Jembatan. Achtergrond van de relatie met Ambon Stedenband Vlissingen - Ambon

Jembatan Jembatan is een uitgave van Stichting Samenwerking Vlissingen-Ambon

Jaargang 1 / nr. 1 / juli / 2006

Voorwoord Voor u ligt het eerste nummer van de nieuwsbrief van Stichting Samenwerking Vlissingen – Ambon (SSVA). De naam ‘ Jembatan’ betekent ‘ brug’ in de Indonesische taal. Symbolisch willen we met deze stedenband een brug slaan middels het ondersteunen van projecten tussen de bevolking van Vlissingen en de bevolking van Ambon, de hoofdstad van de Molukken. Een aspect van de stedenband is de aanwezigheid van een Molukse gemeenschap binnen de Vlissingse gemeentegrenzen (en elders op Walcheren). Ook met hen slaan we een brug en we doen dit middels het informeren over de activiteiten van de stichting. Reeds lang staat het uitgeven van een

nieuwsbrief op onze prioriteitenlijst, maar door drukke werkzaamheden en een gebrek aan menskracht kwam het er niet van. Door het conflict met een deel van de Molukse verpleegkundigen (zie Marinjo februari / maart 2006) hebben wij bij onze achterban een groot gebrek aan informatie over de stedenband geconstateerd. Deze constatering hebben we ons aangetrokken. Mede door de groei van vrijwilligers de afgelopen maanden zijn we nu in staat om een nieuwsbrief uit te brengen met informatie over de achtergronden van de stedenband, de organisatie-structuur, de projecten en verdere activiteiten. De nieuwsbrief gaat twee keer per jaar verschijnen. Om draagvlak te behouden en

verder uit te bouwen zijn we tot de slotsom gekomen dat communicatie met de ‘ buitenwacht’ (d.i. de Vlissingse en de Molukse gemeenschap) van essentieel belang is. De verschijning van deze nieuwsbrief is een eerste stap. Maar we kijken verder. Op dit moment is een ‘concept-versie’ van onze website al klaar en we hopen dat het de komende maanden on-line gaat. Ik wens u veel leesplezier en mocht u ideeën, vragen of opmerkingen hebben ter verbetering van "Jembatan", dan nodig ik u graag uit dit kenbaar te maken aan de redactie.

Bob Latuheru, voorzitter Stichting Samenwerking Vlissingen - Ambon

Achtergrond van de relatie met Ambon

Stedenband Vlissingen - Ambon De relatie tussen Ambon en Vlissingen is ontstaan in 1987 toen de Hogeschool Zeeland en de Universiteit Pattimura op Ambon een samenwerkingsverband aangingen. In die tijd verzorgde de HZ een cursus Ontwikkelingskunde en werkte samen met de Universiteit Pattimura bij de opleiding van studenten op Ambon. Beide onderwijsinstellingen wilden graag dat ook de gemeenten een formele relatie aangingen en gedurende het bezoek van burgemeester Wattimena aan Vlissingen in 1989

Colofon Redactie Rob Boddaert Nico Lopulissa Riet Lekawael Cees Roth

Redactie-adres Jembatan Wittezeestraat 31 4388 GE Oost-Souburg Email : [email protected]

Secretariaat SSVA Secretariaat SSVA J. de Brunestraat 19 4336 DM Middelburg Website : binnenkort on-line Aan dit nummer werkten verder mee : Bob Latuheru, Ron Steenaert en Cobi Coppoolse Jembatan (= brug) verschijnt twee keer per jaar. Oplage : 500 ex. Layout: Cees Roth / SRP Middelburg Print: Repro / Gemeente Vlissingen

werd een zgn. ‘Letter of Intent’ getekend tussen beide gemeenten. Na dat bezoek startte de HZ een studie naar de mogelijkheden voor een stedenband tussen de beide gemeenten. Deze studie eindigde met een positieve aanbeveling voor zo’n relatie. In 1991 besloot de raad van Vlissingen een officiële stedenband aan te gaan met de gemeente Ambon, toen ze de eerste beleidsnotitie internationale samenwerking getiteld "Van Stedeling tot Wereldburger" goedkeurde. Door politieke problemen met Indonesië ( de Kwestie Pronk) moest de officiële goedkeuring door het Ministerie van Binnenlandse Zaken van Indonesië echter wachten tot 1996. In 1995 werd de band met Ambon echter weer aangehaald door de gezamenlijke participatie in het VNG programma ‘Global Municipal Dialogue: Emancipation: Woman and Local Government’. Dit hield in dat onze vrouwelijke beleidsmedewerker emancipatie een bezoek bracht aan Ambon en twee vrouwelijke stafmedewerkers van de gemeente Ambon een bezoek aan Vlissingen brachten in het kader van dit programma. Deze samenwerking leidde tot een hernieuwd verzoek aan het Min. van Binnenlandse Zaken van Indonesië door de gemeente Ambon inzake de goedkeuring van de stedenband. Ook de gouverneur van de Molukken onder-

