Jaarverslag 2004
Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) Johannes Vermeerstraat 55 1071 DM Amsterdam
telefoon 020 6647211 fax 020 6752691 www.vscd.nl e-mail:
[email protected]
Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties
Jaarverslag 2004 evenals de werkzaamheden die zijn verricht ten dienste van Stichting Promotie Theater en Concertbezoek (SPTC) Werkgeversvereniging Nederlandse Podia Stichting Raamwerk Stichting 1000Watt
Cover foto: Keizerpinguïns (Aptenodytes forsteri) op Antarctica (fotograaf Frans Lanting) Door samen te scholen, kunnen keizerpinguïns de barre omstandigheden van antarctische sneeuwstormen overleven. Elke overeenkomst met bestaande personen, brancheorganisatie(s), plaats(en), administratieve lasten en overbodige regelgeving, of andere entiteiten berust op louter toeval.
Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties
Inhoud
Wat is en doet de VSCD? Werking
3
Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD)
9
De vereniging Collectieve belangenbehartiging Dienstverlening en professionalisering Bevordering van de podiumkunsten Organisaties waarin de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) vertegenwoordigd is: het netwerk Financiën VSCD-bureau
6
9 11 16 18
21 23 24
Stichting Promotie Theater en Concertbezoek (SPTC)
26
Organisatie en bestuur Omzet en exploitatie Meerjarenbegroting
26
Werkgeversvereniging Nederlandse Podia
28
Leden Bestuur en organisatie CAO Stichting Sociaal Fonds Nederlandse Podia
28
Stichting Raamwerk en Stichting 1000Watt
30
Raamwerk 1000Watt
30
Bijlagen
31
Samenstelling besturen en commissies per 31 december 2004 Recente en ophanden zijnde nieuw- en verbouw Beschikbare publicaties
32
26 27
28 28 29
30
33 36
U staat er mooi op! staat er mooi op! Alhoewel sommigen van ons zichzelf – en ongetwijfeld ook collega's – graag horen spreken, vinden we het beluisteren van ons eigen stemgeluid op een geluidsdrager niet echt leuk. Is het om vergelijkbare redenen dat we besluiten de gang naar de kapper en tandarts, of het opsturen van een foto naar het VSCD-bureau, nog even uit te stellen? Bovendien, anderen staan altijd goed op de foto, u niet. Het vooruitzicht dat het nog een jaar duurt voordat er een nieuw VSCD-jaarverslag verschijnt, verlamt u. En dan die spreuk... De drang naar ontsnapping bleek dit keer sterk...Maar uiteindelijk was u ook deze keer bereidwillig, waarvoor onze grote dank. Het resultaat, het eerste 'VSCD-smoelenboek', mag er zijn. U staat er mooi op.
Wat is en doet de Vereniging van Schouwburgen Concertgebouwdirecties (VSCD)?
Leden De Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) telt 153 leden. Leden zijn professionele podia –en sinds 2004 ook festivals– die de programmering van podiumkunst als hoofddoel hebben en jaarlijks tenminste 75 voorstellingen en/of uitvoeringen brengen. Podia die podiumkunst brengen als nevenactiviteit kunnen geassocieerd lid worden, mits zij minimaal 40 voorstellingen per jaar brengen. De vereniging groeit met enkele podia of festivals per jaar. Programma, bezoekers, omzetten en subsidie Tezamen brengen de leden van de VSCD-podia ruim 34.000 (2003: 28.000) voorstellingen per jaar in alle genres: klassieke muziek, populaire muziek, toneel, dans, cabaret en kleinkunst, opera en musical. 27% (2003: 30%) Van alle voorstellingen is uitverkocht. Er kwamen in 2004 12,7 miljoen bezoekers (2003: 11,8). Dat komt neer op een marktaandeel van ca. 70% van alle door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) getelde professionele voorstellingen en 80% van het door het CBS getelde bezoek. In totaalzetten de podia in 2004 ca. € 450 miljoen om, waarvan € 134 miljoen aan recettes, € 120 miljoen aan verhuringen, niet-theatrale evenementen en horeca en € 180 miljoen wordt gefinancierd door bijdragen van de ruim 100 gemeenten waar de VSCD-podia zijn gevestigd. De VSCD-podia ontvangen nauwelijks rijkssubsidie. Ontwikkelingen: veel (nieuw)bouw, groei voorstellingen en publiek en kostenstijgingen Er bestaat over heel Nederland een ambitieus bouwprogramma, niet alleen om te voldoen aan nieuwe eisen van de Arbowet (trekkenwanden), maar ook omdat wordt erkend dat podia en festivals een grote bijdrage leveren aan de aantrekkingskracht van een stad en gemeente en de behoefte bij het publiek aan mooie voorstellingen onveranderlijk groot is. De afgelopen drie jaar werden meer dan 30 (ver)nieuw(de) theaters en (pop)podia gerealiseerd, en bij meer dan 60 gemeenten zijn plannen in ontwikkeling voor (ver)nieuwbouw van ruim 80 podia (inclusief poppodia). Hiermee is een investering van ca. € 1,2 miljard gemoeid. Uit onderzoek (TNS | NIPO 2004) blijkt dat nog 1,5 miljoen mensen wel geïnteresseerd zijn in de podiumkunsten, maar er nooit naar toe gaan omdat er niets van hun gading is, ze niet (op tijd) geïnformeerd worden of achter het net vissen vanwege uitverkochte voorstellingen. Ook de ontwikkeling van de bevolkingssamenstelling (kleinere gezinnen, meer alleenstaanden, meer ouderen) zijn factoren die het
3
ALKMAAR
ALMERE-STAD
ALPHEN AAN DEN RIJN
AMERSFOORT
THEATER DE VEST
ALMEERSE THEATERS
CASTELLUM
THEATER & CONGRESCENTRUM DE FLINT
Peter Blaauboer
Peter Swinkels
Marc van Kaam
Pieter Erkelens
Moment van 12 maanden lang: het verrijzen van 'mijn' nieuwe theater.
Amersfoort laten loeien van lef.
Morgen gaat het beter van ELS Inc.: theater ‘met een boodschap’, kwalitatief hoogwaardig en bijzonder amusant. Een van de topvoorstellingen van 2004.
toekomstig theaterbezoek positief zullen beïnvloeden. Daartegenover vormen de sterke prijsstijgingen bij de inkoop van voorstellingen en de daarom noodzakelijke prijsstijgingen voor het publiek een negatieve ontwikkeling. Te hoge prijzen zijn een belemmering voor mensen die niet gaan, maar wel zouden willen. De gemeenten Amsterdam en Rotterdam begonnen in 2004 met verzelfstandiging van gemeentelijke schouwburg en concertzaal. Dit zal in 2005 zijn beslag krijgen. Cultuurbeleid gemeenten en rijk De nieuwe cultuurnota van het rijk zette in op een bezuiniging. Na protesten uit de sector en Tweede Kamer is deze grotendeels ongedaan gemaakt. Al met al heeft de cultuurnota vooral opwinding veroorzaakt. Ook gemeenten hebben in 2004 bezuinigd of bezuinigingen aangekondigd. In 2004 ging één lid door bezuinigingen failliet (Theater Romein in Leeuwarden), veel anderen (hebben) moeten bezuinigen op hun programma of opnieuw hun prijzen moeten verhogen. De vereniging: doelstellingen, activiteiten, middelen De VSCD stelt zich ten doel (1) de collectieve belangen van zijn leden te behartigen, (2) de leden te adviseren en bij te dragen aan hun professionalisering en (3) de podiumkunsten te bevorderen. Daartoe onderhoudt de vereniging een bureau, bestaande uit een directeur en drie beleidsmedewerkers. Financiële en secretariële ondersteuning vindt plaats vanuit de pool (medewerkers die ook actief zijn voor Bureau Promotie Podiumkunsten en Stichting Promotie Theater- en Concertbezoek (SPTC)). Vereniging en bureau houden zich bezig met het afsluiten van collectieve contracten met bespelers, vereenvoudiging van regelgeving, vermindering van administratieve lasten, (inter)nationale belastingen, arbeidsomstandigheden, scholing en advisering op het gebied van de nationale, regionale en gemeentelijke cultuurpolitiek. Ook geeft de VSCD jaarlijks een groot aantal prijzen uit en worden de brancheresultaten gepubliceerd. Het jaarbudget van het VSCD-bureau bedraagt ca. € 550.000,Samenwerking Het VSCD-bureau voert directie en/of secretariaat van een aantal gelieerde organisaties, zoals de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia, de Stichting Promotie Theater- en Concertbezoek (SPTC), Stichting Raamwerk en de Stichting 1000Watt. Daarnaast wordt nauw samengewerkt met de Vereniging Nederlandse Poppodia (VNP) in de Federatie van Podiumverenigingen en is de VSCD lid van de Koninklijke Vereniging MKB-Nederland (MKB), de internationale werkgeversvereniging in de podiumkunsten PEARLE. Verder bekleedt de VSCD twee bestuurszetels bij Bureau Promotie Podiumkunsten en één bij de Federatie Cultuur, Stichting ArboPodium en het Overleg Onderwijs Arbeidsmarkt Theatertechniek (OSAT).
4
Bereikbaarheid De VSCD is gevestigd aan de Johannes Vermeerstraat 55, 1071 DM te Amsterdam, tel: 020 6647211, fax 020 6752691, email
[email protected] en website www.vscd.nl
AMERSFOORT
AMSTELVEEN
AMSTERDAM
AMSTERDAM
THEATER DE LIEVE VROUW
SCHOUWBURG AMSTELVEEN
DE KLEINE KOMEDIE
TROPENTHEATER
Matti Austen
Dominique Deutz
Joost Nuissl
Wieb Broekhuijsen
De ‘Gesluierde Monologen’ waren het indrukwekkendst, confronterendst en oprechtst in de programmering 2004!
De Verschrikkelijke Moeder van Orkater, gezien december 2004.
Sprookje voor de oren: De Koreaanse Yi Ja-ram zong in november 2004 acht uur lang het epische P'ansori gedicht. Teer en krachtig, ontroerend, spannend en uitputtend.
Positioneringstabel VSCD, 2004
Lobby
Externe binding
handreiking bezuinigingen
herziening cultuurnota
podiumkunsten op podium
Bevordering podiumkunsten
Dienstverlening
creditcard provisie
MKB-Nederland
gemaks- en voordeelwinkel
federatie VNP
boekingsconvenant
model directiestatuut
overleg VNG
Academie voor Podiumkunsten
model prestatiecontract
overleg regio – provincies
overleg ensembles, dansgezelschappen, orkesten
sollicitatieservice
www.vscd.nl
PEARLE
mantelovereenkomst VVTP
programmeringsplatform podiumkunsten
buddysysteem
Werkgeversvereniging Nederlandse Podia
federatie werkgevers cultuur
algemene voorwaarden muziek
congres podiumkunsten
sectie overleg
Theater Analyse Systeem
rookverbod
algemene bezoekersvoorwaarden
prijzen toneel&mime, muziek, cabaret, dans, jeugd
regio overleg
ArboPodium, OSAT, Raamwerk
auteursrecht
EXTERNE BINDING
BEVORDERING PODIUMKUNSTEN
INTERNE BINDING
DIENSTVERLENING
LOBBY
Interne binding
5
AMSTERDAM
AMSTERDAM
AMSTERDAM
AMSTERDAM
KONINKLIJK THEATER CARRÉ
MEERVAART
HET MUZIEKGEBOUW AAN 'T IJ
STADSSCHOUWBURG AMSTERDAM
Hein Jens
Bert Liebregs
Leontien Tiddens
Melle Daamen
Absoluut hoogtepunt was 15 november 2004, heropening van Carré, na 10 maanden grootscheeps renoveren.
Autochtoon en allochtoon, in het theater toont iedere artiest zijn ziel.
2005: opening van Het Muziekgebouw aan 't IJ!
Nobody owns me.
Werking
In Vlaanderen wordt gesproken van publiekswerking als iets meer en dieper wordt bedoeld dan domme aanwezigheid (=werving). Dat meer en dieper was ons doel in 2004. Na een periode van uitbouw en verbreding van activiteiten was er de behoefte de diverse structuren en activiteiten echt handen en voeten te geven, zowel binnen als buiten de vereniging. ‘Werking’ was daarom het beleidsmotto van het VSCD-bureau.
6
Voor de collectieve belangenbehartiging is ingezet op versterking van de politieke lobby naar gemeenten, provincies en rijk, zowel ten aanzien van het cultuurbeleid, auteursrecht en algemene onderwerpen die de podiumkunsten raken. Wat de gemeenten betreft is voor het eerst sinds jaren weer contact gelegd met de commissie cultuur van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). De bedoeling is dit contact in 2005 verder te versterken. Verder is veel energie gestoken in argumentatie tegen aangekondigde gemeentelijke bezuinigingen. Ruim 30% van de leden werd geconfronteerd met kortingen op de gemeentelijke financiering variërend van 5% tot 25%, voor een totaalbedrag van E 16 miljoen Eén theater heeft de programmering van podiumkunsten moeten staken. Andere podia hebben moeten bezuinigen op het programma of hebben nog kortingen te verwachten. De vereniging is –met
wisselend succes– actief geweest in het ondersteunen van individuele podia in hun argumentatie jegens de eigen gemeente. Ook hebben het VSCD-bureau èn de leden van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) meegedaan met de succesvolle landelijke actie tegen de rijksbezuinigingen Zuinig Op Kunst. Het lijkt erop dat het VSCD-bureau tamelijk succesvol is geweest in zijn lobby met betrekking tot tegenstrijdige regelgeving, vergunningen en administratieve lasten. Mede met steun van de Koninklijke Vereniging MKB-Nederland (MKB) zijn we aanwezig op vijf verschillende fora waar aan vermindering van regelgeving en administratieve lasten wordt gewerkt. Die inspanningen moeten in de loop van 2005 effect sorteren. De lobby van het VSCD-bureau naar de rijksoverheid heeft door het in 2003 uitbrengen van de publicatie Wensen & Aanbevelingen, Podiumkunsten Staan Op Een Podium, Wat willen de podia van het rijk voor het nieuwe kunstenplan 20052008 een duidelijk gezicht gekregen. Het effect bij de Raad voor Cultuur is evenwel beperkt gebleven. Het VSCD-pleidooi voor meer continuïteit en functioneel denken heeft daar in 2004 geen gehoor gevonden. Het VSCD-bureau vervolgt dit pleidooi in 2005 in het kader van de herziening van de cultuurnotasystematiek.
ARNHEM
ASSEN
BAARN
BARENDRECHT
MUSIS SACRUM | SCHOUWBURG ARNHEM
THEATER DE KOLK
CULTUREEL CENTRUM DE SPEELDOOS
THEATER HET KRUISPUNT
Ruud van Zuilen
Bert Naarding
Anneke Drost
Anne Marie Kalkman
Don’t tell it, show it.
Theater De Kolk al 107 jaar springlevend.
Podiumkunst behouden is een kunst op zich….
