Kortom en met dank aan al die mensen die kopij hebben aangeleverd ook deze keer weer een boeiend nummer!

23e jaargang nr.7 • 12 oktober 2014

informatieblad van de OVG

VAN DE REDACTIE In deze clip weer veel informatie. Over de komende vieringen maar ook over de gemeenschapsmiddag die volgende maand wordt gehouden. In onze rubriek gezichten hebben namen weer 4 verhalen. Zo hopen we uiteindelijk de naam te leren bij iedereen die we in de Peper tegenkomen! De geldzaken komen aan de orde maar ook een verslag van een bijzonder bezoek aan de voedselbank. Kortom en met dank aan al die mensen die kopij hebben aangeleverd ook deze keer weer een boeiend nummer! Blijf ons informeren. Dan blijven wij redigeren. Veel leesplezier!

Redactie Peperclip Anne Hesseling & Aart Jan de Geus

p.s., Bij de planning van de verschijningsdatum was bij de redactie nog niet bekend dat op 12 oktober de viering in de Martinikerk plaatsvind. Het kan dus zijn dat dit nummer pas op 19 oktober onder uw aandacht komt!

OVER KOMENDE VIERINGEN (1) ……………. ============================================================== 19 oktober ’14 De vieringen van 19 oktober en 9 november zijn eigenlijk tweelingen; de eerste gaat over zien en de tweede over horen. Hoe zie je, met welke bril kijk je? Waar kijk je naar, wil je naar kijken; en: hoe hoor je, wat hoor je, wat wil je horen? Het zijn vragen van toen en nu, en misschien wel meer van nu dan van toen, want nu, vandaag de dag, wordt er, nog meer dan vroeger, van je gevraagd eigen keuzes maken. Dus: heb je een goede bril op en hoor je goed? Dat is de grote vraag. Namens de voorbereidingsgroep, Ale Bakker ----------------------------------------------------------------------------------------------------------26 oktober ‘14 Dit kerkelijk jaar vindt een aantal vieringen plaats in het kader van het thema 'De spirituele leefregel'. Zondag 26 oktober is het thema: 'Gij zult niet doden' met als ondertitel: 'Het menselijk gelaat'. De viering wordt voorbereid door Liesbeth Fransen, Mirjam van Hijum en Sytze Ypma. Sytze voelt zich verbonden met onze gemeenschap, hij is dominee in Scharnegoutum. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------2 november ‘14 Allerzielen 2014: Troostende vlammen Naar goed gebruik wordt in veel kerken op zondag 2 november weer Allerzielen gevierd. Het is een oud feest, wat al in de heidense Fries/Keltische tijd gevierd werd. Samen met 1 november: Allerheiligen. Men vierde en dacht dat de overledenen op die dag/nacht naar de wereld kwamen om te kijken hoe het met de levenden was. Tegenwoordig zien we daar de overblijfsels van in het Halloweenfeest, wat inmiddels ook al bijna weer een Nederlands feest is geworden. Het heidense feest werd gekerstend tot een gedachtenisfeest, dat de kerk nu al eeuwen viert, en dat wij ook al vanaf het begin in de Peper vieren. In de viering van 2 november a.s. zullen de namen van de overledenen van dit jaar genoemd worden en zal er voor hen een kaars ontstoken worden die aan de familie meegegeven wordt. Ook zal een ieder die daar behoefte aan heeft een waxinelichtje kunnen ontsteken voor een dierbare. Door samen te zingen, te luisteren naar troostende woorden en door de brandende kaarsen hopen we stil te staan bij het verlies om getroost weer verder te kunnen gaan. De voorbereidingsgroep hoopt samen met de aanwezigen op een mooie viering. Ale, Annemieke, Mieke en Kees

OVER KOMENDE VIERINGEN (2) ……………. ============================================================== 9 november ‘14 De vieringen van 19 oktober en 9 november zijn eigenlijk tweelingen; de eerste gaat over zien en de tweede over horen. Hoe zie je, met welke bril kijk je? Waar kijk je naar, wil je naar kijken; en: hoe hoor je, wat hoor je, wat wil je horen? Het zijn vragen van toen en nu, en misschien wel meer van nu dan van toen, want nu, vandaag de dag, wordt er, nog meer dan vroeger, van je gevraagd eigen keuzes maken. Dus: heb je een goede bril op en hoor je goed? Dat is de grote vraag. Namens de voorbereidingsgroep, Ale Bakker ----------------------------------------------------------------------------------------------------------16 november ‘14 Op zondag 16 november is onze viering in het Willem Lodewijk Gymnasium. Dan is er dus geen viering in de Pepergasthuiskerk. Want ….. dan vieren we onze gemeenschap. Het thema van de gemeenschapsmiddag is “liturgie als heilig spel”. De middag wordt gevuld met verschillende workshops die elk op hun eigen manier met liturgie te maken hebben. Ook voor de kinderen en jongeren is er een programma. De middag wordt afgesloten met een vesperviering. Vanaf begin oktober kun je je inschrijven voor de workshops via de website en e-mail. De gemeenschapsmiddag begint om 12.30u. Het adres van het Willem Lodewijk Gymnasium is: Verzetsstrijderslaan 220 9727 CK Groningen Googel, zo nodig, dit adres op routeplanner.nl en je vindt de weg. Meer informatie over deze middag vind je onder MEDEDELINGEN ----------------------------------------------------------------------------------------------------------23 november ‘14 Geld & Go(e)d De huidige economische crisis begon bij de banken. Hun zucht naar winst zadelde de samenleving op met enorme schulden, met wereldwijde gevolgen. Maar kunnen we alleen de bankiers als oorzaak aanwijzen, of is er meer aan de hand? In het boek Geld en Goed neemt Arjan Broers ons mee naar de wereld van het geld. In deze laatste viering in de serie Crisis en vertrouwen willen wij dit thema met u overdenken. Betty de Groot / Einden der Aarde.

