JAARVERSLAGGEVING 2011
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
COLOFON Datum: Uitgave:
Telefoon: Fax: E-mail: Internet: Foto’s omslag:
Waterschap Vallei & Eem
Maart 2012 Waterschap Vallei & Eem Steenbokstraat 10 Postbus 4142 7320 AC APELDOORN 033-4346000 033-4346300
[email protected] www.wve.nl Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
– INHOUDSOPGAVE – VOORWOORD ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 4 INLEIDING --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 5 ONZE VISIE EN MISSIE ---------------------------------------------------------------------------------------------------------- 6 ONZE ORGANISATIE ------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 6 KERNCIJFERS 2011 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8 DEEL 1 JAARVERSLAG – HET JAAR 2011 SAMENGEVAT --------------------------------------------------------- 9 1
RESULTAAT PER PROGRAMMA -------------------------------------------------------------------------------------- 9
2
RESULTAAT PER TAAK ------------------------------------------------------------------------------------------------ 13
3
ONTWIKKELINGEN IN 2011 ------------------------------------------------------------------------------------------- 16
4
MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN EN (MVO) EN DUURZAAMHEID --------- 21
5
INCIDENTELE LASTEN EN BATEN --------------------------------------------------------------------------------- 23
6
RESERVE ONTWIKKELING -------------------------------------------------------------------------------------------- 24
DEEL 2 JAARVERSLAG-PROGRAMMA’S IN DETAIL --------------------------------------------------------------- 25 7
PROGRAMMA VEILIGE DIJKEN -------------------------------------------------------------------------------------- 26
8
PROGRAMMA VOLDOENDE EN SCHOON WATER ------------------------------------------------------------ 31
9
PROGRAMMA ZUIVERING AFVALWATER ----------------------------------------------------------------------- 40
10
PROGRAMMA BESTUUR EN BELASTINGEN-------------------------------------------------------------------- 45
DEEL 3 VERPLICHTE PARAGRAFEN. ----------------------------------------------------------------------------------- 51 11
DEKKINGSMIDDELEN --------------------------------------------------------------------------------------------------- 51
12
BEDRIJFSVOERING ------------------------------------------------------------------------------------------------------ 52
13
OVERIGE PARAGRAFEN ----------------------------------------------------------------------------------------------- 56
14
BESLUIT JAARVERSLAG 2011--------------------------------------------------------------------------------------- 67
DEEL 4 JAARREKENING 2011 ---------------------------------------------------------------------------------------------- 68 15
VOORSTEL TOT BESTEMMING VAN HET RESULTAAT ----------------------------------------------------- 68
16
BALANS MET TOELICHTING------------------------------------------------------------------------------------------ 70
17
GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING --------------------------------------- 71
18
TOELICHTING OP DE BALANSPOSTEN -------------------------------------------------------------------------- 73
19
EXPLOITATIE NAAR PROGRAMMA’S ----------------------------------------------------------------------------- 83
20
EXPLOITATIE NAAR KOSTENDRAGERS ------------------------------------------------------------------------- 84
21
TOELICHTING EXPLOITATIEREKENING NAAR KOSTENDRAGERS ------------------------------------ 85
22
EXPLOITATIE NAAR KOSTEN-EN OPBRENGSTENSOORTEN -------------------------------------------- 88
23
TOELICHTING OP EXPLOITATIE NAAR KOSTEN-EN OPBRENGSTENSOORTEN ------------------ 89
24
CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT ------------------------------- 93
25
BESLUIT JAARREKENING 2011 ------------------------------------------------------------------------------------- 95
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
2
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
3
VOORWOORD Het jaar 2011 heeft voor een belangrijk deel in het teken gestaan van de ambtelijke fusie per 1 januari 2012 met buurwaterschap Veluwe. De medewerkers voor de nieuwe organisatie zijn geplaatst, systemen en applicaties zijn ingericht en de regelgeving is op elkaar afgestemd. Na de zomervakantie is de verbouwing van het waterschapskantoor in Apeldoorn gestart. Dit kantoor dat geheel is ingericht op het nieuwe werken, huisvest vanaf 27 februari 2012 de nieuwe organisatie. Met de fusie willen we onze bestuurskracht vergroten, onze kwetsbaarheid verkleinen, de kwaliteit van onze dienstverlening vergroten en de efficiency verbeteren. Een belangrijke stap in 2011 is ook de ondertekening van het Bestuursakkoord Water door het Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen en drinkwaterbedrijven. In dit akkoord is onder meer verankerd dat de waterschappen naast het Rijk verantwoordelijk zijn voor de bescherming van Nederland tegen buitenwater. Deze beschermende taak is vastgelegd in het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). De waterschappen dragen bij in de kosten van het HWBP. Ook is in het Bestuursakkoord opgenomen dat de waterschappen zich gezamenlijk inspannen om meer samen te werken met het Rijk, provincies en gemeenten om de maatschappelijke kosten te reduceren. Doelmatiger werken in de afvalwaterketen is een belangrijk onderdeel. Wij hebben daarin al grote stappen gezet, mede door de oprichting van het Platform Water Vallei en Eem. Landelijk gezien lopen we met deze samenwerking voorop. Ondanks de fusieinspanningen is de ‘winkel van het waterschap’ in 2011 gewoon open gebleven en zijn ook in 2011 belangrijke zaken gerealiseerd. We noemen hierbij onder andere de verdere voorbereiding van de dijkverbetering aan de zuidelijke randmeren en de oplevering van de nabehandelingsinstallaties op de zuiveringsinstallaties van Amersfoort en Veenendaal waardoor het afvalwater nog beter wordt gezuiverd. De realisatie van ecologische verbindingszone’s en verdrogingsbestrijdingsprojecten is evanals voorgaande jaren achtergebleven bij de raming. Op basis van het regeerakkoord 2010 is een herijking gaande van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) en is de financiering vanuit het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG) stopgezet. In september 2011 is het ‘Akkoord decentralisatie natuur’ tussen het Rijk en de provincies ondertekend. Dit akkoord zal consequenties hebben voor ons waterschap, maar welke, dat is nu nog niet helder. Financieel is 2011 afgesloten met een negatief saldo van € 1,6 miljoen. Dit resultaat is beter dan de € 2,3 miljoen negatief die oorspronkelijk was begroot. In dit jaarverslag wordt per programma uitgebreid ingegaan op de verschillen tussen de begroting en de realisatie. Het jaar 2011 heeft een goede basis gelegd voor het nieuwe waterschap. Vanuit ons vernieuwde kantoor in Apeldoorn kunnen we nog beter werken aan veilige dijken, voldoende en schoon water en de zuivering van afvalwater.
Annemarie Moons Dijkgraaf
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
4
INLEIDING Voor u ligt de jaarrapportage 2011. Deze jaarrapportage bestaat uit het jaarverslag en de jaarrekening. Hiermee legt Waterschap Vallei & Eem verantwoording af over het afgelopen begrotingsjaar. De jaarrapportage sluit zoveel mogelijk aan bij de begroting 2011. Het jaarverslag is opgebouwd rond de drie inhoudelijke programma’s van het waterschap: Veilige dijken, Voldoende en schoon water en Zuivering afvalwater. Deze programma’s sluiten aan bij de programma’s uit het Waterbeheersplan 2010-2015 en beleidsnotities. Daarnaast is in het jaarverslag het programma Bestuur en belastingen opgenomen. Dit programma is ondersteunend aan de drie hiervoor vermelde primaire programma’s. Dit programma richt zich onder andere op de zichtbaarheid van het waterschap (imago), de samenwerking met gebiedspartners en de rechtmatige heffing en inning van belastingen. De programma’s worden aan de hand van de volgende vier vragen, toegelicht: 1. “Wat willen we bereiken?” Hierbij wordt het beoogde effect aangegeven van het programma en vormt daarmee de aansluiting op de beleidsplannen en eerdere bestuursrapportages. Toegelicht wordt wat we bereikt hebben in 2011. 2. “Wanneer zijn we tevreden?” is gerealiseerd.
Hierbij wordt aangegeven welk deel van de programmadoelen in 2011
3. “Wat doen we daarvoor?” Hierbij wordt aangegeven in 5 thema’s (voor zover van toepassing) wat daadwerkelijk is gedaan. Deze thema’s zijn Plannen, Inrichting, Operationeel beheer, Calamiteitenbestrijding en Regulering. 4. “Wat gaat het kosten?” Hierbij is een splitsing gemaakt in de exploitatie en investeringen. De programma-exploitatie is uit beleidsproducten opgebouwd en gerubriceerd naar de 5 thema’s. 1 De gepresenteerde cijfers betreffen de originele begroting 2011, de begroting 2011 na wijziging , de rekening 2011 en de verschillen in bedragen en % tussen de begroting 2011 en de rekening 2011.
Leeswijzer Deze rapportage bestaat uit het jaarverslag en de jaarrekening over 2011. Het jaarverslag geeft een inhoudelijke terugblik op het jaar 2011 en bestaat uit 3 delen. Deel 1: in dit deel wordt het jaar 2011 kort samengevat naar de verschillende invalshoeken. Wat is er terecht gekomen van de voor 2011 geplande prestaties? Hoe is het financieel gelopen voor wat betreft de exploitatie en investeringen en wat zijn de gevolgen hiervan voor de reserves van het waterschap? Dit alles in hoofdlijnen. Daarnaast worden in dit deel de belangrijkste ontwikkelingen in het afgelopen jaar benoemd en zijn er paragrafen opgenomen over maatschappelijk verantwoord ondernemen en de incidentele baten en lasten in 2011. Deel 2: In dit deel van het jaarverslag worden de programma’s in detail toegelicht. Ingegaan wordt op de realisatie van de geplande prestaties en de daarvoor ingezette middelen, zowel voor wat betreft de exploitatie als de investeringen. Deel 3: In dit deel wordt een aantal verplichte paragrafen behandeld zoals bepaald in het Waterschapsbesluit. Hieronder zijn onder andere paragrafen opgenomen over de dekkingsmiddelen, de bedrijfsvoering, het weerstandvermogen van het waterschap, een treasuryparagraaf, een paragraaf over de verbonden partijen met het waterschap en een overzicht van het EMU saldo. De jaarrekening is opgenomen in deel 4 van deze jaarrapportage. In de jaarrekening wordt een voorstel gedaan tot bestemming van het resultaat. De balans met grondslagen van waardering en resultaatbepaling 1 De begroting 2011 na wijziging is gelijk aan de Voortgangsrapportage 2011 inclusief alle wijzigingen die nadien door het bestuur zijn goedgekeurd.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
5
met de toelichting op de balans worden behandeld evenals de exploitatierekeningen naar programma’s, kostendragers en kosten- en opbrengstsoorten. Ook is in dit deel de controleverklaring van de accountant opgenomen.
ONZE VISIE EN MISSIE In onze Visie is aangegeven dat Waterschap Vallei & Eem als regionale waterbeheerder een centrale rol wil spelen bij het concretiseren en het realiseren van de doelen die op (inter)nationaal en provinciaal niveau zijn benoemd. Het waterschap is in dit licht bezien de regionale waterautoriteit. Dit betekent voor het waterschap: de taken worden op een uitstekende wijze vervuld; de aanwezige expertise, deskundigheid en gebiedskennis zijn ook beschikbaar voor partners van het waterschap; het waterschap is gericht op samenwerking met het oog op de samenhang en de complexiteit van het werkterrein. Onze Missie Wij beschermen onze inwoners tegen overstromingen en ernstige wateroverlast. Wij zorgen voor schoon en levend water en een waterpeil dat aansluit bij het gebruik van de grond. Wij werken transparant, milieuen kostenbewust en gericht op samenwerking. Het daarvan afgeleide motto van het waterschap is: Helder in water. De vertaling van de visie en missie van het waterschap in concrete doelen en maatregelen is op verschillende plaatsen in dit jaarverslag terug te vinden in met name de programmaverantwoording.
ONZE ORGANISATIE Het waterschap wordt bestuurd door het Algemeen Bestuur als hoogste orgaan en het college van Dijkgraaf & Heemraden als dagelijks bestuur. De ambtelijke organisatie bestaat uit acht afdelingen. Aan het hoofd van de ambtelijke organisatie staat de directie. Het algemeen bestuur bestaat uit 26 leden. Er zijn 7 zetels voor geborgde lijsten, te weten 3 zetels voor de categorie overig ongebouwd en de categorie bedrijven en 1 zetel voor de categorie natuurterreinen. De overige 19 zetels zijn voor de categorie ingezetenen. Geborgde zetels: Bosschap KvK LTO
1 zetel 3 zetels 3 zetels
Partijen AWP CDA CU PvdA SGP VVD Water Natuurlijk
2 zetels 3 zetels 2 zetels 2 zetels 3 zetels 2 zetels 5 zetels
Het dagelijks bestuur van het Waterschap wordt gevormd door de dijkgraaf en een vijftal heemraden. De leden zijn: Mevr. J.M.P. Moons (Dijkgraaf) Mevr. M.S. Brouwer (Water natuurlijk) Mevr. E.M. Blom-de Groot (CDA) Dhr. R.L. Boer (Kamers van Koophandel-geborgde zetel) Dhr. D. Veldhuizen waarnemend dijkgraaf (ongebouwd-geborgde zetel) Dhr. B.J. van Vreeswijk (SGP)
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
6
De dijkgraaf is benoemd door de Kroon.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
7
KERNCIJFERS 2011
Algemeen Oppervlakte waterschapsgebied (in hectares) Aantal inwoners (bron: Tricijn belastingen) Aantal bedrijven
Begroting 2011
Jaarverslag 2011
107.000 ha 627.500 16.700
107.000 ha 653.000 16.700
213
196
€ 66,6 € 32,8
€ 64,5 € 19,4
€ 15,1
€ 18,7
135 km 842 km 2.790 km 22 450
135 km 842 km 2.790 km 22 450
31 8 82% 90% 19.451 MWh 31,1%
31 8 85% 90% 14.775 MWH 40,9%
Formatie (in FTE) Begrotingstotaal (in miljoenen) Totaal investeringen (in miljoenen) Totaal reserves en voorzieningen (per 31/12 in miljoenen, na resultaat verdeling) Watersysteembeheer Beheer en onderhoud van: - waterkeringen - primaire watergangen - overige watergangen - grote poldergemalen - stuwen Zuiveringsbeheer Aantal rioolgemalen Aantal rioolwaterzuiveringsinstallaties Stikstofverwijdering Fosfaatverwijdering Elektriciteitsverbruik Eigen energieopwekking
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
8
DEEL 1 JAARVERSLAG – HET JAAR 2011 SAMENGEVAT
1
RESULTAAT PER PROGRAMMA
In dit hoofdstuk wordt een samenvatting gegeven over de in deel 2 in detail uiteengezette programma’s.
1.1
Prestaties samengevat
Van de 49 te realiseren prestaties in 2011 zijn er 37 (76%) op schema afgerond (of liggen voor op schema). In onderstaande tabel is tevens zichtbaar wat de tussentijdse prognose was (VORAP 2011). Prestaties
Veilige dijken
Voldoende en schoon water
VORAP
rekening
VORAP
rekening
VORAP
rekening
VORAP
rekening
VORAP
rekening
10
7
15
15
2
2
14
12
41
36
0
0
0
0
1
1
0
0
1
1
Gerealiseerd of op schema Voor
☺
Achter
Zuivering afvalwater
Bestuur en belastingen
Totaal
2
5
5
5
0
0
0
2
7
12
12
12
20
20
3
3
14
14
49
49
Zoals uit deze tabel blijkt zijn met name op de programma’s Veilige dijken en Voldoende en schoon water een aantal prestaties niet gerealiseerd. De belangrijkste afwijkingen in hoofdlijnen zijn in de tabel hierna samengevat.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
9
Meer gedetailleerde informatie over de realisatie van prestaties is te vinden in het hoofdstuk ‘Programma’s in detail’ van dit jaarverslag.
1.1
Financiën samengevat - exploitatie
In het volgende overzicht is de stijging of daling weergegeven (saldo) in 2011 ten opzichte van de originele begroting (OB) en de begroting na mutaties (BnM) in 2011.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
10
Zoals uit het overzicht blijkt zijn de programmakosten in 2011 bijna € 0,8 miljoen hoger uitgevallen dan oorspronkelijk begroot en ruim € 0,8 miljoen hoger dan begroot na wijzigingen. Wel is er sprake van afwijkingen op programmaniveau. De belastingopbrengsten zijn bijna € 1,5 miljoen hoger dan oorspronkelijk begroot en begroot na wijziging. Voor een belangrijk deel wordt dit verklaard uit extra belastingopbrengst naar aanleiding van discrepantieonderzoek. Uit voorzichtigheid is voor deze extra belastingopbrengst een voorziening (programma bestuur en belastingen) getroffen. In het hoofdstuk ‘Dekkingsmiddelen’ van dit jaarverslag wordt een nadere analyse van de belastingopbrengsten gegeven. De grootste verschillen in hoofdlijnen met de oorspronkelijke begroting waren:
Uitgebreide analyses van de afwijkingen tussen de begroting en de werkelijke cijfers zijn opgenomen in het onderdeel ‘Programma’s in detail’ van dit jaarverslag onder de paragraaf ‘wat gaat het kosten’.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
11
2.1
Financiën samengevat – investeringen
Van de totaal begrote bruto-ivesteringen in 2011 groot € 32,8 miljoen is € 19,4 (59%) miljoen in werkelijkheid uitgegeven. In de voortgangsrapportage (P2011) is al melding gemaakt van een verwacht lager investeringsbedrag van € 25,3 miljoen. Per programma zijn de werkelijke bruto-jaarbedragen (R2011) ten opzichte van de oorspronkelijke begroting (B2011) en de voortgangsrapportage (P20111) als volgt:
Uit dit overzicht blijkt dat ten opzichte van de voortgangsrapportage met name de programma’s Veilige Dijken (€ 1,8 miljoen lager t.o.v. voortgangsrapportage) en het programma Voldoende Schoon Water (€ 2,7 miljoen lager t.o.v. voortgangsrapportage) lagere investeringsuitgaven laten zien. In paragraaf 1.1. is al aangegeven dat het project Veilige Dijken Zuidelijke Randmeren is vertraagd door vertraging in de toetsing door de subsidiënt (Hoogwaterbeschermingsprogramma). De lagere uitgaven op het programma voldoende en schoon water zijn met name het gevolg van vertragingen in projecten waaronder de vertraging in verdrogingsbestrijdingsprojecten en de aanleg van ecologische verbindingszone’s. Bij het programma zuiveren afvalwater was al in de voortgangsrapportage aangegeven dat de investeringen in de nabehandelingsinstallaties Ede en Soest, de deelstroombehandeling rwzi Amersfoort en het influentgedeelte rwzi Amersfoort met name door vergunning/bestemminsgplanproblemen vertraagd zijn waardoor de uitgaven doorschuiven. Naast deze effecten zijn ook enkele projecten goedkoper uitgevallen door aanbestedingsvoordelen en is een enkel project vervallen.Voor meer gedetailleerde informatie over de investeringen wordt verwezen naar deel 2 waarin de investeringen bij de verschillende programma’s in detail worden toegelicht. Naast deze investeringen is in 2011 de jaarlijkse bijdrage van € 3,1 miljoen uitgegeven in het kader van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Ook is door het algemeen bestuur in het kader van de fusie met Waterschap Veluwe op 30 juni 2011 krediet beschikbaar gesteld voor ICT (€ 1,2 miljoen) en de verbouwing voor de nieuwe huisvesting in Apeldoorn (€ 5,6 miljoen). Het aandeel van Vallei & Eem bedraagt 50%.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
12
2
RESULTAAT PER TAAK
In dit hoofdstuk wordt het resultaat per taak over 2011 gepresenteerd, i.c. het Watersysteembeheer en Zuiveringsbeheer. Dit wordt getoond ten opzichte van de originele begroting en de tussentijds door het bestuur goedgekeurde begrotingswijzigingen, onder de titel ‘begroting na mutaties (BnM)’.
3.1
Cijfers resultaat voor bestemming per taak
In deze paragraaf wordt per taak aangegeven, wat het resultaat is voor belastingopbrengsten, hoeveel er aan belastingen is opgebracht en waar de dekking vanuit verschillende reserves wordt voorgesteld. Zoals uit de overzichten blijkt is het werkelijk resultaat voor onttrekkingen en toevoegingen aan reserves van de taak watersysteembeheer € 1.395.000 negatief tegenover € 451.000 negatief oorspronkelijk begroot en € 940.000 negatief begroot na wijzigingen. Bij de taak zuiveringsbeheer is het resultaat voor onttrekking en toevoegingen aan reserves € 192.000 negatief terwijl oorspronkelijk € 1.818.000 negatief was begroot en € 1.269.000 negatief begroot na wijzigingen.
Toelichting afwijkingen op hoofdlijnen Watersysteembeheer Zoals uit de exploitatierekening naar kostendragers blijkt is het resultaat voor belastingopbrengsten van de taak watersysteembeheer ruim € 1,2 miljoen lager dan oorspronkelijk geraamd en ruim € 0,7 miljoen lager dan begroot na wijzigingen. Het lagere resultaat ten opzichte van de oorspronkelijke begroting wordt met name veroorzaakt door: € 0,4 miljoen hogere kosten voor het Programma Veilige Dijken; € 0,2 miljoen hogere kosten voor het Programma Voldoende en schoon water; € 0,6 miljoen hogere kosten voor het programma Bestuur en Belastingen.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
13
De grootste verschillen binnen deze programma’s zijn: € 0,2 miljoen bijdrage Spuisluis Hongdehemel Spakenburg (financiering vanuit bestemmingsreserve Eemgelden); € 0,2 miljoen herstel schades en uitvoeren kleine verbeteringswerken n.a.v. hoogwater januari 2011; € 0,1 miljoen i.v.m. vervallen bijdrage prov. Gelderland in muskusrattenbestrijding conform bestuursakkoord; € 0,1 miljoen extra ureninzet t.b.v. plannen waaronder Laakkade, Visstandbeheercommissies, verbreden snelwegen en accountmanagement gemeenten; € 0,2 miljoen i.v.m. beëindiging verondiepen Grote Veenderplas (AB besluit); € 0,2 miljoen kleinere investeringsprojecten ten laste van de exploitatie omdat de werkelijke kosten uiteindelijk onder de activeringsgrens van € 50.000 zijn uitgekomen; € 0,1 miljoen hogere advieskosten vanwege discrepantieonderzoek; € 0,3 miljoen hogere kosten i.v.m. aandeel van deze taak in getroffen voorziening TAX-i; € 0,4 miljoen hogere kosten i.v.m. aandeel van deze taak in extra afschrijving pand Leusden; € 0,1 miljoen minder inhuur ten behoeve van leggers, peilenplannen en peilbesluit polder Arkemheen; € 0,1 miljoen minder lasten Task-force externe calamiteiten i.v.m. vertrek WVE-projectleider per 1 januari 2011; € 0,2 miljoen minder onderhoudskosten, afvoer slootvuil e.d. € 0,1 miljoen lagere kapitaallasten i.v.m. vertraging vaststelling van het Dijkverbeterprogramma (DVP) veiligheid zuidelijke randmeren. De belastingopbrengsten op deze taak vallen bijna € 0,3 miljoen hoger uit dan oorspronkelijk geraamd. Zuiveringsbeheer Het resultaat voor belastingopbrengsten van de taak zuiveringsbeheer is bijna € 0,5 miljoen hoger dan oorspronkelijk geraamd en bijna € 0,1 miljoen lager dan begroot na wijzigingen. Het hogere resultaat ten opzichte van de de oorspronkelijke begroting wordt met name veroorzaakt door: € 2,1 miljoen lagere kosten in het programma Zuiveren Afvalwater; € 1,6 miljoen hogere kosten vanuit het programma Bestuur en Belastingen. De grootste verschillen zijn: Op het programma zuiveren afvalwater: € 0,9 miljoen lagere energiekosten door droog voorjaar, lager verbruik door overgang naar belbeluchting Amersfoort en ombouw Ede, betere eigen energieopwekking, lagere eindafrekeningen 2010 en foutieve berekening door netbeheerder van zgn. blindverbruik; € 0,4 miljoen lagere slibkosten (transport en verwerkingskosten) als gevolg van de goede slibontwatering van de eigen slibontwateringsinstallaties; € 0,3 meer geactiveerde uren in verband met uitvoering projecten waaronder de nabehandelingsinstallaties; € 0,3 miljoen i.v.m. ontvangen subsidies en bijdragen onderzoeksprojecten Omzet.Amersfoort en Discfilter; € 0,3 miljoen lagere afschrijvingen en rentelasten door lagere rente, vertraging in projecten en goedkoper uitgevallen projecten. Op het programma bestuur en belastingen: € 1,0 miljoen hogere kosten voor oninbaarheid. N.a.v. discrepantie onderzoek is een naheffingsaanslag met boete opgelegd. Uit voorzichtigheid is rekening gehouden met het risico van oninbaarheid; € 0,2 miljoen meer kosten door meer ureninzet juridische werkzaamheden fusie in verband met nieuwe verordeningen, mandateringsbesluiten etc. en meer kosten D&H in verband met extra uren in verband met de fusie(cf AB besluit); € 0,2 miljoen hogere kosten i.v.m. aandeel van deze taak in getroffen voorziening TAX-i; € 0,7 miljoen hogere kosten i.v.m. aandeel van deze taak in extra afschrijving pand Leusden; € 0,4 miljoen minder kosten Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus Tricijn (GBLT) door lagere kosten door fusie tussen Lococensus en Tricijn en door hogere opbrengsten uit dwanginvordering in 2011.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
14
De belastingopbrengsten op deze taak vallen bijna € 1,2 miljoen hoger uit. Voor een belangrijk deel houdt dit verband met de hiervoor vermelde opgelegde naheffingsaanslag n.a.v. het discrepantieonderzoek in 2011.
4.1
Cijfers netto kosten per taak
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
15
3 3.1
ONTWIKKELINGEN IN 2011 Bestuursakkoord Water
Op 24 april 2011 is het Bestuursakkoord Water ondertekend door de onderhandelaars namens Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen en Vewin. Daarmee zijn concrete afspraken vastgelegd om Nederland met minder kosten en bestuurlijke drukte de komende jaren (2011-2015) droog en veilig te houden. Het Bestuursakkoord Water handelt over: Heldere verantwoordelijkheden, minder bestuurlijke drukte; Beheersbaar programma voor de waterkeringen; Doelmatig beheer van de waterketen; Werkzaamheden slim combineren; Het waterschapsbestuur. Het Bestuursakkoord Water zet in op een doelmatigheidswinst die oploopt tot € 750 miljoen per jaar in 2020. Naast structurele bezuinigingen voorziet het bestuursakkoord in een stevige reductie van bestuurlijke drukte. Het bestuurlijke uitgangspunt is ‘je gaat erover of niet’. Verder zijn in het bestuursakkoord acties beschreven die worden uitgewerkt. Het gaat hierbij onder andere om: Inhoud van de beheerprogramma’s: het waterbeheersplan gaat in de volgende ronde plannen beheerprogramma heten. Het huidige waterbeheersplan loopt tot en met 2015. Taakverdeling van het zwemwaterbeheer; Invulling van de doelmatigheidsprikkel waterkeringen: in 2011 is afgesproken dat bij de eerstvolgende verbeteringsronde van de primaire waterkeringen de waterschappen 10% van de kosten voor hun rekening nemen. Afspraken over risico- en crisisbeheersing: In 2011 hebben de Veiligheidsregio Utrecht, de Waterschappen en Rijkswaterstaat afspraken geagendeerd voor risico- en crisisbeheersing. In 2012 wordt daaraan uitvoering gegeven door het opstellen van een gezamenlijk convenant.
