Knokken boven de Noordzee

DEFENSIEKRANT

NUMMER 16 26 APRIL 2012

‘Knokken’ boven de Noordzee

LEEUWARDEN Een armada van internationale jachtvliegtuigen bevolkt sinds 16 april het luchtruim boven delen van NoordNederland en de Noordzee. Rond de 65 gevechtsvliegtuigen, van F-16 Falcons tot F-18 Hornets en Eurofighter Typhoons, zijn neergestreken op Vliegbasis Leeuwarden en nemen tot en met 27 april deel aan de internationale oefening Frisian Flag. Doel van de oefening is het trainen van realistische oorlogssituaties in groot internationaal verband. Meer over de oefening op pagina 3.

Nederland voortrekker bij internationale samenwerking

Meer oefenen en opleiden met België en Luxemburg BRUSSEL Nederland, België en Luxemburg gaan meer samenwerken op defensiegebied. Hiervoor ondertekenden demissionair minister Hans Hillen, zijn Belgische collega Pieter de Crem en namens Luxemburg Jean-Marie Halsdorf vorige week een overeenkomst in het Kasteel van het Hertoginnedal in Auderghem bij Brussel. De afspraken houden in dat de landen vaker samen oefenen, meer aan gemeenschappelijk onderhoud doen en kijken of ze samen nieuw materieel kunnen verwerven. Hillen beseft dat de landen daarmee een deel van hun zeggenschap over de krijgsmacht opgeven: “Samenwerken is niet vrijblijvend.” De ondertekening mag wat Hillen betreft een voorbeeld zijn voor andere landen. Door samen te werken zonder de eigen nationaliteit op te geven, kan Europa in zijn ogen veel meer doen. “Er is geen land meer dat zichzelf kan verdedigen, daarom moeten we dit doen. Het is een goede manier om in deze tijd van bezuinigingen de slagkracht te behouden”, zei hij. “We zijn op weg naar een totaal nieuwe structuur met een trinationale bevelvoering”,

beaamde zijn Belgische collega Pieter de Crem. De ondertekening vond plaats in de marge van de vergadering van de ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie van de NAVO. Deze zogenoemde Jumbo-bijeenkomst gold ter voorbereiding op de NAVO-top volgende maand in Chicago. Dan besluit het bondgenootschap onder meer over de ontwikkeling van defensiecapaciteiten van de NAVO en het veranderingsproces in Afghanistan. De verantwoordelijkheid voor de veiligheid gaat immers geleidelijk naar de Afghaanse autoriteiten. Dit transitieproces ligt op schema. » Lees verder op pagina 5

Minister Hillen (achteraan) en zijn collega's van België (midden) en Luxemburg.

3

Met z'n vijftigen de lucht in

4

Politietrainers langs de Franse meetlat

5

‘Elk mens heeft recht op een waardige begrafenis’

6

Risicovolle plaatsing loodzwaar monument

Hillen: ‘Niemand is gebaat bij stilstaand water’ DEN HAAG Het ontslag van het kabinet als gevolg van de politieke ontwikkelingen deze week, heeft ook consequenties voor Defensie. In zijn intranetcolumn reageert demissionair minister Hans Hillen op de situatie. ‘Het mislukken van het overleg is voor Defensie extra zuur.’ De val van het kabinet heeft gevolgen voor de besluitvorming over zogenoemde controversiële onderwerpen, geeft demissionair minster Hillen aan. Want hoewel een demissionair kabinet mag aanblijven, mag het over deze zaken geen uitspraken doen. “De Tweede Kamer bepaalt welke onderwerpen ‘controversieel’ zijn”, aldus Hillen. “De afhandeling van deze onderwerpen wordt dan uitgesteld totdat er een nieuw kabinet is. Dat is dus op zijn vroegst tot na de zomer.” Hillen geeft aan dat ons land besluitvaardigheid nodig heeft, aangezien het tekort in de schatkist elke dag met negentig miljoen euro groeit. “Hetzelfde geldt voor Defensie. Niemand is gebaat bij stilstaand water. Elke dag dat we geen knopen doorhakken, betekent iets laten liggen waar we toch doorheen moeten." » Lees verder op pagina 2

BINNENLAND 2

DEFENSIEKRANT NR 16 – 26 APRIL 2012

IN HET KORT

» Vervolg van pagina 1 'Niemand is gebaat bij stilstaand water'

Defensie bespaart door recyclen ■ UTRECHT Defensie gaat katoenen kleding duurzaam verwerken. Een pilot met afvalverwerker Van Gansewinkel afgelopen week toonde de technische haalbaarheid aan. Naast positieve milieugevolgen, bespaart het vernietigingskosten van enkele tonnen. In eerste instantie wordt alleen polyesterkatoen van onder meer het gevechtstenue gerecycled tot katoen. Afhankelijk van markt- en techniekontwikkelingen komen ook andere materialen in aanmerking. De kleding wordt ingezameld via de normale retourlijn van het KPU-bedrijf, dus via de Aangewezen Functionaris. Als kleding- en uitrustingsstukken vanwege slijtage of gedateerdheid niet hergebruikt kunnen worden, komen ze voor recycling in aanmerking. Van Gansewinkel versnijdt het en perst het in balen.

Het mislukken van het Catshuisoverleg is voor Defensie extra zuur, omdat het leek dat we bij de komende bezuinigingen grotendeels buiten schot zouden blijven. Met een ombuiging van bijna

één miljard euro voor Defensie aan het begin van het kabinet hadden we een heel moeilijk begin. We hebben dus al veel moeten wegslikken.”

ONZEKERHEID Hillen had dan ook graag aan de nieuwe Defensieorganisatie gebouwd. “Het zag er positief en constructief uit. Het is de

Voor een indicatie van netto bedragen kan de zogenoemde ‘bruto-netto check’ worden gedaan. Deze is te bereiken via de startpagina van ‘Internet op de Werkplek’ onder de kop ‘Overheid Algemeen/Bruto-netto berekening’. Het daadwerkelijk te ontvangen bedrag kan iets lager uitvallen, afhankelijk van de situatie burger of militair. Neem bij vragen contact op met het DC HR.

Opnieuw knelpuntcategorieën bekend ■ DEN HAAG De nieuwe knelpuntcategorieën op basis van het Sociaal Beleidskader (SBK) worden op 1 mei bekendgemaakt. Medewerkers die hieronder vallen, kunnen bij vrijwillig ontslag aanspraak maken op een financiële voorziening. Defensiepersoneel dat is ingedeeld bij deze tweede ronde van knelpuntcategorieën, krijgt begin mei een brief op het huisadres. Degenen die gebruik willen maken van een stimuleringsmaatregel kunnen zich vervolgens schriftelijk aanmelden bij het hoofd van het Defensieonderdeel. Naast een stimuleringspremie behoren een gegarandeerd maandelijks inkomen, een loonaanvulling of faciliteiten die het opzetten van een eigen bedrijf bevorderen tot de mogelijkheden. Ook kan de medewerker zich aanmelden als externe herplaatsingskandidaat. De komende maanden worden nog meer knelpuntcategorieën verwacht.

ingeslagen pad. “We werken hard verder aan een verantwoorde begroting voor 2013. Mijn inzet zal de komende maanden daarom niet anders zijn dan de afgelopen anderhalf jaar. Ik zal zo goed mogelijk de belangen van Defensie, de krijgsmacht en de belangen van u als Defensiepersoneel verdedigen. U kunt op mij rekenen”

Krijgsmachtblazer voor Hans Wiegel

Kroonprins bezoekt landmachteenheden

DOKKUM Geen ambtskostuum, maar een Dutch Regimental

AMERSFOORT Bij het werkbezoek dat de Prins van Oranje

blazer van Oger. Hans Wiegel, oud-politicus en vaste klant van kledingwinkel Van der Gang in Dokkum, ontving vorige week een jasje van de op Defensie geïnspireerde kledinglijn. De oud-commissaris van de Koningin in Friesland kreeg de krijgsmachtblazer uit handen van commandant van de Vliegbasis Leeuwarden, kolonelvlieger Dennis Luyt en winkeleigenaar Jan Michiel van de Gang.

afgelopen dinsdag bracht aan een aantal CLAS-eenheden in Amersfoort stond innovatie centraal. De Opleidings- en Trainingscentra Manoeuvre en Operatiën en het Command & Control Support Centre op de Bernardkazerne en de Vlasakkers toonden hun nieuwste systemen.

