2012 JAARVERSLAG
Vereniging van openbare en algemeen toegankelijke scholen
Jaarverslag VOS/ABB 2012
2
Bestuur VOS/ABB Voorzitter: De heer P.H. (Peter) Snijders, burgemeester van Hardenberg Bestuursleden: •
De heer L.M.M. (Lambèrt) van Genugten,
algemeen directeur Stichting Openbaar Onderwijs Jan van Brabant, Helmond (voortgezet onderwijs);
•
Mevrouw A.M.B. (Annemie) Martens,
algemeen directeur Stichting PlatOO, Zuidoost-Brabant (primair onderwijs);
•
De heer C.H.P. (Kees) Vreugdenhil,
directeur-bestuurder Dr. Nassau College, Assen (voortgezet onderwijs);
•
De heer R.A. (Rudi) Meulenbroek,
algemeen directeur Stichting Openbaar Onderwijs Kampen (primair onderwijs).
Stafbureau VOS/ABB Directie De directie is in handen van de heer R.C. (Ritske) van der Veen. Personeel Op het kantoor van VOS/ABB in Woerden werken 14 mensen. •
Directeur
•
Adjunct-directeur
•
Directie- en bestuurssecretaresse
•
3 senior-beleidsmedewerkers
•
3 beleidsmedewerkers
•
3 juridisch adviseurs
•
1 journalist/woordvoerder
•
1 webmaster (parttime)
•
2 administratief medewerkers
Voorts wordt gebruikgemaakt van de inzet van (vaste) freelancers.
3
Inhoudsopgave Woord vooraf
6
Inleiding: Positionering VOS/ABB
7
Hoofdstuk 1: Actieve belangenbehartiging
9
1.1 Een bewogen jaar
9
1.2 Beleidspunten
9
1.3 Analyse regeerakkoord
9
1.4 VOS/ABB in de pers
10
Hoofdstuk 2: Ondersteuning van bestuursbureaus, gemeenten
12
2.1 Helpdesk
4
en samenwerkingsverbanden
12
2.2 Passend onderwijs
12
2.3 Krimp
13
2.4 Medezeggenschap
13
2.5 Educatief partnerschap
14
2.6 Kindcentra
15
2.7 School aan Zet
15
2.8 Crisiscommunicatie
15
2.9 Ledenvoordeel
16
2.10 Publicaties
17
Hoofdstuk 3: Identiteitsgebonden projecten
18
3.1 Campagne School!Week
18
3.2 Kinderconferentie Hope XXL
19
3.3 Burgerschapsvorming
20
3.4 Levensbeschouwelijke vorming
20
3.5 Diversiteit
21
3.6 Diploma Openbaar Onderwijs
22
3.7 TOP-scholen en TOP-conferentie
23
3.8 Plaquettes ‘Ik ben welkom’
23
Hoofdstuk 4: Financien
25
4.1 Resultaat
25
4.2 Financieel jaarverslag
27
Bijlagen
42
Accountantsverklaring
42
Ledenlijst
44
5
Woord vooraf
Openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs staat midden in de samenleving. Presteren op taal, rekenen en andere vakken is essentieel. Diversiteit, ontmoeting en wederzijds respect ook. Voorwaarde voor goed onderwijs is dat scholen goed georganiseerd zijn. Denkt u hierbij aan financiën, personeel en organisatie en huisvesting. Daarnaast zorgt u er met goed burgerschapsonderwijs, sociale integratie en medezeggenschap voor dat uw leerlingen later als volwaardige burgers succesvol kunnen zijn in de samenleving. VOS/ABB optimaliseert de voorwaarden voor goed onderwijs. Onze missie is goed onderwijs voor álle kinderen. Wij staan voor openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs. De toegevoegde waarde van VOS/ABB gaat verder dan de algemene werkgeversrol van de sectororganisaties PO-Raad en VO-raad. In dit jaarverslag kunt u lezen wat VOS/ABB in 2012 heeft gedaan om voor de leden van de vereniging toegevoegde waarde te realiseren. Ritske van der Veen, directeur VOS/ABB
6
Inleiding
De positionering van VOS/ABB: doelstellingen en pijlers
Leden kunnen ook reageren op artikelen op de website van VOS/ABB. Op www.vosabb.nl vinden leden 24 uur per dag actueel nieuws, informatie, modellen, hand-
VOS/ABB is de vereniging van schoolbesturen en
reikingen en overige publicaties. Dat de leden deze
management in het openbaar en algemeen toegan-
weten te vinden, blijkt uit de statistieken: per maand
kelijk primair en voortgezet onderwijs. Ze behartigt de
komen er tussen de 19.000 en 23.000 bezoekers naar
belangen van bijna 300 aangesloten schoolbesturen
de site (in de zomervakantie liggen de bezoekersaan-
met in totaal ruim 2200 scholen, waar circa 700.000
tallen uiteraard lager).
leerlingen les krijgen. Alle belangenbehartiging staat
De populairste webpagina’s zijn het nieuws (17.350
uiteindelijk in het teken van goed onderwijs aan álle
unieke bezoekers per jaar, wat neerkomt op een gemid-
kinderen.
delde van bijna 1500 unieke bezoekers per maand) en de Toolbox (11.899 unieke bezoekers). In de Toolbox
Om dit te realiseren biedt het stafbureau professionele
staan rekeninstrumenten ter ondersteuning van de
expertise op het gebied van bestuurlijke organisatie,
bedrijfsvoering, bijvoorbeeld voor het maken van een
financiën, onderwijskundige en juridische zaken, plan-
meerjarenbegroting. Veel instrumenten en publicaties
ning, identiteitsontwikkeling, medezeggenschap, com-
op de site zijn exclusief voor leden en staan daarom op
municatie en huisvesting. De expertise is toegankelijk
het besloten deel van de website, waarvoor de leden
voor de leden, die hiervoor contributie betalen. Op
een wachtwoord hebben. Deze login-functie is in het
aanvraag wordt soms aanvullende dienstverlening op
verslagjaar 17.801 keer gebruikt.
maat geleverd. Dit betreft meestal begeleiding in juri-
In 2012 is gestart met de bouw en implementatie van
dische procedures of bij reorganisatie- of verzelfstan-
een nieuwe website, die begin 2013 online is gegaan.
digingstrajecten.
Op de nieuwe site kunnen leden gemakkelijker inloggen. Ook heeft de nieuwe site een beter functione-
Contact met leden
rende zoekmachine. De implementatie van de nieuwe
De vereniging investeert in een goed contact met de
website vergde ruim een jaar. De kosten die hiermee
leden door gedurende het hele jaar persoonlijke be-
gepaard gingen, worden uiteindelijk terugverdiend,
zoeken af te leggen. Daarin wordt steeds gepeild aan
doordat de webredactie er veel gemakkelijker mee kan
welke dienstverlening de leden behoefte hebben.
werken. Er is daardoor nog maar een fractie van de
Naast deze persoonlijke bezoeken zijn er regelmatig
eerder benodigde technische ondersteuning nodig.
persoonlijke ontmoetingen met leden op speciale thema- en netwerkbijeenkomsten. Themabijeenkomsten
Informatievoorziening
gaan bijvoorbeeld over passend onderwijs, gezonde
De informatievoorziening heeft bij VOS/ABB hoge
bedrijfsvoering en de gevolgen van demografische
prioriteit. De website wordt vrijwel dagelijks geactu-
krimp voor het onderwijs. Netwerken zijn er voor leden
aliseerd. Via het Twitter-account @VOSABB worden
die zich van tijd tot tijd willen verdiepen en bekwamen
de followers direct op de hoogte gehouden van het
in personeel en organisatie of communicatie.
nieuws. Bij belangrijke debatten in de Tweede Kamer
7
geeft VOS/ABB een direct verslag via Twitter. Het aan-
De drie pijlers van VOS/ABB
tal volgers op dit sociale medium blijft stijgen: in mei
De werkzaamheden van de vereniging zijn in te delen
waren er 800 followers, in december 1100. Er is ook
in drie belangrijke pijlers:
veel interactie op Twitter: er wordt regelmatig gerea-
1.
Actieve belangenbehartiging
geerd en veel tweets van VOS/ABB worden geretweet
2.
Ondersteuning van bestuursbureaus, gemeen-
(doorgestuurd), zodat het bereik groter is dan de 1100
ten en samenwerkingsverbanden
eigen followers. Elke tweet van VOS/ABB heeft een
3.
Identiteitsgebonden projecten
link naar de website in zich, waardoor de traffic op de website toeneemt.
Dit jaarverslag geeft – zonder uitputtend te zijn - een
Wekelijks ontvangen leden en andere belangstellenden
beeld van de activiteiten in elk van die domeinen in het
een e-mailnieuwsbrief met het laatste nieuws. Deze
jaar 2012.
nieuwsbrieven worden toegespitst op het primair respectievelijk het voortgezet onderwijs. De PO-nieuwsbrief heeft rond de 3000 abonnees, de VO-nieuwsbrief gaat naar ongeveer 1500 adressen. Opmerkelijk is dat veel onderwijsservicebureaus een abonnement op deze gratis nieuwsbrieven hebben. Naast al deze snelle communicatie geeft VOS/ABB in samenwerking met de Vereniging Openbaar Onderwijs het vakblad School! uit. Dit is hèt magazine voor het openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs. Het blad verschijnt zeven keer per jaar in een oplage van 12.000 exemplaren. In School! is ruimte voor verdiepende achtergrondartikelen en good-practice-verhalen uit het openbaar en algemeen toegankelijk funderend onderwijs. Leden werken graag mee aan interviews.
