de
krant over strafrecht en detentie
Uitgave van Bonjo, Postbus 10109, 1001 EC Amsterdam. Telefoon 020 66 59 420.
[email protected] / www. bonjo.nl
Ook mogelijkheden voor verdachte met kleinere beurs
De Bonjo verschijnt 6x per jaar. Jaargang 11, nummer 1, februari 2016. Abonnement 25 euro inclusief verzending.
03 Het blijven altijd je papa of mama. 10 Gevangenen zorgen voor kerstpakket ambtenaren Justitie. 12 Het gaat er niet om wiens fout het is.
Borgsom in opkomst
18 Klaag niet te veel, maar gericht.
21 Van der Steur gaat claims voorschieten.
26 Nieuwe benadering voor de achterblijvers.
29 Contactadvertenties. 31 Gevangenisdirecteur:’Ik ben er stil van.
Daniel Fontein Koog aan de Zaan - Het fenomeen ‘vrijkomen op borgtocht’ kennen we vooral uit het buitenland. Daar is het niet ongebruikelijk dat verdachten in afwachting van hun strafzaak worden vrijgelaten, nadat zij een borgsom hebben voldaan. Bekende voorbeelden hiervan zijn de zaak tegen Oscar Kostenaspect Pistorius (Bladerunner) en nog recenter de zaak tegen Bill Cosby. Als de verdachte zich niet aan de gestelde voorwaarde(n) houdt, is hij het geld kwijt of kan justitie de waarborg aaneel mensen denken (ten spreken. In gevallen waarin de rechter onrechte) dat het aanbietwijfelt of iemand zich na een schorsing den van een borgsom in niet zal onttrekken aan de berechting kan ons rechtssysteem niet mogelijk is. De het aanbieden van zekerheid de rechter Nederlandse rechter heeft namelijk eventueel over de streep trekken. Het is ook de mogelijkheid om zekerheid te dus aan te raden deze mogelijkheid met verlangen als voorwaarde voor schoreen advocaat te bespreken. sing van de voorlopige hechtenis. Dit In het verleden werd de borgsom nauis geregeld in artikel 80 Wetboek van welijks gebruikt, maar daar is veranStrafvordering. dering in gekomen. Vooral de grotere rechtbanken zijn de laatste tijd op zoek Het stellen van zekerheid kan op twee naar alternatieven -met zekerheid- voor manieren, namelijk door storting van voorlopige hechtenis. Bovendien dringt geld door de verdachte of een derde of de Europese wet- en regelgeving al als een derde verklaart borg te staan. jarenlang aan op gebruikmaking van Dit laatste is mogelijk door een schrif- de borgsom. Ook heeft de Minister van telijke verklaring. Veiligheid en Justitie recent aangegeven
Verder diverse artikelen, alles wat met de bajes samenhangt en natuurlijk de columns en advertenties van onze topadvocaten. Doe er je voordeel mee! En laat Bonjo je mening weten. dat stimulering van gebruikmaking van de borgsom wenselijk kan zijn. Dit zijn natuurlijk ook direct de argumenten die de advocaat naar voren moet brengen bij een verzoek tot schorsing onder zekerheidsstelling. Een ander argument waarvoor rechters wel eens gevoelig zijn, is het kostenaspect. Een schorsing van de voorlopige hechtenis kost de Staat (uiteraard) minder geld.
Financiële positie
De wet geeft de rechter volledige vrijheid om de hoogte van het bedrag vast te stellen. Welk bedrag moet worden aangeboden, hangt onder andere af van de financiële mogelijkheden van een verdachte, de aard van de verdenking en de mate van vluchtgevaar van een verdachte. Officieren van justitie koppelen het te betalen bedrag vaak aan
bijvoorbeeld opbrengsten bij druggerelateerde feiten, een argument dat ons niet houdbaar lijkt alleen al omdat diezelfde officier maar al te graag dezelfde opbrengsten afpakt. Uit een recent rapport volgt dat de rechter rekening zal moeten houden met de financiële positie van de verdachte. In de praktijk zal het om een aanzienlijk bedrag moeten gaan van minimaal enkele duizenden euro’s, maar ook een lager aanbod kan tot een succesvol verzoek tot schorsing leiden.
In opkomst
Het is van belang dat inzichtelijk wordt gemaakt waar het geld vandaan komt. In de praktijk kan het verstandig zijn om het geld door een derde te laten storten die volledig buiten de strafzaak staat en die de herkomst van het geld kan aantonen.
Er zijn wat -zij het kleine- risico’s verbonden aan gebruikmaking van de borgsom. Onder omstandigheden kan beslag worden gelegd door het Openbaar Ministerie op de borgsom. Ook om die reden is het verstandig om een derde de zekerheid te laten stellen. De voordelen voor de verdachte zijn evident. De verdachte komt eerder vrij uit voorlopige hechtenis en kan zich in vrijheid vaak beter voorbereiden op zijn strafzaak. Het aanbieden van een borgsom is in Nederland in opkomst. Uiteraard is dit niet voor iedereen weggelegd, maar ook verdachten met een kleinere beurs kunnen in overleg met hun advocaat een borgsom aanbieden. Niet geschoten, is ook in dit geval altijd mis. Daniel Fontein is advocaat bij FTW advocaten 088 5444333
Tjeenk Willink: ‘Schaalvergroting tast vertrouwen in rechtstaat aan’ Van de redactie Den Haag - De oud vicepresident van de Raad van State, Tjeenk Willink, heeft zich in een interview in het blad voor juristen, MR, kraakhelder uitgelaten over de ontwikkelingen van de rechtbanken. Met verbazing kijkt de oud-Onderkoning van Nederland naar de schaalvergroting die bij de rechtbanken en -hoven optreedt.
‘De rechtbanken worden groter vanuit de veronderstelling dat dit beter en goedkoper is, terwijl in allerlei andere sectoren van de samenleving het omgekeerde is vastgesteld. Door de schaalvergroting worden presidenten van de rechtbanken bestuurders op grote afstand van de dagelijkse rechtspraak. ‘De president in kort geding is een uitstervend ras. Meer zaken worden door een rechter of verkort afgedaan. Vonnissen worden vaker beperkt gemotiveerd. De afdoening door het
Openbaar Ministerie, een lichaam met inmiddels drie petten, groeit. Er komt geen jurist meer aan te pas’. Informatisering leidt tot standaardisering. Het specifieke van het individuele geval sneuvelt. ‘Het uitgangspunt dat gelijke gevallen gelijk worden behandeld wordt omgedraaid: gelijke behandeling vraagt gelijke gevallen’. Tjeenk Willink: ‘Dat tast het vertrouwen in de rechtstaat aan’. Zoals ook de Nationale Ombudsman geconstateerd heeft. Reden om ons zorgen te maken.
Een frisse blik op uw strafzaak? Als er iets in zit, halen wij het eruit! Onze gedetineerde cliënten kunnen ons gratis bereiken op 0800-933 64 64 (0800-WEENING) WIJ STREVEN ER NIET ALLEEN NAAR OM DE BESTE ADVOCAAT TE ZIJN BINNEN DE RECHTZAAL, WIJ BIEDEN OOK GRAAG SERVICE ERBUITEN.
Op deze plaats, verdeeld over de krant, treft u de Lidorganisaties van Bonjo aan.
2
deBonjo februari 2016
Advocaat Peter Plasman waarschuwt de collega’s
’Oppassen! We lopen in ons eigen mes’ interview
Paul Grijpma
Amsterdam – In de vergaderruimte in de kelder van zijn kantoor aan de Roelof Hartstraat in Amsterdam bladert Peter Plasman door de laatste editie van deBonjo. Af en toe grijnst hij. De jurist is buitengewoon complimenteus over onze krant. Inhoudelijk vindt hij het niveau gewoon goed. De krant is zeer nuttig, niet alleen voor gedetineerden, maar ook voor advocaten en vrijwilligers. Dat ziet Plasman goed, de krant is ook een platform voor advocaten die voortdurend de discussie aanzwengelen over tal van onderwerpen in het strafrecht. Maar waarom moet Plasman af en grijnzen? Om de advertenties van zijn collega’s in deBonjo.
et staat er echt, bovenaan een advertentie van een Amsterdamse collega: ‘De Top van de nieuwe generatie strafrechtadvocaten.’ Raar toch, als je dat van jezelf zegt. En deze: Wij gaan door, waar anderen stoppen. Hoe weet je nou, wanneer collega’s stoppen? Kijk, en zo’n geintje als ‘een bevrijdende kijk op de zaak’, vind ik wel leuk. Ze moeten natuurlijk ook allemaal zelf weten wat ze doen.’ Maar in plaats van elkaar de maat te nemen zou Peter Plasman zijn collega’s toch willen voorhouden dat ze zich beter met geheel iets anders bezig zouden moeten houden. Plasman: ‘We moeten oppassen dat we niet aan de zijlijn worden gezet. Er is een ontwikkeling aan de gang waarover ik me grote zorgen maak. Er bestaat bij het Openbaar Ministerie en ook bij rechters een groot ontzag voor het werk dat straf-
rechtadvocaten moeten doen. Dus die rechters zijn tot nu toe gewend om een advocaat geheel de vrijheid te geven. Hoe hij zijn verdediging wil opbouwen en wat hij allemaal wil aanvoeren. En daar nu komt een reactie op. Er wordt gesuggereerd dat het allemaal veel te vrij is, veel te veel tijd kost en dat overbodige exercities te veel zittingsruimte in beslag nemen Dus te duur en het kost veel te veel energie. Kortom, er is irritatie. Die irritatie kan tot ingrijpen leiden. En die ontwikkeling zie je nu duidelijk bij het strafrecht.’
IJskoud
Plasman houdt de handen voor zijn gezicht als hij zegt dat er tegenwoordig soms van tevoren al wordt ‘gecommuniceerd’ hoelang een pleidooi mag duren. ‘Twintig minuten wordt er dan ijskoud gezegd en daartegen moeten we in het geweer komen. Dat is een aantasting van ons verdedigingsrecht. Hier wordt de kern van een eerlijk proces geraakt.’ Plasman neemt waar dat het allemaal efficiënter moet. In Nederland is sprake van ‘een papieren’ voorbereiding. Het is niet zo dat – net als in Engeland, Duitsland en de Verenigde Staten – alles op de zitting moet komen. Hier wordt vrijwel alles in de voorbereidende fase gedaan. Iedereen wordt geacht het dossier te hebben gelezen, de officier, de advocaat en de rechter. In zittingen wordt de zaak steeds meer beperkt tot de vraag waar het nu ècht om gaat. ‘En daar is op zich niets tegen,’ zegt Plasman, ‘ga er niet alles bijhalen. Wat is het probleem? Is er een vals proces-verbaal, een onbetrouwbare getuigenverklaring? Gaat het om een ontkennende verdachte die dus vrijspraak wil en het bewijs ontbreekt ? Pleit daar dan over maar ga vooral niet doen alsof
niemand de zaak kent.’
‘De Sjaak’
Plasman heeft er een hekel aan als een collega gaat lopen oplepelen
waarvan z’n cliënt wordt verdacht. ‘Dan zie je iedereen kijken van: dat weten we toch allemaal al. Er komt hierdoor een tendens op gang om de advocaat terug te dringen in de vrij-
te kijken, de onmogelijkheid om een beetje grip te hebben op je lot’.
CITAAT UIT:
De kern van de gevangenisstraf ‘Het meest slopende van gevangenisstraf is niet de vrijheidsberoving op zich, de kleine cel, de stank van je celmaat, de volle afdeling, de grimmige gezichten om je heen. De kern van de gevangenisstraf is vooral het ontbreken van elke voorspelbaarheid over wat er met je gebeurt. Je hebt als je vastzit geen enkele zeggenschap meer over jezelf. Het gaat niet alleen om de regels en bevelen die je dient te gehoorzamen (en de dreiging van de isolatiecel als
heid die hij nu heeft. En we moeten zorgen dat we daar geen munitie voor gaan aanleveren. We moeten wel mee in de trend dat we ons beperken tot waar het bij de beslissing van de rechter om gaat. En daar horen geen advocaten bij die graag onnodig lang praten. Als straks de spreektijd wordt beperkt en de Hoge Raad gaat daarin mee, dan zij we ‘de Sjaak’. Dan mag de spreektijd worden gekort. En dat is nogal wat. Dus als wij als club er niet voor open staan voor de komende ontwikkelingen dan gaat het over ons heen gebeuren. Je kan zeggen oké dat kan in twintig minuten, maar er zijn ook zaken waarvoor je langer tijd nodig hebt en die extra tijd moet je dan weer helemaal gaan beargumenteren en daar hebben we geen zin in. We moeten er dus zelf voor zorgen dat de noodzaak om de spreektijd in te korten er niet (meer) is. Ik vind echt dat we moeten oppassen dat we straks niet in ons eigen mes lopen.’
Uit: Theo van Willigenburg. Gevallen vogel achter de tralies.
je dat niet doet). Zulke regels hebben een voorspelbaarheid die het mogelijk maakt om ze in te passen in je dagelijkse leven en binnen de regels is er altijd enige keuzevrijheid. Zelfs de meest absurde voorschriften maken Wil je bezoek? Bel Bonjo het gevangenisleven niet onmogelijk, zolang je je er maar op kunt instellen. Want daar gaat het om: de werkelijke Vrijwilligers komen bij je langs door heel straf bestaat in de onmogelijkheid Nederland om je verhaal te horen, voor om je in te stellen op wat er met je gebeurt, de onmogelijkheid om vooruit een luisterend oor, een steuntje in de rug.
0800 3334446
deBonjo februari 2016
Agape 4U, Amsterdam Apo Nederland, Zoetermeer Bakboord, Den Haag
3
Het blijven altijd je papa of mama
column Anneke van Wandelen
Anne Marie van den Ham Moet je je voorstellen … .Je bent 8 jaar. Iedereen in de klas is bezig met het maken van een cadeau voor Vaderdag. Ook jij doet mee, maar je weet dat je het nooit op Vaderdag aan jouw vader zal geven. Maar je doet gewoon mee; niemand mag weten, dat jouw vader in de gevangenis zit. Ze zouden je alleen maar gaan pesten. Je voelt schaamte, boosheid, pijn en eenzaamheid. Met mama erover praten kan je niet, die heeft al zoveel problemen en verdriet. Hoe kon hij toch zoiets doen? En toch houd je van hem. In Nederland wonen zo’n 25.000 kinderen waarvan één of beide ouders in hechtenis zit. Voor kinderen is het moeilijk als één van hun ouders in de penitentiaire inrichting terecht komt. Vooral de arrestatie en het plotseling verdwijnen van de ouder hebben veel impact op het kind. Zo mist het kind de intimiteit met de gedetineerde vader of moeder, ervaart de onrustige thuis-
Bewijs dat niet deugt In veel strafrechtzaken gebeurt het. Een agent schrijft op dat hij de verdachte voor de volle 100% herkent. Het kan voldoende zijn voor een bewezenverklaring. Rechters hechten veel waarde aan processen-verbaal opgemaakt door de politie. Terecht? Zeker niet altijd. Ik geef u een aantal voorbeelden.
Eenzaamheid o.a. op school.
situatie, het leven in twee werelden, heeft schuldgevoel, schaamte, boosheid, eenzaamheid, verlatingsangst, loyaliteitsproblemen, parentificatie (langdurig rol van ouder overnemen) en mist een voorbeeldfiguur.
Gevoelens wegdrukken
Deze gevolgen moeten door het kind verwerkt worden en een plek krijgen. In de praktijk hebben zij vaak niemand waarmee ze over hun verdriet of vragen kunnen praten. Daarbij komt ook, dat detentie in de maatschappij wordt afgekeurd. De stap om met anderen over de detentie te praten is voor deze kinderen dan ook erg groot. Door het niet of moeilijk kunnen praten over het voorval of de situatie drukt het kind zijn of haar gevoelens weg. Daardoor kan het kind emotionele problemen ontwikkelen, zich vaak uitend in ander gedrag thuis en op school. Hoe groot de gevolgen zijn, is onder andere afhankelijk van de leeftijd van het kind, de relatie met de ouders en de regels omtrent contactmogelijkheden in de penitentiaire inrichting.
Geen valse hoop Anne Marie van den Ham: ‘Specifiek draagt coaching bij om de situatie, waarin het kind figuurlijk gevangen zit, open te breken’.
Om het kind de detentieperiode van de ouder beter te laten verwerken is ondersteuning en begeleiding nodig. Coaching kan daarbij in zijn alge-
meenheid helpen door te luisteren, het stellen van open vragen, aan te geven de gevoelens van het kind te begrijpen, te benoemen dat die er mogen zijn en hem of haar leren er zo goed mogelijk mee om te gaan. Specifiek draagt coaching bij om de situatie, waarin het kind figuurlijk gevangen zit, open te breken. Aspecten als een goede uitleg, een realistisch beeld, geen valse hoop geven en niet oordelen zijn hierbij van belang. Ik gebruik daarbij het liefst een creatieve manier van werken om zo de kinderen de mogelijkheid te geven hun gevoelens onder woorden te brengen. Tekenen, een woord- of poppenspel specifiek voor deze doelgroep zijn daar voorbeelden van. Naast mijn opleiding tot kindercoach heb ik een juridische achtergrond, die ik niet alleen kan gebruiken voor inhoudelijke vragen van het kind, maar ook kan inzetten voor hulp aan de partner van de gedetineerde. Als ik kijk naar mijn eigen kinderen en zie hoe goed ze het hebben, dan gun ik dat ook aan deze kinderen. Daar wil ik me voor inzetten. Wilt u over dit onderwerp doorpraten, heeft u vragen, of bestaat er behoefte aan contact, dan kunt u hiervoor via Bonjo bij mij terecht. Anne Marie van den Ham is kindercoach i.o
Onlangs stond in een proces-verbaal dat een agent cliënt voor 100% herkende op beelden die niet bij het dossier zaten. Toen de beelden op verzoek van de verdediging werden bekeken, bleek het volgende. Weliswaar waren de auto en het kenteken van de auto van cliënt te zien, maar er kon geen enkel signalement worden gegeven van de persoon die in de auto zat, laat staan dat er sprake kon zijn van een 100% herkenning. Daar kon de rechtbank ook niet omheen en vrijspraak volgde. In een andere zaak was volgens de politie sprake geweest van een gevaarlijke situatie bij wegwerkzaamheden op de snelweg en later ook nog in de bebouwde kom. De bestuurder zou veel te hard hebben gereden, minder dan een meter afstand hebben gehouden van zijn voorganger en de auto werd in beslag genomen. Uit technische gegevens van de auto, aangeleverd door de verdediging, bleek alleen dat de auto niet eens de snelheid kon halen waar de verbalisant het over had. Aangezien de verbalisant zelf verklaarde dat hij minstens 100 meter afstand had gehouden, was het bovendien bijzonder knap, maar onmogelijk dat hij had waargenomen dat de afstand tussen de auto van cliënt en zijn voorganger minder dan een meter was. De rechtbank was het hier mee eens en cliënt kreeg direct zijn auto terug. Een ander opmerkelijk proces-verbaal. De politie gaat kijken bij een woning en schrijft op dat er spullen zijn aangetroffen waar de politie zo bij kon zonder het perceel te betreden. Bijzonder onaannemelijk, aangezien blijkt dat er een hoog schot voor de spullen zat, waardoor de politie er helemaal niet zomaar bij kon. Ook dit deugt dus niet. Ook blijkt dat agenten soms niet eens een signalement nodig hebben om een verdachte te herkennen, denk bijvoorbeeld aan stemherkenningen die vaak ook niet deugen. Daarnaast herkende een agent cliënt laatst zelfs voor 100% aan zijn opmerkelijke ’loopje’. Door simpelweg de zittingszaal in te lopen, liet cliënt zien dat hij niet aan zijn manier van lopen te herkennen is, waardoor ook hier vrijspraak volgde. Het is dus aan de verdediging om duidelijk te maken dat processenverbaal die door de politie zijn opgemaakt niet altijd deugen. Door scherp te zijn en de zaak goed met de cliënt te bespreken, kunnen dit soort zaken door de verdediging nader worden onderzocht, waardoor vrijspraak kan volgen. Zoekt u een advocaat die u regelmatig bezoekt en die met u op zoek gaat naar de mogelijkheden om dergelijke verweren te voeren? Dan kunt u uiteraard contact opnemen. Anneke van Wandelen Strafrechtadvocate, Weening Strafrechtadvocaten
Zit u helemaal vast of komt u er even niet meer uit? Vrijheid van advocaatkeuze is een belangrijk recht. U bent niet verplicht zich bij te laten staan door de advocaat die u op het politiebureau bezocht heeft. Deze ‘piketadvocaat’ hoeft helaas geen deskundige te zijn op het gebied van strafrecht.
verdiepen ons voortdurend in de laatste ontwikkelingen op strafrecht gebied. Wij beseffen dat onze gedetineerde cliënten regelmatig bezocht willen worden om de voortgang van hun zaak te bespreken. Wij voldoen aan die behoefte!
Sommige advocaten doen maar een paar strafzaken per jaar. Natuurlijk volstrekt onvoldoende om deskundig te worden en te blijven op strafrechtelijk gebied. Zo kan het gebeuren dat de advocaat die u bijstaat in uw strafzaak zich voornamelijk bezighoudt met familierecht.
Ons kantoor is betrokken bij grote strafzaken, maar of u nu verdacht wordt van fietsendiefstal of van moord; wij zien in elke zaak het belang van een goede verdediging.
Wij vinden dit een onwenselijke situatie. Regelmatig nemen wij zaken over van andere advocaten. Vaak zijn wij daarbij geconfronteerd met dossiers waarin men steken had laten vallen. Ons kantoor behandelt uitsluitend strafzaken. Uw dossier wordt bij ons niet door één advocaat, maar door een team van specialisten zorgvuldig onder de loep genomen. Wij
Wij treden op in het hele land en doen dat ook op basis van toevoeging (pro deo). Goede rechtsbijstand hoeft dus niet duur te zijn! Neem vrijblijvend contact met ons op: Weening strafrechtadvocaten. Bel ons gratis op: 0800933 64 64 (0800-WEENING). Wilhelminasingel 97, Maastricht, Postbus 3084, 6202 NB Maastricht
w w w. s t r a f re c h t a d v o c a t e n . n l
Belangenvereniging Druggebruikers MDHG Amsterdam Bezoekersgroep Oosterhoek/Grave Nijmegen Bezoekersgroep Torentijd Vlissingen
4
deBonjo februari 2016
Leugenachtige verklaring kan fataal uitpakken
STRAFPLEITER GeertJan van Oosten: ’ONVOORBEREID VERHOOR INGAAN ONVERSTANDIG EN SOMS FATAAL’ Fokke Stoker Amsterdam - Geertjan Van Oosten is een bekend strafrechtadvocaat in de hoofdstad. In zijn statige kantoorpand aan de Vondelstraat oefent hij de strafrechtpraktijk reeds vele jaren uit en stond onder meer bekende Nederlanders in strafzaken bij. Met hem spreken we over nut en noodzaak van de aanwezigheid van een advocaat voor en tijdens het politieverhoor. Van Oosten maakt een gedreven indruk. Hij acht het van groot belang dat een verdachte alvorens een verklaring bij de politie af te leggen, eerst met een strafrechtadvocaat overleg pleegt. Een advocaat tijdig raadplegen kan volgens hem juist het verschil maken in het voordeel van een verdachte. Ga nooit onvoorbereid een verhoor in als verdachte, aldus Van Oosten.
ok al is een verdachte van plan om tegenover de politie een bekentenis af te leggen, is het verstandig voortijdig overleg met zijn of haar raadsman te hebben. Hoewel in het algemeen op een politiebureau een verdachte redelijk goed wordt behandeld, is de politie niet altijd je beste vriend. Rechercheurs zijn doorgaans uit op het verkrijgen van een belastende verklaring. Er kan ook een groot verschil zijn in wat de politie als verklaring van een verdachte opschrijft en wat deze verdachte daadwerkelijk heeft bedoeld te verklaren. Volgens Van Oosten is
Betrokken
recht vaak ook vooral ‘taal’ waarmee hij aangeeft dat in een later stadium van het strafproces de strafrechter de verdachte zal confronteren met zijn letterlijke verklaring die hij heeft ondertekend.
Nooit te laat
Recht is taal waarmee Van Oosten aangeeft dat niet genoeg kan worden benadrukt dat een verdachte zijn verklaring zeer zorgvuldig moet lezen voordat hij tot ondertekening overgaat. Hij is van mening dat de meeste verdachten daartoe zelf niet in staat zijn, omdat zij de consequenties van het missen van nuances niet kunnen overzien. Een advocaat kan dat wel. Bovendien schrijft een goede advocaat tijdens het verhoor mee wat er gezegd wordt, zodat je sterker staat als er een verschil van mening komt over wat er precies is gezegd. Van Oosten dringt er bij zijn cliënten bijna altijd op aan om nooit een verklaring af te leggen, voordat duidelijk is wat exact in het dossier staat. Aangehouden verdachten hebben er tegenwoordig recht op om hiervan kennis te nemen, maar dit recht wordt in de praktijk vaak niet toegekend. Maak in die gevallen gebruik van je zwijgrecht en geef daar vooral je advocaat de ‘schuld’ van. Voor een bekennende verklaring is het bijna nooit te laat, behalve als je bijvoorbeeld een beroep op noodweer handen en voeten moet geven. Het is menselijk dat iemand die opgesloten is snel weer in vrijheid wil worden gesteld. Dat weten de rechercheurs ook. Vaak houden
Deskundig
Altijd een advocaat bij politieverhoor.
ze een verdachte voor dat als hij nu maar snel meewerkt, hij dus ook weer snel buiten staat of dat de kans hierop wordt vergroot. Dat is volgens van Oosten niet in alle gevallen waar. Een eenmaal afgelegde verklaring is niet meer terug te draaien. Een op later moment gewijzigde verklaring afleggen, komt meestal niet geloofwaardig over. Het gebruik maken van het zwijgrecht is in ieder geval beter dan liegen. Een leugenachtige verklaring die wordt ontmaskerd kan fataal uitpakken voor een verdachte voor het verloop van zijn zaak. Die verklaring kan namelijk als – sterk - bewijs tegen de verdachte worden gebruikt.
Oogcontact
De aanwezigheid van een advocaat voor en tijdens het politieverhoor is een goede zaak. Van Oosten acht het nuttig dat de thans bestaande regelgeving in wetgeving zal worden omgezet, zodat de rechten en plichten van een advocaat die aanwezig is bij een verhoor duidelijk zijn. Op dit moment is het teveel afhankelijk van de willekeur van rechercheurs in hoeverre een advocaat tijdens
een verhoor aanwezig mag zijn en wat zijn rol dan precies is. Er zijn rechercheurs die er bezwaar tegen maken als verdachte en raadsman ‘oogcontact’ onderhouden en willen voorkomen dat een advocaat op die wijze ‘instructies’ aan zijn cliënt geeft. Ook moet er sprake zijn van transparante regels voor de verplichtingen wanneer en op welke wijze een advocaat moet worden ingelicht dat er een verhoor van de verdachte zal plaatsvinden. De raadsman moet immers praktisch in staat zijn om tijdig aanwezig te zijn bij een verhoor. De strafrechtpraktijk vereist dat een advocaat veel buiten kantoor cliënten moet bezoeken of zittingen moet bijwonen. Het is daarom belangrijk dat een strafrechtadvocaat actief acteert wanneer verhoren van zijn cliënt zal plaatsvinden. Er gaat een preventieve werking uit van het bijzijn van een advocaat tijdens een politieverhoor. De verhorende politieambtenaren zullen zich ‘terughoudend’ opstellen als het gaat om uitoefening van ‘gepaste druk’ op de verdachte. Ook met het doen van beloftes (je komt snel vrij als je meewerkt) zal in aanwezigheid
van een advocaat prudent worden omgegaan.
Waarheidsvinding
Kortom voor de uitkomst van een strafzaak is juist heel belangrijk welke proceshouding de verdachte aanneemt. Hij dient samen met zijn advocaat tijdig een goede strategie te kiezen. Onvoorbereid een verhoor ingaan en impulsief antwoorden op de gestelde vragen is zeer onverstandig en kan simpelweg fataal zijn. Een verdachte ziet zich gesteld tegenover politieambtenaren die vele (wettelijke) bevoegdheden hebben om aan ‘waarheidsvinding’ te doen, terwijl die verdachte slechts kan leunen op de verkregen adviezen van zijn raadsman. Van Oosten probeert altijd snel aanwezig te zijn op een politiebureau als een verdachte zijn rechtsbijstand heeft ingeroepen. Dat is volgens Van Oosten van groot belang, omdat een verdachte in grote onzekerheid kan verkeren en je nooit tevoren weet welke grote (proces)belangen er op het spel staan.
Bereikbaar
Alle strafzaken en penitentiaire zaken, ook PRO DEO
• We speak English
• Hablamos Español
Bel gratis 0800 - STRAFZAAK (787 239 225) of buiten kantooruren 06 13 74 88 88
• Wir sprechen Deutsch
• Nous parlons Français
Vondelstraat 41 | 1054 GJ Amsterdam | www.vanoostenadvocaten.nl
deBonjo februari 2016
Bezoekgroep De Geniepoort Rijnsaterwoude Bezoekgroep Vreemdelingengevangenis Schiphol-Oost, Amsterdam Bijzonder Jeugdwerk Brabant Helmond
5
Verdachte Rechten gedetineerden in van geding bij sluiten bibliotheken moord voorlopig vrij Krishma R. Manohar Bajesboek hoort op alle afdelingen thuis
Scheveningen - Het meest recente bajesboek hoort thuis op elke afdeling. Dat willen veel gedetineerden, opdat iedereen weet wat de rechten en de plichten zijn. Dit is des te belangrijker omdat er veel verandert. Het is nuttig en nodig dat iedereen kan meekijken of alle veranderingen voldoen aan de regels van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw). Op zijn minst moeten Hongerloontje alle Gedetineerden commissies Het sluiten van de bibliotheken is (Gedeco’s) het bajesboek hebben. sowieso geen goede bezuinigingspost. Er is immers recht op informatie zowel En dan de bibliotheek. Volgens de fysiek als elektronisch. Er is recht wandelgangeninformatiesystemen op persoonlijke ontwikkeling. Deze komt de sluiting van de bibliotheken rechten komen in het geding. Mensen eraan. We krijgen dan een tablet om willen een bibliotheek kunnen bezoezaken te regelen, het nieuws te lezen ken, aan boeken kunnen voelen, ruiken en boeken te kunnen huren of lenen. en erin bladeren. Mensen worden ook Het is te wensen dat de bibliotheken met het oog op de nieuwe systemen het geïnspireerd door boeken op een plank te zien. Mensen willen ook een praatje meest recente bajesboek in een aantal met elkaar kunnen maken, zich door exemplaren voor handen hebben. Als niet elke afdeling een bajesboek heeft, een bibliothecaris laten informeren dan in ieder geval de bibliotheken een over allerlei onderwerpen. Ze willen aantal exemplaren. Het is niet gewenst een naslagwerk kunnen doorbladeren. Naar de bibliotheek gaan is voor veel de bibliotheken nu al te sluiten en/of mensen een ijkpunt in de week. Je bent het bajesboek niet aan te schaffen.
Arthur van der Biezen In maart 2011 wordt mijn cliënt op verdenking van moord op zijn vriendin, gepleegd in december 2010, opgepakt. Vanaf zijn aanhouding houdt hij vol dat hij onschuldig is. Hij verklaart dat hij op de bewuste avond eerder van een feestje naar huis was gegaan om de kinderoppas even weg van de afdeling, in de rust af te lossen. Toen hij op bed lag hoorde van de bibliotheek. hij gestommel en ging naar beneden om Wat ook niet moet worden vergeten te kijken naar zijn kinderen. Toen bleek is dat in een penitentiair psychiatrisch dat het gestommel niet van hen kwam centrum (PPC) ook afdelingen zijn waar mensen technisch niet om kunnen ging hij verder en zag dat een inbreker alle kastjes had doorzocht. Tot zijn grote gaan met een tablet. Als een tablet kapot gaat door onhandigheid wie betaalt schrik zag hij vervolgens dat zijn vrouw bloedend in de tuin lag. Hij aarzelde dit dan? Om niet te spreken over opstartproble- geen moment en belde met zijn mobiel 112 voor een ambulance. Die hulp kwam men en kinderziekten. Hoe gaan mensen die tien cent (bron: wandelgangen- te laat. In het voorgeleidingsdossier informatiesysteem) per pagina betalen worden alle omstandigheden van de zaak als ’verdacht’ betiteld en wordt gesteld met het hongerloontje dat ze krijgen? Kunnen mensen dan nog bellen, roken dat alles een opzetje van cliënt zou zijn geweest, om een moord te verdoezelen. en iets te eten maken? Ondanks zijn hardnekkige ontkenningen Krishna R. Manohar is voorzitter van blijft hij vastzitten. PPC Scheveningen
Eerste Schorsing voorlopige hechtenis.
Mariëlle van Essen gaat haar eigen weg Amsterdam - Eindelijk na maanden van voorbereiding heeft Marielle van Essen eind vorig jaar het nieuwe strafrechtkantoor Van Essen Advocaten geopend in de voormalige OranjeNassau Kazerne aan de Sarphatistraat in de hoofdstad. Ze is er aan de slag
Foto Het Parool.
gegaan met vijf advocaten en zes juridische medewerkers, allen vrouw. Dat het allemaal vrouwen zijn is het toeval? Ze waren de besten van allen
die zich hadden gemeld. Bij de officiële opening hanteert ze samen met de journalist John van den Heuvel de grote knipschaar.