Rekenprogramma SBK beschikbaar ■ DEN HAAG Het Sociaal Beleidskader (SBK)-rekenprogramma is beschikbaar via de Startpagina Personeel op intranet. Medewerkers uit knelpuntcategorieën, remplaçanten en herplaatsingskandidaten kunnen hiermee berekenen wat financiële regelingen voor hen betekenen. Naast de mogelijke Bovenwettelijke WW-aanspraak, kunnen met het programma de stimuleringspremie,de loonaanvulling en het gegarandeerd bruto maandelijks inkomen bij ontslag op verzoek worden berekend.

vraag of dat zo blijft. Deze situatie betekent in ieder geval verlenging en vergroting van de onzekerheid voor u. Dat raakt mij zeer. Juist omdat ik u als Defensiepersoneel in mijn afgelopen anderhalf jaar heb leren kennen als gedreven en altijd bereid om aan de slag te gaan om zaken beter te maken.” De bewindsman wil doorgaan op het

Vrijwel direct na het ontvangst door de Plaatsvervangend Commandant Landstrijdkrachten, generaal-majoor Marc van Uhm, kreeg de hoge gast al verschillende demonstraties te zien. Hierbij kregen onder meer het ‘hoofdkwartier van de toekomst’, diverse simulatietechnieken en het onbemande verkenningsvliegtuigje de Raven, aandacht. Ook maakt de Prins kennis met het nieuwe infanterievoertuig de CV90

waarmee het gezelschap naar het Hoytemaplein werd gebracht. Tijdens de lunch die volgde, sprak de Prins met onder anderen KMS en KMA-leerlingen en hun kader. In de middag volgde een rondleiding in het gebouw van de Tactical Indoor Simulator (TACTIS), waarbij een tactisch scenario werd beoefend in een van de simulatoren. |

foto ROB GIELING, AVDD

Foto: Marit Anker Fotografie

Nieuwe stap in cyberprogramma TALLINN Om de kennispositie op het gebied van cyberdreiging te versterken, is Defensie toegetreden tot het NATO Cooperative Cyber Defence Centre of Excellence. Dinsdag vond de ceremoniële toetreding plaats in de Estse hoofdstad. Na onder meer Litouwen, Spanje, Duitsland en de Verenigde Staten, is Nederland het elfde lid dat de meerwaarde erkent van het gezamenlijk optreden in de strijd tegen cyberaanvallen. Een belangrijke eigenschap van een cyberincident is immers dat de gevolgen zich snel via de ICT-infrastructuur kunnen verspreiden en dat het zich niet aan landsgrenzen stoort.

KENNISPOSITIE Het aan de NAVO gelieerde militaire kenniscentrum doet sinds 2008 onderzoek naar onder meer technieken, beleid en de juridische aspecten rondom cyberdreiging. Daarnaast delen de landen onderling vakkennis tijdens oefeningen waarbij gefingeerde

cyberaanvallen centraal staan. “De toetreding past binnen het Defensie cyberprogramma, dat voornamelijk ten doel heeft het beschermen van de Defensiecomputers- en netwerken en het versterken van de cyberinlichtingen capaciteit”, zegt commandant Task Force Cyber, kolonel Hans Folmer. “Onze mogelijkheden zijn nu eenmaal niet onbeperkt, door aan te sluiten bij het NATO Cooperative Cyber Defence Centre of Excellence kunnen we niet alleen de krachten bundelen, maar ook onze kennispositie versterken.” Er waren wel wat eisen”, gaat Folmer verder. “Naast financiële steun moet je als land een officier beschikbaar stellen en bereid zijn om mee te denken en natuurlijk informatie te delen.”

Herdenking 4 mei DEN HAAG Defensie levert op 4 mei een grote bijdrage aan dodenherdenkingen door het hele land. Demissionair minister Hillen spreekt een herdenkingstoespraak uit tijdens de Nationale Dodenherdenking op het Nederlands ereveld Loenen op de Veluwe. Commandant der Strijdkrachten legt, samen met de commandanten van de Operationele Commando’s, een krans bij het Nationaal Monument op de Dam

waar de Marinierskapel de muziek verzorgt. Voor meer informatie over de verschillende herdenkingsplechtigheden in het land, zie www.4en5mei.nl.

Nieuwe commandant Commando DienstenCentra DEN HAAG Schout-bij-nacht Erik Kopp is benoemd tot commandant van het Commando DienstenCentra (CDC) en bevorderd tot vice-admiraal. Kopp was sinds vorig jaar al waarnemend commandant van het CDC. Admiraal Kopp vervulde diverse leidinggevende functies binnen de Marineluchtvaartdienst. Binnen de Haagse Defensiestaf was hij onder meer verantwoordelijk voor de operationele gereedheidstelling van de krijgsmacht. Ook leidde hij het project Permanent Gemeenschappelijk Hoofdkwartier. Sinds vorige week heeft het Opleidings-

en Trainingscommando van het CLAS eveneens een nieuwe commandant in de persoon van brigadegeneraal Otto van Wiggen. Hij nam het vaandel over van ranggenoot Theo Vleugels, die hoofd van de Nederlandse Defensie Academie (NLDA) wordt. Vleugels werd na de commando-overdracht bevorderd tot generaal-majoor.

REPORTAGE

DEFENSIEKRANT NR 16 – 26 APRIL 2012 3

Internationaal samenwerken op hoog niveau

Spannende momenten tijdens Frisian Flag 2012 LEEUWARDEN Met vol vermogen verlaat een F-16 de Leeuwardense vliegbasis, gevolgd door F-18 Hornets en Eurofighter Typhoons. Ruim een half uur later hangen vijftig Europese jachtvliegtuigen in de lucht voor een intensieve trainingsmissie boven de Noordzee. De internationale jachtvliegoefening Frisian Flag 2012 is een uitgelezen kans voor het samenwerken met coalitiegenoten, het aanscherpen van NAVO-procedures en bedenken van nieuwe tactieken. “Het is een unieke ervaring om met zo veel vliegtuigen de lucht in te gaan”, zegt kapitein Stefan, net terug van zijn trainingsmissie. Als demovlieger van het F-16 Solo Display Team is het zeker niet zijn eerste oefening. “Je moet echt ogen op steeltjes hebben”. Hij bedoelt dat niet alleen de ‘vijand’ in gaten gehouden moet worden, maar ook de eigen veiligheid. En hoewel het ‘slechts’ een oefening is, lopen training en realiteit dwars door elkaar heen. Zo had zijn jachtvliegtuig vlak na het opstijgen een technisch mankement. “Terwijl de helft

‘De procedures zijn hetzelfde, maar de systemen zijn verschillend' klaar stond om op te stijgen, moest ik alweer landen”, vertelt hij. “Dat ging prima, voor ik het wist was ik weer op de grond en later kon ik de missie weer vervolgen.”

SAMENWERKEN Frisian Flag is niet alleen voor de deelnemers een ultieme vliegoefening, ook liefhebbers van jachtvliegtuigen kunnen hier hun hart ophalen. Naast Nederlandse F-16’s, zijn ook Polen, Noorwegen en België vertegen-

woordigd met de Fighting Falcon. Maar ook andere types nemen deel. Finland is present met F-18 Hornets, Zweden met de JAS-39 Gripens en Engeland en Duitsland met de Eurofighter Typhoon. In totaal gaan er van 16 april tot en met 27 april maar liefst 65 vliegtuigen twee maal per dag de lucht in – het weekend uitgezonderd. Hierbij worden alle soorten vliegmissies in grootschalig internationaal verband beoefend. Tegelijkertijd trainen en scherpen de bevriende landen de NAVO-procedures aan. De deelnemende landen betalen hierbij zelf transport, brandstof, eten en slaapaccommodatie in de omgeving. Met meer dan achthonderd man betekent dat een goede financiële injectie voor de omgeving. Samenwerken staat bij de oefening centraal. De vliegers evalueren na afloop dan ook gezamenlijk. “Zodoende kunnen we optimaal van elkaars procedures leren en ervaringen delen van recente missies”, zegt projectleider kapitein Jos. Hoewel Frisian Flag een typische luchtmachtoefening is, nemen ook ‘grond’-eenheden deel. Zo zijn Forward Air Controllers van de Koninklijke Landmacht en de Koninklijke Marine ontplooid om vliegtuigen op een doel te leiden. Het Defensie Grondgebonden Luchtverdediging

Commando bevindt zich met PATRIOT luchtverdedigingssystemen in NoordNederland om het luchtruim te bescher-

‘Door eenzijdige inzet in missiegebieden, behoeft de getraindheid van de vliegers een inhaalslag’ men. Daarnaast doen er radarvliegtuigen uit Engeland en Duitsland mee en kan er op grote hoogte worden getankt bij de Nederlandse KDC-10.