8
1. Actieve belangenbehartiging
1.1 Een bewogen jaar
artikel 23 van de Grondwet, het mogelijk maken van
Het jaar 2012 was in politiek opzicht een bewogen jaar.
kindvoorzieningen ook in het openbaar onderwijs, het
In april viel het kabinet-Rutte I, in september waren er
tegengaan van segregatie, de inrichting van het ex-
verkiezingen en begin november werd het kabinet-
terne toezicht van openbaar onderwijs en de bestuur-
Rutte II gepresenteerd. Deze ontwikkelingen hadden
lijke zelfstandigheid in het kader van het opheffen van
directe gevolgen voor het primair en voortgezet onder-
scholen.
wijs. Magazine School! informeerde de lezers vóór de verDe val van het kabinet betekende het einde van de
kiezingen over de verkiezingsprogramma’s van de ver-
coalitie van VVD en CDA met gedoogsteun van de
schillende politieke partijen. Zonder een stemadvies te
PVV (en van reservegedoger SGP). Als gevolg daar-
geven, werd in het septembernummer overzichtelijk
van werd vrijwel meteen besloten de sterke bezuini-
getoond wat de partijen te melden hadden over het
ging van 300 miljoen euro op de invoering van passend
(openbaar en algemeen toegankelijk) onderwijs.
onderwijs ongedaan te maken. VOS/ABB had als eer-
Na de verkiezingen is een brief met beleidspunten aan
ste belangenorganisatie in het onderwijs tegen deze
de informateurs gestuurd, waarin ook werd gewezen
bezuiniging geprotesteerd, waarna andere instanties
op de specifieke positie en het brede maatschappe-
volgden. Gevreesd werd voor het verlies van duizen-
lijke belang van het openbaar en algemeen toegan-
den banen en een aantasting van de kwaliteit van het
kelijk onderwijs. Ten slotte ontvingen ook de nieuwe
onderwijs aan kinderen met extra zorgbehoeften. Voor
minister van Onderwijs, Jet Bussemaker, en de nieuwe
VOS/ABB stond het protest nadrukkelijk ook in het te-
staatssecretaris Sander Dekker na hun aantreden een
ken van de algemene toegankelijkheid van het funde-
dergelijke brief.
rend onderwijs. Onder het nieuwe kabinet van VVD en PvdA gaat de invoering van passend onderwijs door,
1.3 Analyse regeerakkoord
maar is de bezuiniging van 300 miljoen euro – mede
Eind oktober werd het regeerakkoord van het kabinet-
dankzij de inzet van VOS/ABB - van de baan. Het gaat
Rutte II bekendgemaakt. VOS/ABB vroeg Bé Kei-
nu om een herstructurering van het speciaal onderwijs,
zer, financieel specialist in het onderwijs, het regeer-
waarvan het doel is dat er voor elk kind een passend
akkoord te analyseren en de (financiële) gevolgen er-
plaats in het onderwijs is. Er mag geen enkele leerling
van voor het onderwijs in kaart te brengen. Keizer had
tussen wal en schip vallen!
deze analyse al op 5 november gereed, op dezelfde dag waarop het nieuwe kabinet werd beëdigd. Uit zijn
1.2 Beleidspunten
analyse bleek dat de plannen voor onderwijs minder
Met het oog op de verkiezingen heeft VOS/ABB in
rooskleurig waren dan werd voorgespiegeld, omdat
juni aan alle lijsttrekkers een brief gestuurd om een
het nieuwe kabinet de besparingen op de loonontwik-
reeks beleidspunten voor het openbaar en algemeen
keling van het personeel er niet bij betrok. Ook ging
toegankelijk onderwijs onder de aandacht te brengen.
hij in op de overheveling van 256 miljoen euro uit het
Het ging om onderwerpen als de modernisering van
gemeentefonds naar het onderwijs. Dit was namelijk
9
geen nieuw budget: het betrof gelden voor onderwijs-
Onderwijsraad hierover. De raad adviseert het duale
huisvesting, die tot dan toe ook al – maar niet-geoor-
bestel van openbare en bijzondere scholen te hand-
merkt - bij de gemeenten lagen. Verder keek Keizer
haven, al zou artikel 23, dat stamt uit 1917, wel ruimer
naar de afbouw van de BAPO-regeling, naar passend
mogen worden geïnterpreteerd. Zo vindt de Onder-
onderwijs en naar integrale kindvoorzieningen.
wijsraad dat ook richtingvrije scholen gesticht mogen
Keizer had overigens al eerder, bij de presentatie van
worden, evenals scholen op basis van relatief nieuwe
de Miljoenennota op Prinsjesdag (18 september), in
levensbeschouwelijke overtuigingen. Dat laatste houdt
een financiële analyse aangegeven dat met het niet-
volgens Van der Veen het risico in ‘dat we het onder-
doorgaan van de prestatiebeloning in het onderwijs 10
wijs nog verder gaan verzuilen’, waardoor kinderen in
miljoen euro zou worden bezuinigd. Dat bedrag is van-
hun scholen geen andersdenkenden meer ontmoeten.
af 2014 structureel 250 miljoen euro. Toen al voorzag
Ook vindt Van der Veen het zorgelijk dat dat de Onder-
hij veel meer bezuinigingen, waarvan nog niet duidelijk
wijsraad geen noodzaak ziet om algemene acceptatie-
was hoe die zouden worden ingevuld.
plicht en algemene benoembaarheid in te voeren voor het bijzonder onderwijs.
In beide gevallen is de snelle analyse van Bé Keizer als speciale service alleen aan de leden van VOS/ABB
Burgerschapsonderwijs
beschikbaar gesteld. Zij konden de analyses met hun
De Volkskrant benadert VOS/ABB naar aanleiding
wachtwoord downloaden van het besloten deel van de
van een advies van de Onderwijsraad over burger-
website. Dat de leden deze service op prijs stelden,
schapsonderwijs (zie ook paragraaf 3.5). Daarin geeft
blijkt uit de cijfers: de analyse van de Miljoenennota
de Onderwijsraad aan dat de ontwikkeling van burger-
was het meest geopende bericht van 2012. Het werd
schapsonderwijs stagneert, doordat de wet onvoldoen-
op 19 september, de dag na Prinsjesdag, al 1065 keer
de houvast biedt en er te weinig kennis is over de juiste
aangeklikt. Dat aantal liep uiteindelijk op tot een totaal
aanpak. Beleidsmedewerker Marleen Lammers schrijft
van 2452.
op verzoek van de Volkskrant een commentaar. Daarin geeft ze aan dat scholen nog worstelen met de vraag
1.4 VOS/ABB in de pers
wat burgerschapsonderwijs precies inhoudt. Volgens
Waar nodig richt VOS/ABB de schijnwerpers op het
haar is burgerschap geen apart vak, maar zit het meer
(openbaar en algemeen toegankelijk) onderwijs. Ook
in de cultuur die op school wordt gecreëerd. ‘Door de
in 2012 heeft de vereniging in een aantal gevallen
verschillende lessen heen wordt leerlingen bijgebracht
aandacht van de pers gevraagd en gekregen. Een kort
wat er van ze wordt verwacht in onze samenleving’, al-
overzicht.
dus Lammers. Zij pleit ervoor dat leraren de tijd krijgen om zich te verdiepen in goed burgerschapsonderwijs:
Artikel 23
‘Anders ligt het gevaar op de loer van het afvinken van
In april mengt directeur Ritske van der Veen zich in
uurtjes, zoals bij de maatschappelijke stages gebeurt.’
de discussie over de toekomst van artikel 23 van de Grondwet, naar aanleiding van een advies van de
10
Leerlingenvervoer Medio augustus reageert adjunct-directeur Anna Schipper in diverse kranten en op Radio 1 en 2 op commotie over bezuinigingen op het leerlingenvervoer. Schipper licht diverse keren toe dat een bezuiniging op het leerlingenvervoer redelijk is voor zover het gaat om kinderen die uitsluitend worden vervoerd naar een verafgelegen school die aansluit bij de godsdienstige overtuiging van hun ouders. VOS/ABB heeft steeds gezegd dat een vergoeding hiervoor niet nodig is, omdat kinderen van alle levensbeschouwingen terecht kunnen op elke openbare school bij hen in de buurt. De openbare school staat immers open voor kinderen van alle godsdiensten en levensovertuigingen. Schipper geeft daarbij steeds aan dat kinderen met een beperking te allen tijde recht hebben op vergoeding voor het vervoer naar een passende, speciale school. Deze kinderen hebben immers geen andere keuze. Openbaar of bijzonder Op 21 december publiceert Trouw een reactie van VOS/ABB-directeur Ritske van der Veen en VOOdirecteur Bert-Jan Kollmer op het pleidooi van hoogleraar Sybren Miedema om alle scholen bijzonder te maken. Godsdienstpedagoog Miedema had in een eerder interview gezegd dat kinderen zo vroeg mogelijk moeten leren dat er verschillende geloven en opvattingen zijn. Van der Veen en Kollmer betogen daarop in Trouw dat Miedema dus eigenlijk bedoelde dat alle scholen openbaar zouden moeten zijn, omdat dergelijk levensbeschouwelijk onderwijs daar al jarenlang praktijk is.
11
Advies en dienstverlening aan bestuursbureaus, gemeenten 2 . e n s a m e n w e r k i n g s v e r b a n d e n
2.1 Helpdesk
trainingen aangeboden, onder meer over klachtrecht,
De Helpdesk van VOS/ABB is de eerste vraagbaak
toelating en verwijdering van leerlingen, informatiever-
voor de aangesloten schoolbesturen. Dat de bestuurs-
werking en –verstrekking en aansprakelijkheid.
bureaus deze ondersteuning weten te vinden, blijkt uit het aantal vragen dat dagelijks bij de Helpdesk bin-
2.2 Passend onderwijs
nenkomt. In 2012 zijn in totaal 9.046 vragen gesteld,
VOS/ABB ondersteunt de aangesloten schoolbesturen
waarvan 6.729 per e-mail en 2.317 per telefoon.
bij de invoering van passend onderwijs en de daarbij
Dit zijn iets minder vragen dan in 2011, maar deze da-
behorende herinrichting van de samenwerkingsver-
ling (3,6 procent) is minder sterk dan in de jaren daar-
banden. De voorbereidingen daarvoor zijn in 2012 van
voor (in 2011 was de daling 6,4 procent). Deze kleine
start gegaan. De Wet passend onderwijs treedt per 1
daling van het aantal vragen is te verklaren door een
augustus 2014 in werking, de Wet kwaliteit (v)so een
terugloop in het aantal leden na de oprichting van de
jaar eerder. Samen vormen zij de basis van een nieuw
VO-raad en de PO-Raad. Toch is de daling van het
stelsel voor extra leerondersteuning aan kinderen. De
aantal vragen bij de Helpdesk van VOS/ABB kleiner
wetten zullen de kwaliteit van het (voortgezet) speciaal
dan de terugloop van het ledenaantal. Bovendien heeft
onderwijs moeten borgen. De bestaande samenwer-
VOS/ABB in 2012 enkele leden zien terugkeren, mede
kingsverbanden voor speciaal onderwijs worden ont-
omdat zij de dienstverlening van de Helpdesk onmis-
bonden en geherstructureerd in grotere regio’s.
baar achten.
In het verslagjaar heeft VOS/ABB via een enquête gepeild welke ondersteuning leden nodig hebben bij
De Helpdesk geeft altijd binnen 24 uur een eerste
de invoering van passend onderwijs. Daardoor kon
reactie op elke vraag. Als een vraag meer tijd vergt,
een goed aanbod worden ontwikkeld, ook voor de sa-
hoort de cliënt dat ook binnen 24 uur. De eerste- en
menwerkingsverbanden in het voortgezet onderwijs.
tweedelijnsadvisering van de Helpdesk van VOS/ABB
Vervolgens heeft VOS/ABB een handreiking met een
is gratis en exclusief voor leden. De dossierbehan-
checklist opgesteld voor de ontbinding van samenwer-
deling, waarmee de Helpdesk in 2012 haar diensten
kingsverbanden in het primair onderwijs. Deze werd
heeft uitgebreid, is in de meeste gevallen ook gratis
goed ontvangen en leidde tot verscheidene uitnodi-
voor leden. Alleen als de behandeling van een bepaald
gingen voor presentaties bij besturen van samenwer-
dossier veel tijd vergt, kan in overleg met het desbe-
kingsverbanden.
treffende lid tot aanvullende dienstverlening worden overgegaan. Dit gebeurt altijd tegen kostprijs.
