Kwaliteitszorgplan Onderwijsinstituut voor Informatica en Informatiekunde Onderwijsdirectie/Erik Barendsen februari 2006
1. Inleiding Binnen het Onderwijsinstituut voor Informatica en Informatiekunde wordt het onderwijs regelmatig ge¨evalueerd en zo nodig bijgesteld. Dat gebeurt op diverse manieren, vari¨erend van studentenenquˆetes tot gesprekken met docenten. We werken met het kwaliteitszorgplan uit 2002 van de hand van Hanno Wupper, vastgesteld door de toenmalige onderwijsdirectie. Met deze werkwijze hebben wij drie jaar ervaring opgedaan. Deze ervaringen zijn, samen met enkele ontwikkelingen, aanleiding om het kwaliteitszorgplan nader te bezien, op te frissen en op onderdelen aan te passen. We sommen de belangrijkste aandachtspunten op. • Het kader voor de accreditatie van opleidingen geeft een nieuwe indeling van kwaliteitsaspecten. Deze indeling is nuttig voor het opstellen van aandachtspunten en streefdoelen voor de interne kwaliteitszorg. Bovendien is het zo gemakkelijker om gegevens te verzamelen voor jaarverslagen en zelfevaluaties. • In het systeem van accreditatie is het belangrijk om explicieter dan voorheen streefdoelen te formuleren voor de verschillende aspecten van onderwijskwaliteit. • De kwaliteitszorg voor de onderdelen waar studenten direct mee te maken hebben (individuele cursussen) is vaak minder zichtbaar voor deze studenten. Hoewel er achter de schermen veel gebeurt, klagen veel studenten “dat er toch niets met de ingevulde enquˆetes wordt gedaan.” • De richtlijnen voor cursusevaluaties door docenten lieten veel ruimte voor concrete invulling. Dat maakte het hier en daar bewerkelijk om verschillende verslagen te interpreteren en met elkaar te vergelijken. Ook docenten geven aan behoefte te hebben aan concrete richtlijnen voor een compact verslag. • Er was geen standaardwijze om verbeteracties te omschrijven. Een uniform format is gewenst, zodat de uitvoering van die acties systematisch te monitoren is (bijvoorbeeld door de opleidingscommissie). • De eerste bewerking en analyse van onderwijsevaluaties als voorbereiding op nadere bespreking binnen onderwijsdirectie en opleidingscommissie werkte regelmatig als bottleneck. Door de invoering van standaardformats en -procedures voor evaluatie en verbeterplannen zal die verwerking meer dan voorheen en in grotere mate van zelfstandigheid door het onderwijsbureau kunnen plaatsvinden. 1
• Ook voor andere evaluatieactiviteiten is het mogelijk en wenselijk om leidraden en checklists (bijvoorbeeld voor gesprekken) te maken. • Door faculteit en universiteit worden ook evaluaties gehouden. Deze werden altijd bekeken binnen de opleiding, maar ze waren niet echt ge¨ıntegreerd met de eigen kwaliteitszorgactiviteiten van het instituut. Het is de bedoeling dat in het nieuwe systeem duidelijker zichtbaar is hoe de activiteiten op verschillende niveaus elkaar aanvullen. • De leiding van de opleiding informatiekunde heeft de afgelopen jaren regelmatig gesprekken gevoerd met groepen studenten, om bij deze nieuwe opleiding zicht te houden op de effecten van het invoeren en aanpassen van het curriculum. Deze aanpak beviel zo goed dat we deze zogenaamde cohortgesprekken voor het hele instituut structureel willen invoeren. In deze gesprekken gaat het om aspecten die individuele cursussen overstijgen, zoals het curriculum als geheel, samenhang, voorzieningen en organisatie. • De betrokkenheid van professionals uit het beroepenveld is wat beperkt door de algemeenheid van de ingezette werkgeversenquˆete en de verdeeldheid van de respons. De belangrijkste veranderingen in het nieuwe kwaliteitszorgplan zijn: • formuleren van kwaliteitsindicatoren en streefdoelen; • compacter maken van de studentenenquˆete voor cursussen; • invoeren van een format voor docentverslagen van cursussen; splitsing in een evaluatiedeel en een overzicht van verbeterplannen; • instituutsbrede invoering van cohortgesprekken door de studieadviseur en ¨ de opleidingscoordinator; • opstellen van een handreiking voor het