landbouw en natuurlijke omgeving dierhouderij en -verzorging productiedieren CSPE BB
2014
instructie voor de examinator In deze instructie vindt u richtlijnen en aandachtspunten bij de geheimhouding, de voorbereiding, de afname en de herkansing van het cspe. De paragrafen 1 tot en met 5 bevatten algemene informatie, die ook van toepassing is op cspe’s van andere vakken. Vakspecifieke informatie treft u aan in de overige paragrafen. De mededelingen over de cspe’s van 2014 (Septembermededeling op www.examenblad.nl) bevatten nadere informatie over dit cspe.
1 Geheimhouding cspe 1
2
3
4 5
6
Veel scholen hebben een protocol voor de afname van het cspe. In dit protocol staat dat de examinatoren tekenen voor de ontvangst van de examendocumenten van het cspe en verklaren alle zorgvuldigheid in acht te zullen nemen om te voorkomen dat de geheimhouding van de examendocumenten wordt geschonden. De examinator en de tweede examinator stellen in onderling overleg de score voor het centraal examen vast. In het protocol staat dat de eerste en tweede examinator verklaren dat zij de beoordeling in overeenstemming met het correctievoorschrift hebben verricht. Op www.vo-raad.nl en www.aocraad.nl staat een goed voorbeeld van een protocol. Alle examendocumenten (papier en digitaal) zijn geheim. Bewaar ze in een kluis op school. Neem ze niet mee naar huis. Voer de voorbereidingen van het examen uit in een ruimte waar geen leerlingen aanwezig zijn. Reik examendocumenten aan het begin van iedere zitting uit aan de kandidaten en neem ze na iedere zitting in. Tenzij anders vermeld in de instructie voor de examinator hebben kandidaten buiten de zittingen om geen inzage in de examendocumenten. Houd het correctievoorschrift en de instructie voor de examinator voor de kandidaten geheim. Examendocumenten zijn na afloop van de examenperiode pas openbaar. Hetzelfde geldt voor de producten die door de kandidaten in het kader van het cspe gemaakt worden. Deze kunnen pas na afloop van de examenperiode tentoongesteld of meegegeven worden. Pas eind juni is de examenperiode afgelopen (zie het examenrooster voor het tweede tijdvak op www.examenblad.nl). Tot die tijd kunnen er nog kandidaten geëxamineerd worden en is geheimhouding noodzakelijk. Eventuele foto- of filmopnamen van de afname mogen alleen gemaakt worden door bij de afname betrokken examenfunctionarissen die door de directeur zijn aangewezen. Tenzij een opname een onderdeel is van een praktische opdracht mogen ook kandidaten dus geen opnamen maken. Eventuele gemaakte opnamen mogen niet toegankelijk gemaakt worden zolang er (op andere scholen) nog kandidaten geëxamineerd kunnen worden. Tot eind juni is publicatie van cspemateriaal via bijvoorbeeld de website van de school of YouTube dus niet toegestaan.
PB-0941-b-14-1-i
1
lees verder ►►►
7
8
9
Van de minitoetsen zijn varianten aanwezig. Alle kandidaten die gelijktijdig aan onderdeel X werken, kunt u dezelfde variant laten maken, mits de kandidaten niet bij elkaar kunnen kijken. Kandidaten die later zijn ingeroosterd, geeft u een andere variant van de minitoets. Zo waarborgt u de geheimhouding. Op de laatste bladzijde van deze instructie voor de examinator staat vermeld welke informatie over de inhoud van het examen vooraf verstrekt mag worden aan de kandidaten. Meer inhoudelijke informatie geven is niet toegestaan. Deze bladzijde behandelt u als een examendocument (zie punt 2). U reikt een kopie van deze bladzijde uit in de laatste lesweek die aan de afname van het cspe voorafgaat. Dit examendocument is dus alleen ter inzage voor de kandidaten. Na inzage neemt u deze bladzijde weer in. Het is niet geoorloofd om de opdrachten van tevoren met de kandidaten te oefenen.