MEDEDELINGEN – AANKONDIGINGEN (1) …………………… ============================================================== Uitnodiging Gemeenschapsmiddag op 16 november 2014 Op 16 november is de Gemeenschapsmiddag in het Willem Lodewijk Gymnasium. De titel van de dag is: LITURGIE ALS HEILIG SPEL Wij gaan ons, d.m.v. allerlei bijzondere en creatieve workshops, bezighouden met de liturgie om ons meer bewust te worden van wat wij op zondag beleven in de Peper. Een klein overzicht: • Presenteren: Spreken en lezen kunnen we allemaal, maar voor de microfoon is dat ineens anders, hoe kun je bij de tekst blijven en toch contact maken met de gemeenschap? • Teksten maken: Hoe breng je je gedachten over in begrijpelijke en mooie taal? • Anders zingen: Als je voetbalt, golft of schaakt, dan heb je gereedschap nodig. Welk gereedschap staat je ter beschikking als je zingt? • Teksten verbeelden: Hoe kan ik de tekst die me zo raakt visualiseren? • Brood en Wijn: Hoe beleven wij de tafelviering en zijn er ook andere vormen mogelijk? Het belooft een verrassende dag te worden met ruimte voor ontmoeting, leren, vieren en ruimte voor de jongeren en de kinderen. Wij vragen aan iedereen om zich uiterlijk voor 7 november via de website aan te melden en zich op te geven voor de workshops. Het complete overzicht vind je op www.ovg-web.nl ----------------------------------------------------------------------------------------------------Bericht van de penningmeester Al vele jaren heeft de OVG zowel een rekening bij de ING (voorheen Postbank) als bij de Rabobank. Om de steeds hogere bankkosten te bestrijden is het beter te bankieren bij één bank. Daarom is er gekeken welke bank de beste tarieven aanbied. De conclusie is dat de Rabobank voor ons de beste tarieven hanteert en dat we de ING op 1 januari a.s. verlaten. Dit houdt in dat alle begunstigers moeten wennen aan een nieuw IBAN-nummer en dit moeten doorgeven bij hun bank voor de automatische betalingen van hun bijdrage. WILT U DIT S.V.P. WIJZIGEN TUSSEN NU EN 1 JANUARI A.S.? Het nummer bij de Rabobank is: NL03 RABO 0385 1260 85 - Stichting Oecumenische Vieringen Groningen Winschoten. Dit nummer is vanaf nu te gebruiken. Cees Meinders

MEDEDELINGEN – AANKONDIGINGEN (2) …………………… ============================================================== Vanochtend was ik op bezoek bij iemand die vele jaren in de Peper kwam maar nu steeds slechter gaat zien. Daardoor is hij bijna nooit meer in de Peper. Hij vertelde me hoe ontzettend jammer hij het vond dat er bijna niemand langs was gekomen vanuit de Peper in de tijd dat hij veel ziek was geweest. Ik heb hem verteld dat ik er iets aan ging doen. Dit berichtje is mijn eerste actie om ons allemaal liefdevol toegewend naar de ander te laten blijven. Soms heeft iemand behoeftes…een gesprekje….een bezoekje….een bloemetje. Laten we elkaar steeds op de hoogte houden als iemand behoefte zou kunnen hebben aan contact. Liever een telefoontje te veel dan dat iemand zich ‘vergeten’ voelt. Overigens is het ook van belang dat iemand zelf aan de bel trekt als hij vergeten dreigt te worden. Zovelen weten in de koffiekamer niet wie ze zullen aanspreken. Hebben ze iemand al eens eerder gezien of niet? Ik heb laatst in de krant gelezen dat mensen gelukkiger worden als ze elkaar aanspreken. Zomaar… Goh…ik ken u nog niet. Fijn u te ontmoeten. Laten we mens blijven. Spannend en leuk Karin Heesen (Achterop iedere Peperclip staat het stukje van de pastoraatsgroep. Ik ben een van hen!)

Geloofsverdiepinggroep “Kracht en Inspiratie” In januari 2015 start de geloofsverdiepingsgroep “Kracht & Inspiratie”. In deze groep willen we een brug slaan naar Pinksteren, waar één van ons belijdenis zal doen. We vertrekken vanuit de christelijke traditie, en onze persoonlijke geloofs- en levensvragen. Samen zullen we in vijf (maandelijkse) bijeenkomsten zoeken naar de dingen die ons daaruit inspireren en kracht geven. Onderwerpen die ter tafel zullen komen zijn Bijbelse en buiten-Bijbelse Boeken, Godsbeelden (inclusief Jezus), Rituelen en Heilige Ruimte en Tijd. Wil je meedoen, leuk, dat kan! Wend je voor verdere (praktische) informatie tot Annemieke ter Brugge via [email protected]

MEDEDELINGEN – AANKONDIGINGEN (3) …………………… ==============================================================

Cursus Liturgie en Kerkmuziek Dit najaar geeft Chris van Bruggen een cursus over liturgie en kerkmuziek voor gemeenteleden en amateurkerkmusici in Groningen. In drie avonden wordt er aandacht besteed aan drie aspecten van de liturgie, iedere avond een ander onderwerp. De avonden kunnen los van elkaar bezocht worden.

