2014-maart-I Deze keer een andere start om naar Makiungu te gaan dan anders. Op zondag vertrokken in plaats van zaterdag 8 maart. Dit in verband met familiare verjaardagsactiviteiten van ondergetekende en daarnaast het meegaan van Laurens van den Broek, lid van het bestuur van de Stichting Makiungu. Naar verwachting zouden we maandagmorgen met de Flying Medical Service van Arusha naar Makiungu vliegen. Er bleek geen vliegtuig beschikbaar. Dus met een auto (km stand 235000km!) van Arusha naar Makiungu vertrokken. Vijf uur rijden over een asfalt weg, met hier en daar wat onderbrekingen door wegwerkzaamheden. Wat het meeste ophield waren de talrijke “speedbumps”, eentje voor een dorp en een erna. Betekent elke keer afremmen tot wandelsnelheid. Dezelfde middag: patiënte geholpen door het verwijderen van een molazwangerschap. Bleek een halve emmer vol te zijn. Verdere werkindeling: dinsdag en donderdag spreekuren, woensdag en vrijdag operaties. De spreekuren leveren soms bijzondere situaties op. Wat te denken van een 50-jarige die doorgestuurd wordt met een “big belly syndrome” die door een voldragen zwangerschap verklaard kan worden. Een onvruchtbaarheid die door marginale toetsing als definitief gesteld kan worden: 1e huwelijk 5 jaar geen zwangerschap, 2e huwelijk 9 jaar geen zwangerschap. In deze laatste relatie is ze de 3e vrouw. De eerste heeft 7 kinderen, de tweede vrouw 5. Aan de productiviteit van de heer des huizes hoeft niet getwijfeld te worden. Ook bestaan er lange-afstandhuwelijken waardoor eisprongen gepaard gaan met afwezigheid de partner. Na enige uitleg over het functioneren van de cyclus en de meest vruchtbare periode komt vervolgens de vraag: “dokter kun je medicijnen voorschrijven”?! Dan maar een directer antwoord: bel je man maar dat hij van de dokter naar huis moet komen om je zwanger te maken in die en die periode. De eerste operatiedag waren er 7 (of 8, ik ben de tel kwijtgeraakt) keizersneden. Meestal in verband met het feit dat er al één of twee keer eerder één heeft plaatsgevonden. De derde en volgende keizersnee wordt door een staflid gedaan. Eén ervan was er dus voor mij. Leverde een eigenwijs meisje op dat met de handjes en voetjes tegelijk ter wereld wenste te komen. Met boekenwijsheid geprobeerd het kind in een stuitligging te draaien. Bleek inderdaad boekenwijsheid. Lukte niet. Een wat grotere snede in de baarmoeder was een betere oplossing. (Voor de oplettende lezers: dit was puur toeval en heeft niets te maken met het doorgemaakt hebben van eerdere keizersneden). Op het ochtendrapport (elke ochtend om 7.30 uur) werd een patiënte besproken die ’s nachts was opgenomen. Elders bevallen van een dode baby van 9 pond. Daarna naar huis gereisd, 600 km. Opgenomen in het regionale ziekenhuis wegens een infectie en doorgestuurd Makiungu voor “adequate treatment”. Bij onderzoek een zeer zieke vrouw met een groot gezwel in de buik. Geen koorts (meer). Flinke bloedarmoede. Verhaal leek op een gesteeldraaide eierstoktumor. Bij operatie een groot abces. Twee liter pus verwijderd. Drains achtergelaten en nu maar wachten hoe het verder gaat. Nu wat zelfkritiek. In Afrika moet je nooit iets als vaststaand aannemen. Een hysteroscopie op het programma zetten, er van uitgaande dat hetzelfde wordt klaargezet als 5 maanden geleden bleek fout. Alles was voorbereid voor een laparoscopie. Vrijdagochtend 5.30 uur. Laurens vertrekt naar huis. Deze charmeur is uitermate in de watten gelegd door de nonnen. Kreeg gisteravond een geweldige farewell party. Makiungu, 14 maart 2014 Gerard van der Leij
