Jaarverslag Verpleegkundige Adviesraad

Jaarverslag 2005 Verpleegkundige Adviesraad

Jaarverslag 2005 VAR Jeroen Bosch Ziekenhuis

Jeroen Bosch Ziekenhuis Locatie Groot Ziekengasthuis Secretariaat VAR Postbus 90153 5200 ME ´s Hertogenbosch Telefoon 073-6993049 E-mail [email protected] Dit jaarverslag is ook te vinden op www.jeroenboschziekenhuis.nl en op het interne JBZ-netwerk onder Start/Netwerk Programma´s /Voor iedereen/Verpleegkundige Advies Raad (VAR)

2


I

nhoudsopgave

Voorwoord Algemene informatie over de VAR Wat is de VAR? Taken van de VAR Speerpunten van de VAR in 2005 Adviezen VAR in 2005 Procedure adviesaanvragen Uitgebrachte adviezen Lopende adviesaanvragen Adviezen niet in behandeling genomen Overige inspraak in ziekenhuisbeleid Overige activiteiten Themamiddag ‘Zorg in aanbouw’ Bijeenkomst regionaal VAR netwerk Noord-Brabant Deskundigheidsbevordering VAR-leden Communicatie met de collega-vakgenoten Bijdrage aan Handboek voor Verpleegkundige en Verzorgende Adviesraden

Organisatie en werkwijzen Algemeen bestuur – dagelijks bestuur Vergaderingen Werk- en projectgroepen Overleg voorzitter Raad van Bestuur en directeur Patiëntenzorg Overleg secretaris Raad van Bestuur Overleg overige medezeggenschapsorganen Communicatie andere VAR’s Afvaardiging in werkgroepen en commissies JBZ Evaluatie VAR 2001-2004 Analyse interne organisatie VAR Samenstelling VAR in 2005 Dagelijks bestuur Algemeen bestuur VAR adviseur

3

4 5 5 5 6 6 11 11 12 13 14 14 16 17 18 18 20 20 20 20 21 21 22 22 24 25 26


V

oorwoord

2005 Was een bewogen jaar voor het JBZ… Met de Duidelijk Beter projecten heeft het JBZ in het verslagjaar hard geïnvesteerd in een betere patiëntenzorg. Tegelijkertijd komt de nieuwbouw steeds dichterbij en werden de medewerkers in 2005 geconfronteerd met het maken van schuifplannen. 2005 Was een bewogen jaar voor de VAR… Nadat we in de eerste jaren van de VAR met succes geïnvesteerd hadden in onze positionering en in de communicatie met de verpleegkundigen en verzorgenden, werd het in 2005 tijd voor een volgende stap in de ontwikkeling. Wij zijn ons nog meer als voorheen gaan profileren als deskundigheidsplatform voor de verpleegkundige zorg in het JBZ. Dit betekent dat de professionele mening van verpleegkundigen en verzorgenden naast de landelijke standaarden leidend zijn voor de adviezen die we uitbrengen. Ondertussen hebben we dertien adviezen uitgebracht, deelgenomen aan vijftien conferenties/lezingen, viermaal geVARieerd uitgebracht en actieve inbreng gehad tijdens de beleidsdagen van het JBZ. Er is dus veel werk verzet, met veel dynamiek, door een nieuw enthousiast team. En ondanks het vertrek van de VAR-adviseur en een wisseling van twee VAR-leden wisten we de ingeslagen koers vast te houden. En 2005 Was ook een bewogen jaar als voorzitter van de VAR… Nadat ik vier jaar met veel plezier aan het roer van de VAR heb gestaan zat mijn termijn als voorzitter er eind 2005 helaas op. Ik heb het een voorrecht gevonden om vanaf de oprichting voorzitter te mogen zijn van een adviesraad die met succes de verpleegkundige zorg op de kaart heeft gezet. Ik kijk er dan ook met veel voldoening op terug en ben trots op wat de VAR tot nu toe bereikt heeft! Maar het karwei is nog niet afgerond: het JBZ is volop in beweging en de VAR zelf nog volop in ontwikkeling. Ik heb er alle vertrouwen in dat Marco van Geffen, als waarnemend voorzitter, de draad verder oppakt en ik wens hem daarbij veel succes. Anita van Haaren, VAR-lid en tot december 2005 voorzitter van de VAR.

4


A

Lgemene informatie

Wat is de VAR? Sinds november 2001 bestaat er in het Jeroen Bosch Ziekenhuis een Verpleegkundige Adviesraad, of kortweg: VAR. De VAR bestaat uit zeven tot elf leden, die allen als verpleegkundige werkzaam zijn op verschillende niveaus en in verschillende functies in het JBZ. Zij werden in 2005 ondersteund door een interne adviseur en een ambtelijk secretaris. De VAR richt zich specifiek op verpleegkundige vraagstukken en zijn belangrijkste taak is het adviseren van de Raad van Bestuur over beleidszaken de gevolgen hebben voor de verpleegkundige zorg in het JBZ. Het hoofddoel van de VAR is het bewaken en optimaliseren van de kwaliteit van de verpleegkundige zorg in het JBZ.

Taken van de VAR

Adviseren van de Raad van Bestuur over beleid met betrekking tot de verpleegkundige zorg en het beroepsprofiel van de verpleegkundigen en verzorgenden. Bijdragen aan de deskundigheidsbevordering van de verpleegkundige en verzorgende beroepsgroep. Signaleren en onder de aandacht brengen van specifieke knelpunten in de verpleegkundige zorg en hier zonodig over adviseren. Signaleren en bestuderen van verpleegkundige ontwikkelingen, zowel nationaal als internationaal, en hier zonodig over adviseren. Adviseren over de kwaliteitseisen met betrekking tot de verpleegkundige zorg. Bevorderen van de samenhang van de verpleegkundige zorg tussen de verschillende verpleegafdelingen, clusters en locaties.

