding van de ‘internationale dag van de aarde’ op 22 april loopt er een interactieve tentoonstelling rond dit kostbaar goed. De kwaliteit van de bodem wordt bedreigd door erosie, verlies van organisch materiaal, verzilting… Hier ontdek je hoe belangrijk de bodem is in ons dagelijks leven en hoe wij hem kunnen beschermen. Afspraak: Bezoekerscentrum De Palingbeek, Vaartstraat 7, Zillebeke Organisatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, 057 23 08 40, wwww.west-vlaanderen.be/palingbeek

Zondag 10 april Landschapswandeling Reningelst Afspraak: om 14.30 u aan Kerk in Reningelst Deelname: gratis voor SMY-leden, e2 voor niet-leden. Organisatie: Stichting Marguerite Yourcenar Info : Piet Hardeman 057 44 56 57 stichting. [email protected]

Zaterdag 23 april Zandvoorde op zijn paasbest “Zandvoorde op zijn paasbest” brengt het lentegevoel in het dorp!  Het centrale element in het gebeuren wordt de paasmarkt.  Wie Pasen zegt, denkt aan chocolade en marsepein. Op de markt gaan een vijftal specialisten met dit culinair gegeven aan de slag. Daarnaast kan je kennis maken met een uitgebreid assortiment kunstambachten die verbonden zijn met het thema lente of Pasen. Afspraak: doorlopend van 14.00u tot 20.00u markt Zandvoorde - Zonnebeke Organisatie: dienst cultuur gemeente Zonnebeke, tel. 051 48 00 61 - e-mail: [email protected]

Donderdag 14 april De Keltische bomenwandeling We wandelen naar de inheemse boom gelinkt aan deze periode van de kalender. Zo kun je meditatief of ontspannen de boom leren kennen. Na de wandeling wordt er nog even nagepraat bij een drankje. Mee te brengen: al dan niet warme regenkledij, laarzen, iets om te drinken Afspraak: om 20.00u aan Inkom Reutelbos, Oude Kortrijkstraat 94, Beselare. Organisatie: dienst cultuur Gemeente Zonnebeke, tel. 051 48 00 61 - e-mail: [email protected] Zondag 17 april Papier scheppen Van oud papier nieuw handgeschept papier maken: ideaal voor wenskaarten en speciale gelegenheden. Start van een nieuwe workshop telkens op het uur. Afspraak: van 14.00u tot 17.00u in het atelier van de milieuboerderij, Vaartstraat 7, Zillebeke Organisatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, 057 23 08 40, wwww.west-vlaanderen.be/palingbeek Zondag 17 april Lentewandeling Op deze wandeling volgen we het Broekelzenwandelpad. Langs landelijke en holle wegen trotseren we de flanken van het Heuvelland en laten we ons verrassen door de rijke voorjaarsflora. De Wandeling (7 km) is bedoeld voor het gehele gezin. De kinderen kunnen naar hartenlust de natuur ontdekken. Kledij en schoeisel aanpassen aan de weersomstandigheden. Afspraak: om 14.30 aan de kerk van Westouter Deelname: gratis voor leden Natuurpunt, nietleden betalen e1 per persoon. Organisatie: Natuurpunt – De Vlonder Info: Guido Quaghebeur 057 33 79 78

Foto: Erik Deblieck

Maandag 25 april Wandeling met aandacht voor de voorjaarsbloeiers op de Kemmelberg Het Provinciaal Kemmelbergdomein is een uitgebreid natuurgebied geworden met heel veel diverse biotopen. De lente is de beste periode om dit gebied even te verkennen. Vooral in de bossen is het nu een waar bloemenparadijs. Afspraak: om 14.00u aan Den Dries te Kemmel Deelname: gratis voor leden Natuurpunt, nietleden betalen e1 Organisatie: Natuurpunt Westland Info: Erwin Verfaillie, tel; 0497 62 24 85 [email protected] Zaterdag 30 april Geleid Bezoek Parc Yourcenar Zwarteberg Een mengeling van natuur en cultuur. Het is genieten van de witte sterretjes van de daslook en de blauwe klokjes van de wilde hyacinten die Marguerite Yourcenar zo dierbaar waren. Piet Hardeman grasduint in het leven en werk van deze beroemde schrijfster en ecologiste. Afspraak: om 14.30 u aan de ingang van het park boven op de Zwarteberg, Franse kant. Deelname: gratis voor SMY-leden, e 2,00 voor niet-leden. Organisatie: Stichting Marguerite Yourcenar Info: Piet Hardeman 057 44 56 57 [email protected]