HET GEVECHT Niet alleen de vliegers worden getraind, ook luchtverkeersleiders pikken een graantje mee van de complexe scenario’s. Zodra de vliegtuigen zijn opgestegen maken ze contact met het Air Operations Control Station in Nieuw Milligen. De luchtverkeersleiding begeleidt de deelnemende vliegtuigen veilig naar het oefengebied waarna de collega’s van de gevechtsleiding de vliegtuigen overnemen. Op talloze computerschermen houden zij precies bij wat er in het gebied gebeurt en sturen ze het gevecht aan. Rode, groene, blauwe en gele symbolen zwermen als vliegen over de verschillende schermen.

Master Controller majoor Ter Braake klikt met zijn muis op een geel stipje. Meteen verschijnt er informatie over de vliegende F-16 op het scherm; beschikbare brandstof, munitievoorraad, zijn missie. Tot in detail wordt bijgehouden wat de staat van elk vliegtuig is. Op die manier kan het optimaal worden ingezet in het gevecht. “Het is mooi om te zien dat het team als een goed geoliede machine loopt”, zegt Ter Braake. Hij is dan ook tevreden met de oefening. “Alle NAVO-procedures zijn hetzelfde, maar de systemen zijn verschillend. Een Duitse Eurofighter heeft andere vliegeigenschappen en bewapening dan een Nederlandse F-16. Het internationale karakter, verschillende vliegtuigen en scenario’s maakt deze oefening uitdagend.” Juist de internationale setting maakt het mogelijk om als coalitiegenoten van elkaar te leren, bestaande NAVO-procedures en tactieken aan te scherpen, en om nieuwe tactieken te bedenken, meent commandant van de vliegbasis Leeuwarden, kolonel Dennis Luyt. “Veel deelnemers van Frisian Flag nemen net als Nederland deel aan missies zoals nu in Afghanistan en onlangs Libië. Deze inzet is echter relatief eenzijdig, waardoor de getraindheid van de vliegers op bepaalde gebieden een

inhaalslag behoeft. Frisian Flag biedt daarvoor een uitgelezen kans.”

ONDERSTEUNING In Leeuwarden tuurt de oefenleiding ondertussen naar hetzelfde beeld op een groot scherm. De ‘White Cell’ maakt het de luchtgevechtsleiding en de vliegers moeilijk. Zij geven uitgeschakelde ‘vijandelijke’ vliegtuigen nieuwe opdrachten en projecteren virtuele doelen in zee, lucht of op land via Link 16 (een rechtstreekse dataverbinding tussen het vliegtuig of eenheid op de grond waardoor informatie wordt uitgewisseld, red.). Bijkomend voordeel van Link 16 is dat alles wordt opgenomen, zodat tijdens de ‘mass debrief’ niets gemist wordt. Bij terugkomst hoort de vlieger of hij tijdens het gevecht geraakt is en is neergestort. Een spannend moment. “Iedereen wil natuurlijk weten hoe hij het ervan heeft afgebracht en of we onze opdracht hebben gehaald”, zegt kapitein Stefan. Hij is tevreden over de kwaliteit van de deelnemers en de oefening. Dan vertrekt hij; voorbereiden voor een nieuw missie. Morgenochtend ‘hangt’ de F-16 vlieger weer met vijftig collega’s in de lucht. |

|

tekst TLNT JOCHEM VAN WIJK foto’s SM ARNOUD SCHOOR, AVDD

Linksboven De verkeersleiding pikte een graantje mee van de grote hoeveelheden deelnemende vliegtuigen en de complexe scenario’s. Rechtsboven Frisian Flag is niet alleen voor de deelnemers een ultieme vliegoefening, ook liefhebbers van jachtvliegtuigen kunnen hier hun hart ophalen. Onder Nederlandse Fighting Falcons en rechts een Poolse.

BUITENLAND

4 DEFENSIEKRANT NR 16 – 26 APRIL 2012

Linksboven Een explosie midden in ‘Kunduz-stad’. De Fransen halen alles uit de kast om de marechaussees en mariniers zo goed mogelijk voor te bereiden op hun missie. Rechtsboven Een Afghaanse agent leidt het verkeer in goede banen. De handgebaren heeft hij zojuist van zijn mentor geleerd. Linksonder Tijdens de shura is de Afghaanse chief of police in charge. De politie moet het vertrouwen van de lokale bevolking winnen. Rechtsonder Voordat een zelfmoordenaar kans ziet om een aanslag te plegen, grijpen de mariniers kordaat in.

Politietrainers langs de Franse meetlat SAINT ASTIER Een vertrouwd tafereel in ‘Kunduz-stad’. Auto’s banen zich luid claxonerend een weg door het centrum, terwijl burgers op hun dooie gemak over straat slenteren. Midden op het drukke kruispunt probeert een Afghaanse agent het verkeer in goede banen te leiden. Aan de zijkant doorzoekt een andere agent steekproefsgewijs een aantal kofferbakken. Zijn mentor, een Nederlandse marechaussee, observeert de verrichtingen. De ‘traffic control’ is één van de situaties waar de Police Operational Mentoring and Liaison Teams (POMLT’s) in het Franse Saint Astier mee te maken krijgen. Zo vlak voor vertrek neemt de derde lichting politietrainers deel aan een twee weken durende cursus op het Gendarmerie National Tactical Training Centre. De laatste praktijktraining moet hen optimaal voorbereiden op de NATO certificering, die straks in het missiegebied plaatsvindt. De Fransen halen alles uit de kast om zowel de marechaussees als de mariniers een realistisch beeld te geven van hun werk in Kunduz. Een blik cadetten van de gendarmerie is opengetrokken om de rol van ‘local’ te spelen en speciaal voor de oefening zijn Afghaanse politieagenten ingevlogen. Juist dat laatste geeft de training meerwaarde, meent opperwachtmeester Sander Huisman. De OT’er (opleider/trainer) werkte zelf als politietrainer in Uruzgan en weet als geen ander hoe belangrijk inlevingsvermogen is. Huisman: “Afghanen hebben vaak heel veel meegemaakt. Daar moet je niet alleen respect voor hebben, maar dat dwingt je ook met een andere bril te kijken. Als POMLT ben je continu de balans aan het zoeken tussen je taak uitvoeren en de culturele aspecten.”

AFZIJDIG Aan de andere kant van het oefendorp is opperwachtmeester Baris met zijn POMLT op patrouille. Het team begeleidt een gouverneur naar een school voor een praatje met de dorpsoudsten. Vanuit het dorp zijn klachten over het gebrek aan agenten op straat en de bewoners benadrukken nogmaals waarom een politiepost hard nodig is. Niet de marechaussee, maar juist de Afghaanse chief of police is in charge tijdens deze shura. De politie moet immers het vertrouwen van de lokale bevolking weten te winnen door actief contact te maken. De POMLT’s geven ter plekke wel tips, maar laten de agent zelf nadenken. “We proberen ons in zo’n gesprek afzijdig te houden; de Afghanen moeten de afspraken met de dorpsoudsten maken. Als politietrainer ben je dus vooral adviserend, legt de opper het mentorschap uit. “Tot op zekere hoogte natuurlijk. Als de veiligheid in het geding komt, zijn we een stuk directiever.”

