Landmacht. Gaan voor het vaantje. Masterplan ATLANTA bijna voltooid. Jungletraining in Frans Gyana. Redeployment Kunduz: Een heel kamp over de balie

Landmacht Personeelsblad van de Koninklijke Landmacht | nummer 5 | aug-sept 2013

Redeployment Kunduz:

Een heel kamp over de balie

Nijmeegse Vierdaagse:

Gaan voor het vaantje Puntlanding:

Masterplan ATLANTA bijna voltooid Jungletraining in Frans Gyana Landmacht | 1

facebook.com/Landmacht

twitter.com/Landmacht

Landmacht | nummer 5 | aug-sept 2013 | Inhoud

Komt u een van deze logo's in dit magazine tegen? Dan vindt u meer over het onderwerp op Facebook of Twitter.

Adreswijzigingen: • Als in de code op uw adresstrook onder meer uw militaire registratie nummer is afgedrukt (voorafgegaan door de letter ‘T’) dan heeft het geen zin om een adreswijziging aan de redactie van het blad Landmacht te sturen. U dient in dat geval zelf via PeopleSoft je persoonsgegevens te wijzigen. Klik hiervoor op ‘Startpa- gina P&O-selfservice’ op het Defensie Intranetportaal. De redactie is niet geautoriseerd om adressen te wijzigen. • Reservisten die niet in staat zijn via selfservice hun adreswijziging door te geven, kunnen het formulier ‘wijzigen adres en/of gegevens contactpersonen bij noodgevallen’ downloaden op de www.landmacht. nl/personeel/reservisten. Het formulier vervolgens opsturen naar: DCHR, Postbus 295, 7500 AG Enschede. • Postactieven en veteranen kunnen een wijziging sturen naar PLC/ Sie LPD/Postactieven, PB 90004, 3509 AA, Utrecht, of [email protected]. • Sinds 1 december 2011 is de nieuwe Abonnementenwet van kracht. Deze is van invloed voor abonnementen van betalende abonnees. Kijk voor meer informatie op de website www.aboland.nl en de specifieke pagina voor dit blad. Betalende abonnees dienen contact op te nemen met Abonnementen- land: 0900-2265263 (10 eurocent per minuut) of via de website www.aboland.nl voor abonneren, adreswijzigingen en overige vragen.

Voorpagina: Het eerste konvooi van de PTG vertrekt over de weg uit Kunduz richting Mazar-e-Sharif, waar de voertuigen en ander materieel worden ingeleverd bij de Redeployment Eenheid. Foto: sgt Eva Klijn (AVDD)

12 |

10 |

Redeployment Kunduz

‘Beheerd en beheerst naar Nederland’

26 |

18 |

Nieuwe ScanEagle

Jungletraining 12 Infbat

Vierdaagse

Onhoorbaar, onzichtbaar, onbemand

Sponzen in groene hel

Gaan voor het vaantje

17 | Overal inzetbaar: Geen tijd en ruimte voor ruzie

4 | Gezien

30 | Photoshoot

21 | Veteranendag in Maastricht

6 | Van Commandant Landstrijdkrachten

31 | Berichten

22 | ATLANTA - Masterplan ATLANTA bijna voltooid

7 | Berichten

32 | Waargenomen

24 | ATLANTA - Bevoorrading en transport onder één commando

28 | Personeelsberichten

31 | Boren naar bluswater voor de brandweer

Editoriaal-Opruimen

Colofon

Landmacht is een uitgave van de Koninklijke Landmacht, geproduceerd door het Dienstencentrum Defensiemedia. Hoofdredactie: Kolonel Nico van der Zee Eindredactie: Kapitein Roel van de Wiel Vormgeving: Grafisch Bedrijf | Audiovisuele Dienst Defensie | Den Haag Druk: OBT bv Den Haag, ISSN: 1572-1248 Oplage: 49.000 stuks

Redactieadres: Kromhoutkazerne MPC 55A Postbus 90004 3509 AA Utrecht MDTN *06 560 81036 KPN 030 2181036 E-mail: [email protected] Adreswijzigingen: Zie linkerkolom

De schoolvakantie in de zomer staat in mijn geheugen gegrift als een eindeloze periode van buiten spelen, vissen, hutten bouwen en oorlogje spelen. Louter geweldige herinneringen; op een jaarlijks ritueel na. De vakantie betekende ook: grote schoonmaak. Al op vroege leeftijd werd ik verantwoordelijk gesteld voor groot onderhoud aan de tien vierkante meter volkomen chaos achter mijn kamerdeur. ‘Uitmesten’ noemde moeder die opdracht en heel eerlijk: ze overdreef nooit heel erg. Maar als je kunt vissen, besjes schieten én voetballen, krijgt kamer opruimen in een

kinderplanning snel een lage prio. Zo bleef mijn zwijnenstal jaarlijks weer tot laat in de zomer een zwijnenstal. Niet slim, want uiteindelijk moest ik door tijdsnood gedwongen steeds net op de zonnigste dag sokken rapen, stripboeken onder mijn bed vissen en stof scheppen. Dat alles met een zwetend gezicht op onweer: te warm, te veel werk en te grote afkeer van opruimen. Deze zomer zag ik logistieke landmachters van de Redeployment Eenheid in Kunduz en Mazar-eSharif bij een graadje of 40 Celsius (schaduw) de eerste voertuigen van de politietrainingsmissie leeghalen (zie pagina 12). Dat had veel weg van de grote schoonmaak uit mijn jeugd: een flinke klus

(wat er allemaal uit een goedgebruikte Bushmaster komt!) onder tropische omstandigheden. Chagrijnige gezichten zag ik echter nergens. Fanatiek pakten de mannen en vrouwen hun werk aan en in hoog tempo werden de voertuigen gestript. “Leuk toch”, riep een logistiekeling zelfs breed lachend. Ik dacht aan mijn dichtgegroeide tienerkamer en maakte ter plekke een denkbeeldige, maar diepe buiging. Ieder zijn vak, gelukkig. Kapitein Roel van de Wiel Eindredacteur Landmacht

Landmacht | Gezien

Bikkel Wie kent de tv-beelden niet van topschaatser Erben Wennemars, die na een pijnlijke val tijdens zijn allereerste natuurijsmarathon met ijs, bloed én een grote glimlach op zijn gezicht in de camera zegt: “Machtig mooi dit”? De ijssprinter stond tijdens zijn schaatsloopbaan bekend als een bikkel. Geen wonder dat de Dalfsenaar onlangs opdook bij het Korps Commandotroepen (KCT), waar hij de nieuwste cursisten van Elementaire Commando Opleiding zag binnenkomen. Wennemars voegde zich in het holst van de nacht bij de zogenoemde

commandantenmars, afsluiter van de acht weken durende basisopleiding voor groene baretten. Pittig, vond de oud-sportman. “Ik moest half rennen om ze bij te houden. Wat deze jongens doen, is vergelijkbaar met topsport. Zij bewijzen dat je meer kunt dan je denkt. Bij de start zag ik een jongen die telkens achterraakte en dat goed moest maken door stukjes te rennen. Ik dacht: dat houdt hij nooit vol. Maar toen ik uren later nog eens kwam kijken, liep hij er nog gewoon bij.” Foto’s: Leo van Westerhoven

4 | Landmacht

Landmacht | 5

Landmacht | Column

Landmacht | Berichten

Van plaatsvervangend Commandant Landstrijdkrachten Steeds meer duidelijkheid Bezuinigingen. Ik kan me zo voorstellen dat er dagen zijn dat u het woord niet meer kunt horen. Sinds 2011 zijn we al druk bezig om de door het vorige kabinet opgedragen bezuinigingen in te vullen. Dit doen we met het zogenoemde programma ATLANTA, waarin de Koninklijke Landmacht ingrijpend wordt verkleind en gereorganiseerd. Iedereen wordt door die bezuinigingen op de een of andere manier geraakt. En dat brengt al geruime tijd onzekerheid met zich mee. Desondanks wordt de reorganisatie van de landmacht constructief en loyaal opgepakt. Mijn oprechte dank daarvoor. De laatste maanden zijn er volop ‘meters gemaakt’. Een deel van de ATLANTA-projecten is inmiddels gerealiseerd. Zo is bijvoorbeeld op 3 juni het Materieellogistiek Commando opgericht. Een groot aantal andere projecten is nu gereed voor implementatie. Nieuwe organisaties worden binnen een paar maanden van kracht. Voorbeelden hiervan zijn de herstructurering van de opleidingseenheden van het OTCO, de verkleining van Staf CLAS en de herinrichting van de personele logistiek. Personeel voor deze nieuwe organisaties is of wordt binnenkort op functie geplaatst. Voor steeds meer mensen is er op korte termijn dan ook meer duidelijkheid over hun nabije toekomst. Dat is goed en dat is nodig om weer meer vertrouwen in de toekomst te krijgen. Die duidelijkheid heeft echter ook een keerzijde. Helaas betekent het voor anderen namelijk dat er voor hen in die kleinere herberg van de landmacht geen plaats meer is. Zij moeten met onze steun echt op zoek naar ander werk. Ik vraag daar uw aandacht voor. Voor de collega’s van de Bevoorrading & Transport is er sinds afgelopen maand ook meer duidelijkheid. Commandant Landstrijdkrachten heeft 9 juli zijn besluit persoonlijk bekend gemaakt in Garderen: de B&T-bataljons worden samengevoegd in één B&TCommando en de Luchtmobiele Brigade houdt zijn Bevo-compagnie. Uiteraard moet een en ander nog verder in detail worden uitgewerkt, maar de richting is in ieder geval duidelijk. Met deze maatregel worden 244 vte’n bespaard. Hierdoor zijn wij nu in staat om een nieuwe CLAS-organisatie te bouwen binnen de opgedragen Numerus Fixus. Wij gaan dus met ATLAN-

6 | Landmacht

TA een ‘puntlanding’ maken in 2016. Verdere organisatiemaatregelen zijn op dit moment dus niet meer nodig. Tijdens deze ingrijpende verbouwing is de landmacht zeker niet gesloten. Ook niet tijdens de vakantietijd. De landmacht is en blijft overal en altijd inzetbaar. Expeditionair bij de redeployment in Kunduz, bijvoorbeeld. En nationaal onder andere bij de Vierdaagse en de dagelijkse inzet van de EODD. In deze Landmacht leest u daarover. Wat de verdere toekomst ons brengt, is nog even afwachten. Onze minister werkt aan haar nota over de toekomst van Defensie. Besluiten moeten in de aanloop naar Prinsjesdag nog worden genomen. Zodra dat kan en mag, wordt u uiteraard geïnformeerd. Kortom, de komende tijd steeds meer duidelijkheid. Daar heeft u recht op!

Generaal-majoor Marc van Uhm, Plaatsvervangend Commandant Landstrijdkrachten

Medisch Utrecht intensiveert samenwerking Het Centraal Militair Hospitaal (CMH) en het Universitair Medisch Centrum (UMC) Utrecht gaan de bestaande samenwerking intensiveren. Zo willen de ziekenhuizen nog vaker medisch specialisten uitwisselen en gebruik maken van elkaars expertise en faciliteiten. Het door beide partijen getekende convenant behelst onder meer dat medisch specialisten van Defensie in deeltijd bij het UMC gaan werken. Daarmee verhogen ze hun kennis van en ervaring met aandoeningen en patiëntengroepen die bij het CMH niet vaak voorkomen. Het UMC Utrecht vervult op zijn beurt de achterwachtfunctie voor militair-artsen tijdens avond- en weekenddiensten. Verder kan het CMH een beroep doen op specialisten neurochirurgie, plastische chirurgie en gynaecologie. Volledig spectrum Ook komen gerepatrieerde militairen voor de eerste opvang terecht op de Spoedeisende Hulp van het UMC Utrecht. “Het UMC Utrecht is onmisbaar voor het CMH”, vindt brigadegeneraal-arts Johan de Graaf. “Door deze alliantie is Defensie in staat militairen doelmatig het volledige spectrum van tweedelijnszorg te bieden.” Voorzitter Jan Kimpen van de Raad van Bestuur van het UMC Utrecht is blij met Defensie als partner: “De combinatie van een universitair medisch centrum en militair hospitaal is uniek in de wereld. Met de vernieuwing van de overeenkomst zijn wij ook de komende jaren verzekerd van een bijzondere partner met zeer specifieke expertise.”