Foto: Christophe Deneve

zie ook www.rlwh.be Zondag 1 mei 2011 Erfgoeddag 2011 – ARMOE TROEF: Divers aanbod erfgoedactiviteiten op meerdere locaties in de regio. Haal de regionale brochure bij je dienst cultuur of Erfgoedcel CO7. (zie binnenkatern) Tijdstip: 10 tot 18u Afspraak: locaties verspreid over de regio Organisator: meerdere (erfgoed)organisaties Info: regionale brochure of www.erfgoeddag.be Zondag 1 mei De paardenbloem, pissebloeme, beddepisser, beddezeker… De ‘beddepisser’ kan een vervelend onkruid zijn maar voor ons is het ook een weldoener. De bloem is gezond, lekker en mooi. We gaan aan de slag met bloem, blad, wortel en de zaadpluizen. We maken gelei en slaatjes, we verven wol en scheppen papier. Doe mee en breng zelf wat bloemblaadjes en zaadpluizen mee en zie hoe je er iets decoratiefs mee kan maken. Vrij te bezoeken tussen 14u en 16u Afspraak: Bezoekerscentrum De Palingbeek, Vaartstraat 7, Zillebeke Organisatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, 057 23 08 40, wwww.west-vlaanderen.be/palingbeek Zondag 1 mei Stiltewandeling in het Polygoonbos Anne Torreele neemt u mee om de geheimen van het bos te leren kennen. Deze stiltewandeling is geen wandeling waarbij iedereen moet zwijgen… Wel maken we kennis met het ‘geluid van de stilte’. Dat betekent niet alleen genieten van de stilte, maar ook beleven van verschillende geluiden eigen aan de natuur. We gaan op zoek naar de muziek van de natuur gemaakt door vogels, bomen, wind… Afspraak: om 14.30u aan parking hoek Lange Dreve – Lotegatstraat, Zonnebeke Organisatie: Dienst Cultuur gemeente Zonnebeke ism Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels, Agentschap voor Natuur en Bos Info: Dienst Cultuur gemeente Zonnebeke tel. 051 48 00 61 [email protected] Zondag 1 mei Wandeling in de Verdronken Weide Afspraak: om 9.30u aan het Vijverhuis, Zillebekevijver te Ieper Deelname: gratis voor leden natuurpunt, niet leden betalen e1. Organisatie: Natuurpunt Westland Info: Johan Carette – 057 44 49 41 [email protected]

Foto: Erik Deblieck

Foto: Erik Deblieck

Speciale aandacht voor kinderen en gezinnen

Cursus, werkwinkel of infomoment

Wandeling met begeleiding

Fietsen met begeleiding

Zondag 1 mei Vroege morgenwandeling Rodeberg Dit jaar speelt het vogelorkest in de Douvevallei. Aan het werk zijn violist Tuinfluiter, klarinettist Zwartkop en trompettist Zanglijster. Winterkoninkje speelt piccolo en Roodborst neemt de dwarsfluit voor zijn rekening. Na de wandeling is er ontbijt (niet verplicht) in Landhuis Molenhof. Afspraak: om 5.30u aan Parking van Landhuis Molenhof. Deelname: wandeling is gratis voor SMY-leden, niet-leden betalen e2. Ontbijt : e7. Naam opgeven bij de start van de wandeling en ter plekke te betalen. Organisatie: Stichting Marguerite Yourcenar Info : Piet Hardeman 057 44 56 57 stichting. [email protected] Zondag 1 mei Open Bronnendag Beleef de unieke landschappen én het erfgoed van Hollebeke! Begin mei is de natuur op haar mooist: een weelde aan voorjaarsbloeiers, bloesemende bomen en struiken, zingende vogels in topvorm. Daarom organiseren Natuurpunt Westland en De Bron vzw op 1 mei de ‘Open Bronnendag’, een vaste waarde op de natuurkalender en een hoogdag voor onze vereniging. Dit jaar kiezen we als uitvalsbasis voor het mooie dorp Hollebeke. Een dag natuur, landschap, erfgoed en volkse verrassingen. Je ontdekt alle natuurgebieden rond het dorp: een minder gekend stukje Palingbeekdomein, de fine fleur van De Vierlingen, het verrassende Twaalfgemetenbos, ons eigen reservaat De Katteputten en De Oude Vaart, het bijzonder boeiende natuurdomein van ANB.

Praktisch: Geleide natuurwandelingen starten nabij de kerk van Hollebeke Start om 14u, 14u30, 15u - duur wandeltocht: 2 uur Deelname: gratis, vooraf inschrijven is aangewezen Inschrijven: via secretariaat De Bron, tel 051 545 244, [email protected] Erfgoedprogramma in Hollebeke vanaf 14u tot 18u Voor- of nagenieten in café De Welkom of Ontmoetingscentrum Hollebeke Organisatie: De Bron vzw en Natuurpunt Westland, in samenwerking met Ieperse dienst Milieueducatie en Landschapszorg en de Hollebeekse vereniging ‘De Wegwijzer’. Zondag 8 mei Aarde: vriend of vijand Verhalen over de Palingbeek met de aarde als rode draad. De bodem herbergt de geschiedenis van het domein. Hier en daar vind je relicten van Wereldoorlog I, het verhaal van de Oude Vaart, grondverschuivingen door erosie. Je ziet ook hoe de bodemstructuur bepaalt welke bomen en planten er groeien en dus welke dieren er voorkomen. Deze wandeling door Lieven Stubbe sluit aan bij de tentoonstelling ‘Op speurtocht in de bodem’ die nog loopt tot 15 mei. Afspraak: om 14.00u aan Bezoekerscentrum De Palingbeek, Vaartstraat 7, Zillebeke Organisatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, 057 23 08 40, wwww.west-vlaanderen.be/palingbeek