KORDAAT Hoewel in Saint Astier het ‘blauwe’ werk centraal staat, blijkt tijdens de scenario’s dat een goede samenwerking tussen de marechaussees en de mariniers essentieel is. Zeker als de Fransen, om de situatie nog complexer te maken, een

autobom tot ontploffing brengen en een zelfmoordenaar de straat op sturen. Door kordaat optreden weet een marinier op het nippertje een zelfmoord-

‘De blauwe en groene taak is iedereen helder’ aanslag te voorkomen. Het is dus aan de structurele rondombeveiliging van de mariniers te danken dat de trainers en hun leerlingen ongestoord het politiewerk kunnen doen. Ogen en oren, dat is de truc. Het creëren van een veilige omgeving is de taak van sergeant van de mariniers Jan. “Het is goed om hier nog even de puntjes op de i te zetten, maar eigenlijk zijn we al volledig geïntegreerd. We weten wat we aan elkaar hebben en de ‘blauwe’ en ‘groene’ taak is iedereen helder.” Met een uitrol van het werkgebied in de provincie Kunduz naar de tweede grote stad Khanabad, is er volgens de sergeant der mariniers genoeg te doen. “De verplaatsing is langer, dus dat betekent automatisch meer risico onderweg. Bovendien gaan op die route ook enablers, zoals genisten en EOD’ers, mee. Dat verreist in de voorbereiding en tijdens de verplaatsing een andere aanpak.” Terwijl OT’er Huisman de mannen en

vrouwen de laatste adviezen meegeeft, benadrukt majoor Rob Jacobs (KMar), commandant POMLT-compagnie nogmaals de meerwaarde van de afsluitende training op de gendermarieschool. “Het is een goed meetmoment. Zeker nu ik POMLT’s van andere landen aan het werk zie, besef ik dat we gewoon erg ver zijn.” “De kracht van onze compagnie zit in de uitwisseling van de kennis”, gaat Jacobs verder. “Primair zijn de mariniers er voor onze veiligheid, maar als hulptrainer is hun bijdrage evenzo waardevol.” Begin mei vertrekt Jacobs

en zijn team naar Kunduz om zich daar bij de staf van de Police Training Group 3 te voegen. De nieuwe rotatie zal de inktvlek in de provincie verder uitbreiden. Daarnaast gaan zij ook de highway police, onderdeel van de Afghan Uniformed Police, mentoren. Jacobs: “Het gevoel is goed. Hier klopt het allemaal, maar in het missiegebied valt alles pas écht op zijn plek.” |

|

tekst: ELNT MARLOUS DE RIDDER foto's: KPL ROB VAN EERDEN, AVDD

Derde lichting politietrainers vertrokken naar Kunduz EINDHOVEN Terwijl de POMLT-compagnie haar laatste praktijktraining in het Franse Saint Astier houdt, vertrok afgelopen donderdag de derde Police Training Group (PTG) naar Kunduz. De vertrekkende eenheid staat onder leiding van kolonel der mariniers Jarst de Jong en civiel vertegenwoordiger Simon van der Burg en bestaat uit 137 militairen. Bij vertrek werden de militairen toegesproken door de commandant van het Korps Mariniers, brigadegeneraal Richard Oppelaar: “U gaat de Afghanen helpen de rechtsstaat verder op te bouwen en de openbare orde te handhaven. Afghaanse burgers moeten meer vertrouwen krijgen in de politie. De agenten moeten daarom dichter op de bevolking zitten. Bij deze toenadering gaat u helpen. Naast allerlei opleidingen gaat het vooral ook om de uitvoering in de praktijk. Uw missie is een belangrijke volgende stap naar zelfstandigheid.” De overige militairen van de derde PTG-lichting vertrekken begin mei. Onder hen de Police Operational Mentoring and Liaison Teams die met de politierekruten de straat op gaan.

BINNENLAND DEFENSIEKRANT NR 16 – 26 APRIL 2012 5

» Vervolg van pagina 1

Intensieve samenwerking België en Luxemburg

insurgency en de verdere professionalisering en capaciteitsopbouw van het Afghaanse leger en de politie. Uiteindelijk moeten zij zelf duurzame stabiliteit kunnen bieden. “Stap voor stap zullen we de taken overdragen wanneer we het gevoel hebben dat ze het zelf kunnen redden”, zei minister Hillen. De Nederlandse geïntegreerde politietrainingsmissie, die naast de opbouw van een civiel politieapparaat ook gericht is op versterking van de Afghaanse gerechtelijke sector, levert hieraan tot in 2014 een concrete bijdrage.

Meer dan de helft van de bevolking is onder bescherming van de Afghanen zelf. Volgens de huidige planning zijn de Afghan National Security Forces (ANSF, het leger en de politie) halverwege volgend jaar verantwoordelijk voor de veiligheid in het hele land. Het transitieproces loopt echter door. In 2013 en 2014 vindt een gefaseerde afbouw van ISAF-troepen plaats.

SLIM

Tot het einde van het mandaat in 2014 blijven de NAVO-lidstaten en hun partners zich inzetten voor het verbeteren van de veiligheidsituatie, counter

De Chicago-top neemt naar verwachting een pakket maatregelen aan, waarmee Smart Defence wordt gelanceerd als een raamwerk voor toekomstige capaciteitenontwikkeling. Dit concept gaat uit

van de prioriteitenstelling, multinationale samenwerking en specialisatie. Het zorgt voor een efficiëntere besteding van defensiebudgetten door meer gezamenlijk te doen. Dit proces moet grotendeels door de lidstaten zelf worden geïnitieerd. De Supreme Allied Commander Transformation, generaal Stephane Abrial, heeft een lijst met zo'n twintig kansrijke projecten opgesteld. Ons land doet aan vijftien projecten mee. Nederland krijgt de leiding over het biometrieproject voor de bestrijding van geïmproviseerde explosieven. Daarnaast is ons land in overleg met een aantal landen uit Noord-Europa over mogelijke samenwerking bij de vervanging van de F-16 en de aanschaf van onbemande vliegtuigen. Minister Hillen wist de vergadering ook te bewegen om de Deterrence and Defence

Posture Review (DDPR) openbaar te maken. De DDPR heeft tot doel alle capaciteiten en strategieën voor verdediging en afschrikking van de NAVO tegen het licht te houden. Mede op aandringen van Nederland is de DDPR een brede beschouwing geworden, waarbij naast conventionele en nucleaire capaciteiten ook nieuwe dreigingen, zoals cyberdreiging, zijn opgenomen. Het rapport kan in Chicago door de regeringsleiders worden vastgesteld.

TANKERS In de kantlijn van de NAVO-vergadering heeft minister Hillen ook afspraken gemaakt voor de European Defence Agency (EDA). De nadruk ligt hierbij op enerzijds Europese capaciteitenontwikkeling en anderzijds op samenwerking en rolverdeling tussen de EU en de NAVO.

Volgens Hillen heeft de inzet van de NAVO boven en rond Libië de lidstaten veel geleerd. Nederland, Duitsland en Frankrijk hebben daarom het initiatief genomen om de tekorten in de capaciteit op het gebied van bijtanken in de lucht op te pakken. De drie landen tekenden een communiqué om in Chicago een plan te presenteren om deze tekortkoming van zowel de EU als de NAVO aan te pakken. “Op termijn zullen we kijken of we onze capaciteit niet alleen beter kunnen poolen en gemeenschappelijk aan vervanging van bestaande middelen kunnen werken”, aldus Hillen.

|

| |

tekst: EVERT BROUWER foto: AZOUG MALEK, BELGISCH MINISTERIE VAN DEFENSIE

BIDKL geeft Duitse militairen naam en graf

‘Vermist is erger dan dood’ YSSELSTEYN Twee Duitse militairen uit de Tweede Wereldoorlog zijn vorige week dinsdag begraven op de Duitse militaire begraafplaats in Ysselsteyn. Mede dankzij de Bergings- en Identificatiedienst Koninklijke Landmacht (BIDKL) kunnen nabestaanden een decennialange periode van onzekerheid afsluiten. Badkamertegels, tl-verlichting en roestvrijstalen schouwtafels. Je kent de anatomische laboratoria wel van televisie. Persoonlijke bezittingen, resten kleding, en beenderen liggen ordelijk uitgestald. Maar anders dan in series als Crime Scene Investigation, NCIS of Bones draait het hier niet om het vinden van de dader. De drie medewerkers van de Bergings- en Identificatiedienst Koninklijke Landmacht (BIDKL) zoeken naar namen. “Ook bijna zeventig jaar na de Tweede Wereldoorlog hebben we nog steeds onze handen vol aan het bergen en identificeren van civiele, verzets- en militaire oorlogsslachtoffers”, zegt adjudant Geert Jonker, hoofd van de BIDKL. “In Nederland staan nog zo’n