bespreken van onderwijs in een jaargesprek (functioneringsgesprek); • opstellen van checklists voor docentgesprekken en cohortgesprekken; • invoeren van een format voor verbeterplannen; • integreren van facultaire en universitaire activiteiten; verwijderen van doublures in evaluaties; • instellen van een panel van deskundigen uit het beroepenveld behorend bij onze specifieke opleidingen. In de rest van dit document bespreken we achtereenvolgens de algemene werkwijze rond kwaliteitszorg en het gebruik van verbeterplannen. Voorts presenteren we een overzicht van kwaliteitszorgaspecten aan de hand van het accreditatiekader. We geven een overzicht van de instrumenten voor kwaliteitszorg. Via de formats en lijsten in de bijlagen kan de lezer nagaan dat de kwaliteitszorgaspecten inderdaad overdekt worden door de beschreven procedures en instrumenten. Bij het schrijven van deze notitie is dankbaar gebruik gemaakt van tekstbijdragen en suggesties door Vera Kamphuis, Pieter Koopman, Hanno Wupper en de Opleidingscommissie Informatica en Informatiekunde.
2. Werkwijze De kwaliteitszorgcyclus Voor kwaliteitszorg kunnen we een natuurlijke cyclus aangeven: • formuleren van kwaliteitsaspecten en streefdoelen; • uitvoeren van het onderwijs; • evalueren van het onderwijs; 2
• opstellen van verbeteracties en bijbehorende streefdoelen, bijstellen van overige streefdoelen; • enzovoorts. Voor het formuleren van kwaliteitsaspecten en streefdoelen dient dit document als uitgangspunt: zie hoofdstuk 3. Voor de evaluatie van het onderwijs maken we gebruik van een aantal instrumenten, zoals enquˆetes en gesprekken: zie hoofdstuk 4. Jaarlijks wordt een tijdschema vastgesteld voor de evaluatie-activiteiten. We gaan hieronder in op de verbeteracties en de betrokken personen en gremia. Betrokkenen Bij de inzet van kwaliteitszorginstrumenten (enquˆetes, gesprekken, enzovoorts) zijn verschillende doelgroepen betrokken, zoals studenten, docenten en alumni. Deze worden vermeld in het overzicht in hoofdstuk 4, waarin per instrument ook wordt aangeduid wie verantwoordelijk is voor de uitvoering van de actie en in welk gremium de resultaten worden besproken. Het onderwijsbureau bewaakt de uitvoering van de kwaliteitszorg en neemt een deel ervan (de organisatie op instituutsniveau en het zichtbaar maken van resultaten) zelf ter hand. Van de resultaten en (voorstellen voor) verbeteracties brengt de onderwijsdirectie verslag uit aan de opleidingscommissie, die erover kan adviseren. De onderwijsdirectie is verantwoordelijk voor de uitvoering van verbeteracties. Het monitoren van verbeteracties en beoordelen van de resultaten ervan gebeurt door de opleidingscommissie. De onderwijsdirectie verstrekt zo nodig informatie over de voortgang. De onderwijsdirectie is verantwoordelijk voor de zichtbaarheid van kwaliteitszorgactiviteiten. De directie zorgt voor interne informatievoorziening (aan studenten en docenten) en ook extern in de vorm van een onderwijsjaarverslag volgens facultaire en universitaire richtlijnen. De onderwijsdirecteur is eindverantwoordelijk voor de kwaliteitszorg. Beschrijving van verbeteracties Een voornemen tot verbetering formuleren we in een standaardvorm. Zo zijn acties beter te documenteren, zichtbaar te maken en te monitoren, of het nu kleine bijstellingen binnen een cursus zijn of grotere ingrepen in het curriculum. Voor elke verbeteractie worden beschreven: • korte aanduiding van de actie: een enkel steekwoord • de aanleiding voor de actie: meestal een resultaat van een of andere evaluatie (‘wat scheelt?’) • het beoogde resultaat (‘wat moet?’) • de werkwijze: wat, wanneer (‘hoe doet?’) • de uitvoerders en verantwoordelijken (‘wie doet?’) • de wijze van evaluatie: waaraan lezen we af dat het is gelukt? (‘hoe blijkt?’) Voor simpele acties volstaat een beknopte beschrijving met een enkel zinnetje per onderdeel. Grotere ingrepen zullen veelal als project worden uitgevoerd. In zo’n geval verwijzen we in de compacte beschrijving naar een uitgebreider projectplan.
