JAARVERSLAG. Vereniging van openbare en algemeen toegankelijke scholen

J A A RV E R S L A G

2013

Vereniging van openbare en algemeen toegankelijke scholen

Inhoudsopgave Woord vooraf Hoofdstuk 1: De vereniging VOS/ABB 1.1 Het bestuur uitgebreid

4

3.5 Krimp

21

1.2 Verhuizing stafbureau

4

3.6 Ledenvoordeel

22

1.3 Samenwerking met de VOO

5

3.7 Passend onderwijs

23

1.4 Samenwerking met VO-raad en PO-Raad

6

3.8 Integrale kindcentra

24

1.5 Tweedaagse

6

3.9 Medezeggenschap

25

Hoofdstuk 2: Belangenbehartiging

7

Hoofdstuk 4 : Identiteit

26

2.1 Artikel 23

7

4.1 Campagne School!Week

26

2.2 Stichten en opheffen van scholen

8

4.2 Inspiratiekalender

28

2.3 Fusietoets en samenwerkingsschool

9

4.3 Diploma openbaar onderwijs

29

2.4 Godsdienstig en humanistisch

10

4.4 Levensbeschouwing en burgerschap

29

4.5 Excellent openbaar onderwijs

30

vormingsonderwijs (g/hvo)

2

2.5 Religieus leerlingenvervoer

10

Hoofdstuk 3: Ondersteuning

12

Hoofdstuk 5: Financiën

32

3.1 Helpdesk

12

Financieel jaarverslag met toelichting

32

3.2 Informatievoorziening

17

Rapport jaarverslaglegging

35

3.3 Netwerken

19

Ledenlijst

54

3.4 Crisiscommunicatie

20

Woord vooraf

De missie van VOS/ABB is ‘goed onderwijs voor álle kinderen’. Dit past bij het brede maatschappelijke belang van het openbaar en algemeen toegankelijk primair, voortgezet en speciaal onderwijs waar onze vereniging voor staat. Ook in het jaar 2013, waar dit verslag over gaat, maakten wij ons sterk om de omstandigheden voor goed onderwijs te optimaliseren. Dit doen wij bijvoorbeeld door kennis en tools op het gebied van onder andere financiën, personeel en organisatie, huisvesting en governance aan te bieden. Tevens is onze vereniging gespecialiseerd in goed burgerschapsonderwijs, levensbeschouwing en religie in het openbaar onderwijs, innovatie en excellentie. Ook die thema’s horen bij goed onderwijs op openbare en algemeen toegankelijke scholen. Zij staan immers midden in de diverse samenleving. VOS/ABB profileert zich nadrukkelijk als assertieve belangenbehartiger. Dit doen wij op lokaal, regionaal en nationaal niveau. Als het nodig is, nemen we geen blad voor de mond. De ervaring leert dat stille diplomatie niet altijd werkt, en dat het soms nodig kan zijn om met luide stem belangrijke onderwerpen onder de aandacht te brengen van beleidsmakers. In dit jaarverslag verantwoorden wij ons graag over onze activiteiten. Wij beseffen terdege dat wij onze rol mogen vervullen met de financiële en niet te vergeten de morele steun van onze leden. Dank hiervoor!

Ritske van der Veen, directeur VOS/ABB

3

1. De vereniging VOS/ABB in 2013

VOS/ABB is de Vereniging van Openbare en algemeen

verslagjaar is ervoor gekozen om het bestuur te verbre-

toegankelijke Scholen. De vereniging behartigt de be-

den en te versterken met twee extra bestuursleden.

langen van bestuur en management in het openbaar

De andere vijf bestuursleden waren in de algeme-

en algemeen toegankelijk primair en voortgezet onder-

ne ledenvergadering allen aftredend en herkiesbaar.

wijs. Bij VOS/ABB zijn 323 besturen met in totaal ruim

Zij zijn allen unaniem herkozen. De herbenoemde be-

2700 scholen aangesloten. Op al deze scholen zitten in

stuursleden zijn:

totaal circa 800.000 leerlingen. In 2013 zag VOS/ABB een aantal leden terugkeren die eerder hadden opge-

• Peter

zegd, maar zich nu weer hebben aangemeld omdat ze

Hardenberg (voorzitter)

Snijders,

burgemeester

van

gemeente

de dienstverlening van VOS/ABB kennelijk misten. Dit verschijnsel deed zich met name in de tweede helft van

• Lambèrt

2013 voor en die trend lijkt zich door te zetten in 2014.

Stichting Openbaar Onderwijs Jan van Brabant in

Dit compenseert een aantal afmeldingen die voorname-

Helmond (voortgezet onderwijs);

van

Genugten,

directeur/bestuurder

lijk zijn toe te schrijven aan demografische krimp, door het samengaan van schoolbesturen. Al met al kunnen

• Annemie Martens, bestuurder Stichting PlatOO in

we zeggen dat het aantal leden stabiliseert.

Zuidoost-Brabant (primair onderwijs);

VOS/ABB heeft als missie: goed onderwijs voor àlle kinderen. Dit jaarverslag geeft een beeld van de activiteiten

• Kees Vreugdenhil, directeur/bestuurder Dr. Nassau

die VOS/ABB inzet om haar missie te verwezenlijken.

College in Assen (voortgezet onderwijs);

Dit hoofdstuk gaat over de vereniging zelf in 2013. • Rudi Meulenbroek, algemeen directeur Stichting

1.1 Het bestuur uitgebreid

Openbaar Onderwijs Kampen (primair onderwijs).

Het bestuur van VOS/ABB is in 2013 met twee personen uitgebreid tot zeven leden. De nieuwe bestuursle-

Van hen zijn Annemie Martens en Kees Vreugdenhil

den zijn:

voor twee jaar herbenoemd: zij zullen in 2015 aftreden. De

• Annemarie Juli, bestuurder Openbare ScholenGroep Schoonoord in Zeist (voortgezet onderwijs); • Hans

Kelderman,

bestuursvoorzitter

overige

bestuursleden

zijn

voor

vier

jaar

(her)benoemd.

1.2 Verhuizing Stafbureau Aloysius

Stichting in Voorhout (speciaal onderwijs).

Het stafbureau van VOS/ABB is gevestigd in Woerden en telt 14 medewerkers, onder wie beleidsmedewerkers, senior-beleidsmedewerkers en juridisch adviseurs. De

4

Zij zijn unaniem benoemd in de algemene ledenverga-

juridisch adviseurs bemannen de Helpdesk, die dage-

dering van 4 december 2013. Hun benoeming was mo-

lijks bereikbaar is voor de leden. De directie is in handen

gelijk omdat in de statuten van VOS/ABB staat dat het

van de heer Ritske van der Veen.

bestuur uit maximaal zeven personen bestaat. In het

In het verslagjaar zijn de voorbereidingen getroffen voor

een verhuizing van het kantoor binnen Woerden: van de

dat er geen sprake is van een wettelijke taak voor deze

Polanerbaan naar de Houttuinlaan. Aanleiding voor de

organisaties. Bovendien vonden de bewindslieden dat

verhuizing was een verzoek van de verhuurder van het

de ouderorganisaties hun bestaansrecht konden waar-

grote kantoorpand aan de Polanerbaan. Deze wilde de

borgen via contributie, sponsoring en vergoedingen op

contracten met alle huurders ruim voor de einddatum

basis van geleverde diensten, en dat het Informatiecen-

afbreken om het pand in zijn geheel te kunnen verhuren

trum onderwijs (DUO) voldoende relevante informatie

aan een onderwijsorganisatie. Voor de vereniging was

aan ouders beschikbaar stelt.

dit geen slecht nieuws, omdat zij nu op zoek kon naar een meer passende huisvesting. VOS/ABB vond een

De ouderorganisaties kregen tot nu toe in totaal 2,9

vrijstaand kantoorgebouw aan de Houttuinlaan, dat te-

miljoen euro subsidie per jaar. In 2014 zou dit bedrag

gen een aanmerkelijk lager huurtarief over betere voor-

nul worden. Een petitie van de VOO en andere ouderor-

zieningen beschikt en dichter bij het station is gelegen.

ganisaties mocht niet baten. Wél wilde Dekker op aandringen van de Tweede Kamer nog een miljoen euro

Wel was een ingrijpende verbouwing nodig om het pand

beschikbaar stellen voor één grote, samenwerkende

de uitstraling te geven die past bij de huidige tijd. Het ge-

ouderorganisatie. Dit in het kader van educatief part-

bouw is gestoffeerd in de kleuren van de huisstijl: wit en

nerschap tussen ouders en scholen. Hiervoor moesten

rood. Het oude kantoormeubilair is meeverhuisd omdat

de bestaande ouderorganisaties dus fuseren. Daar wil-

dat nog uitstekend voldeed. Wel is nieuw meubilair voor

den echter niet alle ouderorganisaties aan meewerken,

vergaderkamers aangeschaft. De verbouwing werd in

waardoor de kans bestond dat ook dat miljoen er niet

december voltooid, de verhuizing vond plaats in januari

zou komen. De VOO heeft daarom uiteindelijk besloten

2014.

om zelfstandig verder te gaan.

1.3 Samenwerking met VOO

VOS/ABB werkte al langer samen met de VOO om het

De samenwerking met de Vereniging Openbaar Onder-

openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs te ver-

wijs (VOO) is in het verslagjaar geïntensiveerd. Aanlei-

sterken, onder meer voor de School!Week, de cam-

ding daarvoor was het besluit van de regering om de

pagne voor het openbaar onderwijs. In de tweede helft

verzuilde ouderorganisaties niet langer te subsidiëren,

van 2013 heeft VOS/ABB met de VOO overlegd over de

wat voor de VOO uiteraard grote gevolgen had.

samenwerking in de toekomst. Dit overleg liep aanvankelijk stroef, maar kwam in december in een stroomver-

Op 30 mei 2013 kwamen minister Jet Bussemaker en

snelling. De verdere uitwerking en concretisering van de

staatssecretaris Sander Dekker van OCW met een brief

samenwerking met de VOO kreeg vorm in 2014.

aan de Tweede Kamer, waarin zij aankondigden dat alle volledig zouden worden stopgezet. Volgens de minister

1.4 Samenwerking met VO-raad en PO-Raad

en de staatssecretaris hoeft de overheid ouderorganisa-

De samenwerking met de VO-raad is in het verslagjaar

ties in het onderwijs niet financieel te ondersteunen, om-

bestendigd. Er is een samenwerkingsovereenkomst

subsidies voor ouderorganisaties, waaronder de VOO,

5

gesloten tussen de VO-raad, VOS/ABB en andere be-

kend, en is aandacht besteed aan de positionering van

sturenorganisaties. Hiervoor heeft de VO-raad zijn sta-

VOS/ABB. De deelnemers hebben in deze twee dagen

tuten gewijzigd. Er is een Overlegraad VO opgericht,

met elkaar bepaald wat de sterke punten van VOS/ABB

die voortaan de regie zal voeren op woordvoering en

zijn, wat de verbeterpunten zijn, wat de strategie voor

lobbyactiviteiten. In deze Overlegraad VO zitten naast

het komende jaar wordt en waar de focus moet liggen.

vertegenwoordigers van de VO-raad en VOS/ABB ook

De deelnemers hebben de tweedaagse als zeer waar-

afgevaardigden van de Besturenraad, ISBO, LVGS,

devol en inspirerend ervaren.

VBS, VGS en VKO. Doel van deze samenwerking is dat de sector voortgezet onderwijs eenduidig naar buiten treedt om zo de algemene belangenbehartiging te versterken. Daarom heeft VOS/ABB heeft hier graag aan meegewerkt. Tegelijkertijd is de overeenkomst zó opgesteld dat er ruimte is voor het eigen geluid van de deelnemende partners. Voor VOS/ABB is het belangrijk dat dit is gewaarborgd, omdat voor haar de kernwaarden van het openbaar onderwijs leidend blijven. De VO-raad voert periodiek overleg in de Overlegraad VO op basis van gelijkwaardigheid, zodat het pluriforme geluid binnen de sector behouden blijft. In de toekomst hoopt VOS/ABB een dergelijke positieve samenwerking ook voor het primair onderwijs te realiseren met de PO-Raad en andere organisaties. Zo ver is het eind 2013 echter nog niet.

1.5 Tweedaagse De vereniging heeft in juni haar jaarlijkse tweedaagse gehouden: een bijeenkomst waarin met alle medewerkers wordt teruggekeken op de resultaten van het afgelopen jaar en vooruitgeblikt op het komende jaar. Op 17 en 18 juni 2013 was deze bijeenkomst in partycentrum Schimmel in Woudenberg, waar de lopende projecten met elkaar zijn geëvalueerd. Daarnaast zijn de plannen en ontwikkelingen voor de toekomst ver-

6

2. Belangenbehartiging

Eén van de hoofdtaken van VOS/ABB is de belan-

leerlingen leren en leven met andersdenkenden. Toch

genbehartiging voor de leden. De vereniging volgt de

maakte VOS/ABB een kanttekening bij het ‘richtingvrij

politieke ontwikkelingen op de voet en probeert in con-

plannen’ zoals dat in de reactie van de staatssecretaris

tacten met Kamerleden en politieke partijen steeds de

staat, omdat Dekker tegelijkertijd de verzuiling in stand

belangen van het openbaar en algemeen toegankelijk

wil houden. ‘Richtingvrij plannen moet niet resulteren in

onderwijs onder de aandacht te brengen. Ook in 2013

een verdere verzuiling met nog meer bijzondere scho-

zijn weer (Tweede Kamer-)vergaderingen en debatten

len’, zo verwoordt VOS/ABB het risico in een commen-

bijgewoond, commentaren en brandbrieven geschreven

taar en een brief aan de vaste Kamercommissie voor

en van tijd tot tijd successen geboekt. In dit hoofdstuk

Onderwijs, die hier op 14 november over vergaderde.

een overzicht van deze activiteiten.

2.1 Artikel 23

Adviseur Ronald Bloemers van de Helpdesk van VOS/ABB maakte daarnaast voor de leden een gron-

Medio 2013 kwam staatssecretaris van onderwijs San-

dige analyse van de brief van Dekker. Hij ging daarin in

der Dekker met een reactie op het advies van de On-

op punten die van specifiek belang zijn voor de positie

derwijsraad over artikel 23 van de Grondwet: ‘Artikel 23

van het openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs.

Grondwet in maatschappelijk perspectief’. Dit betreft het

Behalve de richtingvrije planning zijn dat:

grondwetsartikel over de vrijheid van onderwijs. Het advies van de Onderwijsraad dateerde al van april 2012. De reactie van de staatssecretaris heeft zo lang op zich

• Stichting van openbare scholen • Positie van ouders

laten wachten, omdat voormalig minister Marja van Bijs-

• Directe meting

terveldt van OCW besloot dit over te laten aan haar op-

• Bestuurskracht

volger, Sander Dekker.