4.500 vermiste militairen – merendeels Duitsers – en ongeveer zevenhonderd vermiste burgers in de boeken”, legt hij uit. Jaarlijks hebben de specialisten van de BIDKL nog dertig tot veertig zaken onder handen. Niet alleen bergen, inventariseren en documenteren ze stoffelijke resten, maar het BIDKL spit ook archieven en medische dossiers door en correspondeert met nabestaanden om zodoende de identiteit van slachtoffers te kunnen vaststellen. De identificatie van stoffelijke overblijfselen neemt vaak meerdere jaren in beslag. Met name bij de berging van vliegtuigwrakken krijgt de BIDKL soms ware puzzels voorgeschoteld. “Bij een crash komen zulke krachten vrij, dat lichamen totaal verpulveren”, geeft de adjudant aan. “Je hebt dan te maken

met ongelooflijke hoeveelheden menselijke resten. We doen ons uiterste best om alle resten te bergen. Maar wat bij

‘Bij een crash komen zulke krachten vrij, dat lichamen totaal verpulveren’ wie hoort, is dan bijna nog onmogelijk vast te stellen.” Het voordeel van crashlocaties is wel dat de bemanning gedocumenteerd is. De BIDKL moet vaststellen hoeveel individuen minimaal aan boord waren. “De stoffelijke resten gaan dan in een collectief graf: één bemanning, één kist.”

EINDSPRINT Bijna zeven decennia na de oorlog begint de tijd te dringen voor de BIDKL, vertelt adjudant Jonker. “Eventuele kinderen zijn nu zestigers en zeventigers. Dit zijn de jaren van de waarheid. Dankzij moderne technieken als DNAonderzoek hebben we nu de middelen om een eindsprint in te zetten.” Voor Obergefreiter Günther Cirkel en Gefreiter Johann Timmermann is de finish in elk geval bereikt. Ze zijn met beperkt militair ceremonieel te ruste gelegd op Ysselsteyn, te midden van ruim 31.500 andere Duitse oorlogsdoden. Duitse en Nederlandse militairen en civiele vertegenwoordigers van beide zijden van de grens brengen een laatste groet aan de gevallenen. “Verzoening boven de graven”, zo noemt

Jonker het. “Elk mens heeft recht op een waardige begrafenis. Ongeacht hun achtergrond zijn deze militairen geliefden. Een echtgenoot, een vader of een broer. We geven nabestaanden de kans om alsnog afscheid te nemen.” Juist daarom gaat de BIDKL steeds heel secuur te werk, vaak jarenlang. Jonker stopt nog steeds tijd in dossiers uit de jaren tachtig. Een kwestie van “beroepseer”, zo stelt Jonker. “Vermist is erger dan dood. We nemen jaren van knagende onzekerheid weg. Ons werk is heel nederig, maar ook heel dankbaar. Je bent een schakel in het verwerkingsproces.” |

| |

tekst: INGMAR KOOMAN foto's: SM MAARTJE ROOS, SGT EVA KLEIN, AVDD

Boven Voor de derde keer verzorgen Duitse en Nederlandse militairen gezamenlijk een Duitse herbegrafenis. Rechtsboven Adjudant Geert Jonker: ‘Je weet soms meer van een slachtoffer dan zijn nabestaanden.’ Rechtsonder Persoonlijke bezittingen kunnen helpen bij de identificatie.

REPORTAGE 6

DEFENSIEKRANT NR 16 – 26 APRIL 2012

Koud graf geallieerde vliegers Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het open water van het IJsselmeer een belangrijke vliegroute voor bombardementsvluchten richting Duitsland. Om deze vluchten te verhinderen, plaatste de bezetter luchtafweergeschut. Honderden geallieerde vliegtuigen werden boven het IJsselmeer aangeschoten en stortten neer. Anderen kwamen erin terecht na eerder boven land te zijn geraakt. Ook wanneer een ‘ditch’ (neerkomen op het water) of parachutesprong was overleefd, lag de dood door verdrinking of onderkoeling op de loer. Het IJsselmeer werd dan ook voor veel vliegers de laatste rustplaats. Hun lichamen werden door vissers gevonden of spoelden op de dijken rondom het IJsselmeer aan. Alleen al bij Harderwijk verloren circa 117 bemanningsleden van geallieerde vliegtuigen hun leven. Ongeveer de helft van de omgekomen Britten, Amerikanen, Nieuw-Zeelanders, Zuid-Afrikanen en Canadezen ligt in de gemeente begraven. De rest ligt op erevelden elders in het land. Enkelen zijn blijvend vermist. Hun namen komen op een plaquette te staan. Boven De plaatsing van het monument vergde het uiterste van de deskundigheid van de crew. Vooral het moment dat de sokkel onder water verdween was kritiek. Gelukkig werkte het speciaal door het Bureau Helikopter Ladingen uitgewerkte plan vlekkeloos. Midden Na de plaatsing van het monument werd de bijbehorende aan wal staande plaquette onthuld. Rechts Na het spelen van ‘Last post’ en één minuut stilte legden vertegenwoordigers van de ambassades van het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika, de provincie Gelderland, 49 Bombersquadron Royal Airforce, het Commando Luchtstrijdkrachten en anderen bloemen bij het monument.

Chinook plaatst loodzwaar eerbetoon aan geallieerde WOII vliegers

‘Dit monument moest er komen’ HARDERWIJK Hanzestad Harderwijk is een bijzonder monument rijker. Een Chinook transporthelikopter zette het bijna negen ton zware kunstwerk vorige week neer in het Veluwemeer, zo’n twintig meter uit de kant. De transporthelikopter van de Koninklijke Luchtmacht plaatste het object, een in het water stortend vliegtuig, op verzoek van de stichting ‘Monument Geallieerden Harderwijk’. De Chinook ‘hovert’ laag boven het Veluwemeer. Het koude water dat de downwash (neerwaartse druk van luchtstroom, red.) opzwiept, doorweekt de twee mannen van het Bureau Helikopter Ladingen die de vracht vanuit een bootje nauwlettend in de gaten houden. Hun ogen blijven echter gefixeerd op het monument. Als het bijna zes meter hoge object naar haar laatste rustplaats zakt, houden ze hun adem in. Mocht de loskoppeling niet lukken, dan moeten zij de helikopter handmatig bevrijden van haar ‘last’. Langzaam verdwijnt de sokkel onder water. Als het beeld stevig op de bodem staat, vallen met een druk op de knop de lijnen onder de heli vandaan. Een zucht van verlichting gaat door de boot en de helikopter.

EÉN KANS “De vlagerige wind maakte het lastig”, vertelt kapitein Michiel achteraf. Hij voerde de precisieklus met de helikopter uit. “Bovendien komt het niet vaak voor dat we een lading in het water afleveren. We konden niet even ergens gaan

‘We hadden één kans’

halen door de waterdruk.” Het hoge ladingsgewicht betekende bovendien dat er minder brandstof meegenomen kon worden, zodat er meer vermogen overbleef tijdens het tillen en lossen. “Hierdoor was de tijd dat we in de lucht konden blijven beperkt, legt de piloot uit. “We hadden een half uur om het monument te plaatsen.”

