Statenmededeling
Onderwerp
Datum
Militair erfgoed Tweede Wereldoorlog en Oorlogsmuseum Overloon
24 februari 2015 Documentnummer
GS: 3780360 PS: 3785377
Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant, Kennisnemen van Informatie over voortgang proces Oorlogsmuseum Overloon en erfgoed van de Tweede Wereldoorlog Aanleiding Op 14 november 2014 is de motie M4 ‘Oorlogsmuseum Overloon verdient onze steun’ aangenomen, waarin het College van Gedeputeerde Staten wordt verzocht om: in gesprek te gaan met museum Overloon en andere mogelijke stakeholders en te onderzoeken hoe de provincie de ambities van het museum zou kunnen versterken en versnellen. Daarbij ook aandacht te besteden aan het versterken van de Liberation Route in Brabant mede door middel van het verstevigen van de strategische alliantie met de andere grote Brabantse instellingen (zoals het Nationaal Monument Kamp Vught, het Generaal Maczek Museum in Breda en Bevrijdende Vleugels in Best); Om zo spoedig mogelijk een uitgewerkt voorstel hiertoe aan Provinciale Staten ter besluitvorming voor te leggen. Met deze statenmededeling wordt u geïnformeerd over de uitvoering van de motie.
1/5
Datum
24 februari 2015 Documentnummer
Bevoegdheid Ons College heeft in 2012 het Uitvoeringsprogramma Erfgoed 2012-2015 vastgesteld. In het uitvoeringsprogramma is de ondersteuning van één of meerdere brede allianties rond het thema militair erfgoed als actie benoemd.
GS: 3780360 PS: 3785377
We zetten met het uitvoeringsprogramma in op een integrale aanpak, waarbij militair erfgoed met in- en externe partijen in samenhang wordt ontwikkeld en wordt verbonden met leefbaarheid, vestigingsklimaat, ruimtelijke kwaliteit, ecologie, en vrijetijdseconomie. Kernboodschap
1. Ter versterking van het erfgoed van de Tweede Wereldoorlog, de Liberation Route in Brabant en het verstevigen van de strategische alliantie van grote Brabantse instellingen (zoals het Nationaal Monument Kamp Vught, het Generaal Maczek Museum in Breda en Bevrijdende Vleugels in Best) zijn acties in gang gezet. Om de samenhang en structuur in de grote diversiteit aan stakeholders van WOII instellingen te versterken, is aan VisitBrabant gevraagd het initiatief te nemen om een collectief op te richten met ten minste het Generaal Maczek Museum Breda, Museum Bevrijdende Vleugels Best, Nationaal Monument Kamp Vught, het Oorlogsmuseum Overloon en de Stichting Liberation Route Europe. Doel is het versterken van de propositie van WOII erfgoed waardoor een interessant aanbod ontstaat, bezoekersaantallen stijgen, bestedingen toenemen en de Brabantse economie én identiteit versterkt wordt. VisitBrabant heeft kwartiermaker Erna van de Ven aangesteld voor een eerste verkenning. Dit leidt in juni 2015 tot: Oplevering van de Brabantse WOII verhaallijnen en positionering in een (inter-)nationaal spectrum van WOII thema’s (o.a. de Liberation Route Europe); Vorming van een Brabants WOII collectief dat zich door formele samenwerking committeert aan de opgestelde ambities en Brabantse WOII verhaallijnen; een programma/financieringsplan;
2/5
Datum
24 februari 2015
Het vervolg hierop betreft de verdere invulling van de samenwerking, zowel qua vorm (juridisch, organisatorisch) als inhoud (meerjarenprogramma).
Documentnummer
GS: 3780360 PS: 3785377
2. Ter ondersteuning van het Oorlogsmuseum Overloon en het onderzoeken van manieren om de ambities van het museum te versterken en versnellen zijn acties in gang gezet Gedeputeerde Van Haaften heeft gesproken met een afvaardiging van het college van B&W van de gemeente Boxmeer en met het bestuur en directie van het museum. Daarnaast heeft zij gesproken met collega gedeputeerden van de provincies Gelderland en Limburg. Ambtelijk zijn gesprekken gevoerd met het Vfonds, de stichting Liberation Route Europe en met het Oorlogsmuseum Overloon. Deze gesprekken waren gericht op het borgen van de continuïteit van het Oorlogsmuseum Overloon en het benadrukken van de positie van Brabant in de Liberation Route Europe.