Op het gebied van auteursrecht is eind 2004 het bezwaar van de VSCD bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) niet ontvankelijk verklaard. De klachten en grieven van de vereniging met betrekking tot het muziekauteursrecht zijn nog immer dezelfde, maar juridische actie heeft de VSCD niet verder gebracht. Daarom is samen met PEARLE in 2004 ingezet op beïnvloeding van Europese regelgeving. In coalitie met het MKB en Koninklijke Horeca Nederland is gestreden tegen opstapelende incasso’s. De mantelovereenkomsten met de Vereniging Vrije Theaterproducenten (VVTP) en de Federatie van Nederlandse Concertdirecties en Impresario’s (FNCI) werden beiden in 2004 afgerond en door de Algemene Ledenvergadering van november 2004 aangenomen en ingevoerd. Wat dienstverlening en professionalisering betreft zou ‘werking’ in 2004 moeten worden bereikt door uitwerking van een model prestatiecontract en ondersteuning van verzelfstandiging, de organisatie van studiemiddagen, de herstructurering van stichting Raamwerk, verbreding van de Academie voor Podiumkunsten en jaarlijkse trendwatching. Deze ambities zijn slechts gedeeltelijk gerealiseerd. Het opstellen van een model prestatiecontract en ondersteuning van verzelfstandiging heeft plaats gevonden, van de geplande studiedagen is er één gerealiseerd (vlakke vloertheaters). Wel hebben er vruchtbare gesprekken plaats gevonden met het Directieoverleg Dans (DOD) en de Vereniging van Nederlandse Muziekensembles (VNME) waarin verbetering van de programmering van dans en ensemblemuziek onderwerp van gesprek was. De aanbevelingen van deze bijeenkomsten worden in 2005 verspreid. De herstructurering van Raamwerk
heeft eind 2004 zijn beslag gekregen, op grond waarvan is besloten de bestuurlijke vertegenwoordiging en beleidsondersteuning vanuit het VSCD-bureau binnen Raamwerk te beëindigen. De Academie voor Podiumkunsten heeft in 2004 het aantal cursussen en cursisten meer dan verdubbeld. De trendwatching is niet gerealiseerd en van de sollicitatieservice voor nieuwe directies is in 2004 geen gebruik gemaakt. Wel is de ‘Gemaks- en Voordeelwinkel’ gestart met een ruim aanbod van producten en diensten die door leden tegen korting afgenomen kunnen worden. Bevordering van de podiumkunsten vroeg om ‘werking’ binnen de diverse commissies van het programmeringsplatform. Dit heeft minder resultaat gehad dan verwacht. De activiteiten van de diverse commissies liepen in 2005 zeer uiteen, van zeer actief tot ‘slapend’. Om die reden is besloten de wat statische structuur van ‘commissies’ in 2005 te verlaten. De doelstelling ‘Verbetering van de verhouding tussen aanbod en afname’ zal vanaf 2005 meer projectmatig worden aangepakt. De versterking van een eenduidig prijzenbeleid heeft plaats gevonden en loopt nog. De betrokkenheid bij het netwerk van het VSCDbureau nam in 2004 eveneens toe. De Werkgeversvereniging Nederlandse Podia heeft in januari 2004 de directeur van de VSCD tevens benoemd als directeur van de WNP. In 2005 zal de samenwerking verder worden versterkt. Ook de betrokkenheid bij Stichting Overleg Onderwijs Arbeidsmarkt Theatertechniek (OSAT) is in 2004 versterkt door een financiële bijdrage, huisvesting van het secretariaat en een stevige bemoeienis met de herziening van het
7
BERGEYK
BEVERWIJK
BREDA
BUSSUM
THEATER DE KATTENDANS
KENNEMER THEATER EN CONGRESCENTRUM
CHASSÉ THEATER
CONGRESCENTRUM & THEATER 'T SPANT
Wim Markus
Arjaen Kersten
Cees Langeveld
Willem Smit
Er moet meer gekattendanst worden in Nederland (Youp van 't Hek).
Theater! Avonden vol verrassingen.
In 2004 kreeg ik rillingen van de dansvoorstelling ‘Joe’ en de film ‘Der Untergang’.
Een verademing, zo'n musical zonder glitters, fratsen, toeters en tierlantijnen. Wat mij betreft mogen er nog veel meer 'Passions' gemaakt worden.
Hans van der Mast fotografie
Eindtermendocument voor Bedieningsvakman Mechanische Trekkenwand (BMT). Dat wordt in 2005 afgerond. Bestuurlijk is en blijft de vereniging nauw verbonden met de SPTC en het zich snel ontwikkelende Bureau Promotie Podiumkunsten. Sinds Bureau Promotie Podiumkunsten als zelfstandige organisatie opereert heeft het –zeker na aantreden van de nieuwe directeur– een indrukwekkend aantal nieuwe initiatieven ontplooid. Er zou van enige werking geen sprake zijn zonder de vele zichtbare en onzichtbare activiteiten die leden voor elkaar en de vereniging ontplooien. In diverse vormen van overleg (regio en sectie) houden zij elkaar op de hoogte en ondersteunen ze elkaar. Eén op één vinden directies steun en coaching bij elkaar, marketing en techniek kennen vormen van collegiaal overleg. Leden nemen deel aan werkgroepen, commissies en onderhandelingsdelegaties. Leden helpen leden. Dankzij de inzet van velen kon de vereniging in 2004 aanwezig en beschikbaar zijn op al die plaatsen waar de doelstellingen van de vereniging dat nodig en wenselijk maakten. In protestants christelijke kring vliegt men elkaar in de haren over de vraag of de heilige geest het geloof in onze harten werkt (het is er niet) of alleen maar wekt (het is er wel, maar slaapt). Dat is bij ons geen vraag: de leden zelf zorgen ervoor dat de vereniging werkt, klaar wakker en springlevend. Hans Onno van den Berg Directeur VSCD
8
CAPELLE A/D IJSSEL
CULEMBORG
DELFT
DELFZIJL
ISALA THEATER
THEATER DE FRANSCHE SCHOOL
THEATER DE VESTE
CULTUREEL CENTRUM DE MOLENBERG
Ad van Terheijden
Marjan van Huijstee
Jan Bartels
Daniël Wever
Theater is meer dan een voorstelling.
De Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD)
De vereniging Leden Het aantal leden van de vereniging groeide in 2004 van 145 naar 153 leden. Door een statutenwijziging in maart 2004 kunnen nu ook festivals lid worden. Festivals doen immers grotendeels hetzelfde als podia: het programmeren van podiumkunst, maar dan zonder (eigen) gebouw. Toegetreden zijn festival Noorderzon (Groningen), Theaterfestival Boulevard (Den Bosch), en Over ’t IJ (Amsterdam). In 2005 verwacht het VSCDbureau verdere uitbreiding van het aantal festivalleden en zal een sectie festivals in het leven worden geroepen. Verder traden toe het Tropentheater te Amsterdam en het Beatrixtheater te Utrecht. Theater Romein in Leeuwarden is slachtoffer geworden van bezuinigingen en is per 2005 opgehouden podiumkunsten te programmeren. Schouwburg Gooiland in Hilversum is na anderhalf jaar sluiting eind 2004 door het hotelbedrijf voor eigen rekening opnieuw als theater in gebruik genomen in afwachting van gemeentelijke besluitvorming over een mogelijk nieuw theater. Ook werd in 2004 de vereniging open gesteld voor het lidmaatschap van theatergezelschappen die ook een eigen gebouw exploiteren. Dit zoge-
naamde bijzonder lidmaatschap stelt deze gezelschappen in staat te profiteren van de voordelen van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) met betrekking tot gebouwexploitatie. Voorwaarde voor dit bijzonder lidmaatschap is dat de organisatie als gezelschap lid is van één van de producerende koepelorganisaties, de Vereniging van Nederlandse Toneelgezelschappen en -producenten (VNT), het Contactorgaan van Nederlandse Orkesten (CNO) of het Directieoverleg Dans (DOD). Zes gezelschappen en orkesten hebben van deze mogelijkheid gebruik gemaakt. Vijf podia werden weer in gebruik genomen met nieuwe trekkenwanden of na ingrijpende verbouwingen, drie werden geheel (ver)nieuw(d) opgeleverd: Schouwburg en Congrescentrum Orpheus te Apeldoorn, de Verkadefabriek in Den Bosch en Schouwburg en Congrescentrum Het Park in Hoorn. Regio’s Het aantal regio’s is in 2004 niet gewijzigd. Met het Overleg Amsterdamse Theaters (OAT) worden nog steeds gesprekken gevoerd over een nauwere band met de vereniging. Dat moet in 2005 zijn beslag krijgen. Behalve de reguliere informatie uitwisseling hebben de regio’s zich vooral bezig gehouden met
9
DEN HAAG
DEN HAAG
DEN HAAG
DEN HAAG
FORTIS CIRCUSTHEATER
KONINKLIJKE SCHOUWBURG
STICHTING EXPLOITATIE MUZIEKCENTRUM
KUNSTKRING DILIGENTIA EN PEPIJN
Tanja Dik
Oscar Wibaut
Saskia Kriekhaus
Anja Overhoff
Het was een heerlijk jaar, 2004. We kregen exploitatiesubsidie, behielden kunstenplansubsidie en lanceerden de ‘Haagse Muziekdriedaagse’. Alles van Chopin. Doorslaand succes. En de opmaat tot ‘Eén en al Rusland’. De editie 2005. Met Pasen aan het Spui.
Theater Diligentia is weer open en hoe!!!.... en Theater PePijn is 40 jaar geworden…. Feestjes!
Een diversiteit aan theaters, een divers en spannend leven!
provinciale belangenbehartiging, waaronder de diverse actieplannen cultuurbereik. Nog steeds merkt het VSCD-bureau dat provincies de neiging hebben veel beleid te willen maken, terwijl daar weinig middelen voor beschikbaar zijn.
10
Secties Sinds 2002 kent de VSCD ook secties, één voor vlakke vloertheaters en één voor concertgebouwen. De vlakke vloertheaters die lid zijn gebleven van de VNT of het DOD (zes) zijn als deelnemer aan de sectie verbonden. In 2004 kwam de sectie concertgebouwen vijf keer bijeen. Er is het initiatief genomen tot instelling van de VSCD Klassieke Muziekprijs, die in maart voor de eerste keer is uitgereikt aan Ton Koopman. Er is een onafhankelijke jury ingesteld, waartoe drie concertgebouwen een lid afvaardigen en met Bureau Promotie Podiumkunsten is afgesproken dat de prijs vanaf 2005 wordt uitgereikt in de Klassieke Muziekweek begin november. Daarnaast is een indringend gesprek gevoerd met de Vereniging van Nederlandse Muziekensembles (VNME), waarin over en weer voorstellen zijn gedaan tot een meer wederzijds betrokken en effectieve programmering van de muziekensembles. Dit gesprek en het in 2003 gestarte overleg met de symfonieorkesten ter verbetering van de verhouding tussen aanbod en afname zal in 2005 worden voortgezet. Ook is een inventariserend onderzoek gedaan naar de muziekeducatieve inspanningen bij de concertgebouwen. De sectie vlakke vloertheaters kwam in 2005 vijf keer bijeen en heeft de nadruk gelegd op een onderzoek naar programmering en heeft in december 2004 een geslaagde studiedag gehouden over de mogelijkheden tot productie, coproductie en verdieping van de programmering onder
de titel Het vlakke vloertheater van de toekomst: gesubsidieerd reservaat of leisure centre? Bestuur De voorzitter van het bestuur, Pim van Klink, heeft in 2004 na twee volle termijnen afscheid genomen. Hij was ook in de jaren 80 (als directeur Kunsten van de gemeente Groningen en verantwoordelijk voor Oosterpoort en Stadsschouwburg) al twee termijnen bestuurslid en voorzitter. Zijn voorzitterschap heeft veel voor de vereniging betekend, vooral ten aanzien van de positionering en professionalisering van de vereniging. Hij werd in maart 2004 opgevolgd door Margreeth de Boer, tot die tijd burgemeester van Leeuwarden. De keuze voor een extern voorzitter was ingegeven door de gedachte dat de vereniging de komende jaren vooral op gemeentelijk niveau een sterke ambassadeur nodig zou hebben. Deze motivatie bleek in de loop van 2004 onvoldoende onderbouwd. Zij besloot daarom eind 2004 niet aan te blijven. In 2005 wordt een nieuwe, interne, voorzitter gekozen. Op de ledenvergadering van maart 2004 is besloten tot een andere verhouding tussen bestuur en directie. Er werd een directiestatuut aangenomen, waarin de directeur van de vereniging wat meer, maar vooral duidelijker omschreven bevoegdheden heeft gekregen. Het bestuur staat iets meer op afstand en vergadert sindsdien nog maar eens per twee maanden, in plaats van eens per maand. Afgesproken is dat werkenderweg bekeken zal worden of de gewenste verbinding en voeding van leden en bureau daar niet onder lijden.
DEN HAAG
DEN HELDER
DEVENTER
DORDRECHT
THEATER AAN HET SPUI
SCHOUWBURG DE KAMPANJE
DEVENTER SCHOUWBURG
SCHOUWBURG KUNSTMIN
John Reinders
Jan Fokkinga
Yolanda Mergler
Lucia Claus
2004, Een jaar van bezuinigingen, maar ook van jubilea. Deventer Schouwburg 50 jaar en 130 jaar theatertraditie in Deventer!
Marius Fanny & Cesar, theater dat geen theater nodig heeft.
Den Haag , Danst Dat? Ja, Den Haag Dansstad!