Nieuwe INFOOPS voor doorstroom naar officier Voor soldaten, korporaals, sergeanten (wachtmeesters) en sergeanten-1 (wachtmeesters-1) zijn twee INFOOPS uitgegeven. Het gaat om de mogelijkheid tot aanmelding voor de Korte Officiers Opleiding (KOO) aan de Koninklijke Militaire Academie in Breda. De INFOOPS zijn verstuurd naar alle personeelsfunctionarissen en, net als alle andere actuele INFOOPS te bereiken via intranet: Koninklijke Landmacht > OG CLAS > Organisatie > Eenheden / Directies > Personeelslogistiek Commando > INFOOP

Franse legerbaas op bezoek De Franse Commandant Landstrijdkrachten, generaal Bertrand Ract-Madoux, is 15 en 16 juli op bezoek geweest bij zijn Nederlandse collega luitenant-generaal Mart de Kruif. De twee spraken onder meer over het gezamenlijk gebruik van oefenlocaties. Zo volgen Nederlandse militairen hun jungletraining in Frans-Guyana bij Franse instructeurs. Daarnaast worden de mogelijkheden besproken om gezamenlijk eenheden op te leiden, zoals brigadestaven, inlichtingeneenheden en forward air controllers. Ook besproken werd de mogelijke samenwerking bij hogere officiersopleidingen, de Hogere Defensie Vorming (HDV) en Module Militaire Operaties (MMO). Inspectie Generaal De Kruif ontving de zogenoemde Chef d’état-major de l’armée de terre op Schiphol. Het gezelschap vertrok naar het Marine Etablissement Amsterdam waar de opgestelde troepen van JISTARC (Joint Intelligence, Surveillance, Target Acquisition and Reconnaissance Command) werden geïnspecteerd.

Grenadiers en Jagers wisselen collega’s af in de West Een 101-koppige eenheid van 11 Luchtmobiele Brigade ondersteunt vanaf begin augustus de Commandant der Zeemacht in het Caribisch gebied. De militairen nemen op Curaçao de taken over van hun collega’s van 13 Infanteriebataljon. De militairen van 11 Infanteriebataljon Luchtmobiel ‘Grenadiers en Jagers’ vertrokken vanaf Vliegbasis Eindhoven richting Willemstad. Als Compagnie in de West ondersteunen de infanteristen de civiele autoriteiten in het Caribisch gebied wanneer het bijvoorbeeld wordt getroffen door een orkaan of andere ramp. Ook verlenen ze bijstand als demonstraties uit de hand lopen. Ceremoniële taken behoren eveneens tot hun werkpakket. De compagnie onder leiding van kapitein Marcel Krul wordt vier maanden gestationeerd op marinebasis Parera op Curaçao.

Landmacht | 7

Landmacht | Berichten Landmacht tweetbox De landmacht is goed vertegenwoordigd in de Social Media. Een blik in de tweetbox. @landmacht | 21 augustus Militaire ervaring van 6 landen in Afghanistan gebundeld in wetenschappelijk werk. www.defensie.nl @GeneraalDeKruif | 19 augustus School begint weer, veel VeVa-klassen op ROCa! De mens ons beste systeem, vorming leidend. #Koninklijke Landmacht, VeVa. @hansdamen | 18 augustus Social Media Café @landmacht 18 september 2013. Met @hankpoot over personal branding. Open voor heel @defensie. Fernando Sànchez Castillo (l).

Landmacht helpt kunstenaar met ‘dansende’ tanks De Koninklijke Landmacht heeft deze zomer de beeldend kunstenaar Fernando Sànchez Castillo geholpen een droom te verwezenlijken. Op de De Ruyter van Stevenickkazerne in Oirschot maakte hij een videokunstwerk van een dans met historische gevechtstanks. Het videokunstwerk, met de titel King’s Gunpowder, is een belangrijk item tijdens het slotfestival van 300 jaar Vrede van Utrecht, waarbij de krijgsmacht een hoofdthema is. De stichting Vrede van Utrecht houdt een half jaar lang activiteiten om het bewustzijn te stimuleren over de vrede, conflict en het hebben van een krijgsmacht. Het thema krijgsmacht komt vooral tot uitdrukking tijdens Festival De Basis op de voormalige Vliegbasis Soesterberg. De landmacht hielp niet alleen met het beschikbaar stellen van de locatie, maar ook met het vervoeren van historische tanks uit particulier bezit.

Koninklijke Landmacht shared 20 Natresbataljon's album | 16 augustus Een mooie fotoserie van de Indië herdenking. Met dank aan fotograaf sergeantmajoor Rosanno Sambajon

Koninklijke Landmacht | 15 August Nieuwe lichting! De Nederlandse Defensie Academie verwelkomt deze week zo'n 300 nieuwe studenten voor de officiersopleidingen. Dat gebeurt bij de Koninklijke Militaire Academie en het Koninklijk Instituut voor de Marine. @landmacht | 15 augustus Gezamenlijke #opleiding van @luchtmacht en #landmacht in #Amerika van start. www.defensie. nl/landmacht/actueel @GeneraalDeKruif | 12 augustus Alle personeel van de Koninklijke Landmacht betuigt haar medeleven met de Koninklijke familie en wenst alle sterkte in deze tijden.

Koninklijke Landmacht | 30 juli Op 27 juli 1953 bracht een wapenstilstand een voorlopig einde aan de Koreaanse oorlog. Afgelopen zaterdag, 60 jaar later, werd dit feit herdacht, o.a. in Washington DC. De ceremonie vond plaats bij het Korea War Veterans Memorial, en werd bijgewoond door ca. 5000 mensen, inclusief een delegatie van het 12e Infanteriebataljon Regiment van Heutsz. Namens Nederland werd een krans gelegd door veteraan Dik Hermans, geassisteerd door de landmacht-attache kolonel Arie Ooms. Hermans (86) maakte deel uit van de eerste rotatie van het Nederlands VN Detachement Korea, en vocht een jaar lang op het Koreaanse schiereiland.

Commando’s krijgen nieuwe voertuigen Het Korps Commandotroepen (KCT) krijgt vijftig zogenoemde Air Transportable Tactical Vehicles. Met deze voertuigen kunnen de specialisten beter uit de voeten in zwaar terrein. De Defensie Materieel Organisatie tekende hiervoor in Roosendaal een contract met de firma Defenture. De voertuigen hebben meer laadvermogen dan de huidige Mercedes Benz-terreinwagens. Dit is essentieel met het oog op het takenpakket. Verkenningen en aanvallen op vijandelijke doelen voeren de mannen diep in vijandelijk gebied uit. Hierbij gelden de zwaarste geografische en klimatologische omstandigheden. Vaak is logistieke steun bij dit type operaties ook ver te zoeken. De commando’s moeten dus al hun benodigdheden, waaronder munitie en voeding, zelf meenemen. Het nieuwe voertuig kan in en onder een Chinook-transporthelikopter worden vervoerd. Het Air Transportable Tactical Vehicle vervangt een deel van het huidige wagenpark. De voertuigen moeten vanaf begin 2015 instromen bij het KCT.

Groep actief dienende militairen veteraan Meer dan zevenhonderd actief dienende landmachtmilitairen hebben 22 augustus tegelijk het Draaginsigne Veteranen ontvangen. De landmachters met uitzendervaring ontvingen in Ermelo, ’t Harde en Roosendaal het insigne. Alle nieuwe veteranen kregen ook het Handboek Veteraan om hen te informeren over hun status als veteraan. Met de aanpassing van de Veteranenwet heeft de Koninklijke Landmacht twintigduizend veteranen in werkelijke dienst erbij gekregen. Op de Veteranendag op 29 juni reikte minister Jeanine Hennis op het Binnenhof de eerste draaginsignes voor veteranen in dienst uit. Het is niet toegestaan het insigne op het uniform te dragen. Het VS 2-1593 wordt binnenkort herzien, waarbij het besluit aangaande de Veteranenspeld nader wordt gedefinieerd.

Korporaal-1Bertus Peters is genomineerd voor de titel Landelijke Uitblinker MBO 2013. De landmachtmilitair volgt de opleiding tot ICT-beheerder (niveau IV) bij het regionaal opleidingscentrum Friese Poort. Peters liep stage tijdens zijn uitzending naar de Afghaanse hoofdstad Kabul. Daar zorgde hij op eigen initiatief voor een servicedesk die de verbinding tussen de uitgezonden NAVO-militairen en hun thuisfront onderhoudt. Dat is onder de omstandigheden daar, met wisselende temperaturen en veel stof, geen gemakkelijke taak. De korporaal is bijzonder blij met zijn nominatie. “Ik zie het als een bewijs voor de goede samenwerking tussen het ROC en Defensie. Ik ben er trots op daar het gezicht van te mogen zijn.” Stemmen op korporaal Bertus Peters kan tot 2 oktober op ditismbo.nl/uitblinkers/2013, bereikbaar via Internet op de werkplek 2. De uitreiking van de prijs is op 10 oktober tijdens het uitblinkersgala.

Rood erekoord voor rijinstructeur

@landmacht | 12 juli Op wassenaarseslag wordt vliegtuigbom bijna veilig tot ploffen gebracht. Wat een vakmanschap

Sergeant-1 Ronny Breidenbach heeft donderdag 1 augustus tijdens een bijzonder appel op het OTCRij het rode erekoord ontvangen. Hij kreeg het koord uit handen van zijn commandant, luitenantkolonel Wilco Roepers, wegens levensreddende handelingen. Word vrienden en check de landmacht op: Facebook Twitter (facebook.com/landmacht) (twitter.com/landmacht, @landmacht) Sergeant-1 Ronny Breidenbach (l) en zijn commandant, luitenant-kolonel Wilco Roepers.

8 | Landmacht

Korporaal genomineerd voor prijs MBO

Rijinstructeur Breidenbach heeft tijdens een les (YA4442) op de A2 voorkomen dat een vrouw zelfmoord pleegde. Zij probeerde op de snelweg zich te laten aanrijden door het aanstormende verkeer. De sergeant heeft het verkeer tot stoppen gedwongen en onder zijn leiding, met hulp van twee leerlingen en twee burgers, de vrouw in zekerheid gebracht en overgedragen aan de politie.

Landmacht | 9

Nieuw type ScanEagle operationeel

Onhoorbaar, onzichtbaar, onbemand

Links de lancering van de ScanEagle. Daarnaast de ‘vangst’ van het toestel met de Skyhook: met de vleugeltip vliegt de ScanEagle tegen de 14 meter lange lijn. Daar haakt de vleugeltip zich vast. De crew kan het toestel binnenhalen.

luchtruim. Maar in een noodsituatie, zoals bij een grote industriebrand in Moerdijk of Pernis kan de ScanEagle al worden ingezet om verkenningen uit te voeren voor de brandweer en politie.’ Stipje De komende tijd staat voor de ScanEagle teams bij 107 Aerial Systems batterij in het teken van één ding: trainen, trainen, trainen. Opperwachtmeester Cees Wittenberg – met ruim 120 operationele vlieguren bij Somalië de meest ervaren Nederlandse ScanEagle vlieger – brengt als vlieginstructeur de operators van 107 de fijne kneepjes bij. Zijn ervaring is welkom, want het vliegen boven land vergt namelijk wel wat extra’s van de operators. Cees: ‘Nederland heeft een klein en druk luchtruim. Je hebt hier te maken met sport- en zweefvliegtuigjes. Dat betekent dat je jezelf goed moet inlezen en inleven in het gebied waarin je vliegt.’ Omgekeerd geldt dat ook, benadrukt eerste luitenant Jan Beusink, officier operationele gereedheid. ‘De luchtverkeersleiding moet ook even aan ons wennen: onbemand is eng.’ Een gevoel dat door praktijkervaring valt weg te nemen, verwacht Jan. ‘We volgen gewoon de gangbare procedures. Alleen praat je niet rechtstreeks met dat stipje op de radar, maar met ons grondstation. We moeten even aan elkaar wennen.’