steunde dit keer het verzoek van de gemeente Ambon. In augustus 1995 bracht de toenmalige burgemeester van Ambon, de heer Sudiyono, een bezoek aan Vlissingen in het kader van de wederzijdse deelname aan het IULA Wereldcongres, dat in september 1995 in Den Haag werd gehouden. Gedurende dit bezoek werd een voorlopig ‘Memorandum of Understanding’ getekend tussen Ambon en Vlissingen inzake het aangaan van een officiële stedenband. Dit Memorandum werd door de gemeente Ambon tergoedkeuring naar het Min. van Binnenlandse Zaken van Indonesië gestuurd. De officiële ondertekening zou plaats vinden in maart 1996 op Ambon tijdens het bezoek van een Vlissingse bestuurlijke delegatie en een onderzoeksmissie, die de mogelijkheden voor gezamenlijke projecten in het kader van de stedenband zouden onderzoeken. De projecten dienden gericht te zijn op de ver-betering van de leefsituatie van de bevolking op Ambon. Dit bezoek werd mede gefinancierd door de VNG en de Joint Committee Holland-Indonesia van het Ministerie van VWS. De onderzoeksmissie hield haar onderzoek in maart 1996 op Ambon en gedurende dit bezoek werd ook het officiële ‘Memorandum of Understanding’ getekend in het gebouw van de gemeenteraad op 20 maart 1996. Jembatan

1

Sera’s Satè SCHOTELS DIVERSE SOORTEN GEGRILD VLEES MET FRANSE FRIETJES, LEKKERE SAUZEN EN DIVERSE SALADES OOK VEGETARISCHE GERECHTEN BEZORGEN VAN 17.00 - 24.00 UUR ‘S MAANDAGS GESLOTEN

SURABAYA INDISCH- INDONESISCH RESTAURANT

“In de sfeer én met de smaak van tempo doeloe...” Authentiek Oost-Javaans Rijsttafelbuffet

Voor al uw feesten & partijen Info: E.J. Matitaputty Tel. 06 - 16 41 63 82 Fax. 084 - 76 50 824

Email: [email protected]

Altijd Scoren met spullen van

(onbeperkt)

Van 17.00 tot 21.30 uur €18,50 p.p. Kinderen tot 10 jaar halve prijs

Gezond rijsttafelen! In onze gerechten verwerken wij uitsluitend verse kruiden en gezonde producten en géén vet-sin

Stationsstraat 20 Middelburg Tel (0118) 635914 2

Jembatan

Lederwaren Walstraat 85 Vlissingen Telefoon: 0118 416706

Hogeschool Zeeland had in 1987 een samenwerkingsverband met de Pattimura universiteit in Ambon.

De resultaten van dit onderzoek werden neergelegd in de feasibility-study ‘Pela towards Progress’ die door de Stuurgroep Vlisisngen-Ambon in 1996 werd gepubliceerd. Deze noemde een aantal velden van samenwerking, n.l. Visserij, Havenontwikkeling en Beheer,Afvalverwijdering, Kustbescherming, Milieubescherming en Milieueducatie, Beroepsonderwijs, Gezondheidszorg, Emancipatie, Brandbestrijding en Toerisme. Gedurende het bezoek van de toenmalige burgemeester van Ambon, de heer Tanasale, werd een nieuwe overeenkomst getekend voor de periode 1998-2001. Door de onlusten op Ambon kon aan de realisering van de samenwerkingsprojecten echter nauwelijks aandacht worden gegeven en beperkte de hulp aan Ambon zich tot noodhulp en humanitaire hulp op het gebied van de gezondheidszorg, dit alles in samenwerking met de pas opgerichte Stichting Samenwerking Vlissingen-Ambon. In dit kader werden medische uitrusting en goederen naar Ambon gezonden, vond er een bezoek van een Mobiel-Operatieteam aan Ambon plaats en startte de eerste training van vijf Molukse verpleegkundigen in Vlissingen. Gedurende deze jaren werd getracht, in samenwerking met andere Nederlandse gemeenten met Molukse inwoners, een projectbureau op Ambon te realiseren, maar tot op heden zonder resultaat. Wel namen we deel aan de actie "Samen

voor de Molukken", waar we € 5.000,-- aan bijdroegen. In 2003 werd de vrede op Ambon min of meer getekend en kon de nieuwe burgemeester van Ambon, de heer Papilaya, weer een bezoek aan Vlissingen brengen. Tijdens dit bezoek werd een nieuwe overeenkomst getekend voor samenwerking in de jaren 2003-2006, die de volgende terreinen betreft (zie bijlage): 1. Economie en handel, inclusief het visserijproject Seri. 2. Educatie, inclusief uitwisseling van docenten en leerlingen uit het beroepsonderwijs en de training van personeel in het afvalverwijderingsproject. 3. Technologie, inclusief de zending van vuilniswagens en containers voor het afval verwijderingsproject. 4. Toerisme, inclusief de ontwikkeling van maritiem toerisme. 5. Gezondheidszorg, inclusief het zenden van medische goederen en uitrusting, het zenden van ‘MOTVA – teams’ alsmede het opleiden van Molukse verpleegkundigen in Zeeland en het verzorgen van opleidingen in milieueducatie. Op dit moment wordt gewerkt aan de realisatie van het visserijproject Seri door de projectgroep ‘Visserij Ambon’ en is er een aanvrage bij de VNG ingediend voor subsidie voor het afvalverwijderingsproject. Beide wachten op financiering door externe financiers.