Collectieve belangenbehartiging Dit hoofdstuk beschrijft de activiteiten van de vereniging en het VSCD-bureau die in 2004 zijn ontplooid in het kader van de eerste doelstelling van de vereniging: collectieve belangenbehartiging. Rijksoverheid en Fonds Podiumprogrammering en Marketing (FPPM) De belangenbehartiging van de vereniging naar de rijksoverheid en fondsen is in 2004 geïntensiveerd. Deze had betrekking op de nieuwe Cultuurnota 2005-2008, de toekomst van het Fonds Podiumprogrammering en Marketing (FPPM), het rookverbod, administratieve lasten en overbodige regelgeving op een groot aantal terreinen. Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), directie kunsten De publicatie Wensen & Aanbevelingen, Podiumkunsten Staan Op Een Podium, Wat willen de podia van het rijk voor het nieuwe kunstenplan 2005-2008 van november 2003 bleek bij de Raad voor Cultuur geen gehoor te hebben gevonden. Vooral de belangrijkste wens van de VSCD: meer aandacht voor de beleidsmatige functies die rijksgefinancierde gezelschappen moeten vervullen en voor continuïteit en herkenbaarheid ervan, is door de Raad vor Cultuur van tafel geveegd met het argument dat men alleen op kwaliteit wil beoordelen. Het VSCD-bureau heeft zijn argumenten vervolgens per brief en in gesprek uitgedragen bij het Ministerie van OCW (OCW), op het congres Alles wordt Nieuw in september 2004. Tevens heeft het VSCD-bureau hierover indringend gesproken met de gezelschappen en ensembles en op een bijzondere bijeenkomst van
regio Zebralim met de Brabantse en Limburgse gezelschappen, orkesten en ensembles. Het VSCD-bureau houdt vol. De wens van de VSCD dat OCW meer aandacht voor de niet-artistieke belangen van de podiumkunsten (de ‘modder’ van de dagelijkse praktijk) tentoon zou spreiden heeft wel gehoor gevonden. OCW heeft zich zeer actief getoond in de diverse lobbygroepen ter verbetering van de visaregels voor buitenlandse kunstenaars, de afschaffing/vereenvoudiging van het fictief werknemersschap bij de podia, het rookverbod en de vereenvoudiging van vergunningen. Met betrekking tot de administratieve lasten en tegenstrijdige dan wel overbodige regelgeving is het VSCD-bureau in 2004 ook zelf zeer actief geweest in zes verschillende werkgroepen: artiestenregeling, vergunningen, podiumkunsten als modelbedrijf, visa, bouwvergunningen/brandweer en de commissie Stevens, op vrijwel alle gebieden met steun van Koninklijke Vereniging MKB-Nederland (MKB). De noodzakelijke wijzigingen in regelgeving hebben veel voeten in de aarde en de processen in dezen verlopen traag tot zeer traag, zodat nog geen concrete resultaten kunnen worden gemeld. Het VSCD-bureau hoopt dat in 2005 wel te kunnen doen. Samen met de Vereniging van Nederlandse Poppodia (VNP) vormt de VSCD de Federatie van Podiumverenigingen. Deze federatie heeft – met succes – in het verlengde van de lobby van Koninklijke Horeca Nederland beijverd voor een uitzondering op het rookverbod. In 2005 komt het VSCDbureau op dit punt met een stappenplan. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS): het rookverbod De Federatie van Podiumverenigingen (VSCD en
11
DRACHTEN
EDE
EINDHOVEN
EINDHOVEN
SCHOUWBURG DE LAWEI
DE REEHORST
MUZIEKCENTRUM FRITS PHILIPS
PLAZA FUTURA
Stef Avezaat
Nico Meyer
Wim Vringer
Geert Colsen
Suver Nuver, King Arthur integraal. Heerlijk uitgekleed tot de essentie! De man en zijn harnas en de zakdoek van de jonkvrouw.....
De Sterren blijven stralen op het toneel van Theater De Reehorst! De gemeente draaide het schrappen van de subsidie op het laatste moment terug.
De ene avond Lionel Richie, de volgende Mikhail Pletnev.
De Johannus Passie van Krzystof Penderecki: dat muziek je ziel zo diep kan raken!
VNP) slaagden er in 2003 in voor de verzelfstandigde podia van beide verenigingen een uitzondering op het rookverbod te verkrijgen, met de voorwaarde dat federatie en Koninklijke Horeca Nederland (KHN) een stappenplan zouden opstellen voor een gastvrije toegang voor zowel rokers als niet-rokers. De federatie heeft hierin KHN gevolgd. Een eerste versie van het stappenplan van KHN verscheen eind 2004. Het pleidooi van het VSCD-bureau om eenzelfde uitzondering toe te staan voor de podia die een gemeentelijke instelling zijn heeft geleid tot mondeling begrip voor de situatie van de kant van de arbeidsinspectie, maar zonder schriftelijke vastlegging daarvan.
12
Ministerie van Economische Zaken (EZ): administratieve lasten en overbodige regelgeving In november 2003 bracht het VSCD-bureau zijn uitvoerige notitie Terugdringing Administratieve Lasten & Overbodige Regelgeving in de Podiumkunsten uit. Er is in 2004 veel energie gestoken in de concrete lobby in het verlengde daarvan: inbreng in de commissie Visa onder leiding van Bert Holvast van de Federatie van Kunstenaarsverenigingen, directe gesprekken met het Ministerie van financiën over de artiestenregeling, zowel nationaal als internationaal, een inventarisatie van alle administratieve lasten in de podiumkunsten als zogenaamd modelbedrijf bij de Interdepartementale Projectgroep Administratieve Lasten (IPAL), de werkgroep vergunningen, de regelgeving rond bouwverordening en brandveiligheid en de commissie Stevens. Op diverse gebieden heeft het VSCD-bureau voorstellen tot verbetering en vereenvoudiging ingebracht. De eerste oogst voor de podiumkunsten was mager. Alleen de koppeling van de loonbegrippen voor
loonbelasting en sociale verzekeringen (Walvis) is ook voor de podiumkunsten een verlichting. Het grote aantal projectgroepen geeft enerzijds een daadkrachtig gevoel, maar roept tegelijk de vrees op dat wordt verdronken in een overdaad van gesprekken. Kafka is niet ver weg. Samen met de andere koepelorganisaties in de podiumkunsten en MKB-Nederland probeert het VSCD-bureau in 2005 voldoende greep op de diverse onderwerpen te houden om ook daadwerkelijk resultaten te boeken in vermindering van administratieve lasten en regelgeving. Bouwvergunningen en brandveiligheid: Ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) Samen met o.a. Koninklijke Horeca Nederland en de Verenigde Kerken heeft het VSCD-bureau geprobeerd de vergunningverlening voor verbouw van podia te vereenvoudigen. Gemeenten (o.a. Amsterdam) blijken eigen interpretaties aan het bouwbesluit te geven, waardoor aanzienlijke investeringen in gebouwen noodzakelijk zijn voor maatregelen waarvan niet is aangetoond dat zij bijdragen aan de veiligheid. Alle rapporten stellen dat er voldoende (of zelfs teveel) regelgeving is, maar dat het schort aan handhaving; toch komen gemeenten en het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) met nieuwe regelgeving over het aantal personen per strekkende meter doorgang en vluchtwegen. Het VSCD-bureau heeft gepleit voor uniformering van regelgeving en het schrappen van voorschriften die niet bewezen bijdragen aan veiligheid. Een voorstel van Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Remkes om tot een verplichte APK keuring te komen, is voor-
EINDHOVEN
EMMELOORD
EMMEN
ENSCHEDE
STADSSCHOUWBURG EINDHOVEN
THEATER 'T VOORHUYS
THEATER DE MUZEVAL
PODIUM TWENTE
Fons Bruins
Joke van de Grootevheen
Gerrit Nijhuis
Arnout Slingerland
Op zoek naar je identiteit? Ga eens vaker naar het theater!
Be good and tell it
Tot ziens in Parktheater Eindhoven.
komen. Het overleg verloopt verder stroperig, niet in de laatste plaats omdat het onderwerp vast zit in een competentiestrijd tussen VROM, Binnenlandse Zaken en de afzonderlijke gemeenten. Fonds Podiumprogrammering en Marketing (FPPM) In 2003 heeft het VSCD-bureau sterk aangedrongen op vereenvoudiging van doelstellingen en criteria (meer programma voor meer publiek) en het schrappen van overbodige voorwaarden, zoals samenwerking en vernieuwende programmering of vernieuwende marketing. Het FPPM nieuwe stijl heeft in 2004 zijn beslag gekregen. Enerzijds is er een – beperkt – budget gerealiseerd voor ondersteuning van programmering die ‘tot in den doet’ programmeringsteun moet krijgen om te kunnen blijven bestaan, anderzijds zijn de criteria voor financiering van programmering en marketingimpulsen (die na enige tijd zichzelf moeten kunnen bedruipen) inderdaad vereenvoudigd. Het VSCD-bureau hoopt dat het fonds nieuwe stijl gemakkelijker bereikbaar zal blijken voor zijn leden. Tot spijt van het VSCDbureau is de Collectieve Danspromotie na vijf succesvolle jaren gestopt omdat het niet mogelijk bleek voldoende gezelschappen tot blijvende deelname aan dit – kostbare en organisatorisch zware – project te verleiden. De voortgang werd ook ontmoedigd doordat de Raad voor Cultuur een negatief advies uitbracht over één van de groepen, Rogie & Company, die door de stuurgroep nu juist uitermate geschikt werd gevonden voor deelname. Hetzelfde gebeurde overigens in 2000, bij de eerste aflevering van de Collectieve Danspromotie. Toen betrof het Dance Works Rotterdam/Rotterdamse Dansgroep.
Provincies en gemeenten Provinciale cultuurgelden: Actieplan Cultuurbereik en Cultuur en School Ten aanzien van provincies is de lobby vooral vanuit de VSCD-regio’s gevoerd ter bevordering van de besteding van provinciale cultuurgelden, mede in het kader van het Actieplan Cultuurbereik en Cultuur en School. Het VSCD-bureau constateert daarbij dat provincies – ondanks de aanbevelingen van de evaluatiecommissie Haks in 2003 – nog steeds de neiging hebben veel eigen beleid te willen voeren op zeer beperkte budgetten, wat leidt tot relatief veel overleg en omvangrijke voorbereiding van projecten. Ook zijn er provincies die de gelden voor een belangrijk deel besteden aan geheel eigen initiatieven (o.a. Uit in Brabant) waarbij aansluiting met VSCD-leden niet voldoende tot stand komt. Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) Met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is in vervolg op de succesvolle studiedag van begin 2003 een presentatie gegeven voor de commissie cultuur van de VNG. Dat bleek nodig en nuttig. Nog altijd leven er bij sommige leden van deze commissie negatieve sentimenten jegens de VSCD in het kader van de vereveningsoperatie uit 1984 (waarbij – met steun van de VSCD – cultuurgelden uit het gemeentefonds naar het rijk zijn overgeheveld) en bleken er negatieve opvattingen te bestaan over het vermogen van theaterdirecteuren om hun zaken financieel op orde te hebben. Het VSCD-bureau heeft aangegeven blij te zijn met de grote betrokkenheid van gemeenten bij hun podia, blijkend uit de nog altijd omvangrijke bouwplannen (zie ook bijlage 3 recente en ophanden zijnde nieuwen verbouw) en de over de jaren heen toegeno-
13
ETTEN-LEUR
FRANEKER
GORINCHEM
GOUDA
THEATER & CONGRESCENTRUM DE NOBELAER
DE KOORNBEURS
SCHOUWBURG DE NIEUWE DOELEN
GOUDSE SCHOUWBURG
Gerard Hogeman
René Douma
Roy Grünewald
Nel Oskam - van den Berg
Theaterjaar 2004 was voor mij ‘Helder’, ‘Vuur’, ‘Echt’, ‘Dichterbij’, ‘Hitsig!’, ‘Lam’, ‘Rammen!’, ‘Blow’ en nog veel meer…
Een nieuw balkon in De Koornbeurs gerealiseerd in 2004. Franeker heeft 500 schouwburgstoelen!
Na een dag vol chagrijn: De Wereldband! Lekker warm!
men financiering. Aangegeven is dat de VSCD een ondersteunende rol kan spelen bij de gewenste verzelfstandiging van podia (in 2004 gestart in Amsterdam en Rotterdam), de benoeming van nieuwe directies (de sollicitatieservice) en de verduidelijking van de verhouding tussen gemeente en podium in de vorm van prestatiecontracten. Van deze dienstverlening wordt daadwerkelijk gebruik gemaakt. Het voorbeeld prestatiecontract is in 2004 16 keer opgevraagd. Ook het document met tips en valkuilen bij verzelfstandiging is – op verzoek – een flink aantal keren verstuurd.
14
Individuele gemeenten: bezuinigingen op de podiumkunsten De bezuinigingen van Balkenende II hebben ook voor de gemeenten ingrijpende gevolgen. Een aantal gemeenten besloot in 2004 al om ook op de podiumkunsten te bezuinigen, bij andere gemeenten is de besluitvorming nog niet afgerond. In totaal becijferde Berenschot de gemeentelijke bezuinigingen op bijna 18 miljoen tot 2008. Die zijn echter verdeeld over gemeenten die sterk willen bezuinigen op de podiumkunsten en anderen die er juist aanzienlijk in investeren. In de discussie en publiciteit over de rijksbezuinigingen heeft het VSCD-bureau ook voor de problemen bij gemeenten aandacht gevraagd voor en vooral gewezen op het grote effect dat beperkte bezuinigingen al hebben op de programmering van podia: minder variëteit, minder bijzonder aanbod, minder ontwikkeling. Het bureau schreef hiervoor een argumentatie. Ook werden bij dreigende ingrepen in individuele gevallen brieven gestuurd of gesprekken gevoerd met wethouders of leden van de gemeenteraad. In enkele gevallen is het gelukt dreigende bezuinigingen af te wenden (De
Reehorst in Ede), in andere gevallen heeft de ondersteuning geen effect gehad en is het podium gesloten of failliet gegaan (Theater Romein in Leeuwarden). Het ziet ernaar uit dat Theater de Vorst in Tilburg in 2005 een doorstart zal maken als podium. Autersrecht en Buma In het conflict tussen de VSCD, VNP, VNT, Vereniging van organisatoren van Evenementen, Concerten en Theater Activiteiten (VECTA) en Charles Aerts Events (VSCD c.s.) aan de ene kant en Buma aan de andere kant over de hoogte en grondslag van de tarieven, werden VSCD c.s. eind 2003 door de rechter in het ongelijk gesteld. In 2005 zijn gesprekken gevoerd met het nieuw gevormde College van Toezicht op Auteursrechtorganisaties onder leiding van Hans Dijkstal. Deze verwees de klachten van de VSCD c.s. naar de rechter en/of de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). De NMa deed eind 2004 uitspraak op het ingediende bezwaar en verklaarde de zaak niet ontvankelijk, omdat de VSCD geen direct belang zou hebben. Hoewel de argumentatie uitermate bevreemdt (in de eerste ronde was de VSCD wel belanghebbend volgens de NMa en zo zou geen enkele branchevereniging meer voor zijn leden kunnen opkomen) is afgezien van verdere juridische actie. Het VSCDbureau blijft overtuigd van de redelijkheid van zijn bezwaren, maar hebben geconstateerd dat de juridische weg hierin weinig zin heeft. Besloten is het onderwerp ook politiek aan de orde te stellen in samenwerking met o.a. MKB-Nederland en Koninklijke Horeca Nederland. Doel is de positie van de betalende partijen in het auteursrecht te versterken.
GRONINGEN
GRONINGEN
HAARLEM
HARDENBERG
DE OOSTERPOORT & DE STADSSCHOUWBURG
NOORDERZON
STADSSCHOUWBURG EN PHILHARMONIE
THEATER DE VOORVEGHTER
HAARLEM
Thom van der Goot Houd die plafondschildering in de gaten, Thom!
Mark Yeoman
Jaap Lampe
Jan Kroesen
De aannemer haalt de planning!?
't Is tof toeven in ons nieuwe theater!