Op 10 juni 2011 vindt de rechtbank het echter welletjes en schorst de voorlopige hechtenis van cliënt en laat hem vrij. Na uitgebreid tactisch en technisch onderzoek is er richting cliënt niets extra’s gevonden zodat ook de rechter kennelijk is gaan twijfelen. De officier legt zich niet neer bij deze vrijlating en vraagt om de inzet van het ’undercover-team’ In het bevel ’aanvraag stelselmatige informatie inwinning’ valt het volgende te lezen: ’ Aangezien de tot dusver verrichte opsporingshandelingen in combinatie met de forensische bevindingen onvoldoende hebben geleid tot opheldering van het onderhavige misdrijf.is besloten het
opsporingsonderzoek voort te zetten’. Er begint een zeer vergaand undercovertraject te lopen waarin hem een ’gouden toekomst’ wordt voorgespiegeld met véél geld en een goede baan, hij met VIP’s kan werken, in dure auto’s kan rijden met verre reizen en mooie vrouwen en een grote villa. Fantastisch zijn toekomst kan niet meer stuk! Inmiddels is hij bij z’n ’echte baan’ ontslagen (met hulp van de politie ?). Nu hij geen kant meer op kan dreigt hij door zijn (nep)werkgever in Marbella ook ontslagen te worden als hij niet vertelt hoe hij zijn ex heeft vermoord. Zijn (nep) werkgever is zogenaamd op de hoogte van alles omtrent mijn cliënt zijn zaak, omdat hij, zo vertelt hij, goede kanalen heeft. En de nepwerkgever heeft ook andere personeelsleden met een leven op hun geweten. Een bekentenis van mijn cliënt zou dus niets uitmaken. Eerlijkheid stond voorop en het regelen van een alibi was géén probleem voor hem. Als mijn cliënt zou vertellen zou hij niet ontslagen worden. De daarop volgende, grotendeels verzonnen, bekentenis, zorgt er vervolgens voor dat cliënt, na een schorsing van ruim 3 jaren , direct weer werd opgesloten.
Tweede schorsing voorlopige hechtenis.
De onder dubieuze omstandigheden uitgelokte verklaring wordt door deskundige Ton Derksen inmiddels betiteld als ontoelaatbaar en onbruikbaar voor bewijs. Na meerdere schorsingsverzoeken gebaseerd op het door de verdediging in het geding gebrachte deskundigen rapport is de voorlopige hechtenis inmiddels voor de 2e maal geschorst. Nu vanwege privé omstandigheden. De inhoudelijke zitting volgt eind maart/begin april...het wordt spannend.
GA VOOR SPOED NAAR www.strafzaken.nl Tel. 073 610 2005, voor gedetineerden 0800-1001.
25 JAAR DESKUNDIGE JURIDISCHE BIJSTAND ervaren - geslepen - gedreven ‘ook pro-deo’
Bel gratis 0800 1001 of 073 610 20 05 Havensingel 3, 5211 TX Den Bosch. Telefoon 073 610 20 05, gsm 06 53 37 07 93, fax 073 850 81 06. mail
[email protected]
6
Bond Belangenbehartiging Gedetineerden (BBG) Den Bosch Buiten voor Binnen Den Haag Bureau Nieuwe Kansen, Zuid Scharwoude
deBonjo februari 2016
column The Prison Show: detentieradio in de
Anneke Foppen en Mariska Pekkeriet
Heeft u er alles aan gedaan? U bent gedetineerd. Waarom? Zit u in voorlopige hechtenis of zit u een onherroepelijke gevangenisstraf uit? Of heeft de Officier van Justitie u een voorwaardelijk opgelegde straf ten uitvoer gelegd of een werkstraf omgezet in hechtenis? Wat kunt u dan doen? Een rechter kan een geheel of gedeeltelijk voorwaardelijke straf opleggen. Dit kan een geldboete, taakstraf of gevangenisstraf/hechtenis zijn. ’Voorwaardelijk’ betekent dat de straf niet ten uitvoer wordt gelegd, tenzij één van de voorwaarden die aan de voorwaardelijke straf zijn verbonden, wordt overtreden binnen een door de rechter gestelde proeftijd. Een proeftijd loopt niet zolang de veroordeelde gedetineerd zit. Als voorwaarde bij een voorwaardelijke straf wordt altijd een algemene voorwaarde gesteld, namelijk dat degene aan wie de voorwaardelijke straf wordt opgelegd zich niet schuldig mag maken aan nieuwe strafbare feiten. Daarnaast kan de rechter bijzondere voorwaarden verbinden aan een voorwaardelijke straf. Bijzondere voorwaarden kunnen zijn het betalen van een schadevergoeding, verplichte ambulante behandeling, verplichte klinische behandeling, locatieverbod of een locatiegebod, contactverbod, meewerken aan een persoonlijkheidsonderzoek of een meldplicht bij de Reclassering. Aan een bijzondere voorwaarde kan ook elektronisch toezicht worden verbonden. Op het moment dat een aan een voorwaardelijk opgelegde straf gestelde voorwaarde wordt overtreden, zal de Officier van Justitie besluiten om tot tenuitvoerlegging van de voorwaardelijke straf over te gaan. De Officier kan dit doen door het indienen van een ’vordering tot tenuitvoerlegging’ bij de rechter. De rechter zal de vordering vervolgens behandelen tijdens een zitting en een beslissing nemen. Een strafrechtadvocaat kan u in een dergelijke procedure bijstaan. De strafrechtadvocaat kan voor u de stukken opvragen, eventueel contact leggen met de Reclassering en u bijstand verlenen tijdens de zitting. De strafrechtadvocaat zal vaak proberen de tenuitvoerlegging tegen te gaan door afwijzing van de vordering of door verlenging van de proeftijd te bepleiten. Naast tenuitvoerlegging van een voorwaardelijk opgelegde straf, kan omzetting van een taakstraf, meestal een werkstraf, in hechtenis tot gevolg hebben dat u in detentie komt te zitten. Bij het opleggen van een taakstraf vermeld de rechter in het vonnis de zogenoemde ’vervangende hechtenis’. De vervangende hechtenis is de hechtenis die uitgezeten moet worden op het moment dat de taakstraf niet (volledig) of niet binnen de gestelde termijn – over het algemeen een jaar – wordt uitgevoerd. Het omzetten van een taakstraf is een bevoegdheid van de Officier van Justitie. In het geval dat de taakstraf wel gedeeltelijk is uitgevoerd, worden de uitgevoerde uren in mindering gebracht op de nog uit te zitten hechtenis. Van een omzetting moet de Officier van Justitie een kennisgeving laten betekenen aan degene aan wie de taakstraf die is omgezet, is opgelegd (de veroordeelde). Tegen de beslissing tot omzetting van de taakstraf, kan binnen 14 dagen na de betekening daarvan bezwaar worden gemaakt bij de rechter door de veroordeelde. Ook in een dergelijke bezwaarprocedure kan een strafrechtadvocaat bijstand verlenen. De advocaat kan het bezwaarschrift bij de rechtbank indienen en u bijstaan tijdens de zitting. Weet u waarvoor u gedetineerd zit? Heeft u er alles aan gedaan? Wij denken graag met u mee. Neem contact met ons op voor meer informatie.
gevangenissen Zaanstad - Een mooi initiatief: radio gericht op alle betrokkenen bij het proces van herstel en terugkeer. Frans Douw, voormalig gevangenisdirecteur, Jemuel Lampe, op jonge leeftijd al in aanraking gekomen met politie en justie, nu als sociaal-maatschappelijk ondernemer actief is en Edwin Kleiss, de eindredacteur van het programma doen iets nieuws. Ze maken op Zaanradio een wekelijks programma. Tussen de middag van 12.00 tot 13.00 uur. Voorlopig te horen op - inderdaad –Zaanradio (FM 107.1), de omroep die in Zaanstad en Wormerland te horen is. Daarnaast gaat ’Radio Heerhugowaard a Life’ het donderdagmiddag uitzenden. Er is contact met onder andere Radio Hoorn (FM 96,5) en Radio Noord Holland (FM 88.9), die bereik heeft in de hele provincie. Zoals het ook de bedoeling is dat op termijn andere regionale omroepen het audiobestand dat van elke uitzending word gemaakt bij Zaanradio kunnen opvragen om het ook uit te zenden.
Maatschappelijk debat
Volgens de drie mannen is de ontvangst in de PI via de ether mogelijk. Ook trouwens via de kabel op de televisie. Het bewust gekozen tijdstip is zo dat gedetineerden het programma ook kunnen beluisteren. Een belangrijke voorwaarde, waar je de hand van de voormalige gevangenisdirecteur in herkent. Het programma begint 1 februari. Frans Douw is ervan overtuigd dat hij via zijn netwerk voldoende bekendheid kan geven. deBonjo draagt hopelijk op deze wijze eraan bij dat er geluisterd gaat worden en dat de gedetineerden via de radio informatie krijgen die
voor hen nuttig is. We doen de initiatiefnemers te kort door hun impact alleen te leggen bij de gedetineerden. De inhoud is voor iedereen van belang, want detentie is een groot thema, waar allerlei mensen allerlei meningen over hebben. Het zou hartstikke mooi zijn als het maatschappelijk debat over detentie en gedetineerden beïnvloed zou worden door deze uitzendingen. De bedoeling is dat een breed scala aan mensen die met herstel en terugkeer te maken hebben aan het woord komt. Als een ex-gedetineerde straks buiten staat, weet hij zich van harte welkom bij The Prison Show.
Geen winkel meer in Heerhugowaard
Verkoop bajesbarbecues loopt als een trein Heerhugowaard - BadBoysBrand den gemaakt., made in jail. verkoopt barbecues en (buiten) kachels die door gevangenen wor- Aanvankelijk gemaakt in de PI Heer-
Anneke Foppen en Mariska Pekkeriet zijn strafrechtadvocaten bij Dommerholt Advocaten in Zwolle en Apeldoorn. Detail van de buitenhaarden.
hugowaard, maar inmiddels ook in de pi’s Veenhuizen, Alphen aan de Rijn en Zwaag en in een bajes in België. Eerst waren ze daar in die inrichtingen ook te koop en af te halen. Maar dat gaat niet meer. Er ontstond reuring in de Tweede Kamer naar aanleiding van vragen hierover. Het ministerie van Veiligheid en Justitie besloot daarop dat de barbecues en de haarden niet meer mochten worden afgeleverd aan de poorten van de bajes. BadBoysBrand is nu overgegaan tot levering aan dealers in het land waar de spullen gekocht kunnen worden. Dus ook niet meer via de website, maar op de site staat wel de lijst met dealers per provincie.. ‘De zaak loopt als een trein,’ aldus Bas van der Landen.
Van Appia & Van der Lee advocaten Specialisten in straf- en vreemdelingenrecht Mr Lubna Baroud 06 28 75 14 31
Mr Onno van der Lee 06 55 73 09 00 (habla español)
Mr Annelien Berends Specialist vreemdelingenrecht 06 14 82 29 99
Van Appia & Van der Lee advocaten, Overtoom 323, 1054 JL Amsterdam. Telefoon 020 53 12 999. www.vanappiavanderlee.nl,
[email protected]
Cliëntenbelangenbureau GGzE Eindhoven De ArbeidsBELmiddelaar Bergen op Zoom De Regenboog Amsterdam
deBonjo februari 2016
7
Onder rechters is niets meer heilig
Strafpleiter Van Berge Henegouwen: ‘We denken te vaak dat straffen de oplossing is’ interview
Jaap Brandligt
Maastricht - Sjoerd Van Berge Henegouwen is 23 jaar advocaat. In augustus 1998 - alweer bijna onnoemelijk lang geleden - is hij voor zichzelf begonnen. Ik trof hem op een kantoor met een zijingang, een beetje op zoekniveau in Maastricht. Aan de rand van de oude stad in een pand dat niet meteen het aureool van zie-eenshoe-goed-ik-ben en zie-eenshoeveel-geld-ik-verdien uitstraalt. Wel passend bij een Bonjo gezinde advocaat. Een kantoor waar de advocaten zich in hoofdzaak bezig houden met strafrecht. Die dus steeds aan de hol zijn. Het hele land door, want klanten vind je door het hele land.
fgestudeerd bij Gerard Mols in Maastricht, waar zo vele vernieuwende juristen vandaan zijn gekomen, zoals Gerard de Jong en Theo de Roos. Detentierecht wordt Van Berge Henegouwens kindje. Een kind ook van de Algemene Vereniging van Dienstplichtige Militairen (AVDM) waar hij door daar actief in te zijn, leerde dat als je je ergens voor inzet, dat je dan iets kunt bereiken. In zijn geval afschaffing van de dienstplicht. ‘Je kunt maatschappelijk echt iets bereiken’ noemt hij dat zelf en neemt het mee in zijn verdere loopbaan. Ook als advocaat kun je dingen bereiken. Zowel op het niveau van de individuele klant als op het bredere maatschappelijke niveau, want uitspraken in rechtszaken kunnen een bredere betekenis krijgen.
Klein leed, groot leed
We belanden in het gesprek bijna vanzelf op al het - noem het - kleine leed dat in gevangenissen al snel groot leed is. ‘De bibliotheek weg’ is daar een
voorbeeld van. Daarvoor in de plaats moet dan internet komen met een tablet op cel. Of dat een verbetering is, is maar zeer de vraag. Potentieel nog vaker achter de deur. En lezen en met elkaar in de bibliotheek zijn, heeft ook nog een andere, een sociale functie. In een adem komt van Berge Henegouwen op ‘het recht op arbeid’ en ‘het recht op recreatie’ waar de bibliotheek ook onder valt. Allemaal zaken waar de mogelijkheden van gedetineerden op herstel van afhankelijk zijn. In de afdeling klein leed vallen ook ‘de prijzen van telefoontikken’ en ‘de prijzen in de winkel van APS’. Van Berge Henegouwen vraagt zich af hoe ‘een betere vorm van belangenbehartiging voor gedetineerden mogelijk zou kunnen zijn’ zonder daar het antwoord op te hebben. Maar wie wel? Wij van Bonjo proberen het, maar lopen tegen de grenzen aan: gedetineerden hebben meestal geen geld, ex-gedetineerden verlaten hun verleden eenmaal buiten liefst zo snel mogelijk. Klein leed dus.
War on drugs
Maar wie denkt dat Van Berge Henegouwen zich alleen met klein leed bezig houdt, heeft het mis. Hij treedt bijvoorbeeld op in megazaken rond mensenhandel. Hij heeft een bekende kwaliteit op cassatiezaken, waarvoor ook andere kantoren zich bij hem melden. Artikel 5 EVRM houdt hem ernstig bezig: hoe pas je mensenrechten toe in verdragen rond strafprocedures? Zo zou hij graag minimumgaranties willen bij voorlopige hechtenis. Op dit moment is voorlopige hechtenis een beetje een jungle, waarin de voorlopig gehechte vooral rechteloos is. Drugs uit het strafrecht. Ook al zo’n thema waarin Sjoerd van Berge Henegouwen actief is. Niet dat hij voor legalisering van drugs is,
want hij ‘heeft gezien wat voor verwoestende werking sommige drugs kunnen hebben’. ‘Kern van het probleem (van de war on drugs) is dat de consumptie niet wordt aangepakt. Als je die aanpakt, ís er voor de handelaar geen droog brood meer te verdienen’. De reguliere handel neemt in Van Berge Henegouwens ogen de verkoop over. Dat zal drugs wellicht goedkoper maken en wie wil gebruiken ‘hoeft niet meer te stelen’. Wel: arme advocaten en arme rechters, officieren van justitie, beleidsambtenaren en politiemensen. Allemaal brodeloos. Helaas: ‘Lang leve de war on drugs’.
Berge Henegouwen verrast mij met de mededeling dat ‘herstelbemiddeling uit de sharia komt, daarin is sprake van contact tussen de dader en het slachtoffer’. Hij is niet tegen contact tussen de dader en het slachtoffer ‘mits het slachtoffer daar mogelijkheden voor heeft’. En ja ‘het kan soms zonder rechter’. Ook dat komt uit de sharia. Van Berge Henegouwen is nier waarop de scheiding der machten niet tegen een rol van het slachtoffer in de rechtszaal, maar wel tegen een onder druk staat. Sjoerd van Berge rol in het strafproces. De inbreng van Henegouwen herkent dat wel. ‘Er het slachtoffer moet zakelijk zijn en is onder de rechter niks meer heilig’ kan heel goed schriftelijk. Tenslotte en ‘rechters moeten keuzes durven houdt Van Berge Henegouwen een maken’. Maatschappelijke en zeker politieke druk zet rechters vaak klem, pleidooi voor het tot stand komen ‘van een forum van wetenschappers waardoor ze in hun schulp kruipen. Voeg daarbij de neiging om het Open- die zin en onzin van gevangenisstrafbaar Ministerie zaken (zo snel moge- fen (weer, jb) gaan onderzoeken’. ‘We denken veel te vaak dat straffen lijk) te laten afdoen en ‘de rechtstaat de oplossing is.’ staat wel degelijk onder druk’. Van
Niks is meer heilig
Een gesprek dobbert met mij als vragensteller altijd wat heen weer. Van Berge Henegouwen citeert Obama: ‘Er moet meer respect zijn voor de gewezen gedetineerde’. Daarvan zijn er twaalf- tot zestienduizend. Ze worden gemarginaliseerd. Niet voor niks zijn ‘alle bajesen uit de stadscentra verdwenen’. Dat brengt de gedetineerde buiten beeld en daarmee ook de vergelding. Hij maakt geen deel meer uit van de waarneembare samenleving. ‘We straffen dan ook nog steeds hoger, er is steeds meer vergelding’ in plaats van opname in de wereld. Voor de slachtoffers betekent dat dat ‘zij ook de dader niet meer zien’. Slachtoffers en daders leven in een parallelle samenleving. Ikzelf maak me zorgen over de ma-
Bibliotheek, een sociale functie, is binnenkort ook verdwenen.
mr Regter Strafrechtadvocaat uw belang, uw specialist
Uw goed recht mr. N.M.E. (Nathalie) Verpaalen mr. C.G.J.E. (Noortje) Lut Haagweg 391, 4813 XD Breda Postbus 9236, 4801 LE Breda Telefoon 076-5200240
Fax 076-5214895
[email protected] www.verpaalenadvocaten.nl
Wil je een buddy, bel Bonjo
Bijstand in strafzaken in eerste aanleg, hoger beroep, ISD en TBS-verlengingen. Ook te volgen via twitter. twitteraccount: @mrKRegter
Als u met vragen zit, neem contact op: mr Regter Strafadvocaat 045-5602208 of 06-30622592.
[email protected]. Akerstraat 106 te Heerlen. www.advocaatregter.nl
8
Door Ontmoeting en Opvang Resocialisatie (DOOR) Vlissingen Drugspastoraat Amsterdam Amsterdam Een Nieuwe Start Amsterdam
deBonjo februari 2016
column Bellen in Lelystad te duur
Oplossing BonjoBajesPuzzel, van pagina 35.
I
Amsterdam – Uitbreiding van de redactie van deBonjo: Elsemiek van der Hooft (22) sluit zich aan als redactrice. Van der Hooft is voorzitter van de Stichting Juridisch Spreekuur Gedetineerden. Dat is een stichting die bestaat uit studenten van de Universiteit van Amsterdam, die zich vrijwillig inzetten voor gedetineerden. Elsemiek van der Hooft studeert rechten aan de Universiteit van Amsterdam..
L U S
Kinderdoek - 3. Bijbelse figuur - 4. Een zekere - 5. Rijksgrens - 6. Vast - 7. ngstuk - 9. Plus - 10. Geleerd - 12. Noot - 13. Namelijk - 15. Strik - 17. iesport - 21. Deel van hoofd - 22. Eerwaarde Zuster (afk.) - 24. Springstof hterbij - 30. Schoonmaakmiddel - 33. Inhoudsmaat - 34. Stoomschip - 35. eën - 37. Algemeen overleg - 42. Binnen - 43. Snelle manier van sleeën . Inkomstenbelasting - 52. En volgende (afk.) - 56. Gewoonterecht - 58. ge - 61. Moedermelk - 62. Europeaan - 63. Ieder - 65. Frater (afk.) - 67.
colofon
Art direction/vormgeving: Wim Wal design,
[email protected] Druk: Janssen/Pers, Gennep Handling&verspreiding: Lucht Afterpress, Zwolle ISSN: 2352-104X Volgende deBonjo krant verschijnt in april 2016
60
61
62
63
Bestuur Bonjo Roselyne Oudenampsen-Joyal, voorzitter Paul Grijpma Martin Iwema, advocaat
Machteld Aardse Alida Arthur van der Biezen Haye Blaauw Ronald Bos Dirk Daamen Marielle van Essen Daniel Fontein Anneke Foppen Harry de Geest Anne Marie van den Ham Fred Janney Michelle Jongenelen Mieke de Leeuw
59
Directeur Bonjo Jaap Brandligt
Tevens werkten mee:
67
Advertenties: Tien Königs, verkoop advertenties voor deze krant en de website van Bonjo www.bonjo.nl
[email protected]
Redactie Paul Grijpma, hoofdredacteur
[email protected] 06 51 49 63 09 Jaap Brandligt Tien Königs Elsemiek van der Hooft Fokke Stoker Derk Vosgezang
66
Contactadres: Postbus 10109, 1001 EC Amsterdam Tel. 020 665 94 20
[email protected] www.bonjo.nl
Marianne Lochs Esther Maagdenberg Krishma R. Manohar Yehudi Moszkowicz Dini van het Noorden Mariska Pekkeriet Brian de Pree Jillis Roelse Kyra Sacks Hans Smits Michel van Stratum Mark Teurlings Dennis Vlielander Wim Wal Anneke van Wandelen Henk Woudenberg
65
Abonnementen € 25,00 per jaar, losse nummers € 4,50 incl. porto
Hendrik Kaptein, penningmeester Toine Bakemans Renate van Bodegom
69
deBonjo Is een uitgave van Bonjo en verschijnt zes maal per jaar. Oplage: 10.000 exemplaren
rdenkracht - 8. Scheepsvloer - 11. Manier van skiën - 13. Onbekende - 14. terij Nederland - 17. Bladgroente - 18. Muziekinstrument - 20. Wintersport zage - 25. Bevel - 26. Hemellichaam - 29. Vochtig - 31. Sluis - 32. iscipline - 37. Wachthuisje - 38. Gedroogde aren - 39. Haars inziens - 40. else NV - 42. Dierengeluid - 44. Godin - 46. Fries riviertje - 47. Wintersport - 51. Gebed - 53. Heer - 54. Laagwater - 55. Eerste vrouw sport - 64. Takje - 66. Schouwplaats - 67. Ongeveer (afk.) - 68. Hoogste ft.
| E N G L I S H | F R A N Ç A I S | D E U T S C H | I TA L I A N O | E S PA Ñ O L |
Versterking redactie deBonjo
S E K T E
Wim Duisenbergplantsoen 31, 6221 SE Maastricht. T +31(0)43 767 62 13 | F +31(0)43 744 00 14 www.daamen-advocaten.nl |
[email protected]
Machteld Aardse en Kyra Sacks gaan voor onze krant tekeningen/illustraties maken. Kijk alvast op hun site: www.debeeldvormers.nl
S H S T L
U kunt bij Daamen, advocaten. terecht voor alle straf- en beklagzaken en TBS-procedures. We staan cliënten bij in heel Nederland, ook op toevoeging.
Nieuw in onze krant
K N N L A P N O L R I I T T E R E V A D C A S T
Ga voor ervaring en kwaliteit! Mr. Daamen heeft sinds zijn beëdiging bij Moszkowicz (2007) ruim 80 strafzaken gedaan bij de Hoge Raad. In 2014 won hij zes zaken op rij. Ook advocaat Luiten voert regelmatig cassatieprocedures. U vindt een actuele lijst met zaken op onze site. Op verzoek sturen we u deze per post.
neerden mogen daar niet het slachtoffer van zijn. Opvallend is dat de PI Lelystad weigert de tarieven aan gedetineerden te verstrekken, terwijl ze in Norgerhaven bij de telefoon hangen.
D E K F E N M S K I E N A Z O A S W A B K O O B A V O R B E D S E I L E N E E L R E K E
NAAR DE HOGE RAAD IN UW STRAFZAAK?
minuut. In Lelystad is het 0,60 cent. In beide gevallen is Télio de provider. Daar kan het niet aan liggen. Het verhaal is dat Lelystad analoge lijnen gebruikt en Norgerhave digitale. Maar daar mag het niet aan liggen. Gedeti-
P K L A U A L N S S T T S R A C I H I A N A T G S S Z E T O N G
Dirk Daamen is strafrechtadvocaat bij Daamen, advocaten. in Maastricht: 043 76 76 213
De recente casus. Een Marokkaanse gedetineerde belt regelmatig naar Marokko. Daar woont zijn familie. Hij zat eerder in Norgerhave. Daar kostte bellen naar Marokko 0,38 eurocent per
S S E R L A N G A R E B B A T I K N A O R T T R O H T D L E E O R L I N E B IJ E N T F C O R D
In mijn columns van februari en augustus 2014 in deze krant schreef ik al over het recht op bezoek zonder toezicht (BzT) in huizen van bewaring. Het duurde even, maar inmiddels heeft de Nederlandse wetgever de regels in overeenstemming gebracht met het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens: ook niet-veroordeelde gedetineerden hebben voortaan recht op BzT. Dus zit je nog in voorlopige hechtenis en wil je ook BzT? Lees dan vooral verder! Destijds beschreef ik het Varnas-arrest. De heer Varnas had gedurende zijn jarenlange voorarrest in Litouwen meermalen verzocht om BzT met zijn vrouw. Deze verzoeken werden afgewezen, omdat BzT volgens de regels alleen mogelijk was voor veroordeelden. Op 9 juli 2013 besliste het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) dat er sprake was van niet-gerechtvaardigde discriminatie tussen veroordeelde en niet-veroordeelde gedetineerden. Inmiddels is er een tweede arrest van het EHRM over dit onderwerp. In die zaak heeft de heer Costel Gaciu gedurende zijn voorarrest in Roemenië, van één jaar en tien maanden, twee keer om BzT gevraagd. Deze verzoeken werden afgewezen omdat BzT niet was toegestaan voor niet-veroordeelde gedetineerden. Het EHRM oordeelde op 23 juni 2015 dat de bijzonder lange periode die Costel Gaciu in voorarrest heeft doorgebracht zijn gezinsleven heeft verslechterd. Het EHRM vond dat die verslechtering niet te rechtvaardigen is door te stellen dat dit de beperkingen zijn die een detentie met zich brengen. Ook in deze zaak was er volgens het EHRM dan ook geen sprake van een redelijke en objectieve rechtvaardiging voor het verschil in behandeling tussen veroordeelde en niet-veroordeelde gedetineerden: discriminatie! Op grond van deze arresten konden de PI’s het BzT niet meer afwijzen met als enige reden dat een gedetineerde in een huis van bewaring zit. Naar aanleiding van deze uitspraken van het EHRM heeft de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie besloten om bezoek zonder toezicht per 1 december 2015 ook toe te staan in huizen van bewaring die daarvoor in aanmerking komen. Gedetineerden in een normaal beveiligde penitentiaire inrichting kunnen BzT krijgen indien ze voldoen aan de voorwaarden. Daarbij maakt het niet uit of dit een gevangenis of een huis van bewaring is. De voorwaarden staan in de ‘Regeling van de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie van 5 november 2015, nr. 689569, houdende wijziging van de Regeling model huisregels penitentiaire inrichtingen in verband met aanpassing van de voorwaarden voor het verlenen van bezoek zonder toezicht’. Je kunt maximaal één keer per maand BzT ontvangen indien: • je gedurende zes maanden aan een stuk in één of meerdere normaal beveiligde PI’s (gevangenis of huis van bewaring) verblijft, in uitgebreid en extra beveiligde inrichtingen is BzT dus niet mogelijk; • de directeur vindt dat het bezoek redelijkerwijs bijdraagt tot het behoud of het versterken van de banden tussen jou en het beoogde bezoek, en van belang is voor je terugkeer in de samenleving; • de directeur vindt dat de band tussen jou en het beoogde bezoek hecht en duurzaam is; • het bezoek de opsporing en vervolging van strafbare feiten niet verstoort. Hiervoor wordt de mening van het openbaar ministerie gevraagd. Indien je voldoet aan de genoemde voorwaarden heb je dus recht op BzT. Wil je bezoek zonder toezicht? Dien dan een aanvraag in bij de directeur. Ook degene die op bezoek wil komen moet een verzoek indienen. Vind je dat je voldoet aan de voorwaarden, maar wordt het verzoek toch afgewezen? Dan kun je tegen de beslissing van de directeur in beklag bij de beklagcommissie van de Commissie van Toezicht. Daarna kun je eventueel nog in beroep bij de beroepscommissie van de RSJ. Een advocaat kan je in deze procedures (kosteloos) bijstaan. Heb je vragen over bezoek zonder toezicht of een ander onderwerp binnen het detentierecht? Neem gerust contact op met mijn kantoor!
Lelystad - deBonjo heeft er als eens eerder over bericht dat bellen in Lelystad te duur is. We hebben contact gezocht met de PI Lelystad en we hebben het aan de geestelijke verzorgers gemeld. Het lijkt niet te helpen. Daarom vermelden we het hier nog maar eens: stop de hoge belkosten.
U R I N E
Bezoek zonder toezicht nu ook in het huis van bewaring!
Van de redactie
A C H T E R
Dirk Daamen
deBonjo februari 2016
Exter-Art, Rotterdam Het 8ste wonder, Oosterwolde InformatieSteunPunt (ISP)-1ste lijns ggz Haarlem
9
Handen in de lucht uit onmacht
column
Alles goed en niks lukt
Yehudi Moszkowicz
Even alles vergeten met een heerlijke maaltijd
Gedetineerde Albert (gefingeerde naam) zit in detentie. Niemand bestrijdt de rechtmatigheid ervan. Hijzelf ook niet. Maar hij is wel vast van plan nooit meer in de fout te gaan. Zijn moeder is een steunende kracht op de achtergrond. Medio december van vorig jaar mocht hij met een enkelband naar buiten. Voorwaarde was en is dat hij huisvesting heeft. Albert doet in de gevangenis zijn uiterste best een vak te leren. Hij wordt lasser. Het lukt hem nog binnen zittend een baan te krijgen in E. Dè modelgevangene zou je zeggen. Echter: hij kan niet terecht bij zijn moeder, die op een vakantiehuisjesterrein woont en daar niemand erbij mag hebben. Zijn moeder wendt zich tot de Reclassering die toch op aarde is om ex-gedetineerden te helpen op de poten terecht te komen. Dan is er weer
een maar. De Reclassering is er niet om mensen die nog binnen zitten te helpen. Ze hebben een toezichtstaak en ook wel een taak om richting wonen te helpen, maar dat gaat pas in na detentie, dus als iemand buiten is. En Albert zit nog binnen als de kwestie speelt.
