Krant over strafrecht en detentie Uitgave van Bonjo, Postbus 10109, 1001 EC Amsterdam. Telefoon 020 66 59 420.
[email protected] / www.bonjo.nl
De Bonjo verschijnt 6x per jaar. Jaargang 10, nummer 6, december 2015. Abonnement 25 euro inclusief verzending.
05 Incasso-cowboys dreigen en bedriegen.
Ondersteuning (ex-)gedetineerden blijft op peil
Vrijwilligersorganisaties ‘gelukkig’ het Nieuwe Jaar in
08
Jaap Brandligt en Paul Grijpma
Ontsnappen, of niet?
10 ’Havenstraat’ bajes met rijke geschiedenis.
12 15 Hof Den Haag: Verbod op afluisteren advocaten.
Den Haag/Amsterdam – Het Ministerie van Veiligheid en Justitie heeft besloten de financiële ondersteuning voor vrijwilligersorganisaties die zich bezighouden met hulp aan (ex-)gedetineerden voor het komende jaar 2016 te handhaven. Vooral‘de Grote Vier’, Gevangenenzorg Nederland, Humanitas, Bonjo en Exodus, goed voor honderden vrijwilligers, vreesden aanvankelijk voor ingrijpende maatregelen die zeer nadelig zouden uitpakken voor de hulp in en buiten de bajesen. Het voorstel van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) van het ministerie had volgens de Grote Vier ‘een zeer bureaucratisch voorstel achter de bestuurstafel bedacht, dat in de praktijk niet zou gaan werken,’ aldus een woordvoerder. Voor de Vereniging Bonjo, met bijna zeventig vrijwilligers organisaties, zouden de plannen zelfs het einde van het bestaan betekenen. Voor het Bonjobestuur uiteraard onacceptabel.
Wat bewoog de politiemol?
16 Vijf gouden tips voor het aanvechten van voorlopige hechtenis.
22 Politie past procesverbaal aan om gang van zaken te verbergen.
27 Gedetineerde moet verzekeringskosten terugbetalen, logisch.
29 Die 16 euro per dag met een maximum van 11.680 euro is van tafel.
Steun kregen de organisaties van de Tweede Kamerleden Marith Volp Vooral (PvdA) en Nine Kooiman (SP). Ze stellen vragen over de plannen van staatssecretaris Klaas Dijkhoff. Intensief overleg met het ministerie heeft er toe geleid dat uiteindelijk is gekozen voor handhaving van de huidige financiële regeling met een klein aantal wijzi-
gingen. Volgend jaar is opnieuw overleg tussen de Grote Vier en het ministerie om uit het dilemma te komen.
Mooi uiteinde
Ander goed nieuws voor Bonjo was - na een succesvolle lobby - het schrappen van de plannen van het ministerie om gedetineerden te laten betalen voor hun ver-
Contactadvertenties. blijf in de bajes. De € 16,- per dag is van tafel. En verder gaan de kosten voor griffierecht niet omhoog en is het bedrag dat daders aan slachtoffers moeten betalen omlaag gegaan. En ook het zogenaamde spreekrecht van slachtoffers in de rechtszaal is weer ter discussie gesteld, nu in de Eerste Kamer. ‘Een mooi uiteinde,’ zegt een woordvoerder van Bonjo.
Behartigenswaardige uitspraken RSJ
31 MDHG wil drugs uit het strafrecht. Verder diverse artikelen, alles wat met de bajes samenhangt en natuurlijk de columns en advertenties van onze topadvocaten. Doe er je voordeel mee! En laat Bonjo je mening weten.
Eindelijk bezoek zonder toezicht voor vreemdelingen in bewaring Jaap Brandligt
Den Haag - De Raad voor Stafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) heeft behartigenswaardige uitspraken gedaan over bezoek zonder toezicht en een laptop in de cel bij vreemdelingenbewaring. De klacht over bezoek zonder toezicht is gegrond verklaard, de klacht over laptop en een mobiele telefoon vindt de RSJ ongegrond. Het resultaat: mensen in vreemdelingendetentie kunnen nu in ieder geval bezoek aanvragen zonder dat de bewaking erbij zit. Bij bezoek zonder toezicht moet de directie volgens de RSJ een afweging maken of dat is toegestaan. Advocaat Frans-Willem Verbaas, die de procedure bij de RSJ heeft gevoerd, vindt dit te vrijblijvend. Vreemdelingenbewaring
hoort er zo min mogelijk gevangenisachtig uit te zien, en bezoek zonder toezicht moet volgens hem de hoofdregel zijn. Alleen bij aantoonbare veiligheidsredenen hoort dat anders te liggen, aldus Verbaas.
de Mens alleen worden beperkt als daarvoor een dringende maatschappelijke behoefte (‘pressing social need’) bestaat. In het wetsvoorstel ‘Wet terugkeer en
Nieuwe media op cel
De directie mag volgens de RSJ skype en een mobiel op cel weigeren vanwege de veiligheid. Dat geeft volgens Verbaas te veel ruimte aan de directie. De achterliggende reden is natuurlijk dat men bang is dat er beelden van bewakers naar buiten komen. Maar bij cliënten die geen strafblad hebben vallen daar, aldus Verbaas, best afspraken over te maken. Voor wat betreft de mobiele telefoon geldt hetzelfde. En als de mobiele telefoon geen foto’s kan maken: waarom dan niet? Het recht op privacy en communicatie mag volgens het Europees Hof voor de Rechten van
Met laptop achter hekwerk.
bewaring’ staat dat de vreemdeling in detentie een mobiel op de cel mag hebben. Waaruit bestaat dan de ‘pressing social need?’, aldus Verbaas. Hij voerde
het aan bij de RSJ, die daar verder niet op in ging.
Bananenrepubliek
Aardig is dat de RSJ de aanbeveling doet de huisregels te publiceren om te voldoen aan vereisten van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, en dan met name de ‘toegankelijkheid’ van regelgeving. Met ongepubliceerde huisregels mag de overheid geen inbreuk maken op grondrechten. ‘Wat betreft openbaarheid van gevangenisregels is Nederland nog steeds een bananenrepubliek,’ aldus Verbaas. Al die gevangenisregels moeten gewoon op Internet staan en toegankelijk zijn voor iedereen. Al met al levert de uitspraak een aardig beeld op van hoe beperkend vreemdelingenbewaring kan zijn. Hopelijk hoort de aanwezigheid van bewaking bij bezoekjes van de partner nu tot het verleden.
Een frisse blik op uw strafzaak? Als er iets in zit, halen wij het eruit! Onze gedetineerde cliënten kunnen ons gratis bereiken op 0800-933 64 64 (0800-WEENING) WIJ STREVEN ER NIET ALLEEN NAAR OM DE BESTE ADVOCAAT TE ZIJN BINNEN DE RECHTZAAL, WIJ BIEDEN OOK GRAAG SERVICE ERBUITEN.
Op deze plaats, verdeeld over de krant, treft u de Lidorganisaties van Bonjo aan.
2
deBonjo december 2015
Tijd van rocksterren als Moszkowicz voorbij
Jan-Hein Kuijpers: ‘Je bent zo goed als je laatste zaak’ interview
dat niet tegen te houden blijkbaar.
Jaap Brandligt
Te gek voor woorden
Amsterdam - Jan-Hein Kuijpers. Oud huis in Amsterdam. Steile trap. Drie steile trappen, 55 treden. Een grote zolderkamer. Stapels dossiers. Indrukwekkend. Dat is de omgeving waarin ik Jan-Hein Kuijpers trof. Een van de twee beste strafadvocaten van Nederland, gekozen door veronderstelde criminelen en de misdaadverslaggevers tijdens de verkiezing van 2015. Maar bescheidenheid past hem, vindt hij zelf. ‘Je bent zo goed als je laatste zaak en elke keer moet je weer als een gek je best doen. Geen advocaat van de nette-pakken-en-dure-horloges bij hem ontstoken. ‘Ik wil onschuldige, maar overigens ook verondersteld generatie. ‘De tijd van de rocksterschuldige mensen uit de klauwen van ren als Moskowicz is voorbij’. het strafrecht houden,’ zegt Kuijpers. Hij heeft, zoals hij dat zelf noemt, Na de middelbare school geen regel‘een verschrikkelijke drive’ en is een rechte gang naar het strafrecht, maar ‘dossiertijger’. Op dat moment kijk ik via de Heao in Den Bosch, een vrij saaie opleiding, vind ik. Maar daar zag naar al die dossiers in zijn zolderkamer. Jan-Hein het licht, want kreeg daar wel Hoe kan een mens dat allemaal bevathet vak strafrecht aangeboden. Dat leek ten? Maar dat is voor Kuijpers niet zo hem wel wat. Dus vlug naar de Univer- moeilijk. ‘Elke stapel is een lopende siteit van Tilburg, waar zijn studie ‘van zaak. Ik heb een verschrikkelijk goed geheugen’. En: ‘ik kan mijn verhaal, een leien dakje’ ging. Stage lopen bij de befaamde Utrechtse strafpleiter Piet mijn pleidooi volgens de berichten Doedens. Daar viel hij met zijn neus in overtuigend brengen’. Hij heeft geen de boter en leerde hij het vak met types dikke pleitnota’s nodig, want dergelijke als De Zwarte Cobra, Zwolsman en De stukken schrijven en voorlezen kan iedereen. Hij maakt ze alleen als er juriHakkelaar. De wereld van de drugs, moord en doodslag. Daar leerde hij ‘dat disch technische verweren aan de orde zijn. Hij kan en moet naturel, ‘zichstrafrecht van de straat is,’ zoals hij zelf zijn’ in de rechtszaal. Ík voel me zelf zegt. Op de vraag wat hem tot een goede advocaat maakt, antwoordt hij, in daar thuis’. Maar hij noemt zich geen acteur. Juist het naturelle maakt hem alle bescheidenheid, uiteraard, ‘kennis sterk, geeft hem ‘een goede relatie met van zaken, het beheersen van het dossier’. En de spelregels natuurlijk die er rechters’. ‘Je moet het communicatief uiteindelijk steeds weer op neer komen goed doen, transparant zijn’. Dat heeft Doedens hem geleerd. ‘Spreek normale dat het allemaal wel een beetje eerlijk taal’. Anders prikken de rechters daar moet gaan. dwars doorheen.
Dossiertijger
‘Iedereen kan moorden, alleen heeft eenieder de kookgrens ergens anders liggen’. Daarom kan het strafrecht iedereen raken. Hij noemt als schoolvoorbeeld de zaak met de juweliers in Deurne, die hij gedaan heeft. In dergelijke zaken wordt het heilige vuur
Gesundenes Volksempfinden In het tweede deel van het gesprek komen we op het thema politiek en strafrecht. ‘De politiek dwingt rechters bepaalde hoeken in.’ Je ziet dat aan de druk om zaken zo snel mogelijk af te doen, ZSM in het jargon. Je ziet het
Kuijpers is betrokken bij het bekende Passage-proces. Wat hij daar aantreft, voelt dikwijls ‘als een vorm van paranoia’. Moordenaars opgetooid als kroongetuigen, bizar! Ik vraag hem hoe hij in dit soort zaken de kwaliteit van het Openbaar Ministerie waarneemt. ‘In zware zaken is dat meestal wel voor elkaar. In minder zware zaken zie je het afglijden door de bezuinigingen. De rechtstaat wordt daardoor en door zeer matige en gevaarlijke wetgeving volledig vernield. Het recht op het kun-
ook aan het gedrag van politici om druk op rechters en officieren van justitie te zetten. Daarbij staat de ‘trias politica’ onder druk, de scheiding van de wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht. ‘Rechters worden soms gedwongen een vrijheidsstraf op te leggen’ ook als ze dat zelf niet de beste straf vinden en liever een dienstverlening zouden hebben willen opleggen. Die druk speelt zeker in de ‘high profile zaken’ die Kuijpers veel doet , maar ‘rechters denken in het algemeen gelukkig wel tien keer na voordat ze zich aan het gesundenes Volksempfinden en idioterie vanuit de politiek, zoals het toelaten van kroongetuigen en burgerinfiltratie, overgeven’. Desondanks is de druk vanuit de maatschappij voor rechters soms niet te weerstaan. Kuijpers noemt in dit verband zaken van jonge jongens die levenslang kregen. Iedereen weet dat ‘levenslang funest is’, maar soms is
nen kiezen van je eigen advocaat staat ook al op de tocht.’ Kuijpers: ‘Ik mag maximaal 2000 pro deo punten hebben per jaar. Zit ik daar overheen dan krijg ik geen cent. De cliënt die mij dan als raadsman wil en niet kan betalen zou ik dan de deur moeten wijzen. Dat doe ik niet hoor, maar het is toch te gek voor woorden. Ik mag toch zeker zelf weten hoe hard ik werk? De armen blijven
kansloos achter. De rechtsstaat wordt daarmee zwaar beschadigd. Er moet voor iedereen bescherming zijn. De rechtsstaat kost geld. De kwaliteit van een samenleving is daarmee gediend’.
Tenenkrommende kwaliteit
Dat brengt ons in het laatste deel van het gesprek. Het slachtoffer in het strafproces. Kuijpers is ook op dit punt helder. ‘Het slachtoffer hoort niet thuis in het strafproces. Met alle respect: slachtoffers brengen emotie in de rechtszaal. Emotie hoort niet op die wijze in de rechtszaal aanwezig te zijn. Het strafrecht is klinisch. Het gaat om feiten en argumenten, niet om tranen. En voor zover mediation een manier is om dader en slachtoffer met elkaar te verzoenen, kan dat alleen bij bekennende verdachten. De soms ‘tenenkrommende’ kwaliteit van strafdossiers is, ook bij bekennende verdachten, een probleem apart. De basis van een strafgeding begint bij de politie, want zij maken het proces-verbaal. En hoe vaak wordt de lezer van een bepaald dossier door politiemensen met een tunnelvisie niet op het verkeerde spoor gezet, wellicht door vooringenomen-
heid of emotie geleid? Goede advocaten zijn niet bang en ze zijn belangrijk omdat zij als enigen in staat zijn om een verdachte te beschermen tegen de overheid die steeds meer mag en niet wordt afgestraft op momenten waarop ze haar boekje te buiten gaat. Dat zou de Hoge Raad overigens weer eens moeten veranderen. Recht is recht en krom is krom.
deBonjo december 2015
Agape 4U, Amsterdam Apo Nederland, Zoetermeer Bakboord, Den Haag
3
Voormalig procureur-generaal: ‘Rechtspraak te weinig maatwerk’ Jaap Brandligt Leeuwarden - Voormalig procureurgeneraal Dato Steenhuis schrijft op zijn eigen blog dat de rechtspraak in Nederland te weinig maatwerk is. Daardoor hebben strafrechters een te grote beslisruimte. Hij wil objectiveerbare factoren die een rol moeten spelen bij de weging die tot de strafmaat leidt. Daartoe moeten de ‘zittende magistratuur’ en het Openbaar Ministerie (OM) het eens worden. ‘Een tweede, moeilijker stap is,’ zegt Steenhuis, ‘hoe die factoren moeten worden gewogen. Is het feit dat een verdachte gewond raakt bij een overval inderdaad straf verminderend of moet zo’n factor überhaupt niet in de lijst met af te vinken variabelen worden opgenomen, maar als een bedrijfsrisico voor overvallers en andere plegers van geweldsdelicten worden beschouwd?’.
Natte droom
Motiveren door de strafrechter ‘wordt dan een stuk eenvoudiger en kan in veel gevallen achterwege blijven als de rechter (ongeveer) doet wat hij
Den Haag - Het wordt georganiseerd door de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). Een training voor DJImedewerkers en DJI-vrijwilligers. Die laatsten bestaan officieel niet. Maar de training is ook open voor vrijwilligers van Bonjo-organisaties die in Re-integratiecentra (RIC’s) werken. De titel is: ‘Helpen grip op je geld te krijgen’. De training richt zich op omgaan met schulden. Een onderwerp dat in de RIC’s herhaaldelijk aan de orde komt en waar veel gedetineerden mee tob-
De Valkenburgse zedenzaak Creativiteit wordt beloond
Vrijspraak of de cel in.
in dit soort gevallen altijd doet’. Of wat Steenhuis graag zou zien wat hij doet, natuurlijk. ‘Pas als dat niet zo is’- de rechter anders handelt dan het standaardrecept – ‘komt nadere motivering aan de orde’. Het lijkt toch een beetje de natte droom van het OM die ze eerder met minimum straffen hebben willen realiseren. En Zo Spoedig Mogelijk (ZSM) komt voor meer vergrijpen in beeld. Kan het Openbaar Ministerie de rechter overslaan. Wel zo effectief. Steenhuis vindt dat de transparantie van het beoordelingsproces
wint. Hij rondt af met ‘Rechtspraak in het algemeen en straftoemeting in het bijzonder mogen niet een soort roulette zijn, waarvan de uitkomst meer wordt bepaald door degene die de beslissing neemt dan door kenmerken van de zaak. Aan de rechterlijke macht in den brede de opgave om langs deze weg echt maatwerk te leveren’. Soms vraagt een mens zich af wanneer de regelgevende macht echt de rechterlijke macht gaat overnemen. Wat rechtsstaat, wat afwegingen wat mensen wel en niet voor straf krijgen.
Budgetvoorlichter NIBUD geeft training aan vrijwilligers Van de redactie
COLUMN Ivo van de Bergh
ben. Een welkome training dus. De training wordt door een medewerker van het Nibud (de club voor budgetvoorlichting) gegeven. Het is een tweedaagse training. De kosten zijn € 370,00 per persoon. Wie mee wil doen, moet zich voor 27 november opgeven. Maar deze deBonjo valt later bij u op de mat. Er is vast wel clementie als de cursus nog niet vol zit. Het is voor
veel van onze organisaties een heel bedrag, die € 370,00. Als het niet kan worden opgebracht, dan zullen we bij Bonjo kijken in hoeverre we kunnen ondersteunen.
De Valkenburgse zedenzaak is één van de meest spraakmakende strafzaken uit 2015. Negenentwintig mannen moesten zich eerder dit jaar verantwoorden voor het hebben van seks met een minderjarige prostituee in een hotel in Valkenburg. Nooit eerder werden op zo’n grote schaal klanten van minderjarige prostituees opgespoord en vervolgd door justitie. De zaak kwam groots in de landelijke media door de harde aanpak van het Openbaar Ministerie. De betrokken mannen moesten zich zelf komen melden op het politiebureau en anders konden ze politie aan de deur verwachten. Dat vrouwen en kinderen dan op de hoogte zouden raken van de uitspattingen van hun geliefden interesseerde het Openbaar Ministerie niets. Als zedenspecialist had ik de eer 19 verdachten in deze strafzaak te mogen verdedigen. Ik heb binnen en buiten de rechtszaal felle kritiek geuit op de aanpak van het Openbaar Ministerie. Juist in zedenzaken mag immers behoedzaamheid van politie en justitie worden verwacht. De gevolgen bij het naar buiten komen van dit soort zaken zijn enorm. Niet alleen voor de verdachte, maar ook voor zijn omgeving. Het bewijs daarentegen is vaak minimaal, zodat ik meer dan eens met succes een vrijspraak heb bepleit of de zaak al in een eerder stadium met een sepot zag stranden. Maar wat mij vooral is bijgebleven van de Valkenburgse zedenzaak zijn de succesvolle resultaten, die wij boekten. Zoals bij iedere zaak, die op mijn kantoor wordt behartigd, werd ook deze zaak uitvoerig besproken in ons wekelijks kantooroverleg. De discussie spitste zich vooral toe op de strafoplegging. Het kon toch niet zo zijn dat mannen, die nietsvermoedend in een strafbare situatie waren gerold, langere tijd achter de tralies moesten verdwijnen? Met de strafoplegging is in deze zaak namelijk iets bijzonders aan de hand. De wetgever heeft voor bepaalde gevallen een taakstrafverbod ingevoerd. Een (kale) taakstraf mag onder andere niet meer worden opgelegd, wanneer er sprake is van een in de wet genoemd (zeden)misdrijf, waaronder ook jeugdprostitutie. Dit betekent een grote inperking van de rechtelijke vrijheid om een passende straf op te leggen. Door het Openbaar Ministerie werd het taakstrafverbod aangegrepen om maandenlange gevangenisstraffen tegen mijn cliënten te eisen. Het betekende dat wij met een creatief voorstel moesten komen, om ondanks het taakstrafverbod, de rechter te overtuigen die lange gevangenisstraf niet op te leggen. Die creativiteit bracht ons ertoe de rechter te verzoeken om naast een werkstraf een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van één dag op te leggen. Deze combinatie is immers wettelijk wél mogelijk. In de meeste zaken werd ons voorstel door de rechter overgenomen. Met ons was ook de rechtbank van oordeel dat het onbewust seks hebben met een (naar later bleek) minderjarige prostituee geen lange gevangenisstraffen rechtvaardigde. Hoewel de wetgever het verdachten van zedenzaken steeds moeilijker maakt, zijn er dus nog voldoende creatieve oplossingen mogelijk. Of het nu is op het gebied van bewijs, of met betrekking tot strafoplegging, ik zal mij samen met mijn kantoorgenoten inspannen die creatieve oplossing ook in uw zaak te vinden. Ivo van de Bergh strafrechtspecialist, Weening strafrechtadvocaten.
Zit u helemaal vast of komt u er even niet meer uit? Vrijheid van advocaatkeuze is een belangrijk recht. U bent niet verplicht zich bij te laten staan door de advocaat die u op het politiebureau bezocht heeft. Deze ‘piketadvocaat’ hoeft helaas geen deskundige te zijn op het gebied van strafrecht.
verdiepen ons voortdurend in de laatste ontwikkelingen op strafrecht gebied. Wij beseffen dat onze gedetineerde cliënten regelmatig bezocht willen worden om de voortgang van hun zaak te bespreken. Wij voldoen aan die behoefte!
Sommige advocaten doen maar een paar strafzaken per jaar. Natuurlijk volstrekt onvoldoende om deskundig te worden en te blijven op strafrechtelijk gebied. Zo kan het gebeuren dat de advocaat die u bijstaat in uw strafzaak zich voornamelijk bezighoudt met familierecht.
Ons kantoor is betrokken bij grote strafzaken, maar of u nu verdacht wordt van fietsendiefstal of van moord; wij zien in elke zaak het belang van een goede verdediging.
Wij vinden dit een onwenselijke situatie. Regelmatig nemen wij zaken over van andere advocaten. Vaak zijn wij daarbij geconfronteerd met dossiers waarin men steken had laten vallen. Ons kantoor behandelt uitsluitend strafzaken. Uw dossier wordt bij ons niet door één advocaat, maar door een team van specialisten zorgvuldig onder de loep genomen. Wij
Wij treden op in het hele land en doen dat ook op basis van toevoeging (pro deo). Goede rechtsbijstand hoeft dus niet duur te zijn! Neem vrijblijvend contact met ons op: Weening strafrechtadvocaten. Bel ons gratis op: 0800933 64 64 (0800-WEENING). Wilhelminasingel 97, Maastricht, Postbus 3084, 6202 NB Maastricht
w w w. s t r a f re c h t a d v o c a t e n . n l
Belangenvereniging Druggebruikers MDHG Amsterdam Bezoekersgroep Oosterhoek/Grave Nijmegen Bezoekersgroep Torentijd Vlissingen
4
deBonjo december 2015
COLUMN Geertjan van Oosten
Kies je eigen raadsman en blijf bij je keuze! Op 20 oktober van dit jaar heeft het Europese Hof voor de Rechten van de Mens een belangrijke uitspraak gedaan over het recht op een eigen advocaat. De zaak speelde in Kroatië. De verdachte Dvorski wordt in 2009 aangehouden in Kroatië voor een drievoudige moord. Een door zijn ouders ingeschakelde advocaat probeert op de dag van de aanhouding verschillende malen toegang tot hem te krijgen, maar de politie zegt daar tegen hem helemaal niets over. Zelf heeft hij op het politiebureau ook tevergeefs gevraagd hebben om zijn eigen advocaat te laten bellen. Volgens de politie heeft Dvorski ’s avonds een andere advocaat gekozen uit een hem door de politie voorgelegde lijst. Deze ‘piketadvocaat’ komt bij hem, waarna hij de moorden bekent. De volgende dag wordt Dvorski door de rechtercommissaris gehoord. Hij laat direct weten dat hij eerder al tegen de politie had gezegd zijn eigen advocaat te willen en dat de politie helemaal niet had gemeld had dat zijn advocaat contact had gezocht. Verder had hij helemaal niet vrijwillig gekozen voor de piketadvocaat en was hij tijdens het politieverhoor bovendien onder invloed van alcohol en drugs geweest. De rechtbank gebruikt echter gewoon zijn verklaringen en veroordeelt Dvorski tot veertig jaar gevangenisstraf. De rechtbank acht het proces-verbaal van zijn verhoor wel betrouwbaar en neemt aan dat Dvorski toch heeft ingestemd met de piketadvocaat. Ook voor de hoogste Kroatische rechter blijft de veroordeling in stand en Dvorski wendt zich vervolgens tot het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg. Daar heeft hij meer geluk, want het Hof is van mening dat hij geen eerlijk proces heeft gehad. Het Hof stelt allereerst vast dat Dvorski niet wist dat zijn ouders voor hem zijn raadsman in de arm hadden genomen en dat die toegang tot hem had gezocht. Zijn ‘vrijwillige’ keuze voor de piketadvocaat was dan ook helemaal niet zo vrijwillig, want hij had zich niet kunnen laten informeren over zijn keuze. Nu zijn bekennende verklaring als bewijs is gebruikt heeft hij geen eerlijk proces gekregen. Het is aannemelijk dat in een nieuw proces zijn bekentenis geen rol meer mag spelen, zodat er wel eens te weinig bewijs kan overblijven en hij moeten worden vrijgesproken. En het gaat hier niet om een fietsendiefstal! Ook in ons land wordt het soms onaantrekkelijk gemaakt om te kiezen voor je eigen advocaat. Gezegd wordt bijvoorbeeld dat deze niet bereikbaar is of geen tijd heeft (in het weekend of in de avonduren) en dat men daarom maar een piketadvocaat voor je zal bellen omdat men wil beginnen met het verhoor. Neem daar dus geen genoegen mee, maar blijf bij je wens om jouw eigen advocaat te waarschuwen. Tot die tijd verklaar je uiteraard helemaal niets. Dat je dan misschien een paar uur extra moet wachten in die politiecel neem je dan maar op de koop toe. Denk maar aan Dvorski, 40 jaar of misschien vrijspraak, dat scheelt toch een slok op een borrel.
Prettige feestdagen en een mooi 2016 Voor de een die ‘binnen’ zit, is het nieuwe jaar 2016 heel anders dan voor de ander. De een komt vrij, de ander moet nog langer zitten en daar word je niet direct gelukkig van. Maar dan nog wil de redactie van deBonjo iedereen het beste toewensen voor het komende nieuwe jaar. Ook wil de redactie alle auteurs hartelijk danken voor de informatieve en vaak boeiende bijdragen aan onze krant. Onze dank gaat ook uit naar de organisaties die verbonden zijn aan Bonjo en voor de reportages die ons werden toegezonden. Dank ook aan de adverteerders die voor het voortbestaan van deBonjo van cruciaal belang zijn.
Geertjan van Oosten, Advocaat.
Betrokken
Deskundig
Bereikbaar
Alle strafzaken en penitentiaire zaken, ook PRO DEO
• We speak English
• Hablamos Español
Bel gratis 0800 - STRAFZAAK (787 239 225) of buiten kantooruren 06 13 74 88 88
• Wir sprechen Deutsch
• Nous parlons Français
Vondelstraat 41 | 1054 GJ Amsterdam | www.vanoostenadvocaten.nl
deBonjo december 2015
Bezoekgroep De Geniepoort Rijnsaterwoude Bezoekgroep Vreemdelingengevangenis Schiphol-Oost, Amsterdam Bijzonder Jeugdwerk Brabant Helmond
Incasso-cowboys dreigen en bedriegen Van de redactie Den Haag - Let op incassobureaus. Ze overtreden geregeld de wet en duperen consumenten, dus ook gedetineerden en ex-gedetineerden, met misleidende en agressieve handelspraktijken. Zij rekenen te hoge incassokosten, sturen spookfacturen en maken zich schuldig aan bedreigingen, scheldpartijen en privacy schending. Dit concludeert de Autoriteit Consument & Markt (ACM). De problemen hebben te maken met de wildgroei aan incassobureaus. Iedereen mag een bureau beginnen zonder enige diploma of keurmerk. Nederland kent minimaal 444 incassobedrijven. Naar schatting vorderen zij tien miljard euro per jaar bij vermeende wanbetalers, privé en zakelijk. ‘Onterechte vorderingen vind ik het kwalijkst,’ zegt Anita Vegter, bestuurslid van ACM. Zij wijst op incasso’s die mensen op de mat krijgen, nadat zij een ’gratis proefpakket’ hebben besteld op internet. Incassobureaus nemen dit soort spookrekeningen klakkeloos over van elkaar.
Onwetmatige meerkosten
Om de incassobranche enigszins te reguleren is in 2012 een wettelijke norm ingevoerd voor de hoogte van incassokosten. Nu blijkt dat incassobureaus deze wet met voeten treden: in twintig procent van de onderzochte incassobrieven worden onterechte kosten gerekend. Er zijn rekeningen gezien van honderd euro, die waren opgehoogd naar 800 euro. Incassobureaus verzinnen allerlei onwetmatige meerkosten: sommatiekosten, herinneringskosten, dossierkosten, je kunt het zo gek niet bedenken. Vaak schrikken mensen zo van een boze brief dat zij gewoon betalen. Temeer omdat incassobureaus geregeld ‘ontoelaatbare druk’ uitoefenen op schuldenaren. In de helft van de geanalyseerde brieven dreigen incassobureaus met maatregelen waartoe zij niet bevoegd zijn, zoals de beslaglegging van allerlei goederen. Daarnaast worden consumenten uitgescholden,
krijgen zij een spervuur aan sms’jes of worden ze door een crediteur lastig gevallen.
374,83 toegestaan; 603,29 gevorderd
De rekening is boven bijna 230 euro hoger dan wettelijk toegestaan. Inclusief incassokosten en rente mag de vordering maximaal 374,83 euro zijn, terwijl nu een bedrag van 603,29 wordt gevorderd. De berekening van de incassokosten gaat vaak mis. Volgens de Wet Incassokosten, ingevoerd in 2012, mogen de incassokosten maximaal 15 procent zijn van de oorspronkelijke rekening. Bij kleine rekeningen mogen bureaus een hoger percentage vragen, met een plafond van 40 euro. Een veelgemaak-
te fout is dat voor elke vordering eerst de incassokosten worden berekend om ze pas daarna op te tellen. Als iemand bijvoorbeeld vijf maanden zijn energierekening van honderd euro niet betaalt, dan zijn de incassokosten 75 euro (15 procent van 500). De totale rekening is 575 euro, eventuele rente daargelaten. Vaak wordt voor elke afzonderlijke rekening van 100 euro het maximale bedrag van 40 euro gerekend. De incassokosten komen zo uit op 200 euro (40 keer 5). De totale rekening is dan 700 euro, 125 euro meer dan toegestaan. Wie vermoed dat hij wordt bedrogen, kan contact opnemen met Bonjo: 0800 3334446. Dan wordt contact gelegd met Incassoleed bv.