Vrrvrrvrrvrrvrr - PSSSSSSSHT! En weg is ’ie. Binnen een seconde brengt de katapult de ScanEagle op een snelheid van zo’n 90 kilometer per uur. Beetje bij beetje glijdt de ‘vliegende verrekijker’ uit zicht om uren onzichtbaar en onhoorbaar te speuren. Nu voor het eerst ook boven Nederlands grondgebied. Tekst: Ingmar Kooman Foto’s: sergeant-1 Dave de Vaal, AVDD

10 | Landmacht

Gameboy-generatie Aan de leergierigheid van de ScanEagle-ploeg zal het niet liggen, verwacht Cees. ‘We hebben een heel gemotiveerde crew. Onbemande vliegtuigen zijn natuurlijk gewoon hot.’ De batterijcommandant, majoor Albert Horlings, onderstreept dat. ‘Het is hightech materiaal, maar deze gameboy-generatie pikt het heel snel op.’

Luchtvaartterrein Deelen is het nieuwste jachtgebied voor de ScanEagle. Boven zee of boven land, maakt dat iets uit voor een onbemand vliegend systeem? Wel degelijk. Nederland is namelijk verboden terrein voor de ‘klassieke’ ScanEagle, zoals is ingezet bij de anti-piraterijmissie. Want de analoge datatransmissie van het vliegtuigje kan de civiele telecommunicatie verstoren. Geen bezwaar wanneer je opereert in de Somalische kustwateren, maar wel boven het dichtbevolkte Nederland. De nieuwe versie van de ScanEagle werkt met digitale datatransmissie. En dat maakt de weg vrij om ook onbemand boven Nederlands grondgebied te vliegen. ‘Al zal het nog een tijd duren voor we het systeem buiten Deelen mogen inzetten’, benadrukt Jos Wolse, senior medewerker onbemande luchtvaartuigen bij de Directie Wapensystemen. ‘We doen nu ervaring op in een heel beperkt stuk militair

Want de ScanEagle biedt veel operationele kansen, rekent Jos voor. ‘Onbemande vliegende systemen voorzien in een grote operationele

behoefte. We hebben ze voor 3D-taken, oftewel: werk dat dull, dangerous of dirty is’, legt hij uit. ‘Denk aan het saaie werk, zoals surveillances: urenlang boven een Afghaanse quala hangen. Dat vergt langdurige concentratie van de operators. Grondpersoneel kun je rouleren, het verkenningswerk gaat ondertussen gewoon door.’ ‘De grote meerwaarde van de ScanEagle is dat je langdurig eyes on target hebt’, verklaart Cees. ‘Je kunt een gebied of object onhoorbaar en onzichtbaar observeren en gedurende die tijd allerlei patronen in kaart brengen.’ Ook zijn de systemen in heikele situaties inzetbaar, zoals bij grote luchtafweerdreiging of chemische vervuiling. ‘Te gevaarlijk om verantwoord vliegers in te zetten’, geeft Jos aan. ‘Gaat je onbemande toestel verloren dan verlies je alleen een airframe, geen mensenleven.’ Vogel De nieuwste ‘vogel’ van 107 Aerial Systems batterij is een welkome aanvulling op het arsenaal, vertelt Albert. ‘De lange inzetduur, de grote actieradius en het feit dat je de ScanEagle ook met een infraroodcamera kunt uitrusten om ’s nachts te opereren, maken dit systeem een ideaal middel voor de situational awareness van een eenheid.’ ‘De nieuwe ScanEagle geeft ons gewoon veel meer mogelijkheden om informatie te verzamelen’, vat de commandant samen. ‘Over een jaar zijn we inzetgereed en kunnen we waar ook ter wereld op missie. Met de Raven, de ScanEagle en het F-16 fotoverkenningssysteem RecceLite beschikken we dan over een breed palet van systemen om inlichtingen te verzamelen.’

Het grond controle station is de ‘cockpit’ van de ScanEagle. Eén operator bedient het vliegtuigje, een ander stuurt de camera.

X-200 ScanEagle Aantal: 6 In gebruik bij: 107 Aerial Systems batterij Spanwijdte: 3.11 meter Lengte: 1.48 meter Camera: daglicht- of infraroodcamera Maximale startgewicht: 22 kilo Brandstof: kerosine Bereik: meer dan 70 kilometer Vliegduur: ruim 16 uur

Landmacht | 11

Redeployment Kunduz De politietrainingsmissie in Kunduz is ten einde. Op twee locaties in Afghanistan werken logistiekelingen van de Redeployment Eenheid (RDE) aan de verhuizing van al het materieel richting Nederland. TEKST: kapitein Roel van de Wiel FOTO’S: sergeant Eva Klijn

Een heel kamp over de balie 12 | Landmacht

Landmacht | 13

Eerste etappe op weg naar huis TEAM 2, KUNDUZ Maandag, 0600 uur Bok, bok, bok. Het klinkt eerst als een stuiterbal, die ergens in de verte heen en weer wordt gegooid. Het geluid zwelt echter snel aan, als een drilboor die steeds iets extra gas bij geeft. Een groeiende stip wordt zichtbaar, opdoemend boven het gebergte rondom Kamp Kunduz. Een minuutje later is het monotone ge-bok duidelijk verklaard. Een Russische Mi-26, een kolos van een transporthelikopter, zet zijn wielen aan de grond op het vliegveld van Kunduz, pal naast het kamp waar de Nederlandse politietrainingsmissie tot juli haar thuisbasis had. Actie. Langs de landingsbaan wacht een achtkoppig team op de landing van de Mi-26, de grootste ter wereld in zijn soort. Twee groene vrachtwagens zijn zojuist al ontladen: palletboxen vol materieel van de Police Trainingsgroup (PTG) staan op de rand van de strip klaar voor vervoer. Nu de Russische mammoet zijn achterwerk richting de klaarstaande vracht heeft geparkeerd en de laadklep opendraait, geeft sergeant-1 Jessica Szlanina het teken dat haar ploeg aan de slag kan. Twee soldaten lopen naar binnen, een korporaal klimt op zijn verreiker en reikt het duo de boxen met zijn hefvork aan. Eén Mercedes Benz terreinwagen en een stuk of tien pallets gaan – met gemak – in de helikopter. “Essentieel materiaal”, legt Szlanina uit. “Crypto, radio’s, wapens: dat is wat we voornamelijk via de lucht wegsturen. We vullen het aan met van alles. We willen zo veel mogelijk zo snel mogelijk naar Mazar-e-Sharif hebben. Deze helikopter staat zes keer per week tot onze beschikking, dus daar maken we optimaal gebruik van.” De pallets hebben een nacht gewacht op de rand van de innamestraat, pal naast de Nederlandse staf- en legeringsgebouwen op Kamp Kunduz. In een gestroomlijnd werkpatroon worden daar spullen ingeleverd, geregistreerd en transportgereed gemaakt. Een deel moet de onderbuik van de helikopter in, een ander deel gaat over de weg naar Mazar-eSharif. Het lijkt een logistiek labyrinth, maar de mensen van het tweede peloton van de Redeployment Eenheid (RDE) vinden blindelings hun weg er doorheen. Het inpakwerk op Kamp Kunduz gaat snel en soepel. “Het is ook heel leuk om te doen”, vindt OOCL’er Szlanina. “Het is een dynamisch proces, er komt echt van alles voorbij en het is de uitdaging om het allemaal op de juiste manier en op het juiste moment weg te krijgen. Voor een logistieke militair een topklus.” Een krap uur nadat de Mi-26 zijn wielen aan de grond zet, draait de laadklep van de megaheli alweer dicht. De buik goed gevuld met Nederlands materiaal, klaar voor de eerste etappe op weg naar huis. De grote rotorbladen beginnen hun rondjes weer te draaien en langzaam cruisend rolt de Rus naar de startbaan. Met een aanloopje slingert de heli zichzelf het luchtruim in, op weg naar Mazar-e-Sharif. Daar staat Team 2 klaar om de pallets op te halen. Bok, bok, bok klinkt het weer boven Kamp Kunduz, eerst oorverdovend maar al snel als een stuiterballetje, ergens in de verte. “Zo”, zegt sergeant Szlanina na de vliegensvlugge laadactie. “Op naar de volgende.”

14 | Landmacht

Bij de foto's: In Kunduz wordt in sneltreinvaart zoveel mogelijk materieel afgebroken (pagina 14, boven, de Bevo-tent), ingepakt en geregistreerd (onder), klaargemaakt voor transport (15, onder) en vervoerd richting MeS (boven, via de Mi-26.)

‘Complexiteit maakt het extra leuk’ Tweede luitenant Roxanne Klesman Commandant tweede peloton RDE “Eigenlijk is deze redeployment standaard logistiek werk. Het is ook vooral een kwestie van logisch nadenken. In Kunduz en Mazar staan twee identieke pelotons, die goed met elkaar communiceren en van elkaar weten hoe ze werken. Wij zijn nu helemaal in ons element. Het is gaaf om te zien hoe het systeem werkt. De uitdaging zit ‘m in de hoeveelheden en het verschillende materiaal, dat allemaal met andere prioriteit naar Nederland moet. Maar de complexiteit is ook meteen wat het extra leuk maakt.”

Landmacht | 15

Landmacht | Overal inzetbaar

Geen tijd en ruimte voor ruzies

‘Verhuizers-plus-plus’ TEAM 1, MAZAR-E-SHARIF Donderdag, 0900 uur

Belevenissen “De ervaring leert dat de plaatsvervangertaak een belangrijkere taak is dan doet vermoeden. Tezamen met de directeur van CJOC (een Noorse luitenant-kolonel) run je het operatiecentrum. Er is namelijk meer dan alleen de operatie zelf. Het draaiend houden van het CJOC betekent meer: van de zorg voor personeel tot aan het je druk maken over kapotte beamers. Dat moet je gezamenlijk doen, want één man kan dat niet. Dat betekent ook dat mijn officieren van de Current Ops zelfstandig moeten kunnen werken. De samenwerking met collega’s, in mijn geval alleen maar buitenlanders, verloopt over het algemeen goed. Met de Duitsers en Scandinaviërs in het bijzonder zijn de culturele verschillen maar klein. Zij zitten op het professionele vlak ook op hetzelfde niveau. Maar ook met andere nationaliteiten is goed samen te werken. Eenieder weet dat de missie voorgaat, voor de troepen buiten in het veld. Irritaties en kleine ruzies worden snel opgelost, want dat kunnen we niet hebben in een operatiecentrum waar de activiteiten 24 uur per dag en 7 dagen per week doorgaan.”

Noem maar iets op waarmee je als groep tijdens je uitzending overleeft of jezelf vermaakt: het blijkt in een Bushmaster te passen. Wapens, munitie, uitrustingstukken, radio’s. Maar ook: waterflessen, rantsoenpakketten, de Panorama, touw. Het komt allemaal uit de eerste ‘Buma’ van het konvooi dat vannacht over de weg uit Kunduz is overgestoken. Het pantservoertuig staat met open luiken en de staart gericht naar een innamebalie op Area 103, de innamelocatie op Camp Marmal, Mazar-e-Sharif. De PTG-marinier die de wagen afgelopen nacht de Area heeft opgereden, geeft nu spullen door aan twee collega’s van de RDE. Rollen tape, onderhoudsets, rollen toiletpapier; het komt allemaal voorbij. Geduldig wordt alles aangepakt, op hoofdsoort gesorteerd, geteld en genoteerd. Het is de eerste selectie in een secuur proces van innemen, (digitaal) registreren en verzendgereed maken van al het materieel. “Een kers op de taart”, stelt sergeant Richard Klomp opgewekt. De groepscommandant van een van drie ‘innamezones’ op Area 103 is vandaag vooral van de hand- en spandiensten: hij is van de grote containers en het duurt nog even voordat die beladen kunnen worden. Maar hij heeft nu al lol in de opruim- en inpakklus van de RDE. “Geweldig toch, meewerken aan zo’n grote operatie? Hier doen we het allemaal voor.” Area 103 is een grote open vlakte in de buitenring van Camp Marmal. De brandende zon heeft er vrij spel, behalve op een aantal met grote doeken overkapte balies. De werkplekken zijn zo voorzien van een welkome vlek schaduw. Gelukkig maar, want nu het eerste wegkonvooi is aangekomen, is er werk aan de winkel voor de mensen van de RDE. Een lange rij Bushmaster- en Patria-pantservoertuigen staan klaar om gestript te worden. Stap 2 in de redeployment is als in een ketting geschakeld met stap 1, in Kunduz. Het peloton in Mazar werkt met hetzelfde stappenplan en met hetzelfde trackingsysteem; allemaal om het materieel op de juiste manier, in de juiste volgorde naar de juiste vervolglocatie te krijgen. “Dat is op zich nog niet zo bijzonder of moeilijk”, constateert Klomp, afkomstig van een deploymentpeloton van 100 B&T bataljon. “Dit doen we het hele jaar door, bij oefeningen overal ter wereld. Maar dan zijn het meestal maar een paar containers. Nu is het zoveel meer. Dat maakt het wel speciaal.” Waar velen een hekel hebben de spullen van anderen op te ruimen, heeft Klomp er zichtbaar plezier in onderdeel te zijn van deze redeployment. Ook de andere militairen op Area 103 zijn in hun element. “Het zal in de aard van de logistiekeling zitten”, zegt Klomp. “Verhuizers? Het is een understatement als je ons zo noemt. Er komt veel meer bij kijken. Zeg dan maar verhuizers-plus-plus. Het proces is de grote uitdaging; ervoor willen zorgen dat alles loopt zoals het moet lopen. En ik hou ervan om dingen aan te pakken.” Dat treft, want Klomp en zijn pelotonsgenoten krijgen de komende weken nog een heel kamp vol klein en groot materieel over de balie. Eerst staat nu, achter de eerste Bushmaster van het eerste konvooi, nog een flinke rij pantservoertuigen te wachten. En inmiddels is duidelijk wat daar allemaal in past.