• Leerlingenvervoer

Dekker schrijft in zijn reactie dat hij streeft naar een mo-

• Fusietoets

dernisering van het huidige onderwijsbestel. VOS/ABB

• Enkele-feitconstructie

vindt het een goede zaak dat in de brief een aantal zaken vermeld staat, die de vereniging in het kader van het

• Acceptatieplicht

openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs al jaren

De analyse van Bloemers is op de website van

bij de politiek onder de aandacht brengt. Een voorbeeld

VOS/ABB voor iedereen te lezen. Ook heeft hij dit nog

daarvan is het advies van de Onderwijsraad voor ‘rich-

eens toegelicht in een artikel in magazine School! (num-

tingvrije planning’, dat de staatssecretaris overneemt.

mer 7, december 2013).

VOS/ABB is daar positief over, omdat dit een begin kan zijn van het concept ‘School’, dat de vereniging hanteert

Bloemers werd vervolgens op 3 december uitgenodigd

als ideaal voor de toekomst, als ‘stip op de horizon’: een

als speciale gast voor het zogenaamde Onderwijsparle-

school zonder denominatie, waar elk kind welkom is, en

ment van de PvdA over artikel 23. Dit betrof een discus-

die daardoor een sociale ontmoetingsplaats wordt waar

sieavond tussen de Tweede Kamerleden van de PvdA

7

met onderwijs in hun portefeuille en PvdA-leden die in

positie dan daarvoor het geval was. Tot en met 2013

het onderwijs werkzaam zijn. Aanwezig waren de Ka-

konden burgemeester en wethouders een verzoek van

merleden Tanja Jadnanansing, Loes Ypma en Moha-

ouders om de haalbaarheid van een nieuwe openba-

med Mohandis.

re school te onderzoeken nog naast zich neerleggen. Vanaf 2014 kan dat niet meer, als er ten minste vijftig

Eerder in het jaar, op 12 april, nam VOS/ABB deel aan

ouderverklaringen zijn.

een debat met SGP-Tweede Kamerlid Roelof Bisschop in Arnemuiden, op uitnodiging van de SGP-jongeren-

De afgelopen jaren heeft VOS/ABB in een paar plaatsen

afdeling in Walcheren, over de vrijheid van onderwijs.

groepen ouders bijgestaan die met bovenstaande pro-

Daar debatteerde Anna Schipper namens VOS/ABB. Ze

blemen te kampen hadden: in Barneveld, waar ouders

benadrukte daar de kernwaarden van openbaar onder-

graag openbaar voortgezet onderwijs willen, en in het

wijs: respect, waarden en normen en aandacht voor le-

Limburgse dorp Maasbree, waar ouders een openbare

vensbeschouwingen, en lichtte het concept School toe,

basisschool wensen, wat ernstig vertraagd werd door

dat VOS/ABB ziet als ideaal.

het college van B&W. Ook signaleerde VOS/ABB dat

2.2 Stichten en opheffen van scholen

ouders die een Steve Jobsschool wilden oprichten, die niet de openbare signatuur konden geven terwijl ze dat

In het najaar van 2013 gingen de Tweede en Eerste

wél wilden. VOS/ABB heeft daarom steun verleend aan

Kamer akkoord met het wetsvoorstel in verband met

de Stichting O4NT (Onderwijs voor een Nieuwe Tijd),

de stichting en opheffing van openbare scholen door

omdat deze ontdekte dat het niet mogelijk was een

verzelfstandigde besturen in het primair onderwijs. De

nieuwe openbare school te stichten. Weliswaar zijn in

wetswijziging zou per 1 januari 2014 van kracht worden.

2013 een aantal openbare Steve Jobsscholen van start

Vanaf dat moment beschikken verzelfstandigde open-

gegaan, maar dit waren bestaande openbare scholen

bare schoolbesturen over dezelfde instrumenten als be-

die overstapten op het concept van O4NT.

voegde gezagsorganen in het bijzonder onderwijs. Opheffen VOS/ABB ijverde er al jaren voor om dit voor elkaar te

De langverwachte wetswijziging gaat ook over de be-

krijgen. Het probleem was dat ouders bij een schoolbe-

voegdheid van een verzelfstandigd bestuur voor open-

stuur voor bijzonder onderwijs een aanvraag kunnen in-

baar onderwijs om een school te sluiten. Dit doet zich

dienen voor het stichten van een school, maar dat kon-

met name voor in gebieden die te maken hebben met

den ze niet doen bij een openbaar schoolbestuur. Dat

dalende leerlingenaantallen. Het is voortaan aan het

kwam omdat de bevoegdheid voor het stichten van een

verzelfstandigde openbare schoolbestuur om hier een

school niet bij het openbare schoolbestuur lag, maar bij

afweging over te maken. Als wordt besloten een school

het college van burgemeester en wethouders. De wets-

te sluiten, dan moet nog wel de gemeente in de gele-

wijziging geeft openbare en bijzondere schoolbesturen

genheid worden gesteld om het bestuur van de school

eindelijk gelijke rechten.

over te nemen.

Door de wetswijziging krijgen ook ouders een sterkere

8

2.3 Fusietoets en samenwerkingsschool

in de krimpvisie van Dekker. Echter, voordat de plannen

De bevolkingskrimp op het platteland leidt tot een leer-

van Dekker konden worden uitgevoerd, moest eerst de

lingendaling in het basisonderwijs. Die begint nu dusda-

wet worden gewijzigd. Daarom zouden deze wijzigingen

nige vormen aan te nemen dat de politiek zich bezint op

pas op 1 augustus 2016 ingaan. Dat is jammer, reageer-

nieuw beleid. VOS/ABB laat niet na erop te wijzen dat

de VOS/ABB, want de krimpproblematiek vraagt nú om

de bestaande wetgeving samenwerking in het onderwijs

actie en niet pas over een paar jaar, want dan is het voor

in de weg staat, juist nu dit nodig is om de leerlingenda-

veel kleine scholen al te laat. Dekker zag dat ook, want

ling op het platteland op te vangen.

hij gaf nog in 2013 toestemming aan een scholenfusie in Zuid-Limburg, met het oog op kwaliteitsbehoud in het

In het kader hiervan heeft VOS/ABB op 14 maart 2013

onderwijs. Bij uitzondering, want de wetgeving loopt

deelgenomen aan een door de Tweede Kamer-fractie

achter bij de praktijk.

van de ChristenUnie georganiseerde hoorzitting van de vaste Kamercommissie van OCW. Tijdens deze hoor-

Deze situatie, die in andere regio’s verlammend werkt,

zitting kwamen de verschillende besturenorganisaties,

was voor VOS/ABB reden om in oktober in een heldere

werknemersorganisaties, ouderorganisaties, maar ook

brief aan de Tweede Kamer aan te dringen op snelle

schoolbesturen en directeuren aan het woord.

afschaffing van de fusietoets. Daarin wees directeur Ritske van der Veen er op dat de fusietoets in het le-

Op 21 maart heeft er voorts een overleg plaatsgevonden

ven is geroepen na misstanden in het hoger onderwijs,

tussen de ambtenaren van OCW en besturenorganisa-

terwijl 70 procent van de fusieaanvragen uit het primair

ties over de aanpak van de leerlingendaling. Namens

onderwijs komt: de sector die het eerste te maken heeft

VOS/ABB namen Hans Teegelbeckers en Marleen

met de gevolgen van krimp en zoekt naar samenwer-

Lammers hieraan deel.

king om die gevolgen adequaat te kunnen opvangen. ‘De fusietoets heeft daar in de praktijk een afschrikwek-

Op 29 mei maakte staatssecretaris Sander Dekker op

kende werking en zit slagvaardige besluitvorming in de

een school in Wolphaartsdijk bekend dat hij de fusie-

weg’, aldus Van der Veen in zijn brief van 15 oktober

toets inderdaad wil versoepelen omdat deze de samen-

2013. Hij vraagt de Tweede Kamer om niet te wachten

werking in het onderwijs in de weg staat. Dekker erken-

met de door Dekker voorgestelde versoepeling van de

de dat samenwerking in tijden van krimp noodzakelijk

fusietoets en dat wetsvoorstel meteen in te dienen en te

is. De toets zou vervallen in gebieden waar binnen vijf

behandelen. ‘Dit geeft meer lucht aan het onderwijsveld

jaar de bevolking met 15 procent of meer afneemt. Ook

om in de regio samen te kijken naar oplossingen’.

zou geen fusietoets meer nodig zijn als het aantal basisscholen dat bij de fusie betrokken is, minder dan 30 is.

Op 28 november heeft er nog een gesprek plaatsge-

Voor het voortgezet onderwijs werd de grens opgetrok-

vonden met de ambtenaren van de Directie wetgeving

ken tot 19 scholen.

primair onderwijs over de uitwerking van de beleidsvisie ter zake leerlingendaling van de staatsecretaris. Aan dit

Dit was in de visie van VOS/ABB een positief element

gesprek nam Ronald Bloemers deel.

9

Samenwerkingsschool

willen stopzetten, stellen zij dus voor geld weg te halen

Een ander punt uit de beleidsvisie die Dekker op 29 mei

uit de lumpsumfinanciering. Dit is een regelrechte be-

presenteerde, was de verruiming van de mogelijkheden

zuiniging, waarover de minister en de staatssecretaris in

voor samenwerking tussen openbaar en bijzonder on-

hun brief niet reppen’, zo stond in de brief die niet alleen

derwijs. Daarmee nam hij een eerder uitgebracht advies

door VOS/ABB, maar door nog 12 onderwijsorganisa-

van VOS/ABB en de Vereniging Openbaar onderwijs

ties werd ondertekend.

over. De verenigingen hadden hem er op gewezen dat openbare schoolbesturen in tegenstelling tot bijzondere

De lobby miste zijn effect niet. Voor het zomerreces nam

schoolbesturen geen samenwerkingsscholen in stand

de Tweede Kamer een motie aan voor het behoud van

mochten houden. Er was met klem gevraagd de positie

de subsidie. De motie was ingediend door de Christen-

van het openbaar onderwijs op dit punt te versterken en

Unie en werd door bijna de gehele Kamer gesteund; al-

Dekker ging hierin mee.

leen de PVV tekende niet mee. Staatssecretaris Dekker

2.4 Godsdienstig en humanistisch vormingsonderwijs (g/hvo)

had de motie eerder ontraden; volgens hem was er gewoon geen geld meer voor g/hvo, maar de meerderheid van de Kamer was daar dus niet van onder de indruk.

In mei stond in een brief van minister Jet Bussemaker en staatssecretaris Sander Dekker van OCW dat de

Op Prinsjesdag werd bekend dat de structurele rijkssub-

rijkssubsidie van 10 miljoen euro per jaar voor gods-

sidie voor g/hvo in de openbare scholen toch zou blijven

dienstig en humanistisch vormingsonderwijs in de open-

bestaan. De motie van Joël Voordewind van de Chris-

bare scholen zou verdwijnen. Dit onderwijs wordt door

tenUnie wordt uitgevoerd, zo bleek uit de onderwijsbe-

75.000 leerlingen gevolgd.

groting over 2014 en de jaren daarna. VOS/ABB was blij dat het kabinet alsnog inzag dat g/hvo een waardevol

De aankondiging van OCW was voor VOS/ABB reden

onderdeel is van het openbaar onderwijs en dat deze

om samen met andere onderwijsbelangenorganisaties

bezuiniging is teruggedraaid.

een politieke lobby te beginnen om het geld voor deze waardevolle vorm van onderwijs te behouden. Op 13 juni

2.5 Religieus leerlingenvervoer

is een brandbrief verstuurd aan de vaste Kamercommis-

Nadat in 2012 veel discussie was ontstaan over de kos-

sie Onderwijs. Daarin werd er niet alleen op gewezen

ten van zogenoemd ‘religieus leerlingenvervoer’, heeft

dat g/hvo waardevol is en kansen biedt voor vruchtbare

VOS/ABB hier in februari 2013 een brief over geschre-

samenwerking tussen openbaar en bijzonder onderwijs

ven aan de Tweede Kamer. Daarin werd nog eens dui-

in dunbevolkte gebieden, maar ook werd nadrukkelijk

delijk gemaakt waarom de vergoeding van het vervoer

vermeld dat het bewuste bedrag van 10 miljoen euro

van ‘signatuurleerlingen’ kan worden afgeschaft.

per jaar nooit een extra bijdrage aan het onderwijs is

10

geweest, maar uit de lumpsumvergoeding is gehaald.

In de wet is vastgelegd dat ouders recht hebben op een

‘Het onderwijs betaalt g/hvo dus helemaal zelf. Nu de

vergoeding van hun gemeente als zij voor hun kinderen

minister en de staatssecretaris van OCW deze subsidie

vervoer nodig hebben vanwege de afstand tussen hun

huis en de school van hun keuze. Dit kan nodig zijn als

past bij de godsdienstige achtergrond van de betreffen-

een kind vanwege een beperking niet terecht kan op

de ouders en leerlingen. Dit is het godsdienstig en hu-

een reguliere school in de buurt, maar naar een speci-

manistisch vormingsonderwijs (zie paragraaf 2.3) dat in

ale school moet die verder weg is gelegen. In de praktijk

2013 nog behouden is gebleven, mede dankzij de lobby

komt het er echter op neer dat deze vergoeding voor het

van de onderwijsorganisaties.

leeuwendeel wordt uitgekeerd aan ouders die vanwege hun godsdienstige achtergrond bewust kiezen voor een

Volgens VOS/ABB mag het niet zo zijn dat de belasting-

bijzondere school op afstand, terwijl er goed openbaar

betaler wordt geconfronteerd met de meerkosten van

onderwijs in de buurt is, dat toegankelijk is voor elk kind.

vervoer uitsluitend op grond van godsdienstige motie-

In totaal is er ongeveer 10 miljoen euro per jaar gemoeid

ven. ‘Wie een bepaalde keuze maakt, is daar zelf volle-

met het door godsdienstmotieven ingegeven leerlingen-

dig verantwoordelijk voor – ook financieel.’ Uiteraard be-

vervoer, zo blijkt uit onderzoek van de Besturenraad

nadrukt VOS/ABB in de brief dat het voor kinderen met

voor protestants-christelijk onderwijs.

extra ondersteuningsbehoeften heel anders ligt. Voor hen dient de vervoersvergoeding te blijven bestaan.

