Jaarverslag 2013 Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties
1
Jaarverslag 2013 Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties
Amsterdam April 2014
2
Inhoudsopgave
Inleiding
4
De vereniging
6
Activiteitenverslag
8
Collectieve belangenbehartiging
8
Dienstenpakket
10
Overzicht van samenwerking
12
Bijlagen
16
1. Overzicht van samenwerking 2. Samenstelling bestuur, commissies en jury’s 3. Samenstelling bureau 4. Publicaties, handreikingen en juryrapporten 5. Werkgeversvereniging Nederlandse Podia
3
Inleiding De podiumkunstensector is volop in beweging. De bezuinigingen die recent zijn doorgevoerd hebben hun effect. Theaters, concertzalen en festivals worden meer dan ooit uitgedaagd om de kwaliteit en de kwantiteit van hun activiteiten op peil te houden en waar mogelijk zelfs verder uit te bouwen. Nieuwe werkwijzen zijn geïmplementeerd. Theaters, concertzalen en festivals zijn succesvol in het versterken van de band met hun publiek én met de aanbieders van voorstellingen en concerten. De Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) ondersteunt haar leden waar dat kan. Niet alleen de podia en festivals zijn volop in beweging, de VSCD is dat ook. De nieuwe omstandigheden vragen ook van de vereniging een heroriëntatie. Er is inmiddels een interactief proces gestart waarin de leden, samen met het bestuur en het bureau van de vereniging werken aan een toekomstbestendige aanpak. Er ligt een uitdaging om de vereniging nog meer tot een organisatie te maken die goed voorziet in de behoeften van haar leden en die goed is toegerust om, daar waar nodig, een sterke lobby te voeren om zo de toekomst vol vertrouwen tegemoet te kunnen treden. Dat betekent dat de vereniging komend jaar haar activiteiten voor lobby richting lokale, provinciale en landelijke politiek zal intensiveren. De vereniging signaleert kansen en bedreigingen in een vroeg stadium en zorgt ervoor dat de belangen van haar leden bevorderd worden en zo min mogelijk worden geschaad. Dit vraagt om snelle reacties en om actuele kennis van sector en politiek. Een effectieve lobby vindt plaats achter de schermen als het kan, maar op de bühne als moet. Om een goede lobby te kunnen voeren richting OCW moet de VSCD beleidsbeïnvloedend zijn. Daarvoor is het noodzakelijk dat de VSCD zich verbindt aan de andere koepelorganisaties in de podiumkunsten. Via een gezamenlijke sectordiscussie moeten we samen werken aan een gezonde en bloeiende sector in de toekomst. Discussie daarbij moet gaan over: waar willen we in toekomst staan? Wat moet er gebeuren om in de toekomst een bloeiende, maatschappelijk gedragen en economisch gezonde sector te zijn? Hoe kunnen we dat de komende jaren bereiken? Eind 2013 zijn plannen gemaakt om deze discussie te voeren. In 2014 worden deze plannen uitgevoerd. De VSCD wil de kennis van haar leden beter inzetten en ontwikkelt plannen om dit zo effectief mogelijk te doen. In deze plannen wordt veel aandacht besteed aan samenwerking, kennisdeling en ontmoeting, zowel binnen de vereniging als met partijen buiten de vereniging. De komende jaren zullen vragen om een sterk collectief vanwege de veranderende samenleving. Om de vereniging klaar te stomen voor de toekomst is eind 2012 een intern proces van herijken ingezet. Dit proces zal uiteindelijk een sterkere organisatie opleveren die voldoende toegerust is haar taken uit te voeren. Eind 2012 presenteerde het bestuur een visiedocument aan de leden. In dit visiedocument werd de vereniging tegen het licht gehouden. Dit werd ingegeven door de veranderende positie waar de leden zich in bevinden. De omstandigheden van kunst en cultuur, het imago van de podiumkunsten, maar ook de concrete situatie van podia en festivals verandert in snel tempo. Dit vraagt om een hervormingen die ook bij andere brancheorganisaties plaatsvinden. In 2013 werd deze koers voortgezet. Met het instemmen van leden met het visiedocument werd besloten het aantal activiteiten en diensten te verminderen. Hiermee komt de focus op een kleiner aantal activiteiten en diensten te liggen. Het bureau van de VSCD gaf begin in 2013 verder uitvoering aan het terugbrengen van een aantal activiteiten en diensten. Zo werd de Academie voor Podiumkunsten overgedragen aan Cultuur-Ondernemen en werden de werkzaamheden rondom het thema Horeca afgebouwd. Eind februari ging de toenmalige directeur met ziekteverlof. Leo Pot werd tijdelijk toegevoegd aan het bestuur van de VSCD en de Stichting Promotie Theater- en Concertbezoek (SPTC) en vanuit het bestuur als gedelegeerd bestuurder belast met directievoering a.i. van de VSCD/SPTC. Hij werd primair belast met het dossier SPTC/Promotie Podiumkunsten bij de VSCD, en eindverantwoordelijk gemaakt voor de totale 4
directievoering. Jeltsje In der Rieden nam ten burele de lopende zaken ter hand als plaatsvervangend directeur. Eind 2013 werd in goed overleg afscheid genomen van de directeur en werd Jeltsje In der Rieden gevraagd voor de functie van waarnemend directeur. In augustus werd door het bestuur van Promotie Podiumkunsten besloten stichting Promotie Podiumkunsten per 1 oktober te ontbinden. De besturen van VSCD en SPTC zijn intens betrokken geweest bij dit besluit. De jaarlijkse bijdrage van de SPTC - de belangrijkste bron van inkomsten voor Promotie Podiumkunsten - liep steeds verder terug; van enkele jaren geleden meer dan een miljoen euro per jaar tot vier ton in 2013. De oorzaak hiervan lag in de hoge kosten voor de exploitatie van de Podium Cadeaukaart, een lage rentestand en de grote hoeveelheid oude theaterbonnen die de afgelopen jaren alsnog ingewisseld werden. Promotie Podiumkunsten werd geliquideerd. De SPTC heeft de exploitatie van de Podium Cadeaukaart zelf ter hand genomen, waarbij uiteraard gebruik gemaakt wordt van de bij Promotie Podiumkunsten opgebouwde expertise. Werkzaamheden voor de prijsuitreikingen van de VSCD prijzen (die in 2013 plaatsvonden tussen half september