Klanttevredenheidsonderzoek Afdeling Belastingen Gemeente ’s-Hertogenbosch
Afdeling Onderzoek & Statistiek Oktober 2012
2
Conclusies en aanbevelingen In 2012 is voor de tweede keer een klanttevredenheidsonderzoek naar de afdeling Belastingen uitgevoerd. Het eerste onderzoek vond plaats in 2008. In dit rapport wordt de kwaliteit van de dienstverlening van de afdeling Belastingen beschreven. Met de uitkomsten van het onderzoek kunnen de processen van de afdeling verbeterd worden. Afdeling Belastingen wordt beoordeeld met een ruime voldoende De inwoners van ’s-Hertogenbosch beoordelen de afdeling Belastingen met het rapportcijfer 7,1. De beoordeling van de afdeling Belastingen verschilt echter per ‘doelgroep’: • Mensen die formeel bezwaar hebben aangetekend rapportcijfer 5,6 • Mensen die informeel bezwaar hebben gemaakt rapportcijfer 7,8 • Mensen die kwijtschelding hebben aangevraagd rapportcijfer 7,5 • Mensen die een herinnering, aanmaning of dwangbevel hebben ontvangen rapportcijfer 6,3 Mensen waarbij de kwijtschelding of het bezwaar is toegekend, geven de afdeling gemiddeld een hoger rapportcijfer. Bij de doelgroep ‘invorderingen’ speelt de ernst van het proces mee; mensen die alleen een herinnering hebben ontvangen geven een hoger rapportcijfer dan mensen die ook een dwangbevel hebben gehad. Drie kwart van de mensen vindt het huidige aanslagbiljet duidelijk De Combi-aanslag is een aanslag voor de gemeentelijke belastingen voor onder meer onroerende zaakbelastingen, rioolheffing en afvalstoffenheffing. Bijna negentig procent van de inwoners geeft aan dat zij dit jaar het aanslagbiljet Gemeentelijke Heffingen hebben ontvangen. Ruim drie kwart vindt het huidige aanslagbiljet duidelijk. Men vindt vooral dat duidelijk staat aangegeven hoeveel, hoe en wanneer heffingen betaald moeten worden. Het aanslagbiljet is veranderd Aan de hand van de resultaten van het klanttevredenheidsonderzoek in 2008 heeft de afdeling Belastingen een aantal wijzigingen doorgevoerd. De meest in het oog springende wijzigingen zijn: - de aanpassing van het aanslagbiljet (lay-out, leesbaarheid en toelichtingen) en; - de aanpassing van de toelichtingen op internet (inhoud en hoeveelheid). Aanslagbiljet kan duidelijker door uitschrijven afkortingen Voor de mensen is het bij het huidige biljet iets minder duidelijk om wat voor soort belastingen/heffingen het gaat, omdat deze nu niet meer volledig staan uitgeschreven. Er worden nu afkortingen gebruikt. Op het oude aanslagbiljet stonden de soorten belastingen/heffingen nog volledig uitgeschreven; 89 procent vindt bij dit aanslagbiljet duidelijk om welke belastingen/heffingen het gaat. Op het huidige aanslagbiljet vindt 73 procent het duidelijk om welke belastingen/heffingen het gaat. Hier kan een verbeterslag gemaakt worden. Het uitschrijven van de verschillende belastingen/ heffingen draagt bij aan de duidelijkheid van het aanslagbiljet. Meeste mensen tevreden over de ontvangstbevestiging Zowel mensen die (formeel) bezwaar hebben gemaakt tegen de Combi-aanslag en/of WOZbeschikking als mensen die kwijtschelding hebben aangevraagd, zijn over het algemeen tevreden over de ontvangstbevestiging. De meeste mensen hebben een ontvangstbevestiging ontvangen. Ongeveer tachtig procent is tevreden over de termijn waarop men de ontvangstbevestiging ontving, het taalgebruik in de ontvangstbevestiging en de duidelijkheid van de informatie in de ontvangstbevestiging. Bij de formele bezwaren is de tevredenheid over de ontvangstbevestiging ten opzichte van 2008 toegenomen.
3
Bijna een derde ontevreden over afhandeltijd formele bezwaren Mensen die kwijtschelding hebben aangevraagd geven aan dat het gemiddeld vijf weken duurt voor zij een beslissing ontvangen op hun aanvraag. Ook de informele bezwaren worden snel afgehandeld. Bij beide groepen is ongeveer tachtig procent tevreden over de afhandeltijd van hun aanvraag/bezwaar. Mensen die formeel bezwaar hebben gemaakt tegen de Combi-aanslag en/of WOZ-beschikking geven aan dat het gemiddeld 13 weken duurt voor zij een beslissing ontvangen op hun bezwaar. Bijna dertig procent is ontevreden over de afhandeltijd van het bezwaarschrift. Mensen waarbij het bezwaar snel is afgehandeld zijn hier vaker tevreden over. Veel mensen vinden de beslissing onvoldoende gemotiveerd De beslissing is niet voor iedereen duidelijk. Van de mensen die formeel bezwaar hebben gemaakt is bijna de helft het oneens met de beslissing over het bezwaarschrift. Een derde vindt dat de beslissing onvoldoende was gemotiveerd. Van mensen bij wie het bezwaar is afgewezen geeft bijna twee derde dit aan. Ook van de mensen waarvan de kwijtschelding (gedeeltelijk) is afgewezen vindt ruim dertig procent dat de redenen voor (gedeeltelijke) afwijzing onvoldoende zijn gemotiveerd en dat de berekening onduidelijk is. Ruime meerderheid tevreden over contact met afdeling Belastingen Belastingplichtigen nemen over het algemeen weinig contact op met de afdeling Belastingen. Een kwart van de inwoners heeft informatie opgezocht over de afdeling Belastingen of heeft contact gezocht met deze afdeling; via telefoon, e-mail, het bezoeken van de website of het sturen van een brief. Een ruime meerderheid is tevreden over het contact. Maar niet iedereen is tevreden. De ontevredenheid heeft met name betrekking op de termijn dat men antwoord krijgt op de vraag en de duidelijkheid van het antwoord. De ontevredenheid hierover is het grootst bij de mensen die contact hebben gezocht per e-mail of brief. Meeste mensen tevreden over medewerkers afdeling Belastingen Over het algemeen zijn mensen die telefonisch of persoonlijk contact hebben gehad met medewerkers van de afdeling Belastingen tevreden over de medewerkers. De meeste mensen vinden de medewerkers van de afdeling vriendelijk. Er zijn echter twee eigenschappen die iets minder positief worden beoordeeld; bijna twintig procent vindt dat de medewerkers niet snel handelen of actief meedenken. Van de mensen die telefonisch contact hebben gehad in verband met een invordering vindt een derde dat medewerkers niet actief met hun meedenken. Zij lichten toe dat medewerkers weinig begrip tonen voor hun persoonlijke situatie.
4
Inhoudsopgave 1.
Inleiding .................................................................................................................................. 7
1.1
Doel van het onderzoek........................................................................................................... 7
1.2
Methodiek ................................................................................................................................ 7
1.2.1
Digipanel .................................................................................................................................. 7
1.2.2
Doelgroepbenadering .............................................................................................................. 7
1.2.3
Tijdstip ..................................................................................................................................... 8
1.3
Steekproef en respons ............................................................................................................ 8
1.4
Leeswijzer ................................................................................................................................ 9
2.
Dienstverlening afdeling Belastingen ............................................................................... 11
2.1
Algemene beoordeling afdeling Belastingen ......................................................................... 11
2.2
Contact met de afdeling Belastingen ..................................................................................... 11
2.2.1
Telefoon ................................................................................................................................. 12
2.2.2
E-mail..................................................................................................................................... 13
2.2.3
Website .................................................................................................................................. 13
2.2.4
Webformulier ......................................................................................................................... 14
2.2.5
Brieven................................................................................................................................... 14
2.3
Kwaliteit van producten/diensten ........................................................................................... 15
2.4
De medewerkers ................................................................................................................... 15
3.
Het aanslagbiljet .................................................................................................................. 17
3.1
Het aanslagbiljet .................................................................................................................... 17
3.2
Het oude aanslagbiljet ........................................................................................................... 17
3.3
Het huidige aanslagbiljet ....................................................................................................... 18
3.4
Oude versus huidige aanslagbiljet ........................................................................................ 18
3.5
Het aanslagbiljet en WOZ-beschikking ................................................................................. 19
5
4.
Bezwaarschriften ................................................................................................................. 21
4.1
Procedure .............................................................................................................................. 21
4.2
Formele bezwaren ................................................................................................................. 21
4.2.1
Algemene beoordeling formele bezwaren ............................................................................. 21
4.2.2
Het indienen van het bezwaar ............................................................................................... 22
4.2.3
Het afhandelen van het bezwaar ........................................................................................... 23
4.3
Informele bezwaren ............................................................................................................... 25
4.3.1
Algemene beoordeling informele bezwaren .......................................................................... 25
4.3.2
Het indienen van het bezwaar ............................................................................................... 25
4.3.3
Het afhandelen van het bezwaar ........................................................................................... 26
5.
