herfst 2006 Koninklijk Oost-Vlaams Apothekersgild Nieuwebosstraat 5 9000 Gent www.kovag.be Tel 09/225.41.90 Fax 09/225.99.75
[email protected] i.s.m. AVK www.avk.be en BOA www.boa-apotheek.be
INHOUD Magistrale bereidingen: acne: clindamycine en erythromycine Fosamax® en Fosavance® Uit de handel Griepvaccins Attesten ticlopidine 250mg
Geachte heer/mevrouw dokter, In Gent krijgen de huisartsen wachtposten vanaf 1 januari 2007. De Gentse dokters willen op die manier de spoeddiensten van de ziekenhuizen ontlasten en het aantal huisbezoeken inperken. Tussen de lijnen lees ik tevens: op die manier willen we het onoordeelkundig en onverantwoord gebruik van de spoeddiensten van de ziekenhuizen beperken en de rol van de huisarts (van wacht) in de eerstelijnszorg verstevigen. Prima initiatief: door het heft in eigen handen te nemen hebben de artsenvertegenwoordigers hun eigen positie verbeterd en de patiënt duidelijkheid en zekerheid gegeven. Bijkomend is er een oplossing voor het veiligheidsprobleem gevonden. De apothekers (van de hele provincie) hebben al jaren een stevig uitgebouwd en georganiseerd wachtdienstsysteem. Op die manier kunnen zij altijd en overal de patiënt ten dienste zijn. In Gent gebruiken artsen en apothekers ‘s avonds zelfs dezelfde call-dienst. Duidelijker kan niet voor de patiënt. Een volgende stap zou kunnen zijn dat we in de hele provincie onze wachtdiensten meer op elkaar gaan afstemmen. Met in het achterhoofd de overtuiging dat we over verscheidene zaken beter meer overleg zouden voeren, pleit ik om de organisatie van de wachtdiensten aan te grijpen om in overleg te treden. De complementariteit van onze beroepen vraagt daar om. Er zijn al plaatselijke initiatieven die de verstandhouding tussen artsen en apothekers fel hebben verbeterd. Maar ze zijn nog te zeldzaam: onze beroepsverantwoordelijken stellen vast dat er nog te veel blinde vlekken zijn en zullen binnenkort de nodige stappen zetten om die uit te vlakken.
Goed om weten Gonadotrofinen: wijzigingen van de voorwaarden van terugbetaling
Jan Depoorter Voorzitter KOVAG
Behandeling van hoofdluizen
Collegazetje - herfst 2006
Magistrale bereidingen: acne: clindamycine en erythromycine Clindamycine en erythromycine zijn bacteriostatische antibiotica. Clindamycine behoort tot de familie van de lincosamiden, erythromycine tot de familie van de macroliden. Ze zijn actief tegen gram-positieve bacteriën en tegen gram-negatieve coccen. Deze antibiotica hebben zowel een antibacterieel effect tegen Propionibacterium acnes, als een anti-inflammatoir effect. Ze hebben geen effect op de comedonen. Het lokaal gebruik van clindamycine is aangewezen voor de behandeling van lichte tot matige acne, gekenmerkt door ontstekingsverschijnselen zoals papels en pustels. Het lokaal gebruik van erythromycine blijkt veilig en doeltreffend te zijn voor de behandeling van lichte tot matige acne, gekenmerkt door ontstekingsverschijnselen zoals papels en pustels. De lokale behandeling met erythromycine is ondoeltreffend bij ernstige acne gekenmerkt door cysten. Er komen echter steeds meer kiemen voor die resistent zijn tegen erythromycine. Een associatie van een lokale antibiotherapie met benzoylperoxide of een retinoïd voor lokaal gebruik zou de doeltreffendheid van de behandeling verhogen en het risico van bacteriële resistentie beperken.
R/ Hydroalcoholische oplossing met 1,5 % clindamycine TMF Dt 30g S/ stip 1 à 2 maal per dag aan zonder inmasseren Formule: clindamycinefosfaat propyleenglycol gezuiverd water isopropylalcohol ad
0,540g 3g 10g 30g
Bereiding zonder RIZIV-tussenkomst Richtprijs, berekend volgens RIZIV-criteria: € 10,25 / 30g
R/ Hydrofiele gel met 2 % of 4 % erythromycine TMF Dt 50g S/ breng 1 à 2 maal per dag in een dunne laag aan Formule: erythromycine citroenzuur ontsmettingsalcohol hydroxypropylcellulose 400 water ad
1,1g 0,1g 22,5g 2,5g 50g
/ 2,2g / 0,2g / 22,5g / 2,5g / 50g
Terugbetaalde bereiding: 50g kost € 0,30 WIGW € 1,10 actief De overeenkomstige specialiteiten, soms lager gedoseerd, kosten tussen de € 9,50 en € 15.
