Kansrijke Bewegingen Bijdrage Begrotingsdebat - 14 november 2014 – Aly van der Vegte
Voorzitter, Normaal gesproken is de Begroting de uitwerking van het debat over de Perspectiefnota. Vanwege de gemeenteraadsverkiezingen dit jaar is de PPN niet in de beleidscyclus opgenomen. Voorliggende Begroting 2015 is dan ook een uitwerking van de afspraken in het Collegeakkoord versus de huidige financiële status, het naijlen van de crisis en de nog niet toetsbare inhoudelijke en financiële kennis met betrekking tot de ontwikkelingen in het Sociale Domein. Naast alle in 2015 te volgen ontwikkelingen op het Sociale Domein gaan onze debatten over het financiële huishoudboekje van de gemeente Zwolle er dan ook pas echt toe doen voor en tijdens de behandeling van de PPN 20162019. En de daarin voorliggende bezuinigings-opgave. Een opgave voor 5 miljoen binnen het Sociale Domein en voor 6 miljoen op regulier beleid in 2018 te realiseren. De aanpak die voor de bezuinigingsopgave door het college wordt voorgesteld – bezuinigen in samenspraak met de stad en haar partners - ligt in de lijn van de gedachte achter het College akkoord. De VVD ZIET de ontwikkelingen op het Sociaal Domein alsook de aanpak voor de bezuinigingsopgave ALS KANSRIJKE BEWEGINGEN. Bewegingen die wat gaan betekenen en opleveren voor onze stad. De VVD wil mede daarom beginnen met een compliment. En wel een compliment aan het college, de wethouder financiën maar ook aan de ambtelijke organisatie. De eerste Begroting in deze raadsperiode met daarin een financiële toetsing met betrekking tot het Sociale Domein, gehouden tegen het licht van ons akkoord, een Begroting die helder voorsorteert op de komende bezuinigingen. Een doorwrocht stukje werk gemaakt binnen beperkte tijd en onder druk van veel zaken die voor 1 januari 2015 geregeld moeten zijn. Respect!
Voorzitter,
Zwolle doet het verhoudingsgewijs goed. Minister Kamp – onze minister van economische zaken met wie ik op 10 oktober jl. samen met enkele andere Zwolse ondernemers een gesprek mocht hebben - is hiervan uitstekend op de hoogte. Er is veel aandacht voor Zwolle in Den Haag. Er zijn ook goede contacten met Overijsselse afgevaardigden als CdK - Ank Bijleveld - Theo Rietkerk en zijn opvolger in de GS Eddy van Hyum alsook met Arie Slob. Zaken als economische groei en werkgelegenheid, Zwolle en de regio doen het goed. Lof alom vanuit Den Haag. Ook dat de Leegstand in de Binnenstad in Zwolle slechts 7% is i.p.v. 20% elders in het land, is bekend in Den Haag. Reden voor het verzoek van minister Kamp om aan Zwolle te vragen mee te willen denken over een nieuw Retail concept die moet gaan over Detailhandel versus On-line winkelen. Echter, we kunnen volgens minister Kamp in Zwolle nog wel op enkele punten verbeteren. Want wat we nodig hebben in dit land is goede afstemming tussen onderwijs en arbeidsmarkt. En met name op technisch gebied. De zogenaamde techniekpack. Technische mensen hebben we straks hard nodig. Niet alleen de wizz-kids en applicatiebouwers maar vooral ook loodgieters en elektriciens! Sommige regio’s zijn hierin verder dan de regio Zwolle. Aldus minister Kamp. “We zouden Onderwijs en Bedrijven nog beter bij elkaar moeten zetten en dat ook echt gaan uitstralen” Minister Kamp ziet hierin groeimogelijkheden voor Zwolle en vindt zelfs een R&D campus in Zwolle tot de mogelijkheden behoren. Voorzitter, dit brengt mij op het eerste van de drie inhoudelijke delen van de Begrotingsbijdrage van de VVD. Met de opmerking van minister Kamp in gedachten en met het oog op de komende Participatiewet en met de afspraak in ons CA om 1000 banen te genereren in deze raadsperiode heeft onze fractie voorliggende Begroting doorlopen. Veel opsommingen en goede voornemens met betrekking werkgelegenheids- en onderwijs-en participatiezaken treffen
