Deze krant is een uitgave van Geberit voor installerend Nederland
4e jaargang nr. 4
Juni 2012
Rafael van der Vaart wil vlammen op het EK
Menno Portengen: De beste fitter moet hét brancheevent worden
Mensonides ontwikkelt zich tot een merk
Renault Master: ‘Bedrijfsauto van het jaar 2012
5
6/7
9
11
Friese topfitter wint finale van zinderende ‘De beste fitter van Nederland’
Jan-Anne Perdon is de beste fitter!
Jan-Anne Perdon van Perdon Installatietechniek in Drachten is ‘De beste fitter van Nederland 2012’. Hij onttroont Dennis Raaijmakers, die zijn opvolger natuurlijk sportief feliciteerde. Raaijmakers maakte overigens dit jaar op basis van zijn getoonde vakmanschap grote kans op prolongatie van zijn titel, maar de Fries Perdon was net iets beter. De finale vond plaats op 1 juni voor de ogen van een kleine tweehonderd supporters uit alle windstreken van Nederland. Jan-Anne Perdon won een geheel verzorgd VIP-arrangement voor twee personen (natuurlijk gaat zijn vrouw en grote steun en toeverlaat mee) naar de EK voetbalwedstrijd Portugal-Nederland op 17 juni in Charkov. Bart-Jan Maas van Van Bree Installatietechniek & Saniboutique in Deurne en Jorrit Hemmink van Ten Hove Totaalinstallateur in Klarenbeek werden tweede, respectievelijk derde. Zij waren volgens juryvoorzitter Henny Hoppenbrouwers slechts een fractie minder dan Jan-Anne Perdon, die het tijdens de finale niet cadeau kreeg. Er waren twee pittige praktijkopdrachten en er werden tien meerkeuzevragen gesteld. De twintig finalisten waren aan elkaar gewaagd. Perdon won uiteindelijk op details.
In 2013 weer ‘De beste fitter van Nederland’ Volgend jaar wordt ‘De beste fitter van Nederland’ uiteraard weer gehouden, zo maakte Menno Portengen, algemeen directeur van Geberit Nederland, na afloop bekend. Geberit is initiatiefnemer van deze competitie en heeft in Grundfos, Honeywell en DEWALT trouwe partners die ook volgend jaar van de partij zijn. Op de binnenpagina’s staat een uitgebreid verslag van de finale en op www.debestefittervannederland.nl kunt u terecht voor een verslag, videobeelden van de wedstrijd en een interview met de winnaar en een groot aantal sfeerfoto’s.
2500 euro is volgens UNETOVNI de gemiddelde kostenstijging per werknemer
Exclusief interview met Rafael van der Vaart
‘Mooiste moment moet nog komen’ “Mensen vragen wel eens wat mijn grootste Oranjemoment is geweest. Dat moet nog komen, ik heb het gevoel met dit toernooi. We zitten in de sterkste poule, maar ik ben voor geen land bang. Maar we moeten oppassen voor Spanje en Duitsland.” Dit zegt Rafael van der Vaart vandaag in een exclusief interview met InstallatieNieuws. Het is de vraag of Van der Vaart een basisplaats heeft (het heeft er alle schijn van dat dit niet het geval is), maar de begenadigd voetballer met zijn roots in Beverwijk vindt dat komend EK zijn toernooi moet worden. Hij gaat bereidwillig in op vragen van special reporter Edwin Bredius. Als hij geen voetballer zou zijn geworden, zou hij zeker geen installateur zijn. Van der Vaart heeft namelijk twee linkerhanden bekent hij. “Ik moet het van mijn benen hebben. Maar als ik zie wat sommige mensen met hun handen voor elkaar krijgen! Dat is knap.” Het interview met Van der Vaart staat op pagina 5.
Belangrijke designprijs voor Geberit De Geberit Sigma80, een touchfree bedieningsplaat, en het Geberit Monolith wastafel element hebben eind mei een Red Dot Award (een belangrijke designprijs) in de wacht gesleept. “Geberit bewijst hiermee niet alleen een bijzondere kwaliteit van het ontwerp, maar ook dat het ontwerp een integraal onderdeel is van innovatieve product oplossingen”, laat professor dr. Peter Zec, initiatiefnemer en algemeen directeur van de Red Dot Design Award, weten. Er was veel concurrentie, want uit de hele wereld zijn 4.515 ontwerpen ingediend en beoordeeld door een elfkoppige jury van designexperts met internationale reputatie. De Geberit Sigma80 is een bedieningsplaat die niet aangeraakt hoeft te worden bij het doorspoelen van het toilet. De Sigma80 be-
vat een stand-by modus en biedt de eindgebruiker de mogelijkheid een groot aantal functies van de bedieningsplaat naar eigen smaak in te stellen en te wijzigen. Bovendien is het systeem waterbesparend en bijzonder milieuvriendelijk. Het Geberit Monolith wastafel element is een multifunctioneel design unit voor in de badkamer waaraan heel eenvoudig een kraan en een wastafel bevestigd kunnen worden. In het element zitten aanen afvoerleidingen en de sifon, allemaal netjes weggewerkt. Zo kan de badkamer in een handomdraai zonder hak- en breekwerk gemoderniseerd worden tot een design badkamer. Door het Monolith wastafel element worden de ontwerpmogelijkheden en de vrijheden vergroot en wordt de badkamer het pronkstuk in de woning of het gebouw.
Geberit PushFit
De toekomst begint nu. Het product werd dit jaar genomineerd voor een VSK Award tijdens de VSK-beurs in Utrecht. Twee jaar geleden introduceerde Geberit eenzelfde element voor het toilet.
→ www.geberit.nl
Juni 2012
InstallatieNieuws
Zonne-energie is hot
pagina 2
In Nederland is grote belangstelling voor zonnepanelen op het dak. Ongeveer 300.000 eigenaren van een koopwoning overwegen op korte termijn zonnepanelen te plaatsen om zo (gedeeltelijk) in de eigen energiebehoefte te voorzien. Dit aantal zou moeiteloos kunnen oplopen als er meer duidelijkheid zou zijn over subsidieregelingen en vooral de terugverdientijd van de investering. Zonne-energie biedt derhalve kansen.
van de prijsstijgingen van fossiele brandstoffen én verbetering van rendementen zijn investeringen in zonne-energie nu al rendabel”, laat Marcel Engels, voorzitter van UNETO-VNI, weten.
Dit blijkt uit onderzoek van brancheorganisatie UNETO-VNI, dat plaats vond rond de Solar Days (een landelijk evenement waarin aandacht is gevraagd voor de mogelijkheden van zonne-energie). Zonne-energie begint langzaam maar zeker hot te worden. In het straatbeeld zie je steeds meer woningen met zonnepanelen en zoals nu blijkt is de belangstelling onder Nederlandse eigenaren van een koopwoning hiervoor groot. De belangrijkste redenen zijn de energierekening omlaag brengen en zorg voor het milieu. Er is overigens een groot verschil in investeringsbereidheid tussen lagere en middeninkomens enerzijds en hogere inkomens anderzijds. Van de woningeigenaren met een netto maandinkomen van meer dan 3.000 euro overweegt 15 procent om zonnepanelen te plaatsen. Dat is drie keer zo veel als onder woningeigenaren met een netto maandinkomen dat lager is dan 1.675 euro. Ook onder hoger opgeleiden
Ook huurders worden steeds enthousiaster over zonnepanelen, zo bleek bij de recent gehouden studiemiddag ‘Zonnepanelen voor huurders: zo geregeld?’, die was georganiseerd door de Woonbond (een huurdersorganisatie).
Ook huurders zien zonneenergie zitten
is het aandeel dat zonnepanelen overweegt beduidend hoger. Prijs Ook is gevraagd waarom huishoudens geen zonnepanelen willen aanschaffen. Het blijkt dat 42 procent van hen aanhikt tegen de verwachte investeringskosten. Een even hoog percentage weet overigens niet hoe de prijs van elektrici-
teit uit zonnepanelen zich verhoudt tot reguliere elektriciteit. Ongeveer een derde denkt dat stroom uit zonnepanelen goedkoper is,14 procent denkt dat deze duurder is. Gemiddeld denkt men dat de aanschafkosten van zonnepanelen in elf jaar zijn terugverdiend met de besparing op de energiekosten. Bijna vier op de tien respondenten heeft geen idee van de terugverdientijd. Feit is
dat de terugverdientijd steeds korter wordt. “De energieprijzen stegen de afgelopen vijftien jaar drie keer zo snel als de prijzen van andere goederen en diensten. De prijzen van energie zijn in 2011 zelfs met 9 procent gestegen. In 2012 gaat een gemiddeld huishouden 156 euro per maand betalen voor gas en elektriciteit, dertien euro meer dan het voorgaande jaar. Als gevolg
René van Genugten van de vereniging van woningcorporaties Aedes, vertelde tijdens deze studiemiddag over het grootscheepse onderzoek ‘Zonnig huren’ dat momenteel plaatsvindt over de mogelijkheden voor grootschalige toepassing van zonnepanelen in de huurwoningenvoorraad. Voorlopig doen er 31 corporaties mee, die bij elkaar 10.000 eengezinswoningen, verdeeld over 200 complexen, van zonnepanelen willen voorzien. De studiemiddag vond plaats op 12 mei en was zo’n groot succes dat deze op 9 juni wordt herhaald.
GEEN VUILE HANDEN MEER MET DE SOLOLIFT2!