Doeactiviteiten

Weldwerk

Kindvriendelijke tuin

Zondag 8 mei Vroegmorgenwandeling Tijdens deze vroegmorgenexcursie ontwart Guido Quaghebeur het ochtendconcert van diverse zangvogels en gidst Krist Calmeyn ons door het prachtige golflandschap. Afspraak: om 6.00u aan het clubhuis van de golfclub Palingbeek, Eekhofstraat 14, 8902 Hollebeke Organisatie: Natuurpunt de Vlonder Info: Krist Calmeyn – 0475 36 37 04 en Guido Quaghebeur 057 33 79 78 Zondag 8 mei Landschapswandeling Kemmel Afspraak: om 14.30 u aan kerk in Kemmel. Deelname: gratis voor SMY-leden, e2 voor niet-leden. Organisatie:Stichting Marguerite Yourcenar Info : Piet Hardeman 057 44 56 57 stichting. [email protected] Dinsdag 10 mei Keltische boomwandeling We wandelen naar de inheemse boom gelinkt aan deze periode van de kalender. Zo kun je meditatief of ontspannen de boom leren kennen. Mee te brengen: al dan niet warme regenkledij, laarzen, iets om te drinken Afspraak: om 20.00u aan inkom Reutelbos, Oude Kortrijkstraat 94, Beselare. Deelname: gratis Organisatie en info: dienst cultuur Gemeente Zonnebeke – tel. 051 48 00 61 e-mail: [email protected] Zondag 15 mei Kruiden in de moestuin Alles over zaaien en oogsten van kruiden. Diverse medicinale toepassingen. Om het uur start een nieuwe workshop. Afspraak: 14.00u tot 17.00u aan de muurserre van de milieuboerderij, Vaartstraat 7, Zillebeke Organisatie: Milieuboerderij de Palingbeek Donderdag 19 & zondag 22 mei Cursus zangvogels + vroegmorgenwandeling Wie gefascineerd is door het gezang van de vogels in zijn/haar tuin, bos en park, maar deze niet op naam kan brengen aan de hand van dit gezang, is zeker op zijn/haar plaats in deze mini cursus zangvogels. Guido Quaghebeur vertelt ons alles over onze tuin- bos- en parkvogels. Afspraak: - donderdag om 19.00u aan CC Ghybe, Sint Annastraat 13, Poperinge - zondag om 6.00u aan de parking nabij hoek Leeuwerikstraat - Canadaweg, nabij ‘t Jagershof, Krombeke Inschrijven: Guido Quaghebeur Deelname: e3 voor leden Natuurpunt, niet leden betalen e5 Organisatie: Natuurpunt De Vlonder Info: Guido Quaghebeur – 057 33 79 78 [email protected] Vrijdag 27 mei Geleide wandeling voorjaarsbloeiers in Heuvelland Dit jaar bezoeken we eens geen eigen natuurpuntgebieden maar wel enkele prachtige natuurrealisaties van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). Stevig schoeisel vereist. Afspraak: om 19.30 aan de kerk van Loker

Deelname: gratis voor leden Natuurpunt, niet leden betalen e1,00 Organisatie: Natuurpunt Westland Info: Johan Carette – 057 44 49 41 [email protected] Zaterdag 28 mei en donderdag 9 juni In de (natuur)fotoclub: relicten in het landschap Cursus digitale fotografie door Koen De Buck en Tom Linster. Domein de Palingbeek blikt terug op een rijk verleden. De geschiedenis van de Oude Vaart en Wereldoorlog I laten tal van sporen na in het landschap. Decennia lang herstelde de natuur wat de mens vernielde. De menselijke ingrepen zorgden voor een rijke biodiversiteit! Voor wie: de meer ervaren (natuur) fotograaf die voldoende bekend is met zijn toestel. Afspraak: zaterdag van 8.00u tot 13.00 en donderdag van 19.00u tot 21.30u aan Bezoekerscentrum de Palingbeek, Vaartstraat 7 Zillebeke Inschrijven: Ann D’heedene, CVN West-Vlaanderen 050 82 57 26, [email protected] Deelname: e49 per reeks - max. 16, min. 10 deelnemers. Betalen via overschrijving op 404-3076041-29 aan CVN met vermelding van je naam, cursusnaam en cursuscode 11WFOTO09 Zondag 29 mei Dag Van het Park Poperinge Het is wetenschappelijk bewezen dat ‘groen’ een positieve invloed heeft op de mens en zijn omgeving. Dit jaar is ‘groen’ het overkoepelende thema voor Dag van het Park. • Aperitiefconcert met Fair Trade hapjes start om 11u • Vanaf 14u: - Twee groepen zorgen tussen 14.00 en 18.00 uur voor de nodige sfeer met folk-pop en coverhits op het mobiel podium. Tussenin begeleid de Flanders Memorial Pipe Band de genodigden naar en van de eerste steenlegging van het nieuwe jeugdcentrum. Doe-circuit voor onze jeugdigen, dat opnieuw een uitwerking is van de educatieve dienst van het Regionaal landschap West-Vlaamse Heuvels en de stad Poperinge. - Hapje en een drankje. - Doorlopend de gekende bar. De nieuwe brouwerij De Plukker zorgt in een apart standje voor enkele proefbrouwsels. Organisatie & info: Stad Poperinge en partners, [email protected] Zondag 29 mei Fietsen door de achtertuin van Ieper Verrassende en ontspannende ontdekkingstocht vanuit Ieper naar Zillebeke en het Palingbeekdomein. Natuur, cultuur en geschiedenis reizen met ons mee. Enkele stopplaatsen worden ingekleurd met een verhaal. Afstand ongeveer 18 km. We rijden via Ieper, Zillebeke, Hill 60, Caterpillar, bezoekerscentrum, Spoilbank, Sluis, The Bluff, Ieper. Een drankje wordt voorzien in het bezoekerscentrum. Afspraak: om 13.30u tot 17.00u aan het station van Ieper met de fiets Inschrijven: vóór 22 mei in het bezoekerscentrum – 057 23 08 40 Deelname: gratis Organisatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, 057 23 08 40, wwww.west-vlaanderen.be/palingbeek