en begin oktober) werden voorheen geheel door Promotie Podiumkunsten uitgevoerd. In 2013 werden deze taken (deels) overgenomen door medewerkers van de VSCD. De uitreikingen vonden daardoor doorgang zoals gepland. De financiële gevolgen van de liquidatie van Promotie Podiumkunsten zijn groot voor de VSCD. Zo komt de huur van de verdieping waar Promotie Podiumkunsten was gevestigd vanaf 1 oktober 2013 voor rekening van de VSCD. Daarnaast maakte Promotie Podiumkunsten tegen betaling gebruik van medewerkers en faciliteiten van de VSCD (bureaukosten, office-management en personeel dat werd gedeeld). Ook de dekking van deze kosten valt weg. Forse Bezuinigingen werden doorgevoerd om de financiën op orde te krijgen. Vervolgens kon weer aandacht gegeven worden aan de koersbepaling van de vereniging. In oktober werd door bestuur een overleg georganiseerd met vertegenwoordigers van de regio’s en secties om te praten over de toekomst van de VSCD. Deze bijeenkomst leverde input op voor het document ‘Waar moet het naar toe met de VSCD’. Tijdens de Algemene Ledenvergadering in november werd het document gepresenteerd. Hierop werd instemmend gereageerd door de leden. Daarnaast werd door de leden gevraagd vergaande samenwerking met andere koepels in de podiumkunsten te onderzoeken. Om met het bestuur mee te denken over de VSCD in de toekomst werden drie werkgroepen (samenwerking, promotie en kernactiviteiten) gevormd. Een groot aantal leden meldde zich aan om zitting te nemen in deze werkgroepen en toonde zich zeer betrokken bij de vereniging. Leo Pot werd gevraagd samenwerking te onderzoeken. Daarmee werd het proces om de VSCD klaar te maken stomen voor de toekomst voortgezet. Tijdens dezelfde Algemene Ledenvergadering nam Jacques Wallage afscheid als voorzitter van de vereniging. Hij heeft een belangrijke rol gespeeld in het op gang brengen van transformatieproces. In Jan Hoekema heeft de VSCD een goede opvolger gevonden, die leiding kan geven aan de hervormingen binnen vereniging. In 2014 zal verder gewerkt worden aan het verstevigen van de lobby, het verder tot stand brengen van de samenwerking met de andere koepels én organisaties binnen de podiumkunsten onderling en het daarmee toekomstbestendig maken van de VSCD. Jan Hoekema, Nynke Stellingsma, co-voorzitters Jeltsje In der Rieden, waarnemend directeur
5
De vereniging De leden De VSCD telde eind 2013 145 leden. In 2013 zegden het Witte Theater uit IJmuiden en Festival BIES uit Dordrecht 2014 hun lidmaatschap op wegens het stopzetten van hun activiteiten. Theater de De Lindenberg uit Nijmegen, Theater Mozaiek te Wijchen, Parkgebouw uit Rijssen, Stichting Stormprojecten/festival Tweetakt en Theater de Poorterij uit Zaltbommel werden door bezuiningen gedwongen om keuzes te maken en zegden hun lidmaatschap op. De TheaterHangaar in Katwijk is in 2013 verwelkomd als nieuw lid van de VSCD. Vertrokken directies - Frans Rienstra, De Meerpaal, Dronten - Rob Roos, De Koornbeurs, Franeker - Ton van Reenen, Parkgebouw, Rijssen - Yolanda Mergler, De Reggehof, Goor - Jan Zoet, Rotterdamse Schouwburg, Rotterdam - Otto Berg, De Hanzehof, Zutphen - Leo Hegge, Theater ’t Voorhuys, Emmeloord - Erik Pals, Theater Diligentia en Pepijn, den Haag Nieuwe directies - John de Vos, Theater Het Kruispunt, Barendrecht - Ton van Reenen, Theater het Voorhuys, Emmeloord - Lineke Kortekaas, De Koornbeurs, Franeker - Henk Moes, Schaffelaartheater, Barneveld - Hendrik Wassenaar, Diligentia en Pepijn, Den Haag - Ellen Walraven, Rotterdamse Schouwburg, Rotterdam - Anke Weeda, De Meerpaal, Dronten - Mirjam van Tiel, De Hanzehof, Zuphen
Regio’s De Stichting Noordelijke Schouwburgdirecties (NSD) Aantal vergaderingen: 4 Aantal leden: 16 Voorzitter en secretaris: Stef Avezaat en Daniël Wever De Stichting Oostelijke Schouwburgen (SOS) Aantal vergaderingen: 5 Aantal leden: 25 Voorzitter: Raoul Boer ZeBraLim (Zeeland, Brabant, Limburg) Aantal vergaderingen: 5 Aantal leden: 29 Voorzitter en secretaris: Yan van der Heijden, Sander Knopper Randstad Aantal vergaderingen: 5 Aantal leden: 60 Voorzitter en secretaris: Reggy Barra, Frans Funnekotter/Marc Schultheis
6
Secties Sectie concertgebouwen Aantal vergaderingen: 1 Aantal leden: 15 Voorzitter: Wim Vringer Sectie festivals Aantal vergaderingen: 3 Aantal leden: 9 Voorzitter: Esther Lagendijk
Bestuur en directie Alex Kühne en Gerard Wolters zijn toegetreden tot het bestuur. Zij vervingen Oscar Wibaut en Matti Austen die zich vanwege ziekte moesten terugtrekken. De openstaande bestuursvacature met een festivalprofiel is vervuld door Geert Overdam. Tijdens de ALV van november heeft co-voorzitter Jacques Wallage afscheid genomen. Jan Hoekema heeft de functie als nieuwe co-voorzitter aanvaard. Eind februari ging de toenmalige directeur met ziekteverlof. Leo Pot werd tijdelijk toegevoegd aan het bestuur van de VSCD en de Stichting Promotie Theater- en Concertbezoek (SPTC) en vanuit het bestuur als gedelegeerd bestuurder belast met directievoering a.i. van de VSCD/SPTC. Hij werd primair belast met het dossier SPTC/Promotie Podiumkunsten bij de VSCD, en eindverantwoordelijk gemaakt voor de totale directievoering. Jeltsje In der Rieden nam ten burele de lopende zaken ter hand als plaatsvervangend directeur. Eind 2013 besloot de toenmalige directeur met het bestuur dat hij niet terug zou keren en werd Jeltsje In der Rieden gevraagd voor de functie van waarnemend directeur. Cultural Governance De VSCD wordt bestuurd volgens het bestuur-directiemodel. De VSCD onderschrijft de principes en Best Practices Bepalingen zoals beschreven in de ‘Code Cultural Governance, pas toe of leg uit’ en past deze toe. Opgemerkt moet worden dat de code niet is verankerd in de statuten van de VSCD, er niet op jaarlijkse basis functioneringsgesprekken met de directeur plaatsvinden en dat de leden van het bestuur niet onafhankelijk functioneren. Dit laatste is niet van toepassing omdat de VSCD een vereniging is.