Steeds meer gemeenten willen van deze vergoedings-

Op 14 november heeft VOS/ABB-jurist Ronald Bloemers

regeling af. Maar dat kunnen ze niet, omdat de vergoe-

deelgenomen aan een hoorzitting van de Vaste Kamer-

ding in de landelijk geldende onderwijswetten is vastge-

commissie OCW over artikel 23 en leerlingenvervoer.

legd. In de Tweede Kamer tekent zich een meerderheid af vóór een wetswijziging. Staatssecretaris Sander Dek-

In het hele land groeide in 2013 het verzet tegen de

ker van OCW heeft te kennen gegeven deze vergoeding

overheidsvergoeding van het vervoer van religieuze

ook niet meer van deze tijd te vinden.

leerlingen. Steeds meer gemeenteraden maakten hier bezwaar tegen. Uiteindelijk zou dit een jaar later leiden

Vrije keuze? Dan zelf betalen!

tot een nieuwe modelverordening leerlingenvervoer die

VOS/ABB liet voorafgaand aan een Kamerdebat over

per 1 augustus 2014 zou ingaan.

deze kwestie aan de Vaste Kamercommissie voor OCW weten het positief te vinden dat de vergoeding voor ‘religieus’ leerlingenvervoer op losse schroeven staat. ‘Het is inderdaad niet meer van deze tijd dat de overheid, in dit geval de gemeenten, verplicht is een vergoeding te verstrekken als de vrije keuze van burgers, in dit geval van ouders, extra kosten mee zich meebrengt’, zo staat in de VOS/ABB-brief aan de Tweede Kamer. VOS/ABB wijst erop dat ouders van zogenoemde signatuurleerlingen bij de openbare school kunnen vragen levensbeschouwelijk vormingsonderwijs te bieden dat

11

3. Ondersteuning

Eén van de drie pijlers van VOS/ABB is het bieden van

In totaal heeft de Helpdesk in het verslagjaar 8.719 vra-

ondersteuning aan schoolbesturen in het primair en

gen gekregen, waarvan 6.479 per e-mail en 2.240 per

voortgezet onderwijs, samenwerkingsverbanden en

telefoon. Dit wordt elk jaar exact bijgehouden en sinds

gemeenten. Deze ondersteuning wordt op velerlei ge-

2011 worden de vragen ook gecategoriseerd. Dit wordt

bieden aan de leden verleend, en zowel algemeen (in

gedaan om nog meer inzicht te verschaffen in de gespe-

de vorm van informatievoorziening, advies, ledenvoor-

cificeerde vraag naar de Helpdesk.

deel en instrumenten) als individueel (in de vorm van persoonlijke begeleiding en directe beantwoording van

Twee grafieken op de volgende pagina’s tonen het to-

vragen via de Helpdesk). In dit hoofdstuk lichten we een

taal aantal vragen per maand in de periode 2009-2013.

aantal van die ondersteuningsactiviteiten toe en wel op

Hieraan is goed te zien dat het aantal e-mailvragen in

het gebied van advisering via de Helpdesk, informatie-

de laatste vier maanden van de jaren redelijk gelijk blijft.

voorziening, ledenvoordeel, krimp, passend onderwijs,

Ook tekenen de schoolvakantiemaanden (mei, juli/au-

integrale kindcentra, medezeggenschap en crisiscom-

gustus en oktober) zich duidelijk af: in die periodes daalt

municatie.

het aantal vragen significant.

3.1 Helpdesk

In 2013 zijn 327 vragen minder aan de Helpdesk gesteld

De VOS/ABB Helpdesk wordt door de leden zeer ge-

dan in 2012. Dit is te verklaren als gevolg van een aantal

waardeerd. Drie goed ingevoerde juridische medewer-

opzeggingen door leden, waaronder vaste vragenstel-

kers bemensen deze afdeling. Elke werkdag zijn ze van

lers. Lopende het jaar 2013 kwamen er wel weer meer

half negen tot half één direct telefonisch bereikbaar voor

leden bij, en ook dat is te zien in de grafiek.

de leden, die er met uiteenlopende vragen terecht kunnen. Uiteraard kunnen leden hun vragen ook per mail

In het najaar van 2013 heeft de Helpdesk weer (net als

stellen, waarvan in toenemende mate gebruik wordt ge-

in 2011) een kwaliteitsonderzoek afgenomen bij vragen-

maakt. Sinds 1 juni 2012 neemt de Helpdesk ook twee-

stellers van de helpdesk. De enquête wordt voorgelegd

delijnsvragen (verdieping en verbreding voor individuele

aan zowel frequente als minder frequente vragenstel-

leden) en dossiers in behandeling. Er is een leaflet ge-

lers en tevens aan (zeer) kritische en minder kritische

maakt om de leden nog eens te attenderen op de mo-

vragenstellers. In totaal hebben 49 respondenten de

gelijkheden die de Helpdesk biedt. Op de nieuwe web-

enquête van 2013 ingevuld. Het gemiddelde cijfer dat zij

site van VOS/ABB is een databank voor jurisprudentie

aan de Helpdesk gaven, was een 8.

opgenomen. De zichtbaarheid van de Helpdesk is ook versterkt doordat de medewerkers vaker naar de leden toe gaan. Dit is niet zonder effect gebleven. Inmiddels wordt steeds vaker een beroep gedaan op de Helpdeskmedewerkers voor maatwerkdienstverlening.

12

Telefonische vragen per maand:

E-mailvragen per maand:

!

!

13

Totaal aantal vragen per maand

! Gemiddeld aantal vragen per dag

14

!

Meestgestelde vragen De categorisatie van de vragen per e-mail geeft inzicht in het soort vragen dat doorgaans gesteld wordt. Dan blijkt dat de meestgestelde vragen gaan over personeelsbeleid. Daarnaast is er een groot verschil tussen het aantal PO- en VO- vragen, wat wel ongeveer gelijk is aan vorig jaar: 2012 en 2013:

!

!

Op de volgende pagina is de categorisatie per vraag uitgesplitst. In 2012 gingen de meeste vragen over ‘aanstelling en benoeming’: bijna 22% zelfs. Daarnaast werden veel vragen gesteld over verlof en ontslag. In 2013 is dit beeld heel anders: nu gingen veel meer vragen over ontslag. Ook waarneembaar is een stijging in het aantal vragen over ziekte en arbeidsongeschiktheid. In de categorisatie is nog niet weergegeven hoeveel meer diepgaande vragen er gesteld zijn. Er is wel een toename van vragen die meer tijd vergen in de beantwoording. In 2013 ging het om 128 vraagstukken. Hierbij kan gedacht worden aan: - juridische check op beleidsstukken; - het opstellen van (beleids)notities; - het opstellen van vaststellingsovereenkomsten; - het beoordelen van personeelsdossiers in het kader van ontslag; - het meedenken bij complexe vraagstukken over de instandhouding van scholen, governance, medezeggen- schapsgeschillen en disciplinaire maatregelen ten aanzien van leerlingen of personeelsleden.

15

16

!

Cursussen

beschuldiging. De publicatie is in gedrukte vorm aan de

In 2013 heeft de helpdesk verscheidene cursussen ver-

aangesloten schoolbesturen toegestuurd. De pdf staat

zorgd voor haar leden. Dat gebeurde in het kantoor in

bovendien online in het besloten gedeelte van de web-

Woerden over de volgende onderwerpen:

site en is voor leden met een wachtwoord te downloaden.

- Klachtrecht - Toelating/schorsing/verwijdering van leerlingen

Daarnaast heeft de helpdesk een groot aantal katernen

- Informatieverstrekking en verwerking

in de loop van 2013 herzien en up-to-date gebracht:

- Aansprakelijkheid 2: Wegwijzer Wet bescherming persoonsgegevens Tijdens de actie School!Week 2013 heeft de helpdesk

3: Wet BIO

nog een aparte cursus gegeven over toelating en ver-

7: Toelating en verwijdering VO

wijdering van leerlingen in het Dominicanenklooster in

8: Toelating en verwijdering VO

Zwolle. Ook zijn er in company-bijeenkomsten verzorgd:

12: Normjaartaak en taakbeleid in het primair onderwijs

voor een VO-bestuur over klachtrecht en voor een bestuur voor speciaal onderwijs over verplichtingen bij be-

Daarnaast heeft de Helpdesk bestaande modellen op

noemingen.

de website geactualiseerd en nieuwe modellen opgesteld. Vanaf 2013 is er verder een stijgende lijn te

Bijeenkomsten

zien in het aantal ledenbezoeken dat is afgelegd door

De helpdesk neemt actief deel in de diverse netwerkbij-

VOS/ABB, en waar helpdeskmedewerkers vaak bij zijn.

eenkomsten voor de P&O-medewerkers in primair en voortgezet onderwijs en in de netwerkbijeenkomsten fi-

3.2 Informatievoorziening

nancieel management. Deze laatste zijn onderverdeeld

Actuele informatievoorziening aan de leden was ook

in 4 regio’s: noord, midden-oost, zuid-oost en zuid-west.

in 2013 een speerpunt voor VOS/ABB. Via de website

Alle regio’s afzonderlijk hebben driemaal per jaar een

wordt dagelijks het laatste nieuws aan de leden doorge-

bijeenkomst.

geven. Daar wordt steeds op geattendeerd via Twitter. Daarnaast ontvangen de leden wekelijks een nieuws-

Katernen

overzicht via de e-mailnieuwsbrieven. In het magazine

De helpdesk werkt actief aan de informatieve katernen

School! ten slotte, biedt VOS/ABB verdieping, achter-

die door VOS/ABB aan de leden beschikbaar worden

grondinformatie en good practices. Het magazine wordt

gesteld. Er is in 2013 een geheel nieuw katern geschre-

zeven keer per jaar aan alle aangesloten scholen, be-

ven over klachtrecht, nr. 20 in de reeks. Het katern gaat

sturen en overige relaties (onder wie politieke kopstuk-

in op onder andere de interne klachtenregeling, de rol

ken) verstuurd. De oplage van het blad is 11.000 exem-

van de Landelijke Klachtencommissie en het College

plaren.

voor de Rechten van de Mens en de mogelijkheid tot rehabilitatie van een werknemer na een ongegronde

17

Website www.vosabb.nl

page vosabb.nl met 75.794 keer. Op deze pagina staat

Na een voorbereiding van ruim een jaar is op 1 maart

dan ook het meest actuele nieuws. Voor meer nieuws

2013 een nieuwe, moderne website online gegaan.Deze

dient doorgeklikt te worden en dat gebeurde in het af-

site is door de eigen webmaster gebouwd op een ander

gelopen jaar 9.661 keer. In totaal zijn in het verslagjaar

beheersysteem: WordPress (WP). Dit systeem is geko-

739 nieuwsberichten geplaatst, gemiddeld 2 per dag (in

zen omdat het snel en stabiel is. WP wordt momenteel

vakantieperiodes iets minder, daarbuiten iets meer). Het

vaker gebruikt dan Typo 3, het vorige beheersysteem,

meest gelezen bericht was: ‘Cito-scorelijst RTL Nieuws

waardoor WP betere ondersteuningsmogelijkheden

waardeloos’ op 14 september, dat 3.164 keer is aange-

kent. Ten slotte biedt de WP-site meer mogelijkheden

klikt. Dit bericht ging over de lijst met gemiddelde Cito-

voor een dynamisch uiterlijk (bijvoorbeeld een slide-

scores per basisschool, die RTL Nieuws toen had ge-

show), terwijl het beheer gebruiksvriendelijk is. Het is

publiceerd, en dat volgens VOS/ABB ‘een waardeloos

zelfs zo gebruiksvriendelijk dat er minder externe techni-

staaltje van commerciële lijstjesjournalistiek’ was.

sche ondersteuning nodig is. Daarmee is een flinke bezuiniging bereikt (zie ook onder e-mailnieuwsbrieven).

Bezoekers komen echter niet alleen voor het nieuws naar de website. Andere populaire pagina’s zijn:

De website wordt dagelijks geactualiseerd door een

• downloads/toolbox met 3997 bezoeken van 2308

vaste webredacteur en bij zijn afwezigheid door een

unieke gebruikers.

vaste vervanger. Er is dus echt dagelijks aandacht voor

• downloads/modellen met 3735 bezoeken van 2114

de website, die dan ook inmiddels in de onderwijswereld

unieke gebruikers.

bekendstaat om zijn actualiteit. De bezoekerscijfers be-

• de inlogpagina, waar 14.676 keer is ingelogd in

vestigen dit: vosabb.nl krijgt jaarlijks meer bezoekers.

2013.

In 2013 werd de site in totaal 218.312 keer bezocht: een

Twitter

gemiddelde van 18.192 per maand. Topmaand was sep-

Op Twitter stijgt het aantal volgers van VOS/ABB nog

tember met 25.991 bezoeken. Dat is meer dan in 2012,

steeds en het wordt steeds belangrijker als communi-

toen in de beste maand 23.000 bezoeken werden ge-

catiekanaal. In februari 2013 waren er 1200 volgers, op

teld. In de stilste maand van het jaar, augustus, waren er

23 juni werd de mijlpaal van 1500 volgers bereikt en in

in 2013 nog 9.967 bezoeken. Gemiddeld worden bij elk

de kerstvakantie ging het aantal volgers over de 1900

bezoek 2,3 pagina’s bekeken, zodat in totaal 509.759

heen. En die stijgende trend zet ook in 2014 door.

keer pagina’s van de site zijn geopend in 2013. VOS/ABB meldt onder meer dagelijks op Twitter welke

18

Deze cijfers zijn uiteraard te vertalen naar unieke be-

nieuwsberichten er op de site zijn geplaatst. Dit gene-

zoekers. Dat waren er in 2013 125.574, gemiddeld

reert direct bezoek op de website. De volgers op Twitter

per maand 10.464. Uit deze cijfers blijkt dat bezoekers

retweeten de berichten vaak, zodat het bereik van VOS/

regelmatig naar de site terugkeren voor een nieuw be-

ABB feitelijk nog vele malen groter is. Ook een aantal

zoek. De pagina die het meest bekeken is, is de home-

politici volgt VOS/ABB op Twitter en daardoor kan VOS/

ABB snel met hen in contact komen. Soms ontstaan

verslagjaar zeven keer uitgekomen. Het blad wordt

complete discussies op Twitter. Ook met de leden com-

gemaakt in nauwe samenwerking met de Vereniging

municeert VOS/ABB in toenemende mate via dit soci-

Openbaar Onderwijs, de kosten ervan worden door bei-

ale medium, en de redactie van het magazine School!

de verenigingen gedeeld. De hoofdredactie wordt beur-

maakt eveneens gebruik van dit communicatiekanaal.

telings gevoerd door VOS/ABB (Lucy Beker) en de VOO

Soms melden scholen zich hier spontaan met de vraag

(Michiel Jongewaard). Het magazine is gericht op het

of ze met hun verhaal in het magazine kunnen komen.

openbaar primair én voortgezet onderwijs en besteedt

Deze vragen worden – indien interessant genoeg - ge-

veel aandacht aan identiteitsgebonden zaken. Ook wor-

honoreerd. VOS/ABB gebruikt Twitter soms ook voor

den good practices in het openbaar onderwijs, bijvoor-

een live-verslag van een debat in de Tweede Kamer.

beeld op het gebied van passend onderwijs, innovatief onderwijs, onderwijshuisvesting en krimp opgenomen.