Activiteitenkalender Vanaf juni Zomerzoektocht in de Palingbeek Start: Bezoekerscentrum, Vaartstraat 7, Zillebeke wwww.west-vlaanderen.be/palingbeek Zaterdag 4 juni Open tuin Afspraak: doorlopend van 10.00u tot 18.00u, tuin Ivo Vandenbroucke, Weggevoerdenstraat 1 Roesbrugge Organisatie: Velt-Westland, vzw De Bron Zondag 5 juni Gekruide beleveniswandeling De Kelten hadden hun boomkalender. Bomen kunnen ons onthaasten en helpen terug in onze eigen levensboom te gaan staan. Wie gaat mee op zoek naar zijn persoonlijke boom…? Afspraak: om 14.00u aan de infozuil aan de cafetaria, Palingbeekstraat, Zillebeke Organisatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, 057 23 08 40, wwww.west-vlaanderen.be/palingbeek Gids: Renata Bruggeman Zondag 5 juni Wandeling in de verdronken weide Afspraak: om 9.30u aan het vijverhuis, Zillebeke vijver te Ieper. Deelname: gratis voor leden van Natuurpunt, niet leden betalen e1. Organisatie: Natuurpunt Westland Info: Erwin Verfaillie, 0497 62 24 85, [email protected] Zondag 5 juni Vredeswandeling Mesen Mesen is de kleinste stad van het land. Maar die kleine stad verbergt een ongehoorde schat aan verhalen. Oude en nieuwe. Verhalen over oorlog en vrede. En over verzoening of wat er op lijkt. Over taal, cultuur en identiteit... Over grenzen en hoe die het leven van alledag bepalen. Gids: Philippe Mingels Afspraak: om 14.30 uur aan de kiosk op de markt van Mesen. Deelname: gratis voor SMY-leden, e2 voor niet-leden. Organisatie: Stichting Marguerite Yourcenar Info : Piet Hardeman, 057 44 56 57, [email protected] Zaterdag 11 juni Eco-happening Heuvelland Tijdens dit evenement rond duurzame ontwikkeling kan u uw energiefacturen laten scannen door een professional. Vzw ZonnewinDt analyseert uw bouw- of verbouwplannen en geeft advies over hoe u aanpassingen kan doen om van bij de ontwerpfase rekening te houden met energiebesparende maatregelen. U krijgt er info over de verschillende gemeentelijke premies, komt te weten voor welke activiteiten u een milieuvergunning nodig heeft, kan advies inwinnen over duurzaam bouwen… Kortom een gevarieerd menu om uw leven duurzaam in te richten. Afspraak: vanaf 13.00u tot 16.30u aan OC ’t Seultje, Seulestraat 47 te Nieuwkerke Deelname: gratis (voor sommige activiteiten is inschrijven verplicht) Organisatie: Milieuraad Heuvelland ism gemeente Heuvelland, Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels, Peter Steen. Info: milieudienst Heuvelland 057 45 04 60, [email protected], www.heuvelland.be, www.rlwh.be

Zaterdag 11 juni ‘Natuurspel in je tuin’ Speelnatuur in de praktijk omgezet. We vieren en maken samen een natuurfeest maar bieden ook stof tot nadenken over buitens spelen. Wat vind jij het leukst in de tuin en wat moet er zeker aanwezig zijn om buiten spelen boeiend en mogelijk te maken? Voor wie: gezinnen met kinderen Afspraak: om 15u tot 16u aan OC ’t Seultje, daarna gaan we naar het speelbos. Organisatie: RLWH Info: milieudienst Heuvelland, 057 45 04 60, [email protected]. Zondag 12 juni Warandepark, Kemmel Gekke spekke zundag Workshops, spelen, proeven, ... Voor gezinnen met kids van 3 tot 12 jaar. Afspraak: van 13u tot 17u Inschrijven door storting van e5 op rekening: 738-3061920-40 met vermelding van naam + aantal kids Info: 0472 53 62 66 Zondag 12 juni Landschapswandeling Merris (F) Afspraak: om 14.30 u aan Kerk in Merris. Deelname: gratis voor SMY-leden, e2 voor niet-leden. Organisatie: Stichting Marguerite Yourcenar Info: Piet Hardeman, 057 44 56 57, [email protected] Maandag 13 juni Op zoek in het Zoetebos Tijdens de Zoetemarkt start je een zoektocht doorheen het park De Warande met het gezin. Kan je de code kraken? Afspraak:: doorlopend van 14.00u tot 16.00u ingang kasteel de Warande, Provinciedomein de Kemmelberg Organisatie: Steunpunt NME West-Vlaamse Heuvels, dienst NME Provincie West-Vlaanderen Info: Ann Vansteenhuyse, 057 23 08 57, [email protected] Dinsdag 14 juni Keltische boomwandeling We wandelen naar de inheemse boom gelinkt aan deze periode van de kalender. Zo kun je meditatief of ontspannen de boom leren kennen. Mee te brengen: al dan niet warme regenkledij, laarzen, iets om te drinken Afspraak: 20.00u aan inkom Reutelbos, Oude Kortrijkstraat 94, Beselare. Organisatie en info: dienst Cultuur Gemeente Zonnebeke, 051 48 00 61, [email protected] Zondag 19 juni Tuinnamiddag Alles over biologische teelt (zaai- en plantgoed), opmaken van een teeltplan, kenmerken van bepaalde rassen. Start van een nieuwe workshop telkens op het uur. Afspraak: om 14.00u (tot 17.00u) aan de muurserre van de milieuboerderij, Vaartstraat 7, Zillebeke Organisatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, 057 23 08 40, wwww.west-vlaanderen.be/palingbeek