De tijd van vuile handen bij het werken met versnijdende pompen zijn voorbij. De SOLOLIFT2 is de meest onderhoudsvriendelijke huishoudelijke versnijdende pomp die er op de markt te vinden is. De geïntegreerde uittrekmotor en pompunit staat snelle reparatie en service toe... en zonder vuile handen! Bovendien wordt de noodzaak van tankreiniging tot een minimum beperkt dankzij het unieke zelfreinigende ontwerp van de SOLOLIFT2. Ontdek de voordelen op: www.grundfos.com/moderncomfort.
AD_Installatienieuws_Mei.indd 1
24-4-2012 11:18:18
InstallatieNieuws
Juni 2012
pagina 3
Alcoholslot werkt, maar is veel te duur De Nationale ombudsman, Alex Brenninkmeijer, heeft bij minister Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) aangedrongen op meer voorlichting over het alcoholslot. De ombudsman ontving namelijk verschillende klachten over de verregaande consequenties van deze procedure. Het alcoholslotprogramma is op 1 november 2011 ingevoerd voor mensen die onder invloed van veel te veel alcohol (hoger dan 1,3 promille, bij jongeren ligt het lager) aan het verkeer deelnemen. Het alcoholslot wordt in auto’s ingebouwd. Iemand die in een auto met ingebouwd alcoholslot wil rijden, moet onder andere eerst een blaastest doen voordat de auto gestart kan worden.
Steeds meer zzp’ers in financiële problemen Het aantal mensen dat aanklopt bij een volkskredietbank voor schuldhulpverlening is tot nu toe redelijk stabiel: 76.000 mensen in 2011 tegenover 79.000 een jaar eerder. Maar het blijkt dat het profiel van de schuldenaren wel verandert. Er is onder andereeen groeiende groep zzp’ers (zelfstandige zonder personeel) dat de eindjes niet meer aan elkaar kan knopen. Ook komen steeds meer ouderen in de problemen. Dit staat in het jaarverslag over 2011 van de Nederlandse Vereniging van Volkskrediet (NVVK). De algehele conclusie van de NVVK is dat het profiel van de schuldenaar
Colofon InstallatieNieuws is een uitgave van Geberit BV. www.installatienieuws.com www.debestefittervannederland.nl Productie: Enter Media BV Fijnvandraatlaan 2a 1381 EW Weesp Tel. (0294) 410333 Redactie: Hans Peijs, André Verheul www.entermediabv.nl Wilt u via e-mail op de hoogte blijven van het nieuws in de installatiebranche, meldt u zich dan aan voor een abonnement op www.installatienieuws.com. © Copyright Op de teksten, de foto’s en het ontwerp van het InstallatieNieuws rust copyright. Niets mag op welke wijze dan ook worden overgenomen, verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden zonder toestemming van de uitgever.
langzaam maar zeker verandert. Het aantal ouderen neemt toe (van 3 procent van het totale aantal in 2010 naar 8 procent in 2011), alsook het aantal mensen met een eigen huis en een toenemend aantal zzp’ers die door de economische malaise geen werk hebben en in de penarie zitten. Verder blijkt dat voor het eerst meer mensen met inkomen uit arbeid zich hebben aangemeld dan uitkeringsgerechtigden en ook steeds meer mensen met een zogenoemd middeninko-
men komen er niet meer uit. De gemiddelde schuldenlast is 32.000 euro en de schuldenaren hebben gemiddeld veertien schuldeisers. Schuldhulpverlening is overigens een probaat middel om uit de sores te komen. In 2011 is het aantal succesvol tot stand gekomen regelingen voor schuldhulpverlening met 6 procent toegenomen. Het slagingspercentage (het aantal mensen dat een traject met succes afrondt) ligt op 72 procent.
Nederland is in buitenland populair land om te werken Werknemers ‘all over the world’ willen graag in Nederland werken. Van alle landen in de wereld zijn er maar tien die meer gewild zijn dan Nederland. Dat leert de Global Talent Mobility Survey van Intelligence Group en The Network onder 162.495 personen uit 66 landen. Bij een eerder soortgelijk onderzoek stond Nederland nog op de 14de plaats. Meer dan de helft van de wereldwijde beroepsbevolking die internationaal wil werken, heeft een voorkeur voor Amerika met op de
De ombudsman ontving klachten over de gevolgen voor de persoonlijke levenssfeer, zoals de relatie met de werkgever als zij in een auto van de baas rijden. Mensen ervaren een stigma doordat zij een code op het rijbewijs krijgen en het alcoholslot zichtbaar voor derden is. Ook ontving hij een klacht van ouders die zich gedwongen voelden een alcoholslot in hun auto aan te laten brengen om daarmee te voorkomen dat hun zoon, die zelf geen auto heeft, langdurig zijn rijbewijs kwijtraakte. Tot slot klagen mensen over de kosten van het alcoholslotprogramma. Het programma kost tussen de tweeduizend en vierduizend euro. De ombudsman heeft de klachten neergelegd bij het CBR dat de uitvoering van het programma beheert.
tweede plaats Groot-Brittannië. Canada, Australië, Duitsland en Zwitserland staan al jaren op de nummers 2 tot en met 6, in deze volgorde. Binnen de top 10 maakte Singapore een enorme stap, van een 11de naar een 7de plek. Frankrijk, Italië en Zweden maken de top 10 compleet. Andere stijgers naast Nederland zijn Zweden, Maleisië, Zuid-Afrika en China. De grootste dalers zijn België (van 18 naar 23) en SaoediArabië (van 22 naar 28).
Iets minder vacatures Eind maart waren er in Nederland 118 duizend vacatures. Dat zijn 5 duizend vacatures minder dan in het laatste kwartaal van 2011. Dit blijkt uit cijfers van het CBS. De afname vindt plaats in de industrie, horeca, zorg en financiële instellingen. Het aantal vacatures bij de overige bedrijfstakken, waaronder de bouwsector, is stabiel.
In het eerste kwartaal van 2012 zijn 169 duizend nieuwe vacatures aangeboden, 28 duizend minder dan een jaar eerder. In het laatste kwartaal van 2011 bedroeg de afname van het aantal ontstane vacatures ‘slechts’ 14 duizend. Ook het aantal vervulde vacatures lag in het eerste kwartaal een stuk lager dan een jaar eerder.
Autoplannen in Lenteakkoord leiden tot kostenverhoging De plannen van de Lenteakkoord-partijen VVD, CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie om vanaf 1 januari woon-werkverkeer als privékilometers te beschouwen en dienovereenkomstig te belasten, leidt volgens UNETO-VNI tot een forse kostenverhoging en verlies aan omzet in de branche. De vereniging bepleit daarom voor soepelere regels voor de bestelbus. Binnen de installatiebranche is de bestelwagen een gebruikelijk stuk gereedschap. Naar schatting zijn er 40.000 in gebruik door installateurs. Het fiscaal doorberekenen van de woon-werkkilometers heeft dan ook grote gevolgen. “De installatiebranche heeft momenteel zwaar te lijden onder de economische crisis en kan deze klap er niet bij hebben. Bovendien worden de positieve effecten van het nieuwe fiscale regime voor de zakelijke bestelauto in één klap volledig teniet gedaan”, laat UNETO-VNI weten. De organisatie heeft uitgerekend welke kostenverhogingen een installateur te wachten staan. “Voor een werknemer met een zakelijke bestelbus ter waarde van 20.000 euro betekent dit een extra belasting van 1.500 euro op jaarbasis. Aangezien de werknemer zijn werkgever zal vragen deze kosten te compenseren, komt dat neer op een kostenstijging van 2.500 euro per werknemer”, aldus voorzitter Marcel Engels.
InstallatieNieuws
Juni 2012
pagina 4
Sleutelen aan snelheid en veiligheid in de F1 Niet voetbal, maar autoracen en meer specifiek de Formule 1, is in de wereld de meest bekeken sport op televisie. Dit jaar is het een halve eeuw geleden dat in de Lotus 25 de zogeheten monocoque (een cockpit uit één stuk) werd ontworpen. Het is een mooi moment om stil te staan bij een aantal ontwikkelingen die de F1 hebben gekleurd. 13 mei 1950. Dit is de datum dat de allereerste F1-race is gehouden. Plaats van handeling is het wereldberoemde circuit Silverstone in Groot-Brittannië, dat hiermee zowat heilige grond is geworden. De racewagens hebben in die tijd geen vleugels of spoilers en lijken nog het meest op een grote sigaar. En er staat ook geen reclame op de auto’s. De auto’s veranderen in het eerste decennium ook nauwelijks en al helemaal niet van uiterlijk. In 1959 is er een eerste innovatie, want dan verschijnt het Britse Cooper-team aan de start met de eerste F1-wagen met de motor achterin. Deze wagen is veel kleiner en daarom lichter dan de overige wagens. In 1961 is er de eerste zichtbare verandering. Het Italiaanse Ferrari verschijnt dan met de zogeheten ‘Sharknose’, waarbij de voorkant van de auto niet meer zo glad is als een kegel, maar er inderdaad uitziet als de bek van een haai. Ferrari dankt er zijn eerste wereldkampioenschap aan. Monocoque Teambaas Colin Chapman van Lotus is de eerste ontwerper die wat doet aan de stevigheid en dus aan de veiligheid van de auto. Hij ontwerpt in 1962 het zogenaamde
kelingen op het gebied van een betere stroomlijn, is het gebruik van meerdere kleine vleugels op vele verschillende plaatsen van de wagen. Het blijkt echter dat de auto’s hierdoor niet veiliger worden, waardoor deze vernieuwing wordt verboden. In het begin van de jaren negentig blijkt dit inderdaad te werken. Mede doordat de circuits ook steeds veiliger worden, vallen er in de eerste negentiger jaren geen doden in de Formule 1. Maar het lek is niet boven. De Formule 1-wereld wordt in 1994 ruw wakker geschud door de dood van twee coureurs in één weekend: Roland Ratzenberger op 30 april tijdens de laatste kwalificatie van de GP van San Marino en een dag later tijdens de race sterft de legendarische Braziliaan Ayrton Senna op 1 mei tij-
monocoque chassis. In plaats van een buizenframe dat in deze tijd gebruikelijk is, zit de coureur in een soort stalen doos dat uit één stuk licht metaal bestaat. Nu, vijftig jaar later, kan worden vastgesteld dat de monocoque wat betreft veiligheid de belangrijkste ontwikkeling is in de Formule 1. Maar ook wordt in de jaren zestig steeds vaker gekeken naar de aerodynamica. In 1968 verschijnt drievoudig wereldkampioen Jack Brabham voor het eerst met een auto met een spoiler aan de achterkant. Deze zorgt voor meer neerwaartse druk (downforce), waardoor de wegligging veel beter wordt. In feite zijn de spoilers het begin van de niet meer te stillen zucht naar de beste stroomlijn van een raceauto.