3
Wij streven ernaar de resultaten en verbeteracties optimaal zichtbaar te maken voor studenten en medewerkers van het instituut.
3. Aspecten en doelstellingen In dit hoofdstuk vermelden we de kwaliteitsaspecten en streefdoelen voor de kwaliteitszorg van onze opleidingen. We volgen de indeling van het accreditatiekader: de nummering komt overeen met die van de Onderwerpen uit het kader. Binnen elk onderwerp komt de indeling ruwweg overeen met de Facetten uit het accreditatiekader. Bij elk kwaliteitsaspect geven we de instrumenten aan waarmee de kwaliteit gemeten wordt, bijvoorbeeld enquˆetes. In sommige gevallen is de werkwijze binnen het instituut zodanig dat de procedures garanderen dat aan het kwaliteitsdoel wordt voldaan. In die gevallen vermelden we ‘borging door’ gevolgd door de betreffende procedure. Kwaliteitszorginstrumenten kunnen kwalitatieve en kwantitatieve informatie opleveren. In het geval van kwantitatieve gegevens interpreteren we formuleringen als ‘positief oordeel’, ‘voldoende’, ‘herkenbaar’, enzovoort als ‘minimaal score 3 op een 5-puntsschaal’. De kwaliteitszorginstrumenten worden beschreven in hoofdstuk 4. 3.1. Doelstellingen Aansluiting bij externe maatstaven Indicatoren/streefdoelen • opleidingen kunnen zich spiegelen aan ACM/IEEE curriculumdocumenten: in grote lijnen vergelijkbaar, verschillen te motiveren • opleidingen sluiten aan bij bij Nederlandse afspraken en referentiekaders • werkgevers oordelen positief over de opleidingen • bijzonder hoogleraren oordelen positief over de inhoudelijke koers • (academische criteria TU/e-RU worden afgedekt) Instrumenten/procedures • borging door vergelijking met curriculumdocumenten en referentiekaders bij curriculumherziening • landelijk overleg over inhoud en referentiekaders • loopbaanonderzoek (werkgeversdeel) • beroepsklankbord • borging door betrekken bijzonder hoogleraren bij curriculumherziening Toelichting. Het instituut wil de Eindhovens-Nijmeegse formulering voor academische vorming gaan hanteren. De opleiding Informatica heeft een bijdrage geleverd aan een eerste inventarisatie en toetsing: zie het onderzoeksrapport. Dit samenwerkingsproject TU/e-RU loopt nog.