Kwijtscheldingen ................................................................................................................. 27
5.1
Procedure .............................................................................................................................. 27
5.2
Algemene beoordeling kwijtscheldingen ............................................................................... 27
5.3
Het aanvragen van kwijtschelding ......................................................................................... 27
5.4
Het afhandelen van de kwijtschelding ................................................................................... 29
6.
Invorderingsprocessen ....................................................................................................... 31
6.1
Procedure .............................................................................................................................. 31
6.2
Algemene beoordeling invorderingsprocessen ..................................................................... 31
6.3
De herinnering ....................................................................................................................... 31
6.4
De aanmaning ....................................................................................................................... 32
6.5
Het dwangbevel ..................................................................................................................... 32
6.6
Contact met de afdeling Belastingen ..................................................................................... 32
6.6.1
Telefoon ................................................................................................................................. 32
6.6.2
E-mail..................................................................................................................................... 33
6.6.3
Brieven................................................................................................................................... 34
Bijlagen: Bijlage A: Het oude aanslagbiljet ........................................................................................................... 35 Bijlage B: Het huidige aanslagbiljet ..................................................................................................... 356
6
1.
Inleiding
1.1
Doel van het onderzoek
In 2008 heeft het eerste klanttevredenheidsonderzoek (KTO) naar de afdeling Belastingen plaatsgevonden. Aan de hand van de resultaten van het eerste KTO heeft de afdeling Belastingen een aantal wijzigingen doorgevoerd. De meest in het oog springende wijzigingen zijn: • de aanpassing van het aanslagbiljet (lay-out, leesbaarheid en toelichtingen) en; • de aanpassing van de toelichtingen op internet (inhoud en hoeveelheid). In 2012 is voor de tweede keer een klanttevredenheidsonderzoek naar de afdeling Belastingen uitgevoerd. In dit rapport wordt de kwaliteit van de dienstverlening van de afdeling Belastingen beschreven. Met de uitkomsten van het onderzoek kunnen de processen van de afdeling verbeterd worden. 1.2
Methodiek
1.2.1
Digipanel
Algemene vragen over de dienstverlening en vragen over het aanslagbiljet zijn voorgelegd aan de leden van het Digipanel van de gemeente ’s-Hertogenbosch. Het Digipanel heeft bijna 6.000 leden. Hiervan heeft 44 procent de vragenlijst ingevuld. Van de respondenten zijn enkele achtergrondgegevens bekend, zoals geslacht, leeftijd en de wijk waar men woont. De verdeling van de respondenten naar deze achtergrondkenmerken is niet hetzelfde als de werkelijke verdeling binnen de gemeente. Om er zeker van te zijn dat de respons wel een goede benadering van de werkelijkheid is, zijn de resultaten gewogen. Wegen betekent dat de antwoorden van de groepen die oververtegenwoordigd zijn, minder zwaar worden meegeteld. De antwoorden van de groepen die ondervertegenwoordigd zijn, worden juist zwaarder meegeteld. Hierdoor zijn de resultaten representatief voor de hele gemeente. 1.2.2
Doelgroepbenadering
Naast het Digipanel zijn een aantal ‘doelgroepen’ gericht benaderd om deel te nemen aan het klanttevredenheidsonderzoek. Zij kregen een schriftelijke vragenlijst thuisgestuurd. Deze konden zij invullen en kosteloos retourneren of digitaal invullen op internet. De volgende doelgroepen zijn benaderd: •
•
Doelgroep ‘Bezwaarschriften’ Personen kunnen bezwaar indienen tegen de Combi-aanslag en/of de WOZ-beschikking. Dit kan op verschillende manieren. Er wordt in dit onderzoek onderscheid gemaakt tussen het ‘formeel’ en ‘informeel’ indienen van bezwaar. Onder formele bezwaren wordt het schriftelijk/digitaal indienen van een bezwaar verstaan. Tegenwoordig is het ook mogelijk om voor het (formeel) indienen van een bezwaar éérst telefonisch contact op te nemen met de afdeling Belastingen. Dit zijn de informele bezwaren. Zowel de mensen die formeel bezwaar hebben ingediend als de mensen die informeel bezwaar hebben gemaakt zijn benaderd voor het onderzoek. Doelgroep ‘Kwijtscheldingen’ Mensen die volgens de gemeente recht hebben op kwijtschelding ontvangen hier automatisch bericht van. Deze mensen zijn niet benaderd voor het klanttevredenheidsonderzoek. Er is ook een groep mensen die zelf kwijtschelding aanvraagt bij de afdeling Belastingen. Deze groep (de handmatige kwijtscheldingsverzoeken) is benaderd voor dit onderzoek.
7
•
Doelgroep ‘Invorderingsprocessen’ De afdeling Belastingen stuurt aan mensen die het aanslagbiljet niet hebben betaald begin juni een herinnering. Wordt deze niet betaald, dan volgt eind juni een aanmaning. Als deze ook niet wordt betaald dan volgt begin augustus een dwangbevel. Van alle drie de groepen (herinneringen, aanmaningen en dwangbevelen) zijn mensen benaderd voor het onderzoek.
1.2.3
Tijdstip
Het aanslagbiljet is verstuurd in februari. Mensen die niet via automatische incasso betalen, kunnen het bedrag in twee termijnen voldoen; de eerste termijn is eind maart en de tweede termijn eind mei. De vragenlijst over het aanslagbiljet en de dienstverlening door de afdeling Belastingen is half mei uitgezet aan de leden van het Digipanel. De specifieke doelgroepen zijn pas eind augustus benaderd. Dan zijn: • de verzoeken om kwijtschelding afgehandeld; • de (formele) bezwaarschriften voor het grootste gedeelte afgehandeld; • de dwangbevelen verzonden. Uitzondering hierop is de doelgroep informele bezwaren. De informele bezwaren zijn grotendeels in april/mei afgehandeld. Zij zijn daarom al eerder benaderd (eind mei). 1.3
Steekproef en respons
Voor het onderzoek zijn alle leden van het Digipanel benaderd. Het Digipanel heeft bijna 6.000 leden. Daarnaast zijn er per doelgroep 700 personen benaderd om deel te nemen aan het klanttevredenheidsonderzoek. Uitzondering hierop zijn de informele bezwaren. Deze doelgroep is relatief klein en daarom zijn hiervoor alle personen benaderd. In onderstaande tabel staat per doelgroep de steekproefgrootte en respons gepresenteerd. Afhankelijk van de doelgroep varieert de respons tussen de 37 procent en 45 procent. Een uitzondering hierop is de doelgroep invorderingsprocessen; hier is slechts een respons van 8 procent behaald. De respons op de doelgroep is laag, maar het aantal mensen dat heeft deelgenomen aan het onderzoek is wel groot 1 genoeg om uitspraken te kunnen doen over deze groep (n=166) . De resultaten zijn echter niet representatief, maar indicatief. Tabel 1: Steekproef en respons per doelgroep Aantal Doelgroep Digipanel
Periode
Steekproef
respondenten (n)
Respons
Mei
44%
5.854
2.596
Informele bezwaarschriften
Mei/Juni
421
191
45%
Formele bezwaarschriften
Aug/Sep
700
259
37%
Kwijtscheldingen
Aug/Sep
700
285
41%
Invorderingsprocessen:
Aug/Sep
2.100
166
8%
-
Herinneringen
Aug/Sep
700
-
-
-
Aanmaningen
Aug/Sep
700
-
-
-
Dwangbevelen
Aug/Sep
700
-
-
1 Het betrouwbaarheidsniveau is 81%. Doorgaans streven we een betrouwbaarheidsniveau van 95% na. Hoe hoger het betrouwbaarheidsniveau (hoe groter de steekproef), hoe betrouwbaarder de gegevens zijn.
8
1.4
Leeswijzer
De volgende onderwerpen komen in dit rapport aan de orde: • Dienstverlening afdeling Belastingen • Het aanslagbiljet • Bezwaarschriften • Kwijtscheldingen • Invorderingsprocessen Per hoofdstuk wordt ingegaan op de huidige situatie. De resultaten zijn zoveel mogelijk geïllustreerd. In de teksten worden de belangrijkste resultaten beschreven. Waar mogelijk worden de ontwikkelingen ten opzichte van 2008 gepresenteerd. Over de ontwikkelingen is een significantietoets uitgevoerd. Met deze toets kan met een betrouwbaarheid van 95% gezegd worden dat deze verschillen over de tijd bestaan. De (significante) ontwikkelingen worden in de tekst beschreven. Enkele (deel)vragen zijn door weinig respondenten beantwoord. Als minder dan 50 respondenten een vraag hebben beantwoord, worden de resultaten niet in een afbeelding geïllustreerd. De resultaten 2 worden in dat geval alleen (globaal) in de tekst besproken . Bij elke afbeelding wordt in de titel het aantal respondenten genoemd dat de vraag in 2012 heeft beantwoord (n). In de bijlagen is het oude en huidige aanslagbiljet opgenomen.
