JAARVERSLAG. Vereniging van openbare en algemeen toegankelijke scholen

J A A RV E R S L A G

2014

Vereniging van openbare en algemeen toegankelijke scholen

Jaarverslag VOS/ABB 2014

Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1: Bestsellers

2

5

Hoofdstuk 4 : Poëzie

20

Belangenbehartiging

5

School!Week

20

Helpdesk

7

Diploma OO

22

Ledenvoordeel

10

Mini-symposium kinderrechten

22

Ledencontacten

10

Levensbeschouwing

23

3

in het openbaar onderwijs

2

Hoofdstuk 2: Romans

13

Ondersteuning bestuursbureaus

13

Cursussen en trainingen

13

Communicatie

Zelfevaluatie identiteit

23

13

Hoofdstuk 5: Financiële verantwoording

24

Katernen

15

Financieel jaarverslag

24

ALV

16

Jaarrekening 2014

28

Accountantsverklaring

45

Ledenlijst

47

Hoofdstuk 3: Thrillers

17

Passend onderwijs

17

Governance

18

Crisisondersteuning

18

Krimp

18

Overige projecten

19

INLEIDING

VOS/ABB behartigt de belangen van bestuur en ma-

Het nieuwe kantoor aan de Houttuinlaan in Woerden heeft

nagement in het openbaar en algemeen toegankelijk

veel voordelen. Om te beginnen is VOS/ABB hier de enige

primair en voortgezet onderwijs. Eind 2014 zijn bij

gebruiker, zodat het pand helemaal in de eigen huisstijl kon

VOS/ABB 264 schoolbesturen aangesloten die in totaal

worden ingericht. Het gebouw ligt dichter bij het station van

ruim 2000 scholen besturen. Daarnaast zijn 23 samen-

Woerden en de huurprijs is aanmerkelijk lager dan die van

werkingsverbanden lid, zowel in het primair als in het

het vorige kantoor aan de Polanerbaan. Er is – naast de

voortgezet onderwijs. Verder hebben 14 gemeenten

kantoorruimtes voor de medewerkers - een grote zaal voor

een volwaardig lidmaatschap en nog eens 13 gemeen-

het houden van cursussen en trainingen, wat een belangrijk

ten een informatie-abonnement.

onderdeel is van het werk van VOS/ABB.

Er waren in 2014 weer meer aanmeldingen dan opzeggin-

De boekenkast

gen. Waarbij aangetekend moet worden dat opzeggingen

In de wandelgangen vergelijken VOS/ABB’ers hun werk

vaak te maken hebben met het samengaan van schoolbe-

wel eens met een boekenkast: er zijn bestsellers, thrillers

sturen vanwege demografische krimp en daardoor teruglo-

en romans. Ten slotte is er de zogenoemde poëziekast. Al

pende leerlingenaantallen.

het werk is er in essentie op gericht om de poëzie beter uit te laten komen. Voor VOS/ABB zit die poëzie vooral in

De missie van VOS/ABB is: goed onderwijs voor álle kin-

de identiteitsontwikkeling van het openbaar onderwijs. In

deren. Om dat te bereiken werkt de vereniging aan verdere

dit jaarverslag laten we aan de hand van de boekenkasten

versterking van het openbaar en algemeen toegankelijk

zien hoe VOS/ABB werkt aan haar doelen.

onderwijs in Nederland. Daartoe biedt VOS/ABB de aangesloten scholen professionele ondersteuning op alle terreinen waarmee bestuur en management te maken hebben. Dat betreft onder meer advisering op het gebied van de bestuurlijke organisatie, medezeggenschap, onderwijskundige en juridische zaken, financiën, ICT, planning en huisvesting. Advisering valt binnen het lidmaatschap. Verhuizing stafbureau Het verslagjaar 2014 is het jaar waarin de verhuizing van het stafbureau van VOS/ABB haar beslag heeft gekregen. De voorbereidingen werden gedaan in 2013, de verhuizing vond plaats in de kerstvakantie. Zo konden de medewerkers op 13 januari 2014 beginnen in een nieuw kantoor. Op 27 januari was de officiële opening met een receptie, waarbij ook de bestuursleden aanwezig waren.

3

Bestuur

Personeel

Het bestuur van VOS/ABB bestaat in 2014 uit ze-

Op het kantoor van VOS/ABB in Woerden

ven leden:

werken 19 mensen.

Peter Snijders, burgemeester van de gemeente

1 directeur

Hardenberg (voorzitter)

1 adjunct-directeur

Lambèrt van Genugten, directeur/bestuurder van

1 office manager

de Stichting Openbaar Onderwijs Jan van Brabant in

4 senior-beleidsmedewerkers

Helmond

1 controller/senior-beleidsmedewerker

Annemie Martens, bestuurder Stichting PlatOO in

3 beleidsmedewerkers

Zuid-Oost-Brabant

4 juridisch adviseurs

Kees Vreugdenhil, directeur/bestuurder Dr. Nassau

1 journalist/woordvoerder

College in Assen

1 webmaster

Rudi Meulenbroek, algemeen directeur Stichting

2 administratief medewerkers

Openbaar Onderwijs Kampen

4

Annemarie Juli, bestuurder Openbare Scholen-

Voorts wordt structureel gebruikgemaakt van de

Groep Schoonoord in Zeist

diensten van 1 ICT-expert en 1 boekhouder.

Hans Kelderman, bestuursvoorzitter Aloysius Stich-

Ook zet VOS/ABB 1 vaste freelancer in

ting in Voorhout

als redacteur.

1. Bestsellers

• Belangenbehartiging

sturen een oplossing zijn, maar de huidige wetgeving zit

• Helpdesk

die samenwerking in de weg. Volgens de huidige wet- en

• Ledenvoordeel

regelgeving kan een samenwerkingsschool slechts be-

• Ledencontacten

stuurd worden door een samenwerkingsbestuur dat per

Belangenbehartiging

definitie niet openbaar kan zijn. Ook hebben openbare scholen niet de wettelijke mogelijkheid om in integrale

Belangenbehartiging is een van de pijlers van

kindcentra onderwijs en opvang met elkaar te combine-

VOS/ABB. De vereniging volgt de onderwijspolitiek

ren.

op de voet en handelt indien nodig proactief om politici te wijzen op de belangen van het openbaar en

In mei 2014 kwam er een uitspraak van het Nederlands

algemeen toegankelijk onderwijs. Dossiers die in

Centrum van Onderwijsrecht (NCOR) die aangaf dat

2014 speciale aandacht vroegen, waren de samen-

een aanpassing van de regelgeving grondwettelijk niet

werkingsschool, grondwetsartikel 23 over de vrij-

mogelijk zou zijn. Daarop heeft VOS/ABB er direct bij

heid van onderwijs, integratie en het stichten van

de staatssecretaris op aangedrongen toch recht te doen

scholen. In dit hoofdstuk worden deze dossiers na-

aan de gelijkwaardigheid van openbaar en bijzonder on-

der toegelicht.

derwijs. Ook in de toekomst zal VOS/ABB dit dossier in het belang van het openbaar en algemeen toegankelijk

Samenwerkingsscholen

onderwijs en van de leden van de vereniging blijven op-

Het openbaar onderwijs verkeert in een achtergestelde

pakken.

positie als het gaat om samenwerkingsscholen. Nog steeds mag het openbaar onderwijs geen samenwer-

Artikel 23 en het concept School!

kingsschool besturen en ook geen kinderopvang aan-

VOS/ABB heeft samen met de Vereniging Openbaar On-

bieden, terwijl het bijzonder onderwijs dat wel mag.

derwijs (VOO) het onderwijsconcept ‘School!’ opgesteld.

VOS/ABB wil dat er een eind komt aan deze ongelijk-

Dit concept stijgt boven de huidige denominaties uit: het

heid en heeft daarvoor in 2014 actie ondernomen. Het

gaat uit van een school zonder denominatie, gebaseerd

gekke is dat de staatssecretaris eerder heeft gezegd dat

op de gedachte dat er in de toekomst geen openbare,

hij hetzelfde vindt als VOS/ABB, maar desondanks niet

protestants-christelijke, rooms-katholieke, islamitische

met wetsvoorstellen komt. Daarom is het van belang de

en andere scholen zijn, maar ‘scholen’ waarin ieder kind

vinger aan de pols te houden met commentaren en lob-

welkom is en waarin aandacht is voor godsdienst en

bywerk bij het ministerie van OCW en de Tweede Ka-

levensbeschouwing op basis van gelijkwaardigheid en

mer.

wederzijds respect. Daarvoor is op zijn minst een andere interpretatie van artikel 23 van de Grondwet nodig,

Het onderwerp is belangrijk omdat door de demogra-

omdat dit artikel de basis is van het huidige duale stelsel

fische krimp het behoud van goed onderwijs voor alle

van openbaar en bijzonder onderwijs. In de praktijk lijkt

kinderen onder druk komt te staan. In krimpregio’s kan

dit stelsel achterhaald te zijn, omdat verreweg de mees-

samenwerking tussen verschillende scholen en hun be-

te ouders hun schoolkeuze allang niet meer baseren op

5

de godsdienstige grondslag van een school, maar voor-

gen noemden het een gemiste kans, omdat gemengde

namelijk op onderwijskwaliteit en nabijheid.

scholen bijdragen aan integratie, zonder dat dit ten kos-

In dit kader pleit VOS/ABB voor een krachtenbunde-

te gaat van de kwaliteit van onderwijs.

ling van de verschillende belangenorganisaties voor

In 2014 zette de toenmalige voorzitter van de Onder-

openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs. Naast

wijsraad, Geert ten Dam, de noodzaak van integratie

VOS/ABB en VOO bestaat het Centrum Bevordering

opnieuw op de agenda. VOS/ABB benadrukt dat scho-

Openbaar Onderwijs (CBOO). Directeur Ritske van

len hieraan willen meewerken en roept de huidige be-

der Veen van VOS/ABB heeft in 2014 een visiestuk ge-

windslieden van OCW op dit thema weer op te pakken.

schreven als schets van de toekomst van het openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs en de rol van de

Openbaar onderwijs in Maasbree

organisaties die hiervoor werkzaam zijn. Hierin komt

Aan het begin van het verslagjaar heeft VOS/ABB een

ook de toekomst van het duale bestel – vastgelegd in

posteractie in Maasbree ondersteund, die tot doel had

artikel 23 van de Grondwet - aan de orde: is dat nog wel

openbaar onderwijs in dit Noord-Limburgse dorp van de

houdbaar?

grond te krijgen. Er was al jaren een initiatiefgroep actief

In een eerste reactie leek het CBOO vast te houden aan

die in het dorp keuzevrijheid op het gebied van onder-

de inmiddels in de praktijk sterk vervaagde tegenstelling

wijs wilde realiseren. Het dorp heeft alleen een katho-

tussen openbaar en bijzonder onderwijs. VOS/ABB ziet

lieke basisschool. In januari leek er eindelijk beweging

dat er inmiddels een andere onderwijsrealiteit bestaat

in dit dossier te komen, omdat het college van B&W

en blijft de mogelijkheden van het concept ‘School!’ on-

een motie moest uitvoeren die in december door de

der de aandacht brengen. Dit doet VOS/ABB ook bij de

gemeenteraad was aangenomen. Als gevolg daarvan

Onderwijsraad, die de regering adviseert. Vooralsnog

moest een directe behoeftemeting gehouden worden

blijft deze raad vasthouden aan artikel 23 en het duale

om te kijken of er onder ouders in Maasbree voldoende

stelsel van openbaar en bijzonder onderwijs.

belangstelling is voor openbaar onderwijs. Op 10 maart was er een informatiebijeenkomst, waar beleidsmede-

6

Integratie

werkers van VOS/ABB uitleg gaven over de werkwijze.

Integratie in het onderwijs is weliswaar door het eerste

Ook de posters met de leus ‘Kies voor keuze’ zijn door

kabinet-Rutte terzijde geschoven, maar het is een blijft

VOS/ABB beschikbaar gesteld. De vereniging vindt het

een buitengewoon relevant thema, vindt VOS/ABB. De

belangrijk dat in heel Nederland openbaar onderwijs be-

vereniging blijft er daarom aandacht voor vragen.

schikbaar is, dus ook in het dorp Maasbree.

In 2011 was Marja van Bijsterveldt (CDA) minister van

In juni bleek dat de uitkomst van de meting positief was.