Hopeloze cirkel
Zijn moeder probeert bij woningcorporaties in E. te regelen dat Albert er een huis krijgt. Maar de potentiële bewoner is niet bij die gesprekken en als de verhuurder vraagt waar Albert is en moeder naar waarheid vertelt, is de reactie steeds afwijzend. Een gedetineerde, dat doen we niet. E. is ook niet de plaats waar Albert woonde voordat hij in detentie ging. Dus heeft E. even geen boodschap aan resocialisatie van Albert. Hij mag er dan straks wel gaan werken, maar dat pas straks. In E. is ook een ontmoetingscentrum waar mensen die het moeilijk hebben
terecht kunnen. Maar mensen die werk hebben, moeten zelf voor huisvesting zorgen. Helaas: Albert heeft werk. Een hopeloze cirkel en een potentieel noodlottige voor een goedwillende. De baas blijft ook niet eeuwig wachten. Nu ligt er bij de directeur van de PI waar Albert zit een verzoek of hij met enkelband dagelijks heen en weer mag reizen tussen de PI en E. Op het moment dat we dit schrijven, kennen we de uitkomst van het verzoek niet. Maar de regelgeving stemt ons niet hoopvol. We hebben hierover langdurig gecommuniceerd met de Reclassering. Die begrijpen ons probleem, maar steken ook de handen in de lucht uit onmacht. ‘We begrijpen het probleem, maar helaas’. Misschien toch iets voor het gevangeniswezen om eens over na te denken. Jaap Brandligt
deBonjo nu ook kosteloos in alle arrestantencomplexen verkrijgbaar Culemborg - Nu deBonjo een begrip is in het gevangeniswezen, bij rechtbanken, advocaten, gemeentes, woordvoerders Tweede Kamer, Veiligheidshuizen, universiteiten en journalisten, leek het mij een goed idee ons verspreidingsgebied uit te breiden met alle arrestantencomplexen. De redactie en directie hebben dit voorstel overgenomen.Vanaf de uitgave van februari zullen alle ar-
restantencomplexen in het land de deBonjo krant kosteloos ontvangen. Andere goede voorstellen om het verspreidingsgebied van deBonjo uit te breiden zijn welkom en kunnen gericht worden aan Bonjo. Postbus 10109,1001 EC Amsterdam of info@ bonjo.nl. Telefoon (gratis) 0800 3334446
Beste bewoners van de Nederlandse Penitentiaire inrichtingen. Bij het schrijven van mijn nieuwe column was ik aan het denken over een manier waarop ik het lange wachten voor u prettiger zou kunnen maken. Een van de eerste gedachtes die in mij opkwam was -en dat geldt denk ik voor elke man- dat ik bijzonder gelukkig wordt als na een lange dag pleiten in de rechtbank mijn vrouw een heerlijke maaltijd voor me heeft bereid. De stress ebt dan langzaam uit mij weg en na het verteren van deze liefde door de maag ben ik een ander mens. Wanneer u als verdachte voor een rechter moet verschijnen is dat minstens zo heftig voor u als voor een advocaat. Ik heb daarom gevraagd of mevrouw Moszkowicz het recept van mijn favoriete pasta voor u op papier wilde zetten zodat ook u even alles kunt vergeten. Ik hoop dat u net zo zult genieten als ik van deze pasta. Eet smakelijk! Spaghetti a la Emilia Ingrediënten (4 pers): 400 gram spaghetti, 250 (of 1doosje) kerstomaatjes, 400 gram rivierkreeftjes/of garnalen,1 blok geraspte Parmezaanse kaas, 1 rode peper ( let op: soms is een halve genoeg, afhankelijk van hoe pittig de peper is), 2,5 tenen knoflook, 1 courgette en Extra virgine olijfolie Bereiding: Snijd de knoflook en rode peper in dunne plakjes. Snijd de courgette in kleine blokjes en halveer de kerstomaatjes. Kook de spaghetti +/- 8 min. in gezouten water. Zet ondertussen een pan op het vuur en giet daar een flinke scheut olijfolie in (ongeveer 100 ml) Doe daar de knoflook en de helft van de peper in. Fruit dit eventjes en laat de knoflook niet bruin worden. Doe vervolgens de courgette en rivierkreeftjes/garnalen erbij en breng op smaak met peper en zout. Laat dit op een middel/laag vuurtje pruttelen. Proef of de saus naar uw smaak pittig genoeg is. Zo niet, dan kunt u de rest van de peper erbij doen. Voeg de kerstomaatjes 1 minuut voordat de spaghetti gaar is toe aan het geheel. Zodra de spaghetti goed is, deze afgieten. Testen of de spaghetti gaar is kunt u doen door een sliertje tegen de muur aan te gooien, als hij blijft plakken is hij beetgaar. U kunt het natuurlijk ook gewoon even proeven. Doe een beetje olijfolie over de spaghetti en schep de spaghetti vervolgens in de wok. Flink omroeren zodat de ingrediënten in de pan goed verdeeld raken over de spaghetti. Verdeel de spaghetti over de borden en doe de Parmezaanse kaas eroverheen. Tip: In plaats van rivierkreeftjes/garnalen kan men ook stukjes kip gebruiken of enkel de courgette voor een vegetarisch gerecht. Mr. Yehudi Moszkowicz, Moszkowicz Advocaten Utrecht. U kunt ons gratis bellen op 0800 66 60 066.
Tien Königs
24 uur per dag bereikbaar: 06 295 64 706 Gespecialiseerd in complexe zaken, ook pro deo. • drugs • criminele organisaties • fraude • geweld • ontnemingen se habla Español
tijdens kantooruren tel. 010 2 411 511
www.seebregts-saey.nl
10
Kerken en Gevangenen, Utrecht Landelijke Gedetineerden Commissie (Landelijke GeDeCo), Capelle aan den IJssel Mainline Amsterdam
deBonjo februari 2016
Impressies bij anoniem verblijf in bajes
Gevangenen zorgen voor kerstpakket ambtenaren Justitie Hans Smits Den Haag - Alle ambtenaren van het ministerie van Veiligheid & Justitie kregen in december een kerstpakket dat vrijwel geheel gevuld was met attributen die gelinkt waren aan het Gevangeniswezen. Van de blauwe zak die vrijgekomen gedetineerden meekrijgen om hun bezittingen te vervoeren tot een fors blik met door gedetineerden gebakken koekjes, merk In-Mate. Daarbij ook een kookboek dat Herman de Blijker maakte in opdracht van In-Mate, getiteld Herman breekt uit met hoofdstukken als Voor het gerecht (voorgerechten), Zware jongens (Varkens, rund en konijn), In de bak (salade en groente) en Crimineel lekker (nagerechten). Met bijbehorende, door gedetineerden vervaardigde ovenhandschoenen en keukenschort. Een grote ijzeren gevangenissleutel bleek een flesopener.
riode gedetacheerd in de PI Vught. Als Chris No Name verbleef hij op Unit 7, Afdeling D, Cel 12. Op Unit 7 zitten vooral mensen gestart tot maximaal twee jaar. De gedetineerden en bewakers in zijn omgeving wisten van niets waardoor hij, naar eigen zeggen, ‘enorm dicht bij het gevoel kwam van daadwerkelijk opgesloten en veroordeeld te zijn.’
Impressies:
Luchten: Luchten op Unit 7 is zestig minuten, klaar. Geen excuusjes van regendruppels of naar de wc moeten. Als je ja hebt gezegd tegen luchten, zit je daaraan vast. Het was vaak te koud om stil te zitten, dus veel gedetineerden gingen rondjes lopen over het terrein. Een aparte gewaarwording waar je al snel deel van gaat uitmaken. Rondjes lopen is de belichaming van detentie.
Gedrag: Als mensen me vragen of ik me bang en geïntimideerd heb gevoeld, is mijn antwoord zonder meer ja. Echter merkte ik net zo goed dat mensen niet wisten wat ze van mij moesten vinden. Een No Name gooit hoge ogen en er waren genoeg gedetineerden die opkeken tegen het feit dat justitie niet mijn identiteit had, dat ik ze te slim af was of zo. Eenmaal in de gevangenis maakt het vaak niet meer uit wat je hebt gedaan. Het feit is dat je er zit en that’s it. Er lopen jongens rond die opscheppen over wat ze hebben gedaan, puur haantjesgedrag. Je kan beter letten op de stille, rustige jongen, die zijn eigen ding doet. Argwaan en achterdochtigheid heerst.
Contact: De manieren die gedetineerden hebben om met buiten in contact te komen zijn simpel: bellen, brieven en bezoek. Communicatie is een gevoelig, maar cruciaal onderdeel. Er gaat een hoop in mis. Gedurende de vijftien daEten: Een van mijn constante beziggen ben ik op veel manieren geconfronheden was het piekeren en plannen teerd met communicatie en het missen van wanneer ik wat zou eten. Je krijgt daarvan. Bellen heb ik ervaren als iets rond de middag een opgewarmde In het pakket zat ook een uit 2014 daheel dubbels. Het horen van de stem opwarmmaaltijd, met rijst of aardapterend boekje Het zal je maar boeien, van m’n vriendin of moeder deed me pelen afhankelijk van wat je tijdens de erg goed, maar aangezien ik degene was geschreven door Chris Gruijters, toen intake hebt aangegeven. Net daarvoor die het contact moest maken, gaf dat vers afgestudeerd Industrial Designer krijg je ook 12 boterhammen, 6 om 6 aan de TU Eindhoven. Het boekje twijfels en frustraties. Je gaat nadenken wit en bruin, met ’wat’ beleg, een mi- over of je wel gelegen belt, je leert om maakte deel uit van zijn afstudeerproniatuur fruitje en een bekertje yoghurt. uit te gaan van voicemail en alles meer ject. Gruijters beschrijft daarin zijn belevenissen gedurende vijftien dagen Hiermee moet je de avond en ochtend is beter, of je belt twee keer, geeft het als anonieme fake-gedetineerde in Unit doorkomen. Ik had eigenlijk altijd op en later blijkt dat een derde poging 7 van de Penitentiaire Inrichting Vught honger. Als gedetineerde kun je weprecies nodig was geweest. kelijks boodschappen bestellen, maar en later nog eens drie weken meedat kon ik niet. Zonder een gevulde draaien met de bewakers van Unit 3 Chris Gruijters heeft in zijn detentieperekening is het dan ook erg moeilijk. in dezelfde gevangenis. Zijn doel was riode geen enkel moment de ontwerper het opdoen van ideeën voor ontwerpen Je hebt als gedetineerde de kans om kunnen uithangen. In de tweede week ten behoeve van het gevangeniswezen. wat geld bij te verdienen met arbeid, voelde hij zich iets creatiever, maar het Werkzaam voor het Innovatielab SSC- maar dit geld besteden de meesten aan was zeker niet het moment en de plek 1 Gouda werd hij na zijn observatiepe- shag en belkaarten en dan is het al op. om al te beginnen met ideeën te bedenken. De periode waarin hij met bewakers van Unit 3 heeft meegelopen, leende zich er duidelijk wel voor. Hij schrijft: ’Ik kreeg mee wat er in de bewakershokjes gaande was, bouwde vertrouwen op met de desbetreffende gedetineerden en als de deur op slot was en de bewakers ‘rust’ hadden kon ik fijn mijn boekjes volkladderen. Innovatie: Alles wat ik bedenk, betekent nieuwe regels. Innovatie is daarom ook erg moeizaam en traag. Zo is het wel duidelijk dat het tijd is voor digitalisering. Denk bijvoorbeeld aan de omslachtigheid van het wekelijks uitgeprinte boodschappenlijstje van tien A4’tjes die met een vrachtwagen wordt afgeleverd, iedere gedetineerde ontvangt en daar vervolgens twee vinkjes op aanbrengt, voor shag en een belkaart.
Wil je bezoek, een luisterend oor? Bel Bonjo gratis 0800 333 44 46
De dorpsoudsten Alida Er was eens een dorp waar twee mannen de oudste bewoners van het dorp waren. Er was geen dorpeling die niet wist wie de mannen waren. Maar er was ook een verschil tussen de twee. De ene dorpsoudste stond bij alle dorpelingen bekend als de meest verbitterde man die het dorp ooit gekend had. Wanneer je op zijn deur klopte, deed hij zelden open. En wanneer je hem groette op straat, keek hij niet eens op. De andere dorpsoudste echter, stond bij alle dorpelingen bekend als de meest hartelijke man van het dorp. Wanneer je op zijn deur klopte, ontving hij je met warme thee en een luisterend oor. En wanneer hij je groette op straat, kreeg je het gevoel dat je ziel werd gestreeld. Op een dag besloten twee nieuws-
gierige kinderen in het dorp bij beide mannen op bezoek te gaan. Aan beide mannen vroegen zij: ‘Meneer, vertel ons over uw leven. Hoe bent u geworden zoals u nu bent?’ Verbazingwekkend genoeg begonnen beide mannen hun antwoord op dezelfde manier: ‘Kinderen, ik heb al zo veel meegemaakt in dit leven. Ik heb gezien hoe mensen de ergste misdaden pleegden. Hoe mensen elkaar vernederden, mishandelden en zelfs vermoordden.’ De verbitterde man voegde hieraan toe: ‘Ja, ik heb al zo veel pijn en leed meegemaakt dat ik niets anders kan dan vol afkeer afwachten tot de dood mij komt halen.’ Maar de hartelijke man besloot zijn antwoord met de woorden: ‘Na alle leed en pijn die ik heb gezien in mijn leven. Wat kan ik nog anders dan liefde en blijdschap delen met iedereen om mij heen zolang ik nog te leven heb?’
CITAAT UIT:
Strafrechthervorming ‘In de jaren zestig, zeventig en tachtig van de vorige eeuw was er een grote beweging die strafrechtshervorming voorstond. De vooruitgangsgelovigen van die tijd beleden de overtuiging dat criminaliteit zou verdwijnen als de maatschappelijke structuren zouden veranderen. Er was een groot vertrouwen in de mogelijke verbetering van misdadigers. Van die utopie is weinig meer over, die heeft plaatsgemaakt voor een vergeldingsideologie die net zo irreëel is: criminaliteit verdwijnt als je maar harder straft. Er is geen volmaakt strafrechtssysteem. Elke benadering kent zijn tekorten. Misschien dat alleen volstrekt tegendraadse bewegingen iets teweeg kunnen brengen dat ons werkelijk een stukje vooruit brengt’. Uit: Theo van Willigenburg. Gevallen vogel achter de tralies.
Vestiging Haarlem 023 531 10 77 Vestiging Amsterdam 020 41 222 51
deBonjo februari 2016
Motiva Amersfoort Mijn Reclassering, Maastricht Nieuwe Vrijheid, Eindhoven
11
column
Dennis Vlielander
2016 Een nieuw jaar met nieuwe kansen. 2016 is net begonnen en voor elke gedetineerde staat één ding vast; 31 december 2016 wil je niet weer gedetineerd zitten als alle andere mensen feest vieren. Er zijn globaal een aantal groepen gedetineerden.
Mooie kerstdagen voor
deBonjo
Paul Grijpma Amsterdam – Wat een feest was het voor de redactie van deBonjo om vlak voor de Kerstdagen de speciale editie van Vrij Nederland te mogen opslaan en de reportage te zien staan over onze krant. Redacteur Harry Lensink had na overleg met zijn redactie besloten een uitvoerig verhaal te maken over onze krant. Op onze uitnodiging bezocht
hij onze redactievergadering voor ons kerstnummer in café Waterlooplein aan de Rapenburgerstraat in Amsterdam en vervolgens sprak hij nog enkele uren met leden van de redactie. Alles bij elkaar leidde dat tot een mooi, waar verhaal over deBonjo en zijn betekenis onder de titel: ‘Het gaat ons niet om de Holleeders, maar om de
kleine krabbelaars.’ Op de foto van links tot rechts: Redacteur Fokke Stoker, art director Wim Wal, redacteur Derk Vosgezang, redactielid - commerciële afdeling Tien Königs, redacteur en tevens directeur Bonjo Jaap Brandligt en hoofdredacteur Paul Grijpma Foto Maarten Kools
Geen reden somber te zijn
Elke rechterlijke dwaling één te veel Den Haag - ‘Er is geen reden somber te zijn over rechterlijke dwalingen in Nederland.’ Dat zei Leendert Verheij, president van het gerechtshof Den Haag, recentelijk tijdens zijn toespraak ter gelegenheid van de installatie van nieuwe raadsheren in zijn hof.
Verheij signaleerde een groot verschil tussen de beeldvorming over rechterlijke dwalingen en de werkelijkheid. Verheij : ‘Nu wordt soms in de media (klassieke en sociale) de indruk gewekt dat het in ons land rechterlijke dwalingen regent. Maar laten we eens naar de feiten kijken. In 2010 werd voor het laatst in rechte een rechterlijke dwaling vastgesteld. In dat jaar gebeurde dat zelfs twee keer. De zaken Lucia de Berk en Ina Post. Die laatste zaak dateert uit 1987, de eerste uit 2004. Twee zaken
1. Huis van bewaring Voor de gedetineerde in het HvB is het in 2016 wachten op de inhoudelijke behandeling van de strafzaak bij de rechtbank. Vaak duurt dat altijd langer dan dat je hoopt, is het onduidelijk waarom er nu weer een pro forma staat gepland en is er wachten in de regel erg frusterend. Word je geschorst of niet? Moet je meewerken met de reclassering? Moeten er getuigen worden gehoord? Uiteindelijk komt de inhoudelijke behandeling in 2016 met de strafeis en na twee weken wachten weet je eindelijk waar je aan toe bent. Of misschien toch niet als er hoger beroep wordt overwogen. Ook dat hangt af van de vrijspraak, de eventuele veroordeling en de hoogte daarvan. 2016 kan dus vol onzekerheden blijven. 2. Gevangenis Voor de gevangene die het vonnis heeft ontvangen en in hoger beroep gaat is 2016 vooral wachten op de inhoudelijke behandeling van het hoger beroep. Vaak zijn de getuigen al gehoord, is de kans op schorsing minimaal gezien het veroordelend vonnis en is er geen pijl op te trekken wanneer de zaak voorkomt. In de regel is zeker 6 maanden wachten normaal. Maar wat is normaal als je stelt onschuldig te zijn? Je kunt je vaak al wel bezighouden met faseren; al hangt het heel erg af van je eigen gedrag en van de casemanager hoe snel dat gaat. Of beter gezegd hoe langzaam het tegenwoordig gaat. Je volgt allerlei cursussen maar toch kan niemand duidelijkheid geven. Toch biedt 2016 hoop dat je dan toch in ieder geval met verlof mag in 2016 of wel dat het Gerechtshof je naar huis stuurt. 3. Levenslang Dat verlof geldt niet voor gedetineerden met een levenslange gevangenisstraf. Als kantoor staan wij een aantal levenslang gestraften bij en wij hebben hoop dat voor deze groep 2016 in ieder geval gaat inhouden dat er enig perspectief zal onstaan op terugkeer in de samenleving. Europa heeft Nederland meerdere malen op de vingers getikt en in sommige zaken stelt zelfs het OM dat een levenslange gevangenisstraf geen perspectief meer biedt op een terugkeer in de samenleving. Alhoewel het een lang proces gaat worden moet 2016 voor deze groep iets gaan opleveren. De conclusie die getrokken mag worden is dat in 2016 dingen gaan gebeuren die niet te voorspellen zijn. Wil je toch advies over bepaalde gebieden dan kunnen wij als kantoor je altijd helpen; bel 0302900899 of 0641558307.
in een periode van 17 jaar. Sinds 2010 is het daar tot nu toe (vijf jaar later) bij gebleven.’
Verheij noemt elke rechterlijke dwaling er één te veel. Hij wil het onderwerp ook zeker niet bagatelliseren.
‘Maar juist omdat het bij rechterlijke oordelen vrijwel steeds gaat om waarschijnlijkheidsoordelen zal het nooit (en in geen enkel rechtsstelsel) lukken om het aantal absoluut tot nul te reduceren.’
12
Onterecht Gedetineerd, Zuidwolde Paard in Nood Brunssum PI Nieuwegein, Nieuwegein
deBonjo februari 2016
Rechtbank buigt zich over plaatsing in ongepaste instelling
HET GAAT ER NIET OM WIENS FOUT HET IS Elsemiek van der Hooft Rechtbank Amsterdam - Zijn de gevolgen voor u of voor de Reclassering als u tijdens uw VI in een ongepaste instelling wordt geplaatst? De verdachte in deze zaak is tijdens het uitzitten van een forse gevangenisstraf voorwaardelijk in vrijheid gesteld met als bijzondere voorwaarde dat hij moest verblijven in een instelling van Indicatiestelling Forensische Zorg (IFZ). Verdachte kwam echter, op advies van de Reclassering, terecht in een instelling voor drugsverslaafden. Dit terwijl hijzelf zeker geen drugsverslaafde is. Tussen de drugsverslaafden ging het dan ook mis.
niet vaststellen. Vervolgens gaat de advocate in op de bijzondere voorwaarde: Het verblijven in een instelling. Het was volgens haar vanaf het begin duidelijk dat de instelling geen goede plek was voor de verdachte, maar toch werd verdachte daar, tussen de drugsverslaafden, Primaire conclusie geplaatst. Verdachte kon vervolgens De advocate van de verdachte gaat niet in de instelling blijven en werd eerst in op de gestelde overtreding van weggeplaatst, terwijl de Reclassede algemene voorwaarde, te weten: de ring nog geen andere instelling had bedreiging. Zij vindt dat het lastig is gevonden. De primaire conclusie van vast te stellen wat er gebeurd is, omdat de advocate is dat de voorwaarden niet door het ontbreken van een aangifte en zijn overtreden en dat de VI moet herdoor het geven van een officiële waar- leven, maar mocht de rechtbank van schuwing ná de uitplaatsing geen hoor oordeel zijn dat er wel sprake is van en wederhoor heeft kunnen plaatsvin- overtreding van de voorwaarden, dan den. Dat er sprake is van een strafbare zal volgens haar een nieuwe plek moebedreiging kan zij in deze constellatie ten worden gevonden. De advocate zoektocht naar een geschikte woning/ instelling en benutting van de VI. Conform de vordering verzoekt zij vervolgens om de VI te herroepen voor 180 dagen. Wel wil zij dat de 180 dagen worden beperkt als de diagnose voortijds is afgerond.
ij zou binnen de instelling diverse bedreigingen hebben geuit. Als gevolg daarvan zit hij nu alweer een tijdje in een PI. Over het daadwerkelijk herroepen van de voorwaardelijke invrijheidstelling (VI) is ondertussen nog niet beslist en verdachte kan pas weer naar een instelling toe, als er verdiepingsdiagnostiek heeft plaatsgevonden. Waarom de Reclassering verdachte destijds tussen de drugsverslaafden wilde hebben, is niet duidelijk. De officier van justitie vraagt om uitstel van de VI met 180 dagen. Zij meent, in tegenstelling tot de verdachte, dat er strafbare feiten zijn gepleegd, namelijk bedreigingen. Dat de instelling geen aangifte heeft gedaan, maar door wilde gaan met behandelen, vindt zij coulant, maar ook vreemd. Zij vindt het van groot belang dat de VI wordt herroepen, maar zij wil dan wel dat er iets op de korte termijn gebeurt: verdiepingsdiagnostiek door de Reclassering, een
Tekening: De Beeldvormers Machteld Aardse en Kyra Sacks .
ruwe bolster?
“Dankzij het schorsingsrapport van Gerrie heeft de rechter mij onder voorwaarden vrijgelaten! Nu kan ik mijn zaak in vrijheid afwachten en raak ik mijn huis niet kwijt”
uit haar zorgen over de duur van deze plaatsing, aangezien tussen de initiële aanmelding en de plaatsing bij de vorige instelling acht maanden zaten. Zij is bang dat er weinig gebeurt in 180 dagen. Haar subsidiaire conclusie is dan ook om de VI niet uit te stellen, maar de behandeling van de zaak aan te houden, zodat er druk blijft bestaan om een nieuwe instelling te vinden. Er moet volgens haar een andere tussenoplossing gevonden worden dan verblijf in een PI. De officier reageert hierop en zegt dat het haar vooral om de bijzondere voorwaarde gaat. Haar subsidiaire verzoek sluit aan bij het subsidiaire verzoek van de advocate.
enig beraad. De situatie is volgens haar nu dat er niet voldaan kan worden aan de bijzondere voorwaarde en dat ‘het er niet om gaat wiens fout dat is’. De rechtbank houdt de behandeling van de zaak aan voor drie maanden, aangezien de Reclassering niets kan zeggen over de (mogelijk lange) duur van het traject. Het Openbaar Ministerie en de Reclassering dienen volgens haar zo snel mogelijk duidelijkheid te verkrijgen. Verdachte reageert boos en zegt dat de fout van de Reclassering nu in zijn schoenen wordt geschoven. ‘Nóg drie maanden in de gevangenis!’ moppert hij, terwijl hij door de beveiliging wordt meegenomen.
Geen goede plek
En dat ‘mopperen’ is, naar mijn mening, meer dan terecht. Want natuurlijk gaat het er wel degelijk om wiens fout het is: verdachte verblijft immers ondertussen in een PI. Daarnaast heeft de verdachte blijkbaar zelf weinig tot geen fouten gemaakt tijdens zijn fasering. Hij is namelijk niet zomaar voorwaardelijk in vrijheid gesteld. Waarom zijn de gevolgen dan vervolgens voor hem als hij door de Reclassering in een ongepaste instelling geplaatst wordt? Verdachte moet nu in ieder geval weer drie maanden in een PI zitten, terwijl vanaf het begin duidelijk was dat de instelling geen goede plek voor hem was. Daarbij komt dat de rechtbank niet eens vastgesteld heeft dat hij de algemene voorwaarde heeft overtreden. Er is zelfs geen aangifte beschikbaar. In de PI mag hij dan wachten tot de Reclassering wél weet welke instelling bij hem past en hem daar aanmeldt. En als dit aanmelden dan eindelijk is gebeurd, dan mag de verdachte nog eens acht maanden (in een PI) wachten op plaatsing? Gevoelsmatig gaat het er dan wel degelijk om wiens fout het is
De rechtbank beslist vervolgens na
deBonjo februari 2016
Platform Kocon Katwijk PrisonLAW Hoofddorp RESO Amsterdam
13
Waarom zijn er zo weinig aanvragen?
Het is zo belangrijk en zo fijn om bezoek te krijgen Dini van het Noorden Leeuwarden - Zoals ik ooit eerder heb verteld, werd ik bezoekvrijwilligster door een opmerking van een kennis. Toen ik die dame destijds vertelde dat ik met gevangenen schreef in Amerika en zelfs een paar van hen had bezocht, vroeg ze zich af of er in ons land soms geen gedetineerden waren om te bezoeken. Ze had een punt en dus meldde ik me aan bij een bezoekgroep.
dat is toegestaan. Desnoods het hele uur lang, zonder onderbreking. Een poosje mopperen is net zo goed voor het welzijn als af en toe je zegeningen te tellen. Gewoon gezellig kletsen is trouwens ook fijn.
Zo belangrijk, zo fijn
De meeste gedetineerden die mijn collega’s en ik hebben bezocht zullen dat vast met me eens zijn. Al waren de bezoeken soms voor maar korte tijd omdat de gedetineerden niet lang achter de tralies bleven. Maar er waren ook mannen die langere tijd op hun vrijheid moesten wachten. En soms bleven de bezoeken na de detentie nog een poosje aar eerst kwam ik bij doorgaan. Dan werd de gedetineerde of toeval terecht in een ex-gedetineerde bezocht in bijvoorbeeld gespreksgroepje van een Tbs-kliniek of een andere instelling, de humanistisch raadsvrouw. Zij mits dat niet al te ver uit de buurt was. wilde graag dat iemand van buiten de Een paar leden van onze groep doen dat muren deelnam aan de discussies. De gesprekken waren interessant, maar er trouwens nog steeds. waren helaas maar weinig deelnemers. De man van de discussiegroep zei het Dat kwam ondermeer omdat de bijeen- destijds al: ‘Het is zo belangrijk en zo fijn om bezoek te krijgen.’ Dat merkten komsten juist tijdens een bezoekuur wij van de bezoekgroep dus ook. Onze waren. ‘En bezoek,’ zei een van de mannen, ‘is zo belangrijk, zo fijn.’ Dat bezoeken werden en worden gewaardeerd om de aandacht, de gezelligheid ontdekte ik zelf ook toen ik later voor de eerste keer op bezoek ging. De sfeer en om even uit de dagelijkse sleur te zijn. in de bezoekzaal was goed, de meeste Maar zoals men dat in Duitsland zo gedetineerden en hun bezoek waren blij elkaar te zien. Eerlijk is eerlijk, de man die ik bezocht was minder enthousiast. Hij kwam uit Portugal, en de communicatie verliep in het Engels. Dat ging prima, alleen bleek hij minder behoefte aan bezoek te hebben dan ik had gedacht. Toen hij een paar keer helemaal niet kwam opdagen hield ik het voor gezien. Maar de gedetineerden die ik daarna bezocht waren zonder uitzondering blij met bezoek. En dat maakte mij ook blij. Gedetineerdenbezoek is mooi vrijwilligerswerk. Dat vinden mijn collega’s ook. Laat ons maar in de bezoekzaal zitten, laat ons maar gezellig babbelen, en laat ons vooral maar luisteren. ’Onze’ gedeDini van het Noorden. AdvDeBonjo_Opmaak 1 19-09-15 tineerden mogen ook klagen. Echt, 20:26 Pagina 1
melancholiek kan zeggen: ‘Das war einmal’. Want de laatste tijd hebben mijn collega’s en ik het niet druk met bezoeken. Er komen bijna geen bezoekaanvragen meer binnen. Terwijl er in gevangenissen elders in het land wél gedetineerden zijn die graag bezoek willen hebben. Helaas zijn in sommige van die P.I.’s dan juist weer geen bezoekvrijwilligers.
Géén professionele hulpverleners
Waar bij ons het gebrek aan bezoekaanvragen dan aan ligt? We zouden het graag willen weten, want we hebben geen idee. We weten dat de geestelijke verzorgers de gedetineerden op de mogelijkheid van bezoek kunnen wijzen. We gaan er van uit dat dit ook gebeurt. Maar niet elke gedetineerde heeft contact met een geestelijk verzorger. Of andere betrokkenen, PIW-ers, mentors, op de hoogte zijn van het bestaan van de bezoekgroep is ons niet bekend. Ik vraag me zelfs af of de directie dat überhaupt wel weet. Maar als we er van uitgaan dat de gedetineerden weten dat er bezoek mogelijk is en dat er wellicht gedetineerden zijn die graag bezoek willen, hoe zou het dan komen dat er nauwelijks bezoekaanvragen zijn? Een van de mannen die ik heb bezocht vertelde dat hij in eerste instantie dacht dat bij een bezoekaanvraag de hele bezoekgroep hem tegelijk zou bezoeken. En dat leek hem wat te veel van het goede. Later, toen hij hoorde dat het om één op één bezoeken gaat, diende hij alsnog een bezoekaanvraag in. Een andere reden van het gebrek aan
bezoekaanvragen kan zijn dat men denkt dat de bezoekvrijwilligers een soort van hulpverleners zijn. En met de hulpverlening hebben veel gedetineerden al genoeg te maken. Dus voor de goede orde: wij zijn géén professionele hulpverleners, wij worden niet betaald, wij zijn vrijwilligers. We doen dit vrijwilligerswerk omdat we denken dat aandacht en contact met de buitenwereld goed is voor een mens. En door de positieve reacties van de gedetineerden die we hebben bezocht, ga ik er van uit dat die gedachtegang wel klopt. In Amerika, waar ik een aantal keren op bezoek ben geweest in overvolle
gevangenissen, krijgen de meeste gevangenen vrijwel nooit bezoek. En ze willen het zo graag, ze zouden er bij wijze van spreken een moord voor willen plegen. Een groot verschil met ’onze’ PI. Waarom hier toch zo weinig bezoekaanvragen zijn is dus de grote vraag. Het is gissen naar een antwoord en wie het weet mag het zeggen. Wie bezoek wil, kan zich altijd melden op het gratis telefoonnummer van Bonjo 08003334446, of schrijven naar Bonjo, postbus 10109, 1001 EC Amsterdam
CITAAT UIT:
Reclassering dient overbezorgde samenleving ‘Gevangenen vrezen de reclassering en ik weet nu waarom. Niet vanwege het doodse kantoorgebouw waar je je op de eerste verdieping moet melden. Niet vanwege de confrontatie met andere verdachten en veroordeelden die op plastic kuipstoeltjes zitten te wachten. De reclassering wordt gemaakt door reclasseringsmedewerkers. Oorspronkelijk waren zij er om gedetineerden te helpen om weer een plekje te kunnen veroveren in de samenleving. De reclassering hielp je als je je baan verloor of je huis. De reclassering
stond op een bepaalde manier aan de kant van de gedetineerde. Nu heeft de reclassering de taak om recidive, herhaling van delicten, te voorkomen. De reclassering dient in de eerste plaats de overbezorgde samenleving en daarom kunnen reclasseringsmedewerkers verregaande controle uitoefenen wanneer een rechter vonnist dat je je onder toezicht van de reclassering moet stellen.’ Uit: Theo van Willigenburg. Gevallen vogel achter de tralies.