2
Collegazetje - herfst 2006
Magistrale bereidingen - vervolg R/ Hydroalcoholische oplossing met 4 % erythromycine TMF Dt 50g S/ breng 1 à 2 maal per dag aan Formule: erythromycine citroenzuur ontsmettingsalcohol water ad
2,2g 0,2g 25g 50g
Terugbetaalde bereiding: 50g kost € 0,30 WIGW € 1,10 actief De overeenkomstige specialiteiten, soms lager gedoseerd, kosten tussen de € 7,70 en € 15.
R/ Alcoholische oplossing met 4 % erythromycine en 0,8 % zinkacetaat TMF Dt 30g S/ breng 1 à 2 maal per dag aan Formule: erythromycine zinkacetaat ammoniumacetaatopl. propyleenglycol isopropylalcohol ad
1,32g 0,25g 0,55g 3g 30g
Bereiding zonder RIZIV-tussenkomst Richtprijs, berekend volgens RIZIV-criteria: € 7,10 / 30g
Fosamax® en Fosavance® Sinds geruime tijd is er een verpakking van Fosamax® 98 x 10mg beschikbaar. Deze is tot op heden niet terugbetaald, ook niet mits attest. Daarnaast wordt ons vaak de vraag gesteld of Fosamax® 70mg ook wordt terugbetaald voor mannen. De firma heeft duidelijk aangegeven dat hiervoor een aanvraag werd ingediend, die geweigerd werd. Voor mannen zijn tot nader order enkel de verpakkingen van 28 x 10mg vergoedbaar mits attest. Vanaf 1 juli 2006 betaalt ook Fosavance® terug mits attest. De attesten van Fosamax 70mg en Fosavance zijn omwisselbaar.
Uit de handel ASACOL 100 TABL 400 MG ASACOL 300 TABL 400 MG BALSOCLASE EXP 12 SUPP JONG KIND BALSOCLASE EXP 12 SUPP KIND BONEFOS 100 TABL 400 MG CEFACIDAL IM IV 3 AMP 1 G DOLOFIN 30 TABL 200 MG DOMINAL 5 AMP 40 MG 2 ML PEDIAPHYLLIN P L 100 TABL 200 MG
01/09/2006 01/09/2006 25/08/2006 25/08/2006 20/06/2006 18/07/2006 17/08/2006 01/09/2006 17/08/2006
PEDIAPHYLLIN P L 30 TABL 200 MG POSTADOXINE 20 TABL SOLATRAN 30 CAPS 15 MG SOLATRAN 30 CAPS 30 MG SOLATRAN 30 CAPS 45 MG STUGERON FORT 100 CAPS TRAZOLAN RETARD 60 TABL 150 MG
Collegazetje - herfst 2006
17/08/2006 05/07/2006 07/07/2006 24/07/2006 14/06/2006 08/08/2006 01/08/2006
3
Griepvaccins Zoals bekend vordert de productie van de griepvaccins voor het seizoen 2006-2007 trager dan verwacht. Eén en ander is te wijten aan de moeilijke en geringe productie van een specifieke H3N2-stam die dit jaar door de WGO wordt aanbevolen. De eerste griepvaccins voor het seizoen 2006-2007 zijn ondertussen beschikbaar in de apotheken. Mutagrip en Inflexal zullen dit seizoen niet aangemaakt worden. Hierdoor zullen de beschikbare vaccins beperkt zijn tot Alpharix, Influvac en Vaxigrip.
DCI-voorschrift influenzavaccin Omdat de vaccinatiecampagne dit jaar door de onregelmatige levering minder vlot dreigt te verlopen, is het gebruik van een DCI-voorschrift voor het griepvaccin aan te raden. Op vraag van Volksgezondheid werd gekozen voor de unieke, eenduidige en eenvoudige vermelding ‘influenzavaccin’. Er werd niet gekozen voor de meer gebruikte formulering ‘griepvaccin’ om verwarring te vermijden met vaccins die later beschikbaar worden, nl. ‘buikgriepvaccin’ en ‘vogelgriepvaccin’. Er zijn dus geen bijkomende vermeldingen van type vaccin, jaartal, type verpakking of volume vereist.
En de terugbetaling? In tegenstelling tot vorig jaar wordt in 2006 enkel terugbetaling voorzien voor volgende risicogroepen: a) personen van 50 jaar of ouder; b) patiënten vanaf de leeftijd van 6 maanden die een van de volgende chronische ziekten hebben: hart-, longof nieraandoeningen, diabetes, hemoglobinopathie of lijden aan immunodepressie, welke situaties hen bijzonder vatbaar maken voor complicaties van griep; c) beroepsfokkers van gevogelte en varkens, alsook voor hun familieleden die onder hetzelfde dak wonen en voor personen die beroepshalve dagelijks in contact komen met levend gevogelte en varkens; d) verzorgend personeel in direct contact met personen met een verhoogd risico; e) zwangere vrouwen na het eerste trimester van de zwangerschap; f) personen opgenomen in een instelling; g) kinderen tussen 6 maanden en 18 jaar die een langdurige acetylsalicylzuurtherapie ondergaan.
