Gescand archief datum
2 2 JULI 2?11
JEUGDGEZONDHEIDSZORG ZUID-HOLLAND WEST VOORGESCHIEDENIS MISSIE VISIE DOELEN ORGANISATIEFILOSOFIE ORGANISATIESTRUCTUUR NOVEMBER 2009 Versie beslisdocument.
Zoetermeer, oktober 2009 Bram Hakkenberg
Samenvatting Gezondheidsproblemen bij de jeugd nemen toe. Met name psychosociale problematiek, overgewicht, verslavingen bij de jeugd en toenemende opvoedingsonzekerheid, maar ook zware problematiek zoals kindermishandeling is tegenwoordig meer in beeld. Kritische (inspectie)rapporten confronteren ons met een tekortschietende, versnipperde, te bureaucratische jeugd(gezondheid)zorg, hulpverlening en wettelijke maatregelen. De wachtlijsten in de jeugdzorg zijn indicaties dat we er nog onvoldoende in slagen om in een vroeg stadium, dicht bij huis in gezinnen, passende preventie en hulp in te zetten. De oplossing van deze problemen vraagt in ieder geval om een toegankelijke, laagdrempelige, innovatieve, brede en geïntegreerde aanpak van de jeugdgezondheidszorg. Gemeenten hebben hierin de afgelopen jaren een steeds grotere rol en sleutelpositie gekregen. Ze hebben de regie en de financiering van de jeugdgezondheidszorg (0 tot 19 jaar) en staan voor de opgave een Centrum voor Jeugd en Gezin in te richten. Gemeenten en/aren in de jeugdgezondheidszorg een scheiding tussen uitvoeringsorganisaties, gebrek aan maatwerk, een gebrekkige aansluiting van initiatieven op de praktijk en onvolledige en ondoelmatige registratie. De gemeenten in de regio ZuidHolland West hebben om die reden in 2008, een gemeentelijk beleidskader jeugdgezondheidszorg vastgesteld. De belangrijkste redenen voor dit nieuwe beleidskader zijn: • • •
de noodzaak van een medisch- pedagogisch -maatschappelijke aanpak en organisatie van de jeugdgezondheidszorg; de noodzaak om preventie, signalering en hulpverlening in samenhang in te kunnen zetten en te organiseren; het maatschappelijk appèl tot vasthoudend toezicht op de ontwikkeling van kinderen en de opvoedkwaliteiten van ouders en gezinnen te onderstelsteunen en risico's voor kinderen eerder te signaleren.
Met de vaststelling van dit beleidskader is gelijkertijd ingestemd met het voornemen tot de oprichting van één uitvoeringsorganisatie voor de jeugdgezondheidszorg. Met de thuiszorgorganisaties en het algemeen bestuur van GGD Zuid-Holland West is hierover overeenstemming bereikt. De uitkomst is dat op korte termijn de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West wordt opgericht. Bij de inrichting van de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West is de aanwezigheid in de gemeenten en het contact met burgers leidend. Digitale en fysieke bereikbaarheid en sen/ice staan hoog in het vaandel en er wordt efficiënt en doelmatig gewerkt. De stichting heeft ruime mogelijkheden voor lokale samenwerking en maatwerkinitiatieven. Zij verzorgt de integrale uitvoering van de jeugdgezondheidszorg en de uitvoering van het hiervoor genoemde beleidskader. Door de jeugdgezondheidszorg in de regio Zuid-Holland West op deze manier vorm te geven, blijft de jeugdgezondheidszorg voldoende geborgd in het "publieke domein" en heeft ze de bewegelijkheid en slagkracht van een zelfstandige organisatie. Ook realiseert zij op termijn een aantrekkelijke kostenbesparing, die kan worden ingezet voor kinderen, jongeren en gezinnen. Tevens blijft de jeugdgezondheidszorg bij een eventuele schaalvergroting, vanwege de eis tot synchroniciteit van GGD-en in de Veiligheidsregio Haaglanden buiten schot. Naast de omvorming van de jeugdgezondheidszorg blijft de GGD Zuid-Holland West, namens en voor de gemeenten, het platform voor coördinatie en financiering van de
wettelijke basistaken van de jeugdgezondheidszorg. Hiertoe wordt de gemeenschappelijke regeling GGD Zuid-Holland West aangepast. De GGD Zuid-Holland West behoudt daarmee als kenniscentrum voor gezondheidsbevordering een toonaangevende rol in preventieactiviteiten en voorziet voor al haar taken en de jeugdgezondheidszorg een goede toekomst.
Inhoudsopgave
pagina Samenvatting
Inleiding Voorgeschiedenis, visie, missie en doelen 2.1 Voorgeschiedenis
2.2
Visie
2.3
Opdracht en missie 2.3.1 Opdracht 2.3.2 Missie Doelstellingen
2.4
De organisatie 3.1 Organisatiefilosofie 3.1.1 Bereikbaarheid en sen/ice 3.1.2 Monitoring 3.1.3 Regio's en gemeenten 3.1.4 Professionele organisatie en professionele medewerkers 3.1.5 Leren en innoveren 3.1.6 Kwaliteit 3.1.7. Kosten 3.2 Organisatiestructuur 3.3 Organisatiestructuur
1
Inleiding
Gezondheidsproblemen bij de jeugd nemen toe. Met name psychosociale problematiek, overgewicht, verslavingen bij de jeugd en toenemende opvoedingsonzekerheid, maar ook zware problematiek zoals kindermishandeling is tegenwoordig meer in beeld. Kritische (inspectie)rapporten confronteren ons met een tekortschietende, versnipperde, te bureaucratische jeugd(gezondheid)zorg, hulpverlening en wettelijke maatregelen. De wachtlijsten in de jeugdzorg zijn indicaties dat we er nog onvoldoende in slagen om in een vroeg stadium, dicht bij huis in gezinnen, passende preventie en hulp in te zetten. De conclusie dringt zich op dat eerstelijns jeugd gezondheidszorg te zwak is ontwikkeld. De (nieuwe) gesignaleerde problemen vragen in ieder geval om een toegankelijke, laagdrempelige, innovatieve en brede aanpak van de jeugdgezondheidszorg. De weg tot verbetering van de jeugdgezondheidszorg is de afgelopen periode al door gemeenten en andere organisaties op de volgende manieren ingezet: • •
Gemeenten hebben de regie gekregen in de vormgeving van de Centra voor Jeugd en Gezin (CJG). Een CJG als laagdrempelig fysiek inlooppunt, moet in 2012 overal landelijk aanwezig zijn. Gemeenten bieden onder andere gerichte opvoedingsondersteuning aan via de CJG's, omdat kinderen met problemen niet doorgeschoven mogen worden, maar oplossingen gezocht moeten worden in sociale structuren zoals gezinnen en scholen waarin kinderen opgroeien . De vernieuwing van de Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid (WCPV, 2003) hebben de gemeenten de regie en de financiering over zowel de 0 tot 4 jarigen als de 4 tot 19 jarigen jeugdgezondheidszorg gegeven. 1
•