Mantelovereenkomsten Vereniging Vrije Theater Producenten (VVTP) en Federatie van Nederlandse Concertdirecties en Impresario’s (FNCI) In de loop van 2004 werden – na lange tijd – de onderhandelingen met de Vereniging Vrije Theater Producenten (VVTP) afgerond en kon in november 2004 het onderhandelingsresultaat aan de Algemene Ledenvergadering worden voorgelegd. Deze stemde in. Het onderhandelingsresultaat fungeerde al een seizoen – naar tevredenheid – als informele mantelovereenkomst. Er hebben zich tot nu toe twee geschillen voorgedaan, waarbij de directeur van de VSCD in één daarvan een bindende uitspraak heeft kunnen doen. De tweede loopt nog. De onderhandelingsdelegatie van de sectie concertgebouwen slaagde er niet in met de Federatie van Nederlandse Concertdirecties en Impresario’s (FNCI) volledige overeenstemming over de mantelovereenkomst muziek te bereiken. Het verschil van mening betreft de vraag wie verantwoordelijk is voor de verloning van musici: de podia vinden dat de impresario’s dat zijn, de impresario’s vinden het omgekeerde. Om die reden werd de overeenkomst op de Algemene Ledenvergadering van november 2004 aangenomen als te hanteren algemene voorwaarden van de VSCD. De FNCI heeft inmiddels laten weten daar niet mee in te stemmen. In 2005 zal nog een poging worden gedaan deze impasse te doorbreken. Boekingsconvenant en BoPo In maart 2004 werd door een aantal leden voorgesteld een plan te ontwerpen om in meer rust en met aandacht voor het vak tot programmering van de podia te komen. Men wilde af van de race om steeds vroeger te ‘moeten’ boeken. Ook pro-
ducenten en gezelschappen stemden in met een streven naar een zogenaamd boekingsconvenant waarin podia en gezelschappen/producenten afspreken pas na de eerste november te zullen boeken. De initiatiefgroep, bestaande uit Jan Gras (Schouwburg De Meerse, Hoofddorp), Jacques Senf (Impresariaat Jacques Senf & Partners), Pim Wallis de Vries (Impresariaat Wallis BV) en Nel Oskam (Goudse Schouwburg, Gouda) ontwikkelde samen met het bureau een tekstvoorstel dat in mei en juni door bijna 150 podia en producenten is onderschreven. De eerste indruk is dat het convenant heeft gewerkt. De Boekingspolitie (BoPo) – niet iedereen waardeert deze benaming – evalueert het gebruik en effect van het convenant en komt in maart 2005 met een nieuw voorstel. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS): statistiek voor de podiumkunsten De wens van het VSCD-bureau om te komen tot statistisch onderbouwde sectoranalyses voor de podiumkunsten onder bewind van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) was in 2004 onverminderd. De lobby van het VSCD-bureau heeft zich allereerst gericht op het afwenden van de voorgenomen bezuiniging op het CBS, waarmee alle culturele statistieken zouden verdwijnen. Deze lobby – samen met alle andere brancheverenigingen, Ministerie van OCW en de VNG – lijkt succes gehad te hebben. Het CBS zal een – zei het bescheiden – taak krijgen ten aanzien van de tellingen in cultuur en podiumkunst. In januari 2005 zijn de gesprekken heropend over de invulling van deze rol als bureau of standards.
15
HEERLEN EN KERKRADE
HELMOND
HENGELO
HOOFDDORP
PARKSTAD LIMBURG THEATERS
THEATER 'T SPEELHUIS
RABOTHEATER HENGELO
SCHOUWBURG DE MEERSE
Bas Schoonderwoerd
Theo Inniger
Raoul Boer
Jan Gras
‘Paramount’- Scapino- was voor mij een theatrale verrassing; een krachtig verhaal vertelt zonder één woord.
't Speelhuis, misschien wel het leukste theater van Brabant!
Niet huilen, zeg ik. Dat is levensgevaarlijk met die vrieskou. Niet huilen (Oostpool).
Het absolute hoogtepunt was Maarten van Roozendaal & band met ‘Verzamelt Werk’.
Dienstverlening en professionalisering De dienstverlening en professionalisering (tweede doelstelling) kenmerken zich door een groot aantal projecten op zeer uiteenlopende terreinen. De meest in het oog springende daarvan is de Academie voor Podiumkunsten, maar daarnaast is een aantal kleinere initiatieven genomen ten dienste van de VSCD-leden of ter professionalisering van de bedrijfsvoering. Ook de informatievoorziening en onderzoek, het mogelijkheden bieden voor overleg en bijeenkomsten, de (mede)organisatie van cursussen en individueel advies worden hierna kort beschreven. Academie voor Podiumkunsten In maart 2003 is de Academie voor Podiumkunsten (APK) gestart (www.academievoorpodiumkunsten.nl). Het eerste seizoen werden twee brochures uitgebracht met een keuze uit 25 cursussen. In 2004 zijn 14 cursussen gegeven waar in totaal 140 cursisten aan deel namen. Het betreft trainingen op o.a. de gebieden Marketing-B, Onderhandelen, Culturele en Kunstzinnige Vorming (CKV), Theater Analyse Systeem (TAS), Tekstschrijven, Belastingen en artiestenregeling. De deelnemers zijn afkomstig van gezelschappen en theaters en zijn enthousiast over de cursussen: zij gaven gemiddeld een 7,3. In 2004 is een begin gemaakt met het vormen van een programmaraad, als onderdeel van het Branche Overleg Podiumkunsten (BOP). In 2005 zal worden gewerkt aan versterking van de inbreng van andere koepelorganisaties.
16
Gemaks- en Voordeelwinkel Het jammerlijke debacle met de gezamenlijke energie inkoop (failliet van de inkoper) in 2003 is
gelukkig goed afgelopen. Besloten is de directe financiële voordelen van het lidmaatschap van de vereniging niet per onderwerp zelf aan te pakken, maar daarvoor in zee te gaan met de organisatie Members’Benefits. De VSCD heeft een contract gesloten met deze organisatie, waarin via de modules Zakelijk, Automatisering, Facilitaire diensten, Finance, Hotels & Reizen, Logistiek, Marketing & Management, Mobiliteit, Personeelszaken, Presentatie & Promotie, Producten & Services, Telecom & Internet en Verzekeringen kortingen aangeboden worden, die als individuele organisatie nooit te organiseren zijn. De kostenbesparende (de kortingen kunnen oplopen tot 40%) afspraken die met leveranciers worden gemaakt, zijn te vinden op het besloten deel van de website van de VSCD. Naast het ledenvoordeel is er ook voordeel voor werknemers bij VSCD-leden. Deze voordeelregelingen zijn ook via de website van de VSCD te ontsluiten, deze keer in het ‘openbare’ gedeelte. De Gemaks- en Voordeelwinkel is in november 2004 van start gegaan. Op dit moment is nog niet te zeggen hoeveel gebruik er gemaakt wordt van de verschillende regelingen. Medio 2005 zal een eerste peiling plaatsvinden. Koepelcontract met de Creditcardmaatschappijen De slepende gesprekken met Interpay over een koepelcontract met verlaagde provisies voor creditcard betalingen zijn in de loop van 2004 gestopt. Twee andere aanbieders hebben zich gemeld (voordeel van internationale concurrentie). In januari 2005 is een koepelcontract gesloten met de Belgische Bank Card Company (BCC) waarin aanzienlijk lagere tarieven (1,65%) gerealiseerd zijn.
HOOGEZAND-SAPPEMEER
HOORN
KAMPEN
LAREN (NH)
THEATER 'T KIELZOG
SCHOUWBURG EN CONGRESCENTRUM
STADSGEHOORZAAL KAMPEN
SINGER MEMORIAL FOUNDATION
HET PARK
Aline Nysingh
Rob Weber
Benjamin Koolstra
Reinier Sinaasappel
't Kielzog: voortvarend theater in Hoogezand-Sappemeer.
Schouwburg Het Park, parel aan het IJsselmeer.
Er is meer dan voorheen in het theater te doen.
Colin Blunstone & Rod Argent & The Zombies, een revival waar ik heel blij van werd.
Congres Podiumkunsten 2004 ‘Alles wordt Nieuw’ Maandag 27 september 2004 werd in het net nieuw opgeleverde Schouwburg en Congrescentrum Orpheus in Apeldoorn het Congres Podiumkunsten Alles wordt Nieuw gehouden. Er waren meer aanwezigen dan ooit (450) en ook dit jaar waren de meeste deelnemers zeer tevreden (cijfer: 7,6). Vooral de inleiding van Paul Schnabel werd hoog gewaardeerd. Tijdens het congres werd een presentatie gegeven van bijzondere foto’s van rollenzolders van Jan Theun van Rees. Via de website is direct verslag gedaan van enkele plenaire inleidingen. Een gedrukt verslag volgt voorjaar 2005. Voor 2005 wordt ingezet op een nog bredere ondersteuning voor het congres vanuit andere koepelorganisaties rond het thema De Inhoud.
Sollicitatieservice Hoewel er in 2004 vrij veel nieuwe benoemingen hebben plaats gevonden is daarbij geen gebruik gemaakt van de bestaande sollicitatieservice, waarbij in de procedure een beroep gedaan kan worden op ervaren directeuren elders in het land. In 2005 zal deze service weer eens onder de aandacht van besturen worden gebracht.
www.vscd.nl In december 2002 werd de website in gebruik genomen. Het gebruik ervan groeide snel, zodat in mei 2004 is verhuisd naar een nieuwe provider. Van mei tot december 2004 zijn er 20.833 unieke bezoekers geregistreerd. Elke maand stijgen de aantallen. Dit is mede te danken aan het enieuws dat het VSCD-bureau in september 2004 lanceerde. Elke twee weken worden leden middels een e-mail op de hoogte gesteld welke onderwerpen op de site zijn toegevoegd. Ook werd in 2004 een besloten gedeelte voor leden in gebruik genomen. Hoewel ook dit gedeelte aan bezoekers wint, loopt het daar nog geen storm.
Verzelfstandiging: handreiking en taskforce De aangekondigde handreiking ‘verzelfstandiging’ is in 2004 geschreven en toegezonden aan podia die overwegen te verzelfstandigen. De handreiking is een beargumenteerd pleidooi voor verzelfstandiging en biedt een checklist waaraan tijdens het proces moet worden gedacht. Het is nadrukkelijk geen handboek. Daarnaast is een taskforce beschikbaar van directies die een dergelijk proces al eens hebben meegemaakt. Handreiking en taskforce zijn van nut geweest bij de verzelfstandigingoperaties in Amsterdam en Rotterdam. Een aparte studiedag over dit onderwerp wordt verwacht in 2005.
Individueel advies en informatie De doelstelling om vragen binnen 48 uur te beantwoorden is vrijwel geheel gehaald. Vragen hadden o.a. als onderwerp: bouwen, auteursrecht, direc-
Prestatiecontract, directiestatuut en directiesalaris module Het verdient aanbeveling de verhouding tussen gemeentelijke financier en het podium en die tus-
tiestatuut, prestatiecontract, werkgeverszaken, Arbo en brandveiligheid, privacywetgeving, mantelovereenkomsten en het rookontmoedigingsbeleid. De VSCD-bureaumedewerkers proberen elkaar zodanig op de hoogte te houden dat 80% van de vragen door elke medewerker beantwoord kan worden. Die doelstelling wordt met het uitbreiden van de werkzaamheden van het VSCDbureau moeilijker te halen.
17
LEEUWARDEN
LEIDEN
LEIDEN
LOCHEM
STADSSCHOUWBURG DE HARMONIE
LEIDSE SCHOUWBURG
STADSGEHOORZAAL | DE WAAG LEIDEN
LOCHEMSE SCHOUWBURG
Arthur Oostvogel
Bart van Mossel
Petra Unger-Rijnbeek
Tineke Maas
‘Variété à la Carte’ met Mini en Maxi. Een eigen culinaire jubileumproductie van formaat. De grote zaal omgetoverd tot een restaurant met 350 plaatsen!
De kroon op 2004 was de Leidse Schouwburg-productie ‘Wensput’, waarvoor Arjan Ederveen, 135 amateurs en alle schouwburg-collega’s hun nek hebben uitgestoken. De schouwburg werd letterlijk en figuurlijk verbouwd. Feest!
Ton Koopman met het ‘Weihnachts Oratorium’ van Bach. Hij weet als geen ander kennis te combineren met passie en vitaliteit. Zelden zo'n inspirerende uitvoering gehoord. Je kon bovendien horen dat Koopman echt van onze zaal houdt. Hij heeft bij ons al meerdere cd's opgenomen, waarvan twee met Yo-Yo Ma.
Je opeens herinneren waarom je van dit rare vak houdt: in de zaal bij ‘Ballyhoo!’ van de Ashton's of ‘Mozart’ van Fred Delfgaauw.
sen bestuur en directie zakelijk en prestatiegericht te formuleren. Ter ondersteuning daarvan is in 2004 een model prestatiecontract ontwikkeld. Voorbeelden van directiestatuten zijn al langer beschikbaar. Eind 2003 zijn door de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia richtlijnen voor de directiebezoldiging opgesteld, op basis van drie criteria: omvang organisatie, verantwoordelijkheid en bijzondere omstandigheden. Deze kan worden gebruikt om de directiefunctie in te schalen. Al deze documenten zijn in 2004 regelmatig opgevraagd. Theater Analyse Systeem (TAS) en Podia 2003 Tijdens de Algemene Ledenvergadering van maart 2004 is het belang van het Theater Analyse Systeem (TAS) nog eens breed bevestigd. Besloten werd dat deelname wordt bevorderd door na verstrijken van de einddatum een werkstudent te sturen die komt helpen met invullen, maar wel op kosten van het podium zelf. Mede daardoor nam de deelname toe tot van 98 (op 136) tot 134 (op 145). De Cd-rom’s zijn verzonden in augustus 2004, de publicatie Podia 2003 verscheen in september 2004. Door de omvangrijke deelname kon voor het eerste een typologie van podia worden ontwikkeld en is een vergelijking van de sector podiumkunsten met Duitsland gemaakt. Daaruit komt naar voren dat in Nederland, dankzij de enorme spreiding van theaters en veel reizende producties en artiesten voor hetzelfde bedrag aan subsidie, 4 keer meer voorstellingen en 2 keer meer publiek wordt gerealiseerd, dan in Duitsland.
18
Gezamenlijk verkoopkanaal on line Eind 2003 is Kaartverkoop Netwerk Nederland (KNN) formeel beëindigd. In november 2003 is
een eerste initiatief genomen door Koninklijk Theater Carré, Het Concertgebouw en Het Muziektheater te Amsterdam om te komen tot een vereenvoudigd, gezamenlijk kaartverkoopkanaal. Daartoe is een strategisch plan gemaakt en is offerte gevraagd aan webbouwers. De verwerking daarvan verloopt langzaam. In 2005 zal dit project worden voortgezet.
Bevordering van de podiumkunsten De derde doelstelling van de vereniging betreft bevordering van de podiumkunsten. Het onderscheid met collectieve belangenbehartiging is niet altijd even scherp te maken. Zo is de publicatie Wensen & Aanbevelingen, Podiumkunsten Staan Op Een Podium, Wat willen de podia van het rijk voor het nieuwe kunstenplan 2005-2008 onder collectieve belangenbehartiging geschaard, maar zou ook als bevordering van de podiumkunsten kunnen worden opgevat. Verder wordt hier ingegaan op de werkzaamheden van de diverse commissies van het Programmeringsplatform Podiumkunsten (PPP) en de door de VSCD in samenwerking met Bureau Promotie Podiumkunsten uitgegeven prijzen. Programmeringplatform Podiumkunsten (PPP) De diverse commissies in het PPP (sinds 2000) hebben in de loop van 2004 zeer uiteenlopende activiteiten aan de dag gelegd. commissie dans Deze commissie heeft begin 2004 een onderzoek naar verbetering van aanbod en afname van dans uitgevoerd en over de uitkomsten daarvan een goed bezochte bijeenkomst met het Directie-
MAASSLUIS
MEPPEL
MIDDELBURG
NAALDWIJK
THEATER SCHUURKERK
SCHOUWBURG OGTEROP
THEATER EXPLOITATIE ZEELAND
DE NAALD
Henk Kuipers
Henk Beuker
Gerard Peijs
Peter de Neef
Claudia de Breij: 'n cabareteske verademing! Vitaliteit! Actueel!
