Kraamzorghotel Rotterdam in zijn locatie geplaatst. Westgevel met entree
‘een oase van rust, licht en ruimte’
Kraamzorghotel Rotterdam
Datum: 1 juli 2008
Coördinator: Susanne Pietsch
groep: 2
Ontwerpdocenten: Jop Voorn & Saskia Hermanek
Denise Kruisdijk Studenten-ID: b1377205 Mastervariant: Interior
BSc 6 Interior, BK6100A^a Kraamzorghotel Rotterdam
Technische Universiteit Delft Faculteit Bouwkunde
‘een oase van rust, licht en ruimte’
Kraamzorghotel Rotterdam
Datum: 1 juli 2008
Coördinator: Susanne Pietsch
groep: 2
Ontwerpdocenten: Jop Voorn & Saskia Hermanek
Denise Kruisdijk Studenten-ID: b1377205 Mastervariant: Interior
BSc 6 Interior, BK6100A^a Kraamzorghotel Rotterdam
Technische Universiteit Delft Faculteit Bouwkunde
‘een oase van rust, licht en ruimte’
Kraamzorghotel Rotterdam
Denise Kruisdijk Delft, 1 juli 2008
Graag wil ik mijn begeleiders bedanken, Saskia Hermanek en Jop Voorn, zonder jullie had het ontwerpresultaat en proces er anders uitgezien. Jullie koppelden vaak terug op referentiebeelden en stimuleerden om verschillende onderzoeken te doen. Jullie inspireerden mij om tot nieuwe ideeën te komen.
Het eindwerkstuk geeft verslag over de invulling van de opgave, de uitwerking daarvan en het daarbij gevolgde proces. Verder is het als beschreven in de vakbeschrijving en toelichting BK6100 2008, pp 9. µ+HWHLQGZHUNVWXNLVSULPDLUHHQUHÀHFWLH RSKHWRQWZHUSUHVXOWDDWHQSURFHVJHULFKWRSGH H[SOLFLWHULQJYDQGHNHQQLVKXLVKRXGLQJELQQHQKHW ERXZNXQGLJHRQWZHUSGRPHLQ'DDUQDDVWEHYDW KHWDDQYXOOHQGHOHPHQWHQYDQYHUDQWZRRUGLQJ HQHYDOXDWLH¶Het doel van dit werkstuk is om het ontwerp in een breder perspectief te zien en te komen tot generieke kennis en modellen die bij toekomstige soortgelijke opdrachten gebuikt kunnen worden.
Het leerplan, zie bijlage, had betrekking op de interpretatie van de opgave en de voorgestelde wijze voor de aanpak en het ontwerpproces.
De ‘interior’ opdracht omvat het ontwerpen van een nieuw kraamzorghotel op een gegeven locatie in de binnenstad van Rotterdam.
Dit verslag is het eindwerkstuk van BK6100A^a ‘Ontwerpopdracht Architectuur; Hotel’. Deze opgave is ter afsluiting van het bacheloronderwijs van de faculteit bouwkunde van de TU Delft. De opdracht beslaat 10 weken en is verdeeld in 3 onderdelen; een leerplan, een ontwerpopgave en een eindwerkstuk.
Voorwoord
4
4
Aanleiding en achtergrond Locatie De opgave Het programma van eisen Visie Gegevens uit de locatie Concept
Algemeen De entree partijen De loopbruggen De secundaire route De gastenkamers Het dak van het atrium De publieke ruimten
3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 3.5. 3.6. 3.7.
Probleemstelling en deelvragen Deelvraag 1 Deelvraag 2 Deelvraag 3 Formele opgave Opgave opvatting Conclusie
ontwerpproduct
3 Verantwoording en evaluatie
2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 2.6. 2.7.
2 Beschrijving ontwerpproduct
1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. 1.6. 1.7.
10
8
1Beschrijving van de ontwerpopgave 6
Voorwoord
Inhoudsopgave
De bruggen en het atriumdak 4.1.1. Analyse 4.1.2. Conclusie De secundaire route met zitsleuven 4.2.1. Analyse 4.2.2. Conclusie Het sanitaire gedeelte van de gastenkamer. 4.3.1. Analyse 4.3.2. Conclusie
6.3. 6.4.
6.2.
6.1.
Terugkoppeling strategie, methode en technieken Vergelijking van plan van aanpak met het proces Werkwijze Conclusie
ontwerpproces
Strategie Methoden en technieken De fases van het ontwerpproces 6WUDWHJLVFKHWLMGZLQQHQGHHI¿FLsQWH aanpak ontwerpmethode
6 Verantwoording en evaluatie
5.1. 5.2. 5.3.
5Beschrijving ontwerpproces
4.3.
4.2.
4.1.
de meest kenmerkende, generieke (deel)oplossingen.
4 %HVFKULMYLQJYDQHQUHÀHFWLHRS
20
18
13 Koppeling tussen ontwerpproces en type opgave Voorgaande projecten Vergelijking ontwerpproces met het geschetste proces in de literatuur Conclusie
De opgave Concept Ontwerpproduct Generieke oplossingen Ontwerpproces Conclusie
Bronnen, literatuur en bijlagen
8.1. 8.2. 8.3. 8.4. 8.5. 8.6.
8 Samenvatting en conclusies
7.4.
7.2. 7.3.
7.1.
7 5HÀHFWLHRSKHWRQWZHUSSURFHV
26
25
22
5
Locatie
De bebouwing in deze buurt dateert uit de periode 1940-1959. Het merendeel van de huidige bebouwing heeft minder dan 4 verdiepingen. De omliggende gebouwen hebben allen een gevel van rood/bruine baksteen.
De locatie voor het gezondheidsgebouw is centraal gelegen, op de Schiedamsevest in Rotterdam. Niet ver van het commerciële Centrum, tegenover het Oogziekenhuis. In de nabije omgeving liggen de Witte de Withstraat, een basisschool, enkele barren en discotheken aan de Schiedamsesingel en een deel van de ‘culturele’ as van Rotterdam, het ROtheater en vormgevingsgalerie ‘Vivid’. Het is een drukke, levendige omgeving.
1.2.
Het programma van eisen
In het leerplan zijn de eisen en randvoorwaarden voorgeschreven waar het hotel aan moet voldoen. (hoofdstuk 3) Er wordt aangeven dat er 20 gastenkamers moeten komen met 2 bevallingskamers en overige ruimten voor schoonmaak en personeel. Eisen die worden gesteld door de vrouwen die pas zijn bevallen zijn een kamer waar zij zich kunnen terugtrekken, hun privé domein. Een rustgevende en huiselijke omgeving, waar de vrouw alleen kan zijn met haar baby en waar eventueel partner of ander kind kan blijven slapen. Door de ouderen wordt daarnaast gevraagd om een rookruimte en voor de kinderen een speelhoek.
1.4.
Gevraagd is om een kraamzorghotel te ontwerpen dat zich op de 3e verdieping van het pand bevindt, hierbij zullen de entreepartijen van het hotel op de begane grond meegenomen moeten worden. Bij het ontwerp moet rekening gehouden worden met het feit dat belichting, ontsluiting en vluchtroutes voor de overige verdiepingen gewaarborgd zijn. Het gebouw moet één of meerdere patio’s hebben van minimaal 200m2 tot maximaal 400m2. Daarnaast mag 20% van het programma op het dak geplaatst worden. In het ontwerp wordt rekening gehouden met het programma van eisen, randvoorwaarden, uitgangspunten en het concept.
De opgave
Een kraamzorghotel is een gastenverblijf voor vrouwen die net bevallen zijn of juist bevallen in het hotel en hier vervolgens 3 tot 10 dagen blijven. Vaak is het voor de vrouwen noodzaak ergens anders te bevallen of verzorgd te worden dan thuis. In veel gevallen biedt het kraamzorghotel uitkomst met zijn in huis zijnde medische kennis, rust of mogelijkheden voor wijze van bevallen.
1.3. Het kraamzorghotel is onderdeel van een nieuw te bouwen pand waarin zich behalve het kraamzorghotel ook een conventioneel hotel bevindt. Het kraamhotel zal ongeveer ¼ van het oppervlak van het gebouw innemen.
Aanleiding en achtergrond
Kraamzorg Rotterdam en omstreken beschikt over een tweetal goedlopende kraamzorg-hotels; één in Rotterdam Noord en één in Rotterdam Zuid. Er wordt gevraagd om een 3e kraamzorghotel in de binnenstad van Rotterdam.
1.1.
Hoofdstuk 1: Beschrijving van de ontwerpopgave
¿J/RFDWLHYRRUKHW.UDDP]RUJKRWHOJRRJOHPDSV
Schoolpleintje
INGANG
6
Visie
-
-
-
-
-
1.6.
Gebouw naar binnen gericht. De nabije omgeving is druk, veel autoverkeer, spelende kinderen en winkelend publiek. 20% van het programma mag op het dak geplaatst worden. Hierdoor kan over de overige bebouwing heen gekeken worden. Door een brede patio te maken komt er genoeg zonlicht binnen zowel in de zomer als winter. Materiaalgebruik in de omgeving is vooral rood/bruine baksteen. Het hotel sluit hierop aan maar onderscheid zich door zijn kleur. De gevels van de omliggende bebouwing zijn vooral verticaal gericht. Door op deze locatie werken met een horizontale gevel zal het gebouw opvallen.
Gegevens uit de locatie
Het kraamzorghotel heeft een huiselijke, rustige en warme sfeer en is gericht op de vrouw en haar kind. Een goede scheiding tussen privaat en publiek domein is belangrijk. De wensen van zowel opdrachtgever als gasten worden meegenomen in het ontwerp. De patio is voor alle gasten, het is een onderdeel van het gehele gebouw en zal daarom aantrekkelijk moeten zijn. Het zal als een oase ervaren worden en, in tegenstelling tot de drukke omgeving, rust uitstralen.
1.5.
Voor het kraamzorghotel wordt uitgegaan van het gegeven programma van eisen. Om de gasten van de kaamafdeling van eten te voorzien is ervoor gekozen een deal te sluiten met het restaurant van het onderliggende hotel. Het eten kan dan vervoerd worden via een lift. Hierdoor is geen 2e keuken in het gebouw nodig en kan op kosten bespaard worden.