Deze prominente rol van de gmeenten heeft in den lande geleid tot een groot aantal initiatieven tot integratie van de afzonderlijke vormen van preventie, signalering en openbare gezondheidszorg voor kinderen en jongeren. Evaluatie van deze 'integratie initiatieven' laat zien dat de scheiding tussen uitvoeringsorganisaties helaas blijft bestaan en gemeenten er onvoldoende vat op kunnen krijgen; het maatwerk kan veel beter, de registraties zijn niet toereikend en er is geen integrale beleidsontwikkeling. Een belangrijke conclusie is dat er één uitvoeringsorganisatie voor de jeugdgezondheidszorg komen, met name voor het publieke deel: signalering, monitoring, advies, verwijzing, coördinatie en vangnet en specifieke algemene preventieprogramma's. 2
De gemeenten in de regio Zuid-Holland West , zijn dezelfde mening toegedaan. Zij hebben hun ambities, in een door de gemeenteraden tussen mei en juli 2008 vastgesteld 3
In het najaar 2004 kreeg de Invenlgroep van het ministerie van VWS de opdracht om op basis van onderzoek van de nationale en intemationale wetenschappelijke literatuur voorstellen te doen voor instrumenten en procedures om problemen in het opvoeden en opgroeien tijdig te signaleren, voorstellen te doen voor effectief gebleken interventies en voor een infrastructuur waarin signalering en interventie effectief en efficiënt kunnen plaatsvinden. September 2005 bracht de Invenlgroep bestaand uit: Jo Hermanns, hoogleraar UvA, Guus Schrijvers, hoogleraar UU, en Ferko Öry, TNO-PG, het rapport uit 'Helpen bij opgroeien en opvoeden: eerder, sneller en beter'. Hun voorstellen baseren ze op een nationaal, maar vooral internationaal literatuur onderzoek en contacten met een aantal toonaangevende internationale onderzoekers. yww.nii.nl Dossier opvoedingsondersteuning Evaluatie Integrale JGZ (0-19 jaar). Het bestuurlijk arrangement 2003 is in 2006 geëvalueerd. Belangrijke conclusie uit dit rapport is dat er één uitvoeringsorganisatie voor integrale JGZ moet komen (met name voor het publieke deel: signalering, monitoring, advies, verwijzing, coördinatie en vangnet en specifieke algemene preventieprogramma's [in tegenstelling tot selectieve en geïndiceerde preventie] Het betreft hier de gemeenten Detft, Leidschendam-Voorburg, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Wassenaar, Westland en Zoetermeer. 1
2
3
gezamenlijk beleidskader, verwoord.
4
De achtergrond van dit beleidskader is: • • •
de noodzakelijke ontwikkeling van de openbare gezondheidszorg voor kinderen en jongeren, naar een integrale medisch- pedagogisch -maatschappelijke aanpak en organisatie; de noodzaak om preventie, signalering en hulpverlening in samenhang in te zetten en te organiseren; het maatschappelijk appèl tot vasthoudend toezicht op de ontwikkeling van kinderen en de opvoedkwaliteiten van ouders en gezinnen te onderstelsteunen en risico's voor kinderen eerder te signaleren.
In het beleidskader is het volgende vastgelegd: •
de uitwerking van vijf kernfuncties van de jeugdgezondheidszorg (informatie en advies, signalering, toeleiding naar hulp, licht pedagogische hulp en regie) ; de verbinding van de jeugdgezondheidszorg met en de actieve rol van, de jeugdgezondheidszorg in de Centra voor Jeugd en Gezin, zoals die bij de verschillende gemeenten op dit moment in ontwikkeling zijn; de verbinding van de jeugdgezondheidszorg met de geïndiceerde jeugdzorg, zorgstructuren, onderwijs en welzijn; de ontwikkeling van het Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg (DD JGZ); de rol van de jeugdgezondheidszorg bij het voorkomen van overgewicht, excessief alcohol- en drugsgebruik en depressies bij kinderen en jongeren. 5
• • • •
Tegelijkertijd, met de vaststelling van dit beleidskader, bepaalden de gemeenten dat er een zelfstandige uitvoeringsorganisatie voor jeugdgezondheidszorg dient te komen. Die dicht bij de gemeenten en de burgers staat en waar de in de regio actieve thuiszorgorganisaties en GGD Zuid-Holland West hun jeugdgezondheid activiteiten aan overdragen. Daarbij streven de gemeenten een verantwoorde mix na van borging in het publieke domein en de voordelen van een zelfstandige bewegelijke organisatie. 6
7
Namens de gemeenten is tussen de GGD Zuid-Holland West en de thuiszorgorganisaties overeenstemming bereikt. Er zal een nieuwe stichting voor de jeugdgezondheidszorg in de regio Zuid-Holland West worden opgericht. Bij de inrichting van de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West is de aanwezigheid in de gemeenten en het contact met burgers leidend. Digitale en fysieke bereikbaarheid en service staan hoog in het vaandel en er wordt efficiënt en doelmatig gewerkt. De stichting heeft ruime mogelijkheden voor lokale samenwerkings- en maatwerkinitiatieven. De stichting verzorgt de integrale uitvoering van de jeugdgezondheidszorg en de uitvoering van het hiervoor genoemde beleidskader. In de hiervoor geschetste constructie behoudt de GGD Zuid-Holland West namens de gemeenten, na overdracht van haar jeugdgezondheidszorg, op basis van een voor dit doel aangepaste gemeenschappelijke regeling , de uitvoeringsregie en financiering van de 8
Gemeentelijk beleidskader voor de jeugdgezondheidszorg Zuid Holland West februari 2008. Dit zijn in de WMO, prestatieveld 2 vastgelegde taken. Zij betreffen jeugdigen - en in voorkomende gevallen hun ouders - bij wie sprake is van een verhoogd risico als het gaat om ontwikkelingsachterstand of uitval zoals schooluitval of criminaliteit, maar voor wie zorg op grond van de Wet op de jeugdzorg niet nodig is dan wel voorkomen kan worden. Dit beleidsterrein geldt als aanvulling op de taken die in andere wetgeving zijn vastgelegd, zoals de WPV en de Leerplichtwet Het betreft hier de thuiszorgorganisaties, Careyn, Florence, Valent en Vierstroomzorgring De jeugdgezondheidszorg is een publieke taak. Zie ook artikel 3 statuten van de nieuw op te richten stichting JGZ ZHW. Een gemeenschappelijke regeling is een publiekrechtelijke overeenkomst tussen bepaalde bestuursorganen van verschillende gemeenten waarbij bepaald wordt dat bepaalde taken en bevoegdheden centraal uitgevoerd worden. 4 5
6 7
8
stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid Holland West. Door de jeugdgezondheidszorg in de regio Zuid- Holland West op deze manier vorm te geven blijft zij buiten schot bij een eventuele toekomstige schaalvergroting vanwege de eis tot synchroniciteit van GGD-en in de Veiligheidsregio Haaglanden . 9
De gemeenten in de regio Zuid-Holland West achten deze, in Nederland nog niet vaak toegepaste, bestuurlijke vormgeving van de jeugdgezondheidszorg in een stichting noodzakelijk om binnen de jeugdgezondheidszorg innovatie, slagvaardigheid, aansluiting op jeugdzorg en jeugdhulpverlening, lokale verankering en kostenbesparing te realiseren.