2 Voorbereiding cspe 1
2
3
4 5 6 7
8
9
Om het cspe voor te kunnen bereiden, ontvangt de school in de tweede helft van februari zending A van de cspe’s. Zending A bevat in tweevoud alle papieren examendocumenten inclusief de instructie voor de examinator. Het correctievoorschrift behoort niet tot deze zending. In deze examendocumenten is de informatie die niet nodig is voor de voorbereiding van het cspe met grijze vlekken bedekt. Zending B van maart bevat de papieren examendocumenten in kandidaataantallen. Met inachtneming van de geheimhouding mag u vijf werkdagen voorafgaand aan de start van de afname op uw school, de examendocumenten van zending B gebruiken om voorbereid te zijn op de afname van het cspe (bijvoorbeeld door zelf voorafgaand aan de afname, het cspe te maken). Het cspe kent de onderdelen A, B, C, …. Uw school bepaalt per onderdeel, hoeveel kandidaten gelijktijdig geëxamineerd worden. Paragraaf 6 bevat aanbevelingen hiervoor. Laat de opdrachten uitvoeren zoals ze in de examenopdrachten zijn gesteld. Het is niet toegestaan opdrachten aan te passen, te vervangen of over te slaan. Zorg ervoor dat de school voldoet aan de eisen met betrekking tot veiligheid, hygiëne en milieu. Controleer voor aanvang van het examen of per kandidaat alle benodigde materialen, grondstoffen, gereedschappen en/of hulpmiddelen aanwezig zijn. Van elk onderdeel van het cspe is de richttijd aangegeven. Zie paragraaf 6 overzicht opdrachten. In de Septembermededeling staat in ‘de richtlijnen examentijd cspe’ nadere informatie hierover (zie de Septembermededeling op www.examenblad.nl). In een cspe kunnen opdrachten voorkomen waarbij het werktempo beoordeeld wordt. Let erop dat u tijdens deze opdrachten per kandidaat de tijd exact bijhoudt. Cito heeft een helpdesk ingericht voor technische vragen over computergebruik in het cspe. Informatie over de bereikbaarheid van deze helpdesk kunt u vinden op http://ictexamenhelpdesk.cito.nl Met vakinhoudelijke vragen of opmerkingen over het cspe kunt u terecht bij de examenlijn van het College voor Examens (zie de Septembermededeling op www.examenblad.nl).
PB-0941-b-14-1-i
2
lees verder ►►►
3 Afname cspe 1
2
3
4
5 6
Iedere kandidaat werkt individueel aan de opdrachten van het examen. Tenzij anders vermeld in de examendocumenten is overleg en samenwerking met anderen niet toegestaan. De opdrachten moeten in de aangegeven volgorde gemaakt worden. Om organisatorische redenen kan eventueel van de aangegeven volgorde worden afgeweken. Per onderdeel van het cspe zijn richttijden aangegeven. De richttijden gaan uit van een werktempo dat de kandidaat aan moet kunnen. Overschrijding van de richttijd en de reden hiervoor kunnen in het protocol vermeld worden (zie de Septembermededeling op www.examenblad.nl). Hulp aan kandidaten door de examinator of anderen tijdens het cspe is niet toegestaan, tenzij anders vermeld in het vakspecifieke deel van deze instructie of in het correctievoorschrift. Deel de kandidaten vooraf mee dat u hen tijdens het examen niet kunt helpen. Het is niet toegestaan om bij de beoordeling af te wijken van het correctievoorschrift. Stuur de WOLF-scores in van de eerste afname van de kandidaten, dus vóór een eventuele herkansing.