Als het afvalverwijderingsproject eind van dit jaar wordt gehonoreerd door de VNG zal daarna zo spoedig mogelijk een missie naar Ambon gaan die beide projecten verder zal ontwikkelen, De SSVA is momenteel bezig aan de opleiding van 20 Molukse verpleegkundigen in Zeeland en is van plan op termijn een nieuwe MOTVA missie naar Ambon te zenden. In september 2005 bracht burgemeester Anneke van Dok -van Weele een officieel bezoek aan de gemeente Ambon. Zij maakte tevens de herdenking van het 430 - jarig bestaan van de stad mee. Tijdens het schrijven van dit artikel brengt een delegatie uit Ambon een bezoek aan Vlissingen in het kader van de VNG conferentie ‘Afvalverwerking’. De delegatie bestaat uit mevr. H.J. Tetelepta – Huliselan, dhr. John Leitomu (gemeentesecretaris), kepala Dinas Kebersihan en mevr. A. Soselisa. Er zullen ook besprekingen gevoerd worden aangaande de verschillende andere projecten. Op 7 april zal de delegatie aanwezig zijn bij het afscheid van wethouder Leny Poppe- de Looff, die in al die tijd de Stedenband in haar portefeuille had en politiek verantwoordelijk was voor de projecten.

Jembatan

3

Structuur samenwerking Vlissingen - Ambon. Zoals bekend is sinds 1996 de stedenband formeel tot stand gekomen. De samenwerking tussen deze twee steden is uitgewerkt in de volgende structuur. De gemeenten Vlissingen en Ambon hebben ieder een stuurgroep. De stuurgroep onderhoudt formeel de contacten met de zustergemeente, en is verantwoordelijk voor de uitvoering van de ‘MOU (Memorandom Of Understanding)’. In Vlissingen is de wethouder internationalisering voorzitter van de stuurgroep. De ambtenaar internationalisering is ambtelijk secretaris . Deze groep bestaat uit Nederlandse en Molukse vertegenwoordigers die deskundig zijn en zeer betrokken bij de situatie op de Molukken. In Ambon bestaat de stuurgroep uit Sekretaris 2 , die voorzitter is en verder uit de hoofden van dienst (kepala Dinas) van de afdelingen Onderwijs, Visserij, Gezondheidszorg, Afvalverwijdering, Toerisme. Voor de communicatie met Vlissingen is daaraan toegevoegd, mevrouw Paulien Joel-Parrera. Wethouder Leny Poppe - de Looff heeft van begin af aan de stedenband in haar portefeuille gehad en met veel overgave heeft zij de zaken voor Vlissingen - Ambon behartigd. In de komende periode zal ‘de stedenband’ in handen komen van Burgemeester van Dok – van Weele, die afgelopen september een bezoek bracht aan Ambon. De stuurgroep wordt gevormd door Burgemeester Mevr. van Dok - van Weele, voorzitter, de heer van Baalen, secretaris, en de leden Evie Malawauw, Peter Schouten, Peter de Kam, Ron Steenaert, Ab Ruys , Nico Lopulissa, Jaap Metiary en Bob Latuheru. Zoals afgesproken in de MOU heeft de Stedenband de volgende projecten lopen: -Gezondheidszorg, zoals het Verpleegkundigenproject, het Medisch -

het dorp Eri. Voor de verdere bouw heeft Ambon de ondersteuning van Vlissingen gevraagd. Een en ander is in behandeling. -Toerisme: is in ontwikkeling. Het mag duidelijk zijn dat we door de Stedenband in staat zijn in Vlissingen het een en ander te doen voor onze mensen op Ambon.

Dr. Nona Tetelepta, gemeentesecretaris van Ambon op bezoek in Vlissingen in april 2006.

Operatieteam Vlissingen - Ambon (MOTVA), het Technisch Medisch Team, het verzenden van medisch materiaal voor de instellingen in Ambon. -Onderwijs: op dit moment is er een samenwerkingsproject opgestart om een groep basisscholen in Ambon te ondersteunen. Het zijn de zogenaamde "Rekonseliasie-scholen". Deze scholen hebben als richtlijn te streven naar verzoening tussen de Moslims en de Christenen. Zij hebben hun vragen gesteld aan Vlissingen en de activiteiten zullen gericht zijn op Engels op de basisschool, Wereldorientatie , Rekenen en Omgaan met computers. -Sampa of afvalverwijdering: Dit project loopt al wat langer. De VNG gaat nu ook financiën en deskundigheid inzetten om dit project te ondersteunen. -Visserij: Aanvankelijk zijn er plannen gemaakt om kleinschalige visserij in het dorp Seri op te zetten. Het laatste jaar heeft Ambon zelf een visserijhaven ontwikkeld in

De Stichting Samenwerking VlissingenAmbon is verantwoordelijk voor de uitvoering van de Gezondheidsprojecten van de Stedenband Vlissingen - Ambon. De Stichting heeft een bestuursbezetting van 5 personen. De Stichting heeft als doel gesteld: "het bieden van humanitaire hulp aan de Molukken en meer in het bijzonder het eiland Ambon, alsmede het ontplooien van activiteiten ten behoeve van haar burgers, in het kader van de wederopbouw en de verdere ontwikkeling van Ambon, en al wat met het vorenstaande nauw verband houdt”. De Stichting werkt samen met de Stichting Vught - Maluku waar het gaat om het Verpleegkundigenproject. Zij is verantwoordelijk voor het zoeken naar en genereren van financiën voor de betreffende projecten. Tevens heeft zij ook als taak instellingen te interesseren voor deelname aan projecten. De Stichting zorgt , in overleg met Ambon, voor de werving en selectie van verpleegkundigen en heeft een samenwerkingsverband met het IHTP. De activiteiten van het MOTVA team, het Technisch Medisch team vinden plaats onder verantwoordelijkheid van de SSVA.