5
COLUMN Arthur van der Biezen
GSM gegevens onvoldoende voor bewijs Op 19 september 2012 vond rond twaalf uur ’s nachts een gewapende overval plaats waarbij het voertuig van de slachtoffers werd klemgereden door twee andere auto’s. Vier mannen met bivakmutsen en gewapend met een pistool en hamer sloegen de ruit van de auto in en trachtten de slachtoffers te beroven van de pachtopbrengsten van de kermis te Veghel. De officier van justitie vervolgde mijn cliënt ter zake betrokkenheid van deze overval. Hij had inmiddels 8 maanden gezeten en heeft vanaf dag één aangegeven dat hij niets met het voorval van doen heeft. Tijdens ieder verhoor gaf hij aan ’volstrek onschuldig te zijn’. Als belangrijkste bewijs werd door de officier aangevoerd dat cliënt zijn telefoon rond het tijdstip van de overval zendmasten aanstraalde in de buurt van de plaats delict, een afgelegen rotonde in het noorden des lands. Aangevoerd werd dat het toestel van cliënt samen met de telefoon van de medeverdachte dezelfde route van Veghel naar Den Oever had afgelegd en dat de beide toestellen, na de overval, zich naar de woonplaats van cliënt te Arnhem zouden hebben bewogen. Daarnaast zou één van de slachtoffers de ’blauwe ogen’ van cliënt hebben herkend terwijl hij een bivakmuts op had. Nu zijn er meerdere mensen met blauwe ogen en bleek uit getuigenverklaringen ter zitting dat cliënt, mede als gevolg van neurologische problemen, een zeer slecht geheugen had en zijn goederen, en dus ook zijn gsm, frequent liet rondslingeren. Soms was hij het toestel dagenlang kwijt en vond hij het apparaat weer in de horecatent van zijn broer waar hij geregeld kwam. Naast de gsm gegevens oordeelde de officier van justitie dat cliënt in één van de achtervolgende auto’s gezeten moest hebben nu deze waren geflitst op de route. Dezelfde route als de gsm zendmastgegevens. Niet dat er een foto van zijn gezicht was genomen of in het dossier terug te vinden was maar de zendmast gegevens waren volgens de officier in combinatie met de vermeende herkenning voldoende voor een eis van 3 jaar gevangenisstraf. De Rechtbank te Alkmaar oordeelde op 5 november 2015 gelukkig anders: ’ Concluderend bevat het dossier , daar waar het aankomt op daadwerkelijk redengevende feiten en omstandigheden, enkel de zendmastgegevens van de mobiele telefoons van verdachte(n). Alhoewel deze gegevens in de richting van verdachte wijzen als zijnde een mogelijke dader van de poging overval, deelt de rechtbank het standpunt van de raadsman van verdachte dat de enkele constatering dat een door verdachte gebruikte mobiele telefoon een zendmast aanstraalt in de min of meer directe omgeving van een plaats delict onvoldoende is om tot een bewezenverklaring te komen’. En op het punt van de beweerdelijke herkenning overwoog de Rechtbank nog het volgende: ’….het gegeven dat verdachte qua postuur huidskleur en ogen zou passen binnen het door het slachtoffer opgegeven signalement , levert naar het oordeel van de rechtbank geen bewijs op , nu het gegeven signalement - onder meer gelet op het feit dat de daders bivakmutsen droegen op dat moment donker was – te algemeen en vaag is’. Vervolgens wordt cliënt dus vrijgesproken, hetgeen niet wegneemt dat hij maar liefst 8 maanden ten onrechte in de cel heeft gezeten eigenlijk enkel vanwege het feit dat hij zijn gsm wel eens laat rondslingeren. U bent gewaarschuwd ! Arthur van der Biezen, strafrechtadvocaat.
GA VOOR SPOED NAAR www.strafzaken.nl Tel. 073 610 2005, voor gedetineerden 0800-1001.
25 JAAR DESKUNDIGE JURIDISCHE BIJSTAND ervaren - geslepen - gedreven ‘ook pro-deo’
Bel gratis 0800 1001 of 073 610 20 05 Havensingel 3, 5211 TX Den Bosch. Telefoon 073 610 20 05, gsm 06 53 37 07 93, fax 073 850 81 06. mail
[email protected]
Bond Belangenbehartiging Gedetineerden (BBG) Den Bosch Buiten voor Binnen Den Haag Bureau Nieuwe Kansen, Zuid Scharwoude
6
COLUMN Richard van der Weide
Politie: Een beetje integer bestaat niet
deBonjo december 2015
Kans op foutieve beoordelingen neemt alleen maar toe
Wetenschappers en advocaten niet blij met nieuwe wet strafvordering
Geachte Bonjo-lezer, De media staan dezer dagen vol van de corrupte ’politiemol’ in Brabant die jarenlang zeer vertrouwelijke informatie aan ’het milieu’ zou hebben verkocht. De Minister maakt zich hier terecht zorgen over. Integriteit is immers de ruggengraat van de politie. Als de politie niet meer te vertrouwen is, staat de rechtstaat op het spel. Laten we deze stelling eens op een andere manier benaderen, namelijk vanuit u als verdachte in een serieuze strafzaak. De strafwet is doordesemd met het vertrouwen in de opsporingsambtenaar. Rechters gaan in beginsel uit van de juistheid van hetgeen de politieambtenaar opschrijft. Als de politie niet meer te vertrouwen is, raakt dat de kern van het strafproces en daarmee de belangen van de verdachte. Er zijn diverse voorbeelden uit de praktijk waarbij de politie op het randje van het toegestane handelde of er overheen ging, met als enige doel de zaak ’rond’ te krijgen. Ik noemen enkele voorbeelden die uw belangen direct (kunnen) raken: 1 Het ontoelaatbaar onder druk zetten van een verdachte: ’we hebben bewijs in overvloed, medeverdachten hebben je naam genoemd, dus beken nu maar dan mag je naar huis’. Ik noem dat een ’bedorven worst’ voorhouden. Als u al naar huis mag, dan wacht u zeer waarschijnlijk een vette veroordeling. 2 ’Als je nu niet gaat praten halen we je vrouw op en ga je voor lange tijd weg’. Het niet respecteren van het zwijgrecht, dwang en intimidatie. 3 Het binnentreden in een woning zonder voorafgaande machtiging, idem onderzoek in uw voertuig(en) of aan kleding en lichaam zonder dat aan de wettelijke vereisten is voldaan, dit vervolgens met droge ogen ’rechtbreien’ in een proces-verbaal. 4 Het liegen onder ede bij de rechter door politieambtenaren, dan wel het vervalsen van processen-verbaal om de waarheid te verdoezelen. Doodzonde. 5 Getuigen die worden gemanipuleerd om in uw nadeel te verklaren, waarbij hen wordt voorgehouden dat ze moeten verschijnen en spreken. Niet waar, gebeurt helaas zeer regelmatig. Het is logisch dat de Minister zich druk maakt om onkreukbaarheid bij de politie. Wanneer die zorg oprecht is, laat hij dan ook borgen dat de politie ALTIJD onkreukbaar optreedt, niet alleen bij de bestrijding van criminaliteit, maar tevens wanneer het gaat om u als verdachte in een strafzaak. Een beetje integere politie bestaat niet! Richard van der Weide strafpleiter te Amsterdam. 24/7 te bereiken op 06 46023969
Van de redactie Den Haag – Art van der Steur, de minister van Veiligheid & Justitie, komt met een nieuw wetboek van strafvordering. Het wetboek moet het makkelijker maken om het te gebruiken, om de kwaliteit van de strafvordering te verhogen en om de prestaties in de strafrechtketen te verbeteren. Dat niet iedereen altijd blij is met wijzigingen van wat dan ook, is niet verwonderlijk. Dat in de huidige ontwikkelingen waarbij efficiency boven kwaliteit gaat, dat niet altijd echt leidt tot verbetering, dat is bijna een publiek geheim. Een van de opvallende stroomlijnpunten van de beoogde nieuwe wet is dat complete dossiers naar de zitting gaan. Marijke Malsch van het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving (NCSR) zegt daarover: ‘Het meeste onderzoek is dan al gedaan voordat de zitting begonnen is. Dan leunt de zittingsrechter nog meer dan nu op het schriftelijk dossier en wordt het voor de rechter moeilijker om aanvullend onderzoek te doen. Er ontstaat druk om zaken niet meer aan te houden maar de zaak meteen de eerste dag af te ronden’. Malsch zegt ook: ‘Soms geeft het proces-verbaal het verhoor niet goed weer, omdat
de politie denkt vanuit een bepaalde visie’. Wij noemen dat een kokervisie. De kans op foutieve beoordelingen neemt alleen maar toe.
Mondjesmaat
De zogenaamde efficiencyslag sluit aan bij de Zo Spoedig Mogelijk (ZSM)-afhandeling van rechtszaken. Dus buiten de rechter om. Daarop is zowel van wetenschappers als advocaten veel kritiek. Alweer Marijke Malsch: ‘Acht procent van de ZSMbeschikkingen is onterecht.’ Dat vindt zij tamelijk zorgelijk. Er zit immers een strafblad aan vast, geen VOG en soms geen stage en geen baan. Malsch: ‘Dit soort zaken is niet controleerbaar en niet zichtbaar voor de buitenwereld’. Strafrechtadvocaat Frank van Ardenne van Van Ardenne & Crince le Roy Advocaten – we citeren uit MRmagazine – zegt naar aanleiding van de wens van de wetgever om het aanhouden van zittingen te voorkomen dat dat mooi zou zijn, maar hij ‘vreest dat het een utopie is. Het OM informeert de verdediging, zeker in het begin van het strafproces mondjesmaat. Cruciale informatie wordt vaak kort voor de zitting aan het dossier toegevoegd. Dat levert nieuwe invalshoeken op waardoor de advocaat getuigen wil horen’. En dat horen op de zitting wil de wetgever nu juist voorkomen. Kost te veel tijd. Bovendien acht Van Ardenne
het zinvol dat een rechter getuigen ziet. ‘Dan kan hij zelf beoordelen hoe betrouwbaar een getuige is. De filter van een rechter-commissaris die dat doet voor de rechter, werkt niet in dat opzicht.’
Transparant
De Nederlandse Orde van Advocaten heeft een voorstel voor het niet goed aanleveren van stukken door het OM: De herziening biedt ‘bij uitstek een mogelijkheid om een einde te maken aan de praktijk waarin het aanleveren van processtukken niet of te laat of gebrekkig plaats vindt’. Er is natuurlijk niets tegen dat het wetboek wordt aangepast aan de tijd van digitalisering en informatisering. Voorwaarde is wel dat rechtsgelijkheid gehandhaafd blijft en dat vervolging en strafbaarstelling transparant blijven. Dat geldt voor bijvoorbeeld het plaatsen van taps. Dat wordt makkelijker gemaakt, terwijl Nederland al veel tapt. Het is onduidelijk hoe aangekeken moet worden tegen het gegeven dat een strafzaak in hoger beroep niet meer automatisch een nieuwe behandeling krijgt. Het maakt ongetwijfeld doorlooptijden korter, maar of dat nu juist weer niet onterechte veroordelingen in de hand werkt, is zeer de vraag. Zo valt er nog wel een en ander te overwegen. Een mooie taak voor onze volksvertegenwoordigers.
mr. I. Raterman - 06 43 90 20 78
mr. B. Klunder - 06 42 35 34 38
mr. R.B. Schmidt - 06 24 90 81 02
mr. J.G.D. Rutten - 06 41 28 70 93
‘Schmidt & Rutten advocaten’ is specialist in nationale- en internationale strafzaken bij alle instanties. Het kantoor is opgericht vanuit een jarenlang bestaand samenwerkingsverband tussen mr. R.B. Schmidt en mr. J.G.D. Rutten, beiden afkomstig van Spong advocaten. ‘Schmidt & Rutten advocaten’ is: • Kwaliteit: de oprichters zijn opgeleid door Spong advocaten en hebben 11 jaar ervaring in het strafrecht • Bekend: van bijvoorbeeld de Melchers ontvoeringszaak en diverse spraakmakende (moord- en drugs) zaken • Toegankelijk: ook PRO DEO zaken en 24 uur per dag bereikbaar • Inzetbaar: alle strafzaken, TBS zaken, overlevering en uitlevering, cassatie (Hoge Raad) • Flexibel: ook te bellen voor een geheel vrijblijvende second opinion Met betrekking tot de wijze waarop een strafzaak wordt behandeld en hetgeen wij mogelijk voor u kunnen betekenen kunt u te allen tijde met ons contact opnemen. Amstel 84, 1017 AC Amsterdam. T +31 (0)20 530 43 10 F +31 (0)20 530 43 19 E-mail:
[email protected] Website: www.sr-advocaten.nl
Cliëntenbelangenbureau GGzE Eindhoven De ArbeidsBELmiddelaar Bergen op Zoom De Regenboog Amsterdam
deBonjo december 2015
7
‘Belangrijkste is dat ze naar je luisteren’
Peter Plasman drinkt wel eens een wijntje met rechters, maar praat nooit over zaken interview
maar toch meteen op de eerste pro formazitting geschorst. Nou, dat was even heel consequent. Maar dan heb je ook rechters die zeggen dat ze in Rotterdam gek zijn geworden. Dus je hebt een heel scala aan visies binnen de rechtelijke macht. In Dordrecht kun je vast zitten als je iemand op straat een klap hebt gegeven. Dus voor andere, aanzienlijk lichtere delicten kun je gewoon vastzitten. De verschillen tussen rechters zijn op een aantal gebieden gigantisch. Vroeger had je nog plaatselijke delicten zoals bijvoorbeeld stroperij in Brabant, maar daar waren ze in Amsterdam niet zo van onder de indruk, omdat ze het niet kenden. Neem een dader in de cocaïnehandel uit de Randstad die in Groningen wordt gepakt, omdat hij daar loopt te dealen. Nou, dat levert een bonus op, want dat is de bonus ‘doe dat maar lekker thuis en niet bij ons’. Die man wordt gewoon zwaarder gestraft.’
Paul Grijpma
Amsterdam - ‘Die kerel kletst geen onzin.’ Dat is wat hij hoopt dat mensen denken als hij een rechtszaal binnenloopt. Dat de aanwezigen er dan eventjes voor gaan zitten. ‘Belangrijkste is dat er op de zitting naar je wordt geluisterd,’ zegt advocaat Peter Plasman (63) in zijn kantoor aan Roelof Hartstraat in Amsterdam. Het is zijn antwoord op de vraag wanneer een advocaat een goede advocaat is. En om te bereiken dat er wordt geluisterd zijn speciale kwaliteiten nodig. Plasman: ‘Ten eerste natuurlijk kennis van zaken en weten waar het over gaat. Maar minstens zo belangrijk is dat je met je cliënt een team vormt. Want je kunt nog zo proberen een rechter te overtuigen, maar als je cliënt er niet in meegaat en allerlei rare dingen doet wordt het niks. Dan zit jij een prachtzaak te verdedigen en je cliënt verpest ‘m waar je bijstaat. Je kan niet tegen hem of haar zeggen: jij gaat nu naar mij luisteren en jij doet wat ik zeg. Je moet je cliënt achter je krijgen. En de officier van justitie, moet die ook goed luisteren? Plasman: ‘Ja, maar die is minder belangrijk. Je kunt met een officier nog zo op één lijn zitten, de rechter kan dan nog wel zeggen: oké, jullie wel, maar ik niet.’ En zo is het ook met de politie en de reclassering. Als advocaat moet je daar een goede verhouding mee hebben, zodat ze luisteren. Maar het gaat hem om de rechter. Plasman: ‘Het gekke is dat cliënten vaak vragen hoe hoog ik denk dat de eis zal zijn. Maar dan zeg ik altijd: Voor jou is het veel belangrijker wat het vonnis wordt. Die eis van de officier en mijn verhaal zijn na twee weken weg, wat overblijft is de beslissing van de rechter. Laat die officieren, die hebben allemaal hun eisen, reële eisen en ook schrikeisen.’ Schrikeisen? ‘Ja, schrikeisen, dan eist zo’n officier acht jaar, terwijl er vier jaar voor staat. Dat doet ie om de verdachte te laten schrikken. En dan komt mijn cliënt terug in het Huis van Bewaring en dan
doordramt of een officier die niet weet waar hij het over heeft. Het komt allemaal voor.’ De rechter moet natuurlijk voeling houden met de samenleving. Mensen Dat willen we allemaal wel komen met het argument dat als een Wat zou het bijzonder zijn om bij de winkelier aangifte hebben gedaan van besluitvorming in de raadkamer te zijn. diefstal op het politiebureau en hij Die rechters die dan bij elkaar kruipen terugkomt, de dief alweer in de winkel en gaan beslissen, nadat ze het ‘hooi is. Plasman: ‘Of dat werkelijk zo is, op zolder’ hebben. Plasman: ‘Ja, dat weet ik niet. Ik heb wel cliënten gehad willen we allemaal wel. Maar dat mag die de hele week aan het stelen waren, niet. En het grappige is dat als we er winkel in, winkel uit. Daarvan heeft bij zouden mogen zijn, je de afweging justitie gezegd dat daar harder tegen niet meer ziet. Want je krijgt een ander moet worden opgetreden omdat het te ‘theater’. Want omdat jij daar dan bijgortig werd. Er moest meer afschrikzit, gaan ze anders praten. Juist omdat wekkende werking komen door ze toch er niemand bij kan, is het zo intereseen tijdje op te sluiten in plaats van sant wat daar gebeurt. Het zou alleen een boete of voorwaardelijke gevanmaar leuk zijn als het stiekem kan.’ genisstraf. De rechter is daarin met het Peter Plasman heeft respect voor OM meegegaan.’ rechters zolang ze het goed doen en Hogere straffen weten welke verantwoordelijkheid ze hebben. ‘Vaak staan ze voor moeilijke Het geroep om hogere straffen is van alle tijden. En bij dat breed gedragen beslissingen. Ze moeten een heleboel gevoel kan een rechter blijven zeggen onzin en geklets aanhoren. Ze moeten dat hij daar niet aan gaat beginnen, alles terzijde schuiven om de juiste omdat het geen nut heeft, maar hij beslissing te nemen. Zich niet laten weet aan de andere kant dat hij door de beïnvloeden door een onbeschofte samenleving daar is neergezet om te verdachte of een advocaat die maar zegt hij dat er een eis is van acht jaar. Oh, roepen de anderen dan: Maak je niet druk, dat is een schrikeis. Het is een bekend begrip.’
doen wat de samenleving wil. ‘Als je iemand op straat aanspreekt over wat een verdachte moet krijgen, dan zijn dat vaak forse straffen, soms zelfs levenslang en de sleutel weggooien. Een rechter hoort dat wel, maar moet ook de wet toepassen. En hij moet dus ook rekening houden met allerlei andere zaken dan het geroep dat de straffen te laag zijn.’ Is het nu echt zo dat een verdachte bij een rechter in Leeuwarden wat anders te horen krijgt dan bij zijn collega in Maastricht? ‘Ja,’ zegt Peter Plasman, ‘maar binnen gerechtelijke instanties zelf gebeurt dat ook. Het hangt er maar vanaf met welke strafkamer je te maken hebt. Er zijn gewoon verschillen, dat merk je het duidelijkst aan hoe er met voorlopige hechtenis wordt omgegaan. Rechters in Rotterdam hebben de knuppel in het hoenderhok gegooid en geprotesteerd, omdat het de spuigaten uitloopt met die voorlopige hechtenis. Die rechters willen terug naar het oude systeem: buiten de bajes blijven tenzij het niet anders kan. Ik heb een zaak gehad met 1000 kilo cocaïne. De verdachten volgens de rechters met de handjes in de poeder,
Wijntje
Plasman drinkt wel een wijntje met rechters. ‘Jazeker, maar we praten nooit over zaken. Dat is een ongeschreven wet. Ik praat met ze omdat het nuttig is en interessant. Ik kwam ze onlangs nog tegen op de Dag voor de Rechtspraak. We zaten in discussiegroepen over de toepassing van de voorlopige hechtenis door rechters. Nou, wat is er in dit vak interessanter dan dat je weet hoe rechters denken en waar ze gevoelig voor zijn. Ik vind het goed dat er dit soort contacten zijn. Rechters? Het zijn net mensen, je hebt ze in allerlei soorten en maten.
mr Regter Strafrechtadvocaat uw belang, uw specialist
Uw goed recht mr. N.M.E. (Nathalie) Verpaalen mr. C.G.J.E. (Noortje) Lut Haagweg 391, 4813 XD Breda Postbus 9236, 4801 LE Breda Telefoon 076-5200240
Fax 076-5214895
[email protected] www.verpaalenadvocaten.nl
Bijstand in strafzaken in eerste aanleg, hoger beroep, ISD en TBS-verlengingen. Ook te volgen via twitter. twitteraccount: @mrKRegter
Als u met vragen zit, neem contact op: mr Regter Strafadvocaat 045-5602208 of 06-30622592.
[email protected]. Akerstraat 106 te Heerlen. www.advocaatregter.nl
8
Door Ontmoeting en Opvang Resocialisatie (DOOR) Vlissingen Drugspastoraat Amsterdam Amsterdam Een Nieuwe Start Amsterdam
deBonjo december 2015
Minister: ‘Verdient de hoogste straf’, korpschef: ‘rotte appel’
Wat bewoog de politiemol? Jacques Smeets
zich te beroepen op hun zwijgrecht, met andere woorden, laat de politie maar bewijzen dat je het gedaan hebt, ook al ligt het er metersdik op. En er zullen altijd verdachten zijn die vinden dat zij een oneerlijk proces krijgen vanwege de media-aandacht, al was het maar om verwarring te zaaien bij rechters, opdat er misschien milder wordt gestraft. Mark M. beseft heus wel wat hij fout heeft gedaan. Hij zal waarschijnlijk - samen met zijn advocaat - alles op alles zetten om zich vooral niet te hoeven verantwoorden voor zijn misdaden of om onder een lange gevangenisstraf uit te komen. De vraag die mij tenslotte het meeste bezig houdt luidt: ‘Wat zijn de beweegredenen geweest van de vele collega’s die jarenlang hebben samengewerkt met Mark M. en die er niet voor hebben gezorgd dat het gedrag van hun collega eerder aan de kaak werd gesteld of hem tot inzicht hebben weten te krijgen?’ Ben benieuwd of daar ooit een antwoord op wordt gegeven.
Elsloo - ‘Zwijgplicht mol leidt tot een oneerlijk proces’, dat is althans de opvatting van advocaat Jan-Hein Kuijpers over de zaak tegen de vermeende Weerter politiemol Mark M. Hij zou zich immers vanwege de door de rechter-commissaris opgelegde beperkingen niet kunnen verweren tegen alle publieke aantijgingen van politie en justitie. De advocaat start een procedure om de beperkingen voor zijn cliënt op te heffen. Deze tekst lees ik in een artikel in Dagblad De Limburger en is geschreven door de journalisten Paul Bots en Jos Emonts. In eerste instantie denk ik: ‘Daar heb je weer zoiets, deze inmiddels ex-politieman heeft zich crimineel gedragen en nu hij in het gevang zit en zich moet verantwoorden voor zijn daden weet hij niks beters te zeggen dan dat hij zich niet kan verweren tegen alle publieke aantijgingen van politie en justitie. Ik vraag me af of hij niet in de smiezen zou hebben dat wat hij heeft gedaan totaal, maar dan ook totaal fout was. Zou hij zich nog herinneren dat hij een ambtseed of -belofte heeft afgelegd en dat hij geheimhouding heeft gezworen?
Meer over Jacques Smeets, oudbrigadier van politie, op www. deblauwediender.nl 1 2
Echte politieman?
Echter, nadat mijn gedachten tot rust zijn gekomen, denk ik dat ook voor dit gedrag een reden moet zijn. Wij burgers zullen nooit precies weten wat de beweegredenen zijn geweest voor deze politieman om informatie te verkopen aan criminelen, in het besef, dat dit wel eens heel erg gevaarlijk zou kunnen zijn voor onwetende collega’s. Ik zou er, als oud-politieman met 43 jaar ervaring achter de kiezen, misschien iets meer over kunnen zeggen. Iets zeggen is één, ik hou het liever bij het stellen van vragen. Zou hij bij de start van zijn opleiding in zijn hart wel een echte politieman, een diender zijn geweest? Zou hij toen een jongeman zijn geweest met een sterk besef van verantwoordelijkheid, een sterk rechtsgevoel en die moeilijk tegen onrecht kan? Iemand die zich had voorgenomen om een bijdrage te gaan leveren aan de veiligheid in een samenleving waarvan hij zelf deel uitmaakte? Hoe waren zijn ouders toentertijd, hoe keken zij aan tegen gezag en autoriteit en wat hebben zij hun zoon daarover
Oplossing BonjoBajesPuzzel, van pagina 35.
3 4
5
6
7
bijgebracht? Zijn er bij de werving en selectie zaken over het hoofd gezien? Hoe is Mark M. uiteindelijk verworden tot wat hij nu is?
Boude uitspraken
Tegelijkertijd denk ik ook aan advocaat Jan-Hein Kuijpers. Zou hij zich dergelijke vragen stellen? Of is hij iemand van de categorie, wet is wet en regel is regel? Ik geloof er niets van. Dat hij zo’n procedure start is een van zijn taken die hij tijdens de rechtenstudie al leerde en waarvan 36 hij de theorie nu kan toepassen. Natuurlijk gaat de rechter over de 40 straf voor deze ex-politieman, die door Korpschef Gerard Bouman 47 als de rotste appel sinds tijden betiteld en waarover minister Van der Steur in de Kamer zei dat M. de hoogste straf verdient. Boude uitspraken van korpschef en minister. Zij gaan daar inderdaad niet over, maar dat er ook beweegredenen zijn geweest voor deze uitspraken is net zo zeker als dat M. die heeft gehad voor zijn
NAAR DE HOGE RAAD IN UW STRAFZAAK? Ga voor ervaring en kwaliteit! Mr. Daamen heeft sinds zijn beëdiging bij Moszkowicz (2007) ruim 80 strafzaken gedaan bij de Hoge Raad. In 2014 won hij zes zaken op rij. Ook advocaat Luiten voert regelmatig cassatieprocedures. U vindt een actuele lijst met zaken op onze site. Op verzoek sturen we u deze per post. U kunt bij Daamen, advocaten. terecht voor alle straf- en beklagzaken en TBS-procedures. We staan cliënten bij in heel Nederland, ook op toevoeging. Wim Duisenbergplantsoen 31, 6221 SE Maastricht. T +31(0)43 767 62 13 | F +31(0)43 744 00 14 www.daamen-advocaten.nl |
[email protected] | E N G L I S H | F R A N Ç A I S | D E U T S C H | I TA L I A N O | E S PA Ñ O L |
daden en die de advocaat heeft voor 8 9 10 zijn actie. De rechter zal zich wél deze vragen stellen over te 12 alvorens 13 gaan tot een veroordeling. Tenminste, daar zal14de advocaat hem of haar15 wel aan laten herinneren, mocht het 17 er niet voldoende bij worden betrokken. 18 19 20 21 22 25 26 27 Beweegredenen
Al bij al is de wereld van de recht29 30 spraak behoorlijk complex. De media soort 31 zal altijd schrijven 32over dit 33 sensationele zaken, want dat is die 37 Tenminste voor van Mark M. zeker. 41
42
43
44
de pers en voor een groot deel van de 11 samenleving. Voor de politiewereld is het een slechte zaak, een deuk in het imago, voor zover de politie kan 16van een imago natuurlijk. spreken Want als je, in ondergeschiktheid aan het bevoegde gezag in de publieke domeinen de 23 24orde dient te handhaven, staat het imago altijd onder 28 Daarbij komt dat niemand druk. graag bekeurd of aangehouden wil worden en als het dan iemand uit de eigen gelederen betreft wordt het he34 35 lemaal pijnlijk. Advocaten zullen hun 38 39vaak blijven adviseren cliënten heel 45
E D O K O V U U I N Z O L I E
B O H O S S A V R K E R U S C H A E U R W A L E T B O L
L O V E N D
B
V O R S S T
A P P E L F L A O N P B P E R E R E N
A K R A R E
E T A B U M I IJ T S V B R K B D N
S N E E U W
N E G E N O D L E
G N O E G
A S E L O E T
46 48
49
50
51
colofon
Kitty Oomen Geertjan van Oosten Mariska Pekkeriet John Peters Redactie Cem Polat Paul Grijpma, hoofdredacteur Jillis Roelse Abonnementen55€ 25,00 per jaar,
[email protected] 06 51 49 63 09 Hans Scheper losse nummers € 4,50 incl. porto Jaap Brandligt Andre Seebregts BUZING Puzzels Tien Königs Jacques Smeets Contactadres: Fokke Stoker Sidney Smeets Postbus 10109, Derk Vosgezang Hans Smits 1001 EC Amsterdam Jan Sneep Tel. 020 665 94 20 Tevens werkten mee: Michel van Stratum
[email protected] Alida Mark Teurlings www.bonjo.nl Sjoerd van Berge Henegouwen Patricia Venneman Horizontaal Ivo van de Bergh Wim Wal Advertenties: van der Biezen Richard derKoffiedik Weide Königs, advertenties voor -Arthur 2Tien Soort slee verkoop - 3 Openbaar vervoer 4 Boerderij 7 Neusvocht 8 Franse NVvan - 10 - 12 Tista Bobbink deze krant en de website van Bonjo Veiligheidsraad - 14 Christelijk feest - 17 Europese Unie (afk.) - 19 Wintersport - 25 Operatiekamer Mark Broere Art direction/vormgeving: www.bonjo.nl Rima Dijkstra Wal design,met
[email protected] [email protected] 27 Verplichte autokeuring - 28 Boerenbezit - 30 Waterovergang - 31 Wim Verschijnsel de jaarwisseling Marielle van Essen - Directeur 34 Pad - Bonjo 37 Komaan! - 39 Onbekende 40 Pot 44 Frater (afk.) 45 Uitgestorven vogel - 47 Anneke Foppen Druk: Janssen/Pers, Gennep W.R. Hagen Handling&verspreiding: Jaap Brandligt Lekkernij - 48 Ongevuld - 49 Ongelegen - 52 Dop - 53 Roem - 55 Appel. Wouter Hendrickx Lucht Afterpress, Zwolle Martin Iwema Bestuur Bonjo Fred Janney ISSN: 2352-104X Roselyne Oudenampsen-Joyal, voorJeanette Jansze zitter Verticaal Marion Volgende deBonjo krant Paul Grijpma van het Noorden in februari Iwema, 1Martin Prijzend - 2 advocaat Kwaad - 5 Heerser - 6Dini Baskische beweging - 9 Gegroetverschijnt - 11 Vlaag - 13 2016 deBonjo 52 Is een uitgave van Bonjo en verschijnt zes maal per jaar. 54 Oplage: 10.00053exemplaren
Hendrik Kaptein, penningmeester Toine Bakemans Renate van Bodegom
Regeringsreglement - 14 Zoen - 15 Hooistapel - 16 Neerslag - 18 Noot - 20 Uitroep - 21 Lekkernij 22 Aankomend - 23 Sociale Verzekeringsraad - 24 Rangtelwoord - 26 Frisheid - 29 Griekse muze - 30 Bronzen Kruis (afk.) - 32 Westerlengte - 33 Vreemde - 35 Wildebeest - 36 Nachtvogel - 38 Buiten
deBonjo december 2015
Exter-Art, Rotterdam Het 8ste wonder, Oosterwolde InformatieSteunPunt (ISP)-1ste lijns ggz Haarlem
Het zou weer een jaar of 4 duren voor hij weer thuis kwam
9 COLUMN Rima Dijkstra
In vijf minuten alles opeens anders
Vormfouten
Andre Seebregts
Wanneer de verdediging het procesdossier krijgt toegezonden, kan het ogenschijnlijk lijken of het Openbaar Ministerie (OM) uitblinkt in haar werkzaamheden wat betreft het opsporingsonderzoek. Zeker in meer omvangrijke strafzaken, worden vaak hele verhuisdozen met dossierinformatie aan uw advocaat toegezonden. Maar, zoals gezegd, niets is wat het lijkt. De verdediging moet zich niet af te laten schrikken door de omvang van een strafdossier. Wanneer de advocaat het dossier goed doorneemt, stuit deze soms op de ontluisterende werkwijze van het OM. Meer dan eens kunnen er vraagtekens worden geplaatst bij de rechtmatigheid van de start van het onderzoek, de startinformatie die beschikbaar was (al dan niet voldoende voor een verdenking), de wijze van het verkrijgen van informatie door de opsporingsambtenaren en de rechtmatigheid van de aanhouding van de verdachte. Het komt zelfs voor dat ontlastende informatie uit het strafdossier wordt gehouden (zie bijv. Zes van Breda). Wanneer het OM zich in de opsporingsfase niet aan de regels omtrent de opsporing en vervolging houdt (vormfouten), kan dit vergaande consequenties hebben voor uw zaak. Zo kan er sprake zijn van een ernstige inbreuk op belangrijke grondrechten zoals het recht op privacy het recht op vrijheid en veiligheid en het recht op een eerlijk proces. Het idee dat de verdachte gemakkelijk vrijuit gaat door vormfouten is inmiddels vervlogen. De Hoge Raad heeft zich in 2013 en 2014 meerdere malen uitgelaten over vormverzuimen. Echter, dit betekent geenszins dat onrechtmatigheden onbenoemd moeten blijven. Integendeel, het is juíst aan de advocaat om de onrechtmatigheden aannemelijk te maken en de rechter te overtuigen dat een dergelijke situatie niet zonder sancties kan blijven! Immers, in geval er sprake is van onrechtmatigheden kan dit leiden tot strafvermindering, bewijsuitsluiting en zelfs tot het niet ontvankelijk verklaren van het OM, waardoor er een einde komt aan de vervolging en dus uw zaak. Ik ben geruime tijd (8 jaar) werkzaam geweest bij Knoops Advocaten. Ik heb geleerd dat de advocaat onder meer waakt over de rechten van de verdachte in het strafproces. Mijn standpunt is dat je ‘er met de slaapzak voor moet gaan liggen’. Sinds november ben ik verbonden aan Moszkowicz Advocaten Utrecht, dit kantoor heeft eenzelfde insteek, ook hier wordt door de verdediging onderzoek gedaan naar het handelen van het OM, om het maximale uit de strafzaak te halen. Bij Moszkowicz Advocaten Utrecht zijn zaken de revue gepasseerd waarbij sprake was van onrechtmatigheden in het strafrechtelijk onderzoek, die niet zonder consequenties voor het OM zijn gebleven. Mocht je van mening zijn dat er in jouw zaak ook sprake is van onrechtmatigheden of heb je vragen hierover, neem dan gerust contact met ons op.
altijd al stressvol, zeker voor zo’n delict. In dit geval kwamen daar echter nog eens de bedreigingen bij uit ‘de hoek’ van de overledene. Onder andere het verweer dat de dood misschien mede verband hield met drugsgebruik, zette veel kwaad bloed. Ze zouden Sjonnie omleggen. En zijn vrouw en dochtertje. Uiteindelijk bleef het allemaal bij woorden, maar de stress was er niet minder om.