2 Dit wordt gedaan vanwege de betrouwbaarheid van de resultaten. Hoe minder respondenten een vraag hebben beantwoord, hoe voorzichtiger uitkomsten geïnterpreteerd dienen te worden.
9
10
2.
Dienstverlening afdeling Belastingen
Belastingplichtigen nemen over het algemeen weinig contact op met de afdeling Belastingen. Zij hebben met de afdeling Belastingen te maken omdat zij een aanslag ontvangen die zij moeten betalen. Alles overziend beoordelen burgers de afdeling Belastingen met een 7,1. Een kwart van de inwoners van ’s-Hertogenbosch heeft informatie gezocht over de afdeling Belastingen of heeft contact gezocht met deze afdeling; via telefoon, e-mail, het bezoeken van de website of het sturen van een brief. Een ruime meerderheid is tevreden over het contact. Maar niet iedereen is tevreden. De ontevredenheid heeft met name betrekking op de termijn dat men antwoord krijgt op hun vraag en de duidelijkheid van het antwoord. De ontevredenheid hierover is het grootst bij de mensen die contact hebben gezocht per e-mail of brief. 2.1
Algemene beoordeling afdeling Belastingen
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
De inwoners van ’s-Hertogenbosch is gevraagd welk rapportcijfer zij, alles overziend, de afdeling Belastingen geven. Eén derde van de inwoners geeft aan dat zij het niet weten, of hier geen mening over hebben. Twee derde van de inwoners geeft de afdeling Belastingen wel een rapportcijfer; zij geven gemiddeld een 7,1. Vier procent van de inwoners geeft een onvoldoende. 2.2
7,1
Contact met de afdeling Belastingen
Inwoners van ’s-Hertogenbosch kunnen op verschillende manieren informatie zoeken over of contact opnemen met de afdeling Belastingen; dit kan bijvoorbeeld via de telefoon, e-mail, het bezoeken van de website of het sturen van een brief. Het vaakst zoekt men informatie op over de gemeentelijke belastingen op de website van de gemeente ’s-Hertogenbosch. In de volgende paragrafen komt per kanaal de tevredenheid aan bod. Afbeelding 1: Hebt u in 2012 informatie gezocht over of contact opgenomen met de afdeling Belastingen via...? (n=2390) telefoon
9%
website
18%
digitaal formulier
3%
e-mail
4%
brief
4% 0%
5%
10%
11
15%
20%
25%
2.2.1
Telefoon
Negen procent van de inwoners heeft in 2012 telefonisch contact gehad met de afdeling Belastingen. In 2008 was dit 13 procent. Van de mensen die telefonisch contact hebben gehad met de afdeling Belastingen is drie kwart tevreden over het gemak waarmee men het telefoonnummer kon vinden; 63 procent is tevreden over de tijden waarop de afdeling telefonisch bereikbaar is. Afbeelding 2: Hoe tevreden bent u over...? (n=211)
het gemak waarmee u het telefoonnummer kon vinden
11%
de tijden waarop de afdeling telefonisch bereikbaar is
63%
7%
56%
0% zeer tevreden
tevreden
14%
20%
niet tevreden, niet ontevreden
23%
40%
ontevreden
60%
7%
6%
5%
80%
zeer ontevreden
100%
weet niet/geen mening
De tevredenheid over de telefonische bereikbaarheid van de afdeling Belastingen is toegenomen. In 2012 is zeventig procent van de bellers tevreden over de telefonische bereikbaarheid. In 2008 was dit nog maar zestig procent. Afbeelding 3: Hoe tevreden bent u over de telefonische bereikbaarheid van de afdeling Belastingen? (n=211)
2012
10%
2008
60%
6%
17%
54%
0%
20%
zeer tevreden
tevreden
18%
40%
60%
niet tevreden, niet ontevreden
ontevreden
5% 4% 3%
9%
4%
9%
80% zeer ontevreden
100% weet niet/geen mening
Van de mensen die telefonisch contact hebben gehad met de afdeling Belastingen, is 62 procent tevreden over de duidelijkheid van de informatie die men kreeg van de medewerker; 22 procent is hier ontevreden over. Er worden geen noemenswaardige verschillen gevonden ten opzichte van 2008. Afbeelding 4: Hoe tevreden bent u over de duidelijkheid van de informatie die u kreeg van de medewerker? (n=211)
2012
13%
2008
49%
7%
51%
0% zeer tevreden
13%
20% tevreden
15%
18%
40%
60%
niet tevreden, niet ontevreden
12
ontevreden
13%
80% zeer ontevreden
7%
4%
3%
7%
100% weet niet/geen mening
2.2.2
E-mail
Via het e-mailadres
[email protected] kunnen inwoners de afdeling Belastingen per email bereiken. Vier procent van de inwoners heeft in 2012 een e-mail gestuurd naar de afdeling Belastingen. In 2008 was dit drie procent. Van de mensen die een e-mail hebben gestuurd, is 73 procent tevreden over het gemak waarmee zij het e-mailadres konden vinden. 63 procent is tevreden over de termijn waarop men antwoord kreeg op hun e-mail; 22 procent is hierover ontevreden. 43 procent geeft aan tevreden te zijn over het antwoord op hun e-mail; 32 procent is hierover ontevreden. Ongeveer de helft geeft aan dat het antwoord op hun e-mail duidelijk was; bijna een kwart is ontevreden over de duidelijkheid van het antwoord. Afbeelding 5: Hoe tevreden bent u over...? (n=93)
het gemak waarmee u het e-mailadres kon vinden
6%
de termijn waarop u antwoord kreeg op uw e-mail
12%
het antwoord op uw e-mail (is uw vraag beantwoord)
11%
de duidelijkheid van het antwoord
11%
66%
52%
32%
2.2.3
tevreden
20%
niet tevreden, niet ontevreden
12%
15%
39%
0% zeer tevreden
20%
23%
14% 40%
ontevreden
10%
12%
9%
14%
10%
60%
12%
80%
zeer ontevreden
10%
100%
weet niet/geen mening
Website
Op de website van de gemeente ’s-Hertogenbosch (www.s-hertogenbosch.nl) kunnen mensen terecht voor informatie over de gemeentelijke belastingen. Zij kunnen er bijvoorbeeld aanvullende informatie over het aanslagbiljet vinden. In 2012 heeft 18 procent van de inwoners informatie gezocht over de gemeentelijke belastingen op de website. Dit is hetzelfde als in 2008. Van de mensen die de website hebben bezocht is 58 procent tevreden over het gemak waarmee men de gewenste informatie kon vinden; 17 procent is hierover ontevreden. 57 procent is tevreden over de duidelijkheid van de informatie die men zocht; 14 procent is hierover ontevreden. Afbeelding 6: Hoe tevreden bent u over...? (n=436)
Het gemak waarmee u de gewenste informatie kon vinden
55%
De duidelijkheid van de informatie die u zocht
55%
0% zeer tevreden
tevreden
20%
niet tevreden, niet ontevreden
13
ontevreden
25%
11%
27%
40%
60% zeer ontevreden
7%
10% 4%
80%
100%
weet niet/geen mening
2.2.4
Webformulier
Op de website van de gemeente ’s-Hertogenbosch kan men via het digitaal loket een (web-) formulier invullen voor de afdeling Belastingen. Bijvoorbeeld voor het digitaal indienen van een bezwaarschrift of het aan- of afmelden van een hond in verband met de hondenbelasting. Drie procent van de inwoners heeft een webformulier ingevuld. Hiervan is 71 procent tevreden over het gemak waarmee men het webformulier kon vinden. Eveneens 71 procent vindt het webformulier duidelijk. 62 procent is tevreden over de termijn waarop men antwoord kreeg op het webformulier. De helft van de mensen is tevreden over de duidelijkheid van de informatie/het antwoord dat men kreeg als reactie op het webformulier. Daarentegen is ongeveer vijftien procent van de mensen ontevreden over de genoemde aspecten. Afbeelding 7: Hoe tevreden bent u over...? (n=74)
het gemak waarmee u het webformulier kon vinden
7%
64%
de duidelijkheid van het webformulier
7%
63%
de termijn waarop men antwoord kreeg op uw webformulier
9%
de duidelijkheid van de informatie/het antwoord dat u kreeg op uw webformulier
8%
2.2.5
tevreden
13%
53%
17%
41%
0% zeer tevreden
16%
20%
niet tevreden, niet ontevreden
23% 40%
ontevreden
80%
zeer ontevreden
15%
5% 11% 5%
5% 8%
60%
8%
13% 100%
weet niet/geen mening
Brieven
