Jaarverslag 2012 Psychiatrisch Verzorgingstehuis Zoete Nood Gods n Campus Nieuwemeers n Campus Leilinde n Campus Zoete Nood Gods
Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Historiek 4 3 Visie 6 4
Raad van Bestuur 8
5
Officiële samenwerkingsverbanden 9
6
Algemene werking 10
7
8
9
2
6.1 Vrijwilligerswerking: een jaar van vernieuwing
10
6.2 Spirituele en pastorale begeleiding
11
6.3 Creatie van een elektronisch bewonersdossier
12
6.4 Personeelsbeleid
12
Psychiatrisch Verzorgingstehuis Campus Nieuwemeers 13 7.1 Doelgroep
13
7.2 Werking
13
7.3 Cijfergegevens en opnamebeleid
14
Psychiatrisch Verzorgingstehuis Campus Leilinde 15 8.1 Doelgroep
15
8.2 Werking
15
8.3 Cijfergegevens en opnamebeleid
16
8.4 Eerste erkenning PVT Leilinde
16
Psychiatrisch Verzorgingstehuis Campus Zoete Nood Gods 17 9.1 Doelgroep
17
9.2 Werking
17
1 Inleiding Meer dan twintig jaar geleden werden de psychiatrische verzorgingstehuizen, met zowel permanente als uitdovende plaatsen opgericht. Oude ziekenhuisafdelingen werden vervangen door een meer aangepaste infrastructuur. Nieuwe, kleinschalige en huiselijke voorzieningen hebben de woon- en levenskwaliteit voor bewoners met een langdurige en complexe aandoening aanzienlijk verbeterd en hebben geleid tot een betere integratie binnen de lokale leefgemeenschap. Het PVT werkt immers vanuit een herstelvisie die erop gericht is om bewoners zo autonoom en zelfstandig mogelijk te laten leven en wonen. Hierbij dient elke bewoner terug de regie van zijn verblijf en verzorging in handen te nemen. Tot 2011 werd de info over de werking van het PVT Zoete Nood Gods geïntegreerd in het globale jaarverslag van het Psychiatrisch Centrum Zoete Nood Gods. Vanaf 2012 hebben we ervoor geopteerd om voor het PVT een apart jaarverslag te maken. In dit nieuwe jaarverslag vindt u al de info terug over de historiek, de ontwikkeling, de visie en de specifieke werkingsgegevens van het PVT Zoete Nood Gods met campussen te Lede en Dendermonde. Verder vindt u in dit jaarverslag ook meer info over de plannen om ook voor de laatste uitdovende en zorgbehoevende bewoners een meer aangepaste woonomgeving te voorzien. Het PVT participeerde in 2012 aan het overleg dat als doel heeft om binnen de regio Aalst-Dendermonde-Sint-Niklaas een dossier voor te bereiden met het oog op het indienen van een projectaanvraag in het kader van artikel 107 en de verdere vermaatschappelijking van de zorg binnen de regio. Vraag hierbij was vooral hoe het PVT zich zal inschrijven in het nieuwe model dat de overheid in haar “Gids naar een betere organisatie voor de geestelijke gezondheidszorg door de organisatie van zorgcircuits en netwerken” heeft uitgetekend. Tenslotte werd binnen diverse beleids-, stuur-, en werkgroepen al een eerste inventaris gemaakt van de mogelijke gevolgen van het ‘Vlinderakkoord’ dat voorziet in de overdracht van belangrijke bevoegdheden (waaronder ook de psychiatrische verzorgingstehuizen) van het federale niveau naar het niveau van de gemeenschappen. De precieze betekenis en de gevolgen van deze belangrijke bevoegdheidsoverdracht zijn nog niet meteen duidelijk. We houden eraan om in deze inleiding onze blijk van dank neer te schrijven aan alle medewerkers, vrijwilligers en partners in de zorg die zich het afgelopen jaar met hart en ziel hebben ingezet voor het welbevinden van bewoners alsook aan eenieder die op de één of andere wijze een bijdrage geleverd heeft aan het tot stand komen van dit jaarverslag. Veel leesgenot.