E-mailnieuwsbrieven

Leden werken graag mee aan de interviews, zij zien het

De inmiddels al traditioneel geworden wekelijkse e-mail-

als een eer om in het blad te staan. De redactie zorgt

nieuwsbrieven zijn ook in 2013 elke week, met uitzon-

ervoor dat alle regio’s van het land regelmatig aan bod

dering van de schoolvakanties, verstuurd. Dat gebeurde

komen.

in totaal in 42 weken. Primair en voortgezet onderwijs krijgen elk hun eigen nieuwsbrief, zodat er 84 nieuws-

VO-gids

brieven zijn verstuurd. Dankzij de in 2013 in gebruik

Ook in 2013 heeft VOS/ABB weer een artikel geleverd

genomen WordPress-website is het genereren van de

aan de VO Gids, een keuzegids die in september werd

nieuwsbrieven eenvoudiger geworden. Dit wekelijkse

verspreid onder groep 8-leerlingen. Op twee pagina’s in

werk wordt nu sneller gedaan, zodat er een structurele

deze gids schetste VOS/ABB een beeld van het karak-

bezuiniging is gerealiseerd. De nieuwsbrief geeft weke-

ter van openbaar onderwijs. Het artikel stond in alle 57

lijks een overzicht van al het nieuws dat op de website

regionale edities. De totale oplage van de VO Gids was

www.vosabb.nl is geplaatst met rechtstreekse links naar

180.000 exemplaren.

de nieuwsberichten.

3.3 Netwerken

De belangstelling voor de nieuwsbrieven blijft onvermin-

VOS/ABB organiseert regelmatig netwerkbijeenkom-

derd groot. Leden én niet-leden kunnen via de website

sten voor haar leden rond een bepaald thema. Het gaat

gratis een abonnement nemen op de e-mailnieuwsbrie-

om:

ven. In het primair onderwijs bleef het aantal abonnees in 2013 stabiel op ruim 3000. De nieuwsbrief voortgezet

P&O-netwerken

onderwijs liet een lichte stijging van het aantal abonnees

In november 2013 kwamen deze P&O-netwerken bijeen

zien: van 1359 in januari 2013 tot 1438 in december.

in twee regio’s (noord en midden) om het Onderwijsakkoord en de WIA-problematiek te bespreken. Deze

Magazine School!

netwerken voor medewerkers personeel en organisatie

Het magazine School! telt 36 pagina’s en is ook in het

(zowel voor het primair als het voortgezet onderwijs)

19

worden geleid door Silvia Schouten, beleidsmedewer-

Naast het contact met de diverse netwerkgroepen legt

ker en P&O-expert van VOS/ABB.

VOS/ABB gedurende het jaar ook veel persoonlijke relatiebezoeken af. Alle beleidsmedewerkers bezoeken

Financiële netwerken

met regelmaat schoolbesturen in het primair, voortgezet

In mei en juni 2013 waren er vier bijeenkomsten van

en speciaal onderwijs.

de financiële netwerken in Woerden, Eindhoven, Roosendaal en Ruinerwold. In Woerden gebeurde dat

3.4 Advies bij crisiscommunicatie

ten kantore van VOS/ABB, de overige drie bijeenkom-

VOS/ABB bood haar leden al langer gratis advies op het

sten waren in de kantoren van aangesloten schoolbestu-

gebied van crisiscommunicatie. Leden kunnen met de

ren. Deze netwerken zijn gratis toegankelijk voor leden,

Helpdesk overleggen over de juiste aanpak van infor-

maar ook niet-leden kunnen deelnemen. Zij betalen 100

matievoorziening aan ouders, leerlingen en de pers in

euro per persoon.

specifieke crisissituaties. Deze service wordt goed gewaardeerd: zowel de adviserende telefoongesprekken

Contactgroepen Bestuur en Management

als de ondersteuning bij het schrijven en/of redigeren

Deze contactgroepen draaien in verschillende regio’s.

van persberichten. VOS/ABB en haar adviseurs kiezen

Ze bloeien en breiden uit. Deze contactgroepen wor-

daarbij altijd voor open, transparant en eerlijk commu-

den geleid door verschillende beleidsmedewerkers

niceren, maar ook voor de zorg en juridische plicht die

van VOS/ABB. In 2013 zijn ze diverse keren bij elkaar

de school heeft om de belangen van leerlingen, perso-

gekomen, in de ene regio wat vaker dan de andere: in

neelsleden, ouders en de organisatie zelf te garande-

Gelderland bijvoorbeeld vier keer. Steeds worden rele-

ren.

vante en actuele thema’s besproken. Op deze manier blijft VOS/ABB goed op de hoogte van wat er speelt in

In het verslagjaar heeft de beleidsmedewerker commu-

het veld.

nicatie van VOS/ABB twee informatiemiddagen over dit onderwerp georganiseerd: in Enkhuizen en in Schagen.

De regio’s waar BM-contactgroepen actief zijn: • Noord-Holland • Zuid-Holland-Zuid • Gelderland • Overijssel/Drenthe/Flevoland • Zeeland • Brabant • Groningen

20

Ook deze bijeenkomsten werden goed gewaardeerd. Nieuw: adviseur op locatie Op grond van deze ervaringen en de behoefte bij leden is besloten om de service verder uit te breiden. Sinds eind 2013 kunnen leden van VOS/ABB ook advies en ondersteuning op locatie krijgen van een ervaren communicatieadviseur. VOS/ABB heeft hiertoe afspraken gemaakt met drie ervaren adviseurs verspreid in hete

• Friesland

land. Zij kunnen op het moment dat een school te ma-

• Groene Hart (VO)

ken krijgt met een crisis van welke aard dan ook, meteen in actie komen om achter de schermen advies te

geven en indien dat nodig is voor de schermen optreden

eerder, in 2008, waren er in het primair onderwijs nog

als externe woordvoerder.

70.000 leerlingen meer. Dat is een daling van 1,55 naar 1,48 miljoen.

De drie professionele crisiscommunicatieadviseurs die VOS/ABB hiervoor in 2013 heeft benaderd, zijn Ronald

Dit betekent dat ook het voortgezet onderwijs zo lang-

Brouwers, Ruth Gorissen en Jan Scholten, die respec-

zamerhand te maken krijgt met de gevolgen van de de-

tievelijk werken vanuit Rotterdam, Amersfoort en Bem-

mografische krimp, met name aan de randen van ons

mel (bij Nijmegen). Afhankelijk van de locatie waar on-

land: in Zuid-Limburg, Zeeuws-Vlaanderen en Oost-

dersteuning nodig is, kan een van hen altijd redelijk snel

Groningen.

ter plaatse zijn. Rol VOS/ABB Het vaste ledenaanbod voor crisiscommunicatie bestaat

VOS/ABB vervult hier een rol door scholen te adviseren

uit één dagdeel van maximaal vier uur gratis dienstver-

over de wijze waarop ze op basis van hun eigen kracht

lening. Mocht de school de crisiscommunicatieadvi-

met de gevolgen van krimp kunnen omgaan. Door de te-

seur langer nodig hebben, dan kan deze hem of haar

ruglopende leerlingenaantallen zijn schoolbesturen in de

verder zelf inhuren tegen een tarief dat aanmerkelijk

krimpgebieden vaak genoodzaakt om kleine scholen te

lager ligt dan wat in de markt hiervoor gebruikelijk is.

laten fuseren of om samen met scholen van een andere

VOS/ABB heeft hiervoor een modelcontract beschikbaar,

denominatie om te vormen tot samenwerkingsschool.

zodat de leden niet over tarieven en andere voorwaar-

VOS/ABB wordt hierbij veelvuldig geraadpleegd en be-

den hoeven te onderhandelen. Zij hebben immers tijdens

leidsmedewerkers begeleiden dergelijke processen bij

een crisis of calamiteit wel wat anders aan hun hoofd.

een reeks schoolbesturen. Ook de Helpdesk krijgt veel

VOS/ABB ziet dit als service aan de leden.

vragen over krimp. De medewerkers zijn bekend met

In magazine School! van december 2013 hebben de

de scenariotools van CAOP en hebben zicht op de situ-

drie crisiscommunicatieadviseurs zich nader aan de le-

atie in de krimpgebieden door de gegevens van DUO.

den voorgesteld. Vanaf begin 2014 zijn ze daadwerkelijk

Scholen kunnen via VOS/ABB de beschikking krijgen

aan de slag gegaan.

over tools voor berekening van de gemiddelde school-

3.5 Krimp

grootte en de fusiefaciliteiten. Uiteraard volgt VOS/ABB ook de politieke ontwikkelingen met betrekking tot krimp

De bevolkingskrimp zette in 2013 door. Dat werd duide-

op de voet. Het betreft bijvoorbeeld de besluiten over de

lijk bevestigd door de tellingen van het aantal leerlin-

fusietoets, de samenwerkingsschool en de kleinescho-

gen in het primair onderwijs op 1 oktober 2013 door de

lentoeslag. Over deze onderwerpen voert de vereniging

Dienst Uitvoering Onderwijs. Uit deze gegevens bleek

bovendien een actieve belangenbehartiging (zie hoofd-

dat de basisscholen op 1 oktober 2013 ruim 21.000 leer-

stuk 1).

lingen minder hadden dan in oktober 2012: een daling van 1,4 procent. Het speciaal basisonderwijs daalt snel-

In de contactgroepen Bestuur & Management is krimp

ler: daar waren 4,4 procent minder leerlingen. Vijf jaar

regelmatig onderwerp van gesprek, om schoolbesturen

21

alert te maken op krimp en bij te praten over de actuele

maken met de bijzondere wereld van inkoop energie.

ontwikkelingen. De twee handreikingen die in 2012 zijn gepubliceerd, ‘Groeien door krimp’, respectievelijk voor

Energie Voor Scholen is inmiddels een van de grotere

het primair en het voortgezet onderwijs, zijn ook in 2013

inkoopcollectieven op energie gebied. Het elektriciteits-

veelvuldig gedownload. Magazine School! heeft in 2013

traject vertegenwoordigt een waarde van 100 miljoen

regelmatig good practice-artikelen over krimp gepubli-

euro en het aardgascontract een waarde van 197 mil-

ceerd.

joen euro.

3.6 Ledenvoordeel Het pakket ledenvoordeel voor scholen die zijn aange-

Hieronder een overzicht van het ledenvoordeel zoals dat in 2013 werd aangeboden. In 2014 is het opnieuw uitgebreid.

sloten bij VOS/ABB wordt nog steeds verder uitgebreid. VOS/ABB sluit hiervoor contracten voor collectieve in-

• Integraal vastgoedbeheer HEVO

koop met leveranciers, waarin (forse) kortingen voor

Korting op integraal vastgoedbeheer en een gratis

leden worden vastgelegd. In een aantal gevallen werkt

gebouwenscan door VOS/ABB’s huisvestingspartner

VOS/ABB samen met andere besturenorganisaties in

HEVO, gespecialiseerd in onderwijshuisvesting.

het zogenoemde BOS-overleg. • Brochures en flyers: van redactie tot druk Alle medewerkers van VOS/ABB zijn op de hoogte van

Brochures en flyers tegen extra voordelige tarieven,

het aanbod ledenvoordeel en attenderen hun relaties

door samenwerking met het Schiedamse bureau

op de mogelijkheden. Steeds meer leden ontdekken

MoMuMedia, dat jonge vormgevers werkervaring

het voordeel. Voor hen wordt het lidmaatschap van

laat opdoen

VOS/ABB op deze manier zeer interessant. In 2013 is weer een nieuw aanbod aan het ledenvoordeel toege-

• Collectieve inkoop kantoorartikelen

voegd: de gratis adviseur voor crisiscommunicatie (zie

In samenwerking met collega-besturenorganisaties

paragraaf 3.4 op pagina 20).

is een groot inkoopcollectief voor kantoorartikelen op gezet. Werkgevers in het onderwijs kunnen hiermee

Het inkoopcollectief Energie voor scholen heeft op 15

tot 40 procent besparen op de aanschaf van kantoor

oktober een nieuwe elektronische aanbesteding ge-

artikelen.

daan: een veiling voor aardgas en elektriciteit. De winnende leveranciers waren DVEP en Eneco. Voor de

• 10% Korting op FIAC cursussen

periode 2015 – 2020 gaat DVEP de elektriciteit leveren

Dit betreft diverse cursussen en trainingen voor

en Eneco het aardgas aan die leden die deelnemen aan

onderwijsondersteunend personeel, verzorgd door

EVS. Leden van EVS werden uitgenodigd om aanwezig

FiAC, waar leden van VOS/ABB 10 procent korting

te zijn bij de veiling. Hier hebben diverse leden gebruik

op krijgen.

van gemaakt, die het interessant vonden om kennis te

22

• Energie voor Scholen

• VOS/ABB-korting op taaltrainingen van Onze Taal

Het collectieve inkooptraject Energie voor Scho-

Dit betreft taaltrainingen voor leraren, managers en

len wordt verzorgd door het onafhankelijke advies-

bestuurders in het primair en voortgezet onderwijs,

bureau Hellemans Energy Consultancy in Den Dol-

die op verzoek van VOS/ABB zijn ontwikkeld door

der. VOS/ABB en de andere besturenorganisaties

het Genootschap Onze Taal. De trainingen wor-

werken samen met dit bureau, dat onder meer de

den op de eigen locatie gegeven. Leden van

Europese aanbestedingen verzorgt.

VOS/ABB krijgen 15 procent korting.

• Korting op presentatiepagina in de VO Gids

3.7 Passend onderwijs

Scholen voor voortgezet onderwijs kunnen zich in

Passend onderwijs is ook in 2013 een van de speer-

de VO Gids presenteren met eigen (betaalde) pro

punten geweest. Het onderwijs bereidde zich voor op

fielpagina’s. Scholen die bij VOS/ABB zijn aange-

de invoering ervan per augustus 2014. Hiervoor zijn in

sloten, krijgen korting op deze profielpagina’s als zij

2013 nieuwe samenwerkingsverbanden opgericht: dat

die in hun eigen regio-editie én in één of meer

moest uiterlijk 1 november zijn gebeurd. In de aanloop

edities van naburige regio’s publiceren.

daarnaar toe heeft VOS/ABB informatiebijeenkomsten en een symposium georganiseerd; een checklist en

• Korting op schadeverhaal via BSA Schaderegeling

modellen ontwikkeld en praktijkondersteuning verzorgd,

Leden van VOS/ABB krijgen 300 euro korting op

zowel eerstelijns (via de Helpdesk) als tweedelijns (inzet

verhaaltrajecten van BSA Schaderegeling. Het be-

beleidsmedewerkers).

treft hier het verhalen van schade die samenhangt met arbeidsongeschiktheid als gevolg van een ongeval

Op de bijeenkomsten is gesproken over de volgende

waarvoor een derde aansprakelijk is. Deze schade

onderwerpen:

bestaat uit doorbetaling van salaris en/of kosten van re-integratie.

