KANTOREN IN GELDERLAND
Analyse van oppervlak kantorenvoorraad in relatie tot werkgelegenheid en bedrijvigheid
Kantoren meer dan 500m2
-1-
Deze notitie is gebaseerd op gegevens uit de PWE 2010 (Provinciale Werkgelegenheids Enquête) en het Kantorenbestand van Bak. De notitie zal worden opgenomen in de PWE-rapportage 2011.
2010 Freerk Viersen Bureau Economisch Onderzoek MERO Provincie Gelderland Postbus 9090 6800 GX Arnhem 026-3599171
[email protected]
-2-
Bedrijven en werkgelegenheid in kantoren
Inleiding Via gegevens van Bak 1 is inzicht verkregen in de kantoorlokaties van 500m2 en meer in Gelderland, situatie 31-12-2010. Van deze kantoorlokaties zijn naast de oppervlaktegegevens de adresgegevens bekend waardoor het mogelijk was de adressen te voorzien van x,y- coördinaten en de gegevens ook gemachted konden worden met de gegevens van het vestigingenbestand van de PWE alsmede de bedrijventerreinen-database IBIS. De database van Bak bevat geen bedrijfsgegevens. Het kan voorkomen dat er meerdere bedrijven voorkomen op een adres, het is dan niet op voorhand duidelijk op welk bedrijf de oppervlaktegegevens betrekking hebben. Daarnaast is geconstateerd dat het bestand van een aantal adressen bevat waar bedrijven gehuisvest zijn waarvan betwist kan worden of er wel daadwerkelijk sprake is van een kantorenactiviteit maar dat er sprake is van een kantoor bij een productie unit. Er heeft een globale opschoning voor deze problemen plaatsgevonden. Opperv lak Het bestand van Bak bevat de gegevens van ca. 1.500 grotere kantoorlokaties, goed voor totaal bijna 4 mln. m2 aan kantooroppervlak.
Opperv lak kantoren 2010 W GR Achter hoek
Oppervlak in m2
Aandeel
Aandeel
Kantoren
W erkgelegenheid
191.900
4,9%
14,3%
1.829.690
46,5%
35,1%
De Vallei Noord Veluwe
618.895 131.800
15,7% 3,3%
12,9% 8,9%
Rivierenl and
315.605
8,0%
12,0%
Stedendriehoek
847.835
21,5%
16,8%
3.935.725
100,0%
100,0%
Arnhem-Nijmegen
Arnhem
1.083.385
27,5%
10,4%
Nijmegen Apeldoorn
471.490 740.660
12,0% 18,8%
10,2% 9,7%
Ede
243.590
6,2%
5,6%
Wageni ngen
172.625
4,4%
1,8%
Bron: Bak 2010, bewerking Bureau Economisch Onderzoek
Het overgrote deel van de kantoren is te vinden in de Stadsregio. Daarbinnen neemt Arnhem een prominente positie in, bijna 28% van het totale Gelderse kantorenoppervlak is hier gesitueerd. Ook als gekeken wordt naar het aandeel van de werkgelegenheid dat Stadsregio inneemt (35%) dan is het aandeel kantoren hoog te noemen. Ook de Stedendriehoek en de Vallei kennen een relatief hoog aandeel in de kantorenvoorraad. De Achterhoek en Rivierenland herbergen relatief weinig kantoren. De vijf opgenomen steden nemen tezamen bijna 70% van het kantorenoppervlak voor hun rekening.