De Wet Publieke Gezondheid (2008) zegt dat de buitengrenzen van het werkgebied van de GGD Zuid-Holland West en die van de veiligheidsregio dezelfde moeten zijn en er slechts één GGD is (i.p.v. twee zoals dat nu het geval is, nl. GGD Den Haag en GGD Zuid-Holland West). Daarnaast zal bij herziening van de wet (2010) gaan gelden dat de directeur GGD en directeur GHOR een personele unie vormen.
Voorgeschiedenis, visie, missie en doelen 2.1 Voorgeschiedenis De gemeentelijke ambities en regie hebben gezorgd voor samenwerking en integratie tussen de thuiszorginstellingen en de GGD Zuid-Holland West. Dit heeft geleid tot operationele integratie van de jeugdgezondheidszorg 0 tot 19 jaar in de regio Zuid-Holland West. De diensten worden tot op heden aangeboden door vier thuiszorgorganisaties (Careyn, Florence, Valent en de Vierstroomzorgring) en de GGD Zuid-Holland West. 10
Aanvankelijk is gekozen voor inhoudelijke samenwerking, opgevolgd in 2007 door een hoofd- en onderaannemerschap tussen de thuiszorginstanties en de GGD Zuid-Holland West, dit was noodzakelijk omdat de laatstgenoemde opdrachtgever werd namens de gemeente voor de jeugdzorg 0 tot 4 jarigen. In deze wisselende verhouding werken de betrokken organisaties nog altijd constructief samen. Waardoor in de afgelopen periode de volgende resultaten zijn bereikt: • • •
de opzet van vijf geïntegreerde werkeenheden verspreid over de regio; leiding en verantwoording door één leidinggevende per werkeenheid; opzet en uitvoering van één ambitieus werkplan , waaraan momenteel gezamenlijk uitvoering wordt gegeven. 11
Dat de intensieve samenwerking een aantrekkelijk perspectief is gebleken, blijkt verder uit de realisatie van een preventief aanbod van de jeugdgezondheidszorg voor risicogezinnen in de gehele regio en het hiervoor verkrijgen van aanvullende budgetten. Deze intensieve samenwerking, over de grenzen van de eigen organisatie heeft voor nieuwe uitdagingen in de uitvoering van de jeugdgezondheidszorg gezorgd. Desondanks is deze vorm van samenwerking ontoereikend omdat: • • • • •
de integratie van bedrijfsprocessen door het hoofd- en onderaannemerschap beperkt blijft door verschillen in de bedrijfsprocessen de interne dynamiek binnen de vijf organisaties zodanig verschilt dat er telkens een nieuw onderling evenwicht in de samenwerking gevestigd moet worden; de thuiszorgorganisaties in meerdere verschillende samenwerkingsverbanden, functioneren met uiteenlopende strategieën en samenwerkingsmodellen de GGD Zuid-Holland West in de samenwerking meerdere rollen vervult die onderling spanning met zich meebrengen: regisseur, opdrachtgever, inkoper van diensten, hoofdaannemer en mede uitvoerder; de innovatie en ontwikkeling van jeugdgezondheidszorg niet eenduidig wordt geleid.
Om die reden is er gekozen voor het oprichten van één zelfstandige organisatie voor jeugdgezondheidszorg in de regio Zuid-Holland West omdat • er één uitvoeringsorganisatie ontstaat die efficiënt is ingericht en in alle aspecten toegerust is op zijn kerntaak: het bieden van adequate jeugdgezondheidszorg 0 tot 19 jaar en een eenduidige innovatie, ontwikkeling en marketing aanpak;
10. Het ligt in de verwachting dat door integratie binnen de jeugsgezondheidszorg de openbatre gezondheidszorg voor jeugdigen zich ook zal uitbreiden naar de periode - 9 maanden. Daarnaast strekt de jeugdgezondheriszorg zich in specifieke gevallen uit tot 23 jaar (asielzoekers, specifieke behandling in jusitieel en psychiatrich kader Zie werkplan IJGZ - 9 maanden tot 23 jaar, Zuid-Holland West augustus 2008 1
• • • • •
afstemming makkelijker mogelijk wordt met partners in de keten zoals Centra voor Jeugd en Gezin (CJG) en voor het voeren van een Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg (DD JGZ); samenvoeging leidt tot een eenduidige bedrijfsvoering, één brede integrale organisatie, die een centrale rol heeft in het gezond en veilig opgroeien van kinderen en jongeren; deze samenvoeging op termijn leidt tot besparingen die kunnen worden aangewend ten faveure van de openbare gezondheidszorg voor kinderen en jongeren; de rollen van uitvoerder en opdrachtgever duidelijk gescheiden zijn; de lange ervaring en traditie van consultatiebureaus en jeugdartsen en verpleegkundigen organisatorisch wordt gebundeld en ingebed tot een krachtig en eigentijds concept van openbare gezondheidszorg voor jeugdigen.