we in de diverse programma’s aan. (Werkgeverstour, RPA afspraken, 1000 Banenplan, opzet Werkbedrijf) Heel veel overleg en overlegstructuren. De vraag die daarbij echter op komt is: “ Waar worden ondernemers nu eigenlijk op aagesproken? “ Spreken we ze aan op nieuwe banen, of op betere aansluiting met het Onderwijs, of over een gesubsidieerde werkplek voor mensen met een arbeidshandicap of grote afstand tot de arbeidsmarkt? Gaan we voor al die werk- en participatie gerelateerde onderwerpen aparte gesprekken aan – of proberen we belangen te bundelen? De VVD ziet iedereen graag naar vermogen aan het werk maar wil ook graag dat de ondernemers tijd over houden om te doen waar ze goed in zijn - ondernemen! Uit recentelijke gesprekken die de VVD met MBO en HBO directie en opleiders mocht hebben kwam naar voren dat er al veel gebeurd op het gebied van Techniekpac, (voorbeelden als het PSP, Health innovation park, jaarwerkplan Kennispoort Zwolle, Next Generation Access-netwerk. Maar voorzitter ook werd in die gesprekken duidelijk dat er nog te weinig expertise wordt gebundeld. En vervolgens te weinig naar buiten wordt gecommuniceerd. Het punt van minister Kamp lijkt hiermee gemaakt. Ons echte punt van zorg ontstond echter op het Decentralisatie Congres van het VNG op zaterdag 20 september jl in de voormalige Zwolse Buiten sociëteit. Tijdens de sessie over de rol van de 35 Regionale Werkbedrijven werd duidelijk dat – met name MBK’ers die zeker als grootste groep werkgevers te maken gaat krijgen met het al dan niet succesvol laten verlopen van de uitvoering van de Ppwet - niet staat te springen “ zomaar” mensen met een beperking aan te nemen. Niet vanwege het willen onttrekken aan hun maatschappelijke verantwoordelijkheid die zij zeker willen nemen - maar vanuit oogpunt wat als iemand echt niet past. Of niet wil passen - of langdurig ziek wordt. En waarom direct een arbeidscontract voor 10 jaar? Dat schrikt af! Er missen voor ondernemers nog veel handvaten om mensen met beperkte arbeidsdeelname op te nemen. In de Begroting lezen we dat er Eén set van instrumenten voor werkgevers vanuit de regiogemeenten gaat komen. Bog even en het is 1 januari 2015 en daarmee de start van de Participatiewet. De
VVD vraagt het college zo snel mogelijk duidelijkheid te geven met betrekking tot het instrumentarium welke werkgevers wordt geboden om hun rol als verstrekker van duurzame en gedragen banen op te kunnen pakken. Voorzitter, Naast bezuinigen willen we ook de economie stimuleren en geld gaan verdienen. De eerste twee doen we al, op het laatste, verdienmogelijkheden heeft onze fractie eveneens de Begroting 2015 doorgenomen. We lezen: “ In het Coalitieakkoord is een brede visie op het verdienvermogen van de stad en de organisatie aangekondigd. Daarvan zijn het verdienvermogen sport (agenda Sociale Stad) en verdienvermogen culturele evenementen (Agenda levendige stad) een onderdeel.” Mooi, die uitwerking zien we vol verwachting tegemoet. Verder wordt gesproken over toekomstige besparing middels het SSC. We lezen: “ In 2015 kunnen de 1e resultaten worden geboekt op het gebied van HR, ICT en Services. Naar verwachting zal dit ruim € 600.000 opleveren, waarbij opgemerkt moet worden dat de belangrijkste verdienste gerealiseerd wordt door een forse besparing van de huurkosten in het stadskantoor (circa € 500.000). Vervolgens lezen we: Zwolle is werkgever voor het SSC. De formatie van het SSC is eind 2014 85 fte. De ICT investeringen in het SSC bedragen in totaal voor alle partners € 4.108.600. Het Zwols aandeel in deze investeringen is onder de MPI (zijnde 1,8milj) investeringen begrepen. Het grootste deel van het geld en de fte's wat in de gemaakte plannen verwoord is, kan in 2017 en 2018 ingeboekt.” Voorzitter, maar wat zijn dan nu die gemaakte plannen? De opbrengst uit de oorspronkelijke business case van € 8,5 miljoen welke in de PPN 2014-2018 werd bijgesteld naar €1,6 miljoen? Of is het minder? Of kan het meer worden door schaalvergroting? Waarom kunnen we daar nu zo weinig over terug vinden? Of gaat het college de verdienmogelijkheden d.m.v. de gebundelde diensten van het SSC meenemen in de eerstvolgende PPN? Dat is ook goed.