Speerpunten van de VAR in 2005

Deskundigheidsbevordering van de verpleegkundige en verzorgende beroepsgroep Functiedifferentiatie Kwaliteit van de verpleegkundige basiszorg Samenhang van de verpleegkundige zorg JBZ-breed Gevolgen van de bezuinigingen voor de verpleegkundige zorg

5


A

dviezen VAR in 2005

Procedure adviesaanvragen Eén van de kerntaken van de VAR is het adviseren van de Raad van Bestuur over beleid ten aanzien van de verpleegkundige zorg. De gebruikelijke procedure is dat de Raad van Bestuur de VAR een beleidsvoorstel voorlegt met het verzoek daarover te adviseren, maar de VAR kan ook op eigen initiatief adviseren en een eigen beleidsvoorstel indienen. Behalve de Raad van Bestuur adviseert de VAR ook zo nodig derden, bijvoorbeeld werk- of stuurgroepen in het JBZ, die zich bezig houden met het formuleren van beleidsvoorstellen, die raakvlakken hebben met de verpleegkundige zorg. In 2005 had de VAR twee werkgroepen die zich bezighielden met advisering: de werkgroep ‘Advisering’ en de werkgroep ‘Opleiding en Deskundigheidsbevordering (O&D)’. In 2005 heeft de Raad van Bestuur de VAR achttien beleidsvoorstellen ter advisering voorgelegd, waarvan er vijf niet in behandeling zijn genomen. De VAR heeft in het verslagjaar geen eigen initiatiefvoorstellen ingediend.

Uitgebrachte adviezen Functie Functieie-inhoud verpleegkundig coördinator

In 2003 hebben de VAR en de OR gezamenlijk de Raad van Bestuur verzocht om het aantal verpleegkundig coördinatoren (veco’s) in het JBZ, die gestopt zijn met de HBO-V-opleiding en toch in functie blijven, te inventariseren. Naar aanleiding hiervan gaf de Raad van Bestuur de stuurgroep ‘Functiedifferentiatie’ de opdracht om dit in kaart te brengen en hierover een adviesvoorstel uit te brengen. Dit in 2004 uitgebrachte voorstel komt erop neer dat een verpleegkundig coördinator een HBO-V- of een kaderopleiding gevolgd moet hebben; het niet voldoen aan deze scholingseis betekent dat de functie van veco wordt beëindigd. De VAR heeft hier destijds positief over geadviseerd. Vervolgens kreeg de VAR eind 2004 een functiebeschrijving en een notitie “Opleidingseisen en afspraken verpleegkundig coördinator” ter advisering voorgelegd. Om gedegen te kunnen adviseren werd de mening van het VARpanel gepeild. In zijn, in 2005 uitgebrachte, advies pleitte de VAR voor een concretere beschrijving van de specifieke competenties; het structureel vier uur per week inplannen van de veco voor overstijgende taken; en het vervangen van de functienaam “aandachtsvelder” op de IC en SEH door “verpleegkundig coördinator”. Het advies van de VAR is overgenomen, met uitzondering van het voorstel de functienaam ‘aandachtsvelder’ te veranderen,

6


met als argument dat afdelingen specifieke redenen hebben om voor een bepaalde functiebenaming te kiezen. Harmonisatie reanimatiebeleid

Begin 2005 kreeg de VAR de notitie “reanimatiecoördinatie” in het JBZ ter advisering voorgelegd. Doel van deze notitie is het opzetten van een eenduidig reanimatiebeleid voor het gehele JBZ. In de notitie wordt onder andere voorgesteld om een reanimaticoördinator aan te stellen en een reglement op te stellen voor de nieuwe JBZ-brede reanimatiecommissie.

De VAR heeft hier positief op gereageerd. Wel gaf de VAR enkele aanvullingen op de notitie: - participatie van minimaal één verpleegkundige in de reanimatiecommissie; een duidelijke omschrijving van de organisatiestructuur en de bevoegdheden van de commissie; het goed informeren van de afdelingen over de hieruit voortvloeiende regels en afspraken; - het aan het cluster Leerhuis ter beschikking stellen van een centraal budget voor de kosten van de reanimatiecursussen, zodat alle verpleegkundigen en verzorgenden in aanmerking kunnen komen voor een reanimatiecursus, ongeacht de kosten. Het advies van de VAR is overgenomen, behalve het ter beschikking stellen van een centraal budget voor de reanimatiecursussen. In plaats daarvan heeft de Raad van Bestuur ervoor gekozen de kosten voor de reanimatiecursussen door te belasten aan de clusters, zodat die een financiële prikkel hebben om medewerkers te stimuleren de reanimatietrainingen te volgen. Evaluatie van de topstructuur

In het najaar van 2004 hebben de voorzitters van de Raad van Toezicht en van de Raad van Bestuur de top van het JBZ geëvalueerd. Ook de VAR is gevraagd om een mening te geven over de topstructuur. In zijn advies heeft de VAR aangegeven het niet objectief te vinden dat de voorzitters van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht zelf de evaluatie uitvoeren. Aangeraden werd dan ook om hiervoor een onafhankelijke derde als procesbegeleider te vragen. Daarnaast adviseerde de VAR om ook de gevolgen van eventuele aanpassing van de topstructuur te onderzoeken op de niveaus onder het clustermanagement. De VAR heeft als aandachtspunten gegeven: verbetering van de communicatie van de Raad van Bestuur naar de werkvloer; het behoud van een (adjunct)directeur die zich specifiek bezig houdt met patiëntenzorg, en de noodzaak van de aanwezigheid van een controlefunctie voor de financiële situatie in het JBZ. Het VAR-advies is overgenomen met uitzondering van het aanstellen van een onafhankelijke derde als procesbegeleider. De reden hiervoor is dat de

7


andere inspraakorganen er wel positief over waren dat de evaluatie door het topmanagement zelf werd uitgevoerd. Vervolgens kreeg de VAR in het voorjaar van 2005 het besluit van de Raad van Toezicht en van de Raad van Bestuur met betrekking tot de samenstelling van de topstructuur ter advisering voorgelegd. Dit besluit hield in dat de Raad van Bestuur uit twee leden bestaat, waaronder een directie van drie personen functioneert. Hierover heeft de VAR positief geadviseerd. Harmonisatie functie zorgassistent