• Personele gevolgen van passend onderwijs voor het primair onderwijs. Op 26 maart 2013 in het

• Ledenkorting op training communiceren met ouders

kantoor van VOS/ABB te Woerden. Hier gaf

Exclusief voor VOS/ABB-leden: 10 procent korting

beleidsmedewerker Silvia Schouten een toelichting

op trainingen over effectief communiceren met

vanuit verschillende situaties van werkgeverschap.

ouders door Driehoektraining. • Passend

onderwijs

en

het

toezicht-

en

• VOS/ABB Verzekeringen

waarderingskader

Dit betreft een aanbod van een voordelige collectieve

Voor besturen, scholen en samenwerkingsver-

zorgverzekering, schadeverzekeringen en privé-

banden. Twee aparte sessies voor PO en VO

verzekeringen (bijvoorbeeld auto-, woonhuis- of reis

op 26 juni 2013 in het kantoor in Woerden.

verzekering). Zowel werknemers als werkgevers kun

Hier gaf Floor Wijnands, inspecteur onderwijs, op

nen hiervan profiteren.

uitnodiging van VOS/ABB een toelichting.

van

de

onderwijsinspectie.

23

• Bekostiging van passend onderwijs, met o.m. aan-

Verder heeft VOS/ABB een Model Statuut en Regle-

dacht voor de herbestedingsverplichting, bekostiging

ment voor de ondersteuningsplanraad van samenwer-

arrangementen en mobiliteitsakkoord. Voor besturen

kingsverbanden passend onderwijs opgesteld, en heeft

scholen en samenwerkingsverbanden. Twee aparte

de Helpdesk de katernen Toelating en verwijdering, zo-

sessies voor PO en VO op 10 december 2013 in

wel voor PO als voor VO, gereviseerd in verband met

het kantoor in Woerden. Hier sprak financieel expert

invoering passend onderwijs.

Bé Keizer. Adjunct-directeur Anna Schipper participeert sinds au• Symposium ‘Passend onderwijs en aansprakelijk

gustus 2013 in de zogenoemde praktijktoetsen voor

heid’ op 4 december in Amersfoort, aansluitend op

swv-en passend onderwijs. Dit houdt in dat zij in samen-

de algemene ledenvergadering. Mede-organisator

werking met de VO-raad samenwerkingsverbanden

van het symposium was VOS/ABB’s verzekerings

visiteert om na te gaan of de diverse geledingen (lera-

partner Aon. Er waren drie sprekers, die op

ren, management, ouders, besturen) weten wat van hen

verschillende aspecten van passend onderwijs en

wordt verwacht bij de invoering van passend onderwijs.

aansprakelijkheid ingingen: bijzonder hoogleraar onderwijsrecht

Pieter

Huisman,

advocaat

en

3.8 Integrale kindcentra

docent/onderzoeker aan de Universiteit Utrecht

Integrale kindcentra is een betrekkelijk nieuw project van

Brechtje Paijmans en mr. Klaas te Bos, ge-

VOS/ABB, dat tot doel heeft de samenwerking tussen

pensioneerd adviseur van VOS/ABB. De presen-

onderwijs en opvang te bevorderen. Integrale kindcen-

taties van Huisman en Te Bos zijn na het

tra bieden een geïntegreerd aanbod van onderwijs en

symposium digitaal beschikbaar gesteld aan de le-

opvang aan. VOS/ABB ziet in deze innovatieve aanpak

den.

veel mogelijkheden voor de toekomst en wil de kennis die zij in huis heeft verder verspreiden. Zeker nu, omdat

Producten ter ondersteuning

steeds meer leden deze ontwikkeling inzetten en hier

Samen met de PO Raad heeft VOS/ABB de ‘Checklist

vragen over hebben.

ontbinding REC’s’ uitgebracht. Een overzicht van aandachtspunten (bestuurlijk-juridische, personele en fi-

Alle basisscholen in Nederland zijn bij wet gehouden

nanciële) voor REC’s, die ontbonden moesten worden

om kinderopvang aan ouders aan te bieden, in of buiten

omdat er nieuwe samenwerkingsverbanden kwamen.

school. Meestal worden hiervoor afspraken gemaakt met

Het bestuurlijk-juridische gedeelte is verzorgd door

kinderopvangorganisaties. In de afgelopen jaren werd

mr. Klaas te Bos, oud-VOS/ABB’er. Silvia Schouten

steeds meer duidelijk dat de banden tussen onderwijs

van VOS/ABB schreef het gedeelte over de personele

en opvang zich versterken. Op sommige plekken zijn

gevolgen. Het financiële aspect werd belicht door oud-

ze zelfs al zo sterk dat kinderopvangorganisaties ook

VOS/ABB’er Bé Keizer, lid van het expertteam passend

meerwaarde zien in een lidmaatschap van VOS/ABB. In

onderwijs van de PO-Raad.

2012 is daarom een voorstel gedaan aan de ALV om de statuten zodanig te wijzigen dat kinderopvangorganisaties lid kunnen worden. De ALV heeft dit unaniem goed-

24

gekeurd en in 2013 heeft VOS/ABB onderzocht hoe dit

kennis binnen de scholen up-to-date en dat komt de

het beste kan worden vormgegeven.

deskundigheid binnen de organisatie zeker ten goede. Daarnaast hebben heel wat individuele gesprekken

VOS/ABB ondersteunt in praktijksituaties op aanvraag

over dillemma’s binnen de medezeggenschap plaats-

de samenwerking tussen onderwijs en opvang. In 2013

gevonden.

zijn enkele adviseurs hierop ingewerkt. Verder bereidt de vereniging modellen voor om deze samenwerking of-

Op 26 november 2013 heeft VOS/ABB meegewerkt aan

ficieel vorm te geven, ook bijvoorbeeld voor de inrichting

het landelijke WMS-congres in Ede. Het congres stond

van medezeggenschap in integrale kindcentra.

in het teken van medezeggenschap en passend onder-

3.9 Medezeggenschap Twee beleidsmedewerkers van VOS/ABB stonden in

wijs. VOS/ABB verzorgde er twee workshops, één over de basisbeginselen van medezeggenschap en één over actuele ontwikkelingen.

het verslagjaar klaar om scholen te ondersteunen bij het vormgeven van hun medezeggenschap. Met name bij de betrekkelijk nieuwe integrale kindcentra is dit nog een vraagstuk. Het is in het onderwijs namelijk zó geregeld dat ouders en personeelsleden samen in één medezeggenschapsraad zitten, maar in de kinderopvang zijn er twee aparte medezeggenschapsorganen voor ouders en personeelsleden. Dat is lastig als een school zich omvormt tot integraal kindcentrum. Worden de medezeggenschapsraad van de school (MR) en de oudercommissie van de kinderopvang samengevoegd, dan is het personeel van de kinderopvang niet vertegenwoordigd. Daarnaast heeft de MR advies- en instemmingsbevoegdheden en de oudercommissie alleen adviesbevoegdheden. Om dit op te lossen, kan een nieuwe IKC-raad worden opgericht. In 2013 heeft VOS/ABB een speciale flyer gemaakt om het probleem en de expertise van VOS/ABB op dit punt onder de aandacht te brengen van integrale kindcentra. Een aantal leden heeft gebruik gemaakt van de expertise van VOS/ABB om jaarlijks de (gemeenschappelijke) medezeggenschapsraad en/of directies te scholen op het gebied van medezeggenschap. Hierdoor blijft de

25

4. Identiteit

4.1 Campagne School!Week

aanmeldden, werd een tablet verloot.

De eerste School!Week-campagne in maart 2012 was zo’n succes, dat al snel besloten werd er een jaarlijks

Voor de campagne 2013 zijn in februari en maart ook

terugkerende actie van te maken. In maart 2013 werd

stickers, posters, visitekaartjes en ander campagnema-

daarom de tweede School!Week gehouden. De organi-

teriaal gedrukt. Alle scholen kregen in oktober 2012 al

satie daarvan was opnieuw in handen van VOS/ABB in

een brief met stickers opgestuurd, de posters konden

samenwerking met de Vereniging Openbaar Onderwijs

ze tegen verzendkosten bestellen. Kleurplaten en het

(VOO). De hoofddoelen van deze campagne zijn:

logo van de campagne waren te downloaden van de ondersteunende website, www.openbaaronderwijs.nu.

1. De aantrekkelijkheid van het openbaar en algemeen

Scholen hebben het logo gebruikt voor het maken van

toegankelijk onderwijs vergroten (imago verbeteren).

sleutelhangers, cupcakes, magneten en banners. Ook

2. Zorgen dat de merken openbaar en algemeen toe-

was er een ontwerp voor een grote canvas beschikbaar

gankelijk onderwijs positievere associaties oproepen

en er waren plaquettes met ‘Ik ben welkom’ te bestellen.

bij mensen in en om de scholen.

Naast de posters was er veel vraag naar die plaquette.

3. Ledenbinding en/of versterking van het ‘clubgevoel’

Steeds meer openbare scholen bevestigen zo’n bordje

bij de achterban van zowel VOS/ABB als de VOO.

bij de voordeur. In 2013 zijn zo’n 300 plaquettes verstuurd.

Actiemateriaal en inzet Voor de communicatie en aankondiging van de

In de eerste maanden van 2013 is op de website van

School!Week is in februari 2013 een speciale actie-

VOS/ABB en in de wekelijkse digitale nieuwsbrieven

krant uitgegeven, die is meegestuurd met het magazine

nadrukkelijk aandacht besteed aan de campagne. In

School!, zodat alle scholen hem hebben ontvangen. Uit

januari is op de NOT (Nationale Onderwijs Tentoonstel-

sommige reacties bleek dat scholen de actiekrant liever

ling) veel promotiemateriaal uitgedeeld. Op Twitter is de

eerder ontvangen, om op tijd hun planningen te kunnen

actie gepromoot via het speciale twitteraccount @ikben-

maken. Daarom is in het verslagjaar in oktober alweer

welkom. Dit account had in april 2013 ruim 250 volgers.

de volgende actiekrant School!Week verstuurd, om

Uiteraard is ook op het VOS/ABB-twitteraccount (dat in

de leden te attenderen op de School!Week van maart

maart 2013 zo’n 1300 volgers had) aandacht besteed

2014. De oktoberkrant bevatte een centerfold: een plan-

aan de actie.

ner voor de School!Week. Bovendien werd deze laatste

26

uitgave verrijkt met Layar, een systeem dat drukwerk in-

Zes beleidsmedewerkers van VOS/ABB hebben bij el-

teractief maakt. De lezer scant met een speciale Layar-

kaar zo’n 300 uur werk aan de School!Week besteed,

app op zijn telefoon de Layar-logo’s op de pagina’s en

zowel in de voorbereiding als in de ondersteuning tij-

komt dan direct bij een website of filmpje. Layar is ook

dens de campagneweek. De inbreng van de VOO is

gebruikt voor een actie in oktober om scholen op te roe-

minimaal geweest. Op de website www.openbaaronder-

pen zich aan te melden voor de campagne van 2014.

wijs.nu zijn steeds verslagen en foto’s van activiteiten

Onder de eerste 100 scholen en/of besturen die zich

gepubliceerd.

2012

!

2013

!

Deelname

flashmobs en andere optredens buiten, theatervoorstel-

Het aantal deelnemers aan de tweede School!Week

lingen, workshops en personeelsdagen, en soms grote

lag hoger dan het jaar ervoor. Dat is goed te zien aan

evenementen zoals een bijeenkomst in de schouwburg

de kaart waarop in beide jaren is bijgehouden waar de

van Assen met astronaut André Kuipers. In alle delen

deelnemende scholen staan. In het noorden van het

van het land besteedde de plaatselijke pers aandacht

land nam het aantal deelnemers verder toe, en ook in

aan deze activiteiten.

het zuiden beginnen scholen aan te haken. Het blijft nog wel een aandachtspunt om meer scholen in het zuiden

De kinderconferentie die in samenwerking met Hope

mee te krijgen. Overigens staan op deze kaart alleen

XXL werd georganiseerd in de Madurodam in Den Haag

de scholen/besturen die hun deelname hebben gemeld

was een succes. Er waren 97 leerlingen van vijf scholen

bij de organisatie. Het kan zijn dat er in de praktijk meer

bij en het programma werd hoog gewaardeerd. Helaas

scholen mee hebben gedaan. Voor 2014 wordt bekeken

heeft de landelijke pers het evenement niet opgepikt.

hoe scholen nog meer zijn te motiveren hun deelname

Voor 2014 zal de pers opnieuw worden benaderd.

door te geven. De workshops die werden aangeboden door partners De scholen zelf organiseerden tal van activiteiten in de

van VOS/ABB en VOO waren niet allemaal even suc-

campagneweek. Er waren open dagen waarop de rode

cesvol. Dit kan liggen aan de inhoud, het tijdstip, de

loper uitging voor ouders en buurtbewoners, debatwed-

promotie of de aansluiting bij de doelgroep. De cursus

strijden met soms een finale in het plaatselijke raadhuis,

‘Ik ben welkom?’ van de Helpdesk van VOS/ABB en de

27

workshops van de Stichting Dag van Respect zijn wel

rij Kwintessens een inspiratiekalender ontwikkeld. Dit

goed bezocht.

is een bureaukalender met 150 inspirerende aanknopingspunten voor inhoudelijke gesprekken in de klas,

Pre-School!Week Tour

bijvoorbeeld aan het begin van de schoolweek of in

In de week voorafgaand aan de actieweek van 2013

het kringgesprek. Deze lesideeën zijn gebaseerd op de

heeft VOS/ABB de Pre-School!Week-Tour opgezet. Dit

kernwaarden van het openbaar onderwijs. Hiermee kun-

hield in dat VOS/ABB door het land toerde met diverse

nen openbare scholen invulling geven aan gesprekken

identiteitsgebonden activiteiten. Er waren bijeenkomsten

over levensbeschouwing en zingeving. Er staan geen

met aansprekende gasten (o.a. Rabbijn Soetendorp en

data bij de dagen, zodat de kalender meerdere jaren te

Danny Mekic’) in Haarlem, Amersfoort, Helmond, Kam-

gebruiken is.

pen en Assen. Het succes was wisselend. Met name in Kampen en Assen was de opkomst hoog, in Amersfoort

Leden van VOS/ABB konden de Inspiratiekalender vóór

viel het tegen. Dat had waarschijnlijk meer te maken met

1 maart 2013 met korting bestellen: voor 13,50 euro per

de promotie dan met het programma: daar waar het pro-

stuk. Na 1 maart werd de prijs 15,50 euro per stuk. Niet-

gramma enthousiast werd gesteund door een school-

leden betaalden tot 1 maart 14,95 euro en daarna 16,95

bestuur dat er promotie voor maakte, liep het beter. De

euro per stuk (alle prijzen zijn exclusief btw en exclusief

bezoekers van de bijeenkomsten reageerden overigens

verzendkosten). Al snel bleek dat de Inspiratiekalender

allemaal positief. De Pre-School!Week-Tour leek wel

een succes is. Er bleek duidelijk behoefte aan een der-

voor enige verwarring te zorgen over het tijdstip van de

gelijke leidraad voor waarden-volle gesprekken in het

campagne: was het nu week 11 of week 12?

openbaar onderwijs. In totaal zijn in 2013 ruim 850 Inspiratiekalenders verkocht.