‘Miles of sketches of Spain’; een trompet horen praten.
‘Joe's Garage’ van The Troupe, daar wordt je als theaterprogrammeur op muziektheatervlak bijzonder gelukkig van.
overleg Dans (DOD) gehouden. Op deze bijeenkomst zijn over en weer behartigenswaardige uitspraken gedaan ter versterking van de productie en aankoop van dans (zie publicaties). Daarna is de commissie weinig actief geweest. commissie toneel Deze commissie is in 2004 nauwelijks actief geweest. Dat wordt vermoedelijk mede veroorzaakt door het feit dat het grote toneel buiten deze commissie om onderwerp van gesprek is bij HURAGA (Haarlem, Utrecht, Rotterdam, Amsterdam, Groningen en Arnhem) en er op initiatief van het rijk met deze podia (uitgebreid met Maastricht, Eindhoven, Leeuwarden, Parkstad Limburg, Breda en Tilburg) een model voor geconcentreerde toneelspreiding is opgezet, onder de titel Topstukken. Dit moet in 2005 zijn beslag krijgen. commissie cabaret Het door de commissie (werkgroep geheten) gewenste imago-onderzoek is in 2004 gehouden door Hilde Scholten. De deelname aan het onderzoek was evenwel teleurstellend en de uitkomsten (ook daardoor) minder bruikbaar dan gehoopt. De werkgroep zal in 2005 nog een keer bijeen komen om onderling na te gaan of cabaret coaching zinvol en haalbaar is. Daarmee heeft de werkgroep het gevoel de belangrijkste doelen bereikt te hebben (cabaretprijs, imago, onderzoek en coaching). commissie jeugdtheater Ook in 2004 is deze commissie op zoek geweest naar mogelijkheden tot verbetering van aanbod en afname van jeugdtheater. Om dit handen en voeten te geven is in samenwerking met sectie 2
van de VNT en het DOD een plan ontwikkeld om theaters die weinig tot geen jeugdtheater programmeren op een voordelige manier kennis te laten maken met het genre. Dit project kon in 2004 niet uitgevoerd worden omdat er niet op tijd genoeg deelnemende theaters gevonden werden. In 2005 zal geprobeerd worden dit plan alsnog succesvol uit te voeren. commissie musical / muziektheater De commissie was van plan in 2004 onderzoek te doen naar zowel kwaliteit als kwantiteit van het aanbod. Deze plannen zijn nog niet gerealiseerd. commissie opera De commissie opera heeft ook in 2004 door het maken van repertoireafspraken dubbelend aanbod voorkomen. Door aanwijzing van een ‘sterproductie’ (een titel uit het zogenaamde “ijzeren” repertoire) wordt deze gegund aan één impresariaat in één seizoen en dubbelt niet met aangeboden titels van andere producenten. commissie muziek De commissie muziek is in 2004 samengevallen met de sectie concertgebouwen. Deze heeft zich bezig gehouden met de instelling van de klassieke muziekprijs die in maart 2004 voor het eerst is uitgereikt aan Ton Koopman. Daarnaast is een indringend gesprek gevoerd met de muziekensembles (VNME), uitmondend in aanbevelingen voor programmering. In 2005 wordt een studiemiddag muziekeducatie voorbereid. De voorgenomen commissies wereldmuziek en jazz zijn in het verlengde van het verlaten van de vaste structuur van het PPP en de meer projectmatige aanpak (waarover later meer) nog niet gerealiseerd. Per saldo moet worden geconstateerd dat de
19
NIJMEGEN
NIJVERDAL
OOSTERHOUT
OSS
KEIZER KARELPODIA
HET SPOORTHEATER
THEATER DE BUSSEL
THEATER DE LIEVEKAMP
Albert Krielen
Jos van der Born
Jan-Hein Sloesen
Hilda Klein Bramel
Eigenlijk is de grootste, meest symbolische verandering toch wel van Cultureel Centrum de Bussel naar Theater de Bussel.
Pluk de dag, en bel de theaterkassa!
Crazy for Hair.
vaste structuur van commissies in het kader van het PPP onvoldoende werkt. Welke activiteiten zinvol zijn ter verbetering van de verhouding tussen aanbod en afname (de opdracht aan de commissies) loopt per subdiscipline zeer uiteen en wordt alleen zinvol ingevuld als er mensen aan deelnemen die doordrongen zijn van de urgentie van een dergelijk onderwerp. Om die reden is besloten in 2005 de vaste structuur van het PPP te verlaten en te zoeken naar een meer projectgerichte aanpak. VSCD-prijzen: VSCD-jury’s en prijsuitreikingen De VSCD is de leden van de diverse jury’s zeer dankbaar voor het vele en zorgvuldige werk dat zij doen om tot onderbouwde nominaties en prijswinnaars te komen. Samenstelling, zittingstermijn en wijze van beoordeling zijn sinds eind 2003 bij alle jury’s min of meer gelijk getrokken. Wel blijkt er behoefte aan verdere vereenvoudiging van de werkwijze. Het VSCD-bureau zorgt voor de samenstelling van de jury’s. Diverse jury’s kregen in 2004 nieuwe leden. Het aantal nieuwe producties in de diverse genres is zeer omvangrijk. Daartoe wordt in januari 2005 een voorzittersberaad gehouden.
20
De 1000Watt en het 1000Watt-Lichtpunt De uitreiking van de Belgisch–Nederlandse 1000Watt prijs vond in 2004 plaats tijdens het TweeTakt te Utrecht. De jury was verdeeld over de toekenning, omdat men het niet eens kon worden over het centrale criterium: indrukwekkend (bij publiek) of opvallend (voor jury). De subsidieaanvraag voor voortzetting van de prijs werd door de Raad voor Cultuur negatief beoordeeld. Het Ministerie van OCW volgde dit
advies. Gevolg is dat er vanaf 2005 (laatste jaar) geen geld meer beschikbaar is voor herneming van producties en uitkering van een geldprijs. Besloten is de samenwerking met Vlaanderen te stoppen en de VSCD-Jeugdtheaterprijs uit te reiken op dezelfde manier als dat voor andere prijzen is opgezet: als ereprijs. Het VSCD-bureau heeft dit besluit toegelicht aan sectie 2 (jeugdtheater) van de VNT en in overleg met Bureau Promotie Podiumkunsten is besloten de VSCDJeugdtheaterprijs vanaf 2006 uit te reiken tijdens de – steeds succesvollere – de Jeugdtheaterdagen. Ook TweeTakt zal daar onderdeel van gaan uitmaken. VSCD-Cabaretprijzen De VSCD-Cabaretprijzen zijn eind september 2004 voor de tweede keer uitgereikt in een goed bezocht Oude Luxor in Rotterdam. De uitreiking werd zeer gewaardeerd. Voor 2005 zal door Bureau Promotie Podiumkunsten worden nagegaan of er nieuwe wegen voor de uitreiking gevonden kunnen worden. VSCD-Dansprijzen De VSCD-Dansprijzen kennen sinds enkele jaren een vaste plek op de Nederlandse Dansdagen in Maastricht. De inbedding van de uitreiking was in 2004 weer beter dan in 2003. Ook de belangstelling van publiek was gestegen. Voor het eerst had de uitreiking het gewenste niveau. Het programma van de prijsuitreiking werd op televisie uitgezonden door de NPS. VSCD-Klassieke muziekprijs De VSCD-Klassieke muziekjury is zijn werkzaamheden in maart 2004 begonnen en heeft in november 2004 voor het eerst genomineerd. De
PAPENDRECHT
PURMEREND
ROERMOND
ROTTERDAM
THEATER DE WILLEM
THEATER DE PURMARYN
THEATERHOTEL DE ORANJERIE
CONCERT- EN CONGRESGEBOUW DE DOELEN
Erik Groeneweg
Miep Boerkamp
Henk Luiten
Gabriël Oostvogel
Het stille enthousiasme onder bezoekers van het concert van ‘The Zombies’ in de pauze en de euforie na de voorstelling.
Marcel Musters en Maria Goos wekten 'Smoeder' voor mij tot leven.
Elke voorstelling is een feestje.
2004: Muziek!, 2005: Muziek!, Altijd: Muziek!
tweede nominatieronde wordt verwacht in maart 2005. De definitieve prijswinnaar wordt bekend gemaakt tijdens de opening van de Klassieke Muziekweek in november 2005.
Organisaties waarin de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) is vertegenwoordigd: het netwerk
VSCD-Toneelprijzen De VSCD-Toneelprijzen (Theo d’Or, Louis d’Or, Arlecchino, Colombina, VSCD-Mimeprijs en de Prosceniumprijs) werden uitgereikt op maandag 14 juni in een uitverkochte Meervaart. De uitreiking van de VSCD prijzen, samen met de NRC Handelsblad Toneelpublieksprijs 2004 werd geregisseerd en geproduceerd door Cosmic in samenwerking met Urban Myth. De uitreiking was zeer feestelijk en genomineerden en winnaars waren blij met de aandacht die zij kregen, ook al was de uitreiking minder treffend dan die van De Paardenkathedraal in 2003. In 2005 zal de uitreiking in de Stadsschouwburg Amsterdam plaats vinden. De artistieke regie zal in handen zijn van Toneelgroep De Appel.
Performing Arts Employers Associations League Europe (PEARLE) Sinds 2001 is de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) vertegenwoordigd in de Europese werkgeversvereniging Performing Arts Employers Associations League Europe (PEARLE). PEARLE is in 2004 verbreed tot 25 landen. Doel van PEARLE is het bijhouden en waar mogelijk beïnvloeden van Europese regelgeving die van betekenis is voor de podiumkunsten. Het aantal onderwerpen is groot. PEARLE kwam in 2004 twee keer bijeen (Marseille en Boedapest). Daar is vooral gesproken over belastingrecht (voorkomen van dubbele belasting bij grensoverschrijdend optreden), auteursrecht (invloed op nieuwe directieven op dit gebied), arbeidsomstandigheden (arbeidstijdenwet) en de zogenaamde social dialogue, waarin werkgevers en werknemers overleggen ter voorbereiding van Europese regelgeving. Ook is er veel aandacht voor het Europese cultuurbeleid. Het VSCDbureau probeert de aandacht van PEARLE vooral te richten op de praktische algemene onderwerpen. Het is noodzakelijk op Europees niveau aanwezig te zijn, maar het is niet eenvoudig om daar met 25 verschillende landen en even zovele uiteenlopende belangen en culturen een gezamenlijke vinger achter te krijgen. Er is enige voortgang geboekt ten aanzien van een gezamenlijke informatie uitwisseling en Europees marktonderzoek.
VSCD-Oeuvreprijs 2004 voor Hans Croiset De VSCD-Oeuvreprijs wordt incidenteel door het VSCD-bestuur toegekend aan één of meerdere podiumkunstenaars die met hun carrière een grote bijdrage hebben geleverd aan de Nederlandse podiumkunsten. De VSCD-Oeuvreprijs 2004 is toegekend aan Hans Croiset voor zijn bevlogen en indringende bijdrage als acteur, regisseur en artistiek leider. De prijs zal worden uitgereikt tijdens het Gala van het Nederlandse Theater op 27 juni 2005 in de Stadsschouwburg Amsterdam.
21
ROTTERDAM
ROTTERDAM
SCHIEDAM
'S-HERTOGENBOSCH
NIEUWE EN OUDE LUXOR THEATER
ROTTERDAMSE SCHOUWBURG
FORTIS THEATER AAN DE SCHIE
THEATERFESTIVAL BOULEVARD
Rob Wiegman
Jan Zoet
Frank Lissenburg
Geert Overdam
Al 1.282.706 bezoeken aan het Nieuwe Luxor!
Dreams for sale. De vis wordt duur betaald.
Eén van de mooiste voorstellingen dit jaar: ‘Ruim’ van Boukje Schweigman, gemaakt voor en gespeeld tijdens Theaterfestival Boulevard 2004.
Koninklijke Vereniging MKB-Nederland (MKB) De VSCD is mede namens de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia sinds 2003 lid van Koninklijke Vereniging MKB-Nederland (MKB). Samen met de Vereniging van Nederlandse Theatergezelschappen en –producenten (VNT), het Werkgeversoverleg Bibliotheken (WOB) en de Vereniging van Nederlandse Muziekensembles (VNME) maakt de VSCD deel uit van het cluster vrije tijd en zakelijke gastvrijheid (cultuur, horeca, e.d.) en neemt het VSCD-bureau deel aan de hoofdcommissies sociale zaken en fiscale zaken. Het MKB heeft het VSCD-bureau zeer bijgestaan in de strijd rond administratieve lasten en tegenstrijdige regelgeving. Bekeken wordt in hoeverre het bureau Arbeidszaken van het MKB een rol kan spelen ten behoeve van de werkgeversfunctie binnen de VSCD. In 2004 is de leden gewezen op de mogelijkheid ook individueel advies in te winnen bij het MKB. Brancheoverleg Podiumkunsten (BOP) Het VSCD-bureau neemt deel aan het onregelmatig bijeenkomende Branche Overleg Podiumkunsten (BOP). Hierin hebben alle brancheorganisaties binnen de podiumkunsten zitting met als doel de belangenbehartiging op elkaar af te stemmen. Het BOP komt bijeen als daar behoefte aan is. In 2004 was dat twee maal. Onderwerpen van overleg waren o.a. de gezamenlijke opstelling jegens Buma, de Academie voor Podiumkunsten en het Congres Podiumkunsten.
22
Federatie Werkgevers in de Cultuur (FC) De Federatie Werkgevers in de Cultuur (FC; podiumkunsten, kunsteducatie, musea, bibliotheken) heeft ook in 2004 aandacht gevraagd voor het
belang van goed werkgeverschap in de cultuur. De actualiteit van Het bost aan (Cap Gemini) is onverminderd: de culturele sector wordt jaar in jaar uit geconfronteerd met aanzienlijke, autonome kostenstijgingen, zoals Arbo-maatregelen, pensioenpremies, WW-premies en stijgende kosten als gevolg van wetgeving in de sociale voorzieningen (Poortwachter, WAO), die niet of slechts zeer gedeeltelijk door stijgende subsidies zijn gecompenseerd. De onderwerpen bij de FC overlappen de onderwerpen die bij het MKB aan bod komen. Eind 2004 is daarom besloten de FC vooral als voorportaal voor de lobby via het MKB te gebruiken. Stichting ArboPodium De VSCD neemt deel aan bestuur en stichtingsraad van Stichting ArboPodium. ArboPodium heeft zich in 2004 gemanifesteerd met een zeer vereenvoudigde digitale Productie Risico Inventarisatie en -Evaluatie. Ook heeft ArboPodium bijgedragen aan vereenvoudiging van het eindtermendocument voor de Bedieningsvakman Mechanische Trekkenwand (BMT) en geeft men cursussen voor Arbo-coördinatoren. Eind 2004 is gesproken over de toekomst van ArboPodium. Van VSCD-zijde is ingebracht dat collectieve ondersteuning voor ArboPodium (een bijdrage per fte) na 2006 weinig kanshebbend is en dat voor het voortbestaan van ArboPodium gezocht moet worden naar betaalde dienstverlening. Stichting Overleg Onderwijs Arbeidsmarkt Theatertechniek (OSAT) Vanaf 2004 financiert de VSCD een belangrijk deel van de Stichting Overleg Onderwijs Arbeidsmarkt Theatertechniek (OSAT). Er wordt een nieuwe secretaris benoemd (Rob Roos) en het
'S-HERTOGENBOSCH
'S-HERTOGENBOSCH
SITTARD
SPIJKENISSE
THEATER AAN DE PARADE
VERKADEFABRIEK
STADSSCHOUWBURG SITTARD-GELEEN
THEATER DE STOEP
Tom Odems
Jan van der Putten
Pierre Gorissen
Reggy Barra
In 2004 kwam eindelijk mijn passie in Nederland Theaterland: 'Passion'.