De stuurgroep Functiedifferentiatie adviseerde de Raad van Bestuur de functies voedingsassistent en afdelingsassistent op te heffen en samen te voegen tot de functie zorgassistent, die op alle locaties dezelfde taken en bevoegdheden heeft. De VAR heeft hierover positief geadviseerd, maar plaatste wel de volgende kanttekeningen: - doorgroei van niveau 2 naar 3 moet mogelijk blijven; - de verpleegkundige blijft eindverantwoordelijk voor de voeding en zorg van de patiënt en heeft hierin een coachende rol; - zorg- en voedingstaken worden gescheiden uitgevoerd in verband met de hygiëne. Dit advies werd vervolgens aan de stuurgroep Functiedifferentiatie voorgelegd. De stuurgroep gaf een aantal argumenten aan waarom ze er geen voorstander was om kwalificatie niveau 3 in te voeren. Eén daarvan was dat er in het JBZ geen behoefte is aan niveau 3 en dat teveel functieniveaus verwarring oplevert bij patiënten en medewerkers. Wat betreft de scheiding van zorg- en voedingstaken gaf de stuurgroep aan dat het organisatorisch ondoenlijk was. Dat de verpleegkundige eindverantwoordelijk blijft voor de voeding en zorg van de patiënt werd door de stuurgroep bevestigd. De VAR kon zich vinden in de argumenten van de stuurgroep, maar pleitte er wel voor om meer aandacht te schenken aan het hygiënische aspect van voedingstaken.

Plan van aanpak preoperatieve screening

In februari legde de Raad van Bestuur de VAR een plan van aanpak voor ter verbetering van de preoperatieve screening. Tot dan toe bleef het preoperatieve onderzoek door de behandelend specialist vaak achterwege. Er werden routinematig veel aanvullende onderzoeken en onnodige consulten aangevraagd en de anesthesist zag de patiënt te laat en onderzocht hem of haar slechts oppervlakkig. In het plan van aanpak stonden verschillende scenario’s beschreven ter verbetering van deze praktijk. De VAR adviseerde positief over het plan van aanpak en raadde daarbij aan om de keuze voor een scenario over te laten aan deskundigen, die nauw betrokken zijn bij de preoperatieve screening. 8


Poliklinische apotheek

Deze poliklinische apotheek, gelegen op locatie Carolus, is per 1 mei 2005 van start gegaan. De VAR heeft hier positief op gereageerd. Het plan past goed in het streven van het JBZ om meer service te gaan bieden aan de patiënt. In zijn advies heeft de VAR aangegeven dat het in verband met de medicatieveiligheid van groot belang is dat verpleegkundigen en medisch specialisten actuele digitale medicatieoverzichten van patiënten kunnen opvragen. Ook acht de VAR het noodzakelijk dat verpleegkundigen en medisch specialisten goed geïnformeerd worden over de apotheek, zodat zij op hun beurt de patiënten kunnen voorlichten. Dit advies is overgenomen.

Nieuwe calamiteitenregeling calamiteitenregeling

Naar aanleiding van de fusie tussen BMC en CLZ was het noodzakelijk om een nieuwe calamiteitenregeling op te zetten voor het gehele JBZ. Deze calamiteitenregeling is ter advisering aan de VAR voorgelegd. Alhoewel de VAR achter de vernieuwing van de calamiteitenregeling stond, kon hij geen positief advies uitbrengen, daar hij de voorgestelde procedure niet compleet genoeg vond. De VAR adviseerde de volgende toevoegingen: - afvaardiging van de VAR in het crisisteam, zodat er ook voldoende expertise aanwezig is, wanneer een verpleegkundige of verzorgende betrokken is bij een calamiteit; - een concrete beschrijving van de procedure voor het bijstaan van de betrokken medewerker; - een procedure voor de emotionele opvang van de betrokken medewerker; - participatie van externen in het onderzoeksteam om onafhankelijkheid te garanderen. De Raad van Bestuur nam het advies van de VAR niet over, de argumenten hiervoor waren respectievelijk: - er is in het crisisteam crisisexpertise nodig en geen beroepsinhoudelijke expertise; - een beschrijving van de procedure is niet nodig, daar medewerkers in het JBZ nu al de weg weten voor het verkrijgen van bijstand bij calamiteiten; - er participeren al externe onderzoekers in het onderzoeksteam.

Observatorium

Begin mei ontving de VAR een adviesaanvraag over het plan voor het opzetten van een observatorium bij de Spoed Eisende Hulp op locatie GZG. Dit plan hield in dat er een vierpersoonskamer zou worden ingericht voor het observeren van stabiele SEH-patiënten, waarvoor het niet binnen twee uur duidelijk is of zij opgenomen moeten worden of naar huis kunnen. Tijdens

9


opname op het observatorium zouden dan aanvullende onderzoeken verricht kunnen worden. Zo’n opname zou maximaal vier uur duren. De VAR verwachtte dat het opzetten van een observatorium de wachttijden op de SEH zou verkorten en dat het extra opnames op zou leveren. De VAR heeft dan ook positief geadviseerd. In zijn advies gaf de VAR aan nog een ander voordeel van het observatorium te zien: het zou als buffer gebruikt kunnen worden tussen de SEH en de verpleegafdeling om op die manier meer rust op een afdeling te creëren en piekbelasting af te vlakken. Daarnaast wees de VAR erop dat ook het opzetten van een huisartsenpost in het ziekenhuis de wachttijden op de SEH zal verkorten. Het plan voor het opzetten van een observatorium is uiteindelijk toch van de baan geschoven, onder andere omdat de financiële mogelijkheden onzeker waren door het ontbreken van duidelijke afspraken met de zorgverzekeraars over de vergoeding. In de nieuwbouw is wel ruimte gecreëerd voor een huisartsenpost. Het Schuifplan

In verband met de renovatie van het Willem-Alexanderziekenhuis worden afdelingen van deze locatie ondergebracht op de locaties GZG en Carolus. Het schuifplan waarin dit staat beschreven is in 2005 ter advisering voorgelegd aan de VAR. De VAR heeft een positief advies uitgebracht over het schuifplan, omdat het een goed uitgewerkt plan is, waarin de zorg voor de patiënt het uitgangspunt is.