Wethouder Poppe-de Looff neemt afscheid van stedenband Vlissingen – Ambon Wethouder Leny Poppe – De Looff heeft in april j.l. afscheid genomen van de Vlissingse politiek. Zestien jaar is ze wethouder geweest. Met buitenlandse betrekkingen in haar portefeuille had ze zich, samen met de toenmalige burgemeester van der Doeff, vanaf het begin sterk gemaakt voor de stedenband met Ambon. Bij haar afscheid was dan ook aanwezig dr. Nona Tetelepta, gemeentesecretaris van de stad Ambon. Een gesprek met 4

Jembatan

de scheidende wethouder.

Wat is het doel van de stedenband met Ambon? Allereerst dit : de stedenband met Ambon is een uniek fenomeen in de Nederlandse politiek. Geen enkele andere stad in Nederland heeft zo’n officiële band met Ambon. Alleen Rotterdam heeft een officiële band met een

Indonesische stad, namelijk met Jakarta. De exacte omschrijving staat in het Memorandum of Understanding (MOU), ondertekend door de toenmalige burgemeesters Van der Doeff en Wattimena. In de praktijk komt het erop neer dat we op diverse terreinen in projectvorm met elkaar samenwerken en dat we onze expertise op b.v. maritiem gebied hierin meenemen. De samenwerking met de stad Ambon heeft natuurlijk

ook te maken met de aanwezigheid van de Molukse gemeenschap binnen onze gemeentegrenzen.

Bent u wel eens in uw zusterstad geweest? Ik ben 10 jaar geleden geweest, dus vóór het gewelddadig conflict tussen de christenen en de moslims. Ik had er toen een goed gevoel bij. Ik had toen ik daar was al het idee dat Vlissingen echts iets kon betekenen voor Ambon en andersom. In het najaar hoop ik met een delegatie van de stedenband weer naar Ambon te gaan. Ik ben hiervoor uitgenodigd door dr. Nona Tetelepta, gemeentesecretaris van Ambon. Zij was ook bij mijn afscheid in het stadhuis van Vlissingen, waar ze namens het bestuur van Ambon een speech hield. Voor mij zal dat het laatste officiële bezoek zijn in mijn functie als voorzitter van de stedenband.

Wat zijn tot nu toe de belangrijkste activiteiten geweest? We hebben twee groepen verpleegkundigen naar Vlissingen gehaald om hier in de regio een aanvullende opleiding te volgen met aansluitend een stageplaats om werkervaring op te doen. Het ging om totaal 25 verpleegkundigen. Voorts gaat het Medisch Operatieteam Vlissingen – Ambon (Motvateam), bestaande uit chirurgen van het ziekenhuis in Vlissingen in het najaar voor de tweede keer in Ambon oogoperaties uitvoeren. Dit gebeurt met assistentie van een aantal verpleegkundigen van de groep die op dit moment een opleiding hiervoor volgt. Daarnaast hebben we ook een afvalverwijderingsproject. In het kader van dit project

hebben we een tweetal vuilniswagens naar Ambon gestuurd en onlangs heeft een tweetal personen van de projectgroep uit Ambon in Den Haag deelgenomen aan een conferentie over de afvalproblematiek in Derde Wereldlanden. Daarna hebben zij een rondleiding gekregen van het projecthoofd hier met betrekking tot activiteiten op het gebied van afvalverwijdering zoals de milieustraat en het ophalen van huisvuil. De gemeente is ook nog bezig met een visserijproject in een Ambonees dorp. Organisatorisch is er een onderscheid tussen de gemeente en de Stichting Samenwerking Vlissingen – Ambon ( SSVA) met ieder haar projecten, maar alle projecten vallen onder de verantwoordelijkheid van de gemeente en vallen alle onder de parapulu van de stedenbandprojecten. Overigens, de projecten worden geëvalueerd en de gemeenteraad heeft hierin een controlerende functie.Voor de financiering vragen we subsidie aan bij ondermeer de VNG, bij Ontwikkelingssamenwerking en Buitenlandse Zaken. Verder vraagt de SSVA ook subsidie aan bij organisaties als "Cordaid".

hebben allen een certificaat gehaald, dus onze intenties hebben we waargemaakt.

Wat zijn uw toekomstplannen? Wat ik precies ga doen weet ik op dit moment nog niet. Met mijn bestuurlijke ervaring ga ik natuurlijk niet niks doen. Er lopen een aantal zaken, maar wat het exact wordt kan ik nog niet zeggen. Volgende week ga ik mijn laatste officiële bezoek brengen aan Govan Mbeki in Zuid-Afrika, de andere Vlissingse stedenband en dan in het najaar naar Ambon.