3.2
Beheersbaar programma voor de Waterkeringen (HWBP)
In het Bestuursakkoord Water is vastgelegd dat er twee overheden verantwoordelijk zijn voor veiligheid van Nederland tegen buitenwater. Het Rijk is verantwoordelijk voor de normering en de beheerders voor de uitvoering. In het Bestuursakkoord Water is voor de financiering van maatregelen van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) afgesproken dat Rijk en waterschappen vanaf 2014 ieder 50% financieren van de versterking van de primaire waterkeringen die in beheer zijn van de waterschappen. Medefinanciering betekent ook dat de waterschappen (mede)zeggenschap hebben over de besteding van de middelen. Voor de jaren 2011, 2012 en 2013 dragen de gezamenlijke waterschappen € 81 miljoen bij in de kosten van het HWBP. In 2014 is dat € 131 miljoen en vanaf 2015 € 181 miljoen. Bij de begroting 2011 is besloten dat Waterschap Vallei & Eem de bijdrage 2011-2013 aanmerkt als investering. Binnen de Unie van Waterschappen loopt op dit moment de discussie hoe om te gaan met de HWBP-bijdrage vanaf 2014. In discussie is de verdeling over de waterschappen evenals het wel of niet aanmerken als een investering. De bijdrage van Waterschap Vallei & Eem in het HWBP bedroeg in 2011 € 3,1 miljoen.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
16
3.3
Deltaprogramma
Binnen het Nationaal Deltaprogramma is een viertal deelprogramma’s te onderscheiden. Normering Waterveiligheid Binnen het ‘Deltaprogramma Veiligheid’ is de actualisering van de waterveiligheidsnormen voor de lange termijn (2050) een belangrijk thema. De huidige waterveiligheidsnormen voor primaire waterkeringen zijn gebaseerd op inzichten uit de jaren '60. Sinds die tijd hebben er veel veranderingen plaatsgevonden in Nederland. Zowel het aantal mensen als de economische waarde achter de waterkeringen is sterk toegenomen. Centraal staat de vraag: ‘past het huidige beschermingsniveau tegen overstromingen nog voldoende bij deze veranderingen?’ Voor de waterveiligheid wordt een eerste aanzet voor de normering opgesteld en daarna verder uitgewerkt. Een belangrijk en maatschappelijk vraagstuk als veiligheidsnormering vraagt, naast goede analyses, ook om een zorgvuldig proces met alle betrokken partijen. Daarom wordt de komende jaren een gefaseerd proces doorlopen. Na de afronding van beleidsstudies (slachtofferrisicoanalyses en een Maatschappelijke Kosten Baten Analyse) zal naar verwachting de verantwoordelijk staatssecretaris aan de gebiedsprogramma’s van het deltaprogramma vragen om de opgave en maatregelen voor nieuwe veiligheidsnormen in beeld te brengen. Voor Waterschap Vallei & Eem is vooral het gebiedsprogramma Rivieren van belang omdat daarin de opgave voor de Grebbedijk uitgewerkt gaat worden. Verkenning Deltadijken In het Nationaal waterplan is aangekondigd dat een verkenning wordt uitgevoerd naar de toepasbaarheid van Deltadijken. Dit zijn dijken die zo sterk zijn dat ze nauwelijks kunnen bezwijken, ook als onder ‘bovenmaatgevende’ omstandigheden het water er overheen slaat. De dijken kunnen daarvoor breed, overslagbestendig of intern versterkt worden uitgevoerd. Voor Waterschap Vallei & Eem betekent dit naar verwachting een opgave binnen het deel Deltaprogramma Rivieren (Grebbedijk als Deltadijk). Nieuwbouw en Herstructurering In de afgelopen decennia was het bouwen in Nederland vooral gericht op het op orde brengen van demografische en economische groei. Daarin is niet in alle gevallen rekening gehouden met de opgaven op het gebied van water, ondergrond en klimaatverandering. Daarom ontwikkelt Waterschap Vallei & Eem met Waterschap Veluwe een ruimtelijke visie over toekomstige wateropgaven gerelateerd aan de ruimtelijke ontwikkelingen en mogelijke klimaatveranderingen. Zoetwater Het deelprogramma Zoetwater richt zich op de vraag wat er gebeuren moet om de (zoet)watervoorziening in Nederland op de lange termijn op peil en klimaatbestendig te maken. In laag Nederland betekent dit vooral het bestrijden van verzilting, in hoog Nederland ligt de focus op water vasthouden en ‘zelfvoorziening’. Ook de vraag hoe de strategische watervoorraad in het IJsselmeer het best ingezet kan worden komt in dit deelprogramma aan de orde. Het deelprogramma zoetwater volgt twee sporen: een landelijk spoor en een regionaal spoor. Voor het regionale spoor is Nederland opgedeeld in zeven ‘zoetwaterregio’s’. Waterschap Vallei & Eem neemt deel aan de regio West-Nederland. Waterschap Veluwe valt in de regio Oost-Nederland. Het deelprogramma volgt de algemene fasering van het deltaprogramma. In een aantal stappen wordt toegewerkt naar vijf ‘deltabeslissingen’ in 2014. Eén van deze beslissingen betreft de zoetwatervoorziening. In fase 1, afgerond in juni 2011, is een knelpuntenanalyse uitgevoerd. Het najaar van 2011 en het voorjaar van 2012 staan in het teken van fase 2: het selecteren van kansrijke strategieën en maatregelen. De strategieën richten zich op twee vragen: in hoeverre is de zoetwatervoorziening een overheidstaak, en in hoeverre moet het watersysteem sturend zijn bij de vestigingsplaats van watergebruikers. Daarnaast wordt ook gekeken naar concrete maatregelen en de mate waarin zij bijdragen aan ofwel het verkleinen van de watervraag, ofwel het aanbod kunnen vergroten.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
17
Deze tweede fase van het deltaprogramma wordt in juni 2012 afgerond met een gezamenlijke rapportage, waarin kansrijke strategieën en maatregelen worden beschreven. In de tweede helft van 2012 start vervolgens de derde fase van het deltaprogramma: het uitwerken van een voorkeursstrategie.
3.4
Realisatie KRW-doelen
Op basis van het regeerakkoord in 2010, is een herijking gaande van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Daarnaast is de financiering vanuit het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG) op ‘hold’ gezet sinds 20 oktober 2010. De consequentie hiervan is dat provincie Utrecht een subsidiestop heeft afgekondigd zodat geen nieuwe projecten kunnen worden gestart. Vanwege de prestatieovereenkomst met Gelderland geldt die stop daar niet. Wel heeft Gelderland een grondverwervingsstop afgekondigd. Dit heeft met name negatieve consequenties voor de Gelderse Vallei. Op 20 september 2011 is het ‘Akkoord decentralisatie natuur’ tussen het Rijk en de provincies ondertekend. Dit akkoord beschrijft de decentralisatie van het natuurbeleid van het Rijk naar de provincies en de afronding van het ILG. Dit akkoord is door de meeste Provinciale Staten eind 2011 bekrachtigd en zal daarmee worden uitgevoerd. De exacte consequenties per individuele provincie zijn nog niet helder. Er wordt naar gestreefd om dat oktober 2012 gereed te hebben. Vooruitlopend op de decentralisatie en de bijbehorende bezuiniging heeft Utrecht samen met de gebiedspartners het Akkoord van Utrecht opgesteld. Zoals al eerder gemeld maken alle KRW doelen deel uit van dat akkoord. De provincie Gelderland heeft op 15 maart 2012 het herijkingsvoorstel van de Manifestpartners (TBO’s, natuurorganisaties, particulieren, LTO en waterschappen) ontvangen. Dit zal met een positief advies worden voorgelegd aan Provinciale Staten. Ook hier zijn alle KRW doelen in opgenomen. Heikele punten in de doorwerking van het ‘Akkoord decentralisatie natuur’ zijn de verdeling van de beschikbare grondvoorraad over de provincies en het wegvallen van de Rijkssubsidie via de ILG. Beide kunnen gevolgen hebben voor de gemaakte afspraken met de provincies Utrecht en Gelderland en daarmee voor de begroting. Met Gelderland wordt op dit moment onderhandeld over het aanpassen van de bestaande overeenkomsten.
3.5
Fusie Waterschap Vallei & Eem en Waterschap Veluwe
In 2011 heeft de verdere voorbereiding plaatsgevonden van de ambtelijke fusie van Waterschap Vallei & Eem en Waterschap Veluwe. In juni 2011 hebben de beide algemeen besturen als definitieve vestigingsplaats Apeldoorn aangewezen. De medewerkers zijn geplaatst in hun nieuwe functies. De laatste maanden van 2011 zijn gebruikt om elkaar beter te leren kennen en stappen te zetten voor de verdere inrichting van de nieuwe ambtelijke organisatie. In 2011 is in totaal bijna 21.000 uur door medewerkers en management van Waterschap Vallei & Eem aan fusiewerkzaamheden besteed. In september 2011 is gestart met de verbouw van het Waterschapshuis te Apeldoorn. Op 27 februari 2012 is het verbouwde kantoor conform planning als hoofdkantoor in gebruik genomen. Dit kantoor is volledig ingericht voor ‘Ons Nieuwe Werken’. De huidige Waterschapswet kent nog directe verkiezingen. In het regeerakkoord staat dat waterschapsbesturen in de toekomst indirect gekozen moeten worden. Deze verkiezingen zullen in 2014 na de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvinden. Het ministerie van Verkeer & Waterstaat bereidt daarom een aanpassing van de Waterschapswet voor. Beide waterschappen hebben het ministerie gevraagd om vanaf 1 januari 2013 uit beide besturen een overgangsbestuur te vormen, dat het nieuwe waterschap bestuurt tot er een nieuw Algemeen Bestuur is. Dit vergt echter aanpassing van de Waterschapswet. Deze laatste aanpassing wordt voorbereid door een werkgroep bestaande uit juristen van het ministerie en beide provincies en beide secretaris-directeuren.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
18
3.6
Samenwerken in de afvalwaterketen
Om het samenwerken in de afvalwaterketen te bevorderen is in ons gebied een Platform Vallei en Eem ingesteld ( 18 gemeenten, 7 zuiveringskringen). De structuur van dit Platform is in het schema hierna weergegeven:
De bestuurlijke trekkers in de samenwerking zijn in juni 2010 aangewezen uit het Bestuurlijk Platform. De trekkers vormen gezamenlijk de regiegroep en komen 8 keer per jaar bij elkaar. De bestuurders zijn: een wethouder van de gemeente Ede, voorzitter en lid bestuurlijk overleg afvalwaterketen UvW/VNG namens commissie Water VNG; een wethouder van de gemeente Barneveld namens de gemeenten uit de provincie Gelderland; een wethouder van de gemeente Bunschoten namens de gemeenten uit de provincie Utrecht en de dijkgraaf van Waterschap Vallei & Eem Structurele, bindende afspraken (projecten) in de vorm van samenwerkingsovereenkomsten zijn gemaakt voor: - Meten en Monitoren in de afvalwaterketen voor gehele Platform; - Uitvoeringsorganisatie meten en monitoren voor het gehele Platform; - Grondwaterbeheer voor het gehele Platform; - Zuiveringskring Woudenberg ( Woudenberg, Scherpenzeel en Waterschap). De financiering is bepaald volgens de verdeelsleutel: ⅓ waterschap en ⅔ gemeenten. De gemeenten verdelen de kosten onderling op basis van inwoneraantal (CBS 2010). Voor projecten kan een afwijkende verdeelsleutel worden vastgesteld, afhankelijk van het aantal en het belang van deelnemende partijen.
3.7
Wet Houdbare Overheidsfinanciën (Wet HOF)
Op dit moment gelden in Nederland bestuurlijke afspraken tussen kabinet en decentrale overheden om het EMU-saldo te kunnen beheersen. De afspraken zijn voor het laatst in september 2011 vastgelegd in de Bestuursafspraken 2011-2015 ('Hoofdlijnenakkoord') van Rijk en decentrale overheden. Enkele afspraken zijn: - Beheersing EMU-saldo is een gemeenschappelijke opgave voor Rijk en medeoverheden; - Tussen het Rijk en de medeoverheden is bestuurlijk een percentage van 0,5% van het Bruto Binnenlands Product (BBP) overeengekomen als plafond voor het EMU-tekort voor medeoverheden. Dit plafond is opgedeeld 0,38% BBP voor gemeenten, 0,07% BBP voor provincies en 0,05% BBP voor waterschappen. - Het Rijk zal bij een dreigende overschrijding in bestuurlijk overleg treden met provincies, gemeenten en waterschappen om afspraken te maken over het gezamenlijk terugdringen van het EMU-tekort. Pas als de EU besluit Nederland een boete op te leggen wegens overschrijding van de EMU-norm én de medeoverheden de 0,5%norm overschrijden, zal de minister van Financiën na regulier bestuurlijk overleg vaststellen voor welk deel medeoverheden bijdragen in de boete.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
19
Nieuwe, aangescherpte afspraken die in Europa over de beheersing van financiën van de lidstaten zijn gemaakt, eisen van ons kabinet dat zij verdergaande afspraken met de decentrale overheden maakt over de beheersing van het Nederlandse EMU-saldo en dit in regelgeving vastlegt. Hiertoe gaat het kabinet het voorstel voor de Wet Houdbare Overheidsfinanciën (Wet Hof) aan het parlement voorleggen. Op grond van in Europa gemaakte afspraken moet de wet op 1 januari 2013 in werking treden. Op zich biedt het wetsvoorstel ruimte om de huidige normen te handhaven, maar de wet kan ook tot gevolg hebben dat het kabinet bepaalt dat de waterschappen aan strengere EMU-normen moeten voldoen, dat er strenger toezicht op de naleving van deze normen wordt uitgeoefend en dat er bij overschrijding boetes worden opgelegd. Dit kan tot gevolg hebben dat waterschappen minder kunnen investeren of de belastingen omhoog zullen moeten doen om aan aangegane verplichtingen te kunnen blijven voldoen. De ingrijpendheid van de wet hangt echter in belangrijke mate af van de bijdrage aan de verbetering van de EMU-saldi die het kabinet van de waterschappen (en de andere decentrale overheden) gaat verlangen. Dit laatste wordt niet in de wet vastgelegd, maar moet zich in bestuurlijk overleg dat op basis van de wet gevoerd gaat worden, uitkristalliseren. Op dit moment bestaat hierover nog geen duidelijkheid.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
20
4
MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN EN (MVO) EN DUURZAAMHEID
Onder het motto ‘MVO: Gewoon doen!’ heeft het waterschap drie jaar stappen gezet richting een organisatie die maatschappelijk verantwoord functioneert binnen de samenleving. Sinds 2009 is er een MVO-beleidsplan van kracht dat loopt tot en met 2011. Inmiddels is MVO geïntegreerd in ons doen en laten en speelt een rol bij het maken van plannen, aanbesteden en uitvoeren van projecten, in onze bedrijfsvoering en ook bij het organiseren van onze teamuitjes.
4.1
Ambitie versus realisatie
Als ambitie hebben we het volgende beschreven in ons MVO-beleid: Waterschap Valllei & Eem zet bewust stappen op het gebied van MVO en gaat bewust om met de effecten van ons handelen op onze omgeving. In al ons handelen is duurzaamheid een zwaarwegend criterium. Er is een MVO-toets in onze planvorming. MVO is over enige jaren een vanzelfsprekendheid geworden en we worden als voorbeeld aangehaald door andere waterschappen en overheden. Al in 2010 is onze ambitie op het gebied van MVO grotendeels gerealiseerd. In 2011 waren de gevolgen merkbaar van de inspanningen die geleverd moesten worden om een (ambtelijke) fusie te realiseren met Waterschap Veluwe per 1 januari 2012. Dat leidde tot verminderde inspanningen op het gebied van MVO en Innovatie door het ontbreken van tijd en capaciteit van onze medewerkers. Niettemin is MVO en de gekozen thema’s anno 2012 stevig verankerd binnen onze organisatie. Net als in 2010 wordt in 2011 in meer dan 90% van alle voorstellen aan MO, D&H en AB de MVOparagraaf ingevuld om aan te geven in welke mate rekening wordt gehouden met MVO. Er is organisatiebreed een groot MVO-bewustzijn. In onze regio, met name in de Leusdense omgeving, staan we bekend als een maatschappelijk betrokken organisatie. Diverse keren in 2011 werd gevraagd om ons MVO-beleidsplan ter “leering ende vermaeck”.
4.2
Duurzame innovatie
Conform het Innovatiebeleid was aanvang 2011 een Innovatiefonds van € 341.000 beschikbaar. In 2011 is er voor € 102.000 onttrokken aan het Innovatiefonds, waardoor 4 projecten konden worden gerealiseerd of gestart. Het betroffen de volgende projecten: monitoring dijksterkte via Geobads € 47.000 neerslag afvoermodel € 20.000 daklab € 25.000 internetfilm taken waterschap € 10.000 Vanuit de bestemmingsreserve Cross Border Lease is € 50.000 toegevoegd en de kosten voor de onderzoeken Omzet Amersfoort zijn € 101.000 meegevallen en ook toegevoegd aan deze bestemmingsreserve. Ultimo 2011 is € 390.000 beschikbaar. Het Innovatiecomité is slechts 3 keer bijeen geweest in 2011 als gevolg van de verminderde capaciteit van medewerkers en de pas op de plaats die is gemaakt op het gebied van het ontwikkelen en/of realiseren van vernieuwingen.
4.3
Integriteit
Open en eerlijke communicatie (zowel intern als extern) hoort bij onze wens om een betrouwbare en transparante organisatie te zijn. Dit is en blijft een algemeen aandachtspunt voor ons (nieuwe) bestuur, (nieuwe) management en medewerkers, zowel intern als extern gericht. Het al langer bestaande Integriteitsbeleid wordt uitgevoerd (Integriteitscode). Een digitale ideeënbus functioneert via intranet.
4.4
Duurzame bedrijfsvoering
We willen duurzamer omgaan met ons water-, energie-, afval- en materiaalgebruik. Duurzaam inkopen is hierbij een belangrijk aspect. In 2011 is met behulp van de Inkoopkalender sterk gestuurd en gemonitord om zo mogelijk 100% duurzaam in te kopen. Gesteld kan worden dat alle inkopen van € 50.000 of meer duurzaam worden ingekocht.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
21
4.5
Waterschapskennis en buitenlandbeleid
Als waterschap hebben wij specifieke kennis in huis. Daar kunnen we meerwaarde uit halen: niet alleen voor onszelf en onze directe omgeving, maar ook elders op de wereld. Dit krijgt voornamelijk gestalte door ons Buitenlandbeleid. In 2011 is kennis ingebracht in een aantal projecten in het buitenland. Nepal Via de bijdragen van medewerkers en bestuursleden wordt de Stichting Madat Nepal gesteund bij vooral de kosten van onderwijs. Het bestuur heeft in 2010 het verzoek gehonoreerd van de Stichting om financieel bij te springen met € 10.000 voor een betere opslag van drinkwater. Aanvullend is via de Stichting overleg gestart met de partners in Nepal om ook bij sanitatie te ondersteunen. Ethiopië Samen met Vitens Evides International (VEI) en Waterschap Zuiderzeeland start per 1 januari 2012 een vierjarig project ter verbetering van de kwaliteit van het oppervlaktewater, waaruit ten behoeve van een stad van 300.000 inwoners drinkwater wordt gewonnen. De EU heeft in 2011 subsidie toegezegd voor dit project en er is een verkennende missie uitgevoerd. VEI is lead partner en richt zich op verbetering van de drinkwatervoorziening. Het waterschapsdeel betreft capacity building op het gebied van water governance en specifiek het in beeld brengen van vervuilingsbronnen en de aanpak daarvan. Hierbij wordt samengewerkt met betrokken overheden in Ethiopie, Unesco-IHE en de Universiteit van Adama. EU-landen Het waterschap heeft, ook in 2011, op ad hoc basis inzet van experts van afdeling Planvorming geleverd aan kandidaat EU-leden (Turkije en Servie), gericht op het voorbereiden van de implementatie van de Europese Kaderrichtlijn Water.
4.6
Maatschappelijk Betrokken Ondernemen
Het waterschap is sponsor van het Contactpunt Maatschappelijk Betrokken Ondernemen Leusden. Daarmee ondersteunt het waterschap de mogelijkheden van overheden en ondernemingen om (maatschappelijke) organisaties te helpen allerlei activiteiten (met mensen, middelen en munten) te realiseren. Waterschap Vallei & Eem neemt deel aan en sponsort diverse maatschappelijke activiteiten met name binnen de Leusdense gemeenschap. In 2011 is er binnen Waterschap Vallei & Eem een actie geweest FietsenScoort met 55 deelnemers. Doel was meer collega’s op de fiets te krijgen naar het werk en tevens met die fietskilometers een geldbedrag op te bouwen voor een goed doel. Het resultaat was 53.000 gereden fietskilometers en een bedrag van € 2.650 dat ter beschikking werd gesteld van G-sport Barneveld. Dit is een stichting die zich ten doel stelt onze gehandicapte medemens aan het sporten te krijgen. Parallel aan de actie FietsenScoort kregen de automobilisten onder onze collega’s de mogelijkheid om de banden van hun voertuigen en alle dienstvoertuigen te vullen met stikstof. Deze stikstofvulling leidt tot minder brandstofgebruik, minder slijtage want de spanning blijft langer op peil en derhalve minder vervuiling/CO2-uitstoot. Tevens leidde deze (gecombineerde) actie tot een groter milieu- en daarmee MVO-bewustzijn binnen onze organisatie. Er is een MVO-aanjaagfonds ten behoeve van grotere projecten om zowel intern als extern MVO te ontwikkelen, realiseren of te promoten. Per 1 januari 2011 is de stand € 202.000. In 2011 is besloten voor € 45.000 uit dit fonds te bestemmen voor resp. inventarisatie cultuurhistorische objecten € 35.000 en € 10.000 voor een werkervaringsplaats bij de afdeling Beheer Watersystemen.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
22
5
INCIDENTELE LASTEN EN BATEN
Programma
Toelichting
Veilige dijken
Herstelwerkzaamheden en kleine verbeteringswerken n.a.v. hoog water in januari 2011 Afkoop beëindiging verondiepen Grote Veenderplas (cf AB besluit) Bijdrage rivier de Eem afrekening 2010 Lagere energiekosten door foutieve berekening energieverbruik door netbeheerder Incidentele bate i.v.m. beëindiging Waterlandstichting Incidentele bate i.v.m. in rekening gebrachte schoonmaakkosten over 2008 tm 2010 aan de gemeente Ede i.v.m. schoonmaken bergbezinkbassins bij de rwzi Bennekom en bij de rioolgemalen van Lunteren en Otterlo Extra bezoldiging heemraden i.v.m. extra bestuurswerkzaamheden in het kader van de fusie (cf. AB besluit) Extra dotatie pensioenvoorziening oudheemraden i.v.m lage rekenrente Extra dotatie voorziening wachtgelden bestuur Extra voorziening voor oninbaarheid i.v.m. opgelegde naheffing n.a.v. discrepantieonderzoek, zie ook dekkingsmiddelen hierna Extra dotatie voorziening wachtgelden personeel i.v.m. ontslag van enkele medewerkers Dotatie aan voorziening flankerend beleid dit i.v.m. vervroegde uittreding van een viertal medewerkers i.v.m. de fusie
Schoon en Voldoende Water
Zuivering afvalwater
Bestuur en belastingen
Voorziening aandeel kosten TAX-i Extra afschrijving pand Leusden (aandeel 50%) Dekkingsmiddelen Opgelegde naheffing en boete n.a.v. discrepantieonderzoek, zie ook programma bestuur en belastingen Bedrijfsvoering Extra kosten i.v.m. inhuur door vertrek adjunct-directeur in 2011 50% van de fusiekosten 2011 voor projectleiding, projectbegeleiding en externe kosten plaatsing medewerkers Totaal, incidentele baten en lasten per saldo
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
Voordeel/Nadeel x € 1.000 205
150 60 142
38 31
51
69 23 1.023
289
591
500 1.065 1.146
50 336
3.055
23
6 6.1
RESERVE ONTWIKKELING Inleiding
Het waterschap houdt reserves aan als financiële buffer om financiële calamiteiten te kunnen opvangen (algemene reserves), om tarieven te egaliseren (bestemmingsreserve tariefsegalisatie) en om bepaalde delen af te zonderen voor een specifiek doel (bestemmingsreserves). Per reserve wordt in de volgende paragrafen een analyse gegeven.
6.2
Reserves
Algemene reserves Op 28 april 2010 hebben Dijkgraaf & Heemraden naar aanleiding van een risicoanalyse binnen ons waterschap besloten de algemene reserve per 1 januari 2011 op een waarde per taak te stellen van: Algemene reserve Watersysteembeheer € 2 miljoen; Algemene reserve Zuiveringsbeheer € 3 miljoen. In de vergadering van het Algemeen Bestuur van 20 mei 2010 is dit beleid ten aanzien van risico’s, weerstandsvermogen, weerstandscapaciteit, reserves en voorzieningen behandeld. Bestemmingsreserves voor tariefsegalisatie De bestemmingsreserves tariefsegalisatie zijn bedoeld om het effect van negatieve jaarresultaten op de tarieven van het waterschap geheel of gedeeltelijk op te vangen en zo, door de inzet van deze reserves, ongewenste tarieffluctuaties zoveel mogelijk tegen te gaan. Overige bestemmingsreserves De overige bestemmingsreserves zijn reserves die door het Algemeen Bestuur zijn ingesteld met een bepaald doel. Het waterschap kent op dit moment de volgende bestemmingsreserves: Fonds Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO fonds); Innovatiefonds; Bestemmingsreserve extra voorzieningen Eemgebied; Reserve Cross Border Lease 1997. Een specificatie van de onttrekkingen uit de bestemmingsreserves is opgenomen onder het onderdeel verplichte paragrafen (hoofdstuk 13 paragraaf 2) van het jaarverslag en het onderdeel eigen vermogen in de jaarrekening (hoofdstuk 18).
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
24
DEEL 2 JAARVERSLAG-PROGRAMMA’S IN DETAIL De vier programma’s worden in de bestuursrapportages (Visie Effectrapportage, Jaarverslag en Jaarrekening, Begroting en Voortgangsrapportage) aan de hand van vier vragen opgebouwd. Die vragen zijn: “wat willen we bereiken?” Hierbij wordt aangegeven het beoogde effect van het programma en vormt daarmee de aansluiting op de beleidsplannen en eerdere bestuursrapportages. “wanneer zijn we tevreden?” Hierbij wordt aangegeven hoe het staat met de programmadoelen, qua realisatie en voortgang. “wat doen we daarvoor?” Hierbij wordt aangegeven in 5 thema’s (voor zover van toepassing) wat daadwerkelijk wordt gedaan. Deze thema’s zijn Plannen, Inrichting, Operationeel beheer, Calamiteitenbestrijding en Regulering. “wat gaat het kosten?”. Bij deze laatste vraag worden twee zaken behandeld, de exploitatie en de investeringen. Hierbij wordt de werkelijkheid vergeleken met de begroting voor 2011. In de toelichting op de afwijkingen worden de belangrijkste oorzaken van de afwijkingen weergegeven in de toelichtende tabellen. Bij de tabellen over de gerealiseerde prestaties worden de volgende symbolen en kleuren gebruikt. SYM
BETEKENINS Prestatie/maatregel is uitgevoerd conform planning
☺
Prestatie/maatregel is eerder uitgevoerd of loopt voor op schema. Prestatie/maatregel is niet uitgevoerd of loopt achter op schema. Prestatie/maatregel loopt op schema
In de tabellen onder het onderdeel ‘Wanneer zijn we tevreden’ zijn de volgende afkortingen gebruikt: B2011: begrote realisatie 2011 R2011: werkelijke realisatie in 2011 volgens de jaarrekening. De in de verschillende ‘prestatietabellen’ bij de programma’s gehanteerde nummering volgt de nummering volgens de Visie Effectrapportage (VER). Vandaar dat in deze tabellen nummers ‘ontbreken’. Dit zijn dan reeds afgeronde zaken of acties die voor latere jaren staan gepland.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
25
7
PROGRAMMA VEILIGE DIJKEN
Uit onze Missie ‘Wij beschermen onze inwoners tegen overstromingen en ernstige wateroverlast. Wij werken milieu- en kostenbewust en gericht op samenwerking’ Het programma Veilige dijken betekent dat het waterschap zijn beheersgebied beschermt tegen overstroming vanuit het buitenwater, in ons geval de Nederrijn en de randmeren.
7.1
Wat willen we bereiken?
Beoogd effect Het waterschap wil veilige, duurzame en robuuste primaire en regionale waterkeringen. Deze waterkeringen beschermen ons gebied tegen overstromingen, conform de daarvoor vastgestelde normen. Tevens wil het waterschap goed voorbereid zijn op en toegerust zijn voor het bestrijden van calamiteiten en dreiging van dijkdoorbraken. Het waterschap zorgt ervoor dat de inwoners en partijen die activiteiten in het beheersgebied ondernemen op de hoogte kunnen zijn van de spelregels van vergunningverlening, handhaving en schouw en met de daaraan verbonden sancties.
7.2
Wanneer zijn we tevreden?
In het onderstaande overzicht zijn de programmadoelen, de programma-indicatoren en de daarbij horende te behalen norm opgenomen. Programmadoel 1. Al onze primaire waterkeringen (47 km) voldoen vanaf 2015 aan de wettelijke veiligheidsnormen. 2. Al onze regionale waterkeringen (46 km) voldoen vanaf 2015 aan de provinciale veiligheidsnormen. 3. Wij beheersen overstromingsrisico’s door een adequate calamiteitenorganisatie.
Indicator Percentage km primaire waterkeringen dat voldoet aan de norm. Percentage km regionale waterkeringen dat voldoet aan de norm. Percentage opgeleid en geoefend van de leden van de calamiteitenorganisatie.
B2011
R2011
50%
50%
45%
45%
>80%
95%
ad 1. De verbetering van de primaire waterkeringen is in voorbereiding. De uitvoering van de verbeterwerken start in 2012/2013. ad 2. De voorbereiding voor het verbeteren van de regionale waterkeringen is in 2011 gestart. De uitvoering van verbeterwerken start in 2013. ad 3. In 2011 is het percentage opgeleide en geoefende leden van de calamiteitenorganisatie door oefeningen en opgetreden calamiteiten uitgekomen op 95%.
7.3
Wat doen we daarvoor?
Plannen (BPnr(s): 1/2)2
2
Dit is een verwijzing naar de beleidsproductnummers (BPnr(s), zoals gebruikt in de kostentoelichting, (§x.4 van ieder hoofdstuk).
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
26
Toelichting: ad 4. Zoals al in de voortgangsrapportage werd aangekondigd is samen met Waterschap Veluwe een plan van aanpak opgesteld om te komen tot een visie over de toekomstige wateropgaven als gevolg van de ruimtelijke ontwikkelingen en veranderingen in het klimaat. Het project is in 2011 gestart en in 2012 afgerond. Waterkeringen op orde (BPnr(s): 4)
Toelichting: ad 1. Het MER en ontwerp-Dijkverbeterplan zijn op 26 mei door het Algemeen Bestuur vastgesteld. Van 20 juni tot 26 augustus hebben MER, ontwerp-Dijkverbeterplan en ontwerp-vergunningen ter inzage gelegen. In het najaar van 2011 zijn de ingebrachte zienswijzen beoordeeld en verwerkt. De commissie MER heeft een positief toetsingsadvies gegeven. Omdat een toetsing van het dijkverbeterplan door de subsidiënt (Hoogwaterbeschermingsprogramma) vertraging heeft opgelopen, kon het definitieve dijkverbeterplan niet, zoals vermeld in de voortgangsrapportage, in 2011 door het AB vastgesteld worden. In 2011 is een uitvoeringsorganisatie opgestart. Het project is opgedeeld in deeltrajecten en er is gestart met de voorbereiding van de eerste uivoeringsprojecten. Eind 2011 is gestart met de grondverwerving voor de dijkverbetering. Oplevering van de laatste deelprojecten wordt zoals gepland in 2015 verwacht. ad 6. Leggers waterkeringen De geplande leggers zijn wel voorbereid maar in 2011 zijn geen leggers afgekondigd. De status van de voorbereide leggers is als volgt: De legger van de Slaperdijk is gereed voor de ter inzage legging; De legger van de Grebbedijk is begin 2012 afgekondigd; De afkondiging van de legger van de primaire waterkering langs de zuidelijke randmeren en de Eem is gestopt omdat dit parallel loopt aan de procedure van het projectplan van de dijkverbetering; Met het opstellen van de legger van de Wakkerendijk is eind 2011 gestart. Operationeel beheer waterkeringen op orde (BPnr(s): 3/4)
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
27
Toelichting: ad 1. In totaal zijn er drie onderhoudsplannen waarvan er twee gereed zijn. Alleen de Slaperdijk heeft nog geen onderhoudsplan. Het opstellen van het streefbeeld voor de Slaperdijk is vertraagd en wordt in het voorjaar 2012 vastgesteld. Hierdoor is het onderhoudsplan voor de Slaperdijk doorgeschoven en wordt gecombineerd met de Grebbedijk tot Waterkeringen Zuid; ad 2. 95% van het onderhoud wordt uitgevoerd conform de twee herziene onderhoudsplannen. Het onderhoudsplan voor de Slaperdijk is dusdanig verouderd en in herziening vanwege de nieuwe status als overige waterkering, dat het onderhoud naar inzicht van de dagelijks beheerders (Waterschap en Staatsbosbeheer), in afwachting van het streefbeeld en bijbehorende onderhoudsplan, wordt uitgevoerd; ad 4. De provincie Utrecht heeft een kavel grond in Hoogland aangekocht en aangeplant met een bosplantsoen. Omdat de grootte van het perceel niet volledig voldoet aan de compensatieplicht is in de brede taluds langs de N199 (Bunschoterstraat) ook ca. 0.5 ha aan bosplantsoen aangeplant. Samen voldoen de percelen aan de compensatieplicht. Calamiteitenbestrijding (BPnr(s): 5)
Toelichting: ad 1. In 2011 is op dit programma éénmaal het Waterschap Actie Team (WAT) Hoogwater ingezet. Dit naar aanleiding van de hoogwatersituatie aan de Nederrijn in januari 2011. ad 2. Het calamiteitenbestrijdingsplan (CBP) Randmeren is niet gereed gekomen in 2011. De vaststelling van alle plannen vindt in 2012 plaats.