Vernieuwd rampenplan locatie GZG

Eind juni heeft de VAR het vernieuwde rampenplan voor locatie GZG ontvangen en ook hierover positief geadviseerd. De VAR vindt het een goed plan, waarin de kwaliteit van de verpleegkundige zorg voor de slachtoffers wordt gewaarborgd, zonder dat deze ten koste gaat van de verpleegkundige zorg op de reguliere verpleegafdelingen.

Ontwerp nieuw ziekenhuis

In oktober ontving de VAR van het projectbureau Nieuwbouw een boek met ontwerpinformatie over de nieuwbouw van het JBZ. De Raad van Bestuur vroeg de VAR een reactie te geven op het ontwerp. De VAR heeft aangegeven meer informatie nodig te hebben om een gedegen advies te kunnen geven. De inhoud van het boek is daarvoor niet gedetailleerd genoeg; de aspecten van het ontwerp, die invloed hebben op de kwaliteit van zorg worden er onvoldoende in belicht. Te denken valt hierbij aan de grootte en inrichting van de verpleegafdelingen en patiëntenkamers, de faciliteiten en de participatie van het ontwerp op de toekomstige technische ontwikkelingen als het elektronisch patiëntendossier.

10


Om meer voor de VAR relevante informatie te krijgen heeft de VAR een gesprek aangevraagd met de heer Matser, directeur projectbureau Nieuwbouw. Naar aanleiding van dit gesprek participeert de VAR vanaf 2006 in de gebruikersgroep ‘Standaard Verpleegafdelingen’ en in de overleggroep ‘Patiëntenservice-unit’. Deze werkgroepen houden zich bezig met de verdere uitwerking van de ontwerpplannen.

Lopende adviesaanvragen Opzetten van Starterspool

Om jong-gediplomeerde verpleegkundigen te ondersteunen bij het opdoen van werkervaring, heeft het cluster Sociale Zaken regels opgesteld voor een zogenaamde ‘starterspool’. Eind 2005 heeft de VAR hier nog geen advies over uitgebracht.

2424-Uursrecovery locatie GZG

Om een optimale postoperatieve zorg te waarborgen heeft het Operatiecentrum een plan opgesteld om de recovery op locatie GZG 7 dagen per week, 24 uur per dag te laten draaien. Er kunnen drie postoperatieve patiënten overnachten en er blijft één bed beschikbaar voor acute patiënten. De VAR heeft dit voorstel in december ter advisering voorgelegd gekregen en er in 2005 nog geen advies over uitgebracht.

Adviezen niet in behandeling genomen Begroting JBZ 2005

De VAR besloot niet te adviseren over de JBZ-begroting voor 2005, vanwege het ontbreken van een directe link met de verpleegkundige beroepsinhoud. Wel volgde de VAR met grote belangstelling de plannen voor bezuinigingen en efficiencyverbetering.

Raamregeling gebruik internet en ee-mail

Op initiatief van het Cluster ICT en in samenspraak met de commissie ‘Zo zijn onze manieren’ is er een raamregeling voor het gebruik van e-mail en internet opgesteld, waarin aangegeven wordt wat wel en wat niet kan. De VAR heeft aangegeven het een goede zaak te vinden dat er een raamregeling is opgesteld, maar heeft hierover niet geadviseerd omdat het niet specifiek betrekking heeft op de verpleegkundige zorg. Wel heeft de VAR de gelegenheid aangegrepen om te pleiten voor de mogelijkheid van een e-mail-account voor alle verpleegkundigen en verzorgenden. De VAR kreeg hierop als antwoord dat de toekenning van een persoonlijk e-mail account of een groepsaccount de verantwoordelijkheid is van het betreffende cluster zelf. Wel wordt vanuit ICT geadviseerd te werken met persoonlijke e-mailaccounts, daar dit beter aansluit bij de eigen verantwoordelijkheid van iedere medewerker.

11


Zelfstandig behandelcentrum

Eind december 2004 ontving de VAR het verzoek te adviseren over de beleidsnotie met betrekking tot de oprichting van een Zelfstandig Behandelcentrum (ZBC) op locatie Liduina. Het ZBC heeft de mogelijkheid om niet-verzekerde private zorg te bieden, zoals cosmetische chirurgie. In de notitie werden voornamelijk de financiële en organisatorische ontwikkelingen beschreven en ontbreekt het verpleegkundige aspect; reden voor de VAR om deze adviesaanvraag niet in behandeling te nemen.

Herverdeling bedden afdeling A0 en A1

In het kader van de bezuinigingstaakstelling is een plan opgesteld om door herverdeling van de bedden op afdeling A0 (urologie) en A1 (gynaecologie/obstetrie) €200.000,-- te besparen. De VAR besloot hierover niet te adviseren omdat het vooral een organisatorisch, logistiek en financieel vraagstuk betreft met onvoldoende raakvlak met de verpleegkundige zorg.

Ambulante geriatrie

In september werd de afdeling psychiatrie van het JBZ overgedragen naar de GGZ. Dit betekende dat van het cluster Geriatrie-Psychiatrie alleen het specialisme geriatrie overblijft. De Raad van Bestuur legt de VAR het voorstel voor om de afdeling geriatrie onder te brengen in het cluster Interne Geneeskunde / Reumatologie en om de functie van ‘unithoofd ambulante zorg interne geneeskunde/manager geriatrie’ in te stellen. De VAR besluit hier niet over te adviseren. De reden hiervoor is dat de VAR niet adviseert over beleidsvoorstellen, die slechts betrekking hebben op één of enkele individuen.