4
Academisch Ba- en Ma-niveau Indicatoren/streefdoelen • (aansluiting bij academische criteria TU/e-RU voor Ba en Ma) Instrumenten/procedures • borging door check bij curriculumherziening Toelichting. Ook voor dit aspect is het lopende samenwerkingsproject met TU/e relevant. Ori¨entatie en aansluiting Indicatoren/streefdoelen • aansluiting tussen eindtermen van eigen Ba met beginvereisten van eigen Ma-opleidingen • (overbruggingsmogelijkheid tussen Bachelor en geselecteerde naburige opleidingen) • de opleidingen voldoen aan landelijke toelatingsafspraken • de Ma-eindtermen bevatten ‘zelfstandig onderzoek doen’ • (aansluiting bij academische criteria TU/e-RU) Instrumenten/procedures • borging door controle bij curriculumherziening • landelijke vergelijking en afstemmingsoverleg Toelichting. De bedoelde overbruggingsmogelijkheid is nog in ontwikkeling (overleg over minor/schakelprogramma’s binnen de faculteit en met de opleiding Kunstmatige Intelligentie). 3.2. Programma Interactie onderwijs en wetenschappelijk onderzoek Indicatoren/streefdoelen • onderwijs wordt verzorgd door wetenschappers in het betreffende gebied • onderwijs besteedt herkenbaar (voor studenten en docenten) aandacht aan actuele wetenschappelijke ontwikkelingen (Ba: minimaal 50% van de cursussen, Ma: alle specialisatiecursussen) • in elk Ba- en Ma-programma worden vaardigheden mbt wetenschappelijk onderzoek ontwikkeld Instrumenten/procedures • check bij onderwijstaakverdeling • borging door criteria voor instelling specialisaties/thema’s in Ma-opleiding • cursusevaluaties (studenten, docenten) • borging door check bij curriculumontwikkeling • docentgesprekken
5
Relatie eindtermen en inhoud Indicatoren/streefdoelen • • • •
leerdoelen zijn operationeel beschreven voor elke cursus leerdoelen cursussen overdekken eindtermen opleiding bijvakprogramma’s realiseren beoogde kwalificaties het programma bevat (zichtbaar voor studenten) een opbouw in academische en intellectuele groei
Instrumenten/procedures • borging door jaarlijkse check door inhoudelijk verantwoordelijken en opleidingscordinatoren • borging door check bij curriculumherziening • borging door criteria beoordeling bijvakprogramma • studenttevredenheidsmonitor • cohortgesprekken Samenhang Indicatoren/streefdoelen • • • • • •
leerdoelen en beginvereisten beschreven voor elke cursus in het programma wordt voortgebouwd op verworven competenties programma bevat geen overbodige herhalingen cursussen zijn inhoudelijk op elkaar afgestemd programma bevat expliciet integrerende elementen in elk studiejaar samenhang is herkenbaar voor studenten
Instrumenten/procedures • borging door jaarlijkse check door inhoudelijk verantwoordelijken en opleidingscordinatoren • borging door check bij programmawijziging • borging door criteria specialisatiethema’s • studenttevredenheidsmonitor • cohortgesprekken Studeerbaarheid Indicatoren/streefdoelen • studenten en docenten oordelen positief over overeenkomst tussen geplande en gerealiseerde studielast • studenten ondervinden geen struikelblokken of factoren die de studievoortgang nodeloos vertragen Instrumenten/procedures • • • • •
cursusevaluaties studenttevredenheidsmonitor DSZ algemene studentenenquˆete cohortgesprekken eerste jaar: tutoronderzoek
6
Instroom Indicatoren/streefdoelen • • • • •
toelatingseisen en -procedures zijn beschreven Ba-programma sluit probleemloos aan op vwo Ba-programma sluit probleemloos aan op hbo-p na selectie Ma-programma sluit probleemloos aan op Ba doorstroomprogramma sluit probleemloos aan op hbo na selectie/intake • doelgroepen beoordelen voorlichtingsactiviteiten positief • voorlichtingsactiviteiten geven adequaat en actueel beeld van de opleiding • instroom heeft voldoende omvang (Ba 30, Ma 20 per jaar) Instrumenten/procedures • • • • • • • • •