Zondag 19 juni Wandeling in de kleiputten van Ploegsteert Deze mooie moerasgebieden zijn een must voor de vogelliefhebber. Hier broeden nog bruine kiekendief, woudaapje, geoorde fuut en heel veel rietvogeltjes. José Tahon, conservator van het gebied, leidt ons rond. Afspraak: om 9.00u aan het station te Ieper of om 9.30u aan de ingang van de kleiputten in Ploegsteert. Deelname: Gratis voor leden van Natuurpunt, niet leden betalen e1. Organisatie: Natuurpunt Westland Info: Erwin Verfaillie, 0497 62 24 85, [email protected]

ZOMERVAKANTIE Zondag 3 juli Schapenwol in al zijn diversiteit We ontdekken verschillende soorten wol, vilten en spinnen en maken een stalenboekje. Afspraak: om 14.00u tot 16.30u BC de Palingbeek Inschrijven: BC de Palingbeek, 057 23 08 40 Deelname: e10, maximum 10 deelnemers Organisatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, 057 23 08 40, wwww.west-vlaanderen.be/palingbeek Zondag 3 juli Kleine Zonneroute met vzw De Boot Deze activiteit begint met het onthaal op de BOOT waar Bart Castelein een ecoverhaal brengt met aandacht voor de tegelkachel, beglazing, composttoilet, zonnepanelen, windgeneratoren, en led-verlichting. Daarna varen we per zonneboot op het Ieperleekanaal. Afspraak: om 14.30 u aan De Boot, Driegrachtenbrug aan kanaal Ieper-IJzer in Merkem Afspraak: SMY-leden: e10 pp, niet-leden: e12 pp Inschrijven verplicht door het gevraagde bedrag te storten op rekening 001-2355818-55 van SMY, Goeberg 3, 8954 Westouter. Max. 20 deelnemers. Organisatie:Stichting Marguerite Yourcenar Info : Piet Hardeman, 057 44 56 57, [email protected] Donderdag 7 juli Zomerwandeling Nieuwkerke Het natuurgebied “De Breemeersen” ligt in een uniek open landschap dat de overgang maakt van de heuvels naar de vallei van de Leie. Afspraak: 19.00u - dorpsonthaalpunt, bij de kerk. Goede stapschoenen, verrekijker, dorstlesser. Hond aan leiband. (9 kilometer) Inschrijven: VVV Heuvelland, Reningelststraat 11, 8950 Kemmel, 057 45 04 55, [email protected]. Organisatie: De Bron vzw - Natuurpunt, VVV Heuvelland en PASAR Gratis voor leden Natuurpunt, PASAR, VVV Heuvelland. Zo niet, e5 / pers. of e5 / gezin Zondag 10 juli Hooien op de boerderij Van gras tot hooi: het keren en persen tot kleine balen. Afspraak: van 14.00u tot 17.00u, Milieuboederij de Palingbeek, Vaartstraat 7, Zillebeke Organisatie: Bezoekerscentrum De Palingbeek, 057 23 08 40, wwww.west-vlaanderen.be/palingbeek

zie ook www.rlwh.be Zondag 10 juli Big Jump Op zondag 10 juli 2011 vindt voor de tiende keer Big Jump plaats. Deze Europese campagne wordt in Vlaanderen georganiseerd door GREEN, Bond Beter Leefmilieu en Natuurpunt. Op verschillende plaatsen springen we die dag om 15 uur in het water en vragen we aandacht voor propere rivieren en waterlopen. Afspraak: Vanaf 14.30u aan Knokkebrug, 3 gemeentenpunt in Diksmuide, Houthulst en Lo-Reninge. Organisatie: De Bron, Green, De Boot vzw, Diksmuide, Lo-Reninge, Houthulst met medewerking van diverse partners Donderdag 14 juli Keltische bomenwandeling We wandelen naar de inheemse boom gelinkt aan deze periode van de kalender. Zo kun je meditatief of ontspannen de boom leren kennen. Na de wandeling wordt er nog even nagepraat bij een drankje. Mee te brengen: al dan niet warme regenkledij, laarzen, iets om te drinken Afspraak: om 20.00u aan inkom Reutelbos, Oude Kortrijkstraat 94, Beselare. Organisatie: dienst cultuur Gemeente Zonnebeke tel. 051 48 00 61 - e-mail: [email protected] Donderdag 14 juli Zomerwandeling Loker Loker ligt midden in mooie natuurgebiedjes! Vandaag verkennen we de Hellebeek (Natuurpunt) en de Monteberg (Provincie). We genieten er volop van de vele bloemrijke hooilanden waar kleurrijke vlinders en andere insecten thuis zijn. Afspraak: 19.00u - dorpsonthaalpunt, bij de kerk. Goede stapschoenen zijn gewenst, een verrekijker is nuttig, een dorstlesser is meegenomen. Hond aan leiband. (7,5 kilometer) Inschrijven: VVV Heuvelland, Reningelststraat 11, 8950 Kemmel, 057 45 04 55, [email protected]. Organisatie: De Bron vzw - Natuurpunt, VVV Heuvelland en PASAR Gratis voor leden Natuurpunt, PASAR, VVV Heuvelland. Zo niet, e2,50 / pers. of e5 / gezin. Donderdag 21 juli Zomerwandeling Westouter Op de fraaie zuidwestelijke hellingen van de Rodeberg ligt de Sulferberg, een boeiende opeenvolging van valleitjes, steile taluds, bosjes en kletsnatte graslandjes. Kleinschaligheid is er troef: houtkanten, poelen en beekjes tekenen het landschap. Afspraak: 19.00u - dorpsonthaalpunt, bij de kerk. Hond aan leiband. (7,5 kilometer) Inschrijven: VVV Heuvelland, Reningelststraat 11, 8950 Kemmel, 057 45 04 55, [email protected]. Organisatie: De Bron vzw - Natuurpunt, VVV Heuvelland en PASAR Gratis voor leden Natuurpunt, PASAR, VVV Heuvelland. Zo niet, e5 / pers. of e5 / gezin.