1
) Bak Property Research & Consultancy, Onder een kantoor wordt v erstaan een ruimtelijk zelf standige eenheid die grotendeels in gebruik is of te gebruiken is v oor bureaugebonden werkzaamheden of ondersteunende activ iteiten. De definitie v an het begrip kantoor als een ruimtelijk zelfstandige eenheid betekent dat kantoren in f abrieken, bedrijfsgebouwen, ziekenhuizen en univ ersiteiten buiten de statistiek worden gelaten
-3-
-4-
Het totaal oppervlak aan kantoren is de afgelopen jaren 2) behoorlijk toegenomen, gemiddeld genomen 2%. Ter vergelijking; de gemiddelde groei van de werkgelegenheid in dezelfde periode bedroeg 0,7%. De regio met het grootste oppervlak aan kantoren (Stadsregio) kende de laagste toename (1,3%). Binnen de Stadsregio groeide Arnhem relatief snel en bleef de toename in Nijmegen beperkt. Voor beide steden geldt echter dat de groei onder het gemiddelde Gelderse cijfer ligt. De toename van het kantorenoppervlak was in Apeldoorn relatief groot (jaarlijks bijna 18.000 m2).
Opperv lak kantoren en ontw ikkeling 2001-2010 2001
Achter hoek
2010
Gemiddeld e jaarlijkse toename in% absoluut
158.650
191.900
2,1%
3.694
1.623.970 495.080
1.829.690 618.895
1,3% 2,5%
22.858 13.757
Noord Veluwe
102.245
131.800
2,9%
3.284
Rivierenl and
252.810
315.605
2,5%
6.977
Stedendriehoek
666.310
847.835
2,7%
20.169
3.299.065
3.935.725
2,0%
70.740
Apeldoorn Arnhem
579.850 945.895
740.660 1.083.385
2,8% 1,5%
17.868 15.277
Ede
199.165
243.590
2,3%
4.936
Nijmegen
436.485
471.490
0,9%
3.889
Wageni ngen
136.520
172.625
2,6%
4.012
Arnhem-Nijmegen De Vallei
Gelderland
Bron: Bak 2010, bewerking Bureau Economisch Onderzoek
Leegstand In deze rapportage wordt gebruik gemaakt van de aanbodgegevens uit het bestand van Bak. In aansluiting op wat in de literatuur en in de praktijk gebruikelijk is, worden deze gegevens tevens gebruikt om de leegstand mee aan te geven. Dus ook al is een te huur of te koop staande kantoorruimte niet leeg omdat de lopende contractperiode nog niet geheel ten einde is, of omdat de ruimte in de overbruggingsperiode tijdelijk is verhuurd als bijvoorbeeld expositieruimte, dan wordt het oppervlak toch meegeteld bij de leegstand. Met andere woorden het totale aanbod volgens de definitie van Bak wordt opgevat als leegstand. De begrippen leegstand en aanbod zijn hier dus identiek. In 2010 stond ongeveer 13% van de Gelderse kantoren leeg, een totaal oppervlak van ruim een half miljoen m2. De leegstand in de Stadsregio en de Stedendriehoek was het hoogst met resp. 14% en 14,3%. Van de grote steden kenden Apeldoorn en Arnhem de hoogste leegstand. De situatie in Nijmegen was met 10,8% relatief gunstig. Opvallend laag is de leegstand in Wageningen.
2
) De voorraad kantoren uit het verleden is berekend via het bouwjaar. Dat gegeven is niet in alle gevallen bekend. Daardoor kan de toename van de kantorenvoorraad ondeschat zijn. De fluctuaties per jaar in de toename van de kantorenvoorraad zijn groot. Daarom is hier gekozen de gemiddelde jaarlijkse ontwikkeling over de periode 2001-2010 te volgen.
-5-
Leegstand kantoren 2010
Achter hoek Arnhem-Nijmegen
Totale
Leegstand
Leegstands
oppervlak
in m2
percentag e
191.900
22720
11,8%
1.829.690
255405
14,0%
De Vallei
618.895
68125
11,0%
Noord Veluwe
131.800
8605
6,5%
Rivierenl and Stedendriehoek
315.605 847.835
28780 121635
9,1% 14,3%
3.935.725
505270
12,8%
Gelderland Apeldoorn
740.660
114985
15,5%
1.083.385
174715
16,1%
Ede
243.590
32280
13,3%
Nijmegen Wageni ngen
471.490 172.625
51055 3.665
10,8% 2,1%
Arnhem
Bron: Bak 2010, bewerking Bureau Economisch Onderzoek
De afgelopen 10 jaar is de leegstand gestaag toegenomen. In de periode 2005-2008 was er in de Stadsregio, Stedendriehoek, Achterhoek en Vallei sprake van een lichte afname van de leegstand maar na 2008 is de leegstand overal weer fors toegenomen. Leegstand lijkt daarmee al langer een probleem te zijn en is niet alleen toe te schrijven aan de economische crisis.