Op 30 oktober en op 11 en 18 december waren er in totaal zes goedbezochte bijeenkomsten, waarop fi-
12
In het verslagjaar is de Helpdesk ook begonnen met
nancieel specialist Bé Keizer een toelichting gaf op de
het organiseren van cursussen en trainingen voor le-
bekostiging van passend onderwijs. Daarnaast waren
den. Allereerst zijn afzonderlijke sessies georganiseerd
er bijeenkomsten over de bestuurlijk-juridische vorm-
over de cao’s voor het primair respectievelijk voort-
geving en trainingen over de vormgeving van mede-
gezet onderwijs. In 2013 worden meer cursussen en
zeggenschap binnen passend onderwijs. Alle bijeen-
komsten werden zowel voor het primair als voor het
2.4 Medezeggenschap
voortgezet onderwijs georganiseerd.
VOS/ABB beschouwt goede medezeggenschap als
2.3 Krimp
een voorwaarde voor goed onderwijs. Dat geldt zeker voor goed openbaar en algemeen toegankelijk on-
Steeds meer schoolbesturen merken dat de bevol-
derwijs, omdat in de kernwaarden van het openbaar
kingskrimp in grote delen van het land doorzet. Bij
onderwijs is vastgelegd dat de openbare school een
VOS/ABB komen veel vragen binnen over de wijze
democratische organisatie is.
waarop besturen hierop kunnen anticiperen. In het landelijke gebied wordt de oplossing soms gezocht in
Sinds 2007 is de Wet medezeggenschap op scholen
fusies tussen openbare en bijzondere scholen tot sa-
(WMS) van kracht. Uit een evaluatie van de WMS in
menwerkingsscholen. Ook de oprichting van integrale
het voorjaar van 2012 bleek dat inmiddels 99 procent
kindcentra, waarin onderwijs en opvang met elkaar sa-
van de scholen een medezeggenschapsraad heeft.
menwerken, biedt kansen.
Tegelijkertijd hebben de scholen nog veel vragen over
VOS/ABB streeft samen met de Vereniging Open-
een goede inrichting van de medezeggenschap. Daar-
baar Onderwijs (VOO), mede in het licht van krimp,
om heeft VOS/ABB in 2012 samen met de Vereniging
op langere termijn naar de realisatie van het concept
Openbaar Onderwijs (VOO) een scholingsaanbod ont-
‘school’, dat uitgaat van funderend onderwijs zonder
wikkeld, waarvoor veel inschrijvingen kwamen. Na drie
onderscheidende denominaties.
geslaagde expertisebijeenkomsten in het voorjaar van 2012 is in het najaar nog een verdiepende training ver-
Beleidsmedewerkers zijn in verschillende plaatsen,
zorgd in samenwerking met VOO. Tijdens de trainingen
zoals Etten-Leur en Exel, betrokken bij fusiebespre-
werd ingezoomd op de positie, taken en bevoegdhe-
kingen of het goed stroomlijnen van de communicatie
den van de (adjunct)-schoolleider en bestuurder. Ook
in krimpsituaties. De adviseurs geven ook regelmatig
besteedden de trainers aandacht aan communicatie
presentaties over dit thema. Binnen de contactgroe-
met de (gemeenschappelijke) medezeggenschaps-
pen worden veel specifieke vragen beantwoord. In de
raad en gaven ze veel voorbeelden uit de praktijk.
eerste helft van 2012 is gewerkt aan de handreiking
Op 21 november verzorgde VOS/ABB op het landelijk
‘Groeien door krimp’, die in het najaar is verschenen
medezeggenschapscongres in Ede enkele succes-
en aan alle leden verzonden: eerst voor het primair
volle workshops: ‘Theorie versus praktijk’en ‘Verder op
onderwijs en daarna een aangepaste versie voor het
weg met de WMS’. Met deze activiteiten wil VOS/ABB
voortgezet onderwijs. Over de gevolgen van demo-
het democratische gehalte van de openbare en alge-
grafische krimp op het onderwijs en de mogelijke ma-
meen toegankelijke scholen voor primair en voortgezet
nieren waarop dit kan worden aangepakt, worden met
onderwijs verder versterken.
enige regelmaat praktijkvoorbeelden gepubliceerd in het magazine School!.
13
2.5 Educatief partnerschap
Deze producten zijn begin 2013 daadwerkelijk
Toenmalig minister Marja van Bijsterveldt van OCW
beschikbaar gekomen voor de leden. Het gaat om:
liet begin 2012 weten zwaar in te zetten op ouderbetrokkenheid, als onderdeel van haar actieplannen voor
* Katern ‘Educatief partnerschap’ (geschreven in
beter presteren in het onderwijs. De besturenorganisa-
2012, verschenen in februari 2013). Praktische hand-
ties in het funderend onderwijs, waaronder VOS/ABB,
vatten voor besturen en scholen om educatief partner-
hebben hier meteen op gereageerd en aangegeven
schap met ouders te ontwikkelen.
dat zij het een belangrijk thema vonden, waarvoor ze graag de handen ineen wilden slaan. De organisaties
* Survey instrument om de stand van zaken met be-
stelden voor om het thema te verbinden aan eigen ini-
trekking tot ouderbetrokkenheid te kunnen meten.
tiatieven.
Hiervoor zijn twee enquêtes ontwikkeld: één voor ou-
In een formeel overleg tussen de organisaties en de
ders en één voor leraren. Het instrument is gepubli-
minister in april is afgesproken dat het thema De school
ceerd in januari 2013.
als waardengemeenschap in 2012 verder zou worden uitgewerkt. De samenwerkende organisaties maakten
* Gastlessen op pabo’s, om aankomende leraren al
een overzicht van projectactiviteiten. VOS/ABB nam
bewust te maken van het belang van educatief part-
de taak op zich om het educatief partnerschap met ou-
nerschap met ouders en hun ondersteuning te bieden
ders binnen het openbaar en algemeen toegankelijk
bij de communicatie met ouders. De gastcolleges wer-
onderwijs te versterken. Dit past bij de kernwaarden
den in 2012 ontwikkeld en in het voorjaar van 2013
van het openbaar onderwijs: samenleven en samen
gegeven. Deze gastlessen zijn – op aanvraag en als
vormgeven aan de samenleving.
maatwerk – ook op een aantal basisscholen verzorgd.
Het ging er de minister bij deze activiteiten vooral om dat scholen enerzijds de meerwaarde gaan inzien van
* Inspiratiekalender met 150 praktijkvoorbeelden
de school als waardengemeenschap en anderzijds
voor de leerkracht in het primair onderwijs. Het doel
geïnspireerd worden om het thema prominent op de
van deze kalender is om leerkrachten bewust te ma-
agenda te zetten en concreet uit te werken. Het stre-
ken van verschillende levensbeschouwingen en de
ven is dat scholen ouderbetrokkenheid als vanzelf-
kernwaarden van openbaar onderwijs bij hen onder
sprekend in hun visie en schoolbeleid inbedden. OCW
de aandacht te brengen. De Inspiratiekalender be-
stelde 300.000 euro beschikbaar voor dit project, dat
vat praktische handreikingen voor de dagelijkse on-
door de gezamenlijke besturenorganisaties ter hand is
derwijspraktijk. De kalender is in 2012 ontwikkeld en
genomen.
verschijnt vóór de zomer van 2013 in een oplage van
VOS/ABB heeft om te beginnen haar visie op educa-
1000 exemplaren. Dit product is ontstaan uit een sa-
tief ouderschap uitgewerkt en op papier gezet. Om de
menwerking met de Stichting Dag van Respect en uit-
doelen te bereiken zijn vervolgens tussen september
geverij Kwintessens. De Inspiratiekalender geeft ook
en december 2012 diverse producten ontwikkeld, die
vorm aan burgerschapsontwikkeling.
scholen kunnen inzetten.
14
2.6 Kindcentra
vangorganisaties. In 2013 zullen de statuten gewijzigd
VOS/ABB heeft in 2012 een eigen visie ontwikkeld op
moeten worden om dit mogelijk te maken.
integrale kindcentra, zoals die in Nederland meer en meer van de grond komen. In deze visie is vastgelegd
2.7 School aan Zet
dat VOS/ABB scholen wil ondersteunen bij het verken-
School aan Zet is een programma dat scholen acti-
nen van andere schooltijden, mits dat past bij de plaat-
veert en helpt om de kwaliteit van het onderwijs (nog
selijke situatie. De samenwerking tussen opvang en
verder) te verbeteren. Het project wordt gefinancierd
onderwijs kan verder worden versterkt, met als doel
door het ministerie van OCW. Doel is scholen, zowel in
een doorgaande pedagogische lijn voor kinderen van
het primair als voortgezet onderwijs, te ondersteunen
0 tot 13 jaar. VOS/ABB ziet hier toekomst in, maar te-
op vijf aandachtsgebieden, waarvan de belangrijkste
kent aan dat het wel een zorgvuldige aanpak vereist.
zijn: omgaan met verschillen (omv) en HRM/lerende organisatie.
In het verlengde hiervan is VOS/ABB betrokken ge-
In deze aandachtsgebieden biedt VOS/ABB een ge-
weest bij de oprichting van de Vereniging IkOok, een
sprekkencyclus op deelnemende basisscholen.
nieuwe vereniging van sterrenscholen en integrale kindcentra. Daarvoor zijn in het verslagjaar de voorbe-
Daarnaast werkt VOS/ABB mee aan een deelproject
reidingen gedaan en de statuten opgesteld. In febru-
van School aan Zet voor taal- of rekenzwakke scholen.
ari 2013 is de vereniging definitief opgericht, waarbij
Die worden bezocht en krijgen na een intake en audit
VOS/ABB bijzonder lid werd. Zo staat VOS/ABB aan
een ontwikkelagenda aangeboden. In 2013 wordt de
de wieg van een nieuw concept in het onderwijsland:
inzet voor dit project uitgebreid.
het integrale kindcentrum, waarin opvang en onderwijs op één locatie worden aangeboden.
2.8 Crisiscommunicatie De speciale ledenservice ‘Eerste hulp bij
De kinderopvangorganisatie COKD in Dordrecht vroeg
crisiscommunicatie’ heeft in het verslagjaar in een
in 2012 naar de mogelijkheid om lid te worden van
behoefte voorzien. Leden weten deze gratis service
VOS/ABB. Naar aanleiding van dit verzoek is bekeken
steeds beter te vinden als er sprake is van een
wat voor beide partijen de voordelen van dit lidmaat-
incident. Er is tientallen keren een beroep gedaan
schap kunnen zijn. Het bestuur van VOS/ABB toonde
op de communicatiespecialist van VOS/ABB. De
zich voorstander. In november is de vraag voorge-
‘eerste hulp’, die direct wordt verleend als een lid
legd aan de algemene ledenvergadering, die na een
belt, varieert van sparren over de juiste aanpak en de
korte toelichting akkoord ging. De achtergrond hiervan
benadering van de pers in een crisissituatie tot het
is dat schoolbesturen en kinderopvangorganisaties
opstellen van brieven aan ouders en persberichten.
elkaar kunnen versterken en – als ze allebei lid zijn - ook gezamenlijk ondersteuning kunnen aanvragen
In 2012 is het besluit genomen dat de dienstverlening
bij VOS/ABB. Na de ALV in november is gewerkt aan
op het gebied van crisiscommunicatie wordt uitgebreid
voorwaarden voor het lidmaatschap voor kinderop-
met de mogelijkheid om via VOS/ABB tegen kostprijs
15
een woordvoerder in te huren, zodat schoolbesturen
de aanschaf van kantoorartikelen. Dit goede resultaat
daar veel minder geld aan hoeven te besteden dan
is reden voor VOS/ABB om dit collectief te promoten.
wanneer ze dit regelen met commerciële aanbieders.