Overige inspraak in ziekenhuisbeleid JBZ Beleidsdag

Drie VAR-leden namen in het verslagjaar deel aan de beleidsdag van het JBZ, waar zij met het management en de vertegenwoordigers van de overige inspraakorganen discussieerden over de wijze waarop het JBZ doelmatiger georganiseerd kan worden. De VAR-leden hebben de beleidsmakers duidelijk kunnen maken welke gevolgen de bezuinigplannen hebben voor de kwaliteit van de verpleegkundige zorg. De uitkomsten van deze dag zijn verwerkt in een beleidsnotitie.

Conferentie jaarplanprocedure

Op deze tweedaagse conferentie in mei deden de managers en inspraakorganen voorstellen voor de jaarplannen van 2006. De twee aanwezige VAR-leden hebben deze gelegenheid aangegrepen om nog eens aandacht te vragen voor de basale verpleegkundige zorg.

12


O

verige activiteiten

Themamiddag ‘Zorg in aanbouw’

“Leerzaam én laagdrempelig” dat is wat JBZ-Palet als kop gebruikte bij hun reportage over de 4e themamiddag van de VAR 10 november 2005. Een geslaagde themamiddag, goed bezocht, heldere en informatieve presentaties in een gemoedelijke sfeer. De themamiddag, die gehouden werd in de aula van het Willem-Alexanderziekenhuis, stond in het teken van de nieuwbouw. Er werden drie presentaties gehouden. De eerste ging over de nieuwbouw van het Jeroen Bosch Ziekenhuis. Twee architecten toonden met behulp van een 3D-presentatie hoe de standaardverpleegafdeling in de nieuwbouw eruit gaat zien. Leo Peters, lid van de gebruikersgroep voor de nieuwbouw vertelde vervolgens over de verpleegkundige inbreng in het ontwerp. In de tweede presentatie werd aandacht geschonken aan het Elektronisch Patiëntendossier (EPD). In deze presentatie werd beknopt maar duidelijk in beeld gebracht wat EPD inhoudt en wat de vele mogelijkheden ervan zijn. In de laatste presentatie bood apotheker Hanneke Deinum de aanwezigen een kijkje in het toekomstige geneesmiddelendistributiesysteem van het JBZ. De “bouwvakkers” Annie en Toos namen de ludieke kant van de themamiddag voor hun rekening. De opkomst was met 61 personen hoog in vergelijking met 2004 en uit evaluatie onder de bezoekers bleek dat men unaniem positief was over deze jaarlijkse “VAR-dag”.

13


Bijeenkomst regionaal VAR netwerk NoordNoord-Brabant Brabant

In februari organiseerde de VAR van het JBZ een bijeenkomst voor het regionaal VAR netwerk Noord-Brabant. Dit netwerk, waarbij twintig VAR’s aangesloten zijn, komt twee maal per jaar bijeen met als doel gebruik te maken van elkaars expertise en elkaar te inspireren. Tijdens de bijeenkomst in het JBZ werden er twee workshops gegeven: ‘Kennis behouden binnen VAR’ en ‘Follow-up van adviezen’.

Deskundigheidsbevordering VARVAR-leden Scholingsdagen

Eén van de belangrijkste methodes voor de VAR om zich verder te professionaliseren is de jaarlijkse scholing door een daarin gespecialiseerd instituut.

Dit jaar leerden de VAR-leden dat zij het aandachtsterrein van de VAR nog scherper moeten afbakenen en zich nog meer moeten focussen op de verpleegkundige beroepsinhoud, om nog beter te kunnen adviseren. Om dit te bereiken hebben zij de onderstaande principebesluiten genomen. 14


I. Met betrekking tot advisering zijn de professionele mening van verpleegkundigen en verzorgenden in het JBZ èn de landelijke beroeps- en kwaliteitsstandaarden leidend voor de VAR; de VAR maakt hiervoor zelf de afweging. II. De VAR is geen belangenbehartiger van verpleegkundigen en verzorgenden, maar een platform voor de deskundigheid van deze beroepsgroepen. Verpleegkundigen en verzorgenden zijn dus geen ‘achterban’ voor de VAR. III. De VAR richt zijn energie voortaan vooral op het VAR-panel en op het lijnmanagement. De overige verpleegkundigen en verzorgenden van het JBZ worden wel structureel geïnformeerd over de adviezen en activiteiten van de VAR; maar het is aan henzelf om daarop te reageren (eigen verantwoordelijkheid). IV. De VAR is een adviesraad, die adviseert over verpleegkundige zaken; de volledige naam van de VAR luidt dan ook niet meer ‘Adviesraad voor verpleegkundigen en verzorgenden’, maar ‘Verpleegkundige Adviesraad’. Deze naam sluit ook beter aan bij de afkorting VAR. Symposia, congressen, workshops

In het kader van deskundigheidsbevordering hebben de VAR-leden in 2005 deelgenomen aan verschillende congressen, symposia en workshops: bezuinigingsbijeenkomsten in JBZ; symposium VIM-project; workshops van de AVVV1: ‘De zin en onzin van lobbyen en netwerken’, ‘Gesprek met de Raad van Bestuur’ en ‘Omgaan met collega vakgenoten’; landelijke netwerkdag voor VAR’s, georganiseerd door de AVVV, met presentaties over: ‘Zorg voor beter traject’, ‘Digitale zorgoverdracht periodieke registratie’, ‘Complementaire zorg’ en ‘International Classification of Functioning’; interactief debat, georganiseerd door de VMS ‘Vraaggestuurde zorg: een brug te ver?’ ‘Ontbijt met minister Hoogervorst’; Nursing Event met o.a. een Seminar ‘NP/ PA niet meer weg te denken uit de gezondheidszorg’, ‘Patiëntveiligheid’ en een Workshop ‘Best Year Yet’ Lunchbijeenkomst “Sneller beter pijler 3”; Kwaliteitsdag JBZ. bijeenkomst ‘Integratie MIP-commissies’; symposium ‘ICT in de zorg’; lezing ‘Rho Chi Chapter’ met als onderwerp taakherschikking; symposium, georganiseerd door de VAR van de GGZ ’s-Hertogenbosch ‘Hoor en wederhoor. Verpleegkundigen in discussie met sleutelfiguren uit de zorg.’;

1

AVVV: Algemene Vereniging voor Verpleegkundigen en Verzorgenden

15


verpleegkundig symposium ‘Weloverwogen werken’ over Evidence Based Practice, georganiseerd door de Vakgroep Verpleging Kempenhaege; landelijke Sneller Beter Conferentie.