2014-maart-II We hebben nog een staartje van de regentijd te pakken. Pijpenstelen op een zinken dak geven een enorme herrie. Alles ziet er nu groen uit en de maïs springt de grond uit. Vrijdagmorgen een keizersnee gedaan bij een patiënte waar ik 2 jaar geleden een vijftal vleesbomen heb verwijderd. Het is prettig om zo eens een feedback te krijgen over een behandeling. De operatie viel tegen, de plek waar het kind door de baarmoederwand gehaald zou moeten worden was begroeid met veel grotere en kleinere vleesboompjes. Uiteindelijk kind eruit gehaald met de tang. Het was een meisje met een Apgar score van 10. Het internetsysteem werkt slecht. Hier en daar staat een router. Deze functioneren wel maar pakken het internetsignaal van de satellietschotel niet op. Ook hier kennen ze het woord glasvezel en er bestaat de mogelijkheid dat er een bovengrondse lijn komt van Singida naar Makiungu. Zelf gebruik ik een dongel van Vodafone Tanzania. Traag, maar hij doet het. Op de smartfoon nu ook internet via Airtel. Een gevoel van een volle blaas is lekker. Je kunt hem dan leeg maken. Anders is het wanneer door een zeer langdurige bevalling op het autonome zenuwstelsel dusdanig lang is geperst dat het gevoel (voorlopig) uitgeschakeld is. Zo ook bij een patiënte. Regelmatig plassen is een eerste vereiste om een verdere beschadiging van de blaas door overrekking te voorkomen. Zelfcatheterisatie ergens ver weg in de bush ???? Advies: je rustig terugtrekken, bekkenbodem ontspannen en dan op je vinger blazen. Tweemaal gecontroleerd met echo: prima resultaat. Evidence based medicin kent men hier nauwelijks. Wat de “baas” zegt is waar. Bijvoorbeeld: na een behandelde miskraam mag de vrouw een jaar lang niet zwanger worden. Listige vraag: en de vrouwen in de bush dan, als zij een miskraam krijgen? Antwoord: dat is niet onze verantwoordelijkheid. Of een ander voorbeeld: alle littekens die jonger dan een jaar zijn, zijn verse littekens. Suggereren iets van zwakheid. Zo ook die van een doorgemaakte keizersnee. Dus ook een jaar lang niet zwanger worden. Hier en daar gebeurt er zelfs een zwangerschapsonderbreking voor. In ieder geval weer een keizersnee. Een paar jaar geleden was ik in een andere kliniek waar het regel was dat elke vrouw die een keizersnee moest ondergaan, zowel de geplande als de spoedkeizersnee, eerst een injectie corticosteroïden moet hebben gehad voordat het mes erin kon. De reden was dat het zo goed was voor de longetjes van het kind. Was afkomstig uit het beleid dat bij voortijdige bevalling tweemaal 24 uur corticosteroïden werd gegeven om de longrijping bij de baby te stimuleren. Vaak volgde er dan een keizersnee. Een echtpaar kwam op het spreekuur met “onvruchtbaarheid”. Zij 44 jaar, hij 49 jaar oud. De man heeft getalsmatig wat slap zaad, maar ze hadden al 4 kinderen. Heb uitgelegd dat bij het ouder worden de vruchtbaarheid ook afneemt. De aap zat bij de echtgenoot in de mouw: na 4 dochters wilde hij wel eens een echte junior. Advies: je best blijven doen. Nog een uitsmijtertje. Kreeg een baarmoederfoto ter beoordeling. Afgesloten eileiders aan beide kanten. Het dossier nagelezen. De echtgenoot maakte zich zorgen over het ophouden van de “productie” van zijn vrouw na het 4e kind. Dit in tegenstelling tot bij zijn andere echtgenotes. Dat de nieuwsgierigheid van de dokter geprikkeld was bleek uit de vraag hoeveel kinderen hij had. Dat wist hij niet precies. Hij dacht een stuk of 70…….. Makiungu 20 maart 2014 Gerard van der Leij