-
-
-
-
1.7. De patio als oase. Rust, warmte en licht staan centraal. Het moet gezien worden als tegenstelling tot de stadse buitenomgeving. Duidelijke scheiding tussen publiek en privaat domein. Vrouwen komen hier voor hun rust, niet om bekeken te worden. Vrouw en kind staan centraal. Het interieur van het kraamzorghotel straalt rust, warmte en ruimte uit. De publieke gebieden staan in rechtstreekse verbinding met elkaar. Behalve via de korte route, zijn ze ook bereikbaar via een secundaire route. Deze laatste verbindt tevens de gastenkamers met elkaar.
Concept
¿J%HVWDDQGHNUDDP]RUJKRWHONDPHUNUDDP]RUJURWWHUGDP
¿J/LQNVV\PEROHQELMGHJHJHYHQVXLWGHORFDWLH Rechts, symbolen die het concept verduidelijken
7
Algemeen
Het atrium geeft rust, licht en warmte, het maakt van het hotel een ongedwongen omgeving. Een oase in de binnenstad.
In het hotel draait alles om het concept; de publieke gebieden staan in rechtstreekse verbinding met elkaar door middel van bruggen die door het atrium lopen. Op deze manier wordt het atrium beleefd en kunnen de gasten een ‘korte route’ nemen naar ruimtes waar mensen kunnen samenkomen. Daarnaast wordt publiek en privaat duidelijk gescheiden, zodat hotelgasten direct toegang en overzicht hebben tot voor hen toegankelijke voorzieningen. De private ruimten als gastenverblijven, personeelsruimten en bevallingsruimten zijn bereikbaar middels een secundaire route.
Het ontworpen hotel heeft 4 verdiepingen, waarvan de bovenste 2 verdiepingen voor het kraamzorghotel zijn. Op de 3e verdieping zijn alle 20 gastenkamers opgenomen en de 2 bevallingskamers. Op de 4e verdieping is een grote publieke ruimte en groepsruimte voor personeel, met een vergaderruimte.
Op een gegeven locatie in Rotterdam wordt gevraagd om een interieur ontwerp voor een kraamzorghotel, dat zich op de 3e verdieping van een nog globaal te ontwerpen pand bevindt. Voor de opdracht zullen ook meegenomen worden: de gevels en de patio van 200-400 m2 en op de begane grond van het hotel, de entreepartijen. In het ontwerp is rekening gehouden met het programma van eisen, de randvoorwaarden, uitgangspunten en het concept (1.7.). Een extra gegeven is dat het programma mag uitgebreid worden op het dak, ca. 20%.
2.1.
De loopbruggen
In het hotel draait alles om het concept, de publieke gebieden staan in rechtstreekse verbinding met elkaar door middel van bruggen die door het atrium heen lopen. Op deze manier wordt het atrium beleefd en kunnen de gasten een ‘korte route’ nemen naar ruimtes waar mensen kunnen samenkomen. De bruggen lopen vanaf de ontvangstbalie op de begane grond door tot op het dak. Op elke verdieping lopen twee bruggen, een horizontale en een verticale verbinding. Doordat de bruggen als een spinnenweb door de patio lopen wordt het licht en schaduwspel in het hotel interessant en aantrekkelijk.
2.3.
De entree voor de spoedgevallen is gelegen aan de Witte de Withhof. Dit is een rustig punt waar vrouwen makkelijk het gebouw ingebracht kunnen worden voor hun bevalling. De lift leidt direct naar de bevallingskamers.
De ontvangstbalie van het kraamzorghotel op de 3e verdieping ligt centraal, zowel de bruggenroute als de lift komen uit bij de balie. Hierdoor houdt het personeel controle en overzicht over hun gasten.
¿J'HORRSEUXJJHQLQKHWDWULXP
¿J%HJDQHJURQGGHHQWUHHSDUWLMHQ
De loopbruggen worden uitgevoerd in een staal constructie en zijn voorzien van houten loopplanken met een glazen balustrade.
In de hoek, naast de entree van het hotel, is een café gesitueerd. Hier heeft men vrij zicht op het kerkje en het daarachter gelegen speelveld.
De entree partijen
De hoofdentree van het gebouw komt iets uit de gevel naar voren. Door een tochtportaal komen de gasten binnen en zien vanaf hier direct de receptie. Vervolgens kan men kiezen, de lift naar boven nemen of lopend over de bruggen het atrium beleven.
2.2.
Doordat de bruggen geplaatst zijn volgens concept wordt publiek en privaat gescheiden. Om naar publieke ruimtes te gaan zullen de gasten de voor de hand liggende kort route gebruiken en over de bruggen lopen. Deze keus zal de secundaire route ontlasten en de rust in privaat gebied blijft zodoende gewaarborgd.
Hoofdstuk 2: Beschrijving ontwerpproduct
8
De secundaire route
De gastenkamers
Voor het ontwerp van de kamer staan de vrouw en het kind centraal. De sanitaire functies zijn opgenomen in een grote kastenwand, waarbij enkel de commode te allen tijde bereikbaar is door de uitsparing in de met houten latten bekleden wand. Door deze oplossing blijft de kamer ruim en is de opstelling van de twee EHGGHQÀH[LEHO'HZLHJ]DODDQHHQNDEHOEDDQLQKHW plafond hangen waardoor het makkelijk verplaatsbaar is. Tevens is er rekening gehouden met ruimte voor een aanwezige eet-trolly annex nachtkastje en met de bezoek dat in de kamer komt.
Boven de entree van elke gastenkamer is een daklicht geplaatst, waardoor diffuus licht naar binnen schijnt. Hiermee wordt onderscheid gemaakt tussen gang en gastenverblijf. Dit wordt nog eens versterkt doordat er voor elke kamer een portaal is geplaatst, welke dient als bufferzone tussen de secundaire route en de entree naar de gastenkamer.
2.5.
De secundaire route wordt gekenmerkt door de wanden met zitsleuven die de looproute geleiden. De sleuven in het portaal zijn voor het beeld doorgetrokken, hier kan niet in gezeten worden. De sleuven zijn bedacht om in op de gang rustruimtes te creëren. Op deze manier kunnen de pas bevallen vrouwen overal pauzeren, mochten zij over de gangen willen lopen. De zitsleuven zullen voorzien worden van zitkussens, om de huiselijkheid van de gastenkamers voort te zetten in de gang. Via het atrium zal de gang verlicht worden door de zon. De glazen wand in de gang scheidt het kraamzorghotel YDQKHWSXEOLHNHKRWHO/RSHQGRRUGH]HJDQJJHHIW een beschut, huiselijk en rustgevend gevoel.
2.4.
Het dak van het atrium
De publieke ruimten
Middels de grote glazen puien zijn deze ruimten goed voorzien van daglicht. De kleinere publieke ruimte, zoals de ontvangstbalie op de 3e verdieping heeft een bovenlicht om een lichte ontvangstruimte voor de gasten te creëren.
De publieke ruimten zijn verspreid door het hotel te vinden en worden rechtstreeks met elkaar verbonden door bruggen. In de gevel worden ze gemarkeerd door middel van grote glazen puien. Door deze kijkgaten in de gevel wordt de oase naar buiten gebracht. De publieke ruimten zijn een verbinding met de drukke stad.
2.7.
Het dak is gemaakt van EFTE, hiervoor is gekozen om dat de constructie van dit materiaal heel slank is. Bij een keuze voor glas zou de constructie heel zwaar worden. Het dan ontstane schaduwpatroon zou de schaduwvorming van de bruggen dermate overheersen, dat het een te druk (en niet interessant) schouwspel wordt. Door voor een slanke constructie te kiezen, verbrokkeld de schaduwvorming van de bruggen niet en blijft het atrium rustig en interessant.
2.6.
Het kleurgebruik in de kamer is rustig en neutraal, maar warm. De wanden zijn wit, de vloer glanzend wit en de wand naar de sanitaire voorzieningen van hout. Door de kamer zo licht mogelijk te houden lijkt de kamer optisch groter en geeft het de kamer rust. Door de stoffering van gordijnen en beddengoed wordt de kamer huislijk. De gordijnen kunnen bij het openen, geheel weggeschoven worden in een kastruimte. Gekozen is voor rustig kleurgebruik om de aandacht in de kamer te vestigen op de vrouw en haar kind.
¿J'RRUVQHGHJDVWHQNDPHU
¿J3ODWWHJURQGJDVWHQNDPHU
¿J'HJHYHOV
Oostgevel
Westgevel
Zuidgevel
Noordgevel
9
Deelvraag 1
Er zijn diverse mogelijkheden van ruimtelijke indelingen om een scheiding te maken tussen publiek en privaat in het kraamzorghotel. Om te voldoen aan de vraag van de gasten is gekozen voor het model waar meerdere publieke ruimten rechtstreeks met elkaar zijn verbonden. Op deze manier kan een kinderruimte in het ontwerp geplaatst worden, een rokersruimte, een lounge ruimte voor gasten en overige ruimten.
3.2.
Deelvraag 3: Hoe kan het kraamzorghotel gescheiden worden van het publieke hotel.
Deelvraag 2: Hoe kan omgegaan worden met de patio, ivm lichtinval en de oase vorming. De ruimte is relatief beperkt en er is risico dat de ruimte veranderd in een donkere put.
Deelvraag 1: Hoe kunnen in het kraamzorghotel de publieke en private gebieden het best van elkaar gescheiden worden. In de kamers moet een gevoel van privacy worden gecreëerd, terwijl de publieke ruimtes goed bereikbaar moeten zijn voor de gasten.
µ2SZHONHZLM]HNDQKHWSXEOLHNHKRWHOHQKHW NUDDP]RUJKRWHOZRUGHQRQWZRUSHQGDWHUYROGDDQ ZRUGWDDQGHIRUPHOHRSGUDFKWHQGHRSJDYH RSYDWWLQJHQPHWJHQRHPGHYLVLHHQFRQFHSWDOV OHLGUDDG¶
3.1. Probleemstelling en deelvragen
Om te onderzoeken of het Kraamzorghotel voldoet aan de gestelde randvoorwaarden, uitgangspunten en programma zal eerst onderzocht worden of het voldoet aan de deelvragen.
Deelvraag 2
Conclusie: Door een vierkante patio te maken van ca. 200m2 is de lichtinval goed. Door de patio te overdekken wordt er in de binnenruimte een warm klimaat gecreëerd, dat van de oase een warme en lichte ruimte maakt. Door de bruggen die door het atrium lopen kan de oase beleefd worden.