Na een uitvoerige evaluatie van de School!Week 2013 is een aantal aanbevelingen geformuleerd voor 2014. Enkele hoofdpunten hieruit: • De Pre-School!Week Tour alleen nog doen in samenwerking met een enthousiaste lokale partner. • De landelijke pers tijdig benaderen over zowel de School!Week-campagne als de kinderconferentie Hope XXL. • Meer aandacht voor de inhoudelijke kant op de ondersteunende website www.openbaaronderwijs.nu.

4.2. Inspiratiekalender

28

!

Eerste exemplaar Veel besturen bestelden de kalender meteen voor al hun scholen. In september was er een officiële overhan-

In het kader van identiteitsontwikkeling op openbare

diging van het eerste exemplaar in obs Het Meerrijk in

scholen heeft VOS/ABB in samenwerking met uitgeve-

Kampen. Daar zei bestuursvoorzitter Rudi Meulenbroek

van de bij VOS/ABB aangesloten Stichting Openbaar

van een echte ontmoeting tussen leerlingen en levens-

Onderwijs Kampen dat de inspiratiekalender goed aan-

overtuigingen.

sluit bij de aandacht voor godsdienst en levensbeschouwing in het openbaar onderwijs.

Collegiale visitaties VOS/ABB waarborgt de kwaliteit van de opleiding voor

Het magazine School! besteedde er in december 2013

het Diploma Openbaar Onderwijs door te werken aan

aandacht aan onder de kop ‘Een waarde(n)vol instru-

de accreditatie. In 2013 vonden de laatste twee collegi-

ment’. De redactie sprak voor dat artikel enkele direc-

ale visitaties plaats op de pabo’s uit een serie van vijf.

teuren uit het basisonderwijs die de kalender inmiddels

Van deze vijf visitaties is veel geleerd, vervolgens is er

hadden besteld en er enthousiast over waren. Zij uit-

een formeel visitatie- en accreditatietraject opgezet voor

ten hun enthousiasme ook op Facebook en Twitter. ‘De

pabo’s die de leergang ‘opleiding tot leraar openbaar

spreuken en platen inspireren het team’, zei directeur

basisonderwijs’ aanbieden.

Karin Donkers van obs De Cocon in Alkmaar in magazine School!

4.3 Diploma openbaar onderwijs

In december besteedde het christelijke dagblad Trouw aandacht aan het Diploma Openbaar Onderwijs in een artikel over zingeving in het openbaar onderwijs. Daar-

Het Diploma Openbaar Onderwijs is inmiddels op 14

in kwam beleidsmedewerker Marleen Lammers van

pabo’s in Nederland te halen als onderdeel van de

VOS/ABB aan het woord. Zij vertelde dat schoolbestu-

pabo-studie. Het is een module die is ontwikkeld door

ren voor openbaar onderwijs steeds meer aandacht krij-

VOS/ABB in samenwerking met de VOO, waarin stu-

gen voor het belang van zingeving in de vorm van on-

denten leren hoe ze als leerkracht echt inhoudelijk vorm

derwijs over levensbeschouwing en godsdienst. ’Het is

kunnen geven aan de openbare identiteit. Schoolbestu-

voor de groepsleerkracht de kunst een manier te vinden

ren vinden deze vaardigheid zo belangrijk, dat zij steeds

het er met elkaar in de klas over te hebben, zonder het

vaker vragen naar dit diploma en hun zittend personeel

meteen in hokjes te plaatsen, maar op basis van weder-

aanbieden de module als nascholing te volgen. De na-

zijds respect en gelijkwaardigheid’, aldus Lammers. Dat

scholingslessen worden door VOS/ABB verzorgd. De

is precies waar de module voor het Diploma Openbaar

deelnemers reageren vaak aanvankelijk afwachtend

Onderwijs aan bijdraagt. VOS/ABB verzorgde in 2013

(‘wat moet ik hier nu nog opsteken?’) maar na een paar

ook gastlessen op vier pabo’s.

lessen zijn ze steevast enthousiast. De cursus blijkt een krachten. Zij worden zich ervan bewust dat openbare

4.4 Levensbeschouwing en burgerschapsvorming

scholen actief aandacht kunnen besteden aan levens-

Burgerschapsvorming in het onderwijs blijft een belang-

beschouwing en identiteitsontwikkeling van leerlingen,

rijk onderwerp voor de politiek. Zo schrijft staatssecre-

en dat dat waardevoller is dan strikt neutraal onderwijs

taris Sander Dekker van OCW in december 2013 aan

geven. Leerkrachten ontdekken verder dat zij daadwer-

de Tweede Kamer: ‘Het is voor de samenleving als ge-

kelijk een rol kunnen spelen in het tot stand brengen

heel van belang dat de vormende en bindende taak van

proces van bewustwording in gang te zetten bij leer-

29

het onderwijs beter wordt herkend en erkend.’ Dekker benadrukt in zijn brief aan de Tweede Kamer dat burgerschap tot de kerntaken van het onderwijs behoort. ‘Scholen en leraren geven leerlingen hiermee naast een goede kennisbasis ook, samen met ouders, een goede sociale basis om hun plek te vinden in onze dynamische en pluriforme samenleving.’ Dit wordt volgens hem bevestigd in het Nationaal Onderwijs Akkoord dat eerder

!

dat jaar werd gesloten. Daarin staat dat onderwijs niet

de waarde ‘respect’. Directeur Ritske van der Veen van

in de laatste plaats bijdraagt aan culturele ontplooiing,

VOS/ABB en voorzitter rabbijn Soetendorp van de Stich-

diversiteit en verdraagzaamheid. Om scholen hierbij te

ting Dag van Respect hebben daartoe in maart 2013 in

helpen, wil Dekker ‘burgerschap verder stimuleren door

Hogeschool Inholland in Haarlem een intentieverklaring

leraren handreikingen te bieden, onderzoek naar effec-

ondertekend. De Stichting stelt online lesmateriaal be-

tieve methoden te stimuleren en informatie hierover ac-

schikbaar aan scholen en organiseert jaarlijks de Dag

tief ter beschikking te stellen aan de scholen’.

van Respect in november. VOS/ABB ondersteunt dat met promotie via de website en nieuwsbrieven.

VOS/ABB wil hierin al langer nadrukkelijk een rol spelen. Er zijn workshops ontwikkeld zoals ‘Identiteit van

4. 5 Excellent openbaar onderwijs

het openbaar onderwijs’, ‘Levensbeschouwing, juist in

Als landelijke belangenbehartiger en als adviesorganisa-

het openbaar onderwijs’, en ‘Burgerschapsvorming in

tie vervult VOS/ABB een voortrekkersrol op het gebied

het openbaar onderwijs’. Deze worden regelmatig voor

van excellent onderwijs. Hierbij wordt samengewerkt

schoolbesturen – in company – verzorgd. Ook worden

met onder andere het ministerie en de Inspectie van het

diverse schoolbesturen begeleid bij een identiteitstra-

Onderwijs, maar zeer zeker ook met de openbare en al-

ject. In november heeft het vakblad Narthex (voor do-

gemeen toegankelijke scholen zelf en hun besturen. In

centen levensbeschouwing en godsdienst) een artikel

de visie van VOS/ABB heeft een excellente school niet

gepubliceerd van VOS/ABB-beleidsmedewerker Mar-

alleen aandacht voor de leervakken, maar ook voor we-

leen Lammers, over ‘Levensbeschouwing, juist in het

derzijds respect, waarden en normen, levensbeschou-

openbaar onderwijs’. Marleen is betrokken bij de Ver-

wing en godsdienst.

eniging Docenten Levensbeschouwing en Godsdienst, die een landelijke studiedag op 1 februari hield over het

Met het project TOP-scholen maakt VOS/ABB al enkele

thema: ‘Zij(n)?! Diversiteit in zijn meest ruime vorm’.

jaren de kwaliteit in openbare scholen zichtbaar. TOP staat voor Talentvol Openbaar Praktijkvoorbeeld. Scho-

30

In het verslagjaar is VOS/ABB een samenwerking aan-

len verkrijgen het TOP-predicaat niet zomaar. Zij melden

gegaan met de Stichting Dag van Respect, met als doel

zichzelf ervoor aan, maar worden vervolgens bezocht

in het (openbaar) onderwijs meer inhoud te geven aan

door een team van VOS/ABB dat zich ervan vergewist

dat de school inderdaad aan de hiervoorgestelde criteria voldoet. De criteria staan in de online Toolbox Excellent

TOP-scholen

Openbaar Onderwijs op de website van VOS/ABB. Als

1.

Mytylschool Amsterdam

een school TOP wordt bevonden, wordt een oorkonde

2.

Prakticon, praktijkschool in Doetinchem

3.

Openbare basisschool De Achtbaan



in Amersfoort

4.

Openbare basisschool Takkenbosse



in Numansdorp

5.

Openbare Professor Wassenberghskoalle



in Lekkum

6.

Openbare basisschool ’t Vierschip

recteur Lidwien Kok erg trots was op het behaalde re-



in Arnemuiden

sultaat. De Sterrenschool excelleert – naast de goede

7.

Stichting Meerkring openbaar onderwijs

8.

Openbare havo/vwo UniC in Utrecht

9.

Openbare basisschool ’t Pluspunt



in Rotterdam

uitgereikt. Ook krijgt de TOP-school publiciteit: er komt een uitvoerig interview in het eigen magazine School!, zodat de aanpak van de school als praktijkvoorbeeld kan dienen voor andere scholen. TOP-scholen In augustus 2013 ontving de openbare Sterrenschool Zevenaar het TOP-predicaat. Dit werd uitgereikt door wethouder Harry Staring van Zevenaar, die net als di-

leerresultaten -

op het gebied van ouderbetrokken-

heid. De school ziet kans spectaculair te groeien in een krimpgebied en daar is natuurlijk reden voor. Met deze toekenning is het TOP-project afgerond.

10. Sterrenschool Zevenaar In totaal zijn in dit project van VOS/ABB 10 certificaten uitgereikt aan negen scholen (7 po en 2 vo) en één be-

In het magazine School! is regelmatig aandacht voor

stuur.

excellentie en innovatie in het openbaar onderwijs.

31

5. Financieel jaarverslag

Financiën en financieel beheer zijn onderwerpen die

De directie heeft, met goedkeuring van het bestuur, aan

zich met name de afgelopen tien à vijftien jaar definitief

de algemene vergadering voorgesteld het exploitatiesal-

hebben verbonden met het verzorgen van onderwijs.

do 2013 voor € 70.513 toe te voegen aan de algemene

Financiële zaken worden gelukkig niet meer los gezien

(instandhoudings)reserve, en de bestemmingsreserve

van het geven van kwalitatief goed onderwijs en de con-

SCHOOL!week (imagocampagne openbaar onderwijs)

tinuïteit daarvan. Dit geldt voor VOS/ABB niet anders.

te handhaven op het huidige niveau van € 150.000.

Om de in dit jaarverslag benoemde resultaten ook de komende jaren opvolging te kunnen geven en daarin de juiste keuzes te kunnen maken, voert VOS/ABB een transparant en strak financieel beleid en beheer. Daarover leggen we graag – in de geest van het openbaaren algemeen toegankelijke onderwijs - verantwoording aan u af. Het jaar 2013 is het derde jaar op rij waarin er sprake is van een sluitend cq positief exploitatie-resultaat. De jaren 2009 en 2010 kenmerkten zich nog door de splitsing van de verenigingsactiviteiten en de vroeger uitgevoerde consultancy-activiteiten. De daarbij afgesproken financiële verplichtingen jegens de rechtsopvolger drukte het resultaat tot en met 2010. Gelijk aan het financieel jaarverslag 2012 is er ook nu een vergelijking met de begroting opgenomen. In de begroting voor 2012 was uitgegaan van een dekkend exploitatieresultaat over 2013 (€ 2.490 positief). Het verslagjaar 2013 is afgesloten met een overschot van ruim € 70.000 zijnde circa 4,0% van de jaarexploitatie. Met inachtneming van een toelichting voor enkele onderdelen is er gemiddeld genomen volgens de begroting gerealiseerd.

32

!

33

Toelichting De totale baten zijn in 2013 ruim € 80.000 hoger dan

De huisvestingskosten zijn volgens begroting gereali-

begroot. De contributieopbrengsten liggen op het niveau

seerd en zullen in 2014 met 20% à 25% dalen.

van de begroting. Er was in de begroting al rekening ge-

In de rubriek voorlichting/regionalisering zijn ook de kos-

houden met een lager volume van de contributie-inkom-

ten met betrekking tot de SCHOOL!Week gerealiseerd

sten als gevolg van demografische krimp en daardoor

waarvoor een bestemmingsreserve is opgenomen. In

dalende leerlingaantallen. Vermeldenswaardig is dat -in

verband met het positieve resultaat blijft de bestem-

navolging van 2012- een aantal nieuwe leden en leden

mingsreserve op voorstel van het bestuur ongewijzigd

die eerder zijn afgehaakt, zich hebben aangemeld bij

en wordt het positieve saldo toegevoegd aan de alge-

de VOS/ABB.

mene reserve.

Anders dan in 2012 zijn voor 2013 geen detacheringsopbrengsten begroot, is er een subsidieopbrengst ge-

De reis- en verblijfskosten zijn nagenoeg volgens de be-

realiseerd en zijn er hogere overige opbrengsten. De

groting gerealiseerd en de bureaukosten zijn lager als

subsidie betreft een OC&W subsidie ‘de School als

gevolg van de herrubricering van de afschrijvingen en

(Waarden) gemeenschap’ en de overige opbrengsten

een spaarzaam inkoopbeleid.

zijn o.a. hoger door de afwikkeling van het sociaal fonds

De bestuurskosten zijn lager dan begroot in verband

ABB.

met een tijdelijk lagere bezetting (€1.500 per lid) en de keuze om in eigen huis te vergaderen. De overige

De totale lasten zijn in 2013 circa € 13.000 hoger dan

kosten bestaan uit de kosten voor administratieve on-

begroot en daarmee gemiddeld genomen volgens de

dersteuning, accountantskosten, salarisadministratie en

begroting gerealiseerd. Het aandeel personeelskosten

contributies en verzekeringen. Deze post is mede als

bedraagt circa 59% van de totale lasten.

gevolg van spaarzaam beleid ruim binnen de begroting

De personeelskosten zijn licht hoger dan begroot door

gerealiseerd.

de gestegen pensioenpremies per 1 januari 2013 en een combinatie van vrijvallende vacatureruimte door

In de Algemene ledenvergadering van 4 december 2013

pensionering en indiensttreding van een controller per 1

is de begroting voor het huidige verslagjaar 2014 gepre-

september 2013. Daardoor kon ook een voordeel op de

senteerd met daarin wederom een dekkend exploitatie-

post ingeleend personeel worden gerealiseerd.

resultaat. Voortzetting van de in 2013 uitgevoerde activiteiten is ook voor 2014 het uitgangspunt, met name

34

In tegenstelling tot voorgaande jaren worden de af-

het continueren en uitvoeren van zichtbare handelingen

schrijvingen met ingang van het verslagjaar 2013 apart

voor en namens leden. De verschillende thema’s en

verantwoord, dit mede door de investeringen als gevolg

dossiers zijn in de voorgaande hoofdstukken van dit

van de verhuizing begin 2014.

jaarverslag uitvoerig aan de orde geweest.