Straat Consulaat Den Haag Den Haag St. Bureau Maatschappelijk Herstel & Rehabilitatie, Den Haag Steunpunt Gevangenispastoraat, Amsterdam
14
deBonjo februari 2016
column Waar blijft
Marielle van Essen
Verbod op dynamische verkeerscontroles De afgelopen maanden zijn mij herhaaldelijk dossiers onder ogen gekomen waarbij sprake was van een zogenoemde dynamische controle. Hierbij wordt een auto langs de weg gezet, danwel de bestuurder van een stilstaande auto wordt aangesproken door agenten in het kader van een zogenaamde verkeerscontrole. Er wordt niet enkel gevraagd om ID en rijbewijs, maar de bestuurder en passagiers wordt het hemd van het lijf gevraagd. Hoe men aan die auto komt, merkkleding betaalt, welk werk iemand doet, wat hij daarmee verdient. Er worden foto’s gemaakt van de auto, de passagiers, foto’s van hun documenten, TomTom’s uitgelezen, in telefoontjes gekeken en aangedrongen op een doorzoeking van de auto. In feite zijn dit een soort fishing expeditions. Acties waarbij pro actief wordt gezocht naar mogelijke strafbare feiten zonder enige aanwijzing daartoe. Die acties hebben niets te maken met een verkeerscontrole. En wie worden er meestal langs de weg gezet? Juist ja, mensen met een niet Nederlands uiterlijk. Nu heeft het Gerechtshof Amsterdam op 21 december 2015 een prachtig arrest gewezen. In dit arrest geeft het Hof het Openbaar Ministerie een veeg uit de pan. De controles zoals ik net omschreef zijn niet toegestaan, zijn misleidend voor burgers, namelijk geen verkeerscontroles maar de politie is eigenlijk op zoek naar strafbare feiten, aldus het Hof. Dat het Openbaar Ministerie niets doet om deze handelwijze te stoppen neemt het Hof het OM eveneens kwalijk. Het Hof heeft daarom bevolen dat het belastend bewijsmateriaal dat uit deze actie werd verkregen - een partij hennep - moest worden uitgesloten van bewijs, waarna vrijspraak volgde.Dat de bestuurder van de auto toestemming had gegeven die auto te doorzoeken maakte voor het Hof niet uit. Reden voor mij om vorige week in een soortgelijke zaak ter zitting dit zelfde verweer te voeren. Bij een soortgelijke verkeerscontrole werd in de auto van mijn cliënt een flink geldbedrag en een hoeveelheid cocaïne gevonden. De politie controleerde niet uitsluitend de documenten van cliënt en zijn bijrijder, maar de politie ging na een verkregen toestemming op zoek naar verborgen ruimtes. De auto werd van binnen letterlijk uit elkaar getrokken.Ik heb bewijsuitsluiting en daarmee vrijspraak bepleit. Volgende week is de uitspraak. Ik heb echter ook een cliënt die al meerdere malen voor diezelfde soortgelijke verkeerscontroles langs de weg is gezet. Ook het hemd van het lijf gevraagd en de auto doorzocht, nooit iets strafbaars gezien of gevonden. Maarja, het is een Nederlandse Marokkaan met een goed inkomen, en kennelijk verdacht Omdat niets strafbaars wordt gevonden komt zo’n zaak niet voor de rechter. Deze cliënt is het zat en vroeg mijn hulp. Een soortgelijke kwestie is eerder bij de Nationale Ombudsman neergelegd, die vaststelde, dat deze handelswijze niet door de beugel kan. Kortom, het is tijd voor een verbod op deze dynamische controles. Ik heb hiertoe een brief opgesteld voor de Korpschef van regio Amsterdam Amstelland waarvan afschrift zal worden gezonden naar het College van Procureurs-Generaal. Ook zal ik de kwestie neerleggen bij het College bescherming persoonsgegevens. Ik hoop in de toekomst te kunnen berichten dat dergelijke ’controles’ verleden tijd zijn.Tot die tijd raad ik u aan om in die zaken verweer te (laten) voeren, zodat u niet onnodig wordt gestraft!
de verdachte? Gewoon vergeten! Amsterdam - Gemiddeld twee keer per dag wordt een verdachte niet opgehaald voor zijn rechtszaak. Hij wordt gewoon vergeten, met vertragingen in de rechtszaak tot gevolg, blijkt uit cijfers van de Raad voor de Rechtspraak.
zeiden: ’als u niet op tijd naar uw rechtszaak wordt gebracht, gaan wij u niet langer vasthouden’. Dat heeft toen even geholpen, maar kennelijk In 700 tot 800 van de gevallen blijkt is het door de tijd weer wat verslapt het transport niet eens aangevraagd allemaal. Ik kan me voorstellen dat door de Dienst Vervoer en Ondersteurechters er zo geïrriteerd door raken Geïrriteerd ning, aldus blijkt uit de cijfers. ‘In dat ze weer principiële beslissingen gerechtelijke kringen wordt de dienst ‘Vooral de kosten zijn een groot gaan nemen en mensen naar huis probleem,’ zegt Van Oosten. Maar het gaan sturen. inmiddels zelfs al de Dienst Vertrakan ook tot een opeenstapeling van ging en Oponthoud genoemd,’ zegt Op Schiphol hebben ze een rechtbank advocaat Geertjan van Oosten van de irritaties leiden. ‘Ik heb het even nagemaakt met een huis van bewaring gekeken, maar in 2003 hebben rechNederlandse Vereniging van Straferaan vast. Dan hoeven mensen niet ters op een gegeven moment zelfs rechtadvocaten bij BNR Nieuwsrameer te worden gebracht. Die kunnen maar mensen naar huis gestuurd. Ze dio. Het probleem begint wat hem gewoon naar de zitting lopen. betreft met het feit dat de huizen van bewaring zich vaak op grote afstand van de rechtbanken bevinden. Gevolg: er moet soms urenlang gewacht worden. ‘Iedereen zit op de gang te wachten tot de verdachte er is.’
Hartenkreet: Rechtspleging is genadebrood Van de redactie
de rechtsstaat wordt uitgekleed. Het ging over al die bezuinigingen die Amsterdam - Het is al weer een de politiek aan al die zaken die met tijdje geleden dat professor Wouter de rechtsstaat te maken hebben, Veraart van de Vrije Universiteit oplegt. Veraart had het over een van Amsterdam zijn Gerbrankoehandel. ‘De rechtspleging lijkt dylezing hield. Het ging over de een kostenpost geworden’. Hij vindt rechtsstaat. Pittige uitspraken: het vernederend dat de rechtspraak ‘Een vrije rechtspraak en een vrije jaar in jaar uit moet bedelen om advocatuur moeten de politiek in geld. ‘Kennelijk ziet Den Haag niet de benen bijten’ en ‘rechtspraak is dat de rechtsstaat een moreel kader genadebrood geworden’. biedt’. Hij besloot met de hartenkreet ‘Advocaten en rechters moeten ongeHet ging over de onbereidheid van stoord kunnen werken. De rechtsde politiek om ervoor te waken dat staat is compleet, anders zal er geen
Mr. Mariëlle van Essen, Advocaat Koehandel!
rechtsstaat zijn’. We hebben er in deBonjo herhaaldelijk op gewezen dat ook wij vrezen dat de kwaliteit van de rechtsstaat op het spel staat. De scheiding der machten staat onder druk. Den Haag bemoeit zich met uitspraken van rechters, wil dat althans graag doen. Gedetineerden zijn een kostenpost. De vergoeding van advocaten daalt en daalt. Voor gedetineerden zonder geld wordt de rechtsgang bedreigt. Inderdaad: rechtspleging wordt genadebrood eten, waarbij de rijkere wetsovertreders op voorsprong staan.
deBonjo februari 2016
Stichting Duurzame bewustwording, Asten Stichting Eigen Kracht Centrale, Zwolle Stichting Juradi
15
Bonjo in Georgië
De oude Sovjetstaat kent geen actieve vrijwilligers
Van de redactie Tbilisi (Georgië) - Ons Bonjo-lid Mainline is betrokken bij een project dat door de Europese Unie in Georgië draait. Partners erin zijn de Aids Fundation East West, het Center for Information and Counseling on Reproductive Health Tanadgoma uit Georgië zelf en dus Mainline. Het project luistert naar de mooie naam: ‘Back to society: establishing social bureaus for former prisoners, prisoners and probations, including drug users’.
wat doet Bonjo in de gevangenissen en daarbuiten en daarna, wat doet Bonjo voor drugs afhankelijken, welke rol speelt het gouvernement en welke resultaten worden er geboekt?
Eye opener
De klus om over wat Bonjo allemaal met en voor gedetineerden en ex-gedetineerden doet, uit te leggen, ging naar Jaap Brandligt, die daar ook expliciet door Mainline voor gevraagd werd. Dus heeft hij op de slotconferentie van het project verteld wat voor een club Bonjo is. Een vereniging die het moet hebben van vrijwilligers. Die doen een aantal belangrijke dingen voor gedetiIn de praktijk van het project is het neerden zoals gesprekken in de gevanneergekomen op druggebruikers en genissen, als buddy dan wel maatje hoe die weer in de samenleving terug binnen en buiten de gevangenissen, kunnen komen. En dat in een wereld tijdelijke huisvesting en toeleiding waarin de politie dominant op jacht is van bajes naar arbeid. De kern van het naar drugsgebruikers, waarin reclasBonjo-denken is dat wonen, werken en sering de voornaamste socialiserende wederhelft (in Georgië heette dat nog instantie is. Mainline is er als partner bij, omdat Mainline ook internationaal gewoon wijf) , belangrijk zijn voor het een naam heeft op het gebied van harm terugkomen in de wereld buiten. Dus passeerde huisbewaring, dus passeerde reduction. Voor wie dat niks zegt: het contactbureau, dus passeerden de gezond drugsgebruik. Voor Mainline achterblijvers, dus passeerde de ideale was Machteld Busz de projectleider vorm van RIC’s. Al die dingen die daar. Enige tijd geleden werd Bonjo onze vrijwilligers met enthousiasme, door Mainline benaderd om op de toewijding en deskundigheid doen. slotconferentie van het project een Brandligt benadrukte de winst van juist bijdrage te leveren. De vragen die aan Bonjo gesteld werden, waren: wat voor deze vorm van vrijwilligersinzet boven programma’s heeft Bonjo om gevange- vormen van geïnstitutionaliseerde clubs zoals de probation officers in Genen en ex-gevangenen te begeleiden, orgië. Wij zouden dat de reclassering heeft Bonjo een speciaal soort gids,
M.W. Bouwman STRAFRECHTADVOCAAT • alle strafzaken en beklagzaken • internationaal strafrecht • VOG-zaken Telefoon direct: 06 42 24 24 21 www.advocatenkantoorbouwman.nl ENGLISCH - FRANCAIS - DEUTSCH - PAPIAMENTO
noemen. Je ziet het ook in Nederland. Reclassering is gebonden aan opdrachten, heeft een relatie met het strafrecht en dat belemmert in de acceptatie door gedetineerden en ex-gedetineerden. De winst van vrijwilligers is dat die op andere wijze een relatie kunnen aangaan met de (ex-)gedetineerden. Dat was toch eigenlijk de voornaamste eye opener voor de aanwezigen.
Bonjo-handen jeuken
In Georgië kennen ze geen actieve vrijwilligers. Dat is toch wel een heel Hollandse verworvenheid waar we heel blij mee mogen zijn. De vragen achteraf gingen daar ook over. Maar er werd bijvoorbeeld ook gevraagd of werkgevers die ex-gedetineerden op weg helpen weer aan het werk te gaan daarvoor belastingvoordelen krijgen. Dat dit niet zo is, maar dat het uit maatschappelijk verantwoordelijkheidsgevoel gebeurt, wekte verbazing. Onze participatiemaatschappij waar veel op aan te merken is, zou daar een gedroomde wereld kunnen zijn. Jammer dat we er eerst in de afrondende conferentie bij kwamen, waardoor we in het eindrapport dat al klaar was voor deze happening, niet voorkomen. De Bonjo-handen jeuken om er met een Bonjo-ploeg heen te gaan. Wij hebben deskundigheid, vaardigheden en een netwerk in huis dat ook voor (ex-)delinquenten daar veel op kan leveren.
Mark Teurlings
column
Weet je waar een rechter een hekel aan heeft? Rechters zijn ook maar mensen. Natuurlijk weet iedereen dat maar ik merk vaak genoeg dat verdachten het niet beseffen. Daarom geef ik in deze column wat belangrijke tips. Vroeger adviseerden advocaten heel vaak aan een cliënt om zich vooral zoveel mogelijk op het zwijgrecht te beroepen. Dat kan soms handig zijn. Zeker als er een goede uitleg aan de beschuldiging kan worden gegeven of wanneer je met de advocaat samen ervan overtuigd bent dat je een procedurefout hebt ontdekt waardoor de rechter niet meer aan een echte inhoudelijke beoordeling kan toekomen. Maar in veel zaken is het beroepen op een zwijgrecht helemaal niet handig. In een zaak een tijd geleden werd het zwijgen zelfs tegen iemand gebruikt als bewijs. De verdachte had een strippenkaart bij zich die was afgestempeld in Hilversum waar een feit was gepleegd maar de Amsterdammer wilde niet uitleggen hoe dat mogelijk was. Omdat de man geen uitleg gaf concludeerde de rechtbank dat hij wat te verbergen had en werd het zwijgen tegen hem gebruikt. Het zwijgen of erger ontkennen heeft helemaal geen zin als het bewijs overduidelijk is. Sommige advocaten, vroeger meer dan nu, zeiden dan ’Van bekennen is nog nooit iemand beter geworden.’ Los van het feit dat dit niet waar is, kun je er wel veel slechter van afkomen door een feit te ontkennen of erover te zwijgen terwijl de rechter de volle overtuiging heeft dat je het hebt gedaan. Het gevolg kan zijn dat vele rechters een veel hogere of zwaardere straf opleggen dan deze zou hebben gedaan wanneer het feit was bekend en er een bepaalde uitleg aan was gegeven. Rechters waarderen niet alleen de eerlijkheid maar ook berouw. Als iemand spijt betuigt en het op zo’n manier doet dat de rechter het gelooft, dan kan dat goede gevolgen hebben voor een straf. Als het slachtoffer van het feit een bloemetje of brief is gezonden of je geeft aan dat je dit graag wil doen als de rechter daar geen problemen mee heeft en je dit doet zodra de rechter toestemming geeft en je dit eventueel via jouw advocaat wil versturen, dan schiet de straf mogelijk omlaag. Ik weet dat er rechters zijn die in gevallen waarin sprake is van een bekentenis en oprechte spijt, het liefst nooit een gevangenisstraf opleggen en volstaan met een geheel voorwaardelijke straf. Maar ik weet ook dat die rechters je keihard straffen als je ze voorliegt of de zaak frustreert. Dus maak met jouw advocaat een goede afweging over jouw procesopstelling en houding. Besef dat een rechter een mens is en de mens in jou wil zien. Wees uiteraard netjes en spreek met respect. Maar maak ook zorgvuldig gebruik van jouw laatste woord. Het is het laatste wat de rechter hoort voordat hij of zij een beslissing neemt. En ik weet van rechters dat ze dit laatste woord zeer serieus nemen. Dus als daar nog iets van spijt of berouw in kan zitten of zelfs bij een ontkenning wat woorden waarin je duidelijk maakt dat je er alles aan doet om nooit meer voor de rechter te hoeven verschijnen, dan kan dat zeer positieve gevolgen voor de beslissing hebben. Heel veel succes!
Mark Teurlings, Straf- en echtscheidingsadvocaat.
TEURLINGS & ELLENS A D V O C AT E N
voor al uw strafzaken Willemsparkweg 193 1071 HA Amsterdam T 020 420 14 75
[email protected] www.teurlingsellens.nl
Stichting Moria, Nijmegen Stichting Profor, Amsterdam Stichtig Tijdelijk Eigen Kamer (STEK) Amsterdam
Drie hamvragen
16
Elsemiek van der Hooft Amsterdam – Vaak ziet de Stichting Juridisch Spreekuur Gedetineerden tijdens de spreekuren in de Penitentiaire Inrichting (PI) Almere en PI Alphen aan den Rijn dezelfde vragen terugkomen. Hieronder de uitwerkingen van drie vragen.
1. Ik ben katvanger geweest. Hoe krijg ik kentekens van mijn naam?
Als er boetes voor een kenteken binnenkomen, dan sturen wij een brief naar de Rijksdienst voor het Wegverkeer
(RDW) t.a.v. afdeling APR, Postbus 30000, 9640 RA Veendam. Met deze brief verzoeken wij de RDW het kenteken van de naam te halen. Dit heeft geen terugwerkende kracht. De brief met daarin de reactie van het RDW, sturen wij door naar het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) met daarbij een begeleidende brief met het verzoek om ambtshalve, met terugwerkende kracht, de boetes van de naam te halen. Om een boete te schorsen, dient er voor de eerste herinnering een schorsing te worden aangevraagd bij het RDW. Hiervoor moeten wij op de website van het RDW inloggen met de DigID van de desbetreffende gedetineerde. Omdat dit voor de eerste herinnering moet gebeuren, komt er zeer zelden een gedetineerde voor in aanmerking.
2. Ik wil overgeplaatst worden Er kan een verzoek om overplaatsing gedaan worden. Krachtens art. 18 Penitentiaire beginselenwet (Pbw) kunnen gedetineerden zelf een verzoek indienen om naar een andere PI of afdeling te worden overgeplaatst. Het verzoek wordt bij de selectiefunctionaris ingediend. Dit kan via de directeur van de PI waar men verblijft. Die stuurt het dan door naar de selectiefunctionaris. Het kan ook naar het Ministerie van Justitie gestuurd
? ??
ADVOCATEN
PLASMANADVOCATEN.NL 0206731548
worden per gewone gefrankeerde post. Indien het verzoek gaat om een overplaatsing binnen de PI of naar een afdeling die van de minister geen bijzondere bestemming heeft gekregen, dan is dat een interne verplaatsing en beslist de directeur zelf. Reageert de directeur niet, of negatief, dan kan daartegen een klacht als bedoeld in art. 60 Pbw worden ingediend. Een verzoek vereist dat het ‘met redenen omkleed’ is en het verzoek moet schriftelijk worden gedaan. Als de gedetineerde beschikt over rapporten van een gedragsdeskundige of arts die het verzoek ondersteund, dan dient dat meegestuurd te worden. De selectiefunctionaris dient binnen zes weken te beslissen op het verzoek (art. 17 lid 4 Pbw). Mocht het verzoek om overplaatsing worden afgewezen, dan is beroep mogelijk: een beroepschrift tegen afwijzing van het verzoek staat namelijk open op grond van art. 72 Pbw. Het beroepschrift dient ‘met redenen omkleed’ te zijn en het dient binnen zeven dagen na afwijzing ingediend te worden bij een beroepscommissie uit de Raad voor Strafrechtstoepassing (RSJ). Het beroepschrift kan worden ingediend via de directeur van de PI waar de betrokkene verblijft, maar het kan ook rechtstreeks worden toegezonden aan de RSJ in een gefrankeerde envelop. Als een verzoek tot overplaatsing naar een bepaalde inrichting/ afdeling wordt afgewezen door de selectiefunctionaris, dan kan dat verzoek zes maanden na afwijzing opnieuw worden ingediend, ook als er nog geen beslissing is gekomen op het beroep tegen de eerdere afwijzing (art. 18 lid 4 Pbw). Voor een verzoek tot overplaatsing naar een andere inrichting dan in het eerdere verzoek gemeld, geldt deze zes maanden termijn niet.
3. Ik wil een betalingsregeling met het CJIB treffen Rechtsboven op een boete (of een uit-
draai daarvan) staat een letter. T = een transactie,
M = een verkeersboete, O = een strafbeschikking en
S = een boetevonnis. Een betalingsregeling bij het CJIB is alleen mogelijk als uw aanvraag aan een aantal voorwaarden voldoet. Vanaf 1 juli 2015 is het mogelijk om een verkeersboete in termijnen te betalen. Het gaat daarbij om een boete voor verkeersovertredingen (M), die is opgelegd op grond van de Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (Wahv). Om voor betaling in termijnen in aanmerking te komen, gelden een aantal voorwaarden. Voldoet u aan deze voorwaarden, dan kunt u via een webformulier een aanvraag voor betaling in termijnen indienen. Wanneer de aanvraag wordt toegekend, ontvangt u van het CJIB een brief waarin staat dat u de boete binnen een bepaalde periode in drie termijnen mag voldoen. Voor andere boetes geldt dat u een betalingsregeling kunt aanvragen voor: een strafbeschikking, een door de rechter opgelegde boete, een schadevergoedingsmaatregel, een ontnemingsmaatregel, een Europese boete, een Europese confiscatiebeslissing, en een boete voor een verkeersovertreding (in combinatie met een of meer andere soorten boetes uit bovenstaande opsomming). Hebt u in afgelopen twaalf maanden eerder een betalingsregeling gehad bij het CJIB? Dan is een volgende betalingsregeling alleen mogelijk als u die regeling stipt bent nagekomen. Het bedrag waarvoor u een verzoek indient, moet daarnaast € 225,- of hoger zijn en de vervaldatum van de tweede aanmaning moet nog niet verstreken zijn. Verder geldt dat het CJIB geen uitstel van betaling voor onbepaalde tijd verleent en niet akkoord gaat met voorstellen om het openstaande bedrag of een deel daarvan kwijt te schelden. Bronnen: Bajesboek en www.cjib.nl.
Een kunstwerk, tekening, songtekst of gedicht gemaakt? Stuur het op naar Bonjo. Een grote kans dat het in de krant komt.
Marcel Heuvelmans, oud politieman en ruim 20 jaar strafrechtadvocaat.
HEUVELMANS
deBonjo februari 2016
Heuvelmans Advocaten Burg. van Rijnsingel 15 5913 AN Venlo Tel. 077 39 82 100 Fax 077 35 13 166 www.heuvelmansadvocaten.nl
Postbus 10109 1001 EC Amsterdam
Advocaat brengt geestverruimend lekkers binnen gevangenispoorten
Heerhugowaard - Veel Nederlandse gevangenen zullen zich zo’n advocaat wensen, die een zakje wiet meeneemt als hij de gevangenis komt bezoeken. Maar desalniettemin heeft een strafpleiter een waarschuwing aan zijn broek gekregen van de Amsterdamse Raad van Discipline, nadat hij in Heerhugowaard door de mand viel met softdrugs aan boord. Sappig verhaal natuurlijk, want je verwacht nog wel dat gevangenen wat wiet en hasj krijgen toegespeeld via hun vrienden en familie als die op bezoek komen. Maar een advocaat die wat geestverruimend lekkers meeneemt binnen de gevangenispoorten… dat zal niet vaak voorkomen. Wel in de Penitentiaire Inrichting Heerhugowaard dus, waar advocaat X zich meldde voor een gesprek met een cliënt. Bij de standaard controle viel er pardoes een zak wiet uit zijn zak, vijf gram, dus dat is dan wel weer precies de toegestane hoeveelheid die een individu bij zich mag hebben volgens de Nederlandse Opiumwet.
Nooit gerookt
Maar zoals het een goede advocaat betaamt heeft deze ook een uitstekende verklaring voor de aanwezigheid
van de wiet. We citeren de teamleider beveiliging van de PI: ‘Ik heb de advocaat zelf gesproken. Deze was zichtbaar geschrokken en vertelde dat hij het weekend met kennissen op stap was die het zakje op straat hadden gevonden. Meneer vertelde dat hij het herkende als wiet en had het in zijn zak gestopt. Hij gaf aan zelf nog nooit gerookt of gebruikt te hebben, waarop ik vroeg hoe hij het dan herkende. Daarop vertelde hij dat hij wel eens vrienden over had uit Amerika die hier dan wel eens naar de koffieshop gingen. Hij vertelde dan ook dat hij het dan eventueel aan hun wilde geven als ze weer over waren.’ De Raad van Discipline verklaarde (waarschijnlijk na te zijn uitgegniffeld) het volgende: ‘De raad is van oordeel dat verweerder, door een zakje, waarvan hij zelf zegt dat hij vermoedde dat er wiet in zat, bij zich te dragen toen hij een cliënt in de PI wilde bezoeken, heeft gehandeld zoals een advocaat niet betaamt.’ Dat betekent dus dat hij de kosten van het proces moet betalen € 600,- in totaal en een waarschuwing aan zijn broek heeft hangen. Bron: Stolling Stoned.nl, on-line informatie- en entertainmentplatform voor blowers en growers.
EEN bEvrijdENdE kijk op uw zaak Uw strafrechtspecialisten: Mr. M.G. Pekkeriet (06) 15 05 26 78 Mr. A. Foppen (06) 25 05 14 14 zwoLLE | apELdoorN | HEErENvEEN | aSSEN | GroNiNGEN www.dommErHoLt.NL
Stichting Visie R, Lisse Stichting Vrouwen en Welzijn, Geleen Stidag, Zwolle
deBonjo februari 2016
Jonge Veelplegers: gewoon opsluiten
Kamerlid Van Oosten: ‘Treurig dat ze niet weten welke kansen dit land biedt’
17 Advokatenkollektief Rotterdam Gespecialiseerd in bescherming van burgers tegen de overheid De beste advocaten voor strafrecht en detentierecht Martin Iwema Reinier Feiner Katja Logtenberg
telefoon 010 465 09 66
[email protected] www.advokatenkollektief.com
Een nieuwe start helpt tijdens en na detentie
Van Oosten voor de tralies.
Jaap Brandligt Rotterdam - Al weer een tijd geleden hebben Ido Weijers en Diane van Drie een studie gepubliceerd over jonge veelplegers: Stoppen of volharden. Nu al weer een paar edities van de deBonjo geleden heb ik er een gesprek over gehad met het Tweede Kamerlid Ahmed Marcouch van de PvdA. Het leek me de moeite waard de coalitiepartner - de VVD - over hetzelfde onderwerp te bevragen. Zo gedacht, zo gedaan. Op naar de Tweede Kamer in Den Haag dus. De oude ingang uit mijn verre verleden. Binnenhof 1 en niet de blinkende ingang aan Plein. Leuk om weer eens op die manier de Tweede Kamer in te lopen. Deed me in veel opzichten aan een redelijk ver verleden denken. Maar dat doet feitelijk voor dit verhaal niet ter zake. Ik kwam bij Foort van Oosten uit, de woordvoerder op dit terrein. En daar - wat een eer voor me als eenvoudige redacteur van deBonjo - was ook Laura Huisman, voorlichter van de VVD-fractie.
Gewoon opsluiten
Mijn leidraad voor het gesprek met Van Oosten waren de conclusies die Weijers en Van Drie in hun boek hebben getrokken. Dat begon met wat de auteurs kale detentie noemen voor hen die niet willen verbeteren, om het zo uit te drukken. Dat was een vorm van
op de knop drukken bij Van Oosten. ‘Je moet ze hun drijfveer afnemen, de auto waarmee ze goede sier maken en andere pronkstukken.’ Door deze onverkorte helderheid kwam er meteen een gesprek op gang dat een eigen dynamiek kreeg en waarin Van Oosten steeds glashelder was. ‘Geen taakstraffen’, bijvoorbeeld. ‘Gewoon opsluiten en ze hun spullen afnemen’. Van Oosten twijfelt eraan dat taakstraffen bij deze veelplegers helpen. ‘Je moet een systeem creëren, waardoor ze voelen dat ze fout zitten’. Van Oosten was recent bij de reclassering geweest en daar had hij veel geleerd over de omgang met veelplegers. Als Rotterdammer is hij voor wat het Rotterdammodel is gaan heten. ‘Als je niet in de buurt past, dan moet je daar weg. Buurten hebben al genoeg last van allerlei overlasttypes. De wijk kan onderdeel van het probleem zijn, doordat de jongere die daar terug komt gemakkelijker in oud gedrag vervalt’. En ja, ook ‘financiële curatele’ ziet hij als een mogelijkheid. Zeker als er vier of vijf vermogensdelicten gepleegd zijn. ‘Uiteindelijk moet duidelijk worden gemaakt dat je moet werken voor je geluk.’ In situaties rond veelplegers is Van Oosten voor één optredende overheid. Niks terugtredend, zoals uiteindelijk in allerlei zaken toch het credo is van de VVD.
Kwartje
Het gesprek blijft een beetje rond dat
thema hangen. Opnieuw komt ‘kaal opsluiten’ te voorschijn. Van Oosten denkt dat ‘repressie meer werkt dan resocialiseren’. Hij vraagt zich af ‘wat die gasten toch drijft, wat maakt dat ze de wet overtreden’. Hij vindt ‘het moeilijk te accepteren dat de wijk een verklaring is’. ‘Je moet het wel zelf willen, beter gaan leven. Je moet ook willen werken voor je bestaan. Er zijn ongelooflijk veel banen in het Westland.’ En: ‘Een dubbeltje kan dan wellicht een kwartje worden’. Van Oosten is er niet tegen dat de overheid zich achter de voordeur met gezinnen bemoeit. Alleen dan kun je als overheid je verantwoordelijkheid nemen. ‘Een ieder is natuurlijk zelf verantwoordelijk, maar een integraal denkende overheid kan gegevens uitwisselen.’ Opnieuw komt de Rotterdamwet langs. En veel vertrouwen in de reclassering om veelplegers op de goede weg te krijgen of erheen te leiden. Van Oosten ziet niks in dingen als de top 600 of de top 1000 of hoe dat in welke plaats ook heet. ‘Niet doen,’ zegt hij. ‘Jongeren vinden het vaak stoer op zo’n lijst te staan. Dan werkt het contraproductief’. Duidelijk is wel dat hij niks ziet in taakstraffen of voorwaardelijke straffen’. Hij verwacht er geen enkel heil van. ‘Je moet ze erop wijzen dat het zo niet langer gaat’. In dit verband komt de leerplicht langs en ‘het is ontzettend treurig dat ze niet weten welke kansen dit land biedt’.
• ONDERTOEZICHTSTELLING • UITHUISPLAATSING
Zij treedt op in het gehele land, ook op basis van toevoeging (pro deo).
073 8200 953
www.advocatenkantoorvangorkum.nl
Amsterdam – Binnenkort vrij? En dan grote problemen waar nauwelijks uit te komen is? Dat klinkt bekend. Bij Een Nieuwe Start kunnen ex-gedetineerden praktische hulp en een steuntje in de rug krijgen. Stage lopen kan ook. Maar waar is een dak boven het hoofd te vinden. En een uitkering? En is er een verzekering om naar de dokter te gaan? En de Identiteitskaart (ID)? Schulden aflossen, kan dat ook? Het zijn belangrijke vragen voor iedereen, en zeker voor ex-gedetineerden. Bij Een Nieuwe Start proberen we bij dit soort zaken te helpen. Nieuwe start biedt niet alleen praktische hulp, maar ook persoonlijke ondersteuning. Een getrainde vrijwilliger staat klaar. In samenspraak worden oplossingen voor de problemen gezocht. Het wekelijks contact met een vrijwilliger zorgt voor overzicht, rust en steun. Dat is goed voor de reintegratie in de maatschappij.
Getrainde vrijwilligers
Het is mogelijk om al in detentie te werken aan een nieuwe start. Eenmaal vrij kunnen de problemen dan minder zijn. In verschillende gevangenissen kunnen getrainde vrijwilligers van Een Nieuwe Start helpen om de terugkeer in de samenleving te vergemakkelij-
ken. Dit wordt het Binnen Ric (Reintegratie centrum) genoemd. Ook na detentie biedt Een Nieuwe Start ondersteuning. Dat heet het Buiten Ric. Op verschillende locaties in Amsterdam zijn inloopspreekuren voor praktische vragen. De inloopspreekuren zijn niet alleen voor ex-gedetineerden, maar ook voor mensen die met politie of justitie in aanraking zijn gekomen. Een detentieverleden is geen voorwaarde om ondersteuning te krijgen van het project Een Nieuwe Start. Voor (ex-) gedetineerden zijn er bij Een Nieuwe Start ook plaatsen om werkervaring op te doen. Voor wie in de laatste fase van zijn detentie zit, heeft het project een aantal stageplaatsen beschikbaar. Dat is om werkervaring op te doen en bijvoorbeeld voorlichting over detentie te geven op scholen. Het werk moet zo goed mogelijk aansluiten bij de beschikbare talenten. Geïnteresseerd in praktische hulp, een steuntje in de rug of in een werkervaringsplek? Neem dan contact op met Humanitas. Humanitas is de overkoepelende organisatie van ons project. Humanitas zet zich in voor mensen die het even niet in hun eentje redden. Wij staan altijd naast de hulpvrager en nooit erboven. Let op! Er is wel binding met stadsregio Amsterdam! Aanmelden? Bel naar: 020 523 11 78
Ton Koot
mr. J.M.C. van Gorkum is gespecialiseerd in Jeugdrecht en heeft jarenlange ervaring met zaken betreffende: • OMGANG • ERKENNING • GEZAG
Er zijn veel hindernissen te nemen.
forensisch maatschappelijk werk
BEL BONJO GRATIS!
0800 3334446
Voor uw (voorlichtings) rapport • veel ervaring en vaak goed resultaat • kosten: op basis van 40 euro per uur • rapport snel beschikbaar T 0519 33 23 83 M 06 43 17 16 67
[email protected] www.tonkootfmw.nl
Sur-Ant bezoekersgroep Almere Themis Monchique (P) Total Training Service (TTS) Breda
18
deBonjo februari 2016
column Klaag
Michel van Stratum
Cocaïne in my brain Veel gedetineerden verblijven in de gevangenis in verband met een drugszaak. Vaak gaat het om een cocaïne-import vanuit Zuid-Amerika naar Nederland. De door de douane onderschepte partij cocaïne zit dan verstopt in containers met bijvoorbeeld bananen of metaalafval. Langdurige voorlopige hechtenis en opgelegde jarenlange gevangenisstraffen zijn eerder regel dan uitzondering. Dat is echter vaak niet nodig. De verdediging in drugszaken vergt echter wel een gespecialiseerde effectieve aanpak. Echter niet iedere advocaat kan dat. Hoe kan je als verdachte gedetineerde de schade in dit soort zaken beperken en een lange straf voorkomen? Indien je op of later buiten heterdaad bij het ophalen of vervoeren van een partij coke wordt gepakt, heb je als verdachte wat aan de strafrechter uit te leggen. Je dient dus een goed verhaal te hebben. Dat hoeft echter niet direct in je eerste politieverhoor. Het is echter juist verstandig dat je eerst het dossier afwacht en de eerste drie dagen je mond houdt. Veel verdachten in dit soort zaken zijn echter niet zo snugger en kakelen erop los. Wisselende ongeloofwaardige verhalen en zelfs bekennen is echter de politie verwennen. Ook veel advocaten vertellen meestal geen goed en overtuigend verhaal om de rechter aan het twijfelen te brengen. Bij drugszaken gaat het om het bewijs van opzet op het overtreden van de Opiumwet. De officier van justitie moet echter wel bewijzen, dat sprake is van bewustheid bij de verdachte. Als verdachte hoef je echter niet je onschuld aan te tonen. Indien je onwetend bent omtrent de werkelijke inhoud van de container of het voertuig met drugs waarin je wordt aangehouden, is echter geen sprake van strafrechtelijk relevante schuld. Een ervaren advocaat zal daarom meestal betogen, dat niet kon worden verwacht, dat de verdachte een diepgaand onderzoek zou instellen naar de inhoud van de container of tas en dat hij er zich geen rekenschap van had moeten geven dat er verborgen drugs in zou kunnen zitten. De verdachte is dus niet verwijtbaar onwetend geweest, zo dient met kracht van argumenten bij de rc, raadkamer en op de zitting te worden betoogd. Enkele recente voorbeelden van zaken die de media haalden uit onze praktijk: *mega-cokevangst ruim 800 kilo in Den Helder, onze cliënt die de mega-lading vervoerde is al in de tweede raadkamer geschorst en loopt al bijna een jaar vrij buiten in afwachting van het proces. *mega-cokevangst ruim 1000 kilo in lading whisky, onze cliënt die bij het ophalen, de betaling en het verdere vervoer betrokken werd ondanks eis van 9 jaar gevangenisstraf vrijgesproken. *vrijspraak in hoger beroep van betrokkenheid partij van ruim 300 kilo coke in metaalafval. Hof volgde pleidooi dat niet bewezen was dat verdachte vooraf wist dat het om coke zou gaan. *coke-invoer 30 kilo coke verstopt in lading tegels van koraalstenen: ondanks actieve betrokkenheid geen straf door psychische overmacht Het is dus zinvol om je in dit soort drugszaken van een ervaren en slimme advocaat te voorzien. Je advocaat dient op effectieve wijze rechtsbijstand te verlenen. Vraag je advocaat dus altijd direct naar specifieke kennis en ervaring in dit soort zaken. Informeer ook altijd kritisch door naar behaalde aantoonbare successen. Vergeet niet te vragen wat de strategie is in jouw zaak. Indien je advocaat geen duidelijk en overtuigend antwoord kan geven op al deze logische vragen, kan je overwegen eens een andere advocaat in de arm te nemen. Het gaat immers om jouw toekomst. Een slimme boef heeft een doorgewinterde Opiumwet-advocaat als troef. mr. M. van Stratum is advocaat bij Advocatenkantoor Van Stratum in Den Haag
niet veel, maar gericht Haye Blaauw Haarlem - Met enige regelmaat krijg ik van cliënten het verzoek hen bij te staan in beklagzaken. Tenzij ik het belang niet zie, doe ik dat waar mogelijk. Dat kan gelukkig (nog) op pro deo basis. Ik doe dit zeker niet omdat ik er rijk van wordt (want dát is niet het geval), maar omdat ik het belangrijk vind dat het optreden binnen penitentiaire inrichtingen wordt gecontroleerd en genormeerd.
weken de strafcel (iso) in moet, dan hakt dat er nogal in. Waar het gaat om dit soort spoedeisende zaken, is het belangrijk om snel te handelen. Naast het doen van beklag, kun je namelijk (in zaken die zich daarvoor lenen) aan de voorzitter van de beroepscommissie van de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) om schorsing van de beslissing van de directeur vragen. De voorzitter doet binnen enkele dagen uitspraak.