2.9 Ledenvoordeel
Communiceren met ouders Wel exclusief voor VOS/ABB is de ledenkorting op trai-
Het lidmaatschap van VOS/ABB wordt voor school-
ningen over effectief communiceren met ouders. Voor
besturen extra interessant door het ledenvoordeel dat
werkgevers in het onderwijs kan het interessant zijn
de vereniging biedt. Er is inmiddels bij een hele reeks
deze trainingen op een studiedag voor het personeel
leveranciers ledenkorting bedongen. De afspraken va-
te laten verzorgen. Door de afspraken met VOS/ABB
riëren van collectieve inkoopcontracten tot voordelige
geeft Driehoektraining sinds 2012 10 procent korting
ledentarieven. In 2012 heeft VOS/ABB nieuwe part-
op de kosten hiervan.
ners aan het rijtje toegevoegd. Taaltrainingen Verhaalkosten bij schade
Het Genootschap Onze Taal heeft op verzoek van
In februari tekende directeur Ritske van der Veen een
VOS/ABB taaltrainingen voor leraren, managers en
samenwerkingscontract met BSA Schaderegeling. De
bestuurders in het primair en voortgezet onderwijs ont-
regeling houdt in dat leden van VOS/ABB 300 euro
wikkeld. Deze trainingen zijn bovendien extra voorde-
korting krijgen op de tarieven van BSA Schaderege-
lig voor leden (15 procent korting). De taaltrainingen
ling. Het bedrijf verhaalt voor werkgevers financiële
worden op de eigen locatie en op maat gegeven. De
schade die samenhangt met arbeidsongeschiktheid
taaltrainingen van het Genootschap Onze Taal zijn be-
als gevolg van een ongeval waarvoor een derde aan-
doeld om scholen en schoolbesturen op een foutloze
sprakelijk is. Deze schade bestaat uit doorbetaling van
wijze met hun stakeholders te laten communiceren.
salaris en/of kosten van re-integratie. Op basis van no
Dit streven van VOS/ABB staat in het teken van de
cure no pay berekent BSA Schaderegeling voor gerea-
optimalisering van het imago van het openbaar en al-
liseerde resultaten tot 10.000 euro normaal gesproken
gemeen toegankelijk onderwijs.
15 procent, maar leden van VOS/ABB betalen slechts 12 procent. Dat komt neer op 300 euro per zaak, ter-
Flyers en brochures
wijl de werkgever natuurlijk ook profiteert van het be-
Ook interessant is de mogelijkheid die VOS/ABB biedt
haalde resultaat.
om brochures en flyers te verzorgen tegen extra voordelige tarieven. VOS/ABB werkt hiervoor samen met
Kantoorartikelen
het Schiedamse bureau MoMuMedia, dat jonge vorm-
In het voorjaar konden leden van VOS/ABB aanhaken
gevers werkervaring laat opdoen.
bij een inkoopcollectief voor kantoorartikelen. De ver-
16
eniging heeft dit collectief is samenwerking met de col-
Overig ledenvoordeel
lega-besturenorganisaties opgezet. Werkgevers in het
Al eerder had VOS/ABB afspraken gemaakt voor le-
onderwijs kunnen hiermee tot 40 procent besparen op
denkorting op cursussen van FIAC, asbestinventarisa-
ties door bureau Oesterbaai, verzekeringen via Aon en
de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG).
payroll-oplossingen bij Randstad. Bovendien kunnen
De brochure is verschenen in mei 2012.
leden meedoen met het inkoopcollectief Energie voor Handreiking ‘Checklist ontbinding samenwer-
Scholen. Met al deze activiteiten wil VOS/ABB de aan-
•
gesloten onderwijswerkgevers de mogelijkheid bieden
kingsverbanden’, in het kader van passend onder-
tot financieel voordeel en een stroomlijning van de or-
wijs. Deze checklist werd ontwikkeld door VOS/ABB
ganisatie.
onder verantwoordelijkheid van de PO-Raad ter ondersteuning van de inrichting van een nieuwe struc-
2.10 Publicaties
tuur voor passend onderwijs. Deze uitgave is samengesteld door senior-beleidsmedewerkers Klaas te Bos
Ter ondersteuning van de schoolbesturen heeft
en Silvia Schouten en door financieel expert Bé Keizer.
VOS/ABB in 2012 diverse publicaties uitgegeven.
De handreiking is verschenen in mei 2012.
Een overzicht: •
Het katern ‘Fondsenwerving in het onderwijs’
Handreiking ‘Groeien door krimp’, in twee edi-
gaat over de mogelijkheden van alternatieve geldstro-
ties voor het primair respectievelijk voortgezet onder-
men voor scholen en hun besturen en de wijze waarop
wijs. De handreikingen gaan in op de gevolgen van
zij die kunnen aanboren. Dit katern is op verzoek van
demografische krimp voor het onderwijs en de manier
VOS/ABB geschreven door Deny de Jong van het In-
waarop schoolbesturen daarmee kunnen omgaan. Aan
stituut Fondsenwerving. Dit 18e katern uit de bekende
de orde komen personeels- en huisvestingsbeleid, fi-
VOS/ABB-reeks verscheen in september 2012.
•
nanciën en de specifieke positie van het openbaar en De handreiking ‘Vormgeving medezeggen-
algemeen toegankelijk onderwijs. Deze publicaties zijn
•
samengesteld onder leiding van senior beleidsmede-
schap binnen passend onderwijs’, die in oktober
werkers Hans Teegelbeckers en Silvia Schouten van
2012 is verschenen, is samengesteld door beleidsme-
VOS/ABB. Zij konden rekenen op inhoudelijke bijdra-
dewerkers Janine Eshuis en Simone Baalhuis van
gen van leden uit het hele land. De handreikingen
VOS/ABB. Deze handreiking gaat in op de Wet me-
‘Groeien door krimp‘ zijn verschenen in mei (primair
dezeggenschap op scholen en de op te richten onder-
onderwijs) en november (voortgezet onderwijs) 2012.
steuningsplanraden.
Brochure ‘Openbaar onderwijs en de gemeen-
Alle publicaties zijn gratis aan de leden van VOS/ABB
te’. Dit is een toelichting op de bijzondere relatie die
toegezonden en/of digitaal beschikbaar gemaakt via
bestaat tussen het openbaar onderwijs en het ge-
het besloten ledengedeelte van de website
meentebestuur. Deze brochure is gebaseerd op de
www.vosabb.nl.
•
Wet goed onderwijs, goed bestuur uit 2010. Senior beleidsmedewerker Janine Eshuis van VOS/ABB heeft deze publicatie samengesteld in samenwerking met
17
3. Identiteitsgebonden activiteiten
3.1 Campagne School!Week
exemplaren verspreid via studiedagen, ledenbezoe-
In 2012 werd voor het eerst landelijk campagne ge-
ken en nabestellingen.
voerd voor het openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs. De actie School!Week vond in plaats in week
Communicatie
12 van 2012. Dat was de week van 19 tot 23 maart.
Voor,
De organisatie was in handen van VOS/ABB en de
VOS/ABB gezorgd voor een goed communicatie-of-
Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO).
fensief. De actie werd groot aangekondigd in maga-
tijdens
en
na
de
School!Week
heeft
zine School!, in diverse nieuwsberichten op de website De hoofddoelen van de School!Week:
www.vosabb.nl en op www.openbaaronderwijs.nu (en
door VOO op voo.nl) en op Twitter via twee accounts:
1.Vergroten van de aantrekkelijkheid van het
het bestaande account @VOSABB en het nieuwe ac-
openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs;
count @ikbenwelkom (en door VOO op @VOO_NL).
Ten slotte zijn persoonlijke e-mails uitgegaan naar le-
2. Zorgen voor positieve associaties bij het
den en zijn de kansen van de campagne besproken
merk openbaar en algemeen toegankelijk
tijdens ledenbezoeken. Veel scholen en besturen pik-
onderwijs;
ten de campagne op en deden mee. Er werd van alles georganiseerd: veel open dagen op basisscholen, een
3. Versterken van de ledenbinding bij de
tv-spotje op de regionale Omrop Fryslân, debatten en
achterban van VOS/ABB en VOO.
debatwedstrijden, teamdagen, flashmobs, lipdubs en nog veel meer. Scholen bleken bijzonder creatief in het
De voorbereidingen voor de campagne begonnen in
bedenken van manieren om de meerwaarde van hun
2011, toen de website www.openbaaronderwijs.nu
openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs over het
werd gebouwd, een logo werd ontworpen en een digi-
voetlicht te brengen. Daarmee trokken zij veel positie-
taal handboek werd samengesteld. Vervolgens is ge-
ve media-aandacht, wat hielp bij het bereiken van de
ïnvesteerd in een speciale actiekrant van acht pagina’s
eerste twee hoofddoelen.
om scholen en hun besturen te inspireren tot de organisatie van eigen School!Week-activiteiten.
Inbreng VOS/ABB VOS/ABB had een stevige inbreng tijdens de
18
Deze actiekrant verscheen begin februari 2012 en
School!Week door op een aantal scholen workshops
werd in een oplage van 12.000 stuks meegestuurd met
voor het personeel te verzorgen. Dat varieerde van
magazine School! van VOS/ABB en VOO, dat zelf in
een grote conferentie met workshops voor al het per-
het hart een uitneembare poster had met het logo met
soneel van een schoolbestuur (Den Helder) tot het
de slogan ‘Ik ben welkom’. Daarnaast werden posters
spelen van het nieuwe trainingsspel ID!ee op enkele
op groot formaat gedrukt, die tegen verzendkosten
scholen. Dit spel is door VOS/ABB ontwikkeld en was
besteld konden worden. Van de posters zijn er 2500
kort voor de School!Week gereed. Het heeft tot doel
besteld. Van de actiekrant zijn nog eens 2000 extra
leerkrachten op speelse wijze bewust te maken van de
kernwaarden van het openbaar en algemeen toegan-
met korting werden aangeboden. Wellicht moet er
kelijk onderwijs en de manier waarop zij er concreet in
meer helderheid zijn over de kosten ervan en moet het
de klas werk van kunnen maken. Dit blijkt in de praktijk
aanbod aangescherpt worden, waarbij de nadruk moet
goed te werken. Het spelen met kernwaarden maakt
liggen op het praktische nut ervan.
leerkrachten bewust van hun eigen inbreng en zet aan
Op lokaal niveau zijn de School!Week-activiteiten
tot nadenken.
goed opgepikt door de lokale en regionale media. Op de website www.openbaaronderwijs.nu en in de actie-
Evaluatie
krant stonden duidelijke tips over een efficiënte en ef-
Na afloop van de School!Week heeft VOS/ABB in april
fectieve benadering van de media. Op landelijk niveau
een evaluatie-onderzoek uitgevoerd onder een aantal
verliep het benaderen van de media moeizaam. Onder
leden die aan de campagneweek hebben meegedaan.
andere het Jeugdjournaal werd benaderd, maar dat
De reacties op de actie waren vrijwel unaniem positief.
toonde geen belangstelling.