Vier procent van de inwoners heeft in 2012 een brief gestuurd naar de afdeling Belastingen. In 2008 was dit nog tien procent. Van deze mensen is de helft tevreden over de termijn waarmee men antwoord kreeg op hun brief. Ongeveer veertig procent is tevreden over de duidelijkheid van het antwoord dat men kreeg op hun brief. Daarentegen is ongeveer een derde van de mensen ontevreden over de genoemde aspecten. Afbeelding 8: Hoe tevreden bent u over...? (n=100)
de termijn waarmee u antwoord kreeg op uw brief
10%
de duidelijkheid van het antwoord dat u kreeg op uw brief
11%
39%
27%
0% zeer tevreden
tevreden
11%
20%
niet tevreden, niet ontevreden
14
ontevreden
16%
40%
14%
14%
60% zeer ontevreden
16%
20%
80%
9%
12%
100%
weet niet/geen mening
2.3
Kwaliteit van producten/diensten
Aan mensen die informatie hebben gezocht over of contact hebben gezocht met de afdeling Belastingen zijn vragen voorgelegd over de kwaliteit van producten en diensten van de afdeling. Ruim de helft van de mensen is tevreden over de kwaliteit van de producten en/of diensten die door de afdeling Belastingen geleverd worden, de snelheid waarmee producten/diensten geleverd worden en de duidelijkheid van deze informatie. Ongeveer tien á vijftien procent is ontevreden over deze aspecten. Circa tien procent weet het niet of heeft geen mening. Afbeelding 9: Hoe tevreden bent u over...? (n=327)
de kwaliteit van de producten/diensten
7%
48%
de snelheid waarmee producten/diensten geleverd worden
9%
44%
de duidelijkheid van de informatie
9%
45%
0% zeer tevreden
2.4
tevreden
20%
niet tevreden, niet ontevreden
26%
19%
5%
11%
24%
40%
ontevreden
60%
11%
6%
9%
11%
6% 7%
80%
zeer ontevreden
100%
weet niet/geen mening
De medewerkers
Tien procent van de inwoners heeft in 2012 telefonisch of persoonlijk contact gehad met een medewerker van de afdeling Belastingen. Aan hen zijn een aantal vragen voorgelegd over de medewerkers. Bijna tachtig procent vindt de medewerkers van de afdeling Belastingen vriendelijk. Bijna zeventig procent vindt dat de medewerkers goed luisteren. Twee derde vindt de medewerkers deskundig. Bijna zestig procent vindt dat de medewerkers snel handelen. Ongeveer de helft vindt dat de medewerkers actief meedenken en afspraken nakomen (bijvoorbeeld terugbellen). Daarentegen vindt bijna twintig procent dat de medewerkers niet snel handelen of actief meedenken. Afbeelding 10: Hoe tevreden bent u over...? (n=227)
zijn deskundig
11%
luisteren goed
12%
denken actief mee
11%
handelen snel
12%
komen afspraken na
13%
zijn vriendelijk
15%
57%
22%
46%
10% mee eens
7%
15%
41%
10%
16%
37%
14%
17% 0%
helemaal mee eens
54%
9%
6%
5%
30%
40%
niet mee eens, niet mee oneens
15
50% mee oneens
8%
4% 4%
9%
7%
9%
10%
14% 60%
70%
8%
25%
62% 20%
5%
80%
helemaal mee oneens
90%
3% 100%
weet niet/geen mening
16
3.
Het aanslagbiljet
De Combi-aanslag is een aanslag voor de gemeentelijke belastingen voor onder meer onroerende zaakbelastingen, rioolheffing en afvalstoffenheffing. Bijna negentig procent van de digipanelleden heeft dit jaar het aanslagbiljet Gemeentelijke Heffingen ontvangen. Ruim drie kwart vindt het huidige aanslagbiljet duidelijk. Men vindt vooral dat duidelijk staat aangegeven hoeveel, hoe en wanneer heffingen betaald moeten worden. 3.1
Het aanslagbiljet
De Combi(combinatie)-aanslag is een aanslag voor de gemeentelijke belastingen voor onder meer onroerende zaakbelastingen, rioolheffing en afvalstoffenheffing. Aan de hand van de resultaten van het klanttevredenheidsonderzoek van 2008 heeft de afdeling Belastingen een aantal wijzigingen doorgevoerd. De meest in het oog springende wijzigingen zijn: - de aanpassing van het aanslagbiljet (lay-out, leesbaarheid en toelichtingen) en; - de aanpassing van de toelichtingen op internet (inhoud en hoeveelheid). Er is nu onderzocht hoe de inwoners van ’s-Hertogenbosch de wijzigingen van het aanslagbiljet beoordelen. De leden van het Digipanel kregen zowel het oude als het huidige aanslagbiljet te zien. Hier werden verschillende stellingen over voorgelegd. De resultaten hiervan worden in de volgende paragrafen besproken. 3.2
Het oude aanslagbiljet
Aan de inwoners van ’s-Hertogenbosch zijn een vijftal stellingen voorgelegd over het oude aanslagbiljet (zie bijlage A). Een grote meerderheid van de inwoners vindt het aanslagbiljet op de verschillende aspecten (zeer) duidelijk. Van de inwoners vindt...: • 86 procent het aanslagbiljet overzichtelijk; • 89 procent duidelijk om welk soort belastingen (heffingen) het gaat; • 91 procent duidelijk hoeveel er per heffing betaald moet worden; • 87 procent duidelijk hoe de aanslag betaald moet worden; • 81 procent duidelijk wanneer de aanslag betaald moet worden. Afbeelding 11: Stellingen met betrekking tot het oude aanslagbiljet (n=2596)
het aanslagbiljet is overzichtelijk
17%
het is duidelijk om welk soort belastingen/heffingen het gaat
19%
het is duidelijk hoeveel er per heffing betaald moet worden
22%
het is duidelijk hoe de aanslag betaald moet worden
20%
het is duidelijk wanneer de aanslag betaald moet worden
duidelijk
67%
6% 5%
63%
onduidelijk
17
6%
69%
20%
niet duidelijk, niet onduidelijk
8%
70%
18% 0%
zeer duidelijk
69%
40%
7% 60%
zeer onduidelijk
80%
9% 100%
weet niet/geen mening
3.3
Het huidige aanslagbiljet
De stellingen die zijn voorgelegd over het oude aanslagbiljet zijn ook voorgelegd voor het huidige aanslagbiljet (zie bijlage B). Ook een grote meerderheid van de inwoners vindt het huidige aanslagbiljet op de verschillende aspecten (zeer) duidelijk. Van de inwoners vindt...: • 79 procent het aanslagbiljet overzichtelijk; • 73 procent duidelijk om welk soort belastingen (heffingen) het gaat; • 87 procent duidelijk hoeveel er per heffing betaald moet worden; • 89 procent duidelijk hoe de aanslag betaald moet worden; • 88 procent duidelijk wanneer de aanslag betaald moet worden. Afbeelding 12: Stellingen met betrekking tot het huidige aanslagbiljet (n=2500)
het aanslagbiljet is overzichtelijk
19%
het is duidelijk om welk soort belastingen/heffingen het gaat
60%
17%
12%
56%
13%
het is duidelijk hoeveel er per heffing betaald moet worden
22%
het is duidelijk hoe de aanslag betaald moet worden
23%
66%
het is duidelijk wanneer de aanslag betaald moet worden
24%
64%
0%
zeer duidelijk
3.4
duidelijk
65%
20%
niet duidelijk, niet onduidelijk
onduidelijk
40%
60%
zeer onduidelijk
7%
11%
8%
6%
6% 80%
100%
weet niet/geen mening
Oude versus huidige aanslagbiljet
Alles overziend vindt 49 procent van de inwoners het oude aanslagbiljet duidelijker tegenover 44 procent die het huidige aanslagbiljet duidelijker vinden. Acht procent heeft geen mening. Meer mensen vinden dat op het oude aanslagbiljet duidelijk staat aangegeven om welk soort belastingen (heffingen) het gaat. Ook vinden meer mensen het oude aanslagbiljet overzichtelijk. Van het huidige aanslagbiljet vinden meer mensen duidelijk hoe de aanslag betaald kan worden, en wanneer de aanslag betaald kan worden. Op het oude aanslagbiljet stonden de soorten belastingen/heffingen volledig uitgeschreven; 89 procent vindt duidelijk om welke belastingen/heffingen het gaat op dit aanslagbiljet. Op het huidige aanslagbiljet worden afkortingen voor de verschillende belastingen/heffingen gebruikt; 73 procent vindt het op het huidige aanslagbiljet duidelijk om welke belastingen/heffingen het gaat. Hier kan een verbeterslag gemaakt worden. Het uitschrijven van de verschillende belastingen/heffingen draagt bij aan de duidelijkheid van het aanslagbiljet. Waarschijnlijk vinden hierdoor meer mensen het oude aanslagbiljet overall duidelijker.