Als je vast zit, kom je eigenlijk in andermans huis. En zoals elk ander huis, heeft dat huis regels (niet zonder reden de ‘huisregels’ genaamd). Het reilen en zeilen binnen de inrichting wordt - naast door de huisregels, die met name door de inrichting zelf worden bepaald genormeerd door een aantal wetten en regelingen. Verreweg de belangrijkste is de Penitentiaire Beginselenwet. Deze geeft de algemene uitgangspunten van het detentierecht. Dan is er nog de penitentiaire maatregel en zijn er regelingen zoals de regeling selectie, plaatsing en overplaatsing gedetineerden. Tot slot is het zo dat de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) belangrijke uitspraken in beklagen beroepzaken publiceert. Binnen dit kader opereert de (directeur van de) PI. Doordat er aardig wat regels zijn, door de manier waarop die zijn vormgegeven en doordat elke zaak uniek is, is er in vrijwel elke beklagzaak discussie mogelijk. Soms is dat leuk voor de wetenschap, maar soms ook hangt er heel veel van af.
Klaag gericht
Schorsing beslissing
Als je van groen naar rood gaat, dan is dat ingrijpend. En als je 1 of zelfs 2
Mijn advies aan iedere gedetineerde is: neem kennis van de regels en wees scherp. Pak de penitentiaire beginselenwet er eens bij. Ga vervolgens niet lukraak in beklag. Maar áls de directeur dan een beslissing neemt die volgens jou tegen de regels is, dien dán ook een klacht in. Doe je dat niet voor jezelf, doe het dan voor anderen. Op het moment dat het optreden van de directeur niet wordt gecontroleerd, niet wordt getoetst, ligt het gevaar van onrechtmatig handelen immers (logischerwijs) op de loer. Kansloos is het indienen van een klacht overigens zeker niet. In relatief veel zaken tref ik onregelmatigheden aan. Soms is optreden zelfs evident in strijd met de regels. Maar ook dan geldt: als je niet - binnen zeven dagen - klaagt, blijft dit handelen onbestraft en komt de PI daar mee weg.
Waarom klagen?
Het belangrijkste aan het indienen van een klacht is dat er een signaal uit gaat naar de directeur. Die weet dan weer even dat zijn handelen wordt gecontroleerd. En zijn kennis van de regels is aangescherpt. In voorkomende gevallen
worden uitspraken daarnaast gepubliceerd, zodat ook landelijk de norm wordt gedemonstreerd. Hiernaast wordt - mocht de klacht gegrond worden verklaard - vaak een tegemoetkoming bepaald. De RSJ heeft - om de rechtsgelijkheid te dienen - een lijst gepubliceerd met standaardbedragen voor tegemoetkomingen. In geval van één dag ten onrechte opsluiting in de strafcel, wordt bijvoorbeeld (normaliter) € 10,-- aan compensatie betaald. Wat overigens vaak interessanter is, is proberen de compensatie in iets anders te krijgen. De directeur heeft die vrijheid immers. Het huis is van hem. Moraal van het verhaal is: klaag niet veel maar gericht. Haye Blaauw is strafrechtadvocaat in Haarlem (Oass & Kasem Advocaten) 06 14 795 623 en 023 531 10 77
Slachtoffer krijgt vooraf eis OM Den Haag – Het Openbaar Ministerie gaat slachtoffers vooraf inlichten over de eis die het van plan is te stellen tegen een verdachte in hun zaak. Op die manier kan de gedupeerde zich beter voorbereiden op de strafzitting en zijn eigen verklaring. In het slachtoffergesprek zal de strafmaat aan de orde komen. Dat gebeurt op initiatief van de getroffene of de officier van justitie. Het slachtoffer zal in het gesprek wel goed duidelijk worden gemaakt dat de rechter niet aan de eis gebonden is.
Doornbos Suringar Wiersema advocaten mediator
Ervaren strafrechtadvocaat, komt door het hele land langs in de PI Advocatenkantoor Van Stratum
‘SPECIALIST IN STRAFZAKEN’ tevens ‘CASSATIESPECIALIST’ mr. M. van Stratum Weissenbruchstraat 410 2596 GS Den Haag telefoon 070 360 81 00 mobiel 06 10 91 49 44
e-mail
[email protected] website www.advocatenkantoorvanstratum.nl
Strafrecht, Penitentiair recht, TBS zaken, Tuchtrecht Postbus 705, 9400 AS Assen Telefoon 0592 31 76 76
[email protected] www.dswadvocaten.nl Mr. M.G. Doornbos
deBonjo februari 2016
Vereniging Vrijwillige Hulpverlening Gedetineerden, Alkmaar Voorlichtingsproject Kriminaliteit en Strafrecht (K&S), Soest Vrijwillige Hulpverlening aan (ex-)gedetineerden, Leeuwarden
19
Fred Teeven vroeg waar al die klachten vandaan kwamen
KALBFLEISCH
Geen mandaat, wel gezag voor Klankbordgroep Commissies van Toezicht
A D V O C A T E N Mr. B.K.M. Fritz is strafrechtspecialist en hij mag zich als zodanig routinier noemen. Ook overleverings- en uitleveringszaken behoren tot zijn specialisme. Hij staat in strafzaken zijn cliënten bij voorkeur op pro deo basis terzijde in de wetenschap dat gedetineerden het niet breed hebben. Gedempte Oude Gracht 60 2011 GT Haarlem Telefoon 023 532 51 77 Fax 023 531 84 41
[email protected]
ADVOCATENKANTOOR VAN RIJTHOVEN • Gespecialiseerd in Strafzaken: o.a. drugs, diefstal, mishandeling, zeden- en levensdelicten. • Lid Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten. • Advocaat vanaf 1992 met een ruime ervaring in kleine en grote strafzaken. • Werkzaam tegen betaling of Pro Deo. • Direct en laagdrempelig contact. • Ik treed voor u op. Geen kantoorgenoot. Nieuwsgierig? Bel 0499 577 579 Of stuur een brief naar Pallande 3, 5688 NH Oirschot
Jaap Brandligt
‘moet het hebben van gezag’. Juist dat de commissies van toezicht onder hun die er op allerlei plekken zijn. maakt zo’n platform wel spannend. aandacht. Leeuwarden - In de Friese hoofdZoeken Waar het motto geldt ‘Doe er wat aan’ Aantal klachten stijgt stad zocht ik Leen Diepenhorst op, Diepenhorst verhaalt op dit punt van als zich zaken voordoen, geldt voor Een andere taak van de Klankbordvoorzitter van de klankbordgroep een gesprek tussen de Gedetineerden het platform ‘Juist het terugkoppelen groep is die van subadviseur van de van de commissies van toezicht. Commissie van de Marwei en de en het aftasten met de commissies RSJ. Met de RSJ heeft de Klankbord- directie aldaar, waarbij de inbreng van Ik kwam die groep tegen op de van toezicht’. Dat geeft het platform Zonder mandaat, wel gezag bestaansrecht’. ‘We moeten acceptabel groep regelmatig informeel overleg. de directeur een rol speelde. Het ging website van de Commissie van Diepenhorst heeft een politieachterToezicht. Weer een club in het rijke zijn voor de commissies van toezicht’. Ook hier geldt dat gezag, de kwaliteit over de vraag of een plaatsvervangend grond. Hij was twaalf jaar lid van de leven van het maatschappelijke directeur als hoeder van veiligheid en Diepenhorst geeft aan dat het tijd heeft van het werk, de maat der dingen Raad voor Strafrechttoepassing en is. Je hebt invloed als je verstandige veld rondom Veiligheid en Justitie. als directeur geen al te conflicterende gekost voordat de klankbordgroep Jeugdbescherming (RSJ) en is nu al dingen zegt, dat blijft bij mij over Mijn brandende vraag was: Wat rollen had en heeft. Ook dergelijke zich een positie heeft verworven. Als weer zes jaar lid van de commissie van kenniscentrum, is dan mijn vraag? van het gesprek. Zo vroeg toenmadoet die club nu weer. Wie kan me bevindingen worden naar het platform toezicht van de PI Leeuwarden, voorlig staatssecretaris Fred Teeven aan dat beter vertellen dan de voorzitovergeheveld en dat moet er dan in al Dat blijkt op diverse punten in het heen De Marwei. We beginnen met dat gesprek moeilijk boven tafel te krijgen. vertegenwoordigers van het platform ter zelf: Leen Diepenhorst. Dat ik zijn deskundigheid en zijn kennisrol inspectierapport. Daaruit bleek dat de hoe het komt dat het aantal klachten niet wist dat deze klankbordgroep - ik blijf het toch zo noemen - verder Diepenhorst komt op dit punt met een onafhankelijke commissies van toebestaat, ligt zeer aan mezelf. Hij is mee aan de slag. Rest dan de Bonjovoorbeeld van een gedetineerde. Deze stijgt. Het antwoord van het platform zicht in de verschillende PI’s eilandjes heeft een zaak. Rogatoir, een verzoek was ‘dat één van de oorzaken ook al in 2009 ingesteld. Toen was er vraag: Wat hebben gedetineerden zijn. Diepenhorst: ‘De werkwijzen de steeds dichtere regelgeving is, die een rapport over de werkwijze van en hun belangenvertegenwoordigers eigenlijk, dus op afstand afgehandeld, lopen uiteen, dat leidt tot onduideop haar beurt ook klachten veroorde commissies van toezicht van de eraan? Wat ik ervan overhoud: het maar de advocaat wil bij het verhoor lijkheid bij zowel de gedetineerden zaakt’. In het gesprek met Teeven is Inspectie Sanctietoepassing. Van is een indirect belang, omdat de lijn zijn. De commissie van toezicht wil het systeem van rood/groen en oranje van de Klankbordgroep de klankbordgroep wordt verwacht als de advocaten. Doordat er geen loopt naar de weten hoe hiermee om te gaan. De ! kenvan e n! e o z k r re o o p s d gebruikt. Onduidelijkheid over de dat hij kan bijdragen aan de verdere centraal aanspreekpunt was ontstond commissies toezicht. Maar houd zaak gaat naar de Klankbordgroep en t a dvoca arage te ijn anaar of ghiervan m to t u e a , m het platform.’ Ik ging op zoek naar de invoering en toepassing leidde verdieping van de rol van de comook de website van het Kenniscentrum na bespreking gaat het antwoord g t rs in oor ee g, won erh ledin mijn vde klachten. Dat is missies van toezicht. ‘Good practices’ precieze status van het platform. vantd deaCommissies van Toezicht in de commissie vanotoezicht en kkomt het tot een toename ijn aat! r Wat t ik m o vocvan o m v il g w in ik val to m het kennisnet te staan. eigen adook geIn mheet, Ja, n onderlangs r ij te e s d m e hebben gedetineerden en advocaten aan de RSJ verteld. daar ging het om. gaten. Het is goed kennis te nemen van op, wat ie n to e in n e e ll t, e a il fg ijgrechdat er iets met die gee ikvan zwuiteraard aat, ikerwvan n ij ociedereen v eraan? Wat kunnen Bonjo pikOpdat de hoop wat daar aan kennis verspreid wordt. Nee,wij een kan leren. m d p ta o e g erin nddigitale il geen ! uitzisoeen n e e ermee? Hoe verhoudt hetwplatform notie, die rechtstreeks van de comMisschien bestaan er manieren om Het e Kenniscentrum k ig re n p e Nee, ik s r n nd me zovoorziening heb kunne missies van toezicht komt, gebeurt. d bedaarop zich tot de RSJ en het oor Bonjo als vertegenwaar atcommissies nt enin te breken. Maar die manieren beroep van vocaalle d a a, ik Ministerie J n e r ouom hebben a ig e ja n s ij e z Veiligheid en Justitie? De g naam plat‘Het is een zoeken naar een forum woordiger van de gedetihet plezierige gesprek met van toezicht gebruik van maken. Het m u t e ri m , tenzij riendtegen uitvoeal. v w u form zegt het mogelijk Het is een elkaar te komen’, wat dan weer neerden is alles wat met Leen Diepenhorst me nog niet opgeleKenniscentrum brengt allerlei zaken t ie n litie pobelang devan is te club ‘zonder mandaat’. Het platform ‘los staat van de bilaterale contacten’ de commissies van toezicht te maken verd. Het blijft zoeken. die interessant en zijn voor h c a erd heeft spannend, omdat die een behoorlijk grote rol spelen in het dagelijkse bestaan van de gedetineerden. Velen zijn er wel eens mee geconfronteerd in beklagzaken. Vandaar dus de afspraak met Leen Diepenhorst.
. n: als v kelcentrum in Denk eraa w t e h in bent verdwaald
Treffender dan het op ons visitekaartje staat, kunnen we het niet zeggen:
Van Berge Henegouwen| Advocaten
Als het écht om uw vrijheid gaat!
Bel: 043 35 10 511 (ook pro deo en second opinion). www.vanbergehenegouwen.com |
[email protected]
When the eagle learns to fly Den Haag Young in Prison (YiP) Amsterdam Zorgconcept Monnickendam
20
deBonjo februari 2016
Ga de gevangenis zien als school deel 4 Beheersing van de gevoelens voor begrijpen van de wereld
Fred Janney Amsterdam - Je gevoelens zijn persoonlijke reacties op situaties die zich voordoen in je leven. Zij zijn uniek voor jou en gebaseerd op dat wat aantrekkingskracht op je uitoefent, of dat wat je afstoot. Je gevoelsleven gaat altijd door, maar je bent je er meestal niet van bewust behalve wanneer je reacties sterk zijn, abrupt of intens. Het doel van deze oefening is een gevoel van kalmte en evenwicht te bereiken in je gevoelsleven. Of je nu net bericht van voorwaardelijke vrijlating, gratie, of een afwijzing ontvangen hebt; de uiting van je gevoelens moet onder jouw controle blijven. Wij komen allemaal wel eens in een situatie terecht waarin we de controle verliezen over de uiting van onze gevoelens. Zozeer zelfs dat het voor velen heeft geleid tot vernieling van eigendommen van anderen, verwonding, of zelfs de dood van iemand anders. Het is niet de (gerechtvaardigde) pijn die men moet onderdrukken, maar de onbeheerste tranen; niet de verschrikking van een misdaad, maar de blinde woede; niet het denken aan gevaar, maar redeloze angst, enzovoort.
Creatief proces
Een belangrijk aspect van gevoelens is dat ze plotseling kunnen opkomen. Het is van groot belang dat je je zo snel mogelijk gewaar wordt van een opkomend sterk gevoel, zodat je er nog niet onmiddellijk uiterlijk op
In voorgaande edities van deBonjo waren artikelen te lezen op basis van een deel van de brochure Zelfontwikkeling in de Gevangenis van Fred Janney. In deze brochure is beschreven hoe je de tijd in de gevangenis kunt gaan zien als school om jezelf te ontwikkelen. Daarvoor is het nodig je eigen gedachten, gevoelens en wil te trainen en op die manier jezelf en de wereld beter te leren kennen. Wij gaan nu verder met de derde basisoefening. De bedoeling is dat je tenminste dertig dagen besteedt aan iedere oefening, voordat je de volgende toevoegt aan je dagelijkse schema. Als je de eerste oefening gedurende een langere periode doet voeg je de tweede toe, zodat je deze twee oefeningen iedere dag doet. Na weer een langere tijd neem je de derde oefening erbij, dan de vierde enzovoort; tot je alle zes de oefeningen iedere dag doet. reageert. Neem enige afstand van het gevoel en stel jezelf de vraag: ‘Welke boodschap heeft dit gevoel voor mij?’ Wanneer je de mogelijkheid hebt, schenk dan aandacht aan het gevoel zodanig dat je niet direct anderen er de schuld van geeft. Doe meteen wat met het gevoel en geef er uiting aan met een gedicht, tekening, beeld, lied, of welke niet-destructieve creatieve uiting je ook kunt bedenken. Door dit creatieve proces kun je veel leren over de situatie of de persoon die een bepaald gevoel bij jou heeft veroorzaakt. Bovendien kun je leren enige afstand te bewaren tussen jezelf en de gevoelens die een last op je leggen. Dat wil zeggen dat je beter je gevoel kunt be-
heersen dan dat het jou beheerst. Maar bij deze derde oefening moet je alert zijn op gevoelens zodra ze beginnen op te komen. Het is niet gemakkelijk, maar als je de eerste twee oefeningen trouw hebt gedaan, zul je zien dat deze derde binnen je bereik ligt.
Voorbeeld
In aanvulling op het beheersen van de uiting van de gevoelens die bij je opkomen gedurende de dag neem je elke dag een paar minuten tijd om je te concentreren op een woord, een gedachte, of een afbeelding die kalmte, rust, sereniteit of gelijkmoedigheid voor jou vertegenwoordigt. Het dagelijks oefenen zal je helpen in situaties waar sterke gevoelens
plotseling opkomen en je dreigen te verweldigen. Je zult in staat zijn ze op een afstand te houden en merken dat zelfs de sterkste gevoelens zullen verdwijnen. Een beschrijving van dit proces kan helpen je te motiveren de innerlijke kalmte te ontwikkelen die we hier zoeken. Zoals al eerder opgemerkt kunnen je gevoelens verdeeld worden in twee categorieën. De ene categorie gevoelens in je weerstaat, stoot af of verzet zich. Al deze woorden kunnen samengevat worden in het woord antipathie, gesymboliseerd als ( < ). De andere categorie van gevoelens trekt aan, doet een beroep op je, aanvaardt, stemt in, en kan worden aangeduid met het woord sympathie,
gesymboliseerd als ( > ). Het doel van deze oefening is het ontwikkelen van een middelpunt, een centrum van rust en kalmte tussen deze twee polen van sympathie en antipathie - dat wil zeggen gelijkmoedigheid, die wordt voorgesteld als een groeiende punt ( . ) Deze symbolen samen ( < . > ) vertegenwoordigen de reeks van gevoelens van antipathie tot sympathie met gelijkmoedigheid in het midden. In plaats van dat je heen en weer wordt geslingerd tussen je gevoelens zul je groeien in dit gevoel van kalmte. Uiteindelijk zullen je gevoelens uitgroeien tot een zintuig zoals een oog < O >. Als je de uiting van het gevoel geen doel op zich voor je laat worden, zullen je gevoelens een middel voor het begrijpen van de wereld worden. Fred Janney werkte gedurende 21 jaar als psycholoog in het Michigan Department of Corrections tot 2008. In 1980 begon hij een studie antroposofie. In 1998 was hij een van de oprichters van Anthroposophical Prison Outreach (Handreiking Antroposofie voor Gedetineerden). De complete brochure met de zes basisoefeningen is via email aan te vragen bij APO Nederland, apo.nederland@gmail. com. Ook is het mogelijk om hierover via email te corresponderen met een vrijwilliger die zelf ervaring heeft met deze oefeningen.
Advocatenkantoor Groenendijk strafrechtadvocaten Een specialisme is een eis voor uw strafzaak, dat bieden wij u aan. • Wij houden ons alleen bezig met strafrecht! • Ruim 15 jaar ervaring in het strafrecht! • Alle strafzaken op TOPniveau en Pro deo! • Regelmatig bezoek van onze advocaat aan u! • Wij zijn door het hele land actief ! • Alle acties in overleg met u! Wij nemen graag uw Strafzaak over! Bel ons: 070 427 93 13 of 06 28 09 56 91 en vraag naar Mr. I.A. Groenendijk
Waar kent u ons van? • Haagse Metselmoorden: vrijspraak • Grootste cocaïnevangst ooit in Nederland: vrijspraak • Interpol valse bankbiljetten: vrijspraak • Verduistering geld bij Waardetransport: vrijspraak • 1 Overval + 2x voorbereiding in Westland: taakstraf • Coldcase, mensenhandel/smokkel, moord Rotterdam, • Cocaine in lattenbodem, • Enzovoorts.
21
deBonjo februari 2016
Vijf gouden tips voor de zitting bij de rechter Het kantoor bestaat uit advocaten met ieder een eigen specialisme: Strafrecht Personen- en familierecht Bestuursrecht Arbeidsrecht Onze aanpak in hoofdlijnen: 1. ken het recht 2. ken het dossier 3. verplaats je in je klant 4. verplaats je in de rechter 5. kies de juiste woorden
Jillis Roelse Amsterdam - Het is zover! De zitting bij de rechtbank begint. Maar ben je er klaar voor? Hoe bereid je een zitting eigenlijk voor? Op verzoek geef ik hierbij 5 tips, die ik als advocaat altijd aan mijn cliënten meegeef. Deze tips zorgen ervoor dat je 100% voorbereid bent!
Voorbereiding
Ik ben als strafadvocaat bijna dagelijks op de rechtbank. En wat ik vaak zie, is dat veel mensen zonder voorbereiding bij de rechter verschijnen. Dat mag nooit gebeuren! Het gaat namelijk over jouw zaak, en jouw toekomst. Voorbereiding is dus alles. Als je voetbal wilt spelen op Champions League niveau, dan moet je daarvoor gaan trainen. Anders win je de wedstrijd niet.
Bereid je samen voor
Laatst zag ik een advocaat die keurig zijn pleidooi deed, maar hij was het belangrijkste vergeten. Namelijk zijn cliënt. Want toen de rechter zijn cliënt
Wij behandelen alle strafzaken en voeren de verdediging bij alle rechtbanken en hoven in het land. Ook op toevoegingsbasis (pro deo)!
het woord gaf, wist die helemaal niet dat hij ook wat mocht zeggen. Een gemiste kans. Niet alleen je advocaat moet voorbereid zijn, maar jij ook!
Ken je rechter
Het is belangrijk, dat je weet wie de rechter is. Krijg je bijvoorbeeld een makkelijke of juist een strenge rechter? Advocaten in Engeland zeggen: ‘to know your judge, is to win half your case’. Vraag dus na, wie je rechter zal zijn.
Ken je dossier
Ik geef als advocaat een kopie van alle stukken aan mijn cliënten. Altijd! Want kun jij je voorbereiden op een zitting, als je niet weet wat er in je
Van der Steur gaat claims voorschieten
Daarnaast staan wij u graag terzijde in procedures bij: • de beklagcommissie • de selectiefunctionaris • de RSJ • de rechter in kort geding
eigen dossier staat? Niet dus. Vraag daarom om een kopie van jouw dossier, lees dit en bespreek de belangrijkste stukken met je advocaat.
niet vertellen van wie hij de auto had geleend, omdat hij geen problemen wilde. Ik heb mijn cliënt toen bij de rechter laten verklaren, hoe zijn dag er precies uit had gezien. Ik kon dit Moet ik wat zeggen bij onderbouwen met camerabeelden van de rechter? tankstations, die ik had opgevraagd. Ga je zwijgen bij de rechter? Of ga Op die manier kon ik bij de rechter je bij de rechter wél wat zeggen? Ik aannemelijk maken dat mijn cliënt inbespreek deze vraag altijd beregoed derdaad de auto eventjes geleend had, met mijn cliënten. Want bij veel rech- maar zonder dat hij moest verklaren ters werkt dat zwijgrecht in 2016 niet van wie hij de auto had gekregen. Hij meer zo goed. Een cliënt van mij werd werd hierna vrijgesproken. Kortom, eens aangehouden in een liquidatie soms werkt het beter om juist wél bij zaak. In de auto waren zware wapens de rechter te verklaren. en bivakmutsen gevonden. Mijn cliënt vertelde dat hij die auto voor een Jillis Roelse is advocaat in Amsterhalf uurtje geleend had en niets van dam, 06-55.555.288 die wapens afwist. Maar hij wilde
[email protected]
Van de redactie Den Haag - Er blijft beweging bij minister Van der Steur waar het gaat om het vergoeden van claims van slachtoffers van misdrijven. Tot nu toe wachtten slachtoffers van misdrijven soms jaren op de vergoeding van claims. Dat gaat veranderen. En niet alleen voor slachtoffers van zeden- en geweldsmisdrijven, maar ook voor slachtoffers van vermogensdelicten als diefstal, inbraken en oplichting. Van der Steur gaat het voorschieten. Tot maximaal € 5000,-. Als de dader acht maanden na het vonnis nog niet betaald heeft, kan het slachtoffer zich tot het Centraal
Voor meer informatie: Mr. David Penn: 0629179198
[email protected] www.pennbakker.nl Markt 14, 6211 CJ Maastricht
Justitieel Incasso Bureau (CJIB) wenden. Die keert het bedrag uit en gaat het daarna verhalen op de dader. De nieuwe regeling is op 1 januari van 2016 in werking getreden. Er is geen terugwerkende kracht. De regeling gold al voor geweldsmisdrijven. In 2011 is er € 15.500,- aan voorschotten betaald. Hoe gaat het precies? Als een slachtoffer recht denkt te hebben op schadevergoeding kan hij een claim indienen. Als de rechter de claim terecht vindt, kan hij de veroordeelde verplichten tot het betalen van de schade. Het maximaal te claimen bedrag is € 35.000,-.
Lina Advocaten Disciplinering
gens allerlei technieken in te zetten om het afwijkende in het gareel te krijgen. Foucault (een Franse filosoof) plaatst Het detentieregime wordt aangepast ‘het ontstaan van het gevangenissysaan de individuele gedetineerde, waarteem binnen een bredere ontwikkeling bij de gevangene wordt beloond voor van moderne beheersingsvormen. Het behaalde resultaten met kleine verbetegaat om toenemende rationalisering ringen in de detentieomstandigheden. en om de ontwikkeling van moderne Het doel van het gevangenisregiem is beheersingsvormen. Het gaat om toehet uitbannen van het abnormale door nemende controle op allerlei terreinen. middel van gedwongen activiteiten, Er komen steeds effectievere vormen hiërarchisch toezicht, groepsdruk, van disciplinering en van het uitbannen normaliserende oefeningen en een hiëvan abnormaliteit. Het doel van de dis- rarchie aan sancties en beloningen’. ciplinering is dat wat abnormaal is te Uit: Theo van Willigenburg. Gevallen scheiden van het normale om vervolvogel achter de tralies
S p e ci a l i s t e n i n
strafzaken overleveringsuitleveringscassatiezaken
Venlo • 077 351 10 42 •
[email protected] • www.lina-advocaten.nl
22
deBonjo februari 2016
Bad boy Badr Hari
Devil Price of Morocco: ‘Spijt is verstand dat te laat komt’ Ronald Bos
Meest gestolen boek
Wat voor iemand is deze Badr Hari, deze roemruchte en onberekenbare Amsterdam - Het gerechtshof in ex-wereldkampioen zwaargewicht Amsterdam veroordeelde de in de kickboxen? De afgelopen jaren zijn hoofsdstad geboren kickboxer er drie boeken over hem verschenen, Badr Hari op eind oktober vorig jaar tot een gevangenisstraf van 24 twee biografieën en een roman met als titel een van Badr’s bijnamen: Bad maanden waarvan tien voorwaarBoy. Hieruit blijkt wat voor mens vol delijk, met aftrek van voorarrest, tegenstrijdigheden deze Devil Prince voor zijn mishandeling van onder of Morocco is. anderen zakenman Koen Everink. Zijn advocate, Bénédicte Ficq, gaat Om te beginnen Badr, de biografie door Jens Olde Kalter, die zelf kickin beroep bij de Raad van State en boxer is en al eerder een boek over de Badr Hari mag de uitslag van het Nederlandse vechtsportpionier Ernesto hoger beroep in vrijheid afwachten, hij is na het proces richting Ma- Hoost schreef. Ondertitel van het boek is De harde werkelijkheid achter Badr rokko vertrokken. Badr Hari moet Hari en Olde Kalter geeft alle - ook de nog ruim een half jaar zitten. minder prettige - feiten die hij na veel gesprekken met betrokkenen en onderzoek heeft gevonden. Alleen, hij kreeg ok vanuit Marokko laat geen medewerking van de kickboxer Badr Hari nog van zich himself, Badr Hari heeft Jens Olde horen. Begin december, Kalter gezegd dat hij ’maar moest opop Badr Hari’s 31ste verjaardag, schrijven wat hij wilde’. Het boek is in verschenen berichten in de (roddel) augustus 2013 het best verkochte boek pers dat hij ‘stennis heeft geschopt’ in Nederland, en het werd tegelijkertijd in een restaurant in Casablanca en het ook uitgeroepen tot het meest gestolen onwaarschijnlijke bericht dat hij een boek in Nederland, omdat het bij de homoseksuele relatie zou hebben met Amsterdamse AKO opvallend vaak voetballer Cristiano Ronaldo. Never a werd achterovergedrukt. Volgens Jens dull moment. Olde Kalter is Badr Hari een charmante knaap, maar respectloos en iemand Het volgende gevecht van Badr Hari die graag ‘de boel wil choqueren en zou op eind november 2015 in Dubai overal schijt aan heeft’. hebben plaatsgevonden met de Roemeense kickboxer Catalin Moroşanu. Zelfde fout als Badr Dat gevecht was begin vorig jaar al De roman Bad Boy van Abdelkader een keer uitgesteld – due to fighter’s condition - en nu verdween het geruis- Benali verscheen een paar maanden loos van de kalender. Gaat de 31-jarige later en gaat officieel niet over Badr Hari, maar over ‘Amir Salem, een Badr Hari echt met ‘pensioen’, zoals schuchtere jongeman uit een volkswijk hij aankondigde na de uitspraak van die transformeert tot een van de meest het proces? Zijn laatste gevecht was gevreesde en geroemde kickboxers vorig jaar augustus in Grozny. Toen aller tijden’. Benali heeft zelf bij won hij van de Surinamer Ismael Londt door een ‘technisch knock out’. verschillende gelegenheden verteld dat zijn boek geinspireerd is door Badr Dat is een door de scheidsrechter Hari. Hij heeft hem niet gesproken gestaakte wedstrijd.
en in de roman laat de schrijver Bad Boy dan ook zijn eigen leven leiden. De jeugd van Amir Salem lijkt sterk op die van Badr Hari, en die jeugd kent Abdelkader Benali - als zoon van Marokkaanse ouders - op zijn duimpje. Ook begaat Amir Salem dezelfde fout als Badr Hari, als hij iemand in elkaar slaat: ’Tussen twaalf en één ‘s nachts, het exacte tijdstip wist hij niet meer, had hij de succesvolle entrepreneur Alex D’Ami zodanig toegetakeld dat de man in een ambulance moest worden afgevoerd.’ Maar daarna laat Benali zijn Bad Boy een totaal andere weg bewandelen. Hij gaat op advies van zijn agent een tijdje als reisleider naar Marokko, om tot rust te komen. Deze door Badr Hari geinspireerde kickboxer is een duidelijk softere versie, die tot inzicht komt, kiest voor de liefde en niet meer terugkeert naar Nederland.