1e avond: Het nieuwe liedboek -dat in 2013 is verschenen- is inmiddels door veel kerkelijke gemeenten ingevoerd. Bij de totstandkoming van het liedboek is veel vaker dan voorheen gevraagd om meer en om anders. Maar beantwoordt het liedboek aan de verwachtingen? Wat zijn de eerste ervaringen? Welke knelpunten komen we tegen en kunnen we deze oplossen? Kortom een eerste (ook praktische) evaluatie.

2e avond: Is de honger naar nieuwe liederen gestild? Of blijft er behoefte aan nieuwe liederen? Zijn er liederen die de moeite waard zijn maar die geen plek hebben gekregen in het nieuwe liedboek? Een verkenning.

3e avond: In sommige kerken is er een toenemende behoefte aan participatie van gemeenteleden bij de samenstelling en de invulling van de zondagse eredienst. Voorbereidingsgroepen willen graag inbreng hebben in de samenstelling van de liturgie. Maar hoe doe je dat? Het uitzoeken van geschikte liederen t.b.v. de kerkdienst is bijvoorbeeld minder eenvoudig dan men op het eerste gezicht zou zeggen. Behalve een goede tekst moet de muziek ook passen bij het geheel. Is ieder lied in te passen? En op welke plek dan?

Data: donderdagavond 23 oktober, 30 oktober en 6 november 2014 Tijd: 20.00 uur tot 21.45 uur Plaats: 'De Ark', Haydnlaan 46 Kosten: aan de bijeenkomsten zijn geen kosten verbonden, behalve een bijdrage voor koffie/thee en werkmateriaal Opgave: [email protected] Voor meer cursussen in 2014/2015 in kerkelijk Groningen, zie het programma ‘Bezinning & Bezieling’ op de website van de Raad van Kerken Groningen www.rvkgroningen.nl

GEZICHTEN HEBBEN NAMEN (1) ========================================================== Vaak horen we: “bekend gezicht, naam onbekend”. Wie zijn die andere Pepergangers? Regelmatig portretteren we er een paar in deze rubriek. Samenstelling: redactie Peperclip

Mijn naam is Hans Roldanus. Ik woon in Groningen-stad. Mijn leeftijd is 84. Mijn beroep was gemeente- en missionair predikant, daarna hoogleraar Kerkgeschiedenis. Naast dat laatste deed ik allerhande kerkelijk vrijwilligerswerk. Mijn vrouw heet Nely; met haar ben ik 57 jaren getrouwd. Wij hebben 1 zoon en 2 kleinkinderen Als tweevoudig emeritus houd ik theologie bij, neem deel aan interdisciplinaire gespreksgroepen en geef soms een college voor het Hoger Onderwijs Voor Ouderen Ik ben Peperganger sinds de start van de OVG in 1991 Ik kom in de Peper, omdat deze experimentele basisvorm van kerk zijn mij boeit en omdat wij beiden er een hechte en betrokken geloofsgemeenschap gevonden hebben Mijn activiteiten voor de Peper waren resp. zijn: lid van het Stichtingsbestuur (1991-2001), ‘overweger’ (doorlopend t/m Pinksteren 2011), lid van de Pastorale Kring (2006 -2014): en nog: deelnemer aan voorbereidingsgroepen, freelance theologisch meedenker en adviseur (gevraagd en ongevraagd) Mijn wens voor de Peper: voortgaande moedige en open gedachtewisseling over onze uitgangspunten, profiel en roeping als zich oecumenisch wensende geloofsgemeenschap. Na 23 jaren zijn wij daar rijp genoeg voor, ook als het om controversiële opvattingen en verschillende belevingen gaat. Er zijn veel gedachten op papier gezet die grotendeels onbekend zijn geworden. Mijn tip aan de Peper is: vind een tweetal dat bereid en in staat is om alle onder ons geproduceerde reflecties en notities te archiveren en zodoende toegankelijk te maken; zoals eenmaal gedaan is rond het jaar 2000. En laten zij – en/of anderen – vervolgens inhoudelijk inventariseren welke ontwikkeling wij hebben doorgemaakt en wat is blijven liggen. Wij doen er goed aan onze, nog maar zo korte, geschiedenis te kennen!

GEZICHTEN HEBBEN NAMEN (2 & 3) ========================================================== Mijn naam is Luuk Boiten. Ik woon in Groningen (Paddepoel). Mijn leeftijd is 74 jaar en ik ben opgegroeid in een dorp op Voorne-Putten, bij Rotterdam. Met 12 jaar verhuisde ik naar de Groninger Veenkoloniën en ik woon, samen met Hotske, al ruim 40 jaar in “Stad”. We hebben 3 kinderen en 4 kleinkinderen. Ik heb gewerkt als landmeetkundige, waarvan een groot deel bij de Ned.Gasunie. In mijn “vrije tijd” hou ik van lezen (boeken, geen E-readers), m.n. detectives, Engelse romans, historie, biografieën. Verder doe ik wat aan seniorentennis, cryptogrammen, wandelen en ben ik graag bezig op mijn volkstuin. Ik ben Peperganger sinds 1995. Ik kom in de Peper vanwege de creativiteit en de uitdaging om het geloof ook in deze tijd te beleven. Nieuwe teksten en vooral de liederen spreken me vaak erg aan. Ik heb als jonge “ontwikkelingswerker” 2 jaar in Zambia gewerkt en de interesse voor de Arm-rijk- situatie is gebleven en vertaald in kerkelijke activiteiten voor werelddiakonaat, Oikocredit en o.a.de Werkgroep Einden der Aarde. Verder ben ik bij het koor, schenk soms koffie en ben ik betrokken bij de Pepertuin. Uiteraard hoop ik dat er voldoende draagkracht voor de Peper blijft. De uitdaging daarbij zal, denk ik, zijn om ook de jongere generaties te blijven aanspreken, zodat die ook meedoen.