VOS/ABB Statutair gevestigd te Woerden Rapport inzake de jaarverslaggeving 2013

Inhoudsopgave Pagina 1. 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5

FINANCIEEL JAARVERSLAG Geconsolideerde balans per 31 december 2013 Geconsolideerde exploitatierekening over 2013 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling van de geconsolideerde jaarrekening Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december 2013 Toelichting op de geconsolideerde exploitatierekening over 2013

3 5 6 9 13

1. FINANCIEEL JAARVERSLAG

VOS/ABB Woerden

1.1 GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2013 (vóór bestemming van het exploitatiesaldo)

31 december 2013 € €

31 december 2012 € €

ACTIVA VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen en -terreinen Inventarissen

1 6.307 44.597

12.258 50.904

12.258

VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen Handelsdebiteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige vorderingen en overlopende activa

Liquide middelen

2 3

24.980

115.379

572

-

86.205

50.054

4

5

3

111.757

165.433

1.518.455

1.512.412

1.681.116

1.690.103

VOS/ABB Woerden

31 december 2013 € €

31 december 2012 € €

PASSIVA Groepsvermogen Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers en handelskredieten Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden en overlopende passiva

6

1.425.594

1.355.080

7 38.052

41.795

73.302

116.340

144.168

176.888

8 9

4

255.522

335.023

1.681.116

1.690.103

VOS/ABB Woerden

1.2 GECONSOLIDEERDE EXPLOITATIEREKENING OVER 2013

Gerealiseerd 2013 €

Begroting 2013 €

Gerealiseerd 2012 €

Baten Contributieopbrengsten Contractdienstverlening Detacheringopbrengsten Subsidieopbrengsten Overige opbrengsten

10 10 10 11 11

Totaal baten

1.305.774 157.634 24.020 270.558

1.314.358 185.000 177.600

1.433.015 113.470 69.888 261.606

1.757.986

1.676.958

1.877.979

997.384 46.671 7.962 121.198 143.317 93.996 178.518 8.766 89.661

976.158 62.580 120.000 95.000 89.480 200.000 15.000 116.250

1.060.122 127.819 3.484 116.181 145.700 90.402 173.891 11.351 87.008

1.687.473

1.674.468

1.815.958

70.513

2.490

62.021

Lasten Personeelskosten Inkoop ingeleend personeel Afschrijvingen Huisvestingskosten Voorlichting/regionalisering Reis- en verblijfkosten Bureaukosten Bestuurskosten Overige kosten

13 12 14 15 16 17 18 20 19

Totaal lasten

Exploitatieresultaat

5

VOS/ABB Woerden

1.3 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING VAN DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING

Algemeen Doel van de vereniging De vereniging heeft onder andere tot doel de behartiging van de belangen van het bestuur en het management van het openbaar en algemeen toegankelijk bijzonder onderwijs. Hiertoe behartigt zij de collectieve en individuele belangen van haar leden en ondersteunt zij haar leden bij de vervulling van hun taken. Onder algemeen toegankelijk bijzonder onderwijs wordt verstaan onderwijs overeenkomstig de wettelijk vastgelegde kenmerken van het openbaar onderwijs. Consolidatie In beginsel worden die ondernemingen in de consolidatie betrokken, welke aangemerkt worden als groepsmaatschappij. De financiële gegevens worden voor 100% opgenomen; het aandeel van derden in het groepsvermogen en in het groepsresultaat wordt vermeld onder 'minderheidsbelang van derden'. In het financieel jaarverslag 2013 zijn betrokken de financiële gegevens van de vereniging, alsmede de financiële gegevens van VOS/ABB Holding B.V. te Woerden (100%). Grondslagen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de grondslagen zoals vermeld in de Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 'C1 kleine organisaties zonder winststreven'. De geformuleerde grondslagen hebben betrekking op het financieel jaarverslag als geheel. De grondslagen zijn ten opzichte van voorgaand jaar niet gewijzigd. Het financieel jaarverslag is opgesteld op basis van een stelsel van bepaling van vermogen en exploitatiesaldo, hetgeen is gebaseerd op verkrijgingsprijzen.

6

VOS/ABB Woerden

Grondslagen voor waardering van activa en passiva Algemeen Voor zover niet anders is vermeld zijn de activa, de voorzieningen en de schulden opgenomen tegen nominale waarde. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met een eventuele residuwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Financiële vaste activa De deelnemingen waarin invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd op de nettovermogenswaarde, doch niet lager dan nihil. Deze nettovermogenswaarde wordt berekend op basis van de grondslagen van VOS/ABB. Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd op de nominale waarde rekening houdend met mogelijke oninbaarheid, welke wordt bepaald op basis van een individuele beoordeling van de uitstaande posten.

7

VOS/ABB Woerden

Grondslagen voor de resultaatbepaling Algemeen De kosten worden bepaald met inachtneming van de vermelde grondslagen voor de waardering van activa en passiva; zij worden toegerekend aan de verslagperiode waarop zij betrekking hebben. Opbrengsten worden verantwoord in de periode waarin de goederen zijn geleverd respectievelijk de diensten zijn verricht. Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar van oorsprong en voor zover deze voorzienbaar zijn. Baten Onder contributieopbrengsten en consultancyopbrengsten wordt verstaan de in de verslagperiode aan derden in rekening gebrachte bedragen voor geleverde diensten, exclusief omzetbelasting. Afschrijvingen De afschrijving op vaste activa wordt berekend op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode op basis van de geschatte economische levensduur. Boekwinsten en -verliezen bij verkoop van materiële vaste activa zijn begrepen onder de afschrijvingen. Lasten De kosten worden bepaald op historische basis en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Belastingen De belastingen over het resultaat worden berekend naar het nominale tarief, waarbij rekening wordt gehouden met fiscale faciliteiten.

8

VOS/ABB Woerden

1.4 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2013 ACTIVA Vaste activa 1 Materiële vaste activa

Bedrijfsgebou- Inventarissen wen en -terreinen € €

Totaal

€

Stand per 1 januari 2013 Aanschaffingswaarde Cumulatieve afschrijvingen

-

19.256 -6.998

19.256 -6.998

Boekwaarde per 1 januari 2013

-

12.258

12.258

Investeringen Afschrijvingen

6.307 -

40.301 -7.962

46.608 -7.962

Saldo mutaties

6.307

32.339

38.646

Aanschaffingswaarde Cumulatieve afschrijvingen

6.307 -

59.557 -14.960

65.864 -14.960

Boekwaarde per 31 december 2013

6.307

44.597

50.904

10%

20%

Mutaties

Stand per 31 december 2013

Afschrijvingspercentages

9

VOS/ABB Woerden

Vlottende activa Vorderingen 31-12-2013 €

31-12-2012 €

2 Handelsdebiteuren Debiteuren

24.980

115.379

572

-

248 38.807 47.150

248 49.806

86.205

50.054

23 58.643 1.458.815 974

32 140.660 1.371.720 -

1.518.455

1.512.412

3 Belastingen en premies sociale verzekeringen Pensioenen

4 Overige vorderingen en overlopende activa Waarborgsommen Nog te ontvangen inkomsten Vooruitbetaalde kosten

5 Liquide middelen Kas Deutsche Bank rekening-courant Deutsche Bank, deposito Rabobank, rekening-courant

De liquide middelen staan vrij ter beschikking met uitzondering van een bankgarantie voor huur. Met ingang van het verslagjaar 2014 is de bankgarantie voor de Polanerbaan 15 ad € 58.118 vervallen en vervangen voor een bankgarantie voor de Houttuinlaan 8 te Woerden voor een bedrag van € 14.231,25.

10

VOS/ABB Woerden

PASSIVA 6 Groepsvermogen Voor de toelichting op het groepsvermogen wordt verwezen naar de toelichting op het eigen vermogen in de vennootschappelijke jaarrekening.

Kortlopende schulden 31-12-2013 €

31-12-2012 €

7 Schulden aan leveranciers en handelskredieten Crediteuren

38.052

41.795

8.673 64.629 -

36.612 60.601 19.127

73.302

116.340

71.181 8.000 50.820 5.500 7.774 893 -

101.255 8.000 32.436 5.500 5.677 24.020

144.168

176.888

8 Belastingen en premies sociale verzekeringen Omzetbelasting Loonheffing Pensioenen

9 Overige schulden en overlopende passiva Reservering vakantiegeld en -dagen Te betalen accountants- en advieskosten Te betalen inkoopfacturen Te betalen administratieve dienstverlening Te betalen overige personeelskosten Betalingen onderweg Vooruitontvangen subsidies

11

VOS/ABB Woerden

Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Huurverplichtingen Met ingang van 1 januari 2014 huurt de vereniging 495 m² kantoorruimte van Edelki Vastgoed C.V. te 's Gravenhage aan de Houttuinlaan 8, 3447 GM te Woerden. De huurprijs bedraagt € 56.925 per jaar. De huurovereenkomst is aangegaan tot en met 31 december 2018. Leaseverplichtingen De vereniging is ultimo 2013 langlopende operational leasecontracten aangegaan met een resterende looptijd van: < 1 jaar ad € 42.080 > 1 jaar ad € 49.288

12

VOS/ABB Woerden

1.5 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE EXPLOITATIEREKENING OVER 2013 2013 €

2012 €

1.305.774 157.634 -

1.433.015 113.470 69.888

1.463.408

1.616.373

10 Baten Contributieopbrengsten Contractdienstverlening Detacheringen

De contributie opbrengsten komen nagenoeg overeen met de begroting. De daling ten opzichte van 2012 wordt veroorzaakt door enkele opzeggingen in combinatie met gemiddeld minder leerlingen.

2013 €

2012 €

11 Overige bedrijfsopbrengsten Bijdragen samenwerkingsverbanden Nieuwsbrieven, brochures en overige uitgaven Vacatiegelden medewerkers Verkoop overig, cursussen en voorlichting Rentebaten Overige opbrengsten

104.500 13.486 318 17.762 20.368 138.144

113.875 16.973 1.455 55.269 29.390 44.644

294.578

261.606

46.671

127.819

656.385 114.936 148.304 77.759

685.922 120.867 151.957 101.376

997.384

1.060.122

12 Inkoop ingeleend personeel Inkoop ingeleend personeel 13 Personeelskosten Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Overige personeelskosten

De verlaging van de post lonen en salarissen heeft te maken met vacatureruimte door pensionering en vertrek wat pas eind 2013 weer is ingevuld.

13

VOS/ABB Woerden

2013 €

2012 €

Lonen en salarissen Brutolonen en -salarissen Eindejaarsuitkeringen Doorbelasting personeelskosten van gedetacheerden

849.486 60.608 -253.709

940.121 66.647 -320.846

656.385

685.922

Gemiddeld aantal werknemers Gedurende het jaar 2013 waren gemiddeld 15 werknemers in dienst op basis van een volledig dienstverband (2012: 16).

2013 €

2012 €

Sociale lasten Premies sociale verzekeringen WAO-verzekering

117.619 -2.683

118.467 2.400

114.936

120.867

148.304

151.957

Pensioenlasten Pensioenpremies

De pensioenlasten zijn verwerkt uit hoofde van een pensioenregeling die is te kwalificeren als een toegezegde-bijdrageregeling. De pensioenregeling is, krachtens de Pensioenwet, ondergebracht bij een bedrijfstakpensioenfonds.

2013 €

2012 €

Overige personeelskosten Uitzendkrachten Studie- en opleidingskosten Arbodienst Overige personeelskosten

14

53.216 5.169 864 18.510

73.007 8.005 2.289 18.075

77.759

101.376

VOS/ABB Woerden

2013 €

2012 €

14 Afschrijvingen Inventarissen

7.962

3.484

De verhoging houdt verband met extra investeringen in relatie tot de verhuizing naar de Houttuinlaan.

2013 €

2012 €

15 Huisvestingskosten Huur onroerend goed Overige huisvestingskosten

118.953 2.245

115.289 892

121.198

116.181

108.986 18.218 3.237 1.969 10.907

85.761 32.169 6.402 4.276 17.092

143.317

145.700

60.715 31.122 2.159

57.876 32.526 -

93.996

90.402

146.262 15.539 11.542 2.963 1.158 1.054

144.767 11.643 13.175 2.945 331 1.030

178.518

173.891

16 Voorlichting/regionalisering Nieuwsbrieven, brochures en overige uitgaven Congressen, seminars en bijeenkomsten Kosten website Representatiekosten Overige voorlichtingskosten en kosten regionalisering

17 Reis- en verblijfkosten Autokosten Kilometervergoedingen Reis- en verblijfkosten

18 Bureaukosten Facilitaire kosten Computerkosten Telefoonkosten Drukwerk Porti Kantoorbenodigdheden

15

VOS/ABB Woerden

2013 €

2012 €

19 Overige kosten Administratieve dienstverlening Accountantskosten Verzekeringen Kosten salarisadministratie Rentelasten en bankkosten Vakliteratuur Advieskosten Juridische kosten Overige uitgaven

31.893 26.318 11.596 9.924 1.163 860 684 7.223

29.717 38.867 16.366 10.574 1.618 1.027 2.884 4.304 -18.349

89.661

87.008

8.600 166 -

8.500 936 1.404 511

8.766

11.351

20 Bestuurskosten Onkostenvergoedingen Vergaderkosten Reis- en verblijfkosten Overige bestuurs- en commissiekosten

16

Ledenlijst Vereniging VOS/ABB per 1 juli 2013

Stichting PriMA Stg Openbaar Basisonderwijs Alblasserdam (SOBA) Stichting OVO Noord-Holland-Noord Stichting Ronduit Stichting Openbaar PO Almelo Stichting OSG Erasmus Stichting Gewoon Anders Stichting Scala College Stichting OPO regio Alphen a/d Rijn (SOPORA) Stichting Meerkring, OPO Amersfoort Onderwijsgroep Amersfoort Bestuur Amstelveen College Amstelwijs, Stg voor openbaar primair onderwijs Openbare Stichting SG Reigersbos Stichting Media College Amsterdam Stichting Altra Voortgezet Onderwijs van Amsterdam Instelling voor SBO de Delta Stg OPO Alblasserwaard/Vijfheerenlanden O2A5 De Basis, Stichting voor OPO Arnhem Stg. de Onderwijsspecialisten/Het Onderwijshuis Plateau Openbaar Onderwijs Assen Stg VO Noord- en Midden-Drenthe Stichting Prodas B en W van Ameland Bcie Openbaar Basisonderwijs Ameland Onderwijsgroep Zuid-Hollandse Waarden Stichting 3 Primair Stg Primair Onderwijs Eem Vallei Educatief Stichting PRIMO Opsterland Stg Openbaar Basis Onderwijs Midden Drenthe Stichting Onderwijs Primair Stichting RSG ‘t Rijks Stichting SOM - Samen Onderwijs Maken Stichting voor VO Kennemerland De Gearhing Stg Openbaar Primair Onderwijs Borger-Odoorn Stichting OBS De Regenboog ROOBOL BasisBuren Stichting OPOCK Intergem. St. Openbaar Basisonderwijs (ISOB) Stichting Freinetschool Heiloo Stg OVO Coevorden e.o. - De Nieuwe Veste SEIN Stichting Epilepsie Instellingen Nederland Stichting Invitare - Openbaar Onderwijs Stichting COVO Scholengroep Veluwezoom, Stichting voor OPO

