2013
Knipperlichten Conflictmanagement
Luc Demeyere 20 februari 2013
Minerv ast raat 5 • 19 30 ZAV EN TEM • T +32 ( 0) 2 275 00 75 • F +32 ( 0) 2 275 00 70 • w w w .cont rast -l aw .be
Overzicht I. Richtlijn 2011/7/EU van 16 februari 2011 betreffende bestrijding van betalingsachterstand bij handelstransacties II. Wet van 16 juli 2012 tot wijziging van Burgerlijk Wetboek en Gerechtelijk Wetboek, met het oog op vereenvoudiging van de regels van de burgerlijke rechtspleging III.Wetsvoorstel betreffende de advocatenakte en wetsontwerp tot wijziging van artikel 2244 van het Burgerlijk Wetboek teneinde aan de ingebrekestellingsbrief van de advocaat een verjaringstuitende werking te verlenen 2
Overzicht IV. Verordening 1215/2012/EU van 12 december 2012 betreffende rechterlijke bevoegdheid, erkenning en tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken
V. Het herziene Cepani arbitragereglement – per 1 januari 2013
3
Richtlijn 2011/7/EU 16 februari 2011 Bestrijding van betalingsachterstand handelstransacties
bij
Minerv ast raat 5 • 19 30 ZAV EN TEM • T +32 ( 0) 2 275 00 75 • F +32 ( 0) 2 275 00 70 • w w w .cont rast -l aw .be
I. Richtlijn 2011/7/EU 16 februari 2011
1. Situering 2. Toepassingsgebied ratione personae • Duidelijk onderscheiden: – Ondernemingen, waaronder vrije beroepen – Overheidsinstanties
5
I. Richtlijn 2011/7/EU 16 februari 2011
3. Toepassingsgebied ratione materiae • Handelstransacties • Uitgesloten betalingen • Optie inzake insolventieprocedures
6
I. Richtlijn 2011/7/EU 16 februari 2011
4. Handelstransacties tussen ondernemingen onderling • Algemene regel: betalingstermijn van 30 kalenderdagen • Afwijkingen: betalingstermijn maximum 60 kalenderdagen, behoudens uitdrukkelijk andersluidende overeenkomst die geen kennelijke onbillijkheid inhoudt
7
I. Richtlijn 2011/7/EU 16 februari 2011
4. Handelstransacties tussen ondernemingen onderling • Aanvangsdatum voor berekening van betalingsachterstand: – ontvangst factuur – datum ontvangst factuur staat niet vast: ontvangst goederen of diensten – datum ontvangst factuur voorafgaand aan ontvangst goederen of diensten – procedure van aanvaarding of verificatie van de goederen of diensten
8
I. Richtlijn 2011/7/EU 16 februari 2011
4. Handelstransacties tussen ondernemingen onderling • Maximumduur van de procedure voor aanvaarding of verificatie • Verwijlinterest tegen referentie-interestvoet zonder ingebrekestelling
9
I. Richtlijn 2011/7/EU 16 februari 2011
5. Transacties tussen ondernemingen en overheidsinstanties • Algemene regel: betalingstermijn 30 kalenderdagen, geen contractuele bepaling inzake ontvangstdatum van de factuur toegelaten • Afwijking: maximale verlenging tot 60 kalenderdagen: openbare bedrijven en overheidsorganisaties in de gezondheidszorg • Maximum duur van de procedure voor aanvaarding of verificatie
10
I. Richtlijn 2011/7/EU 16 februari 2011
6. Wettelijke interest bij betalingsachterstand • Referentie-interestvoet, vermeerderd met tenminste 8 procentpunten • Afwijkingen bij overeenkomst onderworpen aan controle door de rechtbank • Bepaling van het “verschuldigd bedrag” • Interest berekend in dagen 11
I. Richtlijn 2011/7/EU 16 februari 2011
7. Vergoeding van invorderingskosten • Forfaitair bedrag van minstens € 40 vergoeding voor de eigen invorderingskosten, mogelijkheid tot baremisering door de nationale wetgevers • Geen aanmaning vereist • Redelijke schadeloosstelling voor de ontstane invorderingskosten • Blijft de rechtsplegingsvergoeding uitgesloten? 12