De Sharknose was de eerste belangrijke verandering aan de Formule 1-raceauto.
De onderkant In de jaren zeventig staat vooral de ontwikkeling van de onderkant van de wagen centraal bij de ontwerpers. Want, luidt het adagium, als je dicht bij de weg ligt, heb je de minste kans dat er wind onder de auto door kan. In 1977 leidt dit tot een zeer brede Lotus waar bij wijze van spreken amper een bierviltje onder kan. Niet veel later volgen alle raceteams. De auto’s worden er inderdaad sneller op, maar ook gevaarlijker want als er eenmaal wel wind onder de auto komt, is er soms geen houden meer aan. In de jaren zeventig alleen al overlijden negen coureurs na een fatale crash in hun bolide en halverwege de jaren tachtig wordt dan besloten dat wagens die als een strijkijzer aan de weg kleven, worden verboden.
Veiligheid In de jaren negentig ontstaat vooral een strijd welk team de meest krachtige motor heeft en wordt aerodynamica voor even een bijzaak. Eén van de weinige ontwik-
Social networking neemt steeds meer toe
Werknemers die werken bij een organisatie die social media toestaat, zijn meer tevreden (7,3) dan werknemers die dat niet mogen of kunnen (7,0). Niet alleen de tevreden-
In het eerste decennium van de 20ste eeuw zijn er geen echte grote doorbraken, maar slijpen de teams bestaande technieken vooral fijn. Dit jaar rijden de meeste teams in een F1-wagen die de platypus wordt genoemd, ofwel het vogelbekdier. Dit is te danken aan het kleine klepje op de neus, ter hoogte van de voorwielen met ook weer een betere wegligging tot gevolg.
In 1962 werd de monocoque-cockpit ontwikkeld.
Turbomotor In de jaren tachtig is er wél een belangrijke uitvinding die tot op de dag van vandaag het spel van de pk’s beïnvloedt. de introductie van de turbomotor door Renault. Hierdoor gaan de auto’s weer vele malen sneller. In de jaren tachtig komen ook andere materialen dan staal opzetten, waaronder aluminium en vooral koolstofvezels (carbon). Tegenwoordig bestaat ongeveer 75 procent van een Formule 1-wagen uit koolstofvezelmaterialen.
Uit onderzoek van KPN blijkt dat in Nederland 37 procent van de bevolking dagelijks gebruik maakt van social media. Uit ander onderzoek (van CompanyLife) blijkt dat bijna een kwart (22 procent) van de Nederlandse werknemers social media in hun vrije tijd voor hun werk gebruikt.
dens de GP van San Marino in het harnas. Zijn dood leidt ertoe dat veiligheid een van de belangrijkste issues werd en Senna is de laatste coureur in de F1 die in het harnas overlijdt. In 1997 is er ook nog een zeer belangrijke doorbraak op dit gebied, want dan wordt de crashtest op de achterkant van een Formule 1 wagen verplicht.
heid is hoger, ook de betrokkenheid. Organisaties die social media toestaan, hebben 10 procent meer betrokken medewerkers. Ook geven werknemers aan meer en beter op de hoogte te zijn van het reilen en zeilen binnen de organisatie en hun afdeling dankzij social media.
Niet verwonderlijk is dat ‘jongeren’ onder de 30 jaar actiever zijn met social media en daar ook intensiever gebruik van maken dan de ouderen. Gemiddeld besteedt men 52 minuten per dag aan social media. Voor 60-plussers is dat ‘slechts’ 38 minuten. 75 procent van alle werknemers die social media inzetten, heeft een Facebook-account, 50 procent ‘zit’ op Hyves, 39 procent op LinkedIn en 19 procent twittert. Vrouwen maken meer en langer gebruik van social media dan mannen.
Spoilers zijn sinds 1968 niet meer weg te denken.
7,8 miljoen Nederlanders naar buitenland op vakantie Zeven van de tien Nederlanders gaan dit jaar op vakantie (dat zijn rond de 10,8 miljoen Nederlanders). Het aantal Nederlanders met plannen voor een vakantie is daarmee met ongeveer 400.000 gedaald ten opzichte van vorig jaar. Verreweg de meesten — 7,8 miljoen — vertrekken naar het buitenland. Frankrijk (hier trekken 1,5 miljoen Nederlanders heen), Spanje (900.000) en Duitsland (600.000) zijn de populairste buitenlandse bestemmingen. Spanje (+70.000) en Turkije en Kroatië (elk +40.000) laten de meeste groei zien. Dalingen zijn er voor België (-100.000), Frankrijk (-75.000) en Griekenland (-60.000). Rond 2,6 miljoen Nederlanders brengen de zomervakantie door in eigen land. Vergeleken met vorig jaar is dit een daling van zo’n 125.000.Ook de groep die het nog niet weet loopt terug: ruim 300.000 Nederlanders hebben nog geen keuze gemaakt voor een binnen- of buitenlandse vakantie.
InstallatieNieuws
Juni 2012
pagina 5
Rafael van der Vaart wil vlammen op het EK ‘Mijn mooiste moment bij Oranje moet nog komen’ Zijn jeugd stond in het teken van alleen maar voetbal. Waar Rafael van der Vaart was, zag je ook een voetbal. Maar hoe was de stervoetballer van Oranje als kind? Zijn vriendinnetjes, het grote geld en hoe handig is hij zelf? Huurt hij thuis een installateur in als de afvoer niet meer goed functioneert of kan hij dat zelf verhelpen? Het was voorjaar 1993 toen het leven van Rafael van der Vaart veranderde. Hij speelde al sinds zijn vierde bij de F- en E-pupillen van De Kennemers uit Beverwijk. “In februari van dat jaar werd ik tien. Maar een maand daarvoor kreeg ik mijn mooiste verjaardagscadeau ooit. Ik kreeg een brief van Ajax met het verzoek een keer te komen trainen. Mijn vader ging mee naar Amsterdam en samen met mijn moeder pakte ik mijn voetbaltas in. Daarna controleerde ik hem nog een paar keer voor de zekerheid. Toen we op weg waren, wilde ik per se dat mijn vader stopte, zodat ik de tas nog een keer kon nakijken. Gelukkig was ik echt niets vergeten. Ajax voetbalde in die tijd nog in stadion De Meer. Ik was zo zenuwachtig dat ik over mijn hele lichaam trilde. Mijn ouders mochten niet mee naar de kleedkamer, dat vond ik wel jammer. Nu stond ik er echt alleen voor. Toen ik bij de training rechtshalf moest voetballen, baalde ik enorm. Bij de Kennemers speelde ik altijd linkshalf. Ik had het gevoel dat Ajax me niet serieus nam. Het liep niet lekker, mijn spel was deze dag niet uit de verf gekomen. Op de terugweg moest ik enorm huilen. Mijn eerste optreden bij Ajax was voor mijn gevoel een grote afgang.” Ondanks het slechte gevoel van Rafael dacht men er bij Ajax anders over. Van het toenmalige hoofd opleidingen Co Adriaanse kwam het verzoek of hij nog een keer langs wilde komen want zijn talent was opgevallen. “Veel van de andere voetballers speelden voor zichzelf, bij mij was opgevallen dat ik een teamspeler ben.” Rafael moest een stage van drie weken aflopen, daarna kwam er een besluit. “Aan het einde van deze periode werden we over drie kleedkamers verdeeld. Co Adriaanse kwam vertellen wie er bij Ajax mocht komen spelen. De spelers van de eerste twee kleedkamers kregen slecht nieuws, ik mocht blijven. Na een feestje onder de douche, mocht ik naar de bestuurskamer. Ik ging bij mijn vader op schoot zitten.
Een prachtig moment, mijn droom kwam uit.” Woonwagen Voetbal zat er al vroeg in bij Rafael. Vader Ramon heeft altijd hoog gespeeld in de amateurklasse en heeft altijd gehoopt een jongen te krijgen. Rafael speelde thuis in de woonwagen in Beverwijk dat hij een topvoetballer was. Hij had van zijn vader een klein voetbaltasje gekregen waarin een shirt, schoenen, een sportbroek en douchespullen zaten. Hij kleedde zich om in zijn slaapkamer, ging voetballen en ging later weer terug naar zijn kamer om zogenaamd te douchen. De voetbalsport heeft een belangrijke rol in zijn leven gespeeld. Op zijn vijfde won Oranje het EK 88. Iets dat Rafael nooit zal vergeten, Marco van Basten was zijn grote held. “Thuis deden mijn ouders mee aan die Oranje gekte. Tijdens de wedstrijden werd op het kamp de tv buiten gezet. Iedereen had Oranje spullen, een dolle boel. Ik weet nog goed dat ik moest huilen toen Nederland in de halve finale een strafschop kreeg tegen Duitsland. Gelukkig kwam alles nog goed.” Vriendinnen Op school leek Rafael een stoere bink, die populair was bij de meisjes. Toch lag dat anders, want Ra-
‘Vroeger was ik een erg verlegen jongentje’
‘Ik heb twee linkerhanden’ Het leukste aan school vond Rafael het schoolvoetbal. “Daar heb ik een paar keer aan meegedaan. Het ging er best professioneel aan toe. Omdat ik een doel voor ogen had — professioneel voetballer worden — had ik verder geen andere beroepskeus in mijn hoofd. Eigenlijk zou ik niet weten wat ik had willen worden. Mijn leven is zo gelopen. Echt handig ben ik niet, dus een baan in de bouw als timmerman of installateur zal het niet zijn geworden. Als we thuis wat hebben wat gerepareerd moet worden, komt er een installateur bij. Een lamp verwisselen gaat me goed af, maar het moet niet ingewikkelder gaan worden”, lacht Rafael. “Wel heb ik enorm veel waardering voor de mensen die dat wel kunnen. Zelf heb ik twee linkerhanden, ik moet het van mijn benen hebben. Maar als ik zie wat sommige mensen met hun handen voor elkaar krijgen, is dat knap.”
fael was erg verlegen. “Hielden we een playbackshow op school, dan was ik ziek. Misschien dat ik één keer heb meegedaan. Toen pakte ik wel meteen goed uit. Met vier meisjes danste ik de Lambada. Doodeng, vooraf deed ik het in mijn broek.” Op jonge leeftijd had de talentvolle voetballer al veel aandacht van de meisjes. Ma van der Vaart – Lolita – weet dat nog wel, maar liet haar zoon in zijn waarde. “Eigenlijk heb ik mij daar nooit zo mee bezig gehouden. Hij had wel eens een vriendinnetje dat tussen de middag een broodje mee kwam eten. Volgens mij lag hij wel goed in de markt,
maar hij vertelde daar nooit zo veel over. Het leven van Rafael was heel anders dan de rest van zijn vrienden. Zij gingen op zaterdag stappen terwijl Raf vroeg naar bed moest om de volgende dag fit te zijn voor een wedstrijd. Dat regelde hij allemaal zelf, het was niet zo dat wij hem dat oplegden”, aldus Lolita. Rafael heeft hoge verwachtingen van het eindresultaat, voor zichzelf maar ook voor het team. “Mensen vragen wel eens aan me, wat mijn grootste Oranje moment is geweest. Dat moet nog komen, ik heb het gevoel met dit toernooi. We zitten
in de sterkste poule, dat is een feit. Ondanks dat ben ik voor geen land bang, maar we moeten oppassen voor Spanje en Duitsland.” De voetballer van het Engelse Tottenham Hotspur heeft een zwaar seizoen achter de rug. Gelukkig heeft Rafael nog genoeg kracht om er voor de volle 100 procent tegenaan te gaan. “Als je mee mag doen aan zo´n evenement krijg je zo veel energie. Dat komt helemaal goed. Hopelijk spelen we tot de laatste dag, dat betekent de finale”, aldus een optimistische Van der Vaart.
InstallatieNieuws
Juni 2012
pagina 6
Na een zinderende ‘strijd der giganten’ is het Fryslân Boppe
Jan-Anne Perdon uit Drachten is ‘De beste fitter van Nederland 2012’ Jan-Anne Perdon van Perdon Installatietechniek in Drachten mag zich minimaal een jaar lang ‘De beste fitter van Nederland’ noemen. Na een ultraspannende finale op 1 juni in De Fabrique in Utrecht bleef hij Bart-Jan Maas van Van Bree Installatietechniek & Saniboutique in Deurne en Jorrit Hemmink van Ten Hove Totaalinstallateur in Klarenbeek net voor. Verwacht had hij het niet, maar gehoopt wel. “Dit is een kroon op mijn werk”, sprak de jarige (hij werd op 1 juni 24) Perdon glunderend na afloop. De Friese topfitter won naast eeuwige roem en veel voordelen op het zakelijke vlak een volledig verzorgd VIP-arrangement voor twee personen naar de EK voetbalwedstrijd Portugal-Nederland op 17 juni in Charkov. Het was close. Heel close zelfs, want de overige finalisten zaten Jan-Anne Perdon op de hielen. Maar na ampel beraad oordeelde de jury dat het werk van de rechtgeaarde Fries net iets beter was dan dat van zijn collega’s. Juryvoorzitter Henny Hoppenbrouwers lichtte de overwinning aldus toe: “Het verschil tussen het werk van de eerste drie fitters was echt miniem, maar bij Jan-Anne gaven de details de doorslag. Je merkt ook dat Jan-Anne de nodige ervaring heeft met deze competitie. Hij laat zich niet gek maken en benut de tijd die er staat voor een opdracht volledig. Bovendien is hij een van de weinigen die de opdracht eerst goed leest en kijkt welke haken en ogen er zijn. Dat is een belangrijk voordeel.” Positieve spanning Net zoals de andere finalisten stond Perdon stijf van de positieve spanning toen zich hij 1 juni rond half twee ‘s middags meldde voor de finale die een uur later zou losbarsten. Er waren twee praktijkopdrachten waar de finalisten vooral vanwege de tijdsdruk een zware dobber aan hadden. Bovendien keken de supporters op hun vingers
Na afloop bekeken de deelnemers met een kennersblik elkaars werk en al snel bleken er een paar kanshebbers van wie alle finalisten zeker wisten dat ze een kans maakten op de titel. Er zongen vooral drie namen rond (Perdon, Maas en Hemmink) en die haalden inderdaad alle drie het podium. Maar tot het allerlaatste moment bleef spannend wie na de nummer 3, Jorrit Hemmink (hij won een dolby-surroundsysteem namens Honeywell) en 2, Bart-Jan Maas (hij ging naar huis met een iPad2 namens Grundfos) met de titel naar huis zou gaan. Directeur Menno Portengen van Geberit voerde de spanning op door alle finalisten te bedanken (“Iedere finalist is een winnaar”, zei hij onder meer), waarna uiteindelijk twee namen overbleven: die van de winnaar van vorig jaar Dennis Raaijmakers en Jan-Anne Perdon. Waarna uiteindelijk de druk op de knop werd gegeven: Perdon was dit jaar een fractie beter dan de rest en is ‘De beste fitter van Nederland 2012’.
De finalisten van ‘De beste fitter van Nederland’ bijeen. Foto’s: Guus Baks en ook dat maakte de opdracht extra uitdagend. De eerste klus van twee uur bestond uit het installeren van een technische ruimte op basis van een leidingschema. Er moesten verschillende leidingen naast elkaar worden gebruikt, te weten Mepla, Mapress in verschillende uitvoeringen en PushFit (alle drie leidingsystemen van Geberit). De finalisten moesten zelf onder andere de plaats van de sprongen en bochten in de leidingen bepalen, de appendages naar eigen inzicht installeren (waaronder een tapwaterpomp van Grundfos, een ontluchter, een inlaatcombinatie en twee afsluiters) en de leidingen moesten worden gebogen en geperst. Lang niet alle finalisten - toch stuk voor stuk geweldige vaklieden - slaagden erin de opdracht binnen de gestelde tijd af te ronden.
Sanitairruimte De tweede opdracht was het aanleggen van een sanitairruimte (deze was verbonden met de technische ruimte) met onder andere GIS profielen op beide wanden, een GIS urinoirelement en een wastafelset (alle van Geberit) en natuurlijk weer met alle aan- en
afvoerleidingen. De sanitairruimte moest tevens worden voorzien van vloerverwarming met PushFit en dat alles binnen 1 uur en 10 minuten. Er was nog een derde opdracht waarbij tien theorievragen werden gesteld die gezamenlijk op het podium moesten worden beantwoord.
Met Geberit en Grundfos zijn twee bedrijven genoemd die de basis vormen van ‘De beste fitter van Nederland’. Ook de handtekeningen van Honeywell en DEWALT staan sinds het begin van de wedstrijd in 2010 nadrukkelijk onder deze competitie en deze partners trekken ook volgend jaar de kar. Want dat ook in 2013 ‘De beste fitter van Nederland’ op de agenda staat, is zeker.
‘Dit is een kroon op mijn werk’ “Ik wist dat ik het goed had gedaan, maar dat gold voor meer finalisten. Onder hen waren er vier of vijf favoriet en daar zat ik bij. Maar ik had door de tijdsdruk ook een paar schoonheidsfoutjes en dan is het maar net hoe de jury die beoordeelt. Dit is een kroon op mijn werk.”
Belangstelling voor ‘De beste fitter van Nederland’ groeit De belangstelling onder installatiebedrijven om installateurs af te vaardigen naar ‘De beste fitter van Nederland’ groeit. Deze competitie is na drie succesvolle versies niet meer weg te denken van de branchekalender en installateurs - zowel zij die deelnamen als zij die om welke reden dan ook nog niet zijn ingestapt - worden steeds enthousiaster. Gerrit van Dam, algemeen directeur van de Van Dam Groep Installatiebedrijven uit Rijssen, vaardigde dit jaar twee man af naar de voorronde in Markelo, van wie er een (Martijn Lodeweges) de finale haalde. “Het is de eerste keer dat we deelnemen en onze installateurs zijn net als ik superenthousiast. Deze competitie laat zien dat het beroep van installateur veel interessanter en uitdagender is dan het op het eerste gezicht lijkt en dat is de grootste winst”, aldus Van Dam. “Onze installateurs zijn vast van plan om volgend jaar weer mee te doen en het nog beter te doen dan dit jaar. We hebben rond de 120 W-installateurs als medewerker en ik verwacht dat er tussen hen een positieve strijd zal ontstaan wie er volgend jaar wordt afgevaardigd.” Jan-Anne Perdon in actie.
Jan-Anne Perdon is de rust zelve, maar toen hij hoorde dat hij ‘De beste fitter van Nederland 2012’ is, ging er wel wat door hem heen. “Ik ben hier echt heel blij mee.” De opdrachten tijdens de finale vond hij pittig, maar niet overdreven moeilijk. “Maar de tijdsdruk maakt het zwaar”, zegt Perdon, die vorig jaar
tweede werd en ook in 2010 de finale haalde. “Maar toen had ik mijn dag niet.” Aan deze ervaringen heeft hij veel gehad. “Ik heb bijvoorbeeld geleerd dat je niet zenuwachtig moet worden als een collega al klaar is. Ik heb de tijd genomen om alles nog eens rustig te controleren en wat dingetjes aan te passen. Dat scheelt.” Voor Perdon was de deelname aan de eerste editie van ‘De beste fitter van Nederland’ in 2010 een zetje in de rug om zijn eigen bedrijf Perdon Installatietechniek te starten. “Ik werkte in loondienst en speelde met de gedachte om voor mezelf te beginnen. Omdat ik finalist werd, kreeg ik in de lokale en regionale media de nodige aandacht en dat was gratis reclame waar ik mijn voordeel mee heb gedaan. En deze titel draagt daar ook aan bij. Ik zet op mijn website een mooie reportage, zodat niemand er omheen kan dat ik ‘De beste fitter van Nederland 2012’ ben.” Perdon won een VIP-arrangement voor twee personen naar de EKwedstrijd Portugal-Nederland op 17 juni in Charkov. Naar die reis kijkt hij uit. “Ik ben geen voetballiefhebber eerlijk gezegd, maar dit is een unieke reis die ik normaal niet zou maken. Ik ga er echt van genieten.”
InstallatieNieuws
Juni 2012
pagina 7
Menno Portengen, algemeen directeur Geberit Nederland:
‘De beste fitter van Nederland’ moet hét branche-event worden “’De beste fitter van Nederland’ gaat steeds meer leven in de installatiebranche. Deelnemers vertellen enthousiast over hun ervaringen, waardoor steeds meer ondernemers en installateurs belangstelling hebben om mee te doen. Ik ontmoet alleen maar positieve mensen en dat geeft ons een enorme kick want daar doen we het voor. We kijken daarom nu al reikhalzend uit naar de editie van volgend jaar. Want dat er een volgende editie komt, staat vast.”
Dit zegt Menno Portengen, algemeen directeur van Geberit Nederland dat in 2010 het initiatief nam voor ‘De beste fitter van Nederland’. Het doet Portengen deugd dat de formule zich nu al heeft bewezen en op alle vlakken een opgaande lijn laat zien. “Om te beginnen hadden we dit jaar beduidend meer deelnemers dan vorig jaar. Daarnaast stijgt het niveau van de deelnemers elk jaar zichtbaar, met als gevolg dat wij moeten zorgen voor steeds uitdagender opdrach-
Menno Portengen, algemeen directeur van Geberit Nederland (links op de foto), voert de spanning tot een hoogtepunt op.
ten. Deze lijn willen we vasthouden richting 2013. We willen dat dit hét branche-event voor de installateur wordt waar iedereen kan zien dat we trots zijn op onze vakmensen.” Trots Vooral het enthousiasme en het vakmanschap die afdruipen van ‘De beste fitter van Nederland’ vervullen Portengen met trots. “Dit zijn de mannen die het doen. Zonder hen kunnen we niks. Zeker naar de toekomst toe, omdat het steeds moeilijker wordt om jonge mensen te interesseren voor dit vak, moet je laten zien wat een mooi beroep dit is. De mensen die reeds in onze branche werken moet je enthousiast houden en daar draagt deze competitie aan bij.” Voor volgend jaar hoopt hij dat de voorrondes nog beter zullen lopen. “Hier, tijdens de finale, lopen een kleine tweehonderd supporters rond en iedereen is enthousiast. Dat is geweldig en ik hoop dat de voorrondes volgend jaar in de regio
Dennis Raaijmakers zal altijd ‘De beste fitter van Nederland 2011’ blijven. Eén vraag aan hem ligt dan ook voor de hand: wat heeft dat jaar hem gebracht? Raaijmakers: “Waardering van collega’s en klanten en een vakantie die ik beschouw als een tweede huwelijksreis. Of de titel ook klanten heeft opgeleverd? Dat kun je nooit hard maken, maar het werkt natuurlijk nooit in je nadeel, dat is zeker.”
De titel ging naar Jan-Anne Perdon, maar elke finalist van ‘De beste fitter van Nederland’ is een winnaar. Wie waren die twintig finalisten eigenlijk? De eerste finalist Dennis Raaijmakers van Raaijmakers Tegels & Sanitair in Gemert was als ‘De beste fitter van 2011’ automatisch toegelaten tot de finale. Vijftien andere finalisten waren de eerste drie van elke voorronde Eerste voorronde, Uitgeest Danny Wagenaar van Wolf Klimaat Service in Baarn (winnaar). Casper Mooijekind van Baderie Leen in Hoofddorp. Marco Strijland van Baderie Leen in Hoofddorp.
Derde voorronde, Markelo Jorrit Hemmink van Ten Hove Totaalinstallateur in Klarenbeek (winnaar). Martijn Lodeweges van Installatiebedrijf G. van Dam in Rijssen. Randy de Rooij van Gebr. De Rooij Bouw- en Installatiebedrijf in Eemnes. Vierde voorronde, Best Bart-Jan Maas van Van Bree Installatietechniek & Saniboutique in Deurne (winnaar). Dave Bens van BMS Technische Installaties BV in Ravenstein. Rob Baijens van Loodgietersbedrijf Jo van Zon in Ammerzoden. Vijfde voorronde, Heerenveen Jan-Anne Perdon van Perdon Installatietechniek in Drachten (winnaar). Klaas Jan Beimers van Technisch Buro Zonderland BV in Minnertsga. Erik Tolsma van Mensonides Installatie BV in Harlingen. Verder waren er vier wildcards voor de beste deelnemers uit de vijf voorrondes die het podium net niet haalden. Duncan de Vries van Kruit Installatie in Moordrecht. Martijn van den Dorpel van Installatiebedrijf Stienezen Wanders BV in Wehl. Bas van Berkel van Installatiebedrijf Kwekel BV in Den Bosch. Mike Potveer van Alex Jonker Installaties BV in Wormer.
Geberit heeft met Grundfos, Honeywell en DEWALT trouwe partners op wie het evenement kan bouwen. Meer partners zijn welkom, maar er is wel een maar. “Je moet niet denken ‘Ik doe een jaartje mee en daarna is het mooi geweest’, zo werkt het niet. Je moet voor een paar jaar partner willen zijn en actief willen meedenken over en
meedoen aan ‘De beste fitter van Nederland’.” Grote afwezige Portengen plaatst overigens een kritische kanttekening richting UNETO-VNI. De brancheorganisatie ondersteunt de competitie in woord maar niet in gebaar, want tijdens de voorrondes en finale was de organisatie de grote afwezige. Portengen: “Als prinses Maxima een handje kan worden gegeven staan ze vooraan, maar nu schitteren ze door afwezigheid. Bij ‘De beste fitter van Nederland’ zijn rond tweehonderd grote en kleine installatiebedrijven betrokken. Dat zijn allemaal leden van UNETO-VNI en dan laat je het afweten! En de installateurs zelf zijn het hart van de branche. Er moet stevig aan getrokken worden om de komende jaren nieuwe mensen te laten instromen en als er dan een evenement is waarbij de installateur in de schijnwerpers staat, ben je er niet bij. Dat kan niet.”
De beste van 2011 tankt zelfvertrouwen
De 20 finalisten
Tweede voorronde, Rijswijk Martin Reeuwijk van Rob Trouwborst Installatietechniek & Totaalonderhoud in Voorburg (winnaar). Roy de Groot van installatiebedrijf Schulte & Lestraden in Lisse. Sicco Koene van Baderie Van der Valk in Naaldwijk.
dezelfde uitstraling zullen hebben als de finale. De partners Geberit, Grundfos, Honeywell en DEWALT gaan er alles aan doen om dat voor elkaar te krijgen.” Op de vraag wat er nog beter kan, antwoordt Portengen met een slag om de arm: “Misschien kan er iets meer showeffect in, maar dan wel op zo’n manier dat dit niet ten koste gaat van de opzet. De winnaar van ‘De beste fitter van Nederland’ is ook echt de beste fitter van Nederland en niet de installateur die het mooist is of die het best met zijn gereedschap kan jongleren, dat mag nooit de bedoeling zijn.”
Ook Dennis Raaijmakers moet flink aan de bak tijdens de finale.
Raaijmakers was als winnaar in 2011 automatisch toegelaten tot de finale en had dus geen voorronde in de benen. Wel was hij als aandachtig toeschouwer aanwezig bij de voorronde in Best en daar zag hij dat het vakmanschap van
de deelnemers ongekend hoog is. “Het niveau van de fitters is veel hoger dan voorgaande jaren, zowel bij de voorrondes als bij de finale.” Hij vindt ‘De beste fitter van Nederland’ het ideale podium om je als installateur van je beste kant te laten zien. “Een tijd terug had BNN een programma met onder andere het onderdeel ‘De beste loodgieter van Nederland’. De mensen die daar aan deelnamen, hadden een bedroevend laag niveau, maar hier staat echt het puikje van Nederland”, zegt Raaijmakers, die nog niet weet of hij volgend jaar weer meedoet. “Ik zou het eigenlijk mooi vinden als er volgend jaar meer deelnemers zijn, zodat er andere mensen op het podium komen.”
Finalisten van ongekend hoog niveau De juryleden Henny Hoppenbrouwers en Sjak van der Weegen waren dit jaar aangenaam verrast door het niveau van de deelnemers. “De manier waarop de finalisten de opdracht hebben geklaard, is ongekend”, zegt juryvoorzitter Hoppenbrouwers. Van der Weegen zegt dat de uitdaging in combinatie met de tijdsdruk het verschil in de finale maakte. “Je moet niet alleen goed werk leveren, maar je moet er ook tegen kunnen dat mensen op je vingers kijken en dat alles binnen een zeer korte tijd.” Volgens de juryleden begin je te merken dat deelnemers weten wat ze te wachten staat en zich goed voorbereiden op ‘De beste fitter van Nederland’. Hoppenbrouwers zegt: “Deelnemers krijgen wedstrijdervaring en weten wat ze moeten doen om zo goed mogelijk voor de dag te komen”, waaraan Van der Weegen toevoegt: “De finalisten die zich goed voorbereiden,
blijken het ‘t best te doen.” De juryleden hebben ook de belangrijkste stem bij de omschrijving van de opdrachten. “We kijken altijd welke oppervlakte er is om een opdracht uit te voeren, we houden
altijd rekening met nieuwe producten van Geberit, Grundfos, Honeywell en DEWALT en we controleren terdege of de opdracht te doen is binnen de tijdslimiet”, zegt Van der Weegen.
Juryvoorzitter Henny Hoppenbrouwers (iop de rug gezien) legt aan de finalisten uit waar de opdrachten om draaien.
InstallatieNieuws
Juni 2012
pagina 8
Mepla is ideaal voor renovatie van hoofdkantoor ARAG Imtech Building Services in Amersfoort voert momenteel de renovatie uit van het hoofdkantoor van ARAG (rechtsbijstand) in Leusden. De renovatie vindt plaats terwijl het kantoor in gebruik blijft. Projectleider Jeroen Arts legt uit waarom bij deze renovatie de keus is gevallen op Mepla-leidingen van Geberit. Het kantoorgebouw van ARAG is gebouwd in de begin jaren tachtig met een uitbreiding begin jaren negentig en is in veel opzichten gedateerd. Daarom is besloten het gebouw aan te passen aan de eisen van deze tijd met de introductie van ‘het nieuwe werken’ en met de vervanging van het overgrote deel van de gebouwgebonden installaties. Voor de warmte- en koudeopwekking wordt een gasgedreven warmtepomp in combinatie met een warmte/koudeopslagsysteem toegepast. Deze wordt aangevuld met de bestaande CV-installatie en koelmachine tijdens piekbelasting. Er is sprake van een vierpijpssys-
teem voor de inductie-units op de kantoorvleugels. Voor alle leidingwerk koos Imtech Building Services bewust voor Mepla-leidingen. Arts legt uit waarom: “De grootste uitdaging zit in het feit dat de medewerkers van ARAG blijven doorwerken. De renovatie van de kantoren wordt per vleugel uitgevoerd en vanzelfsprekend moet dit zo snel en zo netjes mogelijk gebeuren. Bovendien moeten we schoon werken en dan kom je automatisch terecht bij kunststof die moet worden geperst. Een andere eis is dat de leidingen van de verwarming een temperatuur van 70 graden Celsius moeten kunnen hebben en ook dan is Mepla een goede keus. Verder geldt dat het overgrote deel van het leidingwerk zichtwerk is door de open plafondstructuur met eilanden. Verbindingen moeten er daarom netjes uitzien en ook dat is van toepassing op Mepla. Je ziet geen dikke koppelingen. Tevens zijn de leidingen simpel te buigen en licht om te verwerken.”
Jeroen Aerts: “Er zitten veel voordelen aan Mepla.” Diameters In totaal wordt, zegt Arts, ongeveer zes kilometer Mepla aangelegd in de diameters 63, 50, 40, 32, 26 en 20 centimeter. Daarvan is inmiddels ongeveer een derde gemonteerd. De rest staat voor de komende maanden op het programma, waarbij
volgend jaar maart de deadline is, want dan moet het nieuwe hoofdkantoor gereed zijn. Volgens Arts is de combinatie van de door aardgas aangedreven warmtepomp in combinatie met Mepla-leidingen een blikvanger. “Ik verwacht dat we de komende tijd vaker van dit soort
installaties zullen aanleggen, want dit is een zeer duurzaam installatieconcept. Het is goed toepasbaar in een renovatie omdat er over het algemeen aardgas aanwezig is in een gebouw voor de bestaande cvinstallatie.”
Een boek om te helpen met besparen De Mepla-leidingen blijven zichtbaar bij de werkeilanden.
Dubbele asstrepen maken weg smaller, maar niet gevaarlijker Toepassing van de zogeheten Essentiële Herkenbaarheidskenmerken (EHK) leidt op provinciale wegen tot smallere rijstroken. Door de dubbele asstrepen blijft er maar 2,75 meter per rijstrook over. Dat lijkt weinig (normaal is 3,10 meter), maar volgens onderzoek van DTV Consultants in Zuid-Holland wordt het er niet gevaarlijker op.
De leidingen van Mepla voor de verwarming en koeling van het hoofdkantoor van ARAG.
DTV Consultants heeft het verkeersgedrag vergeleken op een weg met een 80 cm brede asstreep en één met een asstreep van 20 centimeter. De conclusie is dat voertuigen bij smallere rijstroken in combinatie met bredere asstrepen iets meer naar de buitenkant van de weg worden gedirigeerd. Dit leidt niet tot meer overschrijdingen van de kantmarkering door personenauto’s. Vrachtverkeer rijdt wél vaker over de kantmarkering.
SOLOLIFT2 van Grundfos maakt internationaal furore Internationaal timmert Grundfos met de SOLOLIFT2 letterlijk aan de weg, zoals blijkt uit deze twee bedrijfswagens met op de flanken informatie over de SOLOLIFT2. De deelnemers van ‘De beste fitter
van Nederland’ hebben ook het installatiegemak van de SOLOLIFT2 ervaren en waren onder de indruk. Weliswaar lijkt de opvoerunit op zijn voorganger, maar met de nieuwe uitvoering krijgt u geen vieze handen meer.
Steeds meer Nederlanders moeten door de recessie besparen. Om hen een handje te helpen, hebben het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) en de Consumentenbond het boek ‘De beste bespaartips’ uitgegeven. Hier staan onder andere tips in over belasting, kopen, wonen, sparen en energie. Een paar tips uit het boek: •Plan uw uitgaven van komende maand, zo houdt u meer grip op uw financiën. •Vraag uzelf af voordat u iets koopt: heb ik het echt nodig? En kan ik het betalen? •Koop niet meteen, maar neem een time-out. Als u het na een paar dagen nog wilt hebben, ga dan terug naar de winkel. •Stel automatisch sparen in via internetbankieren. Als u het geld onverhoopt toch nodig heeft, kunt u het terugboeken. •Meer sparen? Plan nu vast een verhoging van het spaarbedrag in over een paar maanden en bouw het bedrag rustig op. Het boek is voor e 13,95 te bestellen via de webwinkel van het Nibud.
InstallatieNieuws
Juni 2012
pagina 9
Mensonides ontwikkelt zich tot een merk Uniek schoolproject in Friesland De felgroene bestelauto’s van Mensonides Installatie in Harlingen zijn een begrip in Friesland en wijde omtrek. Vreemd is dat niet, want Mensonides (sinds 1978) werkt heel bewust aan het opbouwen van een merknaam. Projectbegeleider Gert-Jan Offinga legt uit waar Mensonides voor staat en waar het heen wil en hij vertelt bovendien over een uniek scholenproject. “Wij hoorden heel vaak dat mensen ons kenden van onze groene bestelbusjes. Destijds is die kleur overigens niet bewust om die reden gekozen. Je ziet er weinig vuil op, dat was de reden”, zegt Gert-Jan Offinga. “Maar op een gegeven moment bedachten we dat daar meer uit te halen valt. De laatste tijd proberen we Mensonides heel bewust als merknaam neer te zetten, met als uiterlijk kenmerk die groene kleur. Dus niet Mensonides Installatie, maar alleen Mensonides, dat moet genoeg zijn om meteen de associatie te hebben met ons installatiebedrijf.” Bij een merk gaat het vooral om de vraag waar het merk voor staat en natuurlijk is daar over nagedacht. “Mensonides staat voor kwaliteit en duurzaamheid. Al onze inspanningen zijn erop gericht om die kernwaarden uit te dragen en te optimaliseren. Daarom hebben onze medewerkers bijvoorbeeld een cursus gevolgd hoe je klanten netjes te woord staat en we merken dat dat werkt. Kwaliteit is een rekbaar begrip, dat klopt. Wij vullen dat in door onze uiterste best te doen om het onze klanten op zo’n manier naar de zin te maken dat we er over een paar jaar weer naar binnen kunnen. Klanten moeten het vanzelfsprekend vinden dat ze ons voor een volgende installatieklus weer benaderen. Verder zijn er heel simpele dingen, zoals je afspraken nakomen en je best doen.”