Opmerkelijk was wel dat de actie vooral in het mid-
De financiële evaluatie toont aan dat het actieteam
den en noorden van het land werd opgepikt. Limburg,
binnen de begroting is gebleven. Voor het secretariaat
Noord-Brabant en Zeeland bleven duidelijk achter. In
van VOS/ABB was het een arbeidsintensieve periode
de toekomst zal aan deze regio’s meer aandacht be-
door het uitleveren van de bestelde posters, actiekran-
steed moeten worden.
ten en spellen. De samenwerking met VOO kan beter. Hierover worden voor de toekomst nadere afspraken
De actiewebsite www.openbaaronderwijs.nu werd ten
gemaakt.
tijde van de campagne, in februari en maart, dagelijks rond de 175 keer bezocht. In de maand maart kreeg
Over het geheel genomen kan de vereniging trots zijn
de actiesite in totaal 5302 bezoekers. De pagina’s met
op de behaalde resultaten. Besloten is dan ook om van
bestelformulieren voor het actiemateriaal en het trai-
de School!Week een jaarlijks terugkerend evenement
ningsspel ID!ee werden het vaakst bezocht.
te maken.
Het trainingsspel ID!ee, dat een heldere VOS/ABB-uit-
3.2 Kinderconferentie Hope XXL
straling en –vormgeving heeft gekregen, wordt positief
In samenwerking met het jongereninitiatief Hope XXL
ontvangen. De reacties na studiedagen zijn erg goed.
heeft VOS/ABB in 2012 voor het eerst een kindercon-
Het wordt gezien als een waardig instrument. Het werd
ferentie georganiseerd. Het evenement was bestemd
gelanceerd voor de School!Week en in april 2012 wa-
voor kinderen uit groep 7. Zij werden op 25 mei op
ren 140 spellen à 25 euro verkocht. Na deze piek liep
hoog niveau verwelkomd in de Euromast in Rotter-
de verkoop in de rest van het jaar gewoon door.
dam voor een heuse ‘topconferentie’ met lezingen en
Voorts viel op dat scholen weinig gebruik hebben
workshops over grote wereldvragen, zoals vrede en
gemaakt van het speciale aanbod van partners van
veiligheid, duurzaamheid en kinderrechten. Bijna 100
VOS/ABB. Het ging om (veelal ideologische) work-
kinderen deden mee en zij ondertekenden met elkaar
shops
een manifest voor een betere toekomst.
voor personeel en theatervoorstellingen die
19
VOS/ABB sluit hiermee aan op het jongereninitiatief
‘Verder met burgerschap in het onderwijs’ uit. Hierin
Hope XXL, dat streeft naar een betere wereld. Hier-
constateerde de raad dat ‘de ontwikkeling en imple-
voor is gekozen omdat de kernwaarden van het open-
mentatie van burgerschapsonderwijs een complexe
baar onderwijs nauw aansluiten bij deze idealen. Het
opdracht voor scholen blijkt te zijn’. Volgens de raad
evenement vloeide voort uit de contacten rond de
komt dat doordat de wetgeving op dit gebied onduide-
School!Week 2012 en zal in de toekomst tijdens de
lijk is, terwijl er (nog) geen bewezen effectieve metho-
School!Week georganiseerd worden.
des en instrumenten voor dit onderwijs zijn.
Tijdens de kinderconferentie werd een prijsvraag gelanceerd: een ontwerpwedstrijd voor een wereldvlag.
In de Volkskrant reageerde beleidsmedewerker Mar-
Rotterdam The Hague Airport stelde op verzoek van
leen Lammers van VOS/ABB op het advies. Zij gaf aan
VOS/ABB twee retourtickets naar Londen beschik-
dat versterking van het burgerschapsonderwijs nodig
baar. Later in het jaar is de prijs uitgereikt aan een
is, maar dat het geen verplicht vak moet zijn. ‘Het is
12-jarige jongen uit Den Haag. Fotograaf Wouter de
meer dan dat, het gaat om de hele cultuur binnen de
Winter maakte tijdens de kinderconferentie een foto-
school’, aldus Lammers.
serie die op de website van VOS/ABB te bekijken was.
In magazine School! van VOS/ABB en VOO reageerde
Het KRO-programma ‘Hemelbestormers’ op Radio 2
Menno Hurenkamp, onderzoeker aan de Universiteit
besteedde aandacht aan de ‘topconferentie’ op de Eu-
van Amsterdam. Hij pleitte juist wel voor een apart – en
romast.
verplicht – vak burgerschap op school. Waar Lammers
3.3 Burgerschapsvorming
meent hij dat burgerschap pas serieus wordt genomen
Actief burgerschap maakt sinds een aantal jaren deel
als het getoetst wordt.
uit van de kerndoelen in het onderwijs. Scholen moe-
De discussie is nog niet afgelopen, maar duidelijk is
ten hier aandacht aan besteden, maar kunnen zelf be-
dat burgerschap een hot item is. Het gaat er zeker in
palen hoe ze dat doen. VOS/ABB ziet het als een van
het openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs om
haar opdrachten om scholen te ondersteunen bij het
jonge mensen te leren mee te doen in een democra-
vormgeven van goed burgerschapsonderwijs.
tische maatschappij. De minister van OCW had zich
Burgerschapsonderwijs kent drie thema’s: identiteit,
eind 2012 nog niet over het advies van de Onderwijs-
democratie en participatie. Het gaat erom dat kinderen
raad uitgelaten. Dit onderwerp komt ongetwijfeld op-
leren wie zij zelf zijn en wat zij in hun leven belangrijk
nieuw in het nieuws. VOS/ABB blijft het onderwerp vol-
vinden (eigen identiteit ontwikkelen), maar ook dat zij
gen en zal waar nodig het beleid op dit punt trachten
leren op basis van wederzijds respect naar elkaar te
te beïnvloeden.
luisteren en op een positieve manier om te gaan met
20
bang is dat een apart vak leidt tot ‘uurtjes afvinken’,
meningsverschillen (democratie). Ten slotte is het de
3.4 Levensbeschouwelijke vorming
bedoeling dat zij leren om zelf een actieve bijdrage te
Levensbeschouwelijke vorming is in de visie van
leveren aan de maatschappij (participatie).
VOS/ABB bij uitstek een taak voor het openbaar en
In augustus 2012 bracht de Onderwijsraad het advies
algemeen toegankelijk onderwijs. Openbare scholen
kunnen hiermee vorm geven aan hun actief pluriforme
over de invulling van levensbeschouwing in het open-
opdracht en aan de kernwaarden van openbaar on-
baar onderwijs. Hiervoor is contact gelegd met het
derwijs. De eerste kernwaarde is immers dat iedereen
Centrum Kinderfilosofie Nederland.
welkom is, ongeacht afkomst of levensbeschouwing.
VOS/ABB heeft in dit kader het verslagjaar onder-
Een andere kernwaarde is dat de openbare school
steuning verleend aan het afstudeeronderzoek van
aandacht heeft voor levensbeschouwingen. Daarom is
docente Ineke Struijk uit Gorinchem. Zij behaalde in
het een van de speerpunten van VOS/ABB om open-
2012 haar mastertitel met de scriptie ‘De zin van le-
bare en algemeen toegankelijke scholen te helpen een
vensbeschouwing in het openbaar onderwijs’. Daarin
goede invulling te geven aan levensbeschouwelijke
introduceerde Struijk het begrip ‘actieve tolerantie’, dat
vorming.
volgens haar het merk van de openbare school kan worden. Zij betoogt dat scholen álle kinderen moeten
In de visie van VOS/ABB is er een duidelijk verschil
helpen om een levenshouding met morele waarden te
tussen levensbeschouwelijke vorming en godsdienstig
ontwikkelen. Daarvoor is het nodig dat kinderen niet
of humanistische vormingsonderwijs (G/HVO). Lessen
alleen leren om tolerant tegenover andere mensen te
G/HVO over een specifieke stroming worden op basis-
zijn, maar ook dat ze elkaar werkelijk leren begrijpen,
scholen georganiseerd door het Dienstencentrum voor
zodat ze zelf keuzes kunnen maken over participatie in
G/HVO, mits ouders hierom vragen. VOS/ABB heeft
de samenleving. Magazine School! van VOS/ABB en
in het verslagjaar een convenant ondertekend waarin
VOO publiceerde in mei 2012 over dit onderzoek.
de vereniging verklaart G/HVO bij de leden te bevorderen. In het voortgezet onderwijs wordt (nog) geen
3.5 Diversiteit
G/HVO verzorgd, maar in het verslagjaar is een eerste
Aandacht voor seksuele diversiteit maakt sinds 1 de-
pilot gestart bij de openbare scholengroep Pontes Pie-
cember 2012 officieel deel uit van de kerndoelen van
ter Zeeman in Zierikzee.
het primair en voortgezet onderwijs in Nederland. Dit betekent dat scholen aandacht moeten besteden aan
Alle kinderen bereiken
seksuele diversiteit. VOS/ABB maakte voor de scho-
De G/HVO-lessen bereiken niet álle kinderen – ze zijn
len een praktische handreiking, die in december on-
immers alleen bestemd voor die kinderen die er door
line werd gezet: de Factsheet Diversiteit. Hierin vin-
hun ouders voor worden opgegeven. VOS/ABB vindt
den scholen onder meer lessuggesties en beleid om
het belangrijk dat álle kinderen op basis van weder-
(homo)discriminatie op school te voorkomen.
zijds respect onderwijs krijgen over de verschillende
Dat VOS/ABB hier zo snel mee aan de slag ging,
levensbeschouwingen en godsdiensten in de wereld.
komt doordat juist binnen het openbaar en algemeen
De vereniging streeft daarom naar aandacht voor le-
toegankelijk onderwijs aandacht en respect voor ver-
vensbeschouwing en godsdienst in het openbaar en
schillende seksuele geaardheden een kernwaarde is.
algemeen toegankelijk onderwijs, náást de G/HVO-
Openbare scholen dienen een afspiegeling van de sa-
lessen. In het verslagjaar zijn op diverse scholen en
menleving te zijn, en dat geldt zowel voor de leerlin-
in contactgroepen presentaties en scholing verzorgd
genpopulatie als voor het personeel.