Om de uitdagingen van de jeugdgezondheidszorg in de toekomst aan te kunnen, hebben de participerende gemeenten in de regio en de daar actieve thuiszorgorganisaties, het initiatief genomen een zelfstandige organisatie voor jeugdgezondheidszorg voor alle kinderen en jongeren in het werkgebied Zuid-Holland West op te richten: de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West. De mogelijkheid voor het oprichten van deze stichting wordt opgenomen in de Gemeenschappelijke regeling GGD Zuid-Holland West. Deze stichting krijgt een paritair samengesteld bestuur; bestuursleden worden gelijkelijk, op voordracht van de gemeenten en de betrokken thuiszorgorganisaties, benoemd. Bestuurlijke dubbelfuncties zijn hierbij uitgesloten. Op deze manier wordt het publieke belang van de jeugdgezondheidszorg in de regio uitstekend gewaarborgd.
2.2
Visie
De ambities van de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West, haar medewerkers en al haar samenwerkingspartners, komen naar voren in de visie die de GGD Zuid-Holland West en haar samenwerkingspartners op de jeugdgezondheidszorg hebben. Deze visie luidt: 'Het kind centraal en het gezin in beeld' Voor w/e sfaaf de Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West ? De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West is er voor alle jeugdigen van 0 tot 19 jaar en hun ouders. De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West ondersteunt en werkt samen met andere, met jeugd verbonden, maatschappelijke organisaties zoals scholen, kindercentra, bureaus jeugdzorg en gemeenten. De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West staat voor publieke gezondheid en voert openbare gezondheidszorg uit. Dit betekent dat zij zich richt op allé kinderen en niet alleen risicokinderen. De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West richt haar richt haar aandacht extra op kwetsbare kinderen en kinderen die in hun ontwikkeling worden bedreigd. Wat gaat de Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West bewerkstelligen? De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West staat garant voor de openbare gezondheidszorg voor kinderen en jongeren. Zij gaat uit van de maatschappelijke vragen en noden, is complementair aan de reguliere zorg (vangnetfunctie) en is de voorliggende preventieve voorziening in de jeugdketen door: • vroegsignaleren en beoordelen van risico's bij kinderen en hun (directe) omgeving; • (bijna) 100% bereik van kinderen en jongeren;
•
• • • •
monitoring: het gedurende de ontwikkeling en de ontwikkelingsfasen van kinderen (0-19) volgend toezien op de ontwikkeling van kinderen en jongeren en hun ouders (gezinnen) en de belangrijkste risico's; toezien op adequate inzet van zorgdiensten en interventies, indien nodig; voorlichting, advies en opvoedingsondersteuning; lichte zorg en begeleiding en beperkt daarmee de toeleiding naar gespecialiseerde zorg/ hulpverlening; samenwerking met gespecialiseerde (jeugd)zorg bij ernstige hulpvragen; actieve bemoeizorg: omdat het maatschappelijk onacceptabel is dat kinderen en ouders niet worden bereikt en geholpen als ouders hun opvoedingsverantwoordelijkheid niet op zich (kunnen) nemen (vangnet); preventie van de volksgezondheidsrisico's bij kinderen: - psychosociale problemen; - middelengebruik/verslavingen; - overgewicht; - onveilige omgeving (criminaliteit,, pesten, kindermishandeling, huiselijk geweld, ongevallen); - aggregeren van diverse risicoregistraties van individuele kinderen; (verwijsindex) - collectieve informatie zoals jeugdmonitors en digitale dossier Jeugdgezondheidszorg; - (beleids)adviezen aan derden (m.n. gemeenten).
Hoe gaat de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West dit bewerkstelligen? Voor het bewerkstelligen van het hien/oor genoemde, heeft de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West een aantal uitgangspunten opgesteld: • de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West is toegankelijk en laagdrempelig voor ouders, kinderen en gezinnen, dichtbij en lokaal verankerd; • de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West voert de monitoring voor elk kind en gezin: o tijdens contactmomenten; o door contact met "vindplaatsen"; o door gebruik van het Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg. • de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West neemt haar verantwoordelijkheid en grijpt actief in als het mis gaat met de ontwikkeling van het kind door: o extra indicatieonderzoeken en huisbezoeken; o multidisciplinaire besprekingen in zorgnetwerken; o bemoeizorg. • de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West ontwikkelt "monitoring" en voert deze vasthoudend uit; • de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West zit in de "haarvaten" van elke wijk in de regio; • de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West maakt actief gebruik van haar netwerken met onderwijs, buurt, kinderopvang, huisarts, medisch specialist, AMK, Bureau Jeugdzorg, politie, justitie en jeugd Geestelijk Gezondheidszorg; • de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West werkt aan de ontwikkeling en uitvoering van preventieprogramma's. Samen met de gemeenten zijn overgewicht (voeding en bewegen) en alcoholgebruik onder jongeren vanaf 12 jaar vastgesteld als prioriteiten voor preventie. Daarnaast zijn er initiatieven gericht op het voorkomen van roken, diabetes en depressies.
2.3
Opdracht en missie
2.3.1 Opdracht In opdracht van de acht deelnemende gemeenten in de regio Zuid-Holland West bevordert, beschermt en bewaakt de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West de lichamelijke en psychische gezondheid en sociale ontwikkeling van alle kinderen en jeugdigen van 0 tot 19 jaar. Door deze vorm van openbare gezondheidszorg voor de jeugd, draagt de Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West bij aan gelijke kansen op gezondheid, het voorkomen van maatschappelijke uitval en het verwerven van een volwaardige plaats voor jeugdigen in de samenleving. Gemeenten en de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West onderkennen dat de bevordering van publieke gezondheid van de jeugd alleen tot stand komt, door een gezamenlijke inspanning van vele actoren uit verschillende maatschappelijke domeinen. Jeugdgezondheidszorg vergt daarom per definitie een integrale en intersectorale aanpak om de voorwaarden te scheppen voor een gezonde samenleving, waarin burgers in staat zijn zorg te (blijven) dragen voor de gezondheid van hun kinderen en van zichzelf. Openbare gezondheidszorg voor de jeugd is daarom, naast toezicht op de gezondheidssituatie van kinderen en jongeren, ook indamming van gezondheidsrisico's. Dit komt tot uitdrukking in de aanpak van maatschappelijke vraagstukken en in de uitvoering van het (gemeentelijk) beleid, waarmee publieke gezondheid van de jeugd onlosmakelijk verbonden is . Voorbeelden hiervan zijn de beschikbaarheid van sportfaciliteiten, aandacht voor de psychosociale ontwikkeling van kinderen, de inrichting van de openbare ruimte in nieuwe en bestaande woonwijken, bewegingslessen in het onderwijs en het belang van welzijn als basis voor gezondheid (sociale cohesie, leefbaarheid in wijken en kernen etc). 12