Marc Vandergraesen Algemeen directeur
3
2 Historiek In 1990 werden door de overheid belangrijke hervormingen binnen de geestelijke gezondheidszorg doorgevoerd. Psychiatrische ziekenhuizen dienden voortaan intensieve specialistische en zo kortdurend mogelijke behandelingen, gericht op resocialisatie, te verlenen. Voor langdurig zorgafhankelijke patiënten, met chronische en/of complexe psychiatrische aandoeningen werden nieuwe types van voorzieningen gecreëerd. Het psychiatrisch verzorgingstehuis en het beschut wonen waren de concretisering van dit nieuwe type. De nieuw te bouwen psychiatrische verzorgingstehuizen dienden zo goed mogelijk ingebed te worden in de lokale leefgemeenschap. Deze kleinschaligere voorzieningen zouden ook moeten leiden tot betere spreiding en toegankelijkheid. Er werden door de overheid zowel permanente als uitdovende PVT-plaatsen gecreëerd. In Lede werden in 1990 niet minder dan 227 ziekenhuisbedden gereconverteerd naar 127 PVT-plaatsen met een uitdovend karakter en 112 PVT-plaatsen met een definitief karakter. De bewoners verbleven in twee zeer oude ziekenhuisafdelingen. Op de afdeling Dymphna, een gebouw daterend van 1933, verbleven 147 bewoners. Op de afdeling Sancta-Maria, een gebouw daterend uit 1929, verbleven 80 bewoners. De exploitatie van het PVT was in handen van de VZW Psychiatrisch Ziekenhuis Zoete Nood Gods die een erfpachtovereenkomst had met de Zusters Maricolen van Dendermonde, stichter van het Psychiatrisch centrum Zoete Nood Gods en eigenaar van de terreinen en de gebouwen. In afwachting van nieuwbouw werden aan de oude gebouwen verfraaiings- en instandhoudingswerken uitgevoerd om de leefomstandigheden van de bewoners nog enigszins te verbeteren. Van 1993 tot 1994 werd het oude gebouw Sancta-Maria gerenoveerd en werd de grote afdeling opgesplitst in twee units telkens voor dertig bewoners met een verstandelijke beperking. Tijdens deze verbouwingswerken verbleven de bewoners tijdelijk op de afdeling Caritas. In 1995 werden 10 PVT-bedden met permanent karakter overgedragen naar het Psychiatrisch Centrum Dr. Guislain in ruil voor 18 plaatsen t-dag in het psychiatrisch ziekenhuis Zoete Nood Gods. In 1997 werd de exploitatie van het psychiatrisch verzorgingstehuis door de VZW Psychiatrisch Ziekenhuis Zoete Nood Gods en de VZW Zusters Maricolen van Dendermonde overgedragen aan de VZW Provincialaat der Broeders van Liefde. Intussen werden plannen gemaakt voor de realisatie van een eerste PVT-nieuwbouw voor zestig bewoners. Hiervoor werd een nieuwe campus Nieuwemeers gecreëerd aan de Guchtstraat. Deze campus bestaande uit zes sociowoningen, twee patiowoningen en een zorgunit opende zijn deuren in 1998. Door de verhuis van zestig permanente bewoners naar de campus Nieuwemeers, de transfer van 10 PVT-plaatsen met permanent karakter naar het PVT Dr. Guislain en het ontslag en/of overlijden van een aantal uitdovende PVTbewoners werden de resterende bewoners van het oude PVT-gebouw Dymphna in 2006 overgebracht naar de afdeling Caritas. Het oude gebouw Dymphna werd definitief gesloten.
4
Op dat moment werd gezocht naar een externe campus om een tweede nieuwbouw te creëren voor 42 bewoners met een permanent statuut. Vrij snel werd een akkoord bereikt met de VZW Provincialaat der Broeders van Liefde, om een gedeelte van de campus van het Woon- en Zorgcentrum Mariatroon te Dendermonde in erfpacht te nemen en er een PVT voor 42 bewoners te realiseren. Eind 2008 verlieten de laatste zusters het klooster te Lede en op 18 maart 2009 sloten de Zusters Maricolen van Dendermonde en de Broeders van Liefde een akkoord om zowel de exploitatie, de eigendom als de erkenning van het PVT over te dragen aan de VZW Provincialaat der Broeders van Liefde. In 2009 werd gestart met de bouwwerken voor het nieuwe PVT te Dendermonde. Al de bewoners van Caritas namen eind 2011 hun intrek in het nieuwe gebouw. De oude afdeling Caritas sloot definitief haar deuren. De afbouw van uitdovende PVT-bewoners ging verder en het aantal bewoners op Sancta-Maria verminderde in 2012 tot 26. Bovendien slaat de vergrijzing binnen deze groep toe en zijn de meeste bewoners zwaar zorgbehoevend geworden. In 2012 werd er intens overleg gepleegd met de directies van het Woon- en Zorgcentrum Mariatroon te Dendermonde en het Psychiatrisch Verzorgingstehuis te Zelzate. Met beide instellingen werd een overeenkomst afgesloten. Een twintigtal oudere en zorgbehoevende bewoners van Sancta-Maria kunnen in 2013 de overstap naar het nieuwe Woon- en Zorgcentrum Mariatroon maken. De resterende bewoners, die nog niet de leeftijd of juiste zorgnood hebben om in een Woon- en Zorgcentrum te verblijven, zullen worden opgevangen in het Psychiatrisch Verzorgingstehuis Sint-Jan-Baptist te Zelzate. Het oude gebouw Sancta-Maria zal definitief worden gesloten. De volledige historiek van het Psychiatrisch Centrum Zoete Nood Gods te Lede vanaf het ontstaan tot heden vindt u terug op de website www.pclede.be.