borging door jaarlijkse check door adviseurs en examencommissie monitor aansluiting vo-wo studenttevredenheidsmonitor cohortgesprekken eerste jaar: tutoronderzoek enqutes voorlichtingsactiviteiten instroommonitor studieuitvalsmonitor borging vanwege vertegenwoordiging onderwijsdirectie in voorlichtingscommissie
Vormgeving Indicatoren/streefdoelen • studenten en docenten oordelen positief over de adequaatheid van de gekozen werkvormen om de leerdoelen te bereiken Instrumenten/procedures • cursusevaluaties (studenten, docenten) • cohortgesprekken Toetsing en beoordeling Indicatoren/streefdoelen • studenten oordelen positief over aansluiting toetsing bij leerdoelen en niveau van cursus • (aansluiting is verantwoord door docent) • beoordeling eindwerkstukken is consistent • uitslagen van toetsen binnen de gestelde termijn bekend • studenten oordelen positief over de feed-back naar aanleiding van toetsen • studenten en docenten oordelen positief over de organisatie van toetsen Instrumenten/procedures • cursusevaluaties 7
• borging door beoordeling door minstens 2 docenten bij eindwerkstukkken; standaardisatie criteria en beoordeling (project beoordeling eindopdrachten) • studenttevredenheidsmonitor • cohortgesprekken • docentgesprekken Toelichting. Voor het zichtbaar maken (verantwoorden) van de aansluiting van tentamens bij cursusleerdoelen loopt een pilotproject in het voorjaar van 2006. Een project voor de beoordeling van Bachelorscripties is afgerond; in 2006 volgen de Masterscripties. 3.3. Personeel Onderzoekers in het onderwijs Indicatoren/streefdoelen • docenten van cursussen zijn actief in het wetenschappelijk onderzoek binnen het betreffende vakgebied (minimaal 70% van cursussen in Ba, alle specialisatiecursussen in Ma) Instrumenten/procedures • check bij onderwijstaakverdeling Taakverdeling Indicatoren/streefdoelen • volgens het rekenmodel voor onderwijsbelasting is er voldoende docentcapaciteit voor het verzorgen van de opleiding • onderwijs is zodanig toegewezen dat een effectieve taakverdeling binnen de cursussen mogelijk is • docenten oordelen positief over de ondersteuning van hun onderwijswerkzaamheden door het onderwijsbureau • studenten oordelen positief over de organisatorische bijdrage en informatievoorziening door het onderwijsbureau Instrumenten/procedures • jaarlijkse check bij onderwijstaakverdeling, MIS • docentgesprekken • cohortgesprekken Kwaliteit personeel Indicatoren/streefdoelen • binnen de staf is voldoende vakinhoudelijke bekwaamheid om het programma te verzorgen • nieuwe stafleden worden getoetst op basiskwalificaties onderwijs • nieuwe stafleden worden zo nodig bij omzetting van tijdelijke naar vaste aanstelling getoetst op didactische kwaliteiten
8
• studenten oordelen positief over didactische kwaliteiten van de docenten • docenten achten zich didactisch bekwaam voor het onderwijs waaraan zij zijn gekoppeld • bij gebleken didactische of onderwijskundige knelpunten wordt een verbeteractie ingezet door docent in overleg met afdelingshoofd en onderwijsdirecteur • elke docent neemt minimaal eens per twee jaar deel aan een activiteit rond didactiek (intercollegiale uitwisseling, intervisie, cursus, coaching, enz.) • docenten in de Ma-opleidingen beheersen de Engelse taal voldoende om onderwijs in die taal te verzorgen Instrumenten/procedures • borging via betrokkenheid onderwijsdirectie bij opstellen curricula en profielschetsen voor vacatures • borging via lidmaatschap onderwijsdirecteur en (in bepaalde gevallen) een student in benoemingsadviescommissies; checklist basiskwalificaties • borging vanwege aanstellingsprocedure en vastleggen toetsingscriteria in advies benoemingsadviescommissies • cursusevaluaties • docentgesprekken • facultaire taaltoets • cohortgesprekken 3.4. Voorzieningen Materi¨ele voorzieningen Indicatoren/streefdoelen • studenten en docenten oordelen positief over de adequaatheid van de onderwijsvoorzieningen Instrumenten/procedures • • • • •