4 Herkansing cspe 1 2
3
4
5
6
Herkansing kan pas plaatsvinden nadat het gehele cspe is afgelegd. Herkansen van het cspe betekent dat de kandidaat het cspe geheel, of onderdelen daarvan, opnieuw aflegt. Tijdens een eventuele herkansing demonstreert een kandidaat zijn kennis en vaardigheden door dezelfde praktische opdrachten van het cspe nogmaals uit te voeren. BB- en KB-kandidaten kunnen het cspe herkansen en daarnaast mogen zij het centraal examen van één algemeen vak herkansen. GL-kandidaten mogen slechts één centraal examen herkansen, dat wil zeggen óf het cspe GL óf het centraal examen van één algemeen vak. Met de herkansing van het cspe GL kan derhalve pas gestart worden als de uitslag van het eerste tijdvak is vastgesteld. De kandidaat maakt in de herkansing een andere variant van dezelfde minitoets dan tijdens de eerste afname. Van de onderdelen van het cspe, waarvan meer varianten voorhanden zijn, maakt de kandidaat eveneens een andere variant dan tijdens de eerste afname. Van de onderdelen, die in de herkansing worden afgelegd, komen alle scores in de plaats van de scores die de kandidaat tijdens de eerste afname heeft behaald. Wat niet mag, is dat per onderdeel de hoogste score wordt genomen. Van de onderdelen die niet worden herkanst, blijft de score staan. Het kan voorkomen dat een kandidaat, na een weinig succesvolle herkansing, achteraf meedeelt dat hij liever andere onderdelen had willen herkansen. Het verdient daarom aanbeveling dat de school voorafgaand aan de herkansing de keuze van de te herkansen onderdelen in overleg met de kandidaat en diens ouders/wettelijke vertegenwoordigers vastlegt in een overeenkomst. Voor aanvullende informatie zie de Septembermededeling op Examenblad.nl.
PB-0941-b-14-1-i
3
lees verder ►►►
5 ICT-gebruik en dvd met bestanden 1
2 3
4
5
6
7
8
De digitale bestanden die nodig zijn voor het cspe, worden in maart op dvd aan de secretaris van het eindexamen van uw school gezonden. Een handleiding voor het ICT-gebruik bij het cspe wordt tegelijkertijd met de digitale bestanden aan uw examensecretaris gestuurd. In de handleiding staan onderstaande aandachtspunten voor ICT-gebruik. Overleg vooraf met de ICT-coördinator / systeembeheerder van uw school over de afname van de cspe-onderdelen waarbij de computer wordt gebruikt. Houd per groep één reservecomputer beschikbaar, en bij grotere groepen één reservecomputer per tien kandidaten. In de examenzaal dienen één of meer printers aanwezig te zijn. Het is in het belang van de kandidaat dat de systeembeheerder de back-upfunctionaliteiten zo instelt dat bij uitval van de computer zo weinig mogelijk examenwerk verloren gaat. Daarnaast wordt aanbevolen dat de examinator / surveillant tijdens de afname op de hoogte is van de locatie van de back-upbestanden. De digitale bestanden voor de praktische opdrachten dienen voor de kandidaten beschikbaar gemaakt te worden op, dvd’s, USB-sticks of op een veilige plaats op de centrale server. De kandidaten moeten een duidelijke instructie krijgen waar de bestanden te vinden zijn en waar de eigen bestanden opgeslagen moeten worden. Op de USB-stick wordt de naam van de kandidaat en het kandidaatnummer vermeld. De opdracht is veelal zo geformuleerd dat de kandidaat het door hem bewerkte bestand opslaat onder een andere, eigen bestandsnaam. Dit maakt het mogelijk dat de kandidaat terugkeert naar het originele bestand, als er iets verkeerd mocht gaan. Wanneer er meer zittingen zijn waarbij de computer gebruikt wordt, gebruikt de kandidaat bij elke zitting in principe dezelfde USB-stick. Wanneer een volgende zitting op een andere dag of dagdeel plaatsvindt, wordt de USB-stick ingenomen. Laat de school de bestanden in een netwerkomgeving opslaan, dan zorgt men ervoor dat de toegang tot die bestanden buiten de examentijd geblokkeerd is. In een volgende zitting mag de kandidaat geen veranderingen aanbrengen in examenbestanden die in een eerdere zitting zijn gemaakt. Na elke opdracht of examenonderdeel maakt de kandidaat tijdens het examen een afdruk op papier die wordt ingeleverd, tenzij anders wordt aangegeven. Deze afdruk is een “beveiliging” tegen het later aanpassen van bestanden. Na afsluiting van het examenonderdeel worden afdrukken op papier niet meer in ontvangst genomen. Het toetsprogramma voor de digitale minitoetsen moet vooraf in overleg met de ICT-coördinator / systeembeheerder zijn geïnstalleerd en gecontroleerd.