2014-maart-III Afgelopen woensdag operatiedag. Start ervoor was niet zo leuk. De patiënte die een week geleden geopereerd werd aan een abces in de buik is overleden. Bloedvergiftiging. Een tweede patiënte is ’s nachts geopereerd aan een dunne darmafsluiting. Onderging een week geleden een baarmoederverwijdering. De afsluiting kwam doordat de dunne darm zich tussen rechte buikspieren en de fascie had gewerkt (gebeurt soms door braken of hevig persen). Programma begon met een miskraamcurettage. Zwangerschap van 13 weken met een dode foetus. Bij onderzoek een bolle, vast-aanvoelende baarmoeder. Tot mijn verassing kwam er geen zwangerschapsweefsel uit de baarmoeder. Nog eens gevoeld: misschien een zwangerschap achter een vleesboom. Echoapparaat erbij gehaald en met een metalen stift in de baarmoeder is er een buitenbaarmoederlijke zwangerschap te zien. Bij open buik is het nog gekker: de zwangerschap zit in de baarmoederwand. Dat is een hele enge. Als hij knapt bloedt het zo hard in de buik dat het “einde” in zicht is. Pathologie te over. De volgende ingreep was vanwege een molazwangerschap (goedaardig gezwel van placenta dat kwaadaardig kan worden). Begin me zo langzamerhand vleesbomen expert te voelen. De volgende patiënte heeft een aantal miskramen gehad en heeft bij onderzoek een aantal vleesbomen. Tijdens de operatie zijn deze wel te voelen, maar niet te vinden. Blijkt een gebied van allemaal minuscule tumortjes te zijn in een niet scherp afgegrensd gebied. Een aantal jaren geleden heb ik ook al eens zo ’n afwijking gezien. Zoveel mogelijk maar weggehaald. Een baarmoeder met vleesbomen verwijderd. Daarna een laparoscopie (kijkoperatie) met instructie. Bij gebrek aan grote aantallen steriele luchtslangen en camerahoezen, volgen we hier “Afrikaanse” protocol. Alle apparatuur die de buik ingaat wordt steriel ingebracht. Alles buiten de buik mag onsteriel worden. Wel gaat er een steriel dopje op de luchtslang na afloop van de procedure om te voorkomen dat de mieren naar binnen wandelen. Het coachen van de bediening van de apparaten is een regelrechte stress. Ondanks het tevoren oefenen. Er zijn 12 knoppen die mogelijk gebruikt moeten worden en vier manometers waarop gelet moet worden. Zelfs de combinatie tekst en knop is lastig. Soms worden er al vragend 3x een verkeerde knop aangewezen. Oefening baart kunst, probeer nu 2 laparoscopieën per OK sessie te plannen. Daarna een keizersnee vanwege benauwdheid bij het kind. Het jongetje heeft het helaas niet overleefd. En een tweede wegens het niet vorderen van de bevalling. Een knulletje met een goede score. Tenslotte een onderzoek in narcose bij een vrouw die alleen maar miskramen kreeg. De scherpe lezers kennen de diagnose al: vleesbomen. Hierbij bevindt zich er één net boven de baarmoederhals. Een lastige. Ze staat gepland voor een operatie aanstaande week. Toen was het half vijf…… Makiungu, 26 maart 2014 Gerard van der Leij
2014-maart-IV, de laatste van dit bezoek.
Deze keer alleen een aantal foto’s.
Omgeving van het ziekenhuis
Wandelpad na een fikse regenbui
Een natuurlijk kunstwerk
Sanitaire voorziening bij de RK-kerk van Makiungu.