cursusevaluaties docentgesprekken cohortgesprekken studenttevredenheidsmonitor DSZ studentenenquˆete
Studiebegeleiding Indicatoren/streefdoelen • studenten kunnen hun eigen studie adequaat plannen met behulp van de beschikbare (elektronische) studie-informatie (cursusbeschrijvingen, roosterviewer, cursussites, organisatorische informatie, tentameninschrijvingen, resultaten) • in het eerste jaar wordt studieachterstand reeds tijdens elk semester opgemerkt en voert de studieadviseur een gesprek met studenten die achterstand hebben opgelopen
9
• de studieadviezen in het eerste jaar zijn niet alleen gebaseerd op resultaten van afsluitende tentamens, maar ook gefundeerd vanuit tussenresultaten en voortgangsindrukken van betrokken docenten • (ook instromers van buiten het instituut (bijvoorbeeld hbo-doorstromers) in de loop van hun eerste studiejaar een studieadvies) • studieadviseurs signaleren substanti¨ele studievertraging en nemen het initiatief voor gesprekken met studenten • studenten oordelen positief over de wijze van begeleiding en advisering Instrumenten/procedures • cohortgesprekken • periodiek overleg met studieadviseurs • studenttevredenheidsmonitor Toelichting. Over het studieadvies voor zij-instromers formuleert de directie nog nader beleid, na vaststelling (voorjaar 2006) van een nieuwe universitaire beleidsvisie over studie- en studentbegeleiding. De directeur heeft zitting in de RUcommissie die deze visie opstelt. 3.5. Interne kwaliteitszorg Evaluatie Indicatoren/streefdoelen • het onderwijs wordt binnen het instituut ge¨evalueerd via de instrumenten die in dit document worden beschreven • de onderwijsdirectie stelt de resultaten van intern en extern uitgevoerde evaluaties tijdig ter beschikking van de betrokkenen Instrumenten/procedures • monitoring door opleidingscommissie Maatregelen Indicatoren/streefdoelen • aangekondigde en door de onderwijsdirectie geaccordeerde verbeterplannen worden uitgevoerd en na afloop ge¨evalueerd • wanneer beoogde resultaten niet worden bereikt, wordt een verbeteractie ingezet Instrumenten/procedures • monitoring door opleidingscommissie Betrokkenen Indicatoren/streefdoelen • studenten, docenten, alumni en het afnemend beroepenveld worden uitgenodigd een bijdrage te leveren aan de kwaliteitszorg zoals in dit document beschreven 10
• studenten en docenten voelen zich actief betrokken bij kwaliteitszorg Instrumenten/procedures • monitoring door opleidingscommissie • cohortgesprekken • docentgesprekken 3.6. Resultaten Niveau Indicatoren/streefdoelen • inhoud en niveau van de eind/afstudeerwerken zijn adequaat • alumni oordelen positief over de geschiktheid van de verworven kwalificaties voor het werk dat zij verrichten • de oordelen van relevante werkgevers over benodigde kwalificaties sluiten aan bij de opleiding Instrumenten/procedures • borging door gestandaardiseerde wijze van beoordelen; steekproeven door onderwijsdirectie • alumnimonitor • werkgeversonderzoek Toelichting. De gestandaardiseerde wijze van beoordelen is gerealiseerd voor de Bachelorscriptie; een soortgelijk format is in de maak voor de Master. Er wordt al wel beoordeeld door minstens twee docenten. Rendement Indicatoren/streefdoelen • Het studiepuntsrendement in de propedeuse bedraagt 75% van het gevolgde onderwijs • Het lange-termijnrendement na de propedeuse bedraagt 80% Instrumenten/procedures • kengetallen • ISIS • eigen gegevens Toelichting. De relativering van het studiepuntsrendement is aangebracht met het oog op studenten die vanwege andere werkzaamheden (bijbanen) hun studie bewust uitsmeren. 3.7. Internationalisering Inkomende studenten Indicatoren/streefdoelen
11