----------------------------------------------------------------------------------------Mijn naam is Rita Rouw. Ik woon in Groningen. Mijn leeftijd is 58 jaar. Mijn beroep is viool/altviool docente. Mijn partner heet Henk Bodewitz Ik heb zelf geen kinderen, maar wel een kleinkind! In mijn vrije tijd houd ik van schoonheid, zoals die tevoorschijn komt in kunst, films, in vogels, in taal, zodat ik geraakt word. Ik ben Peperganger sinds 1994 Ik kom in de Peper: iedere zondagmorgen stel ik me de vraag waarom ga ik naar de Peper? En elke keer als we het welkomslied zingen weet ik weer waarom. Mijn activiteiten voor de Peper zijn: voorzitter van het vieringen overleg, dat verantwoordelijk is voor alle vieringen in het jaar. Mijn wens / tip aan de Peper: Ik geloof in kleine geloofsgemeenschappen, die hecht zijn, zoals de Peper dat is. Wij zelf zijn die gemeenschap. Dat we blijven zoeken naar de Bron van leven die leven geeft. Mijn wens is dat we die zoektocht nog lang blijven volhouden. Tip: Laten we de inbreng en ruimte voor diegenen die ons daarin professioneel kunnen ondersteunen op hun waarde blijven schatten.

GEZICHTEN HEBBEN NAMEN (4) ========================================================== Mijn naam is Ineke Wekker-Heitbrink. Ik woon sinds 26 jaar in Groningen, in de De Savornin Lohmanlaan. Indertijd kreeg mijn man een onderwijsfunctie aan de RuG en we verhuisden vanuit Nijmegen hierheen. Het was een hele overgang, met drie dochters op de middelbare school en alle drie een grote weerstand om hun vriendjes en vriendinnen achter te laten. Maar het is allemaal goed gekomen, binnen een paar maanden was iedereen gewend. Ik vond al snel een baan als sociaal verpleegkundige in Bedum, bij de Basis Gezondheidsdienst voor Noord en West Groningen. Drie jaar later fuseerde de BaGD met de GGD van de stad Groningen en werd ik bevorderd tot leidinggevende van een regioteam voor algemene- en jeugdgezondheidszorg. De laatste jaren van mijn werkzame leven gaf ik leiding aan 45 indicatieadviseurs van het Centraal Meldpunt Zorg (later gesplitst in CIZ en Gemeente). Inmiddels ben ik 70 jaar. Mijn man Herman is al 17 jaar geleden overleden. Ik geniet van mijn dochters (44, 42 en 39), hun partners en mijn 7 kleinkinderen (waarvan de oudste 16 is en de jongste bijna 4). Regelmatig ben ik een weekendje in Amsterdam waar de twee jongsten wonen. Ik houd van zingen (met stip), schilderen, lezen, een middagje of weekend met een kleinkind, kunst kijken en naar concerten gaan. Zo'n jaar of tien geleden kwam ik met mijn katholieke achtergrond voor het eerst in de Peper. Mijn dochter die bij me was zei: 'Mam, dit is echt een kerk voor jou'. En zo was het. Voor ik het wist was ik verkocht. Religieus, inhoudelijk, maar ook letterlijk: binnen een paar maanden zat ik in een voorbereidingsgroep en deed en doe ik regelmatig mee aan vieringen. Tot voor kort was ik secretaris van het Vieringenoverleg-klein. Maar de vaste verplichting en de druk dat dingen op tijd af moeten zijn, werden me op den duur te veel. Ik vond het heel jammer om te moeten stoppen, want door dit overleg voelde ik me opgenomen in de organisatorische en inhoudelijke kern van onze gemeenschap. Om er mee voor te mogen zorgen dat de wekelijkse vieringen er steeds weer komen, en dat de voorwaarden hiervoor zijn gerealiseerd, dat was een mooie taak. Ten slotte wil ik de wens uitspreken dat iedereen die zich bij de Peper betrokken voelt ook daadwerkelijk een steentje zal willen bijdragen aan het reilen en zeilen van onze bijzondere gemeenschap. Willen we het vuur laten branden dan zullen stokjes moeten worden overgenomen. Er zijn al onnoemelijk veel mensen actief, maar het kunnen niet altijd dezelfden (blijven) zijn. Ik hoop dat de spirituele inspiratie die er van onze vieringen uitgaat nog meer mensen zal aanzetten tot praktische participatie. Dus in dit verband is het niet zozeer: 'blijf niet op de bank zitten', maar 'blijf niet in de bank zitten….'.

ZICHT OP LITURGIE ============================================================= Lieve ‘vieringengenieters’, Op grond van een aantekening in het commentaarschrift ben ik uitgedaagd om in de Peperclip een klein rubriekje te schrijven over liturgie. Ik wil dat wel doen. Graag zelfs. Niet vanuit een wijsheid die mij aangeboren zou zijn, maar die ik lerend en lezend in mijn leven heb opgedaan. Wel bekome het jullie.

aflevering 2 Met liturgie drukken wij ons verlangen naar heelheid en gaafheid uit. Waarom komen anders al die mensen ‘s zondags naar een kerkgebouw…Wij willen zo graag het beperkt persoonlijke overstijgen naar datgene wat we met ons allen zoeken. En we willen zo graag dat dat persoonlijke van ons dan daarin begrepen is. Soms blijkt het nog veel meer te zijn. We proberen om dat wat wij willen, te laten sporen met wat de God in wie wij geloven, Degene die ons schiep, beoogt. Die vraag is altijd en overal biddend in vieringen aanwezig. Liturgie kan daarom nooit een product zijn. Het blijft onderdeel van een proces en zal er telkens opnieuw anders uitzien. Met de mogelijkheid in zich om tijdens dat proces onze openheid en ons dankgevoel te oefenen. Om dat wat we in de samenleving ervaren te kunnen weerkaatsen. Want op die wijze valt meer en meer te onderscheiden wat niet meewerkt aan gaafheid en heelheid. Ook protest is daarom in dit verband onder lof te rangschikken. Let wel: dat protest zegt vaak dat het anders kan als we de hoop op toekomst willen voeden en het ons beloofde leven vierend dichterbij hopen te brengen. Worden is dan meer dan het momentele zijn, volmaaktheid ligt verder dan de uiteenzetting in het nu. Gescheidenheid is dan minder ‘in the picture’ dan samenhang. Woorden als schepping, onderweg en vervulling horen in de liturgie onder één noemer.

Minke Harryvan - van Loon

Oikocredit helpt boeren in ontwikkelingslanden een beter bestaan op te bouwen. Celoso Jallasa Choque uit Bolivia boekt veel vooruitgang nu hij zijn land met een tractor bewerkt. Die kon hij kopen met een microkrediet. Op de onherbergzame hoogvlaktes van Bolivia hoeden herders hun lama’s en verbouwen boeren quinoa, een graansoort die gebruikt wordt voor pasta, brood en bier. Celoso Jallasa Choque is zo’n quinoa-boer. Hij leerde het vak van zijn vader. Trouwde met Julia en kreeg met haar negen kinderen. Nu stopt hij al zijn energie in het laten groeien van zijn boerenbedrijf. Dat betekent acht maanden per jaar de grond omploegen, zaaien, onkruid wieden, oogsten en graan zeven. Aanvankelijk deed hij alles met de hand. Maar op 3800 meter hoogte is lichamelijke inspanning bijzonder zwaar. Dus leende Celoso twee jaar geleden 10.000 dollar om een tractor te kopen, een lening die hij in vier jaar afbetaalt. “Het werk is een stuk makkelijker geworden, waardoor ik veel vooruitgang heb kunnen boeken”, zegt Celoso. “En we verdienen nu genoeg geld om al onze kinderen naar school sturen.” Waar Celoso zijn land bewerkt wonen nog ruim vijfhonderd boeren die net als hij met microkrediet hun bedrijf hebben kunnen opbouwen en uitbreiden, waardoor de hele streek tot bloei komt! Oikocredit vecht al bijna 40 jaar tegen armoede. Het belangrijkste wapen? Microkrediet. Het kapitaal komt via een breed netwerk van lokale microfinancieringsinstellingen over de hele wereld terecht bij mensen die daarmee hun levensomstandigheden kunnen verbeteren. Geld lenen zorgt voor zelfvertrouwen, gelijkwaardige relaties en economische groei. Anders dan geefgeld, wordt leengeld steeds opnieuw uitgeleend: zo kunnen veel meer mensen geholpen worden. Ga voor meer informatie naar www.oikocredit.nl Ook de OVG belegd in Oikocredit sinds jaren. Albert Meems

JE ZULT MAAR ............................... Je zult maar € 40,00 of minder per week te besteden te hebben................(voor eten, kleding, kadootjes enz.) Je zult maar tegen je kind moeten zeggen: “ Nee, je kunt niet op voetballen, want ik heb geen geld voor voetbalschoenen” Je zult je kind maar moeten thuishouden op z'n verjaardag omdat je geen geld hebt om op school te trakteren........................................ Wat dan???? Gelukkig namen ooit de Vrije Baptisten in Groningen het initiatief om voedselpakketten uit te reiken aan de allerarmsten van de stad, want zo groeide dit fantastische idee uit tot de Voedselbank van Groningen. De tweede Voedselbank van Nederland. Met zo'n 10 mensen van de Peper namen we er een kijkje. Ulfert Molenberg, voorzitter van de Voedselbank Groningen, nam ons mee voor een rondleiding. Allereerst naar “ Toentje” .

Toentje is ontstaan uit een gezamenlijk project van de gem. Groningen en de Voedselbank. Op een braakliggend terrein zou een mooie tuin komen met verse groente en vers fruit. Op de grond werd er na het afgraven nieuwe vruchtbare grond opgebracht en een laag mest, gekregen uit Eelde. Op de tuin aangekomen vertelde Margien, die samen met Jos Meijers de leiding heeft, ons het een en ander over Toentje. Na het aanleggen van de bedden konden ze in mei 2014 beginnen met het inzaaien van groenten en bloemen. Het resultaat mag er zijn, keurige bedden ,geen onkruid te bekennen. Er werken 30 vrijwilligers. Zodra er groenten klaar zijn wordt ze ' s morgens vroeg naar de Voedselbank gebracht. Op de lege plekken worden meteen andere plantjes gepoot. Sinds kort staat er ook een mooie kas waarin tomaten , paprika en dergelijke al vroeg in het voorjaar gezaaid kunnen worden. Overal kwam ons de geur van kruiden tegemoet. We waren allen verbaasd wat hier gebeurt ten behoeve van onze medemensen in nood.

Ulfert vertelde dat er plannen zijn om een paar varkens of kippen aan te schaffen en een restaurantje aan de overkant van de straat te beginnen. Met als doel: gezelligheid en bewustwording van goed en gezond voedsel . Verder willen ze nog een project “Groente Jutters” opzetten. Dan kunnen Particulieren en boeren de Voedselbank bellen om melding te doen van groente en/of fruit dat bij hen geplukt kan worden door vrijwilligers, ten bate van de Voedselbank.