OCW. Zij was het die onder druk van de gedoogpartner

B&W van Maasbree meldden dat er een ‘reële voe-

in die tijd, de PVV, het thema integratie vaarwel zegde.

dingsbodem’ is voor openbaar basisonderwijs. Bijna

De officiële basis voor dit besluit vormde een omstre-

de helft (48 procent) van de ouders in Maasbree geeft

den onderzoek van professor Jaap Dronkers, waaruit

aan de voorkeur te geven aan openbaar onderwijs. De

zou blijken dat het mengen van leerlingen geen positief

gemeente zette de gewenste openbare school dan ook

effect zou hebben op leerprestaties. Andere deskundi-

op het plan van scholen. Zo leek de actie een goed re-

sultaat te hebben, totdat aan het einde van 2014 bleek

werpen variëren. De vragen gingen onder andere over

dat staatssecretaris Dekker de aanvraag van Maasbree

personeel en organisatie, governance, toelating en

afwees. Deze afwijzing lijkt gebaseerd op politieke on-

verwijdering, bekostiging, aansprakelijkheid, passend

wil. Er kan in elk geval geconcludeerd worden dat de

onderwijs, medezeggenschap, stichten en opheffen en

staatssecretaris hiermee de wens van veel ouders ne-

identiteit.

geerde, die al jaren voor de komst van een openbare

Omdat sinds kalenderjaar 2009 alle aan de Helpdesk

basisschool strijden. Het argument van Dekker was dat

gestelde vragen op eenzelfde wijze zijn geteld, zijn de

hij de enquête uit het voorjaar van 2014 strikt volgens de

cijfers vanaf dat jaar goed te vergelijken. Wel zijn de

regels niet mocht gebruiken. Hij stelde zich hierin zeer

cijfers in het begin niet heel nauwkeurig, doordat de sec-

formeel op.

torraden PO-Raad en VO-raad toen hun helpdeskwerk

In 2015 is VOS/ABB de ouders van Maasbree blijven

hadden uitbesteed aan VOS/ABB en derhalve ook die

steunen, toen de gemeenteraad beroep aantekende

vragen bij de Helpdesk van VOS/ABB binnenkwamen.

bij de Raad van State tegen het afwijzingsbesluit. Ook

Voor de vragen per e-mail kon wel worden nagegaan

dat beroep leidde niet tot het gewenste resultaat. Al met

welke vragen specifiek aan de sectorraden gericht wa-

al een teleurstellende ontwikkeling voor Maasbree. In

ren, voor de telefonische vragen was dat niet mogelijk.

2015 concludeert VOS/ABB dat de overheid inmiddels

In de volgende tabel is inzichtelijk gemaakt hoe het

zulke zware eisen stelt aan nieuwe scholen, dat vrijwel

aantal vragen aan de Helpdesk zich sinds 2009 heeft

niemand eraan kan voldoen. ‘Vrijheid van stichting be-

ontwikkeld.

staat in feite niet meer’, betoogt VOS/ABB.

Helpdesk: steeds meer vragen De Helpdesk van VOS/ABB krijgt steeds meer vragen voorgelegd. In het verslagjaar is sprake van een sterke stijging ten opzichte van de jaren daarvoor. De stijgende lijn is in het voorjaar 2014 al ingezet en houdt ook in 2015 nog aan. De oorzaak van die stijging is wellicht terug te voeren op het verschijnen van een helpdeskbrochure in het voorjaar van 2014. In de brochure, die aan alle leden is verstuurd, werd aangegeven wat de Helpdesk te bieden heeft voor de leden, voor welke onderwerpen zij terecht kunnen en dat de Helpdesk de dienstverlening steeds verder verbreedt en verdiept. Vanaf dat moment wisten meer leden de Helpdesk te vinden. In 2014 zijn in totaal 10.080 vragen gesteld. De onder-

7

Hieronder een tabel met het totaal aantal vragen per jaar en daaronder het percentuele verschil met het jaar daarvoor:

In de tabel is duidelijk te zien dat na een gestagneerde daling er een flinke stijging is waar te nemen in het aantal vragen vanaf 2014. Het totale aantal overstijgt het aantal vragen dat in 2010 binnenkwam en door de Helpdesk werd beantwoord. De stijging van het aantal vragen is ook goed waar te nemen in de tabel hieronder, die het gemiddelde aantal vragen per dag laat zien.

8

Wanneer we slechts de eerste vier maanden van een jaar bekijken, dan is ook 2015 goed mee te nemen. Duidelijk wordt daarbij dat 2015 erg veelbelovend is in de tellingen tot nu toe. Het goede jaar 2014 wordt daarbij overtroffen.

Totaal aantal vragen per maand Totale aantal vragen per maand:

Gemiddelde aantal vragen per dag

9

Naast de gebruikelijke dienstverlening van vraag en ant-

cieel extra aantrekkelijk.

woord doet de Helpdesk van VOS/ABB veel meer. De

De lijst met onderwerpen waarop leden korting kunnen

vraagstelling is deels veranderd doordat bekend is ge-

verkrijgen, wordt elk jaar langer en heeft nu al een res-

worden dat ook uitgebreidere probleemstellingen of een

pectabele omvang met 16 aanbiedingen. Die variëren

grote casus aan de Helpdesk kunnen worden voorge-

van voordelige inkoop van energie tot korting op een

legd. Het checken van personeelsdossiers op haalbaar-

training communiceren met ouders. In het verslagjaar

heid qua ontslag of het sparren over kwesties van toe-

is het aanbod ledenvoordeel uitgebreid met integraal

lating en verwijdering komen steeds meer voor. Behalve

vastgoedbeheer, verzekeringen voor samenwerkings-

een toename in het aantal vragen is de soort vraag in

verbanden, goedkoper licht, zonnepanelen voor scho-

algemene zin van een diepgaandere aard en vereist die

len en printen voor scholen.

ook een andere vorm van deskundigheid. VOS/ABB kan deze voordelen aanbieden door het sluiDe medewerkers van de Helpdesk gaan steeds va-

ten van contracten met de aanbieders. Vaak doet de

ker met leden in een persoonlijk contact een casus of

vereniging dat samen met de andere besturenorganisa-

kwestie bekijken. Dit gebeurt zowel op het kantoor in

ties Verus, VKO, VBS, VGS en LVGS. Daardoor worden

Woerden als op locatie bij de leden zelf. Voor de web-

de volumes groter en zijn steeds meer aanbieders ge-

site levert de Helpdesk maandelijks een overzicht van

ïnteresseerd. De werkgevers in het onderwijs profiteren

recente wetsvoorstellen en jurisprudentie. Dat overzicht

ervan.

wordt veel opgevraagd, blijkt uit de statistieken van de website.

Steeds vaker worden speciale websites ingericht om de leden te ondersteunen bij het ledenvoordeel. Voorbeel-

Daarnaast verzorgt de Helpdesk verschillende cursus-

den zijn de sites www.zonvoorscholen.nl, www.printen-

sen en trainingen. Het aantal aanvragen hiervoor heeft

voorscholen.nl en www.goedkoperlicht.nl.

een vlucht genomen vanaf de zomer van 2014. Naast drukbezochte bijeenkomsten in het kantoor in Woerden,

Ledencontacten

zijn er ook veel bijeenkomsten op locatie verzorgd. VOS/ABB hecht aan een goed contact met de leden, De toename van het werk leidde in 2014 tot uitbrei-

maar het is voor de leden ook waardevol om onderling

ding van het aantal medewerkers van de Helpdesk. In

contact te hebben om kennis en ervaringen uit te wisse-

augustus 2014 trad er een vierde juridisch adviseur

len. Daarom organiseert de vereniging contactgroepen

aan.

en netwerkbijeenkomsten.

Ledenvoordeel

Financiële netwerken De netwerken financieel management zijn opgezet om

10

VOS/ABB biedt haar leden al jaren ledenvoordeel op al-

actuele bestuurlijke en financiële zaken met de leden

lerlei gebied. Dit voordeel maakt het lidmaatschap finan-

te bespreken. De leiding is in handen van een van de

financieel experts van VOS/ABB. Ze worden regionaal

Netwerkbijeenkomsten P&O

georganiseerd in de regio’s Noordoost, Noordwest/

De netwerkbijeenkomsten P&O zijn bedoeld voor men-

Midden, Zuidwest en Zuidoost. In de regio’s is een van

sen binnen het onderwijsbestuur die zich bezighouden

de deelnemers gastheer. Er zijn vier bijeenkomsten

met personeel en organisatie. In juni en november zijn

van één dagdeel per regio per jaar. De belangstelling

– in Woerden en Drachten - bijeenkomsten gehouden

hiervoor blijft groot. Gemiddeld zijn er 15 deelnemers

voor het primair en voortgezet onderwijs. Op de agenda

per bijeenkomst, wat interactie mogelijk maakt. Deel-

staan altijd actuele zaken. In het verslagjaar ging het

name aan de bijeenkomsten is gratis voor leden van

onder andere over de nieuwe cao’s voor het primair res-

VOS/ABB. Niet-leden kunnen ook deelnemen voor 100

pectievelijk voortgezet onderwijs, de nieuwe Wet werk

euro per persoon per dagdeel. Belangrijke thema’s in

en zekerheid en duurzame inzetbaarheid in relatie tot

het verslagjaar waren de vergoeding voor bestuursle-

professionalisering. Deze netwerkbijeenkomsten, die

den en/of toezichthouders, het jaarverslag, de begroting

meestal een hele dag beslaan, trekken altijd voldoende

en het formatieplan.

belangstelling. De bijeenkomsten worden georganiseerd en begeleid door een adviseur van VOS/ABB, maar er is

Contactgroepen Governance

ook altijd een gastspreker. Voor leden zijn de netwerk-

In het verslagjaar is een start gemaakt met nieuwe Con-

bijeenkomsten P&O gratis, niet-leden betalen 150 euro

tactgroepen Governance. In 2010 is met de invoering

per persoon.

van de Wet goed onderwijs, goed bestuur een scheiding aangebracht tussen bestuur en toezicht. Uit de

Themabijeenkomsten passend onderwijs

vragen aan de Helpdesk en beleidsmedewerkers leidde

De zeer succesvolle themabijeenkomsten passend

VOS/ABB af dat het voor schoolbestuurders en toezicht-

onderwijs zijn met name bedoeld voor samenwer-

houders nog niet altijd helder was welke positie zij ten

kingsverbanden. Ze worden meerdere keren per jaar

opzichte van elkaar hebben. Daarom is gestart met deze

georganiseerd en zijn altijd volgeboekt met rond de 30

contactgroepen.De eerste Contactgroep Governance is

deelnemers. Vaak worden wegens overinschrijving ex-

opgericht in de regio Zeeland/West-Brabant. De start-

tra sessies georganiseerd. Ook voor deze bijeenkom-

bijeenkomst was op 12 juni op Tholen. Hier gaf prof. dr.

sten is deelname gratis voor leden van VOS/ABB. Niet-

Rienk Goodijk een toelichting op de scheiding tussen

leden mogen ook deelnemen. Zij betalen 100 euro per

bestuur en intern toezicht. De bijeenkomst was zo suc-

persoon per dagdeel.

cesvol, dat er vervolgbijeenkomsten kwamen in de rest van het land. Inmiddels zijn er vijf regio’s ingedeeld, die

Contactgroepen Bovenschools

elk twee bijeenkomsten per jaar op de agenda hebben

Management

staan. Op elke bijeenkomst is een gastspreker. Deze

De bijeenkomsten voor bovenschools management

contactgroepen en gratis toegankelijke bijeenkomsten

worden regionaal georganiseerd, gemiddeld vier keer

zijn alleen voor leden van VOS/ABB bestemd. Per bij-

per jaar en altijd op locatie bij een van de leden. Deze

eenkomst zijn er ongeveer 25 deelnemers.

bijeenkomsten zijn uitsluitend toegankelijk voor leden van VOS/ABB. Het aantal deelnemers wisselt per regio,

11

maar meestal zijn er 10 tot 15 mensen. Op de agenda staan actuele zaken.

Brainstormmiddagen nieuwe cao’s In het verslagjaar is lang gewacht op een nieuwe cao voor het primair onderwijs. Die is uiteindelijk op 10 december na lang onderhandelen vastgesteld. VOS/ABB hoorde op de netwerkbijeenkomsten P&O dat er al veel vragen leefden over de gevolgen van deze nieuwe cao. Men wist toen bijvoorbeeld al dat de BAPO zou verdwijnen, dat het primair onderwijs voortaan zou uitgaan van een 40-urige werkweek en dat iedereen duurzaam inzetbaar moest zijn. Vooruitlopend op de nieuwe cao vroegen de werkgevers in het onderwijs zich af hoe ze deze regelingen vorm moesten geven. Daarom heeft VOS/ABB hierover in september en oktober in Woerden en Drachten ‘brainstormmiddagen’ georganiseerd, waarvoor zeer veel belangstelling was. Uiteindelijk zijn er vijf brainstormsessies geweest. Ook voor het voortgezet onderwijs kwam er een nieuwe cao. Daarover heeft VOS/ABB in 2014 eveneens bijeenkomsten georganiseerd, waarop een toelichting op de nieuwe afspraken werd gegeven.

12

2. De romans

• Ondersteuning bestuursbureaus

Hans Teegelbeckers van VOS/ABB coördineerde de

• Cursussen en trainingen (leergang leiderschap)

leergang. De inhoud werd in opdracht van VOS/ABB

• Communicatie (blad, website, nieuwsbrieven, Twitter)

verzorgd door de bureaus Leeuwendaal, De Coachtrain

• Katernen

en Godding & Co.

• ALV

Ondersteuning bestuursbureaus

De Helpdesk van VOS/ABB organiseert jaarlijks een aantal gratis cursussen voor leden, die goed bezocht worden. Zo was er in januari een cursus over benoeming

VOS/ABB is van oudsher sterk in de praktische on-

van personeel, waarvoor zoveel belangstelling was dat

dersteuning van de aangesloten bestuursbureaus.

deze nog een keer is gegeven in april. Tijdens de actie

De activiteiten in dit hoofdstuk hebben daar alle-

School!Week 2014 heeft de Helpdesk twee cursussen

maal mee te maken: ze hebben tot doel de leden van

verzorgd over toelating en verwijdering van leerlingen.

VOS/ABB bij hun bedrijfsvoering te ondersteunen.