• het aantal inkomende buitenlandse studenten is 10% van het aantal eerstejaars (universitair beleid) • jaarlijks beginnen 5 Duitse studenten aan een opleiding in het instituut Instrumenten/procedures ¨ • gegevens van Externe Relaties, buitenlandcoordinator Uitgaande studenten Indicatoren/streefdoelen • het aantal uitgaande studenten is 15% van het aantal eerstejaars (universitair beleid) • elke student die een deel van zijn studie in het buitenland wil doorbrengen, wordt succesvol geholpen Instrumenten/procedures ¨ • gegevens van Externe Relaties, buitenlandcoordinator • cohortgesprekken Docentenuitwisseling Indicatoren/streefdoelen • jaarlijks worden vier cursussen gegeven aan studenten in Ghana, Uganda en Mozambique Instrumenten/procedures ¨ • monitoring door buitenlandcoordinator
4. Instrumenten en procedures We geven een overzicht van de instrumenten voor kwaliteitszorg, gerangschikt naar organisatieniveau: onderwijsinstituut, faculteit, universiteit, interuniversitair overleg. 4.1. Onderwijsinstituut Cursusevaluaties Doel Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
Monitoring van de kwaliteit van cursussen studenten en docenten na elke cursus docent vragenlijsten voor studenten: cursus, tentamen; format voor docentverslag onderwijsdirectie, opleidingscommissie
12
Cohortgesprekken Doel Doelgroep
Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
Monitoring van kwaliteit van het curriculum als geheel, samenhang, studeerbaarheid, voorzieningen Studenten per opleiding en studiefase/groep (‘cohort’): eerste jaar, bachelor, master, hbo-doorstromers eens per semester ¨ opleidingscoordinator en studieadviseur leidraad onderwijsdirectie, opleidingscommissie
Docentgesprekken Doel Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
Monitoren van tevredenheid van docenten, signaleren wensen en knelpunten docenten eens per jaar onderwijsdirecteur leidraad onderwijsdirectie, opleidingscommissie
Tutoronderzoek Doel Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
Monitoren van studievoortgang in het eerste jaar, signaleren van succesfactoren en knelpunten eerstejaars studenten gedurende het eerste jaar; rapportage maandelijks tutorenteam verbeterplan Tutorsysteem overleg van eerstejaars docenten, onderwijsdirectie, opleidingscommissie
Overleg met studieadviseurs Doel Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
Monitoren van aanpak bij studiebegeleiding, uitwisselen ervaringen team van studieadviseurs eens per semester onderwijsdirecteur ntb onderwijsdirectie, opleidingscommissie
Toelichting. Voor de richtlijnen en gespreksonderwerpen zullen we ons baseren op de beleidsvisie over studie- en studentbegeleiding die in het voorjaar van 2006 door het CvB wordt vastgesteld. De onderwijsdirecteur heeft zitting in de universitaire commissie die deze beleidsvisie voorbereidt.
13
Jaargesprekken (functioneringsgesprekken) Doel Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
Mbt onderwijs: evalueren en maken van afspraken over uitvoering, uitstraling, ontwikkeling docenten eens per jaar afdelingshoofd of andere leidinggevende; onderwijsdirecteur levert zo nodig input handreiking functioneringsgesprek, met aanbod didactiek en overzicht onderwijscompetenties ICIS, P&O (alleen samenvatting)
Beroepsklankbord (nog te realiseren) Doel Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
Peilen van de mening van het afnemend beroepenveld over doelstellingen en programma professionals in beroepenveld bij elke grote curriculumherziening; minstens eenmaal per accreditatiecyclus instituut en faculteit nog te bepalen facultaire onderwijsbeleidscommissie, onderwijsdirectie, opleidingscommissie
4.2. Faculteit Loopbaanonderzoek Doel Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
Peilen van aansluiting van de opleiding bij carri`ere; uitwerking functieprofielen van afgestudeerden alumni FWNI; aanvullend onderzoek: werkgevers incidenteel ihkv facultair beleid van ge¨ıntegreerd ketenbeheer IOWO enquˆete facultaire onderwijsbeleidscommissie, onderwijsdirectie, opleidingscommissie
Taaltoets Engels Doel Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