3. Voor het uitwerken van de strategische alliantie van Brabantse WOII instellingen en het realiseren van de ambities van Oorlogsmuseum Overloon, zijn middelen beschikbaar gesteld. In Burap 2014-I (PS 4 juli) is reeds €1 mln. beschikbaar gesteld voor 2014 en 2015 t.b.v. het versterken van het WO2-erfgoed in Brabant, door de organisatiegraad in de sector van WOII erfgoedinstellingen te intensiveren, de Liberation Route door te ontwikkelen en Oorlogsmuseum Overloon als icoon hiervan beter te positioneren. Consequenties
1. Subsidieverlening aan VisitBrabant voor het verstevigen van de strategische alliantie van grote Brabantse instellingen (zoals het Nationaal Monument Kamp Vught, het Generaal Maczek Museum in Breda en Bevrijdende Vleugels in Best) GS hebben op 13 januari 2015 de begrotingssubsidie 2015 VisitBrabant vastgesteld. Voor de eerste verkenning door de kwartiermaker is hierin €121.000 beschikbaar gesteld. Voor het vervolg op de verkenning is €179.000 beschikbaar. Deze middelen komen uit de €1 mln. die beschikbaar is gesteld in Burap 2014-I.
2. Subsidieverlening aan Oorlogsmuseum Overloon voor uitvoering van fase 1 van het Masterplan ‘Oorlog hoort in het museum’
3/5
Datum
24 februari 2015
Het Oorlogsmuseum Overloon is het oudste en grootste oorlogsmuseum van Nederland en heeft vanwege zijn historische, culturele en museale aantrekkingskracht een grote meerwaarde voor Noord-Brabant. De collectie van het Museum maakt tastbaar zichtbaar wat de oorlog heeft ingehouden. Dit is belangrijk om door te geven aan toekomstige generaties.
Documentnummer
GS: 3780360 PS: 3785377
Het Oorlogsmuseum Overloon is, vanwege de historische plek die het inneemt in De Liberation Route Europe, de slagvelden van ‘Operation Market Garden’, de relatie met de nabijgelegen Duitse militaire begraafplaats Ysselsteyn in Limburg en de gunstige ligging ten opzichte van Duitsland, de geijkte plek om dit historisch erfgoed voor het nageslacht te behouden en te ontwikkelen. Oorlogsmuseum Overloon wil een inhaalslag maken, met de ambitie om zich te ontwikkelen tot hét Nationaal Oorlogsmuseum. In het Masterplan ‘Oorlog hoort in het museum’ heeft het museum deze ambitie vertaald en wordt voorgesteld om het huidige museum te transformeren tot een historisch verantwoorde, betekenis- en belevenisvolle dagattractie waarbij participatie met bezoekers, erfgoedpartners en andere instellingen uitgangspunt is. De realisatie van dit masterplan vraagt om een totale investering van €5 mln. Het masterplan zal in 5 fasen worden ontwikkeld. Het Oorlogsmuseum heeft een subsidieaanvraag ingediend voor fase 1. In fase 1 zal het oude documentatiecentrum met de basispresentatie worden vervangen voor een moderne presentatie over het leven in de jaren ’40-’45 in Nederland. Deze presentatie zal worden ondergebracht in de relatief jonge hal, waar o.a. ook de presentatie ‘ De Slag om Overloon’ is gesitueerd. Het NIOD (Nederlands Instituut voor Oorlogs-, holocaust- en genocidestudies) ontwikkelt het inhoudelijke tentoonstellingsconcept. Ten behoeve van de uitvoering van fase 1 verlenen GS een subsidie van €700.000 gericht op: De inrichting van 5 thematische tentoonstellingszalen over het leven in Nederland in ’40-’45; De inrichting van een educatieplein gericht op educatieve programmering vanuit meerdere perspectieven. Deze middelen komen uit de €1 mln. die beschikbaar is gesteld in Burap 2014I.
3. Kans op beleidswijzigingen Onze inspanningen vanuit het huidige beleid, in het bijzonder de strategische alliantie rond het erfgoed van de Tweede Wereldoorlog en Liberation Route Europe, kunnen leiden tot voorstellen om in de nieuwe bestuursperiode het beleid aan te scherpen of te wijzigen.
4/5
Europese en internationale zaken De Liberation Route Europe is een internationaal programma. Nederland is voorloper van de Liberation Route Europe. VisitBrabant is via de directeur vertegenwoordigd in het bestuur van Stichting Liberation Route Europe.
Datum
24 februari 2015 Documentnummer
GS: 3780360 PS: 3785377
Communicatie In het kader van erfgoed van de Tweede Wereldoorlog wordt met een groot aantal in- en externe partners gecommuniceerd, waaronder: Provincies Gelderland, Limburg en Zeeland; Oorlogsmuseum Overloon, NM Kamp Vught, Generaal Maczek Museum Breda en Museum Bevrijdende Vleugels Best; VisitBrabant en Erfgoed Brabant; Stichting Liberation Route Europe; Vfonds; NHTV; Vervolg Over de uitwerking van de strategische alliantie Tweede Wereldoorlog en de voortgang van en uitvoering van het masterplan van Oorlogsmuseum Overloon worden uw Staten te zijner tijd geïnformeerd. Bijlagen Geen
Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant, de voorzitter
de secretaris
prof. dr. W.B.H.J. van de Donk
mw. ir. A.M. Burger
Auteur: J.A. Findhammer,
[email protected], (073) 681 25 94 Cluster Cultuur en Samenleving/Afdeling Cultuur
5/5