Communicatie

Daarbij geldt natuurlijk dat ook de Helpdesk (zie hoofdstuk 1) hierin een belangrijke functie vervult als continu

• Website www.vosabb.nl

geopende vraagbaak voor zowel algemene informa-

• E-mailnieuwsbrieven

tie als maatwerkadviezen, net als de bijeenkomsten

• Magazine School!

die in hoofdstuk 1 al zijn genoemd. Daarnaast levert

• Sociale media

VOS/ABB crisisondersteuning (zie hoofdstuk 3) en in voorkomende gevallen op speciaal verzoek van leden

Communicatie staat bij VOS/ABB hoog in het vaandel.

interim-bestuurders. Dat laatste betrof in 2014 een tra-

Er is geïnvesteerd in professionele communicatiekana-

ject bij Stichting Meerwerf in Den Helder.

len en snelle nieuwsvoorziening. Dat de leden dit op

Cursussen en trainingen

prijs stellen, blijkt uit de toenemende belangstelling voor de website www.vosabb.nl en het grote aantal gratis abonnementen op de wekelijkse e-mailnieuwsbrieven.

Leergang zelfbewust leiderschap

Ook het aantal volgers op Twitter blijft stijgen.

In de eerste helft van het verslagjaar heeft VOS/ABB de leergang Zelfbewust leiderschap in het openbaar on-

Websitebezoek verder gestegen

derwijs aangeboden. Deze cursus wil het leiderschap

De

van schoolleiders versterken opdat zij samen met hun

een sterke troef. Ook in 2014 is het websitebezoek op

personeel, leerlingen en ouders een omgeving inrichten

www.vosabb.nl gestegen. Het betrof een stijging met 23

die uitnodigt tot leren, ontmoeten en samenwerken. De

procent ten opzichte van 2013.

leergang Zelfbewust leiderschap in het openbaar onder-

De website wordt dagelijks geactualiseerd en heeft

wijs omvatte zeven dagen van januari tot en met juni

daardoor de reputatie– zeker bij de leden, maar ook bij

2014.

niet-leden - dat belangrijk onderwijsnieuws het eerste

altijd

actuele

website

van

VOS/ABB

blijft

13

op de site van VOS/ABB te vinden is.

jurisprudentie wordt vaak aangeklikt: in totaal 2271 keer.

In totaal werd de website in het verslagjaar 269.234 keer

Dit bericht verwijst naar documenten (in het besloten le-

bezocht. Dat is een gemiddelde per maand van 22.435

dengedeelte van deze website) die maandelijks door de

bezoeken. Topmaand was maart 2014 met 26.677

juristen van de VOS/ABB-Helpdesk worden bijgewerkt.

bezoeken. In 2013 was september de topmaand met 25.991 bezoeken. September 2014 kwam uit op 26.580

Duidelijk is echter dat bezoekers niet alleen voor het

bezoeken.

nieuws naar de website komen. Andere populaire pagina’s zijn:

Ruim half miljoen views

• downloads/toolbox met 5157 bezoeken van 3043

Gemiddeld worden bij elk bezoek 2,1 pagina’s beke-

unieke gebruikers;

ken, zodat in totaal 556.901 pagina’s van de site zijn

• downloads/modellen met 4132 bezoeken van 2349

geopend in 2014. Dat was in het jaar daarvoor 509.759.

unieke gebruikers;

Het aantal unieke bezoekers in 2014 bedroeg 158.114.

• inlogpagina, waar 20.127 keer is ingelogd in 2014. Dit

In 2013 waren dat er 125.574. In 2014 was dus sprake

betekent dat veel leden het besloten gedeelte van de

van een stijging van het aantal unieke bezoekers met

website met onder andere modellen, instrumenten en

bijna 26 procent.

hadreikingen weten te vinden.

Er is wekelijkse een piek in het aantal bezoekers op maandag. Dat is te verklaren door de wekelijkse verzen-

E-mailnieuwsbrieven

ding op maandag van de e-mailnieuwsbrieven. Daarin

VOS/ABB verzendt wekelijks op maandag gratis e-mail-

zitten links naar de nieuwsartikelen die de week daar-

nieuwsbrieven naar leden en niet-leden. Er zijn twee

voor op de website zijn verschenen.

specifieke e-mailnieuwsbrieven over het primair onderwijs (PO) respectievelijk voortgezet onderwijs (VO). De

Populaire webpagina’s

inhoud van de nieuwsbrieven wordt aangepast aan de

De pagina die het meest werd bekeken, was net als in

doelgroep. Het is altijd een overzicht van nieuwsberich-

2013 de homepage www.vosabb.nl. In het verslagjaar

ten die in de week daarvoor op de website zijn gepubli-

is deze 77.102 keer bekeken. In 2013 was dat 75.794

ceerd. In die zin is het een service aan mensen die niet

keer. Op deze pagina staat onder andere het meest ac-

dagelijks op de website kijken.

tuele nieuws. In het verslagjaar zijn 879 nieuwsberich-

14

ten geplaatst, 140 meer dan in 2013. Het meest gelezen

Dat deze service op prijs wordt gesteld, blijkt uit de aan-

bericht was Moeder begint procedure tegen Zwarte Piet

tallen abonnees. Die aantallen vertonen al jaren een

op 27 september, dat 2365 keer is aangeklikt. Dit bericht

licht stijgende lijn. De PO-nieuwsbrief had in januari

ging over de procedure die een moeder begon tegen

2014 3042 abonnees, in december van het verslagjaar

de aanwezigheid van Zwarte Piet bij de sinterklaasvie-

waren dat er 3078. Bij de VO-nieuwsbrief steeg het aan-

ring op de openbare Professor Kohnstammschool in

tal abonnees iets harder: van 1445 in januari tot 1573

Utrecht. Ook het maandelijkse nieuwsbericht over de

in december.

actualisering van de overzichten van wetsvoorstellen en

Uit de online rapportages blijkt dat de e-mailnieuwsbrie-

ven goed blijven scoren. Zo wordt gemiddeld tussen de

mogelijkheden van samenwerkingsscholen. Ook komen

40 en 50 procent van de nieuwsbrieven geopend, wat

innovaties in het openbaar onderwijs in het blad aan

een hoge score is. Van degenen die de nieuwsbrieven

bod, net als actuele politieke onderwerpen (bijvoorbeeld

openen, klikt gemiddeld de helft door naar één of meer

segregatie/integratie en grondwetsartikel 23 over de

berichten.

vrijheid van onderwijs). Het magazine wordt gedrukt in een oplage van zo’n

Leden en niet-leden kunnen tegen betaling hun per-

11.000 exemplaren.

soneelsadvertenties in de nieuwsbrief laten opnemen. Leden krijgen daar korting op. Hoe meer advertenties

Er is een aantal vaste adverteerders voor het magazine.

in een jaar worden geplaatst, hoe voordeliger het tarief.

De acquisitie is belegd bij bureau Recent in Amsterdam.

In 2014 is geregeld gebruikgemaakt van deze mogelijk-

Er zijn ook adverteerders die direct contact opnemen

heid. De adverteerders tonen zich in het algemeen zeer

met VOS/ABB.

tevreden over het bereik van de nieuwsbrief: de oplage is lager dan die van kranten, maar met de e-mailnieuws-

Sociale media

brieven van VOS/ABB wordt de juiste doelgroep be-

VOS/ABB is actief op Twitter. Via dit kanaal wordt elke

reikt, waardoor werven via VOS/ABB vaak succesvol is.

dag nieuws getwitterd naar de volgers. Dat dit wordt ge-

Adverteerders keren regelmatig terug.

waardeerd, blijkt uit het stijgende aantal volgers. Begin 2014 werd het aantal van 2000 volgers genoteerd, aan

Magazine School!

het eind van het jaar stond de teller op 2500.

Magazine School! telt 36 pagina’s en verschijnt jaarlijks

Kamerleden die zich bezighouden met onderwijs volgen

7 keer. Het wordt gratis verzonden aan alle leden van

de tweets van VOS/ABB en reageren er regelmatig op.

VOS/ABB en alle leden van de Vereniging Openbaar

Ook van leden komen reacties en tips binnen via Twit-

Onderwijs (VOO). Het tijdschrift wordt dan ook bekos-

ter, die gebruikt kunnen worden door de redactie van

tigd en gemaakt door beide verenigingen. De hoofd-

magazine School!. Daarmee is Twitter een interessant

redactie bestaat uit Lucy Beker namens VOS/ABB en

communicatiekanaal.

Michiel Jongewaard namens VOO. De

redactie

wordt

gevormd

door

mensen

van

Katernen

VOS/ABB en VOO en freelancers. De hoofdredactie ziet erop toe dat het blad altijd een mix bevat van onderwer-

De serie informatieve katernen die VOS/ABB in de af-

pen die relevant zijn voor de leden van beide vereni-

gelopen jaren heeft uitgegeven, behoeft regelmatig

gingen. Het uitgangspunt is dat onderwerpen verband

actualisering. In het verslagjaar betrof dat de katernen

moeten houden met het openbaar en algemeen toegan-

over toelating en verwijdering, die aangepast moesten

kelijk funderend onderwijs. Hierbij kan worden gedacht

worden aan de per 1 augustus 2014 ingevoerde Wet

aan de invulling van de kernwaarden van het openbaar

passend onderwijs. In aanloop naar die datum kreeg de

onderwijs, imagoversterking, omgaan met krimp en de

Helpdesk er veel vragen over. Daarom is de aanpassing

15

van deze katernen voortvarend ter hand genomen. Al in september ontvingen de leden in het primair onderwijs de herziene druk van het katern, het voortgezet onderwijs volgde in oktober. De katernen zijn herschreven door de juridisch adviseurs van de Helpdesk. Eerder dit jaar, in augustus, is het katern over de wet- en regelgeving bij het stichten, opheffen, verplaatsen en fuseren van basisscholen geactualiseerd. Van dit katern, dat specifiek is bedoeld voor het primair onderwijs, is uit kostenoverwegingen geen herdruk gekomen, maar alleen een online-versie. Hiervan zijn de leden via website en nieuwsbrieven op de hoogte gebracht.

Algemene ledenvergadering (ALV) De algemene ledenvergadering is in 2014 gehouden op 26 november in Utrecht. Er was een behoorlijke opkomst van leden in Villa Jongerius. Zij kregen een uitvoerige toelichting op de activiteiten van VOS/ABB, voorafgaand aan de behandeling van jaarrekening en begroting. Voor het zesde achtereenvolgende jaar besloot de ALV op voorstel van het bestuur om de contributie niet te verhogen. Het tarief blijft 2,50 euro per leerling en daarmee blijft VOS/ABB de voordeligste besturenorganisatie voor het funderend onderwijs. Ook was er breedgedragen steun voor het voorstel om het Liliane Fonds te steunen met 980 euro. Hiermee kunnen acht gehandicapte kinderen in ontwikkelingslanden naar school. Dit past bij de missie van VOS/ABB.

16

3. De thrillers

• Passend onderwijs

ling was een lastig en ingewikkeld proces. Nu – met het

• Governance

passend onderwijs – werken scholen met elkaar samen

• Crisisondersteuning

om ervoor te zorgen dat elk kind – met de juiste begelei-

• Krimp

ding - het onderwijs krijgt dat bij hem of haar past.

• Overige projecten

Voorafgaand aan de invoering heeft VOS/ABB de schoolbesturen ondersteund bij de voorbereidingen. Er

Dit hoofdstuk geeft een overzicht van een aantal

zijn bijeenkomsten en workshops georganiseerd over

projecten die in 2014 veel aandacht hebben gekre-

de financiële, personele en bestuurlijk-juridische gevol-

gen. Het zijn onderwerpen waarvoor de scholen

gen. Tevens zijn verscheidene praktische handleidingen

veel ondersteuning en advies vroegen. Een aantal

en stappenplannen samengesteld. De beleidsmedewer-

beleidsadviseurs heeft zich gespecialiseerd in deze

kers en de Helpdesk van VOS/ABB hebben veel leden

onderwerpen en kan daardoor maatwerkadvies ver-

van advies voorzien.

lenen.

Passend onderwijs

Na de invoering Na de invoering van passend onderwijs is VOS/ABB haar leden uiteraard blijven ondersteunen. Nieuwe sa-

Het verslagjaar 2014 is het jaar waarin het passend on-

menwerkingsverbanden passend onderwijs hebben

derwijs is ingevoerd. Per 1 augustus van dit jaar zijn de

zich bij de vereniging aangesloten. Op hun verzoek zijn

schoolbesturen ervoor verantwoordelijk dat er voor elke

na de herfstvakantie speciale informatiebijeenkomsten

leerling een passende plaats in het onderwijs is, op een

georganiseerd over het maken van de meerjarenbe-

reguliere dan wel een speciale school. Voor VOS/ABB

groting. Deze bijeenkomsten werden verzorgd door

is passend onderwijs een logische ontwikkeling. De

de financieel experts Bé Keizer en Ron van der Raaij.

vereniging verbindt het aan de algemene toegankelijk-

De organisatie was in handen van beleidsmedewerker

heid van openbare scholen: elke leerling heeft recht op

Anna Schipper, die binnen VOS/ABB specialist is op het

goed onderwijs.

gebied van passend onderwijs. Op haar verzoek werkte

De invoering van de Wet passend onderwijs bracht veel

ook de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) eraan mee.

veranderingen met zich mee voor de scholen en de sa-

Deze sessies waren gratis voor samenwerkingsverban-

menwerkingsverbanden, onder meer op het gebied van

den die bij VOS/ABB zijn aangesloten. Niet-aangesloten

de financiële verantwoording, maar ook omdat het de

samenwerkingsverbanden betaalden 100 euro per per-

bedoeling van de wet is dat kinderen zoveel mogelijk in

soon.

het reguliere onderwijs blijven, eventueel met extra on-

Verder heeft VOS/ABB in de online Toolbox op

dersteuning. Doel van de wet is om problemen met het

www.vosabb.nl praktische rekeninstrumenten voor sa-

oude bekostigingssysteem (de leerlinggebonden finan-

menwerkingsverbanden en scholen voor (voortgezet)

ciering oftewel ‘het rugzakje’) op te lossen én het aantal

speciaal onderwijs geplaatst.