In de vorige deelvraag had ik onderzoek gedaan naar de verschillende vormen van ruimtelijke indeling. Hieruit kwam het schema voort van meerdere publieke gebieden die in rechtstreekse verbinding met elkaar staan. Er zal om deze reden met één vierkante patio gewerkt worden, waarin bruggen de publieke ruimten met elkaar verbinden. Door een vierkante patio te maken van ca. 200m2 is de lichtinval goed, zowel in zomer als winter. Om van de patio een oase te maken kan veel groen gebruikt worden in de binnenruimte, maar door het vaak regenachtige weer in Nederland is de kans dat de binnenruimte treurig wordt groot. Wanneer er een dak op de patio wordt geplaatst, kan de ruimte dienen als een oase dat warmte, licht en ruimte uitstraalt.
3.3.
Conclusie: publiek en privaat worden gescheiden door de publieke gebieden rechtstreeks met elkaar te verbinden. Door een secundaire route zijn de private kamers te bereiken.
Doordat de publieke ruimten direct via bruggen met elkaar in verbinding staan, is er geen noodzaak over de ‘secundaire’ route te komen, die naar de private kamers leidt. Deze kamers worden tevens nog eens gescheiden van de gang door een portaal, welke dient als bufferzone. Dit alles om de kamer zo privaat mogelijk te maken.
Hoofdstuk 3: Verantwoording en evaluatie ontwerpproduct
¿J0DTXHWWHIRWRGHEUXJJHQGRRUKHWDWULXPHQ de secundaire
¿J'RRUHHQEUHGHSDWLRWHPDNHQNRPWHUJHQRHJ]RQOLFKW binnen, zowel in de zomer als winter.
¿J*HNR]HQUXLPWHOLMNHLQGHOLQJ3XEOLHNH]RQHV]LMQ rechtstreeks met elkaar verbonden. Behalve de korte weg zijn ze ook bereikbaar via een secundaire route. Deze laatste verbindt tevens de gastenkamers met elkaar
¿J5XLPWHOLMNHLQGHOLQJHQ
10
Deelvraag 3
Formele opgave
De vergaderkamer is in de bibliotheek gesitueerd, deze is af te scheiden met behulp van een gordijn. Op het dak is ca. 20% van de opgave geplaatst met extra gemeenschappelijke ruimte in de vorm van een bibliotheek.
Het gevraagde programma is verwerkt in het ontwerp voor het kraamzorghotel. Er zijn enkele kamers samengevoegd zoals het washok met de linnenkamer, maar de ruimtes voldoen aan het aantal voorgeschreven vierkante meters. Het grootste verschil in het gevraagde programma en het ontwerp zijn de zitjes. 5 zitjes waren vereist, in het ontwerp zijn de zitjes verspreidt over de verdieping te vinden. Er zijn zitjes in de lounge, maar ook in de gangen door de gecreëerde zitsleuven.
3.5.
Conclusie: Door een glazen wand te plaatsen tussen het atrium en de gang wordt het kraamzorghotel gescheiden van het publieke hotel.
Het kraamzorghotel zal gescheiden moeten worden van het publieke hotel. Door de bruggen die alle publieke ruimten met elkaar verbinden wordt dit moeilijk gemaakt. De brug van 2e verdieping naar 3e verdieping zal dus uit moeten komen bij de balie om hotelgasten tegen te houden of juist door te verwijzen. Daarnaast zal er een geluidwering moeten komen om de gangen voor de kamers van het kraamzorghotel minder publiek te maken. Dit kan gedaan worden door te werken met een glazen wand, zodat het zicht op de patio blijft en de gang tegelijkertijd een beschut gevoel geeft.
3.4.
Opgave opvatting
Functioneel De nauwgezette toepassing van het concept in mijn ontwerp zorgde ervoor dat aan het belangrije uitgangspunt ‘publiek en privaat gescheiden’ voldaan wordt. Ook in de secundaire route is een bufferzone gecreëerd tussen publiek en privaat, door portaaltjes voor de gastenkamers. De functionaliteit in de kamer is vooral dat de commode te allen tijde bereikbaar is en dat de wieg met behulp van een kabelbaantje door de kamer verplaatst kan worden naar de commode. 'HNDPHULVÀH[LEHOHQUXLPGRRUGDWGHVDQLWDLUH voorzieningen in de kastenwand zijn ondergebracht. Er wordt een huiselijk gevoel gecreëerd in de kamer doo de stoffering en de met latten bekleedde houten wand. Het bovenlicht bij de entree maakt de kamer intiem. Voor de hygiëne is gebruik gemaakt van een epoxy vloer dat tevens met de overige materialisatie een luxe en schone uitstraling geeft aan de kamer.
3.6.
Het ontworpen hotel voldoet ook grotendeels aan de randvoorwaarden van het project. Het gebouw is geplaatst binnen het gegeven enveloppe en heeft een atrium van 210 m2. Het gebouw is echter iets hoger dan 12m en heeft geen patio maar een atrium. Er is van de randvoorwaarden afgeweken om een lichte, warme en ruime binnenruimte te creëren. Het gebouw is iets hoger uitgekomen doordat de begane grond ter hoogte van straatniveau begint. Het zou niet mogelijk zijn in verband met constructie en bouwbesluit maten om lager uit te komen.
In het ontwerp is rekening gehouden met het ontbreken van doodlopende gangen. Er zijn op de kraamzorgafdeling geen gangen die nergens naartoe leiden. Aan het einde van de gang (richting lounge) is telkens een groot daklicht geplaatst zodat men naar het licht aan het eind van de gang toeloopt.
¿J'RRUVQHGH%%
¿J'RRUVQHGH$$
¿J3ODWWHJURQGHYHUGLHSLQJ
11
De gevel van het gebouw is van baksteen om aan te sluiten op de bestaande bebouwing. Echter zal het gebouw niet onopgemerkt blijven door zijn kleur en zijn balkons. Door de balkons voor de gastenkamer te plaatsen ontstaat een ritme in de gevel die terug komt in de gangen. Het ritme wordt echter onderbroken door de publieke ruimten. Deze worden door grote glazen puien ook zichtbaar in de gevel. Op deze manier worden kijkgaten gecreëerd waardoor de besloten oase ook te zien is vanuit de stad.
Met het ontwerp is rekening gehouden met de bezonning van het gebouw en het atrium. De kamers liggen dan ook allen op het westen, zuiden en oosten. In het noorden zijn de bevallingskamers gesitueerd. Er is gebruik gemaakt van het feit dat 20% van het programma op het dak geplaatst mag worden. Door een grote publieke ruimte op het dak te plaatsen is vanaf hier vrij zicht over de bebouwing, door de bruggenroute te verlengen tot op het dak kan aan de zuidkant van het gebouw nog een uitkijkpunt gesitueerd worden.
Architectonisch De rust, ruimte en licht die ik het hotel wil uit laten stralen heb ik grotendeels bereikt door het rustige stemmige kleurgebruik. De wit glimmende epoxyhars op de vloeren en de met licht kleurige houten latten beklede loopbruggen, vloerzijden en kastenwand in de gastenkamer. Het lichtplan is duidelijk en eenvoudig, de gangen hebben licht vanaf de zijkant, dit komt binnen vanuit het atrium. Alle entrees van de gastenkamers zijn geaccentueerd door een daklicht waardoor diffuus licht naar binnen komt.
Conclusie
Met betrekking tot het opgestelde programma van eisen, randvoorwaarden en uitgangspunten kan worden vastgesteld dat het ontwerp voldoet. Het ontwerp van het hotel en kraamzorghotel voldoet aan de vraag van de formele opdracht. Tevens zijn in het ontwerp verwerkt: de opgave opvatting, met genoemde visie en concept.
3.7.
¿J0DTXHWWHIRWRGHVHFXQGDLUHJDQJHQKHWSRUWDDO=LFKWLV hier op de entree van de gastenkamer, waneer de deur open staat. Boven de entree het daklicht en in het zicht de met licht gekleurd houten lattenwerk bekleedde wand.
¿J0DTXHWWHIRWRKHWJHERXZJH]LHQYDQERYHQDI+LHULV goed te zien hoe het licht is verdeeld over de 3e verdieping. Plus dat de bruggen van begane grond tot op het dak lopen.
12
De bruggen en het atriumdak
Voor deze routing zijn meerdere varianten gemaakt om erachter te komen hoe het atrium het beste beleefd kan worden.
De bruggen die door het atrium van begane grond naar de 3e verdieping lopen moeten er voor zorgen dat de binnentuin beleefd wordt, dat er een interessant licht/schaduw spel wordt gecreëerd, maar dat het zonlicht gewaarborgd wordt voor overige verdiepingen.
4.1.
Enkele kenmerkende oplossingen van het kraamzorghotel hebben nog extra studie nodig gehad eer ik ze goedkeurde als mooie ruimte en daarna kon toepassen in het ontwerp. Dit waren met name: de bruggen die door het atrium lopen, de zitsleuven van de secundaire route en het sanitaire gedeelte van de gastenkamer.
Met andere woorden, een mooie ruimte is beter voor ons humeur dan een lelijke. Maar hoe maak je nu een mooi gebouw? A. de Botton schreef hierover in ‘de architectuur van het geluk’. +HWLGHHYDQZDWPRRL LVLVYHUVWUHQJHOGPHWKHWLGHHYDQZDWHHQJRHG OHYHQLV'HJHERXZHQGLHZLMEHZRQGHUHQKHEEHQ PHWHONDDUJHPHHQGDW]HRSDOOHUOHLPDQLHUHQ ZDDUGHQYHUKHHUOLMNHQGLHZLMKRRJDFKWHQ±GDW]H PHWDQGHUZRRUGHQYLDKXQPDWHULDOHQYRUPHQHQ NOHXUHQYHUZLM]HQQDDU]XONHYDQRXGVKHUSRVLWLHYH HLJHQVFKDSSHQDOVYULHQGHOLMNKHLGJRHGKHLG ¿MQ]LQQLJKHLGNUDFKWHQLQWHOOLJHQWLH
³6FKRRQKHLGLVGHEHORIWHYDQJHOXN´ Stendhal.
Door de U-vormige constructie van de bruggen kunnen de zijkanten van glas geheel transparant blijven en het loopgedeelte bekleed worden met houten loopplanken. Het atrium wil ik een sfeer laten uitstralen van licht, warmte en ruimte. Het moet een inspirerende binnenruimte zijn, waar de houtkleur van de bruggen vor een licht kleuraccent zorgt en de transparantie in de loopbruggen de ruimte groot laat lijken en overzicht biedt.