5 3
3 Visie PVT In het PVT wordt de psychiatrische patiënt niet langer geïsoleerd en als een zieke beschouwd maar wordt zijn herstel betracht via een betere integratie in het maatschappelijk leven. Dankzij een aangepaste begeleiding kan de bewoner zijn psychosociaal evenwicht herwinnen om zoveel mogelijk een normaal leven te leiden. In de mate van het mogelijke neemt de bewoner terug de regie van zijn verblijf en verzorging in handen. In de begeleiding vertrekken de begeleiders niet vanuit de beperkingen maar vanuit de mogelijkheden en interesses van iedere individuele bewoner. We beklemtonen in de begeleiding dan ook de keuze voor een optimistische kijk op de bewoner. Wat kan deze persoon nog als alternatief voor de tekorten en defecten. In het PVT verblijven bewoners wiens toestand gestabiliseerd is en die voornamelijk begeleiding en ondersteuning nodig hebben in hun levensactiviteiten. Er kunnen volwassenen en ouderen worden opgenomen met een langdurige gestabiliseerde psychische stoornis met dien verstande dat zij: ● geen ziekenhuisbehandeling meer vergen; ● niet in aanmerking komen voor opname in een RVT omwille van de psychische toestand; ● niet in aanmerking komen voor beschut wonen; ● geen nood hebben aan een ononderbroken psychiatrisch toezicht; ● nood hebben aan een continue begeleiding. Afhankelijk van de graad van zelfredzaamheid en zelfstandigheid wordt aan de bewoner de meest geschikte woonomgeving aangeboden. In beginsel is het PVT een residentiële instelling, maar niets belet dat de bewoners indien ze daartoe in staat zijn, zich opnieuw in het maatschappelijk leven integreren. Wanneer de somatische zorglast de overhand haalt op de psychiatrische problemen zal voor oudere bewoners in overleg met hun omgeving worden uitgekeken naar een meer aangepaste woon- en zorgvorm.
6
7 3
Schilderij bewoner PVT Jan van Saene
4 Raad van Bestuur Dhr. Raf De Rycke Eerwaarde Broeder Veron Raes Eerwaarde Broeder Frits Swinnen Eerwaarde Broeder Joris De Roeck Eerwaarde Broeder Luc Maes Eerwaarde Broeder Julius Cocquyt Eerwaarde Broeder Frans Van Hoorde Eerwaarde Broeder Victor Quets Eerwaarde Broeder Michel Paquet Eerwaarde Broeder Lucien De Priester Dhr. Hendrik Delaruelle Dhr. Koen Oosterlinck Dhr. Luk De Staercke
Gedelegeerd bestuurder: Voorzitter: Secretaris: Penningmeester: Leden:
8
5 Officiële samenwerkingsverbanden PVT Zoete Nood Gods n n
n n n
n
n
n
n n n
Samenwerkingsovereenkomst met het Psychiatrisch Ziekenhuis Zoete Nood Gods te Lede Overlegplatform ● Popov GGZ, Oude Abdij, Drongen Netwerk voor langdurige psychiatrische zorg te Dendermonde Project zorg voor psychiatrische patiënten in de thuissituatie Lotus-De Monding Ouderenzorg ● Woon- en Zorgcentrum Mariatroon, Dendermonde ● Expertisecentrum dementie De Meander, Dendermonde ● VZW Residentie het Prieelshof, Oordegem ● VZW Huize Rozenwater, Wetteren Algemene ziekenhuizen ● Algemeen Stedelijk Ziekenhuis, Aalst ● AZ Sint-Blasius, Dendermonde ● Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis, Aalst Poliklinische diensten ● VZW Medische Staf Stedelijk Ziekenhuis, Aalst (labo) Lid van het samenwerkingsverband en het netwerkcomité GGZ Aalst-Dendermonde-Sint-Niklaas met het oog op de uitbouw van een netwerk voor GZZ en de opmaak van een aanvraag voor indienen van project 107 Project activering, FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu Project Outcome Management VGGZ Samenwerkingsovereenkomst met Present voor ondersteuning uitbouw en organisatie vrijwilligerswerking
9 3