‘thuiszitters’ (kinderen die geen onderwijs krijgen) terug

Staatssecretaris Dekker toonde zich in december 2014

te dringen. Het rugzakje werd te duur en de indicatiestel-

tevreden over de overgang naar passend onderwijs. Hij

17

meldde toen dat scholen en samenwerkingsverbanden

Omdat de Helpdesk merkte dat het aantal adviesaan-

de ondersteuning van leerlingen meer en meer op maat

vragen voor goede crisiscommunicatie toenam, is deze

én sneller aanbieden.

service uitgebreid met een uniek aanbod. Leden kun-

Governance

nen indien nodig en gewenst tijdens een crisis een professionele communicatieadviseur op locatie krijgen. Deze adviseur kan ter plaatse achter de schermen voor

Governance, de inrichting van bestuur en toezicht van

ondersteuning zorgen en voor de schermen optreden

scholen, heeft de aandacht van VOS/ABB, zeker sinds

als woordvoerder. Om dit te kunnen realiseren, heeft

de invoering van de nieuwe Wet goed onderwijs, goed

VOS/ABB een pool opgezet van drie ervaren communi-

bestuur in 2010. In het verslagjaar is gestart met con-

catieadviseurs uit Rotterdam, Amersfoort en Nijmegen.

tactgroepen Governance om de vragen van leden over

Door deze spreiding over het land kunnen zij in geval

de scheiding tussen bestuur en toezicht te kunnen be-

van crisis redelijk snel ter plaatse zijn.

antwoorden en kennis te delen (zie pagina 11).

Het aanbod voor crisiscommunicatie voor leden van

Samen met collega-organisaties heeft VOS/ABB in

VOS/ABB bestaat uit één dagdeel (vier uur) gratis on-

2014 Dialemma ontwikkeld. Dit is een instrument waar-

dersteuning. Mocht de adviseur langer nodig zijn, dan

mee toezichthouders en bestuurders met elkaar in dia-

kan de betreffende organisatie hem of haar langer inhu-

loog kunnen gaan over kernwaarden die bij governance

ren tegen een voordelig ledentarief.

horen, zoals integriteit, vertrouwen, transparantie, onafhankelijkheid en competentie. Het instrument is niet te

Krimp

koop, maar wordt ingezet in begeleidingstrajecten voor schoolbestuurders en toezichthouders.

In Nederland neemt het aantal ouderen toe en daardoor

In november 2014 werd het eerste exemplaar van Di-

daalt het aantal kinderen en jongeren. Er zijn specifieke

alemma overhandigd aan voorzitter Paul Rosenmöller

gebieden met sterke demografische krimp. Een ge-

van de VO-raad.

volg daarvan is dat sommige basisscholen, vooral op

Crisisondersteuning

het platteland, niet meer genoeg leerlingen hebben en moeten sluiten. In zulke gevallen staat het openbaar onderwijs voor een bijzondere opgave. In de Grond-

18

Leden weten VOS/ABB te vinden als zich een crisis

wet staat immers dat gemeenten verantwoordelijk zijn

of calamiteit binnen de school voordoet. Al enkele ja-

voor voldoende openbaar onderwijs. Hoe kan dit wor-

ren kunnen zij gratis advies krijgen voor goede crisis-

den waargemaakt in gebieden waar te weinig leerlingen

communicatie. Het betreft (telefonisch) overleg over de

zijn om zowel openbare als bijzondere scholen in stand

juiste aanpak van de informatievoorziening aan ouders,

te houden? Er wordt dan steeds vaker gedacht aan

leerlingen en de media. Het gaat om open, transparant

de oprichting van een samenwerkingsschool, waarin

en eerlijk communiceren met oog voor de belangen van

openbaar en bijzonder onderwijs samenwerken. Ook

leerlingen en hun ouders, personeelsleden en niet te

integrale kindcentra, waarin onderwijs en opvang met

vergeten de organisatie.

elkaar samenwerken, bieden kansen in krimpgebieden.

VOS/ABB streeft mede in het licht van krimp naar het

vorderen van de samenwerking tussen onderwijs en

concept School!, dat boven de denominaties uitstijgt.

kinderopvang en het verspreiden van kennis over

VOS/ABB is op het gebied van krimp een belangrijke

integrale kindcentra (IKC’s)

gesprekspartner van onder andere het ministerie van

van andere schooltijden. Beleidsmedewerkers van

OCW, de sectororganisaties PO-Raad en VO-raad en

VOS/ABB onderhouden contacten met relevante par-

de Onderwijsraad.

tijen, ondersteunen initiatieven, nemen deel in het Plat-

Daarnaast steunt VOS/ABB veel schoolbesturen die wil-

form DagArrangementen (PDA) en ontwikkelen produc-

len samenwerken met andere besturen om goed onder-

ten en tools ter bevordering van de implementatie van

wijs in een krimpregio te behouden. Een complicerende

IKC’s. Zo verscheen in maart 2014 een brochure, sa-

factor is dat de samenwerkingsschool volgens de wet

mengesteld door VOS/ABB-medewerker Simone Baal-

niet onder een openbaar bestuur mag vallen (zie ook

huis, getiteld ‘Handreiking Samenwerking onderwijs en

hoofdstuk 1). Beleidsadviseurs van VOS/ABB hebben

kinderopvang’. Daarin staan verschillende modellen

in 2014 meegedacht over veel krimpvraagstukken. Zij

voor samenwerking en een lijst met aandachtspunten.

begeleidden onder andere fusies van schoolbesturen

In de loop van het jaar werd duidelijk dat het orga-

in krimpgebieden. Het gaat dan niet alleen om fusies

niseren van de medezeggenschap in IKC’s speci-

tussen openbare schoolbesturen, maar ook om fusies

ale aandacht vereist. Daar heeft Baalhuis samen met

tussen rooms-katholieke en openbare schoolbesturen

VOS/ABB-juriste Janine Eshuis later in het jaar veel aan-

of protestants-christelijke en openbare schoolbesturen.

dacht aan besteed. Begin 2015 verscheen de ‘Handrei-

VOS/ABB verzorgt daarnaast presentaties aan school-

king Medezeggenschap IKC’.

en de mogelijkheden

besturen en gemeenten over de aanpak van krimp en ondersteunt bovenschoolse contactgroepen en mede-

LEF!

zeggenschapsraden. Daarnaast heeft de Helpdesk van

In het openbare Vathorst College in Amersfoort werd in

VOS/ABB in 2014 een stappenplan opgesteld voor werk-

februari de aftrap gegeven voor het nieuwe project LEF!

gelegenheidsbeleid bij een reorganisatie of daling van

Daarmee wil VOS/ABB scholen voor voortgezet onder-

de rijksbekostiging door krimp.Een van de beleidsmede-

wijs inspireren om het onderwijs op een hoger plan te

werkers van VOS/ABB participeert in het netwerk Krimp

tillen door van de gebaande paden af te gaan. De kick-

en Identiteit, dat in 2014 van start ging. Dit netwerk is

off werd gegeven door schoolbestuurders en schoollei-

bedoeld om ervaringen op het terrein van identiteitsont-

ders die al projecten met lef gestart hebben. Dat waren

wikkeling bij samenwerking te delen, in verschillende

vertegenwoordigers van het Krimpenerwaard College

delen van het land trends te signaleren en de kennis op

in Krimpen aan den IJssel, openbare scholengemeen-

dit gebied vergroten. Het netwerk is samengesteld uit

schap Hugo de Groot in Rotterdam, het University Col-

vertegenwoordigers van alle onderwijssectoren.

lege Roosevelt in Middelburg en het Vathorst College

Overige projecten

Integrale kindcentra

zelf. Zij gaven inspirerende voorbeelden. Later in 2014 verschenen hun verhalen in interviewvorm in magazine School!

Het project Integrale Kindcentra gaat over het be-

19

4. De poëzie

• School!Week

de overige activiteiten ter versterking van de openbare

• Diploma OO

identiteit in het primair en voortgezet onderwijs.

• Mini-symposium kinderrechten • Levensbeschouwing in het openbaar onderwijs

Campagne School!Week

• Zelfevaluatie identiteit

Actie voor de kernwaarden De poëziekast van VOS/ABB bevat producten die

In de derde School!Week in 2014 was het duidelijk

scholen helpen hun openbare identiteit te verster-

merkbaar dat de campagne een begrip begint te worden

ken. Het doel is zowel personeel als ouders van kin-

in het onderwijs. Elk jaar doen meer openbare scholen

deren op de openbare school bewust te maken van

mee. Ze organiseren dan in de derde week van maart

de eigenheid en de kracht van het openbaar onder-

een actieweek om de kernwaarden van het openbaar

wijs.

onderwijs in de schijnwerpers te zetten. Thema’s als diversiteit, algemene toegankelijkheid en wederzijds res-

Om dit te bereiken heeft VOS/ABB een aantal jaren

pect worden benadrukt en onder de aandacht gebracht

geleden de kernwaarden voor openbaar onderwijs op-

van media en publiek.

gesteld. Het gaat dan niet alleen om algemene toegankelijkheid en benoembaarheid, maar ook om waarden

Activiteiten op scholen

en normen, wederzijds respect en de school als de-

Van 17 tot en met 21 maart 2014 organiseerden open-

mocratische samenleving. De kernwaarden zijn inmid-

bare scholen in het hele land activiteiten, die varieerden

dels bekend in het openbaar onderwijs, maar het wordt

van open dagen en informatieavonden voor (potentiële)

soms nog lastig gevonden om er concreet invulling aan

ouders, grootouders en buurtbewoners, tot workshops

te geven in de dagelijkse praktijk. VOS/ABB heeft pro-

die ingaan op de vraag hoe personeelsleden de kern-

gramma’s waarmee scholen aan de slag kunnen om de

waarden in de dagelijkse praktijk vorm kunnen geven.

school écht openbaar te maken. Zo worden er regelma-

Heel wat scholen namen speciaal voor de School!Week

tig trainingen en personeelsavonden gegeven met als

een lied, filmpje of libdub op, voerden een flashmob uit

thema de kernwaarden van openbaar onderwijs. Het

of gaven een presentatie in hun stad of dorp. In som-

trainingsspel ID!ee geeft leraren inzicht in de mogelijk-

mige plaatsen werden affiches opgehangen, zijn er ac-

heden die zij hebben om de kernwaarden zichtbaar te

ties voor het goede doel georganiseerd en is er door

maken in de klas.

scholen, al of niet met lokale of landelijke politici erbij, gedebatteerd over thema’s die met de kernwaarden te

20

Eén keer per jaar organiseert VOS/ABB de campagne

maken hebben.

School!Week, die tot doel heeft om het imago en de

Alles bij elkaar trokken de activiteiten overal aandacht

identiteit van openbare scholen verder te versterken.

van met name de plaatselijke media, waardoor het

De School!Week is succesvol. Dat bleek in 2014 toen

openbaar onderwijs in vrijwel alle regio’s positief in het

de campagne voor de derde keer werd gehouden. In dit

nieuws kwam. Vooral in regio’s waar van oudsher het

hoofdstuk leest u meer over de actie School!Week en

bijzonder onderwijs sterk vertegenwoordigd is, grepen

openbare scholen de kans om zich goed te presenteren

Tijdens deze conferentie is de School!Gids gepresen-

onder het School!Week-motto: ‘Ik ben welkom’.

teerd. Deze gezamenlijke publicatie van VOS/ABB en VOO gaat in op de visie dat er in de toekomst geen

Interactieve actiekrant

sprake meer zou moeten zijn van denominatief geor-

Ter inspiratie voor de School!Week 2014 is al in no-

ganiseerd funderend onderwijs. In het toekomstconcept

vember 2013 een speciale actiekrant van acht pagina’s

is geen sprake meer van openbare, katholieke, protes-

gemaakt en samen met het magazine School! naar de

tants-christelijke of wat voor scholen dan ook, maar van

leden verstuurd. De actiekrant had dit keer als bijzon-

‘scholen’ die boven de denominaties uitstijgen. Het con-

derheid dat hij interactief was gemaakt met behulp van

cept ‘School!’ is gebaseerd op gelijkwaardigheid van

Layar-technologie. Ook zijn 10.000 actiekaarten ver-

en aandacht voor de verschillende godsdienstige en

stuurd naar circa 2000 scholen waarmee een iPad te

levensbeschouwelijke stromingen. Een ander uitgangs-

winnen was. Deze kaarten, waarop een iPad stond af-

punt van dit concept is algemene toegankelijkheid en

gebeeld, kon via Layar bekeken worden. De actiekaart

algemene benoembaarheid.

is in totaal 650 keer bekeken. De Layar-items in het blad

In de School!Gids komen diverse deskundigen aan

zijn tussen de 5 en 39 keer gescand. Hoewel van tevo-

het woord. Er staan bijdragen in van medewerkers van

ren niet was ingeschat hoe vaak Layar gebruikt zou wor-

VOS/ABB en VOO en van wetenschappers, beleidsma-

den, is toch geconcludeerd dat het resultaat tegenviel.

kers, schoolbestuurders en natuurlijk van professionals

De Layar-technologie is daarom bij de volgende actie-

die dagelijks voor de klas staan.

week niet meer toegepast.