Opening Verkadefabriek 28 september 2004.
Zomerzone '04: grootse aanpak, intieme belevenis.
Het Belgische 'Think of One' is voor mij nog steeds een van de verrassendste cross-over muziekgroepen van de laatste jaren. Een terechte BBC-Radio 3 Award.
secretariaat van OSAT is naar het VSCD-bureau verplaatst. Het belangrijkste onderwerp voor 2004 was de bijscholing voor veilig werken aan (nieuwe) trekkenwanden en de beoordeling en (bij)sturing van het commerciële scholingsaanbod voor theatertechniek. OSAT kenmerkt zich door een aanzienlijk bestuurlijke zwaarte. In 2005 zal worden gezocht naar een lichtere constructie. Stichting Tekening Stichting Tekening stelt zich ten doel de sector te voorzien van bruikbare en up to date tekeningen van de podia, zodat bezoekende gezelschappen vooraf goed zijn geïnformeerd over de technische staat ervan. In 2003 heeft de VSCD aangekondigd geen reden te zien tot collectieve financiering, omdat het alleen gaat om individuele dienstverlening. Deze tekeningen zijn beschikbaar via het internet en op cd-rom en voorzien in een duidelijke behoefte. In 2004 heeft de VSCD voorstellen gedaan voor een andere opzet. Vanaf 2005 stopt de VSCD zijn bijdrage aan de Stichting. Federatie Nederlandse Podia: Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) en Vereniging Nederlandse Poppodia (VNP) Sinds januari 2002 kent de VSCD een samenwerkingsverband met de VNP: Federatie Nederlandse Podia. Zoals aangekondigd is de samenwerking eind 2004 bestuurlijk geëvalueerd. Van de kant van de VSCD is aangegeven dat het VSCD-bureau de samenwerking graag zou intensiveren door fusie van beide verenigingen. Van VNP-zijde vond men het hiervoor nog te vroeg. Afgesproken is de onderlinge samenwerking verder te intensiveren op concrete terreinen
als Theater Analyse Systeem (TAS), Poppodium Analyse Systeem (PAS), lobby rookontmoedigingsbeleid, administratieve lasten, en studiedagen.
Financiën Tegelijk met dit jaarverslag verschijnt ook de jaarrekening van de vereniging. De totale omzet van het bureau van de vereniging bedraagt ca. € 550.000,- die voor 90% wordt opgebracht door lidmaatschapsgelden en voor 10% door dienstverlening aan derden (o.a. SPTC en Werkgeversvereniging Nederlandse Podia). De gelden worden uitgegeven aan personeel (70%), huisvesting en administratie (15%) en aan diverse projecten (15%), o.a. TAS. Voor details wordt naar de jaarrekening verwezen. De jaarcijfers sluiten met een positief saldo op de exploitatie. In de contributietabel is een aanvullende bepaling opgenomen voor een derde of vierde zaal. Beneden een aantal voorstellingen of onder een bepaalde bezoekcapaciteit wordt uitgegaan van gastprogrammering en wordt het gebouw niet in de grondslag voor de contributie meegenomen.
23
STADSKANAAL
STEENWIJK
TIEL
TILBURG
THEATER GEERT TEIS
THEATER DE MEENTHE
SCHOUWBURG AGNIETENHOF
THEATER DE NWE VORST
Bé Lamberts
Han Evers
Karen Neervoort
Rene Jagers
Uniek moment in 2004: lege stoelen!
Volgens Tineke Schouten is het in De Meenthe best wel mooi rood, veertien april 2004 heropening De Meenthe.
De Vorst is dood, leve De NWE Vorst!
VSCD-bureau In 2004 verliet Hedwig Verhoeven het bureau van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD). Zij is vijf jaar werkzaam geweest voor het bureau en werd in augustus opgevolgd door Alex Rutten. In totaal bestaat de formatie van het VSCD-bureau uit drie beleidsmedewerkers en een directeur (3,4 fte).
Personeelssamenstelling en belangrijkste portefeuilles
24
Hans Onno van den Berg directeur (1 fte) in dienst sinds 01 05 2000
Berend Schans beleidsmedewerker (0,8 fte)
• Directievoering Stichting Promotie Theater- en Concertbezoek • Directievoering Werkgeversvereniging Nederlandse Podia • Actieplan Cultuurbereik • Auteursrecht • Mantelovereenkomsten en boekingsconvenant • Beleid rijksoverheid – belastingen o.a. BTW-verlaging • Artiestenregeling en cultuurnotasystematiek • Gezamenlijke kaartverkoop (G3-G12) • Administratieve lasten en regelgeving algemeen • Begeleiding sectie concertgebouwen • OSAT bestuur • Bestuur Federatie Cultuur • Statistiek Podiumkunsten (CBS) • Diverse vormen van overleg (o.a. PEARLE, Branche Overleg Podiumkunsten)
in dienst sinds 15 02 2003
Jeltsje In der Rieden plaatsvervangend directeur, beleidsmedewerker (0.8 fte) in dienst sinds 01 08 2002
Alex Rutten beleidsmedewerker (0,8 fte),
• Academie voor Podiumkunsten • Eindredactie website • Programmeringsplatform Podiumkunsten, commissie dans • Programmeringsplatform Podiumkunsten, commissie jeugdtheater • De Gemaks- en Voordeelwinkel • Begeleiding VSCD-Dansjury • Begeleiding 1000Watt-jury • Koninklijke Vereniging MKB-Nederland (cluster vrije tijd, hoofdcommissie sociale zaken) • Ver- en nieuwbouw • ArboPodium
• Programmeringsplatform Podiumkunsten, commissie toneel. • Programmeringsplatform Podiumkunsten, commissie cabaret. • Programmeringsplatform Podiumkunsten, commissie musical/muziektheater. • Begeleiding VSCD-Cabaretjury. • Tabakswet. • Brandveiligheid. • Gebruiksvergunningen. • Werkgeversvereniging Nederlandse Podia. • Coördinatie Congres Podiumkunsten. • Administratieve lasten.
• • • • • • • • • • • • • •
Theater Analyse Systeem (TAS) Verzelfstandiging Prestatiecontracten Directiestatuten Administratieve lasten en regelgeving – visa Begeleiding sectie Vlakke Vloertheaters Begeleiding VSCD-Toneeljury Begeleiding VSCD-Mimejury De Gemaks- en Voordeelwinkel Programmeringsplatform Podiumkunsten, commissie wereldmuziek Programmeringsplatform Podiumkunsten, commissie opera Programmeringsplatform Podiumkunsten, commissie jazz Privacywetgeving ArboPodium
in dienst sinds 19 07 2004
TILBURG
UDEN
UTRECHT
UTRECHT
THEATERS TILBURG
THEATER MARKANT
BEATRIXTHEATER
STADSSCHOUWBURG UTRECHT
Leo Pot
Marjorie van Geenhuizen
Tanja Dik
Henk Scholten
Beauty lies in the eye of the beholder.
'Nijntje is er weer' vond ik de meest hartverwarmende musical. Stralend van kleur, een perfecte maatvoering, goede timing en daarbij zó ontzettend lief...
Een diversiteit aan theaters, een divers en spannend leven!
Theater gaat weer in gesprek.
Onderwerpen die afwisselend of gezamenlijk door directie en beleidsmedewerkers worden behartigd zijn: • Algemene Ledenvergaderingen • Congres Podiumkunsten • Koninklijke Vereniging MKB-Nederland • Overleg regio’s
Ziekteverzuim In 2004 bedroeg het ziekteverzuim 3,55 %. Dit percentage ligt beduidend lager dan het percentage in 2003 (5,8 %) en is in vergelijking met het landelijk gemiddelde gering. Er is in 2004 geen zwangerschapsverlof genoten.
De pool (gedeeld secretariaat en financiële administratie met Bureau Promotie Podiumkunsten en SPTC): Anita Beers administratie (1,0 fte), in dienst sinds 01 05 2001 • Boekhouding VSCD, SPTC, Bureau Promotie Podiumkunsten, Werkgeversvereniging Nederlandse Podia, de Jeugdtheaterdagen, Raamwerk, Stichting 1000Watt • Jaarrekeningen idem • Theater & Concertbonadministratie (verkopen en verzilveringen)
Quirine Oostvogel hoofd secretariaat en office manager (1,0 fte), in dienst sinds 04 08 2003 • Officemanagement voor VSCD, Bureau Promotie Podiumkunsten en SPTC • Onderhoud pand en infrastructuur • Logistieke ondersteuning projecten VSCD, Bureau Promotie Podiumkunsten • Hoofd secretariaat
Peter Jansen financieel medewerker administratie (0,4 fte), in dienst sinds 01 09 2001 Tonny Rückert medewerker secretariaat voor VSCD, Bureau Promotie Podiumkunsten en SPTC, (1,0 fte), in dienst sinds 01 10 2003 Asha Haarmans medewerker secretariaat, idem, (1,0 fte) in dienst sinds 02 08 2004
Charlie Crooijmans medewerker secretariaat, idem, (0,4 fte), in dienst sinds 01 07 2001
Sandra Roelofs huishoudelijk medewerker, idem, (0,6 fte),
25
in dienst sinds 13 09 1999
VEENENDAAL
VEGHEL
VELDHOVEN
VENLO
THEATER DE LAMPEGIET
THEATER DE BLAUWE KEI
THEATER DE SCHALM
DE MAASPOORT
Charles Droste
Yan van der Heijden
Jan Wouda
Marcel t’ Sas
Hansworstprijs 2003-2004: ‘Stessen’.
De Blauwe Kei, subsidieverhoging ruim 20%, stijging aantal bezoekers ruim 25%.
Intiem theater, dat blijft, maar wel op weg naar 600 stoelen.
On-ver-ge-te-lijk! Bram Vermeulen met ‘Mannen maken oorlog’.
Stichting Promotie Theater- en Concertbezoek (SPTC)
26
Organisatie en bestuur De Stichting Promotie Theater en Concertbezoek (SPTC) is een direct aan de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) gelieerde organisatie, die zich de promotie van het theater- en concertbezoek als doel stelt door middel van de uitgave van de Theater- en Concertbon, het beheer van het met deze bon verbonden vermogen en het bepalen van de jaarlijks beschikbare middelen ten behoeve van de promotie. Bureau Promotie Podiumkunsten is de eerste begunstigde voor deze middelen. De volgende paragrafen pretenderen niet een volledig jaarverslag te zijn, maar geven beperkt weer welke ontwikkelingen zich in 2004 hebben voorgedaan.
verzocht meerjarige toezeggingen te doen. Het bestuur van de SPTC heeft dit verzoek afgewezen met het argument dat aan inkomstenzijde per definitie grote onzekerheden bestaan en daarom nooit meerjarige toezeggingen gedaan kunnen worden. Wel heeft de SPTC nog eens herhaald dat alle vrijvallende gelden ten principale zijn bedoeld voor Bureau Promotie Podiumkunsten. Er zijn geen andere begunstigden. Het gesprek met Stage Holding over de Nationale Musicalbon (die het SPTC-bestuur betreurt om redenen van herkenbaarheid en inwisselbaarheid) is in 2004 eenmalig voortgezet met de nieuwe accountmanager voor deze bon, maar heeft nog niet tot enig resultaat geleid.
Het bestuur van de SPTC bestaat statutair uit drie vertegenwoordigers van de VSCD, waaronder de penningmeester van de vereniging die q.q. voorzitter is van de SPTC. De directievoering is opgedragen aan de directeur van de VSCD. Voor de dienstverlening is een poolovereenkomst gesloten. Het bestuur is in 2004 drie keer bijeen geweest en heeft zich vooral bezig gehouden met beoordeling van de beleggingsprofielen van de ING bank (de vermogensbeheerder van de SPTC) en met de bepaling van de hoogte van de bijdrage aan Bureau Promotie Podiumkunsten. Bureau Promotie Podiumkunsten heeft de SPTC
Omzet en exploitatie De omzet van de Theater- en Concertbon is tot vreugde van de SPTC in 2004 weer iets (heel weinig) gestegen. Het VSCD-bureau en de SPTC hopen dat hiermee de terugval in de verkoop sinds het topjaar 2001 wordt gekeerd. De in mei 2003 aangestelde aparte medewerker bij Bureau Promotie Podiumkunsten ter promotie van de bedrijfsverkopen heeft het bureau in 2004 verlaten en is opgevolgd door Thijs Nouwens. Deze krijgt een iets bredere opdracht en zal ook het bestaande verkoopnetwerk stimuleren tot verkoopactie.
VENRAY
VLAARDINGEN
WAALWIJK
WAGENINGEN
SCHOUWBURG VENRAY
THEATER VAN VLAARDINGEN
THEATER DE LEEST
THEATER JUNUSHOFF
Anne-Christine Liebrand
Heiko Willem Kuipers
Harry Vermeulen
Doro Siepel
Een uitverkochte zaal met blije, verraste en zeer tevreden bezoekers. Zoals bij ‘Umoja’.
Theater is voor mij ook de spiegel van de ziel, soms ontdek je ineens een verborgen orkest.
De ‘Gesluierde Monologen’: interessante en actuele inhoud die op een zeer poëtische manier vorm kreeg en veel kenmerkende, verrassende en benijdenswaardige elementen van een andere cultuur bevatte.
Meerjarenbegroting Als er geen ingrijpende zaken veranderen zullen de voor Bureau Promotie Podiumkunsten beschikbare gelden (vrijval) tot en met 2005 blijven toenemen (vrijval = bonnen die drie jaar na verkoop nog niet zijn gebruikt), om daarna af te nemen als gevolg van de gedaalde omzetten vanaf 2002. Het aanzienlijke negatief eigen vermogen als gevolg van de afschrijving van de lening aan Kaartverkoop Netwerk Nederland (KNN) en de sterk tegenvallende beurskoersen over 2001 en 2002 is in 2004 ingelopen dankzij aantrekkende beurzen en toegenomen vrijval. De meerjarenbegroting voorziet in een dotatie van € 735.000,- per jaar aan het Bureau Promotie Podiumkunsten. Tegelijk met dit jaarverslag verschijnt de jaarrekening van de SPTC. Deze kan worden opgevraagd bij de SPTC, Johannes Vermeerstraat 55, 1071 DM Amsterdam.