Als de raad maar weet hoe er “ inverdient” kan worden door de juiste keuzes te maken voor het SSC. De VVD ziet naast de voordelen voor het aangesloten Kampen, Zwolle en de Provincie Overijssel ook verdienmogelijkheden door hetgeen wat voor eigen gemeente wordt gedaan ook tegen betaling voor andere gemeenten of semi-overheden te gaan doen. Want niet iedere gemeente of overheidsinstantie heeft een SSC. Maar wel hebben ze allemaal behoefte aan kostenbesparing. Zonder direct lid te moeten worden van de GR zou ons SSC daarbij kunnen helpen. Indien we voor die verdienmogelijkheden niet willen openstaan dan lijkt het SSC op dit moment zeker niet op het ooit als miljoenen op te leveren Centrum maar meer op het spreekwoordelijke kind met een waterhoofd! De VVD wil ook het SSC graag scharen onder KANSRIJKE BEWEGINGEN. Bewegingen die wat gaan opleveren voor onze stad Motie 8 : SSC verdienmogelijkheden.
Voorzitter, De economie rijdt op een goed infrastructuur. Voor ons ligt de vraag om te investeren in het programma Beter Benutten 2. De VVD ziet zeker het nut van het Beter Benutten programma. De aanpak van het (vorige) college waarbij bestaande middelen beter worden benut, onder andere ter vergroting van de doorstroming op de wegen zien wij als een verbetering. Een goed voorbeeld hiervan is wat ons betreft de Minder Hinder Widget. Wij waren dan ook verrast te vernemen dat deze, ondanks het succes, offline is. Daarnaast vinden wij het belangrijk ook aandacht te houden voor het fiets- en openbaar vervoerklimaat. Want, wij vinden het belangrijk dat de inwoners van Zwolle zelf kunnen bepalen op welke wijze zij zich verplaatsen. Of dit nu met de auto, fiets of het openbaar vervoer is. De randvoorwaarden moeten zo optimaal mogelijk zijn. Maar deze nota toont ook één van de grote gebreken van het afgelopen Beter Benutten programma. Namelijk het gebrek aan monitoring en evaluatie, en daarmee aan inzicht in het effect. Wij lezen hier erg weinig over. U geeft aan sinds 2012 850 spitsmijdingen te hebben gerealiseerd. Maar wat zegt dit en waar is dit gerealiseerd? Zijn 850 mensen structureel
buiten de spits aan het reizen? In dat geval een mooi effect. Of is er 850 keer iemand geweest die buiten de spits heeft gereisd in de afgelopen 2 jaar. In dat geval een mager effect wat wellicht niet tegen de investeringen opweegt. Wij missen hier een concretisering. Kunt u dit niet uitdrukken in voertuigverliesuren, zoals toch zeer gebruikelijk is en ook veel tastbaarder. Hetzelfde probleem zagen wij in het landelijke Beter Benutten programma. Tijdens het Beter Benutten congres dit voorjaar in Zwolle kon onze minister (Melanie Schultz van Haegen – Maas Geesteranus) trots vertellen dat landelijk veel resultaat was geboekt en de voertuigverliesuren zijn verminderd. Waardoor het programma een vervolg heeft gekregen. Maar de minister moest wel aangeven dat het effect van specifieke maatregelen te weinig is gemonitord. Er werd duidelijk dat van de 300 maatregelen de beste 3 al goed waren voor 80% van het totale resultaat. Samenhangend met een investering van ruim 200 miljoen euro constateerde de minister dus ook dat er veel onrendabele projecten zijn geweest. Dat bracht de minister er toe meer aandacht te eisen voor monitoring en evaluatie. Deze bewustwording missen wij nog in de nota. Om te zorgen dat er geleerd wordt van ervaringen en bewust wordt omgegaan met resultaten achten wij het noodzakelijk om hier de aandacht op te vestigen. Om u hiervoor enkele concrete handvatten mee te geven hebben wij dan ook de motie meten = weten ingediend. Uw nota aangevuld met deze motie zien wij als een complete en effectieve aanpak en daarmee als een KANSRIJKE BEWEGING die wij graag steunen. Motie 11-1: Meten = Weten
De stad doet het goed. We staan er financieel niet slecht voor. Toch moeten we nog wel de komende jaren stevig de broekriem aanhalen. Dat bespreken we begin 2015. Daarnaast zien we als VVD fractie voldoende KANSEN voor onze stad door het inzetten van de juiste BEWEGINGEN. Ik heb u meegenomen in veelbelovende voorbeelden. Wij wensen het college daarbij veel succes. Dank u wel.