Alle deelnemers aan de conferentie Openbaar onder-

De gratis tablet is gewonnen door openbare basisschool

wijs verbindt op 19 maart in Amersfoort kregen een

Dreske in het Drentse dorp Roswinkel. De tablet was

exemplaar van de School!Gids. De publicatie is ook gra-

100 procent gesponsord door The Rent Company.

tis toegestuurd aan de leden van VOS/ABB en is online beschikbaar gesteld op www.vosabb.nl.

Conferentie en boek School!gids Onderdeel

van

de

School!Week

was

De gedrukte versie kon voor 10 euro worden bijbesteld. de

door

Dat is 81 keer gebeurd.

VOS/ABB georganiseerde conferentie Openbaar onderwijs verbindt op 19 maart in Amersfoort. Bevlogen

Kindersummit in Museon

pabo-docenten en andere sprekers verzorgden tijdens

De School!Week 2014 werd op vrijdag 21 maart afgeslo-

de conferentie colleges en workshops. Het werd een

ten met een Kindersummit in het Museon in Den Haag.

middag vol informatie, inspiratie en ontmoetingen met

Op deze kindertopconferentie over vrede en veiligheid

collega’s en studenten. Theatergroep The Big Mo zorgt

waren kinderen van openbare basisscholen uit heel Ne-

voor een knallende afsluiting van de conferentie, met de

derland. Ook burgemeester Jozias van Aartsen van Den

speciaal voor de School!Week gemaakte interactieve

Haag woonde de top bij.

toneelvoorstelling ‘Ik ben welkom’. De conferentie werd

De omgeving van het Museon was ten tijde van deze

door ruim 100 deelnemers bezocht. Voor leden van

conferentie al afgesloten en beveiligd omdat enkele

VOS/ABB en VOO was de toegang gratis.

dagen later de Nuclear Security Summit (NSS) in het

21

nabijgelegen World Forum gehouden zou worden, waar

VOS/ABB op 26 november in Utrecht een minisympo-

de Amerikaanse president Barack Obama bij was. Bij

sium over kinderrechten georganiseerd. Dit symposium

de opening van de Kindersummit benadrukte directeur

sloot aan op de algemene ledenvergadering.

Christine van der Sman van het Museon dat de bijdra-

Het symposium was een voorproefje op de School!Week

gen van de kinderen voor een vreedzame en veilige

2015, die als thema ‘Kinderrechten’ mee zou krijgen.

wereld misschien nog wel belangrijker waren dan de

De keuze voor dat thema hing samen met het feit dat

besprekingen tussen de wereldleiders op de NSS. De

het Kinderrechtenverdrag 25 jaar bestond. Ter inleiding

leerlingen uit de groepen 7 en 8 volgden tijdens de Kin-

hield Emile Hofhuis van het College voor de Rechten

dersummit workshops over thema’s die van belang zijn

van de Mens in Utrecht een presentatie over mensen-

voor een betere wereld, zoals ‘oorlog en vrede’, ‘eco-

rechten in Nederland en de rol die het (passend) onder-

nomie’ en ‘cultuur’. Een aantal van hen had speeches

wijs hierin kan spelen. Hofhuis wees erop dat elk kind

opgenomen, onder wie Tristan Brand van openbare ba-

recht heeft op onderwijs, ook als het zich niet legaal in

sisschool De Violier in Schiedam, die in die stad ook in

ons land bevindt. Vervolgens vertelde Kirsja Oudshoorn

de kindergemeenteraad zit. Hij richtte zijn persoonlijke

van Amnesty International vanuit haar praktijkervaring

boodschap aan president Obama.

op scholen over kinder- en mensenrechteneducatie.

De Kindersummit trok aandacht van de pers. Het NOS

De presentaties inspireerden de aanwezigen om in de

Jeugdjournaal besteedde er aandacht aan en zoomde

eerstvolgende School!Week daadwerkelijk aan de slag

daarbij in op de bijdrage van Tristan Brand. VOS/ABB

te gaan met kinderrechten. De reacties waren positief.

en VOO organiseerden de Kindersummit in samenwer-

Alle bij VOS/ABB aangesloten scholen hebben in no-

king met het jongereninitiatief HOPE XXL.

vember de Handreiking ‘Kinder- en mensenrechten, bron van inspiratie voor het openbaar onderwijs’ toege-

Eigen aanbod voor de School!Week

stuurd gekregen. Deze brochure is samengesteld door

VOS/ABB heeft voor de School!Week zelf activiteiten

het Platform Mensenrechteneducatie.

aangeboden en ondersteunend materiaal laten maken. Er zijn rond de actieweek 152 Inspiratiekalenders en

Diploma Openbaar Onderwijs

meer dan 100 plaquettes met ‘Ik ben welkom’ verkocht. De Helpdesk heeft in de School!Week twee keer een

In het verslagjaar is VOS/ABB verdergegaan met het

cursus gegeven over ‘Toelating, verwijdering en pas-

begeleiden van pabo’s die de module Openbaar On-

send onderwijs’. Beide cursussen waren volgeboekt

derwijs aanbieden. Sinds het studiejaar 2009/2010 kun-

met 15 deelnemers.

nen studenten hier op verschillende pabo’s voor kiezen.

Een training over medezeggenschap kon helaas van-

Voor dit programma heeft VOS/ABB in samenwerking

wege te geringe belangstelling niet doorgaan.

met VOO de kernwaarden van het openbaar onderwijs

Minisymposium over kinderrechten

geformuleerd en ook specifieke competenties die gelden voor leerkrachten in het openbaar onderwijs. Pabo’s die aan de kwaliteitseisen van VOS/ABB en VOO vol-

In aanloop naar de School!Week van 2015 heeft

22

doen, mogen het erkende Diploma Openbaar Onderwijs

uitreiken. In september 2014 is een tweede, herziene

schouwing en burgerschapsvorming in de dagelijkse

editie gemaakt van de brochure ‘Daarom: openbaar on-

praktijk. Het gaat om langlopende trajecten waarin het

derwijs verbindt’. In deze brochure van 20 pagina’s, die

bewustzijn ontstaat dat leerkrachten in het openbaar on-

VOS/ABB en VOO gezamenlijk hebben uitgegeven,

derwijs echt een rol spelen bij de identiteitsontwikkeling

staat een overzicht van de kernwaarden en competen-

van kinderen. Soms ondersteunt het bestuur dit traject

ties. De brochure is aan alle pabo’s toegestuurd.

nog door de leerkrachten in een nascholingstraject het

Ook is in 2014 de formele visitatie en accreditatie opge-

Diploma Openbaar Onderwijs te laten behalen. In 2014

zet ten behoeve van de kwaliteitsborging van het diplo-

is een aantal van deze projecten gestart.

ma. Daarvoor is nauw contact geweest met de NVAO,

Daarnaast verzorgt VOS/ABB op personeelsdagen van

de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie, om tot

schoolbesturen workshops over levensbeschouwing en

een objectief traject te komen. In Amersfoort is een iden-

burgerschapsontwikkeling.

titeitscongres voor de pabo bijgewoond.

Versterking openbare identiteit

Het is duidelijk dat de module onder studenten aanslaat. Elk jaar studeren nieuwe leerkrachten af met als extra

VOS/ABB heeft een instrument ontwikkeld waarmee

het Diploma Openbaar Onderwijs.

schoolbesturen zelf kunnen nagaan hoe het staat met

Levensbeschouwing

de identiteitsontwikkeling van hun openbare scholen. Het Zelfevaluatiekader Identiteit (ZEK Identiteit) bestaat uit digitale vragenlijsten voor directie, personeel, ouders

Het openbaar onderwijs heeft te maken met ‘de pluri-

en leerlingen, aangevuld met gesprekken. Op basis

forme opdracht’. Dat betekent dat er aandacht moet zijn

van de antwoorden maakt VOS/ABB een rapport op en

voor levensbeschouwelijke educatie, waarbij de leerlin-

daaraan gekoppeld een advies. Vaak zijn er concrete

gen vrij moeten zijn om hun eigen levensbeschouwing

aandachtspunten aan te wijzen die het openbare karak-

te ontwikkelen. In de visie van VOS/ABB zouden leerlin-

ter van de scholen kunnen versterken. Het instrument

gen in het openbaar onderwijs niet alleen kennis moeten

brengt vaak een bewustwordingsproces bij personeel

opdoen over levensbeschouwingen, maar ook moeten

en ouders op gang. In het verslagjaar is ZEK Identiteit

leren om levensbeschouwelijke ervaringen en ideeën te

diverse keren ingezet, onder andere door besturen met

bespreken en herkennen. In de eigen brochure ‘Levens-

scholen van verschillende identiteiten die de positie en

beschouwing, juist in het openbaar onderwijs’, die naar

herkenbaarheid van hun openbare scholen willen ver-

alle aangesloten scholen is gestuurd, wordt deze visie

sterken.

nader toegelicht.

Bij fusies van openbare schoolbesturen met een bestuur

Naar aanleiding van deze brochure heeft VOS/ABB een

van een andere identiteit tot een samenwerkingsschool

aanbod ontwikkeld om scholen te ondersteunen bij het

ondersteunt VOS/ABB het vormgeven van het openbare

invulling geven aan de pluriforme opdracht. Dit wordt

karakter binnen die samenwerkingsschool.

vormgegeven in maatwerkprojecten. Adviseurs werken met de leerkrachten aan het vormgeven van levensbe-

23

5. Financiële verantwoording

• Financieel jaarverslag

daarvan. De daarbij afgesproken financiële verplichtin-

• Jaarrekening 2014

gen jegens de rechtsopvolger drukten het resultaat tot

• Accountantsverklaring

en met 2010. Het huidig kalenderjaar 2015 is het laatste jaar met nog financiële gevolgen uit die periode.

Het verzorgen van goed (openbaar en algemeen toegankelijk) onderwijs is niet altijd afhankelijk van de

Gelijk aan het financieel jaarverslag 2013 is er ook nu

financiën of de hoogte van de bekostiging. Sterker

een separate vergelijking met de begroting opgenomen.

nog: in sommige gevallen in het geheel niet. De fi-

De opgenomen jaarstukken 2014, die als bijlage zijn

nanciën zijn wél een belangrijke randvoorwaarde,

toegevoegd (balans/exploitatierekening en de toelich-

met name wat de continuïteit van het onderwijs be-

ting daarop), geven een verklaring voor de verschillen

treft.

tussen het verslagjaar 2013 en 2014. Op deze plek leg-

De financiën zijn belangrijk voor het borgen van vol-

gen we verantwoording af over de verschillen tussen de

doende zekerheden om ook in de toekomst te doen

onderdelen van de vastgestelde begroting 2014 en de

waar de openbare en algemeen toegankelijke scho-

realisatie over 2014.

len voor staan: het verzorgen van kwalitatief goed onderwijs voor álle kinderen.

In de begroting voor 2014 was uitgegaan van een positief exploitatieresultaat van € 24.000. Het verslagjaar

Die zekerheden gelden voor

VOS/ABB niet anders.

2014 is afgesloten met een positief resultaat van ruim

Bovenal gaat het ons erom onze leden de juiste onder-

€ 29.000. Het verschil tussen begroting en realisatie is

steuning te geven bij processen die leiden tot goed on-

in totaal verwaarloosbaar, maar op onderdelen is een

derwijs, nu en in de toekomst.

toelichting nodig.

Om de in dit jaarverslag 2014 benoemde resultaten ook

Door de directie wordt, met goedkeuring van het bestuur,

de komende jaren opvolging te kunnen geven en daarin

aan de algemene vergadering voorgesteld het exploita-

de juiste keuzes te kunnen maken, voert VOS/ABB een

tiesaldo 2014 (€ 29.121) volledig toe te voegen aan de

transparant en strak financieel beleid en beheer. Daar-

algemene (instandhoudings)reserve. De bestemmings-

over leggen we graag – in de geest van het openbaar en

reserve School!Week (imagocampagne openbaar on-

algemeen toegankelijke onderwijs - verantwoording af.

derwijs) kan gehandhaafd blijven op het huidige niveau

Exploitatieresultaat Het jaar 2014 is alweer het vierde jaar op rij waarin er sprake is van een sluitend c.q. positief exploitatieresultaat. De jaren 2009 en 2010 kenmerkten zich nog door de splitsing van de verenigingsactiviteiten en de vroeger uitgevoerde consultancy-activiteiten, en de afhandeling

24

van € 150.000.

!"#$%&'('&)*)+),&,-.%/)*. 0123..

!!

.45(($.6.21117..

. . 8)*)($&9))*:. .. ;)-*%'&,-.. .. 8)*)($&9))*:..

.#)*&%:)<..

0123.

.. 0123.

.. 012=.

.;('),..

!

! !

! !

!"#$%&'()%'*#+(&*$,-%*$!!

.!/0123!!

! .!/0143!!

! .!/0356!!

!"#$%&78%9'*$-%:*&;*$'$,!!

.!151!!

! .!/64!!

! .!/4
!=)(-'9'*#+(&*$,-%*$!!

.!5!!

! .!5!!

! .!1>!!