zich prachtige beekvalleitjes. Afspraak: 19.00u - dorpsonthaalpunt, bij de kerk. Hond aan leiband. (7,7 kilometer) Inschrijven: VVV Heuvelland, Reningelststraat 11, 8950 Kemmel, 057 45 04 55, [email protected]. Organisatie: De Bron vzw - Natuurpunt, VVV Heuvelland en PASAR Gratis voor leden Natuurpunt, PASAR, VVV Heuvelland. Zo niet, e5 / pers. of e5 / gezin. Donderdag 4 augustus Zomerwandeling De Klijte Tijdens deze tocht in de reeks zomerwandelingen verkennen we de natuurreservaten “De Scherpenberg” en “De Hellebeek” van Natuurpunt en “De Zavelaar” van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). Hier is variatie troef: vochtige brongebieden worden afgewisseld door schrale zandgronden. Afspraak: 19 uur - dorpsonthaalpunt, bij de kerk. Hond aan leiband. (7 kilometer) Inschrijven: VVV Heuvelland, Reningelststraat 11, 8950 Kemmel, 057 45 04 55, [email protected]. Organisatie: De Bron vzw - Natuurpunt, VVV Heuvelland en PASAR Gratis voor leden Natuurpunt, PASAR, VVV Heuvelland. Zo niet, e5 / pers. of e5 / gezin. Zondag 7 augustus Oculeren Oculeren is een eenvoudige manier voor het vermeerderen van houtachtige planten. Iedere deelnemer krijgt twee boompjes mee naar huis. Afspraak: om 9.00u aan de Milieuboerderij De Palingbeek, Vaartstraat 7, Zillebeke Inschrijven: Dirk De Ridder – tel. 057 33 60 63 Deelname: leden e2, niet-leden e4, (+ drankje) Organisatie: Velt Westland Meer info bij: Dirk De Ridder – tel. 057 33 60 63 Dinsdag 9 augustus Keltische boomwandeling We wandelen naar de inheemse boom gelinkt aan deze periode van de kalender. Zo kun je meditatief of ontspannen de boom leren kennen. Na de wandeling wordt er nog even nagepraat bij een drankje. Mee te brengen: al dan niet warme regenkledij, laarzen, iets om te drinken Afspraak: om 20.00u aan inkom Reutelbos, Oude Kortrijkstraat 94, Beselare. Organisatie en info: dienst cultuur Gemeente Zonnebeke – tel. 051 48 00 61 [email protected]

Donderdag 11 augustus Zomerwandeling Westouter De Broekelzen bestaat uit een bonte mengeling van bos, weiden en hooilanden en bevat een schoolvoorbeeld van “het bronbos”. Van april tot eind mei is dit bronbos van een sprookjesachtige schoonheid, dankzij haar opeenvolging van schitterende voorjaarsbloemen Afspraak: 19.00u - dorpsonthaalpunt, bij de kerk. Hond aan leiband. (7 kilometer) Inschrijven: VVV Heuvelland, Reningelststraat 11, 8950 Kemmel, 057 45 04 55, [email protected]. Organisatie: De Bron vzw - Natuurpunt, VVV Heuvelland en PASAR Gratis voor leden Natuurpunt, PASAR, VVV Heuvelland. Zo niet, e5 / pers. of e5 / gezin. Donderdag 18 augustus Zomerwandeling Loker “De Broekelzen” (Natuurpunt) en het natuurgebied “De Douvevallei” (ANB) vormen een lappendeken van (bron)bosjes, drogere en nattere weilanden, hooilanden, hagen en struwelen Afspraak: 19.00u - dorpsonthaalpunt, bij de kerk. Hond aan leiband. (7,5 kilometer) Inschrijven: VVV Heuvelland, Reningelststraat 11, 8950 Kemmel, 057 45 04 55, [email protected]. Organisatie: De Bron vzw - Natuurpunt, VVV Heuvelland en PASAR Gratis voor leden Natuurpunt, PASAR, VVV Heuvelland. Zo niet, e5 / pers. of e5 / gezin. Donderdag 25 augustus Zomerwandeling Nieuwkerke Wist u dat de vochtige weilanden van de Breemeersen (Natuurpunt) tot het overstromingsgebied van de Leie behoren? Via prachtige veldwegels bereiken we het natuurgebied de Breemeersen. Afspraak: 19.00u - dorpsonthaalpunt, bij de kerk. Hond aan leiband. (7 kilometer) Inschrijven: VVV Heuvelland, Reningelststraat 11, 8950 Kemmel, 057 45 04 55, [email protected]. Organisatie: De Bron vzw - Natuurpunt, VVV Heuvelland en PASAR Gratis voor leden Natuurpunt, PASAR, VVV Heuvelland. Zo niet, e5 / pers. of e5 / gezin.