Op een gegeven moment ging hij samen met zijn vrouw en dochtertje een stukje varen met Mark. Hij had hem niet zo lang geleden ontmoet in het uitgaansleven. Het verhaal ging dat Mark ‘in de handel’ zat. Hij had in ieder geval geld zat. Dure auto, altijd een mooi klokkie om. Sjonnie vond het allemaal wel interessant. Dus toen Mark hem uitnodigde om samen met zijn vrouw en baby een stukje te gaan varen op zijn boot, zei hij meteen ja. De vrouw en een kindje van Mark gingen ook mee.
vrouwen kletsten wat met elkaar en zorgden voor de kinderen. De mannen dronken. Iets teveel. Of eigenlijk veel te veel, zeker Sjonnie, die dat als prof voetballer niet zo gewend pas. Het werd steeds gezelliger. Sjonnie noemde Mark zijn ‘beste vriend’. Hij zou altijd op hem kunnen bouwen. Aan alle mooie dingen komt een eind en dus moesten ze op een gegeven terug. Mark, licht aangeschoten, struikelde toen hij op de kade probeerde te komen en viel in het water. Verschillende omstanders schoten op hem af om hem te helpen. Sjonnie was echter te ver heen om te begrijpen wat er gebeurde. Hij riep steeds ‘laat mijn vriend met rust’ en begon de omstanders weg te duwen. Mark stoorde zich aan dat gedrag en toen kregen de twee woorden. Al snel werd het meer dan dat. Mark duwde Sjonnie. Sjonnie duwde terug. En toen liep het snel uit de hand. Het eindigde ermee dat Mark kort daarna levenloos bleef liggen. Sjonnie werd later die dag opgepakt door de politie.
‘Beste vriend’
‘Dodelijke wapens’
André Seebregts is strafrechtadvocaat in Rotterdam.
Rotterdam - Het leven kan raar lopen. In vijf minuten kan alles opeens helemaal anders zijn. Ik denk wel eens terug aan de zaak van Sjonnie L, alweer bijna 20 jaar geleden. Hij had het best ver geschopt voor zo’n lefgozertje. Was prof voetballer. Geen topclub, maar toch. Hij had zijn zaakjes goed voor mekaar. Mooie vrouw, net een baby’tje gekregen.
Het was een mooie, zonnige dag. De
De aanhouding van een familielid is
Sjonnie was die noodlottige zondagochtend opgestaan met hetzelfde idee als iedereen. Blij dat het mooi weer was. Keek er naar uit om een dagje met zijn vrouw en vrienden op het water door te brengen. Kinderen erbij. Hij had nooit kunnen bedenken dat hij diezelfde avond nog in de cel zou zitten. Hij had Mark één maal tegen het hoofd geschopt. De officier van justitie noemde zijn voetballers benen ‘dodelijke wapens’. Het zou weer een jaar of 4 duren voor hij weer thuis kwam.
Niets is wat het lijkt, als je maar goed kijkt…. (Utrechtse dichter Ingmar Heytze)
Mr. Rima Dijkstra, Moszkowicz Advocaten Utrecht. U kunt u ons gratis bellen op 0800 66 60 66.
24 uur per dag bereikbaar: 06 295 64 706 Gespecialiseerd in complexe zaken, ook pro deo. • drugs • criminele organisaties • fraude • geweld • ontnemingen se habla Español
tijdens kantooruren tel. 010 2 411 511
www.seebregts-saey.nl
Kerken en Gevangenen, Utrecht Landelijke Gedetineerden Commissie (Landelijke GeDeCo), Capelle aan den IJssel Mainline Amsterdam
10
deBonjo december 2015
‘Stokoude’ bajesen te koop
‘Havenstraat’ bajes met rijke geschiedenis Hans Smits Amsterdam - Het Huis van Bewaring II. Dat was vanaf begin 1940 de naam van de in 1890 gebouwde strafgevangenis aan de Havenstraat bij de Amstelveenseweg in Amsterdam-Zuid. Want het Gevangeniswezen had in Amsterdam in dat jaar, nog voor de Duitse inval, een tweede Huis van Bewaring nodig wegens een overmaat aan preventief gedetineerden. De ingebruikname van de Bijlmerbajes in 1978 maakte pas in 1978 beide Huizen van Bewaring uit de negentiende eeuw overbodig. De gemeente Amsterdam had de terreinen waarop de vleugelgevangenissen stonden, van het Rijk gekregen in ruil voor het terrein waarop de Bijlmerbajes zou worden gebouwd. In tegenstelling tot het Huis van Bewaring I (Weteringschans) werd het Huis van Bewaring II nooit afgebroken, wat aanvankelijk wel de bedoeling was. De gevangenis aan de Havenstraat, minder opvallend dan het naastgelegen voormalige Haarlemmermeerstation, bleef één van die bajesen die telkens werden gesloten en opnieuw in gebruik genomen. Vanaf 1978 diende het cellencomplex met bijgebouwen als verblijfplaats van wisselende groepen bewoners, onder meer van Bhagwanaanhangers. Het gebouw, dat oorspronkelijk bestond uit vier vleugels (met elk vier etages) in kruisvorm en een open ruimte in het midden van de kruis, werd na een grondige verbouwing, in 1987 opnieuw als gevangenis en Huis
van Bewaring in gebruik genomen. Wegens het cellentekort. Er waren nieuwe delen aangebouwd, voor werkzalen, extra isoleercellen, een sportzaal, kantoren en de medische dienst.
Hannie Schaft
Op 1 oktober 2013 werd de gevangenis opnieuw gesloten. Nu wegens bezuinigingen. En in de herfst van 2015, kreeg ‘de Havenstraat’ weer een tijdelijke bestemming, als noodopvang voor vluchtelingen. Zo’n vierhonderd vluchtelingen, voornamelijk mannen, zouden enige weken in de ruim 200 cellen slapen, twee per cel. Vorig jaar bivakkeerde er al een groep van het vluchtelingencollectief We Are Here die eerder lange tijd door de stad had gezworven. De Havenstraat was trouwens tijdens de perioden van leegstand een gewild decor voor producers van films en TV-series voor het opnemen van realistische gevangenisscènes. In dezelfde gevangenis zaten tijdens de oorlog veel gevangenen van de Duitsers. De rijke geschiedenis van de bajes leert dat verzetsstrijdster Hannie Schaft hier de laatste dagen van haar leven doorbracht, voordat zij in de Bloemendaalse duinen werd gefusilleerd. Er werden ook twee helpers van de opgepakte familie van Anne Frank in de Havenstraat opgesloten. Die overleefden de oorlog.
Dubbele onveiligheid
Achteraf curieus om te lezen is een lijvig Inspectierapport van de ‘Inspectie voor de Sanctietoepassing’, dat in september 2011, dus twee jaar voor de tweede sluiting van de PI Havenstraat, werd uitgebracht aan de
Werk in de gevangenis uit het verleden, motorenrevisie.
Een deel van de oude gevangenis Havenstraat vanuit de lucht gezien.
Minister voor Veiligheid en Justitie. In dit inspectierapport werd uitermate kritisch geoordeeld over de interne veiligheid en de maatschappijbeveiliging. De hoofdoorzaak van deze dubbele onveiligheid was volgens de Inspectie het gebrekkige onderhoud aan een aantal technische beveiligingsmiddelen, zoals de mogelijkheid om de toegangsdeuren tot de inrichting goed af te sluiten en de onbetrouwbaarheid in het functioneren van het persoonlijk alarmeringssysteem voor personeelsleden. De oplossing van deze tekortkomingen lag buiten de invloedssfeer van de directie van de PI Havenstraat. Die wachtte al langere tijd op actie van de Dienst Justitiële Inrichtingen en de Rijksgebouwendienst. Er waren ook tekortkomingen, die de directie wél te verwijten viel. Zoals de toepassing van de identiteitscontrole met biometrie bij bezoek, om persoonsverwisseling met bezoekers te voorkomen. Die controle werd door het personeel domweg niet toegepast. Bovendien was de deelname van executieve medewerkers aan de training in weerbaarheid en fysiek ingrijpen te laag. De hoge leeftijd en het hoge arbeidsverzuim bleken daarvan mede oorzaak. Daarbij kwam dan ook nog bij dat de medewerkers zich niet veilig voelden op het moment dat zij met
gedetineerden naar de luchtplaats gingen en met hen in een kleine ruimte moesten wachten alvorens de luchtplaats te betreden. Die luchtplaats werd overigens uitsluitend begrensd door een ringmuur. Een aan de binnenzijde van deze ringmuur geplaatst penitentiair hekwerk zoals bij de meeste andere gevangenissen, ontbrak omdat daar binnen de bestaande bouw geen ruimte voor was. Bij de plaatsing van gedetineerden hield de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) rekening met deze omstandigheid. Gedetineerden met een hoger risico op ontvluchting werden niet in de PI Havenstraat geplaatst.
Verboden waar
Het rapport bevatte daarover de volgende opmerkelijke passage: ‘Desalniettemin uit het personeel zorgen over de mogelijkheden om toezicht te houden op het aanpalende terrein. Direct aan de ringmuur grenzen de achtertuinen van bewoners van nabijgelegen woningen. Het komt zo nu en dan voor dat vanuit deze tuinen verboden waar over de ringmuur wordt gegooid. Het personeel kan niet achterhalen wie dit heeft gedaan, omdat het vanwege privacyredenen niet is toegestaan camera’s te richten op de achtertuinen van de bewoners. Ook kunnen voorbereidingshandelingen voor een
ontvluchting mogelijk minder snel dan gewenst waargenomen worden.’ De Inspectie voor de Sanctietoepassing wilde een jaar na het uitgebrachte rapport, dus in 2012, de toen nog als Huis van Bewaring functionerende inrichting aan de Havenstraat nog een keer doorlichten. Om te controleren of er verbeteringen te constateren waren in de onveilige staat van de stokoude gevangenis. Dat gebeurde niet, omdat definitieve sluiting in 2013 al te voorzien was. De Inspectie voor de Sanctietoepassing was inmiddels in 2012 opgegaan in de nieuwe Inspectie Veiligheid en Justitie. E zijn in Amsterdam nu drie gevangenissen te koop gezet door het Rijkvastgoedbedrijf: de Bijlmerbajes, de Havenstraat en het voormalige Grenshospitium in Amsterdam Zuid-Oost aan de Tafelbergweg. Dat in 1992 als prefab unitbouw opgeleverde complex was oorspronkelijk een jeugdgevangenis als opvolger van het Lloydhotel, daarna een verblijfplaats voor aan de grens geweigerde asielzoekers (die nu op Schiphol-Oost zitten), werd vervolgens een Huis van Bewaring en een inrichting voor stelselmatige daders. Staatssecretaris Teeven plaatste ook de PI Tafelbergweg in 2013 op de lijst te sluiten locaties. Hans Smits is voormalig verslaggever van Het Parool en later Vrij Nederland.
Van Appia & Van der Lee advocaten Specialisten in straf- en vreemdelingenrecht Mr Lubna Baroud 06 28 75 14 31
Mr Onno van der Lee 06 55 73 09 00 (habla español)
Mr Annelien Berends Specialist vreemdelingenrecht 06 14 82 29 99
Van Appia & Van der Lee advocaten, Overtoom 323, 1054 JL Amsterdam. Telefoon 020 53 12 999. www.vanappiavanderlee.nl,
[email protected]
deBonjo december 2015
Motiva Amersfoort Mijn Reclassering, Maastricht Nieuwe Vrijheid, Eindhoven
Tunnelvisie in opsporing ligt op de loer Den Haag - In de opsporing en vervolging is blijvend aandacht nodig om tunnelvisie te voorkomen. Dat schrijft minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie in een brief aan de Tweede Kamer in reactie op het rapport ‘Focus in de opsporing’ van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC). Tien jaar geleden hebben de politie en het Openbaar Ministerie (OM) naar aanleiding van het opsporingsonderzoek naar de Schiedammer parkmoord maatregelen genomen om tunnelvisie tegen te gaan. Na een evaluatie hiervan concluderen onderzoekers van het WODC dat deze maatregelen hebben bijgedragen aan het vergroten van de kwaliteit en professionaliteit binnen de opsporing en vervolging, maar is onderhoud van de maatregelen nodig om ook in de toekomst de kwaliteitswaarborgen te behouden. Volgens minister Van der Steur biedt het WODC-onderzoek goede aanknopingspunten voor verdere aanpassing.
Krampachtige wijze
De dwaling in de Schiedammer parkmoord maakte op pijnlijke manier duidelijk welke gevolgen het kan hebben als sprake is van tunnelvisie in de opsporing. Politie en het OM hebben naar aanleiding van het evaluatieonderzoek van de Commissie Posthumus in 2005 maatregelen ontwikkeld en toegepast om tunnelvisie te voorkomen. Volgens het WODC hebben deze maatregelen
een belangrijke meerwaarde gehad bij het creëren van bewustwording van het risico op tunnelvisie. Ook is een bijdrage geleverd aan een meer open cultuur binnen de arrondissementsparketten. Tegelijkertijd worden ook bepaalde neveneffecten gesignaleerd en zijn er verschillen per regio in de invulling van maatregelen. Rechercheurs en officieren ervaren bijvoorbeeld wel eens dat op een krampachtige wijze aan structuren wordt vastgehouden, dat er sprake is van stroperige besluitvorming en de neiging om een onderzoek te lang te breed te houden om maar niet ‘de verkeerde tunnel’ in te duiken. De WODC-onderzoekers geven aan dat de gedachte achter maatregelen om tunnelvisie te voorkomen aan een kentering onderhevig is en dat de focus dreigt te verslappen. Tunnelvisie ligt op de loer. De situatie zou kunnen ontstaan dat verworvenheden van de afgelopen jaren onder druk komen te staan.
Professionele armslag
Het kabinet heeft veel waardering voor de maatregelen die politie en OM hebben genomen. Vele maatregelen behoren inmiddels tot de vaste werkwijzen van politie en OM. Zij hebben een belangrijke meerwaarde gehad bij het creëren van een bewustwording over tunnelvisie. Maar in de afgelopen tien jaar is de samenleving - en dus ook de politie en het OM sterk veranderd. Het is nu volgens minister Van der Steur dan ook het moment om meer professionele armslag toe te laten, zodat met meer maatwerk en flexibiliteit gewerkt kan worden. De politie zal - in afstemming met het OM - de aanbevelingen uit het WODC-rapport gebruiken ten behoeve van een verbeterplan voor de opsporing. Bron: Ministerie van Veiligheid & Justitie.
Gezocht: Paul Dalen uit Amsterdam Amsterdam – Ons bereikte het verzoek om mee te werken aan de opsporing van Paul Dalen. Ik ben op zoek naar mijn goede vriend
Paul Dalen met wie ik al 20 jaar bevriend ben. Ongeveer anderhalf jaar kan ik geen contact meer met hem krijgen en ben er uiteindelijk achter gekomen dat hij gedetineerd is. Ik heb geen
idee waar, dus vandaar deze oproep. Paul is Surinaams, plusminus 40 jaar oud, deed vroeger aan Thaiboxen, gaf boxlessen en begeleidde mensen met fitness/cardio als personal trainer. Hij woonde en werkte in Amsterdam. Ik hoop dat iemand weet waar hij is. Mijn verzoek is om in dat geval contact op te nemen met de redactie van deBonjo. Alvast hartelijk bedankt! Ik wil hem laten weten dat ik er voor hem ben, no matter what. deBonjo: gratis nummer 0800-3334446/ Postbus 10109 1001 EC Amsterdam Hartelijke groeten, Dounia.
11 COLUMN Wouter Hendrickx
Na detentie betalen voor verblijf in de gevangenis Resocialisatie…al direct na detentie gevloerd? Kamerstuk 34067 en 34068, wijziging Penitentiaire Beginselenwet. Het kabinet is van zins om iedereen die in de gevangenis heeft moeten verblijven een bijdrage te laten betalen. Deze kosten kunnen oplopen tot 11.680,- euro voor het verblijf in de gevangenis en voor de procedure betaal je bij een meervoudige kamer-zaak per instantie 2.760,euro. Plannen nog uit de koker van Teeven! En hebben natuurlijk vooral als doelstelling geld binnen halen voor de begroting. Geld binnenhalen voor een kabinet waarvan we net hebben vernomen dat 11 miljard euro over de balk is gegooid met het Fyra debacle… Een kabinet en ministers die aftreden vanwege omstreden miljoenendeals met kroongetuigen. De nieuwe Minister van Justitie, Van der Steur gaat echter verder op de gebaande weg en het is de vraag of de Eerste of Tweede Kamer dit plan nog zullen afschieten. Het klinkt natuurlijk lekker populistisch. Geld verdienen op criminelen, harde aanpak. Zeker nu er verkiezingen voor de deur staan is dit voor het grote publiek wellicht een prachtige propaganda. Kijk ons eens aanpakken, kijk ons eens handhaven. Ik voorspel nu al dat als dit plan er ooit doorheen gaat komen dit een enorme flop gaat worden. Fout nummer 1: Een groot deel van de gedetineerden hebben al geen geld als ze in de gevangenis in komen en de schulden lopen tijdens de detentie alleen maar op. Er valt dus niets te halen, het kale kip verhaal. Fout nummer 2: Als er al geld is zal men dit in geen geval betalen aan de overheid, men zal er alles voor doen om dit niet te betalen. Fout nummer 3: De kosten van het maken van de wetswijziging, het opstarten van een geheel werkproces en te werk stellen van tal van ambtenaren die zich gaan bezig houden met het incasseren en achterhalen van gelden en vorderingen zal groter zijn dan het gedeelte dat daadwerkelijk geïncasseerd wordt! Last but not least. Het gehele proces van Resocialisatie wordt ernstig verstoord. Aan het einde van de detentie is er meer aandacht voor de terugkeer in de maatschappij. Er wordt getracht een zo goed mogelijke start te maken. Huisvesting, werk, reclassering. Een aantal ingrediënten voor een goede start. Wanneer je dan begint met een baantje waar je misschien 1500,euro bruto verdient en denkt, okee, vanuit hier verder denken, dan schiet het natuurlijk niet op wanneer Justitie met een vordering komt van ruim 10.000 euro. Komt erop neer dat dit weer een maatregel is, waarvan je denkt, het helpt niet en het schiet niet op. Ditzelfde geldt voor enorme ontnemingsmaatregelen, te hoge (verhoogde boetes ) en schadevergoedingen. Wij hebben als kantoor begrip voor uw situatie tijdens en na uw detentie. Op tal van terreinen zijn wij uw steun in de rug. Belt u gerust met uw vragen naar mij of ons kantoor. Wij maken u weer strijdvaardig! Wouter Hendrickx is advocaat-partner bij Hendrickx Vlielander van der Graaf advocaten te Utrecht Kantoornummer is 030 29 00 899. Voor spoed ook mobiel bereikbaar op 06 41 55 83 06. www.xvgadvocaten.nl
12
Onterecht Gedetineerd, Zuidwolde Paard in Nood Brunssum PI Nieuwegein, Nieuwegein
deBonjo december 2015
Maar tien ontsnappingen per jaar
ONTSNAPPEN, OF NIET? Jan Sneep Breda - Voor officieren in het leger is het eenvoudig. Met het afleggen van hun erewoord hebben zij de verplichting op zich genomen om in krijgsgevangenschap altijd te proberen om te ontsnappen. Voor een gedetineerde ligt dit wellicht iets lastiger. Vluchten is op zich zelf geen strafbaar feit. Zolang er niets wordt vernield of op een andere manier geweld wordt gebruikt, zou de gedetineerde het dus prima eens kunnen wagen, zou je denken. Maar toch is in Nederland het aantal ontsnappingen uit gevangenissen in relatie met omringende landen gering. Ongeveer tien per jaar. Mogelijk is dit te wijten aan het feit dat aan (een poging tot) ontsnappen nogal wat haken en ogen zitten. Bijvoorbeeld voor de voorwaardelijke invrijheidstelling (VI) of voor het regiem waaronder de gedetineerde valt. Er is een aantal voorwaarden verbonden aan de voorwaardelijke invrijheidstelling waaraan moet worden voldaan tijdens de proefperiode. De proeftijd gaat in op de dag van de vrijlating en duurt net zolang als het restant van de gevangenisstraf. Is er nog minder dan één jaar over van de straf, dan bedraagt de proeftijd één jaar. Gedurende deze periode hangt de gedetineerde het strafrestant boven het hoofd. Er zijn algemene en bijzondere voorwaarden. Een voorbeeld van algemene voorwaarde is dat de veroordeelde zich voor het einde van de proeftijd niet schuldig maakt aan een nieuw strafbaar feit. Bij bijzondere voorwaarden moet u denken aan een locatieverbod, verplichte behandeling of een contactverbod etc.
Gevolgen van ontsnappen
De officier van justitie kan de rechter onder meer vragen om de voorwaardelijke invrijheidstelling achterwege te laten of uit te stellen als de veroordeelde is ontsnapt, een ontsnappingspoging heeft gedaan of ongeoorloofd afwezig is geweest. Hierbij valt te denken aan denken aan bijvoorbeeld het niet (tijdig) terugkeren van verlof. Bij een geslaagde onttrekking aan de detentie zal dit verzoek standaard
Vestiging Haarlem 023 531 10 77 Vestiging Amsterdam 020 41 222 51
Schuld
Hans Scheper
Het uitzicht om opnieuw te beginnen en weer met jezelf in het reine te Oude vrouwengevangenis Deventer. Foto Wim Wal. Den Haag - In de gevangenis is schuld komen lijkt dan haast niet mogelijk. worden ingediend en zal er doorgaans automatisch zo dat de gedetineerde dan een belangrijk onderwerp. Je kunt Gevoelens van schuld wel of niet schuldig zijn aan dat wat ook standaard een (gedeeltelijke) toede volledige VI moet uitzitten. Gezonde schuldgevoelens bieden je ten laste is gelegd. En de rechter wijzing van dit verzoek door de rechter Maar volgens de ‘Aanwijzing voorkan vinden dat je schuldig bent en je uitzicht op herstel van iets dat volplaatsvinden, zeker als er geweld is waardelijke invrijheidstelling’ vormt dus een straf opleggen. Deze schuld ledig is misgegaan. Dat is zeker gebruikt bij de ontsnapping. Als u de een kale ontvluchting niet standaard geen gemakkelijke weg en soms is is vaak onderwerp van gesprek. ontsnapping goed heeft geregeld, zal een grond voor uitstel of afstel van de het haast te zwaar en lijkt er geen die toewijzing de gedetineerde bij een voorwaardelijke invrijheidstelling. Dit Daarnaast is er ook het gevoel van vooruitzicht op herstel te zijn. Men succesvolle ontsnapping mogelijk een zal mede afhangen van het geldende schuld. Je hebt iets gedaan wat begint er dan maar niet aan. Daar zorg zijn. Hij zit dan met zijn familie regiem waaruit de ontvluchting heeft niet door de beugel kan en je voelt kun je begrip voor hebben of niet, op een niet-uitleverend-eiland aan de plaatsgevonden. Is er gevlucht vanuit je daar schuldig over. Je wordt zeker is dat de mogelijkheid van plaatselijke rum. een beperkt beveiligde of een zeer aangesproken door je geweten, je bevrijding dan ook uit het zicht is. beperkt beveiligde inrichting, dan Unit 5 Vught Opvallend is dat in de bajes weiblijft het indienen van een vordering in veroordeelt jezelf en dat is een last Maar wat nu als de dappere gewelddie zwaar drukt en je hele leven kan nig over schuld wordt gesproken. beginsel zelfs geheel achterwege. Dat loze ontvluchting jammerlijk mislukt? kan anders zijn, als er sprake is van beheersen. Deze druk kan zo groot Natuurlijk wel over de schuld waar Of wanneer de gedetineerde zich niet zijn dat je eraan kapot lijkt te gaan. de rechter over gaat, maar niet over herhaalde (pogingen tot) ontvluchtinop de afgesproken tijd weer meldt voor gen of andere bijzondere omstandigHoe moet je daar mee omgaan? de gevoelens van schuld. Dat is een het einde van zijn verlof? In dit geval gemis en draagt niet bij aan het door heden. Maar een eerste poging kan een Sommigen spreken van gezonde zal het Openbaar Ministerie ongetwij- gedetineerde wat dat betreft daar dus gevoelens van schuld. Positief is dat de meesten gewenste herstel of nieuwe feld een vordering indienen. Mocht hij best wagen. uit de schuldgevoelens blijkt dat je een begin. Bij de geestelijke verzorging is veroordeeld zijn voor een zwaar delict geweten hebt. Je hebt ondanks alles het mogelijk om in strikt vertrouwen en de poging vanuit een zwaarder regevoel voor diegene die het slachtoffer hierover te praten en te onderzoeken Tot slot is het handig om te weten dat giem worden ondernomen, of wel geis van dat wat jij hebt gedaan. Dit is hoe je kunt werken aan herstel en een gedetineerde zich met een niet paard gaan met geweld tegen mensen pijnlijk, maar als je er van een afstand nieuwe perspectieven. Als je over dit succesvolle poging zomaar eens zou of goederen, dan zal de behandelende kunnen nomineren voor een flinke tijd naar kijkt kun je het misschien ook zelf moeilijke onderwerp in gesprek wilt rechter bij het vaststellen van de duur als terecht ervaren. Deze gevoelens gaan, kun je terecht bij godsdienstige unit 5 in Vught. Die extra beveiligde van het achterwege blijven van de VI van schuld vragen om moed om ze of niet- godsdienstige, humanistische inrichting is dan blijkbaar nodig om rekening houden met de aard van de onder ogen te zien en kracht om ze toe geestelijke verzorgers in de inrichting. zijn enthousiasme wat te temperen. ontvluchting, de duur van het achterte laten. Niet iedereen kan dat en vaak Zij staan altijd voor je klaar. Succes, de rum is u gegund! wege laten van de vervroegde invrijworden ze weggeduwd. Als dit gebeurt heidstelling en de omstandigheden van Jan Sneep is strafrechtadvocaat bij woekeren ze echter onderhuids voort Hans Scheper is hoofd Humanistihet individuele geval. Het is dus niet en blijven ze je negatief beïnvloeden. sche Geestelijke Verzorging. Lodge advocaten in Breda
deBonjo december 2015
Platform Kocon Katwijk PrisonLAW Hoofddorp RESO Amsterdam
13
Stille nacht Dini van het Noorden
Dini van het Noorden.
Ooit had iemand gezegd dat Thomas een man was van twaalf ambachten en dertien ongelukken. Thomas had dat morrend beaamd. Want vaak ging alles wat hij ondernam mis, en ook logeerde hij regelmatig in de gevangenis. Hoewel hij zelf altijd zei dat niet híj de problemen opzocht, maar de problemen hém altijd wisten te vinden. Zoals nu.
Eerst was hij nog even naar de kroeg gegaan. Het was kerst, een borrel moest kunnen, vond hij. Hij raakte in gesprek met een man die verkleed was als de kerstman, compleet met kerstmannenbel en jutezak. De kerstman had zijn klus er bijna opzitten, vertelde hij. Nog één pakje wegbrengen, dan was hij klaar. Maar het was koud en om op te warmen was hij even dit cafeetje ingedoken. Ze hadden het gezellig, vond Thomas. De barman had het haardvuur aangestoken en er was kerstmuziek te horen. Thomas en zijn nieuwe vriend de kerstman zongen mee:”Stihille nacht, heilige nacht”. De barman kwam met blokjes kaas en worst, de kerstman gaf rondjes en vertelde over zijn werk. Het stelde niet veel voor, zei hij. Het was vooral de bel laten klingelen, ’hohoho’ roepen, voorbijkomende kinderen een zakje snoep geven, en pakjes afleveren. Hij bood Thomas aan zijn kerstmannenpak te passen, zodat hij kon voelen hoe het was om een kerstman te zijn. Hoewel hij daar niet echt behoefte aan had, durfde Thomas na al die rondjes niet te weigeren. Het pak was een beetje te ruim, maar het stond hem goed vond de man die nu de kleding van Thomas
Hij was wakker geworden omdat er iets kouds en nats op zijn gezicht viel en ontdekte verbaasd dat hij op een bank in het stadspark lag. Kreunend kwam hij overeind. Het sneeuwde. Hij zag de vlokken smelten op zijn benen, en ontdekte dat hij een rode broek droeg, en ook een rood jasje en een rode muts. En, godbetert, hij had een baard! Naast hem lag een bel, zo’n bel waar kerstmannen mee klingelen, terwijl ze dan ‘Hohoho’ roepen. Er lag ook een jutezak. Thomas krabde zich op het hoofd en wist ineens weer wat er was gebeurd.
Kerstmuziek
Omdat het einde van zijn detentie in zicht was, had Thomas recht op verlof. Zoals altijd had hij de verlofdagen bij zijn zus en zwager doorgebracht maar deze keer moest hij eerder weg. ‘Het is kerstavond, we hebben andere plannen,’ had zijn zwager gezegd. En dus had Thomas weten te regelen dat hij zich op kerstavond om zes uur weer kon melden in de Penitentiaire Inrichting.
AdvDeBonjo_Opmaak 1 19-09-15 20:26 Pagina 1
‘Hé,’ zei Maria. ‘Jij bent niet de kerstman, en wij zijn niet Jozef en Maria.’ Maar Thomas keek naar het in doeken gewikkelde bundeltje dat ze vasthield. ‘Het Kindeke,’ mompelde hij eerbiedig. Jozef zei: ‘Man, dacht je nu echt dat wij hier met een baby zouden rondlopen? Wij maken deel uit van een levende kerststal, met een ezel en een paar schapen. Een echte baby kan tijdens de nachtmis huilen, en daarom gebruiken wij een babypop.’ Maria snuffelde, constateerde dat Thomas had gedronken en vroeg waar ‘Het Kindeke’ hij naar toe ging. Thomas vertelde kort Hoe hij in het park was terecht wat er was gebeurd en het stel besloot gekomen, wist hij niet meer, maar hij met hem mee te lopen, ze moesten wist wel dat hij nu als een haas naar toch dezelfde kant uit. Zo liepen ze de P.I. moest. Het was vast erg laat daar zwijgend door de stille nacht. De op de avond, het was zo stil. ‘Stille sneeuw knerpte onder hun schoenen en nacht…’ dacht hij. Hij pakte de bel en Thomas’ voeten werden kletsnat. de jutezak en ging op weg. Even later De PI was al bijna in zicht toen het lag hij op de grond. Uitgegleden door geluid van een scooter de stilte doorde gladde zolen van zijn schoenen, en brak. De scooter stopte, en degene die die schoenen waren ook nog eens lek, achterop zat sprong eraf en greep de ontdekte hij. Vloekend probeerde hij jutezak van Thomas. Maar Thomas liet op te staan. Dat lukte pas nadat behulp- niet los, riep ’hohoho’ en sloeg met de zame handen hem omhoog trokken en kerstmannenbel hard op de handen van toen hij zijn helpers zag kon hij zijn de overvaller. ogen niet geloven. ‘Jozef en Maria,’ Ook Jozef en Maria lieten zich niet fluisterde hij. onbetuigd. Jozef greep het stuur van droeg. De man bestelde nog een borrel voor Thomas, en vroeg daarna de barman om de rekening. Thomas stond op, hij wilde het pak weer uittrekken, maar de man zei dat hij eerst nog wel zijn glaasje leeg kon drinken en toen dat was gebeurd bleek de man verdwenen. De barman wist van niets en werkte Thomas behendig de deur uit, inclusief de jutezak en de bel. Thomas riep nog ‘hohoho, mijn kleren’!, maar de barman zei dat het kerstavond was en dat hij de zaak ging sluiten.
de scooter, Maria stortte zich op de bestuurder, en net toen Thomas zijn tanden in de arm van de overvaller wilde zetten, was er ineens een politiewagen.
Jutezak
De scooterrijders werden gearresteerd, tot tevredenheid van de agenten. Het hele verhaal was simpel te verklaren. Thomas, de man van twaalf ambachten en dertien ongelukken, was in het café opgescheept met een jutezak, waarin behalve wat zakjes snoep, ook een pakje met spul zat dat behoorlijk voor problemen kon zorgen. De kerstman in het café had zich daarom inmiddels bedacht. Hij had een plannetje over hoe het verder moest, en toen was Thomas binnen gekomen. Thomas was als een mak schaap in de val gelopen, maar de man maakte de fout om met drank op achter het stuur te kruipen. Hij werd van de weg gehaald en moest mee naar het bureau. Van het een kwam het ander, want de spullen uit zijn jaszak waren duidelijk niet van hem. Intussen hadden de scooterjongens, zijn klanten, de hele avond op een kerstman met een jutezak gewacht. Uiteindelijk waren ze net als de politie op zoek gegaan, en hadden ze, net als de politie, Thomas gevonden. Zo was het gegaan, en de agenten wisten genoeg, zeiden ze tegen Thomas. Ze namen de jutezak plus inhoud in beslag, maar Thomas en zijn begeleiders hoefden nu, in de kerstnacht, niet mee naar het bureau. Een gesprek en een verklaring, dat kwam later wel. ‘Eind goed, al goed,’ zei Maria. ‘Dat was nog maar afwachten,’ zei Thomas. Stel dat hij niet meer naar binnen mocht in de P.I. Het was al nacht. ‘Dan bellen ze maar met ons,’ zeiden de agenten. Maar dat hoefde niet. Met Maria en Jozef achter zich, tikte Thomas op de glazen deur van de PI. Een bewaarder deed open, verbaasd om Thomas als kerstman te zien. ‘Jij hebt vast veel te vertellen,’ zei hij. ”En wie had je daar nu bij je?” ”Jozef en Maria,” zei Thomas. ”Ja hoor,” zei de bewaarder. ‘Kom maar gauw mee, dan kun je dat pak en die natte schoenen uittrekken.’ Thomas keek nog even achterom, maar buiten was niemand meer te zien.