21
VOS/ABB ziet dat het nodig is om binnen diversiteitsbe-
om deze kennis in praktijk te brengen bij de studenten
leid expliciet aan te geven dat transgenders, homo- en
worden ontwikkeld.
biseksuele leerlingen en leraren volledig geaccepteerd
Op de pabo van Saxion hebben twee beleidsadviseurs
worden. Eerst en vooral op de openbare en algemeen
van VOS/ABB in juni 2012 opgetreden als examinator
toegankelijke school. In de kernwaarden van het open-
voor de leergang openbaar onderwijs.
baar onderwijs staat immers dat elke leerling welkom is en dat elk personeelslid benoembaar is.
Visitaties In het verslagjaar is begonnen met de eerste visitaties, die moeten leiden naar een officiële accreditatie van
3.6 Diploma Openbaar Onderwijs
de betrokken pabo’s. In het voorjaar zijn twee visita-
Op 14 pabo’s in Nederland kunnen studenten als extra
ties gedaan aan de pabo van de Hogeschool Arnhem
het Diploma Openbaar Onderwijs halen. Deze pabo’s
Nijmegen en aan de pabo Edith Stein in Hengelo. In
vinden het waardevol om deze module te kunnen aan-
november is ook de pabo De Kempel in Helmond gevi-
bieden. De praktijk wijst uit dat studenten er graag ge-
siteerd. VOS/ABB is voorzitter en ambtelijk secretaris
bruik van maken. Met dit diploma op zak worden ze im-
van de visitatiecommissie en heeft het draaiboek voor
mers extra interessant voor openbare schoolbesturen,
de visitaties opgesteld. Dat voorziet onder meer in een
wat hun kans op een baan vergroot.
documentenanalyse en een beoordeling van een zelf-
In de speciale module leren pabo-studenten alles over
evaluatietraject. Na de eerste visitaties volgt een eva-
het specifieke karakter van het openbaar onderwijs,
luatie. Verwacht wordt dat elke pabo na vijf jaar voldoet
worden ze eigen gemaakt met de kernwaarden die de
aan de eisen voor officiële accreditatie.
basis van dat karakter vormen en leren ze hoe ze de kernwaarden in de dagelijkse onderwijspraktijk aan
VOS/ABB verzorgt op verzoek van schoolbesturen ook
bod kunnen laten komen. VOS/ABB heeft een bro-
nascholingstrajecten over (de kernwaarden van) open-
chure uitgegeven onder de titel ‘Daarom! Openbaar
baar onderwijs. VOS/ABB zag in het verslagjaar dat
onderwijs verbindt’. Daarin staan onder meer de spe-
steeds meer schoolbesturen werk willen maken van
cifieke competenties van een leraar in het openbaar
hun openbare identiteit en eraan hechten dat hun leer-
onderwijs.
krachten zich bewust worden van de speciale waarde van openbaar onderwijs. Sommige schoolbesturen
22
Het Diploma openbaar Onderwijs is ontwikkeld door
hebben het Diploma Openbaar Onderwijs verplicht ge-
VOS/ABB in samenwerking met de Vereniging Open-
steld voor nieuwe leerkrachten.
baar Onderwijs. De werkgroep pabo-VOO-VOS/ABB
Regelmatig
komt twee keer per jaar bijeen. De pabo’s stellen zelf
VOS/ABB gastcolleges op de hogescholen. Het door
het curriculum voor het diploma samen, waarbij de
VOS/ABB ontwikkelde trainingsspel ID!ee, waarmee
werkgroep feedback geeft.
personeelsleden zich de kernwaarden eigen kunnen
Het curriculum moet zo zijn opgesteld dat de gewenste
maken, wordt daarbij regelmatig ingezet. Dat gebeurde
kennis van openbaar onderwijs en de competenties
in 2012 op de pabo’s in Meppel, Utrecht en Hengelo.
verzorgen
beleidsmedewerkers
van
3.7 TOP-scholen en TOP-symposium
Symposium TOP-scholen
Het TOP-project van VOS/ABB heeft tot doel kwaliteit
Om de TOP-scholen een groter podium te geven en
en excellentie in het openbaar onderwijs te bevorderen.
meer scholen en besturen te kunnen inspireren, is
TOP staat voor Talentvol Openbaar Praktijkvoorbeeld.
op 28 november in Hoevelaken het TOP-symposium
VOS/ABB kent het TOP-predicaat toe aan scholen die
georganiseerd. Vertegenwoordigers van drie TOP-
niet alleen goed presteren in de kernvakken, zoals taal
scholen werden uitgenodigd om hun verhaal te komen
en rekenen, maar ook toegevoegde waarde bieden in
toelichten. Omdat deze drie scholen elk in een ander
een ander domein. Binnen dit project kan een school
domein TOP waren bevonden, kwamen ze met ver-
TOP zijn op het gebied van levensbeschouwing, maat-
schillende verhalen.
schappelijke betrokkenheid, partnerschap met ouders, diversiteit, actief burgerschap of goed bestuur.
Op het symposium spraken:
Scholen kunnen zichzelf aanmelden als TOP-school en krijgen dan bezoek van een delegatie van VOS/ABB,
* Hans Keijmel, directeur van openbare basisschool
die onderzoekt of de school voldoet aan de criteria die
’t Vierschip in Arnemuiden. Deze school is TOP in het
hiervoor zijn opgesteld. Deze criteria staan vermeld in
domein levensbeschouwing;
de Toolbox Excellent Openbaar Onderwijs op de web-
* Eelco Hogendijk, adjunct-directeur van praktijkschool
site www.vosabb.nl. Het gaat dan onder meer om de
Prakticon in Doetinchem. Deze school is TOP in het
vraag of er een visie is, of die visie gedocumenteerd
domein maatschappelijke betrokkenheid;
en overdraagbaar is en of die visie inspirerend is en
* Willem Kuijpers van de Stichting Meerkring. Dit be-
daadwerkelijk wordt uitgedragen door het personeel.
stuur is TOP in het domein openbare identiteit en ima-
Ouders en leerlingen moeten dit in de onderwijsprak-
go.
tijk merken.
Het symposium werd afgesloten door de jonge topondernemer Danny Mekiç, die een presentatie gaf over
Eind 2012 zijn in totaal negen TOP-predicaten uitge-
onderwijs en innovatie. Het TOP-symposium werd
reikt: zes aan basisscholen, twee aan scholen voor
drukbezocht en goed beoordeeld door de aanwezigen.
voortgezet onderwijs en één aan een bestuur dat echt
Het sloot aan op de algemene ledenvergadering van
werk maakt van de openbare identiteit van de aange-
VOS/ABB.
sloten scholen. Elke TOP-school is uitvoerig geportretteerd op twee pagina’s in magazine School!. In deze
3.8 Plaquettes ‘Ik ben welkom’
artikelen fungeert de TOP-school als goed voorbeeld
Na afloop van de eerste School!Week is op verzoek
voor andere scholen/besturen. De stukken zijn be-
van diverse schoolbesturen een speciale plaquet-
doeld om te laten zien hoe een school concreet vorm
te gemaakt van het logo ‘Ik ben welkom’, dat op de
kan geven aan de meerwaarde van openbaar onder-
School!Week-posters stond afgedrukt. Deze plaquette
wijs. Het TOP-project loopt door in het jaar 2013.
van plexiglas is bedoeld om bij de voordeur van een openbare school te hangen, zodat ouders en leerlingen meteen zien dat het openbaar en algemeen toeganke-
23
lijk onderwijs van en voor iedereen is. De plaquette is tijdloos gemaakt door het woord School!Week er niet op te vermelden. Het plexiglas is duurzaam en weerbestendig. De plexiglas plaquette kwam in september beschikbaar in twee formaten: 21 bij 12,5 centimeter en 29,7 bij 17,5 centimeter. Vanaf september konden scholen en besturen de plaquette bestellen tegen de kostprijs van respectievelijk 20 en 30 euro per stuk. De eerste druk van enkele honderden plaquettes was snel uitverkocht. Daarom is er in januari 2013 een tweede serie besteld. VOS/ABB blijft de plaquette ook in 2013 en daarna aanbieden.
24
4. Financiën 4.1 Resultaat Het jaar 2012 is het tweede volledige jaar op rij waarin
Het verslagjaar 2012 is afgesloten met een overschot
de splitsing tussen de verenigingsactiviteiten en de
van ruim € 62.000 zijnde circa 2,8% van de jaarexploi-
vroeger uitgevoerde consultancy-activiteiten een feit
tatie. Er is gemiddeld genomen volgens de begroting
1
is. Dit schept een helder beeld voor de hiervoor be-
gerealiseerd.
sproken thema’s maar ook voor de financiën.
De directie stelt, met goedkeuring van het bestuur, aan de algemene vergadering voor het exploitatiesaldo
Net als in het financieel jaarverslag 2011 is er ook nu
2012 voor € 40.000 toe te voegen aan de bestem-
een vergelijking met de begroting opgenomen. In de
mingsreserve Imago Campagne openbaar onderwijs
begroting voor 2011 was uitgegaan van een gering
en het restant ad €22.000 toe te voegen aan de alge-
overschot, € 37.000, circa 1,6% van de jaarexploitatie.
mene (instandhoudings) reserve.
Exploitatierekening over 2012
(maal € 1,000)
Gerealiseerd
periode:
B egroting
2012
2012
Gerealiseerd
2011
Baten
Contributieopbrengsten
€ 1.433
€ 1.460
€ 1.722
Contractdienstverlening
€ 113
€ 125
€0
Detacheringsopbrengsten
€ 70
€ 84
€ 162
Subsidieopbrengsten
€0
€ 0
€0
Overige opbrengsten
€ 262
€ 188
€ 363
Totaal Baten
€ 1.878
€ 1.857
€ 2.247
Lasten
Personeelskosten
€ 1.060
€ 1.051
€ 923
Verplichten inkoop personeel
€ 128
€ 119
€ 453
Afschrijvingen
€3
€0
€2
Huisvestingskosten
€ 116
€ 120
€ 117
Voorlichting/regionalisering
€ 146
€ 107
€ 133
Reis- en verblijfkosten
€ 90
€ 75
€ 85
Bureaukosten
€ 174
€ 210
€ 201
Bestuurskosten
€ 11
€ 15
€ 13
Overige kosten
€ 87
€ 122
€ 111
Bijzondere last
€0
€ 0
€ 25
€ 1.816
€ 1.820
€ 2.062
€ 37
€ 185
Totaal lasten
Exploitatieresultaat
€ 62
1
Per 1 september 2009 zijn de consultancy-activiteiten ontvlochten uit de vereniging en overgedragen aan het bureau Leeuwendaal.
25
De totale baten zijn in 2012 ruim € 20.000 hoger dan
(€ 8.600). In het 1e kwartaal 2012 is voldaan aan het
begroot maar ruim € 350.000 lager dan in 2011.Er is in
totale volume van de inkoopverplichting zoals deze is
de begroting rekening gehouden met een lager volume
afgesproken ten tijde van de eerder genoemde ont-
van de contributie-inkomsten. Dit houdt verband met
vlechting in september 2009. Het grootste deel van
een combinatie van demografische krimp en daardoor
2012 is derhalve een vrijwillige inhuur van personeel
dalende leerlingaantallen en een aantal opzeggingen
op basis van behoefte en kwaliteit.
van leden. Vermeldenswaardig is dat -in tegenstel-
Het onderdeel voorlichting/regionalisering is circa
ling tot 2011- zich een aantal nieuwe leden en le-
€ 38.000 hoger dan begroot. Dit heeft te maken met
den die eerder zijn afgehaakt, hebben aangemeld bij
het tussentijds besluit om de uitgave ‘Groeien door
VOS/ABB.
krimp’ uit te brengen en de inkoop uren van het project EKDD (‘Eerst kiezen, dan delen’).