Gemeenten krijgen steeds meer verantwoordelijkheid voor gezondheid en welzijn van de jeugd (gezondheidszorg, hulpverlening ,de organisatie van de keten van jeugdvoorzieningen en de uitvoering ervan). De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West werkt in dit perspectief in het verlengde van - en stemt haar diensten af op - de behoeften en prioriteiten van de gemeenten en haar inwoners zoals die zijn geformuleerd in lokaal jeugdbeleid en lokaal gezondheidsbeleid. Gemeenten zijn opdrachtgever van de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West. Zij hebben dit opdrachtgeverschap vastgelegd in de Gemeenschappelijke regeling GGD Zuid-Holland West. Om ontwikkeling, innovatie en continuïteit in de jeugdgezondheidszorg te realiseren is een ondernemende instelling van bestuur, organisatie en medewerkers nodig. Niet in de laatste plaats ook om de daarvoor noodzakelijke middelen te verwerven, die niet alleen te vinden zijn bij de gemeenten. Voor de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West zijn de belangrijkste samenwerkingspartners bij de uitvoering van haar publieke taak: ondenwijs, geestelijke gezondheidszorg, maatschappelijk werk, gezondheidszorg (huisartsen, ziekenhuizen etc.) jeugdhulpverlening en jeugdzorg. De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West valt onder het toezicht van de Inspectie Gezondheidszorg (IGZ). De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West staat met haar medewerkers borg voor de noodzakelijke kennis die nodig is voor de Deze benadering van publieke gezondheid wordt Health in All Policies.(Gezondheid op alle beleidsterreinen, HiAP genoemd) is een strategieconcept ter verbetering van de volksgezondheid. Het richt zich op factoren buiten het gezondheidsstelsel die een belangrijke invloed hebben op de algemene gezondheidstoestand van de bevolking. Deze factoren hangen samen met ons dagelijks leven. Dat wat we eten en drinken, waar we wonen, hoe we werken en hoe we onze vrije tijd doorbrengen kan zowel positieve als negatieve effecten op onze gezondheid hebben. Veel van deze effecten kunnen worden beïnvloed door beleidswijzigingen, bijv. veranderingen in het beleid ten aanzien van landbouw, vervoer, werk en belastingen. 12
uitvoering van haar taken. Uit dien hoofde hebben deze medewerkers een gevraagd en ongevraagd adviesrecht en adviesplicht. Voor medische disciplines en functies gelden daarbij wettelijke kaders en voorschriften. De maatschappelijke opdracht en gemeentelijke opdrachtgevers, de wettelijke kaders, de samen- werkingsrelaties met andere maatschappelijke organisaties en de inbreng van medewerkers vormen met elkaar de cornervlaggen van het speelveld van de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West. 2.3.2 Missie De missie van de Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West wordt op de volgende manier verwoord: •
de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West bevordert lichamelijke en psychische gezondheid en sociale ontwikkeling van alle kinderen en jeugdigen in de regio en ziet hier op toe. Zij stelt hierbij het kind centraal en spant zich tot het uiterste in dit samen met ouders te realiseren. Zij laat zich daarbij leiden door het universele recht van kinderen op gelijke kansen op gezondheid, het voorkomen van uitval en het verwerven van een volwaardige plaats in de samenleving voor kinderen en jeugdigen in de regio.
•
de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West kan dit niet alleen, maar wil samenwerken met alle met jeugd verbonden maatschappelijke organisaties in de regio die bijdragen aan deze doelen. Zij vormt op die manier de ruggengraat van de jeugdketen;
•
de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West doet dit met betrokken, gemotiveerde, kritisch en doortastende medewerkers, die slagvaardig, effectief, efficiënt en kosten- en kwaliteitsbewust te werk gaan.
De hiervoor geformuleerde missie betekent het volgende voor de organisatie: • •
• • • • •
de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West spant zich tot het uiterste in om in de uitvoering van haar diensten en activiteiten met ouders samen te werken; de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West is voor alle inwoners van 0 tot 19 jaar en hun ouders of verzorgers toegankelijk. Zij biedt (in kwantitatieve en kwalitatieve zin) een toereikend informatie- en hulpaanbod, dat zo vroeg, zo licht en zo dicht mogelijk bij huis wordt ingezet; de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West neemt een normale en gezonde ontwikkeling waarin de meeste kinderen, jongeren en gezinnen in staat zijn om moeilijkheden zelf het hoofd te bieden, of dat te leren, als uitgangspunt; de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West zorgt voor een snelle en adequate inzet van hulp aan risicogroepen; de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West is ingebed in de keten van het integraal jeugdbeleid dat uitgaat van de levensperiode 0 tot 19 jaar; de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West sluit aan bij het integraal jeugdbeleid in de regio, zowel qua benadering als in de samenwerking en informatieuitwisseling met andere partners in het jeugd- en onderwijsbeleid; de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West maakt gebruikt van bestaande systemen zoals de verwijsindex. In dit perspectief realiseert ze ook lokaal maatwerk;
De Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West krijgt gestalte binnen de Centra voor Jeugd en Gezin, waarin de aansluiting met onderwijs en jeugdgezondheidszorg tot de basisstructuur behoren; De Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West weet nieuwe landelijke, regionale en lokale ontwikkelingen om te zetten in adviezen en innovatieve initiatieven, diensten en projecten. 2.4 Doelstellingen Achtereenvolgens worden voor de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West de volgende doelstellingen beschreven: 13
1. Bereik De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West volgt actief 100% van alle kinderen in de regio Zuid-Holland West en spant zich extra in om kinderen en jeugdigen die nu niet bereikt worden alsnog te bereiken. Burgers weten de stichting Jeugdgezondheidszorg ZuidHolland West te vinden, omdat deze door logo, huisstijl, website en andere publieksuitingen, herkenbaar in de regio aanwezig is. De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West is laagdrempelig en gemakkelijk bereikbaar voor afspraken en informatie door het centrale afspraken- en informatiebureau, e-mail dienstverlening, adviestelefoon en een interactieve website. Daarnaast biedt de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West een opvoedingshelpdesk en telefonische informatie en advisering aan. 2. Samenwerking De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West werkt samen om de (maatschappelijke) ambities van 'Het kind centraal en het gezin in beeld' dichterbij te brengen. De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West beperkt zich daarbij niet tot basistakenpakketten, maar wil in de samenwerking met ketenpartners zich inzetten voor innovatie, groei van, en samenhang tussen, jeugdgezondheidszorg, jeugdhulpverlening, jeugdzorg en (jeugd)welzijn. De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West wil in 2010 als kernpartner participeren in alle Centra voor Jeugd en Gezin. 3. Monitoring Monitoring is een nieuw en belangrijk onderdeel van de toekomstige Centra voor Jeugd en Gezin. Het behelst het langdurig volgen en toezien op de ontwikkeling van kinderen, jeugdigen en hun gezinnen. Alleen hierdoor is het mogelijk om 'één gezin, één plan, één aanpak', met samenwerkingspartners, waar te maken. De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West, als voorliggende preventieve voorziening en houder van het Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg, werkt aan een (regionaal) model voor monitoring en draagt bij aan de verwijsindex. 14
4. Flexibilisering van het landelijke basispakket Om snel en adequaat zorg voor risicogroepen te kunnen inzetten, werkt de Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West aan flexibilisering van het basistakenpakket. Door de frequentie en methoden van het periodiek onderzoek voor kinderen en jeugdigen te optimaliseren, ontstaat ruimte om risicokinderen intensiever te volgen.