Opschriften getuigen van Bijbelse humor
Herdenkingskapelletje voor 7 overleden Witte Paters in 1908-1909 De eerste groep die in Makiungu begon
Letterlijk: van dik hout zaag je planken
De operatiegazenknipper en -vouwer Een gehandicapte man die het erg op prijs stelt gegroet te worden als je langs komt
En de laatste. Afval wordt hier getransporteerd door de wind naar elke plaats waar het blijft “haken” Een wat naar effect van onze westerse invloed Makiungu, 2 april 2014 Gerard van der Leij
Rotary Club Schiedam helpt Makiungu Hospital In 1954 gingen 2 nonnen naar het dorpje Makiungu in District Singida, Tanzania, met het doel hulp te verlenen aan zwangere vrouwen en zieke kinderen, en om leerlingverloskun-digen op te leiden. In 1956 werd een kraamafdeling en een mannenafdeling gebouwd. Sindsdien is het Makiungu Hospital langzaam maar zeker uitgebreid en verder gegroeid. Momenteel telt het ziekenhuis 175 bedden. Singida Rural, het deel waar Makiungu ligt, omvat 12.164 km² voornamelijk zandgrond en telt ongeveer 400.000 inwoners. Zoals gezegd, groeien zowel de bevolking als het ziekenhuis voortdurend. In de afgelopen 5 jaar zijn zowel de polikliniekbezoeken als het aantal zwangere vrouwen ongeveer verdubbeld. Voor Dr Gerard van der Leij, gynaecoloog, reden om daar een paar keer per jaar naar toe te gaan. Mede door zijn inzet is er een paar jaar geleden een tweede kraamafdeling bij gebouwd.
Links de nieuwe kraamafdeling
De tuin met een afdeling
Niet alleen komen er patiënten naar het ziekenhuis, het ziekenhuis bezoekt ook dorpen in de regio in verband met de Mother & Child Healthcare(MCH)..Op een afstand van 40/45 km is een vijftal “buitenklinieken” “ingericht”. Elke buitenkliniek wordt eenmaal per maand bezocht om de gezondheid van moeder en kind te controleren.
Op weg naarde buitenkliniek
Wachten op het bezoekteam
De buitenkliniek wordt gehouden in een soort gemeenschapsgebouwtje, waar niet alleen de bevolking van het dorpje naar toe gaat, maar ook de bevolking uit de (20 km) wijde omtrek.
Lopend natuurlijk, met de baby op de rug en de niet naar school gaande kinderen lopen gezellig mee. De bezoekdata worden ruim van te voren bekend gemaakt en die dagen zijn voor alle vrouwen en kinderen tevens de gelegenheid om elkaar te ontmoeten en nieuwtjes uit te wisselen. Het bezoekteam van het ziekenhuis kijkt naar de gezondheid, beantwoordt vragen, weegt het gewicht van de baby’s en geeft de noodzakelijke vaccinaties. Ook wordt er nog voorlichting gegeven, waarbij ook de mannen welkom zijn. Voor het 7-koppig medisch team is het een flinke dag werk.
Wegen gaat via de boomtak
Al vind je het onzin, toch erbij zijn
Een onmisbaar bezit voor deze activiteiten is natuurlijk een ruime auto waarin niet alleen een chauffeur en 7 personen kunnen, maar ook nog de nodige verzorgingsmiddelen. En in noodgevallen moet de auto iemand op een brancard kunnen vervoeren. Dat de wegen niet voorzien zijn van asfalt, maar vaak flinke kuilen vertonen en dat zo nu en dan een behoorlijk diepe rivier doorwaad moet worden, vraagt veel van de vervoermiddelen. Een paar van die auto’s heeft inmiddels tegen de 250.000 km over die hobbels en bobbels gereden en is dus ernstig aan vervanging toe. Natuurlijk is de bankrekening van de Stichting Makiungu open voor donaties:
NL 81 ABNA 0818 4053 68
De Toyota Land Cruiser 70 Series Hardtop 9 Seater – 5 Door
Makiungu, augustus 2014-I Vandaag, de 3e, aangekomen in Makiungu. Gisteren kleine probleempjes. KLM vertrok een halfuur later dan gepland. Kennelijk hadden we wind mee. Precies op tijd in Tanzania. De chauffeur van de "shuttlebus" stond klaar met een groot bord DR GERARD VAN DER LEIJ.Het is altijd weer prettig dat er al iemand staat om je op te halen. Op de missie van Pat Patten bijgepraat onder het genot van glaasjes whisky. Zondag bijtijds weg om aan het eind van de ochtend in Makiungu te landen. Dat viel tegen. Bij de proefstart blijkt cilinder één het niet goed te doen. Dus terug naar de parkeerplaats. Meegeholpen de motorkap eraf te halen. Een van de bougies bleek vuil. Schoongemaakt, kap weer gemonteerd en drie kwartier later alsnog vertrokken. Vlotte vlucht verder. Morgen begint het werk. Een mogelijke operatiepatiënt is vanavond al besproken. Tijdens het rapport van vanmorgen, het is intussen maandag geworden, wat patiënten ter beoordeling toegeschoven gekregen. Eén met baarmoederhalskanker dusdanig erg dat er ook met bestraling niets meer aan te doen is (voor de kenners stad. IIIA-B mogelijk zelfs IV). Daarna een patiënte met stad. IA. Is vanmorgen geopereerd. Verder druk geweest met handen schudden en omhelzingen. De operatiedag van vrijdag valt uit wegens Bank-Holiday. Dat heeft als gevolg dat het woensdag een drukke OK wordt. Na vandaag, dinsdag, zijn er nog twee patiënten bij gekomen. De stand is nu 9 ingrepen. Op het spreekuur 38 patiënten gezien en er tussendoor nog een baarmoederfoto gemaakt. De programma's voor volgende week beginnen ook al vol te worden.