Bureau In totaal bestaat de formatie van het VSCD-bureau eind 2013 uit 5,8 fte. Een van de beleidsmedewerkers is sinds oktober 2012 met ziekteverlof en is in 2013 niet werkzaam geweest. Er is in 2013 vanuit bezuinigingsoverwegingen geen vervanging aangesteld. Leo Pot werd met 0,6 fte toegevoegd aan de formatie tot 1 juni, vanaf 1 juni met 0,4 fte. Aimée van der Kwaak heeft een korte periode ondersteuning geboden op de administratie. Femke Wessel was communicatietrainee. Met behoud van uitkering deed zij vlak na het afronden van haar opleiding werkervaring op bij de VSCD. Ziekteverzuim Het ziekteverzuim in 2013 bedroeg 18,5%, dit is inclusief langdurige ziekte van een van de beleidsmedewerkers en de directeur. Exclusief langdurig verzuim bedroeg het ziekteverzuim 3%. Het landelijk gemiddelde ligt op 3,8%.
7
Activiteitenoverzicht Collectieve belangenbehartiging In 2011 stelden wij vast dat het nodig was de in de jaren daarvoor ontwikkelde strategische agenda aan te scherpen door de aandacht vooral te richten op de publieke opinie/legitimering én de bedrijfsvoering vanwege de bezuinigingen. In vervolg daarop hebben bestuur, leden en bureau van de VSCD in 2012 het aantal activiteiten en diensten teruggebracht. Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de activiteiten die in 2013 zijn ontplooid in het kader van de eerste doelstelling van de vereniging: collectieve belangenbehartiging. Onderwerp Algemene belangenbehartiging
Legitimering
Gemeentelijke belangenbehartiging
Buma
ANBI
Ontwikkelingen en resultaten De VSCD heeft een lobbypaper geschreven. Dit is onderdeel van het activiteitenplan dat in november door de leden werd goedgekeurd. MKB-Nederland en PEARLE hebben inmiddels kennisgenomen van het document. Een eerste gezamenlijke actie heeft inmiddels plaatsgevonden. Het document functioneert als onderlegger bij alle lobbyactiviteiten. De woordvoerders cultuur van de Tweede Kamerfractie zijn uitgenodigd voor een diner. Hier bleek onvoldoende animo voor te zijn. Het onderwerp legitimering was een van de belangrijkste onderwerpen op het Congres Podiumkunsten. Plenaire spreker was Paul Stamsnijder, expert op dit gebied. In mei kwam de NAPK met een goed plan om gezamenlijk aan de slag te gaan. In het najaar bleek dit plan in de ijskast te zijn gezet. De lastige periode waarin de NAPK zich bevond was de reden. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2014 zijn de notitie ‘Een passend gevoel van eigenwaarde’ en de Cultuurwijzer geactualiseerd. Daarnaast is er met de VNG overleg geweest over de consequenties van de nieuwe drank- en horecawet, is er samengewerkt aan het VNG Cultuurcongres en vinden er gesprekken plaats over een nieuwe publicatie voor cultuurambtenaren. Een studiedag voor leden over lobby op lokaal niveau is vanwege onvoldoende aanmeldingen geannuleerd. Nadat Buma toeschietelijk leek in de tegemoetkoming van podia lijkt zij in 2013 de deur weer te hebben gesloten. De onderhandelingsresultaten lijken hiermee terug bij af. In gezamenlijkheid met leden van de Federatie Cultuur en het MKB zijn stappen genomen die de Buma alsnog tot een redelijke afdrachtsregeling moeten bewegen. Veel VSD-leden hebben inmiddels een ANBI-status bemachtigd. Middels een stevige samenwerking met OCW, Ministerie van Financiën en de Belastingdienst heeft de laatste de criteria voor acceptatie ruimer geïnterpreteerd. Voor theaters die een vennootschapsvorm hebben gekozen is een ANBI-status vooralsnog niet mogelijk. Ook lijkt een CI aantekening voor Gemeentelijke theaters nog een onmogelijkheid. De VSCD streeft ernaar dat uiteindelijk al haar leden een ANBI-status kunnen krijgen.
8
Veiling draadloze frequenties
De VSCD is lid van de Nederlandse Belangenvereniging van Draadloze Audio verbindingen (PMSE). Doel van de PMSE is om bij veiling van frequenties te zorgen voor de beschikbaarheid daarvan voor podia en festivals. In 2012 werden de frequenties geveild en dankzij de lobby van de PMSE heeft Agentschap.nl oog gehad voor de belangen van de gebruikers uit de podiumkunstensector waardoor er alternatieven zijn gekomen. De VSCD was ook in 2013 actief lid en informeerde haar leden door de nieuwsbrieven van de PMSE te verspreiden. De PMSE bereidt zich voor op de World Radio Conference in 2015. Daar zal het veilen van nog meer frequenties aan de orde komen.