I. Richtlijn 2011/7/EU 16 februari 2011
8. Onbillijke bedingen en praktijken • Contractuele uitsluiting van interest is kennelijk onbillijk • Contractuele uitsluiting van vergoeding voor invorderingskosten wordt vermoed kennelijk onbillijk te zijn
13
I. Richtlijn 2011/7/EU 16 februari 2011
9. Eigendomsvoorbehoud 10. Inwerkingtreding in de tijd • 16 maart 2013
• Richtlijn 2000/35/EG met ingang van 16 maart 2013 ingetrokken • Beslissing inzake uitsluiting van overeenkomsten gesloten voor 16 maart 2013 14
• Wetswijziging van wet 2 augustus 2002 inzake betalingsachterstand handelstransacties noodzakelijk
15
Wet juli 2012 Wijziging van Burgerlijk Wetboek Gerechtelijk Wetboek, met het oog vereenvoudiging van de regels van burgerlijke rechtspleging
en op de
Minerv ast raat 5 • 19 30 ZAV EN TEM • T +32 ( 0) 2 275 00 75 • F +32 ( 0) 2 275 00 70 • w w w .cont rast -l aw .be
II. Wet 16 juli 2012
1. Wijziging in artikel 2247 B.W. • Verantwoording: voortaan heeft ook de dagvaarding die
nietig is in de vorm stuitende werking op de verjaring • Aldus geen discrepantie meer met de dagvaarding voor een onbevoegde rechter
17
II. Wet 16 juli 2012
2. Wijziging in artikel 730 Ger. W. • Verminderde formaliteiten bij weglating van de rol en een
nieuwe betaling van rolrecht bij herinschrijving op de algemene rol
18
II. Wet 16 juli 2012
3. Overlegging van schriftelijke verklaringen • Introductie van een nieuw bewijsmiddel, geïnspireerd op Frans model: Artikel 961/1 Ger. W.
Zo het getuigenbewijs toelaatbaar is, mag de rechter van derden verklaringen in schriftelijke vorm aannemen die hem inzicht kunnen verschaffen in de betwiste feiten waarvan zij persoonlijk weet hebben. 19
II. Wet 16 juli 2012
Artikel 961/2 Ger. W. De schriftelijke verklaringen worden door de partijen of op verzoek
van de rechter overgelegd. De rechter bezorgt aan de partijen deze verklaringen die hem rechtstreeks worden toegezonden. De schriftelijke verklaringen moeten worden opgesteld door personen die aan de vereiste voorwaarden voldoen om als getuige te worden gehoord. De schriftelijke verklaring bevat het relaas van de feiten waarbij de opsteller ervan aanwezig was of die hij zelf heeft vastgesteld.
20
II. Wet 16 juli 2012
Artikel 961/2 Ger. W. (vervolg) De schriftelijke verklaring vermeldt de naam, de voornamen, de
geboortedatum en -plaats, de woonplaats en het beroep van de opsteller ervan alsook, zo nodig, diens graad van bloed- of aanverwantschap
met
de
partijen,
of
er
sprake
is
van
ondergeschiktheid tegenover de partijen, of ze samenwerken dan wel of ze gemeenschappelijke belangen hebben.
21
II. Wet 16 juli 2012
Artikel 961/2 Ger. W. (vervolg) De schriftelijke verklaring vermeldt voorts dat ze is opgesteld voor
overlegging aan de rechtbank en dat de opsteller ervan weet heeft van het feit dat hij zich door een valse verklaring aan straffen blootstelt. De schriftelijke verklaring wordt geschreven, gedagtekend en door de opsteller ervan ondertekend. Hij moet daaraan als bijlage het origineel of een fotokopie toevoegen van elk officieel document dat zijn identiteit aantoont en
waarop zijn handtekening voorkomt. 22
II. Wet 16 juli 2012
Artikel 961/3 Ger. W. De rechter kan van de opsteller van de schriftelijke verklaring te
allen tijde een verhoor afnemen.