Donderdag 28 juli Zomerwandeling Loker De Scherpenberg is de kleine broer van de WestVlaamse heuvels. De bescheiden heuveltop valt in het landschap toch goed op als een mooi afgerond bosje. Aan weerszijden ontwikkelden Foto: Christophe Deneve

Foto: Erik Deblieck

! n e t i u Bvoor kin

n e t i e t i v i Act 1 d j i 1 ‘ t e j i r v e d deren in

Di. 12 april van 9u tot 16u (opvang tot 17u) Buiten benen Van 9 tot 12 jaar Grabbelpas in Heuvelland. Ravotten, klimmen, lopen. We maken brandnetelsoep en oriënteren ons op kompas. Een dag echt bossen! CJT De Lork, Kattekerkhofstraat 2, Kemmel 8 euro (picknick inbegrepen) + 3 euro Grabbelpas Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels en Gemeente Heuvelland, Jeugddienst, [email protected], 057 45 04 73 DO. 14 april van 13u30 tot 16u30 Bouw een beestentoren Van 8 tot 12 jaar Daar is de lente, daar is de zon! Iedereen is druk in de weer met de bouw van een nest: bijen, hommels, egels, vogels… Waar in het bos verstoppen ze zich? VBC De Otter, Iepersteenweg 56, 8600 Woumen 3 euro Vlaams Bezoekerscentrum, De Otter, RLIJ&P, De Bron vzw, Iepersteenweg 56, 8600 Woumen, 051 54 52 44, [email protected] Di. 19 april van 9u tot 16u (opvang tot 17u) Kikker en pad zijn altijd samen Van 5 tot 8 jaar Grabbelpas in Heuvelland Een dag vol creaties, voorlezen en spel! Kikkers, padden en salamanders! CJT De Lork, Kattekerkhofstraat 2, Kemmel 8 euro (picknick inbegrepen) + 3 euro Grabbelpas Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels en Gemeente Heuvelland, Jeugddienst, [email protected], 057 45 04 73 ZA. 23 april om 14u Van 7 tot 17 jaar Dag van de aarde; spel’weg met de weg’ De kaart is groot maar de wegen zijn weg. De oplossing bestaat maar niemand vind ze. Of wacht, misschien ontdek jij die wel. Ga de uitdaging aan en wordt de held van dit spannend spel vol puzzels, vriendschap en avontuur! Wat staat er je nog in de weg? ingang stadspark van Poperinge (Komstraat) Inschrijven: niet nodig Organisatie: JNM Westland Meer info bij: Pepijn Boeraeve, 057 33 78 21, [email protected] ZA. 14 MEI om 14u Van 7 tot 12 jaar Wandeling in en rond het Canadabos De Jeugdbond voor Natuur en Milieu (JNM) neemt je mee op een spannende en leerzame tocht door de Galgebossen. Houd jullie zoekkaarten, verrekijker en natuurboeken. café ‘t Jagershof (Bankelindeweg 58, Krombeke) info: Maaike Pyck, 057 33 87 23 of 0488 40 36 19, [email protected] JNM Westland ZA. 28 MEI Bosspel op de rode Berg Van 7 tot 15 jaar Om het werkjaar goed af te sluiten, organiseert de Jeugdbond voor Natuur en Milieu (JNM) een heus bosspel. Kom jij mee

een namiddag lang de speelzone van het bos op de Rode Berg onveilig maken? Dat het spannend én leerrijk wordt, staat nu al vast! om 14u aan de Kosmos (Rodebergstraat 53, Westouter) inschrijven: is niet nodig. info: Dora Boeraeve, 057 33 78 21 of 0471 45 28 39, [email protected] JNM Westland

timmeren we een voederhuisje. Bezoekerscentrum De Palingbeek, Vaartstraat 7 5 euro Aantal inschrijvingen beperkt inschrijven tot 27 juli Provinciedienst NME, 057 23 08 40, [email protected]

Wo. 6 juli van 13u30 tot 16u30 Werken op de boerderij Van 6 tot 12 jaar Vandaag steken we de handen uit de mouwen en helpen met heel wat klusjes. Bezoekerscentrum De Palingbeek, Vaartstraat 7 3 euro Inschrijven tot 29 juni - max 25 kinderen Provinciedienst NME, 057 23 08 40, [email protected]

Wo. 10 augustus van 13u30 tot 16u30 Kampen bouwen Van 6 tot 12 jaar We sleuren met takken en sjorren. Bezoekerscentrum De Palingbeek, Vaartstraat 7, Zillebeke 3 euro Aantal inschrijvingen beperkt. inschrijven tot 3 augustus Provinciedienst NME, 057 23 08 40, [email protected]

ZONDAG 12 JUNI van 13u tot 17u WARANDEPARK, KEMMEL Van 2 tot 12 jaar Gekke spekke zundag. Workshops, spelen, proeven, ... 5 euro te storten op rekening: 738-3061920-40 met vermelding van naam + aantal kids Info: 0472 53 62 66 DI. 5 - WO. 6 - DO. 7 juli van 9u tot 17u Bossy de bosuil Van 6 tot 10 jaar Kom je Bossy de bosuil helpen? Hij is eenzaam en zoekt vrienden. Ravotten in de bossen van Westouter! Kampplaats Westouter – Heuvelland 40 euro max 20 kinderen De Bron vzw, [email protected], 051 54 52 44 Steunpunt NME, Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels vzw [email protected], 057 23 08 57 Wo. 13 juli van 13u30 tot 16u30 Wie helpt de bijen? We bouwen een groot insectenhotel! Van 6 tot 12 jaar We helpen ook de insecten in onze eigen tuin. Trek alvast je werkkleren aan en ZZZZZorg dat je er bij bent! Bezoekerscentrum De Palingbeek, Vaartstraat 7 3 euro Inschrijven tot 6 juli Provinciedienst NME, 057 23 08 40, [email protected] Wo. 20 juli van 13u30 tot 16u30 Woeste waterdag Van 9 tot 12 jaar We scheppen, stoeien, spelen… met, in en rond het water. Aan de hand van een schatkaart zoeken we waterrijke plaatsen. Bezoekerscentrum De Palingbeek, Vaartstraat 7 3 euro Aantal inschrijvingen beperkt - inschrijven tot 13 juli Provinciedienst NME, 057 23 08 40, [email protected] Wo. 27 juli van 13u30 tot 16u30 Woeste waterdag voor kleine piraten Van 5 tot 8 jaar We scheppen, stoeien, spelen… met, in en rond het water. Aan de hand van een schatkaart zoeken we waterrijke plaatsen. Bezoekerscentrum De Palingbeek, Vaartstraat 7 3 euro Aantal inschrijvingen beperkt - inschrijven tot 20 juli Provinciedienst NME, 057 23 08 40, [email protected] WO. 3 augustus van 13u30 tot 16u30 Vogels voeren en beloeren Van 9 tot 12 jaar We gaan op pad en speuren naar vogels. Wat staat er op hun menu en voor wie zijn zij een lekker brokje? Als echte vogelvrienden

16

MESEN

Di. 16 - wo. 17 - do. 18 augustus van 9u tot 16u30 Natuur op je bord van hier en elders Van 8 tot 12 jaar Eten is voor ons heel belangrijk. Voor ons maar ook voor de dieren in de natuur. Wie staat er bij wie op het menu? We kokkerellen, steken de handen uit de mouwen, tuinieren en gaan speels op zoektocht in en rond de Palingbeek. Bezoekerscentrum De Palingbeek, Vaartstraat 7 Eerste kind 40 euro - broer of zus 30 euro Max 25 kinderen - inschrijven tot 20 juli Provinciedienst NME, 057 23 08 40, [email protected] i.s.m. dienst milieueducatie Stad Ieper Di. 23 augustus van 9u tot 17u30 Het Keutelgekke Boeboekfeest Van 3 tot 12 jaar Binnenkort is het weer tijd voor het jaarlijkse Boeboekfeest. Het wordt een geweldig leuk feest waarop iedereen wordt uitgenodigd. Maar dit jaar loopt niet alles op rozenblaadjes en zonnebloempitjes. CJT De Lork, Kattekerkhofstraat 2, Kemmel. 5 euro Regionaal Landschap West-Vlaamse Heuvels en Gemeente Heuvelland, jeugddienst, 057 45 04 73, [email protected] Wo. 24 - do. 25 - vr. 26 augustus van 10u tot 17u Pjotr de Otter krijgt kleine snotters Van 8 tot 10 jaar. Pjotr is fier! Hij werd in juni vader van wel 3 kleine otters. Lutra, Luna en Leo zijn dol op avontuur. Ze vissen in de put van de baron, een gevaarlijk avontuur. Vlaams Bezoekerscentrum De Otter, Iepersesteenweg, Woumen Lid Natuurpunt: 1° kind 40 euro, 2° & 3° kind 35 euro. Geen lid 1° kind 64 euro, 2° en 3° kind 35 euro. (incl.lidmaatschap van Natuurpunt) max 20 kinderen - De Bron vzw, Natuurpunt vzw, De Boot vzw, Vlaams BC De Otter ism Regionaal Landschap IJzer & Polder, 051 54 52 44 of [email protected]. Za. 5 november van 14u tot 16u30 Knutselen met bosvruchten Van 7 tot 12 jaar Met kastanjes, eikels en walnoten kan je leuke mannetjes en dieren knutselen. We trekken het bos in en verzamelen alle materialen. Ondertussen speuren we naar sporen, dieren die zich verschuilen in het bos. Muziekcentrum Dranouter, Dikkebusstraat 234, 8950 Dranouter 5 euro De Bron vzw, 051 54 52 44, [email protected] of Muziekcentrum ’t Folk, 057 44 69 33, [email protected]