Ontw ikkeling leegstand 2001-2010 WGR-regio’s 16,0% 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% 2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Achterhoek
Arnhem-Nijmegen
De Vallei
Noord Veluwe
Rivierenland
Stedendriehoek
Bron: Bak 2010, bewerking Bureau Economisch Onderzoek
-6-
Bij de gemeenten valt het blijvend lage leegstandpercentage in Wageningen op. De toename van de leegstand in Arnhem was het sterkst, een ontwikkeling van bijna 5% in 2001 tot 16% in 2010. Ook de ontwikkeling in Apeldoorn is niet erg gunstig geweest.
Ontw ikkeling leegstand 2001-2010 5 belangrij kste kantorengemeenten 18,0% 16,0% 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% 2001
2002
Apeldoorn
2003
2004
Arnhem
2005 Ede
2006
2007
Nijmegen
2008
2009
2010
Wageningen
Bron: Bak 2010, bewerking Bureau Economisch Onderzoek
Werkgelegenheid en bedrijven Het bestand van Bak bevat ca. 1.500 adressen. Bij de koppeling aan het PWE bedrijvenbestand is hiervan een aantal afgevallen omdat er op het betrokken adres naast kantoren ook andere panden staan. Omdat er dan toch sprake kan zijn van één bedrijf (en er dan dus niet op voorhand duidelijkheid is wat het aantal werkzame personen in het kantoor is) is besloten deze lokaties uit de analyse te halen. Het gaat dan in totaal om 43 adressen, goed voor een kantooroppervlak van ca. 160.000 m2. Op het totaal oppervlak van 3,9 mln. m2 is dat betrekkelijk weinig (5%); het grootste deel van het kantorenoppervlak is dus meegenomen in de analyse Op de resterende 1.450 adressen zijn ongeveer 2.500 bedrijven getraceerd. Dat is slechts 1,7% van de bedrijvenpopulatie. In termen van werkgelegenheid is het aandeel echter veel hoger; ruim 12% van alle banen is in kantorengebouw en van 500m2 of meer te vinden. In totaal zijn 117.600 banen in kantoren te vinden. De gemiddelde bedrijfsgrootte ligt met bijna 50 banen per bedrijf aanzienlijk boven het Gelderse gemiddelde van ongeveer 10 banen per bedrijf.
-7-
Bedrijven en banen 2010 in kantoren en elders Kantoren SBI-sectie
Aandeel Kantoren
Elders
Bedrijven
Banen
Bedrijven
Banen
Banen
A
Landbouw/Viss erij
10
740
12.390
30.670
2,4%
BC
Industrie/Delfstoffenwinning
60
1.030
7.210
107.980
0,9%
DE
Nutsbedrijven
30
4.600
280
5.220
46,8%
F
Bouwnij ver heid
80
3.980
15.150
59.170
6,3%
GA GB
Groothandel Detailhandel/autohandel
160 50
6.670 640
8.930 19.180
50.440 109.610
11,7% 0,6%
HJ
Vervoer, opsl ag en c ommunicatie
270
7.800
9.340
58.810
11,7%
I
Horeca
30
440
5.200
40.360
1,1%
K LN
Financiële instellingen Zakelijke dienstverlening
140 1.020
12.900 27.180
1.500 30.940
9.450 98.900
57,7% 21,6%
O
Openbaar bestuur
130
29.600
310
22.660
56,6%
P
Onderwijs
90
3.360
5.900
62.990
5,1%
Q RS
Gezondheidsz org Overige diens tverleni ng
320 100
16.630 2.020
12.640 14.550
161.050 37.960
9,4% 5,1%
2.490 117.590
143.520
855.250
12,1%
Alle sectoren
Bron: PWE Gederland 2010
Vooral de overheid en financiële sector zijn in kantoren te vinden. Ook het aandeel nutsbedrijven in kantoren is opvallend hoog, dit valt te verklaren uit de vestigingen van Nuon, Essent, Alliander waarbij het niet gaat om de feitelijke energieproductie maar om ondersteunende activiteiten (hoofdkantoor, call-centra etc.). Industrie, detailhandel en horeca zijn nauwelijks te vinden in kantoren.