Communicatie met de collegacollega-vakgenoten In 2005 heeft de VAR op diverse manieren gecommuniceerd met de verpleegkundige en verzorgende beroepsgroep in het JBZ. Het doel van deze communicatie is: signaleren van knelpunten in de verpleegkundige zorg op de werkvloer; input voor adviezen; creëren van draagvlak voor adviezen; bijdragen aan de deskundigheidsbevordering van de beroepsgroep; bevorderen van de samenhang van de verpleegkundige zorg in het JBZ. VARVAR-panel

Het VAR-panel, waarin een dertigtal verpleegkundigen zitting heeft, fungeert als klankbordgroep voor de VAR. De VAR heeft het panel in 2004 opgericht om meer input te krijgen van de verpleegkundigen en verzorgenden van de werkvloer voor advisering én om een zo breed mogelijk draagvlak te creëren voor de uit te brengen adviezen. Alle verpleegkundigen en verzorgenden, werkzaam in het JBZ, kunnen zich aanmelden voor het VAR-panel. De VAR organiseert drie à vier keer per jaar een bijeenkomst voor het VARpanel, waarin de panelleden op de hoogte gebracht worden van de recent uitgebrachte en lopende adviezen van de VAR. Ook krijgen de panelleden de gelegenheid om knelpunten in de verpleegkundige zorg op afdelingsniveau naar voren te brengen. Daarnaast peilt de VAR regelmatig de mening van het panel door middel van korte enquêtes via e-mail. De uitslag van deze enquêtes worden gebruikt voor het opstellen van adviezen. In het afgelopen jaar is het VAR-panel drie maal bijeen geweest; enkele onderwerpen die daarbij aan bod kwamen zijn: de gevolgen van het verkorten van de overlapmomenten tussen de diensten; samenvoeging van functie verpleegkundig specialist met die van nurse practitioner; het nieuwe zusteroproepsysteem’ in de nieuwbouw; deskundigheidsbevordering. Het VAR-panel is het afgelopen jaar niet per e-mail benaderd voor enquête’s.

16


Folder

De informatiefolder van de VAR is het afgelopen jaar herzien in verband met het wijzigen van de samenstelling van de VAR. Het cluster Sociale Zaken overhandigt deze informatiefolder aan alle nieuwe medewerkers.

Nieuwsbrief “GeVARieerd”

Door middel van de nieuwsbrief “GeVARieerd” houdt de VAR alle verpleegkundigen en verzorgenden van het JBZ en hun leidinggevenden op de hoogte van de activiteiten van de VAR. In de “GeVARieerd” is onder andere informatie te lezen over nieuwe adviesaanvragen, uitgebrachte adviezen en activiteiten van de VAR. “GeVARieerd” verschijnt éénmaal per kwartaal. In 2005 is “GeVARieerd” in maart, juni, september en november verschenen.

Artikelen in JBZJBZ-Palet en JBZJBZ-Schetsen

Met enige regelmaat stond er in 2005 een artikel in “JBZ-Palet2” over de VAR, onder andere over de themamiddag. de mening van de VAR over het schuifplan in Palet gepubliceerd. De VAR plaatste in 2005 een aantal berichten in “JBZ-Schetsen”3, bijvoorbeeld over de jaarvergadering en themamiddag. VAR op interinter- en intranet

Ook op de JBZ website www.jeroenboschziekenhuis.nl is informatie over de VAR te vinden, evenals op het interne digitale netwerk van het ziekenhuis. In dit laatste netwerk is de map van de VAR te vinden onder Start/Netwerk Programma’s/Voor iedereen/Verpleegkundige Advies Raad (VAR).

Bijdrage ‘Handboek voor Verpleegkundige en Verzorgende Adviesraden’ In 2005 werd de VAR van het JBZ gevraagd om als ‘vergevorderde VAR’ een bijdrage te leveren aan de nieuwe druk van het ‘Handboek voor Verpleegkundige en Verzorgende Adviesraden’ van de AVVV. De VAR heeft hiertoe drie ‘ervaringsfeiten’ ingediend: het coachen van nieuwe VAR-leden, het organiseren van een stille wanddiscussie, en het instellen van een VARpanel.

2 3

JBZ-Palet: personeelsblad van het JBZ JBZ-Schetsen: wekelijks informatiebulletin gericht aan de medewerkers van het JBZ

17


O

rganisatie en werkwijzen

Algemeen Bestuur – Dagelijks Bestuur

De VAR bestond in 2005 uit elf leden, gekozen uit de verpleegkundige staf van het Jeroen Bosch Ziekenhuis. De samenstelling was een mix van uitvoerend verpleegkundigen (functieniveau 4 en 5), verpleegkundig specialisten, kwaliteitsmentoren en een bedrijfsopleider, zij zijn werkzaam op de locaties Groot Ziekengasthuis, Willem-Alexander en Carolus. De elf leden vormden samen het algemeen bestuur. Uit hun midden hebben zij de voorzitter en vice-voorzitters gekozen, zij vormden samen met de ambtelijk secretaris het dagelijks bestuur. Het dagelijks bestuur is in de dagelijkse gang van zaken de spreekbuis en vertegenwoordiger van de VAR. Tot december 2005 werd de VAR ondersteund door een interne adviseur.