6 Algemene werking PVT Het PVT richt zich naar de doelgroep volwassenen met een langdurige en gestabiliseerde psychische stoornis die voldoende gestabiliseerd zijn om op een externe campus te verblijven en die hoofdzakelijk nood hebben aan ondersteuning en begeleiding. In overeenstemming met de wettelijke bepalingen en normen voor de bijzondere erkenning van verzorgingstehuizen richten wij ons vooral naar personen met een langdurige en gestabiliseerde psychische stoornis. Aangezien het hier gaat over een woonvorm, is de populatie in het PVT veel stabieler dan in het ziekenhuis. In 2012 werden er binnen de drie campussen 16 bewoners opgenomen en werden er 19 bewoners ontslagen. Het jaar 2012 was het eerste volledige openingsjaar voor de PVT campus Leilinde in Dendermonde. Binnen het PVT campus Zoete Nood Gods (Sancta-Maria) werden de uitdovende bedden verder afgebouwd, hetgeen ook verklaart waarom er meer ontslagen zijn dan opnames.
6.1 Vrijwilligerswerking: een jaar van vernieuwing In 2012 werden bijkomende middelen vrijgemaakt om de vrijwilligerswerking in het PVT te versterken. Daarnaast werd het vrijwilligerswerk beter gestructureerd door op elke campus van het PVT een aantal uren coördinatiefunctie te voorzien om het vrijwilligerswerk te promoten. Aandachtspunten hierbij waren o.a. het tot stand brengen van een stimulerende omgeving voor het vrijwilligerswerk, de samenwerking met Present nog te versterken, het verbeteren van de kwaliteit van het vrijwilligerswerk via overlegvergaderingen en vormingen en de verdere bewustmaking van de waarde en het belang van vrijwilligerswerk. Om de vrijwilligers ook meer zichtbaar en kenbaar te maken werd een nieuw logo ontworpen. Dit gebruiken we verder in onze briefwisseling, rekruteringscampagnes, enz. In de loop van 2012 mochten we 12 nieuwe vrijwilligers verwelkomen op de campus van Lede en van Dendermonde. De komst van deze nieuwe vrijwilligers was onder andere te danken aan de eigen promotiecampagnes te Lede en te Dendermonde en de infonamiddag gegeven door Present. Binnen het PVT promoten we enerzijds het klassiek gekende reguliere vrijwilligerswerk waarbij personen op vrijwillige basis en zonder vergoeding een aantal activiteiten verrichten en op die manier een belangrijke meerwaarde bieden. Ze helpen bij ondersteunende diensten zoals de klusjesdienst, vervoer, tuinproject, enz. Daarnaast kennen we ook een niet onbelangrijke vorm van vrijwilligerswerk die we eerder kunnen typeren als een buddyproject. Buddy’s voeren geen personeelsvervangende taken uit. Afhankelijk van de gezondheidstoestand van de bewoner worden aangepaste activiteiten gedaan zoals: bezoek, gezelschapsspelen, wandelen, gewoon present zijn, winkelen, uitstappen, enz. Als dank werd voor al de vrijwilligers van ons centrum (PVT en ziekenhuis) een gezamenlijke activiteit georganiseerd op vrijdag 27 juli 2012, in het prachtige domein van Bokrijk. Het was een unieke gelegenheid om de vrijwilligers van Lede en Dendermonde kennis te laten maken met elkaar en met ons als verantwoordelijken. Door deze uitstap voelden zij zich gewaardeerd. Dit is belangrijk want vrijwilligers kunnen het verschil maken. Het PVT heeft voor de verdere uitbouw van het vrijwilligerswerk een overeenkomst afgesloten met Present. Deze organisatie ondersteunt het PVT en de vrijwilligersverantwoordelijken o.a. bij recrutering, vorming, studies, publicaties, opvolging wetgeving, beleid en visievorming. Al de vrijwilligers ontvangen gratis een tijdschrift Vitamine C en het instellingsblad Ter Sprake. Er is tevens een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid en een ongevallenverzekering voorzien.