Sectoraandeel kantoren werkgelegenh eid O
Openbaar bestuur
25,2%
LN Q
Zakelijke dienstverlening Gezondheidsz org
23,1% 14,1%
K
Financiële instellingen
11,0%
HJ
Vervoer, opsl ag en c ommunicatie
6,6%
GA DE
Groothandel Nutsbedrijven
5,7% 3,9%
F
Bouwnij ver heid
3,4%
P
Onderwijs
2,9%
RS BC
Overige diens tverleni ng Industrie/Delfstoffenwinning
1,7% 0,9%
A
Landbouw/Viss erij
0,6%
GB
Detailhandel/autohandel
0,5%
I
Horeca
0,4%
Alle sectoren
100,0%
Bron: PWE Gederland 2010
-8-
De sectoren Openbaar bestuur en Zakelijke dienstverlening zijn samen bijna goed voor helft van de werkgelegenheid in kantoren. De ontwikkelingen van de werkgelegenheid in de kantoren is opmerkelijk te noemen. De ontwikkeling van de werkgelegenheid in kantoren ligt bijna structureel lager dan elders. Met name de ontwikkeling ten tijde van de Kredietcrisis 2009-2010 was teleurstellend. Het is duidelijk dat er een verband ligt tussen de afname van de werkgelegenheid, de leegstand van kantoren en de stand van de conjunctuur.
Werkgelegenheid kantoren en elders 2001-2010 4,0% 3,0% 2,0% 1,0% 0,0% -1,0% -2,0% -3,0% -4,0% -5,0% '01-'02 '02-'03 '03-'04 '04-'05 '05-'06 '06-'07 '07-'08 '08-'09 '09-'10 Kantoren
Elders
Bron: PWE Gederland 2010 De ontwikkeling over de periode 2001-2010 betekent voor kantoren een afname van 1.800 banen (1,5%) terwijl er buiten kantoren een groei was van 64.000 banen (+8,1%). Het aandeel kantoren in de totale werkgelegenheid is gedaald van 13,1% naar 12,1%. Met name de gezondheidszorg is verantwoordelijk geweest voor een enorme banengroei. Het is niet vreemd dat deze groei niet in kantoren is neergeslagen. Wat opmerkelijker is, is dat de groei in de zakelijke dienstverlening nauwelijks heeft geleid tot meer banen in kantoren (>=500m2). De oorzaak ligt enerzijds in het feit dat er in die sector sprake is geweest van een enorme groei van het aantal eenmansbedrijven (organisatie-adviesbureaus, software ontwikkelaars etc.) die relatief vaak vanuit huis of een klein kantoor opereren. Daarnaast is vastgesteld dat zakelijke dienstverlening zich in toenemende mate op bedrijventerreinen vestigt in relatief kleine kantoren.
-9-
Werkgelegenheidsontwikkeling kantoren en elders Ontwikkeling ban en 2001-2010 kantoren elder s A
Landbouw/Viss erij
BC
Industrie/Delfstoffenwinning
460
-7.880
-3.150
-21.690
DE
Nutsbedrijven
1.200
1.390
F GA
Bouwnij ver heid Groothandel
220 -360
230 3.640
GB
Detailhandel/autohandel
HJ
Vervoer, opsl ag en c ommunicatie
180
5.840
-2.710
I K
Horeca Financiële instellingen
220 -1.750
4.700 3.180 -4.110
LN
Zakelijke dienstverlening
480
18.690
O
Openbaar bestuur
1.200
-1.370
P Q
Onderwijs Gezondheidsz org
380 1.770
9.940 43.770
RS
Overige diens tverleni ng
80
7.660
-1.770 -1,5%
64.000 8,1%
Alle sectoren
Bron: PWE Gederland 2010
De ontwikkelingen over de periode 2001-2010 geven aan dat de omvang kantorenwerkgelegenheid gedaald is. Daarnaast geldt dat in dezelfde periode het oppervlak kantoren is toegenomen van 3,2 mln. m2 naar 3,9 mln. m2. Zonder rekening te houden met leegstand duidt dat op een extensiever gebruik van de kantorenruimte terwijl veelal verondersteld wordt dat het aantal werkzame personen per m2 in de toekomst zal toenemen. m2 per baan Omdat zowel de totale kantorenvoorraad, het aanbod (leegstand) en de werkgelegenheid van de bijbehorende bedrijvigheid bekend zijn kan het aantal m2 per baan worden berekend. Daartoe is eerst het in gebruik zijnde areaal kantoor berekend door de leegstand af te trekken van de totale voorraad. Het in gebruik zijnde areaal is daarna naast de werkgelegenheid gezet. Teneinde een vergelijkbare peildatum te hanteren is steeds de werkgelegenheid van 1 april vergeleken met het kantooroppervlak van 31 december in het voorgaande jaar. In de onderstaande tabel betekent 2010 dan banen per 1 april 2010 en kantooropperlvlak per 31/12/2009. m2/Baan
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Achter hoek
25,0
26,1
24,9
23,5
23,4
23,4
23,8
24,6
25,5
28,0
Stadsr egio Arnhem-Nijmegen
24,8
25,5
26,4
27,1
27,3
28,0
28,0
28,0
28,0
29,0
FoodValley Noord Veluwe
20,4 24,7
22,3 27,3
22,5 31,7
23,9 34,0
24,8 27,8
24,4 27,6
24,3 26,5
24,4 25,3
27,2 25,6
26,1 27,3
Rivierenl and
24,4
25,3
25,3
25,8
25,9
28,5
27,7
28,4
30,7
29,3
Stedendriehoek
22,7
23,4
24,6
24,9
24,4
25,3
24,8
24,7
24,9
25,2
Gelderland
23,6
24,6
25,4
26,0
26,0
26,5
26,3
26,4
27,2
27,6
Bron: PWE Gederland 2010
- 10 -
Het beeld dat uit deze cijfers naar voren komt is dat het aantal m2 kantoor per baan in grote lijnen tussen 25 en 30 ligt. Voor zover er een trend in deze ontwikkeling valt waar te nemen lijkt het eerder op een stijgende tendens dan op een dalende trend. Het is mogelijk dat conjuncturele invloeden een rol spelen bij de hoogte van de kantoorquotiënt, immers uitstoot van personeel (2009-2010) zal meestal niet direct leiden tot afstoot van het kantorenoppervlak. Hierdoor kan het m2/baan tijdelijk oplopen. De periode 2001-2010 kent echter zowel voorspoedige als minder voorspoedige jaren wat betreft de economische ontwikkeling. Het lijkt er daarom op dat een intensiever gebruik van de kantorenruimte (nog) niet aan de orde is. Verplaatsingen De vraag in hoeverre de kantorenmarkt een lokale of regionale markt is kan met enige slagen om de arm worden afgeleid uit het verhuisgedrag van bedrijven in kantoren. Over de periode 2001-2010 zijn in de PWE-register 2.700 verhuizingen geteld naar kantorenpanden (de adressen die door BAK zijn geïdentificeerd als kantoor). Complicatie bij het meten van verhuizingen is dat de PWE alleen Gelderse bedrijven volgt. Een bedrijf dat vanuit een buurprovincie binnenkomt wordt ook in de PWE als nieuw bedrijf gezien. Alle bedrijven in het PWE-bestand zijn voorzien van een x,y coördinaat. Bij verhuizing is dan de verhuisafstand eenvoudig te berekenen. Voor nieuwe bedrijven, ook die van elders komen, kan geen verhuisafstand worden berekend omdat er in jaar 2 wel een adres bekend is maar van jaar 1 bestaat dat niet of is dat niet bekend. De verhuisafstand is dan per definitie 0. De afstanden zijn ingedeeld in klassen waarbij klasse 0 dus de “nieuwe” bedrijven bevat. I banen voor verhuizen 0
banen na verhuiz en 19303
bedrijven 1632
gemiddelde grootte 11,8
-500m
3786
4122
151
27,3
02
500-1.000m
1782
1828
125
14,6
03
1.000-5.000m
8169
8156
461
17,7
04 05
5.000-10.000m 10.000- 20.000m
1854 604
2009 673
147 100
13,7 6,7
06
20.000- m
627
662
85
7,8
Binnen Gelderland
16822
17450
1069
16,3
Incl. ni euw
16822
36753
2701
13,6
klasse 00
afstand onbekend
01
Bron: PWE Gederland 2010
Van de bedrijven die binnen Gelderland verhuisd zijn naar een kantorenlocatie geldt dat het overgrote deel (bijna 70%) verhuist binnen een afstand van 5.000 m. Het aandeel bedrijven dat verhuist over een afstand van meer dan 20 km is ongeveer 8%. Ook geldt dat hoe groter de verhuisafstand, des te kleiner de gemiddelde bedrijfsgrootte. Van de 1.630 bedrijven die nieuw zijn geldt dat hiervan ruim 1200 “starters” waren en dat hiervan ongeveer 400 van buiten de provincie kwamen. Helaas is niet van alle bedrijven te achterhalen waar ze vandaan komen. Van iets meer dan de helft van de bedrijven kon dat wel. De onderstaande tabel moet dan ook gezien worden als indicatie van belangrijkste herkomstgemeenten buiten Gelderland.
- 11 -
Herkomstgemeente van niet-Gelderse bedrijven die zich in een Gelders kantoor hebben gev estigd, periode 2001-2010 Herkomstgemeente
aantal bedrij ven
0344
Utrecht
25
0307
Amersfoort
15
0345
Veenendaal
14
0363 0321
Amsterdam Houten
12 10
0796
's Hertogenbosch
7
0034
Almere
6
0355 0356
Zeist Nieuwegein
6 6
0193
Zwolle
5
0310
De Bilt
5
0333 0599
Maarssen Rotterdam
5 5
Bron: PWE Gederland 2010 Over het algemeen geldt dat het herkomstgemeenten betreft die dicht bij Gelderland liggen. Van de bedrijven die van buiten Gelderland komen kan daarom ook aangenomen worden dat die veelal over korte afstand verhuisd zijn. Zo is de verhuisafstand tussen Veenendaal en Ede, Nijkerk en Amersfoort, betrekkelijk gering maar is toch sprake van een provinciegrensoverschrijdende beweging. De geringe verplaatsingsgeneigdheid kwam ook naar voren in de PWE rapportage 2006. Daar is een beeld geschetst van de verplaatsingafstand van alle verhuisde bedrijven ongeacht de bestemmingslocatie. Wordt gekeken naar de herkomst van de bedrijven in de afgelopen 10 jaren verhuisd zijn naar de 5 “kantorengemeenten” dan wordt ook duidelijk dat de intragemeentelijke verhuizingen veruit het grootste deel vormen. Daarnaast is er enige interactie met buurgemeenten maar de grotere afstanden beperken zich tot incidenten. Ook valt de dominante positie van Arnhem op; hierheen verhuisden de afgelopen 10 jaar bijna 800 bedrijven, goed voor ruim 9.200 banen. Voor Nijmegen waren deze cijfers 410 en 3.900. Het aantal bedrijven dat naar de gemeenten Apeldoon, Ede en Wageningen verhuisde was nog weer kleiner. Voor deze gemeente geldt ook dat het aantal bedrijven naar Arnhem steeds groter is dan het aantal bedrijven dat Arnhem verlaat. Enige relativering is hier wel bij van toepassing; in een periode van 10 jaar vetrokken 9 bedrijven met 63 banen van Nijmegen naar Arnhem. De andere kant op waren het er 4 met 10 banen. De migratie tussen Arnhem en Nijmegen is in feite minimaal. Dat geldt ook voor de interactie tussen de andere steden.