Statistieken
Mede dankzij de aanhoudende lobby van de VSCD heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek de podiumkunststatistieken weer opgenomen in hun jaarlijkse programma. De VSCD heeft een nieuwe collectieve regeling met de Sena. In deze regeling genereert de VSCD naast de 33% aanmeldkorting nog eens 19,5 % extra korting. Sena merkt theaters (foyers) aan als horeca (hoog tarief). Doordat de Sena haar tarifering bepaalt op grond van vierkante meter oppervlakte, dreigde de afdracht voor podia onevenredig hoog te worden. Overeengekomen is dat podia een redelijke inschatting van de vierkante meters horeca maken. Tezamen met de kortingsregeling is hierdoor een beduidend lagere afdracht bewerkstelligd.
Sena
9
Dienstenpakket Onderwerp 1. Theater Analyse Systeem
Onderzoek en statistieken
2.
Ondersteuning veranderende regelgeving
3.
Auteursrecht
4.
Congres Podiumkunsten
5.
VVTP Mantel overeenkomst
Ontwikkelingen en resultatenBU Op verzoek van de leden zijn de gegevens voor de benchmark eerder beschikbaar gesteld, namelijk begin mei. In 2013 is er een digitale handleiding gemaakt voor het gebruik van het benchmarksysteem en de vragenlijst. Daarnaast is in samenwerking met een begeleidingscommissie van leden het financiële deel van de vragenlijst herzien. Deze wordt met het versturen van de vragenlijst voor 2014 geïmplementeerd. In september is de jaarlijkse publicatie Podia gepresenteerd met daarin de landelijke cijfers gebaseerd op de gegevens uit TAS over o.a. bezoek, voorstellingen, personeel en financiën. Eef de Valk heeft haar scriptie in opdracht van de VSCD geschreven over verdienmodellen in theaters. De resultaten van haar onderzoek zijn verspreid onder de leden van de VSCD. In opdracht van het ministerie van OCW wordt er een vier jaar durend onderzoek uitgevoerd naar de economische effecten op kunst en cultuursector. De TAS statistieken zijn daarbij een belangrijke bron. Daarom zit de VSCD in de begeleidingscommissie. Cees Langeveld maakt vanuit zijn rol als bijzonder hoogleraar aan de Erasmus Universiteit gebruik van de TAS gegevens voor onderzoek. De VSCD zit in een overleg met het CBS waar ze bezig zijn met een vooronderzoek naar de mogelijkheid om kunst en cultuur op te nemen in de Nationale Rekening. In 2013 is een aantal studiedagen georganiseerd waarbij onder meer de ontwikkelingen in het arbeidsrecht (ontslag, wijziging arbeidsvoorwaarden etc.) en de ziektewet aan bod zijn gekomen. De onderhandelingen met Buma hebben in 2013 een terugval gekend. Mede door een wisseling in de personele bezetting bij de Buma is men op een aantal afspraken teruggekomen. Samen met partners in de FC en het MKB is getracht de standpunten (wederom) over het voetlicht te krijgen. Met de Sena is, nadat zij de lumpsumregeling eind 2012 heeft opgezegd, onderhandeld over een nieuwe (generieke) regeling. Dit heeft geleid tot een overeenkomst voor drie jaar. De nieuwe regeling zou transparanter moeten zijn dan de lumpsumregeling maar is vooralsnog niet altijd makkelijk toepasbaar op podia en/of festivals. In 2013 vond het Congres Podiumkunsten plaats in Theater De Nieuwe Kolk in Assen. De tweedaagse stond in het teken van de waarde van kunst. Het congres werd bezocht door een brede vertegenwoordiging van mensen die werkzaam zijn in de podiumkunsten. Door het wegvallen van het Theater Instituut Nederland en het Muziekcentrum Nederland is de organisatie grotendeels verzorgd door de VSCD en Promotie Podiumkunsten. Getracht is de mantelovereenkomst tussen VVTP en VSCD te verduidelijken omdat er over dezelfde artikelen verschillende interpretaties leken te zijn. Een aanzet hiertoe is gegeven door, daar waar nodig, de definities in de mantelovereenkomst aan te passen. Ook zijn, als gevolg van de aanhoudende crisis, diverse prangende onderwerpen met de nodige urgentie onder de aandacht van de producenten gebracht. 10
6.
Prijzen
7.
ICT ontwikkeling branche
8.
Ticketingsystemen
Werkzaamheden voor de prijsuitreikingen van de VSCD prijzen werden voorheen geheel door Promotie Podiumkunsten uitgevoerd. In 2013 werden deze taken (deels) overgenomen door medewerkers van de VSCD. De uitreikingen vonden daardoor doorgang zoals gepland. Daarnaast begeleidden de medewerkers van het bureau de verschillende jury’s. Verderop in het jaarverslag vindt u een overzicht van de winnaars en genomineerden van 2013. De VSCD is als founding partner betrokken bij podiumkunst.info. In 2013 is de eerste ontwikkelingsfase van het nationale platform voor het uitwisselen van podiumkunsteninformatie gerealiseerd. In 2014 wordt het systeem verder geïmplementeerd en indien mogelijk verder ontwikkeld. De door de VSCD beschikbare informatie over verschillende kassasystemen en modellen voor het opstellen van een Plan van Eisen en het maken van een risicoanalyse worden geregeld door leden opgevraagd.
En verder... De VSCD is een ledenvereniging. Voor medewerkers van het bureau (beleid, secretariaat, financiën, facilitair, directie) behoort het onderstaande tot de reguliere taken. Het gaat om: a) Algemene Ledenvergadering (2 x per jaar); b) Bestuursvergaderingen (4 à 5 keer per jaar); c) Regio’s en secties (4 à 5 keer per regio/sectie per jaar) d) Studiedagen e) Communicatie (deeltaken bij alle medewerkers); f) Secretariaats- en productiewerkzaamheden; g) Websitebeheer en CRM; h) Financiën; i) Facilitaire zaken. Tenslotte verricht het bureau VSCD werkzaamheden voor WNP en Stichting Arbo & Podiumkunsten, dat laatste wordt afgebouwd. Een aantal van deze activiteiten wordt hieronder toegelicht.