!?:*&',*!#+(&*$,-%*$!!

.!144!!

! .!/<
! .!1@/!!

.>%'(($.;('),..

.!/0@>2!!

! .!/0656!!

! .!/0@4
.?(9'),..

!

! !

! !

!A*&-#$**;-B#-%*$!!

.!/0/2
! .!/0/55!!

! .!22@!!

!C$B##+!'$,*;**$9!+*&-#$**;!! .!5!!

! .!5!!

! .!>@!!

!DE-8F&'G:'$,*$!!

.!13!!

! .!5!!

! .!
!H)'-:*-%'$,-B#-%*$!!

.!24!!

! .!25!!

! .!/1/!!

!I##&;'8F%'$,J&*,'#$7;'-*&'$,!! .!//3!!

! .!25!!

! .!/>3!!

!K*'-L!*$!:*&(;'GEB#-%*$!!

.!//6!!

! .!/51!!

! .!2>!!

!M)&*7)B#-%*$!!

.!//5!!

! .!/1@!!

! .!/@2!!

!?:*&',*!B#-%*$!!

.!4>!!

! .!4
! .!2!!

!M*-%))&-B#-%*$!!

.!//!!

! .!/4!!

!! .!25!!

.>%'(($.$(9'),..

.!/0@15!!

! .!/04<1!!

! .!/06<@!!

....

!!!!

! !!!!

! !!!!

.!"#$%&'('&)*)9@$'(('..

.!12!!

! .!1>!!

! .!@/!!

!! !!

!! !!

!

25

Toelichting op de exploitatierekening Baten

De personeelskosten zijn hoger dan begroot ( € 98.000). In de loop van 2014 is de Helpdesk van VOS/ABB uitgebreid met 1 fte. Ook worden - met ingang van het

De totale baten zijn in 2014 € 143.000 hoger dan be-

verslagjaar 2014 - enkele diensten op het gebied van

groot (€ 1.749 miljoen min € 1.606 miljoen).

ICT en administratie verantwoord onder ‘ingehuurde/

De contributieopbrengsten zijn € 40.000 hoger dan de

overige personeelskosten’. Met beide aspecten is geen

begroting. Bij de begroting is onder andere rekening ge-

rekening gehouden bij het opstellen van de begroting

houden met een lager volume als gevolg van demogra-

voor 2014 in de periode juli/augustus 2013.

fische krimp en daardoor dalende leerlingaantallen en een saldo van opzeggingen en aanmeldingen. Vermel-

De post afschrijvingen was op grond van de situatie van

denswaardig is dat - in navolging van 2013 - een aantal

vóór de verhuizing naar de Houttuinlaan 8 te Woerden

nieuwe leden én leden die eerder zijn afgehaakt, zich

nog opgenomen in de rubriek ‘bureaukosten’. Als gevolg

(weer) hebben aangemeld bij VOS/ABB. Deze inschat-

van enkele investeringen is deze post in combinatie met

ting voor de begroting kon met een positief bedrag van

de bureaukosten licht hoger dan begroot. Zie daartoe

€ 40.000 naar boven worden bijgesteld.

tevens het onderdeel ‘bureaukosten’.

De contractdienstverlening was ingeschat op basis van

De huisvestingskosten zijn gemiddeld volgens de be-

het gerealiseerde niveau over 2013. Uit de realisatie

groting gerealiseerd met een lichte afwijking naar boven

blijkt een lichte toename van additionele dienstverlening

(€ 5.000) als gevolg van onder andere hogere kosten

aan leden van € 37.000. Het totaal van € 202.000 blijft

voor schoonmaak in 2014 en een andere rubricering

in de range van 10 tot 15 procent van de totale baten.

voor energielasten.

De overige opbrengsten betreffen de abonnementen voor dienstverlening (samenwerkingsverbanden pas-

Bij het opstellen van de begroting voor de rubriek ‘voor-

send onderwijs en administratiekantoren), rentebaten,

lichting/regionalisering’ wordt rekening gehouden met

subsidiedienstverlening (School aan Zet) en overige

een bijdrage uit de bestemmingsreserve ‘School!Week’

(verkoop van advertenties en abonnementen). Ener-

tot maximaal € 50.000 per jaar. Door een verscherpt

zijds is op deze post voorzichtig begroot, anderzijds kon

toezicht op inkoop van deze dienst en door meer in

onder andere meer worden gerealiseerd vanuit School

company bij VOS/ABB te organiseren konden de kos-

aan Zet dan begroot.

ten worden beperkt. Op voorstel van de directie en na

Gesaldeerd is het € 67.000 boven de begroting.

goedkeuring door het bestuur blijft de betreffende be-

Lasten

26

stemmingsreserve ongewijzigd.

De totale lasten zijn in 2014 € 138.000 hoger dan be-

De reis- en verblijfkosten zijn licht hoger dan begroot (€

groot (€ 1.720 miljoen min € 1.582 miljoen). Op onder-

15.000). Dit wordt beperkt veroorzaakt door uitbreiding

delen is er een verschil.

van het personeel, maar bovenal door een toename van

het aantal bijeenkomsten op locatie in het kader van informatievoorziening aan leden. De bureaukosten liggen onder de begroting als gevolg van de daarin opgenomen begrote afschrijvingskosten (zie onderdeel: ‘afschrijvingen’) in combinatie met een spaarzaam inkoopbeleid. De overige kosten bestaan uit de accountantskosten, verzekeringen, salarisadministratie en enkele overige uitgaven. Er zijn hier geen vermeldenswaardige afwijkingen ten opzichte van de begroting. De bestuurskosten zijn lager dan begroot in verband met een tijdelijk lagere bezetting (€1.500 per lid) en de keuze om in eigen huis te vergaderen. In de algemene ledenvergadering van woensdag 26 november 2014 is de begroting voor het huidige verslagjaar 2015 gepresenteerd met daarin een gering positief exploitatieresultaat van 23.000 euro. Voortzetting van de in 2014 uitgevoerde activiteiten is ook voor 2015 het uitgangspunt. Met name het verder continueren en uitvoeren van zichtbare handelingen voor en namens leden zal voor 2015 wederom leidend zijn. De verschillende thema’s en dossiers zijn in de voorgaande hoofdstukken van dit jaarverslag uitvoerig aan de orde geweest.

27

VOS/ABB Statutair gevestigd te Woerden Rapport inzake de jaarverslaggeving 2014

28

1.1

VOS/ABB Woerden Geconsolideerde balans per 31 december 2014

1.1 GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2014 (vóór bestemming van het exploitatiesaldo) 31 december 2014 € €

31 december 2013 € €

ACTIVA VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen en -terreinen Inventarissen

1

5.675 125.551

131.226

6.307 44.597

50.904

VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen Handelsdebiteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige vorderingen en overlopende activa Liquide middelen

2 3 4

44.579

24.980

-

572

65.381

5

3

109.960

86.205

111.757

1.444.569

1.518.455

1.685.755

1.681.116

29

VOS/ABB Woerden

31 december 2014 € €

31 december 2013 € €

PASSIVA Groepsvermogen Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers en handelskredieten Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden en overlopende passiva

6 7 8 9

1.454.715

25.332

38.052

85.851

73.302

119.857

231.040 1.685.755

30

1.425.594

4

144.168

255.522 1.681.116

1.2

VOS/ABB Woerden Geconsolideerde exploitatierekening over 2014

1.2 GECONSOLIDEERDE EXPLOITATIEREKENING OVER 2014

Baten Overige bedrijfsopbrengsten Totaal baten

10 11

2014 € 1.494.793 254.622

Inkoop ingeleend personeel Personeelskosten Afschrijvingen Huisvestingskosten Voorlichting/regionalisering Reis- en verblijfkosten Bureaukosten Overige kosten Bestuurskosten Totaal lasten

12 13 14 15 16 17 18 19 20

1.198.499 23.206 94.952 112.748 116.104 109.768 54.092 10.925

Exploitatieresultaat

€ 1.749.415

1.720.294 29.121

5

2013 € 1.463.408 294.578 46.671 997.384 7.962 121.198 143.317 93.996 178.518 89.661 8.766

€ 1.757.986

1.687.473 70.513

31

1.3

VOS/ABB Woerden Grondslagen van waardering en resultaatbepaling van de geconsolideerde jaarrekening

1.3 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING VAN DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING Algemeen Doel van de vereniging De vereniging heeft onder andere tot doel de behartiging van de belangen van het bestuur en het management van het openbaar en algemeen toegankelijk bijzonder onderwijs. Hiertoe behartigt zij de collectieve en individuele belangen van haar leden en ondersteunt zij haar leden bij de vervulling van hun taken. Onder algemeen toegankelijk bijzonder onderwijs wordt verstaan onderwijs overeenkomstig de wettelijk vastgelegde kenmerken van het openbaar onderwijs. Consolidatie In beginsel worden die ondernemingen in de consolidatie betrokken, welke aangemerkt worden als groepsmaatschappij. De financiële gegevens worden voor 100% opgenomen; het aandeel van derden in het groepsvermogen en in het groepsresultaat wordt vermeld onder 'minderheidsbelang van derden'. In het financieel jaarverslag 2014 zijn betrokken de financiële gegevens van de vereniging, alsmede de financiële gegevens van VOS/ABB Holding B.V. te Woerden (100%). Grondslagen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de grondslagen zoals vermeld in de Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 'C1 kleine organisaties zonder winststreven'. De geformuleerde grondslagen hebben betrekking op het financieel jaarverslag als geheel. De grondslagen zijn ten opzichte van voorgaand jaar niet gewijzigd. Het financieel jaarverslag is opgesteld op basis van een stelsel van bepaling van vermogen en exploitatiesaldo, hetgeen is gebaseerd op verkrijgingsprijzen.

32

6

VOS/ABB Woerden Grondslagen voor waardering van activa en passiva Algemeen Voor zover niet anders is vermeld zijn de activa, de voorzieningen en de schulden opgenomen tegen nominale waarde. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met een eventuele residuwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Financiële vaste activa De deelnemingen waarin invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd op de nettovermogenswaarde, doch niet lager dan nihil. Deze nettovermogenswaarde wordt berekend op basis van de grondslagen van VOS/ABB. Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd op de nominale waarde rekening houdend met mogelijke oninbaarheid, welke wordt bepaald op basis van een individuele beoordeling van de uitstaande posten.

7

33

VOS/ABB Woerden Grondslagen voor de resultaatbepaling Algemeen De kosten worden bepaald met inachtneming van de vermelde grondslagen voor de waardering van activa en passiva; zij worden toegerekend aan de verslagperiode waarop zij betrekking hebben. Opbrengsten worden verantwoord in de periode waarin de goederen zijn geleverd respectievelijk de diensten zijn verricht. Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar van oorsprong en voor zover deze voorzienbaar zijn. Baten Onder contributieopbrengsten en consultancyopbrengsten wordt verstaan de in de verslagperiode aan derden in rekening gebrachte bedragen voor geleverde diensten, exclusief omzetbelasting. Afschrijvingen De afschrijving op vaste activa wordt berekend op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode op basis van de geschatte economische levensduur. Boekwinsten en -verliezen bij verkoop van materiële vaste activa zijn begrepen onder de afschrijvingen. Lasten De kosten worden bepaald op historische basis en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Belastingen De belastingen over het resultaat worden berekend naar het nominale tarief, waarbij rekening wordt gehouden met fiscale faciliteiten.

34

8

1.4

VOS/ABB Woerden Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december 2014

1.4 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2014 ACTIVA Vaste activa 1

Materiële vaste activa

Bedrijfsge- Inventarissen bouwen en -terreinen € €

Stand per 1 januari 2014 Aanschaffingswaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1 januari 2014

Totaal €

6.307 6.307

59.557 -14.960 44.597

65.864 -14.960 50.904

-632 -632

103.528 -22.574 80.954

103.528 -23.206 80.322

6.307 -632 5.675 10%

163.085 -37.534 125.551 20%

169.392 -38.166 131.226

Mutaties Investeringen Afschrijvingen Saldo mutaties Stand per 31 december 2014 Aanschaffingswaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31 december 2014 Afschrijvingspercentages

De investeringen houden verband met de verhuizing van de Polanerbaan 15 te Woerden naar de Houttuinlaan 8 te Woerden. De verhuizing vond plaats op 13 januari 2014. De aan de investeringen gekoppelde afschrijvingskosten zijn voorzien in de begroting onder de rubriek bureaukosten.

9

35

VOS/ABB Woerden

Vlottende activa Vorderingen 31-12-2014 €

2 Handelsdebiteuren Debiteuren

31-12-2013 €

44.579

24.980

-

572

248 18.103 37.030 10.000 65.381

248 38.807 47.150 86.205

Een voorziening voor oninbaarheid wordt niet noodzakelijk geacht.

3 Belastingen en premies sociale verzekeringen Pensioenen

4 Overige vorderingen en overlopende activa Waarborgsommen Nog te ontvangen inkomsten Vooruitbetaalde kosten Lening personeel

De nog te ontvangen inkomsten betreft een nog te factureren bijdrage SCHOOL! aan VOO en enkele overige nog te ontvangen posten. De vooruitbetaalde kosten betreft de huur 1e kwartaal, lease en Exact. De verstrekte lening personeel is in maart 2015 inclusief rente ontvangen.