- 12 -
Verhuizingen naar een kantorenpand in de periode 2001-2010, banen en bedrijven Verhuisd n aar een kantoor in Arnh em her komst
Verhuisd n aar een kantoor in Ap eldoorn
banen
bedrij ven
her komst
Nieuw
5175
473
0202 0274
Arnhem Renkum
3355 67
210 0200 Apeldoorn 19 0228 Ede
0275
Rheden
54
1734
Overbetuwe
235
0268 0200
Nijmegen Apeldoorn
63 123
9 7
0226
Duiven
34
7
0293
Westervoort
7
4
0299
Zevenaar
5
4
0301
Zutphen
7
4
1705 0228
Lingewaard Ede
12 5
0277
Rozendaal
7
3
0196
Rijnwaar den
3
2
0222
Doetinc hem
3
2
0232
Epe
2
2 0228 Ede
0296 1876
Wijchen Bronc khorst
3 5
2 0203 Barneveld 2 0202 Arnhem
62
Anders Totaal
Nieuw
99 2
6
2
93
2
Anders
4421
243
Totaal
7333
348
4 Verhuisd n aar een kantoor in Ede 3 her komst Nieuw
bedrij ven 109
559
44
93 59
6 5
0274 Renkum
44
4
15 0297 Zaltbommel
11
2
25
6
2022
176
798
Anders Totaal Verhuisd n aar een kantoor in W ageningen
Nieuw
1791
227
0268
Nijmegen
1822
144
0296
Wijchen
155
10
0209 0202
Beuningen Arnhem
0252
Heumen
6
0200
Apeldoorn
7
0225 1705
Druten Lingewaard
9 3
2 2
1734
Overbetuwe
53
2
Anders
32
10
3916
411
her komst Nieuw
banen
bedrij ven
445
61
524 19
28 3
3 0202 Arnhem
3
2
2 0274 Renkum
12
2
6
3
1009
99
5 0289 Wageni ngen 4 0228 Ede
Anders Totaal
Totaal
banen 1231
bedrij ven
28 10
231
2792 21
10 1859 Berkelland
9227
banen
bedrij ven
4261
16 0262 Lochem
Verhuisd n aar een kantoor in Nijmeg en
her komst
banen
Bron: PWE Gederland 2010
- 13 -
- 14 -
Bij lage 1: Kantoren gemeente Apeldoorn. Rood met (gedeeltelijke) leegstand, Groen in gebruik
- 15 -
Bij lage 2: Kantoren gemeente Apeldoorn. Rood met (gedeeltelijke) leegstand, Groen in gebruik
- 16 -
Bij lage 3: Kantoren gemeente Ede. Rood met (gedeeltelijke) leegstand, Groen in gebruik
- 17 -
Bij lage 4: Kantoren gemeente Nij megen. Rood met (gedeeltelijke) leegstand, Groen in gebruik
- 18 -
Bij lage 5: Kantoren gemeente Wageningen Rood met (gedeeltelijke) leegstand, Groen in gebruik