‘Behoorlijk temperamentvol’
Weer een paar maanden later verscheen een volgend boek, nu door sportjournalist Maarten Bax met als titel Badr Hari. Mijn verhaal. Bax heeft hiervoor gesprekken met Badr Hari zelf opgetekend, en in het boek is alleen Badr Hari aan het woord: ’Dit is de énige echte geautoriseerde biografie over mij, Badr Hari. Het is nu tijd om mijn verhaal te vertellen en de zaken eens goed uit te leggen’. Hij neemt geen blad voor de mond. Iedereen die hem niet bevalt, krijgt er van langs. Zo is zijn vroegere trainer een ‘flapdrol’, een ex-vriendin een ‘sluw mens’, een andere vriendin een ‘fantast’. Badr Hari noemt Jens Olde Kalter een ‘zogenaamde journalist’ en vindt hem een ‘rare gozer’. Zichzelf typeert hij als ‘behoorlijk temperamentvol’, en ‘onvoorspelbaar. Hij ziet in dat ‘emotie een slechte raadgever’ is, maar spijt
van zijn handelingen heeft hij nooit: ‘Spijt is verstand dat te laat komt.’ Over de mishandeling van ‘leugenaar’ Koen Everdink in een skybox van de Arena in Amsterdam zegt Badr Hari: ‘Ik was boos en heb hem een klap met de buitenkant van mijn rechterhand op zijn smoel gegeven. Het gebeurde in een split second.’ Veel meer concreets vertelt hij er in het boek niet over, waarschijnlijk in overleg met zijn advocaat. Badr Hari komt voor de klap in voorarrest in de gevangenis in Nieuwegein en hij geeft daarover zijn mening. ‘Wie zegt dat er in de gevangenis een leven is, liegt. Er is niks, hooguit een klein beetje tijdverdrijf. Tweeëntwintig uur per dag zit je achter een deur, opgesloten. Slechts een uurtje lucht en je hebt een uur recreatie. Het maakt je lam en sloom. Je hebt geen energie en leeft niet. Je bestaat. Je bent een nummer.’ De bajes maakt hem ‘hoogstens geduldig’. ‘Dat is de les die ik heb geleerd.’ Badr Hari komt ook door zijn eigen verhaal te voorschijn als een man die niet in staat is zijn emoties in bedwang en zijn handen thuis te houden. En één ding is duidelijk: hij ziet het leven als één groot gevecht. En schuld heeft hij nooit. Ronald Bos is documentairemaker Abdelkader Benali, Bad Boy. Arbeiderspers. ISBN 978 90 295 8805 8 € 18.95 / E-book € 9.99 Jens Olde Kalter, Badr. De harde werkelijkheid achter Badr Hari. Prometheus. ISBN 978 90 446 2276 8 € 10.00 / E-book € 5,95 Maarten Bax, Badr Hari. Mijn verhaal. Kosmos Uitgevers. ISBN 978 90 4391 593 9 € 19.99 / E-book € 9.99
Donkere tijden, je ziet het niet meer zitten? Bonjo en haar lidorganisaties kunnen je helpen weer een lichtpuntje te zien! Bel gratis 0800 3334446 of schrijf naar Bonjo, Postbus 10109, 1001 EC Amsterdam
23
deBonjo februari 2016
HIDDEMA
BOEKBESPREKING Spannende weergave van het bajesleven
Heerlijk boek: Gevallen vogel achter de tralies
Hier geen propaganda! Wat volume heeft hoeft zichzelf niet op te blazen T 043 321 30 31 of 06 53 19 95 91 T 020 6 38 43 32 www.mrhiddema.nl
[email protected]
Jaap Brandligt Amsterdam - Sinds ik bij Bonjo dingen doe, ben ik steeds meer te weten gekomen over het leven in de bajesen. Dat maakt dat boeken die het bajesleven van binnenuit beschrijven bij mij steeds meer herkenningspunten oproepen. Dat geldt ook voor het boek ‘Gevallen vogel achter de tralies’ van Theo van Willigenburg. Ooit hoogleraar, maar wegens een zedendelict in de gevangenis beland en vijf jaar later nog eens, maar nu voor een zaak die hij ontkent en die als de gegevens waar zijn die Van Willigenburg over de zaak – zijn eigen zaak dus – aan het papier toevertrouwt een herkenbaar beeld geven van een Openbaar Ministerie dat wil en moet scoren, over kokervisies, over rechters die nauwelijks geïnteresseerd zijn in waarheidsvinding. Het klinkt wat wrang allemaal, maar met zaken als Lucia de B in ons achterhoofd, de Schiedammer Parkmoord en nog zo wat, is het allemaal niet onwaarschijnlijk en in ieder geval mogelijk. Ik moet zeggen dat ik die passages in het boek die daarover gaan redelijk ademloos gelezen heb, evenals de inkijkjes in het bajesleven. Verspreid door deze deBonjo heen, staat een aantal geciteerde
die soms met hangen en wurgen wordt afgelegd. Veel gedetineerden zullen de moeilijke weg herkennen, die Toon gaat. Dat is ook het aardige van deze levensbeschrijving van de levende Toon Walravens. Het komt tenslotte allemaal goed, hoewel zijn vrouw, de Boeiend herstelleven moeder van zijn kind, het op momenHet boek beschrijft - en wordt daarin ten niet meer trekt. Maar ook dat komt steeds boeiender - het leven door de goed. Het wordt dan een beetje een hel die de bajes dikwijls is. De befeel good-boek, maar het is gelopen schrijving is er een van velen. Dat is in zoals het gelopen is. Belangrijk is feite al vaker beschreven. Dus heel erg nog dat Toon nadrukkelijk duidelijk nieuw is het niet. maakt dat als detentie niet op herstel Toch blijft het boekje boeiend. En het gericht is, dat dan de kans op herstel beschrijft een boeiend herstelleven. niet groter wordt. Het boek eert een Geleidelijk aan komt in beeld dat Toon paar mensen - ook uit de bajesen - die serieus aan zijn - wat in het boek heet met Toon stappen gemaakt hebben, die - herstel gaat werken. De GGZ-Eindvertrouwen in hem hadden. Vandaar hoven speelt daar een belangrijke rol dat de titel een goede is: Toon W. Is in. Daar krijgt hij kansen en ontdekt hij hersteld’ zijn mogelijkheden: initiatief nemend, soms manipulatief, leidinggevendJaap Brandligt achtig. Hij stapt de cliëntenraad in, Uitgeverij Comtext ISBN 978-90ontdekt dat hij uit de voeten kan met 9028822-2 directies. Het blijft nog wel een weg doorzetter, hij kon mensen overreden en noemt zichzelf ‘ zo manipulatief als wat’. Even onontkomelijk is dat Toon een kind maakt en dat de moeder van het kind als achterblijver het moeilijk heeft om verder met Toon om te gaan.
stukken afgedrukt. Afzonderlijk van deze beoordeling, maar overgenomen, omdat ze zo naadloos weergeven hoe het in bajesen toegaat. Ik neem aan dat voor de binnen zittende lezer er veel bekend voor zal komen. Voor de lezer van dit blad van buiten en zeker de lezer die nog steeds denkt dat gevangenissen hotels zijn, zullen de passages vermoedelijk schokkend zijn. Overigens bestaat een gedeelte
van het boek uit reflecties met Kant, Nietzsche en Lyotard en nog anderen, filosofen die Van Willigenburg hielpen te begrijpen wat er met hem gebeurde. Taaie stof, maar voor de liefhebber heerlijk. Theo van Willigenburg. Gevallen vogel achter de tralies, uitgeverij Damon, Budel. ISBN 978 94 6036 192 0 NUR 730
Toon Walravens de ultieme ervaringsdeskundige Eindhoven - Een soms ontroerend boek. Arnold Scholten schreef over Toon Walravens ‘Toon W. Is hersteld’. Wie is Toon W oftewel Toon Walravens. Jonge crimineel, op veel criminele deskundigheden gepokt en gemazeld. In de bajes uiteraard. Een lange weg langs de randen van
afglijden en overeind blijven. In het eerste deel beschrijft Walravens het beginnende levensverhaal van Toon. Toen ik me daar doorheen worstelde, dacht ik: ik heb daar eigenlijk geen behoefte aan. Een beetje een cliché verhaal. Arm gezin, weinig
warmte, te vroeg van school. Allemaal criminogene factoren. Ik ken ze allemaal wel. Onontkomelijk richting bajes. Op bladzij 30 een frase waaruit heel erg de Toon blijkt die ik als lezer van het boekje en op een bepaalde manier ook als werkrelatie van Toon heel erg herken: ‘Hij was wilskrachtig, een
Mr Nunnikhoven staat voor uw zaak! Advocatenkantoor Nunnikhoven Gasthuisring 1-09 5041 DP Tilburg T 013 535 10 98 F 013 762 00 97 M 06 27 01 33 02
24
deBonjo februari 2016
column
Marianne Lochs
Rechtsbijstand tijdens politieverhoor Vanaf 1 maart 2016 hebben verdachten recht op bijstand van een advocaat tijdens een politieverhoor. Dat heeft de Hoge Raad op 22 december 2015 bepaald. Hiermee komt een einde aan een discussie die inmiddels al tientallen jaren duurt en waarin door advocaten steeds werd gehamerd op het belang van de aanwezigheid van een advocaat bij het politieverhoor. Deze verhoren zijn voor het verloop van het onderzoek immers vaak van groot belang. De politie is er, zeker in grotere zaken, vaak op gebrand om een (voor het onderzoek bruikbare) verklaring te krijgen. Daarbij worden soms vergaande ondervragingsmethoden gebruikt. Hoewel de wet voorschrijft dat verklaringen in vrijheid moeten worden afgelegd (artikel 29 lid 1 Wetboek van Strafvordering), is dit nog geen garantie dat verdachten tijdens een verhoor niet onder druk worden gezet. Een advocaat tijdens het verhoor kan wél zo’n garantie zijn. Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens heeft al in 2008 bepaald dat het recht op een eerlijk proces meebrengt dat een verdachte vóór zijn politieverhoor met een advocaat moet kunnen spreken (de zogenaamde Salduz-uitspraak). Gebeurt dit niet, dan is de politieverklaring in beginsel niet bruikbaar voor het bewijs. Er was lange tijd onduidelijkheid over de vraag of de verdachte er ook recht op heeft dat een advocaat bij het verhoor aanwezig is (de zogenaamde verhoorsbijstand). De Hoge Raad heeft dit recht eerder niet willen erkennen, maar heeft zijn standpunt nu dan toch gewijzigd. Daarbij speelt ook mee dat het recht op verhoorsbijstand inmiddels is neergelegd in een Richtlijn van de Europese Unie (Richtlijn nr. 2013/48/EU). In deze Richtlijn is bepaald dat een advocaat niet alleen aanwezig mag zijn, maar dat hij ook ‘daadwerkelijk’ aan het verhoor mag deelnemen. Tot nu is de praktijk vaak dat een advocaat, als hij bij wijze van uitzondering tot het verhoor wordt toegelaten, in een hoek wordt geplaatst en wordt gemaand zijn mond te houden. Hij mag zelfs op geen enkele wijze contact maken met zijn cliënt. Het zal duidelijk zijn dat dit niet valt onder ‘daadwerkelijk’ deelnemen. Dat zal dus moeten veranderen. De advocaat moet kunnen ingrijpen wanneer zijn cliënt daar mogelijk een belang bij heeft, bijvoorbeeld wanneer deze ervan blijk geeft dat hij de vragen niet goed begrijpt, moe of verward is, of wanneer de verhorende verbalisanten hem woorden in de mond leggen of druk uitoefenen. Ook wanneer de cliënt tijdens het verhoor een proceshouding aanneemt die afwijkt van hetgeen hij vóór het verhoor met zijn raadsman heeft besproken, zal deze moeten ingrijpen om een overleg met zijn cliënt af te dwingen. Het recht op verhoorsbijstand betekent dus een belangrijke verbetering van de rechtspositie van verdachten. Door een zaak voorafgaand aan het verhoor grondig met uw advocaat te bespreken zorgt u ervoor dat u in deze vaak cruciale fase van het onderzoek een verstandige proceshouding kiest. Soms ligt het voor de hand om (in eerste instantie) te zwijgen, maar er zullen ook gevallen zijn waarin het juist belangrijk is dat u zo snel mogelijk een verklaring aflegt waarmee u uzelf kunt ontlasten. Wanneer uw advocaat u ook tijdens het verhoor kan bijstaan wordt gewaarborgd dat u die proceshouding in vrijheid kunt effectueren. De verhoorsbijstand levert dan ook een belangrijke bijdrage aan uw recht op een eerlijk proces. mr. Marianne Lochs, advocaat bij Spong Advocaten.
Veel lof van Annemarie Jorritsma voor Forsa!
Haags project voor ex-gedetineerde jongeren FORSA! wint landelijke Vrijwilligersprijs 2015
Juryvoorzitter was vol lof over Forsateam.
Van de redactie
van Forsa! is dat de jongeren niet alleen geholpen worden naar werk Den Haag – Het Haagse Bureau of school, maar ook worden onderMHR heeft in de categorie ‘Lokale steund bij het herstel van de familieen regionale vrijwilligersprojecbanden en herstel van de relatie met ten’ de juryprijs / publieksprijs in de slachtoffers. Daardoor komen de ontvangst mogen nemen voor het jongeren minder vaak weer op het project Forsa! Het gaat om de ‘Meer verkeerde pad, de familie voelt zich dan handen’-vrijwilligersprijzen gesterkt en een grote groep mensen 2015, die Kees van der Burg, met een niet-westerse achtergrond directeur-generaal van Volksgedoet vrijwilligerswerk en blijft dat zondheid, Welzijn en Sport (VWS), ook doen. namens staatssecretaris Martin van Sterk concept Rijn eind vorig jaar uitreikte. De jury onder leiding van Annemarie Forsa! verzorgt in drie Haagse wijken Jorritsma was vol lof: ‘Forsa! is een een jaar de begeleiding van ex-gedesterk concept om jongeren duurzaam tineerde jongeren met een niet-wesop het rechte pad te houden. Jongeren terse achtergrond. Die begeleiding krijgen hulp van iemand die hun eiwordt geboden door een vrijwilliger gen leefwereld kent. Door hun omgemet eenzelfde achtergrond. De kracht ving erbij te betrekken en rekening te
houden met de cultuur en achtergrond van de jongeren, ontstaat een klik en weten vrijwilligers dingen bespreekbaar te maken. Bijzonder is dat Forsa! vrijwilligers weet aan te trekken met een niet-westerse achtergrond. Het project is bovendien goed kopieerbaar naar andere steden. Voordat de jury ze had gehoord stonden ze al op 1, maar na hun perfecte presentatie was de jury unaniem. Forsa! is terecht een fantastische winnaar.’ Directeur Karima Daoudi is bijzonder blij met de prijs als erkenning voor vele jaren hard werken. Ze spreekt de hoop en de verwachting uit dat de toekenning van de prijs ertoe leidt dat ook andere steden belangstelling gaan tonen om het Forsa! concept voor deze doelgroep te gaan toepassen.
Weerstand tegen verhoging kosten VOG Van de redactie Den Haag - Staatssecretaris Klaas Dijkhoff is te duur uit met de huidige regeling voor Verklaring Omtrent Gedrag (VOG’s) voor vrijwilligerswerk. Alleen vrijwilligers die met kinderen en mensen met een verstandelijke beperking werken, krijgen nog een verklaring
BEL BONJO GRATIS!
0800 3334446
omtrent gedrag (VOG) gratis. Vanaf 1 maart 2016 gaat de prijs omhoog van € 30,05 naar € 41,35. De Nederlandse Organisatie Vrijwilligerswerk (NOV) vindt dat te duur. Bonjo sluit zich daar graag bij aan. Voor veel van onze leden is het nu al aan de prijzige kant, laat staan straks. Er is eenvoudigweg niet voldoende buffer om deze kosten op te vangen.
De Christen Unie (CU) heeft de staatssecretaris gevraagd of het niet juist in de zogeheten participatiesamenleving wenselijk is de verklaring voor vrijwilligers gratis te maken. Maar de bewindsman heeft daar geen centen voor. Wel zegt hij bereid te zijn de uitbreiding van de doelgroep voor een gratie VOG te heroverwegen.
‘It always looks impossible, until it’s done.’ Meer dan 15 jaar toewijding aan de beste verdediging in strafzaken. ‘Er zijn maar weinig advocaten, die een rechter zo goed kunnen overtuigen. Als mr. Roelse pleit, is de hele zaal muisstil. Wat maakt deze advocaat een indruk.’ mr. Jillis Roelse | Advocaat in strafzaken | t: 06-55555288 | e:
[email protected]
————
CMYK
BONJO BAJES KRANT · 103x80
25
deBonjo februari 2016
Dagboek van een nieuwe vrijwilliger (1)
Ronald: ‘Kan ik iets zinnigs zeggen of moet ik alleen maar luisteren? Amsterdam – Café Waterlooplein aan de Amsterdamse Rapenburgerstraat is de vaste stek van leden van de redactie van deBonjo. Vorig voorjaar trof ik daar hoofdredacteur Paul Grijpma en de directeur van Bonjo Jaap Brandligt. We kwamen te spreken over vrijwilligers en zo hoorde ik voor het eerst over de Stichting Vrij en was meteen geïnteresseerd. Ik las deBonjo en vond het een interessante krant. Informatie en verhalen die je niet in de dagbladen vindt. Na een volgende aflevering meldde ik me aan als vrijwilliger. Het leek me een goed idee eens met een medeburger binnen te spreken, voor mij die nog nooit een gevangenis van binnen had gezien. Mijn eerste kennismaking met Stichting Vrij was vorig jaar november op een vrijwillersbijeenkomst in Amsterdam. Daar kwam een twintigtal vrijwillers, jong en oud, en na een rondje kennismaking luisterden we naar een verhaal van ex-gevangenisdirecteur Frans Douw. Hij vertelde over de situatie in de meeste gevangenissen, die het bijna onmogelijk maken achter de deur te herstellen: afgesloten van zuurstof, onpersoonlijk contact tussen gevangenen en personeel en ongeautoriseerd geweld. Met herstel bedoelde hij dat de gevangene na vrijlating weer een normaal leven in de maatschappij buiten kan leiden. Hij hield de vrijwilligers voor hun hoofd leeg te maken en geen oordeel te vellen. De aanwezige vrijwilligers waren geïnteresseerd en allemaal zeer betrokken bij de toestanden in de gevangenissen.
Jonge gedetineerde
Frans Douw vertelde ook over Noorse gevangenissen op het eiland Bastoy met zelfredzame afdelingen. De geïn-
PLASMANADVOCATEN.NL 0206731548
Geslaagde bijeenkomsten in PI’s
Gedetineerde nog steeds niet goed geïnformeerd terneerden wonen in houten hutten en werken op een boerderij. In hun vrije tijd kunnen ze sporten. Het percentage mensen dat in herhaling vervalt is 16 % tegenover een Europees gemiddelde van 70%. Dat leek me een belangrijk experiment en het leek mij ook steeds zinvoller in gesprek te gaan met de mensen binnen. Wat is het verschil tussen iemand van binnen en buiten? Kunnen de gesprekken met vrijwilligers bijdragen aan een soepeler terugkeer in de maatschappij? Begin januari was het zover, mijn eerste bezoek aan een gedetineerde. Toch ook spannend, wat verwacht iemand van mij? Het is een gesprek op eigen verzoek. Kan ik iets zinnigs zeggen? Hoef ik alleen maar te luisteren? Het bezoek was aan een jonge gedetineerde in de Bijlmerbajes. De weg daar naartoe was treurig makend. Vanuit de metro loopt er een lang, smal en versleten betonnen paadje naar de ingang, langs de muur om de zes kolossale gebouwen is een kanaal gegraven. Op de muur hangt een bordje: verboden te vissen. Alsof iemand het in zijn hoofd zou halen hier een hengel in het water te gooien.
Stemmen
De bezoekers moeten zich melden
Raadhuisplein 9A 5258 BJ Berlicum Telefoon 073 5034543 Telefax 073 5032520 www.giebels-advocaten.nl Vestigingen in Berlicum en Boxtel
en identificeren, daarna moeten jas, horloge en mobiele telefoon in een kluisje en de rest gaat door de scan. Strenger dan op Schiphol, en zo kwam ik er achter dat in mijn schoenzolen een ijzeren strip zit. Na de derde check van mijn identiteitsbewijs - ‘we maken het hier zo omslachtig mogelijk’, zei het personeelslid op de bezoekersafdeling – kon ik in een kamertje plaatsnemen met een tafel en drie stoelen. Even later kwam mijn gedetineerde gesprekspartner binnen, begeleid door het personeelslid. Even voorstellen en al snel begon M. te vertellen dat hij een paar dingen kwijt moest. Hij had zich zelf gemeld om van de straat en de drugs verlost te zijn en wachtte nu op zijn veroordeling. M. was gespannen en hij zat te beven door zijn verslaving. Hij hoorde stemmen en had behoefte om erover te praten. Hij hoopte in een kliniek te worden opgenomen, hij had genoeg van het leven als verslaafde. Het gesprek liep als vanzelf. Hij vertelde en ik vroeg zo nu en dan. Langzamerhand leek hij wat rustiger te worden. We namen afscheid en ik beloofde hem om voor zijn zitting nog een keer langs te komen.
sten bleek weer hoe weinig gedetineerden geïnformeerd worden en zijn over bijvoorbeeld huisbewaring en het achterblijversproject. Daarom ook was het belangrijk dat andere geestelijke verzorgers ervoor kozen de bijeenkomsten bij te wonen. De imam, de boeddhistische geestelijke verzorging en de katholieke. Ze lieten blijken dat ook zij graag willen Van de redactie weten wat Bonjo de gedetineerden Zoetermeer/Lelystad - Er is een mooie heeft te bieden. samenwerking gegroeid tussen de En natuurlijk waren er veel vragen humanistische geestelijke verzorgers over detentiezaken. In algemene zin, en Bonjo. Nu al weer geruime tijd maar ook specifiek over de eigen PI. geleden was Bonjo in de persoon van De bijeenkomst leent zich niet voor directeur Jaap Brandligt op bezoek bij antwoorden op specifieke PI-vragen. gedetineerden in de PI Zoetermeer. Zo is het afgesproken met de directies Recentelijk was hij weer in de PI van de betreffende PI’s. Gelukkig Lelystad en ook in de PI Zoetermeer. konden ze gewezen worden op het In alle gevallen precies in de tijd die de bestaan van het Bonjo 0800-nummer. humanistische geestelijke verzorgers Daar kunnen gedetineerden terecht met normaal gesproken gebruiken om zich allerlei vragen. Sommige gedetineermet gedetineerden over belangrijke den hebben er een bezoekvrijwilliger zaken te buigen. aan over gehouden, anderen weten Beide bijeenkomsten waren goed bemeer over huisvesting of begeleiding zocht. Er was veel belangstelling voor door een vrijwilliger na detentie. Zinwat Bonjo aan de gedetineerden te volle bijeenkomsten. Mogen er meer bieden heeft. Ook in deze bijeenkomvolgen. Bonjo is er klaar voor.
Wordt vervolgd.
• penitentiair recht • strafrecht • arbeidsrecht • (echt)scheidingen en alimentatie • jeugdrecht • overige personen- en familierecht • civiel recht • huurrecht • sociale zekerheid • psychiatrisch patiëntenrecht (BOPZ)
26
deBonjo februari 2016
Nieuwe Netwerken op de markt in benadering van de PI Lelystad achterblijvers Matige opkomst gedetineerden
Harry de Geest Lelystad - Het is nog vroeg. Zes uur in de morgen kraait de haan op mijn mobiel mij wakker. Buiten is het nog stikdonker en het blijkt een druilerige, koude dag te zijn. Ik moet vandaag de gevangenis in. Voor het eerst van mijn leven. Noem het een Penitentiaire Inrichting, het blijft een gevangenis en het verblijf daar is geen pretje. Ik ga op weg naar Lelystad, naar de TRA markt. Sinds kort is Juradi aangesloten bij Vereniging Bonjo. Bonjo is een belangenorganisatie van en voor (ex-) gedetineerden en kent ruim 60 aangesloten (vrijwilligers-) organisaties die zich bezighouden met (ex-) gedetineerden en hun opvang en re-integratie in de maatschappij. Bonjo heeft ons gevraagd om ook aanwezig te willen zijn op de TRA markt en daarmee bij te dragen aan het doel daarvan: het nieuwsgierig en enthousiast maken van gedetineerden voor opleidingen en hulptrajecten in de PI Lelystad. De PI wil daarmee actief bijdragen aan het re-integratieproces van gedetineerden in de maatschappij. De markt vond eind vorig jaar plaats.
Netwerken
Aangekomen op het eveneens afge-
sloten parkeerterrein van de PI leek het gebouw en de omgeving al even deprimerend als het weer. Eenmaal binnen moesten de standhouders eerst door een detectiepoort en eventuele mobiele apparatuur afgeven om uiteindelijk naar de sportruimte te worden geleid. Hier vond de markt plaats en was er een groot aantal kraampjes geplaatst waar de diverse organisaties hun waren hadden uitgestald. Dat bestond voornamelijk uit promotiemateriaal zoals folders en brochures. De gedetineerden werden in afzonderlijke ploegen naar de markt geleid en konden gedurende 40 minuten rondlopen en zich oriënteren. Hun aanwezigheid was verplicht gesteld door de directie om het niet te vrijblijvend te doen zijn en hen duidelijk de kans te geven om in contact te komen met voor hun interessante hulporganisaties. Jammer genoeg maakten maar weinig gedetineerden gebruik van de geboden kans. Daarentegen was het voor ons (Cora Zalm en ik) een uitgelezen kans om eens rond te kijken en te netwerken onder de aanwezige standhouders. Juradi deelde de stand met Bonjo en hun vertegenwoordigers vonden het prima als ik even ging rondneuzen. De aanwezige stands varieerden van organisaties die zich bezighouden met verslavingszorg, coaching, schuldhulpverlening, (vak-) opleidingen, huisopvang en bewaring, buddyschap
en re-integratie.
Doorverwijspunt
Ik heb met verschillende organisaties gesproken en contact gelegd. Zeker met die waarin ik waarde zag voor Juradi dan wel de Rechtswinkel WestFriesland. Een interessante organisatie is de Zorgverzekeringslijn.nl. Zij zijn een door het Ministerie van VWS gesubsidieerd project en onderdeel van de Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen. Zij zijn kundig op dit gebied en kunnen prima functioneren als ‘doorverwijspunt’ voor organisaties als de Rechtswinkel, waar eerste lijnadvies vaak de rol is en doorverwijzing soms nodig. Zij zijn graag bereid om hun rol, functie en ervaring met ons te delen op een bij- en nascholingsbijeenkomst. Daarnaast zijn er organisaties als Stichting Terwille, die ook werkzaam zijn binnen de PI Heerhugowaard en Zwaag. Op een ander terrein weliswaar, maar die wel eens steun willen zoeken bij organisaties die er ook werkzaam zijn om samen meer voor elkaar te kunnen krijgen binnen de inrichtingen voor hulp aan de gedetineerden. Dank gaat ook uit naar de medewerkers van Bonjo, die op treffende wijze uitleg gaven over het reilen en zeilen binnen de inrichtingen en het Justitieel systeem. Duidelijk werd dat het rechtssysteem niet feilloos is en zijn makken kent.
Seks in de bajes In de gevangenis gaat het veel over seks, maar seks is hier altijd verbonden met macht en dominantie. ‘Hé jochie, als je wilt dat ik wat voor jou doe, dan kom je me maar eerst even pijpen,’ hoor ik om me heen. Of: ‘Klootzak, het enige wat jij mag doen, is m’n lul likken’. Seksualiteit is niet volledig losgezongen van liefde, maar ook onderdeel geworden van hiërarchische verhoudingen en machtsvertoon. Een partner is iemand die je gebruikt voor je eigen gerief en die zich aan je onderwerpt. In de mannenwereld van het Huis van
Bewaring maakt het niet zoveel uit of je een vrouw of een man neemt, zolang je maar de bovenliggende partij bent. Homoseks komt in de gevangenis net zoveel voor als binnen elke andere op zichzelf aangewezen mannengezelschap. Er wordt gefluisterd, er worden grappen over gemaakt, er worden deals gesloten: seks in ruil voor dope’. Uit: Theo van Willigenburg. Gevallen vogel achter de tralies.
Het achterblijversproject heeft tot nu toe aangetoond dat het moeilijk is om de achterblijvers te bereiken. Voorlichting in de Huizen van Bewaring is er niet. De binnenkomende gedetineerden kennen Bonjo (nog) niet en Van de redactie van de casemanagers is ook niet veel Hoorn - Bij het bereiken van de achte verwachten, zo is de ervaring. Als terblijvers is telkens de vraag: Ja maar de afgestrafte dan in de PI komt, is het hoe? In de gemeente Hoorn is er een vaak te laat. Er is dan al te veel met nieuwe weg ingeslagen. Op initiatief de achterblijvers gebeurd. Bovendien van de wethouder van Hoorn. Hoe gaat speelt voor veel gedetineerden - zeker dat? die met enige ervaring - de wetenschap Medewerkers van De Wering, een dat het niet verstandig is (althans dat Hoornse organisatie voor zorg en wel- denken ze) om uitspraken te doen die zijn zijn door Toon Walravens en zijn kunnen wijzen op toegeven dat ze iets vrouwelijke maten getraind om op een gedaan hebben. Het valt dan ook op bij goede manier met achterblijvers om te bezoeken aan (groepen) gedetineerden gaan. Zowel op individueel niveau als die we geregeld brengen hoe weinig bij het begeleiden van groepen achter- ze weten wat er aan mogelijkheden blijvers, lot- dan wel bondgenoten die bij vrijwilligersorganisaties aanwezig met elkaar over hun situatie willen pra- zijn om problemen op het thuisfront ten. De gedachte achter deze aanpak is hanteerbaar te krijgen, zo niet op te dat de medewerkers van De Wering in lossen. Dit project in de kop van Noord de haarvaten van de wijken aanwezig Holland waarbij ook de PI betrokken zijn en dus sneller tegen achterblijvers is, evenals gemeenten waar Hoorn aanlopen en met hen aan de gang kun- vormen van samenwerking en overleg nen gaan. En dat met ondersteuning mee heeft, is een poging de achterblijvan Bonjo-vrijwilligers, daar waar het vers beter te bereiken. Afgesproken om specifieke detentievragen gaat. is dat in juni gekeken wordt, welke Vaak te laat resultaten het opgeleverd heeft.
250
miljoen extra voor justitie Van de redactie Den Haag - De begroting van Ministerie van Veiligheid en Justitie voor 2016 is eind vorig jaar door de Tweede en ook door de Eerste Kamer aangenomen. Ten eerste komt er 250 miljoen euro extra voor Justitie. Daarvan gaat 200 miljoen naar het Openbaar Ministerie, de Rechtspraak, het Nederlands Forensisch Instituut en de Reclassering. Een deel wordt ingezet om crimineel vermogen aan te pakken en er wordt geld gereserveerd voor de politie en de rechtsbijstand. De Raad voor de Rechtspraak heeft al laten weten dat als rechters hun werk goed moeten blijven doen, er structureel 50 miljoen bij moet. ‘De minister onderkent onvoldoende de noodzaak te investeren in de kwaliteit van het werk dat rechters doen’, aldus de Raad voor de Rechtspraak. Het gaat dan om de tijd die rechters nodig hebben om zich voor te bereiden, getuigen te horen en een oordeel te vellen. Er gaat 50 miljoen - dat klinkt misschien gek - naar bezuinigingen die niet doorgaan. En dan de verhoging van de griffierechten en de eigen bijdragen voor gedetineerden. Dat zijn bezuinigen waar Bonjo niet blij mee was en die terecht verdwenen zijn. De bijdragen die gedetineerden moeten leveren aan proceskosten en slachtofferzorg, zijn ook omlaag gegaan. Die bijdragen blijven een (schulden)probleem, maar het is in ieder geval minder geworden.
27
deBonjo februari 2016
Advertorial
Herstelestafette langs 25 Penitentiaire Inrichtingen
In anderhalf jaar tijd vond in vrijwel alle inrichtingen een zogeheten Dag van Herstel plaats. Het begon op 13 november 2014 in de PI Lelystad waarna de dagen als een estafette langs de PI’s toerden. De estafette eindigt op 18 februari 2016 in de PI Nieuwegein. Alle PI’s die deelnamen, maakten gedurende de dag kennis met de mogelijkheden van herstelbemiddeling tussen slachtoffer en dader. Slachtoffer in Beeld, de organisatie die herstelbemiddeling begeleidt, organiseerde de estafette samen met de inrichtingen. Meer weten?
HAIKU
Heb je de dag gemist of wil je meer weten, vraag het aan een PIW’er, casemanager, of iemand van de geestelijk
Programma Gedurende De Dag van Herstel kregen het aanwezige personeel en gedetineerden inzicht in de gevolgen voor slachtoffers van een delict. Er werden films bekeken, verhalen werden verteld en discussies werden gevoerd. Daarin werd veel gesproken over schaamte, schuld en spijt en wat dit met
gedetineerden doet. Personeel en gedetineerden kregen informatie over de werkwijze van slachtofferdaderbemiddeling. Een bemiddelaar van Slachtoffer in Beeld legde uit: ’Schaamte is een emotie die je verleidt niets te doen.’ Nabestaanden kwamen naar de inrichting om te vertellen hoe bemiddeling met de dader bijdroeg aan hun herstel.
Een van hen zei: ’ We denken graag voor de ander. Dat die een gesprek niet op prijs stelt. Onderneem actie!’ Ook ex-gedetineerden kwamen naar de Dagen van Herstel om uit te leggen hoe het contact met het slachtoffer hen door de detentie heen hielp én het de eerste stap was in het herstel van hun eigen leven. Een van hen zei: ’Spijt is zo’n klein woord, maar ook zo’n groot gevoel.’ Alle aanwezigen werden uitgenodigd om te reageren en vragen te stellen. Een gedetineerde reageerde als volgt: ’Schuld blijft aan je knagen als je er niets mee doet. Het vreet je op van binnen.’
verzorging die er wel bij was. Een van de doelen van de estafette is dat er meer gepraat wordt over de gevolgen van delicten, voor dader en slachtoffer.