27
WEERT
WINSCHOTEN
WINTERSWIJK
WOERDEN
MUNTTHEATER
CULTUREEL CENTRUM / THEATER DE KLINKER
SCHOUWBURG DE STORM
THEATER DE KLOOSTERTUIN
Gijsje van Honk
Wilmina Slotman
Paul Kievit
Alex le Mat
Marthaler's ‘Seemannslieder’ en de ‘Nieuwe Blijdschap’ van Hans Tuerlings (RAZ): ik liep vol zoals ik dat noem! Ontroering in verloren gewaande momenten!
Voorstelling afgelopen. Bezoekers hebben hun geest verrijkt. Ik weet weer waarom ik van deze klus geniet.
Werkgeversvereniging Nederlandse Podia
Deze paragraaf pretendeert niet een volledig jaarverslag te zijn van de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia, maar geeft een kort overzicht van de ontwikkelingen in 2004 en beperkt zich verder tot een verslag van de werkzaamheden die vanuit het VSCD-bureau ten dienste van de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia zijn verricht. Leden Het aantal stemhebbende leden van de WNP nam toe met vier zodat het totaal aantal leden ultimo 2004 zevenenveertig bedroeg. Nieuw als lid zijn aangemeld in 2004: de Zuid-Nederlandse Theater Maatschappij in Den Bosch, het Wereld Muziektheater Festival (WMTF) in Amsterdam, Het Paard van Troje in Den Haag en de Stichting Stadsschouwburg Amsterdam in Amsterdam. In 2005 wordt een verdere toename van het aantal stemhebbende leden van de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia verwacht. Het aantal corresponderende leden nam toe met één, tot vier. In 2004 werden er door het bestuur van de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia twee ledenvergaderingen uitgeschreven.
28
Bestuur en organisatie Het bestuur van de WNP is in 2004 tweemaal bijeengekomen. Belangrijke onderwerpen waren de
SOHOR problematiek (Stichting Overgangsregeling voor het Horecabedrijf), de voorbereiding op de nieuwe Wet Kinderopvang die per 1 januari 2005 ingaat en problemen die leden ondervonden bij het invoeren en toepassen van de CAO. Na de zomer van 2004 droeg Jeltsje In der Rieden haar beleidsondersteunende werkzaamheden voor de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia over aan de nieuwe beleidsmedewerker van de VSCD, Alex Rutten. Willem-Jan Raijmakers van bureau Raijmakers en Hofmeester zorgde ook in 2004 voor de noodzakelijke beleidsmatige ondersteuning. De samenwerking tussen de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia en VSCD kreeg vastere vorm. Dit was vooral het resultaat van het aanstellen van Hans Onno van den Berg als directeur van de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia in 2003. In 2005 zal worden gewerkt aan verdere samenwerking tussen beide verenigingen. CAO De onderhandelingen met de vakbonden richtten zich in 2004 vooral op niet-loongerelateerde onderwerpen. Dit in verband met het najaarsakkoord over de loonontwikkelingen. Eind 2004 werd de CAO 2004 afgesloten met ten opzichte van de CAO 2003 uitsluitend tekstuele wijzigingen. De kinderopvangregeling werd als bijlage opgenomen en er werd een nieuwe bijlage toe-
ZAANDAM
ZALTBOMMEL
ZOETERMEER
ZUTPHEN
HET ZAANTHEATER
THEATER DE POORTERIJ
STADSTHEATER
DE HANZEHOF
Piet de Koning
Jeanne Kers
Henk Gerding
Albert Dekker
Seizoenafsluiter met een weekje ‘Stomp’ was stormachtig.
Stevig, ontroerend en powerful: Frédérique Spigt met 'Vuur'.
‘Mozart’ door Fred Delfgauw; buitenaards.
gevoegd met de Procedure toetreding tot de CAO Nederlandse Podia. De onderhandelingsdelegatie werd uitgebreid met Arjaen Kersten, directeur van het Kennemer Theater en Congrescentrum in Beverwijk. De onderhandelingsdelegatie bestaat verder uit Cees Langeveld (voorzitter), Leo Pot en Hans Onno van den Berg met professionele ondersteuning van Willem-Jan Raijmakers. Inge de Haan van Stichting Almeerse Theaters (Metropole/Roestbak) is lid geworden van de CAO-Commissie van de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia.
in het directieverslag van de jaarrekening. Deze is op te vragen bij de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia, Johannes Vermeerstraat 55, 1071 DM Amsterdam.
Stichting Sociaal Fonds Nederlandse Podia Vanaf 1 januari 2004 is de kinderopvangregeling van Stichting Sociaal Fonds Nederlandse Podia in werking getreden. Het bestuur van het Sociaal Fonds is in 2004 tweemaal bijeengekomen. Belangrijkste onderwerpen van gesprek waren de uitvoering van de Kinderopvangregeling 2004 en het aanpassen/herzien van de Kinderopvangregeling naar aanleiding van de nieuwe Wet Kinderopvang die vanaf 1 januari 2005 in werking treedt. In 2004 zijn 35 kinderen aangemeld voor deelname aan de Kinderopvangregeling. Meer informatie over de jaarrekening van de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia vindt u
29
ZWIJNDRECHT
ZWOLLE
DOETINCHEM
THEATER DE UITSTEK
STADSSCHOUWBURG ODEON
SCHOUWBURG AMPHION
Marion Haverkamp
Hein Spanjaard
Henk Raben
Collega's, Zapp naar dit kwartet!
Een van de hoogtepunten van 2004 was het bijzonder aangename en verrassende optreden van Wende Snijders. Dat maakt programmering juist zo spannend en uitdagend.
Stichting Raamwerk en Stichting 1000Watt
Raamwerk Ook ten aanzien van Stichting Raamwerk wordt geen volledig jaarverslag weergegeven, maar wordt ingegaan op de belangrijkste ontwikkelingen en op de dienstverlening die door het VSCDbureau aan de stichting is geleverd. Stichting Raamwerk heeft als doelstelling kwalitatief grensverleggend en aanvullend aanbod uit het buitenland naar Nederlands te halen. Eind 2003 waren 37 VSCD-accommodaties contribuant van Raamwerk. Raamwerk realiseert op grond van scouting en beoordeling van internationale voorstellingen, een bijzonder buitenlands aanbod dat jaarlijks aan de VSCD-podia wordt voorgesteld. In 2004 heeft Raamwerk veel energie gestoken in het evalueren van de eigen werkwijze en het ondervragen van contribuanten en mogelijke nieuwe deelnemers over de gewenste toekomstige koers. De uitkomst van deze gesprekken was dat er geen grote wijzigingen in doel en aanpak gewenst zijn, maar dat de contribuanten graag actiever betrokken worden bij scouting en beoordeling. Ook werd duidelijk dat de reikwijdte van Raamwerk een vaste beleidsmatige ondersteuning en bestuursfunctie vanuit de VSCD niet langer rechtvaardigt. Daarom is besloten dat Raamwerk vanaf 2005 elders wordt gehuisvest.
Voor de ondersteuning (ook financieel en secretarieel) betaalde Stichting Raamwerk de VSCD conform afspraak in 2004 € 4.538,-. Deze betaling wordt per 2005 stopgezet. 1000Watt Het bestuur van de Stichting 1000Watt bleef in 2004 ongewijzigd. Na de negatieve beschikking van het Ministerie van OCW over de subsidieaanvraag 2005 e.v., zal de stichting in 2005 worden opgeheven (zie ook onder prijsuitreikingen). De bijdrage ter grootte van € 18.750,- wordt over het seizoen 2004 – 2005 voor het laatste aangewend als bijdrage voor de publiciteitskosten en de prijzenuitreiking in Antwerpen (B) in april 2005.
30
Niet op de fotostaat er mooi op! Han Hammink, Theaterhotel Almelo, Almelo; Guido Creuwels, Parktheater, Alphen A/d Rijn; Erik Gerritsen, Het Concertgebouw N.V., Amsterdam; Marjo van Schaik, Het Muziektheater, Amsterdam; Anil Ramdas, De Balie, Amsterdam; Jeannette Smit, Theatercombinatie Bellevue/Nieuwe de la Mar, Amsterdam; Gerda Kroeze-Knol, Schouwburg en Congrescentrum Orpheus, Apeldoorn; Erik De Rooij, Stadsschouwburg De Maagd, Bergen Op Zoom; Sjoerd Meijer, Schouwburg Cuijk, Cuijk; Ynte Kingma, De Meerpaal, Dronten; Jan Eijsink, Theater De Reggehof, Goor; Evelien van Zandbergen-Gardenbroek, Cultureel Centrum Harderwijk, Harderwijk; Giel Pastoor, Theater De Tamboer, Hoogeveen; Kees Kuiper, Stadsschouwburg Velsen, IJmuiden; Dirk Van Zonderen, Witte Theater, IJmuiden; Roland Helmer, LAKtheater, Leiden; Ruud Neerings, Theater Agora, Lelystad; Jacques Giesen, Theater Aan Het Vrijthof, Maastricht; Roel Rasker, Theater en Kunstencentrum De Kom, Nieuwegein; Ted Chiaradia, LUX, Nijmegen; Peter Nederlof, De Rijswijkse Schouwburg, Rijswijk; Leo Kievit, Schouwburg De Kring, Roosendaal; Ruud Breteler, Theater Zuidplein, Rotterdam; Frans Lievens, Scheldetheater, Terneuzen; Mathieu Heinrichs, Muziekcentrum Vredenburg, Utrecht; Harm Lambers, Theater Kikker, Utrecht; Kim Van Der Boon, Cultureel Centrum De Hofnar, Valkenswaard; Anton Klerx, Theater De Speeldoos, Vught.
Bijlagen Samenstelling besturen en commissies Recente en ophanden zijnde nieuw- en verbouw Beschikbare publicaties
foto: Frans Lanting
Samenstelling besturen, commissies en werkgroepen per 31 december 2004
Bestuur Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) Margreeth de Boer (voorzitter), Ruud van Zuilen (penningmeester), Benjamin Koolstra, Marjo van Schaik, Marjorie van Geenhuizen (verbinding met de Werkgeversvereniging Nederlandse Podia), Jan van der Putten (verbinding met de sectie vlakke vloertheaters), Arthur Oostvogel, Mathieu Heinrichs (verbinding met de sectie concertgebouwen) Mutaties Afgetreden: Pim van Klink Aangetreden: Margreeth de Boer
Overige werkgroepen
Bestuur Stichting Promotie Theater en Concertbezoek (SPTC) Ruud van Zuilen, Karen Neervoort (vanaf mei 2004), Arthur Oostvogel (vanaf augustus 2004), Evert Lekkerkerker (Friesland Bank), Bert Mertens (Rabobank),. Mutaties Afgetreden: Pim van Klink, Gerard Tonen Aangetreden: Karen Neervoort, Arthur Oostvogel
VSCD-vertegenwoordiging in Stichting ArboPodium: Stichtingsbestuur: Henk Everts Commissie Stand der techniek en wetenschap: Leo van der Toorn Commissie Normering, standaardisering en beleidsregels: Jos van Poppel Commissie Ziekteverzuim en reïntegratie: Edske Meijerink
Bestuur Stichting Raamwerk Henk Boerhof (voorzitter), Marc Vlemmix (penningmeester), Nel Oskam, Henk Gerding, Luuk van Eijk, Joy Arpots Mutaties Afgetreden: Hans Onno van den Berg Bestuur Werkgeversvereniging Nederlandse Podia Leo Pot (voorzitter), Cees Langeveld (voorzitter onderhandelingsdelegatie), Piet de Koning (penningmeester), Jan Gras, Marjorie van Geenhuizen (verbinding VSCD-bestuur) Geen mutaties Bestuur Stichting 1000Watt Katelijn de Vreede (penningmeester) Afgetreden: Eddy Duquenne (secretaris), Hedwig Verhoeven (voorzitter). Vacatures worden niet ingevuld vanwege recente ontwikkelingen. Commissies Programmeringplatform Podiumkunsten (PPP)
32
Commissie jeugdtheater Jeanne Kers (voorzitter), Pietie van Veen, Marijke van der Wouden en Ronald Venrooy Mutaties Afgetreden: Cornelie van der Eijk en Reggy Barra Aangetreden: Marijke van der Wouden en Ronald Venrooy Commissie toneel Oscar Wibaut (voorzitter), Marcel t’ Sas, Bart van Mossel Mutaties Afgetreden: Helga van Bemmel Commissie dans John Reinders, Doro Siepel, Ad van Terheijden Mutaties Afgetreden: Henk Boerhof (voorzitter), Marc den Hertog en Paul Kievit Aangetreden: John Reinders, Doro Siepel, Ad van Terheijden Commissie cabaret (werkgroep) Jan Gras (voorzitter), Rob Wiegman, Joost Nuissl, Robert Jan Grünfeld, Diederik Hummelinck, George Visser, Harry Kies Mutaties Aangetreden: Harry Kies is terug van zijn sabbatical Commissie opera Peter Mulder (voorzitter), Henk Gerding, Theo Inniger Geen mutaties Commissie musical / muziektheater Mons de Goede (voorzitter), Tanja Dik, Franklin van Liempt Geen mutaties
Werkgroep Koepelcontract creditcards Erik Gerritsen, Marjo van Schaik, Frank Hilhorst, Herman van Karnebeek en Norbert Bode Deelname Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) aan andere besturen en commissies Stichting Tekening, bestuur namens de VSCD Hans Onno van den Berg (2004 laatste jaar)
Stichting Bureau Promotie Podiumkunsten Karen Neervoort: voorzitter Roland Helmer: lid VSCD-jury’s VSCD-Toneeljury 2004-2005 Ruud van Zuilen (voorzitter), Hanny Alkema, René van der Pluijm, Jacques Luyer, Hil Oosterveld, Jos Zwietink, Neill Wallace, Leo Kievit en Bart van Mossel Mutaties Afgetreden: Annet Lekkerkerker VSCD-Dansjury 2004-2005 Stef Avezaat (voorzitter), Suzy Blok, Jennifer Karius, Hildegard Draaijer, en Mirjam van der Linden Mutaties Afgetreden: Luuk van Eijk, Gerard Tonen, Marc Vlemmix Aangetreden: Jasper Weck, Roland Helmer VSCD-Mimejury 2004-2005 Marijn van der Jagt (voorzitter), Marije Ruiter, Moos van den Broek en Dette Glashouwer Mutaties Afgetreden: Reggy Barra VSCD-Cabaretjury 2004-2005 Benjamin Koolstra (voorzitter), Pietie van Veen, Doro Siepel, Boudewijn Spitzen, Ruud Buurman, Peter Voorbraak en Frank Verhallen. Mutaties Afgetreden: Titus Tiel Groenestege, Margo Huntink, Simone Kratz, Coen Verbraak. Aangetreden: Doro Siepel, Ruud Buurman, Peter Voorbraak, Frank Verhallen. De 1000Watt–jury 2004 Fons Dejong, Katja Brenninkmeijer, Floortje Bakkeren, Els van Steenberghe, Paul Neefs, Peter Haex en Jan Staes (voorzitter). Mutaties Afgetreden: Willemijn in ’t Veld, Mariëlle Pals en Elke van Campenhout. Aangetreden: Floortje Bakkeren, Els van Steenberghe en Peter Haex
Recente en ophanden zijnde nieuw- en verbouw
Hierna volgt een lijst van de plaatsen en theaters waar ingrijpende verbouwingen en nieuwbouw de afgelopen jaren is opgeleverd, gaande is of binnenkort wordt overwogen. De lijst is samengesteld op basis van informatie uit diverse regiovergaderingen, het overzicht van de Rijksschouwburgcommissie en informatie van de Vereniging Nederlandse Poppodia (VNP). De lijst omvat meer theaters dan alleen leden van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) (Er staan ook poppodia en culturele centra op), maar pretendeert geen volledigheid. Het VSCD-bureau houdt zich aanbevolen voor aanvullende informatie. De lijst wordt bijgehouden vanaf 2000. Ondanks diverse opleveringen neemt de lijst niet in omvang af. Elk jaar worden er weer nieuwe ambitieuze plannen gemaakt.