Peilen van de taalvaardigheid Engels van docenten docenten in de Masteropleidingen van de faculteit eenmalig afdeling onderwijszaken toets per computer facultaire onderwijsbeleidscommissie, onderwijsdirectie, opleidingscommissie
14
4.3. Universiteit Studenttevredenheidsmonitor Doel Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
Monitoren van tevredenheid van studenten over opleiding en voorzieningen voltijds studenten RU jaarlijks IOWO standaard enquˆete universitair platform onderwijsdirecteuren, onderwijsdirectie, opleidingscommissie
Monitor aansluiting VO-WO Doel Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
Monitoren van oordeel van studenten over aansluiting voortgezet onderwijs op opleidingen aan de RU eerstejaars studenten jaarlijks IOWO standaard enquˆete universitair platform onderwijsdirecteuren, onderwijsdirectie, opleidingscommissie
Alumnimonitor Doel
Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
Peilen van tevredenheid afgestudeerden, signaleren van sterke punten en hiaten in de opleiding; landelijk referentiekader alumni RU, e´ e´ n tot twee jaar na afstuderen jaarlijks IOWO standaard enquˆete facultaire onderwijsbeleidscommissie, onderwijsdirectie, opleidingscommissie
Instroommonitor Doel
Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
In kaart brengen van keuzeproces, de criteria en het gewicht van de verschillende voorlichtingsactiviteiten daarin, aansluiting eerstejaars studenten jaarlijks IOWO standaard enquˆete facultaire PR-commissie, voorlichtingscommissie instituut, onderwijsdirectie, opleidingscommissie
15
Studieuitvalsmonitor Doel Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
In kaart brengen van redenen van uitval, verwachtingen gerelateerd aan ervaringen RU-studenten die voortijdig gestopt zijn met hun opleiding vooralsnog jaarlijks, eerste in 2005 IOWO standaard enquˆete facultaire onderwijsbeleidscommissie, onderwijsdirectie, opleidingscommissie
DSZ algemene studentenenquˆete Doel Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
Monitoren van tijdsbesteding, computergebruik studenten RU jaarlijks IOWO standaard enquˆete, via herinschrijving universitair platform onderwijsdirecteuren, onderwijsdirectie, opleidingscommissie
Kengetallen Doel Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
Bijhouden inschrijf-, doorstroom-, uitstroom- en rendementscijfers studenten RU jaarlijks en op verzoek Dienst Control, Informatie & Financi¨en (CIF) – onderwijsdirectie, opleidingscommissie
4.4. Landelijk Landelijke vergelijking en afstemmingsoverleg Doel Doelgroep Frequentie Uitvoering Richtlijnen Bespreking resultaten
Uitwisselen van ervaringen, curriculumzaken, bewaking afspraken over doorstroom ¨ onderwijsdirecteuren en opleidingscoordinatoren per opleiding minimaal twee keer per jaar trekkers overleg in samenwerking met informaticakamer VSNU agenda afhankelijk van locale en landelijke ontwikkelingen onderwijsdirectie, opleidingscommissie
16
Documenten • Onderwijsdirectie NIII, Kwaliteitszorg: visie en achtergrond, NIII, 2002. WWW: onderwijsbeleid. • Criteria voor Academische Bachelor en Master Curricula, Technische Universiteit Eindhoven en Radboud Universiteit Nijmegen, 2005. • J. Perrenet, L. Wolters en D. de Gruijter, Pilot University Paper: Een onderzoek ten behoeve van de ontwikkeling van een toetsinstrument ter bepaling van het academische niveau en profiel van populaties van studenten en universitaire opleidingen, Projectgroep Academische Vorming TU/e m.m.v. RU, 2005. • T. Verrijt, Student- en onderwijsgericht onderzoek door IOWO (overzicht), 2006.
17
Bijlagen Formats voor evaluatieactiviteiten binnen het onderwijsinstituut: • • • • • •
Vragenlijst cursusevaluatie door studenten Vragenlijst tentamenevaluatie door studenten Format cursusevaluatie door docenten Leidraad cohortgesprek Leidraad docentgesprek Handreiking functioneringsgesprek (met: overzicht actueel aanbod didactiek, lijst basiscompetenties onderwijs)
18