Zoals u weet heeft een deel van de huidige groep verpleegkundigen uit Ambon een financieel conflict met de stedenband. Hoe kijkt u daar tegen aan? Kijk, we hebben nu twee groepen verpleegkundigen hier naar toe gehaald. Eerst een groep van 5 en nu een groep van 20. Ik vind het spijtig dat een deel geweigerd heeft om een financiële bijdrage te leveren aan het verblijf hier. Maar ik heb in de pers hierover genoeg gezegd. Ik hoop nu alleen maar dat het conflict wordt opgelost. Ik ben ervan overtuigd dat ze hier veel geleerd hebben. Ze

Leny Poppe-De Looff houdt een toespraak op het afscheidsfeest van de verpleegkundigen.

Medisch - Operatieteam naar Ambon voor staaroperaties Het Medisch – Operatieteam Vlissingen – Ambon (Motva) gaat eind dit jaar naar de stad Ambon om staaroperaties uit te voeren. Een team van 2 oogartsen en 3 verpleegkundigen uit Vlissingen en Goes is bereid om op vrijwillige basis daar in twee weken tijd 200 operaties uit te voeren. Deze operaties zijn alleen bedoeld voor de allerarmsten van de bevolking. De voorbereidingen zijn nu in volle gang. Met het RSU ziekenhuis en het El Fatah ziekenhuis (beide in de stad Ambon) wordt nu gekeken naar de voorzieningen en apparatuur om de werkzaamheden daar ter plekke te kunnen uitvoeren. In samenwerking met de ziekenhuizen zal de selectie van patiënten geschieden door onze speciaal hiervoor opgeleide verpleegkundigen. De kunst is om de programmering (logis-

tiek) zo te laten lopen dat er in die twee weken (10 operatiedagen) zoveel mogelijk mensen geholpen kunnen worden. Ambon zal zorgen voor het verblijf van het team, de selectie van patiënten en de nazorg. Zij levert ook het nodige personeel en verzorgt verder de publiciteit en de rapportage. Verder zal er samengewerkt worden met de aanwezige oogartsen. Op de laatste werkmiddag zal een bijeen-

komst georganiseerd worden waarin geëvalueerd wordt en vooruitgekeken. Het is de bedoeling dit project een structurele voortzetting te geven en dan ook met andere specialisaties zoals Urologie, KNO of Algemene Chirurgie. Naast het Motva vertrekt in diezelfde periode een Technisch-Medisch team van drie personen. Zij hebben tot taak het onderhouden Jembatan

5

en repareren van de medische apparatuur in de ziekenhuizen.. Zoals bekend is het onderhoud een zwak punt. Van tevoren wordt een inventarisatie gemaakt van wat er dient te gebeuren. De technici uit Vlissingen en Goes kunnen zich daarop voorbereiden. Het technisch personeel van de ziekenhuizen ter plaatse zal ook meewerken met onze monteurs om op deze wijze het een en ander van elkaar te kunnen leren. Ook dit team zal twee weken in Ambon werkzaam zijn. Belangrijk bij deze activiteiten is dat er nadrukkelijk wordt samengewerkt met de collega’s in Ambon. Naast het leveren van productie zal er zeker sprake zijn van leren van elkaar en investeren op langere termijn. De coördinatie van dit medisch project is in handen van Ronald Elderkamp

Dokter Strous neemt de cheque in ontvangst voor het oogoperatie project uit handen van leerlingen van de Rietheimschool uit Ritthem.

Mijn ervaringen met de verpleegkundigen uit Ambon Op maandag 7 maart 2005 maakte ik voor het eerst kennis met de tweede groep Molukse verpleegkundigen die op het ROC-Zeeland in Goes de opleiding zouden gaan volgen. Het was vergeleken met de vorige groep een grote, maar zeer enthousiaste groep. Eerst begonnen ze met een maand Nederlandse les, waarna ze in april met de ‘echte’ beroepsgerichte lessen konden starten. Een wereld van verschil! De verpleegkundigen waren niet gewend om veel aandacht aan de lichamelijke en geestelijke zorg van de patiënt te besteden. Dat wordt in Indonesië vaak door de familie gedaan, terwijl het hier in Nederland een groot deel van de taak van de verzorgenden is. Dus dat was wennen!

Tijdens de lessen viel het mij op hoe ontzettend beleefd en respectvol de groep met elkaar en met ons omging. Na afloop van de eerste les kreeg ik van iedere verpleegkundige een hand! Zeker in het begin waren ze allemaal ruim van te voren op school aanwezig. Later ging het wel eens mis, b.v. als de verpleegkundigen die uit Vught moesten komen in de trein in slaap vielen en meereden naar Middelburg.

geweldig goed opgevangen en begeleid. Het kostte de begeleiders veel energie en tijd, want de taal was nog een struikelblok. Vooral als de patiënten of bewoners dialect praatten. De begeleiders moesten er dan vaak bijgeroepen worden om een en ander te verduidelijken. Daar staat tegenover dat de Indonesische verpleegkundigen met hun ontwapenende lach, respect en geduld met de meeste bewoners of patiënten erg snel contact maakten.