In geval de patiënt voldoet aan één van deze voorwaarden vermeldt de geneesheer op het voorschrift ‘derdebetalersregeling van toepassing’ en wordt het griepvaccin terugbetaald in categorie Cs.
4
Collegazetje - herfst 2006
Attesten ticlopidine 250mg Hieronder vindt u een overzicht van de terugbetalingsvoorwaarden van de verschillende merken van ticlopidine 250mg. De categorie van terugbetaling is afhankelijk van het merk en het aantal tabletten. Een attest voor een bepaalde verpakking van ticlopidine kan dus niet altijd gebruikt worden voor een ander merk of andere verpakkingsgrootte van ticlopidine. Aantal co.
cat. A attestnr.
Ticlid®
30 60
* *
Ticlopidine Ratiopharm®
30 60
* *
Ticlopidine Teva®
60 90
* *
Ticlopidine EG®
30 60 90
Ticlopidine Topgen®
28 56
Ticlopidine 250mg
cat. A attestbrief voor elk VS
cat. B attestnr.
cat. C attestnr.
*
* *
* *
*
* *
*
* *
* *
* * * * *
* *
* *
Goed om weten Zilverkaars (Cimicifuga racemosa), een plant die als fyto-oestrogeen wordt gebruikt bij menopauzale klachten, kan mogelijks hepatotoxiciteit veroorzaken. Epinefrine 1 mg/ml in ampul en in voorgevulde spuit van 1 ml, is tijdelijk niet beschikbaar in België. Het Directoraat-generaal Geneesmiddelen staat de officina-apothekers toe deze ampullen en voorgevulde spuiten in te voeren uit het buitenland, totdat ze opnieuw beschikbaar zijn. Meer details en een lijst van specialiteiten op basis van epinefrine beschikbaar in het buitenland zijn te vinden op de website van het Directoraat-generaal Geneesmiddelen www.health.fgov.be. De productie van Monotard® en Ultratard® (zinkinsulines met langdurige werking) zal worden stopgezet vanaf 1 november 2006. Binnen het Nov Nordisk productgamma zijn volgende alternatieve insulinebehandelingen ter beschikking: Insulatard®-insulineNPH en Levemir®–insuline detemir. Pfizer zal de productie stopzetten van Cortril® huidzalf 1 % 5g. De specialiteiten Terra-cortril huidzalf 5g en 15g blijven wel op de markt. Cefazoline® Sandoz 1g IV/IM is momenteel het enige generiek alternatief voor Kefzol. Wegens productieproblemen zal de commercialisatie van Trazolan® retard 150mg 60 co. worden stopgezet. Trazolan 100mg 30 co. en 90 co. blijven wel op de markt. Reminyl® tabletten 8mg en 12mg (56 en 112 tabletten) zijn niet meer beschikbaar op de markt. Sinds september 2005 is de retardvorm van Reminyl® beschikbaar: Reminyl® 8mg, 16mg of 24mg, harde capsules met verlengde afgifte. Deze retardvorm biedt een groter gebruiksgemak aan de Alzheimer-patiënten en bevordert aldus de kwaliteit van de therapie. Vanaf oktober zullen de Bexal-producten geleidelijk de naam Sandoz krijgen.
Collegazetje - herfst 2006
5
Gonadotrofinen: wijzigingen van de voorwaarden van terugbetaling Over welke gonadotrofines gaat het? De nieuwe terugbetalingsvoorwaarden gelden voor geneesmiddelen die gonadotrofinen bevatten, hetzij van urinaire oorsprong (MENOPUR), hetzij aangemaakt via recombinante DNA-technieken (GONAL-F en PUREGON). Inwerkingtreding: 1/10/2006 Gevolgen voor de voorschrijvende arts Er dienen nieuwe formulieren gebruikt te worden om aanvragen tot terugbetaling te richten aan de geneesheeradviseur in het kader van: - non in vitro fertiliteit (non IVF) behandelingen - in vitro fertiliteit (IVF) behandelingen Gevolgen voor de patiënt Recombinante gonadotrofinen zijn voortaan vergoedbaar voor de behandeling van vruchtbaarheidsstoornissen bij mannen. De aflevering van vergoedbare gonadotrofinen voor de behandeling van vruchtbaarheidsstoornissen bij vrouwen gebeurt uitsluitend in de ziekenhuisapotheek. Voortaan is een voorafgaande machtiging van de geneesheeradviseur noodzakelijk voor terugbetaling. Opmerking: Voor humaan choriongonadotropine (PREGNYL) verandert er niets. Deze blijft vergoedbaar zonder attest volgens de bijsluiter opgesteld door de FOD Volksgezondheid. Meer details vindt u terug op: http://inami.fgov.be/drug/nl/drugs/gonadotrophines/index.htm.