•
Commentaar: de vormvereisten gelden niet op straffe van nietigheid, en het komt de feitenrechter toe om soeverein te oordelen of een schriftelijke verklaring die niet aan de vereisten van de wet beantwoordt al dan niet voldoende waarborgen biedt om in de debatten in overweging te worden genomen. 23
• Geschreven verklaringen als bewijs onderworpen aan specifieke vereisten
24
Wetsontwerpen Wetsvoorstel betreffende de advocatenakte en wetsontwerp tot wijziging van artikel 2244 van het Burgerlijk Wetboek teneinde aan de ingebrekestellingsbrief van de advocaat een verjaringstuitende werking te verlenen Minerv ast raat 5 • 19 30 ZAV EN TEM • T +32 ( 0) 2 275 00 75 • F +32 ( 0) 2 275 00 70 • w w w .cont rast -l aw .be
III. Wetsontwerpen
• Algemene regel: bespreek enkel wat in het Belgische Staatsblad gepubliceerd is • Toepassing: bespreek niet de teksten zoals die in het parlement voorliggen – Wetsvoorstel betreffende de advocatenakte, 4 januari 2013, doc 53 1498/006 (2011/2012) – Wetsontwerp tot wijziging van artikel 2244 van het Burgerlijk Wetboek teneinde aan de ingebrekestellingsbrief van de advocaat een verjaringstuitende werking te verlenen, 5 februari 2013, doc 53 2386/006 (2012/2013) 26
• Wat is de achtergrond? – Advocatenakte: aan welke behoefte beantwoordt dit ? – Verjaringstuitende werking van de ingebrekestelling door een advocaat: voorkomen dat een dagvaarding wordt uitgebracht
met als enig doel de verjaring te stuiten
27
Verordening 1215/2012 12 december 2012 Rechterlijke bevoegdheid, erkenning tenuitvoerlegging van beslissingen burgerlijke en handelszaken
en in
Minerv ast raat 5 • 19 30 ZAV EN TEM • T +32 ( 0) 2 275 00 75 • F +32 ( 0) 2 275 00 70 • w w w .cont rast -l aw .be
IV. Verordening 1215/2012 12 december 2012
• Deze Verordening is de opvolger van Verordening 44/2001, de EEX-Vo, die op zichzelf de opvolger is van het Verdrag van Brussel van 1968, het EEX-Verdrag • Vo 1215/2012 is slechts van toepassing op rechtsvorderingen die zijn ingesteld, authentieke akten die zijn verleden of geregistreerd, en gerechtelijke schikkingen die zijn goedgekeurd of getroffen op of na 10 januari 2015
• Het is dus voorbarig om deze verordening thans uitvoerig te bespreken 29
IV. Verordening 1215/2012 12 december 2012
Belangrijkste vernieuwingen • Afschaffing van het vereiste tot exequatur • Voorrang voor het gerecht van de contractuele forumclausule (beperking van torpedo-initiatieven) • Contractuele forumclausule geldig tussen niet-EU ingezetenen; bevoegdheid van de EU-rechtbanken in het voordeel van consumenten en werknemers ten aanzien van niet-EU verkopers en werkgevers 30
IV. Verordening 1215/2012 12 december 2012
Behoud uitsluiting arbitrage uit toepassingsgebied van deze Verordening • Nationale rechter beoordeelt rechtsgeldigheid van een arbitragebeding • Rechterlijke beslissing over een arbitragebeding dient niet onderworpen te zijn aan de in de Verordening bepaalde regels inzake erkenning en tenuitvoerlegging 31
IV. Verordening 1215/2012 12 december 2012
Behoud uitsluiting arbitrage uit toepassingsgebied van deze Verordening • Voorrang van het verdrag van New York; rechterlijke beslissing inzake afwezigheid van arbitrage / erkenning en tenuitvoerlegging van beslissing ten gronde • Procedures die de arbitrale procedure ondersteunen, en die betrekking hebben op de scheidsrechterlijke uitspraak vallen buiten het toepassingsgebied van de Verordening
32
• EEX-Vo wijzigt met ingang van 10 januari 2015 • Arbitrage blijft uitgesloten van toepassingsgebied
33
Herziene Cepani arbitragereglement Per 1 januari 2013
Minerv ast raat 5 • 19 30 ZAV EN TEM • T +32 ( 0) 2 275 00 75 • F +32 ( 0) 2 275 00 70 • w w w .cont rast -l aw .be
V. Herziene Cepani arbitragereglement