16 | Landmacht

In MeS wordt het materieel opgevangen en verder klaargemaakt voor transport naar Nederland. Luitenant-kolonel Frank Overdiek

Landmachtmilitairen zijn overal inzetbaar en nemen deel aan missies in het Midden-Oosten, Azië, Europa en Afrika. Luitenant-kolonel Frank Overdiek is een half jaar uitgezonden naar het hoofdkwartier van de Regional Command North in Afghanistan.

‘Beheerd en beheerst naar Nederland’

Bijdrage “Het hoofdkwartier van het RC North is gevuld met allerlei nationaliteiten. Je wordt er gewaardeerd op je inbreng, niet op je nationaliteit. Wij zijn als Nederlanders niet zoveel anders dan de andere nationaliteiten. Voor mij was de meerwaarde de kennis en ervaring die ik heb opgedaan op het nivo van een multinationaal hoofdkwartier. Ik heb de tijd hier ook gebruikt om buiten mijn eigen functie goed rond te kijken hoe zo’n hoofdkwartier nu eigenlijk werkt. Ook de samenwerking en gedachtenuitwisseling met andere nationaliteiten is een verrijking van je eigen kennis en ervaring. Bijvoorbeeld met Zweden, met wie ik nooit eerder gewerkt had.”

Werk “Ik was Chief Current Operations/Deputy Director in het Combined Joint Operations Centre (CJOC) van HQ Regional Command North. De Chief Current Ops zorgt er met vier officieren voor dat de plannen die door de Sectie CJ3 Plans worden gemaakt, ook worden uitgevoerd. Daartoe nam ik de orders 72 uur voor uitvoering over en zorg ik voor verdere afstemming, coördinatie en indien nodig prioriteitsstelling voor de uitvoering. Daarnaast ben ik ook de tweede man in het operatiecentrum. Ik loop dan ook altijd rond met een zogenoemde, Tetrapol, een walkietalkie, zodat ik altijd bereikbaar was.”

Tweede luitenant Paul van Spaendonck Commandant eerste peloton RDE “Er zijn veel spelers in het proces, in Afghanistan en in Nederland. Daardoor veranderen opdrachten en prio’s hier op de werkvloer nog weleens. Het is voor ons zaak om de rust te bewaren en ons eigen proces te bewaken. Er komt zoveel materieel bij ons langs, dat het systeem waarop we het innemen en verzendgereed maken cruciaal is. Als het goed is, weten we altijd van alles waar het is en welke vervolgstap er bij hoort. Uiteindelijk moet alles beheerd en beheerst naar Nederland.”

Landmacht | 17

Jungletraining 12 Infbat

Sponzen in groene hel Om te overleven in de jungle is meer nodig dan een dosis doorzet-

tingsvermogen. Een gedegen kennis van de flora en fauna is essentieel, evenals het beheersen van een aantal knopen en verschillende manieren om onderkomens en vuur te maken. De rode baretten moeten veel informatie ‘sponzen’, maar worden daarbij ook nog eens afgeleid met hindernisbanen en bijzondere. De boodschap is duidelijk: de juiste kennis en fysieke en mentale weerbaarheid gaan in de jungle altijd hand in hand.

D

e legionairs zijn goede leermeesters voor de rode baretten; ze kunnen bogen op veertig jaar ervaring in de Zuid-Amerikaanse jungle. De Nederlandse legionair korporaal Van der Eng: “Voordat we ook maar beginnen met de combatfase moeten we de cursisten basistechnieken aanleren om te overleven in de jungle. Anders wordt de jungle zelf onze vijand. Als je de jungle niet onderschat en je goed getraind bent, vind ik het een van de mooiste plaatsen om als militair te mogen werken. Maar als je de jungle onderschat, kan het een groene hel worden.”

A

ls de pelotons de survivalfase ingaan moeten ze alles in de praktijk brengen wat ze tot dan geleerd hebben. Om te overleven moeten ze zorgen voor onderkomens, vuur, eten en drinken en omdat de pelotons met boten naar de survivallocaties zijn gebracht, zullen ze vlotten moeten bouwen om de jungle weer uit te komen. Dit alles met niet meer dan de kleren die je aanhebt, een machette en een survivalkit per persoon en één shotgun met tien patronen.

De B-compagnie van 12 Infanteriebataljon Luchtmobiel trainde deze zomer twee weken in Frans Guyana. Onder de noemer Red Jaguar testten legionairs van het Franse Vreemdelingenlegioen de Schaarsbergers op het (over)leven, verplaatsen en vechten in de jungle.

18 | Landmacht

'Als je de jungle onderschat, kan het een groene hel worden.'

Landmacht | 19

Veteranendag in Maastricht

Traktatie van een Limburgse maestro Gewoontegetrouw lig het accent op de viering van de Nationale Veteranendag in Den Haag. Dit jaar gaf dirigent André Rieu er een zuidelijk tintje aan met een speciaal Veteranenconcert op de Maastrichtse Vrijthof. Veteraan Ruud van Nooijen bracht verslag uit van een bijzondere dag.

D

e laatste week staat in het teken van verplaatsen en vechten in de jungle. Overdag worden de rode baretten afgemat met verplaatsingen door het moeilijk begaanbare terrein en voeren ze aanvallen en hinderlagen uit. De hard routine van slapen op de grond en het draaien van wachtdiensten zorgt er voor dat ook ‘s nachts de rust beperkt is.

T

ijdens de oefening wordt van de rode baretten het uiterste gevraagd op het gebied van leiderschap, fysiek en mentaal doorzettingsvermogen, discipline en saamhorigheid. Compagniescommandant, kapitein Pieter Peek: “Ik kijk erg positief terug op deze oefening. Het is toch altijd moeilijk om in een internationale omgeving zo’n oefening aan te lopen, maar de samenwerking met de Fransen verliep perfect.” 'Sponzen' in de jungle. Tegen de klok in vanaf rechtsboven: een les knopen leggen; vuur maken; oplettende cursisten; de lessen in praktijk brengen.

Zaterdag 29 juni zijn mijn echtgenote Thea en ik rond 16.15 uur in Maastricht. Naarmate de tijd vordert zie je steeds meer veteranen tussen het publiek. Ik zie uniformen van vroeger en nu: vooral het oude, tweekleurige, KL-uniform valt op. Alle krijgsmachtdelen zijn vertegenwoordigd. Het weer werkt in positieve zin mee: was het één dag eerder nog koud, winderig en regenachtig, op veteranendag schijnt de zon en is het eindelijk droog. Omdat ik deelneem aan het defilé, begeef ik me die kant op. In de Brusselsestraat is het een drukte van belang. Een aantal militairen loopt met een stok in de hand met bovenaan een aanduiding om welk detachement het gaat. Er zijn maar liefst 3500 toegangskaarten voor een van zijn concerten beschikbaar gesteld voor veteranen en partner. Rieu wil met zijn traktatie zijn respect tonen aan de Nederlandse veteranen. Dat respect zit door gebeurtenissen in zijn familie bij hem als het ware ingebakken, zoals hij dat zelf zegt. Beweging Rond 20.35 uur komt er beweging in de zaak. Dat is te horen aan de wijze waarop de commando’s worden gegeven. Zowaar, we marcheren richting het nabijgelegen Vrijthof. Naarmate we dichterbij komen horen we, inmiddels bekende, muziek uit luidsprekers: de medley samengesteld door André Rieu, die ik eerder thuis vanaf de website van het veteraneninstituut kon downloaden. Bovenaan de trappen het Theater aan het Vrijthof staan vier personen opgesteld om het defilé af te nemen: Commandant Landstrijdkrachten luitenant-generaal Mart de Kruif, de voorzitter van het Comité Nationale Veteranendag, burgemeester Onno Hoes en dirigent André Rieu. Langs de route staan veel mensen te applaudisseren, er wordt met vlaggetjes gezwaaid en er wordt vooral veel gefotografeerd en gefilmd.

3e REI Sinds 1973 heeft het Franse Vreemdelingenlegioen het 3e Infanterieregiment (3e REI) in Frans Guyana. Het heeft twee hoofdtaken; het beveiligen van de raketbasis in Kourou van waar het Europese ruimteprogramma ESA raketten lanceert én het bestrijden van goudsmokkel in de jungle. Verscheidene landen sturen eenheden naar Frans Guyana voor een jungletraining door het Centre d’Entraînement au Fôret Equatoriale (CEFE), een trainingscentrum van het 3e REI.

20 | Landmacht

Maestro Na het defilé begint de zoektocht naar de toebedeelde zitplaatsen: blok C3, rij 6, stoel 15. Het duurt nog een tijdlang voordat iedereen zijn of haar plaats heeft gevonden. Dan zien we bewegend beeld verschijnen op de twee grote schermen links en rechts van het podium. De leden van Rieus Richard Straussorkest nemen hun plaats in. Even later is daar ook maestro Rieu zelf. Als iedereen is gezeten heet hij de veteranen welkom in Maastricht, wat hem betreft de sjoenste staad van 't laand. Muziek klinkt: het veteranenconcert, aangeboden door André Rieu, is begonnen. Naast de instrumentale werken wordt het programma afgewisseld met vocale solisten. Daarnaast treden André van Duin en oudgediende Trini Lopez op. Confettikanonnen en vuurwerk verhogen de sfeer. Ongeveer drie kwartier voor het einde van het concert begint Rieu aan zijn spel ‘dat het welletjes is’ en dat we noar hoes moeten gaan. Zo maakt hij met diverse nummers de tijd vol tot 24.00 uur. Dan is het mooi geweest.

Voorbereiding op het defilé.

Volle bak op het Vrijthof.

De show van André Rieu verlicht het grote plein.

Vuurwerk verhoogt de sfeer.

Landmacht | 21

Landmacht | ATLANTA

Masterplan ATLANTA bijna voltooid

Nieuwe landmacht: betaalbaar en op maat Het was een enorme, complexe puzzel, maar alle stukjes zitten op hun plek. Het masterplan ATLANTA, dat de reorganisatie op de landmacht beschrijft en coördineert, nadert zijn voltooiing. ‘Met een puntlanding’, beschrijft kolonel Kees Matthijssen, Hoofd Afdeling Integratie Staf CLAS en belast met de algehele coördinatie van Atlanta.

Kolonel Kees Matthijssen.