Behandeling van hoofdluizen In dit artikel willen we een kort, actueel overzicht geven van de verschillende beschikbare antiluizenbehandelingen. De insecticiden die gebruikt worden voor de behandeling van luizen behoren tot 3 verschillende klassen: 1. Organische fosforverbindingen (malathion): luizendodende en netendodende werking, een residuele activiteit (werking aanwezig meerdere dagen na gebruik, ondanks spoelen). 2. Synthetische pyrethrines (bioallethrine, depallethrine, permethrine, fenothrine): permethrine en fenothrine hebben een snel luizendodend effect, maar hebben een onvolledige netendodende werking. Daarom moet de behandeling na een week herhaald worden. Permethrine heeft een residuele activiteit van 2 weken of meer. Depallethrine wordt doorgaans gecombineerd met piperonylbutoxide. 3. Natuurlijke pyrethrines: werken snel luizendodend, maar hebben slechts een gedeeltelijke netendodende werking. Er is geen residueel effect. Natuurlijke pyrethrines worden niet meer aangeraden. Verstikkingsmiddelen zoals olijfolie, soja-olie, zonnebloempitolie, maïsolie en haargel zouden een aanzienlijk aantal luizen kunnen doden wanneer ze in rijkelijke hoeveelheid en gedurende minstens 12u opgebracht worden. Dimeticon, een silicone die de luizen door verstikking irreversibel immobiliseert, zou eveneens doeltreffend zijn bij de behandeling van luizen. In België zijn momenteel geen gegevens gekend over resistentie, maar in andere landen werd reeds resistentie tegen malathion, permethrine en andere pyrethroïden waargenomen.
6
Collegazetje - herfst 2006
Behandeling van hoofdluizen - vervolg Het gebruik van een luizenkam (afstand tanden < 0.3 mm) moet zeker integraal deel uitmaken van de behandeling. Een conditioner aanbrengen op de haren, vergemakkelijkt het gebruik van de luizenkam. Kammen gebeurt om de 3 à 4 dagen tot er gedurende 2 opeenvolgende behandelingen geen luis meer gevonden wordt. Verwijdering van de neten kan gebeuren met behulp van een speciale kam, waarvan de afstand tussen de tanden kleiner is dan voor een luizenkam. Ook hier kan applicatie van een shampoo of conditioner het uitkammen vergemakkelijken. De kam kan in een oplossing van xylol gedompeld worden, om de neten gemakkelijker los te maken. Er is een magistrale bereiding beschreven in het Nationaal Formularium VI: Xylol oplossing NF VI R/ Xylol 10 g Antiseptische oplossing 90 g Kammen, kledij en lakens kunnen gereinigd worden, bvb. door onderdompeling in water van 60°C gedurende 30 seconden. Kledingstukken die deze temperatuur niet verdragen, kunnen gedurende 15 dagen in een gesloten plastiekzak gelegd worden. Overzichtstabel van de specialiteiten, geregistreerd in België voor de behandeling van luizen. Merknaam
Samenstelling
Prijs
Nix® lotion crème rinse
Permethrine 10mg/g
€ 9,54
Para® spray
Depallethrine 6,6mg/g + piperonylbutoxide 26,4mg/g
€ 8,80
Para® shampoo
Depallethrine 11mg/g + piperonylbutoxide 44mg/g
€ 7,81
Para plus® spray
Malathion 5mg/g + permethrine 10mg/g + piperonylbutoxide 40mg/g
€ 9,30
Prioderm® lotion
Malathion 5mg/ml
€ 7,15
Radikal® lotion
Malathion 5mg/ml
€ 7,15
Recentelijk werden enkele producten, vrij van insecticiden op de markt gebracht: - Paranix® spray (kokosolie, anijsolie, essentiële olie van ylang ylang) € 19,95 - Silicom® lotion (dimeticone en cyclometicone) € 12,95 Conclusie Omwille van het ontstaan van resistentie tegen de klassieke antiluizenproducten wordt de behandeling van pediculose steeds moeilijker. Permethrine 1 % is voor het Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie (BCFI) de aanbevolen behandeling. Malathion 0,5 % of depallethrine 0,6 % (in 2 toepassingen met 7 dagen interval) zouden eveneens doeltreffend zijn. De natuurlijke pyrethrines zijn dit echter niet. De associatie malathion en permethrine wordt afgeraden. Referenties: dit artikel is gebaseerd op het dossier: hoofdluis…om je haar bij te verliezen; CWOA - APB 2006.
Collegazetje - herfst 2006
7