Vergaderingen Algemeen bestuur

Het algemeen bestuur (AB) komt éénmaal per maand op een zogenaamde ‘VAR-dag’ bijeen. Het AB heeft op de VAR-dag minimaal twee plenaire bijeenkomsten;deze vergaderingen zijn openbaar en er wordt een verslag van gemaakt. Daarnaast komen op deze dag de verschillende VAR werken

18


projectgroepen bijeen en worden de overleggen met derden zoveel mogelijk op deze dag gepland. De VAR heeft gekozen voor het comprimeren van de activiteiten voor de VAR op één hele dag per maand, omdat in het verleden gebleken is dat VAR-leden zich moeilijk konden vrijmaken van hun reguliere werkzaamheden voor VARactiviteiten, indien deze slechts een gedeelte van de dag in beslag namen. In 2005 zijn er elf zulke ‘VAR-dagen’ geweest. Dagelijks bestuur

Het dagelijks bestuur (DB) vergadert daarnaast ook éénmaal per maand en wel twee weken voorafgaand aan de ‘VAR-dag’. In deze vergadering worden de vergaderingen van het AB en de overleggen met derden voorbereid, de agenda’s ervan bepaald en er worden huishoudelijke en beleidszaken besproken. Ook van deze bijeenkomst wordt een verslag gemaakt. In 2005 heeft het DB elf maal vergaderd.

Jaarvergadering

In 2005 organiseerde de VAR voor de laatste keer een zogenaamde jaarvergadering. Dit is een jaarlijkse vergadering waarin de VAR de verpleegkundige staf informeert over zijn activiteiten en de behaalde resultaten van het afgelopen jaar, en zijn doelstellingen en voorgenomen activiteiten voor het komende jaar. Er is dan voor de aanwezigen de mogelijkheid om actief van gedachten te wisselen over de inhoud van het verpleegkundige en verzorgende beroep en de rol van de VAR daarin. Omdat de collega-vakgenoten al door het hele jaar heen geïnformeerd worden via de nieuwsbrief ‘GeVARieerd’ en omdat zij ook al hun ideeën kunnen inbrengen in de bijeenkomsten van het VAR-panel, is de jaarvergadering overbodig geworden; de VAR zal deze daarom niet meer organiseren.

19


De jaarvergadering van 2005 werd gekoppeld aan de VAR-panelbijeenkomst van 4 oktober, omdat de doelgroep voor de panelbijeenkomsten dezelfde is als voor de jaarvergadering: de betrokken verpleegkundigen en verzorgenden.

WerkWerk- en projectgroepen Om slagvaardiger en efficiënter te kunnen werken zijn de activiteiten van de VAR verdeeld over de volgende werken projectgroepen4: Werkgroep Advisering: Werkgroep Opleiding en Deskundigheidsbevordering Werkgroep PR; Werkgroep Themabijeenkomsten; Redactie GeVARieerd; Werkgroep Scholing; Projectgroep Handboek; Projectgroep Begeleiding Nieuwe VAR-leden; Projectgroep Kennisnetwerk. De bevindingen en werkzaamheden van de werken projectgroepen worden iedere maand in de vergadering van het Algemeen Bestuur teruggekoppeld naar de andere VAR-leden.

Overleg met de voorzitter van de Raad van Bestuur en de directeur Patiëntenzorg Eenmaal per kwartaal heeft een afvaardiging van het AB overleg met de voorzitter van de Raad van Bestuur en de directeur Patiëntenzorg betreffende beleidszaken. In deze vergaderingen worden de adviezen van de VAR teruggekoppeld. Het belangrijkste doel is het wederzijds informeren en het creëren van draagvlak. In 2005 heeft er vijf maal zo’n overleg plaatsgevonden.

Overleg secretaris van de Raad van Bestuur Het dagelijks bestuur had in 2005 twee maal overleg met secretaris van de Raad van Bestuur betreffende operationele en faciliterende aangelegenheden.

Overleg overige medezeggenschapsorganen JBZ Ondernemingsraad

Overleg met de OR vindt structureel jaarlijks plaats en daarnaast indien nodig ad-hoc. In 2005 heeft alleen het reguliere jaarlijkse overleg plaatsgevonden. Aan de orde kwamen: het schuifplan, het integratieplan, het nieuwe dienstenrooster en de 24-uurs recovery. 4

Een werkgroep heeft een opdracht voor onbepaalde tijd en een projectgroep voor een bepaalde tijd; als

de opdracht is uitgevoerd wordt de projectgroep opgeheven.

20


Cliëntenraad

Overleg met de Cliëntenraad vindt ad-hoc plaats. In 2005 is er één keer overleg geweest tussen het DB van de VAR en de Cliëntenraad; aan de orde is geweest de profilering van de raad in het JBZ.

Vereniging Medische Staf

Het dagelijks bestuur van de VAR heeft twee keer per jaar overleg met het bestuur van de VMS. In 2005 zijn de volgende onderwerpen besproken: verhouding leerling-gediplomeerden; MIP; integratie maatschappen; bedrijfstijdenverlenging; visie op functie en positionering nurse practitioner en physician assistent; het schuifplan; pre-operatieve screening; observatorium; ontwerp nieuwbouw; ‘Sneller Beter’.

Communicatie Communicatie met andere VAR´s Voor het uitwisselen van wederzijdse informatie en het delen van ervaringen heeft de VAR van het JBZ regelmatig contact met andere VAR´s. Dit gebeurt via het halfjaarlijkse overleg van het regionaal VAR-netwerk Brabant en via de halfjaarlijkse Landelijke Netwerkdag van de LC-VAR5. Het regionaal VAR-netwerk Noord-Brabant is in 2005 twee maal bijeen geweest: een maal in het JBZ en een maal in epilepsiecentrum De Kempenhaege te Heeze. Deze tweede netwerkbijeenkomst werd in november georganiseerd door de Vakgroep Verpleging van de Kempenhaege. Een vertegenwoordiging van de VAR JBZ volgde hier de workshop ‘Droomvlucht: de droom van de werkelijkheid of de werkelijke praktijk met Evidence Based Practice (EBP)’. De vraagstelling hierbij was: hoe creëer je als VAR draagvlak voor het implementeren van EBP in de organisatie.