54

ABCOUDE ALBLASSERDAM ALKMAAR ALKMAAR ALMELO ALMELO ALMERE ALPHEN A/D RIJN ALPHEN AAN DEN RIJN Amersfoort AMERSFOORT AMSTELVEEN AMSTELVEEN AMSTERDAM AMSTERDAM AMSTERDAM AMSTERDAM APPINGEDAM ARKEL ARNHEM ARNHEM ASSEN ASSEN ASTEN BALLUM BALLUM BARENDRECHT BARENDRECHT BARNEVELD BEETSTERZWAAG BEILEN BERGAMBACHT BERGEN OP ZOOM BERGEN OP ZOOM BEVERWIJK BOLSWARD BORGER BREUKELEN BUITENPOST BUREN CAPELLE A/D IJSSEL CASTRICUM CASTRICUM COEVORDEN CRUQUIUS CUIJK CULEMBORG DE STEEG

Stg OVO Delft Librijn Stichting Gabriël B en W van Texel Stichting Schooltij Meerwerf Basisscholen Den Helder Stichting Scholen aan Zee Stichting Openbaar Primair Onderwijs Deventer Sine Limite - Stg Orthoped. Inst. Deventer e.o Stichting Openbaar Onderwijs Primair Stg voor Openbaar Onderwijs in Dordrecht Stichting openbaar PO Dordrecht (OPOD) Stg voor praktijkonderwijs-OPDC Dordrecht Stichting Johan de Witt-gymnasium Stichting Singelland - OVO Stichting OPO Furore Spilbasisscholen - OBO Dronten Stichting Proles Stichting Talent Westerveld Bestuurscommissie Master Frankeskoalle Stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Ede B en W van Eijsden-Margraten Stg primair & voortgezet onderwijs Zuid-Nederland Stg Algemeen Toegankelijk Onderwijs (SALTO) Stichting Speciaal Onderwijs Eindhoven Stg Instituut Van Kinsbergen Stichting SCALA Aves, stichting voor primair onderwijs Sws SG VO Noordoostpolder en Lemsterland B en W van Emmen Stg Esdal College, SG voor OVO in Emmen e.o. Stichting RSG Enkhuizen Stichting OVO Noordoost Veluwe Stichting ROC West Brabant Stg Radius openbaar onderwijs Franekeradeel Stichting De Lingeborgh Stichting Fluvium Stichting Strabrecht College Stichting VO Gemert en Omstreken Stichting PrimAH Bcie Samenwerkingsschool Gieterveen-Oostermoer Stichting OP KOP Stg Scholengroep Pontes Bestuur Openbaar Onderwijs Goirle (BOOG) Stichting OPO Hof van Twente Stg voor Openbaar Ver. Onderwijs in Gorinchem Stg Burg. Harmsmaschool, School voor OVO Koninklijke Auris Groep

DELFT DELFT DEN BOSCH DEN BURG DEN BURG DEN HELDER DEN HELDER DEVENTER DEVENTER DIEMEN DORDRECHT DORDRECHT DORDRECHT DORDRECHT DRACHTEN DRACHTEN DRONTEN Duiven DWINGELOO EARNWALD EDE EIJSDEN EINDHOVEN EINDHOVEN EINDHOVEN ELBURG ELSHOUT EMMELOORD EMMELOORD EMMEN EMMEN ENKHUIZEN EPE ETTEN-LEUR FRANEKER GELDERMALSEN GELDERMALSEN GELDROP GEMERT GIETEN GIETERVEEN GIETHOORN GOES GOIRLE GOOR GORINCHEM GORREDIJK GOUDA

55

Stichting Openbaar VO Gouda (StOVOG) Stichting Primair Onderwijs Groesbeek (SPOG) Renn4 Stg Het Poortje Jeugdinrichtingen Openbaar Onderwijs PRESENT Stichting OBO Boarnsterhim (BoBoB) Stichting Keender Stichting Spaarnesant - OPO Haarlem Onderwijsstichting Zelfstandige Gymnasia Stichting OPO Zuid-Kennemerland Onderwijsstichting Arcade Stichting RSG Slingerbos/Levant Stg PROO Noord-Veluwe B en W van Harlingen Stichting De Blauwe Loper De Omnisscholen - OPO Borsele Onderwijsgroep Primo Hellevoetsluis Stg Openbare Basisscholen Helmond Stichting PlatOO Stg Openbaar Onderwijs Jan van Brabant Stichting OSG Hengelo Stichting Carmelcollege Stichting Scholengroep Primato Stg Gemeentelijk Gymnasium Hilversum Annie M.G. Schmidt, Reg. SWV en Ortho.ond. inst. Stichting Openbaar VO ‘De Waerdenborch’ Stichting Openbaar VO te Hoogeveen B en W van Hoogezand Sappemeer Stg Dr. Aletta Jacobs College BSO Hoorn - Leerzaam Stichting Talent, OBO Hoorn Stg Samenwerkingsbestuur PO Maas en Waal Dynamiek Scholengroep Stichting Openbaar Onderwijs Houten Villa Primair Stg Scholengroep LeerTij Onderwijsgroep Primus Stg BRAVOO Brabants Ver. Openbaar Onderwijs Regionaal OVO Kampen-Dronten OOK - Stichting Openbaar Onderwijs Kampen Facetscholen, voor openbaar onderwijs Onderwijsstichting MOVARE Stichting VO Kerkrade Stichting Voortgezet Onderwijs Capelle a/d IJssel Stg Krimpenerwaard College Proloog Stg ZML Onderwijs Noordwest Friesland Stichting Voorschotense Openbare School Stichting Scholengroep Leonardo da Vinci

56

GOUDA GROESBEEK GRONINGEN GRONINGEN GROOTEBROEK GROU HAAKSBERGEN HAARLEM HAARLEM HAARLEM HARDENBERG HARDERWIJK HARDERWIJK HARLINGEN HEERHUGOWAARD HEINKENSZAND HELLEVOETSLUIS HELMOND HELMOND HELMOND HENGELO HENGELO HENGELO HILVERSUM HILVERSUM HOLTEN HOOGEVEEN HOOGEZAND HOOGEZAND HOORN HOORN HORSSEN HORST HOUTEN HUIZEN HULST JOURE KAATSHEUVEL KAMPEN KAMPEN KAPELLE KERKRADE KERKRADE KRIMPEN A/D IJSSEL KRIMPEN AAN DEN IJSSEL LEEUWARDEN LEEUWARDEN LEIDEN LEIDEN

Stichting Stedelijk Gymnasium Leiden Stg OBSG Leiderdorp Stichting RK- en OPO “Panta Rhei” B en W van Lelystad Stichting SchOOL Stichting Voortgezet Onderwijs Lelystad Stichting Staring College Stichting Poolster (Primair OO Lochem) Stg voor Openbaar Onderwijs Marenland Stichting VO De Vechtstreek Stichting Jong Leren Stichting Westerwijs Stichting Onderwijsgroep Zuidwest-Drenthe Stichting Promes Stichting OVO Walcheren Stg Openbaar VO Goeree-Overflakkee Stichting Openbaar Onderwijs Westland Stichting Robijn Stichting Anna van Rijn College Scholengroep Holland - Stichting voor OPO Alliantie voor VO Nijmegen Stichting Praktijkonderwijs Regio Nijmegen (PRO) Conexus Stichting OVO Noordwijk Openbaar Primair Onderwijs Oegstgeest Comperio - scholen voor OPO in de Stellingwerven Stg OPO Sluis - Escaldascholen Stg Alg. Toegankelijk Onderwijs 3-Stromenland Delta-onderwijs Stichting Openbaar Onderwijs Oost Groningen Stichting Onderwijsgroep Spoenk Allure, Stg voor Openbaar Primair Onderwijs Stichting Openbaar VO Oss Dep. Oss van de Mij. tot Nut v/h Algemeen Stichting OPO Goeree-Overflakkee (SOPOGO) Stichting Prisma Stichting OVO Willem de Zwijger College Stg OPO Papendrecht-Sliedrecht Stichting SPON Stichting OPO Albrandswaard (SOPOA) Stichting ACIS Stichting OVO Hoeksche Waard Stichting De Mare Stichting PPO de Link Stichting ROOS Openbaar Primair Onderwijs Noordenveld Stg Swalm en Roer voor onderwijs en opvoeding SOVOR Stg OBO West-Brabant

LEIDEN LEIDERDORP Leidschendam LELYSTAD LELYSTAD LELYSTAD LOCHEM LOCHEM LOPPERSUM Maarssen MAASTRICHT MARUM MEPPEL MEPPEL MIDDELBURG MIDDELHARNIS NAALDWIJK NIEUWEGEIN NIEUWEGEIN NIEUWERKERK A/D IJSSEL NIJMEGEN NIJMEGEN NIJMEGEN NOORDWIJK OEGSTGEEST OLDEBERKOOP OOSTBURG OOSTERHOUT OOSTERHOUT OOSTWOLD OPHEUSDEN OPMEER OSS OSS OUDE TONGE PANNINGEN PAPENDRECHT PAPENDRECHT PAPENDRECHT POORTUGAAL PUTTERSHOEK PUTTERSHOEK RAALTE RHENEN RIJSSEN RODEN ROERMOND ROOSENDAAL ROOSENDAAL

57

Stg Alg.Toegankelijk Onderwijs ‘sHertogenbosch eo Stichting Signum STROOMM Stg Reg. Openbaar Ond. Maas en Meierij LMC Voortgezet Onderwijs Stichting STC-group Stichting Grafisch Lyceum Rotterdam Stichting Wolderwijs Stichting Regionaal Openbaar BO Surplus Stichting PRIMO Schiedam VPCBO Schiermonnikoog Stichting SKOPOS Stg Openbaar VO Schoonhoven (STOVOS) B en W van Vlagtwedde Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena Stichting VO voor Sliedrecht e.o. Stichting OPO Slochteren (OPOS) Stichting RSG Magister Alvinus Stg voor openbaar onderwijs Odyssee Onderwijsgroep Galilei Stichting Prokind Scholengroep Stichting School voor Pro Stadskanaal Scholengroep OPRON Stg Samenwerking VO in de regio Steenwijk Onderwijsgroep Fier Stichting OVO Vlagtwedde Stichting OVO Zeeuws Vlaanderen OcTHO - Stg Openbaar Primair Onderwijs Tholen Stichting OPO Rivierenland Stichting Opmaat (OBO Midden Brabant) Stichting Mytylschool Tilburg Stichting OVO Tilburg Samenwerkingsstichting voor VO Uden Stichting Tangent, Palet van basisscholen Reflexis OBO NUOVO -St. OVO Utrecht Bestuurscommissie Winkler Prins B en W van Veenendaal Stichting Openbaar Onderwijs Groep (OOG) Stichting Akkoord! primair onderwijs Stichting Primair onderwijs Venray (SPOV) Lentiz Onderwijsgroep Stichting Wijzer Openbare Scholengroep Vlaardingen Schiedam (OSVS) B en W van Vlieland Archipel Scholen Stichting Respont Aloysius Stichting Onderwijs Jeugdzorg Stichting SWV WSNS Vught e.o. Stichting Samenwerkingsschool De Overlaat

58

ROSMALEN ROSMALEN ROSSUM ROTTERDAM ROTTERDAM ROTTERDAM RUINERWOLD SCHAGEN SCHIEDAM SCHIERMONNIKOOG SCHIJNDEL SCHOONHOVEN SELLINGEN SLEEUWIJK SLIEDRECHT SLOCHTEREN SNEEK SNEEK SPIJKENISSE SPIJKENISSE STADSKANAAL STADSKANAAL STEENWIJK STIENS TER APEL TERNEUZEN THOLEN TIEL TILBURG TILBURG TILBURG UDEN UDENHOUT ULFT UTRECHT VEENDAM VEENENDAAL VEGHEL VENLO VENRAY VLAARDINGEN VLAARDINGEN VLAARDINGEN VLIELAND VLISSINGEN VLISSINGEN VOORHOUT VUGHT WAALWIJK

OL VO in Swv Waddinxveen-Boskoop Stichting OVO Wageningen en Omstreken Schoolbestuur Lauwers & Eems Stichting Het Rijnlands Lyceum Stg. Openbaar Primair Onderwijs Wassenaar Stichting Eduquaat B en W van Terschelling Stg Openbaar Onderwijs Wijk bij Duurstede Stichting OPO Nobego Stichting OPO Winterswijk Stichting De Korenburg Stg Sws Pro Oost-Achterhoek (PRONOVA) Stg Minkema College voor OVO Woerden e.o. Stichting OVO Zaanstad Stichting Zaan Primair Stichting voor OVO Cambium College Stichting Samenwerkingsbestuur Zeewolde Stg Openbaar Onderwijs Rijn- en Heuvelland Stichting Openbare Scholen Groep Schoonoord Stichting IJsselgraaf OBASE Stg Stedelijk VO Zoetermeer Stichting Openbaar Onderwijs Baasis Archipel Primair (vh Stichting Archipel)

WADDINXVEEN WAGENINGEN WARFFUM WASSENAAR WASSENAAR WEERT WEST-TERSCHELLING WIJK BIJ DUURSTEDE WILHELMINADORP WINTERSWIJK WINTERSWIJK WINTERSWIJK WOERDEN ZAANDAM ZAANDAM ZALTBOMMEL ZEEWOLDE ZEIST ZEIST ZELHEM ZIERIKZEE ZOETERMEER ZUIDLAREN ZUTPHENNAALDWIJK

59

Colofon Jaarverslag 2013 VOS/ABB Uitgave: Vereniging VOS/ABB Houttuinlaan 8 3447 GM Woerden Tel: 0348 405200 Fax: 0348-405205 E-mail: [email protected] Website: www.vosabb.nl Twitter: @VOSABB Redactie, eindredactie en productiebegeleiding: Lucy Beker, Beker Tekst en Redactie. Vormgeving: Momumedia BV, Schiedam

Dit jaarverslag staat op www.vosabb.nl (publicaties) en is niet in druk uitgebracht. Alle rechten voorbehouden. Juni 2014. Het lidmaatschap van VOS/ABB staat open voor schoolbesturen in het openbaar en/of algemeen toegankelijk onderwijs die de doelstelling van de vereniging VOS/ABB onderschrijven. Een schoolbestuur wordt lid voor alle scholen die onder zijn bevoegd gezag vallen. De contributie wordt betaald per leerling. Ook gemeenten kunnen lid zijn van VOS/ABB. Tevens zijn er verschillende abonnementsvormen mogelijk, onder meer voor samenwerkingsverbanden. De statuten van VOS/ABB staan op de website www.vosabb.nl.

60