Dat mensen niet alleen blijven zitten met gevoelens. In diverse inrichtingen worden regelmatig gespreksgroepen of trainingen georganiseerd waarin de
thema’s herstel en schuldgevoel aan de orde komen. Of kijk op de site www. slachtofferinbeeld.nl (ook in detentie) voor meer informatie.
Dag van Herstel PI Lelystad.
Gedetineerden konden tijdens de estafette meedoen aan een Haikuwedstrijd. Haiku is een Japanse dichtvorm die bestaat uit drie korte regels. De oproep was om het gedicht over herstel te laten gaan. Hierbij drie mooie inzendingen:
Achter de tralies Bedenk ik al mijn fouten Dromend van vrijheid
Had niets te wensen Dacht er niet goed over na Heb het toch gedaan
Met zoveel zonden Hoe heel je de wonden In kooi van veiligheid
PI Vught
PI Dordrecht
PI Krimpen a/d IJssel
Zeven meest gestelde vragen aan Slachtoffer in Beeld bemiddelaar Francis Bakker 1. Wat is herstelbemiddeling? Herstelbemiddeling betekent dat het slachtoffer en de dader van een delict via een neutrale bemiddelaar met elkaar in contact komen over wat er is gebeurd en wat de gevolgen waren. Het doel is dat het contact helpt bij de verwerking van wat er is gebeurd.
dader is en hoe het zover heeft kunnen komen. Ook vragen zij zich vaak af of de dader spijt heeft. Vragen waarop alleen de dader antwoord kan geven. De bemiddeling door Slachtoffer in Beeld zorgt ervoor dat het slachtoffer meer rust krijgt en het delict achter zich kan laten.
2. Wat heb ik aan bemiddeld contact met het slachtoffer? Het kan je helpen om het misdrijf en wat er is gebeurd meer achter je te laten. Je krijgt de kans jouw kant van het verhaal te vertellen en te laten zien wie je bent. Je kan iets terug doen voor het slachtoffer en dat geeft je zelf ook een beter gevoel. Veel daders voelen na bemiddeling met het slachtoffer meer rust.
4. Kan slachtoffer-daderbemiddeling na alle delicten? Bemiddeling tussen slachtoffers en daders kan bij alle delicten. In de tien jaar dat ik dit werk doe, zag ik zowel lichte als zware misdrijven, kort en lang geleden en zowel bij slachtoffers en daders die elkaar kennen als die onbekenden van elkaar zijn. Het kan dus ook na de detentie.
3. Waarom doen slachtoffers hier aan mee? Veel slachtoffers (en soms ook nabestaanden) willen meer weten over de dader. Ze vragen zich vaak af wie de
5. Als ik me aanmeld, zit ik dan aan een bemiddeling vast? Een slachtoffer of dader kan op elk moment nog met de bemiddeling stoppen. Voor een goede bemiddeling is het belangrijk dat iemand het
graag wil. In een eerste afspraak leg ik uit hoe de bemiddeling in zijn werk gaat. Ik bespreek dan ook de vorm: een brief of gesprek. Slachtoffer en dader moeten zich daar beiden goed bij voelen. 6. Kan ik ook zelf een brief sturen naar het slachtoffer? Het is voor een slachtoffer vaak schokkend als hij of zij rechtstreeks (of via de advocaat) een brief krijgt van de dader. Ze weten niet met welk doel de brief is gestuurd. Het is ook eng dat het adres bij de dader bekend is. In de bemiddeling wordt het slachtoffer gevraagd of deze wel open staat voor contact en zo ja, op welke manier. De begeleiding van een neutrale bemiddelaar geeft meer vertrouwen. 7. Hoe kan ik me aanmelden? Je kan jezelf aanmelden via de site www.slachtofferinbeeld.nl of door te bellen naar 030-2340045. In de inrichtingen zijn op het Re-integratie
Centrum computers waarmee je op de site kan komen. Op de site kan je een aanmeldformulier invullen. Je kan ook iemand vanuit de inrichting vragen om je te begeleiden bij de aanmelding en eventueel tijdens de bemiddeling. Bijvoorbeeld een mentor, casemanager, geestelijk verzorger of een andere medewerker die je vertrouwt. De bemiddelingen zijn gratis.
Francis Bakker.
28
deBonjo februari 2016
Nederlands standpunt in strijd met rechtspraak Europees Hof
Tolken RSJ: Re-integratiecentra ook Concorde voor levenslanggestraften voldoen niet aan wettelijke eisen Mieke de Leeuw
...........................
Jaap Brandligt
rondom de moordbroers Drenthe geen levenslang, maar dertig jaar te geven. Klaarblijkelijk vinden ook rechters Den Haag - De Raad voor de Strafin toenemende mate dat levenslang rechtstoepassing en Jeugdbescher- ongewenst is, ook in het kader van de ming (RSJ) wil al lang dat levensEuropese discussies over wel of geen lang gestraften perspectief moeten levenslang, zoals die op de studiemidhebben op verandering. De Raad dag op de Vrije Universiteit. heeft de staatssecretaris van VeiligInternet heid en Justitie al in 2006 en 2008 Van der Pol van de RSJ houdt afstand zo geadviseerd. Ulco van der Pol, van de standpunten van de staatsseplaatsvervangend lid van de RSJ, cretaris. De beroepscommissie van de vertelde dat op een studiemiddag RSJ is daar duidelijk in. De RSJ vindt over levenslang op de Vrije Unibijvoorbeeld dat de re-integratie centra versiteit. Waar hebben we het dan over: een alternatieve invulling van (RIC’s) toegankelijk moeten zijn voor de dag, rechtsbijstandsverzekering levenslang gestraften. De RSJ wil ook afdelingen voor levenslang- en langen extra bezoek als voorbereiding gestraften met speciale voorzieningen, op detentiefasering. zoals internet, e-mail en skype. De Noch Albayrak, noch Teeven, beiden beroepscommissie van de RSJ heeft ex-staatssecretaris, hebben daar eerder aangegeven dat incidenteel echter ooit op gereageerd. Van de verlof voor levenslang gestraften moet huidige - de VVD-er Klaas Dijkhoff - worden toegestaan. Het is niet vrolijk weten we wat dat betreft nog niks. Op makend allemaal, het Nederlandse het ministerie vinden ze - dat weten levenslang beleid. Sonja Meijer van de we wel - dat resocialisatie waaronVrije Universiteit en rechter plaatsverder verlof en detentiefasering niet vanger op de rechtbank Amsterdam van toepassing zijn op levenslangwees er op die zelfde studiemiddag gestraften. Geen Vervroegde Invrijop dat waar het resocialisatiebeginsel heidstelling, VI-regeling, en geen in het Europese strafrechtelijke beleid eindtijd. De rechters reageren erop aan een opmars bezig is, het in de door bijvoorbeeld in de recente zaak Nederlandse penitentiaire wetgeving
en het strafrechtelijke beleid tegengesteld gaat. Opmerkelijk. Zij vindt het huidige standpunt van de minister en de staatssecretaris strijdig met de rechtspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens.
Bloody shame
Op zo’n studiemiddag zijn altijd weer opmerkelijke zaken te signaleren. Zo vertelde Joost Verbaan, docent strafrecht aan de Erasmus, dat er binnen het Koninkrijk vier wetboeken zijn, waarvan er drie een tussentoets voor levenslang gestraften kennen. Waarvan akte. Op Curacao en Aruba na 20 jaar, op St Maarten na 25 jaar. De laatste: in werking getreden op 1 juni 2015. Behoorlijk vers dus. Eigenlijk bleek uit alle bijdragen op de ‘levenslang middag’ dat Nederland Europees behoorlijk uit de pas loopt. Eigenlijk overal wordt gevonden dat ook levenslang gestraften uitzicht moeten hebben op socialisatie. Maar ja, sinds de toenmalige minister Donner in al zijn wijsheid zei: ‘Levenslang is echt levenslang’, is de discussie in Nederland stil gevallen. Een bloody shame, zoals ook Wiene van Hattum van de Universiteit Groningen en voorzitter van het Forum Levenslang opnieuw duidelijk maakte.
’s-Hertogenbosch - Met schrik lees ik het bericht in de Bonjo van oktober, dat nu ook de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) voor het gevangeniswezen tolkdiensten heeft uitbesteed aan Concorde. Alle tolken van Concorde zouden voldoen aan de wettelijke vereisten. Helaas is niets minder waar. Toen in 2009 het nationale register werd geopend was de verwachting van de professionele tolken dat alleen gediplomeerde tolken in het register zouden komen, maar dat gebeurde niet. In een reactie in het Nederlands Juristenblad op een artikel dat ik schreef van dat blad gaf Han von den Hoff, Manager Bureau Wbtv en verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wet beëdigde tolken en vertalers (Wbtv) toe dat zijn Bureau creatief met de wet is omgesprongen. Een flink aantal registertolken (voor veel talen ongeveer een derde) heeft geen vakdiploma en voldoet daarom niet aan de wettelijke vereisten. De beroepsorganisaties van gerechtstolken en juridisch vertalers (in Nederland de SIGV-vereniging en op Europees niveau EULITA) hebben meermaals, maar tevergeefs, bij de minister aangedrongen op opschoning van het register. In de zomer van 2012 werden plots alle opleidingsgegevens uit het register geschrapt. Sindsdien is
niet meer zichtbaar wie een vakopleiding heeft gevolgd.
Goedkoper
Concorde en Tolk- en Vertaalcentrum Nederland (VcN) maken op grote schaal gebruik van ongediplomeerde tolken en vertalers en zelfs van mensen van buiten het register, ook voor talen waarvoor veel gediplomeerde tolken beschikbaar zijn. Dat is nu eenmaal goedkoper. Het wettelijke tarief voor tolken is sinds 2003 € 43,89 per uur. Dat tarief wordt uitbetaald aan tolken, wanneer zij direct worden opgeroepen door het Openbaar Ministerie, de politie, Immigratie- en Naturalisatiedienst, of aan de bureaus, die hun kosten en hun winst daarvan aftrekken. De tolken die voor die bureaus werken krijgen heel wat minder. Dit voorjaar kondigde TVcN de tolken een verlaging van hun tarieven aan. Daar is tevergeefs tegen geprotesteerd. Lees daarover op: https:// ngtv.nl/nieuws/algemeen-nieuws/ tolken-werken-niet-voor-opgelegdedumptarieven
Onjuist geïnformeerd
Professionele, goed opgeleide, tolken werken sneller en beter. Niet voor niets roepen de gerechten, de politie en de IND tolken zelf op, zij willen zicht houden op de geleverde kwaliteit. Veel advocaten weten niet dat zij zelf een tolk in kunnen huren in het kader van de gefinancierde rechtsbijstand. De kosten kunnen bij de Raad voor Rechtsbijstand worden teruggevorderd. Helaas worden zij daarover door de Raad onjuist geïnformeerd. Dat terugvorderen kost misschien iets meer tijd, maar juist strafrechtadvocaten zouden het belang van kwaliteit van tolken en vertalers moeten inzien. Mieke de Leeuw is strafrechtjurist, gerechtstolk en juridisch vertaler Italiaans.
VERRAS JE KIND MET EEN VERJAARDAGSCADEAUTJE!
ADVOCATENKANTOOR CREMERS
Je kunt meedoen als: • je in de gevangenis verblijft, • je kind niet ouder is dan 12 jaar, • in Nederland woont, • en als de andere ouder of verzorger toestemming geeft. (de kosten zijn voor onze rekening)
Gespecialiseerd in: • Strafrecht en penitentiair recht • Personen- en familierecht Mr. H.M.S. Cremers Postbus 3037 5203 DA Den Bosch tel. 073 633 00 63 fax 073 633 00 64
[email protected] www.advocatenkantoorcremers
Bel GRATIS naar 0800 331 05 68 (niet geblokkeerd)
geloof in herstel
Mede auteur ‘Bajesboek’
29
deBonjo februari 2016
BONJOCONTACTBUREAU ZO WERKT HET CONTACTBUREAU 1. Je stuurt je advertentie naar Bonjo contactbureau, Postbus 10109, 1001 EC Amsterdam. 2. Bonjo stuurt de advertentie naar een beoordelingscommissie. Deze moet goedkeuring geven voor plaatsing. 3. Bij goedkeuring plaatst Bonjo je advertentie in deBonjo en/of op de website. 4. Een reactie op een advertentie stuur je naar Bonjo contactbureau. Vermeld hierbij wel het advertentienummer anders kunnen wij je reactie niet doorsturen. Doe een postzegel op de enveloppe en stuur ’m op. 5. Als je reageert maar niet wilt dat je adres bekend wordt, vermeld je adres dan niet in je brief maar op een bijgevoegd papiertje. Zonder je adres kunnen wij geen reacties naar je terug sturen. Een eerlijk verhaal scoort het best. Dus schrijf een brief met daarin je interesses, hoe lang je nog moet, wat je graag wilt en wat weer niet. Ieder die de site bezoekt weet dat hij/zij met een gedetineerde te maken heeft. Transparanter kan niet! 1590 26 jarige jongeman zoekt een leuke (pen) vriendin/vriendschap. Leeftijd en afkomst zijn voor mij niet belangrijk. Ik ben Half nederlands en half marrokkaans.Ik ben 1.80 lang en atletisch gebouwd, donker haar en groen/grijze ogen. Ik ben een avontuurlijk en ondernemend persoon, en hou natuurlijk van veel leuke dingen in het leven. Misschien kunnen we daarover schrijven.Verder laat ik je reactie gewoon op me afkomen en zal je dan altijd een gepaste reactie terug te geven.Ik zit in PI Arnhem en moet nog 3 jaar. Ik hoop van je te horen . Grtjes K. 1591 Hallo dames mijn naam is Andre. Ben al 63 . Maar zou graag een platonische penvriendin hebben. Leeftyd maakt niet uit zolang het maar onder de 100 is.(grapje). probeer zo goed mogelijk te schrijven wat het hart beroerd.Als mijn hart word beroerd is dat warmte, gelegenheid, lief hebben, intimiteit, spontaniteit en overgave.Beste pen-vriendin, zie nu al uit na je schrijven omdat een brief ontvangen zeker van iemand die een persoonlijke brief schrijft altijd een bijzondere gebeuren is.... Andre. 1592 Hallo lieverds, Ik ben op zoek naar een lieve en eerlijke Vrouwen/meiden tussen de 25 en 35 jaar om gezellig contact op te bouwen. Ik hou van het leven maar ben door een foute keuze gedetineerd geraakt. Gelukkig ziet het er voor mij wel goed uitwant zal niet een al te lange straf krijgen 3/12 mnd.ik neem alle tijd om leuke en gezellige brieven altijd terug te schrijven. Ik ben een zelfverzekerde jongeman van 31 jaar oud.Ik ben 1.81 meter sportief uiterlijk, bruin haar, donker bruine ogen en hou van tatoo,s. In het normale leven hou ik van avontuur, sporten, genieten van het leven. Zoals vakantie,s. terrasje pakken en lekker uit eten gaan.Verder ben ik een zorgzame , eerlijk, en lieve man.
Mijn toekomst ziet er na detentie verder goed uit. Ik heb altijd vast werk gehad. Verder teken ik graag lees elke dag en en zorg dat ik zelf goed in conditie blijf d.m.v een paar uur sporten per week.Ik doe ook graag dingen samen, luister graag naar wat iemand te vertellen heeft en bij een goede bandis steun geven bij mij vanzelf sprekend. Ben jij een lieve eerlijke vrouw/ meid tussen de 25 en 35 jaar oud spreekt het jou aan om in contact te komen met mij schrijf dan een leuke spontane brief aan mij waarin jij je zelf voorstel. zoals ik het heb gedaan. Een foto mag altijd is niet noodzakelijk . Wanneer je mij schrijf met foto zal ik bij het terug schrijven ook een foto toevoegen....Veel liefs en hopelijk tot snel...... 1593 Hallo dames Ik ben Richardo 23 jaar heb zwart haar bruine ogen 1.70 lang.Ik hou van muziek luisteren.Ik zit nu 2 jaar en 4 mnd moet nog een jaar.heb nog wel een zitting over mijn voorwaardelijke in vrijheidstelling.Ik zoek iemand om mee te schrijven misschien meer wie weet hoe alles loopt.Ik ben een spontane jonge man hoop dat je schrijft.Ben van italiaanse afkomst tunesie en nederlands. 1594 Hey leuke dames van nederland ik ben een leuke jongen van 40 jaar oud en zit vast in de Hvb in de regio Rotterdam. Ben zelf een leuke jongen spontaan eerlijk en zorgzaam luisterend oor, ben zelf rond de 160 lang 85 kg kaal koppie tatoe,s . Hoop via deze weg een penmaatje of een toekomstige vriendin te zullen ontmoeten.Afkomst uiterlijk maak niet uit als je hart maar op de juiste plek zit.Ben jezelf tussen de 30 en 45 jaar oud klim dan in die pen, je krijg altijd antwoord terug groetjes M...... 1595 Hallo dames, ik hoop via deze contact advertentie een leuke vrouw te vinden die met mij wil penen en wie weet wel
Strafrecht
iets meer. Ik zal mijn naam maar bekend maken ik ben Stefan en zoek hierbij vrouwenlijk contact. Mijn hobby,s zijn game,n vissen en sleutelen aan alles wat los zit. oja ik ben 35 jaar.Als het je wat lijkt dan kan je mij een brief schrijven . Ik schrijf je zowiezo terug heb nl een straf van 2 jaar een isd maatregel.En zit in het PPC in Vught.Mijn voorkeur gaat uit naar donkere vrouwen.Ik ben zelf blond blauw groene ogen en heb een normaal postuur.Stefan. 1596 Ik ben een dame van 33 jaar surinaamse afkomst. Zou graag in contact willen komen met mannen tussen de 35 en 57 jaar. Ik ben lief en hou van koken, lezen. zingen. zwemmen, fietsen, wandelen, en van het leven genieten. Mijn sterrenbeeld is leeuw ben 1.65 lang 65kg bruine ogen zwart haar ben niet dik of dun ben normaal. Wat ik zoek in een man is sportief, open minded, goed verzorgt, en betrouwbaar. Wil je meer weten voel je dan vrij om te reageren.....Tot schrijfs groetjes..... 1597 Ik ben Mark K. en verblijf in de T.B.S.kliniek in Groningen en het gaat relatief goed met me. Ik hecht heel veel waarde aan een goed contact en zou graag een penvriend(in) willen later misschien als een echte vriend(in). Ik heb T.B.S. gekregen omdat ik een inbreker te hard aanpakte, dat lig nu ver achter mij en ik wil naar de toekomst kijken. Mijn hobby,s zijn het buiten leven, paardrijden, muziek luisteren, film kijken, gamen, creatief zijn. Je verleden maakt mij niets uit, wees gewoon jezelf. Vrouwen en mannen mogen reageren foto mag maar is niet verplicht. Tot snel Mark.... 1598 Hallo dames ik ben Evert Jan van 40 jaar, 80kg en 182 lang heb bruine ogen en kort donkerblond haar . Hou van koken, uitgaan, sporten, en met een dame wandelen, uit eten gaan en op vakantie gaan.
Cassaties
Contact 020-363 9999 Leidsestraat 69-G 1017 NX Amsterdam Postbus 59616 1040 LC Amsterdam
mr. A.R. Kellermann Advocaat sinds 2004 F : 020-363 9998 E:
[email protected]
Sta in het midden van mijn leven en ben helaas door een paar pijn punten een tijdje uit mijn evenwicht geraakt. Zit nu nog in HVB en verwacht een straf tot juni 2016. Welke stabiele leuke dame tussen de 30 en 40 uit omg. Gelderland durft het met me aan om elkaar beter te leren kennen?. Reageer je met een foto , reageer ik met een foto terug en met telefoonnummer bel ik je. Wat jij wil niks moet en een hoop mag!Wachtend op jou reactie ?.ik ben zeker de moeite waard! Groetjes Evert Jan.
iets over mijzelf ben 1.90m sport veel gespierd en weeg 90 kg kort donker haar en heb tatoo,s en ben 34 jaar oud. Heb het nieuwejaar beetje eenzaam geviert. Ben een lieve gevoelige jongen die graag zijn emoties uit.Heb weinig vrienden en vriendinnen die me steunen in deze moeilijke tijd.Hoop met deze advertentie een pen vriend(in) te krijgen waarmee ik mijn gevoelens kan delen. Dat zou een droom zijn die uit komt alvast bedankt, je krijgt altijd een reactie terug...groetjes mark....
1599 Arjan, slank, 48 jaar oud, met een passie voor schrijven en schilderen . Ik doe veel aan cardio krachttraining.Ik heb een zorgeloos leven in de longstay. En ik zoek die lieve vriendin van ongeveer mijn leeftijd. Regio Uden/Veghel. groetjes Arjan
1601 Hallo ik ben Patrick ben 48 jaar en ben geboren in belgie. Zit op dit moment in de pi in Tilburg . Ben 1.83 m en heb blond haar ik sport dagelijks . Ik zou graag willen schrijven met vrouwen tussen de 40-50 jaar.Zit sinds 2013 binnen en hoop in de zomer van 2016 vrij te komen.Wil je meer weten over mij pak je pen en schrijf mij... groetjes Patrick
1600 Hallo ik ben Mark. Ik kom uit brabant en zit nu in voorarrest in PI Dordrecht. Even
30
deBonjo februari 2016
Brian de Pree
column Nieuw reïntegratiecentrum
Surant biedt ‘totaalpakket’
Specialisatie boven overleven Sinds een jaar of twee is het voor veel advocaten minder makkelijk om hun strafpraktijk overeind te houden. Dit vanwege bezuinigingen bij het Openbaar Ministerie en bij de Raad voor Rechtsbijstand. Het Openbaar Ministerie brengt veel minder zaken aan voor de rechter en probeert in plaats daarvan verdachten eieren voor hun geld te laten kiezen door het aanbieden van een strafbeschikking. Een strafbeschikking is een boete waarmee je, als je deze betaalt je vervolging voor de rechter als het ware afkoopt, maar waarmee je wel automatisch schuld bekent en dit feit dus ook op je strafblad komt. Veelal beseffen verdachten dit niet en betalen ze maar om er zo vanaf te zijn. Maar dit betekent dus wel dat advocaten veel minder kleine zaken krijgen van hun cliënten. Veel advocaten die eerst alleen maar of bijna alleen maar strafzaken deden doen beetje bij beetje inmiddels ook (weer) andere zaken op het gebied van bijvoorbeeld familierecht of arbeidsrecht om toch maar voldoende inkomsten te hebben. Ik ben er van overtuigd dat je alleen dan goed kan zijn en blijven in je werk als je je alleen maar en fulltime bezighoudt met het strafrecht. En ik besef me heel goed dat ik misschien makkelijk praten heb aangezien ik me op dit moment met een aantal zeer omvangrijke strafzaken kan bezighouden. Maar al had ik die luxe niet, ik zou te allen tijde blijven kiezen voor de specialisatie in plaats van overleven. Uiteindelijk werpt deze manier van werken en keuzes maken zijn vruchten af. Want door je alleen maar bezig te houden met strafrecht word je daar nog steeds iedere zaak beter van, omdat je zo’n zaak al vaak hebt gedaan. Je zoekt de nieuwste uitspraken erbij en borduurt voort op je strategie en ideeën die je bij dit type zaak hebt opgebouwd en ontwikkeld. Neem verdenkingen als wapenhandel, omvangrijke drugshandel of mensenhandel (de zaken waar ik me op het moment vooral mee bezighoud). Bij dit soort zaken, die vaak zeer omvangrijk zijn (een dossier van tientallen ordners is gebruikelijk) gaat het dus vooral om de studie ervan en de verdieping. Zo’n dossier gewoon doornemen en lezen wat er staat kan iedereen en zal je niet tot nieuwe inzichten brengen. Maar lezen en zien wat er niet staat, maar had kunnen of zelfs moeten staan creëert kansen en alternatieve scenario’s die de rechters op hele andere gedachten kan brengen. Maar het op die manier lezen van een strafdossier kan je alleen maar als je daar de tijd voor hebt en volledig binnen het strafrecht ‘leeft’. Afstand nemen van het strafrecht, gedwongen door bezuinigingen en minder zaken of niet, betekent uiteindelijk gewoon achterstand in je ontwikkeling. Onlangs kreeg ik nog een duidelijke en mooie waardering voor mijn manier van werken in het weekblad Panorama. In een artikel over een van mijn cliënten werd ik omschreven als ambitieus. En dat is precies de manier waarop ik mijn werk doe en zal blijven doen. Het maximale uit iedere zaak halen. Dat is in de ene zaak nou eenmaal meer dan in de andere, maar aan mij zal het niet liggen. Maar dat kan in mijn ogen echt alleen maar als je je focust en gespecialiseerd bezighoudt met een enkel rechtsgebied. In mijn geval het strafrecht. En zolang mijn manier van werken met grote regelmaat tot mooie successen leidt blijf ik mijn werk zo doen. Voor jullie als verdachten. Brian de Pree is strafrechtadvocaat bij Peters Advocaten Bel gerust voor een vrijblijvend gesprek of een second opinion 033-4627551
Vlnr. Dew Koesal, directeur Stichting Surant; stadscoördinator Humanitas, Henriëtte van der Meij; wethouder Almere, Froukje de Jong en projectleider gemeente Almere, Marija Sels.
Van de redactie ALMERE - Gevangenen die na het uitzitten van hun gevangenisstraf weer op vrije voeten komen, moeten beter ondersteund worden om zo snel mogelijk een positie in de maatschappij te veroveren. Dat vinden in ieder geval Humanitas en de stichting Surant en daarom hebben ze onlangs een reïntegratiecentrum geopend aan de Spoordreef in Almere. In het reïntegratiecentrum kunnen ex-gedetineerden terecht voor advies over wonen, werk, zorg, schulden en identiteitspapieren. Dat advies wordt gegeven door vrijwilligers, maar om alles in goede banen te leiden is er ook altijd een betaalde kracht aanwezig. Volgens Dew Koesal, directeur van
Betaling kosten vrijwilligers niet op orde
Surant, worden er ongeveer vijftig tot honderd ex-gedetineerden op jaarbasis verwacht. ‘Per jaar komen er gemiddeld zeshonderd Almeerse gedetineerden vrij. Ongeveer de helft daarvan zal worden begeleid door de reclassering of andere instanties. Die overige driehonderd ex-gedetineerden moeten het zelf doen en daarvan zal er zeker een aantal naar ons komen.’
Eén van de ex-gedetineerden die nu al geholpen wordt in het reïntegratiecentrum is Ed (achternaam is bekend bij de redactie). De 46-jarige Almeerder zat een straf uit van twaalf jaar, hij is inmiddels twee jaar vrij en blij met de hulp die hij nu krijgt. ‘Als je na zo’n lange tijd uit de gevangenis komt, kom je in een hele andere wereld terug. Alsof je met je nagels aan de afgrond hangt. Vooral de digitalisering was
enorm wennen. Nu word ik geholpen met het vinden van een woning, werk en het krijgen van een postadres. Ze helpen je hier uitstekend. Die hulp is broodnodig,’ zo vertelt Ed. ‘Om uit de criminaliteit weg te blijven, heb je de drie ’W’s’, woning, werk en wijf. Dat laatste moet je zelf regelen, maar met die eerste twee word ik nu goed geholpen.’ Volgens directeur Koesal is het reïntegratiecentrum er vooral om te ontzorgen. ‘De mensen die hier komen, moeten het nog steeds zelf doen. Zelf iets opbouwen. Wij begeleiden en ondersteunen ze alleen. We zorgen dus voor enige motivatie.
Samen met onder andere wethouder Froukje de Jonge opende Koesal het centrum. De Jonge sprak namens de gemeente Almere haar dank uit. ‘Dit is zo’n goed idee, echt een totaalpakket. Ik kan jullie nu al namens de gebruikers bedanken.’
Den Haag - Het Ministerie van Veiligheid en Justitie heeft laten weten dat het onjuist is als de PI’s de kosten voor de Verklaring Omtrent Gedrag en de reiskosten van vrijwilligers die in de PI actief zijn, betalen. Sommige PI’s doen dat. Volgens het ministerie zitten deze kosten in de subsidies die vrijwilligersorganisaties in het kader van het Vrijwilligerswerk bij Sanctietoepas-
sing ontvangen en is er dus sprake van een dubbele financiering. Dat geldt ook voor de taalvrijwilligers. Het ministerie ziet hierbij over het hoofd dat er ook vrijwilligers zijn die geen geld van het ministerie ontvangen. Dat is vooral bij Bonjo zo, veroorzaakt door de structuur die Bonjo heeft gekozen met zelfstandige lidorganisaties. Bonjo krijgt die middelen niet.
Afgrond
PETERS ADVOCATEN Specialisten In Strafzaken
WITTE
tevens specialist in herziening bij onherroepelijke veroordeling
06 55 32 73 18
06 24 24 88 62
TIJKOTTE
06 49 30 72 02
HOUBEN
06 30 68 05 56
Amersfoort Amsterdam T 033 462 75 51 T 020 240 30 42 Gedetineerden bellen gratis 0800 0814
[email protected] www.strafrechtadvocaten.nu
FONTEIN
FTWadvocaten.nl
31
deBonjo februari 2016
Jongeren en professionals buigen zich over hoe een ideale gevangenis
Gevangenisdirecteur: ‘Ik ben er stil van’ Esther Maagdenberg Amsterdam – Welke oplossingen zijn er voor jongeren die de wet overtreden? En welke ideeën over een ideale gevangenis hebben zij zelf? Zo’n tachtig Nederlandse beleidsmakers en internationale, professionele vernieuwers die werkzaam zijn met jonge wetsovertreders bogen zich over deze vragen op een bijeenkomst van Youthlab. Het Youthlab is een initiatief van Young in Prison waarin zeven ervaringsdeskundigen op zoek gaan naar alternatieve manieren van straffen.
e horen te luisteren naar de jeugd, ook als die fouten heeft gemaakt,’ zegt Stephanie, een 26-jarige moeder van twee kinderen. Stephanie is een van de zeven jeugdige ex-overtreders die hun ideeën presenteren over hoe het strafsysteem zou kunnen veranderen in Nederland om recidive te verminderen.
De zes weken voorafgaande aan de presentatie hebben zij hun ervaringen met het strafsysteem gebruikt om een ideale straf te ontwikkelen. Hoofd van het Openbaar Ministerie Herman Bolhaar, politica Marith Volp (PvdA) en de directeur van de jeugdgevangenis Teylingereind, Esther Overweter waren present om de plannen en ideeën aan te horen.
Vertrouwen
De jongeren onderstrepen de noodzaak van een strafsysteem dat ingrijpt wanneer de wet is overtreden, maar tegelijkertijd ook ideeën geeft hoe dit ook anders gedaan kan worden. Stefan zegt: ‘Belangrijk van straf is genoegdoening naar de maatschappij toe. Niet door perse lang te straffen, maar ook door te laten zien dat iemand beter uit zijn detentie komt. Dja legt uit dat vertrouwen wel een kwestie is in jeugdgevangenissen. ‘Mijn eerste keren in gevangenschap hebben mij niet geholpen, omdat ik niet eerlijk kon zijn. Ik ben door ervaring wijs geworden, eerlijk zijn bracht mij alleen maar meer in de problemen.’ Dat, ter-
Een nieuwe toekomst zonder criminaliteit... ...begint bij Stichting DOOR
De DOORstart voor (ex)gedetineerden Informatie Wilt u informatie over onze stichting? Kijk op onze site www.stichtingdoor.nl of neem contact op: email
[email protected] telefoon 0118 63 56 27.
wijl juist vertrouwen het belangrijkste ingrediënt is om een veilige omgeving te creëren, waarin groei kan plaats vinden. Dja vertelt verder: ‘Ik heb het nodig dat ze mij begrijpen, dat ze naar mij kijken in plaats van naar alle regeltjes en protocollen. Dat ze mij vragen: ‘Wat heeft Dja nodig?’ Malcome onderstreept de noodzaak tot persoonlijke ontwikkeling: ‘Ik had een kans nodig voor betere educatie en om mijzelf beter te leren kennen. Ik had een kans nodig om een beter mens te worden.’
werkgevers en andere mensen in de burgermaatschappij in contact brengen met jeugdige delinquenten, terwijl ze nog in de gevangenis zitten, om een grote kloof te voorkomen wanneer zij weer vrij komen. De jongeren moeten hun tijd in de gevangenis gebruiken om zich voor te bereiden op een beter leven buiten.’