NAUWKEURIG oefenen.” Ook loadmaster adjudant Paul haalt opgelucht adem: “Het oppakken van de lading en het gedrag van het object onder de helikopter waren spannend, maar het afzetten spande de kroon. Er was maar één kans. Op het moment dat de sokkel onder water ging, is deze niet meer naar boven te

Het is niet de eerste keer dat onder leiding van het Bureau Helikopter Ladingen speciale ‘ongeklaarde’ vrachten worden vervoerd. Eerder werden onder meer een kunstwerk van Jan Wolkers, een F-16 en een in Afghanistan neergeschoten Cougar transporthelikopter getransporteerd. Toch is elke

klus weer uniek. “In dit geval maakte de vorm, afmetingen en het gewicht van het monument het tot een uitdagende klus. We hebben de lading met een kraan op een scheepswerf statisch getest. Hierbij wordt gekeken naar het gewicht per hijsoog, totaal gewicht, het zwaartepunt en hoe het object in de hijsbanden komt te hangen. Toen zijn we gaan rekenen en hebben een plan gemaakt voor aan- en afhaken van de lading”, licht adjudant Frank van der Schoot, plaatsvervangend Hoofd Bureau Helikopter Ladingen toe. Ook werd in overleg met de gemeente het plan van aanpak gewijzigd. “Hun idee om met de heli het stalen vliegtuig over een paar bouten in de betonnen sokkel te manoeuvreren was niet reëel. Zo

nauwkeurig ben je niet met een heli. Daarom hebben we besloten het beeld met sokkel en al in één keer te plaatsen.” Sergeant-majoor Stef Backers hielp mee met het bevestigen van het monument aan de Chinook. “Ons plan werkte perfect. Harderwijk heeft er een schitterend monument bij.” Voor de stichting ‘Monument Geallieerden Harderwijk’ was het een uitgemaakte zaak. “Dit monument moest er komen. Het eert de vele vliegers die hier tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen (zie kader)”, zegt voorzitter Dim van Rhee. |

|

tekst ELNT WOUTER HELDERS foto’s JASPER VEROLME, AVDD

EN VERDER

DEFENSIEKRANT NR 16 – 26 APRIL 2012 7

DEKAATJES heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar [email protected], ovv naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere week ook op internet gepubliceerd.

Woningen TE KOOP: Arnhem-Noord, Varenstraat 20, wijk, Arnhemse Allee, eengezinswoning met zonnige tuin en vijver. Keuken, badkmr, 4 slpkmrs, 2 parkeerpln op eigen terrein, carport. Woonopp. 121 m2, perceelopp. 161 m2. Kaz. Schaarsbergen op 5 min., Harskamp 20 min, A-50/A-12 2 min. Vr.pr. € 224.500,- k.k. Zie www.funda.nl of bel 06 26360657.

TE KOOP: Den Helder, Robijn Reijntjesstraat 93, eengezinshoekwoning met grote tuin, garage, 4 slpkmrs in kindvr. wijk. Nabij winkelcentr. en NS station 8 min. lopen.

Woonopp. 144 m2, inh. 440 m3, perceelopp. 308 m2. Vr.pr. € 209.000,- k.k. Tel. makelaar 0223-616400.

TE KOOP: Ossendrecht, Molenstraat1, vrijst. woning met 3 slpkmrs, dakterras, houtkachel. Woonopp. 115 m2, perc.opp. 285 m2. Vrijst. garage, oprit en terras. Lagere school en kl. winkelcentr. op 500 m. Vlb Woensdrecht op 6 km. Vr.pr.: € 254.000,- k.k. Zie www.funda.nl of bel 06 14705179. TE KOOP: Rijswijk, ZH, Dr. H Colijnlaan 100, lichte parterrewoning. Verhoogd 3-kmr (1 slpkmr), balkon op ZW. Woonopp. 70 m2. Rustige omg. centr. gelegen tov winkels o.a. De Boogaard, de Schouwburg, OV en uitvalswegen. Vr.pr. € 129.000,- k.k. Zie: www. funda.nl en www.tacoverbeek.nl, of bel 06-45666442.

TE KOOP: Tilburg, Reeshof, Sneekstraat 43, eengezinshoekwoning met voor- en achtertuin, 4 kmrs, inh. 340 m3, percopp. 158 m2. Ca. 10 min rijafst. van vlb Gilze Rijen. Vr.pr.: € 235.000,- k.k. Zie www.dehuizenbemiddelaar.nl

TE HUUR: Delft, Buitenhof, Zjoekowlaan, gemeub. maisonnette op 3e en 4e woonlaag. Woonkmr, open keuken met terras, 3 slpkmrs, 2 toiletten, doucheruimte. Lift aanw. Aparte bergingsruimte. Huur: € 1.050,- exl. Info: 06 38205570.

TE HUUR gevraagd: appartement in Utrecht centrum, 70 m2, max. € 1.000,- incl. We (accountant en promovendus FMW) zijn ook geïnteresseerd in onderhuur voor een langere periode. We roken niet, hebben geen huisdieren en betalen de huur op tijd! [email protected]

Recreatie TE HUUR: Loire, omg. Blois, ruim boerenhuis , 4 pers. Alles gelijkvloers, omheind terrein 1800 m2. Nog beschikbaar: 11-31 mei, 25 juni-15 juli, 4-25 aug. Contact: jose.jegen@ casema.nl of bel 06-21536896. TE HUUR: Op Waddeneiland Texel, 2-4 pers. vakantiehuisje. Alles gelijkvloers aan Noordzeezijde. Inf.: 06-12036926 .

Einde van de rit voor MCAM

Puzzelen in de auto VREDEPEEL B-wegen? De laatste achttien-uursrit van de Militaire Commissie voor Automobiel- en Motorwedstrijden (MCAM) deed afgelopen weekeinde ook de C- en D-wegen aan. In de uithoeken van Oost-Brabant streden 39 equipes om het allerlaatste militair kampioenschap kaartlezen. “Waar breng je ons heen Sonja?” vraagt sergeant-majoor Manfred Oostveen aan zijn navigator. Sergeant Sonja Bloemers laat zich niet van de kaart brengen door haar MCAM-maatje. “Het fabeltje dat vrouwen geen kaart kunnen lezen, hebben we inmiddels wel ontkracht”, zegt ze beslist. Als voormalig winnaar bij de beginnersklasse heeft ze inderdaad wel bewezen geen groentje te zijn in het navigeren. Bloemers en Oostveen rijden en lezen om en om. “Het rijden doe je dagelijks, kaartlezen doen we voor ons plezier”, verklaart Oostveen. “Het is gewoon puzzelen. Puzzelen in de auto.”

DOODLOPENDE WEG Van vrijdag op zaterdag zijn negenendertig equipes achttien uur lang op pad voor de MCAM. Ze zijn de laatste die deze breinbrekende duurprestatie op de weg leveren. Na zesenzestig jaar is het einde van de rit bereikt voor de Defensietraditie, vertelt de voorzitter van de MCAM, kolonel Gerdo van Oirschot. “Het leeft gewoon niet meer”, legt hij uit. “Het aantal deelnemers aan de oefenrit en de achttien-uursrit neemt de laatste jaren zienderogen af. Kaartlezen werd mijn KMA-generatie met de

paplepel ingegoten, maar nu komt het amper nog aan bod. Mensen gaan tegenwoordig niet meer op vakantie met een kaart, maar pakken de TomTom.” Vanwege het geringe aantal deelnemers haalde de organisatie vorig jaar al een streep door de vijfenzestigste editie van de MCAM. Zonder de aanwas van nieuwe equipes en nieuwe vrijwilligers voor de organisatie zit de MCAM op een doodlopende weg, concludeert Van Oirschot. “Onze mensen zijn weken, maanden van tevoren al bezig om routes uit te zetten. Maar zodra je minder deelnemers hebt dan mensen in de organisatie, dan moet je niet willen doorgaan. Natuurlijk is het zonde, maar we zijn ook realistisch.”

DRIEHOEKJE De deelnemers zijn er niet minder fanatiek om. “Peter, de weg draait naar rechts en dan krijgen we op links een driehoekje. Haaks naar links. Hier. Linkslinkslinks!” Als volleerde rallyrijders zoeven eerste luitenant Peter van Reeuwijk en majoor Frits Vermeij met hun Landrover over de landweggetjes. Vermeij zit met een grote

stafkaart op schoot en licht zichzelf in de schemering bij met een ledlampje. Van Reeuwijk houdt zijn ogen vrijwel onafgebroken op het wegdek gericht, gespitst op de aanwijzingen van zijn kaartlezer. Het is een beproefde rolverdeling, zo legt Vermeij uit. “Peter wordt helemaal horendol als ik vanachter het stuur mee ga navigeren. Je moet een blind vertrouwen in elkaar hebben.”