18
3.5
Het aanslagbiljet en WOZ-beschikking
In februari 2012 is de Combi-aanslag voor de gemeentelijke belastingen verzonden. 89 procent van de inwoners geeft aan het aanslagbiljet Gemeentelijke Heffingen 2012 te hebben ontvangen. In 2008 was dit 92 procent. Van de mensen die het aanslagbiljet in 2012 hebben ontvangen vindt 78 procent het biljet (en de toelichtingen) duidelijk tot zeer duidelijk. Mensen die op 1 januari 2012 eigenaar of gebruiker zijn van een onroerende zaak (bijvoorbeeld een woning of bedrijfspand), ontvingen in 2012 een WOZ-beschikking. Van de mensen die een aanslagbiljet hebben ontvangen, heeft 71 procent ook een WOZ-beschikking ontvangen. Dit is ongeveer hetzelfde als in 2008. 81 procent vindt duidelijk hoeveel de WOZ-waarde bedraagt. Ook dit is ongeveer hetzelfde als in 2008. Afbeelding 13: In hoeverre vond u het aanslagbiljet Gemeentelijke Heffingen/WOZ-waarde duidelijk? (n=2180/1576)
Aanslagbiljet Gemeentelijke Heffingen
6%
WOZ-waarde
10%
0% zeer duidelijk
duidelijk
72%
14%
71%
10%
20%
30%
niet duidelijk, niet onduidelijk
40% onduidelijk
19
50%
12%
60%
70%
zeer onduidelijk
80%
90%
100%
weet niet/geen mening
20
4.
Bezwaarschriften
Personen die ‘informeel’ bezwaar maken tegen de Combi-aanslag en/of WOZ-beschikking beoordelen de dienstverlening door de afdeling Belastingen beter dan mensen die ‘formeel’ bezwaar indienen. De informele bezwaarmakers geven de afdeling Belastingen het rapportcijfer 7,8, terwijl de formele bezwaarmakers het rapportcijfer 5,6 geven. Personen waarbij het bezwaar is toegekend geven gemiddeld een hoger rapportcijfer. Overall zijn mensen die informeel bezwaar hebben gemaakt vaker tevreden over de procedure van indienen tot afhandelen van het bezwaar dan mensen die formeel bezwaar hebben gemaakt. Bij de formele bezwaren is de tevredenheid over de ontvangstbevestiging toegenomen ten opzichte van 2008. Ten aanzien van de beslissing zijn geen noemenswaardige ontwikkelingen te melden. 4.1
Procedure
Mensen kunnen bezwaar indienen tegen de aanslag van de Combi-aanslag en/of de WOZbeschikking. Een bezwaarschrift moet binnen zes weken na dagtekening van de Combi-aanslag worden ingediend. Dit kan op verschillende manieren. Er wordt in dit onderzoek onderscheid gemaakt tussen het ‘formeel’ en ‘informeel’ indienen van bezwaar. Onder formele bezwaren wordt het schriftelijk/digitaal indienen van een bezwaar verstaan. Bijvoorbeeld door het invullen van een elektronisch formulier bij de digitale belastingbalie, het toesturen van het standaard bezwaarformulier, een zelfgeschreven brief of het sturen van een e-mail naar de afdeling Belastingen. Tegenwoordig is het ook mogelijk om vóór het (formeel) indienen van een bezwaar eerst telefonisch contact op te nemen met de afdeling Belastingen. Dit zijn de informele bezwaren. Hierbij zoeken medewerkers van de afdeling Belastingen op korte termijn uit of er in de Combi-aanslag sprake is van een misverstand of een makkelijk te herstellen fout. Op deze manier worden bezwaarmakers snel geholpen, en weten zij snel of hun bezwaar wordt toegekend of afgewezen. Ze hoeven dan niet de formele procedure te doorlopen. Bezwaarmakers kunnen vervolgens altijd nog formeel bezwaar maken. In het onderzoek wordt onderscheid gemaakt tussen de formele en informele bezwaren. De resultaten worden in de volgende paragrafen behandeld. 4.2
Formele bezwaren
4.2.1
Algemene beoordeling formele bezwaren
Aan personen die formeel bezwaar hebben gemaakt tegen het besluit in de Combi-aanslag en/of WOZ-beschikking is gevraagd welk rapportcijfer zij geven voor het proces van indienen tot en met het afhandelen van het bezwaarschrift. Zij geven hiervoor een gemiddeld rapportcijfer van 5,6. 37 procent van de bezwaarmakers geeft een onvoldoende. Acht procent geeft aan dat zij het niet weten, of hier geen mening over hebben. Van invloed op het gegeven rapportcijfer is het al dan niet toekennen van het bezwaar. Personen waarbij het bezwaar volledig is toegekend geven gemiddeld een 7,3; personen waarbij het bezwaar gedeeltelijk is toekend geven een 6,4 en personen waarbij het bezwaar is afgewezen een 5,2. Als toelichting op het rapportcijfer geven bezwaarmakers aan dat zij ontevreden zijn over de hoogte van de WOZ, de keuze voor verkeerde vergelijkingsobjecten en de lange doorlooptijd betreffende de afhandeling van het bezwaarschrift. Een deel van de bezwaarmakers geeft aan dat er nog geen beslissing is genomen betreffende hun bezwaarschrift. De bezwaarmakers zijn positief over het ontvangen van een bezoek van een taxateur.
21
4.2.2
Het indienen van het bezwaar
Van de mensen die formeel bezwaar hebben gemaakt tegen het besluit in de Combi-aanslag en/of WOZ-beschikking is ongeveer zeventig procent tevreden over de informatie over hoe men een bezwaarschrift kan indienen. Negen procent is hier ontevreden over. Dit is ongeveer hetzelfde als in 2008. Afbeelding 14: Hoe tevreden bent u over de informatie over hoe u een bezwaarschrift kunt indienen? (n=259)
2012
7%
2008
7%
0%
63%
59%
10%
zeer tevreden
17%
20%
tevreden
30%
6%
25%
40%
50%
niet tevreden, niet ontevreden
60%
70%
ontevreden
3% 4%
6%
80%
90%
zeer ontevreden
100%
weet niet/geen mening
86 procent van de (formele) bezwaarmakers geeft aan dat zij een ontvangstbevestiging gehad hebben op hun bezwaarschrift. Ongeveer tachtig procent is tevreden over de termijn waarop men de ontvangstbevestiging ontving, het taalgebruik in de ontvangstbevestiging en de duidelijkheid van de informatie in de ontvangstbevestiging. Ongeveer vijf procent is hier ontevreden over. De tevredenheid over de termijn waarop men de ontvangstbevestiging ontving en over de duidelijkheid van de informatie in de ontvangstbevestiging is ten opzichte van 2008 toegenomen. Afbeelding 15: Hoe tevreden bent u over de termijn waarop u de ontvangstbevestiging ontving? (n=222)
2012
11%
2008
10%
0%
70%
53%
10%
zeer tevreden
9%
20%
tevreden
30%
17%
40%
50%
niet tevreden, niet ontevreden
60%
70%
ontevreden
5%
9%
80%
8%
90%
zeer ontevreden
4%
100%
weet niet/geen mening
Afbeelding 16: Hoe tevreden bent u over de duidelijkheid van de informatie in de ontvangstbevestiging? (n=222)
2012
7%
2008
7%
0% zeer tevreden
71%
12%
45%
10%
20%
tevreden
30%
23%
40%
50%
niet tevreden, niet ontevreden
22
60% ontevreden
11%
70%
80%
zeer ontevreden
5%
9%
90%
3%
5%
100%
weet niet/geen mening
Afbeelding 17: Hoe tevreden bent u over het taalgebruik in de ontvangstbevestiging? (n=222)
2012
8%
0%
10%
zeer tevreden
4.2.3
76%
20%
tevreden
30%
40%
10%
50%
niet tevreden, niet ontevreden
60%
70%
ontevreden
80%
zeer ontevreden
5%
90%
100%
weet niet/geen mening
Het afhandelen van het bezwaar
Bijna twee derde van de (formele) bezwaarmakers geeft aan dat zij inmiddels een beslissing hebben ontvangen op hun bezwaarschrift. Hiervan geeft 35 procent aan dat zij binnen 10 weken een beslissing hebben ontvangen; 36 procent tussen 10 en 20 weken en bij 12 procent duurde het langer dan 20 weken. Bij 18 procent is onbekend hoe lang het heeft geduurd voor het bezwaarschrift was afgehandeld. Gemiddeld duurde het 13 weken voor het bezwaarschrift was afgehandeld. Van de bezwaarmakers die inmiddels een beslissing hebben ontvangen op hun bezwaarschrift is ongeveer de helft (zeer) tevreden over de afhandeltijd van het bezwaarschrift. Zoals te verwachten is, is de tevredenheid over de afhandeltijd groter onder de mensen waarbij het bezwaarschrift snel is afgehandeld. Afbeelding 18: Hoe tevreden bent u over de afhandeltijd van uw bezwaarschrift? (n=165)
2012
10%
2008
39%
6%
0%
47%
10%
zeer tevreden
22%
tevreden
20%
30%
14%
21%
40%
niet tevreden, niet ontevreden
50% ontevreden
60%
14%
15%
70%
zeer ontevreden
80%
9%
90%
100%
weet niet/geen mening
Van de bezwaarmakers die inmiddels een beslissing hebben ontvangen op hun bezwaarschrift geeft veertig procent aan dat hun bezwaarschrift volledig is toegekend; voor 21 procent is het bezwaar gedeeltelijk toegekend en voor 36 procent is het bezwaar afgewezen. Afbeelding 19: Is uw bezwaarschrift over 2012 toegekend of afgewezen? (n=165)
het bezwaarschrift is...