De theorielessen op school werden afgewisseld met stage in de praktijk. Drie dagen naar school en twee dagen werken in een instelling voor geestelijke gezondheidszorg of verpleeghuis. In de instellingen werden ze

Sinds eind juni 2005 kwamen ze nog maar één dag naar school en de andere vier dagen werd er gewerkt. Het waren altijd bijzondere lessen, niet te vergelijken met de gewone reguliere lessen van de andere deelnemers. Door het enthousiasme en de betrokkenheid van de groep was het een genot om ze les te mogen geven. De opleiding werd afgerond met het maken van een werkstuk en het houden van een eindgesprek over een door hen zelf gekozen onderwerp. Hopelijk kunnen ze de verworven kennis straks bij terugkomst in Indonesië goed gebruiken en toepassen in hun eigen individuele situatie. Tijdens de uitreiking van de certificaten op 19 december j.l. verschenen de dames in traditionele Indonesische kledij en werden er nog verschillende liederen gezongen. Prachtig!

Cobi Coppoolse, ROC-Zeeland Verpleegkundigen op hun afscheidsfeest

6

Jembatan

Joshua, een verpleegkundige uit Ambon Bijna anderhalf jaar heeft de groep van 20 verpleegkundigen stage gelopen in de diverse zorginstellingen in Zeeland en in de Noordbrabantse plaats Vught. De Stichting Samenwerking Vlissingen – Ambon (SSVA) heeft de groep hier naar toe gehaald.De groep werd gehuisvest in Oost-Souburg, Middelburg, Axel en in Vught. De twintig hebben een opleiding gevolgd aan het ROC. Na een scriptie over de behandeling van een bepaalde ziekte op hun instelling en de bespreking ervan op school behaalden ze een certificaat. Eind mei gaat de groep weer terug naar Ambon

Joshua wil zin nieuwe vrienden terugzien, maar dan in Ambon.

naam

Joshua Balubun (25 jr.)

Woonplaats

Karang Panjang, een wijk in de stad Ambon

Hoe ben je ertoe gekomen om je op te geven

Ik zag een advertentie in het ziekenhuis in Ambon waar ik werkzaam was en ik wilde mijn kennis op het gebied van zorg uitbreiden.

Stageplaats

Ter Reede in Vlissisngen, een zorginstelling voor ouderen.

Werkzaamheden

Ik begeleidde en verzorgde bejaarden in hun dagelijkse activiteiten, bv. bij het toedienen van medicijnen.

Kun je in Ambon iets doen met je ervaringen in Ter Reede?

Op Ambon is slechts 1 bejaarden tehuis. Maar veel onderdelen van de zorg kun je overal toepassen. Ik heb veel geleerd van de zorg voor ouderen en ik denk dat deze zorg in de toe komst op Ambon heel belangrijk wordt.

Wat zijn de grootste verschillen tussen Ambon en Nederland?

Het grootste verschil is het welvaartsniveau. Alles is hier heel modern en heel goed geregeld op alle terreinen.

Wat vind je leuk aan Nederland?

De vrijheid, alles is hier te krijgen; de jongeren kunnen hier bijna alles doen wat ze maar willen.

Wat vind je minder leuk?

Ik vind eigenlijk alles wel leuk, maar het is jammer dat je voor alles een afspraak moet maken; er gebeuren weinig dingen spontaan.

Hoe kijk je aan tegen het conflict dat een deel van de groep heeft met het bestuur van SSVA?

Ik vind het erg jammer dat het niet is opgelost, ik weet eigenlijk niet hoe het verder moet. Ik ben wel blij dat we ondanks alles een certificaat hebben en dat we toch een beetje Nederlands hebben kunnen leren.

Wanneer ga je terug?

Ik ga 30 mei terug naar Ambon; ik verheug me op het weerzien van mijn familie en vrienden.

Laatste woord

Ik hoop dat ik mijn nieuwe vrienden en kennissen in Nederland mag terugzien in Ambon.

Jembatan

7

Onderwijsproject Ambon van start kinderen van een basisschool in Vlissingen via het internet gaan communiceren in het Engels met kinderen op de vier scholen in de stad Ambon. In de onderwijsgroep hebben mensen zitting uit het onderwijs, van de Openbare Bibliotheek, het RPCZ en van een ICT-bedrijf. Tevens gaat een aantal leraren Engels zich buigen over die taal.

Onlangs is een onderwijsgroep in Vlissingen gestart met het ondersteunen van 4 basisscholen in de stad Ambon. Dit scholenproject heeft de burgemeester van Vlissingen meegenomen bij haar bezoek aan de hoofdstad van de Molukken eind 2005. Het scholencomplex ligt in het grensgebied tussen het christelijk en islamitisch deel van de stad. De samenstelling van de schoolbevolking (van zowel personeel als kinderen) is gemengd, dat wil zeggen christelijk en islamitisch. Dit in

het kader van verzoening na jaren van gewelddadigheden met duizenden doden en vluchtelingen. De wederopbouw in de stad Ambon is in volle gang en men is op allerlei terreinen aan een inhaalslag begonnen. De vier scholen hebben een verzoek bij Vlissingen ingediend om ondersteuning. De ondersteuning houdt ondermeer in de aanschaf van onderwijsmateriaal, computers en het "upgraden" van de Engelse taal op die scholen. Een onderdeel van het laatste is dat