Afvaardiging in werkgroepen en commissies JBZ Ook in 2005 werd de VAR gevraagd te participeren in werkgroepen of commissies in het JBZ. De criteria voor deelname zijn: raakvlakken met de verpleegkundige zorg, de benodigde tijdsinvestering voor deelname en of deelname paste binnen het beleids- en activiteitenplan van de VAR. In 2005 waren VAR-leden of afgevaardigden namens de VAR vertegenwoordigd in de volgende commissies: Anita van Haaren in de Klankbordgroep Kwaliteit, deze klankbord groep is eind van het jaar opgeheven; Jan van Kempen, Vanessa van Zutphen, Ineke Kappé, Paul van Hal en Marije van der Westenlaken in de gebruikersgroep “Verpleegafdeling nieuwbouw”, deze gebruikersgroep is in de loop van het afgelopen jaar ook opgeheven; Fred Kelfkens in de redactieraad van de website; Jan van de Lagemaat in de commissie Gedragsregels. 5

LC-VAR: Landelijk Coördinatiepunt Verpleegkundige Adviesraden

21


Evaluatie VAR 20012001-2004 In november 2004 zat de allereerste zittingstermijn van de VAR erop; tijd om de meerwaarde van de VAR voor het JBZ te evalueren. In januari 2005 hebben de leden van de VAR daarom samen met de voorzitter van de Raad van Bestuur en de directeur Patiëntenzorg het functioneren van de VAR tot dan toe besproken. Beide heren spraken zich positief uit over de werkwijze van de VAR. Vooral het aangeven van effecten van een beleidsvoornemen voor de verpleegkundige zorg en de verpleegkundige en verzorgende beroepsgroep zagen ze als toegevoegde waarde van de VAR voor het ziekenhuis. Ook gaven ze aan dat de adviezen van de VAR invloed hebben op het uiteindelijke besluit van de Raad van Bestuur tot de keuze van een bepaald (onderdeel van) beleid. Als verbeterpunten gaven zij aan: het toetsen van de mening van de achterban over de VAR en het ontwikkelen van een meer pro-actieve opstelling van de VAR. Naar aanleiding van deze evaluatie heeft de VAR zich voorgenomen zelf intitiatiefvoorstellen in te dienen; in het verslagjaar is hij daar echter niet aan toegekomen vanwege het grote aantal adviesaanvragen.

Analyse de interne organisatie VAR In het kader van haar opleiding heeft de ambtelijk secretaris van de VAR van de interne organisatie van de VAR geanalyseerd. Hierbij ging het om het interne functioneren van de VAR, dus vanuit het gezichtspunt van de VARleden zelf. Door middel van deze analyse heeft de ambtelijk secretaris de aandachtspunten in kaart gebracht en aan de hand hiervan aanbevelingen gedaan voor het nog beter functioneren van de VAR. Uit de analyse bleek dat de VAR in 2005 goed scoorde op het gebied van beleidsbeïnvloeding, autonomie en houding van de leden en bedrijfsklimaat. Op het gebied van intern beleid, organisatie, deskundigheid en besluitvorming bestonden er nog wat verbeterpunten. Deze verbeterpunten waren allemaal als oorzaak of gevolg gerelateerd aan twee grotere knelpunten: de (te) grote tijdsinvestering door VAR-leden en de onvoldoende efficiënte en doelmatige vergaderingen. Een VAR-lid verwoordde dit als ‘Tijdsgebrek is een remmende factor, evenals overvolle agenda’s. We willen kwaliteit, geen kwantiteit.” De VAR kreeg de volgende aanbevelingen: Evaluatie van de werkwijzen van de werkgroepen; Opsplitsen van de werkgroep Advisering in werkgroepen die zich specialiseren in een bepaald thema; Strikter hanteren van de beslisboom voor adviesaanvragen; Anders organiseren van de bijeenkomsten van het VAR-panel;

22


Opsplitsen van de bijeenkomsten van het algemeen bestuur in een informatief gedeelte en een discussiegedeelte. Het standaard volgen van een cursus ‘voorzitten’ door voorzitters en vicevoorzitters van de VAR; Opstellen van een inwerkplan voor nieuwe VAR-leden. De VAR heeft deze aanbevelingen overgenomen.

23


S

amenstelling VAR in 2005

Dagelijks Bestuur

Anita van Haaren – Kuypers, Kuypers voorzitter VAR tot 1 december 2005, kwaliteitsmentor cluster Interne Geneeskunde, locatie Groot Ziekengasthuis;

Marco van Geffen, Geffen vice-voorzitter en vanaf 1 december 2005 waarnemend voorzitter VAR, verpleegkundige afdeling 7 Noord, locatie Carolus;

Peter van Loon, Loon vice-voorzitter VAR, bedrijfsopleider, locatie Groot Ziekengasthuis, Carolus en Willem-Alexander;

Femke Berends – Slabbekoorn, Slabbekoorn ambtelijk secretaris VAR, locatie Groot Ziekengasthuis.

24


Algemeen Bestuur

Magda van den Brande, Brande, verpleegkundige afdeling E4, locatie Groot Ziekengasthuis;

Saskia Eikelboom - Walbeek, Walbeek verpleegkundig specialist Neurologie afdeling E2, locatie Groot Ziekengasthuis;

Ton Engelen, IC verpleegkundige Acute Zorg, locatie Carolus (VAR-lid vanaf 19 april 2005);

Eveline van der Horst, verpleegkundige afdeling E5, locatie Groot Ziekengasthuis ( VAR-lid vanaf 1 juni 2005);

Riëtte Koekkoek, Koekkoek verpleegkundige afdeling E3, locatie Groot Ziekengasthuis;

Sjaac van Looij, Looij verpleegkundige afdeling IC, locatie Groot Ziekengasthuis;

25


Mérit Mérit Michielsen, Michielsen unithoofd afdeling A5, locatie Groot Ziekengasthuis;

Clazina Oomen, IC verpleegkundige, locatie Carolus (VAR-lid tot 1 maart 2005);

Vanessa van Zutphen - Heesakkers, Heesakkers verpleegkundig coördinator afdeling 6 Noord, locatie Carolus.

VARVAR-adviseur

Jan van Kempen, Kempen stafmedewerker Patiëntenzorg, Cluster Kwaliteit en Organisatie, locatie Carolus (VAR adviseur tot 10 november 2005).

26

Jaarverslag Verpleegkundige Adviesraad

Recommend Documents