0% 10% volledig toegekend
40%
20%
21%
30% 40% gedeeltelijk toegekend
50%
36%
60% 70% afgewezen
80%
90% weet niet
100%
Bijna de helft van de bezwaarmakers is het eens met de beslissing op hun bezwaarschrift; eveneens bijna de helft van de bezwaarmakers is het juist oneens met de beslissing. Dit is ongeveer hetzelfde als in 2008. Zoals te verwachten, is het aandeel mensen dat ontevreden is over de beslissing groter onder de groep mensen waarvan het bezwaar is afgewezen.
23
Afbeelding 20: In hoeverre bent u het eens met de beslissing over uw bezwaarschrift? (n=165) 2012
25%
2008
21%
9%
26%
0%
10%
helemaal mee eens
20%
mee eens
11%
12%
30%
22%
21%
40%
niet eens, niet oneens
19%
50% mee oneens
60%
27%
70%
helemaal mee oneens
80%
5%
90%
100%
weet niet/geen mening
Drie kwart van de bezwaarmakers vindt dat de beslissing was geschreven in begrijpelijke taal. Bijna de helft vindt dat de beslissing voldoende was gemotiveerd; een derde vindt dat de beslissing niet voldoende was gemotiveerd. Dit is ongeveer hetzelfde als in 2008. Mensen waarbij het bezwaar (gedeeltelijk) is afgewezen vinden vaker dat de beslissing onvoldoende is gemotiveerd. Van de mensen bij wie het bezwaar (volledig) is afgewezen vindt 62 procent dat de beslissing onvoldoende is gemotiveerd. Afbeelding 21: De beslissing was geschreven in begrijpelijke taal (n=165) 2012
16%
2008
59%
11%
0%
13%
59%
10%
helemaal mee eens
20%
mee eens
30%
40%
niet eens, niet oneens
14%
50% mee oneens
60%
70%
helemaal mee oneens
5%
11%
80%
90%
4%
5%
100%
weet niet/geen mening
Afbeelding 22: De beslissing was voldoende gemotiveerd (n=165) 2012
13%
2008
33%
11%
0%
16%
35%
10%
helemaal mee eens
20%
mee eens
30%
18%
18%
40%
niet eens, niet oneens
50% mee oneens
24
16%
12%
60%
70%
helemaal mee oneens
18%
80%
4%
6%
90%
weet niet/geen mening
100%
4.3
Informele bezwaren
4.3.1
Algemene beoordeling informele bezwaren
Aan personen die informeel bezwaar hebben gemaakt tegen het besluit in de Combi-aanslag en/of WOZ-beschikking is gevraagd welk rapportcijfer zij geven voor het proces van indienen tot en met het afhandelen van het bezwaarschrift. Zij geven hiervoor een gemiddeld rapportcijfer van 7,8. Vier procent van de bezwaarmakers geeft een onvoldoende. Vijf procent geeft aan dat zij het niet weten, of hier geen mening over hebben. Als toelichting op het rapportcijfer geven bezwaarmakers aan dat zij (erg) tevreden zijn over de snelle en duidelijke telefonische afhandeling van het bezwaar. Negatieve reacties betreffen de hoogte van de WOZ en de keuze voor verkeerde vergelijkingsobjecten. 4.3.2
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
7,8
Het indienen van het bezwaar
Van de mensen die informeel bezwaar hebben gemaakt is ongeveer negentig procent tevreden over de informatie over hoe men een bezwaarschrift kan indienen en het gemak waarmee men het telefoonnummer kon vinden. Ruim tachtig procent is tevreden over de telefonische bereikbaarheid van de afdeling Belastingen en de duidelijkheid van de informatie die men kreeg van de medewerkers. Bijna drie kwart is tevreden over de tijden waarop de afdeling telefonisch bereikbaar is. Afbeelding 23: Hoe tevreden bent u over...? (n=184)
de informatie over hoe u een bezwaarschrift kunt indienen
22%
het gemak waarmee u het telefoonnummer kon vinden
27%
de telefonische bereikbaarheid van de afdeling Belastingen
tevreden
9%
59%
32% 0%
15%
54%
20%
niet tevreden, niet ontevreden
8%
57%
13%
de duidelijkheid van de informatie die u kreeg van de medewerkers
5%
61%
24%
de tijden waarop de afdeling telefonisch bereikbaar is
zeer tevreden
68%
ontevreden
40%
60%
zeer ontevreden
12%
4% 80%
9%
8% 100%
weet niet/geen mening
Aan de mensen die informeel bezwaar hebben gemaakt is gevraagd hoe tevreden zij zijn over de dienstverlening door de medewerkers van de afdeling Belastingen. Tussen de zeventig en negentig procent van de bezwaarmakers vindt dat de medewerkers van de afdeling Belastingen deskundig zijn, goed luisteren, actief meedenken, snel handelen, de tijd voor hen nemen, afspraken nakomen, begrip tonen voor hun situatie en vriendelijk zijn.
25
Afbeelding 24: De medewerkers van de afdeling Belastingen...? (n=184)
zijn deskundig
20%
57%
luisteren goed
24%
denken actief mee
25%
handelen snel
4.3.3
mee eens
10%
13% 10%
40%
9%
10%
11%
58%
4%
60%
23% 0%
helemaal mee eens
47%
27%
tonen begrip voor uw situatie
5%
48% 20%
30%
40%
niet eens, niet oneens
50%
mee oneens
7%
11%
32%
nemen de tijd voor u
9%
47%
36%
zijn vriendelijk
10%
59%
30%
komen afspraken na
11%
7%
17% 60%
70%
helemaal mee oneens
6%
10%
80%
90%
100%
weet niet/geen mening
Het afhandelen van het bezwaar
Van de bezwaarmakers is 78 procent tevreden over de afhandeling van hun bezwaar; zes procent is hierover ontevreden. 73 procent is het eens met de beslissing op hun bezwaar; hier is acht procent ontevreden over. Volgens negentig procent werd de beslissing geformuleerd in begrijpelijke taal. Twee derde vond dat de beslissing voldoende werd gemotiveerd; vijf procent vond de beslissing onvoldoende gemotiveerd. Afbeelding 25: Hoe tevreden bent u over...? (n=184)
de afhandeling van uw bezwaar
zeer tevreden
tevreden
31%
0% niet tevreden, niet ontevreden
47%
20% 40% 60% ontevreden zeer ontevreden
13%
5%
80% 100% weet niet/geen mening
Afbeelding 26: In hoeverre bent u het eens met...? (n=184)
Ik ben het eens met de beslissing op mijn bezwaar
20%
De beslissing was geformuleerd in begrijpelijke taal
20%
De beslissing was voldoende gemotiveerd
54%
70%
14%
53%
0% helemaal mee eens
mee eens
niet eens, niet oneens
14%
20% mee oneens
26
40%
7%
21%
60%
helemaal mee oneens
8% 4%
80%
4% 7%
100%
weet niet/geen mening
5.