KAMPIOENEN In de beginnersklasse blijken wachtmeester 1 Hielke van Elburg en opperwachtmeester Chris Crombach de beste kaartlezers. Majoor Alex Raggers en luitenant-kolonel Peter de Boer schrijven de achttien-uursrit voor gevorderden op hun naam en mogen zich ook de laatste Defensiekampioenen Kaartlezen noemen, omdat ze de minste strafpunten in combinatie met de oefenrit in 2010. Alle uitslagen en foto's zijn te vinden op www.mcam.info.

|

|

tekst INGMAR KOOMAN foto’s JAN SCHRAM, AVDD

TE HUUR: Eigebergen, ruim en compl uitger chalet voor max. 5 pers. Op recreatiepark "de Fontein" in de Achterhoek. Eigen 7 ha. groot recreatiemeer met strand en op 500 m openluchtzwembad en nw recreatiebelevingspark. Info 0545-471658 of mail [email protected] voor link naar eigen site.

Diversen FANFARECONCERT: ZATERDAG 28 april, theater De Voorste Venne, Drunen. Benefietconcert Fanfarekorps der Genie. De opbrengst gaat naar het Alpe d’Huez-team ‘Abeltjes’ bv het KWF kankerbestrijding. Reserveren: 0416374478. Online bestellen kaarten: www.devorstevenne.nl. Inl. OTCGn 0736881846/1292 of benefietconcert.fkg@ gmail.com.

Reünie HET REGIMENT Genietroepen viert op 24 mei zijn 264e verjaardag. Op de Regimentsverjaardag vindt tevens de Genieveteranen contactdag plaats. Zowel actieve genisten als post-

OP ZATERDAG 9 juni wordt een Balkanreünie gehouden voor Geneeskundig personeel van 13 Mechbrig en 13 GNK en die onder bevel van 13 GNK uit zijn gezonden naar de Balkan. Locatie Ruyter van Steveninckkaz. in en om de "Pub" van 13 Gnkcie te Oirschot. Info: https:// www.facebook.com/LvvgnkdZuid. Aanmelden via [email protected].

OP ZATERDAG 6 oktober wordt van 14.00 tot 21.00 uur een reünie voor (oud) KLu Verb/CIS Offn (en partners) gehouden in de Kumpulan/ Bronbeek te Arnhem. Ook (oud) Elek Offn (en partner) met affiniteit voor Verb/CIS zijn welkom. Info: [email protected].

ROLM 62-4B wordt begin november 50 jaar! Meld je op: [email protected] voor een evt. reünie. Wij kijken uit naar reacties van de diehards! Constant Thunnissen en Jan Stikkelman.

Defensie richt zich op de ruimte NEVADA (VS) Gebruik van de GPS bij een militaire operatie en in het dagelijkse leven wordt tegenwoordig gezien als de normaalste zaak van de wereld. De toenemende afhankelijkheid van ruimtesystemen betekent echter ook een toegenomen kwetsbaarheid. Ontwikkelingen op dat gebied waren het onderwerp van de internationale Schriever Wargame 2012 in Amerika, waar Nederland dit jaar voor het eerst aan deelnam. US Air Force Space Command (AFSC) was gastheer van de wargame, waar negen NAVO-landen, waaronder een vertegenwoordiging van Defensie, TNO en Australië aan deelnamen. Verder waren er verschillende civiele en commerciële organisaties actief, aangezien civiele systemen vaak gebruikt worden voor militaire operaties.

‘Een gezamenlijke aanpak is vereist voor het aanpakken van operationele uitdagingen’ Schriever Wargame 2012 had een experimenteel karakter en richtte zich op het zoeken van multinationale oplossingen. Voor de aanwezige landen was het belangrijk om te zien wat dat op nationaal niveau voor hen betekende. “Die internationale samenwerking zag je duidelijk terugkomen op de gamefloor”, zegt luitenant-kolonel Peter Kooistra, één van de Nederlanders die bij de wargame aanwezig was. “Alle landen bevonden zich in één ruimte, waar veel informeel overleg plaatsvond. Een van de conclusies van deze wargame is dat een gezamenlijke aanpak vereist is om de operationele uitdagingen aan te pakken. Samenwerking is het sleutelwoord.”

OPERATIONELE UITDAGINGEN

De Boer en Raggers met de laatste MCAM beker. Rechts Oostveen en Bloemers plannen een nieuwe route.

actieve genisten zijn van harte welkom. Inschrijven via www.regimentgenietroepen.nl. Vragen? Bel *06-531-82360 / 073-6882360.

De deelnemende landen werden geconfronteerd met allerlei ontwikkelingen met een operationele impact. Zo moesten ze omgaan met het niet meer kunnen gebruiken van satellieten, gestoorde communicatie- en data-

verbindingen, uitgeschakelde grondstations en cyberaanvallen. Kooistra: “Dergelijke problemen dwongen de landen na te denken wat de gevolgen zijn voor de eigen eenheden. En hoe dan op zoek te gaan naar alternatieven, zoals inzet van capaciteiten van andere landen”. Uiteindelijk leverde de oefening vooral stof op om over na te denken. “Afhankelijkheid, kwetsbaarheid en potentiële dreigingen vormen het startpunt voor de discussie hoe in de toekomst met de capaciteit van de ruimte ter ondersteuning van de militaire operatie om te gaan. Militair moeten die middelen zekergesteld worden. Internationale samenwerking en samenwerking met kennisinstituten en de industrie op nationaal niveau zijn daarbij belangrijke componenten.” Ook Defensie moet volgens Kooistra voor de langere termijn de benodigde ruimtecapaciteiten voor planning en uitvoering van operaties. “Maar”, eindigt hij, “om de afhankelijkheid van ruimtecapaciteiten niet te groot te laten worden moeten we voorlopig de lessen kaart en kompas toch maar op het programma houden.” |

|

tekst ELNT JOOST PLOEGMAKERS foto: DAN SANTI STEVAN

EN VERDER 8

DEFENSIEKRANT NR 16 – 26 APRIL 2012

Vechten voor Vrede en Vrijheid, je moet het maar kunnen

VIJF VRAGEN OVER...

De loopbaanbegeleider De rol van de loopbaanbegeleider is bij veel medewerkers nog onduidelijk, met een afwachtende houding tot gevolg. Luitenant-kolonel Wim Janse, hoofd loopbaanbegeleiding bij het Commando Landstrijdkrachten, legt uit wat de loopbaanbegeleider voor de militair kan betekenen. “Maar de loopbaanbegeleider is niet de loopbaanbepáler. Je bent zelf verantwoordelijk voor keuzes in je carrière.”

1

Wat is precies de rol van de loopbaanbegeleider? “Onze taak als loopbaanbegeleider is het met raad en daad bijstaan van een medewerker bij het vormgeven van zijn of haar eigen loopbaan binnen of buiten Defensie. Maar hij of zij is niet de loopbaanbepáler. Medewerkers zijn zelf verantwoordelijk voor hun carrière, binnen de mogelijkheden van de organisatie. De loopbaanbegeleider houdt hen bij het maken van belangrijke keuzes een spiegel voor.”

2

Hoe gebeurt dat? “Bijvoorbeeld door gesprekken te voeren of het laten uitvoeren van tests, deze samen te analyseren en te komen tot concrete afspraken. Op die manier probeert hij mee te denken welke richting de medewerker op wil. Welke functies moet iemand gedraaid hebben om bijvoorbeeld opperwachtmeester te kunnen worden of welke opleidingen moeten gevolgd worden om in aanmerking te komen voor een bepaalde functie? Daarbij moet de wens van de medewerker natuurlijk reëel zijn en passen binnen de mogelijkheden van het loopbaanbeleid en behoefte van de organisatie.”

3

Neemt de loopbaanbegeleider contact op met de militair? “Nee. De medewerker is degene die contact moet leggen met de loopbaanbegeleiding. Veel mensen doen in deze tijd van reorganisatie een beroep op ons. Daarom werken we vraaggestuurd. Oftewel, de medewerker moet contact opnemen. Normaal gesproken vindt er tijdens iedere functieduur een loopbaangesprek plaats. We werken samen

Landmachtdagen 2012 in Oirschot OIRSCHOT De Landmachtdagen zijn dit jaar op 12 en 13 mei op de Generaal-majoor de Ruyter van Steveninckkazerne. Het evenement biedt bezoekers een kijkje in de wereld van Nederlands grootste krijgsmachtdeel. Landmachtmilitairen laten tijdens de Open Dagen zien wat ze kunnen en met welk materieel zij dagelijks worden ingezet voor vrede en vrijheid, waar dan ook ter wereld.

met de P&O-adviseur om de voortgang bij de eenheid te bewaken. Iedereen moet natuurlijk wel aan bod kunnen komen, er wordt niemand aan het lot overgelaten. Het is belangrijk dat je als medewerker beseft dat je zelf verantwoordelijk bent voor je loopbaan. Zo kun je er zelf voor zorgen dat je e-portfolio op orde is. Een goed portfolio opmaken kost tijd, neem die er ook voor, en haak eventueel aan bij cursussen of workshops in het land. Door het krimpend aantal functies komt er spanning op de interne arbeidsmarkt, dus moet je zorgen dat je goed voor de dag komt bij belangstelling voor een bepaalde functie.”