De te bouwen bruggen in het atrium, moeten niet alleen een knappe compositie krijgen maar moeten ook constructief in het gebouw toegepast kunnen worden. Met behulp van constructuur Pim Peters heb ik bedacht dat de bruggen voorzien worden van een staalconstructie die hun krachten afdragen naar de vloeren waar de staalconstructie in door zal lopen.
¿J'HEUXJJHQLQKHWDWULXP
Compositie De routing en compositie van de bruggen 4.1.1. Analyse heb ik onderzocht aan de hand van schetsen HQVFKHWVPDTXHWWHV0HWEHKXOSYDQGH ³$OOHLQVWUXPHQWHQEHKRUHQWRWKHWRUNHVWYDQGH VFKHWVPDTXHWWHVLVEHVORWHQZHONPRGHOGHPHHVW DUFKLWHFW'HFRPSHWHQWLHYDQGHDUFKLWHFWVWUHNW inspirerende ruimte zou opleveren. Voor de routing ]LFKLQSULQFLSHXLWWRWDOOHLQVWUXPHQWHQPDDUHU]LMQ had ik wel enkele richtlijnen opgesteld, namelijk dat VSHFLDOLVWHQGLHLQEHSDDOGHRS]LFKWHQPHHUZHWHQ de route moest beginnen bij de balie op de begane YDQVRPPLJHLQVWUXPHQWHQGDQGHDUFKLWHFW'DWJHOGW grond. Dat er op de 1e verdieping een restaurant zit YRRUDGYLVHXUVXLWGLVFLSOLQHVGLH]LFKEH]LJKRXGHQ op de zonzijde in het brede deel van het gebouw, PHWWHNWRQLVFKHI\VLVFKHHQIXQFWLRQHOHHOHPHQWHQHQ uitkijkend op de patio. En als laatste punt dat er een VWUXFWXUHQHQYRRUDUFKLWHFWXXUKLVWRULFLHQ±WKHRUHWLFL brug moest lopen van 2e verdieping naar 3e verdieping GLH]LFKEH]LJKRXGHQPHWDUFKLWHFWXXUEHVFKRXZLQJ die uitkomt bij de afdelingsbalie. De route is een HQDUFKLWHFWRQLVFKHFRQFHSWHQ'HFRPSRVLWLHLVELM rechtstreekse verbinding van alle publieke gebieden. XLWVWHNKHWGRPHLQYDQGHDUFKLWHFW=LMQYDDUGLJKHLG LVGDDUKHWJURRWVWPDDUKLM]LHWQLHWDOWLMGNDQV]LMQ LQWXwWLHYHNHQQLVWHYHUZRRUGHQ$QGHUHQWURXZHQV HYHQPLQ'HNHQQLVYDQHQKHWRQGHU]RHNQDDUGH FRPSRVLWLHYDQJHERXZHQVWDDQQRJVWHHGVLQGH NLQGHUVFKRHQHQ´ E. Kleijer (pp 227/228)
Als referentie voor het atrium, de oase en het dak, heb ik twee hotels goed bekeken; dit zijn het Esohotel van Auer und Weber en het Qube hotel van Baumschlager Eberle. Daarnaast referentie projecten van John Portman, Sauerbruch Hutton en van Foster.
Naast de routing is het atriumdak ook belangrijk om uit te zoeken, deze maakt immers deel uit van de sfeer die in de binnentuin wordt gecreëerd. Alvorens tot een conclusie te komen zijn meerdere referenties gezocht voor atriumdaken.
+RRIGVWXN%HVFKULMYLQJYDQHQUHÀHFWLHRSGHPHHVWNHQPHUNHQGHJHQHULHNHGHHO RSORVVLQJHQ
13
Het atriumdak Na de bruggenroute te hebben geanalyseerd moest er nog een dak op de patio. Er zijn vele mogelijkheden van overkapping, mijn keus gaat uit naar een transparant dak. Geen koepeldak of piramide vormig atrium. Na meerdere referenties te hebben bekeken en geëxperimenteerd te hebben PHWGDNHQRSHHQVFKHWVPDTXHWWHKHELNPLMQNHXV laten vallen op een EFTE dak. Doordat dit dak vele malen lichter is dan glas heeft EFTE geen zware constructie nodig en volstaat een slanke constructie. Gekozen wordt voor een slanke constructie om de schaduwvorming van de bruggen niet te verbrokkelen.
8LWGH]HYDULDQWHQ¿J LVJHEOHNHQGDWHHQ bruggenroute die als vloeiende lijn omhoog loopt, weinig spanning oproept in het atrium. Daarnaast wordt de patio op deze manier alleen over de zijkanten beleefd. Door één brug door het midden te plaatsen zou het model niet meer in balans zijn. Maar wanneer de bruggen als een spinnenweb door het atrium lopen wordt het atrium optimaal beleefd en zal het lichtspel in het atrium interessant worden. Nadelen zijn echter dat hoewel het wel de korte route is van publieke zone naar publieke zone, de route geen ‘snelle’ weg is naar boven. Plus dat niet precies gezien wordt waar men uitkomt wanneer naar boven gelopen wordt. Deze route is echter wel visueel aantrekkelijk en alleen al daarom zal er gebruik van worden gemaakt. Het vluchttrappenhuis zal dan ook niet op een in het oog springende plek geplaatst worden in het hotel. De lift moet wel goed bereikbaar blijven. Het atriumdak zal gemaakt worden van EFTE, dit om een zo slank mogelijke constructie te krijgen, om de schaduwvorming van de bruggen niet te verbrokkelen maar juist te versterken.
&RQVHTXHQWLHVKHWYOXFKWWUDSSHQKXLVELMGHLQJDQJ moet niet te veel opvallen. Ik wil de gasten over de bruggen leiden en het atrium laten beleven.
De bruggenroute door het atrium loopt vanaf begane grond naast de balie naar boven. Op elke verdieping zijn twee bruggen, waarvan één horizontale verbinding en één verticale verbinding. Door de bruggen als een soort spinnenweb door het atrium aan te leggen worden de binnentuin spannend. Het schaduw en lichtspel wordt interessant en door de materialisatie en kleurgebruik worden de houten loopbruggen met glazen hekwerk, licht, transparant en aantrekkelijk.
4.1.2. Conclusie
¿J5HIHUHQWLHSURMHFWHQLQEHHOG lb. British Museum, Foster. rb. Eden Project, Nicholas Grimshaw and Partners. lo. Federal agency for the environment Dessau, Sauerbruch Hutton Architects. ro. Embarcadero Hyatt Atrium, John Portman
¿J6FKHWVPDTXHWWHVFRPSRVLWLHYDQGHORRSEUXJJHQ/LQNVLV de route als een vloeiende lijn. Rechts is de route aangelegd als een soort van spinnenweb.
14
De secundaire route met zitsleuven
Om de verschillende hoogten van sleuven te onderzoeken heb ik gebruik gemaakt van de standaard maten die le Corbusier heeft opgesteld met zijn Modular. ( Catalogue of measures, 1948). De hoogten van de zitsleuf zal voor de vrouwen niet de laag mogen zijn, maar de standaard hoogte moeten hebben, dit is 430 mm. De zitdiepte zal ca. 400 mm moeten zijn. De wanden worden behoorlijk dik, wanneer deze maten worden aangehouden. De zitsleuven zullen om deze reden dan ook niet worden doorgetrokken in de portaals, daarnaast lijkt het mij onverstandig op deze plekken zitsleuven te maken, omdat de deuren in deze richting open gaan en het portaal dient als bufferzone tussen privaat en publiek. Mijn voorkeur gaat uit naar sleuven die van de boven als onderkant even dik zijn.
4.2.1. Analyse
Wat is nodig om van de gang een sterk beeld te creëren.
De vragen die ik bij deze sleuven stel zijn: hoe hoog, diep en groot moeten de sleuven precies zijn. Plaats ik ze onregelmatig in de gangen of juist regelmatig. Komen er ook sleuven in het portaal of juist niet.
De secundaire route wordt gekenmerkt door sleuven in de wanden. De sleuven zijn bedacht als uitrusten kijkplek in de richting van het atrium. Door deze elementen toe te passen, komt de gang meer tot leven. Om het plaatje totaal te maken wil ik de huiselijkheid van de kamers doortrekken tot in de gangen. Dit zal gedaan worden door kussens in de zitsleuven neer te leggen waar de gasten op kunnen zitten.
4.2.
De witte secundaire route is voorzien van zitsleuven die de looproute geleiden. De zitsleuven hebben een standaard zithoogte en zitdiepte. De sleuven in het portaal zijn voor het beeld doorgetrokken, hier kan niet in gezeten worden. Door kussens in de zitsleuven neer te leggen wordt er een huislijke sfeer gecreëerd van de bijna klinisch witte gang.
4.2.2. Conclusie
Het kleurgebruik en de vormgeving van de sleuven zal zijn als getekend. De wanden en de sleuven zijn wit, hierin liggen kussens die de gangen huislijk maken. De vormgeving is strak, er zijn in het gebouw alleen rechte lijnen getrokken, geen rondingen. De gangen lijken misschien klinisch wit, maar doordat er een glazen wand is geplaatst als afscheiding tussen het atrium en het kraamzorghotel, houdt de gang een relatie met het levendige atrium. Er is een duidelijk onderscheid tussen de secundaire route (wit/ sleuven) en de korte route (loopbruggen).
Door de verschillende mogelijkheden te schetsen heb ik er uiteindelijk voor gekozen, voor optie 1, de sleuven aan de gang een diepe zit te geven. Om het beeld niet te verstoren komen er wel sleuven in de portaal, echter zijn deze minder diep en kan hier niet op gezeten worden. Er is voor deze variant gekozen omdat deze oplossing gevoelsmatig beter is dan de overige. Echter is deze oplossing ook praktischer dan wanneer de sleuven allemaal minder diep zouden zijn en iets hoger geplaatst als een leunbank. Dit zou geen rust scheppen in de gangen maar het gevoel geven dat men er snel weer weg moet zijn. De gemaakte keuze geeft de vrouwen rust en comfort en is praktisch als ze na de bevalling een stukje willen lopen, er is indien nodig overal een pauze te nemen.