PB-0941-b-14-1-i
4
lees verder ►►►
6 Overzicht opdrachten ONDERDEEL A 1 2-3
minitoets
variant a, b, c, d
praktijkopdrachten
ICT-gebruik: Internet Explorer (offline beschikbare website) met bestand
ONDERDEEL B 4 5-6
praktijkopdracht
8-9
bijlage
6
richttijd: 50 minuten
schriftelijke opdracht praktijkopdrachten
ONDERDEEL D
*
richttijd: 100 minuten
praktijkopdrachten
ONDERDEEL C 7
akg*
richttijd: 40 minuten
10
praktijkopdracht
11
praktijkopdracht
12
minitoets
6 richttijd: 50 minuten uitwerkbijlage 6 variant a, b, c, d
akg = aantal kandidaten gelijktijdig. Toetstechnisch advies over het aantal kandidaten dat bij deze praktijkopdracht gelijktijdig beoordeeld kan worden.
7 Vakspecifieke aanbevelingen met betrekking tot de organisatie Algemene aanbevelingen Offline gebruik WOLF tijdens praktijkafname. Het is mogelijk om tijdens de afname van het cspe de beoordelingen van de kandidaten direct te verwerken in het programma WOLF. U kunt WOLF installeren op bijvoorbeeld een laptop en deze meenemen naar de praktijkruimte of buitenlocatie. Voor het invoeren van de scores in WOLF is het namelijk niet noodzakelijk om over een internetverbinding te beschikken. Voor een bijbehorende handleiding zie http://wolf.cito.nl ICT Bij dit examen hoort het volgende bestand: bestand
opdracht
start_gezondheidkip.htm met map gezondheidkip
PB-0941-b-14-1-i
5
2-3
lees verder ►►►
Internet Explorer (offline beschikbare website) Op de dvd staan het bestand start_gezondheidkip.htm en de map gezondheidkip. De bestanden in de map en onderliggende mappen zijn een website over ziektes bij kippen. Kopieer het bestand start_gezondheidkip.htm samen met de map gezondheidkip naar een map op de harde schijf of het netwerk. U kunt vervolgens een snelkoppeling (rechtermuisknop) maken van het bestand start_gezondheidkip.htm en de snelkoppeling verplaatsen naar het bureaublad van de computer. Wijzig de naam van deze snelkoppeling in: start_gezondheidkip.htm. Voor het goed functioneren van de website kan het noodzakelijk zijn actieve inhoud toe te staan en de eventuele pop-up-blokkering op te heffen. In de Handleiding Applicaties die op de dvd met digitale bestanden te vinden is, staat beschreven hoe u dit kunt (laten) doen.
Aanbevelingen per onderdeel Let u erop dat er gedurende het gehele examen geen instructies worden gegeven! Bij bepaalde onderdelen moeten de kandidaten een beoordeling uitvoeren. Zorgt u ervoor dat u voorafgaande aan deze onderdelen noteert wat u voor een beoordeling zou geven. Op deze manier kunt u de resultaten van de kandidaten goed vergelijken en beoordelen. Dit gaat om de opdrachten 4 en 8. Onderdeel B In dit onderdeel gaan de kandidaten ieder vijf hennen controleren. De gegevens waarmee wordt gewerkt en de grafieken die in het opdrachtenboekje staan zijn geschikt voor leghennen in productie van ongeveer 30 weken oud. U bent vrij om zelf een ras te kiezen, maar houdt u met het kiezen hiervan wel rekening met bovenstaand gegeven. Om te bepalen of een kip aan de leg is moeten de kandidaten de legbotjes controleren. Dit moeten ze uit zichzelf doen. Bij de beoordeling van de cijfers die de kandidaat zichzelf geeft bij opdracht 6 kunt u gebruikmaken van uw beoordelingen bij de aspecten 4a en 4d. Onderdeel C In dit onderdeel moeten de kandidaten het klimaat in een afdeling van een varkensstal bekijken. Het is de bedoeling dat de kandidaten dit doen in een gesimuleerde omgeving. Hiervoor mag u zelf een ruimte kiezen maar de meest geschikte ruimte is een stal. U moet ervoor zorgen dat er ergens in deze ruimte een minimum-maximumthermometer hangt en een hygrometer. Deze moeten wel bereikbaar zijn voor de kandidaten. Zorgt u ervoor dat er een temperatuurverschil is op de thermometer (thermometer op de kop houden en het knopje indrukken) en dat deze temperatuur niet te veel verschilt met de optimale klimaatgegevens die bij opdracht 8 in het opdrachtenboekje staan. Maak ook een plek waar een warmtelamp aan een ketting kan worden opgehangen. De lamp moet in hoogte kunnen worden versteld. Bied alle materialen aan zonder te vertellen hoe ze gebruikt moeten worden. Het wordt aangeraden te zorgen voor reserve warmtelampen.