10 8
6.2 Spirituele en pastorale begeleiding Het pastorale zorgaanbod in het PVT is prioritair bewonersgericht pastoraat. Er is op alle PVT-afdelingen een ruim aanbod van individuele en groepscontacten. De pastores zijn maximaal aanwezig op de afdelingen voor formeel en informeel contact met de bewoners. In deze contacten staat de ontmoeting centraal: het gesprek fungeert als vrije ruimte waarbinnen de pastor een spiegel vormt waartegenover de bewoner zich bewust kan worden van zijn/haar persoonlijke overtuiging, zijn/haar zoeken naar zinvolheid en/of zijn/haar geloofsbeleving. Vanuit het perspectief van de pastorale dienst is deze vrije ruimte bovendien een plaats van Godsontmoeting, een plaats waar God de mens in al zijn kwetsbaarheid barmhartig tegemoet treedt. De individuele pastorale begeleiding wordt aangeboden aan ieder die dit wenst, op vraag van de bewoner, op initiatief van de pastor of via doorverwijzing van het team. De pastores leven mee met de belangrijke levensgebeurtenissen van de bewoner. De groepsactiviteiten worden aangeboden op wekelijkse, tweewekelijkse of maandelijkse basis of n.a.v. bijzondere gebeurtenissen of christelijke feesten. Deze activiteiten worden aangeboden onder de vorm van zinbelevingsgroepen of liturgie. Onder zinbelevingsgroepen verstaan we thematische groepsgesprekken of uitstappen waarin bewoners met hun zinvragen terecht kunnen en de pastor, gebruik makend van teksten, muziek, film, symbolen, kunstvormen, … helpt om de spirituele weg van de bewoner verder te verkennen of te duiden. Naast aangepaste liturgische vieringen of bezinningen op de afdelingen, is er een ruim gemeenschappelijk liturgisch aanbod in de kapel/stille ruimte (Lede) of er wordt aangesloten bij de vieringen in de parochiekerk. Zowel in Lede als in Dendermonde is er een nauwe samenwerking met de plaatselijke parochies. Jaarlijks kunnen bewoners participeren aan een bedevaart. Sacramentele begeleiding gebeurt op aanvraag (bij ziekte of overlijden). Uitvaarten van bewoners kunnen plaatsvinden in de parochiekerk van Lede en Dendermonde.
11 3
De pastorale zorg streeft naar een evenwicht tussen de pastorale vrijplaats enerzijds en de integratie in het behandelend team anderzijds: m.a.w. er is een overwogen samenwerkingsintegratie, waarbij de pastor weliswaar geen lid is van het interdisciplinaire team, maar als lid van het interne, interdisciplinaire netwerk rond de bewoner met dat team samenwerkt en dus ook communiceert (zonder daarbij de eigenheid en vertrouwelijkheid van het pastorale gesprek in het gedrang te brengen). Ten aanzien van het personeel voeren de pastores een attentiebeleid n.a.v. geboorte, huwelijk, pensioen en overlijden. Ten gepaste tijde leveren zij een bijdrage aan het personeelstijdschrift. De pastores trekken mee de jaarlijkse solidariteitsactie van de Broeders van Liefde en het peterschapproject van ons centrum. Ook participeren zij aan de werkgroep ‘Identiteit’ van het centrum en organiseren zij vorming op aanvraag.
6.3 Creatie van een elektronisch bewonersdossier Dit jaar is de overstap gemaakt van het papieren bewonersdossier naar een elektronische vorm. Op zich een logische keuze, gezien de toenemende informatisering van de maatschappij en het feit dat we hiertoe worden aangemoedigd door de overheid. Centraal is er binnen de Broeders van Liefde gekozen om voor de ontwikkeling van dit elektronische bewonersdossier gebruik te maken van het programma “Regas”. Dit programma biedt de mogelijkheid om zelf het dossier vorm te geven en aan te passen aan de noden van de specifieke afdelingen. Bij de uitwerking van het dossier hebben we ervoor gekozen om te vertrekken vanuit het levensverhaal, de competenties en de ondersteuningsnoden van de bewoners, aangevuld met de mogelijkheid tot dagelijkse rapportage, opvolging en registratie van administratieve ondersteuning. Laboresultaten zijn onmiddellijk digitaal beschikbaar en papieren documenten (o.a. protocols) worden ingescand en in het elektronisch dossier opgenomen onder het juiste item. De PVT campus Nieuwemeers is op 2 oktober gestart met het elektronisch bewonersdossier. Op 10 december is de PVT campus Leilinde in hun voetsporen gevolgd. Met deze twee campi is de volledige uitrol een feit. Gezien de geplande sluiting van PVT campus Zoete Nood Gods in 2013, is er voor geopteerd om deze campus niet te laten overstappen op het digitale bewonersdossier.