Voor een uitgebreide beschrijving van de doelstellingen, wordt verwezen naar het Werkplan IJGZ tot 23 jaar, Zuid-Holland West, augustus 2008. Het betreft hier een functie van de JGZ ZHW die ontstaat door het bestaande werk anders aan te pakken. Het is niet hetzelfde als de activiteiten die bekend staan onder de naam 'zorgcoördinatie'. 13
14
5. Spraakontwikkeling De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West zorgt ervoor dat kinderen die problemen hebben op het gebied van taal en spraak, op vroege leeftijd aan voor- en vroegschoolse educatieprogramma's kunnen deelnemen. 6. Opvoedingsondersteuning en vroegsignalering De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West realiseert samen met partners informatie, advies en licht pedagogische hulp als preventieve ondersteuning van jeugdigen en ouders met opgroei- en opvoedingsproblemen en bij wie sprake is van een verhoogd risico (ontwikkelingsachterstand, schooluitval, criminaliteit) en waarbij bemoeienis op grond van de Wet op de Jeugdzorg niet nodig is dan wel voorkomen kan worden. Daarnaast realiseert de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West een sluitend systeem van signalering en snelle en passende interventie voor de leeftijdsgroep 0-4 jaar door een gezamenlijke aanpak met kinderdagverblijven en de peuterspeelzalen. Ook voor het Voortgezet Onderwijs werkt de de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West aan een signalering en snelle interventie. Dit staat bekend als het "12 plus project"). 7. Gezond leven De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West werkt aan de ontwikkeling en uitvoering van preventieprogramma's. Samen met de gemeenten zijn overgewicht (voeding en bewegen) en alcoholgebruik onder jongeren vanaf 12 jaar vastgesteld als prioriteiten voor preventie. De preventie-initiatieven zijn verder gericht op voorkomen van roken, diabetes en depressies. Naast de samenwerking met verschillende organisaties en uitvoeringspartijen heeft GGD Zuid-Holland West hierin als kenniscentrum voor gezondheidsbevordering een toonaangevende rol m.b.t. onderzoeksgegevens, programma's, training van uitvoerders en publieksvoorlichting. 8. Huiselijk geweld Met behulp van de aanpak Reflectie en Actiegroep Aanpak Kindermishandeling (RAAK), werkt de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West aan het terugdringen van het aantal gevallen van kindermishandeling. 9. Kwaliteit De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West is in 2011 een kwaliteitsgecertificeerde instelling. Zij beschikt dan over een kwaliteitsysteem dat inzichtelijk en te begrijpen is voor burgers, opdrachtgevers en samenwerkingspartners en waar medewerkers steun en houvast aan ontlenen. 70. Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg (DD JGZ) Bij de stichtuing Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West is het DD JGZ de basis voor: • • • • • • •
monitoring; één integrale planning van de werkzaamheden; de eenduidige registratie van diensten en activiteiten; de planning en controlecyclus (werkplan, regioplannen, begroting, budgetverdeling en verantwoording); de gegevens voor de Inspectie Gezondheidszorg; het gecertificeerd kwaliteitssysteem; de bedrijfsondersteunende processen.
11. Bedrijfsvoering
De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West realiseert een transparante, efficiënte en sluitende bedrijfsvoering op basis van een P&C-cyclus, HKZ gecertificeerde procedures en kwantitatieve en kwalitatieve kaders. Hierbij, zal op basis van efficiency- en effectiviteitoverwegingen en overwegingen met betrekking tot kwaliteitsborging bekeken worden of zaken binnen de eigen organisatie worden gerealiseerd of uitbesteed gaan worden. 3
De organisatie
Voor het bewerkstelligen van de ambitie van de stichting Jeugdgezondheidszorg ZuidHolland West en het realiseren van 'Het kind centraal en het gezin in beeld', heeft de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West zeven uitgangspunten voor de eigen organisatiefilosofie gedefinieerd. 3.1 Organisatiefilosofie De integrale benadering van de jeugdgezondheidszorg is de belangrijkste succesfactor voor het slagen van de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West. Deze integrale benadering betreft zowel de ontwikkeling, als de ontwikkelingsfasen van kinderen van 0 tot 19 jaar en tevens de wijze waarop de zorg en de daaraan (HKZ gecertificeerde dan wel HKZ te certificeren ) gekoppelde diensten en interventies worden georganiseerd en aangeboden. 15
Leidend voor de inrichting van de organisatie van de stichting Jeugdgezondheidszorg ZuidHolland West zijn: 1. bereikbaarheid en service; 2. monitoring; 3. gemeenten en de regio; 4. professionele organisatie; 5. leren en innoveren; 6. kwaliteit; 7. kosten. 3.1.1 Bereikbaarheid en service Bij de inrichting van de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West wordt van buiten naar binnen gedacht. Toegankelijkheid en bereikbaarheid voor burgers (kinderen en ouders) en belanghebbenden (verwijzers, beleidsmakers en samenwerkingspartners) zijn hierbij de kernbegrippen. Dit komt tot uitdrukking in het centrale afsprakenbureau met e-mailservice en internet afsprakenplanning. Daarnaast bestaat er een opvoedingshelpdesk, is er telefoonadvisering en zijn er verbindingen met belangrijke publieksinformatiebronnen, zoals het Landelijk Virtueel Centrum voor Jeugd en Gezin, de publieksvoorlichting van de GGD Zuid-Holland West en heel veel andere lokale, regionale en landelijke partijen. 16
3.1.2 Monitoring De ontwikkeling van kinderen en de interventies, diensten, activiteiten, coördinatie en het toezicht, die bij de verschillende fasen in deze ontwikkeling gevraagd worden, dan wel noodzakelijk zijn, zijn leidend bij de opbouw van de organisatie van de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West. De gehele implementatie van de JGZ ZHW gebeurt met in acht name van de HKZ kwaliteitseisen. Voor ouders en verzorgers van jonge kinderen (0-4) is het belangrijk dat zij, 9 in het verlengde van de periodiek geneeskundige onderzoeken, screenongs etc. bij de instelling voor jeugdgezondheiszorg terecht kunnen voor deze service en het aanbod van cursussen. 1 5 16