Spreekkamer, echokamer en onderzoekkamer tegelijk. Afmetingen 3x3,5 meter. De charmante dame is Festina, de onvolprezen hulp tijdens mijn spreekuur.
Verloskundig een beetje een rampenweek. Bij een patiënte is er bij een keizersnee een hechting om een urineleider gegaan. Bij een andere patiënte ontstond er na een keizersnee een lekkende blaas. Een zwangere dame met een acute darmafsluiting bleek een invaginatie (in elkaar geschoven darmen) te hebben. Is geopereerd maar heeft het niet overleefd. Tenslotte vanmiddag weer een patiënte met een molazwangerschap opgenomen. Dinsdagavond een spoedopname vanuit een ander ziekenhuis. Is daar geopereerd, naar bleek aan een zwangerschap in de buik. Het gebied waar de nageboorte vastzat bleef maar bloeden. Ter plekke getamponneerd met gazen en de buik gesloten . Vanmorgen, woensdag, zijn deze verwijderd. Vanavond nog gecontroleerd hoe het was. Goed gelukkig. De laatste operatiepatiënt van vandaag was een 80-jarige dame met, naar het leek, een groot eierstokgezwel. Bij het openen van de buik: kleine baarmoeder, beide eierstokken niet afwijkend. Grote tumor, die overal vanuit leek te gaan. Second opinion gevraagd van de chirurg: meest waarschijnlijk: alvleesklierkanker met uitzaaiingen. Buik onverrichterzake gesloten. Een verrassing was het gebruik van hechtmateriaal uit de vorige eeuw nl. chroomcatgut. Ouderwets en oud. Breekt op het moment dat je denkt dat de knoop stevig om het bloedvat zit en als dat niet het geval is dan glijdt hij er vervolgens wel af. Dus alles dubbel onderbonden. Maar ergens uit de kast kwam nog Polysorb, een vicryl achtig materiaal, waaraan geen naald zat. In een andere kast losse naalden gevonden. Moest even voordoen hoe je gemakkelijk de draad in het oog krijgt. (Graag enkele doosjes Vivryl 0 afleveren bij mij thuis, dan kunnen ze met iemand mee die in september naar Makiungu komt.) 8 augustus Bank Holiday. Rustige dag waarop geen heikele dingen verwacht.
Groeten uit Makiungu, Gerard van der Leij, 8 augustus 2014
Makiungu, augustus 2014-II Deze keer een allegaartje van verhalen Tanesco (Tanzania Electric Supply Company) heeft het betalingssysteem van de mobiele telefoon gekopieerd. Dus prepaid betalen. Bij een zeker bedrag hoort een hoeveelheid kilowatt stroom. Op is op. Wel wat startproblemen toen de laatste afrekening voor de gebruikte stroom en de te betalen prepaid gelijktijdig kwamen. In Arusha zijn wat bommetjes gegooid door een groep radicale moslims. Kiezen bij voorkeur locaties uit een aantal gewonden. Eén van de maatregelen die genomen zijn is dat voordat je het parkeerterrein van het vliegveld van Arusha op kan, er met spiegels onder de auto gekeken wordt of er soms een bom zit (Oost-Berlijnse toestanden).