Regulering (BPnr(s): 23/24)
ad 2.
In 2011 zijn 40 keurvergunningen verleend voor waterkeringen en gecontroleerd.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
28
7.4
Wat gaat het kosten?
Exploitatie
Begrotingsmutaties gedurende 2011 € 605.000 Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s): Plannen Bijdrage aan gemeente Spakenburg Spuisluis Hongdehemel Spakenburg. Deze bijdrage wordt betaald uit de bestemmingsreserve Eemgelden (zie Jaarrekening 2010). Meetapparatuur (Geobeads) Grebbedijk t.l.v. Innovatiefonds.
Aanleg en onderhoud waterkingen Meetapparatuur (Geobeads) Grebbedijk t.l.v. Innovatiefonds. Nazorg hoogwater januari 2011. Herstellen schades en uitvoeren kleine verbeteringswerken Geen bijdrage prov. Gelderland meer in muskusrattenbestrijding conform bestuursakkoord
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
Bedrag in € 1.000 200 42
Bedrag in € 1.000 5 245 119
29
Verklaring verschillen tussen realisatie 2011 en Begroting na mutatie 206 duizend Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de aangepaste begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s): Aanleg en onderhoud waterkingen Door vertraging van de MER en de vaststelling van het Dijkverbeterprgramma (DVP) vallen de kapitaallasten over 2011 lager uit Lagere personeeslasten omdat minder uren zijn besteed aan deelprojecten voor de dijkverbetering. Dit in verband met de opgetreden vertraging in de vaststelling van het DVP Lagere kosten muskusrattenbestrijding Een deel van de bij de VORAP vermelde hestelwerkzaamheden n.a.v. het hoogwater in januari 2011 is doorgeschoven naar 2012 Maaiwerk Rosandepolder is meegenomen in het bestek van de Grebbedijk waardoor de kosten goedkoper uitvallen
Bedrag in € 1.000 119 109
40 40 35
Investeringen Primaire keringen- Veligheid Zuidelijke Randmeren Het Algemeen Bestuur heeft op 26 mei 2011 een krediet beschikbaar gesteld van € 5.680.000 voor de verdere voorbereiding van de realisatie. De totale begrote kosten waren in de begroting 2011 geraamd op ca. € 28 miljoen (gebaseerd op raming MER fase 1). In de loop van het jaar is met gedetailleerdere geotechnische informatie duidelijk geworden dat er veel zwaardere maatregelen nodig zijn en de kosten van de grondverwerving daardoor ook hoger uitvallen (m.n. de m2‘s in de bebouwde omgeving). Tezamen met een door het HWBP gewenste indexering van 5 % komt de totale raming nu uit op € 56,8 miljoen. Alle aan de stijging gerelateerde kosten zijn volledig subsidiabel, waarmee naar de huidige verwachting € 52,1 miljoen zal worden gesubsidieerd door het Rijk en € 1,7 miljoen door de gemeente Amersfoort en de Provincie Utrecht, zodat € 3 miljoen netto (begroot 2011 € 2,8 miljoen netto) voor het waterschap resteert. De werkelijke uitgaven tot en met 2011 bedragen € 5,8 miljoen. De eerste subsidieontvangsten zijn niet, zoals begroot, in 2011 ontvangen maar worden in 2012 verwacht, nadat de aanvraag in 2012 is ingediend. De netto-uitgaven voor het jaar 2011 vallen hierdoor € 2,9 miljoen hoger uit dan geraamd. Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) In 2011 is € 3.125.959 betaald.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
30
8
PROGRAMMA VOLDOENDE EN SCHOON WATER
Uit onze Missie ‘Wij zorgen voor schoon en levend water en een waterpeil dat aansluit bij het gebruik van de grond. Wij werken milieu- en kostenbewust en gericht op samenwerking’ Het programma Voldoende en schoon water gaat over de waterhuishouding, dat wil zeggen: over de wijze waarop het waterschap omgaat met het zichtbare oppervlaktewater en de nog veel grotere hoeveelheid onzichtbaar grondwater in het beheersgebied. Het doel is dat water beschikbaar is waar nodig, dat het van goede kwaliteit is en dat we er geen overlast van hebben.
8.1
Wat willen we bereiken?
Beoogd effect Het waterschap wil dat wateroverlast en watertekort in ons beheersgebied wordt voorkomen door ervoor te zorgen dat het water in de watergangen op het juiste peil is. Daarnaast werkt het waterschap aan schoon water (= goed watersysteem) in het beheersgebied. Een watersysteem wordt als goed beschouwd als het goed is vanuit zowel chemisch (niet vervuild) als ecologisch (goede leefomgeving) oogpunt. Tevens wil het waterschap bij extreme situaties goed voorbereid zijn op en toegerust voor het bestrijden van calamiteiten en dreiging van wateroverlast en watervervuiling. Het waterschap zorgt ervoor dat de inwoners en partijen die activiteiten in het beheersgebied ondernemen op de hoogte kunnen zijn met de spelregels van vergunningverlening, handhaving en met de daaraan verbonden sancties.
8.2
Wanneer zijn we tevreden?
In het onderstaande overzicht zijn de programmadoelen, de programma-indicatoren en de daarbij horende te behalen norm opgenomen. Programmadoel 1. Het voorkomen van wateroverlast en watertekort waarbij het peil en het onderhoud van de waterloop wordt afgestemd op het GGOR zodat het zo goed mogelijk is afgestemd op de functie van het gebied.
2.
3.
4.
5.
Indicator Vastgestelde gebiedsdekkende GGOR Al onze peilbesluiten en peilenplannen zijn actueel en GGOR afgestemd. Percentage dagen dat peilstanden worden gerealiseerd.
B2011
R2011
100%
100%
75%
75%
100%
100%
95%
85%
De waterhuishoudkundige knelpunten van de TOP gebieden (2014) en Natura 2000 gebieden (2015) zijn opgelost. In een aantal SUBTOP-gebieden is maatregelen uitgevoerd.
Percentage hectare waarvoor maatregelen zijn uitgevoerd.
19%
2%
Percentage hectare waarvoor maatregelen zijn uitgevoerd.
31%
19%
In 2015 voldoet het beheersgebied aan de in de waterverordening vastgelegde normen voor wateroverlast tijdens extreme situaties. In 2015 verkeren al onze wateren in een goede chemische toestand en voldoen aan de vastgestelde normen voor toxische, zogenoemde prioritaire stoffen. In 2015 verkeren de waterlichamen waar een inrichtingsbeeld voor gemaakt is, (14 van de 19) in een goede ecologische toestand conform de KRW normen. Van de waterlichamen voldoet 74% aan de GEP-norm
Percentage hectare dat voldoet aan de NBW-norm.
95%
95%
100%
100%
-
-%
GCT-norm per prioritaire stof.
Percentage waterlichamen dat voldoet aan de GEP-norm.
Toelichting:
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
31
ad 1. Er was in 2011 sprake van een zeer droog voorjaar en een gemiddeld tot natte zomer. Het percentage van 95% van dagen dat peilstanden zijn gerealiseerd is daarom niet gehaald. Door de langdurige droogte zijn de peilen in de beken onder streefpeil geraakt. De effecten zijn beperkt gebleven door vroegtijdig op de verwachte droogte te anticiperen en de peilen boven het maximum peil in te stellen. Dit is gedaan in overleg met bestuur en er is goed over gecommuniceerd in de media. ad 2. De oorspronkelijke verdrogingsopgave, opgelegd door de provincies, bedraagt in totaal 3.047 hectare. Er zijn drie categorieën te onderscheiden: Verdrogingsopgave (3.047 hectare) a b c d
Gebieden waar maatregelen uitgevoerd zijn, of waar na onderzoek bleek dat er geen maatregelen noodzakelijk of mogelijk zijn: Gebieden waar na onderzoek duidelijk is welke maatregelen uitgevoerd zullen worden t/m 2015: Gebieden waarvan i.v.m. herijking de opgaven na 2015 zijn geprogrammeerd: Gebieden waarvoor de provincies haar ambities naar beneden hebben bijgesteld: Totaal in hectares: (a+b) Opgave deze planperiode Uitvoering na 2015 Realisatie % per einde 2010 Realisatie % per einde 2011
TOP
in hectare SUBTOP
totaal
28
200
228
864
295
1.159
399
554
953
655
52
707
1.946 892 399 2% 2%
1.101 495 554 19% 19%
3.047 1.387 953 10% 10%
Voor 2011 was de verwachting dat 340 ha. zou worden gerealiseerd waarvan 217 ha. in TOP gebieden en 123 ha. in SUBTOP gebieden. Dit is echter om de volgende redenen niet gerealiseerd: Als gevolg van het veranderde Rijksbeleid op natuur heeft de provincie Utrecht een subsidiestop afgekondigd. Daarom kunnen geen projecten voor TOP en/of SUBTOP gebieden worden gestart; In de begroting van 2011 was voor Gelderland het TOP-gebied Appel opgenomen om te worden gerealiseerd. Door Gelderland was de verwachting gewekt dat het belang van realisatie dusdanig groot was dat zij aanvullende financiering konden vinden. Dit blijkt niet te lukken. TOP-gebied Appel zal dan ook op een later moment worden gerealiseerd; In 2011 vindt een herijking van de ecologische hoofdstructuur (EHS) in zowel Utrecht als Gelderland plaats die mogelijke de opgave ten behoeve van verdroging naar beneden zullen bijstellen; Voorafgaande aan de herijking zijn de financiële mogelijkheden tot het verkrijgen van subsidie door de provincies op nul gezet. Dit heeft tot gevolg gehad dat een deel van de te realiseren opgave na 2015 is geprogrammeerd. ad 4. In onze wateren komen geen zogenoemde prioritaire stoffen voor die op de in Brussel gehanteerde stoffenlijst anno 2011 zijn opgenomen;. ad 5. Het voldoen aan de GEP-normen is afhankelijk van de voortgang van de EVZ-projecten en fosfaatverwijdering. De effecten op de ecologie zullen pas enkele jaren later waarneembaar zijn. Ook de diffuse verspreiding van fosfaat is hierop van invloed. De haalbaarheid is afhankelijk van de inrichtingsmaatregelen voor de beken. Deze staat door de heroverweging nagenoeg stil. Dit doel wordt niet jaarlijks gemeten. Dit zal na 2012 plaatsvinden. Vandaar dat over 2011 geen percentages zijn vermeld. Overigens worden de normen en doelen in 2012 herzien, hetgeen enige wijziging van het % van 74% kan geven. Op basis van de huidige inzichten zullen 14 van de 19 waterlichamen in 2015 voldoen. Grote Veenderplas In het voorjaar bleek dat na drie jaar verondiepen nog onvoldoende grond was ingebracht in de Grote Veenderplas om de eerste vulfase af te kunnen sluiten. Na overleg met het waterschap heeft Grondbank GMG besloten, onder voorwaarden, de verondieping te beëindigen. Hierover is een overeenkomst gesloten, waarmee het Algemeen Bestuur heeft ingestemd. Het waterschap draagt éénmalig € 150.000 bij aan de afrondende werkzaamheden. Dit bedrag is in 2011 betaald. Besluit lozen buiten inrichtingen Per 1 juli 2011 is het besluit lozen buiten inrichtingen van kracht. Het besluit regelt een groot aantal lozingen van diverse aard, die niet afkomstig zijn van inrichtingen in de zin van de Wet milieubeheer en
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
32
particuliere huishoudens. Met het besluit wordt ook het lozen dat plaatsvindt door of namens de gemeente in het kader van de gemeentelijke zorgplichten geregeld. Het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) vervult hierbij een centrale rol. De wetgever gaat ervan uit dat de gemeente en het waterschap bij de voorbereiding van het GRP op een adequate wijze samenwerken door het opstellen van afvalwaterakkoorden.
8.3
Wat doen we daarvoor?
Plannen (BPnr(s): 1/2)
Toelichting: ad 3. Zoals al in de voortgangsrapportage werd aangekondigd is samen met Waterschap Veluwe een plan van aanpak opgesteld om te komen tot een visie over de toekomstige wateropgaven als gevolg van de ruimtelijke ontwikkelingen en veranderingen in het klimaat. Het project is in 2011 gestart en in 2012 afgerond; ad 4. De afspraken over de programmering zijn gemaakt. Maar door de heroverweging zijn ze weer achterhaald waardoor het realiseren van maatregelen vertraagt; ad 6. Samen met de andere waterbeheerders langs de Nederrijn en Lek participeert het waterschap in het Deltaprogramma Zoetwater. In dit kader worden landelijke besluiten voorbereid over de watervoorziening op de lange termijn. In het Deltaprogramma Zoetwater wordt overwogen of er waterakkoorden komen. In afwachting van de uitkomsten van dit proces handhaven we de huidige status quo en wordt er geen waterakkoord gesloten. Verwacht wordt dat de beslissing in 2013 of 2014 wordt genomen. Het Deltaprogramma loopt tot 2015. Dit uitstel levert geen verhoogd risico op ten aanzien van de watervoorziening bij droogte. Waterstanden op orde (BPnr(s): 6/9)
Toelichting: ad 3. Zie de eerdere toelichting omtrent verdrogingsbestrijding; ad 4. De knelpunten in het regionale watersysteem zijn op twee na allemaal opgelost. De uitbreiding van het gemaal van de Soesterpolder wordt nog gerealiseerd en maatregelen in de Laak zijn gekoppeld aan de ontwikkeling van de laakzone.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
33
In het stedelijk watersysteem zijn nog een aantal knelpunten die opgepakt moeten worden: a. Ede: 3 knelpunten zijn uitgewerkt, overdracht voor realisatie moet nog plaats vinden; b. Leusden is getoetst, 1 knelpunt wordt verder uitgewerkt en daarna overgedragen ter realisatie; c. Woudenberg is getoetst, 1 knelpunt wordt verder uitgewerkt en daarna overgedragen ter realisatie. Schoonwater (BPnr(s): 6/7/8)
Toelichting: ad 1. Verwacht werd dat 12,6 ha. EVZ’s kon worden ingericht in 2011 langs het Landgoed Den Treek, Landgoed Kallenbroek en langs de Lunterse Beek bij Landgoed Wittenoord. Wittenoord is gereed; Kallenbroek en Den Treek lopen door naar 2012. Den Treek vanwege vertraging in de subsidieverstrekking aan de landgoedeigenaar en Kallenbroek door trage doorlevering van grond; ad 2. Het project Erfafspoeling is in 2011 van start gegaan en loopt door tot het jaar 2014. (In de communicatie richting de doelgroep wordt nu de term “Goedboerenerf” gebruikt). Agrariers, vooral van de grote rundveehouderijbedrijven, worden uitgedaagd om gebruik te maken van adviezen hoe de emissie vanaf hun erf verminderd kan worden; e ad 4. In het 1 kwartaal 2011 is een enquête onder de gemeenten uitgevoerd. De resultaten zijn in het najaar aan D&H voorgelegd. Uit de evaluatie blijkt dat de meeste gemeenten behoorlijk inzet hebben gepleegd op het terugdringen van chemische stoffen in de onkruidbestrijding op verharding en uitlogende materialen. Op basis van de evaluatie is besloten de tot op heden gevoerde werkwijze voor het terugdringen van diffuse bronnen in het stedelijk gebied door te zetten. Operationeel beheer watersysteem op orde (BPnr(s): 7/9/11)
Toelichting: ad 4. Wij voeren groot onderhoud aan stuwen en gemalen uit op basis van een werkplan en conform de meerjaren investeringen raming. Na de fusie met Waterschap Veluwe wordt het risico gestuurd groot onderhoud aan stuwen en gemalen waterschapsbreed (in combinatie met de andere programma’s) uitgewerkt. Calamiteitenbestrijding (BPnr(s): 10)
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
34
Toelichting: ad 1. In 2011 zijn op dit programma de volgende teams ingezet naar aanleiding van calamiteiten: a. 2 teams (WAT-WOT) Waterkwaliteit, lozing percolaatwater Amersfoort; b. 1 team (WAT) Waterkwaliteit, Persleidingbreuk Ede; c. 2 teams (WAT1/WAT2) Watertekort voorjaar en zomer (april-augustus); d. 1 team (WAT) Waterkwaliteit: overstorten Stroombergvijver Ede en omgeving;. ad 2. Het CBP watertekort is niet gereed gekomen in 2011. Vaststelling van de definitieve plannen vindt in 2012 plaats. Regulering (BPnr(s): 23/30)
Toelichting: ad 2. Er zijn 9 vergunningen voor directe lozingen verleend en 22 Wabo-adviezen voor indirecte lozingen gegeven; ad 3. Bij lozingen is ruim 90 % van de geplande controles uitgevoerd. Van de verleende keurvergunningen is meer dan twee/derde deel achteraf gecontroleerd (= gem.).
8.4
Wat gaat het kosten?
Exploitatie (x € 1.000)
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
35
Begrotingsmutaties gedurende 2011 284 duizend Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s): Plannen Opstellen van de beleidsnotitie cultuurhistorie, inclusief meerjarenplanning en voorstel voor de financiering. Financiering uit het MVO-fonds (D&H 7 december 2010) Bijdrage aan gemeente Renkum voor het project ‘bescherming grondwaterstroming naar de beken’, t.l.v. onvoorzien (D&H 29 maart 2011).. Kosten project Daklab als onderdeel van het innovatieve duurzaamheidsprogramma van het NIOO (ecologisch onderzoeksinstituut). Financiering vindt plaats uit het Innovatiefonds. (D&H 7 december 2010). Pilot neerslag-afvoermodel. Financiering vindt plaats uit het Innovatiefonds. (Besluit directie 20 juni 2011). Kosten nota bodembeheer met daarin beleid m.b.t verondieping van plassen, t.l.v. onvoorzien (D&H 18 januari 2011). Vervallen bijdrage van andere waterschappen in kosten WVE projectleider Taskforce Van de provincie is in 2011 een bijdrage ontvangen voor het project SUBTOP-gebieden dat eind 2010 is afgerond. Geen personeelslasten projectleider WVE voor externe calamiteiten t.b.v. Task-Force i.v.m. vertrek WVE projectleider per 1 januari 2011
Inrichting en onderhoud watersystemen Watermolen en stuwconstructie eiland Arkervaart. Financiering uit MVO fonds (D&H 18 januari 2011). Onderzoek viswerende maatregelen. Financiering uit Innovatiefonds (D&H 1 maart 2011). Minder onderhoudskosten ecologische verbindingszone’s (EVZ’s) Minder kosten onderhoud stedelijk water Minder kosten afvoer slootvuil Minder inhuur onderhoud watergangen Geen inhuur opstellen peilenplannen Minder meetwerk baggerplannen Minder uren besteed dan geraamd aan het proces borgen watervraagstukken De kosten voor het inventariseren van de prioritaire stoffen worden opgevangen binnen het budget laboratoriumkosten. De geraamde inhuur kan met € 30.000 worden verlaagd. Lagere rentelasten door lagere rente en vertraging projecten Minder uren besteed dan geraamd voor monitoring van watersystemen Regulering Afrondende werkzaamheden beëindiging verondiepen Grote Veenderplas (AB besluit ). De bijdrage aan de provincie betreffende gewasbescherming vervalt vanwege stagnatie van het project duurzaam bodembeheer (initiator provincie).
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
Bedrag in € 1.000 41
42 25
20 40 45 114 125
Bedrag in € 1.000 15 8 65 40 75 30 25 30 80 30 33 34 Bedrag in € 1.000 150 25
36
Verklaring verschillen tussen realisatie 2011 en Begroting na mutatie 569 duizend Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de aangepaste begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s): Plannen Minder externe kosten t.b.v. plannen van gemeenten Ten onrechte in 2011 geraamde opbrengst Sub-Top gebiedensubsidie provincie Utrecht. Deze weliswaar in 2011 ontvangen subsidie-opbrengst was al voor € 100.000 als te ontvangen bate in 2009 opgenomen Extra personeelsinzet voor bestuursgevoelige projecten; Laakkade, Visstandbeheercommissies, verbreden snelwegen en accountmanagement gemeenten Inrichting en onderhoud watersystemen Minder inhuur op legger waterlopen en kunstwerken en minder inhuur voor peilbesluit polder Arkemheen. Enkele begrote investeringsprojecten niet geactiveerd maar ten laste van de exploitatie gebracht omdat de investeringen onder de activeringsgrens van € 50.000 zijn gebleven. Oa EVZ B’velds Beek Bloeidaal, Modderbeek/Moosterbeek monding en Esvelderbeek Gelderland West A30. Meer kosten herstel schade’s Extra maaiwerk vanwege droogte Bijdrage rivier de Eem, afrekening 2010 Hogere personele inzet peilbeheer met name door droogte in het voorjaar Lagere activering uren door minder projecten Lagere bijdragen aan gemeenten voor riooloverstorten. De bijdrage aan de gemeente Veenendaal viel € 45.000 goekoper uit, de bijdrage aan de gemeente Leusden van € 12.500 is niet uitgegeven I.v.m. de fusie zijn werkzaamheden doorgeschoven naar 2012
Regulering Meer uren vergunningen, in 2011 zijn meer vergunningen verleend Meer uren keur stedelijke uitbreidingen Meer uren schouwvoering, uren worden sterk bepaald door weersomstandigehden Minder uren WVO vergunningen en meldingen Minder kosten handhavingsactiviteiten Hogere advieskosten met name vanwege discrepantieonderzoek
Bedrag in € 1.000 25 100
95
Bedrag in € 1.000 86 183
50 50 60 88 73 58 66
Bedrag in € 1.000 36 45 22 45 46 80
Investeringen Voortgang projecten ten opzichte van de begroting Algemeen Algemeen bekend is dat in 2011 alle onderwerpen die met natuur te maken hebben vertraging hebben opgelopen ten gevolge van de decentralisatie van dit dossier van het Rijk naar de provincies. Dit heeft negatieve consequenties gehad op het EVZ programma. Het waterschap maakt onderdeel uit van de herijking die in zowel Utrecht als Gelderland plaatsvindt (of heeft gehad) op het dossier natuur. Met betrekking tot de projecten zijn er specifieke problemen te benoemen. In het geval van Den Treek is vertraging ontstaan door een trage subsidiëring van het deel van het werk dat het landgoed zelf moet uitvoeren. Het waterschap en het landgoed hebben de werkzaamheden gebundeld om een
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
37
maatschappelijke meerwaarde te bereiken. De vertraging heeft daarom ook consequenties gehad voor de EVZ doelstellingen. Kallenbroek is vertraagd doordat de strook waar de EVZ op moet worden aangelegd niet op tijd door BBL is doorgeleverd aan het waterschap, is inmiddels wel gebeurd. Opgeleverde projecten in 2011 Van de geplande 31 opleveringen in 2011 zijn er 19 gerealiseerd. Jaarschijf 2011
Uit deze grafiek blijkt dat ten opzichte van de oorspronkelijke begroting ruim € 4,7 miljoen bruto minder is uitgegeven. Bij de voortgangsrapportage 2011 is hier al over gerapporteerd en is de prognose van de bruto investeringsuitgaven al naar beneden bijgesteld naar € 6,8 miljoen. Ten opzichte van deze prognose is uiteindelijk ruim € 2,6 miljoen bruto minder uitgegeven. De lagere bruto-uitgaven betekenen ook € 4,9 miljoen lagere netto-uitgaven in 2011. De belangrijkste redenen voor de lagere investeringsuitgaven zijn: Reden afwijking jaarschijf jaarrekening en begroting brutoinvesteringsuitgaven Doorgeschoven projecten Vervallen projecten Aanbestedingsvoordeel op projecten
Bedrag in € 1.000 2.630 467 562
De in euro’s belangrijkste van de afwijkingen in de jaarschijf zijn: Project
De Schammer Laakkades Oostzijde (fase 2) Waterbeheersing Maatpolder Laakkades West + Laakzone (fase 3) Versnelde uitvoering inmeten watergangen
Waterschap Vallei & Eem
Reden afwijking jaarschijf jaarrekening en begroting brutoinvesteringsuitgaven Door oplevering van het project in 2011 in plaats van 2010 zijn de kosten in 2011 hoger uitgevallen. Het gaat hier dus om een verschuiving. Uitgaven in 2011 iets hoger dan begroot vanwege verschuiving van nakomende kosten voor grondaankoop en restpunten uitvoering vanuit 2010 naar 2011. Aanbestedingen zijn meegevallen, daardoor vallen de kosten lager uit t.o.v. het krediet en begroting. Vertraging doordat het project nog niet is overgekomen vanuit de initiatiefase Er is in 2011 minder geld uitgegeven dan verwacht. Die kosten worden nog wel gemaakt maar zijn doorgeschoven naar 2012. Er zullen in 2012 nog twee uitvoeringsfasen aanbesteed worden (meten fase 2 stroomgebieden en het waterbodemonderzoek).
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
Bedrag in € 1.000 292 85 198 97 432
38
Project
Revisie gemaal Tydeman
Gemaal Maatweg Revisie gemaal Malesluis Revisie stuw Graafdreef
Verb. Waterbeh. Soesterpolders
Beschoeiing Stedelijk gebied Soest Oostsingel Bunschoten Pompen RVK Eemland EVZ Valleikanaal a’foort fase 2 EVZ ValleikanaalVeenendaal Cluster Luntersebeek EVZ LuntersebeekDaatselaar EVZ LuntersebeekWittenoord Initiatie Modder-Moorster UTR Programma Management Barneveldse-beek Kallenbroek EVZ BB Esvelderbeek Barneveld Noord EVZ Heiligenbergerbeek – Den Treek Verb. Waterhh. Nijkerk Polder (R14305) VB Landgoed de Boom VB Geerestein VB Appel VB Stoutenburg
Waterschap Vallei & Eem
Reden afwijking jaarschijf jaarrekening en begroting brutoinvesteringsuitgaven De totale projectkosten hebben het budget bereikt. Op 12 april is bij D&H aanvullend krediet van € 65.000 (inclusief € 15.000 bouwrente) aangevraagd om de benodigde tijd/acties tot afronding te kunnen realiseren. Sloop gemaal uitgesteld naar najaar 2012. Dit omdat berekeningen niet corresponderen met werkelijkheid, en operationeel blijven gemaal op dit moment wenselijk is vanuit de beheerder. Sloop gemaal volgt nu direct na nieuwbouw gemaal Grote Melm Project is vertraagd in de initiatiefase Project is een jaar opgeschoven t.o.v. begroting 2011, omdat er onvoldoende gegevens waren voor een goed advies door Planvorming. Door voorbelastingstijd einddatum 3 maanden opgeschoven t.o.v. begroting 2011. Oplevering nog 3 maanden opgeschoven door opschuiven gunning. Dit werd veroorzaakt door herbezinning op het gewenste stortpunt c.q. het te hanteren Eempeil. Totale kosten verlaagd met € 250.000 door meevallende aanbestedingen. Ten opzichte van de begroting is de inschrijving erg meegevallen. Begroot was voor het waterchap € 456.000 en bij de inschrijving sloot de raming op € 370.000. De daadwerkelijke uitvoering is enkele maanden opgeschoven. Het financieel zwaartepunt ligt in 2012. Een groot deel van de financiele afrekening zal na plaatsing en beproeving van de pompen plaatsvinden waardoor een deel van de kosten in 2012 vallen. Er is een nieuw projectnr geopend voor fase 3 , in eerste instantie waren deze kosten begroot op dit project. Door financiele afhandelingen van de geschillen met de aannnemer , de bijbehorende advocaatkosten en extra advieskosten en interne uren zijn de kosten hoger uitgevallen. In 2011 zijn geen kosten gemaakt door uitvallen van de Melm. Dit traject zou aan Wittenoord toegevoegd worden maar de landgoedeigenaar kreeg de RO procedure niet rond. Gunstige aanbesteding. De eindafrekening voor de subsidies zijn eind 2011 opgesteld en doorberekend. Totale raming en jaarschijven 2011 en 2012 iets verlaagd door meevallende aanbesteding. Subsidietoezegging nog niet ontvangen. Valt mogelijk lager uit. Door de vertraging worden dit jaar minder kosten gemaakt dan voorzien in de begroting van 2011. Er wordt minder besteed aan uren voor programmamanagement omdat verdrogingsbestrijding is vertraagd. Tijdens de initiatiefase zijn de maatregelen geconcretiseerd en daardoor beter te ramen. De huidige raming valt daardoor lager uit. Door vertraging in de voorbereiding van Gemeente Barneveld zijn de kosten van 2011 grotendeels doorgeschoven naar 2012. In de besteksfase is duidelijk geworden dat de eerder geraamde projectkosten met € 50.000 kunnen worden verlaagd. Restant verschil wordt veroorzaakt door schuiving van kosten naar 2012. Doordat peilbesluit is verschoven van 2011 naar tweede helft van 2012 zijnde kosten doorgeschoven naar 2012(€ 50.000) en 2013. Onduidelijk of prov. Urecht gaat subsidiëren. Projectraming zal pas worden geactualiseerd als hierover duidelijkheid is gekomen en er zal dan ook een voorbereidingskrediet worden aangevraagd. Uitgesteld vanwege grote onzekerheid subsidiering project Uitgesteld vanwege benodigde kavelruil door prov. Gelderland. Uitgesteld vanwege grote onzekerheid subsidiering project
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
Bedrag in € 1.000 101
279 55 127
380
248 252 311 106 345 93 64 126 88 145 183 122 214 136 59 196 182 95
39
9
PROGRAMMA ZUIVERING AFVALWATER
Uit onze Missie Wij zorgen voor schoon water. Wij werken milieu- en kostenbewust en gericht op samenwerking. Het programma Zuivering afvalwater houdt in dat het waterschap gebruikt en verontreinigd water en hemelwater dat in rioleringen wordt verzameld, adequaat zuivert voordat het op het oppervlaktewater wordt geloosd. Op die manier zorgen we ervoor dat de kwaliteit van dat oppervlaktewater zo min mogelijk wordt beïnvloed. Het programma Zuivering afvalwater levert daarmee een essentiële bijdrage aan het programma Voldoende en schoon water.
9.1
Wat willen we bereiken?
In deze paragraaf wordt het beoogde effect van het programma beschreven en de beleidsplannen waarin dit is vastgelegd. Beoogd effect Wij zorgen ervoor dat wij aan onze afnameverplichting voldoen conform de overeengekomen normafvoer uit de gemeentelijke rioolstelsels. Tevens moet het gezuiverde water dat teruggebracht wordt op het oppervlaktewater voldoen aan de eisen zoals gesteld in de lozingsvergunningen. Daarnaast worden de residuen die vrijkomen bij het zuiveringsproces op een doelmatige wijze verwerkt. Bovendien moet het systeem stroken met onze eigen en landelijke ambities en met gemaakte afspraken over duurzaamheid, het gebruik van energie en additieven en hulpstoffen.
9.2
Wanneer zijn we tevreden?
In het onderstaande overzicht zijn de programmadoelen, de programma-indicatoren en de daarbij horende te behalen norm opgenomen. Programmadoel 1. Het afnemen en transporteren van rioolwater tot een met de gemeenten afgesproken maximum uurdebiet in regenweersituaties (RWA) en het afpompen van de riolering tot een afgesproken peil in droogweersituaties (DWA). 2. De effluentkwaliteit van het geloosde water voldoet aan de eisen volgens de Waterwet en aan de gewenste kwaliteit van de ontvangende watersystemen.
B2011
R2011
Hydraulische capaciteit (% maximum uurdebiet)
98%
98%
Verwijderingrendement: Fosfaat in %
90%
90%
Stikstof in %
82%
85%
Indicator
ad 1. Met de uitbreiding van de capaciteit op de rwzi Ede is de 98% bereikt; ad 2. De zuiveringen hebben het afgelopen jaar prima gedaan met een 85% N verwijdering en 90% P verwijdering. De aanpassing van de rwzi Ede heeft geleid tot veel betere zuiveringsresultaten. De rwzi Amersfoort heeft het, na de aanpassing van de beluchting en het opnieuw inregelen van het systeem, prima gedaan zodat het bij de in de voortgangsrapportage gemelde ene overschrijding tijdens de ombouw is gebleven.
9.3
Wat gaan we daarvoor doen?
Plannen (BPnr(s): 1/2)
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
40
Toelichting: ad 2. De bestuurlijke trekkers in de samenwerking zijn in juni 2010 aangewezen uit het Bestuurlijk Platform Water Vallei & Eem. De trekkers vormen gezamenlijk de regiegroep en komen acht keer per jaar bij elkaar. Structurele, bindende afspraken (projecten) in de vorm van samenwerkingsovereenkomsten zijn gemaakt voor: o Meten en Monitoren in de afvalwaterketen voor gehele Platform; o Uitvoeringsorganisatie meten en monitoren voor het gehele Platform; o Grondwaterbeheer voor het gehele Platform; o Zuiveringskring Woudenberg ( Woudenberg, Scherpenzeel en Waterschap. De financiering is vastgelegd volgens de verdeelsleutel: ⅓ waterschap en ⅔ gemeenten. De gemeenten verdelen de kosten onderling op basis van inwoneraantal (CBS 2010). Voor projecten kan een afwijkende verdeelsleutel worden vastgesteld, afhankelijk van het aantal en het belang van deelnemende partijen. Infrastructuur op orde (BPnr(s): 12/13/14)
ad 1.
Amersfoort en Veenendaal zijn afgelopen najaar opgeleverd.De bouw van de laatste twee nabehandelingsinstallaties (Ede en Soest) is dit jaar gestart.
Project Omzet.Amersfoort De onderzoeken zijn verricht en de resultaten zijn voorgelegd aan Dijkgraaf & Heemraden. In eerste instantie wordt de ‘energiefabriek’ gerealiseerd. In een tweede fase wordt fosfaat teruggewonnen en in de derde fase wordt het slib verder gedroogd tot brandstof.
9.4
Wat gaat het kosten?
Exploitatie (x € 1.000)
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
41
Begrotingsmutaties gedurende 2011 972 duizend Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s): Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken Lager energieverbruik rioolgemalen door o.a. droog voorjaar e Minder verbruik aluminiumzouten door latere oplevering 4 trappen Amersfoort en Veenendaal Minder groot onderhoud rioolgemalen door minder storingen Lager energieverbruik zuiverings- en slibontwateringsinstallaties installaties door o.a. droog voorjaar, minder verbruik door aanpassingen Amersfoort en Ede en eigen energieopwekking Minder groot onderhoud slibontwateringsinstallaties door minder storingen Lagere kosten slibverwerking door lagere slibproductie o.a. door droog voorjaar en hoger droge stofgehalte slibontwateringsinstallaties Lagere kosten intern transport slib door lagere slibproductie Lagere rentelasten door lagere rente en minder leningen i.v.m. vertraging in investeringsuitgaven
Bedrag in € 1.000 100 80 70 220 50 250 80 227
Verklaring verschillen tussen realisatie 2011 en Begroting na mutatie 1.089 duizend Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de aangepaste begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s): Bouw en exploitatie zuiveringstechnische werken Lagere kapitaallasten door goedkoper uitgevallen investeringen en vertraging in projecten (zie de paragraaf investeringen) Lagere energiekosten transportstelsels Lagere energieafrekeningen 2010 zuiveringsinstallaties Lagere energiekosten door foutieve berekening energie zuivering Amersfoort door netbeheerder (onjuiste berekening blindverbruik) Incidentele bate i.v.m. beëindiging Waterlandstichtng Incidentele bate i.v.m. in rekening gebrachte schoonmaakkosten over 2008 t/m 2010 gemeente Ede i.v.m. schoonmaken bergbezinkbassins bij de rwzi Bennekom en bij de rioolgemalen van Lunteren en Otterlo Ontvangen bijdragen andere waterschappen en STOWA in kosten project 3 Omzet.Amersfoort Ontvangen subsidie project onderzoekskosten Discfilter Meer uren zijn ingezet op investeringsprojecten (o.a. nabehandelingsinstallaties). Daardoor zijn meer uren geactiveerd Lagere verwerkingskosten slib door hogere drogestof % slibontwateringsinstallaties (werkelijk 25,4%, begroot 24,5%) Lager waterverbruik Lagere kosten analyse chem/glaswerk Hogere aandeel in kosten ondersteunende diensten. Deze vallen in 2011 hoger uit o.a. in verband met fusiekosten Hogere onderhoudskosten (o.a. aanpassing vloeistofdichte vloeren, revisies gasmotoren, borstelbeluchters en zandwasser, tandwielkast beluchting en onderhoudsovereenkomsten nabehandelingsinstallaties)
Bedrag in € 1.000 87 47 256 142 38 31 64 113 310 118 31 41 137 184
3
Voor het project Omzet.Amersfoort is in 2010 een bijdrage van € 143.500 uit het Innovatiefonds verkregen. Door de ontvangen bijdrage van de Stowa en andere waterschappen is uiteindelijk maar € 41.500 nodig uit dit fonds. Het verschil is in 2011 teruggevloeid in het Innovatiefonds
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
42
Toelichting energieverbruik In de tabel hierna is in een totaaloverzicht het energieverbuik in 2011 weergegeven.
Het totale elektriciteitsverbruik is in 2011 aanzienlijk lager dan verwacht en dan vorig jaar, terwijl er door de natte zomer aanzienlijk meer water door de rwzi’s gegaan is. Het lagere verbruik komt voor het grootste deel door de overgang naar belbeluchting op Amersfoort. Daarnaast gaf de ombouw van Ede ook een lager verbruik en leidde de vertraging van de oplevering van de nabehandelingsinstallaties op Amersfoort en Veenendaal tot een lager verbruik. De gasmotoren hebben nog nooit zo goed gedraaid, ruim 40% van het verbruik is opgewekt door eigen gasmotoren. Investeringen Voortgang projecten ten opzichte van de begroting Algemeen De belangrijkste projecten (aanpassen rwzi Ede en rwzi Amersfoort) zijn op tijd gereed gekomen waardoor de zuiveringen weer keurig binnen de vergunningen draaien. De projecten voor de nabehandelingsinstallaties zijn weliswaar iets vertraagd maar de voortgang blijft goed aanwezig (Amersfoort/Veenendaal opgeleverd en Ede/Soest bouw gestart). Vertraagde opleveringen 2011; Er zijn 5 projecten minder opgeleverd dan voorzien. De oplevering van het project “Automatiseren rioolgemalen” stond gepland voor eind 2011. Doordat de servers van het rioolgemaal beheersysteem van het hoofdkantoor Leusden naar Apeldoorn verhuisden is vertraging ontstaan in het project; Het project “renovatie Wekerom, Otterlo en Harskamp” is later opgestart in verband met capaciteitsproblemen; Het project “vervangen roosters Ede” is in verband met leveringsproblemen bij de aannemer vertraagd. De verwachting is dat het project begin april 2012 wordt opgeleverd. Project “Deelstroombehandeling rwzi Amersfoort “ is door vergunningproblemen vertraagd. Het project is inmidels in uitvoering en verwacht wordt dat de deelstroombehandeling eind juli 2012 in bedrijf kan; Project “Infosystemen” heeft een relatie met de projecten waarbij de rioolgemalen van een nieuw automatiseringssysteem worden voorzien. De vertraging in het project ‘Automatiseren Rioolgemalen’ vertaald zich door in een vertraging van het project “Infosystemen”. Opgeleverde projecten in 2011
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
43
Jaarschijf 2011
Uit deze grafiek blijkt dat ten opzichte van de oorspronkelijke begroting bijna € 6,6 miljoen bruto minder is uitgegeven. Bij de voortgangsrapportage 2011 is hier al over gerapporteerd en is de prognose van de bruto investeringsuitgaven al naar beneden bijgesteld naar € 14,5 miljoen. Ten opzichte van deze prognose is uiteindelijk ruim € 1,4 miljoen bruto minder uitgegeven. De lagere bruto-uitgaven betekenen ook € 6.6 miljoen lagere netto-uitgaven in 2011. De in euro’s belangrijkste van de afwijkingen in de jaarschijf zijn: Afwijking jaarschijf jaarrekening en begroting bruto-investeringsuitgaven Rwzi Amersfoort verbeteren influentgedeelte. De aanpassingen van de bouw kwamen te liggen op een gedeelte van de zuivering met de bestemming ‘groen’ in het bestemmingsplan. Dit heeft tot problemen geleid bij het verlenen van de vergunning en er is een ontheffing aangevraagd (reeds gemeld in Vorap) Rwzi Amersfoort deelstroombehandeling. Het bestemmingsplan rwzi Amersfoort is deel groen en deels rwzi. De uitbreiding kwam net in het groene gedeelte dit heeft problemen gegeven bij het verlenen van de vergunning. Een ontheffing is aangevraagd maar dit heeft wel geleid tot een vertraging in de bouw (reeds gemeld in Vorap). Inmiddels is de vergunning beschikt en is het project in uitvoering. Verwachte oplevering eind juli 2012. Nabehandelingsinstallatie Rwzi Soest en Ede vertraagd (reeds gemeld in de Vorap). Door een tweetal oorzaken was er vertraging in het project, Ontwerpen van de aannemer zijn afgekeurd De geplande installatie in Soest viel net buiten de bouwlijn. Hiervoor is een ontheffing aangevraagd maar kon de bouw niet starten (reeds gemeld in de Vorap). De aannemer is inmiddels met een gedoogvergunning aan het werk. De vergunning wordt eind april 2012 verwacht Renovatie rioolgemalen Wekerom, Otterlo en Harskamp. Doordat meer uren noodzakelijk waren voor het project Rioolgemaal Beheers Systeem (RBS) was er onvoldoende capaciteit om dit project op de geplande tijd op te starten. Rwzi Ede vervangen roosters. Tijdens de bouw heeft de aannemer problemen gekregen met de levering van belangrijke onderdelen waardoor het project de jaargrens overgeschoven is. Bellenbeluchting Veenendaal. In eerste instantie is uitgegaan van een traditionele aanbesteding. Tijdens de opstart van het project is gekozen voor een UAVCG aanbestedingsmethodiek waardoor de fasen iets verschoven zijn. Bellenbeluchting Woudenberg. Uit een kosten/baten analyse bleek dat de terugverdientijd zodanig groot was dat is besloten het project te laten vervallen. Nabehandelingsinstallaties Rwzi Amersoort en Veenendaal. Het project is in oktober 2011 opgeleverd. Kosten vallen voor een deel nog in 2012 onder andere omdat de woonboten bij de zuivering nog niet zijn verplaatst. De afgesproken bijdrage van het waterschap aan de gemeente Amersfoort zal pas plaatsvinden als dit is daadwerkelijk is gebeurd. Rwzi Ede vergroten hydraulische capaciteit. Gunstige aanbesteding.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
Bedrag in € 1.000 1.164
Reden vergunning
940
vergunning
525
Vergunning en aannemer
710
capaciteit
657
aannemer
515
aanbestedings wijze
549
vervallen
1.001
Restkosten in 2012
224
Lagere kosten
44
10 PROGRAMMA BESTUUR EN BELASTINGEN Uit onze Missie Wij werken transparant, milieu- en kostenbewust en gericht op samenwerking. Om de primaire programma’s voor Veilige dijken, Voldoende en schoon water en Zuiveren afvalwater goed uit te voeren zorgt het waterschap voor een effectieve en efficiënte organisatie. Waarbij het zich richt op zichtbaarheid van het waterschap (imago), samenwerking met gebiedspartners, maatschappelijk verantwoord ondernemen en ontwikkeling. Daarnaast zorgt het ervoor dat de financiering van de taken op een rechtmatige wijze, dat wil zeggen in overeenstemming met de Waterschapswet, opgelegd worden door middel van waterschapsbelastingen. 10.1 Wanneer zijn we tevreden? In het onderstaande overzicht zijn de programmadoelen, de programma-indicatoren en de daarbij horende te behalen norm opgenomen. Programmadoel 1. Maatschappij Wij hebben een positief imago bij de burgers Wij maken de burgers bewust van het veranderende waterbeheer Wij maken de burgers bekend met onze taken Wij werken duurzaam en milieubewust 2. Klanten en Partners Wij hebben een positief imago bij onze 5 klanten Wij hebben een positief imago bij onze 6 partners 3. Alle belastingen zijn opgelegd in het eerste halfjaar. 4. Alle opgelegde belastingen worden geïnd. 5. Discrepantie tussen gemeten vuilbelasting en de geheven vervuilingseenheden, ligt op of onder het landelijke niveau.
B2011
R2011
Burgertevredenheid score (≥ 6,3)
-
-
% Burgerbewustzijn (70%)
-
-
% Taakbekendheid (80%)
-
-
n.t.b. uit MVO traject
-
100%
Klanttevredenheid score (≥ 6,3)
-
-
Partnertevredenheid score(≥ 6,3
-
-
% Opgelegde belastingen
99%
99%
% Oninbaar
0,5%
0,18%
% Discrepantie
20%
20%
Indicator 4
7
Toelichting: ad 1. In verband met fusie is besloten om geen imago onderzoek in 2011 uit te voeren; Alle inkopen vermeld op de Inkoopkalender 2011 zijn 100% duurzaam ingekocht conform de criteria van AgentschapNL; In verband met fusie is besloten om geen imago onderzoek in 2011 uit te voeren; ad 4. Door de GBLT wordt een oninbaarheidspercentage van 0,18% gerapporteerd over de jaren 2006 t/m 2011. Er is echter wel geconstateerd dat vanaf de jaren 2009 het openstaand bedrag van de belastingdebiteuren (Eneco gebied) ingezetenen en huishoudens steeds verder oploopt. Hierover is een briefwisseling met de GBLT gestart en zijn er diverse gesprekken geweest. In de december rapportage meldt de GBLT dat de dwanginvordering oude jaren achter is gebleven. Reden is o.a. ziekte en onderbezetting van het team invordering. De GBLT is voornemens de achterstanden dit jaar weg te werken en zal binnenkort een datum afgeven wanneer dit ook daadwerkelijk is gebeurd. Het is van groot belang dat de achterstanden niet verder oplopen omdat de GBLT dit jaar ook de belastingheffing/invordering van Vitens overgenomen heeft; ad 5. De discrepantie, dat wil zeggen het verschil tussen de gemeten vuilbelasting en de geheven vervuilingseenheden, is over de jaren 2006 t/m 2008 toegenomen van 12% naar circa 23% (o.b.v. i.e. 150). Vanaf 2008 is de discrepantie in kaart gebracht en vanaf medio 2009 wordt de 4
De respondenten krijgen stellingen voorgelegd met de volgende waardering (zeer oneens = 0; oneens = 3,3; eens = 6,7; zeer eens =10); hieruit volgt een wegingsfactor. Klant = Burger die contact of transactie heeft met het waterschap, m.a.w. te maken heeft met directe taakuitvoering. 6 Partners = Provincie, Gemeenten, andere waterschappen (incl. Unie, Stowa e.d.), Rijkswaterstaat. 7 In de begroting zijn hogere percentages vermeld. Deze percentages waren nog gebaseerd op i.e. 136. 5
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
45
problematiek aangepakt, met als doel de discrepantie eind 2012 terug te brengen tot onder het landelijk gemiddelde. De discrepantie over het gehele gebied is vanaf 2009 gedaald van 23% tot circa 20% en ligt daarmee nog steeds ver boven het landelijk gemiddelde van 10% (o.b.v. i.e.150). Uit de laatste check (november 2011) van de discrepantie voor het gehele waterschapsgebied van Vallei en Eem blijkt een stabilisatie op te treden. Er is nog geen daling waarneembaar.
10.2 Wat doen we daarvoor? Bestuur (BPnr(s): 33)
Toelichting ad 4. Sinds 2009 is er een MVO-beleidsplan/uitvoeringsplan van kracht dat loopt tot en met 2011. Inmiddels is MVO geïntegreerd in ons doen en laten en speelt een rol bij het maken van plannen, aanbesteden en uitvoeren van projecten, in onze bedrijfsvoering en ook bij het organiseren van onze teamuitjes. Wel waren in 2011 de gevolgen merkbaar van de inspanningen die geleverd moesten worden om de (ambtelijke) fusie te realiseren met Waterschap Veluwe per 1 januari 2012. Dat leidde tot verminderde inspanningen op het gebied van MVO en Innovatie door het ontbreken van tijd en capaciteit van onze medewerkers. Niettemin is MVO en de gekozen thema’s stevig verankerd binnen onze organisatie; ad 8. In 2010 is een inventarisatie gemaakt van de cultuurhistorische objecten in het beheersgebied van het waterschap. In 2011 is de inventarisatie aangevuld en is een selectie gemaakt van de meest waardevolle objecten. Deze lijst is gewaardeerd op cultuurhistorische waarde en mogelijkheid voor PR en communicatie. Tevens is de actuele eigendoms- en onderhoudssituatie in beeld gebracht. Voor 1 mei 2012 volgt n.a.v. de inventarisatie een beleidskader, waarin aandacht wordt besteed aan het onderhoudsaspect van het cultureel erfgoed met daarbij een afweging van de financiële gevolgen. Externe communicatie (BPnr(s): 34)
Toelichting: ad 1. In 2010 is dit bestuurlijk geëvalueerd, daar is gekozen voor continuering van de pilots en aandacht voor de bestuurlijke bijeenkomsten.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
46
Belastingen (BPnr(s): 31/32)
Toelichting: ad 2. Er is geconstateerd dat vanaf de jaren 2009 het openstaand bedrag van de belastingdebiteuren (Eneco gebied) ingezetenen en huishoudens steeds verder oploopt. In de december rapportage meldt de GBLT dat de dwanginvordering oude jaren achter is gebleven. Zie ook de toelichting opgenomen onder paragraaf 10.1; ad 3. In 2011 is de aandacht geconcentreerd geweest op de zuiveringskring Nijkerk en binnen de zuiveringskring Ede op de regio Kootwijkerbroek. Bij het onderzoek in Nijkerk is duidelijk geworden dat het rioleringssysteem van het industrieterrein Arkervaart West dringend aanpassing behoeft. De gemeente bereidt deze aanpassing voor. Verder is er twijfel gerezen rond de betrouwbaarheid van de debietmeter van rwzi Nijkerk. die soms te hoge waardes rapporteert. Het waterschap bereidt een structurele oplossing voor. In het buitengebied van Kootwijkerbroek zijn in november vier drukrioleringen afzonderlijk bemonsterd. De resultaten worden in het voorjaar van 2012 gerapporteerd. Tevens wordt dan een overzicht opgesteld van alle zuiveringskringen voor het nieuwe Waterschap Vallei en Veluwe in oprichting en aansluitend (medio 2012) gepresenteerd aan Dijkgraaf & Heemraden en aan het Algemeen Bestuur. Daarnaast heeft GBLT (Tricijn) dit jaar in het kader van het discrepantieonderzoek veel inzet gepleegd om een naheffing op te kunnen leggen aan een bedrijf. In december is een eerste naheffing opgelegd over het jaar 2008 van ruim 19.000 v.e. Daarna volgen de jaren vanaf 2009. Tegen de naheffing is bewaar gemaakt. GBLT heeft zich hierbij laten ondersteunen door een extern adviesbureau. De externe advieskosten (€ 47.300) van GBLT zijn doorberekend aan Waterschap Vallei & Eem.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
47
10.3 Wat gaat het kosten? Exploitatie (x € 1.000)
Begrotingsmutaties gedurende 2011 totaal kosten € 43 duizend Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s): Bestuur externe communicatie Aanpassing bezoldiging heemraden i.v.m. extra bestuurswerkzaamheden in het kader van de fusie (AB besluit 26 mei 2011) Bijdrage aan project Utrecht aan Zee. Onttrekking uit het MVO-fonds Kosten Internetfilm taken waterschap. Onttrekking uit het Innovatiefonds (Directiebesluit 29 november 2010)
Bedrag in € 1.000 51 5 10
Verklaring verschillen totaal kosten tussen realisatie 2011 en Begroting na mutatie € 310 duizend Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de aangepaste begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s): Heffing en invordering Getroffen voorziening i.v.m. aandeel kosten belastingpakket TAX-i Bijdrage voor de dienstverlening aan het Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus Tricijn (GBLT) is lager door de fusie tussen Lococensus en Tricijn Resultaat van GBLT dat terugkomt naar Waterschap Vallei en Eem over 2011. Het positieve resultaat wordt met name veroorzaakt door hogere opbrengsten uit dwanginvordering. Bestuur externe communicatie Meer uren besteed aan verordeningen, mandatering, reglementen e.d. in het kader van de fusie Extra dotatie aan pensioenvoorziening oud-heemraden ivm lage rekenrente Extra dotatie voorziening wachtgelden bestuur Minder uitgaven recreatief medegebruik
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
Bedrag in € 1.000 500 114
256
Bedrag in € 1.000 145 69 23 25
48
Begrotingsmutaties dekkingsmiddelen gedurende 2011 exclusief dekkingsverschillen Dividenden en overige inkomsten Over 2010 wordt in 2011 minder dividend op onze aandelen NWB uitgekeerd. De NWB is gestart met opbouw van eigen vermogen in het kader van Basel III en heeft over 2010 de dividenduitkering verlaagd en zal de komende jaren geen dividend meer uitkeren.
44 duizend
Bedrag in € 1.000 114
Verklaring verschillen dekkingsmiddelen tussen realisatie 2011 en Begroting na mutatie 845 duizend Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de aangepaste begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s): Dividenden en overige inkomsten
Bedrag in € 1.000 37
Resultaat DMK BV 2011
Kwijtscheldingen en oninbaar
Bedrag in € 1.000
N.a.v. discrepantie onderzoek is een naheffingsaanslag met boete opgelegd. Uit voorzichtigheid is rekening gehouden met mogelijke oninbaarheid
1.023
Onttrekkingen uit onvoorzien in 2011 Onttrekkingen uit onvoorzien in 2011 (x € 1.000) Stand op 1 januari D&H besluit 18 januari: Beleid verondiepen plassen D&H besluit 29 maart: Bescherming grondwaterstroming naar de beken, medefinanciering gemeente Renkum D&H besluit 26 mei: Wijziging bezoldiging heemraden D&H besluit 20 december: extra kosten fusie Stand op 31 december
Watersysteembeheer 110 40 42 19 9 0
Zuiveringsbeheer 190
33 16 141
De onttrekkingen uit onvoorzien worden overgeheveld naar de betreffende productbudgetten waar ook de werkelijke kosten worden verantwoord. In de werkelijkheid wordt niet op de post onvoorzien geboekt. Dekkingsverschillen Dit betreft het dekkingsresultaat op de kostenplaatsen voor de afdelingskosten. Doorbelasting naar de eindproducten vindt plaats op basis van voorcalculatorische uurtarieven. In dit uurtarief ziet ook de doorbelasting van de overheadkosten. Afwijkingen ten opzichte van de begrote productieve uren en afwijkingen ten opzichte van de begrote personeels- en overheadkosten veroorzaken verschillen op deze afdelingskostenplaatsen.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
49
Begrotingsmutaties dekkingsverschillen gedurende 2011 593 duizend Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s):
Dekkingsverschillen Extra dotatie aan de voorziening wachtgelden personeel in verband met het ontslag van een tweetal medewerkers. Het waterschap is hiervoor niet verzekerd en moet de ww uitkering (aan het UWV) betalen. Extra dotatie aan de voorziening flankerend beleid reorganisatie. Deze dotatie is noodzakelijk in verband met de vervroegde uittreding van een tweetal medewerkers in verband met de aankomende fusie.
Bedrag in € 1.000 165
360
Verklaring verschillen dekkingsverschillen tussen realisatie 2011 en Begroting na mutatie 410 duizend Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de aangepaste begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s): Dekkingsverschillen Extra dotatie aan de voorziening wachtgelden personeel in verband met het ontslag van enkele medewerkers. Het waterschap is hiervoor niet verzekerd en moet de ww uitkering (aan het UWV) betalen. Extra dotatie aan de voorziening flankerend beleid reorganisatie. Deze dotatie is noodzakelijk in verband met de vervroegde uittreding van een viertal medewerkers in verband met de fusie met Waterschap Veluwe Extra afschrijving pand Leusden. Omdat dit een gevolg is van de fusie betreft dit het het aandeel van Vallei & Eem (50%) Overige verschillen in afdelingskosten o.a. door hogere dekking a.g.v. meer 8 geschreven productieve uren i.v.m. fusie
Bedrag in € 1.000 124
231
1.065 1.010
Investeringen ICT fusie krediet € 600.000 Voor de implementatie van de fusie is door de AB’s van Veluwe en Vallei & Eem € 1,7 miljoen voor implementatiekosten (juridisch advies, interne communicatie, plaatsing medewerkers, projectleiding en ICT) beschikbaar gesteld. Hiervan is € 1,2 miljoen als investering aan te merken voor ICT. Beide waterschappen dragen 50% bij. In 2011 is € 261.000 aan kosten door Waterschap Veluwe doorberekend. Huisvesting Apeldoorn krediet € 2.800.000 In een gezamenlijke vergadering van de algemeen besturen van Waterschap Veluwe en Waterschap Vallei & Eem op 30 juni 2011 is besloten dat het kantoor van het nieuwe waterschap gevestigd zal worden in het huidige kantoor van Waterschap Veluwe in Apeldoorn. Het huidige pand in Apeldoorn zal ingrijpend worden verbouwd en geschikt worden gemaakt voor het nieuwe werken. Eind februari 2012 is het nieuw verbouwde pand in gebruik genomen. Voor de verbouwing is een krediet verstrekt van € 5.600.000 waarvan 50% voor Waterschap Vallei & Eem. In 2011 is € 429.000 aan Waterschap Vallei & Eem doorberekend.
8
Door medewerkers is in 2011 bijna 16.000 uren op fusiewerkzaamheden geschreven, door het management is ruim 5.000 uren op de indirecte urencode voor fusie verantwoord.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
50
DEEL 3 VERPLICHTE
PARAGRAFEN.
11 DEKKINGSMIDDELEN 11.1 Wat willen we bereiken? Beoogd effect Wij zorgen ervoor dat de inkomstenstroom ten behoeve van de taakuitvoering van het waterschap door het innen van belastingen wordt veiliggesteld. Op 1 januari 2011 is het Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus Tricijn (GBLT) opgericht uit de Belastingkantoren Lococensus en Tricijn Belastingen. De deelnemers aan de Gemeenschappelijke Regeling zijn de Waterschappen Veluwe, Zuiderzeeland, Vallei & Eem, Groot Salland, Reest en Wieden, Regge en Dinkel, Rijn en IJssel en Velt en Vecht.
11.2 Wat gaat dat opbrengen? Exploitatie
Verklaring verschillen tussen realisatie 2011 en Begroting na mutatie 1.461 duizend Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de aangepaste begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s): Omschrijving
Hogere opbrengst zuiveringsheffing 2011 doordat er meer meerpersoonshuishoudens (3ve) aangeslagen dan aanvankelijk werd verwacht. Voor de eenpersoonshuishoudens geldt het tegenovergestelde. Hogere opbrengst zuiveringsheffing bedrijven i.v.m. oplegging 2008 n.a.v. discrepantieonderzoek. De werkelijke opbrengst hiervan is onzeker totdat de daadwerkelijke inning heeft plaatsgevonden. Hogere opbrengst watersysteemheffing door de verwachting dat meer hectares worden opgelegd dan begroot.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
Bedrag in € 1.000 183
957
231
51
12 BEDRIJFSVOERING 12.1 Wat willen we bereiken? Beoogd effect In dit hoofdstuk zijn de producten opgenomen die betrekking hebben op de bedrijfsvoering. Deze zogenaamde PICOFF-instrumenten dienen ondersteunend te worden gezien om de primaire beleidsproducten op een adequate wijze te kunnen realiseren. Deze instrumenten worden aangeboden door de afdelingen Algemene Zaken, Informatievoorziening en de Staf. Daarnaast is er nog een viertal overige ondersteunende producten.
12.2 Wanneer zijn we tevreden? We zijn tevreden als de bedrijfsvoering op een efficiënte en effectieve wijze uitgevoerd kan worden zodat de doelstellingen van het waterschap kunnen worden gehaald.
12.3 Wat doen we daarvoor? Wij zorgen voor goed werkgeverschap. Wij zorgen voor een efficiënte bedrijfsvoering. Wij versterken de onderzoeksfunctie (w.o. doelmatigheid en doeltreffendheid van beleid). Wij krijgen een goedkeurende verklaring voor de jaarrekening (getrouw en rechtmatig). Wij werken duurzaam bij inkoop en aanbestedingstrajecten. In 2011 zijn voorbereidende werkzaamheden verricht in het kader van de fusie zoals: herziening en afstemming van verordeningen; afstemming huisstijl en communicatiemiddelen; keuze’s voor applicaties (financieel, salaris, project, DMS en rapportagetool); inspanningen om de (ict) infrastructuren op elkaar af te stemmen; harmonisatie gegevensverzamelingen; harmonisatie rechtspositie, opstellen functieboek en sociaal statuut en het verzorgen van de plaatsingsprocedure. Fusie Op 31 december 2011 is er een geheel nieuwe omgeving opgeleverd waarbinnen een 140 tal applicaties beschikbaar zijn. Dit project vMUUR (voor Medewerkers Uniform & Uitstekend Resultaat) heeft een zeer grote inspanning van de verschillende medewerkers gevraagd. In het kader van Het Nieuwe Werken (HNW) zijn 450 laptops door middel van een europese aanbesteding aangeschaft en hebben 130 medewerkers een smartphone ontvangen. Daarnaast is er een tussentijdse verhuizing geweest van de Veluwe medewerkers naar La Tour waar ook WVE medewerkers de nodige inspanningen voor hebben verricht. Desalniettemin is de reguliere bedrijfsvoering gewoon doorgegaan. Wel zijn er minder ICT projecten uitgevoerd dan in andere jaren.
Het Waterschapshuis Het Waterschapshuis is per 1 juli 2010 overgegaan van een stichting naar een gemeenschappelijke regeling conform de aanbevelingen van de commissie Vos. De juridische transitie is echter nog niet geheel afgerond. Een heet hangijzer bij deze besluitvorming is het project TAX-i. Een bestuurlijke commissie is ingesteld onder leiding van de heer M.A.P. van Haersma Buma om te komen tot een afronding van het TAX-i project. De onderhandelingen hierover zijn eind 2011 gestart en in maart 2012 afgerond. In goed overleg zijn de overeenkomsten met Logica beëindigd. Het bestuur van stichting HWH heeft de regeling met Logica geaccordeerd, na positief advies van het bestuur van de Unie van Waterschappen. De investeringen in de ICT-systemen die HWH tot nu toe heeft gemaakt komen voor rekening van de waterschappen. Het verwachte aandeel in deze kosten is in deze jaarrekening opgenomen als voorziening. Definitieve afrekening met de waterschappen volgt medio 2012.
12.4 Wat gaat het kosten?
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
52
De kosten van de bedrijfsvoering worden doorbelast naar de afdelingen en in een aantal gevallen rechtstreeks naar de onder de programma’s opgenomen producten. Voor zover daartoe aanleiding was, is bij de verschillende programma’s een toelichting gegeven op afwijkingen tussen begroting en prognose. Exploitatie Picoff (x € 1.000)
Deze interne producten worden via verdeelsleutels doorbelast aan de uiteindelijke eindproducten op de verschillende programma’s. Begrotingsmutaties gedurende 2011 € 279 duizend Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s): Directieondersteuning staf
Bedrag in € 1.000 300
50% van de fusiekosten 2011 voor projectleiding, projectbegeleiding en externe kosten plaatsing medewerkers
Verklaring verschillen tussen realisatie 2011 en Begroting na mutatie € 1.392 duizend Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de aangepaste begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s): PICOFF producten
PICOFF product
Meer uren onder andere in verband met nieuwe verordeningen, regelingen en mandatering voor nieuwe waterschap Hogere doorberekende directiekosten ivm inhuur door vertrek adjunct-directeur Hogere doorberekende directiekosten i.v.m. dotaties voorzieningen (wachtgeld personeel en flankerend beleid) Lagere advertentiekosten en advieskosten Extra afschrijving kantoorpand Leusden i.v.m. fusie, aandeel Vallei & Eem 50% Minder opleidingskosten in verband met benodigde tijd voor fusie Minder uren i.v.m. langdurige ziekte P&O medewerker Minder uitgaven voor advieskosten Meer uren in verband met de administratieve inrichting in 2012 in verband met de fusie Extra uren met name in verband met de gegevensinrichting in 2012 in verband met de fusie Lagere bijdrage kosten Het Waterschapshuis (HWH) Lagere kosten door éénmalige besparingen op licenties
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
561
Bedrag in € 1.000 67
561
50
561
60
561 562
56 1.065
563
52
563 563 567
59 32 150
568
289
568 568
37 29
53
Exploitatie Overig (x € 1.000)
Deze interne producten worden via verdeelsleutels doorbelast aan de uiteindelijke eindproducten op de verschillende programma’s. 371 duizend Begrotingsmutaties gedurende 2011 Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de oorspronkelijke begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s): Overige interne producten
PICOFF product
Bedrag in € 1.000
524
220
524 524
75 50
Lager energieverbruik zuiverings- en slibontwateringsinstallaties installaties door o.a. droog voorjaar en eigen energieopwekking Minder onderhoud Minder advies- en onderzoekskosten
Verklaring verschillen tussen realisatie 2011 en Begroting na mutatie 1.441 duizend Toelichting op de stijging (stijging =rood / daling = groen) ten opzichte van de aangepaste begroting 2011, op basis van de belangrijkste veroorzaker(s): Overige interne producten
PICOFF product
Bedrag in € 1.000
524
479
524 524 524 524 524
41 31 42 25 234
526
64
526 526
113 218
568
149
Lagere energiekosten (electra, gas en brandstof) met name door lagere electra-afrekeningen 2010, aanpassingen in Amersfoort en Ede, betere eigen energie-opwekking en teruggaaf i.v.m. onjuiste berekening blindverbruik netbeheerder Lagere kosten analyse chem/glaswerk Lager waterverbruik Lagere kosten diensten van derden Lagere telefoonkosten Minder uren op dit intern product, meer uren rechtstreeks op de directe zuiveringsproducten geschreven (betreft dus verschuiving) Ontvangen bijdragen andere waterschappen en STOWA in kosten project Omzet.Amersfoort Ontvangen subsidie project onderzoekskosten Discfilter Minder uren op dit intern product, meer uren rechtstreeks op de directe zuiveringsproducten geschreven (betreft dus verschuiving) Minder in rekening gebracht door Het Waterschapshuis. Enkele projecten niet of in afgeslankte vorm doorgegaan.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
54
Investeringen Projecten 2011 Bruto-investeringstotaal in € milj Netto-investeringstotaal in € milj Vertraagde projecten uit 2010 Opleveringen 2011 Vervallen 2011 Onderhanden eind 2011
Begroot 2011 0,48 0,48 1 1 1 1
Prognose Heel 2011 0,32 0,32 1 1 1 2
Werkelijk heel 2011 0,19 0,19 1 1 1 2
Begroting -/- werkelijk 0,29 0,29 1 1 1 1
Toelichting Vertraagde en vervallen projecten e De projecten DMS en digitalisering 2 fase (tijdelijk) gestopt vanwege fusie. Het project Werkplekken 2011 in de meerjarenbegroting opgenomen voor € 167.000 is geschrapt in 2011 vanwege de fusie. De oorspronkelijke doelstellingen zijn verwerkt in de projecten vMuur en ONW. Opgeleverd Het project San 2010 is opgeleverd. Begroot was € 178.976, werkelijke kosten € 178.353. Alle doelen zijn gehaald.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
55
13 OVERIGE PARAGRAFEN
13.1 Kostentoereking De kostentoerekening die door het waterschap wordt toegepast vindt plaats op basis van objectieve, bedrijfseconomische criteria. Waterschap Vallei & Eem volgt hierbij in hoofdlijnen de BBP-systematiek, waarbij de verdeling naar de twee taken is gebaseerd op de nieuwe financieringsstructuur zoals uitgebracht door de Unie van Waterschappen. In 2009 zijn deze kostentoerekening en de hieraan ten grondslag liggende verdeelsleutels opnieuw beoordeeld. Deze hoofdlijnen zijn: De kosten die direct aan een afdelingsproduct kunnen worden toegerekend worden op dit afdelingsproduct verantwoord; De kosten die niet direct aan een afdelingsproduct kunnen worden toegerekend worden eerst verantwoord op (hulp)kostenplaatsen en op basis van bedrijfseconomische criteria verdeeld (zie ook ‘kosten van bedrijfsvoering’); De door de medewerkers bestede uren worden aan de afdelingsproducten toegerekend op basis van de door die medewerkers geschreven uren op de betreffende producten. Dit op basis van voorcalculatorische uurtarieven; De uurtarieven zijn gebaseerd op de personeelslasten en overheadkosten (toegerekende huisvesting en facilitaire zaken, communicatie, informatisering en automatisering, organisatie en personeel, juridische zaken) en zijn bepaald door het totaal van de afdelingskosten te relateren aan de begrote productieve uren van de afdeling; De kosten van bedrijfsvoering worden aan de verschillende producten/afdelingen toegerekend op basis van verdeelsleutels die gebaseerd zijn op bedrijfseconomische criteria (Bijv. Huisvestingskosten op basis van m2 per afdeling, Informatisering en Automatisering op basis van fte’s per afdeling, Laboratoriumkosten op basis van ILOW punten etc.); De kosten worden per beleidsproduct getotaliseerd en verdeeld over de taken van het waterschap.
13.2 Overige onttrekkingen uit bestemmingsreserves en voorzieningen Op grond van artikel 4.16 van het Waterschapsbesluit dienen in deze paragraaf de onttrekkingen of toevoegingen aan de bestemmingsreserves en voorzieningen te worden weergegeven. Overige bestemmingsreserves
Overige bestemmingsreserves x € 1000 Stand 1 januari 2011 Cultuurhistorie Kosten deel II boek waterschapsgeschiedenis Eemland Kosten communicatiestrategie voor innovatie Kosten onderzoeken Omzet.Amersfoort Daklab Bijdrage Hongdehemel Gem Bunschoten Gemaal Zeldert Geobeads in de Grebbedijk Pilot neerslag-afvoer model Werkervaringsplaats bij BW Internetfilm taken waterschap Dotatie voorziening Innovatiefonds (cf Begroting 2011) Jaarijkse vrijval CBL (cf Begroting 2011) Stand 31 december 2011
Eemgelden Innovatiefonds 387 341
Fonds MVO 202 -35
Cross Border Lease 1444
-48 -25 101 -200 11 -47 -20 -10 -10 50 150
390
157
-160 1.284
Toelichting bestemmingsreserve Eemgelden
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
56
Voor de renovatie van het gemaal Zeldert is in 2011 (vaststelling AB 20-5-2010) een voordeel t.o.v. het krediet ontstaan van € 11.000. Dit bedrag is weer aan de reserve toegevoegd. Voor deel 2 van het boek Waterschapsgeschiedenis Eemland is in 2011 € 48.000 uitgegeven (vaststelling AB 20-5-2010). Voor het zichtbaar maken van de voormalige spuisluis Hongdehemel bij de Oude Haven van Spakenburg is € 200.000 betaald aan de Gemeente Bunschoten. Van het restant van deze bestemmingsreserve is € 100.000 bestemd voor aanleg van fietspaden in de gemeente Bunschoten. Nadat dit bedrag is afgerekend zal via de resultaatbestemming het restant van deze reserve € 50.000 worden bestemd. Hierna vervalt deze bestemmingsrerserve. . Toelichting Innovatiefonds In dit fonds wordt jaarlijks € 50.000 gedoteerd uit de reserve Cross Border Lease 1997. De onttrekkingen betreffen Daklab € 25.000, Geobeads in de Grebbedijk € 47.000, Pilot neerslag-afvoer model € 20.000 en Internetfilm taken waterschap € 10.000. De onttrekkingen hebben plaatsgevonden door middel van besluitvorming door D&H. Omzet Amersfoort Op 27 mei 2010 hebben D&H besloten € 142.500 vanuit het Innovatiefonds beschikbaar te stellen. Dit is 50% van de geraamde kosten van in totaal € 285.000. Uiteindelijk zijn de onderzoekskosten over 2010 en 2011 uitgekomen op € 304.443. Tegenover deze hogere kosten staan ook baten van in totaal € 120.535 door de bijdrage van een drietal andere waterschappen en een STOWA bijdrage. Door deze bijdrage en de financiering van € 142.500 vanuit de exploitatie is uiteindelijk maar € 41.407 nodig vanuit het Innovatiefonds. Van de eerdere onttrekking van € 142.500 is daarom € 101.093 in het Innovatiefonds teruggestort. Toelichting fonds maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) De onttrekkingen zijn € 35.000 inventarisatie cultuurhistorische waarden, D&H 7-12-2010 en een werkervaringsplaats bij de afdeling Beheer Watersystemen voor € 10.000. Toelichting Reserve Cross Border Lease Uit deze reserve wordt jaarlijks € 110.000 ten gunste van het resultaat gebracht en € 50.000 ten gunste van de reserve Innovatiefonds. Voorzieningen
Voorzieningen x € 1.000 Voorzieningen voor arb eidsgerelateerde verplichtingen Voorziening actuariele reserve pensioenen D&H Voorziening wachtgelden personeel Voorziening wachtgelden bestuur Voorziening flankerend beleid reorganisatie Voorziening Tricijn Frictiekosten Totaal
1-jan-11 903 204 179 1.494 21 2.801
Voorzieningen voor b aggeren en saneren van waterlopen Voorziening sanering waterb odems/b aggeren Overige voorzieningen Tax-i Totaal voorzieningen
dotatie 2011 116 289 23 591
onttrekkingen 2011 31-dec-11
1.019
23 142 44 533 13 755
996 351 158 1.552 8 3.065
1.198
750
375
1.573
3.999
500 2.269
1.130
500 5.138
Toelichting actuariele reserve pensioenen D&H De vermindering betreft de lopende pensioenen van de oud-D&H leden die rechtstreeks ten laste komen van deze voorziening. Toelichting ww uitkeringen personeel Ten laste van deze voorziening zijn in 2011 ww uitkeringen aan voormalige personeelsleden uitbetaald.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
57
Toelichting wachtgelden bestuur Ten laste van deze voorziening worden een drietal uitkeringen aan voormalige D&H leden uitbetaald. Toelichting flankerend beleid reorganisatie De vermindering van € 533.000 betreft de loonkosten van een zevental personeelsleden in algemene dienst. Toelichting frictiekosten Aan een personeelslid die niet bij GBLT kon worden geplaatst wordt een gedeeltelijke uitkering betaald. De kosten hiervan komen ten laste van deze voorziening. Toelichting saneren waterbodems en baggeren Totaal is in 2011 voor € 481.000 gebaggerd. Daarnaast is voor baggerwerk bij De Schrammer een bedrag van € 106.000 ontvangen. De uitvoering van een aantal baggerprojecten is vertraagd waardoor in 2011 minder uit de voorziening is onttrokken dan geraamd (€ 494.000). Toelichting Tax-i In 2011 is een bestuurlijke commissie ingesteld onder leiding van de heer M.A.P. van Haersma Buma om te komen tot een afronding van het TAX-i project. De onderhandelingen hierover zijn eind 2011 gestart en in maart 2012 afgerond. In goed overleg zijn de overeenkomsten met Logica beëindigd. Het bestuur van stichting HWH heeft de regeling met Logica geaccordeerd, na positief advies van het bestuur van de Unie van Waterschappen.De investeringen in de ICT-systemen die HWH tot nu toe heeft gemaakt komen voor rekening van de waterschappen. Het verwachte aandeel in deze kosten is in deze jaarrekening opgenomen als voorziening. Definitieve afrekening met de waterschappen volgt medio 2012
13.3 Weerstandsvermogen Risico analyse - Methode Fine en Kinney In 2009 zijn de risico’s geïnventariseerd en financieel gewaardeerd. Hiervoor is de methode Fine en Kinney toegepast. Deze methode wordt door meerdere waterschappen (o.a. Watershap Veluwe) gebruikt met betrekking tot deze problematiek. De belangrijkste risico’s (9) zijn: Economische en marktrisico’s. Maatschappelijke risico’s. Bedrijfs- en ondernemingrisico’s.
Loon- prijs- en renteontwikkeling. Bodemverontreiniging. Extreme weersomstandigheden, zware regenval, droogte (CT3). Bedrijfsonderbrekingen rwzi, breuk persleiding. Claims van derden. Niet voldoen aan richtlijnen. Garantstelling. Project risico’s (subsidies).
Nagegaan is in hoeverre deze risico’s zijn afgedekt door procedures, verzekeringen of voorzieningen. De risico’s die niet afgedekt worden vanuit deze zaken, worden afgedekt vanuit het eigen vermogen, de reserves. Dit wordt in het vervolg betiteld als de benodigde weerstandscapaciteit. Deze bedragen per taak: Economische en markt risico’s Maatschappelijke risico’s Bedrijfs- en ondernemingrisico’s
Totaal € 240.000 € 760.000 € 1.500.000 € 2.500.000
Watersysteembeheer € 80.000 € 720.000 € 200.000 € 1.000.000
Zuiveringsbeheer € 160.000 € 40.000 € 1.300.000 € 1.500.000
Weerstandscapaciteit De benodigde weerstandscapaciteit wordt bepaald door de financiële waardering van deze risico’s. Uit de inventarisatie blijkt dat de benodigde weerstandscapaciteit van Waterschap Vallei & Eem circa € 2,5 miljoen bedraagt. De beschikbare weerstandscapaciteit wordt bepaald door de waarde van het eigen vermogen, i.c. de reserves per balansdatum. Betreffende de aanwezige reserves, i.c. de algemene reserve, tariefsegalisatiereserves en overige bestemmingsreserves is besloten alleen de algemene reserve tot
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
58
de beschikbare weerstandscapaciteit te rekenen. De reden hiervoor is dat de tariefsegalisatie reserves en de overige bestemmingsreserves in de komende 3 jaar ingezet worden. Weerstandsvermogen De benodigde weerstandscapaciteit kan worden afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit. Het quotiënt wat daaruit volgt, wordt weerstandsvermogenratio genoemd. Deze ratio wordt op basis van de onderstaande tabel gewaardeerd. Door Dijkgraaf & Heemraden is vastgelegd dat de beschikbare weerstandscapaciteit in verhouding tot de benodigde weerstandscapaciteit niet onder de score B mag komen.
Huidig niveau
Score
Ratio
Betekenis
A
>2
Uitstekend
B
1,4 – 2
Ruim voldoende
C
1 – 1,4
Voldoende
D
0,8 – 1
Matig
E
0,6 – 0,8
Onvoldoende
F
< 0,6
Ruim onvoldoende
◄ ondergrens
Dit betekent gegeven de huidige kennis van de benodigde weerstandscapaciteit, dat de: Algemene reserve Watersysteembeheer € 2 miljoen moet zijn. Algemene reserve Zuiveringsbeheer € 3 miljoen moet zijn. Dit alles per 1 januari 2011.
13.4 Lopende procedures Claim Jos Scholman B.V. inzake baggerwerk Ede fase 3 en 4 Het waterschap is op 29 juli 2008 gedagvaard door Jos Scholman B.V. in verband met baggeren Ede fase 3 en 4. Jos Scholman B.V. heeft nattere bagger moeten afvoeren dan te voren gedacht, omdat de bodemgesteldheid anders was dan het bedrijf bij inschrijving dacht. De meerkosten wil het bedrijf vergoed hebben. Er wordt een bedrag gevorderd van € 770.000 te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 16 november 2006 (ca. € 350.000 ). De advocaatkosten bedragen per heden ca.€ 90.000. Daarvan is 24% bij de gemeente Ede gedeclareerd en betaald omdat het een gezamenlijk project van gemeente en waterschap betrof. Er is in december 2010 in opdracht van de rechter een concept deskundigenonderzoek opgeleverd door Deltares. De conclusie na deskundigenbericht is geweest. We zijn in afwachting van het vonnis van de rechtbank. Algemene borgstelling ten behoeve van Het Waterschapshuis (HWH) Om projectuitvoering mogelijk te maken staan de waterschappen borg bij de waterschapsbank (NWB) voor het waterschapshuis. De totale borgstelling bedraagt € 19 miljoen. Op basis van de verdeelsleutel van het waterschapshuis staat Vallei & Eem borg voor € 619.000.
13.5 Financiering (Treasury) Algemeen De uitoefening van de financieringsfunctie vindt uitsluitend plaats voor de taken die in het reglement aan het waterschap zijn opgedragen. De uitvoering van de financieringsfunctie voegt geen financiële risico’s toe, maar is er op gericht toekomstige risico’s te verminderen of te verschuiven.
Ontwikkelingen in 2011 In het eerste kwartaal van 2011 draaide de economie nog goed. De stijgende energie- en voedselprijzen dreven de inflatie verder omhoog, hetgeen gepaard ging met gestaag oplopende lange rentes in Duitsland en Nederland. De combinatie van stevige groei en vooral de hoge en oplopende inflatie waren voor de
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
59
Europese Centrale Bank (ECB) reden om de rente te verhogen in april en in juli. De beleidsrente van de ECB stond in het eerste kwartaal immers nog steeds op het zeer lage crisisniveau van 1%. In het voorjaar werd duidelijk dat de economie ging vertragen. De in maart/april ingezette lichte daling van de voorlopende indicatoren werd later versterkt door de schuldencrisis, die steeds meer het vertrouwen en de economische bedrijvigheid drukte. De vooruitzichten verslechterden zoveel dat meer en meer werd gevreesd voor een (diepere) recessie in de eurozone. De inflatie bleef hoog, maar omdat de olie- en voedselprijzen daalden werd aangenomen dat de inflatie in 2012 flink zou kunnen dalen. Deze ontwikkelingen zetten de ECB ertoe aan de rente weer te verlagen naar 1%. Daarnaast heeft de ECB de liquiditeitsvoorziening stevig verruimd om het bankwezen te ondersteunen.
Renteontwikkeling In 2011 is de korte rente eerst gestegen maar aan het eind van het jaar gedaald naar 0,6% voor 1 maands geld. Hetzelfde geldt voor de lange rente. In de periode augustus t/m oktober was deze erg laag. In deze periode zijn twee geldleningen gesloten zoals vermeld bij de plannen voor de waterschapsfinanciering.
De Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet bedraagt 23% van het totaal van de jaarbegroting van het waterschap bij aanvang van desbetreffend jaar. Voor 2011 is deze 23% van € 66,6 miljoen = € 15,3 miljoen De kasgeldlimiet mag niet worden overschreden. Er wordt dan overgegaan tot het sluiten van een vaste geldlening. Het verloop van de kasgeldlimiet in 2011 is als volgt: Verloop kasgeldlimiet 2011 1. Kwartaal 1 2. Gemiddelde netto vlottende middelen 16.531.000
2 12.339.000
3 4.980.000
4 8.181.000
3.Kasgeldlimiet
15.312.000
15.312.000
15.312.000
15.312.000
4a. Ruimte onder de kasgeldlimiet 4b. Overschrijding van de kasgeldlimiet
2.973.000
10.332.000
7.131.000
-1.219.000
Berekening kasgeldlimiet Begrotingstotaal 5a. Percentage 5b Regeling Kasgeldlimiet
€ 66,6 mln 23% Waterschappen 15.312.000
In het 1e kwartaal van 2011 is de kasgeldlimiet (totaal netto-vlottende schuld)overschreden. De kasgeldlimiet voor 2011 bedroeg € 15,3 miljoen. Over het 1e kwartaal 2011 bedroeg de netto-vlottende schuld 16,5 miljoen. Een overschrijding derhalve met 1,2 miljoen. De wet Fido stelt hierover: Artikel 4 1.De gemiddelde netto-vlottende schuld per kwartaal van een openbaar lichaam overschrijdt de kasgeldlimiet niet. 2.Indien een openbaar lichaam voor het derde achtereenvolgende kwartaal de kasgeldlimiet overschrijdt, stelt het daarvan de toezichthouder op de hoogte, en legt het de kwartaalrapportage en een plan om binnen de kasgeldlimiet te blijven ter goedkeuring voor aan de toezichthouder. De overschrijding komt met name door de in het begin van het jaar af te lossen geldleningen. In het 2e en volgende kwartalen is de kasgeldlimiet niet meer overschreden.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
60
Liquiditeitsprognoses Om inzicht te krijgen in de financiële positie op lange termijn is een meerjaren liquiditeitsprognose opgesteld. In de prognose wordt rekening gehouden met de uitgaven voor de jaarlijkse exploitatie, onttrekkingen uit voorzieningen, aflossing van geldleningen, investeringen etc. Grafisch zijn de cumulatief benodigde liquide middelen per jaar als volgt weer te geven: Cumulatief benodigde liquide middelen 2012 t/m 2015
Bedragen x € 1.000
0 -20.000 -40.000 -60.000 -80.000 -100.000 -120.000 -140.000 Jaren
De plannen inzake het risicobeheer Het risicoprofiel van het waterschap betreft: renterisico, kredietrisico, liquiditeitsrisico, koersrisico, en valutarisico. Van krediet- en liquiditeitrisico’s is geen sprake omdat waterschappen een zeer hoge kredietstatus hebben. Omdat er geen beleggingen zijn doen koersrisico’s zich niet voor. Valutarisico’s doen zich niet voor omdat er alleen transacties in euro’s worden gedaan. Wat overblijft, is het renterisico. Dit doordat er de komende jaren een tekort aan liquide middelen is. De ontwikkeling van de rente is nauwlettend gevolgd. Van het verloop van de rente van kasgeld, 10 jaar fixe en 25 jaar lineair is een overzicht bijgehouden. Dit overzicht is wekelijks bijgewerkt.
De bestaande leningenportefeuille Bij de huidige geldleningen bestaat niet de mogelijkheid deze vervroegd af te lossen. De renterisiconorm Het renterisicobeheer omvat het beheersen van risico’s die voortvloeien uit de mogelijkheid dat in de toekomst de rentelasten van het vreemd vermogen hoger zullen zijn dan een bestuurlijk wenselijk geacht niveau c.q. het in meerjarenraming en begroting geraamde niveau. In artikel 6 lid 1 van de wet Fido (Financiering decentrale overheden) staat: Het renterisico op het begrotingstotaal van een openbaar lichaam overschrijdt de renterisiconorm niet. De renterisiconorm bedraagt 30% van het begrotingstotaal. Het renterisico heeft betrekking op de vaste schuld en op het bedrag waarover renterisico wordt gelopen. De wet stelt: naast de renteherzieningen zijn hiervoor ook de aflossingen van belang, want het renterisico wordt verkleind door aflossingen in de tijd te spreiden. Op grond van de: “Uitvoeringsregeling financiering decentrale overheden” moet de rapportage van de renterisiconorm over vier jaren plaatsvinden en maakt zij onderdeel uit van de financieringsparagraaf bij het jaarverslag welke naar de toezichthouder wordt verzonden. Onderstaand een overzicht van de renterisiconorm over 2011 t/m 2014. In 2011 heeft er geen overschrijding van de renterisiconorm plaatsgevonden.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
61
Berekening renterisiconorm 1. 2. 3. 4.
Renteherzieningen Aflossingen Aflossing lening Waterlandstichting Renterisico (1+2+3)
5. Renterisiconorm 6a. Ruimte onder renterisiconorm 6b. Overschrijding renterisiconorm Berekening renterisiconorm Begrotingstotaal 4a. Percentage 4b Regeling Renterisiconorm
2011 0 13.815.120
2012 0 16.907.560
2014 0 19.200.000
16.907.560
2013 0 18.700.000 18.600.000 37.300.000
13.815.120 19.972.200
19.972.200
19.972.200
19.972.200
6.157.080
3.064.640
19.200.000
772.200 17.327.800
€ 66,6 mln 30% Waterschappen 19.972.200
De aflossingen van de jaren 2013 en 2014 zijn inschattingen met uitzondering van het in 2013 af te lossen bedrag van de geldleningen welke verplicht zijn overgenomen uit de Waterlandstichting .
Uitzetten van gelden De komende jaren is er een tekort aan liquide middelen. Als er toch sprake is van een overschot aan financiële middelen worden deze, op grond van de Regeling Financieel Beheer, uitgezet bij de Nederlandse Waterschapsbank. Deze bank heeft een AAA-rating.
De plannen voor de waterschapsfinanciering In 2011 is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de kasgeldlimiet. De kasgeldlimiet is in het 1e kwartaal gering overschreden. Gelet op de financieringsbehoefte zijn in 2011 twee geldleningen gesloten. Conform de begroting zijn geldleningen met looptijden van 5 jaar gesloten. De geldlening in januari 2011 heeft een rentepercentage van 2,0799% en de lening van augustus 2011 een rentepercentage van 1,98%. Conform de besluitvorming in Voortgangsrapportage 2011, is in oktober een 10 jarige lineaire geldlening van € 15.000.000 gesloten met als stortingsdatum 3 januari 2012. Het rentepercentage bedraagt 2,62%. Begroting 2011 Lenen in jan-11 okt-11 nov-11 dec-11
Looptijd 5 jaar lineair 5 jaar lineair 5 jaar lineair 5 jaar lineair
Totaal
Jaarverslag 2011 Bedrag Geleend is Looptijd 10.000.000,00 jan-11 5 jaar lineair 6.000.000,00 6.000.000,00 6.000.000,00 aug-11 5 jaar lineair 28.000.000,00 Totaal
Bedrag 10.000.000,00
10.000.000,00 20.000.000,00
Gelet op de rentepercentages van kasgeldleningen t.o.v. het rentepercentage in rekening-courant zijn kasgeldleningen van 1 maand gesloten. De rente van deze kasgeldleningen lag lager als de rente van de rekening-courant. Hiermee is een rentevoordeel behaald. De rente (rood staan) op de rekening-courant bij de Nederlandse Waterschapsbank (NWB) bedraagt momenteel (maart 2012) 0,65%.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
62
13.6 Verbonden partijen Wat is een verbonden partij? Met verbonden partijen worden rechtspersonen bedoeld waarin het waterschap een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan, een zetel in het bestuur of het hebben van stemrecht; Met financieel belang wordt bedoeld dat het waterschap middelen ter beschikking heeft gesteld die ze kwijt is in geval van faillissement van de verbonden partij en/of als financiële problemen bij de verbonden partijen kunnen worden verhaald op het waterschap. Waarom inzicht in verbonden partijen? Deze paragraaf is om twee redenen van belang voor het Algemeen Bestuur. In de eerste plaats voeren de verbonden partijen vaak beleid uit dat het waterschap in principe ook zelf kan doen. Het waterschap blijft de uiteindelijke verantwoordelijkheid houden voor het realiseren van de beoogde doelstellingen van de programma’s. Er blijft dus voor het Algemeen Bestuur nog steeds een kaderstellende en controlerende taak over bij die programma’s. De eigen inbreng in dergelijke verbanden is dan soms erg moeilijk te realiseren. Op de tweede plaats zijn er kosten gemoeid met de deelname en zijn er financiële risico’s die het waterschap met de deelname kan lopen. Verbonden partijen van Vallei & Eem Hieronder volgt een overzicht van de verbonden partijen van het Waterschap Vallei & Eem: Unie van Waterschappen De Unie van Waterschappen behartigt op nationaal en internationaal niveau de belangen van de waterschappen voor een goede waterstaatsverzorging binnen het waterschapsbestel. De Unie treedt namens de waterschappen op als vertegenwoordiger naar het Parlement, de Rijksoverheid en organisaties als het Interprovinciaal Overleg en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. In de ledenvergadering hebben de voorzitters van de waterschappen zitting De financiële bijdrage aan de Unie van Waterschappen bedroeg in 2011 € 262.000. STOWA In de Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA) nemen alle regionale waterbeheerders in Nederland deel. Dit zijn de waterschappen, de provincies en Rijkswaterstaat. De STOWA doet onderzoek op het gebied van afvalwatersystemen, waterketen, watersystemen en waterweren. De leden van het bestuur van de STOWA worden benoemd uit de in de stichting deelnemende organisaties. De financiële bijdrage aan de STOWA bedroeg in 2011 € 261.000 Het Waterschapshuis Het Waterschapshuis is de regie- en uitvoeringsorganisatie voor de 25 waterschappen op het gebied van Informatie en Communicatie Technologie. Het Waterschapshuis heeft als doel het bevorderen van samenwerking op het gebied van ICT tussen de waterschappen en de andere overheden die actief zijn in de “natte” sector. Het streven is gericht op een aanzienlijke kostenbesparing op alle ICT-uitgaven. Op 1 juli 2010 is Het Waterschapshuis ondergebracht in een Gemeenschappelijke Regeling. De Gemeenschappelijke Regeling legt verantwoording af aan de waterschappen. De financiële bijdrage aan het Waterschapshuis bedroeg in 2011 € 423.500 Nederlandse Waterschapsbank Waterschap Vallei & Eem beschikt over 371 aandelen A en 24 aandelen B in de Nederlandse Waterschapsbank. De aandelen hebben een nominale waarde van € 45.425. Jaarlijks ontvangt het waterschap dividend over deze aandelen. De dividendopbrengst bedroeg in 2011 € 153.500 Cross Border Lease In 1997 en 1998 zijn drie Cross Border Lease constructies aangegaan. Het waterschap heeft daarbij de verplichting als overheidslichaam de betreffende rwzi’s te beheren en te onderhouden. Twee van de drie constructies zijn begin 2009 beëindigd. De nog resterende constructie heeft betrekking op de rwzi's Soest,
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
63
Woudenberg, Veenendaal en Nijkerk. Tegenover leasekosten staat eenzelfde bedrag aan rente-inkomsten vanuit de CBL. Het financiële voordeel van deze derde constructie zit in de reserve CBL 1997. Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus-Tricijn (GBLT) Tricijn Belastingen verzorgde tot 1 januari 2011 het heffen en innen van belastingen voor de waterschappen Vallei & Eem, Veluwe en Zuiderzeeland. Op 1 juli 2010 heeft het Algemeen Bestuur ingestemd met het oprichten van het belastingkantoor Lococensus-Tricijn. Op 12 oktober 2010 is een nieuwe Gemeenschappelijke Regeling aangegaan met ingangsdatum 1 januari 2011. Het bestuur van de nieuwe Gemeenschappelijke Regeling wordt gevormd door bestuurders van de acht deelnemende waterschappen. De financiële bijdrage aan Tricijn Belastingen bedroeg in 2011 € 3.609.000 Muskusrattenbestrijding De organisatie van de muskusrattenbestrijding in de provincie Utrecht en in het Gelderse deel van het Waterschap Vallei & Eem is tot en met 2011 ondergebracht bij het grootste waterschap in Utrecht: Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden. In bestuursakkoord water is opgenomen dat de waterschappen vanaf 1 januari 2011 verantwoordelijk zijn voor de muskusrattenbestrijding. De bijdragen van de Provincie komen per die datum te vervallen. Per 1 januari 2012 is vanwege de herindeling van de muskusrattenbestrijding en de fusie met Waterschap Veluwe ervoor gekozen om muskusrattenbestrijding onder te brengen bij Waterschap Rivierenland. De financiële bijdrage aan HDSR in 2011 bedroeg € 739.000 Laboratoriumsamenwerking De ‘overeenkomst samenwerking hydrobiologisch onderzoek’ houdt in dat Waterschap Groot Salland het hydrobiologisch onderzoek uitvoert voor Waterschap Vallei & Eem. Het betreft een zogenaamde “lichte” gemeenschappelijke regeling. De financiële bijdrage aan Groot Salland bedroeg in 2011 € 337.000 DMK-waterzuivering B.V. Waterschap Vallei & Eem is 100% eigenaar van de DMK-waterzuivering B.V. die het afvalwater van Arla Foods BV (voorheen Friesche Vlag) voorzuivert. DMK Waterzuivering B.V. is indertijd opgericht om 9 “afhaken ”van Friesche Vlag te voorkomen. Het netto-resultaat over 2011 van deze deelneming bedroeg afgerond € 36.500 positief. Het eigen vermogen van deze deelneming bedraagt per 31 december 2011 € 303.000 Stichting Vernieuwing Gelderse Vallei (SVGV) In de Stichting Vernieuwing Gelderse Vallei werken sinds 1993 gemeenten, waterschap, bedrijfsleven en belangenorganisaties samen op het terrein van landbouw, natuur, milieu, water, recreatie, economie en leefbaarheid. De SVGV is tevens actief als reconstructiecommissie Gelderse Vallei/Utrecht-Oost. De financiële bijdrage aan SVGV bedroeg in 2011 € 21.900 Revolverend Fonds Op 19 januari 2009 hebben Provinciale Staten besloten een Revolverend Fonds (RF) in te stellen van € 50 miljoen waarvan € 25 miljoen ten behoeve van aankopen in SVGV-gebied en € 25 miljoen voor de overige ILG-gebieden. De instelling van een Revolverend Fonds, voor de aankopen van ruilgrond, is nodig om slagvaardiger te kunnen optreden en daarmee de grondmobiliteit te verhogen. Waterschap Vallei & Eem is gevraagd te participeren in dit Fonds en heeft op 1 oktober 2009 € 2,5 miljoen als renteloze lening beschikbaar gesteld. Deze lening is begin september 2011 opgeeist en begin 2012 terugontvangen.
9
Onder afhaken wordt verstaan dat bedrijven zelf gaan zuiveren als gevolg van stijgende tarieven
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
64
13.7 Emu saldo Ten behoeve van een verantwoorde economische en monetaire ontwikkeling binnen de landen die deelnemen aan de EMU (Economische en Monetaire Unie) is in het ‘Verdrag van Maastricht’ een groot aantal afspraken gemaakt. Een voor overheden belangrijke afspraak is dat het ‘overheidstekort’ (EMUsaldo) van een lidstaat niet meer mag bedragen dan 3% van het Bruto Binnenlands Product (BBP). Als mede overheid zijn de waterschappen mede verantwoordelijk voor het Nederlandse EMU-saldo. Tegen deze achtergrond is de afspraak gemaakt om het EMU-saldo in de begroting op te nemen. Deze verplichting is vastgelegd in artikel 4.22 van het Waterschapsbesluit en de specificatie van het EMU-saldo is overeenkomstig de bij ministeriële regeling gestelde regels. Opbouw EMU-Saldo (bedragen x € 1.000)
Jaarrekening 2010 Begroting 2011
1 EMU/Exploitatiesaldo 2 Invloed investeringen -/- bruto-investeringsuitgaven + investeringssubsidies + verkoop materiele en immateriele activa + afschrijvingen 3 Invloed voorzieningen + toevoegingen aan voorzieningen t.l.v. exploitatie -/- onttrekkingen aan voorzieningen t.b.v. exploitatie -/- betalingen rechtstreeks uit voorzieningen + evt. externe vermeerderingen van voorzieningen
1.340
-2.269
-1.587
22.639 1.845
37.374 11.295
23.966 6.865
10.244
11.462
13.551
1.921 1.596 1.175
798
2.269
1.600
1.130
4 Deelnemingen en aandelen: -/- boekwinst + boekverlies EMU-saldo
Jaarrekening 2011
64
-10.124
37
-17.688
-4.035
Voor Waterschap Vallei & Eem geldt een referentiewaarde van € 7.614.044. Het EMU-saldo over 2011 komt uit op € 4.035.000 en daarmee wordt de referentiewaarde niet overschreden. Overschrijding van de referentiewaarde kan een boete betekenen. Het rijk stelt dat medeoverheden individueel verantwoordelijk zijn voor het naleven van de voor hun geldende, geactualiseerde EMU-norm. Pas als de EU besluit Nederland een boete op te leggen wegens overschrijding van de EMU-norm èn de medeoverheden overschrijden de norm, zal de minister van Financiën - na regulier bestuurlijk overleg - vaststellen voor welk deel medeoverheden bijdragen in de boete.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
65
13.8 Topinkomens Artikel 4.30 van het Waterschapsbesluit stelt dat in het jaarverslag een paragraaf dient te worden opgenomen die informatie bevat betreffende topinkomens zoals bedoeld in artikel 6, eerste en tweede lid van de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens. Artikel 6 1e en 2e lid van deze wet luiden: 1. De verantwoordelijke vermeldt in het financieel verslagleggingsdocument het belastbare loon, en voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn, de functie of functies en de duur van het dienstverband in dat jaar van een ieder van wie de som van het belastbare loon en de voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn van zijn functie of functies het gemiddelde belastbare loon van Onze Ministers te boven is gegaan. Het voorgaande is van overeenkomstige toepassing in geval van een dienstverband van een kleinere omvang dan het bij de verantwoordelijke gebruikelijk voltijdse dienstverband, en de som van het belastbaar loon en de voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn meer bedraagt dan het gemiddeld belastbaar jaarloon van Onze Ministers, vermenigvuldigd met het aantal uren waarop het dienstverband betrekking heeft en gedeeld door het aantal uren van een voltijds dienstverband. 2. De verantwoordelijke vermeldt in het financieel verslagleggingsdocument uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband, alsmede de functie of functies die tijdens het dienstverband zijn bekleed en het jaar waarin het dienstverband is geëindigd van een ieder: a. wiens gegevens in enig voorafgaand jaar op grond van het eerste lid in het financieel verslagleggingsdocument zijn opgenomen of hadden moeten worden opgenomen, of b. van wie het totaal van de uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband meer bedraagt of zal bedragen dan het gemiddelde belastbare loon van Onze Ministers in het jaar waarin het dienstverband is geëindigd. Voor 2011 bedraagt het gemiddeld belastbaar jaarloon van Onze Ministers € 193.000. Bij het Waterschap Vallei & Eem zijn er geen functies of dienstverbanden waarvan de som van het belastbaar loon en de voorzieningen het gemiddeld belastbaar jaarloon van Onze Ministers te boven gaat. Ook het totaal van de uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband bedraagt niet meer dan het gemiddelde belastbare loon van Onze Ministers in het jaar waarin het dienstverband is geëindigd.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
66
14
BESLUIT JAARVERSLAG 2011
Opmaak, ter inzage en vaststelling Het jaarverslag is opgemaakt door Dijkgraaf en Heemraden van het Waterschap Vallei & Eem d.d. 17 april 2012
mr. G. P. Dalhuisen, secretaris
drs. J.M.P. Moons, dijkgraaf
Het jaarverslag 2011 heeft, na voorafgaande kennisgeving, met alle bescheiden van 16 mei tot en met 29 mei 2012 voor eenieder ter inzage gelegen. Het jaarverslag 2011 is op 30 mei 2012 in openbare vergadering vastgesteld door het Algemeen Bestuur van het Waterschap Vallei & Eem.
mr. G. P. Dalhuisen, secretaris
Waterschap Vallei & Eem
drs. J.M.P. Moons, dijkgraaf
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
67
DEEL 4 JAARREKENING 2011 15 VOORSTEL TOT BESTEMMING VAN HET RESULTAAT Overzicht resultaten per taak in 2011 Begroting 2011
Begroting 2011 na mutaties Bedragen x € 1000 -451 -940 -1.818 -1.269 -2.269 -2.209
Taken
Watersysteembeheer Zuiveringsbeheer
Jaarrekening 2011
-1.395 -192 -1.587
Toelichting: In de Begroting 2011 is een nadelig resultaat van € 2.269.000 opgenomen. In de Voortgangsrapportage 2011 is een nadelig resultaat van € 2.209.000 gepresenteerd. De Jaarrekening 2011 sluit met een negatief resultaat van € 1.587.000. Dit resultaat wordt samen met de onttrekkingen aan de bestemmingsreserves aan de tariefsegalisatiereserves onttrokken. Een opsomming hiervan staat bij “resultaat nog te bestemmen”. Resultaat nog te bestemmen. In onderstaand overzicht is het resultaat 2011 opgenomen met de besluitvorming die al in 2011 heeft plaatsgevonden met betrekking tot de algemene reserves, tariefsegalisatiereserves en de overige bestemmingsreserves. In de algemeen bestuursvergadering van 20 mei 2010 is het “Beleid voor risico’s, weerstandscapaciteit, weerstandsvermogen, reserves en voorzieningen” vastgesteld. Hierbij is de algemene reserve watersysteembeheer op € 2.000.000 en van de algemene reserve zuiveringsbeheer op € 3.000.000 bepaald. Verder is in hoofdstuk 7.2 van dit vastgestelde beleid voor de tariefsegalisatiereserves besloten dat de toevoeging of onttrekking aan deze bestemmingsreserves de sluitpost is van de resultaatbestemming. De aanwending van de overige bestemmingsreserves, in overeenstemming met het doel, is gedelegeerd aan D&H. Onderstaand een overzicht van de aanwending van de overige bestemmingsreserves. Het resultaat in exploitatie is aan de tariefsegalisatiereserves van de desbetreffende taak toegevoegd. Algem ene re serves
Om schrijving
Totaal
Tariefsegalisatiereserves
Watersysteem- Zuiverings-
Watersysteem- Zuiverings-
beheer
beheer
beheer
Overige bestem m ingsreserves CBL 1997
Eemgelden
Innovatiefonds Fonds MVO
beheer
Bedragen x € 1.000 -1.587
-1.395
-192
Jaarlijkse vrijval uit CBL reserve
Begr. 2011
18
92
Toevoeging innovatiefonds
Begr. 2011
Resultaat exploitatie 2011 Reeds be sloten door Algem een Bestuur
-110 -50
50
Aanw ending bestem m ingsreserves gedelege erd aan D&H Cultuurhistorie
13
Daklab
25
Bijdrage Hongdehemel Gem Bunschoten
-35 -25
200
Geobeads in de Grebbedijk
47
Pilot neerslag-afvoer model
20
Deel 2 Waterschapsgesch. Eemland
18
Werkervaringsplaats bij BW
10
Internetfilm taken w aterschap
-200 -47 -20 30
Omzet Amersfoort
-48 -10
4
6
-10
-101
Gemaak Zeldert Rersultaat na resultaatbes tem m ing
22
101
-11 0
0
-1.051
11 -143
-160
-237
49
-45
De aanwending van de algemene reserves, de overige bestemmingsreserves en de toevoeging van het resultaat in exploitatie aan de egalisatiereserves per taak is in de jaarrekening 2011 verwerkt. Het te bestemmen resultaat is daardoor nihil.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
68
Overzicht reservepositie per taak en per overige bestemmingsreserve Ultimo 2011 is de reservepositie per taak en de overige bestemmingsreserves als volgt: Omschrijving:
Stand per 31-12-2010
Resultaat bestemming 2011
Interne Interne vermeerderingen verminderingen
Stand per 31-12-2011
Bedragen x € 1.000 1.Algemene reserves Watersysteembeheer Zuiveringsbeheer 2.Bestemmingsreserves tariefsegalisatie Egalisatiereserve Watersysteembeheer Egalisatiereserve Zuiveringsbeheer 3.Overige bestemmingsreserves Extra voorzieningen Eemgebied Cross Border Lease 1997 Innovatiefonds Fonds MVO
2.000 3.000 5.000 4.378 6.957 11.335
0
0
387 1.444 342 202 2.375
0
0
2.000 3.000 5.000
0
1.051 143 1.194
3.327 6.814 10.141
248 160 1 45 454
150 1.284 391 157 1.982
11 50 61
Bij het onderdeel “Eigen vermogen” van de balans wordt per reserve een toelichting gegeven.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
69
16 BALANS MET TOELICHTING Balans per 31 december 2011 (bedragen x € 1.000) 31-12-2011
31-12-2010
Activa: Vaste Activa: Immateriele vaste activa Materiele vaste activa Financiele vaste activa
5.448 172.058 7.575
1.269 172.647 9.991
Totaal vaste activa
185.080
183.907
Liquide middelen Kortlopende vorderingen Overlopende activa
6 7173 1248
5 1758 2043
Totaal vlottende activa
8427
3806
193.507
187.713
Vlottende activa
Totaal activa
31-12-2011
31-12-2010
Passiva: Vaste passiva Eigen Vermogen 1. Algemene reserves 2. Bestemmingsreserves tariefegalisatie 3. Overige bestemmingsreserves 4. Nog te bestemmen resultaat
5.000 10.141 1.982
5.000 11.335 2.375
5.138 143.799 166.060
3.999 138.475 161.184
Netto-vlottende schulden Overlopende passiva
18.494 8.953
17.916 8.613
Totaal vlottende passiva
27.447
26.529
193.507
187.713
Voorzieningen Langlopende schulden Totaal vaste passiva Vlottende passiva
Totaal Passiva
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
70
17 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING Algemeen De jaarrekening is gebaseerd op de Regeling Beleidsvoorbereiding en Verantwoording waterschappen. De grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. Grondslagen voor de consolidatie In de jaarrekening 2011 heeft geen consolidatie plaatsgevonden met "verbonden partijen". Dit betreft DMK BV waarvan het Waterschap Vallei & Eem voor 100% eigenaar is. Reden is dat gebruik gemaakt is van de consolidatievrijstelling. Het balanstotaal van DMK BV is verwaarloosbaar op het geheel. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen historische kostprijs onder aftrek van afschrijvingen gebaseerd op de verwachte economische levensduur. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de historische en/of vervaardigingsprijzen, verminderd met eventuele ontvangen investeringsbijdragen en gecumuleerde afschrijvingen. Daarnaast worden de materiële vaste activa, voor zover deze zich nog in het stadium van “Onderhanden werk” bevinden, vermeerderd met de eigen personeelslasten en bouwrente. Dit percentage bedraagt 3,75% en is gebaseerd op de gemiddelde omslagrente over de periode 2006 tot en met 2013. Afschrijvingstermijnen In de “Verordening beleids- en verantwoordingsfunctie Waterschap Vallei en Eem is het volgende vastgesteld: 1. Het beleid ten aanzien van waardering en afschrijving van activa omvat in ieder geval: a. investeringen met een verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs lager dan € 50.000 worden niet geactiveerd met uitzondering van uitgaven voor aankoop van gronden, vervoermiddelen en machines. Hiervoor geldt een grens van € 5.000. b. de wijze waarop het waterschap omgaat met de verplichtingen uit het Waterschapsbesluit dat de bijdragen van eigen personeel, de rente over het tijdvak dat aan de vervaardiging van het actief kan worden toegerekend en de mogelijkheid dat een redelijk deel van de kosten van ondersteunende diensten van het waterschap in de vervaardigingsprijs van vaste activa worden opgenomen; c. de afbakening tussen investering en onderhoud; d. de afschrijvingsmethode. 2. Uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling worden lineair in 5 jaar afgeschreven voor zover de betreffende uitgaven op grond van artikel 4.63 van het Waterschapsbesluit mogen worden geactiveerd. 3. Bijdragen in activa in eigendom van derden worden afgeschreven gedurende het aantal jaren dat de betreffende activa naar verwachting door de derde zullen worden geëxploiteerd en voor zover de betreffende uitgaven op grond van artikel 4.64 van het Waterschapsbesluit mogen worden geactiveerd. 4. De overige materiële vaste activa worden lineair afgeschreven in: a. 7 jaar: vervoermiddelen, machines, apparaten en werktuigen; b. 40 jaar: bedrijfsgebouwen en woonruimten; c. 15 jaar: technische installaties in bedrijfsgebouwen en woonruimten; d. 10 jaar: veiligheidsvoorzieningen, telefooninstallaties; kantoormeubilair in bedrijfsgebouwen en woonruimten; e. 35 jaar: primaire waterkeringen; f. 25 jaar: overige waterkeringen; g. 25 jaar: waterlopen en eenvoudige watersysteemkunstwerken; h. 30 jaar: bouwkundig deel watersysteemgemalen; i. 15 jaar: mechanisch deel watersysteemgemalen; j. 30 jaar: transportleidingen en bouwkundig deel transportgemalen;
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
71
k. l. m. n. o. p. q. r. s. t. u.
15 jaar: mechanisch deel transportgemalen; 30 jaar: bouwkundig deel zuiveringinstallaties en slibverwerkingsinstallaties; 15 jaar: mechanisch deel zuiveringinstallaties en slibverwerkingsinstallaties; 10 jaar telemetrie ten behoeve van de aansturing van gemalen, zuiveringsinstallaties en eventuele andere voorzieningen; 8 jaar: peilbesluiten en waterakkoorden; 10 jaar: legger en beheersregister; 15 jaar: beschoeiing; 15 jaar: depot berging saneringsspecie; op basis van looptijd plan: meerjarige strategische beleidsplannen; op basis van verwachte gebruiksduur: overige materiële vaste activa. 5 jaar: automatisering hardware/software
Financiële vaste activa De deelnemingen en aandelen van de Nederlandse Waterschapsbank, de deposito’s Cross Border Lease worden opgenomen tegen de nominale waarde. Hierbij worden waarden in vreemde valuta omgerekend tegen de koersen ultimo verslagjaar. Vorderingen en overlopende activa De vorderingen en overlopende activa worden opgenomen tegen de nominale waarde. De post “dubieuze debiteuren” is als waardecorrectie op de debiteuren onder de kortlopende vorderingen opgenomen. Liquide middelen De liquide middelen zijn tegen de nominale waarde gewaardeerd. Algemene reserves De algemene reserve van het waterschap fungeert als een algemeen weerstandsvermogen en heeft geen specifieke bestemming. De algemene reserve dient om eventuele toekomstige tegenvallers van algemene aard te kunnen opvangen. De hoogte is afgestemd op de risico’s. Conform besluitvorming in het Algemeen Bestuur is de algemene reserve per 1/1/2011 op een waarde per taak gesteld: - Algemene reserve Watersysteembeheer op € 2 miljoen en - Algemene reserve Zuiveringsbeheer op € 3 miljoen. Bestemmingsreserves tariefsegalisatie De tariefsegalisatiereserves worden ingezet voor tariefsegalisatie middels de begroting. Het resultaat in exploitatie is aan de tariefsegalisatiereserves van de desbetreffende taak toegevoegd. Overige bestemmingsreserves De aanwending van de overige bestemmingsreserves, in overeenstemming met het doel, is gedelegeerd aan D&H. Nog te bestemmen resultaat Ten aanzien van de resultaatsbepaling zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: de jaarrekening is opgesteld volgens het stelsel van baten en lasten; lasten zijn toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben; verliezen worden als last genomen op het moment dat ze voorzienbaar zijn; belastingopbrengsten worden toegerekend aan de periode waarop ze betrekking hebben; Belastingopbrengsten worden opgenomen onder aftrek van dotaties aan dubieuze debiteuren in verband met oninbaarheid. Voorzieningen De voorzieningen zijn opgenomen tegen de nominale waarde en zijn nagenoeg allemaal als langlopend aan te merken, tenzij anders wordt vermeld. Rentebijschrijving reserves en voorzieningen
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
72
Op de algemene reserves, de bestemmingsreserves en de voorzieningen wordt geen rente bijgeschreven. Vaste schulden De vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met de gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een looptijd van 1 jaar of langer. Vlottende passiva De kortlopende schulden en overlopende passiva zijn opgenomen tegen de nominale waarde
18 TOELICHTING OP DE BALANSPOSTEN Algemeen Per balanspost wordt onderstaand een overzicht gegeven. Immateriële vaste activa/Materiële vaste activa De immateriële activa en de materiële vaste activa zijn het volgende schema samengevat: B o e k wa a rde pe r 3 1- 12 2 0 10
C o de
N aam
0 14 0
O v e rige im m a t e rie le v a s t e a c t iv a
0200
G ro nde n e n t e rre ine n
0 2 10
V e rv o e rm idde le n
0 2 15
M a c hine s , a ppa ra t e n e n we rk t uige n
0230
B e drijf s ge bo uwe n
0240
Wa t e rk e ringe n
0250
Wa t e rga nge n,wk k uns t we rk e n, ge m a le n
0271
Z T W t ra ns po rt s ys t e m e n
0272
Z T W Z uiv e rings ins t a lla t ie s
A a ns c ha f e n mut a t ie s in 2 0 11
O v e rbo e k ing o nde rha nde n we rk
A f s c hrijv ing in 2 0 11
1.2 6 8 .8 8 6
B ijdra ge n v a n de rde n ge re la t e e rd a a n
6 4 9 .18 8
4 .8 2 8 .0 9 0
3 8 0 .17 2
9 4 .7 9 8
4 4 .0 0 0
4 4 1.5 0 6
9 6 .0 3 6
17 0 .7 3 9
8 .2 8 8 .5 5 6
2 .5 3 2 .7 0 3
A f wa a rde ringe n we ge ns duurza m e wa a rde v e rm.
B o e k wa a rde pe r 3 1- 12 - 2 0 11 5 .4 4 7 .7 8 8
M a t e rie le v a s t e a c t iv a 2 .0 2 1.9 4 1
O nde rha nde n we rk e n
Totaal m ateriele vaste activa
2 .0 2 1.9 4 1 3 2 9 .3 7 4 5 16 .2 0 9 5 .7 5 5 .8 5 3
3 .2 6 4 .8 8 4
9 6 .8 8 6
- 1.15 2 .5 2 2
2 .0 15 .4 7 6
2 0 .6 7 9 .5 5 8
1.5 3 7 .2 19
2 .4 9 6 .7 8 6
2 1.6 3 9 .12 5
11.2 7 0 .0 4 5
9 12 .5 8 3
8 8 6 .5 0 6
11.2 4 3 .9 6 8
112 .0 6 7 .8 4 8
7 .6 3 1.9 0 7
10 .6 9 7 .8 7 1
115 .13 3 .8 12
14 .2 3 2 .6 5 4
2 4 .0 4 9 .5 7 5
172.647.164
24.049.575
12.902.132
- 17 .9 7 1.4 7 0
173.916.051
24.049.575
13.551.320
6 .9 0 8 .9 6 2
13 .4 0 1.7 9 7
6.908.962
0
172.057.555
6.908.962
0
177.505.343
Totaal im m ateriele, m ateriele vaste activa en onderhanden w erken
0
Conform artikel 4.42 lid 6 van het waterschapsbesluit wordt in bijlage a een overzicht gegeven van het verloop van alle onderhanden werken in 2011. In bijlage b wordt vervolgens een overzicht gegeven van de werken welke aan het eind van het begrotingsjaar nog een restantkrediet hebben en worden de verwachting weergegeven over het vervolg (verwachte opleveringsdatum) van deze werken. Financiële vaste activa De financiële vaste activa zijn conform artikel 4.43 in het volgende schema samengevat: C o de
B o e k wa a rde pe r 1- 1- 2 0 11
N aam
V e rm e e rde ri V e rm inde ring B o e k wa a rde pe r nge n in 2 0 11 3 1- 12 - 2 0 11 e n in 2 0 11
Ka pit a a lv e rs t re k k inge n a a n: 1.
B e drijv e n
6 .6 2 2 .6 18
2 3 2 .4 5 3
8 6 8 .5 5 8
3 7 .16 0
6 .8 5 5 .0 7 1
Le ninge n a a n: 1.
A m bt e na re n
2.
O v e rhe de n
2 .5 0 0 .0 0 0
Totaal
9.991.176
269.613
18 6 .0 5 1
7 19 .6 6 7
2 .5 0 0 .0 0 0
0
2.686.051
7.574.738
De vermeerderingen/verminderingen in 2011 betreffen bij kapitaalverstrekkingen aan bedrijven: - het resultaat van DMK € 36.588. - verhoging deposito Cross Border Lease € 195.865. - bij leningen aan ambtenaren is voor € 37.160 aan leningen verstrekt; - en is voor een bedrag van € 186.051 afgelost.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
73
De lening aan overheden betreft € 2.500.000 voor de duur van 2 jaar verstrekt aan de Provincie Utrecht in het kader van het revolverend fonds. De lening zou in september 2011 afgelost worden en is ook als zodanig verwerkt in de jaarrekening. De daadwerkelijke terugbetaling van de aflossing heeft in 2012 plaatsgevonden.
Liquide middelen Het saldo van deze post bestaat per 31-12-2011 uit: Saldo kas € 395 (per 31-12-2010 € 617) Cadeaubonnen - 150 (per 31-12-2010 - 905) ING bank - 5.177 (per 31-12-2010 - 3.366) Kortlopende vorderingen Debiteuren
Openstaand per Openstaand per 31-12-2011 31-12-2010 Bedragen x € 1.000
a. Vorderingen op belastingdebiteuren 2001 t/m 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Afrekening 2011
-5 99 1265 163 477 658 41
-7 163 99 325 665
Nutsbedrijf jaren t/m 2011 Totaal
347 3045
-27 1218
5463
559
41
211
-1376
-230
b. Vorderingen als gevolg van subsidies en bijdragen c. Overige vorderingen Dubieuze debiteuren (i.v.m. oninbaarheid) Totaal
7.173
1.758
De uitvoering van de belastingheffing en invordering is bij de GBLT ondergebracht. De vorderingen zijn conform de opgave van de GBLT en Vitens (meeliften) in de balans opgenomen. De vorderingen zijn direct opeisbaar. In de praktijk worden niet alle belastingvorderingen volledig geïnd. Voor eventuele dubieuze vorderingen is eveneens conform opgave van de GBLT een bedrag van € 1.376.000 gereserveerd. Overlopende activa Openstaand per Openstaand per 31-12-2011 31-12-2010 Bedragen x € 1.000 Overlopende activa Nog te ontvangen/vooruit bet Rente deposito's (CBL) Totaal
Waterschap Vallei & Eem
806 442
1615 428
1248
2043
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
74
Het bedrag nog te ontvangen/vooruitbetaald bestaat uit de volgende posten: nog te ontvangen afrekening van Tricijn, resultaat 2011 € 256.000. nog op te leggen waterschapsbelastingen over 2010 en 2011 € 475.000. bijdrage van DMK in personele en adm. dienstverlening € 55.000. overige posten € 20.000. Verder is onder de overlopende activa de te vorderen rente op de deposito’s met betrekking tot de Cross Border Lease opgenomen voor een bedrag van € 442.000. Eigen vermogen
Omschrijving:
Stand per 31-12-2010
Resultaat bestemming 2011
Interne Interne vermeerderingen verminderingen
Stand per 31-12-2011
Bedragen x € 1.000 1.Algemene reserves Watersysteembeheer Zuiveringsbeheer 2.Bestemmingsreserves tariefsegalisatie Egalisatiereserve Watersysteembeheer Egalisatiereserve Zuiveringsbeheer 3.Overige bestemmingsreserves Extra voorzieningen Eemgebied Cross Border Lease 1997 Innovatiefonds Fonds MVO
2.000 3.000 5.000 4.378 6.957 11.335
0
0
387 1.444 342 202 2.375
0
0
2.000 3.000 5.000
0
1.051 143 1.194
3.327 6.814 10.141
248 160 1 45 454
150 1.284 391 157 1.982
11 50 61
Toelichting bij de algemene reserves: In de algemeen bestuurvergadering van 20 mei 2010 is het “Beleid voor risico’s, weerstandscapaciteit, weerstandsvermogen, reserves en voorzieningen” vastgesteld. Hierbij is de algemene reserve watersysteembeheer op € 2.000.000 en van de algemene reserve zuiveringsbeheer op € 3.000.000. bepaald. Toelichting bij bestemmingsreserves tariefsegalisatie: Verder is in hoofdstuk 7.2 van het “Beleid voor risico’s, weerstandscapaciteit, weerstandsvermogen, reserves en voorzieningen” voor de tariefsegalisatiereserves besloten dat de toevoeging of onttrekking aan deze bestemmingsreserves de sluitpost is van de resultaatbestemming. Het resultaat in exploitatie is aan de tariefsegalisatiereserves van de desbetreffende taak toegevoegd. Deze reserves worden jaarlijks middels de begroting ingezet voor tariefsegalisatie. Toelichting bij de overige bestemmingsreserves: De aanwending van de overige bestemmingsreserves, in overeenstemming met het doel, is gedelegeerd aan D&H. Onderstaand een overzicht van de aanwending van de overige bestemmingsreserves. Extra voorzieningen Eemgebied In 2008 zijn voor deze bestemmingsreserve verplichtingen aangegaan. Op basis hiervan wordt na 2011 nog maximaal € 150.000 uitgegeven, inclusief de uren die aan de projecten besteed worden. Per verplichting wordt de stand van zaken (exclusief uren) per 31 december 2011 weergegeven: Het tweede boek over waterschapsgeschiedenis Eemland & Vallei. Totale kosten € 72.500. In 2009 en 2010 is € 24.500 betaald. Het restant van de kosten ad € 48.000 is in 2011 betaald. De oplevering van het boek is in 2011 gerealiseerd. Het zichtbaar maken van de voormalige spuisluis Hongdehemel bij de Oude Haven van Spakenburg. Dit betreft een project van het Programma Grebbelinie, totale kosten € 200.000. De gemeente Bunschoten voert dit project uit. Onze bijdrage betreft genoemd bedrag en is in 2011 betaald. Aanleg fietspaden op de waterkeringen in de gemeente Bunschoten. Totale projectkosten € 200.000. In 2009 is € 100.000 aan dit project bijgedragen. Resteert nog € 100.000
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
75
-
Renovatie van het gemaal Zeldert. De renovatie kost € 252.000 en wordt gefinancierd uit deze reserve. Bij dit project is een voordeel t.o.v. het krediet ontstaan van € 11.000. Dit bedrag is weer aan de reserve toegevoegd.
Cross Border Lease 1997 Deze reserve wordt jaarlijks, t/m 2019, met € 160.000 afgebouwd. In de begroting 2011 is ter dekking van het exploitatiesaldo € 110.000 opgenomen, waarvan 16% ten gunste van de taak Watersysteembeheer en de rest, 84%, voor Zuiveringsbeheer. Tevens wordt jaarlijks € 50.000 aan het innovatiefonds gedoteerd. Innovatiefonds In dit fonds wordt jaarlijks € 50.000 gedoteerd uit de reserve Cross Border Lease 1997. De onttrekkingen betreffen Daklab € 25.000, Geobeads in de Grebbedijk € 47.000, Pilot neerslag-afvoer model € 20.000 en Internetfilm taken waterschap € 10.000. De onttrekkingen hebben plaatsgevonden door middel van besluitvorming door D&H. Omzet Amersfoort Op 27 mei 2010 hebben D&H besloten € 142.500 vanuit het Innovatiefonds beschikbaar te stellen. Dit is 50% van de geraamde kosten van in totaal € 285.000. Uiteindelijk zijn de onderzoekskosten over 2010 en 2011 uitgekomen op € 304.443. Tegenover deze hogere kosten staan ook baten van in totaal € 120.535 door de bijdrage van een drietal andere waterschappen en een STOWA bijdrage. Door deze bijdrage en de financiering van € 142.500 vanuit de exploitatie is uiteindelijk maar € 41.407 nodig vanuit het Innovatiefonds. Van de eerdere onttrekking van € 142.500 is daarom € 101.093 in het Innovatiefonds teruggestort. Fonds MVO De onttrekkingen zijn € 35.000 inventarisatie cultuurhistorische waarden, D&H 7-12-2010 en een werkervaringsplaats bij de afdeling Beheer Watersystemen voor € 10.000. Voorzieningen Omschrijving:
Stand per 31-12-2010
Vermeerderingen Verminderingen rentetoevoeging overige interne interne externe Bedragen x € 1.000
1. Arbeidsgerelateerde verplichtingen a.Uitkeringen bestuur b.Wachtgelden personeel c.Frictiekosten Tricijn d.Actuariele reserves pensioenen D&H e.Flankerend beleid reorganisatie
179 204 21 903 1.494
23 289
2. Baggeren en saneren van waterlopen a.Sanering waterbodems/baggeren
1.198
3. Overige voorzieningen a. Tax-i Totaal
3.999
0
Stand per 31-12-2011
116 591
44 142 13 23 533
158 351 8 996 1.552
750
375
1.573
500 2.269
0
1.130
500 5.138
Toelichting voorzieningen: 1 Arbeidsgerelateerde verplichtingen a. Uitkeringen bestuur. Op grond van de Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers (APPA) is deze voorziening ingesteld. Reden is dat D&H leden een uitkering ontvangen als zij niet terugkeren in een nieuw gekozen D&H. Ten laste van deze voorziening worden een drietal uitkeringen aan voormalige D&H leden uitbetaald. Er is een aanvullend bedrag van € 23.000 gedoteerd aan de voorziening om over de resterende looptijd de uitkeringen te kunnen voldoen. De omvang van de voorziening is beoordeeld. Deze is voldoende. b. Wachtgelden personeel Op grond van de rechtspositieregelingen kan in geval van gedwongen ontslag een wachtgeld worden toegekend. Het totaal van het te betalen wachtgeld wordt voorzien. De vermeerdeing betreft verplichtingen in het kader van te betalen ww regelingen. Het waterschap is hiervoor niet verzekerd
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
76
Ten laste van deze voorziening zijn in 2011 wachtgelden/uitkeringen aan voormalige personeelsleden uitbetaald. De omvang van de voorziening is beoordeeld. Deze is voldoende. c. Frictiekosten Tricijn. Op grond van de rechtspositieregelingen kan in geval van gedwongen ontslag een wachtgeld worden toegekend. Het totaal van het te betalen wachtgeld wordt voorzien. Aan een personeelslid die niet bij Tricijn kon worden geplaatst wordt een gedeeltelijk wachtgeld betaald. De kosten hiervan bedroegen in 2011 € 13.000 en komen ten laste van deze voorziening. De omvang van de voorziening is beoordeeld. Deze is voldoende. d. Actuariële reserves pensioenen D&H. In de voorziening is naast de actuariële waarde van de huidige en voormalige D&H leden ook de actuariële waarde van de lopende pensioenen opgenomen. Dit omdat de commissie Dijkstal heeft geadviseerd om alle APPA-pensioenen onder het ABP-fonds te brengen. Het kabinet moet hierover nog een standpunt innemen. In 2011 betreft de vermindering de lopende pensioenen van de oud-D&H leden welke rechtstreeks ten laste komen van deze voorziening. De actuariele waarden per 1 januari 2012 zijn vastgesteld. Naast de jaarlijkse verplichting van € 48.500 is omdat de rekenrente laag is een extra bedrag van € 68.500 gedoteerd om aan toekomstige verplichtingen te kunnen voldoen. De hoogte van de voorziening is hiermee eind 2011 voldoende hoogte gebracht. e. Flankerend beleid reorganisatie Op grond van de rechtspositieregelingen en het sociaal statuut zijn na de interne reorganisatie personeelsleden in algemene dienst geplaatst. De dotatie betreft een viertal personeelsleden die in het kader van de ambtelijke fusie met Waterschap Veluwe niet geplaatste konden worden. De vermindering betreft de loonkosten van een zevental personeelsleden in algemene dienst. Het totaal van de te betalen salariskosten is voorzien. De omvang van de voorziening is beoordeeld. Deze is voldoende. 2. Baggeren en saneren van waterlopen Voor de jaren 2011 en 2012 is de jaarlijkse dotatie aan de baggervoorziening verlaagd van € 1,4 miljoen naar € 0,75 miljoen. De kosten van baggeren komen ten laste van de voorziening. De kosten lopen niet via de exploitatie en worden niet geactiveerd. Totaal is in 2011 voor € 481.000 gebaggerd. Daarnaast is voor baggerwerk bij De Schrammer een bedrag van € 106.000 ontvangen. De uitvoering van een aantal baggerprojecten is vertraagd waardoor in 2011 minder uit de voorziening is onttrokken dan geraamd (€ 494.000). Met het uitvoeren van het plan van aanpak waterbodems worden in de jaren 2011 en 2012 voldoende gegevens verzameld om de baggercyclus goed te kunnen onderbouwen en daarmee de hoeveelheid werk en de benodigde middelen. Onderdeel van het plan van aanpak waterbodems is een terugkerende jaarlijkse rapportage over de laatste stand van zaken omtrent waterbodems. De organisatie, inclusief bestuur wordt via deze weg blijvend geïnformeerd 3. Overige voorzieningen/tax-i In 2011 is een bestuurlijke commissie ingesteld onder leiding van de heer M.A.P. van Haersma Buma om te komen tot een afronding van het TAX-i project. De onderhandelingen hierover zijn eind 2011 gestart en in maart 2012 afgerond. In goed overleg zijn de overeenkomsten met Logica beëindigd. Het bestuur van stichting HWH heeft de regeling met Logica geaccordeerd, na positief advies van het bestuur van de Unie van Waterschappen. De investeringen in de ICT-systemen die HWH tot nu toe heeft gemaakt komen voor rekening van de waterschappen. Het verwachte aandeel in deze kosten is in deze jaarrekening opgenomen als voorziening. Definitieve afrekening met de waterschappen volgt medio 2012.
Langlopende schulden Conform artikel 4.56 worden de vaste schulden als volgt gespecificeerd:
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
77
Omschrijving vaste schuld
A. Onderhandse leningen van: - binnenlandse banken en overige financiele instellingen - overige binnenlandse sectoren B. Langlopende financiele leaseverplichtingen Totaal vaste schulden
Boekwaarde Mutaties in 2011 1-1-2011 VermeerdeVerminderingen ringen Gewone Extra aflossing aflossing Bedragen x € 1.000 131.149 20.000 13.815 1.054 1.054 6.272 138.475
193 20.193
14.869
Boekwaarde 31-12-2011
0
Rentelast 2011
137.334 0
5.755 79
6.465 143.799
5.834
Netto vlottende schulden en overlopende passiva Op grond van artikel 4.58 van het waterschapsbesluit is voor de netto-vlottende schulden met een looptijd korter dan een jaar de volgende specificatie gemaakt:
Omschrijving: a.kasgeldleningen b.negatieve bank- en girosaldi c.schulden aan leveranciers d.overige kortlopende schulden Totaal
Stand per Stand per 31-12-2011 31-12-2010 Bedragen x € 1.000 7.500 10.000 4.143 2.296 6.381 5.166 470 454 18.494 17.916
Netto vlottende schulden Toelichting: a. Dit betreft een 1 maands kasgeldlening van € 7,5 miljoen. b. In rekening-courant wordt voor een bedrag van € 4.143.000 “rood” gestaan. c. De post schulden aan leveranciers betreft betaalde facturen in januari 2012 op het jaar 2011. d. Onder overige kortlopende schulden is de post “Leaseverplichtingen Cross Border Lease” voor een bedrag van € 470.000 opgenomen. Overlopende passiva Omschrijving: a.verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgende begrotingsjaar tot betaling komen b.overige vooruitontvangen bedragen die ten bate van volgende begrotingsjaren komen Totaal
Stand per 31-12-2011
Stand per 31-12-2010
7.947
7.587
1.006 8.953
1.026 8.613
Specificatie verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in het volgende jaar tot betaling komen: - Transitorische rente op geldleningen € 4.122.000 - Opgebouwd verlofrecht/vakantie uitkering € 757.000 - Aan het jaar 2011 toe te rekenen kosten inzake in 2011 aangegane verplichtingen € 2.424.000 - Afdracht Loonheffing Belastingdienst december 2011 € 643.000 De post overige vooruitontvangen bedragen die ten bate van volgende begrotingsjaren komen betreft een bedrag van totaal € 969.000 van de Provincie Gelderland inzake bijdragen voor de reconstructie projecten en nog te betalen opstalrecht € 37.000.
Niet in de balans opgenomen verplichtingen Lease verplichtingen Leaseverplichting CBL97 Onder de langlopende schulden is de leaseverplichting opgenomen met betrekking tot de in 1997 afgesloten Cross Border Lease. Het gaat hier om een Sale Lease Back. De verplichting per 31 december
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
78
2011 bedraagt € 6.464.690. De gehanteerde rentevoet bedraagt gemiddeld 6,97% op basis van annuïteiten. De leaseverplichtingen luiden in dollars en zijn omgerekend tegen de koers van de euro per balansdatum van $ 0,7734 De langlopende verplichtingen in het kader van de Cross Border Lease van 1997 zijn in de staat van vaste schulden vermeld. Het kortlopend deel van de leaseverplichtingen bedraagt per 31 december 2011 € 469.536. Garantstellingen Het Waterschapshuis Het Waterschapshuis ontwikkelt informatiesystemen (o.a. Tax-i) voor de waterschappen. Om projectuitvoering mogelijk te maken staan de waterschappen borg bij de waterschapsbank (NWB) voor het waterschapshuis. De totale borgstelling bedraagt € 19 miljoen. Op basis van de verdeelsleutel van het waterschapshuis staat Vallei & Eem borg voor € 619.000. CBL In 1997 en 1998 zijn Cross Border Lease constructies afgesloten waardoor het waterschap de verplichting heeft als overheidslichaam de betreffende rwzi’s te beheren en te onderhouden. Met betrekking tot de Cross Border Lease-transacties bestaan contractuele onvoorwaardelijke leaseverplichtingen. Een deel van deze verplichtingen zijn in de balans opgenomen en een deel van deze verplichtingen blijkt niet uit de balans. De verplichtingen worden volledig gecompenseerd door deposito’s van dezelfde omvang. Twee van de drie constructies zijn in 2009 beëindigd. Het laatste contract zal in 2012 worden beeindigd. Besluitvorming vindt in het Algemeen Bestuur plaats. Niet uit de belans blijkende verplichtingen In 2011 is een bestuurlijke commissie ingesteld onder leiding van de heer M.A.P. van Haersma Buma om te komen tot een afronding van het TAX-i project. De onderhandelingen hierover zijn eind 2011 gestart en in maart 2012 afgerond. In goed overleg zijn de overeenkomsten met Logica beëindigd. Het bestuur van stichting HWH heeft de regeling met Logica geaccordeerd, na positief advies van het bestuur van de Unie van Waterschappen. De investeringen in de ICT-systemen die HWH tot nu toe heeft gemaakt komen voor rekening van de waterschappen. Het verwachte aandeel van Waterschap Vallei & Eem hierin is in deze jaarrekening opgenomen als voorziening (€ 500.000). Definitieve afrekening met de waterschappen volgt medio 2012. In deze definitieve afrekening worden mogelijk ook claims verwerkt van een aantal deelnemers voor vergoeding van gemaakte implementatiekosten. Tevens worden voorbehouden van waterschappen onderzocht over (gedeeltelijke) niet-deeiname aan het project.
Bijlagen In bijlage a wordt een overzicht gegeven van het verloop van alle onderhanden werken in 2011 In bijlage b wordt vervolgens een overzicht gegeven van de werken welke aan het eind van het begrotingsjaar nog een restantkrediet hebben en wordt de verwachte opleveringsdatum weergegeven. Indien nodig is een korte toelichting gegeven.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
79
Bijlage a Overzicht verloop onderhanden werken in 2011 Project
Omschrijvi
8037 8045 8046 8102 8103 8104 8105 8106 8176 8182 8206 820601 820602 820606 820607 820608 820610 820611 820612 820620 820625 820630 820635 820640 820645 820650 820655 820660 8216 8217 8220 8221 8317 8319 8407 8413 8415 8416 8420 8425 8426 8427 8428 8436 8437 8438 8508 8509 8511 8513 8515 8516 8517 8518 8519 8521 8532 8534 8536 8540 8544 8552 8554 8555 8556 8559 8627 8629 8656 8657 8658 8665 8681
Hydrologische Basisregistratie RI & E 2010 RI & E 2011 Kade Maatpolder Eemkaden Zuid Baarn-Amersfoort Centrale database AWK Fusiekosten Huisvesting f usie Aankopen materieel 2010 2 Dienstauto's V&H 2011 Dijkverbeterprogramma Kosten toetsing MER (startnotitie MER fase 1 en 2) Grondverw erving Kabels en leidingen Schadevergoeding Explosieven opruiming Vergunningen Projectmanagement Putterzeedk Arkemheense Zee-,Oostdk Oostmaat Kern Spakenburg Westdijk en Eemdijk noord Eemdijk zuid Eemlandse en Slaagsedijk Grebbeliniedijk Jericho Kunstw erken Veiligheid recreatie 2010 Veiligheid recreatie 2011 Herin.terrein loods kleine Gat Baarn Aankoop grond primaire w aterkering Afw atering Amersfoort West EVZ Valleikanaal a'f oort fase 2 De Schammer Laakkades Oostzijde (fase 2) Waterbeheersing Maatpolder Laak Bovenstrooms A28 Bagg. Wielen en Waaien Eemland Explosieven onderzoek WVE Laakkades West+Laakzone (fase 3) Baggeren vijvers Oosterbeekse beken Herstel beken uiterw aarden Zuid Vel Versnelde uitvoering inmeten w aterg Opt.debietmet.sted.gebied Modelinstrumentarium Revisie gemaal Tydeman Gemaal Maatw eg Renovatie gem Zeldert Revisie stuw /pomp Bunschoterstraat Revisie gemaal Postlaan Revisie Grebbesluis Rev pompen hoogw ater voorz Eemland Revisie Stuw Graafdreef Revisie stuw Nekkeveld Verb.Waterbeh.Soesterpolders Verb. w aterhh.Nijkerk.polder(R14305) Putterpolder fase 1 (R14306) Digitalisering (DMS) Digitalisering fase 2 dossier SAN 2010 Verbouw ing dienstw oning Eemnes Beschoeiing zuiveringssloot Soest Damw and Flierbeek/Wdb Grift Beschoeiing Neerzeldertsew etering Beschoeiing Stedelijkgebied Soest Bagg. Veenendaal f ase 7 Bagg.sted.geb. Amersfoort 2009-2010 Baggeren Soest Bagg. Veenendaal f ase 6 Bagg. w aaien Eemland fase 2 Oostsingel Bunschoten Vergr spuicap en telemetr Arkersluis
Waterschap Vallei & Eem
Bijdrage Geactiveerde Stand per Geactiveerde Nieuw bouw door Ontvangen voorzieningen/ lasten 31-12-2010 lasten Uren derden subsidies reserves Bouw rente 162.981 2.540 599
16.359 71.302 72.772 31.972
1.849 62.704
Overboeking Overige onderhanden opbrengsten w erk -16.359 -236.132
138.016 32.572 8.923 -210.170 261.482 428.934
8.923
4.995 -131.769 18.684 176.440
1.901.747 369.804 3.070 23.999 1.475
2.615 25
112.358 34.689 256 495 164 33 13 1.231 688 94 68
-505.400 1.026 772.604 47.032 14.191 5.655 1.359 55.875 204.682 13.637 26.404 8.769 1.762 702 24.546 17.133 4.990 3.607
69.554 261.482 428.934 110.630 55.000 -2.417.100 681.956 2.243.299 300.201 101.277
-279.723
-102.125 -55.000 1.152.522
701.666 3.562.145 350.303 142.082 7.130 1.385 309.716 530.631 13.893 26.900 8.934 1.795 715 66.900 37.382 5.083 3.674
41.123 19.560
21.226 119 132
-13.500
141.483 291.261
16.253 6.338 2.958 2.620
-37.479 6.456 7.195 29.297 -48.818
4.106 26.677
-48.818 -5.345
198.522 1.185.333 -49.579 76.486 16.431
1.082 29.661 20.844 27.259 0 3.471 7.885
1.351 -213.610
73.124
26.667 632.526 90.746 147.290 503 46.108 5.950 55.602 140.486
-61.559 -38.155 2.000
-27.749 -763.985 -73.436 -1.359.882 -2.503
12.026 -145.603
354 11.110 6 28 14 120 6 199 3.770
33.771 22.692
91.564 597 1.336 2.846 997 3.664
29.785 1.911 1.592 1.950 -5.830 -468 -41.349 -583 -148.637 6.544
1.126
14.361 6.834 6.507 300 1.470 768 6.382 300 676 50.986 4.554 468 537 638
73.384
507 2.620 20.956 2.958 28.611 5.830 468 43.325 583 21.735 29.387 7.217
85 84.871 21.965 38.960
40.371 21.965 38.960 136.858 123.491
4.509 127.374 298 298 53.570 33.403 108.088 2.118 69.985 129.238 130.285 175.167
-29.820
-90.321
85 44.500
Stand per 31-12-2011
-151.219 19.213 -12.495 306 1.498 782 6.501 306
-8.000
-39.155 204.823 -78.872
74.020 -766 -54.107 125.606 -108.088 33.007 -75.852 154.632 -136.191 -207.442
-1.976 126.902 24.114 20.630
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
61.172 -27.847
80
8682 8687 8756 8762 8764 8766 8774 8882 8883 8885 8888 8890 8891 8892 8894 8897 8913 8928 8933 8934 8935 8937 8939 8942 8944 8945 8946 8947 8948 8949 8951 8952 8953 8954 8955 8957 8958 8959 8960 8962 8963 8965 8967 8968 8969 8970 8971 8972 8973 R01901 R01903 R01905 R01906 R05501 R05503 R05505 R05506 R06601 R06603 R06605 R06606 R06607 R08300 R08401 R08403 R08405 R08406 R08407 R08408 R08409 R08410 R08411 R10801 R10805 R14307 R14308 R14400 R19700 R19800 R20000
Pompen RVK Eemland HWBP 2011 CP Vervangen voor-en naindikker Rnk CP Ede (borstel)beluchters AT CP Ede vijzels influent vervangen CP N'kerk Ede gashouder WKK VKV RWZI Amf deelstroombehandeling TL+RG K'broek-B'veld renov+nieuw b RG Wageningen renovatie Algemene inf osystemen RWZI V'daal reno + RG Panhuis reno TL Otterlo omleggen TL Otterlo-Ede TL Barneveld omleggen TL B'Veld-Ede RG's Zuid reno Wekerom,Otterlo,Harsk Algemeen automatisering RG's Vern.ged.persl.Stroe-Harderw ijk RWZI Nijkerk renovatie (2e fase) RWZI Renkum electr.inst.verv.+analy RWZI A'f oort aanp.sliblijn+ventilat. RWZI W'berg/B'kom nieuw b.nabeh.inst Algemeen KWH meters RWZI Amf/Soe/Vnd gasw en siloxanen RWZI Ede vergoten hydraulische cap. RWZI Renkum overdekken VBT's RWZI Ede autom.chemicalien dosering RWZI Ede inspectie gisting RWZI A'f oort bellenbel.+verv.analys. RWZI Renkum FeCl3 dos. sgt's verv. Regio nrd+zuid dichte zandcontainers RWZI Ede RBS RWZI A'f oort vern.best.automatis. RWZI Ede vervangen roosters RWZI Nijkerk vervangen analysers RWZI Soest vern.best.automatis. RWZI Soest bellenbel.+verv.analy. RWZI Soest vervangen roosters Veenendaal Bellenbeluchting RWZI W'berg bellenbel.+verv.analy RWZI Ede verv schakel en best kasten RWZI W'berg verv.schakel-en best.k. RWZI Nijkerk plaatsen Gasturbine Algemeen implementeren Z-Inf o RWZI V'daal verv.sch+best kasten RWZI Renkum uitst.goot fijnr. beton Bergingsvoorz.en spaarbekken Ede RWZI Amersfoort verb.influentged. RWZI Amersfoort anaerobe tank +FE sl Heftruck WZ 2011 Energief abriek Initiatie Valleikanaal UTR Initiatie Valleikanaal GLD EVZ Valleikanaal-Veenendaal EVZ Valleikanaal Leusden Initiatie Luntersebeek UTR Initiatie Luntersebeek GLD EVZ Luntersebeek-Daatselaar EVZ Luntersebeek-Wittenoord Initiatie Modder-Moorster UTR Initiatie Modder-Moorster GLD EVZ Modderbeek/Moorsterbeek-Monding EVZ Modderbeek West EVZ Modderbeek-Oost Programma Management Initiatie Barneveldsebeek UTR Initiatie Barneveldsebk GLD EVZ Barneveldse Beek-Rulerw eg EVZ Barneveldse Beek-Emelaar EVZ Graafhorstw eg EVZ Barneveldsebeek- Bloeidaal Esvelderbeek Gelderland West A 30 F1 Barneveldsebeek Kallenbroek EVZ BB Esvelderbk Gelderland Fase 2 Initiatie Heiligenbergerbk UTR EVZ Heiligenbergerbeek Den-Treek VB Putterpolder Fase 2 VB Putterpolder Fase 3 VB Appel RWZI Soest nieuw b.nab.inst. RWZI Afoort/V'daal nieuw b.nab.inst. RWZI Ede nieuw b.nabeh.inst. Totaal
Waterschap Vallei & Eem
3.412
16.387
10 21 14 121 3.815
15.645
16.049
788.567 15.409 10.948 5.508 209.496
3.110 14.707 406
54.397
9.754 16.925 999
463.901 580.560
12.134
267.960 2.317 17.164
10.603 43 4.195
15.862 4.929
297 92 55 4.623 20 71
1.991 3.785 1.912 5.263 1.875 718 1.991
185.400 -3.125.959
518 1.139 4.516 29.725 207 11.630 7.683 2.692 3.623 51.306 101.881 1.656 336 168 3.520 168
1.000.402 1.356.712
111.204 3.125.959
735 1.932 158.081 30.762 2.963 84.960 93.247 26.757 8.572 109.035 476.269 285.693 71.627 32.923 19.111 4.727
28.254 14.548 168 15.576 45.460 84 378 70.031
30.322 748.678 261.560 7.569 197.530 960.864 36.555 706 315.849
57.338 2.340
149.237 20.310
1.708 71.207 1.302
527 1.160 749 6.569 207.265 -30.970 -2.963 901.206 -100.930 44.858 23.144 168.959 802.353 -200.553
-87.201 -71.963 -33.091 -19.111 -8.246 -168 -30.082 -1.787.087 -1.649.744 -8.736 -677.008 -1.599.017 -36.639 -1.084 -664.443
2.361 227.934 -22.650 16.159 5.022 2.996 251.196
1.233 173.375 -1.322
3.856 1.912
-1.478
-3.784 47.699
13 412
13.957 359
2.608 752 1.020.549 287.292 110.012 5.022
17.718
2.285
2.530 7
52.767
68.217
-10.932
24.055 1.253 106 35.647 741 7.572
795 74
1.227 346
124.613 82.790 21.345 46.449
411 13
29.705 70.924 6.968 1.378 -17.171 17.514 114.507 3.914 16.945
266.545 34.301 30.025
18.148 13.897
49.574 732 22.406 137.472 366 -18.148 -621.005
323.869 35.451 5.000
-876.020 -232.500
216.320 143.547 452
-387.524 -316.996
-504.840 -91.058 122.584 5.022 140.271 -22.435 90.209 22.723
-4.426 4.426 714 4.580 5.000 298 124.051 298 22.951 17.479 19.140 9.840 3.605 109.234 53.685 99.942
-593.985 3.861 858
-24.853 22.350 727 381.052 42.795 51.971 -6.050
5.753 -100.780 -199 -36.855 -46.715
-50.765
1.700
25.794
113.762 51.772 52.705
183 241 1.214 192
1.163 41 16.952 71.942 32.308
5.038 11.372 32.407 396 7.054 55.795 7.348 22.877 2.184 40.418 99.140 64.296
778.475 5.190.001 1.607.674
-3.311.470 -49.328
-4.748.139
305.730
2.597.980
21.554.794
-6.865.402
-17.931.451
101.093 93.301
1.407
36.342 86.893 2.698.526 102.455 14.232.654
-240
-448.945
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
-98 -105.079 -34.149 -39.529
-181.600 -30.668 -8.526
65.936 10.428 111.753 78.136 -30.364 -151.798 2.225 922.738 1.757.405 -43.560
13.401.799
81
Bijlage b bij balans 2011 Projectkrediet OHW per Restantkrediet Verwachte Opmerkingen opleverings31-12-11 datum 8046 RI & E 2011 385.000 138.016 246.984 31-12-2011 8102 Kade Maatpolder 90.000 32.572 57.428 1-10-2013 8103 Eemkaden Zuid Baarn-Amersfoort 115.000 8.923 106.078 31-12-2015 8104 Centrale database AWK 128.000 -210.170 338.170 31-5-2012 8105 Fusiekosten 600.000 261.482 338.518 1-3-2012 8106 Huisvesting fusie 2.800.000 428.934 2.371.066 1-3-2012 820601 Kosten toetsing 702.000 701.666 334 30-4-2012 820602 MER (startnotitie MER fase 1 en 2) 3.913.000 3.562.145 350.855 30-4-2012 820606 Grondverwerving 2.515.000 350.303 2.164.697 1-7-2013 820607 Kabels en leidingen 650.000 142.082 507.918 1-4-2013 820608 Schadevergoeding 405.000 7.130 397.870 31-12-2015 820610 Explosieven opruiming 30.000 1.385 28.615 31-12-2014 820611 Vergunningen 520.000 309.716 210.284 31-12-2015 820612 Projectmanagement 675.000 530.631 144.369 31-12-2014 820620 Putterzeedk Arkemheense Zee-,Oostdk 200.000 13.893 186.107 31-3-2014 820625 Oostmaat 75.000 26.900 48.100 30-12-2012 820630 Kern Spakenburg 150.000 8.934 141.066 31-3-2014 820635 Westdijk en Eemdijk noord 150.000 1.795 148.205 31-12-2015 820640 Eemdijk zuid 150.000 715 149.285 31-12-2014 820645 Eemlandse en Slaagsedijk 200.000 66.900 133.100 31-12-2013 820650 Grebbeliniedijk 400.000 37.382 362.618 30-6-2013 820655 Jericho 50.000 5.083 44.917 30-9-2013 820660 Kunstwerken 50.000 3.674 46.326 30-6-2014 8217 Veiligheid recreatie 2011 117.000 6.456 110.544 31-12-2011 8220 Herin.terrein loods kleine Gat Baarn 15.000 7.195 7.805 1-2-2012 8221 Aankoop grond primaire waterkering 2.200.000 29.297 2.170.703 31-12-2015 8317 Afwatering Amersfoort West 25.000 -48.818 73.818 31-12-2014 Afkoopsom overdracht stedelijk gebied Amersfoort 8426 Laakkades West+Laakzone (fase 3) 90.400 73.384 17.016 1-12-2013 8428 Herstel beken uiterwaarden Zuid Vel 15.000 85 14.915 30-12-2013 8436 Versnelde uitvoering inmeten waterg 305.500 84.871 220.629 31-12-2012 8437 Opt.debietmet.sted.gebied 100.000 21.965 78.035 30-6-2012 8438 Modelinstrumentarium 200.000 38.960 161.040 31-12-2012 8509 Gemaal Maatweg 60.000 19.213 40.787 30-12-2012 8511 Renovatie gem Zeldert 0 -12.495 12.495 11-4-2011 Openstaande VPL wordt in 2012 betaald 8513 Revisie stuw/pomp Bunschoterstraat 15.000 306 14.694 31-12-2012 8515 Revisie gemaal Postlaan 15.000 1.498 13.502 31-12-2012 8516 Revisie Grebbesluis 15.000 782 14.218 30-10-2013 8517 Rev pompen hoogwater voorz Eemland 15.000 6.501 8.499 31-3-2012 8518 Revisie Stuw Graafdreef 15.000 306 14.694 31-12-2012 8521 Verb.Waterbeh.Soesterpolders 1.405.000 204.823 1.200.177 30-9-2012 8540 Digitalisering fase 2 dossier 816.000 125.606 690.394 31-12-2013 8552 Verbouwing dienstwoning Eemnes 48.000 33.007 14.993 1-7-2012 8555 Damwand Flierbeek/Wdb Grift 304.750 154.632 150.118 1-3-2012 8665 Oostsingel Bunschoten 611.000 61.172 549.828 1-5-2012 8682 Pompen RVK Eemland 661.000 185.400 475.600 31-3-2012 8756 CP Vervangen voor-en naindikker Rnk 15.000 527 14.473 31-12-2013 8762 CP Ede (borstel)beluchters AT 15.000 1.160 13.840 31-12-2014 8764 CP Ede vijzels influent vervangen 15.000 749 14.251 30-3-2013 8766 CP N'kerk Ede gashouder WKK VKV 15.000 6.569 8.431 28-2-2014 8774 RWZI Amf deelstroombehandeling 1.579.000 207.265 1.371.735 26-7-2012 8885 Algemene infosystemen 970.238 901.206 69.032 27-4-2012 8890 TL Otterlo omleggen TL Otterlo-Ede 35.000 44.858 -9.858 Staat op HOLD, gemeente betaald alle kosten 8891 TL Barneveld omleggen TL B'Veld-Ede 35.000 23.144 11.856 Staat op HOLD, gemeente betaald alle kosten 8892 RG's Zuid reno Wekerom,Otterlo,Harsk 1.179.223 168.959 1.010.264 4-4-2012 8894 Algemeen automatisering RG's 1.036.200 802.353 233.847 31-1-2012 8951 RWZI A'foort vern.best.automatis. 15.000 2.361 12.639 31-7-2013 8952 RWZI Ede vervangen roosters 1.085.500 227.934 857.566 29-3-2012 8954 RWZI Soest vern.best.automatis. 15.862 16.159 -297 15-12-2014 Wordt met het veegbesluit meegenomen. 8955 RWZI Soest bellenbel.+verv.analy. 15.000 5.022 9.978 30-6-2013 8957 RWZI Soest vervangen roosters 15.000 2.996 12.004 31-12-2013 8958 Veenendaal Bellenbeluchting 1.367.727 251.196 1.116.531 31-3-2012 8960 RWZI Ede verv schakel en best kasten 15.000 3.856 11.144 31-12-2014 8962 RWZI W'berg verv.schakel-en best.k. 15.000 1.912 13.088 31-12-2013 8965 Algemeen implementeren Z-Info 95.000 49.574 45.426 30-11-2012 8967 RWZI V'daal verv.sch+best kasten 15.000 732 14.268 31-12-2013 8968 RWZI Renkum uitst.goot fijnr. beton 445.000 22.406 422.594 29-2-2012 8970 RWZI Amersfoort verb.influentged. 3.671.132 137.472 3.533.660 30-9-2012 8971 RWZI Amersfoort anaerobe tank +FE sl 15.000 366 14.634 31-12-2014 8973 Energiefabriek 350.000 -593.985 943.985 31-12-2014
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
82
R01901 R01903 R05501 R05503 R06601 R06603 R06606 R06607 R08300 R08401 R08403 R08410 R08411 R10801 R10805 R14400 R19700 R20000
19
Initiatie Valleikanaal UTR Initiatie Valleikanaal GLD Initiatie Luntersebeek UTR Initiatie Luntersebeek GLD Initiatie Modder-Moorster UTR Initiatie Modder-Moorster GLD EVZ Modderbeek West EVZ Modderbeek-Oost Programma Management Initiatie Barneveldsebeek UTR Initiatie Barneveldsebk GLD Barneveldsebeek Kallenbroek EVZ BB Esvelderbk Gelderland Fase 2 Initiatie Heiligenbergerbk UTR EVZ Heiligenbergerbeek Den-Treek VB Appel RWZI Soest nieuwb.nab.inst. RWZI Ede nieuwb.nabeh.inst. Totaal
105.774 3.861 15.000 858 59.158 122.584 51.123 5.022 80.798 90.209 41.380 22.723 25.000 22.350 15.000 727 419.300 381.052 52.969 42.795 68.925 51.971 54.000 65.936 15.000 10.428 40.297 111.753 121.680 78.136 15.000 2.225 2.517.012 922.738 2.929.237 1.757.405 40.658.185 13.401.799
101.913 14.142 -63.426 46.101 -9.411 18.657 2.650 14.273 38.248 10.174 16.954 -11.936 4.572 -71.456 43.544 12.775 1.594.274 1.171.832 27.256.386
31-12-2015 31-12-2015 31-12-2016 Subsidie van € 190.342, 00 moet nog binnenkomen. 31-12-2016 1-12-2016 Subsidie van € 228.102,00 moet nog binnenkomen. 1-12-2016 1-12-2014 1-12-2014 31-12-2015 1-12-2016 1-12-2016 15-3-2012 Subsidie van € 175.135,00 moet nog binnenkomen 1-11-2012 31-12-2016 Subsidie van € 67.200,00 moet nog binnenkomen. 1-4-2012 1-12-2012 1-2-2013 1-2-2013
EXPLOITATIE NAAR PROGRAMMA’S
Uitgebreide toelichtingen zijn bij de afzonderlijke programma’s in het jaarverslag opgenomen.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
83
20
EXPLOITATIE NAAR KOSTENDRAGERS
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
84
21 TOELICHTING EXPLOITATIEREKENING NAAR KOSTENDRAGERS Toerekening aan kostendragers De toerekening van de kosten naar de twee kostendragers, watersysteembeheer en zuiveringsbeheer, vindt volgens de verdeelsleutels in de tabel hierna plaats. Met betrekking tot het onderdeel ‘Plannen’ wordt opgemerkt dat de verdeelsleutel een inschatting is. In de werkelijkheid worden de kosten van de verschillende activiteitenclusters toegerekend aan het programma waarop de activiteitencluster betrekking heeft.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
85
Toelichting exploitatierekening naar kostendragers Watersysteembeheer Zoals uit de exploitatierekening naar kostendragers blijkt is het resultaat voor belastingopbrengsten van de taak watersysteembeheer ruim € 1,2 miljoen lager dan oorspronkelijk geraamd en ruim € 0,7 miljoen lager dan begroot na wijzigingen. Het lagere resultaat ten opzichte van de oorspronkelijke begroting wordt met name veroorzaakt door: € 0,4 miljoen hogere kosten voor het Programma Veilige Dijken; € 0,2 miljoen hogere kosten voor het Programma Voldoende en schoon water; € 0,6 miljoen hogere kosten voor het programma Bestuur en Belastingen De grootste verschillen binnen deze programma’s zijn: € 0,2 miljoen bijdrage Spuisluis Hongdehemel Spakenburg (financiering vanuit bestemmingsreserve Eemgelden); € 0,2 miljoen herstel schades en uitvoeren kleine verbeteringswerken n.a.v. hoogwater januari 2011.; € 0,1 miljoen i.v.m. vervallen bijdrage prov. Gelderland in muskusrattenbestrijding conform bestuursakkoord; € 0,1 miljoen extra ureninzet tbv plannen waaronder Laakkade, Visstandbeheercommissies, verbreden snelwegen en accountmanagement gemeenten; € 0,2 miljoen i.v.m. beëindiging verondiepen Grote Veenderplas (AB besluit ); € 0,2 miljoen kleinere investeringsprojecten laste van de exploitatie omdat de werkelijke kosten uiteindelijk onder de activeringsgrens van € 50.000 zijn uitgekomen; € 0,1 miljoen hogere advieskosten vanwege discrepantieonderzoek; € 0,3 miljoen hogere kosten i.v.m. aandeel van deze taak in getroffen voorziening TAX-i; € 0,4 miljoen hogere kosten i.v.m. aandeel van deze taak in extra afschrijving pand Leusden; € 0,1 miljoen minder inhuur ten behoeve van leggers, peilenplannen en peilbesluit polder Arkemheen; € 0,1 miljoen minder lasten Task-force externe calamiteiten i.v.m. vertrek WVE-projectleider per 1 januari 2011; € 0,2 miljoen minder onderhoudskosten, afvoer slootvuil e.d. € 0,1 miljoen lagere kapitaallasten ivm vertraging vaststelling van het Dijkverbeterprogramma (DVP) veiligheid zuidelijke randmeren. De belastingopbrengsten op deze taak vallen bijna € 0,3 miljoen hoger uit dan oorspronkelijk geraamd. Zuiveringsbeheer Het resultaat voor belastingopbrengsten van de taak zuiveringsbeheer is bijna € 0,5 miljoen hoger dan oorspronkelijk geraamd en bijna € 0,1 miljoen lager dan begroot na wijzigingen. Het hogere resultaat ten opzichte van de de oorspronkelijke begroting wordt met name veroorzaakt door: € 2,1 miljoen lagere kosten in het programma Zuiveren Afvalwater; € 1,6 miljoen hogere kosten vanuit het programma Bestuur en Belastingen. De grootste verschillen zijn: Op het programma zuiveren afvalwater: € 0,9 miljoen lagere energiekosten door droog voorjaar, lager verbruik door overgang naar belbeluchting Amersfoort en ombouw Ede, betere eigen energieopwekking, lagere eindafrekeningen 2010 en foutieve berekening door netbeheerder van zgn. blindverbruik; € 0,4 miljoen lagere slibkosten (transport en verwerkingskosten) als gevolg van de goede slibontwatering van de eigen slibontwateringsinstallaties; € 0,3 meer geactiveerde uren in verband met uitvoering projecten waaronder de nabehandelingsinstallaties; € 0,3 miljoen i.v.m. ontvangen subsidies en bijdragen onderzoeksprojecten Omzet.Amersfoort en Discfilter; € 0,3 miljoen lagere afschrijvingen en rentelasten door lagere rente, vertraging in projecten en goedkoper uitgevallen projecten.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
86
Op het programma bestuur en belastingen: € 1,0 miljoen hogere kosten voor oninbaarheid. N.a.v. discrepantie onderzoek is een naheffingsaanslag met boete opgelegd. Uit voorzichtigheid is rekening gehouden met het risico van oninbaarheid; € 0,2 miljoen meer kosten door meer ureninzet juridische werkzaamheden fusie in verband met nieuwe verordeningen, mandateringsbesluiten etc en meer kosten D&H in verband met extra uren in verband met de fusie (cf AB besluit); € 0,2 miljoen hogere kosten i.v.m. aandeel van deze taak in getroffen voorziening TAX-i; € 0,7 miljoen hogere kosten i.v.m. aandeel van deze taak in extra afschrijving pand Leusden; € 0,4 miljoen minder kosten Gemeenschappelijk Belastingkantoor Lococensus Tricijn (GBLT) door lagere kosten door fusie tussen Lococensus en Tricijn en door hogere opbrengsten uit dwanginvordering in 2011. De belastingopbrengsten op deze taak vallen bijna € 1,2 miljoen hoger uit. Voor een belangrijk deel houdt dit verband met de hiervoor vermelde opgelegde naheffingsaanslag n.a.v. het discrepantieonderzoek in 2011.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
87
22 EXPLOITATIE NAAR KOSTEN-EN OPBRENGSTENSOORTEN Kostensoort (x € 1000)
Begroting
Begroting
Rekening
2010
2011
2011
Omschrijving
na w ijziging
Rente en afschrijvingen 401
Externe rentelasten
6.326
6.049
402
Interne rentelasten
1.150
1.150
5.916 852
403
Afschrijvingen van activa
11.462
11.462
11.422
404
Afschrijvingen boekverliezen
-
-
2.129
11.869
11.157
11.156
-
-
-
2.134
2.008
1.971 797
Personeelslasten 410
Salarissen huid.pers.en bestuur
411
Uitkeringen voorm.pers. en bestuur
412
Sociale premies
413
Overige personeelslasten
779
744
414
Rechts. Uit. huid. Pers en Best.
544
539
574
415
Personeel van derden
86
986
1.028
Goederen en diensten van derden 420
Duurzame gebruiksgoederen
864
864
904
421
Ov. gebruiksgoed./verbruiksgoed.
2.870
2.804
2.639
422
Energie
3.248
2.928
2.435
423
Huren en rechten
33
145
163
424
Verzekeringen
180
180
181
425
Belastingen
131
131
128
426
Onderhoud door derden
7.114
6.932
6.944
427
Overige diensten door derden
15.786
15.972
15.055
428
Leasebetalingen SLB en CBL
550
550
414
Bijdragen aan derden 440
Bijdragen aan bedrijven
103
103
130
441
Bijdragen aan overheden
-
-
-
2.269
Toevoegingen voorzieningen/onvoorzien 450
Toevoegingen aan voorzieningen
798
1.371
451
Onvoorzien
550
154
66.574
66.229
Totale Lasten
67.106
Financiele baten 891
Externe rentebaten
892
Interne rentebaten
893
Dividenden en bonusuitkeringen
586
586
459
1.697
1.697
1.157
267
153
190
40
84
55
52
Personeelsbaten 894
Baten in verband met salarissen en sociale lasten
-
Goederen en diensten aan derden 895
Huuropbrengst uit overige eigendommen
896
Diensten voor derden
45 -
-
1
Bijdragen van derden 884
Bijdragen van derden
-
-
897
Bijdragen van overheden
400
442
1.668
-
898
Bijdragen van overigen
99
54
398
Waterschapsbelastingen 885.1
Opbrengst w atersysteemhef fing - gebouw d
11.198
11.198
11.244
885.2
Opbrengst w atersysteemhef fing - ingezetenen
9.221
9.221
9.242
885.3
Opbrengst w atersysteemhef fing - ongebouw d
1.496
1.496
1.727
885.4
Opbrengst w atersysteemhef fing - natuur
43
43
35
885.5
Opbrengst zuiveringshef fing - bedrijven
9.476
9.476
10.475
885.6
Opbrengst zuiveringshef fing - huishoudens
28.290
28.290
28.463
885.7
Kw ijtschelding
(1.020)
(1.020)
(966)
885.8
Oninbaarverklaringen
(235)
(235)
(1.312)
Interne verrekeningen -
-
-
2.741
2.522
2.601
Totale Baten
64.305
64.020
65.519
Resultaat voor bestem ming
(2.268)
(2.209)
(1.587)
899
Onttrekkingen aan voorzieningen
900
Geactiveerde lasten
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
88
23 TOELICHTING OP EXPLOITATIE NAAR KOSTEN-EN OPBRENGSTENSOORTEN LASTEN Rente en afschrijvingen 401 Externe rentelasten Rente langlopende leningen. De rente voor de langlopende geldleningen valt lager uit. In 2010 zijn twee geldleningen voor totaal € 12 mln niet gesloten (wel begroot). Verder ontstaat er een voordeel doordat begin dit jaar de geldlening van € 10 mln voor 2,08% is gesloten (begroot was 3,0%). Totaal begrote rente voor deze geldleningen € 632.500. Werkelijke uitgaven € 355.000. Een voordeel derhalve van € 277.500. Dit bedrag is meegenomen met de Voortgangsrapportage. Doordat € 6 mln minder is geleend en er in augustus is geleend tegen een rentepercentage van 1,98% is er alsnog een voordeel ontstaan van € 34.000. Rente rekening-courant In de begroting 2011 is voor rente op rekening-courant gerekend met een rentepercentage van 1%. Doordat reeds in augustus € 10 mln is geleend en door een gunstiger verloop van de liquiditeit is er op het budget van de rente rekening-courant een voordeel ontstaan van bijna € 100.000. 402 Interne rentelasten In de BBVW (comptabiliteitsvoorschriften) is de mogelijkheid opgenomen om de rente (geheel of gedeeltelijk) aan de reserves en voorzieningen toe te voegen alsook de mogelijkheid om de rente terug te laten vloeien naar de exploitatie en daar aan te wenden. Over de reserves en voorzieningen wordt de bespaarde rente berekend en als baat in de exploitatierekening verantwoord. Tegenover deze rentebaten staat een evenzo grote rentelast. De bespaarde rente wordt in de jaarrekening 2011 wel zichtbaar gemaakt, maar niet aan de reserves en voorzieningen toegevoegd. Dit betreft een bedrag van € 852.000. Ditzelfde bedrag staat onder de inkomstenpost 892 ”Interne rentebaten”. 403 Afschrijvingen van activa De afschrijving is nagenoeg conform de begroting. Een achttal projecten kleiner dan € 50.000 zijn in een keer afgeschreven. Dit betreft een totaal bedrag van € 230.000. 404 Afschrijvingen boekverliezen In maart 2012 zijn de waterschappen Veluwe en Vallei en Eem in het kantoorpand te Apeldoorn gehuisvest. Het kantoorpand te Leusden zal worden verkocht. De boekwaarde van het kantoorpand te Leusden is in 2011 met een extra afschrijving op de getaxeerde waarde gebracht. Personeelslasten 410 t/m 415 Salarissen, uitkeringen sociale premies en overige lasten huidig personeel en bestuurders Het totaal van deze kosten bedraagt in de begroting 2011 na wijziging € 15,4 mln. De uiteindelijke uitgaven bedragen € 15,5 mln. De overschrijding is € 67.000. Dit bedrag bestaat uit diverse kleine mee- en tegenvallers. Meevallers zijn ontstaan bij de uitbetaling van vakantiegeld, levensloop en eindejaarsuitkering. Dit komt door vacatureruimte. De belangrijkste tegenvallers zijn overschrijdingen van de reiskosten woon/werk en de opleidingskosten. In de begroting 2011 is rekening gehouden met een extra stijging van de pensioenpremies met 2%. De werkelijke stijging bedroeg 1% vanaf april 2011. Dit voordeel van € 84.000 is gemeld in de Voortgangsrapportage. Aan inhuur van uitzendkrachten/personeel van derden op kostensoort 415 is een bedrag van € 1.027.625 besteed. Dit bedrag is nagenoeg geheel gefinancierd uit de stelpost personeel en uit de vacatureruimte. Goederen en diensten van derden 420 Duurzame gebruiksgoederen De kosten van het meubilair en onderhoud van apparatuur voor de handhavingstaak en dienstauto’s, tractoren en aanhangers vallen onder deze post. Onder deze post vallen ook de reparaties/vervanging van de telemetrie systemen. De kosten voor onderhoud van ICT systemen en hard- en software zijn hoger uitgevallen.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
89
421 Ov. Gebruiksgoed./verbruiksgoederen De overige gebruiksgoederen betreffen o.a. aankoop van aluminiumzouten, ferrichcloride en vlokmiddel/polyelectroliet. Ook de kosten van reparaties aan de meetapparatuur en onderhoud laboratorium apparatuur komen ten laste van deze post. Verdere uitgaven zijn druk- en bindwerk, dupliceerkosten en de kosten van de catering. Er zijn meevallers bij de sponsoring van projecten € 25.000. Er is voor aluminiumzouten € 180.000 minder uitgegeven. De uitgaven voor ferrichcloride en vlokmiddel/polyelectroliet zijn met € 174.000 gestegen. Bij het programma Zuivering afvalwater treft u verdere uitleg hierover aan. 422 Energie De kosten voor energie bestaan voor het grootste gedeelte (90%)uit kosten voor elektra. De kosten voor elektra zijn in 2011 € 681.000 gunstiger uitgevallen. De kosten voor gas zijn € 40.000 lager uitgevallen. Bij het programma Zuivering afvalwater treft u verdere uitleg hierover aan. 423 Huren en rechten Dit zijn kosten van € 24.384 voor de huur van archiefruimte van de Gemeente Amersfoort en de huur van auto’s. Onder deze post vallen ook de fusiekosten die betrekking hebben op de tijdelijke huisvesting van Waterschap Veluwe. 424 Verzekeringen Betreft de kosten voor de verzekering van zuiveringsinstallaties, het waterschapsgebouw, de loodsen en het rijdend materiaal. Ook de verzekeringen voor bedrijfsaansprakelijkheid, frauderisico en ongevallen voor personeel en bestuursleden vallen hieronder. 425 Belastingen Hieronder vallen de kosten van de verontreinigingsheffing en OZB-belasting van de gemeente Leusden en BUMA-rechten. 426 Onderhoud door derden Ten laste van deze post komen de onderhoudskosten voor software pakketten: Sagitta, CODA, OWIS, ZUIS Maximo etc. De werkelijke kosten van mechanische en regulier onderhoud stijgen met € 345.000 ten opzichte van de begroting na wijziging. Onder de overige posten is er totaal een voordeel van € 333.000. Overige posten zijn o.a. onderhoud waterkeringen, afvoer slootvuil, schoonmaak gebouwen, bouwkundig onderhoud, electrische onderhoud etc. 427 Overige diensten door derden De kosten van overige diensten door derden zijn: kosten muskusrattenbestrijding, vervoer en verwerking van slib, dienstverlening van Gemeenschappelijk Belastingkantoor Locosensus Tricijn (GBLT), frankeerkosten, laboratoriumkosten, kosten voor abonnementen. De verwerkingskosten van slib en transport slib zijn meegevallen. Dit geldt ook voor de overige diensten, advertentiekosten en contributies en abonnementen. 428 Leasebetalingen CBL De deposito rente in het kader van de Cross border lease is € 136.000 meegevallen. Bijdrage aan derden 440 Bijdrage aan bedrijven Dit betreft de anti-afhaak subsidie aan DMK. Toevoegingen aan voorzieningen/onvoorzien 450 Toevoegingen aan voorzieningen Aan de voorzieningen is in 2011 totaal € 2.269.200 gedoteerd. Specificatie: - actuariele reserve pensioenen D&H € 116.000 - wachtgelden personeel - 288.900 - sanering waterbodems/baggeren - 750.000 - Uitkeringen bestuur 23.000 - Flankerd beleid reorganisatie - 591.300
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
90
- Tax-i
-
500.000
451 Onvoorzien De post onvoorzien en de stelpost personeel zijn voor een bedrag van € 154.000 niet ingezet. BATEN Financiële baten 891 Externe rentebaten De externe rentebaten betreffen renteopbrengst van verstrekte hypothecaire- en autoleningen voor een bedrag van € 34.000 en de renteopbrengst van deposito’s in het kader van de cross border lease van € 414.000. 892 Interne rentebaten De aan projecten toegerekende bouwrente is in 2011 € 241.000 lager uitgevallen. Gerekend is met een rentepercentage van 3,75%. Oorzaak is het achterblijven van het investeringsvolume. Over de reserves en voorzieningen is de bespaarde rente berekend en als baat in de exploitatie rekening verantwoord. Tegenover deze rentebaten staat een evenzo grote rentelast. De bespaarde rente wordt zo in de jaarrekening zichtbaar wordt gemaakt, maar niet aan de reserves en voorzieningen toegevoegd. Dit betreft een bedrag van € 852.000. Dit zelfde bedrag staat onder de uitgaven post 402 ”Interne rentelasten”. 893 Dividenden en bonusuitkeringen Onder deze opbrengstsoort is het dividend van de aandelen Nederlandsche Waterschap Bank € 153.500 en het resultaat van DMK € 36.588 verantwoord. Personeelsbaten Baten in verband met salarissen en sociale lasten Op deze post worden ontvangsten geboekt van zwangerschapsuitkeringen, bijdragen privégebruik mobiele telefoons, bijdragen van het UWV in het kader van langdurig zieken. Goederen en diensten aan derden 895 Huuropbrengst uit overige eigendommen Op deze opbrengstsoort staan de ontvangsten van huur, pachten en overige rechten. 896 Diensten voor derden Op deze post worden ontvangsten geboekt van o.a. het opleggen van een schikkingen/bestuursdwang en gewerkte uren van medewerkers voor andere waterschappen. Bijdragen van derden 897 Bijdragen van overheden Hieronder worden subsidies en bijdragen van overheden verantwoord. Dit betreft onder andere bijdragen in het kader van de muskusrattenbestrijding, grensoverschrijdendafvalwater en huisvestingskosten i.v.m. boekverliezen kantoorpand Leusden. Niet begrote meevallers zijn: - Bijdrage project Kallisto € 113.000 - Bijdrage onderzoek thermische slibontsluiting - 64.000 - Bijdrage huisvestingskosten (van WS Veluwe) -1.064.591 898 Bijdragen van overigen Door het Gemeenschappelijk Belastingkantoor Locosensus-Tricijn (GBLT) is over 2011 een positief resultaat behaald. Dit resultaat wordt aan de acht deelnemende waterschappen uitbetaald. Het aandeel voor ons waterschap bedraagt € 256.098. Verder zijn op deze opbrengstsoort diverse kleine bijdragen van overige organisaties ontvangen. Waterschapsbelastingen Voor de toelichting op deze opbrengstsoort wordt verwezen naar het hoofdstuk “Bestuur en belastingen” bij de programmaverantwoording.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
91
Interne verrekeningen 900 Geactiveerde lasten Dit betreft de bijdrage aan investeringen in de vorm van het inzetten van (uren) eigen personeel. In gevolge het stelsel van baten en lasten zijn deze kosten aan de desbetreffende investering toegerekend.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
92
24 CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan het Algemeen Bestuur van Waterschap Vallei & Eem te Apeldoorn Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in het jaarverslag 2011 in deel 4, hoofdstuk 15 tot en met 23, opgenomen jaarrekening 2011 van Waterschap Vallei & Eem te Leusden gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2011 en de exploitatierekeningen naar programma’s, naar kostendragers en naar kosten- en opbrengstsoorten over 2011 met de toelichtingen, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het Dagelijks Bestuur Het Dagelijks Bestuur van Waterschap Vallei & Eem is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met hoofdstuk 4 van het in Nederland geldende Waterschapsbesluit. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving waaronder verordeningen van het waterschap zelf. Het Dagelijks Bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en hoofdstuk 4 van het Waterschapsbesluit en het door het waterschap opgestelde controleprotocol. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijking van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van het waterschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het dagelijks bestuur van het waterschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Deze financiële rechtmatigheidscriteria zijn vastgesteld met het normenkader door het Algemeen Bestuur op 30 juni 2011. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten en toevoegingen aan reserves. Op basis van artikel 5.2, lid 7 Waterschapsbesluit is deze goedkeuringstolerantie door het Algemeen Bestuur op 1 juli 2010 vastgesteld. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
93
Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van Waterschap Vallei & Eem een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2011 als van de activa en passiva per 31 december 2011 in overeenstemming met hoofdstuk 4 van het Waterschapsbesluit. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met relevante wet- en regelgeving waaronder de verordeningen van het waterschap zelf. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 109, lid 3 onder d Waterschapswet vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Arnhem, 17 april 2012 Deloitte Accountants B.V.
M.C.J.M Bekker RA
Waterschap Vallei & Eem
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
94
25 BESLUIT JAARREKENING 2011 Opmaak, ter inzage en vaststelling Deze jaarrekening is opgemaakt door Dijkgraaf en heemraden van het Waterschap Vallei & Eem d.d. 17 april 2012.
Mr. G.P. Dalhuisen, Secretaris
drs. J.M.P. Moons, dijkgraaf
Deze jaarrekening heeft, na voorafgaande kennisgeving, met alle bescheiden van 16 mei 2012 tot en met 29 mei 2012 voor eenieder ter inzage gelegen.
Deze jaarrekening is op 30 mei 2012 in openbare vergadering vastgesteld door het Algemeen Bestuur van het Waterschap Vallei & Eem.
Mr. G.P. Dalhuisen, Secretaris
Waterschap Vallei & Eem
drs. J.M.P. Moons, dijkgraaf
-Jaarverslag en Jaarrekening 2011-
95