14
Straat Consulaat Den Haag Den Haag St. Bureau Maatschappelijk Herstel & Rehabilitatie, Den Haag Steunpunt Gevangenispastoraat, Amsterdam
COLUMN Marielle van Essen
Eindelijk is het zover Na maanden hard werken, was het op 1 november dan eindelijk zover: met 10 dames opende ik de deuren van ons nieuwe advocatenkantoor Van Essen Advocaten. Voorheen onderdeel van Korver en Van Essen Advocaten. Van Essen Advocaten bestaat uit elf dames bestaande uit vijf advocaten en 6 juridisch medewerkers/secretaresses. Van secretaresse tot advocaat: iedereen heeft rechten gestudeerd of studeert nog rechten op hbo of universitair niveau en heeft een bijzondere affiniteit met het strafrecht. Hierdoor heb je altijd iemand aan de lijn die met goed fatsoen een bericht kan aannemen en eventueel meteen iets kan uitzoeken. Sowieso zijn er bij ons weliswaar ook kantooruren (ook wij slapen weleens:), maar buiten die kantooruren zijn we nog steeds 24/7 bereikbaar op onze mobiele nummers danwel het mobiele noodnummer dat rouleert onder de advocaten. Van Essen Advocaten is ontstaan vanuit mijn wens om een hypermodern, goed bereikbaar, super gespecialiseerd strafrechtkantoor te zijn. Een kantoor waar mensen met plezier werken en cliënten met plezier komen. Ondanks de problemen waar ze mee zitten. Voor mijzelf geldt, dat ik in de ruim dertien jaar dat ik nu strafrechtadvocaat ben met name de wat omvangrijkere complexe strafzaken heb gedaan. Het soort strafzaken is wel altijd veelzijdig: criminele organisaties die in de drugs im-/export zitten, omvangrijke fraude en oplichtingszaken, uitleveringen en overleveringen, witwassen, geweld en levensdelicten, zedenzaken en vrouwenhandel. Ik werk ook niet alleen in Nederland maar ook met regelmaat in België. De vier andere strafrechtadvocaten hebben niet alleen ruime ervaring in voornoemde zaken, doordat zij hieraan hebben meegeholpen, maar ook in wat kleinere zaken. Klein of groot: iedere zaak heeft onze volle aandacht! Uit principe weigeren wij ook niet een bepaald soort zaken, oftewel, waar iemand ook van wordt verdacht, wij staan iemand altijd terzijde. Open en onbevooroordeeld. Op pro deo of betalende basis. Wel is het voor zowel de cliënt zelf alsook voor ons belangrijk dat sprake is van een goede samenwerking. Je hoeft niet alles te vertellen als je niet wilt. Maar bij ons geen advocaten die binnenlopen, hun zegje doen en ”m snel weer smeren. Of die maar blijven drammen om alles te willen weten. Wel is het belangrijk om cliënten te betrekken bij hun eigen zaak. Oftewel: als advocaat de tijd nemen om goed uit te leggen wat er gaat gebeuren, samen het dossier lezen en bespreken, samen zoeken naar de beste oplossingen, samen iedere stap van het proces bespreken en goed voorbereiden. Dat is ook wat ik de advocaten in mijn kantoor leer: goed luisteren naar het verhaal van je cliënt, blijf altijd open staan voor dit verhaal wat je ook leest in een dossier. Maar wat voor mij misschien nog wel het allerbelangrijkste is, is dat de advocaten die bij ons werken er ook echt STAAN in de rechtszaal. Daar worden ze op geselecteerd. Want daar moet het uiteindelijk natuurlijk wel gebeuren, in die arena ook wel de rechtszaal geheten. Naar een goede strafrechtadvocaat wordt serieus geluisterd. Die bijt van zich af als het nodig is. Die grijpt in waar het nodig is. Die doet er kortom alles aan om te zorgen dat iedere cliënt weer een eerlijk proces krijgt met een zo goed mogelijke uitkomst.
deBonjo december 2015
Inspectie: ‘Erken risico’s invoer drugs in TBS klinieken’ Den Haag - De Inspectie Veiligheid en Justitie (IVenJ) wil dat TBS-klinieken meer doen aan het voorkomen van de invoer van drugs. Staatssecretaris Dijkhoff van Veiligheid en Justitie onderschrijft deze aanbeveling en verwacht vóór 1 januari 2016 een plan van aanpak om de beveiliging te verbeteren. Dat schrijft hij aan de Tweede Kamer in reactie op het rapport ‘Contrabande in Forensische Psychiatrische Centra’ van de IVenJ. De Inspectie heeft onderzocht wat de risico’s zijn op de invoer van verboden goederen en wat de TBS klinieken doen om dit te voorkomen. De IVenJ concludeert dat bij vijf van de zeven onderzochte klinieken onvoldoende zicht bestond op de risico’s op invoer van metaalhoudende verboden goederen door onbegeleide tbs-gestelden. In een aantal gevallen werden deze patiënten niet gecontroleerd bij de ingang of konden ze verboden goederen doorgeven, voordat ze werden gecontroleerd. De Inspectie noemt het
niet onderkennen hiervan ‘een serieus aandachtspunt’, maar erkent tegelijkertijd dat TBS klinieken dit inmiddels goed hebben opgepakt.
Drugshonden
Ook beveelt de Inspectie aan om te kijken naar de manier waarop de
invoer van drugs kan worden voorkomen. Daarvoor is een combinatie van beveiligingsmaatregelen nodig, zoals bijvoorbeeld de slimme inzet van drugshonden. Staatssecretaris Dijkhoff rekent erop dat de klinieken dit punt ook in het plan van aanpak meenemen.
F-16’s sporen cannabis op brengen vanuit de lucht.
Wij hopen u in de toekomst ook bij ons te verwelkomen! Bel of mail vrijblijvend naar: Van Essen Advocaten
[email protected] 020 308 00 85 of in geval van spoed 06 42 30 69 29 Leeuwarden - In de marge van de ’war on drugs’ zet Nederland wel héél disproportionele middelen
in. Boven Friesland zet het leger namelijk straaljagers in om illegale wietplantages in kaart te
Een woordvoerder van de politie Noord-Nederland vertelt dat het om een proefproject gaat. En die proef is alvast geslaagd. In een maïsperceel in Oldeberkoop werden zeventien wietplanten met toppen aangetroffen. Ook in maïsvelden in Waskemeer en Makkinga werd er cannabis in de maïs gevonden. Normaal gebruikt de politie een helikopter om illegale plantages op te sporen. Maar op de bewuste dag was die niet beschikbaar, waarop een F-16 werd ingezet. Het is niet de eerste keer dat politie en defensie samenwerken om cannabistelers op te sporen. Zo helpt het Advanced Search Team (AST) van de landmacht zo nu en dan de politie bij het zoeken naar wietplanten. Het inzetten van zwaar geschut als een straaljager valt qua kosten wel mee, zegt de woordvoeder. Het geldt voor defensie als een oefenvlucht. Op bepaalde missies moeten de piloten ook dingen in kaart brengen. Zo kunnen ze mooi oefenen.
deBonjo december 2015
Stichting Duurzame bewustwording, Asten Stichting Eigen Kracht Centrale, Zwolle Stichting Juradi
Hof Den Haag : verbod op afluisteren advocaten
15 COLUMN Mark Teurlings
Taal uit de Zaal 2
Van de redactie Den Haag - Inlichtingendiensten AIVD en MIVD mogen geen gesprekken meer aftappen waar advocaten aan deelnemen. Het gerechtshof Den Haag bekrachtigt daarmee een eerdere uitspraak van de voorzieningenrechter. Op dit moment ontbreekt namelijk onafhankelijk toezicht op dergelijke taps en daarmee is het afluisteren van zulke gesprekken ontoelaatbaar. Het hof wijst in het oordeel op het aan advocaten toegekende verschoningsrecht. Als informatie niet vertrouwelijk is, kan het tot gevolg hebben dat mensen zich helemaal niet meer tot advocaten durven te wenden, uit vrees dat informatie bij het Openbaar Ministerie (OM) belandt. Slechts in uitzonderlijke gevallen zou het doorspelen van informatie gerechtvaardigd kunnen zijn: bij een dreigende aanslag bijvoorbeeld. Nu zijn er echter helemaal geen beperkingen opgelegd welke informatie mag worden doorgegeven. Als een advocaat zelf of zijn cliënt doelwit van de tap is, mogen inlichtingendiensten gesprekken afluisteren. De zogeheten
Commissie van toezicht betreffende de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (CTIVD) heeft, zoals de naam doet vermoeden, een toezichthoudende rol. De CTIVD heeft geen bemoeienis met afluisterpraktijken van de diensten.
Verbod enige optie
De vertrouwelijkheid van de gesprekken staat op gespannen voet met het gebrek aan wettelijke inkadering van de bijzondere positie van advocaten. Zolang een onafhankelijk toezicht op dergelijke taps niet is geregeld, is een compleet verbod de enige optie, aldus
het hof. De voorzieningenrechter had afgelopen juli al bepaald dat het doorspelen van vertrouwelijke informatie aan het OM, afkomstig uit gesprekken tussen advocaten en cliënten, in strijd is met het recht op een eerlijk proces. Het gerechtshof Den Haag is het daarmee eens. Het kort geding was aanhangig gemaakt door de advocaten van het Amsterdamse advocatenkantoor Prakken d’Oliveira en de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten tegen de Nederlandse Staat. Volledig arrest bij Rechtspraak.nl
‘Lekkende’ rechercheur opgepakt Amsterdam - De Rijksrecherche heeft een 27-jarige rechercheur van de Koninklijke Marechaussee opgepakt die wordt verdacht van het lekken van informatie naar criminelen. Het Openbaar Ministerie in Amsterdam bevestigt berichtgeving van Het Parool daarover. De man is al op 28 september gearresteerd. De raadkamer van de rechtbank besloot eerder deze week dat hij nog twee maanden vast blijft zitten. Het zou gaan om een lid van het Schipholteam. De rechercheur had toegang tot gevoelige informatie over onderzoeken naar misdaadgroepen. Het Schipholteam is een samenwerking van de marechaussee en de douane om gezamenlijk het smokkelen van drugs via de luchthaven te bestrijden. De man wordt formeel verdacht van schending van zijn beroepsgeheim. Justitie stuitte op de rechercheur tij-
In de vorige deBonjo heb ik toegezegd dat ik twee boekjes van mijn boek ’Taal uit de Zaal’, vol grappige versprekingen en vergissingen, zou verloten onder inzenders van grappige blunders of taalversprekingen. Inmiddels heb ik wat brieven met leuke versprekingen ontvangen. Dank voor alle inzendingen. De winnaars van de verloting zijn: Peter van de H. (Heerhugowaard). Rechter: ’U kunt binnen twee weken tegen mijn uitspraak in hoger beroep.’ Verdachte: ’Wat adviseert u mij?’ Mohamed El K. (Almere). Nadat hij is vrijgesproken zegt deze tegen de Politierechter: ’Dank u wel, ik zal het nooit weer doen.’ Gefeliciteerd. Van Peter van de H. heb ik begrepen dat het boek naar de familie moet aangezien het niet mag worden binnen gebracht. Dat is gebeurd. Mohamed El K. mag mij nog in een brief aangeven waar het boek naartoe mag. Ik noem nog een paar leuke voorbeelden uit mijn boek: Tijdens een andere scheidingszaak verliep de zitting tussen de ex-echtelieden soepel. Er was wel sprake van veel verdriet in de zaal maar dat hing samen met het overlijden van de moeder van vrouw de dag ervoor. Ze wilde de zitting wel laten doorgaan omdat ze van alle problemen met haar ex af wilde zijn en eindelijk weer haar leven wilde oppakken, zoals ze zelf verklaarde. De rechter had de zitting een paar keer onderbroken vanwege het verdriet van de vrouw. Aan het eind van de zitting wilde de rechter de vrouw nog een hart onder de riem steken en zei: ‘Veel sterkte bij het verwerken van uw overleden moeder.’ Regelmatig proberen verdachten van verkeersdelicten de zaak met humor op te lossen. Rechters blijven vrijwel altijd serieus. Bij de volgende tekst van een rasechte Amsterdammer kon de rechter haar lachen alleen niet inhouden. ‘U heeft zelf de uitslag kunnen zien van de ademanalyse bij de politie, wat vond u daarvan?’ vroeg de rechter aan de man. De Amsterdammer antwoordde dat hij niets had gezien. De rechter vroeg zich af hoe dat mogelijk was, omdat ze in het rappoort had gelezen dat de uitslag met de man was besproken. ‘Ja mevrouw,’ zei de man, ‘dat wel, maar ik zet altijd mijn bril af als ik moet blazen. Dat scheelt toch weer twee glazen.’ In een verkeerszaak waar te veel alcohol was genuttigd, zei de verdachte: ‘Ik drink met maten.’ In deze zaak was de man van de weg geraakt, vermoedelijk door het flinke alcoholgebruik, liet de officier van justitie zich ontvallen: ‘Ik denk dat de heer X de weg kwijt was.’ Bij een andere verkeerszaak had de man zijn boetes niet betaald. Op de vraag van de rechter waarom de man de ontvangen boetes niet had betaald antwoordde deze: ‘Ik heb ze wel gekregen, maar iets wat je krijgt hoef je niet te betalen.’ Een politierechter vroeg de man toen naar zijn alcoholprobleem en wees hem op de gevaren. Na een lange preek waarbij de rechter aangaf dat drank toch niet de oplossing van zijn problemen was, zei de verdachte: ‘Klopt, alcohol lost niks op, maar melk ook niet.’ In een andere zaak werd ook gevraagd naar eventuele alcoholproblemen van de verdachte. De vrouw liet de rechter daarop weten: ‘Ik heb geen alcoholprobleem, ik heb meer een doseringsprobleem.’
Koninklijke Marechaussee op Schiphol.
dens een Amsterdams onderzoek. Het is de tweede grote corruptiezaak in korte tijd die aan het licht komt. Onlangs werd een 28-jarige agent van de Dienst Landelijke Recherche opgepakt, ook omdat hij informatie naar criminelen zou hebben gelekt. De
M.W. Bouwman STRAFRECHTADVOCAAT • alle strafzaken en beklagzaken • internationaal strafrecht • VOG-zaken Telelefoon direct: 06 42 24 24 21 www.advocatenkantoorbouwman.nl ENGLISCH - FRANCAIS - DEUTSCH - PAPIAMENTO
man zou onder meer hebben gelekt naar drugshandelaren en omstreden motorclubs.
Mark Teurlings, Straf- en echtscheidingsadvocaat.
Het Openbaar Ministerie in Amsterdam beklemtoont dat de twee zaken niets met elkaar te maken hebben.
TEURLINGS & ELLENS A D V O C AT E N
voor al uw strafzaken Willemsparkweg 193 1071 HA Amsterdam T 020 420 14 75
[email protected] www.teurlingsellens.nl
Stichting Moria, Nijmegen Stichting Profor, Amsterdam Stichtig Tijdelijk Eigen Kamer (STEK) Amsterdam
16
Vijf gouden tips voor het aanvechten van voorlopige hechtenis
deBonjo december 2015
PLASMANADVOCATEN.NL 0206731548
Nieuw voorstel Van der Steur
Rechter beslist over hechtenis in afwachting van hoger beroep
Laat je niet verblinden.
Jillis Roelse
hoe kun jij je dan voorbereiden op je zaak? Bel dus je advocaat en vraag om een kopie van je dossier. En vraag gelijk of je advocaat langs komt. Een goeie advocaat stuurt je de stukken op, nog voor je hierom hebt gevraagd en zit hij dan al te wachten op je in de bezoekkamer.
Amsterdam - Bam! Daar zit je dan in voorlopige hechtenis in het Huis van Bewaring. Eerst kreeg je van de rechter-commissaris 14 dagen kado. En hierna van de raadkamer nog eens 90 dagen ‘gevangenhouding’ erbij als bonus! Kun je Schud de rechter wakker hiertegen iets doen? Ja, dat kan Rechters hebben bij voorlopige hechteabsoluut. Hier vijf gouden tips om met succes de voorlopige hechtenis nis helaas geen goede naam. Ze leggen supersnel voorlopige hechtenis op, omaan te vechten. dat de politie vaak veel tijd nodig heeft Ga aan de slag voor het onderzoek. Gelukkig worden Vlak na de arrestatie, in die eerste steeds meer rechters kritischer. Zij vindagen van het onderzoek, gebeurt er den dat voorlopige hechtenis juist geen erg veel. De politie is nog volop bezig automatisme moet zijn. Bovendien en vanwege dat ‘belang van het onder- hebben rechters een belangrijke regel: zoek’ zit je in voorlopige hechtenis. hoe langer de voorlopige hechtenis Het is dan belangrijk, om niet gewoon duurt, hoe kritischer zij gaan kijken. af te wachten. Je bent namelijk geen Schud de rechter dus direct wakker konijn dat in de koplampen van een Leg hem uit waarom jouw zaak anders auto zit te kijken en niks doet. Bepaal is dan andere zaken: bijvoorbeeld daarom met je advocaat zo snel moge- omdat het bewijs er niet is, vanwege lijk je procespositie. Ben je een beken- het verlies van je baan of je vriendin nende of een ontkennende verdachte? en kinderen thuis. Bereid je goed op de Wat wordt de strategie van je verdezitting voor en praat (voorbereid) bij diging? Moet je blijven zwijgen? Hoe die rechters. eerder je deze lijnen van verdediging Zoek onderbouwing uitzet, hoe meer jij je eigen proces Als je wat van de rechter wilt krijgen, kunt beïnvloeden! moet je de rechter eerst wat geven. De stukken Probeer dus zoveel mogelijk stukken Zorg dat je de benodigde stukken te verzamelen, die kunnen helpen. hebt. Als jij de stukken niet hebt, Bijvoorbeeld een arbeidsovereenkomst
ADVOCATEN
Ga terug
Veel mensen wachten die voorlopige hechtenis maar gewoon af. Doe dat niet, maar ga terug naar die rechter. Je kunt namelijk altijd tussentijds terug, om je zaak opnieuw aan die rechter voor te leggen. Dat levert vaak meer succes op dan het instellen van hoger beroep bij het gerechtshof. Het hof wijst verreweg de meeste beroepen simpelweg af. Het voordeel van tussentijds teruggaan is dat die rechters jouw zaak beregoed gaan kennen en dus ook kritischer worden. Heb dus moed en ga terug. Een goeie advocaat moet zelf al met dit plan bij je zijn gekomen. Zeker wanneer er weinig bewijs in jouw zaak op tafel ligt, of wanneer je zit met persoonlijke omstandigheden, is het tussentijds terug gaan naar de rechtbank ontzettend de moeite waard.
Heuvelmans Advocaten Burg. van Rijnsingel 15 5913 AN Venlo Tel. 077 39 82 100 Fax 077 35 13 166 www.heuvelmansadvocaten.nl
Van de redactie Amsterdam - Anders dan zijn voorganger Opstelten wil Van der Steur ‘dadelijke tenuitvoerlegging’ – wat een naam toch weer – in handen van een rechter geven in plaats van als automatisme uit te voeren. Waar gaat het om? Een deel van veroordeelden mag nu in hoger beroep zijn straf buiten de cel afwachten. Een klein deel, want zo’n tachtig procent van veroordeelden zit tijdens het hoger beroep gewoon binnen in de gevangenis. Van der Steur vindt dat die twintig procent te veel is. Het is volgens hem niet tegenover slachtoffers en nabestaanden uit te leggen. Het schaadt zijns inziens het vertrouwen in de strafrechtketen en de rechtsstaat. Zijn inzet is dat de straf - elke straf - die de rechter oplegt daadwerkelijk en tijdig
ten uitvoer wordt gebracht.
Gevoelig voor kritiek
Waar Opstelten het als automatisme wilde invoeren, is Van der Steur gevoelig voor de kritiek die daarop is gekomen. In het nu voorliggende wetsvoorstel is het de rechter die opdracht kan geven de veroordeelde direct in voorlopige hechtenis te geven. Dan moet hij tot tenminste een jaar gevangenisstraf zijn veroordeeld. De rechter kan zelf het initiatief nemen dan wel ingaan op een voorstel van het Openbaar Ministerie. De rechter moet in het vonnis uitleggen waarom hij wel of niet vindt dat de veroordeelde direct naar de gevangenis moet. Tegen die beslissing kan de veroordeelde of het Openbaar Ministerie in beroep gaan. Een wetsvoorstel voor een kleine groep. We zijn benieuwd hoe dat gaat werken.
Jillis Roelse is advocaat in Amsterdam, telefoon 06 55 55 52 88
[email protected]
Een kunstwerk, tekening, songtekst of gedicht gemaakt? Stuur het op naar Bonjo. Een grote kans dat het in de krant komt.
Marcel Heuvelmans, oud politieman en ruim 20 jaar strafrechtadvocaat.
HEUVELMANS
of het bewijs van inschrijving van je school of opleiding. Wacht hier niet mee. Hoe eerder je deze stukken hebt, hoe beter het is. Een rapport van de Reclassering kan ook helpen voor een schorsing van je voorlopige hechtenis. Maar ook hier geldt, bereid het goed voor.
Postbus 10109 1001 EC Amsterdam
EEN bEvrijdENdE kijk op uw zaak Uw strafrechtspecialisten: Mr. M.G. Pekkeriet (06) 15 05 26 78 Mr. A. Foppen (06) 25 05 14 14 zwoLLE | apELdoorN | HEErENvEEN | aSSEN | GroNiNGEN www.dommErHoLt.NL
Stichting Visie R, Lisse Stichting Vrouwen en Welzijn, Geleen Stidag, Zwolle
deBonjo december 2015
Jaap Brandligt in gesprek met de scheidend bajesdirecteur
Frans Douw: ‘Ik ben blij met het vrijwilligerswerk in de gevangenissen’ Heerhugowaard - Aan tafel met Frans Douw in een wat troosteloze locatie in Heerhugowaard. Om met hem te praten over het gevangeniswezen, over zijn verleden, over hemzelf en over wat hij nog gaat doen. Hij gaat weg als gevangenisdirecteur van de PI in Heerhugowaard, Zuyder Bos. Na elf jaar daar directeur te zijn geweest. Een periode waarin hij zijn stempel op juist die gevangenis gezet heeft en ook op het beleid in het gevangeniswezen, in het algemeen. Voor zover dat in het verpolitiekte detentieland mogelijk is uiteraard. Frans was een vroege instapper. Op zijn twintigste al kwam hij aan het werk als groepsleider in Beukenrode, een instelling voor vijftien tot achttien jarigen in Doorn. Zo maar van de straat en toch aangenomen. Daarna tien jaar het Pieter Baancentrum, als groepsleider en later afdelingshoofd. Daar ontdekte hij zijn eigen vorm van leidinggeven, waar hij steeds meer vorm aan is gaan geven. ‘Verantwoordelijkheid geven aan Penitentiaire Inrichtingwerkers (piw’ers), maar ook en misschien wel vooral aan gedetineerden.’ ‘Dingen benoemen,’ noemt hij het zelf en ‘af en toe een beetje water geven.’ Duidelijkheid dus met een mate van compassie met wie je om gaat. In 1989 kwam Frans terecht in Zwaag, op het Oostereiland. ‘Daar heb ik een leuke tijd gehad, daar heb ik kunnen kijken hoe ik dingen kan ontwikkelen.’ Toen was de tijd gekomen om hem naar Den Haag te halen. Anderhalf jaar, dat was klaarblijkelijk genoeg. Om naar de bijzondere zorg te gaan in de Foba Toren, deel van de Bijlmerbajes. De ‘gekkentoren’ zo stond hij bekend.
Lofzang
Frans Douw zoekt altijd de grenzen op. ‘Ik heb veel behoefte om mijn eigen gang te gaan en heb daar veel waardering voor gekregen.’ Eigenzinnig, vol ideeën, wetend wat hij wil en dat vriendelijk maar indringend en ook uitdragend. Dat is een goede typering van het werk dat Frans Douw gedaan heeft en een voorafschaduwing van wat hij nog gaat doen in de rest van zijn arbeidzame leven. Hij gaat ook letterlijk de grenzen opzoeken als consultant, zoals hij nu gaat heten. Projecten in het buitenland. ‘Daar leer ik van en ik kan er ook veel overbrengen.’ ‘Ik volg mijn hart’. En ‘ik ben nieuwsgierig’. Dit
Gespecialiseerd in bescherming van burgers tegen de overheid De beste advocaten voor strafrecht en detentierecht Martin Iwema Reinier Feiner Katja Logtenberg
vinden, plezier beleven en zichzelf leren kennen door met die honden actief te zijn, vertelt hij. ‘Dat doet van alles met gedetineerden’. Elders in ons gesprek noemt hij ook ‘een ervaringsdeskundige bokser’. De manier waarop die omging met kwetsbaren is een voorbeeld. Maar ook daarvoor geldt: hoe kun je hard maken dat die bokser recidive verminderd heeft? Zo’n bokser helpt – daarvan is Frans overtuigd – verslaafden, psychisch ‘ingewikkelden’ of noem maar op, te kunnen functioneren, puur en alleen door hen te ondersteunen. ‘Doe dat met mensen gericht op wat ze kunnen’ en ‘als je je alleen op pathologie richt, krijg je pathologie’. Je kunt het naar twee kanten laten gaan, maar wat je er in investeert, krijg je terug.
We sluiten het gesprek af door naar het vrijwilligerswerk in de PI’s te kijken. De enige plek in Nederland – en ik ben langzamerhand op veel plekken geweest – waar de directie voluit in de slag is met vrijwilligers is in Heerhugowaard. ‘Ik ben blij met mijn vrijwilligerswerk’. Maar – en dat is een waarschuwing aan het beleid – ‘de rol van professionals moet niet worden overgenomen door vrijwilligers’. Wat wel anders moet, is dat er meer ervaringsdeskundigen in de PI’s komen. Die hebben een inhoud waaruit ze dingen echt over kunnen dragen. Daarom steunt Frans Douw ook van ganser harte de activiteiten van Toon Walravens met het opleiden van ervaringsdeskundigen op de GGZ in Eindhoven. Daar gaan we meer van horen.
Frans Douw
wordt wel een erg lofzangerig verhaal, maar Frans Douw verdient die lofzang in onze Bonjo-ogen. Lernen und lehren, teaching and learning, we hebben er in Nederland geen woorden voor. Leren is te veel omvattend en te weinig gedifferentieerd om Frans’ toekomst te beschrijven. In de buitenlandprojecten zal het vaak gaan om kennisuitwisseling. Daarbij staat altijd herstel centraal, zoals Frans Douw het uitdrukt. Ook wel ‘mensen in hun kracht zetten’. Ook en misschien wel vooral gedetineerden en ex-gedetineerden. Voortzetten elders waar hij in Nederland mee bezig geweest is. Hij gaat in zeven Europese landen projecten doen, die betere zorg in gevangenissen moeten opleveren en die de systemen onder de loep nemen. ‘Systemen moeten niet belemmeren’. In het verlengde van het predikantengedrag ligt dat hij gastspreker is op Nijenrode. Samen met Toon Walravens geeft hij trainingen. Hij gaat ervaringsdeskundigen trainen. Allemaal gericht op ‘herstel’ en ‘in eigen kracht zetten’. Nog een leven te gaan dus.
• OMGANG • ERKENNING • GEZAG
• ONDERTOEZICHTSTELLING • UITHUISPLAATSING
Zij treedt op in het gehele land, ook op basis van toevoeging (pro deo).
www.advocatenkantoorvangorkum.nl
Advokatenkollektief Rotterdam
telefoon 010 465 09 66
[email protected] www.advokatenkollektief.com
Ervaringsdeskundige bokser
We kijken in het gesprek toch wel met enige nostalgie terug op de jaren zestig, zeventig en misschien nog wel tachtig van de vorige eeuw. Toen we de Utrechtse School hadden met een man als Pompe. Hij en zijn navolgers wilden een strafrecht dat zich niet slechts richtte op straffen, maar waarin men oog wilde hebben en had voor wat een gedetineerde nodig had om als ex-gedetineerde te wortelen in een samenleving die oog had voor kwetsbaren. Voor wie er meer van wil weten, die leze nog eens de notitie ‘Taak en Toekomst’ die uit die denkrichting gemaakt is. Vandaag gaat het over zuinigheid. Er moet afgerekend worden. ‘Maar, het is verdomd moeilijk om aan te tonen dat een activiteit recidive verminderend uitwerkt’. Frans noemt in dit verband de Dutch Cell Dogs waarmee gedetineerden optrekken. We hebben er ooit in dit blad een reportage van gemaakt. Het is geweldig te zien hoe mensen in de gevangenissen vormen
Een VOG in vijf stappen 1 Een VOG is verplicht voor de uitoefening van een bepaald beroep, zoals onderwijzer en taxichauffeur. Maar ook als je gastouder wilt zijn, als je meerderjarige huisgenoot bent van een gastouder die kinderen thuis opvangt. Zonder VOG geen visum of werkvergunning. 2 Je hoeft niet in een Gemeentelijke Basisadministratie te staan om een VOG aan te vragen. Dat kan ook rechtstreeks bij het Centraal Orgaan Verklaring omtrent het Gedrag (COVOG). Ook voor Nederlanders in het buitenland. 3 Als je iets strafbaars gedaan hebt dat niet relevant is voor het doel waarvoor je een VOG aanvraagt, kun je een VOG krijgen. Een leraren-VOG is anders dan een accountant-VOG. 4 In een VOG staat niet wat je ooit voor strafbaars gedaan hebt. Er staat slechts dat je verleden geen belemmering is voor het doel waarvoor je de VOG aanvraagt. 5 Als je VOG wordt geweigerd, krijg je eerst een voornemen tot weigering toegestuurd. Daarin staat waarom hij wordt geweigerd. Je kunt je eigen zienswijze indienen en aanvullende informatie geven. Bij definitieve weigering kun je bij de bestuursrechter in beroep gaan.
Ton Koot
mr. J.M.C. van Gorkum is gespecialiseerd in Jeugdrecht en heeft jarenlange ervaring met zaken betreffende:
073 8200 953
17
forensisch maatschappelijk werk
BEL BONJO GRATIS!