DuTeF DuTeF staat voor Duurzame Techniek Fryslân en is een samenwerkingsverband van installatiebedrijven die, wanneer het voor de klant interessant is, samenwerken. Daarnaast wordt vanuit DuTeF actief naar activiteiten gezocht waarbij gemeenschappelijk kan worden geopereerd. Hierbij kan worden gedacht aan het gemeenschappelijk benaderen van toeleveranciers of het organiseren van workshops op het terrein van duurzame technieken. De Friese installatiebedrijven die samenwerken binnen DuTeF zijn, naast Mensonides, Technisch Buro Zonderland in Minnertsga, Energie Service Friesland in Heerenveen, Marne Techniek in Wommels, TSB van der Leij in Leeuwarden, Koninklijke Damstra Installatietechniek in Driezum, WTRD Techno Service in Driezum en Westermann Installatietechniek in Leeuwarden.
Gert-Jan Offinga begeleidt leerlingen. Verbreed Ook in Friesland is de concurrentie groot en om die reden heeft Mensonides zich de afgelopen jaren verbreed, waarbij de eigen engineeringsafdeling alsmede het ISO 9001en het VCA*-certificaat een stevige basis vormen. “Naast al het reguliere installatiewerk voor nieuw- en verbouw zijn we ons gaan specialiseren in duurzaamheid en verder voeren we keuringen en inspecties uit en we bieden een groter assortiment producten aan.” Mensonides, dat voor een belangrijk deel in Friesland maar net zo makkelijk erbuiten opereert, richt zich zowel op zakelijke klanten van verschillende omvang als op particulieren voor een kleine klus. Zelfs voor het vervangen van een kraanleertje bel je hier niet tevergeefs aan. Offinga: “Iedereen die ons benadert is een klant en wordt met dezelfde egards behandeld. Sterker nog: op dit moment zien we dat de particuliere markt steeds belangrijker wordt en we zijn blij dat we de particulieren nooit hebben verwaarloosd.” Duurzame techniek Duurzaamheid wordt steeds belangrijker, ook voor Mensonides. Om die reden is Mensonides een van de acht Friese installatiebedrijven die samen Duurzame Techniek Friesland (DuTeF, zie kader) vormen. Offinga legt uit: “DuTeF bestaat nu zes jaar en wij voelen ons hier heel prettig bij omdat wij geloven in samenwerking. Vooral het delen van kennis is belangrijk. Je hoeft daardoor niet te investeren in alle nieuwe technieken, maar hebt wel de kennis van alle nieuwe technieken in huis. Dat maakt iedereen veel
sterker. Een absolute voorwaarde is dat je met open vizier met elkaar omgaat. Dat is over het algemeen heel moeilijk binnen deze branche, maar met deze acht bedrijven hebben we dat heel goed voor elkaar.” Binnen DuTeF werken installatiebedrijven samen die elk hun eigen specialisme hebben ontwikkeld. “Wij zijn bijvoorbeeld heel sterk in PV-panelen en zonneboilers en een ander is bijvoorbeeld heel sterk in zwembadtechniek. Hoe ons specialisme is ontstaan? Een paar jaar geleden waren we bezig met die kleine windmolens, maar gaandeweg liepen we tegen allerlei dingen aan en merkten we dat zonne-energie veel breder toepasbaar is en daardoor meer kansen heeft. We zijn toen daarin gaan investeren en de laatste jaren kunnen we ons met recht specialist op dit gebied noemen. En we hebben de zon mee, want zonne-energie wordt inderdaad steeds populairder, zowel bij particulieren als bij het bedrijfsleven.” Uniek onderwijsproject Mensonides is sinds kort ook zeer actief betrokken bij een uniek onderwijsproject. Offinga heeft daarvoor het ei gelegd. Hij licht toe: “Op een gegeven moment kwam ik in gesprek met de gemeentesecretaris en betrokken wethouder van de gemeente Harlingen. De gemeente heeft duurzaamheid tot speerpunt verheven en een van de actiepunten is dat van de zes openbare gebouwen met een energiescan het energieverbruik in kaart wordt gebracht met als doel dit verbruik terug te dringen.” Op zich hoeft dit nog niet te leiden tot een groot project, maar een van de voorwaarden van de gemeente was dat het onderwijsveld
De groene bestelwagens van Mensonides horen tegenwoordig net zo bij het Friese landschap als de elf steden. zou worden betrokken bij de uitvoering. Ongeveer gelijktijdig kreeg het programma Proef NME (Natuur Milieu Educatie) een subsidie toegekend voor een energieproject en al snel werden deze twee initiatieven aan elkaar gekoppeld, met als groot bijkomstig voordeel dat Offinga voor een deel van de week docent techniek is. “Ik weet hoe de hazen lopen in het onderwijsveld en weet hoe het er in een installatiebedrijf aan toe gaat”, legt hij uit. Er werd samenwerking gezocht met ROC Friese Poort in Leeuwarden en scholengemeenschap Simon Vestdijk in Harlingen en dat resulteerde erin dat vijftig leerlingen de energiescans uitvoeren. Offinga: “De leerlingen voeren in groepjes de scans uit, waarbij de belangrijkste vraag is of er doelmatig met energie wordt omgesprongen. Daarvoor worden onder andere ambtenaren ondervraagd en er wordt gekeken naar het verbruik van de energiebronnen en dergelijke. Vervolgens publiceert elke groep haar bevindingen, inclusief een concreet voorstel voor verbetering waarbij het doel van de gemeente is om
50 procent minder energie te verbruiken. Tijdens een bijenkomst in juni worden de beste plannen gepresenteerd voor een breed publiek.” Ter voorbereiding hebben de leerlingen van Offinga informatie gekregen over onder andere verbruikscijfers en milieutabellen en hij begeleidt de groepen waar nodig. Offinga: “Ik ben echt benieuwd wat er uit komt. Wij hebben ook een aantal professionele scans in de gebouwen uitgevoerd, maar wij verwachten dat de leerlingen met frisse ideeën komen omdat zij ‘out of the box’ denken terwijl wij vanuit de techniek redeneren. Je weet nooit wat dat oplevert, maar ik verwacht er veel van.” Mensonides laat met dit project zien dat het ook maatschappelijk verantwoord ondernemen hoog in het vaandel heeft staan, maar wel met oog voor het commerciële belang. “Ik ben bereid er veel tijd in te steken omdat ik het een prachtproject vind. Maar uiteindelijk hopen we dat we dat het ook werk genereert, daar ben ik heel eerlijk in.”
InstallatieNieuws
Juni 2012
pagina 10
Uniek en universeel! Q3_2011_XU_Onsite.qxd:DEWALT_Q1_2009_(UK_GB).qxd
22/11/11
11:50
Page 8
SPONSOR VAN MOTO GP EN TECH3
ZELFNIVELLERENDE MULTILIJNLASER ONBEPERKTE MOGELIJKHEDEN
NIEUW De ronde klokthermostaat met unieke CombiContact functie! De Round Clock Deluxe wordt de komende tijd gegarandeerd een bestseller! Deze universele klokthermostaat is immers zowel te gebruiken voor aan/uit als modulerend regelen. CombiContact is een innovatieve oplossing die er voor zorgt dat de thermostaat automatisch correct werkt op elk 24V en OpenTherm® cv-toestel. Net als de overige thermostaten uit de Honeywell Round-familie is de Round Clock Deluxe mooi, efficiënt en gebruiksvriendelijk. Bovendien heeft de Round Clock Deluxe een zeer eenvoudig in te stellen klokprogramma. Kortom, geavanceerde techniek in een vertrouwd jasje! Het vertrouwde gezicht van comfort, Honeywell. Wilt u meer weten over de Round Clock Deluxe van Honeywell? Kijk op www.regelvisie.nl of bel Honeywell Infolijn: 020-56 56 392 © 2011 Honeywell B.V. AD0315
MULTILIJNLASERS
DW089K
NIEUW!
€449, - excl. BTW € excl. 399,€543, 29BTW incl. BTW
MEERDERE TOEPASSINGEN
Fijnafstelling van de verticale lijnen
Zeer zichtbare laserlijn, tot 15m zichtbaar bij binnengebruik
Kruislijn op vloer, plafond en wand
OOK NIEUW IN DE RANGE DW088K
GEBRUIKSGEMAK
ZEER HOGE ZICHTBAARHEID
Duidelijk zichtbare kruislijnlaser • Nu ook bruikbaar met laserdetector (niet standaard meegeleverd). • Eenvoudig te bedienen met slechts 2 knoppen.
€299, - excl. BTW € excl. 249,€361, 79BTW incl. BTW
ROBUUST ONTWERP Compleet metalen behuizing om het lasermechanisme beter te beschermen
DE0882 DE0881 OOK BESCHIKBAAR ALS ¼” Laserkolom ¼” Laserstatief
VOORDEELSET!
• 360° horizontaal draaibaar zonder DW088 : hoogteverschil MET LASERSTATIEF • Makkelijk op te zettenDW088KTRI € 299,MET LASERKOLOM • Werkhoogte DE0882:DW088KPOL 0,6 m - 1,7 m € 299,Werkhoogte DE0881: tot 3,4 m
DW089:
€ 79,-
€ 79,-
MET LASERSTATIEF DW089KTRI €79, - excl. BTW €79,- excl. BTW € 449,MET LASERKOLOM DW089KPOL €95, 59 BTW incl. BTW €95,59 excl. excl.incl. BTWBTW € 449,Ref Nauwkeurigheid Aantal laserlijnen Gewicht Zelfnivelleringsbereik Voeding
DW088K +/- 0.3mm/m 2 0.46Kg +/- 4° 4.5V - 3 x AA
DW089K +/- 0.3mm/m 3 0.8Kg +/- 4° 6.0V - 4 x AA
BEREIK VAN 50M bij buitengebruik (detector)
DE0892
Laserdetector, compatibel met DW088 alsook met DW089 • Tot 50 m bereik • Dankzij ingebouwde magneten kan deze bevestigd worden op metaal, bv metal stud
€99, - excl. BTW € 99,€119, 79BTW incl. BTW excl.
7
InstallatieNieuws
Juni 2012
pagina 11
Logisch dat Renault Master ‘Bedrijfsauto van het jaar 2012’ is De Renault Master is ‘Bedrijfsauto van het jaar 2012’ en dankt deze verkiezing aan het feit dat de auto op veel onderdelen goed scoort. Er is in vergelijking met andere bestelauto’s geen onderdeel waar hij met kop en schouders boven de rest uitsteekt, maar het totaalplaatje deugt binnen het huidig aanbod het meest. De Master is niet uniek, bepaald niet zelfs. De Opel Movano heeft exact dezelfde genen en ziet er hooguit wat anders uit van buiten. Wat je noemt een twee-eiige tweeling. De Master ziet er op de een of andere manier echter wel wat ‘kekker’ uit met een riante grille, moderne koplampen en de verspringing in de achterruiten. Verder heeft de Master eigentijdse richtingaanwijzers in de spiegels. Uitrusting Ook is de Master helemaal bij de tijd
wat betreft de uitrusting. Voorbeeldje: de Master heeft een zogeheten keyless entry system. Dat wil zeggen; sleutel in de zak, hand op de deurhendel en de auto ontgrendelt automatisch. Achter het stuur begrijp je waarom comfort een Frans woord is. De stoelen zitten prima en vanuit de zetels heb je uitzicht over een fraai dashboard waarin alle knoppen en hendels zo zijn verwerkt dat je er makkelijk bij kunt. Dat noemen ze ergonomisch verantwoord. Ook het aantal opbergvakken is formidabel: we telden er in de cabine maar liefst twintig in verschillende soorten en maten. Ideaal is ook dat de passagiersstoel kan worden neergeklapt om er een tafeltje van te maken en we merkten twee 12V-aansluitingen op. De cabine is ruim bemeten. We hebben het even nagekeken en het blijkt dat de cabine met 5,7 centimeter is gegroeid ten opzichte van de vorige uitvoering. Dat lijkt niet veel, maar is het wel.
Renault Master L2H2 T33 Générique Weggedrag Het weggedrag van de Master is ook al prima, zij het dat je zeker in deze uitvoering merkt dat het om een bestelauto gaat die in te snel genomen bochten voelbaar gaat overhellen. De Master is stil (je hoort bij hogere snelheden wel het nodige windgeruis bij de zijramen voorin, maar dat is niet heel vervelend) en krachtig dankzij een 2.3 dCi diesel motor. Kortom, alles bij elkaar optellend en aftrekkend snap je waarom de jury er niet omheen kon om de Master tot ‘Bedrijfsauto van het jaar 2012’ te kronen.
Turborotonde is exportproduct Geloof het of niet, maar het is een feit dat de turborotonde een belangrijk Nederlands exportproduct is. In Nederland zijn inmiddels 206 turborotondes aangelegd, maar ook in steeds meer EU-landen en de VS wordt deze oplossing toegepast of wordt er naar gekeken. Bertus Fortuijn is de bedenker van de turborotonde. “Ik zocht naar een oplossing voor de ongevallen op meerstrooksrotondes, die ontstonden door te weven”, verklaart hij op verkeerskunde.nl. De oplossing – we hebben het over 1997 – was de grote rotonde die later turborotonde werd genoemd. Het blijkt dat automobilisten minder weven en zich redelijk laten leiden door de belijning met als gevolg minder ongevallen.
‘Aantal verkeersdoden kan met ruim 300 naar beneden’ Mr. Koos Spee stond jarenlang bekend vanwege zijn nimmer aflatende strijd tegen mensen die te snel rijden. Na zijn pensionering in juni vorig jaar, is hij nu als adviseur actief met zijn eigen bureau www.verkeerdebaas.nl. Hieronder vertelt hij wat hem zoal bezighoudt in het verkeer. In 2011 waren er 661 verkeersdoden. Dat zijn er meer dan in 2010, maar nog steeds is het Nederlands verkeer een van de veiligste in de wereld. Kan het nog veiliger? “Ik denk dat er jaarlijks minimaal 150 doden vallen door te hoge snelheid, nog zeker tweehonderd door drank- en drugsgebruik en asociaal gedrag en een aantal door vermoeidheid. Daar is nog grote winst te halen. Dan hou je minder dan driehonderd slachtoffers over ten gevolge van echte ongevallen, want die hou je altijd.”
De turborotonde zoals we die in Nederland op ruim tweehonderd plekken kennen, wordt ook zichtbaar in het buitenland.
Motor: 2.3 dCi Inhoud: 2.293 cc. Vermogen: 125 pk. Koppel (Nm/toeren): 310/1250 Afmetingen uitwendig lxbxh: 555x207x250 (in cm). Wielbasis: 368 cm. Laadruimte lxbxh: 310x176x189 cm. Tilhoogte: 57 cm. Eigen gewicht: 1.865 kg. Nuttig laadvermogen: 1.635 kg. Max. aanhangwagengewicht: 2.500 kg Brandstofverbruik (gecombineerd, onbeladen): 1 op 10,1 CO2-uitstoot: 221 g/km. Prijs zoals getest: 24.490 euro Aanschafprijs basismodel: 20.090 euro.
Volgens minister Schultz van Haegen van Infrastructuur & Milieu is het aantal verkeersdoden alleen toegenomen door een stijging van het aantal oudere fietsers dat in het verkeer overlijdt. Je kunt ook zeggen dat daar dus het
probleem ligt. “Dat is onzin. Want door wie worden die ouderen aangereden? Die fietsers vallen echt niet spontaan om. Laatst reed ik zelf op de fiets en werd ik bijna van mijn sokken gereden door iemand die veel te snel reed en de binnenbocht nam. Als ik was verongelukt, was ik weer een dode fietsende 65-plusser geweest, maar dat is dan niet de kern.” Hoe kan het eigenlijk dat u met alcoholmisbruik een punt heeft waarvan ieder weldenkend mens zegt: ‘Hij heeft gelijk, de grens moet lager en dat moet stevig worden aangepakt’, maar dat er toch niets gebeurt? “Dat is politiek. Alle politici zijn bang om kiezers te verliezen. Ik ben de laatste vijf jaar van mijn functie meer bezig geweest om de politiek in beweging te krijgen dan dat ik nog feitelijk bezig was met verkeersveiligheid.” Vorig jaar bent u hard aangepakt vanwege een twitterbericht na de aanslag in Alphen aan den Rijn. Zelf zult u daar achteraf toch niet blij mee zijn geweest. “De planning van dat bericht had beter gekund want begrijp me
goed: ik vind het heel erg wat daar is gebeurd. Maar ik sta nog steeds achter dat bericht, want ik blijf het raar vinden dat er zo veel veel media-aandacht was en dat er een stille tocht wordt gehouden voor de slachtoffers, terwijl bij de jaarlijkse herdenking van verkeerslachtoffers nul media aanwezig zijn. In hetzelfde weekend zijn ook mensen omgekomen in het verkeer en dat is hooguit een speldenprikje in de kranten. Dat is scheef.”
Mr. Koos Spee blijft actief met verkeersveiligheid.
InstallatieNieuws
Juni 2012
pagina 12
Geberit PushFit
De toekomst begint nu.
Het Geberit PushFit insteeksysteem voor drinkwater en verwarming stelt hoge eisen aan sterkte, veiligheid en flexibiliteit. Twee afdichtringen, rvs fixatieklauwen, een robuuste fitting en een duidelijk zichtbare insteekindicator zorgen voor een veilige verbinding. Met daarnaast een lichtgewicht meerlagenbuis in de diameters 16, 20 en 25 mm voor de snelle en eenvoudige verbinding met de hoofdleiding op elke verdieping. Snelle insteek. Betrouwbare installatie. Professioneel vakmanschap. Dat is wat wij bedoelen met “Know-How Installed”. → www.geberit.nl
PushFit_Man_Ad_A4_en.indd_NL-nl.indd 1
12-05-11 12:27