Deze jonge man is goed herkenbaar. Heb je als patiënt vragen? Vraag het hem.
In Tanzania bestaat er een "basket fund". Dit is een pot met geld die elk jaar onder de ziekenhuizen verdeeld wordt. Mag gebruikt worden voor investeringen in medische apparaten. De centrale pot wordt eerst verdeeld onder de regio's. De regio verdeelt het over de districten. Het district over de ziekenhuizen. Gevlochten mandjes zijn over het algemeen lek. Dit ook dus. Verdelen betekent vergaderen, veel vergaderen. Als je afwezig bent, krijg je het minste. Ook de kosten voor de zwangerenzorg en de zorg voor de onder de 5-jarigen worden hieruit betaald. De politiek zegt: de moeder en kind zorg is gratis, het ministerie van financiën zegt: er moet bezuinigd worden, dus halveren we het bedrag van het basketfund. De commercie kent dit systeem, dus wordt er gelobbyd bij het leven. Het is voor een ziekenhuis raadzaam niet te investeren in apparatuur waar vervolgkosten aan verbonden zijn. Een CTG-apparaat aanschaffen is nuttig, maar de hoge kosten van het registratie-papier moet uit de algemene kosten komen.
Mieren. Ze zijn de vaste bewoners van de doktersbungalow. Komen binnen langs de waterleiding en nemen bezit van de douche. De doucheslang, de kop en als de tijd het toelaat de binnenkant van de kop. Gelukkig duurt het een poosje voordat het warme water komt. Tijd genoeg om ze zwemles te geven. Helaas voor ze zit er geen plug in de afvoer.
Door een takkenbos wordt gewaarschuwd dat de oprit van de brug in de regentijd is weggespoeld
Dan er maar omheen. Je moet toch verder. Heb in Tanzania al meer bisschoppen de hand geschud dan ooit in Nederland. Aardige mannen overigens. Zal samenhangen met de Rooms Katholieke origine van de ziekenhuizen. Tenslotte nog een oproep. Het ziekenhuis heeft op dit moment geen apotheker. Wie weet er iemand die op korte termijn beschikbaar is? Partner ook welkom. In Tanzania is er niemand beschikbaar.
Groeten uit Makiungu, Gerard van der Leij 14 augustus 2014
Makiungu, augustus 2014-III Het kan soms bizar druk zijn bij de verloskamers. Zo zag ik laatst dat alle vier de verloskamers bezet waren en er op de gang ervoor vier puffende vrouwen op een bankje zaten te wachten. Naar het zich laat aanzien passeren ze de 3000 bevallingen dit jaar. Dus gemiddeld 8-9/dag. In de praktijk 2-24/dag! Dus hollen of stilstaan. Bezetting: 's ochtends 4, 's middags -en 's avonds 2,'s nachts één verloskundige/verpleegkundige. Deze karige bezetting is mede het gevolg van het ziekenhuisbrede tekort aan verpleegkundigen. Eén AMO die is op te roepen bij complicaties. Bij dreigende maternale sterfte e.d. wordt de gynaecoloog gebeld. De verloskundigen houden een nomogram bij waarop de gebeurtenissen in de tijd worden genoteerd. Wanneer er aantekeningen boven de "norm"-streep komen moet er een AMO geroepen worden. Vaak doet deze dan maar een keizersnee met indicatie "foetal distress". Door de excessieve werkbelasting op de verloskamers is er weinig aandacht voor de baby's die in de couveuse liggen. 's Nachts om half één gebeld door de AMO. Hij was bezig met de 4e keizersnee bij een patiente. Ze wilde nu maar eens gesteriliseerd worden. Zijn probleem was dat de eilijders niet te vinden waren doordat er erg veel vergroeiingen waren. (het heeft me verbaasd hoe hij de baarmoeder had kunnen vinden om de baby eruit te halen). Uiteindelijk hebben we de uiteinden van de eileiders gevonden en deze weggenomen en het restant onderbonden. Om half drie was het geklaard. De volgende ochtend mocht de OK daarom wat later beginnen. Ben eerst nog even langs de verloskamers gewandeld. Kon direct naar de OK rennen met een patiënte voor een spoed keizersnee wegens een uitgezakte