Oproep

Bezoek delegatie uit Ambon

In november / december gaat het Medisch Operatieteam Vlissingen - Ambon naar Ambon om daar ca. 200 staaroperaties uit te voeren. Pas geleden is er een aanvang gemaakt met het ondersteunen van vier basisscholen in de stad Ambon. Op die scholen zitten zowel christelijke als islamitische kinderen. Ook de samenstelling van het personeel is gemengd. Dit in het kader van het verzoeningsproces tussen de twee geloofsgroepen. U kunt deze projecten ondersteunen via bankrekeningnummer 38.53.95.590 ten name van Stichting Samenwerking VlissingenAmbon te Middelburg, onder vermelding van "projecten"

In de week van 3 t/m 7 april j.l. bracht een delegatie van drie personen uit Ambon een bezoek aan Nederland in het kader van LOGO South. Het ging om dr. Nona Tetelepta, mevr. Soselisa en de heer Leatomu. Van maandag tot en met woensdag waren zij te gast bij de VNG in Den Haag om te praten over de mogelijke opzet van een project om de inzameling en verwerking van afval te verbeteren. Samen met vijf andere delegaties uit Sri Lanka, Nicaragua en Zuid-Afrika werd gesproken over de mogelijkheden om met financiële hulp van de VNG te komen tot een meerjarig project. Ook voor het uitwisselen van kennis en

ervaringen tussen de delegaties onderling was voldoende tijd ingeruimd. Van woensdagavond tot en met zaterdag was de delegatie te gast in Vlissingen. Donderdagmorgen maakte de delegatie kennis met de inzameldienst van de gemeente Vlissingen. Er werd een bezoek gebracht aan de stortplaats, de compostering en het overslagstation. Na de lunch bezochten zij de milieustraat en zagen hoe de meest moderne manier van huisvuilinzameling, namelijk door middel van ondergrondse containers, plaatsvindt. Zij waren hier erg van onder de indruk. Vrijdagmorgen werd op het gemeentehuis met de delegatie gesproken over de vervolgstappen die nodig zijn om het meerjarige project op te zetten. Na een vrije middag waren zij vrijdagavond te gast bij het afscheidsfeest van wethouder Leny Poppe – De Looff. Zaterdag vertrok de delegatie naar Amsterdam vanwaar zij de volgende dag terugvlogen naar Ambon.

R. Steenaert, hoofd afvalverwijdering gemeente Vlissingen.

Ron Steenaert met mevr. Soselisa en dhr. Leatomu op het terrein van de milieustraat in Vlissingen.

8

Jembatan

Stedenband op het Bevrijdingsfestival Op 5 mei j.l. was de Stedenband Vlissingen – Ambon op het Bevrijdingsfestival in Vlissingen aanwezig met een "infostand". Hier kon men informatie krijgen over de projecten van de stedenband en werden er

producten verkocht uit de Molukken, zoals handgeweven sjaals,houtsnijwerk, keramiek, bamboefluiten. Maar ook etenswaren als sago en bruine suiker vonden gretig aftrek. De producten werden geleverd door de

stichting Titane uit Utrecht. Deze stichting richt zich op ontwikkelingsprojecten op de Molukken.

Jaap Metiary, Njonkie Pattinama en Julia Latuheru achter de "stand".

Gedicht Gedicht voor de verpleegkundigen uit Ambon :" ontmoeting en afscheid ", voorgedragen door Ulis Toumahu op het afscheidsfeest op 26 mei j.l. Pertemuan dan perpisahan Selama hidup, selalu penuh dengan kenangan Sering dibaringi juga dengan pahit manis hidup ini Datang bagaikan ombak pecah memanggil ombak Pahit manis semua itu selalu sili berganti Datang dan pergi dengan tak tersangka Yang tinggal hanyalah kenangan bagi kita semua. Dimana pertemuan, tentu harus juga perpisahan Semua membawa kenangan, sering cucurkan airmata Datang bagaikan gunung gunung yang menjulang tinggi Serta laut lepas yang tak ada batasnya Kini kamu akan kembali tinggalkan kami disini Penuh pengalaman, bagi Pengurus dan kamu sendiri. Arahkan mukamu kesana hai rombongan Perawat Maluku Mantari pagi telah muncul diupuk timur Panorama indah yang mewarnai alam ini Tipa totobuang pandu nyanyian persatuan telah menuggumu Karena kobaran api Pattimura masih menyala nyala Membakar semangat pembangunan tanah pusaka.

Hai kamu rombongan Perawat Maluku Lihatlah pelangi telah menghiaskan diri Menyambut gembira sang fajar pagi Tapi masih ada beban diatas pundak pundakmu Bangunkan kembali tanahair tercinta Bersemangatkan Pattimura pahlawan perkasa Lawa Mena Haulala, itu perinta. Tipa tahori dan parang salawaku Sedang menanti kedatanganmu Kamu harus kembali ketanahair Maluku Bangunkan kembali tanah leluhur datuk datukmu Saat ini, pesta perpisahan penuh kesan Selamat jalan anak anak serta teman teman Syaloom Sayonara Amato anak2 ku.