0800 3334446
Voor uw (voorlichtings) rapport • veel ervaring en vaak goed resultaat • kosten: op basis van 40 euro per uur • rapport snel beschikbaar T 0519 33 23 83 M 06 43 17 16 67
[email protected] www.tonkootfmw.nl
Sur-Ant bezoekersgroep Almere Themis Monchique (P) Total Training Service (TTS) Breda
18
COLUMN Michel van Stratum
Horen zien zwijgen Veel gedetineerden zitten in de gevangenis als gevolg van het feit dat ze hun mond niet kunnen houden. Horen, zien en zwijgen is er vaak niet bij. Meer dan 80 % van de verdachten bekent. Niet voor niets noemt de politie de bekentenis de ‘koningin van het bewijs’. Andere bewijsmiddelen, zoals telefoontaps en DNA-bewijs, hebben echter minder bewijswaarde. Bekennen is de politie verwennen. En om straf vragen. Waarom zou je de politie helpen bij de opsporing? Ze kunnen toch zelf werken voor hun geld? De politie heeft belang met de verdachte in gesprek te gaan. Zachte verdenkingen worden vaak ten onrechte als feiten gepresenteerd. Soms is zelfs van pure misleiding sprake. Vijf in het oog sprekende voorbeelden uit de praktijk, waarbij de politie of zelfs je eigen advocaat je op het verkeerde been zet. 1.Tijdens het verhoor houdt de rechercheur je voor: ‘Dit is je kans om je verhaal te vertellen. Later is daar geen tijd meer voor. Wat zal de rechter er van vinden als je pas later je verhaal vertelt?’ Commentaar: Later heb je nog alle kans om een verhaal te vertellen. Dat kan veel beter als je een kopie van het dossier hebt gelezen en met je advocaat hebt kunnen bespreken. Als voormalig rechter maakte het mij vroeger geen bal uit of de verdachte nou direct een verhaal vertelde, of pas later. Wel is het snugger, dat als je een verhaal vertelt, dat dit wel consequent wordt verteld en niet leugenachtig is. Anders kan je beter je mond houden. 2. Tijdens het verhoor houdt de rechercheur je voor: ‘Als je bekent, ben je weer snel thuis. Ik zorg er persoonlijk voor dat er een goed woordje voor je bij de officier van justitie wordt gedaan”. Commentaar: de politie gaat daar niet over. De officier van justitie beslist over vervolging. De strafrechter heeft het laatste woord. Niet de politie. Toegegeven, soms worden bekennende verdachten heengezonden. Als je zwijgt zit je inderdaad soms wat langer vast. Maar wat is nou een paar dagen boven een latere strenge straf? De vraag stellen is hem beantwoorden. 3. Aan het begin van het politieverhoor houdt de rechercheur je voor: ‘Eerst stellen we in een ‘sociaal verhoor’ wat algemene vragen om je beter te leren kennen. Dat gaat nog niet over de feiten. Pas later volgt het ‘zaaksverhoor’. Commentaar: ook al wordt onschuldig begonnen, al snel gaat het over waar en met wie je woont, je telefoonnummer, inkomsten en schulden en andere zaken die vaak wel degelijk van belang zijn voor het bewijs. Over de feiten dus. 4.Voor je verhoor vraagt de politie, of je eerst met een advocaat wilt spreken. Regelmatig wordt dan wel gezegd, dat je dan langer vast kan zitten omdat de advocaat niet direct kan komen. Commentaar: Dit soort ‘gratis adviezen’ zijn niet alleen ontoelaatbaar, maar ook beter te negeren. De politie heeft er immers belang bij dat de verdachte snel kletst, en dan het liefst nog voordat een lastige advocaat is geconsulteerd. Advocaten dienen echter snel ter plaatse te zijn. Het inwinnen van een advies van je advocaat kan zo nodig ook telefonisch. Doe dus nooit afstand van het recht om eerst een advocaat te spreken, ook niet bij kleine zaken. 5.Veel advocaten adviseren hun cliënt al op het politiebureau te bekennen. Commentaar: Dit advies verdient wantrouwen. Vaak is nog geen kopie van het dossier opgevraagd en bestudeerd. Veel advocaten weten zelfs niet dat je al kort na je aanhouding, nog voor de inverzekeringstelling, recht hebt op een kopie van veel stukken. Dan moet je advocaat natuurlijk wel de moeite doen dat meteen op te vragen. Vraag je advocaat ook altijd naar de strategie. Als hij of zij je dan glazig zit aan te kijken, zou je eens aan een andere advocaat kunnen denken. Conclusie: Spreken is zilver, zwijgen is goud, zeker als je nog geen dossier hebt gezien. Wees dus niet te ongeduldig. Het kan je een lange gevangenisstraf en veel ellende besparen.
deBonjo december 2015
Bijna ton voor projecten Young in Prison
Van de redactie
Dankzij de gulle grote donaties van meer dan tachtig gerenommeerde Amsterdam – Bijna een ton heeft fotografen, kon veilingmeester Jop de YiPArt Fotoveiling opgebracht, Ubbens weer meer dan tachtig waanom precies te zijn € 99.522,-. De zinnige foto’s weghameren in opbrengst onlangs bij Christie’s Christie’s. aan de Cornelis Schuytstraat in Am- Het was alweer de zevende editie sterdam is bedoeld voor projecten van de YiPArt fotoveiling. Veel van Young in Prison in jeugdgevan- (nieuwe) kopers en ervaren verzamelaars zijn de nieuwe eigenaar genissen over de hele wereld.
mr. M. van Stratum is advocaat bij Advocatenkantoor Van Stratum in Den Haag
geworden van een de werken van Inez van Lamsweerde & Vinoodh Matadin, Elspeth Diederix, Carli Hermès, Pieter Henket, Eva Besnyö, Levi van Veluw, Jasper de Beijer, Koos Breukel, Koen Hauser, Popel Coumou, Scarlett Hooft Graafland, Adam Jeppesen, Marleen Sleeuwits of één van de vele andere fotografen op de veiling.
Doornbos Suringar Wiersema advocaten mediator
Ervaren strafrechtadvocaten, komen door het hele land langs in de PI. Strafrecht, Penitentiair recht, TBS zaken, Tuchtrecht
Advocatenkantoor Van Stratum
‘SPECIALIST IN STRAFZAKEN’ tevens ‘CASSATIESPECIALIST’ mr. M. van Stratum Weissenbruchstraat 410 2596 GS Den Haag telefoon 070 360 81 00 mobiel 06 10 91 49 44
e-mail
[email protected] website www.advocatenkantoorvanstratum.nl
Postbus 705, 9400 AS Assen Telefoon 0592 31 76 76
[email protected] www.dswadvocaten.nl Mr. M.G. Doornbos
Mr. M.E.W.M. Rupert
deBonjo december 2015
Vereniging Vrijwillige Hulpverlening Gedetineerden, Alkmaar Voorlichtingsproject Kriminaliteit en Strafrecht (K&S), Soest Vrijwillige Hulpverlening aan (ex-)gedetineerden, Leeuwarden
19 KALBFLEISCH A D V O C A T E N Mr. B.K.M. Fritz is strafrechtspecialist en hij mag zich als zodanig routinier noemen. Ook overleverings- en uitleveringszaken behoren tot zijn specialisme. Hij staat in strafzaken zijn cliënten bij voorkeur op pro deo basis terzijde in de wetenschap dat gedetineerden het niet breed hebben. Gedempte Oude Gracht 60 2011 GT Haarlem Telefoon 023 532 51 77 Fax 023 531 84 41
[email protected]
ADVOCATENKANTOOR VAN RIJTHOVEN • Gespecialiseerd in Strafzaken: o.a. drugs, diefstal, mishandeling, zeden- en levensdelicten. • Lid Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten. • Advocaat vanaf 1992 met een ruime ervaring in kleine en grote strafzaken. • Werkzaam tegen betaling of Pro Deo. • Direct en laagdrempelig contact. • Ik treed voor u op. Geen kantoorgenoot.
Oppassen geblazen:
Der Feind hört mit
Nieuwsgierig? Bel 0499 577 579 de medeverdachte en achteraf blijkt Of stuur een brief naar Pallande 3, Tegenwoordig zien we ook vaak dat alles op te zijn genomen en in het 5688 NH Oirschot de gesprekken tussen de verdachte en proces-verbaal te zijn gezet. Ook dit Maastricht – Iemand is aangehouzijn bezoek worden afgeluisterd. De is wettelijk toegestaan, vermits de den voor een ernstig delict en moet nieuwe bezoekzalen hebben vrijwel officier van justitie er maar opdracht in voorarrest blijven. Er is weinig allemaal geprepareerde afluisteraptoe gegeven heeft. bewijs tegen hem, maar genoeg paratuur en de officier van justitie Meermanscel om hem stevig te verdenken, kan opdracht geven om de gesprekEen variant op het geprepareerde ernstige bezwaren. Dit zijn typisch ken in de bezoekzaal af te luisteren. parketbusje is de meermanscel. Ook de gevallen waar het Openbaar Gebleken is dat fluisteren dan niet deze is geprepareerd met afluisterap- Van de redactie Ministerie regelmatig een poging helpt. Zo bleek in een zaak dat de paratuur. De verdachte wordt gelicht waagt om gedetineerden alsnog gefluisterde gesprekken zelfs beter Den Haag - Een levenslanggestrafte en overgebracht naar het politieheftig te bespioneren. Dat kan op verstaanbaar waren, dan wanneer er heeft een gratieverzoek ingediend. verschillende manieren. hardop gesproken werd. Het beste is bureau om te worden gehoord. Na om direct bij het eerste bezoek tegen afloop wordt hij samen met medever- Hij wil met het oog op dit verzoek Bajestelefoon dachten in een grote cel gezet, zoge- de mogelijkheid krijgen tot resode bezoekers te vertellen dat het Het meest voor de hand liggend is dat cialisatieactiviteiten en reclassemogelijk is dat het gesprek wordt op- naamd in afwachting van transport. men de telefoongesprekken die iemand genomen en beluisterd door justitie. ringscontact. Later blijkt in het proces-verbaal voert vanuit de bajes gaat beluisteren. dat alle gesprekken daarbinnen in Deze worden al standaard opgenomen, Pas op in het parketbusje De dienstdoende beklagcommissie opdracht van de officier van justitie En dan hebben we natuurlijk nog maar de officier van justitie kan de begreep dit verzoek. Zij vindt dat zijn afgeluisterd. het geprepareerde parketbusje. De politie opdracht geven de gesprekken als er kans is op gratie het mogelijke Rechtsbijstand verdachte zit in beperkingen (of vanuit de bajes in een proces-verbaal perspectief op invrijheidsstelling er Een goede advocaat heeft zijn cliënt niet) en hij wordt voor verhoor naar uit te werken. Uiteraard geldt dit niet een recht is op reclasseringscontact natuurlijk op al deze situaties voorvoor de telefoongesprekken met de ad- het politiebureau gebracht. Op de en resocialisatieactiviteiten. In die bereid. Tenslotte is een verdachte vocaat. Die moeten worden vernietigd. terugweg zit hij opeens samen met zin gaat de commissie met de klager wachten met!resocialisatie. Eerst moet n ! oekezijn reken o p o s nooit verplicht om aan zijn eigen vocamee. een medeverdachte in het busje en Toch vinden de meeste advocaten dat d Echter: er is met aan zekerheid errz uitzicht op gratie en we weten t a ge te ra d a a g n f ij o m to t u e a , m veroordeling mee te werken. Dat dat terwijl er beperkingen zijn. De dit nog niet garandeert dat de politie grenzende waarschijnlijkheid geen dat dat maar heel zelden voorkomt. g t rs in won or ee ointernationaal ding, kans viserh le n k t! ij n a m een rechtsbeginagenten spelen op de binnenplaats ze stiekem toch even beluistert. De dat het gratieverzoek zal worden De staatsecretaris heeft in december ij a ik r c t m o o a v o td om inggoede mhele eigen ad Althans daar a, ik wil v op dooren tosel geval to m n toegewezen. r ij te e s d m e en een reden voor nog even eenJtoneelstukje gesprekken tussen de verdachte en is op het 2014 gezegd: ‘Vooropgesteld wordt ie n e in e ll t, e a il rech ef gdie ik wcliënt ijgklager at, zijn zwdat n caom ij ee, ik gedat o v de advocaat vooraf tegen elkaar te zijn advocaat mogen in ieder geval moment zijn beklag doet, Nmompelen dat levenslang gestraft een perspectief m d p ta o e g ik derinen te geen kuitzicht geen p op dit soort ik wilvervoerd e uitzotenwijzen twee eigenlijkNniet nooit als bewijs gebruikt worden en op invrijheidsstelling moet hebben’. ee,samen pre en! op. En dus heeft de enigsituaties r e d n nnen sdirecteur o z u k e b m e p h e t waarschuwen! dat zal vast als de rechter erachter komt dat ze zijn mogen worden, maar van de betreffende PI – vindt a ro nt enheeft Nederland als een van de d beHelaas Ja, ik be wordt mijn eigen advoca r outea ja s e z niemand merken en anders afgeluisterd, kan dat soms zelfs hele de beklagcommissie – het verzoek weinige landen de leuze: levenslang u t e m d, tenzijDe gedetineerde met is levenslang. Tenzij gratie. Maar dat itvoerig riengeweigerd. v w u Sjoerd van Berge Henegouwen is het veel te laat.uEenmaal onderweg verregaande gevolgen voor de zaak recht t ie n de politie bepraat de ene verdachte alles met hebben. gratieverzoek zal dus nog even moeten weten we wel, inmiddels. rdachte is in Maastricht estrafrechtadvocaat
Sjoerd van Berge Henegouwen
Bezoek
Geringe uitzicht op gratie? Dan ook geen hulp
. n: als v kelcentrum in Denk eraa w t e h in bent verdwaald
Treffender dan het op ons visitekaartje staat, kunnen we het niet zeggen:
Van Berge Henegouwen| Advocaten
Als het écht om uw vrijheid gaat!
Bel: 043 35 10 511 (ook pro deo en second opinion). www.vanbergehenegouwen.com |
[email protected]
When the eagle learns to fly Den Haag Young in Prison (YiP) Amsterdam Zorgconcept Monnickendam
20
deBonjo december 2015
CIROC seminar ‘Zicht op de onderwereld’
Politiemethoden tegen het licht gehouden Martin Iwema
Officiële vrijstelling is nodig, zodat de politieman niet zelf strafbaar is. In Frankrijk is regelgeving ontstaan uit concurrentie tussen douane en politie. De grote drugsoperaties werden in Frankrijk aanvankelijk geheel door de douane gedaan.
Utrecht - ‘Zicht op de onderwereld’, zo heette het CIROC-seminar dat onlangs in de Domstad plaatsvond. De bijeenkomst ging vooral over Infiltratie door de politie. CIROC is een afkorting voor Centre For Information and Research on Organised Crime, een samenwerkingsverband tussen WODC (research instituut van het Ministerie van Veiligheid en Justitie) en de universiteiten Maastricht, Utrecht, Rotterdam, en VU Amsterdam. Met 75 deelnemers en nog zo’n 10 sprekers en gespreksleiders achter de tafel , een geslaagd congres, zou je denken. Volle zaal, waarin vooral politierechercheurs uit het hele land. Opvallend genoeg niemand van het Openbaar Ministerie (OM), behalve dan de (middag )spreker, de Procureur Generaal Gerrit van der Burg. De Officieren van Justitie hoeven blijkbaar niet bij te scholen. CIROC brengt WODC-rapporten onder aandacht van politiekader. Daarnaast rechtsvergelijking met andere landen. De politiemannen namen het vooral lijdzaam toch zich. De zaaldiscussie kwam niet echt op gang. Dat wil niet zeggen dat het saai of onzinnig was. In de ochtend spraken twee buitenlandse wetenschappers, Jacqueline Ross, van de University of Illinois en Julie Ayling van de Australian National University in Canberra, de hoofdstad van Australië.
Opvallende zaak
Ross schreef een boek Comparativi
‘Bikies’
Undercover policing, making rules for the gray zone in the United States, Italy, Germany and France. En daar ging het ook over. Ross heeft een achtergrond als assistant US attorney ( openbare aanklager) en weet dus wel waar ze over praat. Een opvallende zaak: in de VS wordt infiltratie als een veel minder op de privacy ingrijpend middel gezien dan bijvoorbeeld afluisteren. In West-Europese landen is dat andersom, vanuit inbreuk op mensenrechten (EHRM) geredeneerd. Het toezicht op infiltratie/undercover activiteiten is
in de VS het geringst bij niet federale (niet-FBI) onderzoeken, en dat zijn de meeste, die op state niveau worden verricht. Uitlokken en celspionage worden in de VS aanvaardbaar gevonden, omdat de crimineel nu eenmaal het risico heeft aanvaard, is de (cirkel)redenatie. Aardig voorbeeld van een undercover politieman in een kleine stad in Texas, die telkens zelfs bewijsstukken plaatste (entrapment). Totdat bleek dat deze politieman inmiddels tien procent van een minderheidsgroepering in het stadje achter
de tralies kreeg. Het systeem van plea bargaining (strafvermindering in ruil voor schuldbekentenis) maakte dat schuld werd bekend aan een gedeelte van de aanklacht, zodat deze ‘successen’ niet door de rechter werden onderzocht En geen advocaat die aan de bel trok. In Duitsland is geen OM toezicht nodig gevonden op dagelijks politieonderzoek, machtigingen zijn pas vereist bij langdurig onderzoek. In Italië is het een ambtsmisdrijf om niet tot onmiddellijke arrestatie over te gaan wanneer een misdrijf voltooid is.
De Australische wetenschapper Julie Ayling benaderde het onderwerp vanuit de regelgeving vooraf, preventie. Zij is onder meer auteur van een publicatie ‘Going dutch?’comparing approaches to preventing organised crime in Australia and the Netherlands. Ayling gaf haar voordracht in september dit jaar al in het Portugese Porto, voor het jaarcongres van de European Society of Criminology voor 1500 man daar. In Australië gaat het bij bestrijding van een georganiseerde misdaad vooral over ‘bikies’ motorbendes. Heel anders dan bij ons eigenlijk. Genoemd werd het standaardwerk van Ronald Clarke, Situation Crime Prevention, dat een grote invloed heeft gehad. Het Nederlandse Anti-Prostitutie (Anti-mensenhandel) beleid door middel van wijkrenovatie en de BIBOBWetgeving, worden in Australië gezien als voorbeeld van effectieve preventie. Vanuit de Australische praktijk werd aangeraden het verbieden van motorbendes na te streven. Dat het Nederlandse OM weinig succes heeft met (deelnemers aan) organisaties veroordeeld te krijgen, werd niet meer aangestipt. Martin Iwema is advocaat in Rotterdam en bestuurslid van Bonjo.
Long Stay Pompe-stichting Vught gaat dicht Van de redactie
lijk open gehouden. De gewone long stayers, die worden waarschijnlijk Vught - Het aantal tbs-gestelden in het eerst verplaatst. Dat het aantal Nederland loopt terug. Dus gaat de tbs-gestelden afneemt, is al een tijdje long stay in Vught dicht. Die in Zee- bekend. We weten ook dat het beleid is land zou dan open blijven. Het moet de afdelingen en zelfs hele vestigingen allemaal vorm krijgen in 2016. te sluiten. Patiënten gaan soms naar een behandelafdeling van een van de andere De Zeer Intensieve en Specialistische klinieken. Maar de echte optelsom dat Zorgafdeling wordt zo lang mogeminder tbs’ers minder long stayers
geeft, is misleidend en neemt een voorschot op de politieke wens afdelingen te sluiten, ongeacht de consequenties voor de patiënten. Een enkele inrichting voor long stayers betekent bijvoorbeeld dat iemand die in die setting bivakkeert en die een second opinion over zijn behandeltraject wil, dat moeizaam zal krijgen. Het is een van de problemen die onder niet de bedoeling zijn dat de kwaliteit ogen gezien moet worden. Het kan van de zorg afneemt door de politieke
Long stay Pompe-stichting Zeeland.
wens te bezuinigen en dus door toko’s te sluiten
Advocatenkantoor Groenendijk strafrechtadvocaten Een specialisme is een eis voor uw strafzaak, dat bieden wij u aan. • Wij houden ons alleen bezig met strafrecht! • Ruim 15 jaar ervaring in het strafrecht! • Alle strafzaken op TOPniveau en Pro deo! • Regelmatig bezoek van onze advocaat aan u! • Wij zijn door het hele land actief ! • Alle acties in overleg met u! Wij nemen graag uw Strafzaak over! Bel ons: 070 427 93 13 of 06 28 09 56 91 en vraag naar Mr. I.A. Groenendijk
Waar kent u ons van? • Haagse Metselmoorden: vrijspraak • Grootste cocaïnevangst ooit in Nederland: vrijspraak • Interpol valse bankbiljetten: vrijspraak • Verduistering geld bij Waardetransport: vrijspraak • 1 Overval + 2x voorbereiding in Westland: taakstraf • Coldcase, mensenhandel/smokkel, moord Rotterdam, • Cocaine in lattenbodem, • Enzovoorts.
21
deBonjo december 2015
Nederland, Duitsland en België versterken gezamenlijke aanpak criminele motorbendes der Steur eerder dit jaar naar de Tweede Kamer heeft gestuurd bleek ook dat twee keer zoveel clubhuizen van motorbendes het voorgaande jaar zijn gesloten of de vestiging is afgewend. Door de integrale aanpak sluit het net zich verder rond de criminele motorbendes: met strafrechtelijk optreden, het opsporen van crimineel verkregen vermogen en bestuurlijk ingrijpen. Daarnaast heeft het OM aangegeven te zullen onderzoeken of een criminele motorbende civielrechtelijk verboden kan worden.
Den Haag - Nederland, Duitsland en België gaan nauwer samenwerken om grensoverschrijdende problemen met criminele motorbendes aan te pakken. Ook in Beneluxverband wordt de aanpak van deze zogeheten outlaw motorcycle gangs (OMG’s) verder versterkt. Dat heeft minister Ard van der Steur van Veiligheid en Justitie onlangs in Luxemburg afgesproken met de Duitse staatssecretaris van Binnenlandse Zaken Günter Krings en de Belgische minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon. De aanpak van grensoverschrijdende problemen met criminele motorbendes vraagt zowel om strafrechtelijke als bestuurlijke maatregelen. Nederland, Duitsland en België hebben daarom afgesproken om voor het einde van dit jaar in kaart te brengen op welke manier bestuurlijke informatie over criminele motorbendes beter met elkaar kan worden gedeeld binnen de geldende regelgeving in de betrokken landen. De bewindslieden hebben verder afspraken gemaakt over de uitwisseling van ervaringen
Cijfers
Sinds de start van de integrale programmatische aanpak van motorbende grensstreken gemakkelijker bestuur- des in 2012 zijn van de 160 lopende met het tegengaan van criminele motorbendes en de opsporing en ver- lijke informatie over criminele bendes en afgeronde opsporingsonderzoeken inmiddels 29 afgedaan met een OMvolging van deze bendes als criminele kunnen uitwisselen. In Nederland afdoening en zijn 215 verdachten treden het Rijk, gemeenten, politie, organisaties. gedagvaard. Van deze verdachten is Openbaar Ministerie (OM) en de Clubhuizen de helft (108) veroordeeld. Daarvan Belastingdienst gezamenlijk op tegen Minister Van der Steur en zijn criminele motorbendes. Het aantal op- hebben 88 een gevangenisstraf opgeBelgische collega van Binnenlandse legd gekregen. In 35 strafzaken is een sporingsonderzoeken met betrekking Zaken Jambon kondigden aan dat ze taakstraf opgelegd en in 8 strafzaken tot criminele motorbendes is opgesamen met Luxemburg het bestaande een geldboete tot 1500 euro. lopen naar ongeveer 160 (peildatum: politiesamenwerkingsverdrag willen juni 2015). Uit de Integrale landelijke aanpassen zodat lokale autoriteiten in voortgangsrapportage OMG’s die Van Bron: Ministerie Veilgheid & Justitie
Het kantoor bestaat uit advocaten met ieder een eigen specialisme: Strafrecht Personen- en familierecht Bestuursrecht Arbeidsrecht Onze aanpak in hoofdlijnen: 1. ken het recht 2. ken het dossier 3. verplaats je in je klant 4. verplaats je in de rechter 5. kies de juiste woorden Wij behandelen alle strafzaken en voeren de verdediging bij alle rechtbanken en hoven in het land. Ook op toevoegingsbasis (pro deo)! Daarnaast staan wij u graag terzijde in procedures bij: • de beklagcommissie • de selectiefunctionaris • de RSJ • de rechter in kort geding Voor meer informatie: Mr. David Penn: 0629179198
[email protected] www.pennbakker.nl Markt 14, 6211 CJ Maastricht
Daar kun je mee thuis komen
Maatwerk werkt in Katwijk Jaap Brandligt Katwijk - Op mijn eindeloze reis door detentie- en na-detentieland kom ik allerlei geslaagde en minder geslaagde projecten tegen. Ik was in Katwijk bij een voorbeeld van een geslaagd project. Een project nazorg ex-gedetineerden. De Stichting Kocon en de gemeente Katwijk werken er in samen. Op een manier die ik op het ogenblik niet zo vaak zie, nu gemeentes zich dikwijls terugtrekken uit actieve betrokkenheid bij de nazorg. Te vaak merken wij bijvoorbeeld dat nazorgambtenaren er niet meer zijn. Dat merken we dan aan het feit dat ons blad terug komt met de mededeling; betrokken medewerker is er niet meer. Maar niets daarvan in Katwijk. Bij binnenkomst word ik ontvangen door een groot comité. Dat is vooral mijn schuld doordat ik twee uur te vroeg was – een mens kan zich vergissen – waardoor ik deel uitmaakte van een overleg waar alle partijen bij betrokken waren. Eigenlijk had ik de afspraak met Albert van der Plas, de projectleider. Nu waren er de twee trajectbegeleiders, de secretaris van de Stichting Kocon en de gemeentelijke coördinator nazorg van de gemeente. Bijna iedereen dus, die bij het project betrokken is. Alleen de case manager ontbrak.
Handel en wandel
Voor mij opvallend is dat zowel Albert van der Plas als de trajectbegeleiders Marijke en Kees een verleden hebben bij justitie. De eerste als directeur van diverse bajesen, de andere twee als piw’ers. Er kan niet gezegd worden dat
Katwijk aan Zee en de Jacobsvlinder uit het logo van Kocon.
ze niet weten hoe de handel en wandel in de Penitentiaire Inrichtingen (PI’s) verloopt. Het begon allemaal in 2011. De gemeente Katwijk start een lokale aanpak voor volwassen ex-gedetineerden. Het is dan een tweejarige pilot. Het wordt een succes, vinden alle betrokkenen. Dus wordt het allemaal structureel. De start valt ongeveer samen met het convenant dat de toenmalige staatssecretaris Albayrak met de Vereniging Nederlandse Gemeenten afsloot en dat ging over de nazorg aan ex-gedetineerden. Het werd toen duidelijk dat de gemeenten daar een taak in kregen en er geld voor kregen. De geldstroom bewoog rond het Katwijkse richting het Veiligheidshuis in Leiden. Maar de Katwijkers hadden daar niet al te veel fiducie in, aangezien het om de bekende vijfslag aan zaken ging die je ter plekke het best kan regelen: identiteitspapieren, onderdak, geld, schulden en zorg. Bovendien komen de mensen van de
Veiligheidshuizen niet in de PI. De Katwijkers wel en dat binnen vijf tot zeven werkdagen. De trajectbegeleiders gaan
is, aan het werk te gaan: nazorg te leveren. Ook gericht op kortgestraften. De resultaten zijn voortreffelijk. Uit het jaarverslag over 2014 blijkt dat van de 33 detenties er bij twee sprake was van recidive. Over de wat langere termijn blijken soortgelijke resultaten. Van maart 2011 tot en met december 2014 zaten er 145 unieke Katwijkers in detentie, waarvan er 12 recidiveerden. Daar kun je mee thuis komen. Exgedetineerden blij, nemen we aan, maar zeker ook de Katwijkse samenleving. Dus is er alle reden voor de gemeente Katwijk om het project voort te zetten. Problemen om nog op te lossen, zijn er ook. Dat zijn knelpunten op het gebied van wonen, werken en dagbesteding van de groep 18- tot 23-jarigen en – en dat is een uitbreiding van de doelgroep – het op stap richting de PI waar de Katwijker leveren van maatwerknazorg aan jeugdizit om na te gaan of er mogelijkheden ge ex-gedetineerden. Maar ongetwijfeld gaan daar ook de schouders onder. met de dan gedetineerde als die buiten
Lina Advocaten S p e ci a l i s t e n i n
strafzaken overleveringsuitleveringscassatiezaken
Venlo • 077 351 10 42 •
[email protected] • www.lina-advocaten.nl
22
deBonjo december 2015
Bezoek zonder Politie past proces-verbaal toezicht, wanneer aan om gang van zaken te mag het? Hof verklaart Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk
verbergen Cem Polat Breukelen - Waar ik mij aan erger zijn mensen die alles wat de politie zegt of opschrijft in twijfel trekken. Waar ik mij echter nog meer aan erger, en zelfs boos over kan maken, zijn agenten die dit in de hand werken en niet de waarheid spreken of opschrijven. Soms druipt het er van af dat een agent niet of niet helemaal de waarheid spreekt of naar waarheid heeft gerelateerd in het proces-verbaal van bevindingen. Onze strafrechtspleging zit echter zo in elkaar dat een burger, maar ook wij als professionele procesdeelnemers, moeten vertrouwen op hetgeen de politie op papier zet. Het is lastig om aan te tonen dat hetgeen zij op papier hebben gezet niet de waarheid is. Immers, zij hebben nou eenmaal gerelateerd dat dat de waarheid is. Bijna altijd wordt hetgeen agenten hebben gerelateerd ook aangenomen door de rechters. Tot grote frustratie van verdachten. In een zaak heeft het Hof Arnhem echter wel aangenomen dat de politie niet (volledig) de waarheid heeft gesproken. Het Hof heeft het Openbaar Ministerie (OM) niet-ontvankelijk verklaard: ECLI:NL:GHARL:2015:7633. Dit gaat ver, omdat het Hof oordeelt dat het OM een cliënt niet mag vervolgen.
De cliënt had in eerste aanleg 3,5 jaar gevangenisstraf opgelegd gekregen ter zake het vervoeren van verdovende middelen. Ondanks deze straf en de omvang van de zaak vindt het Hof dat het belang dat cliënt recht heeft op een eerlijk proces zwaarder wegen dan het belang dat wij als samenleving hebben bij de vervolging en berechting van verdachte.
Stevige tik op vingers
Hiermee krijgt het Openbaar Ministerie en de politie dus een stevige tik op de vingers. Een lange adem is van groot belang in zaken als deze. Wij hebben als verdediging vanaf het begin geroepen dat het proces-verbaal van bevindingen, dat gaat over het moment dat de politie cliënt voor het eerst ziet totdat het moment dat cliënt wordt aangehouden, niet klopte. Er was sprake van een verkapte aanhouding, terwijl er geen redelijk vermoeden van schuld was. Pas in hoger beroep en na minutieuze vergelijking van alle stukken bleek dat het eerder genoemde proces-verbaal twee keer in het dossier zat. Er werd gedaan alsof het hetzelfde proces-verbaal was. Het ‘eerste’ pv bleek te zijn aangepast door de politie, om discussie te vermijden over de vraag of er wel een redelijk vermoeden van schuld en een verkapte aanhouding was toen men overging tot onderzoek aan de persoon van verdachte en de door hem bestuurde auto. Op verzoek
De partners van Guarda: vlr Sanne Schuurman, Jan Kabalt en Cem Polat.
Mr. Jan Kabalt
Mr. Sanne Schuurman
van de verdediging zijn de verbalisanten gehoord bij de raadsheer-commissaris. Eerder was het verzoek om de agenten te horen meerdere malen afgewezen. De agenten konden bij hun verhoren niet aangeven hoe, door wie en waarom de pv’s waren aangepast. Zij schrokken zelf van de verschillen in de pv’s die zij zelf hadden opgesteld en ondertekend.
Zaken verbergen
De verdediging heeft vervolgens bij de zitting, bepleit dat het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk moest worden verklaard en anders dat cliënt moest worden vrijgesproken. Het hof heeft tussenarrest gewezen en geoordeeld dat het noodzakelijk is dat de Rijksrecherche nader onderzoek doet. Uiteindelijk is dit onderzoek verricht door de afdeling Veiligheid, Integriteit en Klachten (VIK) van politie Noord-Holland. De conclusie van het onderzoek is dat nog steeds niet te achterhalen is door wie, wanneer en waarom het procesverbaal is aangepast. Dat terwijl het VIK meerdere agenten van het desbetreffende onderzoek en politiebureau, de teamleider binnen de politie en de officier van justitie had gehoord, alsook digitaal onderzoek in BVH (systeem van de politie) had verricht. Na dit nader onderzoek heeft er nog een laatste zitting plaatsgevonden, waarbij opnieuw bepleit is dat het OM niet-ontvankelijk moest worden verklaard of cliënt anders moest worden vrijgesproken. Het Hof Arnhem verklaart het OM niet ontvankelijk en is daarbij zelfs zo ver gegaan dat zij oordeelt dat ‘de politie doelbewust een proces-verbaal van bevindingen heeft aangepast om de juiste gang van zaken te verbergen. Wie dus echt zeker weet dat een proces-verbaal niet klopt, moet er met zijn advocaat eens goed voor gaat zitten en bespreken wat er niet klopt en wat de strategie als verdediging zal zijn. Cem Polat is advocaat/partner bij Guarda Advocaten.
Mr. Cem Polat
De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) de gedetineerde en de bezoeker en is stuurt ons een bericht met regels om- van belang voor de terugkeer van de trent bezoek zonder toezicht (BZT). gedetineerde in de samenleving
De inhoud daarvan: • BZT is mogelijk als een gedetineerde een aaneengesloten periode van drie maanden in een of meer normaal beveiligde gevangenis(sen) verblijft • BZT draagt volgens de directeur redelijkerwijs bij tot het behoud of het versterken van de banden tussen
• De band tussen de gedetineerde en het bezoek is naar het oordeel van de gevangenisdirecteur hecht en duurzaam. De directeur kan maximaal een keer per maand bezoek zonder toezicht toestaan. Hij bepaalt de duur van het bezoek. BZT vervangt het reguliere bezoekmoment van die week.
De bloem en haar nectar
Alida Ik weet nog dat ik als klein kind een bloem wilde plukken. Enthousiast als ik was rende ik door het bloemenveld waar de bloemen stonden en koos ik er een mooie uit. Toen ik de bloem echter wilde plukken, werd ik lelijk geprikt door de doorns van de bloem waardoor ik teleurgesteld weer thuis kwam, zonder bloem... Weken lang ben ik als kind door dit incident nog bang geweest voor bloemen, totdat mijn moeder vertelde dat de honing die in onze keuken stond een stof was die door de bloem werd geproduceerd. Dat de bloem de nectar maakte en de bijen deze nectar verzamelden om er honing van te maken.