6.4 Personeelsbeleid In 2012 telde het psychiatrisch verzorgingstehuis gemiddeld 105 personeelsleden wat neerkwam op 65,4 fulltime-equivalenten (FTE). Deze medewerkers werden allen ingezet binnen het departement zorg. De onderverdeling zag er als volgt uit: 4 FTE Hoofdverpleegkundigen 6,2 FTE Verpleegkundigen A1 11,4 FTE Verpleegkundigen A2 2,1 FTE Assistent Verpleegkundigen 36,3 FTE Verzorgenden 5,4 FTE Paramedisch en begeleidend personeel Totaal = 65,4 FTE
12
7 Psychiatrisch Verzorgingstehuis Campus Nieuwemeers
7.1 Doelgroep Dit PVT biedt huisvesting en begeleiding aan 60 bewoners, zowel volwassenen als ouderen met een langdurige en complexe psychiatrische problematiek. Een aantal bewoners vertoont persisterend storend gedrag.
7.2 Werking Het gebouw Nieuwemeers beschikt over diverse kleinschalige zorgunits. PVT Nieuwemeers wil bewoners zo autonoom en zelfstandig mogelijk laten wonen. In de mate van het mogelijke dienen de aanwezige bewoners terug de regie van hun verblijf en verzorging in handen te nemen. In de begeleiding vertrekken de begeleiders niet vanuit de beperkingen maar vanuit de mogelijkheden van iedere individuele bewoner. Afhankelijk van de graad van zelfredzaamheid en zelfstandigheid wordt aan de bewoner de voor hem meest geschikte woonomgeving aangeboden. Voor de meest autonome en zelfstandige bewoners kan dit een sociowoning zijn. Oudere bewoners of bewoners met een bijkomende verstandelijke beperking zullen zich vaak veiliger voelen in een zorgunit. De zes sociowoningen liggen in het verlengde van de straat en zijn gebouwd als gewone woonhuizen, telkens voor vier personen. De bewoners hebben elk een individuele kamer en een gemeenschappelijke living, keuken en wasplaats. Ze staan zelf in voor hun ontbijt en avondmaal dat ze in huiselijke kring kunnen nemen. Bedoeling is een zo normaal mogelijke leefomgeving te creëren. Volgens hun eigen ritme bepalen de bewoners zelf hun dag-
13 3
indeling: fietsen, wandelen, een eigen middagmaal bereiden, TV kijken, muziek beluisteren, lezen, marktbezoek, winkelen enz. Ook kunnen ze op vrijwillige basis participeren aan het activiteitenaanbod dat in samenspraak tussen activiteitenbegeleiders en bewoners wordt uitgewerkt. Dit zijn bijvoorbeeld sport, hobby’s, socioculturele activiteiten, feesten die zowel binnen als buiten het centrum worden aangeboden, enz. Het PVT beschikt ook over een aangepaste zorgunit met woonkamers voor maximum 10 oudere bewoners die meer hulp nodig hebben bij lichamelijke verzorging. Wanneer de somatische zorglast de overhand neemt op de psychiatrische problematiek wordt in overleg met bewoner en familie gezocht naar een meer aangepaste leefomgeving in een woon- en zorgcentrum.