¿J0DTXHWWHIRWRGHVOHXYHQYDQGHVHFXQGDLUHURXWH
¿JYDULDQWHQYRRUGHVOHXYHQLQGHZDQGHQYDQGHJDQJ
Overal gelijke sleuven, hangsleuven van ca. 700mm. Overal even diep.
Optie 3
Aan de gangkant zitsleuven van 410mm. In de portaals hangsleuven van ca. 700mm.
Optie 2
Overal gelijke sleuven, zitsleuven van 420mm. In portaal minder diep. Op kleine vlakken enkel hangsleuven, van ca. 700mm
Optie 1
15
Het sanitaire gedeelte van de gastenkamer. e
µ«GHKDUPRQLHGLHZHLQDUFKLWHFWXXUZDDUGHUHQ HQGLHZHKHLOLJHQPHWKHWZRRUGµPRRL¶YHUZLMVW QDDUHHQWRHVWDQGGLHZHYDQXLWHHQSV\FKRORJLVFK SHUVSHFWLHINXQQHQRPVFKULMYHQDOVJHHVWHOLMNH JH]RQGKHLGRIJHOXN¶ A. de Botton (pp 223)
De ruimte is vrij klein, maar wanneer met de opstelling gespeeld wordt kan er een mooie vrije ruimte ontstaan waar de vrouw zich prettig in kan voelen. Door met kleur en materiaal in de kamer te spelen wil ik een harmonieuze en mooie kamer creëren. Een kamer die optisch ruim is maar een huiselijke sfeer heeft.
De 20 gastenkamers wilde ik allemaal op de 3 verdieping situeren, door dit te doen worden er geen kamers afgescheiden en houdt het personeel het overzicht. De kamers hebben allemaal hetzelfde concept, de kamer is gericht op de vrouw en haar kind en straalt rust, warmte en ruimte uit. De grootte van een standaardkamer is ca. 19m2. In de kamer staan 2 bedden, een wieg en een commode. Inbegrepen is een badkamer met douche, wastafel en toilet. Daarnaast moet er rekening gehouden worden met bezoek dat in de kamer komt en dat er een uitklapkastje moet staan (voor eten uit bed, als ziekenhuiskastje) .
4.3.
Deze optie is het simpelst, houdt de kamer rustig en haalt hem niet uit balans, wanneer er meer sparingen in de wand zitten eist de wand te veel aandacht. Ook is rekening gehouden in de opstelling met de plaatsing van de commode. Gekozen is voor een plek waar gebruik gemaakt kan worden van het daglicht.
De kamer Vanwege de vrij kleine kamers ben ik naar referentieprojecten gaan kijken voor mogelijke oplossingen. De meeste hotelkamers zijn erg standaard, vaak is het sanitaire gedeelte naast de entree van de kamer gelegen in een blokvormige bijkamer. Door deze opstelling blijft een smalle gang over, waar vaak een koelkastje en garderobekast staat. Deze oplossing is behoorlijk saai, dus heb ik me YRRUDOODWHQLQVSLUHUHQGRRUGHVLJQKRWHOV+HW/R\OG hotel, van MVRDV viel op door zijn vernieuwende oplossingen. Soms minder praktisch, maar de kamers geven een andere kijk op het dagelijks leven. De badkamers van het hotel zijn met veel gevoel voor ruimte en functionaliteit toegevoegd, waar ]LMRQWEUDNHQ'H]HVDQLWDLUHUXLPWHQ¿J ]LMQ RQWZRUSHQGRRU%XUHDXYDQ/DNHQYHOGHU095'9HQ -RHSYDQ/LHVKRXW1/$UFKLWHFWXXULQ1HGHUODQG pp 85) Het hotel inspireerde mij om mijn sanitaire voorzieningen van elkaar te splitsen en op te lossen in een wand. Hierdoor kan ruimte bespaard worden en kan de kamer zich vooral richten op de vrouw en het kind. Na deze ondervinding moest ik een keuze maken of er nog gaten in deze kastenwand moesten komen of dat voor alle voorzieningen een deur moesten krijgen. Om tot een conclusie te komen heb ik enkele schetsen gemaakt, waardoor het voor mijzelf duidelijk werd wat de beste keus zou zijn. Uiteindelijk heb ik gekozen voor optie 2.
4.3.1. Analyse
¿JYDULDQWHQYRRUGHJDVWHQNDPHU
¿J3ODWWHJURQGJDVWHQNDPHU
2 openingen, als optie 1 maar minder hoog. Maakt van de opening een sleuf, wordt gezien als koppeling met de sleuven van de gang.
Optie 3
1 opening, voor de commode. Geeft meer rust in de kamer. Vanuit bed kijk je dan niet in de wastafel.
Optie 2
2 openingen, voor de wastafel en voor de commode. Openingen zijn in hoogte even hoog als de kozijnen.
Optie 1
16
Door het kleurgebruik in de kamer rustig te houden, alle wanden wit, de vloer glanzend en de wand naar de sanitaire voorzieningen van hout, wil ik de aandacht in de kamer vestigen op de vrouw en haar kind. Door de stoffering van gordijnen en het beddengoed wil ik de kamer naast een huislijke sfeer ook iets meer kleur geven. Het meubilair in de kamer zal van dezelfde kleur hout zijn als de met latten beklede wand.
Voor de materialisatie van de kamer ben ik JHLQVSLUHHUGGRRU/H&RUEXVLHU]LMQ0RQDVWHU\ of Sainte-Marie-de-la-Tourette. Hier wordt een daklicht gebruikt om het verschil tussen de matte en de glanzende structuur te verduidelijken en te accentueren, dit geeft de ruimte een levendig aanblik. In de gastenkamer wil ik dit effect ook bereiken door een daklicht te plaatsen boven de ingang van de kamer. Hierdoor geef ik de ingang aan, maar benadruk ik ook het verschil in materialisatie. De wand waarin alles is opgelost wil ik uitvoeren in licht gekleurd houten lattenwerk (mat) en de vloer van glanzend wit epoxiehars.
Kleurgebruik en materialisatie µ.OHXUELQQHQVKXLVRSHHQHIIHFWLHYHPDQLHU JHEUXLNHQ±ODDWVWDDQRSHHQPDQLHUGLHLHGHUHHQ PRRLYLQGW±LVHHQXLWGDJLQJGLH]HOIVRQWZHUSHUV QLHWDOWLMGDDQGXUYHQ]LMQHPHQHHUGHUKXQWRHYOXFKW WRWPLQLPDOLVWLVFKHNOHXUJHEUXLNGDQGDW]HULVLFR¶V QHPHQ«NOHXUKHHIW]HNHUHHQLPSDFWRSXZPDQLHU YDQOHYHQ'RRUHHQEHSDDOGNOHXUHQVFKHPDWRHWH SDVVHQNDQHHQNDPHUHUJURWHURINOHLQHUXLWNRPHQ WH]LHQHHQNDPHUZRUGHQYRRULQVSDQQLQJRIMXLVW RQWVSDQQLQJ¶ (Kleurenleer pp. 68)
Er is gekozen voor rustig en neutraal kleurgebruik, om de aandacht in de kamer te vestigen op de vrouw en haar kind.
Er is gekozen om de sanitaire functies op te lossen in een met licht gekleurde houten latten bekleedde wand. De scheidingswand tussen de kamers is zigzaggend aangelegd, de breedte van het toilet, douche en wastafel zijn allen 1 meter. Voor deze functies is een deur geplaatst, aan het raam is de commode gelegen. Deze is te allen tijde te gebruiken omdat hiervoor een gat in de wand is gemaakt.
4.3.2. Conclusie
Er is gekozen voor veel wit, omdat dit de kamer groter laat lijken. Wanneer er donkere kleuren gebruikt worden zal de kamer kleiner worden. Door hout in de kamer toe te passen wil ik een koppeling maken met het atrium. De rust, warmte en spanning die in deze binnenruimte wordt gecreëerd komt dan psychologisch weer terug in de kamer. Daarnaast staat hout voor warmte, natuur, aardsheid, betrouwbaarheid en steun. De zachte kleur van het dekbed en de gordijnen is een ecru/roomkleurige tint, deze kleur staat voor vertrouwen, emotionele kracht, vriendelijkheid en creativiteit.
¿J0DTXHWWHIRWRYDQHHQVWDQGDDUGJDVWHQNDPHU
¿J6DQLWDLUHUXLPWHQYDQKHW/R\OGKRWHO095'9 6DQLWDLUH UXLPWHQ YDQ KHW /R\OG KRWHO 095'9
17
Strategie
Methoden en technieken
De methoden en technieken die ingezet zijn om tot een goed resultaat en onderbouwde keuze te komen zijn als volgt: - Informatie verzamelen uit boeken en van het internet (hier zijn tijdschriften en BSC6 informatie inbegrepen) - Informatie door locatiebezoek (de ontwerplocatie en referentieprojecten) - +HWJHEUXLNYDQPDTXHWWHV' VFKHWVHQ in 2D en 3D en 2D tekeningen op autocad. Bewerkingen van foto’s en tekeningen door gebruik van photoshop. - Feedback gekregen van docenten, medestudenten en ouders. - Emotie & gevoel. Een groot aantal keuzen zijn gemaakt op emotie en gevoel. De keuzes kunnen onderbouwd worden, maar zijn in eerste instantie een reactie op het gevoel dat ze oproepen. Een voorbeeld hiervan is te noemen: de compositie van de bruggen in het atrium. Dit kan op diverse manieren, maar juist de spinnenweb-vormige routing roept een bepaalde spanning op en maakt de route voor het oog veel aantrekkelijker.
5.2.
De strategie voor het ontwerpproces was het zoveel mogelijk vasthouden aan het plan van aanpak. - Hierbij heb ik getracht het voorgeschreven weekschema te volgen. Deze wijzigde enkel in de college-uren. - Om het proces niet te lang te laten duren heb ik keuzes moeten maken, weliswaar onderbouwde keuzes waarbij ik soms een stap terug moest doen om tot de goede keuze te komen.
5.1.
De fases van het ontwerpproces
Door licht kleurgebruik gaat het gebouw licht, warmte en ruimte uitstralen. Brainstormen, ideeën laten opkomen en noteren. Hiervan kan achteraf bekeken worden of ze bruikbaar zijn of niet.
Fase 3; Ruimtelijke inpassing (week 2/5) - Plattegronden, doorsneden 1:100. - 3D model van hotel 1/200. - %UXJJHQRQGHU]RHNLQPDTXHWWH - Principe indeling gastenkamer, plattegrond. - Materialisering ivm constructie. - Entree partijen op de begane grond.
Fase 2; Programma (week 2) - Feedback verwerken. - Volumestudies maken van opties patio en relatieschema’s. - Extra functie gezamenlijke ruimte bedenken.
Fase 1; Concept en ideeontwikkeling(week 0/2) - Grondige analyse maken van locatie als kraamzorghotel en zoveel mogelijk generieke onderzoeksmethoden daarin toepassen. - Uitkomsten van generieke analyse samenvatten. - Concept vast leggen, samen met eisen, randvoorwaarden en uitgangspunten. Dit verwerken in leerplan. - 0RRGPDTXHWWHPDNHQYDQELQQHQEXLWHQ ruimte. - Brainstormen sfeer interieur en exterieur.
Samengevat werden de afgelopen 10 weken de volgende methodische stappen ondernomen om het ontwerpproces in goede banen te leiden:
5.3.
-
Hoofdstuk 5: Beschrijving ontwerpproces
Om het proces strak te houden heb ik voor mezelf vooraf telkens gepland wanneer welk product af moet zijn. Door dit te doen kan goed ingeschat worden hoeveel tijd je voor verschillende ontwerponderdelen KHEW+HODDVEOLMNWKHWPDNHQYDQPDTXHWWHVWRFK tijdrovender dan ingeschat. Daarnaast hou ik een dummy bij waarin ik alle dingen noteer die naar aanleiding van het ontwerp in mij opkomen of dat door feedback aan het licht komt. Op deze manier kan ik HI¿FLsQWQDDUHHQSURGXFWWRHZHUNHQ]RQGHUGDWHU allerlei zijsporen ontstaan die uiteindelijk toch niet zichtbaar worden in het eindontwerp.
Fase 5; Evaluatie (week 10/12) - Eindpresentatie. - Eindwerkstuk.
Fase 4; Uitwerking (week 6/9) - Constructie principe 1:100. - Plattegronden en doorsneden van kraamzorghotel1:100. - Plattegronden en doorsneden van de gastenkamer 1:20. - 0DTXHWWHNDPHU - 0DTXHWWHNUDDP]RUJKRWHO - *HYHORQGHU]RHNHQPDTXHWWH - Details en materialisatie gastenkamer.
18
Strategische tijdwinnende HI¿FLsQWHDDQSDNRQWZHUSPHWKRGH
De volgende middelen zijn ingezet om het proces op tijd af te ronden. - Algemene planning voor het gehele project. - Wekelijks lijsten met deadlines voor te maken producten - Een dummy bijhouden, elke dag dat je aan je werk zit (als soort van dagboek) - Aan de hand van verschillende ontwerptechnieken inzicht krijgen in maten, ruimtelijkheid en verhoudingen. - Producten altijd presentabel maken, voor gebruik als basis presentatiemateriaal. /LMQWHNHQLQJHQYDQDIKHWEHJLQLQDXWRFDG maken en bij elke grote verandering een nieuw bestand aanmaken. - De lijntekeningen gebruiken als onderlegger voor schetsen. - Tijdwinst gebruiken voor het maken van presentatieposters en het maken van goede IRWR¶VYDQGHPDTXHWWHV
5.4.
¿J)RWR¶VYDQGHPRRGPDTXHWWH0LMQHHUVWHUHDFWLHHQJHGDFKWHQRYHUKHWLGHDOHµNUDDP]RUJKRWHO¶0DTXHWWHJDDWRYHUGH kamer in relatie tot de gang en buitenruimte.
¿J)RWRSUHVHQWDWLHPDTXHWWHGHHYHUGLHSLLQJ.DPHUVOLMNHQ HUJRSPRRGPDTXHWWHUXLPWHOLMNHTXDOLWHLWLVYHU¿MQG
¿J)RWRSUHVHQWDWLHPDTXHWWHGHEUXJJHQURXWH
¿J)RWR¶VYDQGHPDTXHWWHYRRUWXVVHQSUHVHQWDWLH
19
Terugkoppeling strategie, methode en technieken
Fase 3; Ruimtelijke inpassing Het derde grote keuzemoment was het bepalen van de plaatsing en grootte van de kamers. Op de 3e verdieping wilde ik 20 kamers kwijt met daartussen nog publieke ruimten die mijn concept moesten vertegenwoordigen.
Fase 2: Programma Het tweede grote keuze moment was de beslissing ZDWLN]RXPHHQHPHQXLWGHµPRRGPDTXHWWH¶GLHLQ de 1e week is gemaakt voor een kraamzorg kamer. Daarnaast is geanalyseerd wat er in de kamer aanwezig moet zijn. Door een aantal lezingen en referentieprojecten wordt meer houvast gecreëerd voor het ontwerp van de kamer en de verdieping. Naar aanleiding van de verworven informatie zijn extra eisen opgesteld waaraan de kamer zal moeten voldoen.
Fase 1: Concept en ideeontwikkeling Het eerste grote keuzemoment was de beslissing welke ruimtelijke indeling ik zou gebruiken. Het verschil tussen privaat en publiek vind ik belangrijk, dit kon op meerdere manieren ingepast worden in het plan. Om deze keuze te maken heb ik een aantal ruimtelijke indelingen verder uitgewerkt en beoordeeld op lichtinval, ruimtelijkheid, rustgevendheid maar ook vooral op de emotie die het opriep.
Een ontwerpproces bestaat uit een reeks van keuzemomenten. Al vanaf de eerste ontwerpfase kom je de eerste keuzemomenten tegen. De keuzes die in het begin van het ontwerpproces worden gemaakt zijn de belangrijkste, omdat hier nog het minst vast ligt. De keuzemomenten die hierna komen worden steeds IUHTXHQWHUPDDUGHZHJLQJHUYDQVWHHGVPLQGHU
6.1.
Fase 4; Uitwerking Tijdens het uitwerken van het interieur en exterieur was het kiezen van materialen een moeilijke keuze. De sfeer was bekend uit het concept, maar de materialen moesten nog gekozen worden. Ik besluit uiteindelijk in de patio een oase te creëren door veel gebruik te maken van hout, staal en glas, met de nadruk op het lichte hout. In de kamer en in de gangen wilde ik juist witte kleuren gebruiken, waarbij de vloer mocht glimmen en de sleuven voorzien worden van led-lampjes die licht geven in de sleuf. Daarnaast wil ik gaan werken met kussens om de huiselijke sfeer van de kamer door te trekken in de gangen. De kastenwand in de kamer wilde ik echter van hetzelfde hout maken als wat in de patio wordt gebruikt. Zodoende maak ik een koppeling van de geschepte rust, licht en ruimte in het atrium naar de kamer. Met de gevel wilde ik een meer geborgen indruk maken. Door zijn kleur zal het gebouw wel opvallen in de omgeving, maar blijft het een gedistingeerde aanblik geven.
Er werd geschoven met de indelingen en de entrees werden ingepast. Nadat dit vorm had gekregen, kon ik gaan inzoomen op de indeling van de gastenkamer. Ik was zoekende naar een wijze hoe ik de badkamer niet zo prominent aanwezig kon laten zijn, om de leefruimte in de kamer zo ruim mogelijk te laten. Na meerdere referentieprojecten te hebben bekeken heb ik ervoor gekozen een grote kastenwand te maken waar het sanitaire gedeelte in verwerkt kan worden. Op deze manier blijft er een grote ruimte over wat de ÀH[LELOLWHLWYDQGHNDPHUWHQJRHGH]DONRPHQ
Hoofdstuk 6: Verantwoording en evaluatie ontwerpproces
eisen
uitgangspunten
¿JKHWRQWZHUSSURFHVJOREDDOJH]LHQ
kiezen van de beste oplossing
nadelen en voordelen bekijken van alternatief
ontwerpen en beoordelen alternatieven
randvoorwaarden
formuleren van het probleem
Initiatief
20
Werkwijze
In de eerste weken van het project was de planning zeer strak, om een zo goed mogelijke start te maken met het project. De gestelde deadlines werden behaald. Het plan van aanpak heb ik als leidraad aangehouden voor de volgende weken.
Na eerdere projecten heb ik de ervaring dat ik me echt moet richten op het project waarvoor het bedoeld is. Het kraamzorghotel is een interieur opdracht, zo moet ik het ook beschouwen, ik mag niet te veel in detail treden door elementen uit te werken die weinig te maken hebben met interieur. Dus ook moet ik me niet te veel mee bemoeien met constructie tekeningen en het bouwtechnische gedeelte. Hoewel dit moeilijk is na mijn HBO bouwkunde studie, heb ik me dit keer echt gericht op interieur en architectuur.
6.3.
Echter is er duidelijk één verschil op te merken tussen het plan en het proces. Het PvA toont een chronologisch proces, waarin telkens producten worden afgerond alvorens naar een volgende fase te gaan. In het gemaakte proces zijn de producten telkens aangepast, door nieuwe keuzes die gemaakt worden. Dit kan zijn naar aanleiding van feedback van docenten of medestudenten, door eigen inzicht of door een nieuwe fase (ingezoomd op de gastenkamer en materialisatie).
In het algemeen zijn het plan van aanpak en het daadwerkelijk doorlopen proces vergelijkbaar. Het plan van aanpak heeft als leidraad gediend voor het proces.
6.2. Vergelijking van plan van aanpak met het proces
-
-
Op een zijspoor belanden is natuurlijk gevaarlijk, zeker als de planning krap is, gelukkig voor mij werd ik op tijd teruggeroepen door mijn begeleidster, toen ik aan het rommelen was met een goede gevel voor mijn publieke ruimten. (UJLQJPHHUWLMG]LWWHQLQPDTXHWWHVGDQ van tevoren gedacht, gelukkig was ik voor de presentaties wel al op tijd begonnen zodat ik evengoed op tijd klaar was voor de tussenpresentatie en eindpresentatie. Doordat de faculteit Bouwkunde afbrandde werd de planning iets versoepeld en werd het lesschema veranderd, zodat ik de lessen niet altijd heb kunnen volgen.
Punten die niet meegenomen waren in de planning
Naast het werken volgens planning, heb ik bij elke begeleiding-les een lijst met producten gemaakt die voor de volgende begeleiding af moesten zijn. Hierbij werd de feedback meegenomen. Dit alles schreef ik op in mijn dummy, zodat de lijstjes altijd bij de hand waren. Wanneer ik ‘vast’ zat maakte ik maximaal 3 varianten van een oplossing om deze te bespreken tijdens de volgende begeleiding, met docenten en medestudenten.
Conclusie
Onvoorziene punten, kunnen niet meegenomen worden in de planning. Daarom zal tijdspeling in de planning meegenomen moeten worden, mocht er onverhoopt iets gebeuren. In dit project was geen tijdspeling opgenomen.
Er kan geconcludeerd worden dat het plan van aanpak grotendeels vergelijkbaar is met het gevolgde proces en dat het als nuttig leidraad heeft gediend. 0DDUGDWHUGXLGHOLMNPLQGHUVHTXHQWLHHOJHZHUNW wordt in het gemaakte proces. Het doel ‘interieur opdracht’ is goed in het oog gehouden, er is weinig vanaf geweken. Een dummy bijhouden met hierin de feedback en productenlijstjes werkt goed om het tempo van het proces hoog te houden.
6.4.
21
Koppeling tussen ontwerpproces en type opgave
Tijdens het proces heb ik de planning nageleefd. Hierdoor werd mijn proces heel constant, ik heb één dip gehad, maar daarna heb ik mezelf hersteld en ben ik weer volgens planning gaan werken.
Wanneer het project minder goed zou zijn afgebakend zou ik waarschijnlijk meer tijd kwijt zijn geweest aan het verzinnen van een tweede functie die zich zou huisvesten in de onderliggende verdiepingen van het gebouw. Dit zou zonde zijn geweest aangezien het enkel gaat over de 3e en 4e verdieping; het kraamzorghotel. Voor de volgende keer weet ik nu ook dat het doel goed vastgesteld moet worden, in dit JHYDOHHQµLQWHULHXURSGUDFKW¶XLWJHZHUNWWRWGH¿QLWLHI ontwerp. Niet meer en niet minder.
Deze ontwerpopgave was een goed geformuleerde en afgebakende opdracht, waardoor het makkelijk was om het overzicht te houden van wat wel en niet moest gebeuren tijdens het ontwerpen. Er was relatief veel tijd besteed aan het indelen van de plattegronden en doorsneden in vergelijking tot de gevelaanzichten en de bouwtechniek. De opdracht betreft een interieuropdracht, hierbij zijn de lichtinval, het kleurgebruik en de ruimtelijke relaties belangrijk. Daarnaast gaat het om de sfeer en het gevoel dat opgeroepen wordt door ruimtes. Met behulp van PDTXHWWHVHQVFKHWVHQ]LMQVWXGLHVJHPDDNWQDDU sfeer en lichtinval. Ik ben onderzoekend bezig geweest maar heb niet te lang stil gestaan bij opties die weinig indruk maakte.
7.1.
In het vorige hoofdstuk is aangegeven wat wel en niet heeft gewerkt in het proces. De elementen van het proces die wel hebben gewerkt kunnen integraal worden overgenomen in een volgend project.
Bij deze ontwerpopgave heb ik vanaf het begin gezorgd dat er een goed concept was en dat de opzet van de eerste studies overzicht boden. Het ontwerp kon ik op deze manier gecontroleerd uitbreiden, zodat het voor mezelf en voor derden duidelijk bleef. De balans tussen de verschillende ontwerpoplossingen was hierdoor ook goed en zag er natuurlijk uit. Voor mijn presentatietechnieken heb ik gekozen voor ¿MQHGLQJHQJHHQJURYHPDWHULDOHQPDDUMXLVWGXQ transparant en neutraal. Geen plakpapier van grove stenen maar gekerfde kartonnen stenen in wit. Het concept komt hierdoor beter naar voren. De enige NOHXUGLHJHEUXLNWLVLQGHPDTXHWWHVLVOLFKWEUXLQJHHO voor de houten wanden. Dit is dan in de kamers verwerkt en in de bruggen die door het atrium lopen.
In voorgaande projecten heb ik vaak het doel niet goed in het oog gehouden, zodat ik dingen uitwerkte die minder van belang waren. Daarnaast vond ik het moeilijk om een goed concept te formuleren, ik wilde zoveel mogelijk in mijn project stoppen zodat het project eigenlijk bezweek onder de vele verschillende standpunten. Ook op het gebied van presentatie technieken moest ik nog veel leren om mijn posters rustig op te stellen en balans te vinden.
7.2. Voorgaande projecten
De producten zijn gemaakt volgens planning, weliswaar niet allemaal gelijk in DO maar beginnend van schetsontwerp naar voorlopig ontwerp. Het VO is gepresenteerd tijdens de tussenpresentatie, naar het DO is toegewerkt tot week 9/10. De laatste week werd echt gebruikt voor enkel de posters.
+RRIGVWXN5HÀHFWLHRSKHWRQWZHUSSURFHV Vergelijking ontwerpproces met het geschetste proces in de literatuur
In het gevolgde ontwerpproces van de gemaakte opgave is deze manier van werken terug te vinden. Echter werd bij de start veel aandacht besteed aan de eisen en randvoorwaarden, waardoor ik al vrij vroeg een voorlopig PVE kon opstellen. In de loop van het SURFHVKHELNKHW39(YHU¿MQGHQDDQJHSDVW
Volgens van der Voordt en van Wegen in ‘Programming of Buildings’ (Voordt et al., 2002) is de IDVHZDDULQKHWSURJUDPPDJHGH¿QLHHUGZRUGW]HHU belangrijk. Voldoende tijd moet er genomen worden om tot een goed Programma van Eisen (PVE) te komen. Vaak wordt deze fase al voortijdig afgesloten GRRUHHQGH¿QLWLHI39((HQQLHWJRHGGRRUGDFKW39( kan echter leiden tot een ontwerp dat niet voldoet aan de gestelde eisen van de gebruikers. Een PVE dat reeds is afgesloten biedt vaak niet voldoende houvast om een project tot een bevredigend eindresultaat te OHLGHQ,QKHWVFKHPD¿J9RRUGWHWDO pp. 272) is te zien hoe in een µLGHDOHVLWXDWLH¶het ontwerpen en het bijstellen van een PVE hand in hand gaan. Voor de start van het ontwerpproces wordt een ruwe PVE opgezet, bij nieuwe inzichten in nieuwe fases wordt het PVE aangevuld en bijgesteld. Gedurende het hele proces vindt een wisselwerking SODDWVSDVZDQQHHUKHWGH¿QLWLHYHRQWZHUSLV afgerond kan gezegd worden wat het programma van eisen is geweest.
7.3.
22
¿JVFKHPD39(RQWZLNNHOLQJYDQ van der Voordt en van Wegen.
Ook schrijft Kleijer over een cyclisch proces. ‘De cyclus verkenning – ontwerp- toetsing wordt herhaald totdat opgave en ontwerp corresponderen. De ontwikkeling verloopt gefaseerd in de tijd, het ontwerp evolueert en wordt steeds concreter, ..’ en ‘Fasering is een middel om het ontwerpproces te beheersen. Toetsing dient ertoe om de voortgang te beoordelen in het licht van de doelen van de opgave en de ontwerpambities, om eventueel in te grijpen en om te bepalen wat in de volgende fase moet gebeuren of nog niet moet gebeuren.’ (pp. 215/216)
Bij de start van de opdracht werden we bekend gemaakt met de gevraagde randvoorwaarden en eisen, echter de ideële en psychologische kanten van het zorghotel waren voor ons nog onduidelijk. Door een lezing van mevrouw Diepenhorst werd ons meer inzicht verschaft in de wensen en behoefte van de pas bevallen vrouwen. Het idee en de psychologische kanten van het zorghotel kreeg hierdoor meer vorm in onze denkwereld. Nieuwe uitgangspunten worden opgesteld.
In het boek ‘Instrumenten van de Architectuur’, van Evert Kleijer wordt het volgende geschreven over het PVE. ‘Om een ontwerpproces op gang te brengen is een opgave nodig. Sommigen spreken over een programma van eisen, maar die aanduiding dekt bij lange na niet de veelheid en gedifferentieerdheid van alle overwegingen die aan de basis staan van het ontwerpproces. Bepaalde doelen, bijv. de functionele HQGH¿QDQFLsOH]LMQJHPDNNHOLMNEHQRHPEDDUHQ vaak zelfs meetbaar. Die treft men wel aan in het programma van eisen. Maar andere doelen, zoals de ideële en de psychologische komen slecht uit de verf of blijven achterwege. Ze horen echt wel degelijk tot de opgave. Ook de locatie, met haar beperkingen en mogelijkheden. ‘ (pp.213)
¿J6FKHPDYDQ(YHUW.OHLMHUµ,QVWUXPHQWHQYDQGHDUFKLWHFWXXU¶
Dit alles is ook terug te vinden in mijn proces. Ik ben ruw begonnen, met de ruimtelijke indelingen, daarna heb ik de verdieping ingedeeld en vervolgens ging ik kijken hoe de indeling van de kamer in het totaalplaatje kon passen. Ik werkte van groot naar NOHLQZDDUKHWRQWZHUSYDDNYHU¿MQGZHUGPDDU ook gecorrigeerd en er werden nieuwe inzichten verkregen door referentieprojecten en feedback. Tijdens het proces koppelde ik vaak terug naar de instrumenten die voor handen waren, maar heb ik ook gebruik gemaakt van mijn gevoel om keuzes te
In het schema dat Kleijer getekend heeft (pp. 214) ]LHQZHHHQF\FOLVFKSURFHV¿J :DDU het ontwerpproces na elke fase, telkens wordt teruggekoppeld naar de instrumenten. Tijdens elke fase is er namelijk niet alleen sprake van uitwerking van eerder genomen beslissingen, maar ook van nieuwe mogelijkheden die eerder nog niet herkenbaar RIEHGDFKWZDUHQ6RPPLJHGDDUYDQYHU¿MQHQKHW ontwerp, andere corrigeren het en weer andere maken nieuwe doelen bereikbaar. De ontwikkeling is een creatief proces.
23
Conclusie
Ik heb veel geleerd de afgelopen 10 weken. Er zijn veel aspecten uit voorgaande processen die ik heb toegepast om dit project tot een goed einde te laten komen. Voor de volgende opgaven zal ik zeker de punten nastreven die dit proces zo goed constant hebben laten verlopen, zoals: - Project goed afbakenen, dit kan het beste in het Plan van Aanpak. - Goede strakke planning maken met extra ruimte voor bijv. posters maken en onvoorziene omstandigheden. - Doel goed in het oog houden - De juiste technieken gebruiken voor studies en presentatie. - Een ruw programma van eisen maken, die WHONHQVELMJHVWHOGHQYHU¿MQGZRUGW - Een cyclisch proces doorlopen, waarbij het ontwerp telkens teruggekoppeld wordt naar de verschillende instrumenten.
7.4.
Conclusie Het programma van eisen wordt tijdens het project bijgesteld en aangevuld, pas aan het eind van het project is echt duidelijk wat de precieze eisen en randvoorwaarden zijn. Het ontwerpproces is een cyclisch proces, waarbij het ontwerp telkens weer getoetst wordt aan de instrumenten.
Wanneer ik zelf een schema zou tekenen over de invloeden die het ontwerpproces ondervindt vanuit de verschillende fasegebieden zou het proces er als YROJWXLWNRPHQWH]LHQ¿J'HWLMGNDQKLHUJH]LHQ worden als ontwikkeling. Ik heb hierin geprobeerd duidelijk te maken dat opgave, locatie, concept en product altijd getoetst worden aan elkaar, dat het ontwerpen een cyclisch proces is.
Bij het begin van de opgave worden de uitgangspunten, eisen en randvoorwaarden opgesteld om het project af te bakenen. Vervolgens wordt een locatieanalyse gemaakt waardoor al enkele conclusies getrokken kunnen worden. Daarna wordt het concept opgesteld en zal er grotendeels concept gedacht worden. Voor de planning wordt rekening gehouden met ‘lijn denken’, hierbij kan geen rekening gehouden met concept denken. Producten moeten af op bepaalde data, hier kan niet vanaf geweken worden.
Er zijn tal van schema’s te bedenken over hoe een ontwerpproces eruit ziet. In het hierboven gemaakte schema heb ik geprobeerd weer te geven dat het ontwerp ‘het product’ invloeden ondervindt van de opgave, locatie en het gekozen concept. Het is een proces waar alles met elkaar te maken heeft.
¿J+HWRQWZHUSSURFHVHQ]LMQLQYORHGHQ
24
De opgave
Concept
Ontwerpproduct
Het ontworpen hotel heeft 4 verdiepingen, waarvan de bovenste 2 verdiepingen voor het kraamzorghotel zijn. Op de 3e verdieping zijn alle 20 gastenkamers opgenomen en de 2 bevallingskamers. Op de 4e verdieping zijn een grote publieke ruimte en groepsruimte voor personeel opgenomen, met een vergaderruimte.
8.3.
Scheiding tussen privaat en publiek: publieke gebieden staan in rechtstreekse verbinding met elkaar. Het atrium is als een oase van rust, warmte en licht.
8.2.
Voor het kraamzorghotel ben ik uitgegaan van het gegeven programma van eisen. Het eten voor de gasten zal gehaald worden uit het restaurant van het hotel. Hierdoor is geen 2e keuken in het gebouw nodig en kan op kosten bespaard worden.
Op een gegeven locatie in Rotterdam wordt gevraagd om een interieur ontwerp voor een kraamzorghotel, dat zich op de 3e verdieping van een nog globaal te ontwerpen pand bevindt. Voor de opdracht zullen ook meegenomen worden: de gevels en de patio van 200-400 m2 en op de begane grond van het hotel, de entreepartijen. In het ontwerp is rekening gehouden met het programma van eisen, de randvoorwaarden, uitgangspunten en het eigen concept. Een extra gegeven is dat het programma mag uitgebreid worden op het dak, ca. 20%.
8.1.
Generieke oplossingen
De bruggen in het atrium, zitsleuven van de secundaire route en het sanitaire gedeelte van de gastenkamers hebben nog extra aandacht gehad in het project. Na het analyseren van deze deel onderwerpen van het project zijn de elementen spannender, beter overdacht en interessanter geworden.
8.4.
Het kleurgebruik in het hotel is rustig en neutraal, maar warm. De nadruk wordt gelegd op het atrium waar de bruggen zorgen voor een interessant schouwspel. Het atrium geeft rust, licht en warmte. Een oase in de binnenstad.
Voor het ontwerp van de kamer staan de vrouw en het kind centraal. De sanitaire functies zijn opgenomen in een grote kastenwand, waarbij enkel de commode ten aller tijde bereikbaar is door de uitsparing in de met houten latten bekleden wand. Door deze oplossing blijft de kamer ruim en is de opstelling van de bedden ÀH[LEHO'HZLHJ]DODDQHHQNDEHOEDDQLQKHWSODIRQG hangen waardoor het makkelijk verplaatsbaar is
In het hotel draait alles om het concept; de publieke gebieden staan in rechtstreekse verbinding met elkaar door middel van bruggen die door het atrium lopen. Op deze manier wordt het atrium beleefd en kunnen de gasten een ‘korte route’ nemen naar ruimtes waar mensen kunnen samenkomen. Daarnaast wordt publiek en privaat duidelijk gescheiden, zodat hotelgasten direct toegang en overzicht hebben tot voor hen toegankelijke voorzieningen. De private ruimten als gastenverblijven, personeelsruimten en bevallingsruimten zijn bereikbaar middels een secundaire route.
Hoofdstuk 8: Samenvatting en conclusies Ontwerpproces
Conclusie
¿J0DTXHWWHIRWRGHVOHXYHQYDQGHVHFXQGDLUHURXWH
De strakke planning en een goed afgebakend project hebben in de eerste weken geleid tot een goed JHGH¿QLHHUGFRQFHSW(UNRQGXVVQHOEHJRQQHQ worden met het maken van de juiste indeling voor het kraamzorghotel. Tijdens mijn onderzoeken heb ik YRRUDOEHHOGHQGHQPHWPDTXHWWHVJHZHUNWGLWZDV een vereiste omdat de compositie van de bruggen beweeglijk en ruimtelijk is. Ook door het kijken naar precedenten werd er kennis gemaakt met een heleboel essentiële ontwerpinstrumenten, die ik soms kon toepassen in mijn project.
8.6.
Het ontwerpproces is voorspoedig verlopen. De planning is nageleefd en het doel ‘interieur opdracht’ is goed in het oog gehouden. Het heeft geholpen om een dummy bij te houden met hierin de feedback en productenlijstjes om het tempo van het proces hoog te houden. Het ontwerpproces is een cyclisch proces, waar het ontwerp telkens getoetst wordt op de vastgestelde instrumenten om uiteindelijk te kunnen voldoen aan alle randvoorwaarden, eisen en uitgangspunten.
8.5.
25
Botton, A. de (2008) De architectuur van het JHOXN2O\PSXVQRQ¿FWLH±$PVWHO Fraser, T en Banks, A. (2006) Kleurenleer voor een professioneel gebruik van kleur. /LEUHUREY±.HUNGULHO Kleijer, Evert (2004) Instrumenten van de architectuur - de compositie van gebouwen. SUN – Amsterdam Jodidio, P. (2006) Architectuur in Nederland. Tashen – Keulen Voordt, T. van der & H. van Wegen (2002) Programming of Buildings - in: De Jong et al., Ways to study and research. Press -- Delft: Delft University
Bahamon, A. (2007) Hedendaagse Architectuur - van schets tot gebouw. /LEUHUREY±.HUNGULHO %DUEDUL68'XLQ/Y MDDU Nederlandse architectuur. SUN – Nijmegen Curtis, W.J.R. (1996) Modern architecture VLQFH3KDLGRQ3UHVV/LPLWHG±/RQGHQ Elling, R. , Andeweg, B. e.a. (2000) Rapportagetechniek. Wolters-Noordhoff bv. – Groningen/Houten
-
-
Pietsch, S. (2007) Interview Anneke Diepenhorst, manager Kraamzorghotel Rotterdam, handout – TU Delft Faculteit Bouwkunde (2008) BK6100_a, 2007/2008 voorjaar, BSc 6 Interior kraamzorghotel, 7 april 2008, handout – TUDelft
Handouts
-
-
-
Literatuurlijst
-
-
-
-
-
Bronnen
Bronnen, literatuur en bijlagen
Bolscher, A. (2006) Zorghotels: zonder zorgen verzorgd!.Iov. Aedes-Arcares Kenniscentrum Wonen-Zorg – Utrecht www.kenniscentrumwonenzorg.nl Faculteit Bouwkunde (2008) Vakbeschrijving en toelichting, BK6100a, -b, -u, -r, Ontwerpopgave-eindwerkstuk-combi Semesterboek BK6100.PDF, april 2008, versie van 06-04-2008 – Technische Universiteit Delft Faculteit Bouwkunde (2008) Hotels im Wandel der Zeit. Referenties uit Konzept Detail – Technische Universiteit Delft Klaassen, I. (2007) Spelregels voor het eindwerkstuk – Technische Universiteit Delft Pietsch, S (2006) A different view: het licht, BK6A062, najaar 2006 1e onderwijsperiode – Technische Universiteit Delft
architectenweb.nl kraamzorgrotterdam.nl sauerbruchhutton.de marcus-frings.de
-
-
-
Seninars: 1: Introductie 'H%RLV/HXSHQ9DQGH3XWWH DSULO 2 : Eindwerkstuk (Klaasen / Vande Putte) 22 april 3 : Product & Eindwerkstuk (Kaan / Westrik) 27 mei 4 : Proces & Eindwerkstuk (Vande Putte) 4 juni
Lezingen TU Delft
-
Websites
-
-
-
-
-
Dictaten van TU Delft
Lezingen: 3HWHU/XWKL ‘architectonische basisbegrippen’ 8 april Anneke Diepenhorst, manager kraamzorg ‘Kraamzorghotel R’dam’ 15 april Marta Miguel ‘working methods’ 6mei
¿J'LPSUHVVLHYDQKHW.UDDP]RUJKRWHOLQ]LMQORFDWLH
, /HHUSODQ II Tussenpresentatie panelen III Presentatiepanelen
Bijlagen
-
-
26
Bijlage I : Leerplan
¿J3UHVHQWDWLHPDTXHWWHIRWR
Het leerplan van Denise Kruisdijk, 17-04-2008
Bijlage II : Tussenpresentatie panelen
Bijlage II: Tussenpresentatie panelen
Bijlage III : Presentatie panelen
Bijlage III: Presentatie panelen
µHHQRDVHYDQUXVWOLFKWHQUXLPWH¶
Kraamzorghotel Rotterdam