Later in mijn leven heb ik meegemaakt dat ik mensen ontmoette die bij veel mensen bekend stonden als vervelend, opvliegerig of associaal. Eenmaal pratende met de persoon in kwestie echter, bleek dat het allemaal niet zo erg was en dat ik zelf de persoon juist als vriendelijk en fijn in de omgang ervaarde. Ik begon in te zien dat mensen net als bloemen zijn. ‘ Wanneer je geprikt wordt door iemands doorns’, heb ik toen gezien, ‘probeer dan niet nog harder in de steel te knijpen om de bloem te plukken. Want de doorns zullen je dan nog harder prikken. Nee, probeer in elke mens de goedheid te zoeken, zoals de bij in elke bloem de nectar kan vinden. Want alhoewel de nectar soms diep in de bloem zit, elke bloem heeft nectar.’
T 0346 25 00 42
J. Kabalt | S. Schuurman | C. Polat | A. Ouwejan | H. Peters | P. Hoogstad | A. Quak | D. Kops | J. Nagtegaal Straatweg 43, 3621 BH Breukelen. T 0346 25 00 42,
[email protected], www.guarda-advocaten.nl
23
deBonjo december 2015
HIDDEMA
BOEKBESPREKING
Hier geen propaganda! Wat volume heeft hoeft zichzelf niet op te blazen
Jonge criminelen die volwassen worden Amsterdam - Het is een bekende opvatting dat jonge criminelen ’er wel overheen groeien’ als ze ouder worden en erin slagen werk, woongelegenheid en een partner te vinden. Cijfers die de ontwikkeling van jonge delinquenten in beeld brengen ondersteunen deze opvatting voor een deel. Diezelfde cijfers laten echter ook zien dat sommige criminelen die met delinquentie begonnen in de late kindertijd of adolescentie tot ver in de volwassenheid delicten blijven plegen. En het gebeurt ook dat jongeren pas na de adolescentie, op jongvolwassen leeftijd, een criminele carrière starten.
van crimineel gedrag of een toename in ernst van de delicten kunnen verhinderen. Juist met betrekking tot deze beschermende factoren blijkt nader onderzoek nodig omdat de huidige studies zelden factoren opleveren die tot in de latere volwassenheid ‘werkzaam’ zijn.
Met de komende feestdagen tijd om een extra boek te lezen
Compleet boek over nazorg Jaap Brandligt
Rijping van de hersenen
Een belangrijk thema in het boek is de vraag of een achttienjarige wel in alle opzichten In ‘Jonge criminelen die volwassen als volwassene kan worden’ presenteren Rolf Loeber, worden beschouwd. Machteld Hoeve, Wim Slot en Het is immers bekend Peter van der Laan internationale en dat de rijping van de Nederlandse onderzoeksgegevens hersenen pas later, die de ontwikkeling van deze jonge op jongvolwassen leeftijd voltooid delinquenten in kaart brengen. Bij de wordt. Dit betekent dat planningstotstandkoming van het boek werkten vaardigheden en het vermogen impulzij samen met de Amerikaanse studie- sen te beheersen bij sommige jonge groep From Juvenile Delinquency to mensen nog niet optimaal ontwikkeld Adult Crime. De onderzoeksgegevens zijn. Dat kan de kans vergroten dat hebben betrekking op risicofactoren ze tot crimineel gedrag overgaan. Dit zoals een gebrekkige zelfcontrole, inzicht heeft in Nederland tot een psychische stoornissen, drugsgebruik, wetswijziging geleid die het mogelijk een vroege start van crimineel gedrag maakt om bij jongvolwassenen van en het wonen in een achterstands18 tot 23 jaar het jeugdstrafrecht toe buurt. Daarnaast is er aandacht voor te passen: het adolescenten strafrecht. sekseverschillen. Ook komen factoren Loeber en zijn medeauteurs alsook de aan bod die een verdere ontwikkeling auteurs van de afzonderlijke hoofd-
T 043 321 30 31 of 06 53 19 95 91 T 020 6 38 43 32 www.mrhiddema.nl
[email protected]
stukken hebben een enorme prestatie geleverd met het bijeenbrengen van onderzoeksresultaten die een nader licht werpen op een levensfase die van cruciaal belang lijkt te zijn als het gaat om het beëindigen, verdergaan of zelfs het aanvangen van crimineel gedrag. 440 pagina’s, Prijs: € 89.00, Uitgeverij SWP Amsterdam, ISBN 9789088506000
Amsterdam - Onder de redactie van Jaap van Vliet is een compleet boek verschenen over allerlei aspecten van nazorg. De titel is ‘De recidivist als medeburger’. Het hele scala van gemeentelijke verantwoordelijkheden tot hoe het in Noorwegen gaat met de terugkeer van gedetineerden komt aan de orde. Diverse hooggekwalificeerde auteurs hebben het over het handhaven van de openbare orde, over effectief en juist handelen, over hoe moeilijk het is om terug te keren. Natuurlijk ook de terugkeer van zedendelinquenten en COSA, over enkelbandjes, over dader-/slachtoffercontacten. Je kunt het zo gek niet bedenken of het komt aan de orde. Het boek is actueel, omdat op het ogenblik de vervroegde invrijheidsstelling lijkt te verdwijnen, de fasering onder druk staat, enkelbandjes niet door de Eerste Kamer kwamen. Er moet bezuinigd worden. Gaat dat dan ten koste van de gedetineerden?
Omissie
We weten dat een behoorlijk aantal gedetineerden recidiveert. Ook dat legt druk op de nazorg. Die moet ervoor zorgen dat de kans op recidive klein is. In dit nummer van deBonjo is te lezen hoe een gemeente als Katwijk dat aanpakt. Wellicht een model voor andere (kleinere) gemeenten.
Daarmee is wel een omissie in het boek aan de orde. En die omissie is dat het werk van de vrijwilligersorganisaties die van Bonjo lid zijn, maar ook Exodus, Gevangenenzorg Nederland en Humanitas buiten het gezichtsveld van de auteurs zijn gebleven. Klaarblijkelijk spelen die – met COSA als uitzondering – geen rol in de ogen van de auteurs. Dat lijkt voor een herdruk een niet te missen aanvulling. Verder een helder boek. Een beetje droog. Behoorlijk wetenschappelijk. Je moet wel in de materie geïnteresseerd zijn. Maar dat mag van vele van onze lezers op al die niveaus verwacht worden. Jaap van Vliet De recidivist als medeburger 200 pagina’s Prijs £ 29,90 BV Uitgeverij SWP Amsterdam ISBN 978 90 8850 579 9 NUR 740
Mr Nunnikhoven staat voor uw zaak! Advocatenkantoor Nunnikhoven Gasthuisring 1-09 5041 DP Tilburg T 013 535 10 98 F 013 762 00 97 M 06 27 01 33 02
24
deBonjo december 2015
COLUMN Sidney Smeets
Zwijgplicht Onlangs werd ik benaderd door de moeder van een cliënt. Zij was gebeld door de politie die haar verteld had dat ze als getuige op het bureau moest verschijnen. Omdat mevrouw de indruk had dat er weinig te kiezen viel, had zij ook netjes een afspraak gemaakt. Op mijn advies is die afspraak vervolgens onmiddellijk afgeblazen: niemand is verplicht een verklaring af te leggen tegenover de politie. Zoals het voorbeeld duidelijk maakt, bestaan daar veel onduidelijkheden over. Dit niet in de laatste plaats omdat agenten er een handje van hebben u de indruk te geven dat u verplicht zou zijn te verschijnen. Dat is echter niet zo. Als getuige kunt u uitsluitend door de rechter-commissaris gedwongen worden op te komen dagen. De rechter zal u eerst oproepen. Als u niet verschijnt, ontvangt u een dagvaarding en in het uiterste geval zal de politie u van uw bed lichten. Die mogelijkheden heeft de recherche echter niet. Eenmaal als getuige bij de rechter-commissaris verschenen, bent u niet altijd verplicht te verklaren. Onder omstandigheden komt de getuige een zogenaamd verschoningsrecht toe. Dat is bijvoorbeeld het geval als u zelf verdachte bent. Het verschoningsrecht lijkt in dat geval heel erg op het zwijgrecht dat u als verdachte ook bij de politie toekomt. Maar ook als u geen verdachte (meer) bent kan het heel goed zijn dat u toch een verschoningsrecht heeft. Het meest duidelijk is dat voor voormalige verdachten. Dat uw zaak inmiddels is afgedaan wil nog niet noodzakelijkerwijs zeggen dat u geen verschoningsrecht meer heeft. U zou uzelf immers opnieuw kunnen belasten, en in het geval van bijvoorbeeld een sepotbeslissing zou de vervolging dan opnieuw kunnen starten! Ook kan het zijn dat bij een vrijspraak uw verklaring tot een herzieningsverzoek ten nadele gaat leiden. Dat is overigens nog niet gebeurd, maar is sinds kort wel een reële mogelijkheid. Het kan ook zo zijn dat u een bijzondere relatie met de verdachte in een strafzaak heeft waardoor u een verschoningsrecht toekomt. Zo hoeft u niet te verklaren over directe familie tot in de derde graad. U kunt dus bijvoorbeeld niet verplicht worden te verklaren over uw ouders of broers en zussen. Advocaten hebben natuurlijk ten aanzien van hetgeen hen als advocaat wordt toevertrouwd een verschoningsrecht, maar ook medici en geestesverzorgers zoals priesters of imams kunnen niet worden verplicht te getuigen over hetgeen hen in vertrouwen is gezegd. Strikt genomen zal de rechter-commissaris steeds per vraag beoordelen of ten aanzien van de beantwoording een verschoningsrecht bestaat. Mocht de rechter-commissaris dat verschoningsrecht niet erkennen dan is het noodzakelijk daarover overleg te hebben met een advocaat. U kunt zich immers tijdens het verhoor laten bijstaan. De consequenties van zwijgen waar u volgens de rechtercommissaris verplicht bent te spreken kunnen overigens ernstig zijn. De rechter kan u gijzelen, hetgeen betekent dat u net zolang wordt vastgezet tot u bereid bent alsnog te verklaren. Het is overigens verstandig u op een verhoor altijd goed voor te bereiden waar het uw rechten en plichten betreft. Zwijgen is per definitie verstandiger dan liegen. Als u op een leugen betrapt wordt, kan de rechter-commissaris immers besluiten u te beëdigen en vervolgens een proces-verbaal op te maken wegens het plegen van meineed, een overigens ernstig strafbaar feit. Kort samengevat is het dus van belang dat u weet dat u bij de politie nooit verplicht bent te verklaren, niet als verdachte maar ook niet als getuige. Bij de rechter-commissaris kan dat anders zijn, maar blijven er talloze redenen denkbaar waarom u mogelijk het recht heeft u te verschonen. Bij twijfel kunt u het beste altijd een advocaat raadplegen. Met vriendelijke groet, mr. S.F.J. Smeets, advocaat bij Spong Advocaten.
Eén getuige is géén getuige
Mariska Pekkeriet en Anneke Foppen Zwolle - In het Nederlandse strafrecht is voor een bewezenverklaring van een strafbaar feit noodzakelijk dat er twee wettige bewijsmiddelen zijn die het vermeende strafbare feit bewijzen. Eén van de in de Wet opgesomde bewijsmiddelen is de verklaring van een getuige. De verklaring van één getuige is onvoldoende om tot de bewezenverklaring van een strafbaar feit te komen. Dit is anders wanneer die ene getuige een beëdigde opsporingsambtenaar is. Hoe met de getuige in een strafzaak om te gaan, is afhankelijk van de hoeveelheid belastende of ontlastende getuigenverklaringen, de betrouwbaarheid van de getuigenverklaringen en de proceshouding van de verdachte. De getuige in een strafzaak zal in eerste instantie vaak een verklaring afleggen bij de politie. Als daarvan geen sprake is, en de verdachte weet dat een bepaalde getuige zinvol kan verklaren over de zaak, kan de verdachte zelf – eventueel in een later stadium – de getuige (laten) oproepen om gehoord te worden, ofwel door de politie, ofwel door de rechter(-commissaris). In het geval dat een getuige eerder in de strafzaak is gehoord door de politie, kan een verdachte zo’n getuige laten oproepen door de Officier van Justitie om tijdens de zitting te worden gehoord door de rechtbank. Ook kan een verdachte de
BEL BONJO GRATIS!
0800 3334446
rechtbank verzoeken om een getuige te laten horen door de rechter-commissaris. Daarnaast is het voor een verdachte mogelijk om een getuige mee te nemen naar de zitting én kan de verdachte of diens advocaat, ‘de verdediging’, voorafgaande aan de zitting eventuele getuigen opgeven aan de rechtbank om te laten horen. Op deze wijze kan de verdediging een getuige ofwel een – voor de verdachte ontlastende – verklaring laten bevestigen, ofwel een voor de verdachte belastende getuige kritisch bevragen over diens eerder afgelegde verklaring.
Noodzaakcriterium
Of de Officier van Justitie of rechter het verzoek van de verdediging tot het horen van getuigen ook daadwerkelijk toewijst, is onder meer afhankelijk van de maatstaf die wordt gehanteerd bij de beoordeling van het verzoek om getuigen te horen. Op het moment dat het verzoek tot het horen van getuigen uiterlijk 10 dagen voorafgaande aan de zitting wordt
gedaan aan de Officier van Justitie of rechter óf wanneer een getuige wordt meegenomen naar de zitting, dan is de maatstaf van het verdedigingsbelang van toepassing. Dit houdt in dat de rechter het verzoek beoordeeld aan de hand van de vraag of de verdediging op één of ander wijze belang kan hebben bij het horen van de desbetreffende getuige. Op het moment dat het verzoek later wordt gedaan, bijvoorbeeld tijdens de zitting, dan is het noodzaakcriterium van toepassing. In dat geval zal de rechter het verzoek beoordelen aan de hand van de vraag of het horen van de getuige van belang is voor het onderzoek en de waarheidsvinding. Een getuigenverklaring kan een strafzaak maken of breken. Het is daarom belangrijk dat op een goede en strategische wijze wordt omgegaan met (het horen van) getuigen en getuigenverklaringen. Anneke Foppen en Mariska Pekkeriet zijn advocaten bij Dommerholt Advocaten in Zwolle.
‘It always looks impossible, until it’s done.’ Meer dan 15 jaar toewijding aan de beste verdediging in strafzaken. ‘Er zijn maar weinig advocaten, die een rechter zo goed kunnen overtuigen. Als mr. Roelse pleit, is de hele zaal muisstil. Wat maakt deze advocaat een indruk.’ mr. Jillis Roelse | Advocaat in strafzaken | t: 06-55555288 | e:
[email protected]
————
CMYK
BONJO BAJES KRANT · 103x80
25
deBonjo december 2015
Wij werken onafhankelijk Nijmegen - Elke vrijdagmiddag is er juridisch spreekuur voor gedetineerden in PI Arnhem Zuid. U kunt terecht voor informatie en advies over uw recht binnen en buiten de muren. Het spreekuur wordt gehouden door studenten van de Radboud Universiteit. Wij werken onafhankelijk en het spreekuur is vertrouwelijk.
Van studenten van de Radboud Universiteit van Nijmegen kregen wij het verzoek hun spreekuur onder de aandacht te brengen. Al sinds januari vorig jaar werken ze in de Penitentiaire Inrichting Arnhem Zuid. Daar hebben ze inmiddels een vaste plaats gekregen, maar ze zijn nog niet echt algemeen bekend geworden. Hun spreekuur Rechtshulp is te vergelijken met de Juridische Spreekuren in Utrecht en Amsterdam.
De strafzaak blijft bij uw advocaat. Maar daarnaast blijven meestal vragen over. In de inrichting zijn veel vragen over arbeid, arbeidsongeschiktheid,
promoveren en degraderen, verlof en in het algemeen de huisregels. Wat het strafrecht betreft, kunt u met vragen terecht over bij voorbeeld de reclasse-
Tista Bobbink
ring, strafovername uit het buitenland, een maatregel die u is opgelegd, lijfsdwang en gratie. Ook buiten de inrichting spelen kwesties, zoals: huur, een geschil met een verzekeraar of bank, beslaglegging op uw bezittingen of openbare verkoop, huwelijk, schulden, of een contract dat u heeft gesloten. U vindt ons in het RIC-lokaal op vrijdagmiddag. Een afspraak maakt u met een verzoekbriefje, waarop u het juridisch spreekuur aankruist. Dan krijgt u van uw afspraak bericht. Vraag ook naar ons bij de Gedeco. Tista Bobbink is voorzitter Rechtshulp.
Het team van Rechtshulp: vlnr staand: Yori, Eline en Louise; zittend vlnr: Yosca, Annet en Tista.
PLASMANADVOCATEN.NL 0206731548
Experiment met forensische pleegzorg
Amsterdam – In de hoofdstad wordt geëxperimenteerd met pleegzorg voor jongens die met justitie in aanraking zijn gekomen. Jonge verdachten worden tijdens de voorlopige hechtenis niet opgesloten in een jeugdgevangenis, maar krijgen de kans om drie maanden in een pleeggezin te wonen. Het gaat om een pilot van de organisatie Spirit in samenwerking met het ministerie van Veiligheid en Justitie. Vanwege het succes wordt de pilot verlengd tot eind van dit jaar. Een speciaal opgeleid pleeggezin zorgt maximaal drie maanden voor de opvang van een minderjarige verdachte. Psychologen, reclassering en ander hulpverleners zijn direct betrokken bij
Raadhuisplein 9A 5258 BJ Berlicum Telefoon 073 5034543 Telefax 073 5032520 www.giebels-advocaten.nl Vestigingen in Berlicum en Boxtel
het pleeggezin. De kinderrechter moet bepalen welke jongeren in aanmerking komen voor dit project. De organisatie Spirit zocht naar alternatieven voor opsluiting, omdat uit onderzoek blijkt dat jongeren tussen de 12 en 16 jaar vaak negatief worden beïnvloed tijdens hun verblijf in de jeugdgevangenis. Soms zitten jonge verdachten maanden vast in afwachting van hun proces. De Universiteit van Amsterdam doet onderzoek naar deze alternatieve vorm van opsluiting en de eerste resultaten zijn positief. ’Jongeren zijn meer gemotiveerd voor de hulp die wordt geboden, ze vertonen minder probleemgedrag en de ouders ervaren minder opvoedstress,’ aldus pilot-leider Ellen Eltink van organisatie Spirit. Bron: EenVandaa.
• penitentiair recht • strafrecht • arbeidsrecht • (echt)scheidingen en alimentatie • jeugdrecht • overige personen- en familierecht • civiel recht • huurrecht • sociale zekerheid • psychiatrisch patiëntenrecht (BOPZ)
26
deBonjo december 2015
COLUMN Kitty Oomen
Ordemaatregelen en disciplinaire sancties Ook binnen de Penitentiaire Inrichting kunnen er maatregelen en straffen worden opgelegd. Mogelijk hebt u het al eens aan den lijve ondervonden. De directeur is op basis van de Penitentiaire beginselenwet verantwoordelijk voor de orde en veiligheid in de inrichting. Welke sancties mag de directeur aan u opleggen en wat kunt u hiertegen doen? Ordemaatregel. Een sanctie kan bestaan uit een ordemaatregel of een disciplinaire straf. In geval van een ordemaatregel is het niet vereist dat u zelf de regels hebt overtreden. Het betreft een maatregel gericht op bescherming van de gedetineerden zelf of om de orde en veiligheid binnen de inrichting te herstellen. Dit kan bijvoorbeeld na een ruzie tussen medegedetineerden, waardoor een recreatieruimte tijdelijk wordt gesloten. Ook is plaatsing in een afzonderingscel mogelijk. Een dergelijke uitsluiting of plaatsing mag in eerste instantie maximaal 14 dagen duren. Disciplinaire straf. Een disciplinaire straf kan worden opgelegd indien je zelf een strafbaar feit hebt gepleegd in de PI. De directeur kan hiervan aangifte doen bij de politie, maar de directeur kan ook alleen een disciplinaire straf opleggen. De directeur kan de navolgende straffen opleggen: • opsluiting in een strafcel (ten hoogste 14 dagen); • ontzegging of beperking van bezoek (maximaal vier weken); • uitsluiting deelname activiteiten (maximaal twee weken); • weigeren, intrekken of beperken eerstvolgend verlof; • opleggen geldboete. De straf kan geheel of gedeeltelijk voorwaardelijk worden opgelegd. De proeftijd bedraagt ten hoogste drie maanden. Omgekeerd is het ook mogelijk om een onvoorwaardelijke sanctie om te zetten naar een voorwaardelijke sanctie. Alvorens de directeur aan u een maatregel of straf oplegt dient u te worden gehoord. De beslissing wordt vervolgens schriftelijk aan u medegedeeld. Op de beschikking staat tevens de mogelijkheid tot beklag vermeld. Beklag en beroep Indien de directeur maatregelen heeft genomen waarmee u het niet eens bent, dan kunt u hiertegen beklag instellen (eventueel gevolgd door beroep). Beklag dient u in te stellen binnen zeven dagen bij de beklagcommissie van de Commissie van Toezicht. In eerste instantie zal er getracht worden om te bemiddelen tussen u en de directeur. Indien dit niet slaagt, volgt een beslissing van de Commissie. Indien u daarna nog niet tevreden bent over de uitkomst, dan kunt u in beroep bij de beroepscommissie van de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ). Het is niet altijd eenvoudig om zelf de weg te vinden binnen de beklagprocedures van de inrichting. U doet er dan goed aan om een advocaat in te schakelen. Een advocaat is u graag van dienst bij het instellen van beklag. Zo kan uw advocaat tevens vragen de tenuitvoerlegging van de beslissing geheel of gedeeltelijk te schorsen in afwachting van de uitspraak op het beklag. Let hierbij wel goed op de termijnen en stel zo nodig zelf tijdig schriftelijk beklag in.
Kitty Oomen, strafrechtadvocaat bij Oomen Van der Putten Advocaten, 06-24 87 44 00.
O O M E N VA N D E R P U T T E N ADVOCATEN
mr. Kitty Oomen strafrechtadvocaat 06 24 87 44 00
mr. Daniëlle van der Putten familierechtadvocaat 06 28 25 90 06
Oomen Van der Putten Advocaten 013 737 02 36 www.oomenvanderputten.nl Strafrecht | Familierecht | Jeugdrecht | Bestuursrecht | Huurrecht | Arbeidsrecht
Agent te bezopen om anti-alcoholprijs in ontvangst te nemen Fort Lauderdale - Michael Szeliga, een agent uit de Amerikaanse staat Florida, verscheen compleet beschonken op een Mothers Against Drunk Driving-bijeenkomst, waar hij een prijs zou ontvangen voor zijn inzet tegen alcohol en dronkenschap in het verkeer. Hij zou zelfs dronken naar de bijeenkomst zijn gereden. Szeliga ontkent dat hij zelf naar de bijeenkomst in Fort Lauderdale was gereden, en houdt vol dat hij maar één of twee drankjes had genoten. Zodra hij het gebouw binnenstapte, zagen zijn collega’s echter
direct dat hij straalbezopen was, niet meer recht kon lopen en naar drank stonk. Szeliga werd direct teruggestuurd naar zijn hotelkamer en miste daardoor de bijeenkomst én de uitreiking van zijn anti-alcoholprijs. Later bleek dat de agent in de ochtend al aan het drinken was geslagen, nadat hij vroeg weg was gegaan van de Drinking Under Influence-handhavingstraining, omdat hij vond dat die training niet meer relevant was, gezien hij tot detective zou worden gepromoveerd.
Whisky
Hoewel hij nog dienst had, goot hij
zichzelf vol met whisky en cocktails in het zwembad van het hotel. Toen er een brandalarm afging later in de avond strompelde Szeliga de gang op in niets meer dan zijn ondergoed. Ook werd een fles whisky in zijn auto aangetroffen op de dag van de conferentie. Na het incident werd Szeliga één dag betaald geschorst en hij moest een schriftelijke verontschuldiging indienen bij zijn leidinggevenden. Zijn promotie tot detective leed echter niet onder het voorval en nu werkt hij als detective op de afdeling misdaad tegen kinderen, volgens de Amerikaanse radiozender WFLA.
Uitslag onbekend in Homeless World Cup
Exgedetineerden gingen er flink in tegen FC Rebellen Van de redactie Amsterdam - Het is al weer even geleden, maar op 17 september gebeurde het op het Museumplein in de hoofdstad. Een team van (ex) gedetineerden nam het op tegen de FC Rebellen. De Rebellen waren oud-profvoetballers met heel veel levenservaring. Zoals rebellencoach John de Wolf, een markante voetballer. Verder Andy van der Meijde en Glenn Helder, twee voetballers die een boeiende carrière achter de rug hebben. En Luc Nilis bijvoorbeeld. En Regilio Vrede, allemaal bekende namen. De wedstrijd vond plaats tijdens de Homeless World Cup, waar 500 spelers, veel dak-en thuislozen, uit 24 landen, tegen elkaar speelden met uiteindelijk de Mexicaanse mannen en vrouwen als winnaar. De wedstrijd van de ex-gedetineerden was een aparte wedstrijd op zich. Het team van (ex) gedetineerden werd namelijk beloond voor hun positieve gedrag door via het landelijke project ‘voetbal als reintegratiemiddel’ afscheid te nemen van hun oude leventje.
Eindstand onbekend
De eindstand is nooit bekend geworden van de wedstrijd van onze (ex)gedetineerden. Maar er zijn veel doelpunten gemaakt. John de Wolff probeerde vals te spelen, maar Roelof Luinge, de scheidsrechter van het eeuwig rechtvaardige, hield hem kort. Die kenden elkaar vast uit elkaars verleden. De FC Rebellen hadden het niet eenvoudig tegen de (ex)gedetineerden die voetbaltechnisch wel minder waren dan de wat corpulente ex-voetballers, maar die er flink ingingen. Het werd een echt
gevecht. Waarschijnlijk wonnen de ex-voetballers, maar de ex-gedetineerden lieten blijken zich de echte winnaars te voelen. Een feest om te herhalen. Complimenten aan Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) dat die erin geslaagd is een team van (ex) gedetineerden op de been te brengen. Volgend jaar zal er wederom een speciale wedstrijd worden gespeeld voor jongens die daadwerkelijk afstand willen nemen van de criminaliteit middels ‘voetbal’. Waar? Dat blijft nog een verrassing. Voorlopig was dit een leuk feestje.
27
deBonjo december 2015
Gedetineerde moet verzekeringskosten terugbetalen, logisch
Bij BAKboord hulp van het begin tot het einde
Een dure mep!
Mr. W.R. Hagen Heerhugowaard - Op een tamelijk warme namiddag meldden twee vrijwilligers van Juradi zich bij de ingang van de Penitentiaire Inrichting (PI) in Heerhugowaard. Na de nodige formaliteiten namen ze de spreekkamer in gebruik en kwam ook Ben* binnen. Ben had ons verzocht langs te komen, want hij zat met een probleem. Ben hield van een borrel en had tijdens een kroegentocht een mep uitgedeeld aan een medebezoeker. Die laatste had de klap met zijn neus en bovenkaak opgevangen en had als gevolg daarvan een gebroken neus opgelopen en was tevens een paar tanden kwijtgeraakt. Een beste mep dus. Het slachtoffer had geen gevoel voor humor, althans had er de lol niet van ingezien en dus aangifte gedaan. Reden waarom Ben tijdelijk ‘binnen’ zat. Wij kwamen echter niet voor zijn strafzaak, maar Ben’s probleem had wel met dit voorval te maken. Ben had namelijk een brief ontvangen van de zorgverzekeringsmaatschappij van
Stichting Juradi is een vrijwilligersorganisatie van juristen en laatstejaars rechtenstudenten die, in de kop van Noord-Holland, zowel binnen de P.I.’s als daarbuiten (bij de veiligheidshuizen in Alkmaar en Hoorn) gratis juridisch advies geeft aan (ex)gedetineerden. Binnen de P.I.’s en bij de veiligheidshuizen doen we dat op afspraak. Voor meer informatie: zie www.juradi.nl het slachtoffer. In de brief lieten ze Ben weten dat er nogal wat kosten waren gemaakt voor het repareren van de neus en het gebit en dat ze dat geld graag van hem terug wilden ontvangen. Ben was natuurlijk niet blij met de brief en vond eigenlijk dat hij al genoeg gestraft was door de gevangenisstraf die hem was opgelegd. Bovendien was zijn slachtoffer verzekerd tegen ziektekosten en had die dus geen financiële schade geleden, zo vond Ben.
Logisch
In dit geval hebben de vrijwilligers
van Juradi aan Ben uitgelegd dat zijn straf het gevolg was van het feit dat hij iets had gedaan wat niet mocht (mishandelen), maar dat daarmee de gevolgen van zijn ‘mep’ nog niet ongedaan waren gemaakt. Het klopte natuurlijk dat zijn slachtoffer (gelukkig goed) verzekerd was. Maar het was nu juist die verzekeringsmaatschappij die de kosten had moeten betalen. Omdat die kosten het gevolg waren van het verwijtbare gedrag van Ben wilden ze die euro’s van Ben terug hebben. Na deze uitleg zag Ben daar de logica ook wel van in. Alleen kon hij op dat moment die schuld niet voldoen. Gelukkig hoefde Ben nog maar een korte periode in de PI te verblijven en had hij ook zijn baan niet verloren. Wij hebben Ben natuurlijk geholpen door contact op te nemen met de maatschappij en een betalingsregeling voor hem te treffen, die zou ingaan zodra Ben weer ‘buiten’ was. Ben*, niet zijn echte naam. Mr. W.R. Hagen is van de Stichting Juradi.
Wil je bezoek, een luisterend oor? Bel Bonjo gratis 0800 333 44 46
Haag bestaat uit enthousiaste vrijwillige coaches en begeleiders die uitstekend de weg weten op de banenmarkt in de Haagse regio. Daarnaast weten wij hoe lastig het kan zijn voor exgedetineerden om weer een plaats te vinden op de arbeidsmarkt. Met onze kennis van en ruime ervaring in het coachen kunnen wij mensen effectief ondersteunen in hun zoektocht naar werk. En het lukt vaak om voor iemand een passende functie te vinden. We halen behoorlijk wat uit de kast om jou Solliciteren is lastig met een detensuccesvol te laten zijn. Zo bieden we tieverleden, want er is geen positieve jou een meerdaagse sollicitatiecursus, Verklaring Omtrent Gedrag (VOG). individuele hulp bij het maken van een Bij BAKboord Den Haag weten we dat goed CV of een introductiegesprek bij onderhand. BAKboord Den Haag helpt een mogelijk werkgever. In een perex-gedetineerden in de regio Haaglan- soonlijk begeleiding zoeken wij samen den bij het vinden van betaald werk. met jou naar antwoorden op vragen als Of bij het vinden van een opleiding wie ben je, wat kan je en wat wil je? als dat nodig is. BAKboord Den Haag De vrijwilligers van BAKboord Den heeft in de loop der jaren een stevig Haag staan graag voor je klaar. Maar netwerk opgebouwd van werkgevers, wij verwachten ook iets van jou. Net organisaties en instanties die ook zoals een hardloper uiteindelijk zelf graag meehelpen bij de zoektocht naar zijn wedstrijd moet winnen, zo moet een geschikte baan of opleiding. De een sollicitant er uiteindelijk zelf voor coaches en begeleiders van BAKboord zorgen dat hij een baan krijgt. Dat helpen werkzoekenden van begin tot een coach daarbij een belangrijke rol eind bij het vinden van geschikt werk. speelt mag duidelijk zijn. Dus…als jij bereid bent om die baan te vinden en Zoektocht te krijgen, dan zorgt BAKboord dat jij Gedetineerden die binnen drie maanalle ondersteuning krijgt die daarbij den vrijkomen, in de regio Haaglanden nodig is. (gaan) wonen en heel gemotiveerd zijn om te werken, komen in aanmerking Project BAKboord, werkbemiddeling voor een traject bij BAKboord Den voor ex-gedetineerden Haag. Ook is het van belang dat je niet Den Haag: 06 44 29 30 03. Maandag verslaafd bent of zware psychiatrische t/m vrijdag tijdens kantooruren. begeleiding nodig hebt en dat je legaal www.bakboorddenhaag.nl in Nederland bent. BAKboord Den Gratis nummer Bonjo 0800 333 44 46 Den Haag - Bijna vrij en straks terug naar Den Haag? Je zit nu nog vast, maar je komt straks vrij. De kans is groot dat je je leven weer op de rails wilt krijgen. Een dak boven je hoofd is van belang, je zorgverzekering moet weer worden geactiveerd, je hebt een geldig ID-bewijs nodig en ga zo nog maar even door. Om dit alles te kunnen regelen is geld nodig. En daarmee dus een betaalde baan. BAKboord Den Haag ondersteunt hierbij.