5

31-12-2014 €

Liquide middelen

Kas Deutsche Bank rekening-courant Deutsche Bank, deposito Rabobank, rekening-courant

356 10.045 1.402.686 31.482 1.444.569

31-12-2013 € 23 58.643 1.458.815 974 1.518.455

De liquide middelen staan vrij ter beschikking met uitzondering van een bankgarantie voor huur. Met ingang van het verslagjaar 2014 is de bankgarantie voor de Polanerbaan 15 ad € 58.118 vervallen en vervangen voor een bankgarantie voor de Houttuinlaan 8 te Woerden voor een bedrag van € 14.231,25.

36

10

VOS/ABB Woerden

PASSIVA 31-12-2014 €

6 Bestemmingsreserves Instandhoudingsreserve SCHOOL!week

Instandhoudingsreserve

Stand per 1 januari Verdeling exploitatiesaldo Stand per 31 december

31-12-2013 €

1.275.594 150.000 1.425.594

1.205.080 150.000 1.355.080

2014 €

2013 €

1.205.080 70.514 1.275.594

1.183.059 22.021 1.205.080

De Instandhoudingsreserve wordt aangehouden in het kader van de continuïteit van de vereniging voor de korte termijn (circa 1 jaar) met als doel om te voorzien in de vaste verplichtingen.

2014 €

SCHOOL!week

Stand per 1 januari Verdeling exploitatiesaldo Stand per 31 december

150.000 150.000

2013 € 110.000 40.000 150.000

De SCHOOL!week is een bestemmingsreserve met als doel om het imago van het openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs te verbeteren. In samenwerking met andere instanties wordt verspreid over een aantal jaren hier prioriteit aan gegeven. De huidige stand is toereikend voor de komende jaren, voorgesteld wordt om vanuit het resultaat 2014 geen dotatie of onttrekking te doen.

2014 €

Onverdeeld exploitatiesaldo Stand per 1 januari Toegevoegd aan de bestemmingsreserves Onverdeeld exploitatiesaldo Stand per 31 december

70.514 -70.514 29.121 29.121

11

2013 € 62.021 -62.021 70.514 70.514

37

VOS/ABB Woerden

Kortlopende schulden 31-12-2014 €

7 Schulden aan leveranciers en handelskredieten Crediteuren

31-12-2013 €

25.332

38.052

13.797 72.054 85.851

8.673 64.629 73.302

101.081 3.200 4.411 5.500 5.665 119.857

71.181 8.000 50.820 5.500 7.774 893 144.168

8 Belastingen en premies sociale verzekeringen Omzetbelasting Loonheffing

9 Overige schulden en overlopende passiva Reservering vakantiegeld en -dagen Te betalen accountants- en advieskosten Te betalen inkoopfacturen Te betalen administratieve dienstverlening Te betalen overige personeelskosten Betalingen onderweg

De te betalen inkoopfactuur betreft een nog te betalen afrekening elektriciteit over 2014.

38

12

Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen

VOS/ABB Woerden

Huurverplichtingen Met ingang van 1 januari 2014 huurt de vereniging 495 m² kantoorruimte van Edelki Vastgoed C.V. te 's Gravenhage aan de Houttuinlaan 8, 3447 GM te Woerden. De huurprijs bedraagt € 56.925 per jaar. De huurovereenkomst is aangegaan tot en met 31 december 2018. Leaseverplichtingen De vereniging is ultimo 2014 langlopende operational leasecontracten aangegaan met een resterende looptijd van: < 1 jaar ad € 53.110 > 1 jaar ad € 112.013

13

39

1.5

VOS/ABB Woerden Toelichting op de geconsolideerde exploitatierekening over 2014

1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE EXPLOITATIEREKENING OVER 2014

10

2014 €

2013 €

1.293.237 201.556 1.494.793

1.305.774 157.634 1.463.408

Baten

Contributieopbrengsten Contractdienstverlening

De contributie opbrengsten zijn licht gedaald ten opzichte van 2013. De daling wordt veroorzaakt door het saldo van enkele opzeggingen en aanmeldingen in combinatie met een gemiddeld lager aantal leerlingen. De contractdienstverlening is licht gestegen maar blijft onder het percentage van 15% van de totale baten.

2014 € 11

2013 €

Overige bedrijfsopbrengsten

Bijdragen samenwerkingsverbanden Verkoop overig, cursussen en voorlichting Rentebaten Nieuwsbrieven, brochures en overige uitgaven Vacatiegelden medewerkers Overige opbrengsten

91.875 60.699 13.621 24.405 64.022 254.622

104.500 17.762 20.368 13.486 318 138.144 294.578

De bijdragen samenwerkingsverbanden zijn licht gedaald als gevolg van de landelijke daling van het aantal samenwerkingsverbanden en daarmee de contributie van enkele lidmaatschappen. De verkoop overig is hoger door o.a. inkomsten vanuit School aan Zet. De overige opbrengsten waren in 2013 hoger door o.a. de afwikkeling van de Stichting Sociaal Fonds (SSF). In 2014 betreft het een bijdrage voor Energie voor Scholen, AON en enkele overige doorbelastingen waaronder hotelovernachtingen. 2014 € 12

2013 €

Inkoop ingeleend personeel

Inkoop ingeleend personeel

-

Met ingang van 2014 is er geen gebruik meer gemaakt van ingeleend personeel via Leeuwendaal.

40

14

46.671

2014 € 13

VOS/ABB Woerden 2013 €

Personeelskosten

Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Overige personeelskosten

813.307 139.405 155.777 90.010 1.198.499

656.385 114.936 148.304 77.759 997.384

De personeelskosten in 2013 waren relatief laag in verband met het vertrek van een tweetal personeelsleden (pensionering & vertrek) die eind 2013 en in 2014 weer zijn vervuld.

2014 €

2013 €

Lonen en salarissen Brutolonen en -salarissen Eindejaarsuitkeringen Doorbelasting personeelskosten van gedetacheerden

958.215 63.640 -208.548 813.307

849.486 60.608 -253.709 656.385

Gemiddeld aantal werknemers Gedurende het jaar 2014 waren gemiddeld 15 werknemers in dienst op basis van een volledig dienstverband (2013: 15).

2014 €

2013 €

Sociale lasten Premies sociale verzekeringen Teruggaaf WAO/WIA-verzekering

139.405 139.405

15

117.619 -2.683 114.936

41

2014 €

VOS/ABB Woerden 2013 €

Pensioenlasten Pensioenpremies

155.777

148.304

De pensioenlasten zijn verwerkt uit hoofde van een pensioenregeling die is te kwalificeren als een toegezegde bijdrageregeling. De pensioenregeling is, krachtens de Pensioenwet, ondergebracht bij een bedrijfstakpensioenfonds (ABP).

2014 €

2013 €

Overige personeelskosten Uitzendkrachten Studie- en opleidingskosten Arbodienst Wervingskosten personeel Overige personeelskosten

14

62.100 9.003 864 600 17.443 90.010

53.216 5.169 864 18.510 77.759

632 22.574 23.206

7.962 7.962

Afschrijvingen

Bedrijfsgebouwen en -terreinen Inventarissen

De verhoging houdt verband met extra investeringen in relatie tot de verhuizing naar de Houttuinlaan 8 te Woerden.

2014 € 15

2013 €

Huisvestingskosten

Huur onroerend goed Gas, water en elektra Schoonmaakkosten Overige huisvestingskosten

59.616 7.895 22.090 5.351 94.952

118.953 2.245 121.198

De verlaging houdt verband met de verhuizing naar de Houttuinlaan 8 te Woerden met een lagere huurprijs per m2.

42

16

VOS/ABB Woerden

2014 € 16

2013 €

Voorlichting/regionalisering

Nieuwsbrieven, brochures en overige uitgaven Congressen, seminars en bijeenkomsten Kosten website Representatiekosten Overige voorlichtingskosten en kosten regionalisering

88.868 11.316 420 2.244 9.900 112.748

108.986 18.218 3.237 1.969 10.907 143.317

De kosten voorlichting/ regionalisering konden worden beperkt door enerzijds een verscherpt toezicht op de besteding en inkoop van diensten anderzijds door, waar mogelijk, meer in-company te organiseren dan voorheen. 2014 € 17

2013 €

Reis- en verblijfkosten

Autokosten Kilometervergoedingen Reis- en verblijfkosten

71.186 36.944 7.974 116.104

60.715 31.122 2.159 93.996

De reis- en verblijfkosten zijn licht gestegen in verband met de uitbreiding personeel en toename van ledenactiviteiten op locatie. 2014 € 18

2013 €

Bureaukosten

Facilitaire kosten Telefoonkosten Computerkosten Drukwerk Kantoorbenodigdheden Porti

47.504 19.848 19.577 10.879 8.097 3.863 109.768

146.262 11.542 15.539 2.963 1.054 1.158 178.518

De facilitaire kosten zijn gedaald door de verhuizing naar de Houttuinlaan 8 en beperkten zich in 2014 tot de inhuur van facilitaire diensten (ICT & Adm). De overige kostenrubrieken zijn daardoor licht gestegen met als resultaat een positieve verschuiving ten opzichte van 2013.

17

43

2014 € 19

VOS/ABB Woerden 2013 €

Overige kosten

Accountantskosten Administratieve dienstverlening Verzekeringen Kosten salarisadministratie Advieskosten Vakliteratuur Overige uitgaven

15.150 11.000 14.407 8.439 748 4.348 54.092

26.318 31.893 11.596 9.924 684 860 8.386 89.661

De overige kosten konden beperkt door het schrappen van de administratieve dienstverlening in combinatie met de inhuur van enkele facilitaire diensten. 2014 € 20

Bestuurskosten

Onkostenvergoedingen Vergaderkosten Overige bestuurs- en commissiekosten

44

2013 €

10.000 925 10.925

18

8.600 166 8.766

45

46

Ledenlijst Vereniging VOS/ABB per 1 juli 2014

Schoolbesturen Allure, Stg voor Openbaar Primair Onderwijs Aloysius Stichting Onderwijs Jeugdzorg Archipel Primair (vh Stichting Archipel) Archipel Scholen Aves, stichting voor primair onderwijs B en W van Ameland B en W van Emmen B en W van Hoogezand Sappemeer B en W van Lelystad B en W van Terschelling B en W van Veenendaal B en W van Vlagtwedde B en W van Vlieland BasisBuren Bcie OBS Mesch - Eijsden-Margraten Bcie Openbaar Basisonderwijs Ameland Bcie Samenwerkingsschool Gieterveen-Oostermoer Bestuur Openbaar Onderwijs Goirle (BOOG) Bestuurscommissie Master Frankeskoalle Bestuurscommissie Winkler Prins BSO Hoorn - Leerzaam Comperio - scholen voor OPO in de Stellingwerven Conexus De Basis, Stichting voor OPO Arnhem De Gearhing De Omnisscholen - OPO Borsele Delta-onderwijs Dep. Oss van de Mij. tot Nut v/h Algemeen Dynamiek Scholengroep Facetscholen, voor openbaar onderwijs Gemeente Texel - bestuur OSG De Hogeberg Gerrit Komrij College Intergem. St. Openbaar Basisonderwijs (ISOB) Koninklijke Auris Groep Lentiz Onderwijsgroep Librijn LMC Voortgezet Onderwijs Meerwerf Basisscholen Den Helder NUOVO - Stg OVO Utrecht OBASE OcTHO - Stg Openbaar Primair Onderwijs Tholen Onderwijsgroep Amersfoort Onderwijsgroep Fier Onderwijsgroep Galilei Onderwijsgroep Perspecto Onderwijsgroep Primo VPR Onderwijsgroep Primus

OPMEER VOORHOUT ZUTPHEN VLISSINGEN EMMELOORD BALLUM EMMEN HOOGEZAND LELYSTAD WEST-TERSCHELLING VEENENDAAL SELLINGEN VLIELAND BUREN MAASTRICHT BALLUM GIETERVEEN GOIRLE EARNWALD VEENDAM HOORN WOLVEGA NIJMEGEN ARNHEM BOLSWARD HEINKENSZAND OOSTERHOUT OSS HORST KAPELLE DEN BURG WINTERSWIJK CASTRICUM GOUDA VLAARDINGEN DELFT ROTTERDAM DEN HELDER UTRECHT ZIERIKZEE THOLEN AMERSFOORT STIENS SPIJKENISSE AXEL HELLEVOETSLUIS JOURE

47

Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden Onderwijsstichting MOVARE Onderwijsstichting Zelfstandige Gymnasia OOK - Stichting Openbaar Onderwijs Kampen Openbaar Onderwijs PRESENT Openbaar Primair Onderwijs Noordenveld Openbare Scholengroep Vlaardingen Schiedam (OSVS) Openbare Stichting SG Reigersbos Plateau Openbaar Onderwijs Assen Praktijkonderwijs Roermond Proominent Primair Onderwijs Reflexis OBO Regionaal OVO Kampen-Dronten Renn4 ROOBOL Samenwerkingsstichting voor VO Uden Scholengroep Holland - Stichting voor OPO Scholengroep OPRON Scholengroep Veluwezoom, Stichting voor OPO Schoolbestuur Lauwers & Eems SEIN Stichting Epilepsie Instellingen Nederland Sine Limite - Stg Orthoped. Inst. Deventer e.o SOVOR Spilbasisscholen - OBO Dronten Stg Alg. Toegankelijk Onderwijs 3-Stromenland Stg Alg.Toegankelijk Onderwijs ‘sHertogenbosch eo Stg Algemeen Bijzonder Onderwijs De Liemers Stg BRAVOO Brabants Ver. Openbaar Onderwijs Stg Burg. Harmsmaschool, School voor OVO Stg Coenecoop College Stg de Onderwijsspecialisten/Het Onderwijshuis Stg Dr. Aletta Jacobs College Stg Esdal College, SG voor OVO in Emmen e.o. Stg Gemeentelijk Gymnasium Hilversum Stg Het Poortje Jeugdinrichtingen Stg Krimpenerwaard College Stg Minkema College voor OVO Woerden e.o. Stg OBSG Leiderdorp Stg Openbaar Basis Onderwijs Midden Drenthe Stg Openbaar Basisonderwijs Alblasserdam (SOBA) Stg Openbaar Basisonderwijs West-Brabant Stg Openbaar Onderwijs Jan van Brabant Stg Openbaar Onderwijs Wijk bij Duurstede Stg openbaar primair en spec. onderwijs Purmerend Stg Openbaar Primair Onderwijs Borger-Odoorn Stg Openbaar Primair Onderwijs Wassenaar Stg Openbaar VO Goeree-Overflakkee Stg Openbaar VO Schoonhoven (STOVOS)