11
CRM/CMS
Advies aan leden
Communicatie leden
Ontmoeting leden
Studiedagen
Creditcardovereenkomst
Facilitaire zaken
De VSCD heeft besloten samen met Promotie Podiumkunsten en de Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals gezamenlijk een CRM-systeem aan te schaffen, budgetten voor websites te bundelen en een CMS-systeem te laten inrichten waar alle partijen hun eigen website mee kunnen bedienen. Tussen CRM, CMS en de verschillende boekhoudprogramma’s worden koppelingen gebouwd zodat interne processen efficiënter verlopen. Dit project heeft in 2013 verder vertragingen opgelopen door ziekte van medewerker en directeur. Door het jaar heen wordt een groot aantal vragen beantwoord over uiteenlopende onderwerpen zoals vermakelijkheidsretributie, blindengeleidehonden of cookiewetgeving. Vaak verwijst het bureau leden door naar andere leden met specifieke expertise. In 2013 werd Anne Helsen gevraagd een communicatieplan te schrijven. Het bureau heeft geen communicatiemedewerker en had behoefte aan professioneel advies. Daarnaast werd om Anne Helsen te ondersteunen en later (in 2014) het communicatieadvies uit te rollen een trainee aangenomen: Femke Wessel. De VSCD organiseerde, alleen of in samenwerking met anderen, 35 bijeenkomsten waar leden elkaar kunnen ontmoeten. Dit waren symposia, congres podiumkunsten, studiedagen, seminars en diners. Ruim 1400 bezoeken aan een of meerdere van deze activiteiten werden geteld. Op 5 maart is, in gezamenlijkheid met andere brancheorganisaties, een informatieve middag georganiseerd waarin is ingegaan op de modernisering van de Ziektewet, het effectief en kostenbesparend omgaan met de gevolgen van de wijzigingen van deze en de recente ontwikkelingen binnen het arbeidsrecht. Op 11 juni is een studiemiddag georganiseerd waarin de mogelijkheden zijn belicht die een werkgever heeft de organisatie te flexibiliseren. Hierbij is mede ingegaan op de werking van de cao Np en de mogelijkheden die de wet biedt. Verder is stilgestaan bij de wijze waarop onrust binnen de organisatie kan worden beteugeld en is een tipje van de sluier opgelicht over de modernisering van de cao Np. Tijdens een informatiebijeenkomst op 6 juni over verzelfstandiging hebben experts en ervaringsdeskundigen podia kennis gedeeld over verschillende aspecten die van toepassing zijn op een verzelfstandigingsproces. De handreiking van de VSCD, het model prestatiecontract, het model directiestatuut en de Code Cultural Governance werden daarbij als instrumenten gebruikt. De Creditcardovereenkomst met Atos Worldline kent een provisiebedrag van 1,25% voor online- en kassabetalingen met creditcard. Over 2013 hebben 87 podia deelgenomen aan de creditcarddeal (tegen 81 in 2012). Er is voor een totaal van € 16,78 miljoen aan betalingen afgehandeld (tegen 16,31 miljoen in 2012). Het gemiddeld bestede bedrag per bezoeker is € 87,06. Door het wegvallen van Promotie Podiumkunsten is er vanuit de VSCD meer tijd gestoken in facilitaire zaken. Extra werkzaamheden hielden onder andere verband met interne verhuizingen en het zoeken naar nieuwe huurders voor de leegstaande verdieping. 12
Toneelprijzen Winnaar Louis d’Or: Pierre Bokma. Andere genomineerden: Hein van der Heijden en Fedja van Huêt. Winnaar Theo d’Or: Marlies Heuer. Andere genomineerde: Marieke Heebink en Karina Smulders. Winnaar Arlecchino: Stefan de Walle. Andere genomineerde: Guy Clemens. Winnaar Colombina: Astrid van Eck. Andere genomineerden: Tamar van den Dop en Roos Ouwehand. Winnaar Prosceniumprijs: Theaterzaken Via Rudolphi. Mimeprijs Winnaar: Schweigman& met de voorstelling Spiegel. Andere genomineerden: Nieuw West/Marien Jongewaard met THERE IS A DISCUSSION en Boogaerdt/VanderSchoot met Small World.
Jeugdtheater- en concertprijzen Winnaar Gouden Krekel voor meest indrukwekkende productie: Mehmet De Veroveraar van de Toneelmakerij. Andere genomineerden: Prinses van tuig en richel van Theatergroep Siberia, Niet wiet, wel Nel van Hoge Fronten/Lieke Benders (in coproductie met tmg LAP) en Woef Side Story van het Ro Theater. Winnaar Gouden Krekel voor meest indrukwekkende podiumprestatie: Elout Hol voor zijn poppencreaties. Andere genomineerden: Carly Everaert voor de kostuums in de voorstellingen Mehmet De Veroveraar en Pinokkio en Hard Candy van Toneelgroep Oostpool en Theater Sonnevanck. Dansprijzen Winnaar Zwaan voor de meest indrukwekkende dansprestatie: Medhi Walerski. Andere genomineerden: Francesco Curci en Dunja Jocic. Winnaar Zwaan voor de meest indrukwekkende dansproductie: Midnight Rising van Club Guy & Roni. Andere genomineerden: Ouverture van Het Nationale Ballet en Domestica van Dansgroep Amsterdam / WArd/waRD en 4 seasons van Samir Calixto. Winnaar Gouden Zwaan: Bonnie Doets.
13
Cabaretprijzen Winnaar Poelifinario: Wim Helsen. Andere genomineerden: Van der Laan & Woe, Ronald Goedemondt, Ashton Brothers, Kommil Foo en Lebbis Winnaar Nederlands Hoop: Louise Korthals. Andere genomineerden: Pieter Derks, Johan Goossens en Speelman & Speelman.
Klassieke muziekprijs Winnaar van de Ovatie: Amsterdam Sinfonietta.
14
IV Bijlagen
Bijlage 1
Overzicht van samenwerking
Bijlage 2
Samenstelling besturen, commissies en jury’s
Bijlage 3
Samenstelling VSCD-bureau
Bijlage 4
Publicaties, handleidingen en diensten
Bijlage 5
Werkgeversvereniging Nederlandse Podia
15
Bijlage 1 Overzicht van samenwerking Hieronder treft u een overzicht van de verschillende samenwerkingsvormen van het bureau van de VSCD.