28
deBonjo december 2015
Leesclub eens in de twee weken bijeen
De Rooyse Wissel pakt laaggeletterdheid aan Jaap Brandligt Oostrum - Het is een heel eind weg. De Rooyse Wissel in het plaatsje Oostrum in Limburg. Op een afgelegen terrein. Steeds weer verbaas ik me erover hoe ver weg klinieken en gevangenissen van de bewoonde wereld af liggen. Waar ooit (koepel)gevangenissen midden in de stad stonden, zichtbaar waren en dus onderdeel uitmaakten van de levende wereld, moet je er nu op grote afstand heen. Voor relaties van gevangenen en tbs’ers niet ideaal, maar ja dat is de nieuwe wereld. Ik was op bezoek bij Jan Geraads, bibliothecaris bij De Rooyse Wissel, een tbs-kliniek. En had een zeer leerzaam gesprek waarbij Floor Keijsers, de communicatieadviseur bij De Rooyse Wissel mee aanzat. En waar Pieter (niet zijn echte naam) bij aanwezig was. Pieter is een van de patiënten van de kliniek. De aanleiding voor mijn lange reis naar Oostrum was een artikel dat ik onder ogen kreeg waarin verteld werd dat Ronald Giphart bij De Rooyse Wissel op bezoek was geweest voor een soort clinic waar hij met de bewoners daar bezig was geweest met lezen en schrijven. Dat intrigeerde me omdat ik het hartstikke waardevol vind dat er in gevangenissen en klinieken aan kunst en cultuur gedaan wordt. Mijn poging om met Giphart in gesprek te raken en daarna nog eens met de kliniek, lukte niet helemaal doordat Giphart er geen behoefte aan had. Dus deed ik het met Geraads en Keijsers. Daar heb ik geen spijt van gehad.
Laaggeletterden
Zo rond of in 2013 was er een landelijk project, gericht op laaggeletterd-
Een kijkje in de bibliotheek van De Rooyse Wissel. Bezig met Giphart in een keur van leeswerk.
heid. De voorzitter ervan was onze prinses Laurentien. Er zijn ongeveer 1,1 mil- joen laaggeletterden in Nederland. En dat moest veranderen. De provincie Limburg stelde vast dat er in de eigen provincie geworsteld wordt met laaggeletterdheid en stak haar nek uit om daar wat aan te doen. Nou doen provincies zelf nooit zo veel. De openbare bibliotheken werden er mee belast. Biblionu, de openbare bibliotheek van Venray, meldde zich bij De Rooyse Wissel om het project speerpunt geletterdheid daar vorm te geven. De kliniek reageerde er enthousiast op en ging aan de gang. Jan Geraads was – hoewel oorspronkelijk leraar Nederlands – niet meteen voldoende gewapend met vaardigheden en kennis om aan de knoppen van het project te zitten. Hij ging dus op cursus daardoor in staat gesteld door Biblionu. Zo
ontstond er een leesclub laaggeletterden. Doel: plezier in lezen krijgen, maar ook vaardigheden verwerven om, eenmaal buiten, zelfstandig verder te kunnen in de buitenwereld. Dat is belangrijk, zeker nu er ook steeds meer bewoners komen ‘die licht verstandelijke beperkt zijn’ , zoals Floor Keijsers aanvulde. Een feit dat overigens niet alleen in tbs-klinieken zichtbaar is, maar ook in ‘gewone’ gevangenissen, stelden we met zijn drieën vast. Zoals Geraads het uitdrukte: ‘Het moet ook functioneel zijn’. Voor veel van de bewoners in De Rooyse Wissel is ‘lezen niet stoer’
papier zetten’. Het heeft hem aangemoedigd om ‘iets te beschrijven’, wat dan overigens bij de therapiesessies waar soms dingen op papier gezet moeten worden’ aansluit waardoor het mes aan ‘drie’ kanten snijdt: de kliniek kan zijn werk beter doen, de persoon zelf wordt er beter van en de maatschappij wordt er beter van.
Mooie winst
We komen zo op een aantal randomstandigheden. De groepsgrootte. Maximaal vijf of zes deelnemers. ‘Het moet veilig blijven’. In de anderhalf
jaar dat het project nu draait, is er een man of tien bij de leesclub betrokken geweest. Je kunt dat een druppel op een gloeiende plaat noemen. Maar het is mooie winst, vinden Geraads en Keijsers. De leesclub komt een keer in de twee weken bij elkaar. Belangrijk is de betrokkenheid van de afdeling educatie. De basiseducatie die daar verzorgd wordt, richt zich feitelijk ook op leren lezen en schrijven. Zo ontstaat er samenwerking en afstemming. Doordat schrijvers van buiten de kliniek binnen komen ‘breng je die buitenwereld de kliniek in’. Om het hanteerbaar te houden voor de deelnemers is het ‘de kunst structuur aan te bieden’. Het bezoek van Giphart heeft een tweede gevolg gehad. Zijn opmerking ‘dat er verhalen in de mensen zitten’ leidt ertoe dat er gestart gaat worden met een schrijfclub. We hebben het in de loop van het gesprek over de functie van de bibliotheek. Het schrikbeeld dat, zoals in een aantal gevangenissen het geval is, de bibliotheek vervangen gaat worden door bijvoorbeeld e-readers maakt dit soort werk feitelijk onmogelijk. In De Rooyse Wissel, maar ook in andere bibliotheken waar bibliothecarissen enthousiast geworden door dit verhaal vergelijkbare projecten willen starten. Het sluiten van de bibliotheek is niet in het belang van de gedetineerden en tbs’ers. Een bibliotheek is meer dan een verzameling boeken. Het is een verbinding met de buitenwereld. Je kunt er niet alleen tijdelijk ontsnappen aan de eigen realiteit, maar ook je eigen ontwikkeling aanscherpen.
Mes snijdt aan ‘drie’ kanten
De eerste schrijver die een bijdrage leverde aan het project was René Appel. Hij verzorgde in 2014 een lezing over hoe anders het schrijven én het lezen voor laaggeletterden is. Aardig is dat de min of meer complexe boeken eenvoudiger van taal gemaakt worden. Alle boeken die aan de orde komen in de leesclub zijn herschreven voor laaggeletterd taalgebruik. Zo werd bij het lezen van: ‘Komt een vrouw bij de dokter’, de bestseller van Kluun, hier en daar een traan weggeveegd. Biblionu levert de boeken op verzoek. Dit jaar was dus Giphart te gast. Pieter, redelijk geletterd, ervaart zijn deelname aan de leesclub als ‘net echt’. Hij krijgt er leeszelfvertrouwen door, vertelt hij, en gaat als gevolg van deze club ‘zijn ervaringen in het gevangeniswezen op
VERRAS JE KIND MET EEN VERJAARDAGSCADEAUTJE!
ADVOCATENKANTOOR CREMERS
Je kunt meedoen als: • je in de gevangenis verblijft, • je kind niet ouder is dan 12 jaar, • in Nederland woont, • en als de andere ouder of verzorger toestemming geeft. (de kosten zijn voor onze rekening)
Gespecialiseerd in: • Strafrecht en penitentiair recht • Personen- en familierecht Mr. H.M.S. Cremers Postbus 3037 5203 DA Den Bosch tel. 073 633 00 63 fax 073 633 00 64
[email protected] www.advocatenkantoorcremers
Bel GRATIS naar 0800 331 05 68 (niet geblokkeerd)
geloof in herstel
Mede auteur ‘Bajesboek’
29
deBonjo december 2015
BONJOCONTACTBUREAU ZO WERKT HET CONTACTBUREAU 1. Je stuurt je advertentie naar Bonjo contactbureau, Postbus 10109, 1001 EC Amsterdam. 2. Bonjo stuurt de advertentie naar een beoordelingscommissie. Deze moet goedkeuring geven voor plaatsing. 3. Bij goedkeuring plaatst Bonjo je advertentie in deBonjo en/of op de website. 4. Een reactie op een advertentie stuur je naar Bonjo contactbureau. Vermeld hierbij wel het advertentienummer anders kunnen wij je reactie niet doorsturen. Doe een postzegel op de enveloppe en stuur ’m op. 5. Als je reageert maar niet wilt dat je adres bekend wordt, vermeld je adres dan niet in je brief maar op een bijgevoegd papiertje. Zonder je adres kunnen wij geen reacties naar je terug sturen. Een eerlijk verhaal scoort het best. Dus schrijf een brief met daarin je interesses, hoe lang je nog moet, wat je graag wilt en wat weer niet. Ieder die de site bezoekt weet dat hij/zij met een gedetineerde te maken heeft. Transparanter kan niet! 1577 Hoi ik ben een leuke jongen van 39 jaar oud,ROND DE 1.60 LANG ZIT AL EEN TIJDJE IN HET h.v.b. Regio Rotterdam.En weet voorlopig ook nog geen einddatum heb zelf een kaal koppie tattoe,s rook niet.Ben een gezellige betrouwbare jongen en hou van strand , zon ,zee, bos.Ben jij de vrouw die wil schrijven en wil kijken wat daar uit voort komt, klim dan in de pen en schrijf dan terug met je adres en gegevens.Krijg altijd antwoord terug. groetjes M.
die een beetje tegen gas kan geven.Verder hou ik van gelijkwaardigheid in een relatie. Alvast de groetjes van ron.
1578 Hallo dames, ik ben paul en ik ben 54 jaar, met een stevig postuur maar niet dik (POSTUUR) EN BEN 2.05 LANG.ik zoek een slank gebouwde vrouw die tussen de 40 en 60 jaar jong is.die gezellige brieven kan schrijven en ook lekker vlot kan praten.Voor vriendschap en relatie.Ik hou van dieren maar vooral honden, wandelen aan de kust of in het bos, ik hou van tennis en zeilen auto rijden of fietsen of motor rijden.Lezen, filmpje kijken thuis of in de bios en zoek een nieuwe maatje zonder kinderen voor het leven.Zie jij een toekomst met een man als ik die 2 gouden handen heeft wel zitten schrijf me dan een gezellige brief en leer mij beter kennen, want ik ben open en eerlijk en ik zal je metertijd alles vertellen wat er fout ging in mijn leven.Dus klim in de pen en je krijgt altijd antwoord,veel liefs Paul.
1581 Hallo ik ben stanley, ben 28 en half nederlands en half indisch ik verblijf in de PPC Scheveningen en ga als het goed is in 2016 naar de tBS kliniek.Waar en hoelang weet ik nog niet.Ik ben te zwaar, maar ben bezig om af te vallen .Ik heb het syndroom van Asperger , ADD, ptss.Ik hou van muziek. (vrij brede smaak) feesten lekker eten, koken lezen veel en vooral thrillers, schrijven,sporten, en schilderen en voetbal. Ik zoek een penvriendin om wat meer contact met buiten te houden.Je mag een foto mee sturen maar hoef niet perse.leeftijd speelt geen rol.Wil je contact?.Schrijf en ik schrijf je terug, zelf heb ik geen foto van mezelf.Ik hoop tot gauw groetjes Stanley.
1579 Ik ben Ron , 48 jaar en zit in voorarrest in Pi Zwaag.Ik kom uit Den helder.Zou graag in contact willen komen met vrouwen tussen de 28 en 50 jaar.Ik ben sportief en hou van koken en gezellig thuis voor de buis. Hou van strandwandeling, fietsen, lekker uit eten terasje pakken.Heb een h.b.o.opleiding gevolgd.Mijn sterrenbeeld is stier ben 1.80 lang, blauw/groene ogen.Atletisch gebouwd, kort blond haar, hou van casuel sportieve kleding maar een net pak ook bij een speciaal gelegenheid.In een vrouw zoek ik spontaniteit, goed verzorgd, sportief en open mined.Maar ook serieus.Ik zorg graag maar vind het ook leuk om verzorgd te worden.En
WITTE
1580 Hallo dames`, Ik ben Edwin ben 33 jaar en nederlands en opzoek naar een leuke dame om mee te schrijven.Ik zit nu in voorarrest en zit in PI Karelskamp in Almelo .Ben je tussen de 25 en 30 jaar en lijkt het je wel leuk om met mij te schrijven dan hoor ik snel van jou....
1582 Ik ben een jonge dame van 23 jaar servische afkomst, bruine ogen, bruin blond haar, volslank,. Mijn hobby,s zijn muziek, koken, shoppen, en van het leven genieten.Ik zit al 12 maanden vast, en heb een straf van 4jaar daarom zoek ik een leuke schrijf contact om me wat makkelijker te maken. Ben jij tussen 24 en 30 jaar en lijkt het jou leuk om mij afentoe met post op te vrolijken schrijf dan gerust en ik zal je terug schrijven . Reactie met of zonder foto zijn welkom tot gauw. 1583 Hallo dames,ik ben A , ben 27 jaar 1.75 en 75 kg donkere huidskleur zwart haar en bruine ogen.Zit momenteel in PI Grave .Weet nog niet hoelang ik moet zitten.Hou van veel dingen, sporten, dieren, van alles.
06 55 32 73 18
FONTEIN
06 24 24 88 62
Ben niet op zoek naar een relatie nee ben gewoon op zoek ,op een vriendschappelijke manier. gezellig kletsen schrijven maak me niet uit hoe oud je bent of waarvoor je zit.respect en humor en eerlijkheid is het belangrijkste.Wil je meer weten schrijf me ik schrijf altijd terug.Grtjes van A. 1584 Hallo lieve dames . Ik ben een getinte jongen van 38 jaar 1m83 gespierd, tatoos ik ben op zoek naar een leuke pen vriendin tussen de 20 en 40 jaar oud.Afkomst niet van belang als je maar lief bent en eerlijk. Mijn hobby’s zijn sporten muziek en van het leven genieten.Ik lees ook veel en kook hier ook veel. Het zou fijn zijn om iemand te vinden die ook behoefte heeft aan vriendschap en steun, en je weet maar nooit wat ervan kan komen. Een foto zou leuk zijn als je reageert maar het hoeft niet ik zal zowiezo terug schrijven. 1585 Hoi leuke meiden wie heeft er zin in een leuke gezellige nieuw contact. Mijn naam is Joost en zit nu al 3 jaar binnen. Maar ga na een na traject in mijn V.I. Dus ben eigenlijk een vrij man wat natuurlijk vele voordelen heeft. Ik zal mezelf ff beschrijven ik ben net 34 jaar geworden maar lijk nog wel 25 . Ik zoek een leuke meid met wie ik een leuk nieuw en gezellig contact op wil bouwen.Eigenlijk vind ik alles wel leuk en of we komen der samen wel uit.!Ik ben lief trouw en eerlijk wat ook heel belangrijk is lijkt me?.Ik heb kort donker blond haar en grijs blauwe ogen een sportief uiterlijk. Verder ben ik 1.76 en weeg +65 kilo en mijn lichaam is nog jeugdig dus geen beharing of vet rollen heb nog steeds een sixpack zonder enige moeite voor te doen.Leeftijd is niet zo belangrijk , maar hoe je bent als persoon.Ik begin met een schone lei en heb geen verplichtingen zoals kids. Wel zou ik die ooit nog graag willen. En ik ben vrij nou ja buiten duskan je ook tegen die tijd komen bezoeken. En je delict is ook niet zo belangrijk we beginnen opnieuw!!! Nou meiden of meid wil je meer van me weten vraag het me maar!P.S ben best wel lief en begripvol hou je koppie omhoog en hopelijk tot schrijfs en ga in Tilburg wonen groetjes liefs Joost..... 1586 Hoi hoi meiden ik ben een 34 jarige jonge man en kom uit Curacao. Ik zit momenteel vast in PI Rijnmond. Ik ben 1.80 lang en weeg ongeveer 80 kg. Verder ben ik een rustige jongen en hou van sporten lezen en tv kijken en goed voor me zelf zorgen. Zou graag in contact willen komen met een dame die van schrijven en lezen hou. Je
TIJKOTTE
06 49 30 72 02
HOUBEN
06 30 68 05 56
FTWadvocaten.nl
afkomst is niet belangrijk als je maar jezelf bent en eerlijk. Lijkt het je leuk om afentoe brieven met elkaar te wisselen dan hoor ik het graag ik schrijf zowiezo altijd terug..... tot schrijfs...... 1587 Hallo meiden ik ben een spontane jongen van 35 jaar en ben van curacao.Ben romantisch lief en eerlijk.Mijn hobby,s zijn vrouwen verwennen ,muziek luisteren, koken , sporten ,.Verder hoop ik dat jij de vrouw bent die in de pen klimt om met mij te schrijven.Ik moet tot maart 2016 daarna heb ik alle tijd om je beter te leren kennen dat door een romantisch etentje, of een film met een groot bak popcorn.....lijkt het jou wat om dit met mij te willen gaan doen schrijf me..Graag met foto en je krijg altijd antwoord terug. GROETJES VAN R. 1588 Hole Senoritas, soy sjon ik ben 1.78 en 78 kilo 44 jaar maar zie er jongensachtig uit. Ik heb donkerblond haar en fel blauwe ogen hou van muziek het liefst 24 uur per dag. Hou van televisie kijken en lees veel ben daar naast sportief en actief. Zit in Pi Amsterdam Over - Amstel , denk je die sjon lijkt me wel leuk en met hem wil ik wel pennen schrijfs iets leuk over je zelf en een
foto is nartuurlijk niet verboden.Ik kijk uit naar je spontane reactie en wie weet een klik ...Besos Sjon. 1589 Hallo dames ik ben surinaams/ hindustaanse man van 44 jaar genaamd Hans Daha langs deze weg zoek ik een schrijf en bel vriendin, wat ik graag naar een mooie relatie zou willen laten uitgroeien.Ik heb een vrouw met 5 stiefkinderen gehad.Ik ben een eerlijk open mind persoon. Op dit moment heb ik nog familie nog vrienden die me steunen.Alle brieven worden snel en fatsoenlijk naar u toe beantwoord.Ik sta open indien het tussen ons klikt voor een relatie.Voornemens is een leuke goede relatie op te bouwen en nooit in detentie te geraken. Persoonlijk ben ik een huis type maar vind het ook harstikke fijn om dingen samen te ondernemen u hoeft niet mooi,mooier, slank, dun , rijk, arm, kinderen of niet te hebben.Wat ik belangrijker vind is dat u hart op de juiste plek zit.Ik hou niet van oneerlijke mensen mijn motto is WAT JE GEEFT KRIJG JE TERUG, WAT JE PLANT DAT JE OOGST. Afkomst is niet belangrijk. Spreekt dit u aan dames laat dan zeker geen gras over deze advertentie groeien u als lezer ontvangt de hartelijke groeten en een warme knuffel van mij.H.A.A Daha.
30
deBonjo december 2015
COLUMN John Peters
Wees op je hoede
Het advies krijgen van een advocaat om maar te bekennen, want: ‘dan krijg je minder straf van de rechter’ lijkt me nou niet de juiste manier om je proces optimaal te laten verlopen. Het gaat om jouw zaak en uiteindelijk jouw leven. Kijk daarom uit dat je niet in zulk advies trapt, waarvoor je wellicht ook nog een hoop geld moet betalen. Voor jou als cliënt is het best moeilijk om hier niet in mee te gaan. Zeker als dit advies wordt gegeven door een ‘bekende’ advocaat. Trap er niet in. Het is in jouw belang te kiezen voor een advocaat die alle mogelijkheden wil benutten om het proces voor jou zo goed mogelijk te laten aflopen. En die advocaten zijn er genoeg. Zij die je de mogelijkheden bieden en adviseren deskundige contra-expertise te doen. De belastende elementen in het dossier kunnen met nieuwe (eigen) resultaten in een geheel ander perspectief komen te staan waardoor je kans op een goede afloop vele malen groter is. De strategie van ‘bekennen’ sneeuwt daarbij geheel onder. Je kunt het geld dat je aan die adviserende raadsman moet betalen beter besteden aan het laten doen van nieuwe onderzoeken. Een vrijspraak is nog altijd beter dan strafvermindering, lijkt me. Het gaat om onderzoeken door diverse soorten deskundigen. Denk aan DNA onderzoek, telecommunicatie-, of psychiatrisch- of allerhande sporenonderzoek. Door de conclusies van deze ‘eigen’ onderzoeken kunnen bestaande onderzoeksresultaten in veel gevallen gewoon van de tafel worden geveegd, waardoor het voor jou alleen maar beter kan uitpakken. In juni van dit jaar heb ik via deze weg nog een vrijspraak behaald in de zaak van de Balkonmoord Enschede, waar cliënt eerder tot 9 jaar cel was veroordeeld. Je zoekt die strafrechtadvocaat die voor jou het onderste uit de kan wil halen en niet gedreven wordt door gemakzucht of geld. En die strafrechtadvocaten bestaan er genoeg. Maar jij bent diegene die de keuze moet maken. Het is jouw proces en jouw leven. Laat je daarom niet in de luren leggen. Extra onderzoeken kosten veel geld, want deze worden (meestal) niet vergoed door de Raad voor Rechtsbijstand die wel de advocaatkosten betaalt, althans als jij dit wil. De extra onderzoeken worden alleen vergoed als je een dergelijk onderzoek aan de rechtbank verzoekt en deze een dergelijk onderzoek toewijst. Vaak kan het veel verstandiger zijn voor de zaak om het op eigen initiatief, buiten de rechter om, te laten doen waarbij je samen met je advocaat ook de juiste vragen formuleert. Bovendien kun je eventueel slechte resultaten buiten het dossier houden, als het buiten de rechtbank om gebeurd, waardoor deze geen negatieve invloed op het proces zullen hebben. Mijn ervaring is dat een strategie van het uitzetten van (contra) onderzoeken buiten de rechtbank om het proces zeer voordelig kan beïnvloeden. Nogmaals deze onderzoeken moet je wel zelf betalen, omdat de Raad voor Rechtsbijstand hier niet voor opdraait. Het lijkt mij hoe dan ook een betere strategie dan ‘bekennen’ om vervolgens voor dat advies ook nog eens (onterecht) een hoop geld te betalen. Je moet gewoon de juiste advocaat kiezen om voor jou te knokken.
Vaak recidive door (zorgverzekerings)schulden
geeft Zorgverzekeringslijn.nl voorlichting over onder andere het opschorten en activeren van hun zorgverzekering, maar ook over premieplicht. Zowel (ex-)gedetineerden en hulpverleners kunnen Zorgverzekeringslijn.nl bellen en persoonlijk advies krijgen. Zorgverzekeringslijn.nl werkt samen met DJI om gedetineerden succesvol in de samenleving te laten re-integreren. Zo is Zorgverzekeringslijn.nl vaak aanwezig in penitentiaire inrichtingen om voorlichting te geven aan casemanagers over onder andere het incassoDe gedetineerde moet zelf de zorgtraject en de gevolgen van onverzekerd verzekering opschorten en na detentie zijn. Daarnaast geeft Zorgverzeringsweer activeren. Tijdens detentie betaalt lijn.nl, vanuit een onafhankelijke rol, de gedetineerde dan geen zorgpremie praktische advies en handvatten waaren het recht op zorgtoeslag vervalt mee (ex-)gedetineerden zelfstandig ook. Vaak zijn (ex-)gedetineerden hier of met begeleiding direct aan de slag zich niet van bewust. De grote financi- kunnen bij de aanpak van zorgverzekeële gevolgen laten zich raden. ringsproblemen. De (ex-)gedetineerden Zorgverzekeringslijn.nl wil voorkomen worden gewezen op hoe zij nieuwe of dat als (ex-)gedetineerden terugkeren oplopende schulden bij de zorgverzein de maatschappij, zij geconfronteerd keraar kunnen voorkomen en hoe ze worden met hoge zorgkosten of schul- bestaande schulden kunnen aflossen. den bij de zorgverzekeraar. Daarom Daarnaast worden onverzekerde (ex-) Den Haag - De recidive van exgedetineerden hangt vaak samen met schulden. Een bij gedetineerden veelvoorkomende schuld is een betalingsachterstand bij de zorgverzekeraar. Het niet opschorten van de zorgverzekering tijdens detentie kan mede de oorzaak zijn voor het ontstaan van de schuld. Gedetineerden vallen niet onder de Zorgverzekeringswet, maar zijn verzekerd via het ministerie van Veiligheid en Justitie.
John Peters strafrechtadvocaat bij Peters Advocaten. Bel gerust voor een vrijblijvend gesprek of second opinion 033-4627551
PETERS ADVOCATEN Specialisten In Strafzaken tevens specialist in herziening bij onherroepelijke veroordeling Amersfoort Amsterdam T 033 462 75 51 T 020 240 30 42 Gedetineerden bellen gratis 0800 0814
[email protected] www.strafrechtadvocaten.nu
Achterblijver en het gevoel van alleen op de wereld? Schrijf of bel Bonjo, wij helpen je verder. T 0800 3334446 Postbus 10109, 1001 EC Amsterdam.
gedetineerden er op geattendeerd om de verplichte zorgverzekering af te sluiten na detentie.
Onafhankelijke informatie
Doel van de samenwerking is het terugdringen van het aantal wanbetalende en onverzekerde ex-gedetineerden. Zorgverzekeringslijn.nl biedt alle voorlichtingsvormen kosteloos aan om de overgang van detentie naar invrijheidsstelling zo veel mogelijk zonder zorgverzekeringsschulden te starten. In opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport richt het project Zorgverzekeringslijn.nl zich op de voorlichting over de algemene verzekeringsplicht en het voorkomen van schulden bij de zorgverzekeraar. Zorgverzekeringslijn. nl geeft betrouwbare en onafhankelijke informatie aan alle burgers én professionals. Via het gratis telefoonnummer 0800 64 64 644 en de website www.zorgverzekeringslijn.nl wordt persoonsgerichte advies over de zorgverzekering gegeven.
31
deBonjo december 2015
MDHG wil drugs uit het strafrecht Jaap Brandligt Amsterdam – Drugs moeten uit het strafrecht. Dat is essentieel voor de positieverbetering van drugsgebruikers. Op de goed bezochte jaarvergadering van de MDHG, de belangenorganisatie voor drugsgebruikers in Amsterdam, geen enkele twijfel. Op de bijeenkomst werd hierover geen onderbouwing gegeven. Daarom heb ik nog maar eens gekeken naar de juridische onderbouwing van het Nederlandse drugsbeleid. Ik ben te biecht gegaan bij professor Frits Rüter van de Universiteit van Amsterdam die een artikel heeft geschreven over ‘Het juridische kader van het Nederlandse drugsbeleid’. Hij begint aardig. Straffen doe je iemand die iets aan een ander misdaan heeft. Maar wie misdoet hij wat als de gebruiker zich beperkt tot gebruik? Er is geen slachtoffer of je moet vinden dat de gebruiker zelf het slachtoffer is. Maar dan heb je een andere discussie, namelijk die over zorg. Tenzij zorg en strafrecht natuurlijk gaan samen vallen, maar dan gaan we de roker bekeuren, de man of vrouw die alcohol gebruikt, wie vrijt zonder condoom. Zo kunnen we nog wel even doorgaan. De drugsgebruiker zelf bekeuren komt overigens niet zoveel meer voor. Behalve dan wie een pilletje te veel bij zich heeft op een festival of een snuif te veel, dan gebeurt het. Dan hebben we Zo Spoedig Mogelijk (ZSM) en een strafblad. Toch nog wel strafrechtelijke vervolging dus. Het blijft raar, maar het is in dictatoriale landen heel gewoon dat wat de staat niet bevalt, dat je daarvoor het kot in kunt.
Kan dat zo maar?
Dan hebben we de kant van het verdie-
nen aan drugs. Aangezien de MDHG er is voor de hard drugsmensen sla ik de voor- en achterdeur van coffeeshops even over. Ieder weldenkend mens weet overigens dat als je de achterdeur legitimeert dat dan aanvoer legaal wordt en dat dus handel minder lucratief wordt. Er gaat in de drugshandel heel veel geld om. Dat is waar. Soms worden er grote en dure auto’s gevonden die dan op Domeinen staan te verrotten. De top van de organisaties wordt nauwelijks bereikt. Maar er gaat wel veel geld in om. Ik volg overigens nog steeds prof.Rüter. De MDHG wil legaliseren. ‘Dat kan,’ zegt Rüter , ‘om allerlei verdrag technische redenen niet.’ Maar we hebben het opportuniteitsbeginsel. We passen het al sinds minister-president Dries van Agt (jaren tachtig) toe op de coffeeshops. Kan dat zomaar? ‘Ja,’ zegt Rüter en hij verwijst naar bijvoorbeeld een uitspraak van het Duitse Bundesverfassungsgericht (de Duitse Raad van State) dat behelst dat de overheid cannabis wel strafbaar mag stellen, maar dat bij een kleine hoeveelheid er niet vervolgd wordt. Heerlijk toch, zo’n juridische vondst. En ja: zo komen netwerken bovengronds, haal je de handel weg uit het mafiacircuit. Rüter stelt volgens mij terecht dat strafbaarstelling de handel bevordert en overigens ongetwijfeld gebruik ook zal aanmoedigen. Handel verhoogt de gevaren voor de gezondheid, schept de ‘noodzaak van verwervingscriminaliteit en genereert, soms niet geringe, overlast’. Rüter: ‘Drugsbeleid is geen oefening in logica, het is een bezweringsformule. (…) als er enige logica op los wordt gelaten valt ons drugsbeleid door de mand. Het is criminaliteits- en drugspromotie’. Nog steeds Rüter. Zo is het maar net. De MDHG heeft gelijk: haal drugs uit het strafrecht. Heeft iedereen voordeel van.
De professor gaat wel erg kort door de bocht Amsterdam - Dennis Lahey, de directeur van de MDHG, in een reactie op de woorden van professor Rüter: ‘De opmerking van Frits Rüter dat legalisatie volgens allerlei verdragen niet zou kunnen, is volgens mij wel erg kort door de bocht. Alsof die verdragen door een hogere macht zijn geschreven. Of vastgesteld zijn door Einstein, of door wat voor krachten je ook maar het meest aannemelijk vindt. En We, the people daar nou eenmaal niets over te zeggen hebben. De MDHG staat niet alleen voor Amsterdamse of Nederlandse legalisatie, maar wereldwijd. En laat in die grote wereld nou volgend jaar eens UNGASS plaatsvinden, de speciale VN-meeting waarin
die verdragen onder de loep worden genomen. Met een beetje goede wil kunnen daar echte veranderingen plaatsvinden. Zoals: ruimte voor de verschillende landen om een eigen invulling te geven aan het drugsbeleid. De VS en diverse Zuid-Amerikaanse landen lijken wel te willen, maar dit kabinet komt met een slappe inzet als verwoordt in de brief van staatssecretaris Van Rijn (http:// www.drugsbeleid.nl/files/Ungass-brief-Staatssecretarisvan-Rijn.pdf ). Zodat ze zich de komende decennia weer achter ieder goed voorstel kunnen verschuilen met de opmerking dat dingen niet mogen vanwege internationale verdragen’.
Hoopvolle cijfers van onderzoekers
Daling criminaliteit, aantal verdachten en strafzaken Den Haag - Zowel de geregistreerde criminaliteit als het aantal verdachten nam in 2014 verder af, na een eerdere daling tussen 2007 en 2013. De daling werkt door in de gehele strafrechtelijke keten, waar onder andere politie, OM en rechter toe behoren. Dit zijn slechts enkele trends uit de jaarlijkse publicatie Criminaliteit en rechtshandhaving van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC), de Raad voor de rechtspraak en CBS. De politie registreerde in 2014 net iets meer dan
één miljoen misdrijven. In 2007 was dat nog 1,3 miljoen. Daarmee is het aantal geregistreerde misdrijven* in die periode met 23 procent gedaald. Over de gehele linie, dus bij heel verschillende groepen misdrijven. Het aantal personen dat zegt slachtoffer te zijn geworden van criminaliteit vertoont een vergelijkbare dalende trend. Het totaal aantal door de politie geregistreerde verdachten** daalde met een derde, van 497 duizend naar 312 duizend in de genoemde periode. Het gaat bij die 312 duizend om 215 duizend verschillende personen, doordat sommige verdachten binnen
Een nieuwe toekomst zonder criminaliteit... ...begint bij Stichting DOOR
De DOORstart voor (ex)gedetineerden Informatie Wilt u informatie over onze stichting? Kijk op onze site www.stichtingdoor.nl of neem contact op: email
[email protected] telefoon 0118 63 56 27.
een jaar meerdere keren voorkomen. Het aantal minderjarige verdachten dat minstens één keer als verdachte werd geregistreerd, daalde met meer dan de helft: van 53 duizend naar 23 duizend. Aantal door OM en rechter behandelde zaken gedaald met 20 tot 25 procent. De daling in het aantal verdachten zien we ook terug bij het aantal door het Openbaar Ministerie (OM) en de rechter behandelde zaken. Zo handelde het OM 220.000 zaken af in 2014, een vijfde minder dan in 2007. In 2014 deed de rechter 98.000 zaken af, bijna een kwart minder dan in 2007.
Een kunstwerk, tekening, songtekst of gedicht gemaakt? Stuur het op naar Bonjo. Een grote kans dat het in de krant komt.
Statisch naslagwerk
ontwikkelingen over langere tijd en richt zich met name op de periode 2007-2014. * Geregistreerde criminaliteit: In processen-verbaal (van aangifte of ambtshalve opgemaakt) vastgelegde misdrijven. In proces-verbaal tellen alleen de zwaarste misdrijven mee. ** Geregistreerde verdachte: Persoon waarvan de politie het ernstige vermoeden heeft dat hij/zij schuldig is aan het plegen van een strafbaar feit. Het aantal ‘uniek geregistreerde verdachten’ is het aantal personen dat in een jaar één of meer keer verdacht werd door de politie.