• Cepani werd opgericht in 1969 op initiatief van het VBO en het Belgisch Nationaal Comité van de Internationale Kamer van Koophandel. • De vorige herziening van het arbitragereglement was in werking getreden op 1 januari 2005 en de jongste herziening is in werking sedert 1 januari 2013. • Arbitrage als techniek tot geschillenbeslechting
• Onderscheid tussen arbitrage ad hoc en institutionele arbitrage 35
V. Herziene Cepani arbitragereglement
Wanneer opteren voor arbitrage? • Vrijheid van taalgebruik
• Keuze van de plaats van arbitrage • Keuze van de arbiters
• Vertrouwelijkheid • Flexibiliteit van de procedure • Verdrag van New York • Internationale richtlijnen 36
V. Herziene Cepani arbitragereglement
Het Cepani arbitragereglement voor arbitrages met beperkt geldelijk belang • Afwijkingen ten opzichte van algemeen reglement
• Hierna enkel de bespreking van het algemeen reglement
37
V. Herziene Cepani arbitragereglement
Artikel 1 - Cepani administreert procedures en beslecht zelf
geen geschillen Artikel 2 - Definitie van onder meer "arbitrale uitspraak" en van "beschikking" Toepassing in de tijd van het arbitragereglement in werking getreden op 1 januari 2013
38
V. Herziene Cepani arbitragereglement
Meerpartijenarbitrage • De gevolgen van de contractuele grondslag van arbitrage • Het recht een arbiter te benoemen • Cepani arbitragereglement van toepassing tot 31 december 2012: Artikel 12
39
V. Herziene Cepani arbitragereglement
Artikel 9 - Meer dan 2 partijen zijn betrokken bij de arbitrage
Artikel 10 - Pluraliteit van contracten Artikel 11 - Tussenkomst van een derde; Artikel 1696 bis Ger. W. en Artikel 11 Artikel 12 - Bevoegdheid van het scheidsgerecht Artikel 13 - Samenvoeging van arbitrageprocedures: alle partijen steunen het verzoek ofwel: er is geen eenparigheid
40
V. Herziene Cepani arbitragereglement
Onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de arbiter • De verklaring van onafhankelijkheid
• De gedragsregels • Artikel 14 met onder meer de eis tot beschikbaarheid • De beslissingen van het benoemingscomité of de voorzitter
• Benoeming zo meer dan 2 partijen • Benoeming in het geval van een verzoek tot tussenkomst van een nieuwe partij • Benoeming bij samenvoeging van arbitrale procedures 41
V. Herziene Cepani arbitragereglement
• Wraking van arbiters • Vervanging van arbiters
42
V. Herziene Cepani arbitragereglement
Het procedureverloop • De opdrachtakte: overeenkomst sui generis
• Procedurebeschikkingen • Case management conference
• Het bewijs van een volmacht • Verplichting van het scheidsgerecht en de partijen snel en loyaal te handelen tijdens het verloop van de procedure • Sluiting van de debatten 43
V. Herziene Cepani arbitragereglement
Vertrouwelijkheid van de arbitrageprocedure • Grondslag • Artikel 25: vertrouwelijkheid tenzij andersluidende overeenkomst of wettelijke verplichting tot bekendmaking
44
V. Herziene Cepani arbitragereglement
Voorlopige & bewarende maatregelen • Voorlopige en bewarende maatregelen door de rechtbanken • Voorlopige en bewarende maatregelen door het scheidsgerecht • Afweging tussen dringende en voorlopige maatregelen door de rechtbanken en door het scheidsgerecht • De urgentiearbiter: kan benoemd worden door Cepani, korte termijnen, voorschot € 15.000 waarvoor € 3000 voor administratiekosten • De urgentiearbiter kan niet als arbiter in het betreffende geschil benoemd worden
45
• Verbetering en interpretatie van de arbitrale uitspraken • Terugverwijzing van de arbitrale uitspraak • Beperking van aansprakelijkheid • Suppletieve bepaling • Besluit 46
• Herzien Cepani arbitragereglement in werking sedert 1 januari 2013
47
Minerv .cont M inerv ast raat 5 • 19 30 ZAV EN TEM • T +32 ( 0) 2 275 00 75 • F +32 ( 0) 2 275 00 70 • w w w .co nt rast -l aw .be