Met de start van de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West wordt de kans gegrepen om de overstap te maken van losse diensten en interventies, naar een proces- en vraaggestuurde werkwijze. Dit gebeurt op basis van de ontwikkelingslijn. Het Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg en de ontwikkeling van indicatoren die de risico's aangeven per kind gedurende de gehele tijdslijn van 0 tot 19 jaar. Dit noemen we monitoring. Het proces van monitoring is als volgt weer te geven:
Monitoring (procesverantwoordelijkheid) Ojr
19jr
dienst/actie/ interventie
dienst/actie/ interventie
dienst/actie/ interventie
dienst/actie/ interventie
dienst/actie/ interventie
dienstyactie/ interventie
Door monitoring kan de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West alle kinderen binnen de diverse regio's in beeld brengen, houden en hun ontwikkeling volgen. Zodoende kunnen de diensten en zorg optimaal worden geleverd en de noodzaak van interventies en acties beter voorspeld en in beeld worden gebracht. Dit gedurende de totale tijdslijn 0 tot 19 jaar. De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West krijgt hierdoor een centrale rol in de verdere integratie van de jeugdgezondheidszorg en jeugdhulpverlening. 3.1.3
Regio's en gemeenten
Om dicht bij de burgers te staan, bereikbaar te zijn en ruimte te laten voor (gemeentegebonden) lokale accenten en maatwerk in de diensten en activiteiten van de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West is deze verdeeld in regio's (nu nog 5) met in het totaa! 21 vestigingen en spreekuuriocaties. Binnen deze regio's worden alle diensten volgens het basistakenpakket en de onderdelen van het werkplan uitgevoerd. Verschillen tussen de regio's resulteren in verschillend maatwerk dat met de afzonderlijke gemeenten jaarlijks wordt afgesproken. Acquisitie en uitvoering van maatwerk vindt plaats in opdracht van gemeenten. De regiomanager is bij uitstek degene die in samenspraak met andere regionale en lokale partners ontwikkelingen, trends en problemen signaleert. Door middel van projecten waarin de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holiand West, andere belanghebbenden en opdrachtgever participeren worden deze omgezet in activiteiten en diensten. Deze structuur van de Stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid Holland West waarborgt dat lokale en regionale signalen en ontwikkelingen in het beleid van de gehele organisatie doorklinken en effect hebben. De regio-organisatie is het vertrekpunt voor de plaats van de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West in de ontwikkeling van de gemeenteiijke Centra voor Jeugd en Gezin en de samenwerking op centraal- en regioniveau met andere instellingen en organisaties, die zich bezig houden met de jeugdzorg, (geïndiceerde) jeugdhulpverlening en (jeugd) welzijn en Openbare Geestelijke Gezondheidszorg OGGZ).
3.1.4 Professionele organisatie en professionele medewerkers De relatie tussen de medewerkers van de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West, kinderen en ouders, is de grondslag voor de manier waarop er binnen de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West gewerkt wordt en leiding wordt gegeven. Dit komt bij medewerkers en organisatie als volg tot uitdrukking: • • • • • •
•
•
optiek van het kind: diens belang en de universele rechten van het kind staan centraal; openbaar: aandacht voor alle kinderen en niet alleen voor de risicokinderen; toetsbaar: bereidheid tot het afleggen van verantwoordelijkheid, het onder condities beschikbaar stellen van informatie aan de samenleving; ontvankelijk: uitgaan van kenmerken die een goede omgeving voor kinderen vormen, zoals geborgenheid, respect, kleinschaligheid en een tempo dat bij kinderen past; omgevingsgericht: het gaat om de relatie kind en zijn leefwereld. Met de leeftijd wordt de actieradius groter van een kind en daarmee veranderen de (omgeving)risico's voor een kind; onafhankelijk: uitgaan van het beargumenteerde en onderbouwde deskundige oordeel van medewerkers (beargumenteerd afwijken van het protocol mag/moet), de eigen kracht van kinderen en de mogelijkheden van hun ouders/verzorgers; honoreren van de bestaande vertrouwensrelaties die het kind heeft en die zoveel mogelijk versterken; ondernemend: vanuit het belang van het kind en diens ontwikkeling, zijn niet de bestaande structuren en regels leidend, maar de kwaliteit en levering van (meervoudige) diensten en zorg. Dit vraagt een doortastend optreden van elke medewerker en de gehele organisatie en om nieuwe verbindingen met andere organisaties; opzoeken van de grenzen van de eigen functie: afwijken van procedures binnen de organisatie in het belang van het kind of gezin, gebruik makend van eigen informele netwerken en (externe) contacten (institutioneel burgerschap).
Binnen de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West wordt gewerkt aan de kennis die nodig is voor innovatie en uitvoering van het werk en aan visie en houding die richting geeft aan de hiervoor geschetste visie op professionaliteit van medewerkers en de organisatie. Dit komt bij de medewerkers tot uitdrukking in: • • • • •
competenties, kennis, kwaliteit en zelfstandigheid; verantwoordelijkheid voor (persoonlijke) productiviteit en resultaten; bijdragen aan inhoudelijke en strategische ontwikkelingen in projecten en programma's (adviesrecht en adviesplicht); betrokkenheid bij kinderen, jongeren en ouders, het werk, de organisatie en de samenleving; een naar buiten en op samenwerking gerichte blik.
3.1.5 Leren en innoveren De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West is een lerende organisatie, waarbij innovatie en ontwikkeling belangrijke peilers zijn. Ter aanvulling van de diensten vanwege het basistakenpakket tijdens de tijdslijn van het kind (monitoring), zal de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West zich ook richten op vernieuwing en innovatie ervan. Innovatie betreft ook de ontwikkeling van nieuwe diensten en activiteiten. Ideeën hiervoor zullen door de deelnemende gemeenten, belanghebbenden, samenwerkingspartners en niet in de laatste plaats de stichting Jeugdgezondheidszorg ZuidHolland West en haar eigen ondernemende medewerkers, naar voren worden gebracht.