De contributie-inkomsten bedragen ruim 76% van de
Bij het opstellen van de begroting was nog geen reke-
totale baten, dit is in lijn met vorig jaar. De posten con-
ning gehouden met de reiskosten als gevolg van de
tractdienstverlening en detachering zijn inkomsten die
indiensttreding van een senior-beleidsmedewerker.
in overleg met het bureau Leeuwendaal zijn gereali-
De bureaukosten en de overige kosten zijn lager dan
seerd. De overige opbrengsten zijn hoger dan begroot
begroot. Dit houdt o.a verband met aanzienlijk terug-
door o.a. uitvoering van het project ‘Eerst kiezen dan
lopende externe juridische- en advieskosten en een
delen’ (EKDD). De post overige opbrengsten betreft
gunstige afrekening van de btw pro rata berekening
ook commissie van enkele contractpartners.
over 2012.
De totale lasten zijn in 2012 circa € 4.000 lager dan
De onderlinge verhouding met Leeuwendaal is na het
begroot en daarmee gemiddeld volgens de begroting
aflopen van de verplichte inkoop van uren opnieuw
gerealiseerd. Het aandeel personeelskosten bedraagt
vastgelegd in een overeenkomst tussen partijen die op
ruim 58% van de totale lasten.
31 januari 2013 als stolling van de toen al bestaande
De personeelskosten zijn € 9.000 hoger dan begroot,
praktijk is ondertekend.
dit is minder dan 1%. De stijging ten opzichte van 2011 is te verklaren door een geringe personele uitbreiding
Voor 2013 wordt rekening gehouden met een sluitende
(doorstart na stage-opdracht) en hogere uitgaven voor
begroting. Voortzetting van de in 2012 ingezette acti-
uitzendkrachten. Deze laatste kosten zijn voornamelijk
viteiten is ook voor 2013 het uitgangspunt. Met name
ontstaan door de ontwikkeling van een nieuwe website
het verder continueren en uitvoeren van zichtbare han-
die vanaf het 1e kwartaal van 2013 in eigen beheer
delingen voor en namens leden zal voor 2013 leidend
kan worden gehost en onderhouden, waardoor struc-
blijven. De verschillende thema’s en dossiers zijn in
turele betalingen voor beheer aan derden in dat boek-
de voorgaande hoofdstukken uitvoerig aan de orde
jaar aanzienlijk zullen verminderen.
geweest.
De verplichte inkoop van personeel bij het bureau Leeuwendaal is gering hoger dan begroot
26
4.2 Financieel jaarverslag
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
De kosten van voorlichting/regionalisering zijn € 38.680 hoger dan begroot (€ 107.020). Deze verhoging wordt onder andere veroorzaakt door de uitgave ‘Groeien door krimp’ en de inkoop uren inzake het project Eerst Kiezen dan Delen.
39
overige uitgaven belastingbaten opgenomen inzake de BTW pro-rata regeling.
40
41
42
43
Ledenlijst Vereniging VOS/ABB per 1 juli 2011
44
Bestuur openbaar lichaam op basis van WGR Stichting De Lingeborgh OL VO in Swv Waddinxveen-Boskoop
GELDERMALSEN WADDINXVEEN
Bestuurscommissie (art. 83 Gmw) Plateau Openbaar Onderwijs Assen Bcie Openbaar Basisonderwijs Ameland Bestuurscommissie Master Frankeskoalle Bcie Samenwerkingsschool Gieterveen-Oostermoer BSO Hoorn - Leerzaam Bcie OBS Mesch - Eijsden-Margraten Bestuurscommissie Winkler Prins
ASSEN BALLUM EARNWALD GIETERVEEN HOORN MESCH VEENDAM
Integraal bestuur B&W B en W van Texel B en W van Emmen B en W van Harlingen B en W van Ameland B en W van Hoogezand Sappemeer B en W van Lelystad Openbaar Primair Onderwijs Noordenveld B en W van Vlagtwedde B en W van Veenendaal B en W van Vlieland B en W van Terschelling
DEN BURG EMMEN HARLINGEN HOLLUM HOOGEZAND LELYSTAD RODEN SELLINGEN VEENENDAAL VLIELAND WEST-TERSCHELLING
Openbare rechtspersoon Regionaal OVO Kampen-Dronten Openbaar Primair Onderwijs Oegstgeest Reflexis OBO
KAMPEN OEGSTGEEST TERBORG
Samenwerkingsbestuur Stichting Gewoon Anders Voortgezet Onderwijs van Amsterdam Stg. de Onderwijsspecialisten/Het Onderwijshuis Stg Samenwerking VO in de regio Steenwijk Onderwijsgroep LeerTij-Kapriom Stichting Schooltij Stg Achterhoek VO Stichting Proles Stg primair & voortgezet onderwijs Zuid-Nederland Stg Algemeen Toegankelijk Onderwijs (SALTO) Stichting SCALA Stisamo Aves, stichting voor primair onderwijs Sws SG VO Noordoostpolder en Lemsterland Stichting ROC West Brabant Stichting Primair Onderwijs Groesbeek (SPOG) Stg Het Poortje Jeugdinrichtingen
ALMERE AMSTERDAM ARNHEM ASSEN Axel DEN BURG DOETINCHEM Duiven EINDHOVEN EINDHOVEN ELSHOUT ELST EMMELOORD EMMELOORD ETTEN-LEUR GROESBEEK GRONINGEN
Stichting Keender Onderwijsstichting Zelfstandige Gymnasia Stichting PlatOO Stg Samenwerkingsbestuur PO Maas en Waal Dynamiek Scholengroep Stg Alg. Toegankelijk Onderwijs 3-Stromenland Villa Primair Stg Lek en IJssel Onderwijsgroep Primus Onderwijsstichting MOVARE Stichting Jong Leren Alliantie VO Nijmegen e/h Land van Maas en Waal Conexus Alliantie voor VO Nijmegen - stedelijk gymn.Nijmegen Delta-onderwijs Stichting Prisma Stg Swalm en Roer voor onderwijs en opvoeding Stg Samenwerkingsschool Yn de Mande Stichting SKOPOS Stichting Tangent, Palet van basisscholen RBOB De Kempen Stichting Primair onderwijs Venray (SPOV) Stichting RK- en OPO “Panta Rhei” Aloysius Stichting Onderwijs Jeugdzorg Stichting Eduquaat Stichting Samenwerkingsbestuur Zeewolde
HAAKSBERGEN HAARLEM HELMOND HORSSEN HORST HUISSEN HUIZEN IJSSELSTEIN JOURE KERKRADE MAASTRICHT NIJMEGEN NIJMEGEN NIJMEGEN OOSTERHOUT PANNINGEN ROERMOND SCHIERMONNIKOOG SCHIJNDEL UDENHOUT VELDHOVEN VENRAY VOORBURG VOORHOUT WEERT ZEEWOLDE
Bestuur stivhting samenwerkingsschool Samenwerkingsstichting voor VO Uden Stichting Samenwerkingsschool De Overlaat Stg Sws Pro Oost-Achterhoek (PRONOVA)
UDEN WAALWIJK WINTERSWIJK
Stichting algemeen bijzonder onderwijs Stichting Media College Amsterdam Stichting Altra Stichting Prodas Stichting voor VO Kennemerland Stichting Voortgezet Onderwijs Capelle a/d IJssel Stichting Freinetschool Heiloo SEIN Stichting Epilepsie Instellingen Nederland Stichting GabriÙl Stichting Scholen aan Zee Sine Limite - Stg Orthoped. Inst. Deventer e.o Stg voor praktijkonderwijs-OPDC Dordrecht Stg Algemeen Bijzonder Onderwijs De Liemers Stichting Speciaal Onderwijs Eindhoven Stichting VO Gemert en Omstreken Edudelta Koninklijke Auris Groep
AMSTERDAM AMSTERDAM ASTEN BEVERWIJK CAPELLE A/D IJSSEL CASTRICUM CRUQUIUS DEN BOSCH DEN HELDER DEVENTER DORDRECHT DUIVEN EINDHOVEN GEMERT GOES GOUDA
45
Renn4 ROC Noorderpoortcollege Stichting Strabrecht College Stichting Carmelcollege Stichting Onderwijsgemeenschap “De Hoeve” Stichting VO Kerkrade Stg Krimpenerwaard College Stichting Voortgezet Onderwijs Lelystad Stichting VO De Vechtstreek Stichting Respont Stichting Praktijkonderwijs Regio Nijmegen (PRO) Stg Alg.Toegankelijk Onderwijs ‘sHertogenbosch eo Stichting Signum LMC Voortgezet Onderwijs Stichting STC-group Stichting Grafisch Lyceum Rotterdam Stichting VO voor Sliedrecht e.o. Stichting SPON Stichting School voor Pro Stadskanaal Lentiz Onderwijsgroep Stichting SWV WSNS Vught e.o. Stichting Het Rijnlands Lyceum Stichting De Korenburg
GRONINGEN GRONINGEN HEEZE HENGELO HOEVELAKEN KERKRADE KRIMPEN AAN DEN IJSSEL LELYSTAD MAARSSEN MIDDELBURG NIJMEGEN ROSMALEN ROSMALEN ROTTERDAM ROTTERDAM ROTTERDAM SLIEDRECHT SLIEDRECHT STADSKANAAL VLAARDINGEN VUGHT WASSENAAR WINTERSWIJK
Bestuur bijzonder onderwijs Bijzonder neutrale school De Kei Instelling voor SBO de Delta Stg Instituut Van Kinsbergen Stg voor Islamitisch VO Ibn Ghaldoun Stichting Mytylschool Tilburg
AADORP APPINGEDAM ELBURG ROTTERDAM TILBURG
Gemeentelidmaatschap B en W van Molenwaard B en W van Bodegraven B en W van Bussum B en W van Lochem Gemeente Westland - afd. MO/Onderwijs B en W van Neder-Betuwe B en W van Oud-Beijerland B en W van Venlo B en W van Vlissingen B en W van Woudrichem B en W van De Wolden Stichting openbaar onderwijs Stichting PriMA Stg Openbaar Basisonderwijs Alblasserdam (SOBA) Stichting OVO Noord-Holland-Noord
46
BLESKENSGRAAF BODEGRAVEN BUSSUM LOCHEM NAALDWIJK OPHEUSDEN OUD BEIJERLAND VENLO VLISSINGEN WOUDRICHEM ZUIDWOLDE ABCOUDE ALBLASSERDAM ALKMAAR