Terug bij het gebouw aan de Oosterhamrikkade sprak Ulfert Molenhuis over zijn visie op armoede. Wat denkt u? Is Groningen een rijke of een arme stad? Groningen is de armste stad van Nederland.................wist u het? De aanwezigheid van studenten belemmert de verbetering van de situatie van de armen, omdat steeds meer studenten kleine baantjes hebben. Arbeidsplekken worden door hen ingenomen. Toch ziet Ulfert de studenten en de universiteit als bondgenoot . Hij zegt dat armoede een verdelingsprobleem is dat goed op te lossen is. Maar men moet armoede eerst begrijpen om het te kunnen bestrijden. Daar ziet hij kansen voor de sociale wetenschappen om mensen met armoede te begrijpen en dan methodes te ontwikkelen die wel zullen werken om hen uit hun situatie te trekken. Als armoede alleen overleven is hebben de mensen geen oog en geen ruimte om anders te gaan kijken. Het leven is dan alleen overleven. Of formuleer het zoals de initiatiefnemer van www.bijstandsgerechten.nl het zo treffend zegt: “ Je mag hopen dat mensen in staat zijn de armoede alleen in hun portemonnee te houden , want als het in hun hoofd gaat zitten dan heb je pas echt een probleem”. “De individualisering heeft een graaicultuur met zich meegebracht” zegt Molenhuis. Hij is van mening dat de armen eerst weer in het zadel geholpen moeten worden , opdat ze weer begeleid kunnen worden naar arbeid. Zijn streven is dat de Voedselbank over 10 jaar dicht kan . Als de overlevingsstrategie van de armen veranderd is zou dat kunnen. Mits er in die 10 jaar een verandering komt in de samenleving op wijk en buurtnivo. Compassie, begrip en initiatieven op breder nivo dan het inzamelen van voedsel alleen. Want daarmee houdt de Voedselbank alleen zichzelf en de situatie van de armen in stand.

Voorbeelden van zulke initiatieven.....................ze zijn er en er komen er vast nog meer: voedselaanbod van supermarkten, bakkers, distributiecentra. Burgerinitiatieven ( Buro BuenO), een site voor bijstandsgerechten, het digitaal minimaloket, de stadjerspas, het nieuwe Groninger Armoedebeleid van de gemeente Groningen waar Groninger minima en professionals en vrijwilligers van maatschappelijke organisaties van de stad de handen in een slaan samen tegen armoede, initiatieven in de wijken om samen dingen te delen, het kindpakket van de gemeente Groningen met voorzieningen voor kinderen uit gezinnen met een minimuminkomen. Ja, er gebeurt al wel wat maar de draagkracht kan en moet groter. Het probleem van de armoede van meer dan 600 gezinnen moet uit hun hoofd ….en liefst ook nog uit hun portemonnee. Tot zo lang zullen onze initiatieven moeten groeien. Tot zo lang zullen we de Voedselbank moeten steunen. Maar belangrijker nog is dat wij doordrongen worden van de inhoud en impact van armoede. Letterlijk onze naasten..................................je zult maar..................... We gaan kijken hoe het er hier aan toegaat op de Voedselbank zelf. Er werken hier 100 vrijwilligers om 600 mensen ( uit de gemeentes Groningen, Haren en Ten Boer) een voedselpakket te kunnen geven. Alles loopt gesmeerd. 's Morgens vroeg worden er bij bakkers en supermarkten producten opgehaald die zij niet meer verkopen. Dat aanbod is dagelijks verschillend. Ook geven distributiecentra producten die niet voor verkoop geschikt zijn omdat bijvoorbeeld de etiketten op de kop geplakt zijn. Voor alle mensen die door b.v. Het Leger de Heils, Lentis, Humanitas, Martinizorg, aangemeld zijn voor de Voedselbank geldt dat ze op een vaste dag in de week kunnen langskomen om hun weekpakket op te komen halen. Dat bestaat altijd uit ingrediënten voor in ieder geval drie warme maaltijden. (vlees,vis, vega. / pasta, rijst, aardappels). Verder beleg , koekjes, chips, wat er voorradig is. Ook kunnen de mensen nog een keuze maken uit een klein aantal producten die die week voorradig zijn ( bv. Tandpasta, toiletpapier, enz). Hoeveel ze kunnen kiezen is afhankelijk van het aanbod en van de gezinsgrootte. Voor babies 7 pampers per week, voor kleintjes een paar potjes babyvoeding. Per gezin staat precies aangetekend hoeveel mensen er zijn en hoeveel ze dan krijgen. Net als in een winkel rijden de mensen op hun beurt langs de schappen om hun producten te kiezen( vlees of vis, bruin brood of volkoren) , het wordt door de vrijwilligers in de kar gezet . Voor jarige kinderen is er een feestpakket om toch op school te kunnen trakteren en een pak taartmix , compleet met leuke bordjes en een kadootje. Gelukkig maar. Voor baby's een babypakket en na een half jaar een vervolgpakket. En natuurlijk komt Sinterklaas rond 5 december en wordt er feest gevierd . Het hele jaar door leggen de medewerkers van de Voedselbank daar al nieuwe spullen voor opzij die ze krijgen van particulieren en via de inbrengwinkel die ook in het pand gevestigd is. Bij hele erge nood voor schoenen en kleding kan daar ook iets vandaan komen.