In de jaarlijkse publicatie Criminaliteit en rechtshandhaving bundelen het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC), de Raad voor de rechtspraak en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) de beschikbare statistische informatie over criminaliteit en het optreden van politie en justitie daartegen. Ook betrokken zijn het Parket-Generaal en de Nationale Politie. De publicatie is bedoeld als statistisch naslagwerk en bestemd voor een breed publiek: politiek, beleid, pers, wetenschap en onderwijs. De publicatie beschrijft
•
U wilt een advocaat die hart heeft voor uw zaak en zich inzet voor uw belang.
Onze strafrechtspecialisten mr. Greg van de Kreeke (l) en mr. Edwin Aerts (r)
DE HAAS Arbeidsrecht Familierecht Huurrecht Letselschade Strafrecht
Postbus 10109 1001 EC Amsterdam
DE JONG
A D V O C A T E N
Vreemdelingenrecht Sociale zekerheid
www.dehaas-dejong.nl
•
E N
M E D I A T O R S
(013) 536 20 88 (tijdens kantooruren)
06 55 20 57 42
(Greg van de Kreeke)
[email protected]
Wilhelminapark 122 Tilburg
32
deBonjo december 2015
COLUMN Mark Broere
BERICHTEN UIT DE BAJES
Naar een andere gevangenis
Bittere brief uit de bajes
De blauwe zak Waar zit jij nu? Het huis van bewaring in Dordrecht? De gevangenis in Roermond of Zwolle? De Schie, Torentijd of de Bijlmerbajes? Waar je ook zit, de kans is groot dat je mijlenver van huis bent gezet in een huis van bewaring of gevangenis. Want laten we eerlijk zijn, je kreeg geen foldertje met keuzes uit gevangenissen voordat je werd gebracht naar de plek waar je nu bent. Maar het is ook weer niet zo dat je echt helemaal niks te zeggen hebt over de plek waar jij enige tijd verblijft. Misschien heb je al eens gehoord dat je kan worden overgeplaatst. Er wordt namelijk wel gekeken naar jouw wensen als je een verzoek tot overplaatsing indient. Misschien kan jij het wel helemaal niet vinden met de bewaarders? Misschien heb je al eens in de ISO moeten verblijven omdat jouw medegevangenen het bloed onder jouw nagels vandaan halen? Hoe je het ook wendt of keert, je kan maar beter voorkomen dat de boel escaleert en dat jij weer in een scheurjurk alleen op een celletje wordt gezet. Soms is voorkomen beter dan genezen. Bovendien zijn sommige gevangenissen nou eenmaal prettiger dan andere en wil je natuurlijk dat jouw familie niet lang hoeft te reizen om jou te bezoeken. Een verzoek tot overplaatsing biedt uitkomst! En hier kan ik jou mee helpen. Want iedereen wil toch het liefst in een gevangenis zitten waar je regelmatig kan worden opgezocht door familie en vrienden? Zij maken de tijd in de gevangenis nog enigszins dragelijk. Daarom is het zuur als jij een paar honderd kilometer van jouw woonplaats vandaan gevangen wordt gezet. Bel me gerust even op of stuur me een brief om jouw mogelijkheden tot overplaatsen te bekijken. Hier zijn geen kosten aan verbonden. Ik kan je ook vertellen in welke gevangenis of huis van bewaring het prettiger verblijven is. De gevangenis in Middelburg heeft bijvoorbeeld ruimere kamers en beter eten dan die in Grave. Als je me meteen aangeeft wat het meest verschrikkelijk is aan de gevangenis waar je nu zit, dan kan ik dat ook meenemen in mijn advies naar anderen. Zo helpen we elkaar allemaal. En dat is wel zo belangrijk. Zeker nu de feestdagen eraan komen. Dan wil je toch graag dat jouw familie je makkelijk kan bezoeken! Dus: 0657996046 of postbus 50, 4700 AB Roosendaal. mr. M. Broere, advocaat bij Haans Advocaten Roosendaal.
Als je in de bajes zit, dan weet je dat als je vrij komt, je niets anders hebt dan de blauwe zak. Hier zitten je laatste persoonlijke spullen in. De rest ben je in de meeste gevallen kwijt. Je wordt met zak en al op straat geschopt en zoek het maar uit. Maar wat er nu allemaal gaande is, fantastisch! In de wandelgangen gaat het gerucht namelijk dat de blauwe zak vervangen gaat worden. Iedereen die nu wordt vrij gelaten kan/mag iets anders krijgen. Dit moet onderzocht worden. Want zeg eerlijk, alleen met die blauwe zak buiten komen, dat is een ramp, niemand die iets voor je doet. De nazorg in de meeste gemeentes doet ook niets, alleen loze beloftes uiten. Een woning? Nee, daar kunnen we u niet bij helpen meneer. Dat moet u
toch echt zelf regelen. Bij de woningbouwverenigingen krijg je een zelfde verhaal te horen. Je wordt wel op een wachtlijst geplaatst, maar tot dan moet je jezelf maar zien te redden. Onder een brug, bij familie, in een park, zoek het maar uit. Daarom, de vervanger van die blauwe zak, met meer inhoud, zou mooi zijn.
Geweldig!
Het schijnt zelfs zo te zijn dat iedereen een I-phone krijgt, een zak geld en een zak of doos met eten. Huisvesting wordt voor je geregeld, heerlijk. Wat een gigantisch goede stap van de overheid, dat ze dit voor ex-gedetineerden uit ons eigen mooie land doen! Geen wachtlijsten, geen armoede, eten en drinken, gewoon telefoon, internet via de telefoon. Geweldig!
Maar het mooiste van alles is toch eigenlijk dat iedereen een nieuwe identiteit krijgt. Dat zou helemaal grandioos zijn. Geen gedoe meer met VOG(verklaring omtrent gedrag) en zo, dan kan iedereen gelijk een baan zoeken. Geweldig land. En ja hoor, ik ben er achter gekomen wat de vervanger is van de blauwe zak. Het is een blauwe rubberboot, zonder peddels, met punaise. Daarbij krijg je een enkele reis naar de Middellandse Zee. Het is de bedoeling dat je onderweg al je persoonlijke spullen weggooit. Als je dan bent aangekomen, ga je zo ver mogelijk in je bootje de zee op, je prikt hem lek en je roept zo hard als je kan: HELP!!! Daarna word je geholpen zoals hier boven staat omschreven… Naam schrijver bekend bij redactie
Jinglebel vanuit mijn cel Marion November 2009 lig ik tv te kijken en zie alle reclame die op tv verschijnt. Gaan over de gezellige warme kerstdagen, versierde kerstbomen, tafels vol met lekker eten, warmte, familie gezellig bij mekaar. Iedereen is in de kerstsfeer. In gedachten zit ik bij mijn kinderen, die geen kerst kunnen vieren met mama. Geen kerstboom optuigen, geen kerstontbijt, geen cadeautjes onder de boom. Spijt hebben dat jij dit niet kan vieren met je kinderen, tranen rollen over mijn wangen van pijn en verdriet, en je vraagt je steeds maar af, waarom dit mij en mijn kinderen moest overkomen.
mr. H. van Asselt (Henk) strafrechtadvocaat
mr. M. Broere (Mark) strafrechtadvocaat
Ons kantoor behandelt al uw straf- en civielrechtelijke kwesties. Onze 15 advocaten staan voor u klaar! Bel 0165 - 59 20 00 of kijk op haansadvocaten.nl
Ik pak weer de afstandsbediening en zap verder om te kijken of er nog een leuke film komt, ja tuurlijk een kerstverhaal waar je niet op zit te wachten. Want je voelt je al zwaar klote dat jij binnen de vier muren zit en niet buiten bent om kerst met je kinderen te vie-
ren. Schuld gevoelens die knagen. Boos zijn op alles en op iedereen, zelfmedelijden, want jij zit binnen en iedereen die jij als familie en vrienden ziet, vieren wel kerst en jij niet……
À la carte
Eén schrale troost, eerste kerstdag krijgen we ‘chinees’ van de inrichting. Dat werd ons een paar dagen geleden
verteld door een van de piw’er. Iedereen al gelijk in zijn sas, wat een luxe, ‘chinees’ met de kerst. Wohw, wat een verassing. Ik denk bij mezelf nou chinees eten maak mij echt niet vrolijker hoor. Alhoewel in vergelijking met de beroemde zwarte bakken is die chinees natuurlijk à la carte voor
Lees verder op pagina 33
33
deBonjo december 2015
GA DE GEVANGENIS ZIEN ALS SCHOOL
Vervolg van pagina 32
deel 3 de gedetineerden en geloof mij die zwarte bakken zijn niet te pruimen. Ongelooflijk dat ze dat nog uitdelen in de gevangenissen.. De meesten hadden al een bakje (leeg) verzameld om daarna nog een tweede ronde van de chinees op te eten in hun cel. De gang waar de cellen zijn, werd omgebouwd als één lange tafel versierd met een kerstservetjes en met je eigen bord en je eigen bestek en glas. In de keuken werden de warmhoudbakken van de chinees netjes op een rij geplaats en bij elke bak stond een gedetineerde of een personeelslid met een opscheplepel . De keus was best uitgebreid; gerecht met kip, garnalen, rundvlees, rijst of bami. We mochten echt niet klagen, die chinees was super lekker, jammer dat we geen telefoon nummer hadden dan hadden we ook nog wel wat laten bezorgen in het weekend!
Glitterjurkjes
Haha, lol…..Wat ook best grappig was, was dat een hoop vrouwen echt zo hun best hadden gedaan om er feestelijk uit te zien, glitterjurkjes,
haar netjes in model, schoenen met een klein hakje, want 10 cm hak is verboden, leuke bling bling sieraden, echt een kerstoutfit. Dat terwijl ik in mijn bajes-jogging-pak rondliep en mijn birckenstoks aan had. En dat in de winter, tja zat toch binnen waarom niet. Eenmaal terug in je cel kom je weer tot de harde realiteit, het eenzame gevoel, kijkend naar de tv hoe iedereen gezellig samen kerst viert. Weer die tranen die vallen en je afvragen hoe je kinderen kerst aan het vieren zijn…. zonder hun mama… Het gevoel dat je je kinderen straft met jouw straf is zwaar. Maar nu ik vele kerstdagen (jaren) verder ben, en weer buiten kerst kan vieren met mijn kinderen, is er een kerstwens uitgekomen. Mijn straf die ik al heb uitgezeten, is vernietigd door de Hoge Raad (cassatie) en mijn straf moet worden herzien . Het kerstgevoel is weer terug bij mijn kinderen en bij mijzelf. Samen de boom op tuigen, samen ontbijten, samen cadeautjes uitpakken. Goh, wat een heerlijk gevoel, dat kerstgevoel….. En we zingen met zijn allen: ‘Jingle bel…jinglebel…
In de bajes geen aanspraak op zorgverzekering
Jeanette Jansze
Amsterdam - Het is belangrijk om te weten dat gedurende de periode in een justitiële inrichting er geen aanspraak kan worden gemaakt op de zorgverzekering. Dit geldt ook als iemand in voorlopige hechtenis is geplaatst. De zorgverzekering wordt alleen opgeschort, maar blijft wel bestaan. De gedetineerde betaalt geen premie meer, waardoor er ook geen recht is op zorgtoeslag. Tijdens het juridisch spreekuur komen hier geregeld vragen over. De gedetineerde is namelijk zelf verantwoordelijk om zijn zorgverzekering op te schorten voor de periode dat hij in detentie verblijft. Door middel van een brief aan zijn zorgverzekering met vermelding van de periode van detentie kan de zorgverzekering worden opgeschort. Daarnaast dient de gedetineerde ook een detentieverkla-
ring mee te sturen. Eventuele aanvullende zorgverzekeringen boven op zijn basisverzekering dienen apart te worden opgezegd.
Ministerie verantwoordelijk
Het feit dat hij geen aanspraak kan maken op zijn zorgverzekering, betekent niet dat hij in de justitiële inrichting geen recht heeft op medische zorg. Het Ministerie van Justitie is tijdens de detentie verantwoordelijk voor de medische zorg. Dit wordt betaald vanuit een collectieve verzekering. Na afloop van de detentie moet de gedetineerde zelf weer melden bij de zorgverzekeraar dat hij aanspraak wil maken op de zorgverkering. Zijn einde detentieverklaring dient hij hierbij mee te sturen. Nu hij in vrijheid is, wordt er ook weer premie betaald. Het recht op zorgtoeslag moet dan ook weer opnieuw worden aangevraagd. Jeanette Jansze is van Juridisch Spreekuur Gedetineerden Amsterdam.
Links of rechts, besluiten en doen.
Fred Janney Zoetermeer - In de voorgaande twee Bonjo’s waren artikelen te lezen op basis van een deel van de brochure Zelfontwikkeling in de Gevangenis van Fred Janney. In deze brochure is beschreven hoe je de tijd in de gevangenis kunt gaan zien als school om jezelf te ontwikkelen. Daarvoor is het nodig je eigen gedachten, gevoelens en wil te trainen en op die manier jezelf en de wereld te leren kennen. Wij gaan nu verder met de tweede basisoefening. De bedoeling is dat je tenminste dertig dagen besteedt aan iedere oefening, voordat je de volgende toevoegt aan je dagelijkse schema. Als je de eerste oefening gedurende een langere periode doet, voeg je de tweede toe, zodat je deze twee oefeningen iedere dag doet. Na weer een langere tijd neem je de derde oefening erbij, dan de vierde enzovoort. Tot je alle zes de oefeningen iedere dag doet.
iets af? Neem je je voor om iets te doen en stel je het uit tot de volgende dag? In de gevangenisomgeving kan het volgen van, of rebelleren tegen de regels en verwachtingen van anderen je gedrag bepalen. Zo blijkt dat je bijna geen mogelijkheid hebt je eigen besluitvorming te oefenen en blijkt ook dat je keuzevrijheid beperkt is. Je leven is onderworpen aan regels; je wil lijkt door anderen beheerst. Daarnaast zijn veel van onze handelingen het resultaat van jarenlange gewoonten, ontwikkeld in onze jeugd. Daar zijn we ons nu niet of nauwelijks meer van bewust. Na het ontwaken, werken we een ritueel van persoonlijke verzorging en aankleden af, elke dag in dezelfde volgorde. Als slaapwandelend doen we dit, zonder ons bezig te houden met de effectiviteit of efficiëntie ervan. We vervolgen het patroon alleen, omdat dat de manier is waarop we het doen zolang we ons kunnen herinneren.
omdraaien van de ring aan je vinger, of tikken met je voet of hand. Voor het oefenen van de beheersing van de wil zijn handelingen gericht op bevrediging van een persoonlijk verlangen niet geschikt, zelfs als ze andere voordelen hebben. Bijvoorbeeld gewichtheffen is geen geschikte bezigheid, omdat het daarbij gaat om persoonlijke voldoening, zoals verbetering van de conditie, een aantrekkelijke uitstraling, of misschien gewichtsverlies. De bedoeling is iets regelmatig te doen dat geen enkele zin heeft dan je wil te oefenen. De handeling die je uitkiest hoeft maar enkele seconden te duren en moet elke dag op dezelfde tijd worden uitgevoerd. Nadat je deze twee oefeningen enkele maanden hebt gedaan, zul je merken dat je concentratie en je wilskracht sterker worden. In plaats van dat de wereld jouw gedachten en handelingen beheerst, begin jij ze te beheersen. Nu ben je klaar voor de derde oefening.
Voorbeeld
Fred Janney werkte gedurende 21 jaar als psycholoog in het Michigan Department of Corrections. In 1980 begon hij een studie antroposofie. In 1998 was hij een van de oprichters van Anthroposophical Prison Outreach Handreiking Antroposofie voor Gedetineerden).
Het doel van deze oefening, beheerBeheersing van de wil sing van de wil, is je besluitvormingsAls je na tenminste een maand oefenen kracht en doorzettingsvermogen te enige controle hebt over de eerste gebruiken om je eigen instructies exact oefening, beheersing van het denken, uit te voeren en je bewust te zijn van kun je de tweede oefening toevoegen: de handeling als je hem uitvoert. Je beheersing van de wil. Twee belangdoel hangt samen met het verkrijgen rijke onderdelen van het menselijk van bewustzijn en beheersing van je gedrag die betrekking hebben op de wil in plaats van bevrediging van een wil zijn besluitvorming en daadwerke- persoonlijk verlangen. De oefening lijk uitvoeren van een besluit door een houdt in dat je elke dag een handefysieke handeling. Een slechte beheer- ling uitvoert, zonder ander doel dan sing van de wil overkomt iedereen wel het alleen te dòen, zoals het onnodig eens. Bijvoorbeeld: ben je actief en losmaken en weer vast maken van de hele dag bezig, maar maak je nooit een schoenveter, het enkele malen
De complete brochure met de zes basisoefeningen is aan te vragen bij APO Nederland, postbus 5155, 2701 GD Zoetermeer. Ook is het mogelijk om hierover te corresponderen met een vrijwilliger die zelf ervaring heeft met deze oefeningen.
Ga voor maximaal resultaat 100 % INZET 100 % DESKUNDIG 100 % BETROKKEN
Mr. Jos Willemsen
06 – 25 24 81 30 WILLEMSEN ADVOCATUUR
Voor alle strafzaken: • • • • •
Hoger beroep Klachtzaken (bijv. isolatie, overplaatsing) Ontneming Overlevering / uitlevering ISD, TBS
Ook voor hulp bij: familierecht, jeugdzorg, ontslag, huurrecht
Fluent in English • Werkt door heel Nederland • Ook PRO DEO
Tel: 023 – 71 000 22
www.advocaatwillemsen.nl
Kenaupark 24
Fax: 023 – 799 37 37
[email protected]
2011 MT Haarlem
34
deBonjo december 2015
Populariteit emailaprisoner sterk gestegen door reactiemogelijkheid
ANTWOORDSERVICE SLAAT AAN
Patricia Venneman Heemstede - In PI Lelystad startte onlangs een proef met de ‘Antwoordservice’. Gedetineerden kunnen nu niet alleen e-mails ontvangen van het thuisfront, maar ook een reactie terugsturen. In de eerste maand is de populariteit van het e-mailverkeer daardoor meer dan verdubbeld. Partners, familieleden en vrienden van gedetineerden vinden de Antwoordservice een belangrijke aanvulling en zijn blij met de nieuwe mogelijkheid. Bij het verzenden van een bericht kiezen zij massaal voor de optie ‘antwoordvel meesturen’. De gedetineerde ontvangt dan bij het bericht een speciaal ontworpen A4-tje om met pen een reactie op te schrijven. Het gevangenispersoneel verzamelt dagelijks de antwoordvellen en scant deze in en stuurt ze naar de beveiligde server van emailaprisoner. Die zorgt vervolgens dat het antwoord direct bij de juiste persoon belandt.
Populariteit
Typerend voor het enthousiasme van het thuisfront zijn de vele positieve reacties die bij de klantenservice van emailaprisoner binnenkomen. Variërend van “Topconcept!”, “Wat een prachtige service!” en “Super! Super! Super!”, tot verzoeken om ook in andere penitentiaire inrichtingen zo snel mogelijk de Antwoordservice aan te bieden. De gestegen populariteit is ook af te
lezen aan de harde cijfers. In de eerste maand schoot het aantal verzonden e-mailberichten omhoog: van 165 in september naar 251 in oktober, een stijging van 52%. Daarbovenop komen nog eens de antwoordvellen: 65% van de verzonden e-mailberichten bestaat daardoor nu uit 2 pagina’s: een uitgaand bericht én het blanco antwoordvel. Van die antwoordvellen wordt iets meer dan de helft (55%) tot nog toe ook daadwerkelijk gebruikt voor het terugsturen van een reactie. Emailaprisoner verwacht vanaf januari 2016 de Antwoordservice op te starten in andere PI’s in Nederland.
Snelle uitbreiding
In bijna alle PI’s en detentiecentra zijn gedetineerden intussen bereikbaar per e-mail. PI Almere is gestart op 1 december, de locaties Hoogvliet en De Schie van PI Rotterdam volgen nog voor de kerst en PI Almelo op 1 januari 2016. Daarna is het wachten alleen nog op PI Haaglanden, JI Caribisch Nederland (Bonaire) en de detentiecentra Zeist en Zestienhoven. Alle overige inrichtingen in Nederland waar emailaprisoner niet actief is, zullen binnenkort sluiten en bieden de service om die reden niet aan. Een belangrijke doelstelling van emailaprisoner voor 2015 was ervoor te zorgen dat gedetineerden in alle PI’s in Nederland tegen de kerstdagen e-mail konden ontvangen. Dit doel is dus bijna bereikt. Meer informatie: emailaprisoner.nl/ antwoordservice.
Aantal berichten per maand in PI Lelystad
Na de start van de ‘Antwoordservice’ steeg het aantal verzonden e-mailberichten in een maand met 52%: van 165 naar 251. Daarbij kwamen nog eens 164 verzonden antwoordvellen, waarvan er 93 daadwerkelijk door gedetineerden werden gebruikt voor het versturen van een reactie.
Ingezonden brief
Vrouw gedetineerde voert druk op
PI ALMERE MOET ZAKEN EINDELIJK EENS GOED REGELEN
De zaken eens goed regelen.
Almere - Mijn naam is Linda Wever. Ik heb momenteel een relatie met Pietje van S. Hij zit een straf uit van twee jaar in de ISD, een Inrichting voor StelselmatigeDaders. Of dit terecht is of niet, is niet van belang. Ik stuur u deze mail om u erop attent te maken dat het hele traject van het ISD helemaal niet loopt. Hij zit nu al 9 maanden binnen en er gebeurt gewoon helemaal niks. Ik zal proberen het hele verhaal zo kort mogelijk uit te leggen. Op 6 februari is hij thuis door de politie opgehaald, omdat de maatregel ten uitvoer was gelegd. Hij is overgebracht naar het Huis van Bewaring in Grave. Na anderhalve week is hij naar Vught gebracht voor zijn ISD. Na ongeveer 6 weken van uitlokken en voeren door het personeel is hij na een isolatieplaatsing meteen door gebracht naar Almere, omdat de werkrelatie te erg zou zijn verstoord. Hierover loopt nog een beklagzaak. Toen hij net in Almere was aangekomen, hebben ze hem een opleiding aangeboden in Lelystad. Dit is geweigerd door hem, omdat hij niet nog verder van huis wilde. Vervolgens hebben we lopen hameren op psychologische onderzoeken die eindelijk na 19 weken zijn afgerond. Vervolgens kreeg hij een leefstijltraining. Hij is hier vol goede moed aan begonnen. Na 3 sessies heeft hij mij helemaal
Polat
Mr. H. Polat strafrechtadvocaat Rozenstraat 29-31, 2011 LT Haarlem. Telefoon 023 200 00 65 Mobiel 06 42 72 55 12 Fax 023 551 58 55 24/7 bereikbaar
de Penitentiaire Inrichting. Ik heb met hem afgesproken dat ze mij meer bij het hele traject zouden gaan betrekken, omdat dat volgens zijn eigen verhaal in de rechtzaak goed bij hem werkt. Hij zou contact met mij opnemen. Helaas zijn we nu tweeënhalve week verder. Nog geen contact. Morgen heeft hij een gespek met zijn mentor, casemanager en het afdelingshoofd om te kijken wat ze nu met hem van plan zijn. U kunt zich natuurlijk wel voorstellen dat dat volgens ons hoog tijd word.
Agressietraining
Rare dingen
We hebben een toetsing aan gevraagd. Pas tijdens de toetsing is het mij duidelijk geworden dat de belangrijkste reden voor de maatregel zijn aggressie is. Hier heb ik nog nooit iemand over gehoord. Nu is de uitspraak geweest en vindt de rechter dat hij daar moet blijven en een aggressietraining moet gaan doen. Wat wij ons dan heel erg afvragen waarom zijn ze hier niet eerder over begonnen. Hij doet het goed. Wordt niet boos. Maakt alles bespreekbaar met iedereen om zich heen, maar het is heel verontrustend en frustrerend als je met vijf mensen praat en je vijf verschillende antwoorden krijgt. Na de rechtzaak heb ik persoonlijk gesproken met de heer Oud. Hij was de deskundige die aanwezig was van
Op de hele afdeling waar mijn man nu verblijft gebeuren hele rare dingen. Mensen die op rapport gaan in verband met het gebruik van (soft)drugs mogen toch in hun traject blijven zitten, terwijl mannen die echt vooruit willen en hun leven echt willen verbeteren stil blijven staan. Advocaten die documenten opvragen zijn weken bezig om de informatie te krijgen. Onze advocaat is zelfs zo boos geweest dat hij de telefoon er maar op heeft gegooid. Ik snap dat jullie geen toverstok hebben om deze problemen allemaal in een keer op te lossen, maar ik hoop wel dat jullie dit kunnen opnemen in jullie krant, zodat er wat druk op PI Almere wordt uitgeoefend, zodat ze hun zaken eindelijk eens goed moeten gaan regelen.
BODDAERT VERWEEL
Advocatenkantoor
•Zit u vast? Wij zorgen ervoor dat u zo spoedig mogelijk weer vrij komt! •Ceza evinden kurtulmanin en kisa yolu! Bizi 24/7 arayabilirsiniz!
kwaad gebeld, omdat het alleen over verslavingen gaat. Hij is niet verslaafd. Dus in overleg met iedereen is besloten om hem daar mee te laten stoppen en hem een CoVa-training (Cognitieve Vaardigheden) aan te gaan bieden. Hiervoor is ongeveer een week of 8 geleden iemand bij hem geweest om te vragen of hij dit wil. Ongeveer 3 weken geleden heeft hier de intake voor plaats gevonden. En tot de dag van vandaag is nog steeds niet bekend wanneer hij hier nu eindelijk mee kan beginnen.
Wil je bezoek? Bel Bonjo
0800 3334446
Vrijwilligers komen bij je langs door heel Nederland om je verhaal te horen, voor een luisterend oor, een steuntje in de rug.
advocaten Mr. Robert Polderman sinds 1996 uw specialist in: • Strafzaken • Beklag- en beroepszaken • TBS en longstay • VOG- en CBR-procedures T 072 574 44 09 E
[email protected] www.boddaertverweel.nl
35
deBonjo december 2015
wetenswaardigheden
De talloze reacties tonen aan dat deBonjo goed wordt gelezen. Ook goed voor onze adverteerders!
Toekomstige helicopters BONJOBAJESPUZZEL 3
1
1 2 3 4
5
6
7 8
9 12
10
11
13
14
15
16
17 18 25
19
20
26
21
22
27
31
40
1 De eerste helicoptervlucht op 13 november 1907. Een zelfgebouwde heli door fietsenmaker Paul Cornu. De heli was voorzien van een 24 pk motor. 2 Een gyrocopter. De vliegende Hollander PAL-V, is een vliegende auto ontwikkeld door een Nederlands bedrijf en heeft zijn eerste vlucht gemaakt. Deze vliegende auto of rijdende helicopter haalt op de weg 180 km/uur. 3 Met deze éénpersoons mini helicopter nooit meer in de file. Ontwikkeld door het Japanse bedrijf Hirobo. Is electronisch, nauwelijks geluid en milieuvriendelijk. 4 Een futuristische helicopter concept met vier rotors en moet voor 2028 operationeel zijn. Ontwerpers Felix Schumacher en Lino Lehner. 5 Naar je werk vliegen met dit prachtige en coole concept de de ’Zero’ door Hector Del Amo.
33
34
37 41
42
U I O L
30 32
36
24
28
29
4
23
38
43
44
45
47
35 39
46 48
49
50
51
52 53
54
55 BUZING Puzzels
5
Wim Wal.
2
Horizontaal 2 Soort slee - 3 Openbaar vervoer - 4 Boerderij - 7 Neusvocht - 8 Franse NV 10 Koffiedik – 12 Veiligheidsraad - 14 Christelijk feest - 17 Europese Unie (afk.) - 19 WintersportHorizontaal - 25 Operatiekamer - 27 Verplichte autokeuring - 28 Boerenbezit - 30 Waterovergang 31 Verschijnsel de jaarwisseling - 34- Pad 2 Soort -slee - 3 Openbaarmet vervoer - 4 Boerderij 7 Neusvocht - 8 Franse N 37 Komaan! - 39 Onbekende - 40- 14 PotChristelijk - 44 Frater feest (afk.)--17 45 Europese Uitgestorven vogel - - 19 Wint Veiligheidsraad Unie (afk.) 47 Lekkernij - 48 Ongelegen- -28 52Boerenbezit Dop - 53 Roem 55 Appel. 27 Ongevuld Verplichte- 49 autokeuring - 30- Waterovergang - 31 Ver
- 34 Pad - 37 Komaan! - 39 Onbekende - 40 Pot - 44 Frater (afk.) - 45 Uit
Verticaal Lekkernij - 48 Ongevuld - 49 Ongelegen - 52 Dop - 53 Roem - 55 Appel. 1 Prijzend - 2 Kwaad - 5 Heerser - 6 Baskische beweging - 9 Gegroet - 11 Vlaag - 13 Regeringsreglement - 14 Zoen - 15 Hooistapel - 16 Neerslag - 18 Noot - 20 Verticaal Uitroep - 21 Lekkernij - 22 Aankomend - 23 Sociale Verzekeringsraad 24 Rangtelwoord - 26 Frisheid - 29 Griekse muze –- 6 30Baskische Bronzen Kruis (afk.) -- 9 Gegroet - 11 1 Prijzend - 2 Kwaad - 5 Heerser beweging 32 WesterlengteRegeringsreglement - 33 Vreemde - 35 Wildebeest 36 Nachtvogel 38 Buiten - 14 Zoen - 15 Hooistapel - 16 Neerslag - 18 Noot - 2 dienst - 41 Nikkel - 42 Persoonlijk - 43 Laagwater - 46 Oosterlengte 22 Aankomend - 23vnw. Sociale Verzekeringsraad - 24 Rangtelwoord - 26 Fri 49 Kelner – 50 Bronzen Aartsbisschop 51 Einde 54 Noot. Kruis- (afk.) - 32- Westerlengte - 33 Vreemde - 35 Wildebeest - 3
dienst - 41 Nikkel - 42 Persoonlijk vnw. - 43 Laagwater - 46 Oosterlengte
Oplossing puzzel, zie pagina- 08. Aartsbisschop 51 Einde - 54 Noot.
PETERS ADVOCATEN Peters Advocaten Amersfoort Havik 13 3811 EX Amersfoort T 033 46 27 551 Amsterdam Herengracht 454 1017 CA Amsterdam T 020 24 03 042 Gedetineerden bellen gratis 0800 0814
Ben je onherroepelijk veroordeeld? Grijp dan nu je laatste kans en ga voor herziening! Peters Advocaten Gespecialiseerd in herzieningszaken
36
Betrokken
deBonjo december 2015
Deskundig
Bereikbaar • We speak English
Alle strafzaken en penitentiaire zaken, ook PRO DEO
• Wir sprechen Deutsch
Bel gratis 0800 - STRAFZAAK (787 239 225) of buiten kantooruren 06 13 74 88 88
• Hablamos Español • Nous parlons Français
Vondelstraat 41 | 1054 GJ Amsterdam | www.vanoostenadvocaten.nl
BONJO GEEFT RICHTING AAN...
Tijdelijke huisvesting Er zijn Bonjo lidorganisaties die voor tijdelijke huisvesting kunnen zorgen. Huisbewaring Bonjo past op het huis als u de bajes in moet. Bezoeken in de Penitentiaire Inrichtingen Wie bezoek wil kan zich bij Bonjo melden. Buddy’s Behoefte aan een buddy die klaar staat als het nodig is? Bonjo bellen, gratis nummer 0800 333 444 6. Contacten Het Bonjo Contactbureau maakt het mogelijk contacten te leggen, binnen en buiten de bajes. Achterblijvers Bonjo steunt ook uw partners, familie en vrienden in de tijd dat u vastzit. De weg naar arbeid Bonjo-leden weten hoe u van binnen naar werk geholpen kan worden. Hulp bij problemen U belt Bonjo en u wordt verder geholpen. Een weg naar advocaten Wij van Bonjo kennen veel advocaten en kunnen u dus aan een bij u passende advocaat helpen.
vir al jou Nederlandse sakes …
telefoon 046 42 66 460
DE TOP VAN DE NIEUWE GENERATIE STRAFRECHTADVOCATEN
ADVOCATENKANTOOR
V A N DE R W E I DE Johannes Verhulststraat 113 1071 MZ Amsterdam telefoon 020 67 27 838 fax 020 67 27 839
[email protected] www.advocatenkantoorvanderweide.nl
www.noptra.eu
24 UUR PER DAG, 7 DAGEN PER WEEK BEREIKBAAR OP 06 46 02 39 69
mr Richard van der Weide de pitbull onder de pleiters
Een NOPTRA-rechercheur onderzoekt uw zaak, uw advocaat verdedigt uw zaak..., resultaat een uitmuntende zaak.