7.3 Cijfergegevens en opnamebeleid Op Nieuwemeers A verblijven bewoners met een gestabiliseerde psychiatrische problematiek met vaak een iets zwaardere zorglast. In totaal wonen hier 4 mannen en 23 vrouwen, waarvan 85% ouder is dan 55 jaar en 33% een leeftijd heeft tussen 65 jaar en 74 jaar. Op deze afdeling wonen 59% van de bewoners hier meer dan 10 jaar. De twee diagnostische groepen die het meest prominent aanwezig zijn “schizofrenie en andere psychotische stoornissen” met 44% en “zwakzinnigheid” met 37%. In 2012 werden er 6 bewoners opgenomen en 5 bewoners ontslagen. Op Nieuwemeers B verblijven 11 mannen en 19 vrouwen met een gestabiliseerde psychiatrische problematiek. Van deze bewoners is 86% ouder dan 55 jaar en heeft 40% een leeftijd tussen 55 jaar en 64 jaar. Daarenboven verblijft 47% van de bewoners hier meer dan 10 jaar. De meeste bewoners (80%) hebben als hoofddiagnose “schizofrenie en andere psychotische stoornissen”. In 2012 werden er 2 bewoners opgenomen en 4 bewoners ontslagen.
14
8 Psychiatrisch Verzorgingstehuis Campus Leilinde
8.1 Doelgroep Het PVT Leilinde richt zich naar zowel volwassenen als ouderen met een langdurige en complexe psychiatrische problematiek. Van bewoners wordt verwacht dat zij : nog beschikken over doelvaardigheid. Dit wil zeggen dat zij nog wensen en doelen uiten over wat zij willen in verband met wonen, werken, vorming, vrije tijd en rollen in de maatschappij. ● nog openstaan voor leerervaringen en -beïnvloeding. Dit wil zeggen dat zij via ondersteuning en begeleiding in staat zijn nieuwe vaardigheden aan te leren of eerder verworven kennis te transfereren naar hun nieuwe woonmilieu. Zij staan open voor een ruimere maatschappelijke begeleiding. ● een minimaal sociaal aangepast gedrag vertonen dat niet choquerend, uitdagend of bedreigend voor de omgeving overkomt. ●
8.2 Werking In het PVT ondersteunen de begeleiders het persoonlijk herstel van de bewoner. Deze moet hierbij op zijn eigen manier met zijn psychische beperkingen (handicap) leren leven. De bewoner moet hierbij zijn mogelijkheden die hij wel nog heeft leren benutten. Soms moet hij voor een deel zijn eigenwaarde herwinnen; weten dat hij ook een fijn mens is die er net zoals iedereen mag zijn. Hij moet terug meer greep krijgen op zijn eigen leven en de regie over zijn eigen leven weer in handen nemen. We beklemtonen in de begeleiding dan ook de keuze voor een optimistische kijk op de bewoner. Wat kan deze persoon nog als alternatief voor de tekorten en defecten.
15 3
De begeleiders dienen zich af te vragen wat een aanzet kan zijn tot contact met de ruimere locale gemeenschap zonder dit als doel aan de bewoner op te leggen. De taak van de begeleiders is niet zozeer de systematische organisatie van activiteiten, dan wel de oriëntering van de bewoners naar het gemeenschapsleven toe (bijvoorbeeld via bekendmaking van activiteiten, participatie aan allerlei buitenhuisactiviteiten, introductie en begeleiding van bewoners in externe hobbyclubs in de stad enz). Het PVT Leilinde wil geen solitaire instelling zijn, maar zal met andere zorgpartners waaronder het ziekenhuis Sint-Blasius, het Woon- en Zorgcentrum Mariatroon, Pro Mente (Sint-Niklaas), en de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg van Dendermonde, een netwerk uitbouwen voor langdurige zorg aan psychiatrische patiënten. PVT Leilinde beschikt over 12 studio’s met kitchenette en een aparte slaapruimte, 10 kamers aangepast voor rolstoelgebruikers en een twintigtal individuele kamers. De bewoners kunnen gebruik maken van huiselijk ingerichte woonkamers. Ze hebben tevens de beschikking over een cafetaria, hobby- en activiteitenruimten. Voor het begeleidend personeel zijn er modern uitgeruste burelen, vergaderruimten, verpleeg- en verzorgingslokalen.
8.3 Cijfergegevens en opnamebeleid De afdeling Leilinde begeleidt 14 mannen en 30 vrouwen met een langdurige psychiatrische stoornis. 68% van de bewoners heeft een leeftijd tussen de 45 en 64 jaar. 73% van de bewoners woont hier minder dan 10 jaar. Het grootste deel van de bewoners (70%) heeft als hoofddiagnose “schizofrenie en andere psychotische stoornissen”. In 2012 werden er 8 bewoners opgenomen en 8 bewoners ontslagen.