Opgeleverd in voorafgaande jaren
2000 Plaats
Theater
Aard van de bouw
Stadsgehoorzaal De Vereeniging Waterfront (pop)
renovatie Renovatie Nieuwbouw (dance +)
Theater a/d Schie Geert Teis
Nieuwbouw Renovatie + kleine zaal
2001 Plaats
Theater
Aard van de bouw
Alkmaar Amstelveen Amsterdam Amsterdam Groningen Heerenveen Hengelo Maastricht Rotterdam Rotterdam Terneuzen Tiel
De Vest Cultureel Centrum Meervaart Heineken Music Hall Schouwburg Posthuis Rabotheater Platte Zaal (o.a. pop) Luxor (nieuwe) De Doelen Scheldetheater De Agnietenhof
Renovatie en kleine zaal Renovatie en kleine zaal Renovatie + grote zaal Nieuwbouw Trekkenwand trekkenwand Nieuwbouw Nieuwbouw Nieuwbouw Renovatie + middenzaal Nieuwbouw Renovatie + kleine zaal
2002 Plaats
Theater
Aard van de bouw
X miljoen €
Mezz Cultura Martinihal
Nieuwbouw Popzaal Nieuwbouw cultureel centrum Vernieuwbouw zaal in sporthal
11
’t Speelhuis Patronaat De Doelen
Renovatie en trekkenwand Verbouwing Kleine zaal Eduard Flipse
4,5
Stadsschouwburg Theater Kikker De Storm
Renovatie / glazen zaal Renovatie Trekkenwand
5,5
2003 Plaats
Theater
Aard van de bouw
X miljoen €
Almere Amsterdam Amsterdam Breda Delfzijl Den Haag
Popzaal Stadsschouwburg Paradiso Chassé De Molenberg Het Paard van Troje (pop)
Nieuwbouw Renovatie Aanpassing zaal Uitbreiding Casino Trekkenwand Nieuwbouw
1,2 12,5
Leiden Nijmegen Rotterdam Schiedam Stadskanaal
Breda Ede Groningen Helmond Haarlem Rotterdam Sittard Utrecht Winterswijk
X miljoen gulden
X miljoen €
44,1 84,6
33 16,1
20
1
Plaats
Theater
Aard van de bouw
Deventer Geldrop Goes Haarlem Maastricht Oss Rotterdam Rotterdam Utrecht
Deventer Schouwburg Sociaal Cultureel Centrum Hofdael De Mythe Toneelschuur Theater a/h Vrijthof De Lievekamp Zuidplein Rotown (pop) Beatrixtheater
Mechanisering Trekkenwand Nieuwbouw Nieuwbouw Nieuwbouw Renovatie Trekkenwand Renovatie Verbouw bouw extra balkon
X miljoen €
2004 Plaats
Theater
Aard van de bouw
X miljoen €
Alkmaar Apeldoorn Barendrecht Breda Den Bosch Den Haag Drachten Dronten Groningen Hoorn Leeuwarden Lochem Maastricht Oosterhout
De Vest Orpheus ‘t Kruispunt
Trekkenwand +toneeltoren Renovatie + extra zaal Renovatie theaterzaal & foyer
3,2 50 1,8
Chasse Theater Verkadefabriek Diligentia De Lawei De Meerpaal Schouwburg Het Park De Harmonie Schouwburg Theater a/h Vrijthof Theater De Bussel
Uitbreiding stoelenplan Cultureel Centrum , theater Toneelhuis + renovatie Trekkenwand Renovatie + extra zaal Renovatie Voorhuis Nieuwbouw Trekkenwand Trekkenwand Trekkenwand Kleine zaal
Steenwijk Utrecht Winterswijk
Theater De Meenthe Beatrixtheater De Storm
uitbreiding, renovatie, trekkenwand Nieuw Balkon Trekkenwand
13,5 9 3,2 23 0,5 20 3,9
4,4 1
In ontwikkeling in 2004-2005
Plaats
Theater
Amersfoort
Theater De Lieve Vrouw
Alkmaar Alkmaar Almere Alphen a/d Rijn Almelo Amsterdam Amsterdam
De Hallen
Amsterdam Amsterdam Amsterdam Amsterdam
Stadsschouwburg Melkweg (pop) Musicaltheater bij RAI Muziekcentrum IJsbreker + Bimhuis Rijnboog De Kolk
Amersfoort
34
Aard van de bouw
Vernieuwbouw, uitbreiding zaal en extra filmzalen Eemplein Nieuwbouw poppodium (voorheen de Kelder) nieuwbouw theater Parkhof (pop) Vernieuwbouw De Vest Uitbreiding grote zaal Kunstlinie/Almeerse Theaters Nieuw theater 2-3 zalen Castellum Nieuw theater + bioscoop Hof 88 Nieuwbouw Nieuwbouw Bellevue/Nwe de la Mar
Arnhem Assen Barneveld Beverwijk Culemborg Cuijk Delfzijl Delft Den Bosch Deventer Doetinchem Dordrecht Dordrecht Drachten
Sinds
Status
2004
X miljoen € 2, 3
2004 2002 2004 1999 1999 2004 2001
Planontwikkeling Planontwikkeling In uitvoering In uitvoering In studie Planontwikkeling
2 zalen in oude tramremise Nieuwe Vlakke vloer
2004 2001
In studie In uitvoering
36 31
Uitbreiding de Max Nieuwbouw
2002 2003
In uitvoering Planontwikkeling
Zie boven
Nieuwbouw Nieuwbouw cluster Nieuwbouw in cluster
2003 2000
In studie Planontwikkeling
Theater Kennemer Theater Fransche School
Haalbaarheid eigen the Gerenoveerde foyer en entree Renovatie of nieuwbouw
2004 2000 1998
In studie Aanbesteed In studie
Schouwburg Cuijk De Molenberg De Veste
Nieuwbouw Verbouwing Extra zaal + foyer +
2001 2003
Planontwikkeling In uitvoering
5,5-6 1
nieuwe entree Inpassing museumkwartier Verbouw
2000 2004 2001
Planontwikkeling Planontwikkeling In studie
1,2
Concertzaal Deventer Schouwburg Popzaal (pop) Bibelot (pop) Drechtsteden-theater
Nieuwbouw Nieuwbouw Nieuwbouw 2 zalen, studio
2002 2002 2003
In uitvoering Planontwikkeling Planontwikkeling
De Lawei
Nieuwbouw of renovatie
2001
Planontwikkeling
70 17 20?
57 17 + ?
Plaats
Theater
Aard van de bouw
Sinds
Status
X miljoen €
Drachten Drachten Eindhoven Eindhoven Emmen Emmen Enschede Enschede
Trekkenwand (ver) nieuwbouw Herontwikkeling Vernieuwbouw Nieuwbouw Opknappen trekkenwand Nieuwbouw opera
2001 2002 2001 2002 2001 2004 2001
Aanbesteed Planontwikkeling In uitvoering In uitvoering Planontwikkeling Planontwikkeling Planontwikkeling
3,4
Franeker Groningen
De Lawei Iduna (pop) Stadsschouwburg Effenaar De Muzeval De Muzeval Muziekkwartier Atak (pop) onderdeel muziekkwartier De Koornbeurs Oosterpoort +
Nieuwbouw Renovatie
2002 2000
Planontwikkeling Planontwikkeling
5,5
Haarlem Haarlem
Stadsschouwburg Schouwburg Philharmonie (Concert-
Renovatie Renovatie en nieuwbouw
2004 2003
Planontwikkeling Aanbesteed
2 21,5
Haarlem Harderwijk Hardenberg Heemskerk Heerenveen Heerlen Hengelo Hilversum Kerkrade Leiden Leiden
gebouw) Patronaat (pop) Cultureel centrum De Voorveghter Donkey Shot (pop) Posthuis Theater Heerlen (PLT) Metropool (pop) Tagrijn (pop) Theater Kerkrade (PLT) Stadsgehoorzaal LVC (pop)
Lelystad Lochem Meppel Middelburg Nieuwegein Nijmegen
Agora Schouwburg Ogterop Schouwburg De Kom Doornroosje (pop)
Nijverdal Papendrecht Purmerend Rotterdam Rotterdam Sneek Spijkenisse Stadskanaal Stadskanaal Utrecht
Huis van cultuur De Willem P3 (pop) Oude Luxor Nighttown (pop) Nieuw theater De Stoep Geert Teis Geert Teis Vredenburg /
Utrecht Utrecht Venlo Venray Wageningen Winterswijk Zierikzee Zutphen Zwolle Zwolle
Het Muziekpaleis Rasa Tivoli/ Het Muziekpaleis (pop) De Maaspoort Schouwburg Venray Junushoff De Storm Brogum (pop) Hanzehof Odeon Hedon (pop)
30 13 25? 2 > 50
Nieuwbouw
2001
In Uitvoering
23,2
Nieuwbouw Nieuwbouw Renovatie en herontwikkeling Verbouw Vernieuwbouw Revitalisatie Vernieuwbouw Vernieuwbouw Renovatie Renovatie + kleine zaal Nieuwbouw
2001 2000 2001 2002 2001 2001 2002 2001 2001 1997 2001
In uitvoering Planontwikkeling Planontwikkeling
11
Aanbesteed Aanbesteding Tekeningen en bestek Planontwikkeling Start bouw april 2005 Planontwikkeling Planontwikkeling
Nieuwbouw Renovatie Renovatie kleedkamers (2005) Nieuwbouw Nieuwbouw Renovatie + extra zaal/ nieuwbouw Nieuwbouw Zie Dordrecht Nieuwbouw Middenzaal + garage Renovatie 600 stoelen Nieuwbouw Vlakke Vloer Renovatie Trekkenwand
2001 2000 2000 2000 2000
In Uitvoering In uitvoering In uitvoering In uitvoering Planontwikkeling
18,2
2000 2000
Nieuw onderzoek Tekeningen en bestek
8 26
2002 2000 2002 2004 2000 2001 2004
Uitvoering Planontwikkeling Planontwikkeling In studie Planontwikkeling In studie Aanbesteed
Renovatie + extra zaal Renovatie Zie Vredenburg Renovatie + extra zaal Uitbreiding kleine zaal Trekkenwand Cultuurcluster Nieuwbouw Renovatie gebouw Nieuw theater Nieuwbouw
2000 2000 2000 2000 2004 2001 2004 2001 2002 2000 2000
Tekeningen en bestek In studie Tekeningen en bestek Planontwikkeling Planontwikkeling Aanbesteed Planontwikkeling In studie Uitvoering 2005 In uitvoering Planontwikkeling
3
45,3 6,2
8,5
21 15 22,5 0,9 90,5 90,5 12 4,2
10,5 25 6
35
Beschikbare publicaties
Academie voor Podiumkunsten, Cursusaanbod 2004-2005, Amsterdam, 2004
Travers, T., The Wyndham Report. The Economic Impact of London’s West End Theatres, London (UK), 1998
Federatie van Podiumverenigingen Anti-rookbeleid, brief Tweede Kamer versoepeling stappenplan, Amsterdam 2004
VSCD, Algemene Bezoekersvoorwaarden, Amsterdam, 2002
Graafland, E., Een Ongewild Einde*, Amsterdam, 2002 Laan, M., van der, Openingstoespraak Congres Podiumkunsten ‘Alles wordt Nieuw’ in Schouwburg Orpheus te Apeldoorn 27 september 2004, Den Haag, 2004 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Wijziging van de Arbeidsomstandighedenwet 1998 in verband met een gewijzigde organisatie van de deskundige bijstand bij het arbeidsomstandighedenbeleid en de daarmee samenhangende bepalingen, Den Haag, 2004 Mulder, J., VSCD-cabaretlezing uitgesproken tijdens de uitreiking van de VSCD-Cabaretprijzen In het Oude Luxor Theater te Rotterdam 20 september 2004, Bussum 2004 Rottenberg, F., Overheid en Kunstleven: Spicing Up The Marriage, toespraak gehouden op Congres Podiumkunsten ‘Alles wordt Nieuw’ in Schouwburg Orpheus te Apeldoorn 27 september 2004, Amsterdam 2004
VSCD, Brief nieuwe cultuurnotasystematiek, Amsterdam, 2005 VSCD, General Terms and Conditions for Visitors, Amsterdam, 2003 VSCD, juryrapport VSCDCabaretprijzen 2004, Amsterdam 2004 VSCD, Juryrapport VSCD-toneelprijzen 2004, Amsterdam, 2004 VSCD, Podia 2003 , Cijfers en kengetallen van de leden van de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD), Amsterdam, 2004 VSCD, Terugdringing administratieve lasten & overbodige regelgeving in de podiumkunsten, Amsterdam 2004 VSCD, Wensen & Aanbevelingen, Podiumkunsten Staan Op Een Podium,Wat willen de podia van het rijk voor het nieuwe kunstenplan 2005-2008, Amsterdam, 2003 VVTP, VSCD, Mantelovereenkomst 2004, Amsterdam, 2004 * Deze publicaties kunt u niet direct downloaden op
TNS | NIPO, Bureau Promotie Podiumkunsten, Marktbeschrijving Podiumkunsten, Amsterdam, 2004
www.vscd.nl, alle overige publicaties wel.
Thijn, E., van, Cabaret en Politiek, VSCD-cabaretlezing uitgesproken tijdens de uitreiking van de VSCD-Cabaretprijzen In het Opude Luxor Theater te Rotterdam 22 september 2003, Amsterdam, 2003
36
Colofon Uitgave van: Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) Johannes Vermeerstraat 55, 1071 JM Amsterdam tel: 020 6647211, fax: 020 6752691, e-mail:
[email protected], www.vscd.nl Redactie: Hans Onno van den Berg, Jeltsje In der Rieden, Alex Rutten, Berend Schans Vormgeving: WAT ontwerpers, Utrecht Cover foto en foto p.31: Frans Lanting; Keizerpinguïns (Aptenodytes forsteri) op Antarctica. Druk: Drukkerij Den Dunnen, Leerdam April 2005
Jaarverslag 2004
Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties (VSCD) Johannes Vermeerstraat 55 1071 DM Amsterdam
telefoon 020 6647211 fax 020 6752691 www.vscd.nl e-mail:
[email protected]
Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties