werken met mensen die willen
Werkverslag van Soeëb Danoe Hoogezand-Sappemeer 4 maart 2005
Inhoudsopgave 1. Inleiding.................................................................................... 3 2. De ontwikkeling van de ouderensoos in de Burcht. ................... 4 2.1 Kernpunten.......................................................................... 7 2.1.1 Het doel van de soos:.................................................... 7 2.1.2 Doelgroep:.................................................................... 7 2.1.3 Wat doen wij: ............................................................... 7 2.1.4 Wensen/plannen: .......................................................... 7 2.2 Plan van aanpak .................................................................. 8 2.2.1 Wat is meer nodig......................................................... 8 2.2.2 Het huidige vrijwilligersteam........................................ 8 2.2.3 Professionele werkers ................................................... 9 3. Fietstochten in de zomermaanden.............................................10 4. De binnensporten dart en sjoelen..............................................12 5. Ouderenraad Hoogezand Sappemeer ........................................13 5.1 Mijn intrede tot de ouderenraad..........................................13 5.2 Mijn problemen..................................................................13 5.3 Mijn aanpak .......................................................................14 5.4 Recente ontwikkelingen .....................................................15 6. Tot slot.....................................................................................17
2
1. Inleiding. Ik had aan Moek Samiran, ouderenwerker bij de stichting Prisma, beloofd dat ik hem zo nu en dan zou informeren over onze ondernomen activiteiten voor ouderen. Dit zijn de ouderenactiviteiten zoals: - de woensdagochtendsoos in het zorgcentrum de Burcht - de fietstochten in de zomermaanden welke nu al twee seizoenen achtereen hebben plaatsgevonden - de 55-plus sportactiviteiten - en over mijn eigen activiteiten in de gemeentelijke ouderenraad Bij het aantrekken van nieuwe gemotiveerde vrijwilligers om mij te ondersteunen bij deze ouderenactiviteiten is de ondersteuning en de persoonlijke betrokkenheid van Moek Samiran onontbeerlijk. Als actieve lid van de ouderenraad ben ik in de laatste tijd erg betrokken geweest met de landelijke problematiek die gerelateerd zijn aan de invoering van de WMO. Mijn deelname aan het lopende project Surinaams/Javaanse woongroep in Hoogezand en mijn rol als vice-voorzitter hierin krijgt de problematiek van de allochtone ouderen niet de kans ondergesneeuwd te raken bij al de gesprekken. Bij vergaderingen van de ouderenraad, waarbij zorgaanbieders als Thuiszorg Groningen (dhr.P. Boonstra vergaderdatum 3 februari 2005) en zorginstelling de Burcht (K. Lindenboom vergaderdatum 3 maart 2005) aanwezig waren, had ik niet alleen de laatste ontwikkelingen van de bouw van de woongroep verteld maar ook de knelpunten van de allochtone ouderen onder de aandacht gebracht. Zowel de heer P. Boonstra als de heer Klaas Lindenboom waren zeer positief over onze plannen en zij gaven aan open te staan voor een eventueel gesprek over de ouderen. Ik hoop van harte dat Moek Samiran dit verslag op prijs weet te stellen. Soeeb Danoe. Hoogezand-Sappemeer, 4 maart 2005
3
2. De ontwikkeling van de ouderensoos in de Burcht. Met de ouderensoos op de woendsdagochtenden waren wij begonnen in de zomer van 2002. Zes Surinaamse senioren hadden deelgenomen aan deze soos, namelijk, tante Djoem, tante Siam, tante Rebi, Pak Amat, Max Kasan en ik. Moek Samiran, ouderenadviseur van stichting Prisma was de initiatiefnemer en trad toen op als contactpersoon. Hij haalde de ouderen op en zorgde ervoor dat ze na de soos weer veilig naar hun huis worden gebracht. Eind 2002 groeide de animo en het aantal deelnemers nam toe. Vanwege zijn drukke werkzaamheden en daarna zijn cursus op de woensdag kon Moek niet meer aanwezig zijn bij de ouderensoos. In overleg en op verzoek van Moek heb de begeleiding van de groep overgenomen. Hierbij kreeg ik de onmisbare hulp van Max Kasanwiredjo. Tegen die tijd kwamen Ibu Tjikra Tardjopawiro, haar zus Ibu Oesrek Tardjopawiro en tante Moesina Kromosono ook geregeld in de soos. In totaal deden circa 11 personen mee aan de woensdagochtendsoos. Op zich een heel gezellige groep. Aan het begin van het jaar 2003 was het aantal gegroeid naar 14 senioren, want Eddy Setroidjojo, Pak Ngadimin Mangoen en ook 2 senioren, mevrouw Mohan en ibu Ngatini die intern in de Burcht woonden behoorden tot de vaste deelnemers van de onze soos.
4
Door de grotere animo ontstond een vervoersprobleem. Was het eerst zo dat ze met eigen auto werden opgehaald vanaf het voorjaar van 2003 kwam er een structurele oplossing. De Surinaamse senioren werden vanaf dat voorjaar opgehaald en thuisgebracht met een busje. Doordat deze laatste hobbel is weggenomen kon ik me met de andere vrijwilligers volledig richten op de soosactiviteiten. Moek Samiran kon zich vanaf dat moment zich volledig richten op de andere werkzaamheden en zijn cursus op de woensdag. Omstreeks deze tijd trad ik op als vaste vrijwilliger van de Burcht en via Saskia Osinga werd ik officieel “aangesteld” als contactpersoon van deze groep. Daarnaast kreeg ik hulp van Annemarie Maring die ook vaste vrijwilliger was geworden en van Marlene Kasto die het leuk vond om de groep te helpen. Aan deze soosochtend sloten nog aan Ibu Painem Kartoidjojo en twee intern wonenden namelijk de heer Vos (van Indisch afkomst) en de heer Karsin Djokarso. Het is jammer dat deze twee heren de laatste tijd niets meer van zich laten horen. Helaas was de kerngroep tegen het eind dit jaar 2003 teruggelopen door het overlijden van Ibu Ngatini en later het overlijden van Ibu Tjikra Tardjopawiro. Ook in dat jaar had onze vrijwilligersgroep een andere tegenslag. Onze enthousiaste vrijwilliger Max Kasanwiredjo is getroffen door een lichte beroerte en kon ons sindsdien niet meer zo vaak helpen. Maar in 2004 liep het aantal deelnemers op tot 18 senioren. Onze vrijwilligers Annemarie Maring en Marlene Kasto hadden vanaf medio 2004 vanwege hun drukke werkzaamheden voorlopig moeten afzeggen. Vanaf eind 2004 moesten de deelnemers van deze soos een kleine bijdrage doen voor hun vervoers- en de koffie/thee kosten. Met Henriëtte Nauta was besloten om bij elke soosbezoek een eigen bijdrage te vragen van 1 euro voor de koffie/thee en 1 euro extra als men gebruik wil maken van de bus.
5
Toen kwam de heer Moedjijo Djojosemito en daarna Pak Sidik Kartodimedjo de vrijwilligersgroep versterken. Ook zij hebben zich aangegeven als vaste helpers. Moek Samiran kwam af en toe polshoogte nemen als hij vrij was en konden wij leuke thema’s inlassen zoals oude pranangsie-torie (dorpsverhalen), spookverhalen maar ook met elkaar oude javaanse liedjes zingen met meegebrachte gitaar. Iedereen vond het leuk om zo met elkaar om te kunnen gaan. Mevrouw Justin Wolters, een indische vrouw die zich erg eenzaam voelde, kwam vanaf eind 2004 bij ons aanmelden en werd door de groep enthousiast ontvangen. Doordat de ouderensoos op de woensdagochtenden in de Burcht steeds meer bekendheid krijgt binnen de gemeenschap weten de mensen nu de weg vanzelf te vinden. Begin 2005 heeft Pak Maridjo zich aangemeld als deelnemer van de soos. En mevrouw Rasmini Jitno heeft via haar begeleidster als vrijwilliger aangemeld voor de soosochtenden dit als onderdeel van haar opleiding van de Noorderpoortcollege. Het aantal deelnemers sinds het jaar 2002 laat een stijgende lijn zien. 20 18 16 14 12 10
Reeks1
8 6 4 2 0 2002
2003
2004
2005
6
2.1 Kernpunten. 2.1.1 Het doel van de soos:
•
• • • •
De voorzet om straks in onze eigen woongroep te kunnen en willen samenwonen. Het wonen in woongroep gemeenschap met afspraken, een eigen structuur en eigen faciliteit zoals zorg. Het verlagen van de drempel om te wonen in een woongroep. Doorbreken van de isolatie en de mogelijkheid om eenzaamheid weg te nemen Bevorderen van integratie Kennismaking met verpleegtehuizen
2.1.2 Doelgroep:
•
De woensdagochtend soos in de Burcht is bedoeld voor alle Surinaams Javaanse ouderen vanaf 50 jaar die woonachtig zijn in Hoogezand-Sappemeer en omgeving.
2.1.3 Wat doen wij:
• • • • • •
Gezamenlijke koffie- en thee uurtje nuttige informatie van elkaar inwinnen van elkaar leren over het verleden praten leuke verhalen vertellen, zingen en kletsen. lichamelijke beweging en oefeningetjes doen
2.1.4 Wensen/plannen:
• • • •
dit jaar bij fraai weer één of meerdere markten bezoeken de mannen willen bedrijven/fabrieken bezoeken de vrouwen willen kassen bezoeken andere zorginstellingen en/of verpleegtehuizen bezoeken
7
2.2 Plan van aanpak Het plan van aanpak omvat het betrekken van de deelnemers in het ontwikkelingstraject van het woongroepproject. Dit wil ik bereiken door: • De vrijwilligers die wij nu hebben professioneel te ondersteunen. • Vaker informatiedagen voor de deelnemers organiseren, desnoods in kleine groepen, de rest komt dan vanzelf. • De vrijwilligers en de deelnemers nauw betrekken met de komende ontwikkelingen van de bouw van de woongroep. • Meer vrijwilligers met specifieke kennis aantrekken voor bepaalde activiteiten. • Informatiedagen organiseren en hun uitleggen over inkomen, uitgaven, gezondheid, voeding, zorg enzovoorts. 2.2.1 Wat is meer nodig
•
Een vaste ruimte (accomodatie) zoals de grote zaal in het Trefcentrum.
2.2.2 Het huidige vrijwilligersteam
De samenstelling van het vrijwilligersteam is als volgt: De heren: Soeëb Danoe Usman E. Setroidjojo Max Kasanwiredjo Ramin Sanngirsad Moedjio Djojosemito Sidik Kartodimedjo Frits Kartoidjojo
Dames: Annemarie Maring Marlene Kasto Rasmini Jitno Maureen Nan Danoe Annie Kromojahjo
8
2.2.3 Professionele werkers
Ondersteuning komt van de volgende werkers: Henriëtte Nauta, coordinator de Burcht Moek Samiran, ouderenadviseur stichting Prisma Saskia Osinga, ouderenadviseur stichting Prisma
9
3. Fietstochten in de zomermaanden In 2002 spraken Moek Samiran en ik over de mogelijkheid die stichting Prisma kan bieden voor sportbeoefening voor senioren. Wij willen daar invulling aan geven. Wij hadden toen contact gemaakt met de heer Henk Reinders en hij wist ons te vertellen welke fondsen wij eventueel zouden kunnen benaderen om het idee te kunnen financiëren. Ook is met de heer Hans Raspe gesproken met het verzoek om voor ons te willen gaan informeren over de mogelijkheid van zwemactiviteiten in het zwembad vooralsnog alleen voor de mannen. Ik had verschillende personen in mijn omgeving benaderd om mij te helpen met het opzetten van een sportactiviteit. De heren Usman E Setroidjojo, Max Kasanwiredjo en Frits Kartoidjojo waren de eerste welke meteen positief hadden gereageerd. Zij kwamen met het idee om de surinaams-javaanse senioren te helpen met het uitoefenen van verschillende takken van sport zoals zwemmen, fietsen, volleyballen of badminton. In de zomer van 2003 zijn wij van start gegaan met het organiseren van zomerfietstochten. Omdat dit toen de eerste keer was dat wij zoiets organiseerden en totaal geen ervaring hadden op dit gebied zijn we naar de plaatselijke VVV kantoor gegaan aan de Hoofdstraat in Hoogezand voor advies en informatie. Na gedegen voorbereiding konden wij in de zomer van 2003 beginnen met onze eerste fietstocht. Er deden in totaal 16 personen mee. Zowel mannen als vrouwen. De eerste deelnemers waren: Nan , Eb, Usman, Anneke, Max Kasanwiredjo, Rita, Pak Amat, Legirah, Soeki, Luci, Pak Pontjo, Moenira, Adi Soerjaman, Robert Pardi en Ramin Sanngirsad.
10
Het weer werkte mee en deze eerste fietstocht werd succesvol afgesloten. Door het grote enthousiasme van de deelnemers volgden daarna meerdere fietstochten op de zondagen. In het jaar 2003 werden in totaal, vanaf begin voorjaar tot einde najaar, 11 keren op de zondagen fietstochten verreden. De meeste routes zijn de VVV-fietsroutes of fietsroutes afgeplukt van het internet. De afstand van de routes variëren van 20 tot 40 km en zijn routes in de omgeving van gemeente Hoogezand-Sappemeer, Veendam, Zuidlaren, Slochteren of Groningen. De start en finish vindt altijd plaats vanaf de parkeerplaats van An-noer aan de Spoorstraatzuid 61 in Hoogezand. Ook in 2004 zijn fietstochten georganiseerd. De zomer van dat jaar kende uitzonderlijk veel mooie lange zomerdagen. Het was geen toeval dat in dat jaar in totaal 17 keer op de zondagen fietstochten werden verreden. Ook het aantal deelnemers liep op tot zelf iets meer dan 30 fietsers welke zo langzamerhand de vaste kern begon te vormen. Naast deze vaste ‘kerngroeprijders’ waren er toch altijd incidentele rijders bij die het aantal deelnemers omhoog krikten. Het is opmerkelijk te noemen dat zelfs vakantiegangers uit Suriname meededen aan de fietstocht. Deze ‘kerngroeprijders’ bestaat niet alleen uit leden van An-noer maar ook uit mensen van andere verenigingen en van andere afkomst (Nederlanders, Marokkanen en Turken). Het is een veelal een gemêleerd en bovenal gezellig gezelschap. Elke keer vóór de start van de fietstocht wordt een briefing gehouden in de ontmoetingsruimte van An-noer. En na de finish is er in diezelfde ruimte gelegenheid tot napraten waarbij het meestal gepaard gaat met een hapje en een nonalcoholisch drankje welke door de deelnemers zelf is verzorgd. Het fietsseizoen wordt altijd afgesloten met een gezamenlijke barbecue.
11
4. De binnensporten dart en sjoelen De geplande start in 2003 om te beginnen met een badminton activiteit in het Trefcentrum is vanwege gezondheidsredenen van Max Kasawiredjo niet door gegaan. Ook kon de voorgenomen zwemactiviteiten door de druk bezette rooster van het zwembad geen doorgang vinden. In het najaar van 2004 ben ik samen met Eddie Karmoen en Ramin wel in geslaagd om twee binnensport activiteiten te starten namelijk de sport Dart en Sjoelen. In de eerste instantie waren ze bedoeld voor de wat oudere personen maar vanwege de grote belangstelling onder de jongeren zijn deze activiteiten leeftijdsgemengde activiteiten geworden. Deze takken van sport begin de laatste tijd meer gestalte te krijgen.
Pak Mangoen in actie
Pak Sidik een aandachtig jurylid
12
5. Ouderenraad Hoogezand Sappemeer 5.1 Mijn intrede tot de ouderenraad Het ouderenraad van de gemeente Hoogezand-Sappemeer heeft de taak om de gemeenteraad gevraagd en ongevraagd te adviseren aangaande de ouderen in de gemeente. Vroeger bestond de ouderenraad uit leden van de ouderenbonden in de gemeente Hoogezand-Sappemeer, uit sollicitanten en benoemingen. Aan het begin van het jaar 2003 wil de ouderenraad zich gaan uitbreiden met leden uit de allochtone achterban. Begin 2003 werd ik voorgedragen door de leden van de werkgroep van het project woongroep Surinaamse-Javanen. Na twee gesprekken met het bestuur van de ouderenraad werd ik in juni 2003 aangesteld als nieuw lid in de ouderenraad. Ik kon tegen het eind van dat jaar meteen met deze nieuwe groep meedoen aan de informatiedagen en de geplande kadercursussen die in de maanden werden verzorgd.
5.2 Mijn problemen In het begin had ik erg veel moeite om met de groep mee te draaien. Dit kwam doordat deze materie totaal nieuw was voor mij en ik vanuit het professioneel vlak geen enkele affiniteit mee had. Dit is gemakkelijk te verklaren want ik kwam uit de fabrieksindustrie en mijn ervaring op het gebied van vereniging en welzijnswerk dateren uit lange tijden. Erg storend was de gebruikte afkortingen die werden gebruikt bij de gesprekken en vergaderingen. Ik werd ook niet gauw wijs van de zovele wetten en de ouderen-beleidsystemen van dit land. Daarnaast moest ik me wennen aan de mensen waarmee ik samen moet werken. Het zijn mensen die in het verleden veel ervaring hebben opgedaan op dit gebied en vaak uit hun professie. Het praten over recentelijke ontwikkelingen in het ouderenbeleid gaat hun makkelijk af omdat zij zelfs uit die doelgroep en uit die branche komen. Ook moest ik wennen aan het idee om met oudere personen te gaan
13
samen werken. Ik was altijd gewend met jongere mensen te werken. Met de komst van Wim Berghoef, een oude werk collega van mij, ging het wat beter met mij in de groep. Toen ging ik vaak bij Wim aansluiten en babbelden wij vaker wat over vroeger.
5.3 Mijn aanpak Omdat ik mijn problemen in de raad onderken heb, heb ik daarna al mijn tekortkomingen op een rijtje gezet. Uit deze sessie heb ik de volgende conclusie voor mezelf getrokken. Dit heeft geresulteerd in een persoonlijk plan van aanpak: • Ik moet meer informatie zien te winnen omtrent het ouderenbeleid via het internet, via lektuur, folders, nieuws/journaal enzovoorts. • De gemeentelijke vergaderingen en presentatie’s over ouderenbeleid en ouderenzorg bijwonen. • Me meer gaan oriënteren in de ouderenzorg branche. • Aanvullende eigen onderzoek en vrij in te vullen. Ik had een paar keren in vergaderingen en presentaties bijgewoond en zo wen ik dan een beetje aan hun code, termen en taalgebruik. Spelenderwijs kon ik bepaalde dingen zelf ontdekken zoals de afkortingen van instanties en bestaande wetten. Al deze activiteiten ter bevordering van mijn persoonlijke functioneren heb ik mede te danken aan bezoeken bij de stichting Prisma, de informatieve gesprekken in het kantoor van Moek Samiran en bij de Burcht. Er staan bakken vol informatie over het ouderenbeleid en de ouderenzorg in hun folders en lectuur. Daarnaast volgde ik automatisch de berichtgevingen via de krant, televisie of internet, wanneer het gaat over politieke ontwikkelingen van het ouderenbeleid. Ik vind zelf dat het nu beter gaat. Ik kan nu nog niet veel over vertellen maar net genoeg om mee te kunnen discussiëren met de collega’s tijdens de vergaderingen. Ook mede door vaker de ouderen thuis te gaan
14
bezoeken, ervaring op te doen tijdens de soosdagen en het volgen van de ontwikkelingen van onze eigen woonvorm begin mijn kennis en ervaring in het ouderenbeleid wat vorm en gestalte te krijgen.
5.4 Recente ontwikkelingen Ik was vanwege mijn ziekte in november en december vorig jaar niet actief geweest in de activiteiten van de ouderenraad, maar ik had ook niet veel gemist vanwege onder andere de afsluiting van het jaar. Bij de eerste vergadering in januari 2005 kon ik meteen de draad weer oppakken. Er werd druk gesuggereerd over de intrede van de nieuwe regels en wetten en vooral de komst van de WMO. In de vergadering in januari was zelfs de heer Mobers, voorzitter van de ouderenbond POSO, aanwezig om ons attent te maken op het feit dat de ouderenraad het initiatief moet nemen in de Clientenparticipatie en daarbij andere groeperingen bij moet betrekken. Op de agenda van vorig jaar staat onder andere het onderwerp wonen voor ouderen. Hierover werd reeds overleg gevoerd met de woningcorporaties en de afdeling bouwen en wonen van de gemeente. Dit jaar willen we het beeld hierover compleet maken door hierover gesprekken te gaan voeren met de zorginstellingen. Intussen zijn, in relatie met wonen met zorg, gesprekken gevoerd met Thuiszorg Groningen en met de Stichting Zorginstellingen ’t Gooregt, waar de Burcht deel van uitmaakt. Ik heb deze instellingen bijgepraat over onze woongroep-plannen. Hieronder een afdruk van mijn bijdrage in de notulen van de vergadering van 3 februari 2005.
15
Ik heb de ouderenraad beloofd om vóór de zomervakantie onze Surinaams-Javaanse woongroepplannen te presenteren. Tegen die tijd hopen wij van de woongroepproject meer concrete informatie te kunnen bezitten. Het feit is daar dat de gezamenlijke reactie van de ouderenraad hierover bijzonder positief is. Zij kijken halsreikend uit naar onze uitnodiging.
Leden van de ouderenraad
16
6. Tot slot In de vier aaneengesloten jaren dat ik nu bezig ben met de ouderenactiviteiten heb ik niet alleen maar goede ervaring ondervonden in mijn werk maar ook vaak genoeg tegenwerking en teleurstelling te verwerken gekregen. Maar dit alles hoort bij het werk. Het maakt je alleen maar sterker. Ik wil hierbij ook nog vermelden dat ik door dit werk in sociaal opzicht assertiever ben geworden. Naast het uitoefenen van de bovengenoemde activiteiten fungeer ik al vele jaren als bestuurslid in de plaatselijke Islamitische vereniging. Ook heb ik zitting als werkgroepslid in het project Woongroep voor Surinaams-Javaanse ouderen. Ik wil met Moek Samiran zeer binnenkort van gedachten uitwisselen over mijn toekomstplannen en over mijn werkwijze. Ik heb dit verslag voor Moek Samiran gemaakt omdat hij vanaf het begin mij inspireerde om iets positief te ondernemen voor de SurinaamseJavaanse ouderen in Hoogezand Sappemeer. Ooit zei hij in één van onze bijeenkomsten deze bijzondere woorden tegen mij:
“Eb, je moet werken met mensen die willen.”
17