8.4 Eerste erkenning PVT Leilinde In november 2011 werd de nieuwbouw PVT Leilinde in gebruik genomen voor 42 bewoners met een langdurige en complexe psychiatrische problematiek. In opvolging van de ingediende erkenningsaanvraag had op 24 augustus 2012 een aangekondigd inspectiebezoek plaats. Het verslag vermeldt als sterke punten in de werking o.a. de goed afgelijnde doelgroep, de toegankelijkheid en het beleid rond vrijwilligers, de huiselijke en kleinschalige infrastructuur, het ontslagbeleid en de diverse ontslagprocedures, de betrokkenheid en inspraak van bewoners tijdens bewoners-stafmeetings, de bestaande informatie- en klachtenprocedures, de aanwezigheid van internet en computer voor bewoners, de aanwezigheid van kleine huisdieren in het PVT, de afspraken rond relaties en bezoek, de afspraken met lokale politiediensten i.g.v. verdwijning van een bewoner, de externe vakanties voor bewoners, de onthaalbrochure met kostprijsduiding, het beleidsplan voor PVT. Anderzijds vraagt de inspectie en het agentschap Zorg- en Gezondheid het komende werkjaar aandacht voor de uitbouw van een afzonderlijk beheer voor het PVT, een uitgeschreven VTO-beleid, een beleid inzake vrijheids-beperkende maatregelen en suïcidepreventie, de evaluatie van het opnamebeleid en een uitgeschreven geneesmiddelenprocedure. Het PVT Leilinde verkreeg een eerste erkenning van 42 bedden (definitief ) van 23/11/2012 tot en met 31/12/2013.
16
9 Psychiatrisch Verzorgingstehuis
Campus Zoete Nood Gods
9.1 Doelgroep Momenteel verblijven in het PVT Sancta-Maria nog vijfentwintig oudere bewoners met een verstandelijke handicap. Omwille van hun hoge leeftijd, de zorggraad en de wachtlijstproblematiek komen ze niet in aanmerking voor opname in een voorziening van het Vlaams Agentschap voor personen met een handicap. We voorzien dat het PVT Sancta-Maria in september 2013 definitief zijn deuren zal sluiten.
9.2 Werking De voortschrijdende afbouw van de bewoners met een uitdovend statuut maakte dat er vanaf 2012 gewerkt kon worden in één begeleidingsgroep. Een deel van het gebouw werd buiten gebruik gesteld. De twee teams werden samengevoegd tot een begeleidingsequipe. Een vermindering van bewoners hield ook in dat men plots een zee van ruimte overhield. Ruimte die niet steeds zo gezellig en huiselijk bleek als de sfeer die steeds werd nagestreefd binnen deze woonomgeving. Een aantal aanpassingen drongen zich op. Samen met de medewerkers van de technische dienst en met de stewards werd er door het team hard gewerkt om de leefruimtes en de bewonerskamers weer aan te kleden tot een warme en aangename leef- en woonomgeving voor de resterende personen. In 2013 zullen een aantal bewoners verhuizen naar het nieuw gebouwde deel van het Woon- en Zorgcentrum Mariatroon in Dendermonde. Een andere groep zal de overstap maken naar het uitdovende PVT Krekelmuyter in Zelzate. De bewoners en familieleden worden hierbij intensief betrokken.
17 3
Enkele bewoners verkiezen om zelf te zoeken naar een woon- en zorgcentrum gelegen in de buurt van hun familie. In tussentijd blijft het team van Sancta-Maria trouw op post om warme zorg te dragen voor de resterende bewoners. De afdeling Sancta-Maria begeleidt bewoners met een matige tot ernstige verstandelijke handicap. Er verblijven 26 vrouwen, waarvan 73% ouder is dan 65 jaar. Voor alle bewoners is deze afdeling al langer dan 10 jaar hun thuis. Als hoofddiagnose zien we bij deze bewoners bij 92% een diagnose van “zwakzinnigheid”, bij 4% een diagnose van “stoornis in de impulsbeheersing” en bij 4% de diagnose van “schizofrenie en andere psychotische stoornissen”. In 2012 werden er geen bewoners opgenomen en zijn er 2 bewoners overleden.
18
19 3
Psychiatrisch Centrum ‘Zoete Nood Gods’ • Reymeersstraat 13A • B-9340 Lede Tel. 053 76 21 11 • Fax 053 76 21 99 • e-mail:
[email protected] • www.pclede.be Het Psychiatrisch Centrum Zoete Nood Gods behoort tot de vzw Provincialaat der Broeders van Liefde
ONTWERP EN DRUK DE CANCK - WETTEREN