48

BARENDRECHT KERKRADE HAARLEM KAMPEN GROOTEBROEK RODEN VLAARDINGEN AMSTERDAM ASSEN ROERMOND EDE ULFT KAMPEN GRONINGEN BUITENPOST UDEN NIEUWERKERK A/D IJSSEL VEENDAM DE STEEG WARFFUM CRUQUIUS DEVENTER ROOSENDAAL DRONTEN OOSTERHOUT ROSMALEN DUIVEN WAALWIJK GORREDIJK WADDINXVEEN ARNHEM HOOGEZAND EMMEN HILVERSUM GRONINGEN KRIMPEN AAN DEN IJSSEL WOERDEN LEIDERDORP BEILEN ALBLASSERDAM ROOSENDAAL HELMOND WIJK BIJ DUURSTEDE PURMEREND BORGER WASSENAAR MIDDELHARNIS SCHOONHOVEN

Stg Openbare Basisscholen Helmond Stg OPO Alblasserwaard/Vijfheerenlanden O2A5 Stg OPO Papendrecht-Sliedrecht Stg OPO Sluis - Escaldascholen Stg OVO Coevorden e.o. - De Nieuwe Veste Stg OVO Delft Stg primair & voortgezet onderwijs Zuid-Nederland Stg Primair Onderwijs Eem Vallei Educatief Stg Proloog - Primair Openb. Onderwijs Leeuwarden Stg Radius openbaar onderwijs Franekeradeel Stg Samenwerking VO in de regio Steenwijk Stg Samenwerkingsbestuur PO Maas en Waal Stg Samenwerkingsschool Yn de Mande Stg Scholengroep Den Haag Zuid-West Stg Scholengroep Pontes Stg Speciaal Onderwijs Fryslân Stg Stedelijk VO Zoetermeer Stg Swalm en Roer voor onderwijs en opvoeding Stg Sws Pro Oost-Achterhoek (PRONOVA) Stg VO Noord- en Midden-Drenthe Stg voor Openbaar Onderwijs in Dordrecht Stg voor Openbaar Onderwijs Marenland Stg voor openbaar onderwijs Odyssee Stg voor Openbaar Ver. Onderwijs in Gorinchem Stg voor praktijkonderwijs-OPDC Dordrecht Stichting 3Primair Stichting ACIS Stichting Akkoord! primair onderwijs Stichting Altra Stichting Anna van Rijn College Stichting Carmelcollege Stichting COVO Stichting De Blauwe Loper Stichting De Korenburg Stichting De Mare Stichting Eduquaat Stichting Elan Stichting Fluvium Stichting Freinetschool Heiloo Stichting Gabriël Stichting Grafisch Lyceum Rotterdam Stichting Herman Broerenschool Delft Stichting Het Rijnlands Lyceum Stichting Het Stedelijk Lyceum Stichting Invitare - Openbaar Onderwijs Stichting Johan de Witt-gymnasium Stichting Keender Stichting Kom Leren Stichting Media College Amsterdam

HELMOND ARKEL PAPENDRECHT OOSTBURG COEVORDEN DELFT EINDHOVEN Amersfoort LEEUWARDEN FRANEKER STEENWIJK HORSSEN SCHIERMONNIKOOG ‘s GRAVENHAGE GOES DRACHTEN ZOETERMEER ROERMOND WINTERSWIJK ASSEN DORDRECHT LOPPERSUM SNEEK GORINCHEM DORDRECHT BARENDRECHT PUTTERSHOEK VENLO AMSTERDAM NIEUWEGEIN HENGELO CULEMBORG HEERHUGOWAARD WINTERSWIJK RAALTE WEERT HILVERSUM GELDERMALSEN CASTRICUM ‘s HERTOGENBOSCH ROTTERDAM DELFT WASSENAAR ENSCHEDE CUIJK DORDRECHT HAAKSBERGEN MAASTRICHT AMSTERDAM

49

Stichting Meerkring, OPO Amersfoort Stichting Mytylschool Tilburg Stichting OBO Boarnsterhim (BoBoB) Stichting OBS De Regenboog Stichting Oeverwal Stichting Onderwijs Primair Stichting Onderwijsgroep Spoenk Stichting OP KOP Stichting Openbaar Basisonderwijs Harlingen Stichting Openbaar Onderwijs Baasis Stichting Openbaar Onderwijs Groep (OOG) Stichting Openbaar Onderwijs Houten Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena Stichting Openbaar Onderwijs Oost Groningen Stichting Openbaar Onderwijs Westland Stichting Openbaar PO Almelo Stichting openbaar PO Dordrecht (OPOD) Stichting Openbaar Primair Onderwijs Deventer Stichting Openbaar Primair Onderwijs IJmond Stichting Openbaar VO ‘De Waerdenborch’ Stichting Openbaar VO Gouda (StOVOG) Stichting Openbaar VO Oss Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Ede Stichting Openbare Scholen Groep Schoonoord Stichting Opmaat (OBO Midden Brabant) Stichting OPO Albrandswaard (SOPOA) Stichting OPO Furore Stichting OPO Goeree-Overflakkee (SOPOGO) Stichting OPO Hof van Twente Stichting OPO Nobego Stichting OPO regio Alphen a/d Rijn (SOPORA) Stichting OPO Slochteren (OPOS) Stichting OPO Winterswijk Stichting OPO Zuid-Kennemerland Stichting OPOCK Stichting OPO-R (Rivierenland) Stichting OSG Erasmus Stichting OSG Hengelo Stichting OVO Amstelveen Stichting OVO Hoeksche Waard Stichting OVO Noord-Holland-Noord Stichting OVO Noordoost Veluwe Stichting OVO Noordwijk Stichting OVO Tilburg Stichting OVO van Wageningen en Omstreken Stichting OVO Vlagtwedde Stichting OVO Walcheren Stichting OVO Willem de Zwijger College Stichting OVO Zaanstad

50

Amersfoort TILBURG GROU BREUKELEN EWIJK BERGAMBACHT Ochten GIETHOORN HARLINGEN ZUIDLAREN VEGHEL HOUTEN SLEEUWIJK OOSTWOLD NAALDWIJK ALMELO DORDRECHT DEVENTER VELSERBROEK HOLTEN GOUDA OSS EDE ZEIST TILBURG POORTUGAAL DRACHTEN OUDE TONGE GOOR WILHELMINADORP ALPHEN AAN DEN RIJN SLOCHTEREN WINTERSWIJK Aerdenhout CAPELLE A/D IJSSEL TIEL ALMELO HENGELO AMSTELVEEN PUTTERSHOEK ALKMAAR EPE NOORDWIJK TILBURG WAGENINGEN TER APEL MIDDELBURG PAPENDRECHT ZAANDAM

Stichting OVO Zeeuws Vlaanderen Stichting PlatOO Stichting Poolster (Primair OO Lochem) Stichting PPO de Link Stichting PriMA Stichting PrimAH Stichting Primair Onderwijs Groesbeek (SPOG) Stichting Primair onderwijs Venray (SPOV) Stichting PRIMO Opsterland Stichting PRIMO Schiedam Stichting Prisma Stichting Pro College Regio Nijmegen Stichting Prodas Stichting Prokind Scholengroep Stichting Proles Stichting Promes Stichting PROO Noord Veluwe Stichting Purmerendse SG Stichting Regionaal Openbaar BO Surplus Stichting Regius College Schagen Stichting Respont Stichting RK- en OPO “Panta Rhei” Stichting Robijn Stichting ROC West Brabant Stichting Ronduit Stichting ROOS Stichting RSG Enkhuizen Stichting RSG Magister Alvinus Stichting RSG Slingerbos/Levant Stichting RSG ‘t Rijks Stichting Samenwerkingsbestuur Zeewolde Stichting Samenwerkingsschool De Overlaat Stichting SBO Hertog van Brabantschool Stichting SCALA Stichting Scala College Stichting Scholen aan Zee Stichting Scholengroep Leonardo da Vinci Stichting Scholengroep Primato Stichting SchOOL (Openbaar Onderwijs Lelystad) Stichting School voor Pro Stadskanaal Stichting Schooltij Stichting Signum Stichting Singelland - OVO Stichting SKOPOS Stichting SOM - Samen Onderwijs Maken Stichting Spaarnesant - OPO Haarlem Stichting Speciaal Onderwijs Eindhoven Stichting Spinoza lyceum Stichting SPON

TERNEUZEN HELMOND LOCHEM RHENEN ABCOUDE GIETEN GROESBEEK VENRAY BEETSTERZWAAG VLAARDINGEN PANNINGEN NIJMEGEN ASTEN SPIJKENISSE DUIVEN MEPPEL HARDERWIJK PURMEREND SCHAGEN SCHAGEN VLISSINGEN Leidschendam NIEUWEGEIN ETTEN-LEUR ALKMAAR RIJSSEN ENKHUIZEN SNEEK HARDERWIJK BERGEN OP ZOOM ZEEWOLDE WAALWIJK VUGHT ELSHOUT ALPHEN A/D RIJN DEN HELDER LEIDEN HENGELO LELYSTAD STADSKANAAL DEN BURG ROSMALEN DRACHTEN SCHIJNDEL BERGEN OP ZOOM HAARLEM EINDHOVEN AMSTERDAM PAPENDRECHT

51

52

Stichting SPOOR Stichting Staring College Stichting STC-group Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden Stichting Strabrecht College Stichting Talent Westerveld Stichting Talent, OBO Hoorn Stichting Tangent, Palet van basisscholen Stichting VO De Vechtstreek Stichting VO voor Sliedrecht e.o. Stichting voor OVO Cambium College Stichting voor VO Kennemerland Stichting Voorschotense Openbare School Stichting Voortgezet Onderwijs Capelle a/d IJssel Stichting Voortgezet Onderwijs Lelystad Stichting Westerwijs Stichting Wijzer Stichting Wolderwijs Stichting Zaan Primair STIP Openbaar Basisonderwijs Hilversum STROOMM Stg Reg. Openbaar Ond. Maas en Meierij Sws SG VO Noordoostpolder en Lemsterland Talent Primair Voortgezet Onderwijs van Amsterdam Wereldkidz - Stg OPO Rijn- en Heuvelland

PURMEREND LOCHEM ROTTERDAM LEIDEN GELDROP DWINGELOO HOORN TILBURG Maarssen SLIEDRECHT ZALTBOMMEL BEVERWIJK LEIDEN KRIMPEN A/D IJSSEL LELYSTAD MARUM VLAARDINGEN RUINERWOLD ZAANDAM HILVERSUM ROSSUM EMMELOORD HUIZEN AMSTERDAM ZEIST

Gemeenten B en W van Alkmaar B en W van Bussum B en W van de gemeente Peel en Maas B en W van De Wolden B en W van Lochem B en W van Molenwaard B en W van Neder-Betuwe B en W van Oud-Beijerland B en W van Venlo B en W van Vlissingen B en W van Woudrichem Gemeente Amsterdam, DMO Gemeente Haarlem - afd. jeugd, onderwijs & sport Gemeente Westland - afd. MO/Onderwijs

ALKMAAR BUSSUM PANNINGEN ZUIDWOLDE LOCHEM GROOT AMMERS OPHEUSDEN OUD BEIJERLAND VENLO VLISSINGEN WOUDRICHEM AMSTERDAM HAARLEM MONSTER

Colofon Jaarverslag 2014 VOS/ABB Uitgave: Vereniging VOS/ABB Houttuinlaan 8 3447 GM Woerden Tel: 0348 405200 Fax: 0348-405205 E-mail: [email protected] Website: www.vosabb.nl Twitter: @VOSABB Redactie, eindredactie en productiebegeleiding: Lucy Beker, Beker Tekst en Redactie. Vormgeving: Adantes, Schiedam

Dit jaarverslag staat op www.vosabb.nl (publicaties) en is niet in druk uitgebracht. Alle rechten voorbehouden. Juni 2015. Het lidmaatschap van VOS/ABB staat open voor schoolbesturen in het openbaar en/of algemeen toegankelijk onderwijs die de doelstelling van de vereniging VOS/ABB onderschrijven. Een schoolbestuur wordt lid voor alle scholen die onder zijn bevoegd gezag vallen. De contributie wordt betaald per leerling. Ook gemeenten kunnen lid zijn van VOS/ABB. Tevens zijn er verschillende abonnementsvormen mogelijk, onder meer voor samenwerkingsverbanden. De statuten van VOS/ABB staan op de website www.vosabb.nl.

53