Kolonel Matthijssen was de afgelopen twee jaar in de ‘puzzelmetafoor’ de aanvoerder van het landmacht-puzzelteam. In de programmaraad, onder leiding van PC-LAS, werden alle deelreorganisaties (ruim vijftig projecten) op elkaar afgestemd en in de gaten gehouden. Bij het masterplan en alle afzonderlijke projecten was de ministeriële bezuinigingsopdracht en de Numerus Fixus altijd leidend. Sinds deze zomer blijkt de reorganisatie van de landmacht precies te passen in die kaders. “We maken een puntlanding”, omschrijft Matthijssen. “Daarmee bedoel ik dat we het masterplan netjes, op tijd en beheerst gaan afronden, binnen de ons opgelegde kaders. De komende maanden worden nog vele reorganisaties uitgevoerd en gerealiseerd, maar het proces nadert zijn einde. Dat is op tijd en met de juiste resultaten. Hadden we aanvankelijk nog een overbevinding van ongeveer vierhonderd voltijdfuncties, sinds een paar weken past het totaalplaatje precies. Het was een puist werk, het was zeker niet altijd leuk, maar we hebben het wel goed uitgevoerd.” ‘Mazzeltje’ Dat alles past, heeft de landmacht deels te danken aan een recent rekenkundig ‘mazzeltje’. Matthijssen legt uit: “Een van de defensiebrede doelstellingen is het verjongen van de organisatie. Na ATLANTA voldoet de landmacht aan die eis. Maar jonger personeel kost gemiddeld minder, dus onderaan de streep besparen we nog wat meer personeelsbudget. Nu blijkt dat we die financiële meevaller mogen houden. Een rekensom leert ons dat we daardoor 150 functies minder hoeven te schrappen.” Daarmee wordt het laatst overgebleven overschot precies afgedekt. De reorganisatie van het Bevoorradings- en Transportveld (zie pagina 24) had al ruim 240 functies opgeleverd. “En dat gaat nog altijd over mensen, collega’s en vakmensen, dus het blijft een pijnlijk proces en een vervelende maatregel. Maar het is in meerdere opzichten een goede zaak dat het is gelukt. We leveren met ATLANTA een gezonde nieuwe organisatie af en we hebben een zorg minder.” Dat de landmacht op tijd is en precies voldoet aan de reorganisatieopdracht, ontlokt de grootste cynici de snelle conclusie dat ‘de landmacht weer het braafste jongetje van de klas wil zijn’. Matthijssen realiseert zich dat, maar zet daar dubbele kanttekeningen bij. “Of we het braafste jongetje zijn, dat kunnen we nooit precies weten. Bovendien doen we ons werk niet voor een ander, maar voor onszelf zo snel en goed mogelijk. Je kan wel dralen en

Alle reorganisatieprojecten en –nieuws vind je op intranet: Koninklijke Landmacht > Publicaties > Communicatie > Reorganisatie CLAS (Atlanta)

22 | Landmacht

tijdrekken, maar daarmee maak je de onzekerheid onder het personeel ook groter. Landmachtmedewerkers hebben recht op duidelijkheid, zo snel als het kan. Dat is nu gelukt: wij hadden het niet veel sneller kunnen doen.” Vertrouwen De opdracht in 2011 was helder: bijna een kwart minder budget en een personele reductie van zo’n zesduizend mensen. Aan landmachtcommandant luitenant-generaal Mart de Kruif – en zijn collega’s bij de andere operationele commando’s – de taak het verder in te vullen en te implementeren. Matthijssen: “Generaal De Kruif is groot voorstander van zulke opdrachtgerichte commandovoering. Vertrouwen is daarbij van groot belang, maar dat is een two way street. Vertrouwen moet je geven en verdienen. Strategisch is het dan ook verstandig dit project snel en goed af te ronden. Onze commandant maakt met deze opdracht het vertrouwen waar dat hij in 2011 heeft gekregen van de Commandant der Strijdkrachten. Dat biedt hem vrijheid van handelen en meer speelruimte in toekomstige gesprekken. In Den Haag weten ze immers: deze commandant doet zijn werk goed. Daar heeft de hele landmacht baat bij.” De tijdige afronding van ATLANTA is zodoende vooral goed nieuws, vindt de kolonel. “Ons land heeft een groot financieel probleem. Politiek is de keuze gemaakt: de krijgsmacht moet op orde komen en betaalbaar worden en de landmacht moet dus in die randvoorwaarde passen. Dat hebben we voor elkaar, dus we leveren een goede bijdrage aan het oogmerk van de minister. Dat is voor onszelf ook een zorg minder. Het is namelijk net als thuis: als je op te grote voet leeft, blijft je dat achtervolgen. De landmacht is nu betaalbaar en op maat.”

Opnieuw? Dat ATLANTA binnenkort met een zogenoemde puntlanding wordt afgerond, betekent helaas nog niet dat de landmacht is uitgereorganiseerd. Zoals gezegd moeten vele projecten nog worden uitgevoerd. Bovendien dreigt de volgende bezuiniging alweer. Het Defensiebudget moet weer 330 miljoen kleiner en ook de landmacht gaat daar de pijn van voelen. “Naast het spoor van ATLANTA zal er in een ander spoor worden geanalyseerd worden wat de effecten voor de Landmacht zijn. Dat spoor moet ergens samenvloeien met het ATLANTA-spoor.” Moet de net voltooide megapuzzel dan weer opnieuw gelegd worden? Volgens de (in september vertrekkende) chef van het ‘puzzelteam’ niet. “Maar de puzzel wordt mogelijk wel opnieuw kleiner. Elke nieuwe bezuiniging gaan we vanaf nu voelen in operationele capaciteit”, beseft kolonel Matthijssen.

Landmacht | 23

Landmacht | ATLANTA

Landmacht | ATLANTA nieuws

Kookwedstrijd als afscheid en nieuw begin catering De koks van 11 Bevoorradingscompagnie van 11 Luchtmobiele Brigade hebben met een kookwedstrijd afscheid genomen van hun eenheid. De keukengroepen maken vanaf nu deel uit van een operationeel peloton van de landmacht, waarin ook marinepersoneel is opgenomen.

Bevoorrading en transport onder één commando De bevoorrading- en transportorganisatie gaat op de schop om 244 functies te reduceren en weer een stap in de richting te komen van de al eerder opgedragen bezuinigingen. Commandant Landstrijdkrachten, luitenant-generaal Mart de Kruif, deelde half juli het slechte nieuws zelf mee aan het betrokken personeel en lichtte de keuzes toe. "Het heeft níets te maken met het huidige functioneren of slim reorganiseren,” zei de landmachtcommandant, “de enige drijfveer is dat de organisatie van de landmacht moet passen binnen kaders van geld en aantal functies zoals in de beleidsbrief van april 2011 opgedragen. In het Materieel Logistiek Commando, het Opleidings- en TrainingsCommando en andere onderdelen, heb ik eerst heel diep gesneden, maar daar redden we het niet mee.” De generaal vervolgde: “Toen we wisten hoe de nieuwe organisatie er in grote lijnen uit gaat zien, is een brede studie gedaan om ook de B&T opnieuw te kunnen inrichten. Met de reorganisatie wordt deze gedimensioneerd op de nieuwe landmacht, die kleiner is geworden. Daar bovenop levert het B&T-veld een bijdrage aan de algemene functieproblematiek. En dat gaan we allemaal merken, want bevoorrading en transport zijn de aders van de landmacht. Maar zoals een oude logistieke wijsheid al zegt: ‘Als het niet kan zoals het moet, moet het maar zoals het kan’.” Voorkeursvariant Van de vier ontwikkelde opties heeft C-LAS gekozen voor een variant met acht compagnieën, waarvan zeven onder een commando en een

24 | Landmacht

zelfstandige bevoorradingscompagnie bij de Luchtmobiele Brigade. Op deze manier blijft de landmacht in staat de missie-ambities waar te maken en de vredesbedrijfsvoering uit te voeren, zolang de omstandigheden normaal zijn. Alleen bij piekbelasting moeten andere oplossingen worden gevonden. Daarvoor zijn mogelijkheden: inhuur, reservisten of internationale steun.

‘Het heeft níets te maken met het huidige functioneren’ Luitenant-generaal De Kruif.

De reorganisatie moet uiterlijk 1 januari 2016 zijn gerealiseerd, maar gaat zo snel mogelijk van start om geen risico te lopen en voor de mensen zo spoedig mogelijk duidelijkheid te hebben. De gekozen optie is de voorkeursvariant van de huidige bataljonscommandanten. De Medezeggenschap heeft inmiddels ingestemd onder voorwaarden. De Kruif: “De medezeggenschap heeft nog een paar terechte aantekeningen, waar we in de uitwerking rekening mee zullen houden. Zo is de studie uitgevoerd met medewerking van alle betrokken partijen.”

De verandering houdt verband met de defensiebrede reorganisatie van de catering. Het aantal functies loopt terug van 136 naar 90. Sinds deze maand zijn drie keukenpelotons ondergebracht bij 240 Dienstencompagnie van 200 Bevoorradings- en Transportbataljon. Garderen is de thuisbasis voor het 1e en 2e peloton. Daarin zit louter personeel van de Koninklijke Landmacht. Zij zijn Defensiebreed inzetbaar om de voeding tijdens oefeningen en uitzendingen te verzorgen met behulp van de mobiele satellietkeuken. Het 3e peloton bestaat uit personeel van een groep van de Koninklijke Marine en een van 11 Luchtmobiele Brigade. De eenheid is geplaatst op de Oranjekazerne in Schaarsbergen.

Herziening plaatsingsvolgorde burgerpersoneel Defensie past de plaatsingsvolgorde voor burgerpersoneel bij reorganisaties aan als gevolg van de uitspraak van de voorzieningenrechter te Arnhem. Bij de vulling van functies die bij een reorganisatie (vrijwel) ongewijzigd terugkomen in de nieuwe organisatie, maar in mindere aantallen (code 2-), komen burgermedewerkers met 35 of meer dienstjaren voortaan in beginsel ook voor herplaatsing in aanmerking. Op grond van de huidige regeling (artikel 116 BARD) werd deze categorie medewerkers namelijk doorgaans niet meer herplaatst. Deze nieuwe beleidslijn heeft geen terugwerkende kracht ten aanzien van al genomen individuele rechtspositionele besluiten. Momenteel wordt aan een geheel nieuw artikel voor de herplaatsing van burgerpersoneel bij reorganisaties gewerkt. Met de centrales van overheidspersoneel is afgesproken dit in het najaar bespreken. Voor vragen over het bovenstaande kunt het contact opnemen met uw eigen P&O-functionaris.

Pantserinfanteristen leiden eigen personeel op Bij beide pantserinfanteriebataljons van 13 Gemechaniseerde Brigade loopt op dit moment de opleidingspilot PG-22. Na hun initiële opleiding tot infanterist - tegenwoordig Manoeuvre Functie Opleiding (MFO) - worden leerlingen voor het eerst direct geplaatst bij het onderdeel en in 22 weken klaargestoomd om uiteindelijk als volwaardig pantserinfanterist te kunnen functioneren. Opleidingscapaciteit verschuift door de bezuinigingen van het Opleidings- en Trainingscommando (OTCO) noodgedwongen naar de parate onderdelen, in dit geval 17 en 42 Pantserinfanteriebataljon.

Binnen die eenheden zijn instructiegroepen samengesteld die de nieuwelingen intern verder opleiden, trainen en vormen. Alle onderwerpen die in de MFO nog niet zijn behandeld, komen aan bod, bijvoorbeeld omgaan met chemische, biologische, radiologische en nucleaire dreiging (CBRN) maar ook specifieke (pantser)infanteriezaken als een verkenningspatrouille en het omgaan met de Colt C7, Minimi en de CV90. Bij 44 en 45 Pantserinfanteriebataljon van 43 Mechbrig lopen soortgelijke pilots.

Landmacht | 25

Gaan voor het vaantje

Onverwachts duikt hij met zijn checklist op langs het Vierdaagse parcours. Luitenant-kolonel (r) Fred Kerkhof van de Interservice Beoordelings- en Controle Commissie (IBCC) is onverbiddelijk. Geen interactie met het publiek, betekent minpunten. Loop je er bij als een voddenbaal of zing je een aanstootgevend lied, dan kan je het ook shaken. Alleen de meest gedisciplineerde detachementen maken kans op het prestigieuze ‘Vaantje’. Tekst: kapitein Marlous de Ridder Foto’s: korporaal-1 Zadrach Salampessy

IN DE OCHTEND: De winnende eenheid, 42 Brigade Verkenningseskadron (42 BVE) uit Oirschot, passeert voor zonsopgang de Waalbrug.

26 | Landmacht

Landmacht | 27

WINNAAR: 42 Brigade Verkenningseskadron Huzaren van Boreel scoorde maar liefst 83 van de 100 punten. Overste Kerkhof: “De verkenners sprongen er wat betreft marsdiscipline en uitstraling op ieder meetmoment uit.”

VERZORGING: Hoe minder voetproblemen en dus uitvallers, hoe groter de kans op het vaantje.

IBCC IN ACTIE: Een jurylid van de Interservice Beoordelings- en Controle Commissie spreekt VeVa-leerlingen moed in op de derde wandeldag.

Wie denkt dat de Vierdaagse geen wedstrijdelement kent, heeft het mis. Op de route wordt flink gestreden om het 'Vaantje', de wisseltrofee voor de eenheid die vier dagen uitblinkt in correct gedrag en daarmee het meest representatief is voor het krijgsmachtdeel. Twaalf juryleden van de IBCC beoordelen onafhankelijk de eenheden op onder meer geoefendheid, discipline, tenue en uiterlijk voorkomen. Dit doen zij het ene moment herkenbaar

CONCURRENTIE: 20 Natresbataljon (onderdeel van 11 Luchtmobiele Brigade) laat nog even zien waarom zij een geduchte tegenstander is.

Vierdaagse en Defensie blijven verbonden

als militair met gele armband, het andere moment onherkenbaar in burger. “We letten op het aantal uitvallers, de organieke uitrusting, de marsdiscipline en de omgang met de burgers”, vertelt Kerkhof. “Feitelijk moet alles er strak uitzien. De groep moet als geheel kloppen. Ongeveer een kwart is heel eager om het vaantje te winnen.” De strijd ging dit jaar tussen twintig detachementen van de landmacht.

JURY: Juryvoorzitter luitenant-kolonel (r ) Fred Kerkhof (rechts) bespreekt de laatste details voor de uitreiking van de vaantjes bij de pontonbrug in Cuijk.

De band tussen Defensie en de Vierdaagse, die dateert van 1909, is tijdens de editie van dit jaar opnieuw bekrachtigd. Commandant Landstrijdkrachten luitenant-generaal Mart de Kruif tekende hiervoor een nieuwe samenwerkingsovereenkomst met burgemeester Hubert Bruls van Nijmegen en voorzitter Johan Willemstein van de Stichting De Vierdaagse. In de overeenkomst is de samenwerking tussen gemeente, stichting en Defensie tot 2017 vastgelegd. De ondertekening vond plaats op Kamp Heumensoord waar ruim vijfduizend militaire deelnemers uit 34 landen waren ondergebracht. Wel is de bijdrage van Defensie aan het wandelevenement door de bezuinigingen kleiner en soberder dan voorgaande jaren.

UITREIKING: Traditiegetrouw reikt Commandant Landstrijdkrachten het ‘Vierdaagsevaantje’ uit op de laatste dag. Eerste luitenant Alexander Wischlinski: “We kwamen niet voor minder dan het vaantje. De voorbereiding hebben we dan ook serieus aangepakt. Waarom wij opvielen? We zijn gewoon ontzettend leuk met publiek.”

28 | Landmacht

Landmacht | 29

200 jaar Koninklijke Landmacht

‘Viering met de blik naar voren’ In 2014 viert de Koninklijke Landmacht haar tweehonderdjarig bestaan. Het jubileumjaar staat in het teken van een reeks samenhangende activiteiten. Vieren en herdenken zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, maar de blik wordt ook op de toekomst gericht. Een jubileum hoor je te vieren, maar in tijden van bezuinigingen en personele reducties is het niet gepast om dure festiviteiten te ontplooien. Een uitdaging voor het projectbureau 200 jaar Koninklijke Landmacht, dat in maart 2013 aan de slag is gegaan met een eerste, brede, inventarisatie van uitgangspunten, (financiële) mogelijkheden en beperkingen. “Van november 2013 tot oktober 2015 vindt de viering plaats van het 200-jarig bestaan van het Koninkrijk der Nederlanden. Het Nationaal Comité bereidt een eigen programma voor met nationale festiviteiten in onder andere Den Haag, Maastricht, Zwolle en Amsterdam. Bezien is onder andere of en hoe de Koninklijke Landmacht kan aansluiten bij de activiteiten van het Nationaal Comité”, zegt kolonel Rob Toma, projectofficier 200 jaar KL. De evenementen en activiteiten in 2014 worden ook benut om de aandacht te vestigen op het moderne en toekomstgerichte karakter van de landmacht: een open en lerende organisatie, geavanceerd en hoog technologisch, innovatief, maar ook een organisatie waarin de mens centraal staat. Doel is daarbij ook om door middel van de reeks gevarieerde activiteiten – en het gebruik van de sociale media - de publieke kennis van de landmacht te vergroten.” Trots Uiteindelijk moet het bijzondere jubileum van de landmacht een mooi jaar opleveren. “Ook voor al onze medewerkers. “We vieren en herdenken echter wel met de hand op de knip. We streven er ook naar extra werklast te beperken, vooral door zo veel mogelijk aan te haken op bestaande activiteiten; dat zijn we aan onze organisatie en collega’s verplicht. Het wordt dus gepast vieren en herdenken met de blik naar voren. We mogen trots zijn op onze landmacht en we grijpen het jubileumjaar ook aan om onszelf te laten zien.”

30 | Landmacht

Historisch landmachtmaterieel uit het Legermuseum.

Koninklijke Landmacht, 200 jaar. Vechten voor vrede en vrijheid! Het programma, een voorproefje Op 9 januari 2014 zal op Plein 1813 in Den Haag het jubileumjaar feestelijk en waardig worden geopend met een vaandelgroet – 24 vaandels ! - aan Koning Willem Alexander. ‘s-Avonds volgt een concert van de Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso in de Haagse Koninklijke schouwburg. Hét hoogtepunt van het jaar is 23 april. Onder het motto ‘De KL komt naar u toe’ gaan landmachteenheden naar 200 locaties in Nederland. De activiteiten die dag zullen zeer divers zijn; het doel is zoveel mogelijk contact tussen landmachters en burgers. In de tweede helft van september zal de landmacht een extra bijdrage leveren aan de herdenking van Operatie Market Garden, dan 70 jaar geleden. Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie legt momenteel de laatste hand aan een fraai jubileumboek, dat uiteraard ook voor KL-ers beschikbaar komt – tegen een sterk gereduceerd tarief. Dit is slechts een beperkte selectie van wat er op de rol staat voor volgend jaar. De lijst met activiteiten is nog steeds in ontwikkeling. In een volgende editie van de Landmacht meer informatie.

105 Geniecompagnie

Boren naar bluswater voor de brandweer Oncontroleerbare bosbranden: een nachtmerrie voor mens en natuur. Onder het motto ‘Beter voorkomen, dan genezen’ hebben genisten van 105 Geniecompagnie Waterbouw op verzoek van de brandweer GelderlandMidden, in het Veluwse recreatiegebied de Posbank in Rheden een zogenoemde calamiteitenwaterput geboord.

Sportfonds

“Het is een hele geruststelling dat we daar nu een blusvoorziening binnen handbereik hebben”, aldus brandweerwoordvoerder Gerard Smit. “Als het een keer misgaat, moeten we snel kunnen handelen.” “Uit een risico-inventarisatie bleek dat het gebied geen directe blusvoorziening had”, vertelt expert natuurbranden Marko Bramme. “Het eerste waterwinningspunt ligt vijf kilometer bij de omgeving vandaan. Volgens de deskundige is dit met branden die een uitbreidingssnelheid van zeventig kilometer per uur bereiken net iets te ver.” Vandaar de speciale waterput. “Voorheen waren we onder meer afhankelijk van de transportcapaciteiten van onze brandweerwagens en agrariers die ook water voor de brandweer transporteren. Maar nu kunnen we gebruik maken van het aanwezige grondwater in de omgeving.”

Als je je verjaardag viert, moet je ook trakteren. De landmachtraad heeft het Jeugdsportfonds als goed doel gekozen als ‘traktatie’ aan de Nederlandse samenleving. Het Jeugdsportfonds kan gedurende het jubileumjaar van de landmacht rekenen op speciale steun en aandacht. Het Jeugdsportfonds creëert sportkansen voor kinderen die leven in gezinnen waar de financiële middelen ontbreken om lid te worden van een sportvereniging. Dankzij het Jeugdsportfonds kunnen zij hun sportdroom waar maken.

140 meter De genisten zijn tot 140 meter diepte gegaan om uiteindelijk tot het grondwaterniveau te komen voor de calamiteitenput. “ We zitten hier op een droge heuvelrug , waardoor we verder moeten boren om het water te bereiken”, vertelt commandant waterbouwdetachement adjudant Wim Greveling. De boorlocatie ligt op het hoogste punt van de Veluwe, waardoor de uitvoering meer tijd vereist. “Het is niet een kwestie van even een gat boren. Dit is precisiewerk, omdat je niet wilt

dat het gat instort. Bij dit soort werkzaamheden kunnen we pas opgelucht ademhalen als we daadwerkelijk het water in de put laten lopen. Door de druk ervan blijft het gat namelijk intact”, vertelt Greveling. Win-win Defensie levert met het boren van de calamiteitenput niet alleen een bijdrage aan de brandveiligheid van de regio. Maar zorgt er ook voor dat de genisten gekwalificeerd blijven. “Omwille van de inzetbaarheid is het belangrijk dat we dit soort werkzaamheden blijven herhalen. Anders ben je verplicht opnieuw het kwalificatietraject in te gaan. Ook zorgen dit soort opdrachten dat we onze kennis en ervaring op het juiste niveau houden”, vertelt Greveling.

Omwille van de inzetbaarheid van de compagnie moet het het boorwerk blijven herhalen.

Landmacht | 31

Landmacht | Personeelsmutaties Militair personeel bevorderd

Militair personeel dienst verlaten

Brigadegeneraal

ST Stel (log b&t); NS van Raamsdonk (log td); W

Sergeant / wachtmeester

Luitenant-generaal

JS van Duurling (mil jd) (juli)

Boersma (log b&t); T Koopmans (log b&t); FAM

AWI Picciau (log ma); J Brem (log ma); M

AGD van Osch (art) (juli)

Stokkers (log b&t) (juli)

Wiersma (natres); J van Spijkeren (natres); DW

Kolonel

Burgerpersoneel dienst verlaten Sergeant der eerste klasse / wachtmeester der eerste klasse

Schaal 11 JG Snackey, SM Vis

SS Berkhoff (log gnk); J van der Bruggen (log

't Gilde (natres); H Gerritsen (natres); A de Graaf

Kolonel

gnk); O Catalpinar (inf ); JWP van Dishoeck (log

Schaal 10

JHG Lankhorst (log gnk) (juni); J Doense (inf );

Tweede luitenant

(natres) (juni); JP Leeninga (natres); RB Drost

PJEJ van den Aker (cav); J de Raad (log gnk);

b&t); H van Eenbergen (art); JA Hartman (gn);

CJW Damen, JFW Timmers, J Vinke, BJHM

HACB Meeuwsen (ts) (juli)

FB van Roozendaal (natres); E Barbiers (art); M

(natres); JM Burgs (natres); PM Smeenk (natres);

PJ Schaberg (cav) (juni); J van der Woerdt (art)

E van der Linden (log b&t); DJ Nijholt (art); TJ

Willems

't Hoen (natres); GHJ Zuuring (natres); JJG van

GW Anker (natres); SP Kans (natres); E Meijer

(juli)

Oosterkamp (log gnk); UWAM van Roosmalen

Luitenant-kolonel

Gerven (natres); S van der Veen (natres); B ter

(natres); J de Vries (natres); J van der Heide

W van der Velde (gn); MGVA van den Eijnden

Steege (log b&t); BR Willemse (log gnk); JT van

(natres) (juli)

(lo/s); W van den Hazel (cav); EH van Oosterom

Schilt (log b&t); NBS Stapelbroek (log b&t); SP

(gn) (juni); DME Verweij (log gnk); MC Heiligers

Oudejans (log b&t) (juni); MJ Driessen (natres);

(log b&t); TA van den Hul (log b&t); MB

RVM Alfrink (natres) (juli)

(log ma); MR Sijbers (inf ); L van Veen (log gnk)

Schaal 9

Luitenant-kolonel

(juni); JWM Bekkers (vbdd); JP Bont (inf ); T ten

SE Grimm, RAM Bosman

RE de Bie (log gnk); SMJ de Bruin (log td); BJ

Hove (log gnk); R van Iren (cav); H Jurjens (log

Korporaal der eerste klasse

Kolkman (log gnk); WJ Maassen van den Brink

gnk); JTG Kluivert (vbdd); A Koorn (log ma);

Schaal 8

FP Lugthart (log b&t); NA van Hagen (cav);

(log td); BM van der Mooren (log b&t); ER

WPH Lindaard (log gnk); M Meester (art); TC

G Kooij, I Scholtens

JA Jonker (inf ); R van der Meer (log gnk); BT

Sinninghe (gn); J Stienstra (gn); RJ de Vries (cav)

Raangs (vbdd); AWE van Riessen (log b&t) (juli)

Schaal 7

Adjudant

Sanders (inf ); LCB Israël (log td); S Eckenbach

(juni); H Buddingh (inf ); JH Freulings (inf );

Majoor

PA Hartkoorn (vbdd); M van Drie (log

(log td); JE Bremer (log td); TJH Peelen (gn); ML

AJM Kocx (gn); PA Lammerts van Bueren (vbdd);

Sergeant / wachtmeester

A Schrijer (log gnk); AM Strikwerda (mil jd); F

b&t); MAM Hoedemaekers (vbdd) (juni); N

van Dijke (natres); D Seinstra (art); KM Fialka

HWP Meussen (log gnk); H Molman (art); ATJM

D Koetsier (log gnk) (juni); CJ Hooglander (log

Schaal 6

van Wijck (cav); JDAE Boels (inf ); R Kleinjan

Goudkamp (inf ); B Schmittmann (inf ); J den

(log b&t); M Bryson (log b&t); MN Veltink (inf );

Wildenberg (log td) (juli)

b&t); J Yemni (log ma) (juli)

FMJ van Eijk , JPM van Oirschot, DJ van der

(natres); GH Coenen (log gnk) (juni); NLM

Boer (inf ); PN Pannekoek (vbdd); J Korf (inf ); FJ

JWF van Dam (inf ); PTM Hovens (cav); REJ Beijer

Heerooms (mil psd); TKM Pala (inf ); MP

van Exel (gn); HJ Fokkema (inf ) (juli)

(log td); VFR Boutier (cav); HMC Heijnemans

Majoor

Korporaal der eerste klasse

Wielenga (log b&t) (juli)

A Jansen, MJH Kints, AJM van Loon

Voort

(log b&t); WS Herinckx (log gnk); AJ Haveman

HJ Daems (inf ); MG Geusebroek (inf ); BAA

L Berk (inf ); EJ Bertens (gn); GLT Boekhouder

Schaal 5

Haspels (inf ); RWE Hendriks (mil psd); JR

Sergeant-majoor / opperwachtmeester

(log td); WG Vinke (natres); AJ Hoogendoorn

Graus (log gnk); CL van Hal (vbdd); EAL

(log b&t); B te Braake (log td); J Bruinsma

MC Mackaaij, WAE Marcelissen

Schouten (luart); ARP de Bruyn (luart) (juli)

C Rebel (vbdd); SR Chown (log gnk); D Rothuis

(luart); E Sahara (log td); JA Koch (inf ); MW

Schouten (cav); FHJ Seller (log ma) (juni);

(log td); L Diks (log b&t); LJJ van Doorn (inf );

Veenstra (vbdd); S Braeckman (log b&t); B

(inf ); C van Houcke (vbdd) (juni); K Smids

Peters (natres); JL Feldman (gn); SGA Janssen

EL Jonkers (vbdd); JPK de Koning (inf ); UJ

FFP Gerards (log td); JB Hasper (inf ); WM den

Kapitein / ritmeester

(natres); MA den Dulk (natres); OR Weijgers

(log td); B Witte (inf ); J Holtman (vbdd); P

Lampaert (log gnk); LP Roos (inf ); M Wilbrink

Hollander (vbdd); M ter Horst (gn); LA de Jong

RJA Meulenkamp (gn); GW Ravenhorst (cav);

(natres); CJ Meijer (natres); E Overtoom

Bootsma (art); M van Helsdingen (log gnk);

(hum gv) (juli)

(log b&t); LJ Jonkman (log b&t); AG Keizer

RCM Bergen Henegouwen (inf ); P Zemering

(natres); S van der Veen (inf ); B Knol (inf ); AA

V Kalkan (log b&t); R van der Lugt (log ma);

(natres); MMC van Dongen (lo/s); P Vullings

Hogeslag (inf ); FPC Boden (gn); FLA Swinkels

DG Lokerse (natres); MLJ Potten (natres); YF

Kapitein / ritmeester

(log b&t); A Mulder (vbdd); PHK Muurling (gn);

(log b&t); MPS Pasman (inf ); M Harmsen

(inf ); MFP van Nerum (log gnk); M van den

Spangenberg (natres); F Duijm (natres); T Koster

J Landman (cav); SC Miedema (vbdd) (juni);

D Nijen Twilhaar (log b&t); J Oost (log b&t); S

(lo/s); RAM van der Vliet (natres); RH Benning

Berg (gn); PL Smeding (log gnk); E Mastenbroek

(log td); GM de Brouwer (natres) (juni); M Bicak

JH Broekroelofs (inf ); MM Flierman (log gnk);

Raats (vbdd); MJ Roosloot (log td); E Saban (log

Adjudant RP Verbeek,

(vbdd); ACA Kalsbeek (log b&t); L Joppe (gn);

(vbdd); JM Belgraver (log gnk); A de Jager (log

(natres); EI Salah (log b&t); E van Pijkeren (art);

HJMM Keulers (log td); J van der Vlies (log td)

td); JAJPM van Sambeeck (log b&t); JG Scheper

stafadjudant op de afdeling O&T van het Land

WJS Ramaekers (gn); B Fredrix (log b&t); G

gnk); KGJ van den Elsen (log td); R Muller

D Koorn (log b&t); E van der Woude (natres);

(juli)

(vbdd); MJ Stol (log td); J Taibe (inf ); TJ Terlouw

Warfare Center

Waizman (vbdd); W Hegie (log b&t); T van der

(natres) (juli)

JM der Kinderen (gn); LE Beeuwkes (log b&t);

(vbdd); A Kelly (log gnk); A Kip (vbdd); FE Laijan

In Memoriam

(luart); J Thalen (art); MR de Vos (gn); AR de

MPM Joris (log b&t); MWH Vroomen (gn); JHC

Eerste luitenant

Vries (gn); E Windt (cav) (juni); AL Ajeki (gn); MA

Sergeant der eerste klasse LM Muggen,

Burhenne (log b&t); JM van Dijk (vbdd); JJP

M van Steennis (log gnk) (juni); GC Biersteker

Bish (log gnk); SJ Bison (vbdd); AJM van Boekel

onderofficier Vuursteun bij 13 Infanterie-

S Gaastra (log b&t); JJ Gortworst (cav); GM van

Sergeant der eerste klasse / wachtmeester der eerste klasse

Neggers (inf ); JW Grandia (vbdd); J Bar (gn); M

(log ma); HA Buis (inf ); SMG Buitenhuis (art);

(log gnk); M Bouadli-Arfaoui (log ma); S Corino

bataljon

Bilzen (cav); BJ van Wijk (inf ); R Wassink (inf );

F Annotee (natres); JCMJ Beckers (log b&t); F

Berends (vbdd); RJ Pol (log gnk); M Fiets (log

GJ Hielkema (vbdd); MAA Norbart (art); JB

(vbdd); M Denninger (cav); FFE Dovermann

M Roorda (gn); HJ Dekker (inf ); PK Wilsing

Jongerman (natres); BGWP van Horck (luart);

gnk); D Borawitz (inf ); S Veen (vbdd); D Kuipers

Wijers (log td); AEJ Zadojko (vbdd) (juli)

(inf ); HM ten Haaf (vbdd); DFC Haine (log

Soldaat der eerste klasse SV Terpstra,

(luart); E van Dijk (vbdd); K Houtzager (luart)

KG Jager (log b&t) (juni); M van Rijn (lo/s);

(vbdd); L Swint (inf ); M van den Brink (inf ); D

ma); MH van Haren (log b&t); KR Heusschen

chauffeur/medewerker bij de sectie

(juli)

RE van Kessel (inf ); SM Bloemers (natres); H

van der Voort (log gnk); DJ de Boer (inf ); NLA

Adjudant

(vbdd); NS Jalink (log b&t); JW Jonkman (log

Verplaatsingen van Staf 43 Gemechaniseerde

Smit (log b&t); MC de Jong (art); CK Haagsma

Kleintjes (lo/s); D Veldkamp (inf ); TT van Eijk

JP de Boer (vbdd); ATW van den Brom (inf );

ma); F Keles (log b&t); HHM Koudijs (inf ); N

Brigade

Eerste luitenant

(log gnk); T Hage (inf ); MA Korfage (log b&t);

(inf ); A Janssen (inf ); NAS de Wit (gn); S de Jong

JC Deuning (vbdd); N Geluk (log ma); AMJ van

Landkroon (log ma); AC van Lavieren (inf ); MI

FGJ Haringa (log gnk); RG de Greef (inf ); MTJ

MAP van Meerendonk (vbdd); R Claessens

(inf ); D Meijer (inf ); RAM van Geffen (natres);

Hooff (inf ); D Hoogendoorn (art); EJ Maes (log

Leontew (gn); JJC Nabben (log b&t); IJAT Niezen

Mevrouw JC Collens,

van der Ven (inf ); JMP van Nunen (inf ); W

(gn); A Claus (vbdd); CJA Remmen (lo/s); RUMT

HH Schippers (vbdd); M Hoeflaken (vbdd);

td); CT Muskens (log td); MPM Versteijnen (log

(vbdd); WTR Oberije (log b&t); H Oosting (log

werkzaam als tandartsassistent bij het

Hovestad (vbdd); SA Kloos (inf ); TA Govaert

Hendrickx (log b&t); CPM Blom (log b&t); CL

MJF Hanegraaf (natres); RAP Beljon (inf ); MAB

td); LGM de Vos (gn); JM de Waal (gn) (juni);

td); A Osaddik (log ma); M Oudejans (inf ); DF

Gezondheidscentrum Utrecht

(inf ); MC Hoving (inf ); RGM Verheijden (inf ); A

Pastor (vbdd); G Bakker (lo/s); M Ekkel (lo/s);

Voogsgeerd (gn); NWJT Jansen (vbdd); NCK

HG Askes (lo/s); WGJ van Bemmel (log ma);

Pattiasina (log b&t); MFGM Pesgens (log b&t);

(plaatsing Hollandse Rading)

Bosch (inf ); AP de Geest (vbdd); LPB Varel (inf );

JP van Eendenburg (luart); RAC Vermaas (inf );

Langendijk (inf ); B Ruis (inf ); CJ Weerheim

AJ Bruijnderink (log td); JAB van Buiten (log

IR Prins (log b&t); W de Prouw (vbdd); J van

BW Abbenhuis (inf ); J Vosman (inf ); DF van Loo

WAM Peters (vbdd); MIM van Dijke (inf ); M

(log b&t); J van Putten (natres); AHM Wesselink

b&t); PLB Bul (art); J van der Ham (log b&t); RJ

Raaij (vbdd); MM van Ravenhorst (log b&t); E de

(inf ) (juni); MWJ van Houdt (log b&t); SK Blom

Eskes (inf ); HM Hofman (log b&t); AJ Moed

(inf ); JAW Kierkels (vbdd); E Durville (log b&t);

Marteau (vbdd); J Oudsen (log td); G Pasman

Ruijter (inf ); R Sauer (log td); A Schlesiger (cav);

(cav); F van Dooren (log b&t); TJ van Santen

(log td); DJD de Swaan Arons (vbdd); M Slugaj

MMA Tegelaers (natres); AH Sikkema (natres);

(lo/s); ALWM Pelzers (log ma); JJ Peperkamp

MEG Schoffelen (log b&t); A Sewüster (art); RC

de Hoog (art); CCA Hirdes (log td); TA Klasens

(log td); HT Zwalve (inf ); B Arens (vbdd); JR

GC de Zeeuw (natres); B Draaijer (log gnk); M

(log td); P Piekstra (art); RJ Schoonbeek (art);

van der Sluijs (vbdd); M Smit (log b&t); AK Smits

(log b&t); E Alders (log b&t); M Kampen (log

Bredeweg (inf ); J van Rijthoven (gn); M Dost

Schreurs (gn); R van Hazendonk (gn); R van

P Swart (log td); AFM Verbeek (log td); WJH

(inf ); MM Staal (log gnk); R Staat (vbdd); MHW

td); IA Garritsen (log b&t); T Haringsma (luart);

(luart); RJ Ammerlaan (vbdd); R Bal (vbdd); P

Herk (log td); R Prins (gn); JC Hess (inf ); K

Wolters (log td); TPF d'Hooghe (inf ) (juli)

Verdam (log b&t); MGWMJ Verweij (inf ); RJM

SC van der Panne (log td); M Visser (log b&t); T

Hulshof (lo/s); A Zwerver (vbdd); RR Everduim

Wevers (log td); AS Volkers (cav) (juli)

Paulusse (log ma); SWJ van Lierop (log ma); JM

(lo/s); R Stolle (lo/s); LH van Lamsweerde (lo/s);

Sergeant-majoor / opperwachtmeester

Fontijn (log td); RJ Essink (luart); JJCM Ooms

M Schouwerwou (lo/s) (juli)

TJ Schraven (inf ) (juni); RF Groen (log gnk); BJ

Linde (art) (juni); R Siebel (vbdd); GJ Zijlstra (log ma); MWHT Scheers (log td); S Vogelaar (cav);

(lo/s); MA Lamens (vbdd); M Mackay (log b&t);

32 | Landmacht

Wassenberg (luart); FN Wawoe (log b&t); BRS van der Wijk (vbdd) (juli)

Holwarda (lo/s); A Moespot (log gnk) (juli)

Landmacht | 33

Landmacht | Photoshoot

Landmacht | Berichten Knobbeltoertocht 2013

Voor de achttiende maal alweer wordt dit jaar de jaarlijkse Knobbeltoertocht gehouden. Op het programma staat een afwisselende fietstoer over een afstand van 120 kilometer. De tocht voert over de Noord Veluwe en langs de IJssel terug naar ’t Harde. Hier wordt tweemaal de ‘Knobbel’ bedwongen. De deelnemers fietsen in groepsverband. Twee voorrijders voeren het geheel bij een gemiddelde van 28 tot dertig kilometer aan. De marechaussee zorgt voor begeleiding. Deelnemers kunnen zich tot 4 september opgeven bij de sportgroep ’t Harde. Info en opgave: [email protected] *06-536 58088/89

Nationale Taptoe 2013:

De tijd vliegt

De Nationale Taptoe schenkt dit jaar in Ahoy Rotterdam op muzikale wijze aandacht aan jubilea bij de krijgsmacht. Dit jaar bestaat niet alleen de Nederlandse zeemacht 525 jaar, ook de Nederlandse militaire luchtvaart telt honderd jaar. Daarnaast start nog de viering van 200 jaar Koninklijke Landmacht en het tweehonderdjarig bestaan van het Koninkrijk der Nederlanden. Het militaire muziekspektakel speelt zich af van 26 september tot en met 29 september tijdens vijf voorstellingen.

App geeft praktische tips na uitzending Voor militairen en hun thuisfront bestaat sinds kort de app Na de missie. Dit handige hulpje dient als wegwijzer na een uitzending en ter ondersteuning van de nazorg. Niet eerder verscheen over dit onderwerp een app. De lancering vond plaats tijdens Veteranendag. Voorlichting en bewustwording worden steeds belangrijker in de veteranenzorg. Door het uitbrengen van de app willen de bedenkers vooral jonge veteranen bereiken. Krap twee dagen na de lancering stond de app al in de top honderd van de rubriek lifestyle apps. De app Na de missie is gratis te verkrijgen in de App Store en via Google Play.

Reünies Afscheid en op oprichting 43 GNK

Deh Rawod

Datum: zaterdag 14 september

Datum: donderdag 26 september

Locatie: Johannes Postkazerne, Havelte

Locatie: De Ruyter van Steveninckkazerne, Oirschot

Bijzonderheden: Eind 2013 wordt 43 Geneeskun-

Bijzonderheden: reünie voor al het personeel dat in de

dige Compagnie gereorganiseerd, waarna de

periode van november 2006 t/m mei 2007 op de base in

eenheid in een nieuwe setting de toekomst ingaat.

Deh Rawod heeft gewerkt. Vanaf 14.30 uur is de

Daarom wordt er een afscheidsceremonie

ontvangst in de filmzaal. Na een korte briefing over de

gehouden ter ere van de oude compagnie en wordt

huidige situatie in Uruzgan wordt de reünie afgesloten

er tevens een groot oprichtingsfeest georganiseerd

met een BBQ in de regimentsbar Congleton.

om de nieuwe compagnie feestelijk in te luiden.

Aanmelden: via contactpersonen majoor Patrick

Aanvang: 13.00 uur

Diesch (06-55367739) en majoor Lenny Hazelbag (06-50692304) of via de facebookpagina Reünie Deh

Kazernedag Isabellakazerne Een tijdloos landschapsplaatje van korporaal Guido van Zitteren van 105 Brugcompagnie. Hij maakte deze foto vorig jaar al, tijdens de oefening Fuselier in het Duitse Klietz. “Op de foto zie je een MLC70

Oproep | Photoshoot Heb je ook een leuke, mooie of spannende foto gemaakt tijdens een oefening, uitzending of op de kazerne? Stuur deze op naar de redactie van Landmacht, voorzien van achtergrondinformatie zoals waar en wanneer de foto is genomen, welke eenheid of personen te zien zijn en waarom de foto zo bijzonder is. De foto moet voldoende resolutie hebben, bij voorkeur 1 MB of meer, vanwege de afdrukkwaliteit. De foto, bij voorkeur, mailen naar: [email protected] Postadres: Staf CLAS, sectie Communicatie T.a.v. redactie Landmacht / Photoshoot MPC 55A Postbus 90004 3509 AA Utrecht Geplaatste inzendingen worden beloond met een Victorinox Multi Tool!

34 | Landmacht

vlot van 105 Brugcompagnie op de rivier de Havel”, legt Van Zitteren uit. Overig commentaar is eigenlijk overbodig; de zonsopgang en het landschap doen hun werk wel.

Landmacht | Redactieraad Voor ideeën en opmerkingen over het blad Landmacht kun je terecht bij de leden van de redactieraad: 1GNC: OTCRij: KCT: OTCo: DGLC: JISTARC: OTCMan KC: Korps Natres: OTCMan: VustCo: OOCL: DP&O: DCHR: MatlogCo:

maj Tjeerd Dijkstra aooi Leo van Meerendonk kap Louis Wesselink maj Henk Asma elnt Jurriaan Esser aooi Erik Vriens aooi Paul Fontein kap (r) Fred Warmer maj Ron Sprokkereef kap Corné van den Berg aoo (R) Roel van Essen kap Anne-Marie Berndsen maj Frans Verburg maj Cas Le Mahieu

*06 811 2094 *06 549 97304 *06 589 58021 *06 560 81806 *06 494 2021 *06 536 57937 *06 500 61069 *06 573 73107 *06 500 63025 *06 536 57493 *06 573 71708 *06 560 81169 *06 581 19105 *06 560 82037

Is jouw eenheid nog niet vertegenwoordigd in de redactieraad en praat je graag eens in de twee maanden mee over de inhoud van het blad? Neem dan contact op met de redactie van Landmacht: [email protected]

Natuurlijk verzorgen Nederlandse militaire beroepsorkesten van de Koninklijke Marine, Landmacht en Luchtmacht optredens. Dit jaar verschijnen ook het Trompetterkorps van de Koninklijke Marechaussee het Nederlands Politie Orkest op de buhne. Daarnaast geven onder meer de Band of the Royal Air Force College en de Band of Her Majesty’s Royal Marines uit Portsmouth acte de présence. Voor de jeugd is er een spectaculaire act van het kindercircus Rotjeknor.

Rawood nov 06 - mei 07

Datum: zaterdag 14 september Bijzonderheden: de voormalige Isabellakazerne

Tijgerbrigade, Nederlands Indië, 1946-1949

wordt door oud-dienstplichtig personeel voor één

Datum: zaterdag 28 september 2013

dag in gebruik worden genomen als actieve

Locatie: van Brederode-Lunettenkazerne, Vught

kazerne. Oude onderdelen, laten hier hun dagelijks

Bijzonderheden: viering 65 jaar na thuiskomst van de

leven op de kazerne zien en herbeleven. Op deze

eerste OVW-bataljons.

kazerne waren onder andere gelegerd de schutterij

Info: Mevr. Marianne Pragt-Lankhuizen,

uit Den Bosch 1813-1903, het Regiment Wielrijders

[email protected], 010-4382758

Locatie: Isabellakazerne, Reutsedijk 7, Vught

1922 t/m 1940, Infanterie, Kader en Milva

Defensiepersoneel en postactieven kunnen voor de voorstellingen op donderdagavond, zaterdagmiddag en zondagmiddag tickets bestellen met een korting van €5,-. Zie hiervoor de speciale bestelknop op www. nationaletaptoe.nl, benodigde toegangscode is deco2013. Voor veteranen is een speciaal arrangement mogelijk op donderdagmiddag 26 september. Veteranen kunnen dan voor €10.- pp naar de veteranenvoorstelling van de Nationale Taptoe. Voorafgaand wordt een Indische rijstmaaltijd aangeboden. Ook is er gelegenheid voor een “Meet and Greet”. Zie hiervoor ook berichtgeving in onder meer Checkpoint en De Kareoler. Officiële toegangskaarten zijn telefonisch via 0900-3001250 te bestellen of via: www.nationaletaptoe.nl. Via deze site worden ook voordelige hotelarrangementen en andere attracties aangeboden.

opleidingen 1946-1992 en de Suriname-compagnie

41 Hersteldet

van 1968 t/m 1975. Ochtendappel: 09.50 uur.

Datum: zaterdag 5 oktober 2013 Locatie: Echo home, Ermelo

200 jaar Regiment Huzaren van Boreel

Bijzonderheden: Bestemd voor alle herstellers die bij

Datum: zaterdag 21 september 2013

11 Herstel, 125 Herstel en het 41 Herstel-det in Duitsland

Locatie: Bernhardkazerne te Amersfoort

waren gelegerd.

Bijzonderheden: Om 0900u gaat de poort open.

Aanmelden: via [email protected]

Om 1100u is het grootste regimentsappèl ooit

423e bataljon infanterie

gepland. Tussen 1200 en 1400u kan de lunch

Datum: donderdag 10 oktober 2013

worden genuttigd (‘blauwe hap’), om 1700u wordt

Locatie: Trip van Zoudtlandtkazerne, Breda

het taptoe geblazen voor het officiële gedeelte.

Bijzonderheden: aanvang 10.30 uur. Leden van dit

Neem je zwarte baret en cash geld mee.

bataljon worden uitgenodigd met maximaal 1

Aanmelden: Liefst voor 1 augustus via

introducee deel te nemen aan onze reünie. Alle

www.huzarenvanboreel.nl. Let wel: de inschrijving

bekende adressen krijgen bericht. Voor namen en

is pas gedaan, wanneer de betaling van het

adressen van onze commissieleden zie onze website:

inschrijfgeld van € 15,00 is ontvangen.

http://423bataljoninf.veteranen.nl

Informatie: [email protected] of

Aanmelden: Joop Overbeek, W.M. Offringalaan 44,

[email protected] voor al uw

2406JC, Alphen a/d Rijn, [email protected]

ideeën en vragen.

Landmacht | 35

Waargenomen Met een sierlijke zweefduik nadert Toninho Norden een weiland bij Gilze-Rijen. Zijn voeten aan de grond zetten zal niet gaan - die heeft de voormalig korporaal van 45 Pantserinfanteriebataljon namelijk niet meer. Gelukkig kan de huidige burgermedewerker bij DVVO, die zwaargewond raakte tijdens zijn uitzending naar Uruzgan, vertrouwen op de sterke benen van de commando pal achter zich. De tandemmaster van de Defensie Paraschool heeft Norden en een grote groep andere gewond geraakte collega’s, in juli - voor het derde achtereenvolgende jaar al - meegenomen voor een tandem-parachutesprong. “Een goed leermoment voor onze tandemmasters,” concludeerde kapitein André Voeten, commandant van de Paraschool, “en een welverdiende ervaring voor onze gewonde veteraan.” FOTO: AVDD

36 | Landmacht