Ulis Toumahu Oost-Souburg, mei 2006 Jembatan

9

Afscheidsfeest verpleegkundigen Op 26 mei j.l. organiseerde SSVA een afscheidsfeest voor de verpleegkundigen in het gebouw van Mae Uku, midden in de Molukse wijk in Oost-Souburg. Het was een indrukwekkend en emotioneel afscheid met toespraken, muziek en dans. Het feest werd druk bezocht door jong en oud. De verpleegkundigen voerden de ‘tjakalele’ (krijgsdans) op, dansten de ‘menare lenso’ en de horlepiep. Toespraken werden gehouden door Bob Latuheru, dokter Strous, voormalig wethouder Poppe-De Looff en Ronald Elderkamp. Een aantal leerlingen en hun lerares van een school in Ritthem overhandigden een cheque van 1100 euro van hun sponsorloop aan dokter Strous voor het oogoperatie-project. Indrukwekkend was de speech in het Nederlands van Semmy Tilukay die in Vught stage liep en Ulis Toumahu kreeg iedereen stil met een speciaal voor de verpleegkundigen geschreven gedicht ‘ontmoeting en afscheid’ . Het feest eindigde heel emotioneel met de "badendang" (afscheidsceremonie met veel gezang), waarbij velen hun tranen de vrije loop lieten.

10

Jembatan

p

Express Documenten en Paketten Als u voor snelheid kiest!

pp

pp

Rehatta Couriers Ijsselstraat 1B 4335 KA Middelburg 0118-638572 / 06 40188397 Jembatan

11

Terimah kasih / veel dank Na 15 maanden is het verpleegkundigenproject in Zeeland en in Vught ten einde. Zonder de steun van een groot aantal instanties was dit project niet mogelijk geweest. Stichting Samenwerking Vlissingen – Ambon (SSVA) dankt derhalve deze instanties – in willekeurige volgorde – voor hun onmisbare steun en betrokkenheid: International Healthcare Training Program / Nederland, Albeda – college Rotterdam, ROC Zeeland, Ziekenhuis Walcheren, SVRZ, Stichting Werkt voor Ouderen, Ziekenhuis Goes, Indonesische ambassade, gemeente Ambon, gemeente Vlissingen, gemeente Veere, gemeente Vught, Provincie Zeeland, Provincie Brabant, Stichting Vught – Maluku.

Natuurlijk is de SSVA ook heel veel dank verschuldigd aan de Molukse gemeenschap op Walcheren en in Vught die de verpleegkundigen op allerlei manieren hebben opgevangen en geholpen. Deze betrokkenheid uit zich ondermeer in het inrichten van de huizen, het ondersteunen bij de studie en de scriptie, het repareren van de fietsen, het organiseren van reizen, het bezoeken van voetbalwedstrijden, eigenlijk te veel om op te noemen. En last but not least: het verzorgen van de vele, vele Molukse lekkernijen op het afscheidsfeest in het gebouw van Mae Uku in Oost-Souburg, zelfs mensen van buiten Zeeland brachten veel hapjes mee.

SSVA heeft veel steun gehad van diverse instellingen en de molukse gemeenschap.

Aan de schrijvers en lezers van de DLM site met het onderwerp: Uitbuiting Molukse verplegers / verpleegsters Geachte schrijvers en lezers, Het bestuur van de Stichting Samenwerking Vlissingen – Ambon (SSVA) heeft met verbijstering kennis genomen van de verhalen, die voor een groot deel anoniem geschreven zijn. Daarin wordt de SSVA in een kwaad daglicht gesteld en voorgesteld als een club die eigen mensen hier naar toe haalt en ze vervolgens uitbuit. Gelukkig heeft een aantal zeer weldenkende mensen hier op een reële en menswaardige manier op gereageerd.. Een dergelijke actie is reeds eerder ondernomen door een anonieme schrijver op 8 december 2005 op de DLM site. Het zijn pogingen om de SSVA die in samenwerking met de Zeeuwse overheden en instellingen het werk ten dienste van Maluku uitvoert, om zeep te helpen. Het bestuur is niet van plan inhoudelijk te reageren op aantijgingen, beschuldigingen en verwijten zoals die verwoord zijn op deze site. Het verhoogt niet de helderheid en de kwaliteit van de communicatie. Het is niet de stijl van SSVA om op deze wijze een positieve bijdrage te leveren aan de werkzaamheden ten gunste van de Molukken. Uitnodiging Het bestuur van SSVA nodigt alle schrijvers en belangstellenden uit om met ons te praten over de feitelijkheden van het verpleegkundigen-project. U zal moeten beschikken over de feiten en het beleid zoals dat is uitgezet om verder te kunnen praten over uw ongenoegen. In open communicatie en met respect voor elkaar de zaken bespreken en onderbouwd met argumenten, dat is de werkwijze van SSVA. Gooien met modder en ongegronde aantijgingen doen behoren tot de categorie : beneden de maat. Dus, meldt u zich aan via onderstaand adres en u krijgt van ons te horen waar en wanneer u voor het gesprek uitgenodigd wordt. Vermeldt uw naam, adres (e-mail) en telefoonnummer, want zo gaan wij met elkaar om. Als je meent een positieve bijdrage te willen leveren aan je eigen volk, dan doe je dat met open vizier en dus niet anoniem. Bob Latuheru, voorzitter SSVA Tel.: 0118 581916 Email : [email protected]

12

Jembatan