Wat een goed geoliede machine die Voedselbank in Groningen. Wat een goed initiatief. Wat een goed werk wordt daar gedaan.......................Petje af voor al die vrijwilligers. We rijden naar huis op onze fietsen, een beetje stil,........................je zult maar.................. rijk zijn............ In ieder geval blijven we onze producten meenemen voor de Voedselbank, maar eigenlijk moet er wel een schepje...(eh schep)...bovenop. En niet alleen met producten, maar ook met andere initiatieven . Annie Bosma en Lida Weeda. Wil je iets doen kijk dan op www. voedselbank-groningen.nl, Heb je nog een bruikbare kinderfiets staan ga naar goudgoedreceptie@werkpro, zij halen de fiets op, knappen hem op voor kinderen van de minima. Ook andere spullen zijn welkom. Denk aan de Mamamini's in de stad of breng je spullen naar Notabene. Alles helpt.

ZALIGSPREKINGEN “Zalig die hongeren en dorsten naar de gerechtigheid want zij zullen verzadigd worden.” Matteüs 5: 6 Die honger zal dus gestild worden en die dorst gelest, tot verzadiging toe. En die verzadiging zal zaligheid wekken. Maar dat alles alleen wanneer die gerechtigheid in het geding is, wanneer er heel sterk verlangd wordt naar de gerechtigheid. Honger en dorst kennen we allemaal wel, en zoiets als verzadiging of vervulling is ook nog wel gewoon te vatten. Maar wat is er dan zó bijzonder aan die gerechtigheid, dat zulke grote woorden als zaligheid gerechtvaardigd zijn. Ik begin maar met de taal. Het gaat om echt of authentiek, om recht of juist, om gerecht of gericht, gerechtvaardigd en rechtvaardigheid. Maar dan zijn we er nog niet. Het begrip gerechtigheid is groter, wijdser, dieper ook. Beginnen we aan de andere kant. Er is op deze wereld (heel) veel dat niet echt is, niet juist, niet terecht, niet gerechtvaardigd. Dichtbij en ver weg. Er is zóveel lijden, zoveel verdriet, zoveel ongrijpbare ellende. Geen fatalisme, maar wat kunnen wij daar aan doen? Zó is het gekomen, en zó gaat het altijd, en het is zó ver weg. Wat kunnen wij daar aan doen! En toch. Hoe luidt die zaligspreking precies? Zalig die …

Hoe moet dat onechte echt worden, hoe het kromme recht, hoe wordt de twist geslecht? Op onze eigen schaal moeten we ons best doen, natuurlijk, en deugdzaam leven, en goed oppassen. Maar verder? Nu komt het. We zullen hongeren en dorsten naar gerechtigheid – groot en klein –, en dat is gelijk aan verlangen, bidden en smeken om heelmaking – groot en klein –, met de oerkracht van het geloof, met als horizon de hoop, en met de hartstocht van de liefde. En dan niet opgeven, ondanks alles, voordat dat uiterste gebed vorm krijgt, in onze en de werkelijkheid, hoe lang dat ook gaat duren. Meemaken dat de vervulling tot verzadiging kan leiden; en verzadiging tot zaligmaking, zaligheid. Het lijkt bijna téveel gevraagd, te optimistisch. Maar ik hoorde van een goede bekende, dat zijn moeder vele jaren lang gebeden had voor zijn genezing, en dat leek iedereen onmogelijk. Maar zeven jaar later stapte de zoon het ouderlijk huis binnen, genezen en wel. Hoe zou die moeder zich gevoeld hebben, bij het weerzien. Ik denk dat het woord zaligheid hier op zijn plaats is. Als dit op kleine schaal mogelijk is, blijft de grote schaal over. Het gaat dan om zinvolheid, en betekenis, en bruikbaarheid van alles en allen, in het kader van heelmaking, van totale gerechtigheid. Het zijn grote woorden, maar het is ook een grote zaak. Hier geef ik van de zaligspreking de volgende vrije vertaling. Leven vanuit het vasthoudend vertrouwen, dat ook het onmogelijke kwaad zijn gerechte plaats mag hebben of krijgen, in het totaal van het gebeuren. Straks later, maar liefst nu ook al, in het gebeuren met, in, naast en bij ons – in onze wereld én in die van alle anderen. Over onze behoeften en verlangens staat een passage bij Matteüs (6: 33) waar ik vroeger nooit zo mee wegliep, niet goed mee uit de voeten kon. “Zoekt eerst het koninkrijk van God en Zijn gerechtigheid, en al het andere zal u tevens gegeven worden.” Nu wordt het me duidelijk. Ga eerst op zoek naar het rijk waar alles terecht, geheeld, heel, op zijn plaats is, dan kun je die zaligheid erbij krijgen. Hoe moeizaam ook te verwezenlijken, duidelijk is het nu wel. Ik wil wel eens commentaar geven op die mooie constructies van Meester Eckhart. Nu wil ik graag eindigen – letterlijk –, met het einde van zijn laatste preek (“Zalig wie hongeren. Over de praktijk van het verlangen”) in het boek van Frans Maas: “Dat wij op zulke wijze de gerechtigheid in wijsheid mogen volgen en naar haar hongeren en dorsten, opdat wij verzadigd worden, daartoe helpe ons God. Amen.”