De uitwerking vindt plaats door middel van projecten, die worden geleid door eigen talenten. Deze projecten laten zich niet begrenzen door sectoren. Belangenpartijen van buiten en samenwerkingspartners worden gevraagd en geacht deel te nemen. De projectleiders komen regelmatig bij elkaar in een programma- en projectenoverleg om de voortgang te bespreken en de samenhang te bewaken onder het motto: "doen we de goede dingen en doen we de dingen goed". De staf voorziet in de ondersteuningsstructuren, die de projectleiders faciliteren bij hun werkzaamheden. 3.1.6 Kwaliteit De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West ontwikkelt een kwaliteitsmanagementsysteem en richt de organisatie in overeenstemming met de kwaliteitseisen in. Het kwaliteitsmanagementsysteem bestaat uit het geheel van maatregelen die worden genomen om toetsbare kwaliteit te kunnen leveren, de voorwaarden te formuleren waaronder dat gebeurt en de organisatie van het kwaliteitsbeleid te beschrijven. Dit moet in 2011 leiden tot kwaliteitscertificering. Allereerst om te volgen of de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West de kwaliteitsnormen van de organisatie, die vertaald zijn in organisatie- en resultaatgebieden, ook daadwerkelijk weet te realiseren. Daarnaast is een dergelijke certificering een eis van de Inspectie Gezondheidszorg (IGZ). 3.1.7. Kosten Het meerjaren financiële kader laat zien dat op termijn een aanzienlijke kosten besparing kan worden gerealiseerd door de integratie van de jeugdgezorg. Binnen de gemeentelijke begrotingskaders worden gedurende de eerste drie jaar de reorganisatie GGD Zuid-Holland West en frictiekosten van de thuiszorgorganisaties opgevangen en de opbouw van het weerstandsvermogen van de nieuwe stichting. Daarna ontstaat de mogelijkheid voor de gemeenten om de ruimte te benutten voor innovatie en verbetering van de publieke gezondheid en de jeugdgezondheidszorg. Frictiekosten zijn tijdelijk en betreffen de onvermijdelijke dan wel af te bouwen kosten van de overdragende partijen. Projectkosten zijn eveneens tijdelijk en betreffen de opbouw van de nieuwe organisatie. Voor de verzelfstandiging van de jeugdgezondheidszorg is een overzicht gemaakt van de financiële consequenties. Daarbij is gebruik gemaakt van het organisatieplan voor de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West. Bij aanvang van de nieuwe.organisatie is na overdracht van de activiteiten en medewerkers sprake van 149 voltijds medewerkers waar er 125 bezig zijn met uitvoerend werk. We beogen met de nieuwe organisatie efficiënter en goedkoper te kunnen werken. Het doel is derhalve dat na twee jaar deze verhouding in percentages en middelenbeslag gunstiger is. Deze besparingen zijn nodig om middelen voor innovatie van de jeugdgezondheidszorg te creëren.
3.2
Organisatiestructuur
Hoofdkenmerken van de gewenste organisatiestructuur zijn: een eenhoofdige leiding; regiomanagers die leiding geven aan teams, die in verschillende locaties in de regio zijn gehuisvest; een concernstaf en bedrijfsbureau; managementondersteuning ten behoeve van regiomanagement; een contactbureau (centraal afsprakenbureau en opvoedingshelpdesk).
De eindverantwoordelijkheid voor de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West berust bij de eenhoofdige leiding i.c. een directeur. Deze geeft leiding aan de regiomanagers, concernstaf en het bedrijfsbureau. De stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West valt in zijn geheel verder onder het toezicht van de Inspectie Gezondheidszorg. De regiomanagers geven leiding aan: • • • • • •
de uitvoering het basistakenpakket jeugdgezondheidszorg, dat in alle vestigingen op dezelfde wijze wordt uitgevoerd (screening, vaccinaties, huisbezoeken en rijksvaccinatie-programma's); monitoring (signalering, consulten, contactmomenten en consulten op indicatie); regionale uitvoering werkplan (o.a. een preventief aanbod van de jeugdgezondheidszorg voor risicogezinnen); voorlichting, advies, instructie en begeleiding (inloopspreekuren en voorlichtingsactiviteiten); deelname aan regionale en lokale netwerken, overleg en samenwerking (zorgnetwerken en zorgoverleggen); teams die zich ontwikkelen als resultaatverantwoordelijke eenheden voor de uitvoering van de werkprocessen en daarin, binnen gestelde kaders, een grote mate van zelfsturing hebben.
De regiomanagers hebben een integrale management verantwoordelijkheid. Dat betekent verantwoordelijkheid voor resultaten en effecten, periodieke rapportages etc, maar ook acquisitie en contacten met de gemeente(n) in hun werkgebied. Zij worden in hun werk ondersteund door de managementondersteuning regiomanagement en het contactbureau. De concernstaf en het bedrijfsbureau ondersteunen de ontwikkeling en innovatie van diensten, activiteiten en organisatie. Dit doen zij door middel van een jaarlijks, door de directeur vast te stellen, projectenprogramma, waarin medewerkers en belanghebbenden van buiten de organisatie deelnemen. Daarnaast staan zij borg voor de adequate invoering van landelijke richtlijnen en protocollen aangaande de jeugdgezondheidszorg en de verantwoording aan de Inspectie Gezondheidszorg. De ontwikkeling, invoering en onderhoud van het kwaliteitsmanagementsysteem en de bijbehorende certificering, behoort eveneens tot haar taak. In verband met de implementatie van de nieuwe organisatie, zal de staf tijdelijk wat omvangrijker kunnen zijn. Het bedrijfsbureau verzorgt de bedrijfsondersteuning. Dit omvat: • •
De financiële administratie; Het beheer van bedrijfsgegevens; Het secretariaat en de administratie.
Het contactbureau zorgt in het hele werkgebied voor de toegankelijkheid en de bereikbaarheid van de stichting Jeugdgezondheidszorg Zuid-Holland West voor burgers (kinderen en ouders) en belanghebbenden (verwijzers, beleidsmakers en samenwerkingspartners).
3.3
Organisatieschema
Totaal voor de organisatie JGZ ZHW 149.00 tte
Bestuur JGZ ZHW Directeur
. i.00«e
Projectpool (intem) 3.00 tte tijdelijk voor 2 jaar • inrichting en ontwikkeling organisatie
Directiestaf - concerncontrol • innovatie en projecten • communicatie - secretariaat directeur
Support staf 11.00 fte regiomanagement • bedrijfsbureau - applicatiebeheer DD JGZ - beheer en redactie digitale media - opleidingen
4.00
fte
R^owanaaeniérrt
120.00 fte
Regio 0
Regio B
Regio
c
Regio D
5.00 fte Contactbureau
• intake/contacten met klant • planning en informatie - cursusbureau klanten