De mate waarin samengewerkt wordt : 1 = vrijblijvend 2 = afstemming van activiteiten 3 = delen van middelen 4 = gedeelde verantwoordelijkheid voor eindresultaat
16
Lobby Fonds ANBI Fiscale behandeling Auteursrecht Zenderfrequenties Secondary ticketing Arbo en Regelgeving theatertechniek Dienstverlening TAS / onderzoek Ondersteuning veranderende regelgeving Congres Mantelovereenkomst Prijzen ICT ontwikkelingen Studiedagen werkgeverszaken
2 2&3 2&3 1 2&3 1 1 1 1 4 1&4 1&4 1&4 2&4
1
1
4
2 3
VVEM
MKB
kunstconnectie
VOB
1
museum-vereniging
1
3 2
2
1 2
1 1 1 1&4
1
1 4
1 3&4 4 1 1
Organisatie gezamenlijke huisvesting (delen vergader- en kantoorfaciliteiten) gezamenlijk facilitair management en trainee communicatie gezamenlijk adressensysteem gezamenlijk CMS (website) Lidmaatschap MKB-Nederland
1
kunsten'92
1 2
FC
VNPF
1
SPTC
VVTP
1
VPT
NAPK
Onderwerp Lobby Lobby OCW Ondersteuning gemeentelijke lobby (niet per podium)
3&4 1
1
4
4
4
4
4
4
4 4 4
4
4
3 1
3&4 1
4
17
Bijlage 2 Samenstelling besturen, commissies en werkgroepen per 31 december 2013 Bestuur Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) Jan Hoekema (co-voorzitter), Burgemeester Gemeente Wassenaar, Wassenaar Nevenfuncties: ▪ Voorzitter Raad van Advies van de School of Performing Arts, Groningen ▪ Voorzitter bestuur Vrienden van de Pieterskerk, Leiden ▪ Voorzitter bestuur Nederlands Letterenfonds ▪ Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Jeugd en Samenleving Rijnland Leiden ▪ Voorzitter Raad van Toezicht Museum van Oudheden, Leiden ▪ Voorzitter Humanity House, Den Haag ▪ Lid bestuur Toneelschuur, Haarlem ▪ Lid bestuur Codart Foundation, Den Haag ▪ Lid Ledenraad Koninklijk Instituut voor de Tropen, Amsterdam ▪ Lid Raad van Toezicht Nationale Commissie Duurzame Ontwikkeling, Amsterdam ▪ Lid bestuur Stichting Cultuurfonds Leiden ▪ Lid Raad van Toezicht Netherlands Institute for Multiparty Democracy Den Haag ▪ Lid Raad van Advies Prodemos Den Haag ▪ Lid bestuur IDFA Bertha Fund Amsterdam Lid bestuur Algemeen Nederlands Verbond Den Haag Nynke Stellingsma (co-voorzitter), directeur De Oosterpoort & de Stadsschouwburg /Kruithuis, Groningen Nevenfuncties: ▪ voorzitter Stichting Geef de Wereld een Slinger ▪ bestuurslid SPTC Peter Blaauboer (penningmeester), directeur Theater De Vest, Alkmaar Nevenfuncties: ▪ Lid Raad van Toezicht Stichting Promotie Alkmaar ▪ voorzitter/penningmeester SPTC
Gerda Kroeze-Knol, directeur Luxor Theater, Rotterdam Nevenfuncties: ▪ bestuurslid SPTC ▪ bestuurslid Vereniging van Podiumtechnologie Yan van der Heijden, Theater De Blauwe Kei, Veghel Nevenfuncties: ▪ voorzitter bestuur ZeBraLim ▪ secretaris bestuur SPTC ▪ Bestuurslid Stichting World Statues, Arnhem Alex Kühne, directeur Deventer Schouwburg, Deventer Nevenfuncties: ▪ Bestuurslid EDU ART Gelderland ▪ Bestuurslid Stichting Deventer Cultuurfonds ▪ Lid van de VSCD/TGT/SOS ▪ Lid van directeurenoverleg 4 Oost (Hengelo/Enschede/Zwolle en Deventer) ▪ Lid van Directeurenoverleg Stedendriehoek (Apeldoorn/Zutphen/Lochem/Deventer) ▪ Lid van het DOC (Directeuren Overleg Cultuur) Deventer Geert Overdam, directeur Stichting Theaterfestival Boulevard ’s-Hertogenbosch en directeur Stichting Bosse Nova, Den Bosch Nevenfuncties: ▪ Penningmeester bestuur van de Vereniging de Kunst van Brabant ▪ Lid Provinciale Adviescommissie Cultuur, Provincie Limburg Gerard Wolters, Posthuis Theater, Heerenveen Nevenfuncties: ▪ Penningmeester Stichting de Broedstoof ▪ Bestuurslid stichting Team CC (creatieve competenties) ▪ Kwartiermaker Cultuur Coöperatie Heerenveen ▪ Bestuurslid Northern Jazz Orchestra ▪ Bestuurslid Stichting van Maasdijk Feesten ▪ Voorzitter cultureel overleg gemeente Heerenveen ▪ Lid 'Gideonsbende', coöperatieve vereniging Heerenveen 'n Gouden Plak 18
Leo Pot, gedelegeerd lid a.i., cultuuradvies- en management Nevenfuncties: ▪ Lid raad van toezicht COOL Heerhugowaard ▪ Lid raad van toezicht Keizer Karel Podia Nijmegen ▪ Lid raad van toezicht Incubate Festival Tilburg ▪ Voorzitter stichting Vrienden van Hospice De Sporen Tilburg Jeltsje In der Rieden, waarnemend directeur Nevenfuncties: ▪ Bestuurslid OSAT
Bestuur Stichting Promotie Theater en Concertbezoek (SPTC) Namens de VSCD: Peter Blaauboer (voorzitter en penningmeester), Nynke Stellingsma, Yan van der Heijden (secretaris), Gerda Kroeze-Knol, Alex Kühne, Gerard Wolters, Geert Overdam Coen Muller, financieel adviseur, Amsterdam Nevenfuncties: ▪ Directeur W-Work.nl, Amsterdam ▪ Lid centrale ouderraad Hervormd Lyceum Zuid, Amsterdam ▪ Directeur M&M Global Investments BV ▪ Adviseur Metalchem Holding BV