Kwijtscheldingen
Mensen die kwijtschelding hebben aangevraagd geven de afdeling Belastingen een gemiddeld rapportcijfer van 7,5. Van invloed op het gegeven rapportcijfer is het al dan niet toewijzen van de kwijtschelding. Het grootste deel van de mensen die kwijtschelding hebben aangevraagd zijn tevreden over het aanvragen van de kwijtschelding. Ten opzichte van 2008 is men positiever geworden over de informatie hoe men kwijtschelding kan aanvragen, het verkrijgen van het aanvraagformulier en de duidelijkheid van het aanvraagformulier. Het duurt gemiddeld vijf weken voor de aanvraag tot kwijtschelding is afgehandeld. Ook over deze procedure zijn aanvragers tevreden. Circa tachtig procent is tevreden over de afhandeltijd van de aanvraag voor kwijtschelding, en over de beslissing die is genomen. 5.1
Procedure
Mensen met een laag inkomen (rond de bijstandsnorm) en weinig vermogen kunnen kwijtschelding krijgen. De gemeente geeft kwijtschelding voor (on)roerendezaakbelasting, afvalstoffenheffing en rioolheffing. Men krijgt geen kwijtschelding voor honden-, precario- en toeristenbelasting. De afdeling Belastingen gaat zelf na wie eventueel recht heeft op kwijtschelding. Deze mensen ontvangen automatisch kwijtschelding. Zij hoeven de aanslag gemeentelijke belastingen niet of maar gedeeltelijk te betalen en hoeven zelf geen aanvraag voor kwijtschelding in te dienen. Daarnaast is er een groep mensen die zelf kwijtschelding aanvraagt bij de gemeente. Deze laatste groep is benaderd voor dit onderzoek. 5.2
Algemene beoordeling kwijtscheldingen
Aan personen die kwijtschelding hebben aangevraagd is gevraagd welk rapportcijfer zij geven voor het proces van aanvragen tot en met het afhandelen van de kwijtschelding. Zij geven hiervoor een gemiddeld rapportcijfer van 7,5. Twaalf procent van de bezwaarmakers geeft een onvoldoende. Acht procent geeft aan dat zij het niet weten, of hier geen mening over hebben. Van invloed op het gegeven rapportcijfer is het al dan niet toewijzen van de kwijtschelding. Personen aan wie de kwijtschelding volledig is toegewezen geven een gemiddeld rapportcijfer van 8,0. Personen aan wie de kwijtschelding gedeeltelijk is toegewezen of is afgewezen geven een gemiddeld rapportcijfer van 5,9. Als toelichting op het rapportcijfer geven aanvragers van kwijtschelding aan dat zij (erg) tevreden zijn over de snelle en accurate afhandeling. Negatieve reacties betreffen het niet toekennen van de kwijtschelding (omdat men een paar euro teveel verdient), het niet automatisch toekennen van de kwijtschelding en de hoeveelheid werk/moeite die het kost om kwijtschelding aan te vragen. 5.3
Het aanvragen van kwijtschelding
Ruim tachtig procent van de aanvragers van kwijtschelding is tevreden over de informatie hoe men kwijtschelding kan aanvragen en het verkrijgen van het aanvraagformulier. Ongeveer drie kwart van de aanvragers is tevreden over het taalgebruik in het aanvraagformulier, de duidelijk van het aanvraagformulier en de duidelijkheid van de toelichtingen. Een kleine vijf procent van de aanvragers is ontevreden over de genoemde aspecten. Ten opzichte van 2008 is men positiever geworden over de informatie hoe men kwijtschelding kan aanvragen, het verkrijgen van het aanvraagformulier en de duidelijkheid van het aanvraagformulier.
27
Afbeelding 27: Hoe tevreden bent u over de informatie hoe u kwijtschelding kunt aanvragen? (n=285)
2012
22%
2008
61%
16%
0%
41%
10%
zeer tevreden
9%
20%
tevreden
30%
20%
40%
50%
niet tevreden, niet ontevreden
60% ontevreden
5%
12%
70%
12%
80%
zeer ontevreden
3%
90%
100%
weet niet/geen mening
Afbeelding 28: Hoe tevreden bent u over het verkrijgen van het aanvraagformulier? (n=285)
2012
22%
2008
62%
15%
0%
46%
10%
zeer tevreden
7%
20%
tevreden
30%
19%
40%
50%
niet tevreden, niet ontevreden
60% ontevreden
70%
4%
15%
80%
zeer ontevreden
6%
90%
100%
weet niet/geen mening
Afbeelding 29: Hoe tevreden bent u over het taalgebruik in het aanvraagformulier? (n=285)
2012
15%
60%
0% 10% 20% zeer tevreden tevreden
12%
30% 40% 50% 60% niet tevreden, niet ontevreden ontevreden
70% 80% zeer ontevreden
3%
8%
90% 100% weet niet/geen mening
Afbeelding 30: Hoe tevreden bent u over de duidelijkheid van het aanvraagformulier? (n=285)
2012
16%
2008
57%
12%
0%
14%
40%
10%
zeer tevreden
20%
tevreden
30%
27%
40%
50%
niet tevreden, niet ontevreden
60% ontevreden
5%
6%
70%
15%
80%
zeer ontevreden
7%
90%
100%
weet niet/geen mening
Afbeelding 31: Hoe tevreden bent u over de duidelijkheid van de toelichting? (n=285)
2012
16%
2008
55%
8%
0% zeer tevreden
15%
51%
10%
20%
tevreden
30%
24%
40%
50%
niet tevreden, niet ontevreden
28
60% ontevreden
70%
4%
6%
80%
zeer ontevreden
8%
12%
90%
100%
weet niet/geen mening
Van de personen die kwijtschelding hebben aangevraagd, geeft 92 procent aan hiervan een ontvangstbevestiging te hebben gehad. 86 procent is tevreden over de termijn waarop men de ontvangstbevestiging ontving. Ongeveer tachtig procent is tevreden over het taalgebruik in de ontvangstbevestiging en de duidelijkheid van de informatie in de ontvangstbevestiging. Drie procent is ontevreden over deze aspecten. Afbeelding 32: Hoe tevreden bent u over...? (n=261)
de termijn waarop u de ontvangstbevestiging ontving
23%
het taalgebruik in de ontvangstbevestiging
19%
de duidelijkheid van de informatie in de ontvangstbevestiging
20%
0% zeer tevreden
5.4
tevreden
64%
7%
60%
10%
61%
20%
niet tevreden, niet ontevreden
40%
ontevreden
10%
60%
80%
zeer ontevreden
7%
5%
100%
weet niet/geen mening
Het afhandelen van de kwijtschelding
Negentig procent heeft inmiddels een beslissing op de aanvraag voor kwijtschelding ontvangen. Hiervan geeft 43 procent aan dat zij binnen 5 weken een beslissing hebben ontvangen; 29 procent tussen 6 en 10 weken en bij 3 procent duurde het langer dan 10 weken. Bij 25 procent is onbekend hoe lang het heeft geduurd voor de kwijtschelding was afgehandeld. Gemiddeld duurde het 5 weken voor de kwijtschelding was afgehandeld. Van de personen die inmiddels een beslissing hebben ontvangen op hun aanvraag voor kwijtschelding is ongeveer tachtig procent (zeer) tevreden over de afhandeltijd van de kwijtschelding; acht procent is hier ontevreden over. Afbeelding 33: Hoe tevreden bent u over de afhandeltijd van uw aanvraag voor kwijtschelding? (n=256)
2012
27%
0% 10% 20% zeer tevreden tevreden
52%
9%
30% 40% 50% 60% niet tevreden, niet ontevreden ontevreden
70% 80% zeer ontevreden
5% 4% 4%
90% 100% weet niet/geen mening
Van de personen die inmiddels een beslissing hebben ontvangen op hun aanvraag voor kwijtschelding geeft 75 procent aan dat hun aanvraag volledig is toegewezen; 4 procent geeft aan dat de aanvraag gedeeltelijk is toegewezen en 16 procent geeft aan dat de aanvraag is afgewezen. Afbeelding 34: Is uw aanvraag voor kwijtschelding over 2012 toegekend of afgewezen? (n=256)
de aanvraag voor kwijtschelding over 2012 is...
volledig toegewezen
75%
0% 20% gedeeltelijk toegewezen
29
40%
4%
60% afgewezen
16%
80% weet niet
5%
100%
Bijna tachtig procent van de aanvragers is het eens met de beslissing op de aanvraag voor kwijtschelding; tien procent van de aanvragers is het juist oneens met de beslissing. Zoals te verwachten is de tevredenheid over de beslissing lager onder de mensen waarvan het verzoek om kwijtschelding is afgewezen. Afbeelding 35: In hoeverre bent u het eens met de beslissing over uw aanvraag voor kwijtschelding? (n=257)
2012
58%
0% 10% helemaal mee eens
20% mee eens
20%
30% 40% niet eens, niet oneens
8%
50% 60% 70% 80% mee oneens helemaal mee oneens
3%
7%
4%
90% 100% weet niet/geen mening
Aan de personen waarvan de kwijtschelding gedeeltelijk is toegewezen of afgewezen zijn vragen voorgelegd over de uitleg van de beslissing. Bijna een kwart van de mensen vindt dat de redenen van (gedeeltelijke) afwijzing voldoende zijn gemotiveerd en dat de berekening duidelijk is; ruim dertig procent vindt dit niet duidelijk. Wel vindt een meerderheid dat de beslissing is geschreven in begrijpelijke taal; 15 procent is het hier niet mee eens. Afbeelding 36: In hoeverre bent u het eens met ...? (n=52) de redenen van (gedeeltelijke) afwijzing waren voldoende 4% gemotiveerd de berekening was duidelijk
de beslissing was geschreven in begrijpelijke taal
19%
21%
mee eens
23%
10%
niet eens, niet oneens
20% mee oneens
30
17%
15%
44%
0% helemaal mee eens
29%
15%
12% 40%
15%
8%
60%
helemaal mee oneens
15%
23%
8% 80%
19% 100%
weet niet/geen mening
6.