PB-0941-b-14-1-i
6
lees verder ►►►
Bij opdracht 9 worden de kandidaten ook op werktempo beoordeeld. De startsituatie dient voor alle kandidaten gelijk te zijn. De benodigde materialen dienen dicht bij de werkplek te staan. In het correctievoorschrift noteert u de begintijd en de eindtijd zodat u kunt uitrekenen wat de werkelijk bestede tijd is. Onderdeel D De kandidaten gaan hier met behulp van een stallijst een deel van een zeugenkaart invullen. Hieronder vindt u eerst een overzicht van dek- en werpdata voor varkens en daarna stallijsten van vier verschillende zeugen in een kraamafdeling. De kandidaten moeten van één van deze zeugen een zeugenkaart invullen. U vult de dekdatum op de stallijsten in en verdeelt daarna deze lijsten onder de kandidaten (zie opmerking onderaan pagina 8). Hierdoor krijgen niet alle kandidaten dezelfde lijst. Overzicht dek- en werpdata voor varkens, met een gemiddelde draagtijd van 115 dagen. dek
werp
dek
werp
dek
werp
18 dec 2013
1 apr 2014
17 jan 2014
1 mei 2014
17 feb 2014
1 jun 2014
19 dec 2013
2 apr 2014
18 jan 2014
2 mei 2014
18 feb 2014
2 jun 2014
20 dec 2013
3 apr 2014
19 jan 2014
3 mei 2014
19 feb 2014
3 jun 2014
21 dec 2013
4 apr 2014
20 jan 2014
4 mei 2014
20 feb 2014
4 jun 2014
22 dec 2013
5 apr 2014
21 jan 2014
5 mei 2014
21 feb 2014
5 jun 2014
23 dec 2013
6 apr 2014
22 jan 2014
6 mei 2014
22 feb 2014
6 jun 2014
24 dec 2013
7 apr 2014
23 jan 2014
7 mei 2014
23 feb 2014
7 jun 2014
25 dec 2013
8 apr 2014
24 jan 2014
8 mei 2014
24 feb 2014
8 jun 2014
26 dec 2013
9 apr 2014
25 jan 2014
9 mei 2014
25 feb 2014
9 jun 2014
27 dec 2013
10 apr 2014
26 jan 2014
10 mei 2014
26 feb 2014
10 jun 2014
28 dec 2013
11 apr 2014
27 jan 2014
11 mei 2014
27 feb 2014
11 jun 2014
29 dec 2013
12 apr 2014
28 jan 2014
12 mei 2014
28 feb 2014
12 jun 2014
30 dec 2013
13 apr 2014
29 jan 2014
13 mei 2014
1 mrt 2014
13 jun 2014
31 dec 2013
14 apr 2014
30 jan 2014
14 mei 2014
2 mrt 2014
14 jun 2014
1 jan 2014
15 apr 2014
31 jan 2014
15 mei 2014
3 mrt 2014
15 jun 2014
2 jan 2014
16 apr 2014
1 feb 2014
16 mei 2014
4 mrt 2014
16 jun 2014
3 jan 2014
17 apr 2014
2 feb 2014
17 mei 2014
5 mrt 2014
17 jun 2014
4 jan 2014
18 apr 2014
3 feb 2014
18 mei 2014
6 mrt 2014
18 jun 2014
5 jan 2014
19 apr 2014
4 feb 2014
19 mei 2014
7 mrt 2014
19 jun 2014
6 jan 2014
20 apr 2014
5 feb 2014
20 mei 2014
8 mrt 2014
20 jun 2014
7 jan 2014
21 apr 2014
6 feb 2014
21 mei 2014
9 mrt 2014
21 jun 2014
8 jan 2014
22 apr 2014
7 feb 2014
22 mei 2014
10 mrt 2014
22 jun 2014
9 jan 2014
23 apr 2014
8 feb 2014
23 mei 2014
11 mrt 2014
23 jun 2014
10 jan 2014
24 apr 2014
9 feb 2014
24 mei 2014
12 mrt 2014
24 jun 2014
11 jan 2014
25 apr 2014
10 feb 2014
25 mei 2014
13 mrt 2014
25 jun 2014
12 jan 2014
26 apr 2014
11 feb 2014
26 mei 2014
14 mrt 2014
26 jun 2014
13 jan 2014
27 apr 2014
12 feb 2014
27 mei 2014
15 mrt 2014
27 jun 2014
14 jan 2014
28 apr 2014
13 feb 2014
28 mei 2014
16 mrt 2014
28 jun 2014
15 jan 2014
29 apr 2014
14 feb 2014
29 mei 2014
17 mrt 2014
29 jun 2014
16 jan 2014
30 apr 2014
15 feb 2014
30 mei 2014
18 mrt 2014
30 jun 2014
16 feb 2014
31 mei 2014
PB-0941-b-14-1-i
7
lees verder ►►►
stallijsten kraamafdeling stallijst kraamafdeling werpdatum: zeugnummer:
1475
dekdatum:
*
beer:
DG734
aantal levend geboren biggen (LG):
12
aantal doodgeboren biggen (DG):
1
stallijst kraamafdeling werpdatum: zeugnummer:
1485
dekdatum:
*
beer:
H623a
aantal levend geboren biggen (LG):
13
aantal doodgeboren biggen (DG):
1
stallijst kraamafdeling werpdatum: zeugnummer:
1507
dekdatum:
*
beer:
ST54
aantal levend geboren biggen (LG):
13
aantal doodgeboren biggen (DG):
1
stallijst kraamafdeling werpdatum: zeugnummer:
1521
dekdatum:
*
beer:
B344
aantal levend geboren biggen (LG):
12
aantal doodgeboren biggen (DG):
2
Opmerking *De examinator vult aan de hand van de dek- en werpdata de dekdatum in zodat de zeug op de dag van het examen heeft geworpen. De kandidaat vult zelf de werpdatum in (valt samen met de examendag).
PB-0941-b-14-1-i
8
lees verder ►►►
8 Materialen, gereedschappen en hulpmiddelen Algemeen Voor eventuele ICT-benodigdheden zie paragraaf 7.
Overzicht per onderdeel Onderdeel B 5 leghennen 10 eieren een weegschaal Onderdeel C minimum-maximumthermometer hygrometer warmtelamp aan een ketting reservelampen rolmaat minimum-maximumthermometer voor meten onder warmtelamp 2 bakstenen (5 cm dik) stukjes ijzerdraad of touw om snoer vast te zetten
PB-0941-b-14-1-i
9
lees verder ►►►
landbouw en natuurlijke omgeving dierhouderij en -verzorging productiedieren CSPE BB
2014
algemene informatie voor de kandidaat Wat ga je doen? Je gaat ziekten van kippen opzoeken op een website, een gezondheidskalender maken en een bestelling doen. Daarna ga je van een koppel leghennen de gezondheid en de productie controleren en bepaal je aan de hand van een aantal vragen of de gezondheid goed is. Je beoordeelt de huisvesting van de opfokafdeling van een vleesvarkensbedrijf, je bekijkt het klimaat van een afdeling in de varkensstal en je hangt een warmtelamp juist op. Als laatste vul je een deel van een zeugenkaart in en bepaal je de voeding van een zeug met biggen. Je weegt het voer af. Vooraf en achteraf maak je een minitoets. Overzicht van de opdrachten Onderdeel A
minitoets vragen website gezondheid kip beantwoorden vaccinatieschema maken gezondheidskalender maken bestelformulier voor vaccins invullen
Onderdeel B
vijf leghennen controleren vragen conditie en gezondheid hennen beantwoorden eigen werk beoordelen
Onderdeel C
vragen huisvesting zeugen beantwoorden klimaat afdeling varkensstal bekijken warmtelamp ophangen
Onderdeel D
deel zeugenkaart invullen voerbehoefte zeug met biggen bepalen voer wegen minitoets
Je wordt bij bepaalde opdrachten ook beoordeeld op beroepsvaardigheden zoals veilig werken en opruimen. Wanneer je deze informatie hebt gelezen, lever je het blad weer in bij je docent.
PB-0941-b-14-1-i
10
lees verder ►►► einde