Privileges
Dja en Stephanie denken dat straffen in etappes een goed idee is. Zij geloven dat een straf ontwikkeld dient te zijn als motivatie om voorwaarts te Storm in hoofd gaan. Dja: ‘In onze ideale gevangeOp de vraag wat je nodig hebt bij de nis kun je dingen winnen die nuttig eerste kennismaking met de gevangezijn om je leven weer op te bouwen.’ nis, antwoordt Jer: ‘Ik moest mijzelf Tegenwoordig krijg je bij goed gedrag opnieuw terugvinden. De storm in zoiets als een kinderbueno (snoep). mijn hoofd moest gaan liggen’. Stefan In onze ideale gevangenis win je zei: ‘Ik had rust en vrede nodig, maar privileges die je voorbereiden op een tegelijkertijd een schop onder mijn zelfstandig leven buiten. Bijvoorbeeld, kont.’ Shailish onderstreept de moeite dat je kunt verhuizen naar een eigen die jongeren hebben om zich open kamer buiten de gevangenis. Er zijn op te stellen en in te zien dat ze hulp nog steeds allerlei regels die je moet nodig hebben. ‘In het begin denk je volgen, terwijl je in deze eigen kamer dat je niets nodig hebt, maar in realiteit woont, dus je hebt nog niet de volleheb je iemand nodig die in dezelfde dige vrijheid. Maar zo krijg je de kans situatie heeft gezeten waar jij nu in zit.’ om jezelf te bewijzen en te oefenen. Stefanie voegt toe: ‘Je hebt iemand no- Gevangenisdirecteur Esther Overweter dig die je vertelt dat de gevangenis niet reageert heel positief op de presentatie: je eindstation is. Het wordt beter. En ik ‘Ik ben er stil van, ik ben erg onder de had het vooral nodig dat iemand met indruk.’ Verder merkte zij nog op dat aandacht naar me luisterde. Dus als het de eerste of derde keer niet tot je doordringt, dat iemand het nooit opgeeft.’ ‘In de ideale gevangenis moet je alles verdienen wat je krijgt,’ zegt Malcome en Moreno voegt toe: ‘Leren waarderen wat je hebt.’ Malcome vertelt verder: ‘In de ideale situatie zou je het gesprek aangaan met je slachtoffer, want wederzijds begrip kan de angst bij het slachtoffer weghalen.’ Stefan wil de scheiding binnen en buiten de gevangenis verminderen. ‘We moeten
Een kunstwerk, tekening, songtekst of gedicht gemaakt? Stuur het op naar Bonjo. Een grote kans dat het in de krant komt.
•
U wilt een advocaat die hart heeft voor uw zaak en zich inzet voor uw belang.
Onze strafrechtspecialisten mr. Greg van de Kreeke (l) en mr. Edwin Aerts (r)
de jongeren opvallend streng zijn naar zichzelf. Het idee van de detentie in fases vindt zij geweldig; van complete opsluiting tot meer en meer verantwoordelijkheid en zelfstandigheid. Zij wil meer variatie in de vormen van jeugddetentie. ‘En we moeten wat meer moed laten zien. Ook wij krijgen een tweede kans om het beter te doen.
Boodschap duidelijk
‘Voor mij is de grootste les dat we elkaar meer serieus moeten nemen,’ zegt de baas van het Openbaar Ministerie, Herman Bolhaar. ‘We moeten mogelijkheden creëren voor jongeren die laten zien dat ze het beter willen doen. En we hebben professionals nodig die verder kijken dan protocollen, die kijken naar de intentie van de regels. Hij nodigt de jongeren uit om het gesprek voort te zetten bij hem op het Openbaar Ministerie. Tweede Kamerlid Marith Volp zei dat het heel dapper is van de jongeren om hun gezicht te laten zien en hun ideeën te delen in het openbaar. ‘Dit kan helpen om de angst te verminderen bij het gevangenispersoneel voor de jeugddelinquenten.’ Marith Volp: ‘De boodschap is duidelijk. We moeten luisteren naar de jeugd. Wordt vervolgd. Ik nodig het Youthlab uit om te komen praten in het parlement.’ Esther Overweter vraagt het Youthlab om betrokken te zijn bij de jeugdadviescommissie van Teylingereind: ‘Jij zei dat je een maatje nodig had met ervaringskennis wanneer je uit de gevangenis komt. Ik heb er ook een nodig. ‘Wie wil mijn maatje zijn?’
DE HAAS Arbeidsrecht Familierecht Huurrecht Letselschade Strafrecht
Postbus 10109 1001 EC Amsterdam
DE JONG
A D V O C A T E N
Vreemdelingenrecht Sociale zekerheid
www.dehaas-dejong.nl
•
E N
M E D I A T O R S
(013) 536 20 88 (tijdens kantooruren)
06 55 20 57 42
(Greg van de Kreeke)
[email protected]
Wilhelminapark 122 Tilburg
32
deBonjo februari 2016
column
Michelle Jongenelen
Hoe zit het met uw rechten als ouder indien u in detentie verblijft? Heeft u een kind of meerdere kinderen met uw ex-partner en verblijft u in detentie? Dan vraagt u zich wellicht af welke rechten u heeft ten aanzien van uw kind(eren). Dit artikel biedt een korte weergave van uw rechten. Gezag. Ouderlijk gezag brengt bepaalde rechten en plichten met zich mee. Als gezaghebbende ouder bent u wettelijk vertegenwoordiger van uw kind. Dit brengt met zich mee dat u – samen met de andere gezaghebbende ouder – beslissingen mag nemen voor het kind. Twijfelt u of u het gezag heeft? Dan is het belangrijk om te weten dat ouders automatisch het gezamenlijk ouderlijk gezag krijgen over een kind dat tijdens een huwelijk of een geregistreerd partnerschap is geboren. Indien er geen sprake was van een huwelijk of een geregistreerd partnerschap, dan ligt het gezag niet automatisch bij beide ouders maar alleen bij de moeder. Het gezamenlijk ouderlijk gezag dient in dat geval door beide ouders aangevraagd te worden. Voorwaarde is dan wel dat u het kind heeft erkend. Weet u niet meer zeker of u en uw ex-partner destijds het gezag hebben aangevraagd? Dan biedt het Gezagsregister uitkomst. Het beëindigen van een relatie, een huwelijk of een geregistreerd partnerschap, maakt geen einde aan het gezamenlijk ouderlijk gezag. Indien uw ex-partner van mening is dat het gezamenlijk ouderlijk gezag beëindigd dient te worden omdat u in detentie verblijft, dan dient hij of zij daartoe een verzoek in te dienen bij de rechtbank. De rechter dient vervolgens een afweging te maken of er voldoende gronden aanwezig zijn om het gezamenlijk ouderlijk gezag te beëindigen. Het uitgangspunt in Nederland is dat u beiden het gezag behoudt, maar er kunnen omstandigheden een rol spelen die maken dat van het uitgangspunt afgeweken dient te worden. Indien u voor langere tijd in detentie verblijft, dan speelt dit een belangrijke rol bij de beoordeling door de rechtbank. Informatie- en consultatieplicht. Als ouder heeft u het recht om geïnformeerd en geconsulteerd te worden over uw kinderen, ook indien uw ex-partner alleen het gezag heeft over uw kind(eren). Het recht om geïnformeerd te worden betekent bijvoorbeeld dat uw ex-partner u op de hoogte houdt van de schoolprestaties van de kinderen, buitenschoolse activiteiten en de gezondheid. Bovendien moet uw ex-partner om uw mening vragen bij belangrijke beslissingen omtrent de kinderen. Dit noemen we het recht op consultatie. Indien uw ex-partner alleen het gezag heeft over de kinderen, dan ligt de beslissing uiteindelijk bij uw ex-partner zelf. Wellicht heeft u met uw ex-partner afspraken gemaakt over het informeren en consulteren van elkaar betreffende de kinderen. Dergelijke afspraken kunnen worden vastgelegd in een ouderschapsplan. Indien uw ex-partner geen afspraken met u wil maken, dan kan een rechter bepalen hoe u als ouder geïnformeerd of geconsulteerd moet worden. Raadpleeg in dat geval een familierechtspecialist die u nader kan informeren over de mogelijkheden. Contactregeling. Een rechter zal geen contactregeling vastleggen zolang u in detentie verblijft. U doet er echter wel verstandig aan om een advocaat raad te plegen indien u op korte termijn weer vrijkomt en u graag zou zien dat er weer een (begeleide) contactregeling wordt opgestart tussen u en uw kind. Indien uw ex-partner daar niet aan mee wil werken, dan bent u genoodzaakt om een gerechtelijke procedure op te starten bij de rechtbank. U dient er rekening mee te houden dat een gerechtelijke procedure al snel een aantal maanden in beslag neemt. U kunt bij mij terecht voor vragen over familierechtelijke kwesties. mr. M. Jongenelen, advocaat bij Haans Advocaten Roosendaal.
mr. H. van Asselt (Henk) strafrechtadvocaat
mr. M. Broere (Mark) strafrechtadvocaat
Ons kantoor behandelt al uw straf- en civielrechtelijke kwesties. Onze 15 advocaten staan voor u klaar! Bel 0165 - 59 20 00 of kijk op haansadvocaten.nl
Cadeautje ook van de Dienst Justitiële Inrichting van het ministerie uit handen van Ab Warffemius.
Uitmiddelpuntige gevangenisdirecteur neemt afscheid
Vaarwel Frans Douw Heerhugowaard – ‘De man is diep begaan met mensen, een anti-bureaucraat, een dwarsdenker, een man die staat voor zijn zaak.’ Het zijn enkele typeringen die voorbij kwamen op de afscheidsreceptie van Frans Douw (60), de gevangenisdirecteur in Heerhugowaard. Meer dan honderd aanwezigen hoorden toespraken aan, waarbij Douw blosjes op zijn wangen kreeg. Directeur Ab Warffemius van de Dienst Justitiële Inrichtingen zei dat Douw altijd grenzen opzocht
en er geregeld bewust overheen ging. Soms ging dat goed, soms ook niet.’ Marije Nijhof, lid van het directieteam, zei dat Frans veel aandacht had voor de gedetineerde. ‘Hij vernieuwde tegen de klippen op. En nu gaat Frans weg, omdat de Dienst Justitiële Inrichtingen een weg op gaat die niet bij Frans past.’ Bonjo wenst Frans Douw nog een mooie tijd. Vaarwel Frans.
Inzet van rechtsmiddelen is geen vertraging en dus gewenst
Winst na fel verzet advocaten Amsterdam - Zo Spoedig Mogelijk oftewel ZSM. Een manier om kleine criminaliteit efficiënt te kunnen afhandelen. De verdachte gaat met een strafbeschikking de deur uit. En dus ook met een strafblad wat allerlei consequenties heeft voor het latere bestaan. Denk aan de jongens en meisjes die met wat teveel drugs op zak op een festival werden betrapt en verleid werden om schuld te bekennen zonder dat ze in de gaten hadden dat dit niet zonder gevolgen was. Uit de hoek van de advocatuur kwam daar fel verzet tegen. Zij kwamen niet of nauwelijks aan bod. Het Openbaar Ministerie vond het nuttig eens onderzoek te gaan doen naar wat er gebeurt als advocaten wel een rol spelen. Er is vertraging, dat blijkt. Er zijn meer verdachten die in verzet gaan. Die willen niet allemaal een piketadvocaat, zodat advocaten soms van ver moeten komen. De onderzoekers vinden dat de piketadvocaat altijd de advocaat moet zijn, die het werk doet. Daar zijn de advocaten niet blij mee. Het is zoals Patrick van der Meij van Cleerdin & Hamner zegt: ‘Je hebt je rol naar de verdachte toe. Je controleert de gang
van zaken, je houdt contact met de politie en de cliënt’.
Werkwijze aangepast
Inmiddels heeft procureur-generaal Jan Watse Fokkens bij de Hoge Raad de standaard ZSM-werkwijze aangepast. Derhalve kan de officier een zaak alleen nog direct afdoen als de verdachte een advocaat heeft kunnen raadplegen. Direct betalen is afgeschaft. Dat is winst. Van der Meij: ‘Ik wil in de gelegenheid zijn om het onderzoek te controleren. Veel beter en veel eerder. Dus op tijd stukken krij-
gen om te toetsen wat er in die stukken staat’. Hij ‘wil gekoppeld worden aan de zaak en geraadpleegd worden over een beslissing heen te zenden’. En over de vertraging zegt hij: ‘Inzet van rechtsmiddelen is zuiver gezien geen vertraging en dus niet ongewenst’. Er is wel een prijskaartje. De proef in drie regio’s kostte € 772.000, waarvan € 640.000 aan advocatenkosten en € 132.000 aan extra uitgaven voor justitie. Het kost wat, maar dan heb je ook wat. Bron Mr. Online,website voor juristen
33
deBonjo februari 2016
Hulpverlener moet alle vooroordelen van zich afzetten
Gedetineerde zien als deelnemer van maatschappij
de MAATSCHAPPIJ dat ben
JIJ
Henk Woudenberg Heerhugowaard - Gevangenis staat voor een open dialoog. In het stadnieuws Heerhugowaard gaf Frans Douw, vestigingsdirecteur van Zuyder Bos en Amerswiel, onlangs duidelijk aan wat hij bedoelt: een dialoog die uitgaat van een gelijkwaardige positie van de afzonderlijke deelnemers, passend in de visie dat we gedetineerden beschouwen als mede-bewoners in ons land. Stichting VRIJ hield eind vorig jaar een vrijwilligersbijeenkomst met als thema: Detentie: herstel en terugkeer in de samenleving.
Frans Douw was vroeg gearriveerd en toen ik op de locatie waar de bijeenkomst werd gehouden hem alleen aantrof, moest ik even denken aan een passage over de hoofdpersoon uit het boek ‘Crime and punishment’ zittend in een rumoerig café met klinkklaar aanwezige delict feiten. Ik trof echter een directeur van een PI aan met ruime ervaring in het detentiewezen, vlak voor het afscheid van een bijzondere carrière. Het werd een levendige avond. Frans Douw ziet de gedeti-
neerde tijdens zijn detentie blijkbaar als iemand die deelneemt of minstens betrokken is bij de samenleving. Voor die betrokkenheid zijn vrijwilligers van bezoekersgroepen en vrijwilligers als die van de Stichting Vrij van wezenlijk belang.
Magische moment
Herstel is daarbij een kwetsbaar iets. De vrijwilliger Roel Polak plaatste er een kanttekening bij. Is herstel wel mogelijk binnen een gesloten ruimte?
Spelen daarbij niet te veel factoren een rol, zoals mogelijk repressieve? Is geestelijke schade, die is ontstaan door allerlei trauma’s mogelijk al vanuit de vroegste jeugd wel herstelbaar binnen de muren van een cel in de gevangenis? Zal er niet te veel sprake zijn van depersonalisering? Frans Douw blijft op zijn stuk staan. Hou de situatie transparant. Zet als hulpverlener of medewerker binnen een inrichting alle vooroordelen van je af en benader de gedetineerde als
een gelijke. En stap op die gevangene af die je wilt opzoeken. Het mogelijke doel om de gedetineerde uiteindelijk weer op de juiste weg te zetten, is iets dat uiteindelijk vanuit de gedetineerde enkel zelf kan komen. Deze keuze van de gedetineerde noemt Frans Douw het magische moment. Het was een boeiende avond die uiteindelijk alle deuren open houdt naar verdere gesprekken en overleg. In een afscheidstoespraak werd Frans Douw een mens-mens genoemd. Vanuit de kern blijven alle gesprekspunten open. Henk Woudenberg is coördinator van de Stichting VRIJ.
Vijftien agenten bestraft voor lekken naar criminelen Hilversum - Zeker vijftien agenten zijn de afgelopen drie jaar bestraft omdat ze geheime informatie hebben gelekt naar criminelen. Uit een overzicht van alle bestrafte integriteitsschendingen door agenten, opgevraagd door RTL Nieuws, blijkt dat het zou gaan om uiteenlopende situaties. Zo zouden henneptelers tegen betaling zijn getipt over een op hande zijnde inval, zou een agent verloofd zijn met een drugscrimineel en een andere agent zou opduiken in een liquidatieonderzoek. De vijftien gevallen zijn gevonden in gegevens van de politie uit 2012, 2013 en 2014. Andere corruptiegevallen die in 2015 aan het licht kwamen zijn daar
nog niet bij opgeteld. Onder meer Mark M. uit Weert en een agent uit Kerkrade en Nijverdal zijn dit jaar ontslagen nadat zij informatie hadden gelekt.
Niet bewust
Volgens de politie gebeurt het lekken, anders dan bij de politiemol uit Weert, ‘niet altijd bewust’ en gaat het niet om ‘structureel en op grote schaal bevragen van politiesystemen’. In een schriftelijke reactie stelt de politie er alles aan te doen om dit soort misstap-
pen te voorkomen. ‘Integriteit is de basis van het politiewerk en een belangrijk onderdeel van de opleiding en training tijdens de hele loopbaan van politiemensen. Overtredingen worden zwaar bestraft.’ De vijftien agenten mogen wel in dienst blijven van de politie, zij kregen volgens RTL Nieuws voorwaardelijk ontslag. Volgens de politie kunnen er ‘verzachtende omstandigheden’ zijn om iemand niet oneervol te verslaan. Bron RTL Nieuws.
Vertrouwen weg ‘Ik heb geen enkel geloof meer in de rechtspraak. Het Openbaar Ministerie is de vijand, dat zonder meer. Maar ook in de rechtbanken heb ik geen vertrouwen meer. Het hangt er helemaal van af wie de rechters zijn. Je blijft geloven in een eerlijke rechtspraak. Maar tegelijk wordt mijn geloof in een eerlijke rechtspraak aan het wankelen gebracht door de verhalen die ik hier binnen de muren hoor. En ik merk dat ik mij invoeg in dat negatieve denken. Eerlijke rechters, dat is een verhaal van daarbuiten, niet van hier binnen. Net als ‘gevangenissen-zijn-hotels’ of ‘behandeling is er om de veroordeelde te helpen’. Lariekoek van buiten’. Uit: Theo van Willigenburg. Gevallen vogel achter de tralies.
Ga voor maximaal resultaat 100 % INZET 100 % DESKUNDIG 100 % BETROKKEN
Mr. Jos Willemsen
06 – 25 24 81 30 WILLEMSEN ADVOCATUUR
Voor alle strafzaken: • • • • •
Hoger beroep Klachtzaken (bijv. isolatie, overplaatsing) Ontneming Overlevering / uitlevering ISD, TBS
Ook voor hulp bij: familierecht, jeugdzorg, ontslag, huurrecht
Fluent in English • Werkt door heel Nederland • Ook PRO DEO
Tel: 023 – 71 000 22
www.advocaatwillemsen.nl
Kenaupark 24
Fax: 023 – 799 37 37
[email protected]
2011 MT Haarlem
34
deBonjo februari 2016
Bonjo-directeur Brandligt helpt het hem hopen
Hoogleraar Hoogenboom: Tijd politieke invloed op strafeisen voorbij
De ’four freedoms’ zoals gegraveerd in het Franklin Delano Roosevelt Memorial in Washington D.C.
Amsterdam - Ik heb in deBonjo vaak nagedacht over de rechtsstaat en de beroerde fase waarin die zich volgens mij bevindt. Dan moet ik ook mijn oor te luister leggen bij meer optimistische geluiden. Een daarvan vond ik op www.nrc.nl. Een column van Bob Hoogenboom, onder meer bijzonder hoogleraar politiestudies en veiligheidsvraagstukken aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Ik gebruik hem in dit verhaal om de discussie verder te voeren. Hoogenboom schreef zijn column naar aanleiding van het Teeven-debat waarin minister-president Mark Rutte de motie van afkeuring aan zijn broek kreeg. Ik citeer: ‘Twintig jaar lang heeft de bedrijfskundige geest van het New Public Management huisgehouden. Politie, justitie en rechterlijke macht werden gegeseld met prestatie-
contracten. Met efficiency-zeloten die zielloos praatten over ratio’s’. En: ‘De rechtsbijstand, het gevangeniswezen, het Openbaar Ministerie en de politie moesten het ontgelden’. Hoogenboom vraagt zich af of hier een visie achter zit. Hij kan die niet vinden. Hij is optimistischer dan ik tot nu toe ben over wat komen gaat. Volgens hem is er ‘toenemend inzicht dat waarden van de rechtsstaat (scheiding der machten, onafhankelijkheid, onpartijdigheid, verantwoording en rechtsbescherming) geen schuttingwoorden zijn’. Hij is optimistisch over ‘de gewijzigde verhouding tussen politiek en het dagelijkse functioneren van het strafrechterlijke systeem’. Volgens Hoogenboom is de tijd dat de politiek invloed wil hebben op strafeisen, produktie-normen, gesubsidieerde rechtshulp, Openbaar Ministerie en gevangeniswezen voorbij. Ik help het hem hopen. Maar ik wil
toch nog even afwachten of wat vooral in de Eerste Kamer doorklonk over de negatieve gevolgen van al die bemoeienis van de politiek over de kwaliteit van de rechtsstaat, ook in het dagelijkse handwerk van de veel opportunistische Tweede Kamer gaat doordringen. In de hoorzitting over de Staat van de Rechtstaat in de Eerste Kamer klonk door, schrijft Hoogenboom, dat de ‘complexiteit hersteld (wordt) en dat incidenten in de context van politieke macht onder democratische controle worden geplaatst’. Hoogenboom hoopt - en dat deel ik in ieder geval met hem - dat door ‘afstand nemen van lawaaierige krantenkoppen de uitvoerende macht in zijn waarde wordt gelaten en dat in woord en daad gaat blijken dat grondrechten, onafhankelijkheid, democratie en rechtsstaat waardevol en essentieel zijn’. Hopelijk, we gaan het volgen.
Bezoekvrijwilligers met nog een paar vrije uurtjes Amsterdam - Voor alle gedetineerden in het noorden van ons land die de laatste weken telkens weer het liedje van Andre Hazes ‘Ik zit hier heel alleen Kerstfeest... te vieren‘ voorbij hoorden komen en daar meer dan genoeg van hebben, hebben wij een prettige mede-
deling. Er zijn momenteel bezoekvrijwilligers in het noorden van het land die nog een paar vrije uurtjes open hebben staan om iemand te kunnen bezoeken. Dus zit u na de kerstdagen nog steeds zielig alleen? En wilt u graag gezellig bezoek ontvangen van een
bezoekvrijwilliger, neem dan contact op met Bonjo, dan gaan wij dat voor u regelen. Mogen de medewerkers van Bonjo namens de bezoekgroep zeggen: Tot ziens?! Telefoon 0800-3334446,
[email protected] of postbus 10109, 1001 EC Amsterdam
Polat
Mr. H. Polat strafrechtadvocaat Rozenstraat 29-31, 2011 LT Haarlem. Telefoon 023 200 00 65 Mobiel 06 42 72 55 12 Fax 023 551 58 55 24/7 bereikbaar
Welles nietes over kwaliteit Jeugddetentie
kennen het wereldje. Die kunnen situaties inschatten’.
Grote bende
Het verhaal in Trouw was voor Angelique Koevoets, plaatsvervangend divisiedirecteur Forensische Zorg en Justitiële Jeugdinrichtingen reden om op de officiële site van het ministerie te reageren op het droevige beeld dat Malcolm van de JJI’s presenteert. Koevoets op de site: ‘Het zal je kind maar zijn dat een delict gepleegd heeft, verVan de redactie oordeeld is en in een JJI is geplaatst. Je hoopt natuurlijk dat hij/zij daar echt Ene Malcolm deed in dagblad geholpen kan worden, dat het niet nog Trouw een boekje open over de erger wordt dan het al was. En dan lees Jeugd Justitiële Inrichtingen (JJI’s). je in Trouw dat het een grote bende Zijn boekje uiteraard. De aanleilijkt wat daar gebeurt, dat je je kind ding voor dat open boekje was de waarschijnlijk crimineler terugkrijgt. oprichting van het YouthLab, een Terwijl jongeren, zodra ze binnen initiatief van Young in Prison (YIP). zijn, onderwijs krijgen en een diploma Niet toevallig een Bonjo-lid. Onder- kunnen halen. Ze krijgen behandewijs? Binnen zitten ‘komt neer op ling op maat en gedragsinterventies kaarten, thee drinken, sporten en zoals agressieregulatie om te voorkomuziek luisteren’. men dat het weer mis gaat later en er meer slachtoffers gemaakt worden.’ Hij heeft drie jaar binnen gezeten Koevoets ontkent niet dat de JJI’s met voor een geweldsdelict. ‘De straf was een slecht imago kampen. Maar: ‘Het verdiend, maar ik kwam er niet beter gaat goed in de JJI’s. Ik pretendeer uit. Ik had nog steeds geen opleiding niet dat alle jongeren als modelburgers of diploma’. De cijfers geven hem terugkeren in de maatschappij. We gelijk. Iets meer dan de helft van de zijn blij dat een groot deel van onze jeugdige daders vervalt in herhaling. jongeren een aanvaardbaar bestaan Reden voor YIP om met het Youthtegemoet gaat na verblijf bij ons’. Daar Lab te beginnen. Malcolm werkt wordt samen met de jeugdzorg hard daarin samen met zes andere jonge aan gewerkt. Tweede Kamerlid Marith ex-gedetineerden. ‘Niemand vraagt Volp (PvdA) heeft de staatssecretaris wat je wilt bereiken’ in een JJI. Hij gevraagd serieus na te gaan hoe de en zijn zes mede YouthLab-genoten hoge recidivecijfers onder jonge expleiten voor meer ervaringsdeskundi- gedetineerden teruggedrongen kunnen gen in de jeugdgevangenissen. ‘Die worden.
UW DOELGROEP in het gehele land LEEST deBonjo Informeer naar de mogelijkheden van adverteren. Daarnaast schrijf een wetenswaardig redactioneel artikel richting uw doelgroep. Tien Königs
[email protected]
BODDAERT VERWEEL
Advocatenkantoor
•Zit u vast? Wij zorgen ervoor dat u zo spoedig mogelijk weer vrij komt! •Ceza evinden kurtulmanin en kisa yolu! Bizi 24/7 arayabilirsiniz!
Tweede Kamerlid stelt vragen over recidive jongeren
Wil je bezoek? Bel Bonjo
0800 3334446
Vrijwilligers komen bij je langs door heel Nederland om je verhaal te horen, voor een luisterend oor, een steuntje in de rug.
advocaten Mr. Robert Polderman sinds 1996 uw specialist in: • Strafzaken • Beklag- en beroepszaken • TBS en longstay • VOG- en CBR-procedures T 072 574 44 09 E
[email protected] www.boddaertverweel.nl
35
deBonjo februari 2016
wetenswaardigheden
BONJOBAJESPUZZEL
Toekomstige auto’s Iedereen weet wel dat met name in de auto industrie elk merk jaarlijks weer met een nieuw model komt. Naast de vormgeving ligt de nadruk op technische vernieuwingen, zoals onder andere automatisch inparkeren. Maar we kunnen nog veel meer verwachten. 1 Eind 1800 een tochtje maken met een van de eerste auto’s. Even de weg vragen want bewegwijzering bestond toen nog niet.De eerste wegwijzer van Nederland werd geplaatst in oktober 1894 bij Rotterdam. 2 Batmobiel: Eén van de toekomstige supersonische wagens. 3 Indrukwekkend ontwerp voor de toekomstige Mercedes. 4 Een opvallend concept van Peugeot. 5 Een concept van Audi voor een super zuinige stadsauto. 6 De mooiste en coolste Ferrari van de toekomst. 7 Taxi voor 2025, Mercedes Nimbus. aangedreven door vier electromotoren. Wim Wal
3
De talloze reacties tonen aan dat deBonjo goed wordt gelezen. Ook goed voor onze adverteerders!
1
2
3
4
5
11 14
28 35
30
26 31
27 32
33
37 39
40
41
2
22
25
29
38
57
21
36
42 46
43
44
47
49
50
53
10
17 20
24
45
9 13
19
23
48
8
16
15
1
7
12
18
34
6
51
52
54
55 59
58
64
65
60
61
62
56
63
66
67 69
68 BUZING Puzzels
Horizontaal 1. Stukje vuurwerk - 6. Paardenkracht - 8. Scheepsvloer - 11. Manier van skiën Horizontaal 13. Onbekende - 14. Jenever - 16. Algemene Loterij Nederland - 17. Bladgroente - 18. Muziekinstrument - 20. Wintersport - 23. Loofboom - 24. Ter inzage 1. Stukje vuurwerk - 6.- 26. Paardenkracht - 11.- 32. Manier van skiën - 13. Onbek 25. Bevel Hemellichaam--8. 29.Scheepsvloer Vochtig - 31. Sluis Schapenhaar Jenever - 16. Algemene Loterij Nederland 17. Bladgroente 18. Muziekinstrument - 20. W 34. Schaatsdiscipline - 37. Wachthuisje - 38. Gedroogde aren - 39. Haars inziens - 23. Loofboom - 24. Tertoekomst inzage -- 25. Bevel -NV 26.- Hemellichaam 29.Godin Vochtig - 31. Sluis - 3 - 40. In verre 41. Engelse 42. Dierengeluid --44. Schapenhaar -46. 34.Fries Schaatsdiscipline - 37. Wachthuisje - 38. Gedroogde aren - -39. Haars inz riviertje - 47. Defensiegemeenschap - 48. Wintersport - 51. Gebed 53. Heer - 54. Laagwater vrouw - 57.-Getal - 59. Koude In verre toekomst - 41. Engelse NV- -55. 42.Eerste Dierengeluid 44. Godin - 46.watersport Fries riviertje - 47. - 64. Takje -- 66. 68. Hoogste prestatie - - 55. Eerste Defensiegemeenschap 48.Schouwplaats Wintersport- -67. 51.Ongeveer Gebed (afk.) - 53. -Heer - 54. Laagwater Verzoekschrift. 57. Getal4- 59.69.Koude watersport - 64. Takje - 66. Schouwplaats - 67. Ongeveer (afk.) - 68.
prestatie - 69. Verzoekschrift.
5
Verticaal 1. Godsdienstige groep - 2. Kinderdoek - 3. Bijbelse figuur - 4. Een zekere - 5. Verticaal Rijksgrens - 6. Vast - 7. Sierlijk schaatsen - 8. Kledingstuk - 9. Plus 10. Geleerd - 12. Noot - 13. Namelijk - 15. Strik - 17. Wintersport - 19. Com1. Godsdienstige groep -- 2. - 3. Bijbelse figuur - 4.(afk.) Een- zekere - 5. Rijksgrens binatiesport 21.Kinderdoek Deel van hoofd - 22. Eerwaarde Zuster 24. Springstof Sierlijk schaatsen - 8. Kledingstuk - 9. Plus - 30. 10.Schoonmaakmiddel Geleerd - 12. Noot - 13. Namelijk - 15. Str - 27. Geneesmiddel - 28. Dichterbij - 33. Inhoudsmaat 34. Combinatiesport Stoomschip - 35. Hier te lande sleeën - 37. Algemeen Zuster overleg (afk.) - 24. S Wintersport - -19. - 21. Deel- 36. vanSoort hoofd - 22. Eerwaarde - 42. Binnen - 43. Snelle -manier van sleeën - 45. Na - 49. Blaasvocht - 50. In-- 34. Stooms 27. Geneesmiddel - 28. Dichterbij 30. Schoonmaakmiddel - 33. Inhoudsmaat - 52. En volgende (afk.) - 56. Gewoonterecht Enzovoort Hier te lande -komstenbelasting 36. Soort sleeën - 37. Algemeen overleg - 42. Binnen- 58. - 43. Snelle manier van (afk.) 60. Heilige 61. Moedermelk 62. Europeaan 63. Ieder 65. 45. Na - 49. Blaasvocht - 50. Inkomstenbelasting - 52. En volgende (afk.)Frater - 56. Gewoontere (afk.)- 60. - 67.Heilige Centraal -Station (afk) Enzovoort (afk.) 61. Moedermelk - 62. Europeaan - 63. Ieder - 65. Frater (afk
Centraal Station (afk.). Oplossing puzzel, zie pagina 08. S E K T E S S
6
A C H T E R
I S L L A U B S K H O T R L T E U R R I E N T E C
S E R A N G L R E A A B T I N A T R T T R O H I D L E O L I N G E B N IJ S F T O R D
P K D A U F E L N M S K I S T A S A S A C K H I A B N A V O T B S S Z E I L O N E E G R E
E K N N S L E N Z O N W O A B R O O I A T R E D E E V E N L C K E S
K N A P L I T E R A D A T
7
36
Betrokken
deBonjo februari 2016
Deskundig
Bereikbaar • We speak English
Alle strafzaken en penitentiaire zaken, ook PRO DEO
• Wir sprechen Deutsch
Bel gratis 0800 - STRAFZAAK (787 239 225) of buiten kantooruren 06 13 74 88 88
• Hablamos Español • Nous parlons Français
Vondelstraat 41 | 1054 GJ Amsterdam | www.vanoostenadvocaten.nl
BONJO GEEFT RICHTING AAN...
Tijdelijke huisvesting Er zijn Bonjo lidorganisaties die voor tijdelijke huisvesting kunnen zorgen. Huisbewaring Bonjo past op het huis als u de bajes in moet. Bezoeken in de Penitentiaire Inrichtingen Wie bezoek wil kan zich bij Bonjo melden. Buddy’s Behoefte aan een buddy die klaar staat als het nodig is? Bonjo bellen, gratis nummer 0800 333 444 6. Contacten Het Bonjo Contactbureau maakt het mogelijk contacten te leggen, binnen en buiten de bajes. Achterblijvers Bonjo steunt ook uw partners, familie en vrienden in de tijd dat u vastzit. De weg naar arbeid Bonjo-leden weten hoe u van binnen naar werk geholpen kan worden. Hulp bij problemen U belt Bonjo en u wordt verder geholpen. Een weg naar advocaten Wij van Bonjo kennen veel advocaten en kunnen u dus aan een bij u passende advocaat helpen.
vir al jou Nederlandse sakes …
telefoon 046 42 66 460
DE TOP VAN DE NIEUWE GENERATIE STRAFRECHTADVOCATEN
ADVOCATENKANTOOR
V A N DE R W E I DE Johannes Verhulststraat 113 1071 MZ Amsterdam telefoon 020 67 27 838 fax 020 67 27 839
[email protected] www.advocatenkantoorvanderweide.nl
www.noptra.eu
24 UUR PER DAG, 7 DAGEN PER WEEK BEREIKBAAR OP 06 46 02 39 69
mr Richard van der Weide de pitbull onder de pleiters
Een NOPTRA-rechercheur onderzoekt uw zaak, uw advocaat verdedigt uw zaak..., resultaat een uitmuntende zaak.