navelstreng (apgarscore van de baby 7 en 8 na resp. 1 en 5 minuten). Aansluitend het eigen programma afgewerkt: vleesboom uit de baarmoederhals verwijderd, laparoscopie met blauw, 11 vleesbomen verwijderd, nog een laparoscopie met blauw, curettage voor mogelijk mola zwangerschap, curettage wegens hevige bloedingen, baarmoederverwijdering wegens vleesbomen en tenslotte nog vleesboomverwijdering met tevens onderzoek van de doorgankelijkheid van de eilijders. Om kwart voor vijf ging de deur dicht. Afgelopen week een moederlijke sterfte. Patiënte bevallen op 7 augustus. Tweemaal geweest voor een zwangerschapscontrole. Tijdens de eerste controle bloed geprikt voor o.a. de aidstest. Deze bleek positief en dit werd patiente verteld en ook op haar kaart vermeldt. Tevens een verwijzing naar de aidskliniek voor behandeling. Blijkt daar achteraf niet te zijn geweest. Meldt zich op de 7e met weeën. Ze was haar prenatale zorg kaart "vergeten mee te nemen". Vlotte bevalling. Na de bevalling kreeg ze een longontsteking en een falende hartwerking. Intussen kwam het resultaat van de aidstest boven water. Geen enkele behandeling sloeg aan en ze overleed een week na de bevalling. Achteraf gezien moet ze al een verder gevorderd stadium van aids hebben gehad. Er zijn momenteel een zestal gasten uit Maltha op bezoek. (Dr Borda komt daar vandaan). Gisteravond op bezoek bij hen geweest in het hostel. Eén van hen was jarig. Toch aardig om een verjaardag van mensen uit een ander land mee te maken. Moest me verkleden, kreeg een pet op en een soort pop in mijn hand. Foto? Krijgen jullie niet te zien! Malthese hapjes weggespoeld met wijn. Het werd wat later dan gebruikelijk.
Groeten uit Makiungu, Gerard van der Leij 20 augustus 2014
Makiungu, augustus 2014-IV Voorpaginanieuws van een Tanzaniaans weekblad deze keer.
In Dar es Salaam maakt men zich zorgen over de kwaliteit van de cementblokken die gebruikt worden voor de bouw. Een zak cement met 20 emmers zand is goed voor 30 goede standaardblokken. Sommige kwaadwillige verkopers maken er wel 70 per zak cement. Negentig procent van de blokken voldoet niet aan de 30-blokken norm. Reden om controleurs aan te stellen!! Het aantal alleenstaande moeders neemt toe. Door eigen keus of door scheiding. Trend van het verhaal: de moeders doen het niet zo gek met de opvoeding. Er is geen Ebola geval in Tanzania. De regering let goed op! Secondary schools verliezen veel leerlingen door zwangerschap en huwelijk. Een motie in het parlement: de regering mag zonder toestemming geen geld lenen van buitenlandse geldschieters. De Tanzaniaanse vliegvelddirectie heeft voor TSh10 miljoen schoolbanken geschonken aan een lagere school in de buurt van Kilimanjaro Airport. Op de foto veel lachende leerlingen. Geen onderwijzer te zien. Over een ex-politieman die aangeklaagd wordt voor moord. Met naam en toenaam! Ook in de krant diverse stukjes over Ebola. Wanneer moet je er aan denken en hoe moet je de patiënten opvangen. Nog een opmerking in de krant: It is a great shame that our leaders just attend like children who are only interested in the cocktail parties organised by their big nation hosts Ook na een gebroken hart kun je leven!! Zelfs een kookrubriek ontbreekt niet. Een volledige pagina wordt gewijd aan juristerij. Het is volledig ongezond een huis te kopen zonder een jurist in te schakelen. Doe je dat niet: eigen schuld dikke bult. De koers van de $ is 1660 TSh die van de euro 2150 TSh. Tenslotte: ondanks alle goede inspanningen in de wereld: er is hier een kindje opgenomen met poliomyelitis. Nog twee dagen te gaan. Zesendertig operaties gedaan en 185 patiënten gezien.
Tot volgende week. Gerard van der Leij 27 augustus 2014