Invorderingsprocessen
Personen die een herinnering, aanmaning of dwangbevel hebben ontvangen, geven de afdeling Belastingen een gemiddeld rapportcijfer van 6,3. Van invloed op het gegeven rapportcijfer is de ‘ernst’ van het invorderingsproces; mensen die alleen een herinnering hebben ontvangen geven een hoger rapportcijfer dan mensen die een dwangbevel hebben gehad. 6.1
Procedure
De afdeling Belastingen verstuurt het aanslagbiljet in februari. Mensen die het aanslagbiljet niet betalen, ontvangen begin juni een herinnering. Wordt deze niet betaald, dan wordt eind juni een aanmaning verstuurd. Als deze ook niet wordt betaald, dan volgt begin augustus een dwangbevel. 6.2
Algemene beoordeling invorderingsprocessen
Aan personen die een herinnering, aanmaning en/of dwangbevel hebben ontvangen is gevraagd welk rapportcijfer zij geven voor de dienstverlening van de afdeling Belastingen naar aanleiding van de ontvangen herinnering, aanmaning of dwangbevel. Zij geven hiervoor een gemiddeld rapportcijfer van 6,3. Twintig procent van de bezwaarmakers geeft een onvoldoende. 19 procent geeft aan dat zij het niet weten, of hier geen mening over hebben. Van invloed op het gegeven rapportcijfer is de ‘ernst’ van het invorderingsproces. Personen die alleen een herinnering hebben ontvangen geven een gemiddeld rapportcijfer van 7,0. Personen die een herinnering én een aanmaning hebben ontvangen geven een gemiddeld rapportcijfer van 6,3. Personen die zowel een herinnering, aanmaning als dwangbevel hebben ontvangen geven het rapportcijfer 6,0. Als toelichting op het rapportcijfer geven mensen aan dat zij prettig zijn geholpen door de afdeling Belastingen. Negatieve reacties betreffen slechte postbezorging (acceptgiro/herinnering/aanmaning niet ontvangen), het ontbreken van de acceptgiro, het ontbreken van de mogelijkheid om maandelijks te betalen en medewerkers die weinig begrip tonen voor de persoonlijke situatie van de belastingbetaler. 6.3
De herinnering
Ruim drie kwart van de mensen geeft aan dat zij een herinnering hebben ontvangen in 2012. Ongeveer zestig procent is tevreden over het taalgebruik in de brief en de duidelijkheid van de informatie in de brief. Een kleine tien procent is hier ontevreden over. Afbeelding 37: Hoe tevreden bent u over ...? (n=128)
het taalgebruik in de brief 4%
59%
de duidelijkheid van de informatie in de brief 5%
52%
0% zeer tevreden
tevreden
22%
20%
niet tevreden, niet ontevreden
31
ontevreden
23%
40%
60% zeer ontevreden
5%
8%
6% 4% 11%
80%
100%
weet niet/geen mening
6.4
De aanmaning
Bijna twee derde van de mensen geeft aan dat zij een aanmaning hebben ontvangen. 55 procent is tevreden over het taalgebruik in de brief; 13 procent is hier ontevreden over. 47 procent vindt de informatie in de brief duidelijk; 17 procent is het hier niet mee eens. Afbeelding 38: Hoe tevreden bent u over ...? (n=104)
het taalgebruik in de brief
52%
de duidelijkheid van de informatie in de brief 5%
42%
0% zeer tevreden
6.5
tevreden
25%
20%
niet tevreden, niet ontevreden
9% 4% 8%
24%
40%
ontevreden
13%
60% zeer ontevreden
5%
12%
80%
100%
weet niet/geen mening
Het dwangbevel
Bijna veertig procent van de mensen geeft aan dat zij een dwangbevel hebben ontvangen. In 2012 is 48 procent tevreden over het taalgebruik in de brief, 45 procent vindt de informatie in de brief duidelijk en 37 procent vindt de informatie in de toelichting duidelijk. Ongeveer een kwart van de mensen is ontevreden over de genoemde aspecten. Afbeelding 39: Hoe tevreden bent u over ...? (n=65)
het taalgebruik in de brief 5%
43%
de duidelijkheid van de informatie in de brief 5%
de duidelijkheid van de informatie in de toelichting
40%
5%
6.6
tevreden
22%
32%
0% zeer tevreden
28%
20%
niet tevreden, niet ontevreden
ontevreden
28%
40%
11%
60% zeer ontevreden
8%
17%
12%
11%
12%
80%
9%
11%
100%
weet niet/geen mening
Contact met de afdeling Belastingen
Als men vragen heeft over de ontvangen herinnering, aanmaning en/of dwangbevel, kan men contact opnemen met de afdeling Belastingen. In deze paragraaf wordt per kanaal de tevredenheid over het betreffende kanaal besproken. 6.6.1
Telefoon
37 procent van de mensen heeft telefonisch contact gehad met de afdeling Belastingen. 85 procent van deze mensen is tevreden over het gemak waarmee men het telefoonnummer kon vinden. Bijna drie kwart is tevreden over de telefonische bereikbaarheid van de afdeling. Ongeveer twee derde is tevreden over de tijden waarop de afdeling telefonisch bereikbaar is en de tijd die voor hen werd genomen tijdens het telefoongesprek; 16 procent is hier ontevreden over. Ruim zestig procent is tevreden over de duidelijkheid van de informatie die men kreeg van de medewerkers; bijna een kwart is hier echter ontevreden over. 56 procent van de mensen vindt dat de medewerker begrip toonde voor de situatie, terwijl 35 procent het hier niet mee eens is.
32
Afbeelding 40: Hoe tevreden bent u over ...? (n=62) het gemak waarmee u het telefoonnummer kon vinden
15%
de telefonische bereikbaarheid van de afdeling
71%
10%
de tijden waarop de afdeling telefonisch bereikbaar is
65%
6% 11%
de tijd die voor u werd genomen
10%
het tonen van begrip voor uw situatie
11%
13%
11%
45%
niet tevreden, niet ontevreden
13%
11%
58%
20%
13%
16%
52%
0%
tevreden
10%
58%
de duidelijkheid van de informatie die u kreeg van de medewerkers
zeer tevreden
11%
8% 40%
ontevreden
11%
5%
13%
11%
5%
23%
60%
80%
zeer ontevreden
100%
weet niet/geen mening
Bijna zeventig procent van de mensen vindt de medewerkers van de afdeling Belastingen vriendelijk. Twee derde vindt dat de medewerkers van de afdeling Belastingen goed luisteren. Iets minder dan de helft vindt dat de medewerkers deskundig zijn, snel handelen en actief meedenken; echter een derde van de mensen vindt juist niet dat de medewerkers actief meedenken. 37 procent geeft aan dat de medewerkers van de Belastingen afspraken nakomen. Een relatief groot deel van de respondenten heeft geen oordeel over de medewerkers van de afdeling Belastingen (variërend van 8 tot 34 procent). Afbeelding 41: De medewerkers van de afdeling Belastingen:... (n=62) zijn deskundig
6%
luisteren goed
11%
denken actief mee
6.6.2
31%
10%
mee eens
3%
30%
40%
niet mee eens, niet mee oneens
11%
8%
16% 34%
10%
mee oneens
11% 11%
10%
15%
50%
19%
13%
53% 20%
3%
5%
19% 18%
11%
16% 0%
11%
37%
6%
zijn vriendelijk
10% 6%
35%
11%
komen afspraken na
19% 55%
10%
handelen snel
helemaal mee eens
42%
60%
70%
8% 80%
helemaal mee oneens
5% 90%
8% 100%
weet niet/geen mening
E-mail
Acht procent van de mensen heeft naar aanleiding van de herinnering, aanmaning en/of dwangbevel een e-mail gestuurd naar de afdeling Belastingen. Ongeveer drie kwart is tevreden over het gemak waarmee men het e-mail adres kon vinden. Ongeveer twee derde is tevreden over de termijn waarop men antwoord kreeg op de e-mail en over het antwoord op de e-mail. Ongeveer de helft van de mensen is tevreden over de duidelijkheid van het antwoord.
33
6.6.3
Brieven
Elf procent van de mensen heeft naar aanleiding van de herinnering, aanmaning en/of dwangbevel een brief gestuurd naar de afdeling Belastingen. Ongeveer twee derde is tevreden over de termijn waarmee men antwoord kreeg op de brief en over de duidelijkheid van het antwoord op de brief.
34
Bijlage A:
Het oude aanslagbiljet
35
Bijlage B:
Het huidige aanslagbiljet
36
37