Bestuur Werkgeversvereniging Nederlandse Podia (WNP) Gabriël Oostvogel (voorzitter), directeur De Doelen, Rotterdam Nevenfuncties: ▪ Bestuurslid Stichting Oorkaan (v.h. Jeugdige Oren, Productiehuis Jeugdconcerten) ▪ Bestuurslid Stichting Music Matters ▪ Bestuurslid Stichting Rotterdam International Fringe Festivals (North Sea Round Town) ▪ Bestuurslid Stichting Rotterdams Jeugd Symfonie Orkest ▪ Bestuurslid Stichting Culturele Promoties Rotterdam (SCPR) ▪ Bestuurslid Stichting Muziekproducties Zalenoverleg ▪ Bestuurslid Stichting Nieuwe Muziek Rotterdam ▪ Bestuurslid Stichting Opera Rotterdam
Arjaen Kersten (penningmeester WNP en voorzitter onderhandelingsdelegatie), directeur Kennemer Theater, Beverwijk Nevenfuncties: Vereffenaar Pensioenfonds Cultuur i.l Jan Gras, directeur Agora Theater & Congrescentrum, Lelystad Nevenfuncties: ▪ Voorzitter Jury Johan Kaartprijs ▪ Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Peer/Peeriscoop ▪ Directeur/eigenaar Jan C Gras, adviseur cultuur ondernemen ▪ Voorzitter Cabaretjury ▪ Voorzitter Prins te paard (theateronderneming) ▪ Bestuurslid WNP Cees Langeveld, directeur Chassé Theater, Breda Nevenfuncties: ▪ Bijzonder hoogleraar Economie van de Podiumkunsten ▪ Directeur Langeveld Consultancy bv ▪ Directeur Stichting Kwaliteitsregelingen Congres- en vergaderbranche ▪ Lid domeincommissie van de Raad voor Cultuur ▪ Lid Raad van Toezicht Schouwburg Middelburg en De Mythe Goes ▪ Lid van het kapittel van de Grote of Onze Lieve Vrouwe Kerk te Breda ▪ Bestuurslid Atelier voor creativiteit en cultureel ondernemerschap ▪ Bestuurslid Stichting Cultuur en Economie ▪ Lid van de Board of Advisors van de Academy of Leisure van de NHTV, Breda ▪ Bestuurslid Vrienden van Humanitas
19
Arbitragecommissie Mantelovereenkomst mr. F.P. Zwart, voormalig lid Raad van State (onafhankelijk voorzitter) mr. M.S.F. Voskens (namens de VVTP) G.J.C. Visser, Mojo Theater (namens de VVTP) Bas Schoonderwoerd, directeur Parkstad Limburg Theaters (namens de VSCD) Peter Blaauboer, directeur Theater De Vest (namens de VSCD) Begeleidingscommissie wijziging TAS vragenlijst Erik Kamer Eveline Pedroli Karien Janssens Lisette Drooge Paul Duin Berber de Brabander Arnold Vollebregt Sander Paap Guus van de Craats Heida Vos Roni Nijbroek Paul Jeroen Willems Jessica Kroeske
Jury’s De Nederlandse Toneeljury (VSCD/TF) Lucia van Heteren Wybrich Kaastra Karin Veraart Jeannette Smit Simone Mager Gekomen: Boris van der Ham (voorzitter), Walther van den Heuvel (vice-voorzitter), Lieke Jordens, Vertrokken: Gieske Bienert, Chiel Kattenbelt, Arthur Japin Mime Hedwig Verhoeven (voorzitter) Irene Schaltegger Roy Peters Vertrokken: Frank Noorland , Marijn de Langen Gekomen: Ine te Rietstap en Erica Smits Dans Anita van Dolen (co-voorzitter), Peggy Olislaeger (co-voorzitter), Hildegard Draaijer, Fons Dejong, Stella van Leeuwen, Nada Mounzer, Dave Schwab Liesbeth Wildschut Vertrokken: Simon de Mowbray
Jeugdtheaterjury Colette van Wees Jorieke Abbing Annette Embrechts Gekomen: Arjen Berendse (voorzitter), Anoek Jentjens, Ingrid Melman, Rob Roos Vertrokken: Eva Pit, Barbara Lindenbergh, Brechtje Zwaneveld, Simone Hogendijk Cabaret Jury: Jan Gras (voorzitter) Vivienne Ypma Harry Kies Pietie van Veen Eveline Mol Joukje Akveld Vertrokken: Laura Marcus, Patrick van den Hanenberg, Nico Baars, Erik Pals, Mike Peek, Roel Coppelmans Signaleringscommissie: Katja Brenninkmeijer Wybrich Kaastra Jeanne Kers Marijt Helmink Frank Heijman Rob van Wijk Simon Kratz Ruud Kuper Kim Muller Keimpe de Jong Floor Nicolas Ingrid Melman
Klassieke Muziek Gabriël Oostvogel (voorzitter) Yvonne van den Berg Biëlla Luttmer Jan Raes Simon Reinink Henk Swinnen Peter Tra Frank Veenstra Vertrokken: Henk Swinnen
20
Bijlage 3 Samenstelling VSCD-bureau per 31 december 2013 Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) In dienst sinds Directeur Martin van Ginkel 01 09 2011 Beleidsmedewerker/ plaatsvervangend directeur Jeltsje In der Rieden 01 08 2002 Beleidsmedewerker Eline Kleingeld 15 06 2007 Beleidsmedewerker Aljoscha Wassenaar 18 08 2009 Beleidsmedewerker Ines Mochél 01 01 2010 Bureaumedewerker Josien Kuipers 15 09 2010 Secretariaatsmedewerker Iris Vis 01 10 2012 Zwangerschapsverlof Iris Vis Marjolein Prot 14 05 2013 Administratief medewerker Aimée van der Kwak 08 10 2013 Pool Office/facilitair management Huishoudelijk medewerker Administrateur/controller
Quirine Oostvogel Sandra Roelofs Rick Hendriks
Uit dienst per 01 01 2014
31 08 2013 28 11 2013
04 08 2003 13 09 1999 01 12 2007
21
Bijlage 4 Publicaties, handreikingen en juryrapporten 2013 (deze en alle eerdere publicaties zijn online beschikbaar op www.vscd.nl/publicaties)