Stichting Ronduit Stichting Openbaar PO Almelo Stichting OSG Erasmus Stichting Scala College Stichting OPO regio Alphen a/d Rijn (SOPORA) Stichting Meerkring, OPO Amersfoort Onderwijsgroep Amersfoort Bestuur Amstelveen College Amstelwijs, Stg voor openbaar primair onderwijs Openbare Stichting SG Reigersbos Samen tussen Amstel & IJ Stg OPO Alblasserwaard/Vijfheerenlanden O2A5 De Basis, Stichting voor OPO Arnhem Stg VO Noord- en Midden-Drenthe Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden Stichting 3 Primair Stg Primair Onderwijs Eem Vallei Educatief Stichting PRIMO Opsterland Stg Openbaar Basis Onderwijs Midden Drenthe Stichting Onderwijs Primair Stichting RSG ‘t Rijks Stichting SOM - Samen Onderwijs Maken De Gearhing Stg Openbaar Primair Onderwijs Borger-Odoorn Stichting OBS De Regenboog ROOBOL BasisBuren Stichting OPOCK Intergem. St. Openbaar Basisonderwijs (ISOB) Stg OVO Coevorden e.o. - De Nieuwe Veste Stichting Invitare - Openbaar Onderwijs Stichting COVO Scholengroep Veluwezoom, Stichting voor OPO Stg OVO Delft Librijn Meerwerf Basisscholen Den Helder Stichting Openbaar Primair Onderwijs Deventer Stichting Openbaar Onderwijs Primair Stg voor Openbaar Onderwijs in Dordrecht Stichting openbaar PO Dordrecht (OPOD) Stichting Johan de Witt-gymnasium Stichting Singelland - OVO Stichting OPO Furore Spilbasisscholen - OBO Dronten Stichting Talent Westerveld Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Ede Stg Esdal College, SG voor OVO in Emmen e.o. Stichting RSG Enkhuizen
ALKMAAR ALMELO ALMELO ALPHEN A/D RIJN ALPHEN AAN DEN RIJN Amersfoort AMERSFOORT AMSTELVEEN AMSTELVEEN AMSTERDAM AMSTERDAM ARKEL ARNHEM ASSEN BARENDRECHT BARENDRECHT BARNEVELD BEETSTERZWAAG BEILEN BERGAMBACHT BERGEN OP ZOOM BERGEN OP ZOOM BOLSWARD BORGER BREUKELEN BUITENPOST BUREN CAPELLE A/D IJSSEL CASTRICUM COEVORDEN CUIJK CULEMBORG DE STEEG DELFT DELFT DEN HELDER DEVENTER DIEMEN DORDRECHT DORDRECHT DORDRECHT DRACHTEN DRACHTEN DRONTEN DWINGELOO EDE EMMEN ENKHUIZEN
47
Stichting OVO Noordoost Veluwe Stichting LeerSaam Stg Radius openbaar onderwijs Franekeradeel Stichting Fluvium Stichting PrimAH Stichting OP KOP Stg Scholengroep Pontes Bestuur Openbaar Onderwijs Goirle (BOOG) Stichting OPO Hof van Twente Stg voor Openbaar Ver. Onderwijs in Gorinchem Stg Burg. Harmsmaschool, School voor OVO Stichting Openbaar VO Gouda (StOVOG) Openbaar Onderwijs Groep Groningen Openbaar Onderwijs PRESENT Stichting OBO Boarnsterhim (BoBoB) Stichting Spaarnesant - OPO Haarlem Stichting OPO Zuid-Kennemerland Onderwijsstichting Arcade Stichting RSG Slingerbos/Levant Stichting PROO Noord Veluwe Stichting De Blauwe Loper Onderwijsgroep Primo Hellevoetsluis Stg Openbare Basisscholen Helmond Stg Openbaar Onderwijs Jan van Brabant Stichting OSG Hengelo Stichting Scholengroep Primato Stg Gemeentelijk Gymnasium Hilversum Stichting Openbaar Basisonderwijs Hilversum Stichting Openbaar VO ‘De Waerdenborch’ Stichting Openbaar VO te Hoogeveen Bijeen! - Stg OPO Hoogeveen Stg Dr. Aletta Jacobs College Stichting Talent, OBO Hoorn Stichting Atlas College Hoorn Stichting Openbaar Onderwijs Houten Stg BRAVOO Brabants Ver. Openbaar Onderwijs OOK - Stichting Openbaar Onderwijs Kampen Facetscholen, voor openbaar onderwijs STROOMM Stg Reg. Openbaar Ond. Maas en Meierij Stg Proloog - Primair Openb. Onderwijs Leeuwarden Stg ZML Onderwijs Noordwest Friesland Stg Proloog - Primair Openb. Onderwijs Leeuwarden Stichting Scholengroep Leonardo da Vinci Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden Stg OBSG Leiderdorp Stichting SchOOL Stichting Staring College Stichting Poolster (Primair OO Lochem)
48
EPE ETTEN-LEUR FRANEKER GELDERMALSEN GIETEN GIETHOORN GOES GOIRLE GOOR GORINCHEM GORREDIJK GOUDA GRONINGEN GROOTEBROEK GROU HAARLEM HAARLEM HARDENBERG HARDERWIJK HARDERWIJK HEERHUGOWAARD HELLEVOETSLUIS HELMOND HELMOND HENGELO HENGELO HILVERSUM HILVERSUM HOLTEN HOOGEVEEN HOOGEVEEN HOOGEZAND HOORN HOORN HOUTEN KAATSHEUVEL KAMPEN KAPELLE KERKDRIEL LEEUWARDEN LEEUWARDEN LEEUWARDEN LEIDEN LEIDEN LEIDERDORP LELYSTAD LOCHEM LOCHEM
Stg voor Openbaar Onderwijs Marenland Stichting Westerwijs Stichting Onderwijsgroep Zuidwest-Drenthe Stichting Promes Stichting OVO Walcheren Stg Openbaar VO Goeree-Overflakkee Stichting Openbaar Onderwijs Westland Stichting Robijn Stichting Anna van Rijn College Scholengroep Holland - Stichting voor OPO Stichting OVO Noordwijk Comperio - scholen voor OPO in de Stellingwerven Stg OPO Sluis - Escaldascholen Stichting OVO Ooststellingwerf Stichting Onderwijsgroep Spoenk Allure, Stg voor Openbaar Primair Onderwijs Stichting Openbaar VO Oss Stichting OPO Goeree-Overflakkee (SOPOGO) Stichting OVO Willem de Zwijger College Stg OPO Papendrecht-Sliedrecht Stichting OPO Albrandswaard (SOPOA) Stichting ACIS Stichting OVO Hoeksche Waard Stichting De Mare Stichting PPO de Link Stichting ROOS SOVOR Stg Openbaar Basisonderwijs West-Brabant Stichting Wolderwijs De Omnisscholen - OPO Borsele Stichting Regionaal Openbaar BO Surplus Stichting PRIMO Schiedam Stg Openbaar VO Schoonhoven (STOVOS) Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena Stichting OPO Slochteren (OPOS) Stichting RSG Magister Alvinus Stg voor openbaar onderwijs Odyssee Onderwijsgroep Galilei Stichting Prokind Scholengroep Scholengroep OPRON Onderwijsgroep Fier Stichting OVO Vlagtwedde Stichting OVO Zeeuws Vlaanderen OcTHO - Stg Openbaar Primair Onderwijs Tholen Stichting OPO Rivierenland Stichting Opmaat (OBO Midden Brabant) Stichting OVO Tilburg NUOVO -St. OVO Utrecht Stichting Openbaar Primair Onderwijs Utrecht
LOPPERSUM MARUM MEPPEL MEPPEL MIDDELBURG MIDDELHARNIS NAALDWIJK NIEUWEGEIN NIEUWEGEIN NIEUWERKERK A/D IJSSEL NOORDWIJK OLDEBERKOOP OOSTBURG OOSTERWOLDE OPHEUSDEN OPMEER OSS OUDE TONGE PAPENDRECHT PAPENDRECHT POORTUGAAL PUTTERSHOEK PUTTERSHOEK RAALTE RHENEN RIJSSEN ROOSENDAAL ROOSENDAAL RUINERWOLD S Gravenpolder SCHAGEN SCHIEDAM SCHOONHOVEN SLEEUWIJK SLOCHTEREN SNEEK SNEEK SPIJKENISSE SPIJKENISSE STADSKANAAL STIENS TER APEL TERNEUZEN THOLEN TIEL TILBURG TILBURG UTRECHT UTRECHT
49
Stichting Openbaar Onderwijs Groep (OOG) Stichting Akkoord! primair onderwijs Stichting Wijzer Openbare Scholengroep Vlaardingen Schiedam (OSVS) Archipel Scholen Stichting Voorschotense Openbare School Stichting OVO van Wageningen en Omstreken Schoolbestuur Lauwers & Eems Stg. Openbaar Primair Onderwijs Wassenaar Stg Openbaar Onderwijs Wijk bij Duurstede Stichting OPO Nobego Stichting Openbaar Onderwijs Oost Groningen Stichting OPO Winterswijk Stg Minkema College voor OVO Woerden e.o. Stichting OVO Zaanstad Stichting Zaan Primair Stichting voor OVO Cambium College Wereldkidz - Stg OPO Rijn- en Heuvelland Stichting Openbare Scholen Groep Schoonoord Stichting IJsselgraaf OBASE Stg Stedelijk VO Zoetermeer Stichting OPO Zoetermeer Stichting Openbaar Onderwijs Baasis Archipel Primair (vh Stichting Archipel)
50
VEGHEL VENLO VLAARDINGEN VLAARDINGEN VLISSINGEN VOORSCHOTEN WAGENINGEN WARFFUM WASSENAAR WIJK BIJ DUURSTEDE WILHELMINADORP WINSCHOTEN WINTERSWIJK WOERDEN ZAANDAM ZAANDAM ZALTBOMMEL ZEIST ZEIST ZELHEM ZIERIKZEE ZOETERMEER ZOETERMEER ZUIDLAREN ZUTPHEN
51
Colofon Jaarverslag 2012 Redactie: Lucy Beker Beker Tekst en Redactie, Schoonhoven Eindredactie: Martin van den Bogaerdt, VOS/ABB Productiebegeleiding: Lucy Beker Vormgeving: Momumedia BV, Schiedam Uitgave: Vereniging VOS/ABB Polanerbaan 15 3440 AD Woerden Tel: 0348-405200 Fax: 0348-405205 E-mail:
[email protected] Website: www.vosabb.nl Twitter: @VOSABB
Dit jaarverslag staat op www.vosabb.nl (downloads) en is niet in druk uitgebracht. Alle rechten voorbehouden. Woerden, mei 2013. Lidmaatschap Het lidmaatschap van VOS/ABB staat open voor schoolbesturen in het openbaar en/of algemeen toegankelijk onderwijs die de doelstelling van de vereniging VOS/ABB onderschrijven. Een schoolbestuur wordt lid voor alle scholen die onder zijn bevoegd gezag vallen. De contributie wordt betaald per leerling. Ook gemeenten kunnen lid zijn van VOS/ABB. Tevens zijn er verschillende abonnementsvormen mogelijk, onder meer voor samenwerkingsverbanden. De statuten van VOS/ABB staan op de website www.vosabb.nl
52