“leerling”

FINANCIEN Collecten 3e kwartaal 2014 06-07-14 13-07-14 20-07-14 27-07-14 03-08-14 10-08-14 17-08-14 24-08-14 31-08-14 07-09-14 14-09-14 21-09-14 28-09-14

Make-A-Wish Nederland Make-A-Wish Nederland Make-A-Wish Nederland Make-A-Wish Nederland Make-A-Wish Nederland Make-A-Wish Nederland Make-A-Wish Nederland St. People2People Voedselbank Groningen Voedselbank Groningen Stichting Anne Poot (StAP) Stichting Anne Poot (StAP) Stichting Cordaid

zomervieringen o.v.v. Bem-bakery

Opl. verpleegkundigen Opl. verpleegkundigen Project ID 110334

168,93 205,71 158,83 207,45 216,13 208,02 245,61 388,58 311,86 248,11 290,78 373,60 229,45

Bent u geïnteresseerd in de collecteopbrengsten en wilt u dit overzicht niet afwachten? Informeert u dan bij de penningmeester Cees Meinders. Bent u, of voelt u zich bijzonder betrokken bij een mogelijk collectedoel: laat het ons weten via tel 050- 3183688 of mail; [email protected] of gewoon mondeling natuurlijk. Deurcollecten 3e kwartaal 2014 • Juli 299,18 • Augustus 532,54 • September 422,11 Collectegroep: Kees Sikkema, Brecht Gerbrandy, Albert Meems

PEPERKORREL Onlangs gezien: vuilcontainers direct naast de ingang van de Pepergasthuiskerk. Deponeer hierin uw geloofsafval, en wees binnen welkom voor een nieuwe lading.... geestelijk voedsel..

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------Deadlines kopij voor de volgende Peperclips:

Peperclips in 2014: 23e editie nr. 8 inleverdatum 15 nov 2014

verschijningsdatum 23 november 2014

Peperclips in 2015: 24e editie nr. 1 inleverdatum 27 december 2014 verschijningsdatum 4 januari 2015 nr. 2 inleverdatum 14 februari 2015 verschijningsdatum 22 februari 2015 nr. 3 inleverdatum 4 april 2015 verschijningsdatum 12 april 2015 nr. 4 inleverdatum 16 mei 2015 verschijningsdatum 24 mei 2015 nr. 5 inleverdatum 27 juni 2015 verschijningsdatum 5 juli 2015 nr. 6 inleverdatum 15 augustus 2015 verschijningsdatum 23 augustus nr. 7 inleverdatum 3 oktober 2015 verschijningsdatum 11 oktober 2015 nr. 8 inleverdatum 28 november 2015 verschijningsdatum 6 december 2015 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------

PEPERCLIP DIGITAAL? Wil je de digitale Peperclip? Dan doe je het volgende: • Je stuurt een e-mail naar [email protected] • Je geeft aan Graag peperclip digitaal. • Je vermeldt het e-mailadres.

POEZIE VAN ….. JOHAN VERMEULEN Zuidhorn – oktober 2014

Avondlucht Het was niet donker nog en het geluid hard en scherp het rammelde, een glas brak ieder dronk zijn eigen merk. Ik zat verderop aan tafel en koos mijn eigen merk de geluiden vormden samen een koepel van ons mensenwerk. Langzaam worden stemmen eenzaam als praten tegen eigen hond zachtjes loopt de ballon leeg de lucht ontsnapt, de lucht verstomt. Ik blijf alleen op het terras en er komt niemand bij het licht is zacht aan het verdwijnen een voorbijganger gaat voorbij. Alles gaat nu samenvallen en geen plaats voor zoeken meer de lucht is nu bijna voelbaar zo en zoveel atmosfeer. Het is als herfst van het seizoen de levensavond van de dag als nostalgie van het gemoed het hoeft niet meer, het mag. Het is een uur of acht of later wat valt er nog te winnen de maan is bezig vol te raken wat zou ik nog beminnen. Straks komt de nacht, op sloffen en maakt onzichtbaar wat ik verbergen wilde ik blijf verwonderd zoeken naar het leven wachtend op mijn geliefde vrede, stilte.

Peperclip is het informatieblad van Oecumenische Vieringen Groningen Redaktie: Anne Hesseling en Aart Jan de Geus Redaktieadres: Langestraat 226 9712 MJ Groningen E-mail: [email protected] Internet: www.ovg-web.nl Stichting O.V.G. Iedere zondag is er een viering in de Pepergasthuiskerk om 10.30 uur. Contactadres voor informatie over de vieringen: Secretariaat OVG Marijtje van Duijn Oranjesingel 8 - 9717 CB Groningen. 050-3125173 / [email protected]. Financiële bijdrage OVG Wilt u een bijdrage storten om de vieringen in de Pepergasthuiskerk te kunnen voortzetten? Het rekeningnummer is: NL03 RABO 0385 1260 85 Stichting Oecumenische Vieringen Groningen Postbus 257 – 9670 AG Winschoten Pastoraatsgroep De Peper heeft een pastoraatsgroep van vijf mensen. Voor een persoonlijk gesprek kunt u bij hen terecht. Zij bieden u een luisterend oor. Spreek gerust een van hen aan, als u er behoefte aan heeft om vertrouwelijk met iemand te praten. Misschien eenmalig, maar het kan ook vaker. Over gebeurtenissen in uw leven die u bezighouden. Over wat u na aan het hart ligt. Over uzelf. U kunt telefonisch contact opnemen of per e-mail. Verdere informatie vindt u in de folder Pastoraat in de Peper (ligt bij de uitgang) of op www.ovg-web.nl. Presbyterium Wilt u een aanvraag doen voor doop, belijdenis, een rouw- of trouwdienst, dan kunt u contact opnemen met het presbyterium via Sietse Wijnstra Eemskanaal ZZ 3 - 9623 PE Lageland. 050-7850375 / [email protected] In het OVG vieringen jaarrooster voor 2014 zijn voorlopig de volgende data gereserveerd voor dopen: 23 februari, 20 april en 21 september. In verband met de benodigde voorbereidingstijd is het van belang om de doop tijdig aan te vragen (liefst 3 maanden van tevoren).