Publicaties ▪ Jaarverslag VSCD 2012 ▪ Podia 2012 ▪ Theateranalyse systeem 2012 (website benchmark) ▪ ‘Een passend gevoel van eigenwaarde’, handreiking gemeenteraadsverkiezingen. ▪ ‘Muziek in de Stad. Het belang van podiumkunsten, musea, festivals en erfgoed voor de stad’, Gerard Marlet ▪ ‘Intelligentie, geluk en gezondheid. Wat de wetenschap zegt over de effecten van kunst en cultuur’, Philip Dröge ▪ De econimische ontwikkeling in de cultuursector, APE 2013 ▪ TNS/NIPO Marktbeschrijving Podiumkunsten 2007
Juryrapporten ▪ Jurystatuut – opzet en werkwijze jury’s ▪ Juryrapport VSCD-cabaretprijzen 2013 ▪ Juryrapport VSCD-dansprijzen 2013 ▪ Juryrapport VSCD-toneelprijzen, mimeprijs en Jeugdtheater- en concertprijzen 2013
Handreikingen, richtlijnen en diensten ▪ VNG-VSCD Modelconvenant (‘modelprestatiecontract’) ▪ Model Directiestatuut ▪ Informatiepakket inkoop ticketingsystemen ▪ De Cultuurwijzer (online instrument) ▪ PodiumRIE (online instrument) ▪ Handreiking verzelfstandiging ▪ Toolkit Gemeentelijke lobby ▪ Code Cultural Governance ▪ Handreiking Geefwet
22
Bijlage 5 WERKGEVERSVERENIGING NEDERLANDSE PODIA (WNP) Bestuursverslag Werkgeversvereniging van Nederlandse Podia 2013 Deze paragraaf pretendeert niet een volledig jaarverslag te zijn van de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia (WNP), maar geeft een kort overzicht van de ontwikkelingen in 2013 en beperkt zich verder tot een verslag van de werkzaamheden die vanuit het VSCD-bureau ten dienste van de WNP zijn verricht. Leden en bestuur Ultimo 2013 zijn 85 podia lid zijn van de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia (inclusief 5 corresponderende leden). Er zijn twee nieuwe leden bijgekomen. Eind 2013 is het bestuur versterkt door Maria Hansen. Het bestuur in 2013 bestond daarmee uit: Gabriël Oostvogel (voorzitter), Arjaen Kersten (penningmeester), Cees Langeveld, Jan Gras en Maria Hansen. Onderhandelingsdelegatie In 2013 is de samenstelling van de onderhandelingsdelegatie verkleind. De onderhandelingsdelegatie in 2013 bestond uit: Arjaen Kersten (voorzitter), Cees Langeveld en Aljoscha Wassenaar (secretaris). Leon Vincken van MKB-Nederland is als extern adviseur betrokken. CAO Nederlandse podia De onderhandelingen voor de cao Nederlandse podia 2013 zijn in het voorjaar van 2013 aangevangen. Inzet bij de onderhandelingen was tweeledig. Ten eerste wilden de Onderhandelingscommissie van de WNP, zowel als de Vakbond, de cao Nederlandse podia verbeteren en moderniseren. Ten tweede kreeg de Onderhandelingscommissie de opdracht van haar achterban mee wederom de nullijn te handhaven. De onderhandelingen met de Vakbond zijn mede door deze dubbele opdracht een weinig makkelijk gebleken en partijen zijn op het moment van schrijven van dit verslag nog steeds in onderhandeling. De cao Np 2012 is per 1 januari
2013 verstreken. Zolang partijen niet tot een onderhandelingsresultaat komen blijft de cao 2012 van kracht. De onderhandelingspartijen hopen het voorjaar van 2014 in ieder geval tot een akkoord voor 2013 en 2014 te komen. Ontwikkelingen pensioen De collectieve waardeoverdracht van PF Cultuur naar PFZW is succesvol afgerond. De overgang heeft in relatieve rust en zonder noemenswaardige incidenten plaatsgevonden. Struikelblok voor nieuwe aansluitingen bij PFZW lijkt de beleidslijn van PFZW. Een aansluitingsovereenkomst bij PFZW is voor organisaties alleen mogelijk als alle medewerkers zich aansluiten bij PFZW. Bij het overstappen houdt dit in dat alle medewerkers dienen over te stappen. Een sterfhuisconstructie is bij overstappen naar PFZW geen optie. Bij een gehele overgang heeft men mede hierdoor met stevige exit sommen te maken die een overgang naar PFZW in de weg staan. Financiën De baten van de WNP bedragen € 34.150,opgebracht door 79 leden (VSCD-leden € 350,- en niet VSCD-leden € 850,-), 5 corresponderende leden (€ 250,-) en het instapgeld van nieuwe leden. De belangrijkste kostenpost is de beleidsondersteuning ter grootte van € 30.000,-. Sociaal fonds Het Sociaal Fonds Nederlandse Podia beschikt over een klein maar niet onaanzienlijk restant van het oude Sociaal Fonds dat ca. € 175.000,- beloopt. De sociale partners hebben besloten de kosten voor de modernisering van de cao Nederlandse podia uit de gelden van het Sociaal Fonds te bekostigen. In de loop van 2014 verschijnt de jaarrekening van de WNP. Deze kan worden opgevraagd bij de WNP, Funenpark 1, 1018 AK Amsterdam.
23
Colofon Uitgave van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD), Funenpark 1, 1018 AK Amsterdam, tel: 020-664 72 11, www.vscd.nl. Redactie: Jeltsje In der Rieden, Eline Kleingeld, Aljoscha Wassenaar. Exemplaren van dit jaarverslag kunt u downloaden van onze website. April 2014
24