4

Er wordt vaak gesproken over 'de driehoek'. Waar bestaat die uit? “Op de eerste plaats: er zijn in het P&O werkveld meerdere driehoeken die met elkaar samenhangen. Voor de medewerkers zijn de twee van het flexibele personeelssysteem (FPS) van belang. De ene driehoek is die van de korte termijn: de commandant/directe chef, de P&Oadviseur en de medewerker. Die driehoek kijkt naar het functioneren in de huidige functie met een doorkijk naar de eerstvolgende. De andere driehoek gaat over de langere termijn en bestaat uit de commandant van het OPCO, de loopbaanbegeleider en de medewerker.”

5

In dit traject is er soms verwarring over de rol van functietoewijzing. Wat doet die precies? “De functietoewijzer stelt vast wie een bepaalde functie krijgt toegewezen. Hij toetst daarbij naar de ambities en de wensen van de militair, de mate van geschiktheid voor de functie en het loopbaanbelang. Maar hij kijkt ook naar het organisatiebelang en de beschikbaarheid voor functietoewijzing. De functietoewijzer doet dit met de focus op vulling van de organisatie.” |

tekst ELNT JOOST PLOEGMAKERS

CV90 en talloze infanteristen in actie. 11 Luchtmobiele Brigade zorgt voor een spectaculaire helikopteractie waarbij ze worden ondersteund door Chinooks en Apaches. Commando’s van het Korps Commando Troepen doen een inval in een huis en voeren een parachutesprong uit.

Vrijdag 11 mei is speciaal gereserveerd voor onder andere defensiepersoneel en hun partners. Zaterdag 12 en zondag 13 mei is iedereen van harte welkom. Als u met de auto of motor besluit te komen, wijzen matrixborden op de snelwegen rondom Oirschot, Eindhoven en Best u de weg naar de parkeerplaatsen. Vanaf hier pendelen gratis bussen naar de kazerne en terug. Vanaf NS-station Eindhoven is dit ook het geval. Meer informatie vindt u op: www.defensie.nl/landmachtdagen

WAAGHALZEN Vechten voor Vrede en Vrijheid, je moet het maar kunnen!

Volg de Landmachtdagen op

www.landmacht.nl/landmachtdagen

Het thema 'Vechten voor Vrede en Vrijheid, je moet het maar kunnen' vormt deze editie de rode draad. De dagelijkse demonstraties tonen de professionaliteit en gedrevenheid van de militairen. Bij de grote demo van de gemechaniseerde brigade op het terrein ‘De Strijpse kampen’ komen onder meer pantserhouwitsers, brugleggende tanks, het nieuwe infanteriegevechtsvoertuig

De sportieve bezoeker van het evenement wordt op zijn wenken bediend. Waaghalzen kunnen de twintig meter hoge klimtoren bedwingen en naar beneden abseilen en tokkelen. Als ze nog puf over hebben, staat de (touw) hindernisbaan te wachten. Voor kinderen is er een speciale touwhindernisbaan en een kinderparadijs met een springkussen, poffertjeskraam en nog veel meer. Door deel te nemen aan drie activiteiten verdienen de kinderen een certificaat.

VIRTUELE MISSIE Cyberliefhebbers komen aan hun trekken in de ‘Gamezone’, waar ze in de huid kunnen kruipen van een landmachtmilitair. In de game Virtual Battle

Space-2 ervaren zij het gevoel van op missie zijn. Het spel bevat namelijk dezelfde wapens en voertuigen die de militairen in het echt gebruiken. Wie liever een echt wapen in handen heeft, kan terecht bij het Mobile Combat Training Center. De schietschijven op deze schietbaan registreren treffers met behulp van speciale apparatuur op het wapen. |

tekst KPL1 THIJS IMANDT

Joint Warrior

‘Meer combined en joint kun je niet krijgen’ SCHOTLAND Hr.Ms. De Ruyter en FGS Rheinland-Pfalz begeleiden een koopvaardijschip door piratengevaarlijk gebied als de escorte door twee skiffs en een maritiem patrouillevliegtuig onder vuur wordt genomen. De dreiging van een onderzeeboot maakt de uitdaging compleet. Van 19 tot 26 april staan water, lucht en land in het noorden van Schotland ter beschikking van zo’n achtduizend militairen. Tijdens Joint Warrior oefenen de deelnemende eenheden in een fictief scenario met internationale tactische maritieme formaties, zowel joint als combined. Doel: het trainen van skills die horen bij de taakstelling van de krijgsmacht van nu. Maar niet alleen aan basale oorlogvoering is gedacht, speciale aandacht gaat uit naar media, juridische zaken, inlichtingen en logistiek. Naast Hr.Ms. Bruinvis neemt comman-

deur Ben Bekkering met zijn staf aan boord van Hr.Ms. De Ruyter deel aan Joint Warrior. Bekkering, commandant Standing Nato Maritime Group 1 (SNMG1), gebruikt de Maritime Task Force Training voor de certificering van de NATO Response Force-taken. “Realistischer dan Joint Warrior kun je het niet krijgen. Ook meer combined en joint niet. En het mooie is, dat iedereen van matroos, marinier, soldaat en vlieger tot aan deze commandeur, aan zijn trekken komt”. |

tekst LTZA 2 DOENJA ZWAAN

Tijdens een aanval van Fast Incoming Attack Crafts (FIAC) worden de gevechtsposities ingenomen aan boord van Hr.Ms. De Ruyter.

Congres voor militaire geneeskunde

Genezerikken en brandweer oefenen in verzorgingstehuis

AMSTERDAM De Directie Militaire Gezondheidszorg organi-

ERMELO Afvoergroepen van 410 en 411 Geneeskundige Opvang- en Afvoercompagnie uit Ermelo

seert van 4 tot 8 juni het congres ‘Medicine meets Amsterdam’ op het Marine Etablissement Amsterdam.

werken deze week samen met brandweerkorpsen uit de regio Oost-Nederland tijdens een grootschalige ontruimingsoefening. Verzorgingstehuis Beth San in Aalten vormt het toneel voor een oefenscenario met een hoog realiteitsgehalte.

Tijdens dit internationale congres spreken gerenommeerde gasten onder meer over infectieziekten, traumatologie en geestelijke gezondheid.

Aanmelden en meer info over het congres: www.icmm-amsterdam.org. Voor contact: info@icmm-amsterdam. org.

Het verzorgingstehuis Beth San is onlangs verhuisd naar een nieuwbouwlocatie, gelegen pal naast de voormalige

oude huisvesting. Dit biedt de bijzondere mogelijkheid om het leegstaande tehuis te benutten voor een ontrui-

mingsoefening, die past binnen de Intensivering Civiel Militaire Samenwerking.

COLOFON De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de Directie Communicatie van het Ministerie van Defensie, bestemd voor het gehele Defensiepersoneel OPLAGE 30.000 HOOFDREDACTEUR luitenant-kolonel Patrick Bolder EINDREDACTEUR June Smit (070 339 78 05) BEZOEKADRES Binckhorsthof, Binckhorstlaan 135, 2516 BA Den Haag POSTADRES Postbus 20703, 2500 ES Den Haag, MPC 58L E-MAIL [email protected] DEFENSIESITE www.defensie.nl REDACTIESECRETARIAAT EN ADMINISTRATIE Marianne BeckBergshoeff TELEFOON (070) - 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326. ABONNEMENTEN Per jaar €13,61. Voor het buitenland €15,88. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest, telefoon 0900 - 226 52 63 of via www.aboland.nl. In het geval van een dienstabonnement, opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant. ADRESWIJZIGING Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het duurt enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. LAYOUT Grafische Dienst, AVDD Den Haag DRUK OBT bv, Den Haag. De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken.