Jaarverslag Print het jaarverslag. Naar de inhoudsopgave

Jaarverslag 2010

Welkom bij het jaarverslag 2010 van Waardwonen. Via de interactieve inhoudsopgave kunt u door de inhoud navigeren. Door te klikken op: ‘

Terug naar het hoofdmenu’ keert u weer terug naar de

inhoudsopgave. U kunt het jaarverslag printen door te klikken op het printsymbool.

Print het jaarverslag

Jaarverslag 2010

Naar de inhoudsopgave

Waardwonen werkt op verantwoorde wijze aan plezierig wonen in een aantrekkelijke omgeving in dialoog me t huurders en maatschappeIijke partners.

Jaarverslag 2010 Inhoud Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Hoofdstuk 1 – Algemene ontwikkelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Hoofdstuk 2 – De organisatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Hoofdstuk 3 – Prestatieveld Woningaanbod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Hoofdstuk 4 – Prestatieveld Kwaliteit van de voorraad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Hoofdstuk 5 – Prestatieveld Verhuurbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Hoofdstuk 6 – Prestatieveld Betrekken bewoners bij beleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Hoofdstuk 7 – Prestatieveld Leefbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Hoofdstuk 8 – Prestatieveld Wonen en zorg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Hoofdstuk 9 – Prestatieveld Financiën . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

Hoofdstuk 10 – Governance . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Hoofdstuk 11 – Verslag Raad van Commissarissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

Hoofdstuk 12 – Kengetallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63 Hoofdstuk 13 – De jaarrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Geconsolideerde balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Geconsolideerde winst-en-verliesrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 Geconsolideerd kasstroomoverzicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 Grondslagen van de geconsolideerde jaarrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Toelichting op de geconsolideerde balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 Toelichting op de geconsolideerde winst-en-verliesrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 Overige informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 Vennootschappelijke balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 Vennootschappelijk winst-en-verliesrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 Grondslagen van de vennootschappelijke jaarrekening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 Toelichting op de vennootschappelijke balans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 Overige gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

Jaarverslag 2010

3

Voorwoord

“ 2010 stond in het teken van ontwikkeling ”

Volkshuisvesting Lingewaard Wonen heet sinds 1 januari 2011 Waardwonen. Deze naam is een recht streekse verwijzing naar het uiterwaardengebied waarin de organisatie actief is. Het benadrukt de waarde van het gebied om in te wonen, te werken en te leven. Het verwijst naar de waarde die wij hechten aan tevreden klanten en het verhuren van kwalitatief goede woningen. Onze naam onderstreept ook de waarden en normen waar wij voor staan. Ten aanzien van 2010 maar ook de jaren daarvoor dient gezegd te worden dat het zware tijden zijn voor woningcorporaties. De overheid kijkt met grote ogen naar ons vermogen, maar realiseert zich onvoldoende wat de omvang van de maatschappelijke vraag is. Het onbeperkt doorvoeren van heffingen betekent dat wij lokaal keuzes moeten maken om onze continuïteit te waarborgen. Ook de invoering van inkomensgrenzen volgens het EU-dossier heeft inmiddels de nodige gevolgen gehad. Mensen lijken bij het zoeken naar nieuwe huisvesting tussen wal en schip te vallen en het veroorzaakt daarnaast veel administratieve rompslomp. Om haar financiële positie op orde te houden, moet een corporatie veel geld lenen op de kapitaalmarkt. Dat vraagt om kennis over waardesturing van en investering in vastgoed. Hierin heeft Waardwonen in 2010 verdere stappen gemaakt aan de hand van risicoanalyses, waarmee inzicht wordt verkregen in de toekomstige woningmarkt en de mogelijkheid om risico’s van markt- en prijsontwikkelingen strak in de hand te houden. Waardwonen is een maatschappelijke vastgoedonderneming die haar klanten van kwalitatief hoogwaardige huisvesting en services wil voorzien. Zij is een bedrijf dat op transparante wijze wil samenwerken met de belanghouders en haar maatschappelijke taak wil vervullen. Maatschappelijke betrokkenheid is de basis voor samen werken, samen wonen en samen leven. Daarom wil Waardwonen dicht bij haar bewoners staan en verankerd zijn in de samenleving. Waardwonen biedt haar diensten dan ook onveranderd aan vanuit de kantoren in Huissen en Millingen aan de Rijn. Optimale leefbaarheid in het gebied staat centraal in de toekomstige activiteiten van Waardwonen en geeft richting aan een verdere professionalisering van de dienstverlening. Met dit verslag willen we ons graag verantwoorden over onze prestaties in 2010. Daarnaast richten wij ons op de toekomst. Een toekomst waarin we onze blik meer en meer van binnen naar buiten willen richten. Ik wil graag iedereen hartelijk bedanken voor de grote betrokkenheid en inzet en alle extra inspanningen in het afgelopen jaar. Waardwonen heet iedereen Welkom thuis!

Sije Holwerda Directeur-bestuurder mei 2011

Jaarverslag 2010

4

Terug naar het hoofdmenu

Van algemene waarde

Hoofdstuk 1 – Algemene ontwikkelingen

Het jaar 2010 stond voor Waardwonen in het teken van verdere ontwikkeling. Niet alleen vanwege de zoektocht naar onze nieuwe naam en de implementatie daarvan, maar ook vanwege externe ontwikkelingen binnen de sector. De gevolgen van de crisis zijn nog volop voelbaar en de bemoeienis van de overheid beperkt de mogelijkheden voor woningcorporaties in steeds verdere mate. Afgelopen jaar werd duidelijk dat niet alleen Den Haag de vrijheid van corporaties steeds meer wil beperken, ook Brussel legt nieuwe regelgeving op. Vanaf 1 januari 2011 worden namelijk inkomenseisen gehanteerd bij de toewijzing van de woningen met een huurprijs tot € 652,52. Wij moeten minimaal 90 procent van onze woningen toewijzen aan huishoudens met een fiscaal inkomen van maximaal € 33.614. Deze regeling is binnen de Europese Unie tot stand gekomen en Waardwonen kiest ervoor om deze inkomens voorwaarden te volgen. Waardwonen wil hiermee namelijk bereiken dat de overheid de gevolgen van haar beleid onder ogen ziet. Wij verwachten dat door dit beleid van de overheid een grote groep mensen met een inkomen tussen de € 33.614 en € 43.000 overal buiten de boot valt. Zij zijn vaak niet in staat om een woning te kopen, aangezien de eisen voor de financiering hiervan steeds verder verscherpen. Deze klanten zijn nu aangewezen op commerciële verhuurders omdat een betaalbare woning voor hen niet meer is weggelegd. Aedes en de Woonbond pareerden deze aanvallen van de overheid in het verleden onvoldoende. Met de aanstelling van Marc Calon is er een nieuwe richting gegeven aan Aedes wat Waardwonen als erg positief ervaart. Met name omdat Aedes hierdoor dichter bij de leden is komen te staan.

Lokale ontwikkelingen Het werkgebied van Waardwonen bestaat uit Angeren, Bemmel, Doornenburg, Haalderen, Huissen en Millingen aan de Rijn. Ondanks de aanzuigende werking van grote steden als Arnhem en Nijmegen groeit de lokale woningmarkt. We verwachten dat de vraag naar huurwoningen zal toenemen, terwijl de koopmarkt vooralsnog niet verder zal groeien maar juist dalen. Met name de vraag naar eengezinswoningen is in het afgelopen jaar gestegen. Voor degenen die wel willen kopen, hanteren wij interessante aankoopregelingen, namelijk Koopgarant en Koopcomfort. Ondanks de recessie hebben wij meer woningen verkocht dan verwacht. De gemiddelde opbrengst per woning daarentegen was wel minder groot. We hebben namelijk meer woningen onder Koopgarant verkocht dan verwacht. Al met al is er dus wel meer resultaat geboekt door een groter aantal verkochte woningen.

Jaarverslag 2010

6



Gemeente Waardwonen heeft met de gemeenten Lingewaard en Millingen aan de Rijn een aantal gezamenlijke ambities. Dit is het realiseren van voldoende betaalbare woningen, het goed kunnen huisvesten van huishoudens met lage inkomens, een breed aanbod aan wonen bieden, zorg en welzijn bieden aan ouderen en mensen met een functiebeperking en het creëren van leefbare dorpen en wijken. Na de gemeenteraadsverkiezingen zijn beide colleges uitgenodigd voor een zeer inspirerende bijeenkomst met presentaties van ons management team. Naar aanleiding hiervan hebben wij afgesproken dat Waardwonen vaker en sneller wordt betrokken bij ontwikkelingen in de gemeente. Dit geeft ons de kans om mee te ontwikkelen en te sturen. Tevens is afgesproken dat wij samenwerken ten aanzien van beleidsontwikkeling op het gebied van duurzaamheid en leefbaarheid. Begin 2011 heeft de eerste bijeenkomst plaatsgevonden. In 2006 hebben Waardwonen en de gemeente Lingewaard hun gezamenlijke ambities op het terrein van wonen omgezet in concrete afspraken voor 2006 tot 2009. Deze afspraken zijn in 2010 geëvalueerd: alle partijen zijn tevreden over de werkwijze en de naleving. Ook werd de noodzaak voor het maken van dergelijke prestatieafspraken benadrukt. Het is een belangrijk instrument om doelen te kunnen verwezenlijken. Kortom, het maken van nieuwe afspraken was een logisch vervolg en er zijn inmiddels prestatieafspraken gemaakt die doorlopen tot ultimo 2011 die passen bij de volkshuisvestelijke visie van Waardwonen. De reden dat er jaarafspraken zijn gemaakt ligt in het feit dat de Koersnota van de stadsregio nog niet definitief is. Naar verwachting zal dit medio 2011 plaatsvinden. Vanaf dat moment worden weer meerjarenprestatieafspraken gemaakt. Met de gemeente Millingen aan de Rijn hebben we ook prestatieafspraken. Deze afspraken zijn in 2007 geformuleerd en liepen eind 2010 ten einde. In 2010 zijn de afspraken geëvalueerd en in 2011 maken we nieuwe meerjarenafspraken. In 2010 golden de volgende afspraken: · Er vindt minimaal tweemaal per jaar formeel bestuurlijk overleg plaats; · De gewenste nieuwbouw voor 2010 is, voor de gemeente Lingewaard 37 woningen, waarvan 18 in de betaalbare klasse en 19 in de middeldure klasse. Voor de gemeente Millingen aan de Rijn zijn het 20 sociale huurwoningen; · Het ontwikkelpotentieel wordt jaarlijks gezamenlijk doorgenomen; · De grondprijs sociale huurwoningen wordt jaarlijks geïndexeerd; · De kwaliteitseisen voor nieuwbouw zijn: minimaal 70 vierkante meter woonoppervlakte; · Qua woonruimteverdeling wordt de regionale huisvestingsverordening gevolgd; · Het verkoopbeleid bestaat in 2010 uit circa 50 woningen voor de gemeente Lingewaard en 25 woningen voor de gemeente Millingen aan de Rijn; · Waardwonen conformeert zich aan het woonruimteverdelingsbeleid van De Stadsregio Arnhem-Nijmegen; · In het kader van herstructurering slopen we 15 woningen en bouwen we 27 appartementen; · Bewoners worden in een vroeg stadium betrokken bij woningbouw op herstucturerings- en uitbreidingslocaties; · In 2008 hebben de gemeente Lingewaard en Waardwonen een WMO-convenant getekend op het gebied van wonen, zorg en welzijn. In 2010 is het WMO-convenant met de gemeente Millingen aan de Rijn getekend; · Op structurele basis is er overleg tussen de gemeente Lingewaard en Waardwonen over de besteding van het gezamenlijk leefbaarheidsbudget. Zorgpartijen Waardwonen heeft in 2010 meerjarige afspraken gemaakt met Stichting Zorgcentra Betuweland en Stichting De Driestroom ten aanzien van de ontwikkeling en realisatie van Woonzorgcomplex Loovelden. De afdeling Woondiensten heeft vanaf 2011 besloten om minimaal een keer per jaar met de zorgpartijen die bij Waardwonen woonruimte huren of wensen te huren, overleg te voeren. Tijdens dit overleg bespreken we actuele ontwikkelingen en delen we elkaars visie om elkaar te kunnen ondersteunen of versterken ten aanzien van de uitvoering van beleid. Waardwonen vindt het belangrijk om mensen met een beperking, die extra hulp nodig hebben bij het wonen, te helpen. Door van elkaars ervaring gebruik te maken versterken corporaties en zorginstanties elkaar met als doel een leefbare samenleving.

Jaarverslag 2010

7



WMO Waardwonen heeft in september 2008 een WMO-convenant met de gemeente Lingewaard ondertekend. Hierin is afgesproken dat Waardwonen en de gemeente samenwerken en elkaar over en weer te informeren op het gebied van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Met de gemeente Millingen aan de Rijn is in 2010 het convenant gesloten. Door een aantal wisselingen binnen de gemeente heeft de afronding van het convenant wat langer geduurd. KR8 KR8-corporaties (spreek uit ‘kracht’) zijn negen (oorspronkelijk acht) corporaties die nauw samenwerken op verschillende terreinen en dezelfde visie delen waar het gaat om grote volkshuisvestelijke opgaven in de zogenoemde Stadsregio Arnhem-Nijmegen. De corporaties die in KR8-verband werken zijn: Laris Wonen en diensten, Oosterpoort, Portaal Arnhem-Nijmegen, Standvast Wonen, Talis, Vivare, Volkshuisvesting Arnhem, Woonservice IJsselland en Waardwonen. De KR8-corporaties willen de uitdagingen op het gebied van de volkshuisvesting in de stadsregio Arnhem-Nijmegen gezamenlijk, maar ook vanuit hun individuele uitdagingen en ambities, oppakken. In 2010 is in de beleidsgroep gesproken over duurzaamheid, de Keten van kansen en het woonruimteverdeel beleid. Het succes van 2010 voor KR8 is het duurzaamheidscongres waar in groot comité is gesproken over duurzame ontwikkelingen en de realisatie daarvan. Het woonruimteverdeelbeleid is in 2010 geëvalueerd in opdracht van KR8 en de stadsregio. Door het EU-besluit moest de huisvestingsverordening worden aangepast, aangezien per 1 januari 2011 weer inkomenseisen kunnen worden gehanteerd. In KR8-verband is gesproken hoe hiermee om te gaan en besloten dat ieder zijn eigen koers vaart. Waardwonen heeft besloten geen risico te lopen ten aanzien van WSW-borging van leningen en de regels te volgen. Wij stellen dan ook vanaf 1 januari 2011 maximale inkomenseisen voor onze woningen onder de liberalisatiegrens.

Governance Waardwonen onderschrijft de AedesCode, maar heeft daarnaast al jarenlang een eigen code en een reglement voor bestuur en toezicht met de titel ‘Rollen en Regels’. Met deze code zeggen we niet klakkeloos ja tegen de gestelde regels, maar denken vanuit de waarden van Waardwonen. Waardwonen heeft in een Integriteitscode vastgelegd welke zaken specifiek van toepassing zijn op de interne toezichthouders, zoals onverenigbaarheden, transparantie in nevenfuncties, zakelijke belangen, cadeaus en geschenken, maatschappelijke verbindingen en strijdige belangen. In ‘Rollen en Regels’ is ook de relatie gelegd met de statuten van Waardwonen. Op onze website is het complete reglement ‘Rollen en Regels’ voor iedereen in te zien en te downloaden.

Beloning directeur-bestuurder Voor de beloning van de directeur-bestuurder golden tot en met 2009 de uitgangspunten zoals bepaald door de commissie Izeboud. In 2010 is een Sectorbrede Beloningscode voor Bestuurders van Woningcorporaties uitgewerkt en goedgekeurd door de Vereniging van Toezichthouders van Woningbouwcorporaties en Het Directeurencontact. De Raad van Commissarissen heeft besloten deze nieuwe Beloningscode te volgen om daarmee heldere en actuele afspraken te creëren aangaande de beloning van de directeur-bestuurder. Er is en wordt beloond binnen de kaders van deze Sectorbrede Beloningscode. Het brutoloon van de directeur-bestuurder bedroeg over 2010 € 140.555,- (inclusief vakantiegeld). De kosten van de pensioenopbouw waren € 29.174,-.

Jaarverslag 2010

8



Visitatie In de AedesCode is opgenomen dat een corporatie zich één keer in de vier jaar moet laten visiteren. Zo’n visitatie houdt in dat een onafhankelijke commissie de organisatie beoordeelt om inzicht te krijgen in het functioneren ervan. Vanwege de fusie en alle organisatorische veranderingen die zijn doorgevoerd heeft er bij Waardwonen nog geen visitatie plaatsgevonden. Wel is in 2010 de keuze gemaakt om Ecorys de visitatie uit te laten voeren. De afronding hiervan staat voor de zomer van 2011 gepland.

Ondernemingsplan De informatie die uit het visitatierapport komt, gebruiken we ook voor het opstellen van een nieuw onder nemingsplan. Het vorige ondernemingsplan is geëvalueerd en er is besloten om in 2011 het huidige plan te actualiseren. Naast de informatie die uit het visitatierapport komt, organiseren wij een stakeholdersbijeenkomst om nog directer en actiever te kunnen praten met alle partijen die met de volkshuisvesting te maken hebben en hen in onze toekomstplannen te betrekken.

Duurzaamheid en portefeuillestrategie Het door Waardwonen te voeren duurzaamheidsbeleid zal een wezenlijk onderdeel vormen van het ondernemingsplan en de daaraan gekoppelde portefeuillestrategie die voor 2011 op de agenda staan. De eerste fase van de portefeuillestrategie is in 2010 afgerond.

Jaarverslag 2010

9


Waard om te werken

Hoofdstuk 2 – De organisatie

In het verslagjaar stond de fusie centraal. De administratieve organisaties van Lingewaard Wonen en Volkshuisvesting Millingen aan de Rijn zijn samengesmolten en dat heeft zichtbaar vruchten afgeworpen. Waardwonen is een krachtigere speler op de woningmarkt. Met een professioneel personeelsbeleid staat de organisatie als een huis. De nieuwe naam Waardwonen is een rechtstreekse verwijzing naar het uiterwaardengebied waarin de organisatie actief is. Het benadrukt tevens de waarde van het gebied om in te wonen, te werken en te leven. Daarnaast refereert het aan normen en waarden en op een plezierige manier met elkaar samen leven. De naam is tot stand gekomen door het uitschrijven van een prijsvraag. Zowel huurders als medewerkers hebben hiervoor ideeën ingediend. Uiteindelijk is de uitslag een combinatie geworden van beide. De nieuwe naam is al helemaal ingeburgerd. Mensen zijn erg enthousiast over de naam en de daarmee samengaande nieuwe huisstijl die een stuk moderner en fleuriger is. Het logo van Waardwonen is samengesteld uit gestileerde personen, gepositioneerd in de vorm van het typische uiterwaardbloemetje de Ooievaarsbek. Het verbeeldt de trots, veelkleurigheid en verbondenheid van het gebied en haar bewoners en de verantwoordelijkheid van Waardwonen om dit verder te ontwikkelen en te ondersteunen. Niet alleen de medewerkers zijn hier trots op, ook onze stakeholders vinden de nieuwe naam en huisstijl bij ons passen. Ook de afdeling Personeelszaken heeft een nieuwe naam gekregen, Personeel & Organisatie. Sinds 2010 staat er een solide afdeling Personeel & Organisatie met meer taken en verantwoordelijkheden. Zo is er regelmatig overleg met de directeur-bestuurder, managers en de ondernemingsraad (OR) wat een grotere betrokkenheid met zich meebrengt. In 2010 hebben de diverse organisatiewijzigingen die plaatsvonden in 2009 verder vorm gekregen.

Organisatorische wijzigingen In 2010 hebben we hard gewerkt aan de invulling van ons personeelsbestand. Met het management team zijn afspraken gemaakt over toekomstige mogelijkheden en de ontwikkeling van de organisatie. Het vertrek van de bestuursadviseur-businesscontroller heeft gezorgd voor verschillende taakverschuivingen. De functie van bestuursadviseur-businesscontroller, tevens management team-lid, is komen te vervallen en de manager Financiële Bedrijfsvoering heeft een groot gedeelte van het takenpakket van de businesscontroller overgenomen. Daarnaast is tijdelijk een businesscontroller aangetrokken voor de resterende taken. Eind 2010 is ook de manager van de afdeling Vastgoed & Ontwikkeling uit dienst getreden. Momenteel draagt een interim-manager twee dagen per week zorg voor de lopende zaken. Tevens hebben we een nieuwe tak projectontwikkeling opgezet die in 2011 verder vorm moet krijgen. De nieuwbouwinvesteringen bevatten de nodige risico’s waardoor er vooral wordt gekeken naar analyse, sturing en bewaking. Eind 2010 is een wervingsprocedure gestart voor beide management team-functies. Begin 2011 is een nieuwe manager aangenomen die de afdeling Financiële Bedrijfsvoering weer compleet maakt. Op eigen verzoek en in goed overleg is de voormalige manager Financiële Bedrijfsvoering binnen de organisatie werkzaam als seniormedewerker Financiële Bedrijfsvoering.

Jaarverslag 2010

11



Organogram Na de genoemde organisatorische wijzigingen ziet het organogram er als volgt uit. Directeurbestuurder

Directie- en managementsecretariaat

Vastgoed & Ontwikkeling

Woondiensten

Seniormedewerker Woondiensten

Woonservice

Klantenservice

Personeel en Organisatie

Financiële Bedrijfsvoering Seniormedewerker Financiële Bedrijfsvoering

Hoofd Onderhoud

Beheer & Onderhoud

Financiëleen Huuradministratie

Projectontwikkeling

Facilitaire Zaken

Automatisering

Secretariaat

Personele opbouw Waardwonen heeft eind 2010 de volgende personele opbouw: Afdeling

Aantal medewerkers

Directie

1

Personeel & Organisatie

1

Directie- en managementsecretariaat

2

Financiële Bedrijfsvoering

11

Vastgoed & Ontwikkeling

14

Woondiensten 13 Totaal 42

Efficiëntieslag De organisatiewijzigingen van 2009 hebben in 2010 hun vruchten afgeworpen. Er heeft een behoorlijke efficiëntieslag plaatsgevonden. De samenvoeging van de voormalige afdeling Bewonerszaken met het Secretariaat tot de afdeling Woondiensten heeft zowel voor de medewerkers als voor onze klanten goed uitgepakt. Ook het werken in rayons op de afdeling Vastgoed & Ontwikkeling is een enorme verbetering gebleken. Binnen de gemeenten rijden de opzichters nu in een vast werkgebied. Door de nieuwe bedrijfsauto’s zijn zij goed herkenbaar. Onze huurders zijn erg te spreken over hun vaste aanspreekpunt.

Jaarverslag 2010

12



Fusie Waardwonen is door de fusie een krachtigere speler geworden op de woningmarkt. Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad, maar uiteindelijk is de impact van de fusie op de organisatie minimaal gebleken. Een enkeling moest van standplaats veranderen. Ook hebben er taakverschuivingen plaatsgevonden. De ene medewerker heeft dat wat beter opgepakt dan de andere, maar het bleek allemaal een kwestie van wennen. Al met al kunnen wij zeggen dat de fusie geen grote organisatorische wijzigingen met zich mee heeft gebracht. De grootste verandering is eigenlijk de organisatiewijziging die zich in 2009 al heeft voltrokken. Iedereen heeft zijn plek inmiddels weer gevonden en is positief over de veranderingen.

Kernwaarden In de toekomst willen wij de ‘nieuwe’ organisatie verder vorm gaan geven. Dat wil zeggen dat we onze omgevingsgerichte kernwaarden (maatschappelijk gedreven, inspirerend, betrouwbaar, betrokken, plattelands), die voort zijn gekomen uit het naamgevingstraject met Initio, gaan realiseren en verder gaan met de positionering van de organisatie. We willen meer zichtbaarheid creëren, zowel intern als extern. In 2009 hebben we al aandacht besteed aan onze organisatorische kernwaarden via FORS (de vier kernwaarden die uit het ondernemingsplan zijn gekomen: Flexibiliteit, Omgevingsgericht, Resultaatgericht en Samenwerking). Vanwege de omvang van de agenda hebben we in 2010 FORS geen prioriteit kunnen geven. De organisatie erkent het belang van FORS en gaat in 2011 kijken of dit kan worden gekoppeld aan de nieuwe omgevings gerichte kernwaarden. In 2011 zullen wederom workshops voor FORS worden gehouden. Bij een nieuwe naam hoort ook een nieuwe website. In de toekomst willen we een interactieve website waar klanten hun eigen huurgegevens kunnen vinden. Ook kunnen zij hier straks terecht voor het melden van een storing en direct een afspraak inplannen. Er is een webteam in het leven geroepen om de website up-to-date te houden. De verantwoordelijkheden van het webteam worden op korte termijn in een contentbeheerplan en redactiestatuut vastgelegd. In het webteam zitten vertegenwoordigers van de verschillende afdelingen. Er wordt bijvoorbeeld gewerkt aan een technisch systeem waarmee het aantal bezoeken kan worden bijgehouden.

Personeelsbeleid Op 1 januari 2010 waren er 45 medewerkers in dienst. Per 31 december 2010 waren dat er 42. Dat staat gelijk aan 35 FTE. De gemiddelde leeftijd van een medewerker van Waardwonen is 41 jaar. In het jaar 2010 zijn er vier medewerkers uit dienst getreden en is er een medewerker in dienst gekomen. Na 35 jaar dienstverband is een van onze medewerkers met pensioen gegaan. Dat geeft onder andere wel aan dat het verloop binnen onze organisatie laag is. Medewerkers blijven vaak lang in dienst bij Waardwonen. De gemiddelde tijd dat medewerkers in dienst zijn is 9 jaar. De fusie en de verdere positionering maken het voor ons noodzakelijk om kritisch te kijken naar ons personeelsbeleid. Op een aantal punten moeten we ons beleid actualiseren. Zo is gekeken naar de mogelijkheid tot het invoeren van flexibele werktijden. In principe is het mogelijk om binnen onze organisatie eerder of later te beginnen, maar voor sommige afdelingen, zoals klantenservice en telefoondienst van de reparatielijn (die van 8.30 tot 17.00 uur bemand moeten zijn), is dat niet haalbaar. Met ingang van 1 januari 2011 is de regeling flexibele werktijden tussen 8.00 en 17.30 uur van kracht. Samen met de invoering van de nieuwe huisstijl is met ingang van 1 januari 2011 een zestal auto’s in gebruik genomen. Doel hiervan is om onze zichtbaarheid op straat te vergroten. De auto’s zijn voorzien van digitale kilometerregistratie die wij uit kunnen lezen. Dit werkt een stuk efficiënter dan kilometerregistratie voor het gebruik van privéauto’s.

Jaarverslag 2010

13



Belonen en beoordelen Het beoordelingssysteem dat we in 2009 hebben aangepast, is in het jaar 2010 geëvalueerd. Het nieuwe beoordelings- en beloningssysteem, waarin de organisatiegerichte kernwaarden van FORS zijn opgenomen, is volledig geïmplementeerd. Het systeem bestaat uit drie gesprekken: een doelstellingsgesprek (waarin maximaal vijf resultaatafspraken worden gemaakt), een voortgangsgesprek en een beoordelingsgesprek. In het doelstellingsgesprek worden minimaal twee resultaatafspraken gemaakt, een gericht op de ontwikkeling (bijvoorbeeld opleiding en training) en een functiegerelateerde (inhoudelijk). De bedoeling is dat de medewerkers resultaatafspraken SMART formuleren. Behaal je goede resultaten, dan staat daar ook iets tegenover. Het stimuleert de motivatie en de ontwikkeling van de medewerkers nu het beoordelingssysteem gekoppeld is aan een salarisontwikkeling. Over het algemeen zijn de ervaringen met het nieuwe systeem positief. Het is essentieel dat er eenduidige toepassing van het systeem is onder de managers, daarom houdt het management team extra sessies om de kwaliteit van het systeem te bewaken. Bijzonder laag verzuim Het doel van het verzuimbeleid van Waardwonen is het voorkomen van onnodig verzuim, het oplossen van problemen die ten grondslag liggen aan het verzuim en het verminderen van vermijdbare schade aan medewerkers en de organisatie. Waardwonen heeft in het jaar 2010 een bijzonder laag verzuim laten zien. Het percentage bedroeg 1,97 procent (inclusief langdurig verzuim en exclusief zwangerschap en stagiairs) tegenover een percentage van 2,4 procent in het jaar 2009. Ten opzichte van het landelijk gemiddelde en andere corporaties in onze branche scoren we heel laag. Training en scholing In 2010 zijn veel scholingen en trainingen gevolgd. Verschillende afdelingen hebben deelgenomen aan de cursus over energielabels in het woningwaarderingsstelsel. Medewerkers hebben trainingen over huurrecht, bouwtekeningen lezen, succesvol overleggen met bewonerscommissies en bemiddelen bij burenoverlast gevolgd. Waardwonen wil proactief zijn en open naar buiten treden. Daarom is binnen het management team veel aandacht voor coaching en presenteren. Drie medewerkers zijn bezig met het volgen van een HBOopleiding, respectievelijk op het gebied van personeelsmanagement, communicatie en bouwmanagement. Op het gebied van gezondheid heeft een groot deel van het personeel deelgenomen aan een herhalingscursus reanimatie en gebruik van AED (Automatische Externe Defibrillator). De begroting voor opleidingen bedroeg in 2010 € 80.000. In totaal is hieraan dit jaar ongeveer € 58.000 uitgegeven. Waardwonen hecht erg veel waarde aan ontwikkeling binnen de organisatie en zal ook in 2011 haar medewerkers weer de mogelijkheid bieden tot het volgen van cursussen en opleidingen. POP Een belangrijk onderdeel van het studiereglement is het Persoonlijk Ontwikkel Plan (POP) waar Waardwonen in 2009 mee gestart is. Een aantal medewerkers heeft destijds aangeven te willen doorgroeien naar een andere functie. Door middel van een POP kunnen we daar gehoor aan geven. Op dit moment heeft één medewerker in samenwerking met de direct leidinggevende een POP opgesteld. Deze persoon volgt een opleiding om binnen een aantal jaren te bekijken of doorgroei naar een andere functie mogelijk is.

Jaarverslag 2010

14



Constructief OR-overleg De relatie met de OR is goed. De overleggen zijn proactief en vinden plaats in een open cultuur. De samenwerking is erg constructief. Ook de OR is tevreden over deze samenwerking. De samenstelling van de OR is in 2010 niet veranderd. De OR heeft wel ‘verkiezingen’ gehouden, maar omdat er geen nieuwe kandidaten zijn aangedragen vanuit de organisatie is besloten dat de huidige OR in dezelfde samenstelling doorgaat. Er is vier keer overleg geweest tussen de directie en de OR (regulier overleg). In verband met de CAO-wijzigingen hebben er nog twee extra overleggen plaatsgevonden. De volgende onderwerpen zijn in 2010 aan de orde geweest: · fusie/organisatiewijzigingen; · regelingen flexibele werktijden; · CAO-wijzigingen; · loopbaanontwikkelingsbudget; · kilometervergoeding (zakelijk en woon-werk); · samenwerkingsovereenkomst Woningstichting Gendt; · inzetten bedrijfsauto’s en daarbij behorende regeling en uitgangspunten.

Arbobeleid In 2010 heeft het arbobeleid meer vorm gekregen. Met het arbobeleidsplan zorgt Waardwonen voor optimale arbeidsomstandigheden, zowel voor het eigen personeel als voor tijdelijke (ingeleende) medewerkers. De veiligheid, gezondheid en het welzijn van de medewerkers worden zoveel mogelijk bevorderd en daar waar mogelijk geborgd zodat risico’s tot een minimum worden gereduceerd. Het voorkomen van persoonlijk letsel en de zorg voor veiligheid van derden krijgt extra aandacht. Het is de bedoeling om in 2011 de medewerkers van Waardwonen een Periodiek Medisch Onderzoek (PMO) in samenwerking met Keurcompany aan te bieden. In 2010 zijn de bedrijfshulpverleners van Waardwonen op herhalingscursus geweest. In overleg met de preventiemedewerker bekijkt de afdeling Personeel & Organisatie welke andere zaken op het gebied van arbo in 2011 kunnen worden opgepakt. Al met al is de uitvoering van het arbobeleid sterk verbeterd: · Het ontruimingsplan is opgesteld en hiermee is eind 2010 geoefend; · Er is een preventiemedewerker aangesteld met duidelijke taken; · De bedrijfshulpverleners zijn op herhalingscursus geweest; ze zijn meer betrokken bij de gang van zaken en de medewerkers weten nu bij wie ze terecht kunnen; · Bij beide kantoren zijn AED’s geplaatst. Binnen Waardwonen zijn twee vertrouwenspersonen aanwezig; een vrouwelijke en een mannelijke. Hiervoor is gekozen omdat dit in sommige gevallen positiever kan uitpakken. Indien zich vervelende situaties voordoen hebben medewerkers de keuze tussen een mannelijke of een vrouwelijke vertrouwenspersoon. Jaarlijks vindt er een gesprek plaats met de directeur-bestuurder. In 2010 hebben zich geen meldingen voorgedaan.

Jaarverslag 2010

15


Waard om te wonen

Hoofdstuk 3 - Woningbezit

Om alle doelgroepen te kunnen huisvesten heeft Waardwonen een gedifferentieerd woningbezit. Bijna zestig procent bestaat uit eengezinswoningen in verschillende prijsklassen. Een groot deel van onze woningen is levensloopbestendig (appartementen, levensloopbestendige woningen en grondgebonden seniorenwoningen). Ons woningaanbod richt zich voornamelijk op klanten die een betaalbare woning nodig hebben. Waardwonen bouwt en beheert woningen voor mensen die zelf moeilijk in hun huisvesting kunnen voorzien. Onze klanten bestaan uit de volgende groepen: Doelgroepen van beleid · mensen met lagere inkomens; · senioren die behoefte hebben aan een woning met zorg; · starters die moeilijk aan een woning kunnen komen; · mensen die meer hulp nodig hebben bij het wonen, zoals mensen met een beperking, statushouders en daken thuislozen; · huurders en kopers in het midden- en duurdere segment die de doorstroming kunnen bevorderen.

Woningbezit Op 1 januari 2010 bestond de woningvoorraad van Waardwonen uit 3.770 woningen. Bijna zestig procent van het woningbezit bestaat uit eengezinswoningen, waarvan een deel levensloopbestendig is en een deel aangepast aan bewoners als senioren of mensen met een beperking. In het verslagjaar zijn geen woningen gesloopt. Wel zijn 66 woningen verkocht en 57 woningen nieuw opgeleverd waardoor de woningvoorraad in 2010 met 8 woningen is afgenomen en het totaal op 3.762 woningen uitkwam. In de onderstaande tabel is in een oogopslag te zien hoe het bezit is opgebouwd.

Goedkoop Betaalbaar

< € 357,37

€ 357,37 -

€ 548,18 -

Duur

Totaal %

> € 548,18

Stand per 31 december 2010 Eengezinswoningen

80

2.000

102

2.182 58,0

Gelijkvloerse woningen

207

966

24

1.197

31,8

Gestapelde woning met trap

229

53

0

282

7,5

0

101 2,7

Aanleunwoningen TOTAAL %

Jaarverslag 2010

0

101

516 3.120 13,7% 82,9%

17

126 3.762 100,0 3,4% 100,0%



Woonruimteverdeling Om de beschikbare woningen op een transparante wijze aan een groot publiek aan te bieden, is Waardwonen aangesloten bij Entree, het woonruimteverdeelsysteem in de Stadsregio Arnhem-Nijmegen. In het weekblad EntreeMagazine en op de website www.entree.nu worden de beschikbare woningen aangeboden. In 2010 werden 175 woningen via Entree verhuurd. Bij de toewijzing van een woning is onderscheid gemaakt tussen starters en doorstromers. Dit is echter niet bepalend voor de toewijzing, maar wel voor de opbouw van meettijd. Bij starters geldt de inschrijfdatum en voor doorstromers geldt de datum van vestiging als criterium. De stelregel is dat de woningzoekende met de langste meettijd de eerste kandidaat is voor een woning. In de regio is daarnaast afgesproken dat iedere corporatie minimaal 30 procent van de woningen aan starters verhuurt. Het uitgangspunt is dat bij de verhuizing van iedere doorstromer een keten aan verhuizingen op gang komt, die uiteindelijk bij de starter eindigt. Het is natuurlijk niet altijd zo dat die starter een woning van Waardwonen huurt, dit kan ook elders in de regio zijn. Om deze reden hebben wij in 2010 slechts 25,2 procent aan starters verhuurd. Als een relatiebreuk de reden is voor een huurder om een woning te verlaten wordt deze gezien als doorstromer. Deze klanten maken echter over het algemeen geen woning vrij omdat de ex-partner nog in deze woning achterblijft. Het huisvesten van deze personen zorgt dus niet voor doorstroming op de markt. Wij hebben in 2010 13,8 procent van onze toewijzingen verhuurd aan doorstromers uit een relatiebreuk. Als we dit percentage bij het aantal starters optellen, halen we de doelstelling van 30 procent ruimschoots.

Mutaties In 2010 heeft Waardwonen in totaal 332 mutaties gehad. Dat is iets minder dan vorig jaar. Hiervan zijn 246 woningen opnieuw verhuurd waarvan 175 via een advertentie in Entree en 71 direct zijn toegewezen. Het gaat hierbij om: · woningen aangeboden aan statushouders (10); · aanleunwoningen (12); · woongroep ’t Woudhues (1); · woningruil (6); · woningen toegewezen aan Sleutelklaar (6); · zorginstellingen (2); · woningen voor onze herstructureringsurgenten (12); · aangepaste woningen (3); · overige (19). Deze woningen worden wel verantwoord in Entree. Woningen met een huurprijs boven de tweede aftoppingsgrens (€ 548,18 in 2010) hoeven niet via het Entreesysteem te worden verhuurd. In totaal zijn zeventien woningen met een hogere huurprijs verhuurd. Vier hiervan zijn via een normale advertentie in EntreeMagazine verhuurd en één woning is na twee advertenties via ‘direct te huur’ verhuurd. In de huisvestingsverordening is de mogelijkheid opgenomen om in noodsituaties, zoals brand en bij levensbedreigende situaties, huurwoningen onder de tweede aftoppingsgrens direct toe te wijzen. We leggen hierover achteraf verantwoording af. In 2010 hebben wij vijf woningen om deze reden direct toegewezen. Door een explosie in een woning aan de Schaapsdam in Huissen, zijn zes woningen onbewoonbaar verklaard. Vijf bewoners zijn met voorrang verhuisd naar een passende woning in Huissen. De mutatiegraad is daarmee in 2010 uitgekomen op 8,8 procent. In 2009 was deze voor Lingewaard Wonen 7,8 procent en voor Volkshuisvesting Millingen aan de Rijn 13,1 procent.

Jaarverslag 2010

18



In de tabel is te zien hoeveel reacties wij op onze woningen kregen en hoeveel woningen werden geweigerd. Advertenties

Aantal % Aantal % Aantal Weigeringswoningen reacties weigeringen graad

Goedkoop

28 16,00%

715 10,31%

25

0,89

Betaalbaar

107 61,14%

5.099 73,49%

50

0,47

40 22,86%

1.124 16,20%

8

0,20

175 100,0%

6.938 100,0%

83

0,47

Duur Totaal

Als welkomstcadeau ontvingen nieuwe huurders bij het ondertekenen van de huurovereenkomst een verfpakket. De slogan van Waardwonen is tenslotte niet voor niets Welkom thuis! In 2011 wordt het verfpakket vervangen door een ander cadeau.

Weigeringen In 2010 zijn minder woningen geweigerd in vergelijking met het jaar ervoor. Het weigeringspercentage bedroeg 26,83 procent, terwijl dat in 2009 voor Lingewaard Wonen op 34,23 procent en voor Volkshuisvesting Millingen aan de Rijn op 36,92 uitkwam. Hier is geen specifieke reden voor aan te geven.

Urgenten Jaarlijks mag 20 procent van het woningaanbod worden uitgesloten voor urgenten. In 2010 heeft Waardwonen 24 woningen uitgesloten, dit is 13,1 procent. Hiermee blijven wij ruim onder de gestelde norm. In totaal zijn 23 woningen aan urgent woningzoekenden verhuurd.

Jaarverslag 2010

19


Waardevol wonen

Hoofdstuk 4 – Kwaliteit van voorraad

Waardwonen focust op de kwaliteit van het wonen. Wij passen bestaande woningen aan de eisen van deze tijd aan en nieuwe woningen moeten voldoen aan alle moderne kwaliteitseisen. Daarnaast spelen energie en duurzaamheid een belangrijke rol in ons beleid. Dit geldt zowel voor bestaande bouw als nieuwbouw.

Portefeuillestrategie Waardwonen heeft in 2010 de eerste fase van de ontwikkeling van de portefeuillestrategie afgerond. Hierin wordt een duidelijke strategie voor de toekomstige structuur van ons woningbezit voor de komende tien tot vijftien jaar bepaald. Bij het maken van de strategische keuzes houden we rekening met onze ambities, de marktkansen en risico’s en ons huidige woningbezit. De gewenste toekomstige structuur van ons woningbezit wordt daarna vertaald in een wensenportefeuille: hoe dient ons bezit er over tien jaar uit te zien? Bij de analyse van ons huidige bezit zijn vijf aspecten nader onder de loep genomen, namelijk: dorpen, woningtype, woninggrootte, huurprijsklasse en bouwjaar. Uit deze analyse komt naar voren dat de gemeente Lingewaard economisch beter presteert dan de regio. De gemeente Millingen aan de Rijn presteert gemiddeld. Het marktperspectief van woningen in Bemmel is bovengemiddeld, Millingen aan de Rijn en Angeren kennen daarentegen een benedengemiddeld perspectief. In de periode 2010-2020 blijft er druk op de woningmarkt in Lingewaard en is de woningmarkt in Millingen aan de Rijn in evenwicht. De vraag naar type woningen verandert door een andere huishoudsamenstelling in 2020. Daarbij hebben grondgebonden woningen en appartementen met lift het beste marktperspectief. Ook blijkt uit deze analyse dat ruime woningen die nog niet zo oud zijn, ook over tien jaar nog gewild zijn. Daarbij hebben de middeldure woningen het beste marktperspectief. Na deze analyse is er een aantal keuzes voor de portefeuillestrategie gemaakt: · Onze portefeuille dient de komende tien jaar met 4 procent in omvang toe te nemen want we willen ons marktaandeel behouden; · We transformeren gemiddeld 3,6 procent van onze voorraad per jaar door nieuwbouw aan de voorraad toe te voegen en door woningen te verkopen en te slopen; · We willen voldoende betaalbare woningen voor onze primaire doelgroepen behouden; · De leefbaarheid in de dorpen, met name in de kleine kernen, willen we op peil houden door te investeren in maatschappelijk en bedrijfsonroerend goed; · We gaan sturen op woonlasten en streven naar een energielabel van minimaal C; · We hebben een verkoopprogramma dat aansluit op de behoefte van de portefeuillestrategie; · We willen minimaal aansluiten bij de financiële eisen die worden gesteld door het CFV en WSW; We moeten een financieel gezonde corporatie blijven.

Jaarverslag 2010

21



In 2011 wordt het tweede gedeelte van de portefeuillestrategie verder opgepakt. Hierbij vertalen we onze strategie naar dorpen en complexen. Deze deelstrategieën vormen de basis voor de complexbeheerplannen. De tweede fase van de portefeuillestrategie dient voor de zomer van 2011 te zijn afgerond opdat deze de basis vormt voor de begroting 2012.

Verkoop Waardwonen verkoopt ook woningen uit haar bezit. Dit doen wij om gemêleerde wijken te creëren, koopstarters een kans op de markt te geven, woningen af te stoten waar onze doelgroep in de toekomst geen behoefte meer aan heeft en natuurlijk om geld te genereren om te kunnen investeren in onder andere nieuwbouw. In totaal zijn er in 2010 66 woningen verkocht, waarvan 9 aan zittende huurders. Waardwonen is er dus ook voor huurders die de stap naar een koopwoning willen maken. De woningen worden op drie verschillende manieren te koop aangeboden: · via de ‘gewone’ verkoop; · via de Koopgarantregeling; · via de Koopcomfortregeling. Wanneer woningen definitief worden verkocht gebruiken we daarvoor de term definitieve verkoop. Als een bewoner de woning koopt met korting op de taxatiewaarde, dan noemen we dat de Koopgarantregeling. De woningen die wij voor verkoop onder voorwaarden (oftewel Koopgarant of Koopcomfort) hebben aangewezen zijn woningen die wij nog niet definitief willen afstoten. Waardwonen koopt de woning terug als de bewoner de woning weer wil verkopen. De waardeontwikkeling van de woning deelt Waardwonen met de verkoper. Koopt een bewoner zo’n woning tegen de taxatiewaarde, dan doet hij dat via de Koopcomfortregeling. Waardwonen koopt de woning terug als de bewoner de woning weer kwijt wil. De waardeontwikkeling komt volledig ten goede of ten laste van de verkoper. Waardwonen heeft voor 2010 in totaal 50 woningen begroot voor de verkoop. Hiervan zijn 29 woningen bestemd voor de definitieve verkoop en 21 woningen om verkocht te worden onder een Koopgarant- of Koopcomfort regeling. Waardwonen heeft ondanks de economische recessie in 2010 meer woningen verkocht dan begroot. Veel woningen die op onze verkooplijst staan zijn vrijgekomen. Hiervan hebben we in 2010 33 woningen definitief verkocht en 33 onder Koopgarant. Koopgarant blijkt een goed product te zijn en is in de huidige markt een welkome aanvulling. Van de in totaal 66 woningen zijn 9 woningen verkocht aan zittende huurders waarvan 7 woningen onder Koopgarant. In 2010 zijn diverse verkoopbevorderende maatregelen getroffen. Zo hebben we: · meegedaan aan openhuizendagen; · een flyeractie gehouden; · extra geadverteerd; · prijsverlagingen doorgevoerd; · opzichters maandelijks de tuinen van de verkoopwoningen laten inspecteren en indien noodzakelijk onderhoud laten uitvoeren; · investeringen gedaan door bijvoorbeeld een cv aan te leggen en schilderwerk uit te voeren. Daarnaast verkopen we sinds het voorjaar van 2010 onze verkoopwoningen niet meer vrij op naam, maar kosten koper. Dit geeft de klant een beter prijsvergelijk met de particuliere markt. Ook is voor diverse woningen besloten dat ze zowel definitief verkocht kunnen worden als onder de Koopgarantregeling. Deze keuze is aan de klant. Tenslotte is halverwege het jaar bepaald om niet meer dan twee woningen in één straat in de verkoop te hebben.

Jaarverslag 2010

22



Grondaankopen In 2010 heeft er één grondaankoop plaats gevonden. Dit betreft grond voor de bouw van woonzorgcomplex Loovelden te Huissen voor een bedrag van € 655.844 exclusief btw (€ 780.503 inclusief btw).

Opgeleverd In 2010 zijn de volgende projecten opgeleverd: · 8 levensloopbestendige woningen aan de Dennenstraat in Huissen; · 18 appartementen aan de Teselaar in Bemmel; · 11 woningen aan de Kleine Geer en Geershofje in Haalderen; · 20 appartementen in de Ravelstraat in Millingen aan de Rijn; · 1 woning St. Willibrordstraat te Millingen aan de Rijn.

In uitvoering In 2010 zijn de volgende projecten in uitvoering genomen: · 20 huurwoningen en een kinderopvang op de Schoollocatie in Milllingen aan de Rijn; · 16 sociale huurwoningen en 2 etages zorgwoningen, bestaande uit 32 zorgappartementen en een parkeerkelder in Loovelden Huissen; · 27 sociale huurwoningen en 27 parkeerplaatsen Centrum MGZ in Bemmel.

Herstructurering In 2010 speelden de volgende herstructureringsprojecten: · Centrumplan/Doelenstraat te Huissen: sloop van 19 huurwoningen. In 2010 is een nieuw college geïnstalleerd dat de alternatieven voor de huisvesting van de supermarkt onderzoekt. We houden de bewonersgroep op de hoogte van nieuwe feiten. Het plan ligt stil totdat hierover meer duidelijkheid is.

Jaarverslag 2010

23



· Van Kleefstraat, Van Kleefplein, Van Gelrestraat te Huissen: sloop van 75 huurwoningen en ontwikkeling nieuwbouw van 100 tot 120 woningen. Waardwonen is op zoek geweest naar een ontwerper door het uitschrijven van een prijsvraag. KAW architecten uit Nijmegen zal zich bezig gaan houden met het ontwerp van de woningen. Inmiddels is er een plan van aanpak opgesteld en zal de sloop gevolgd door de bouw starten in 2013.

Uitbreidingslocaties · Bloemstraat Huissen. In deze nieuwbouwwijk komt een woongebouw met 32 huurappartementen te staan. De appartementen zijn levensloopbestendig ontworpen zodat ze ook geschikt zijn voor senioren. Dit project bevindt zich in de realisatiefase. · Bernhardstraat Angeren. Waardwonen heeft een realisatieovereenkomst met de gemeente voor de bouw van 12 huurappartementen. · ’t Stüpke Millingen aan de Rijn. Waardwonen realiseert hier 14 huurwoningen en 700 m2 commerciële ruimte voor onder andere een eigen kantoor en een kantoor voor de Rabobank. Waardwonen heeft een realisatie overeenkomst afgesloten met de gemeente en de aanbesteding heeft al plaatsgevonden. · Loovelden Huissen. Bouwfonds heeft 15 eengezinswoningen aangeboden aan Waardwonen. · Schoollocatie, fase II Millingen aan de Rijn. Waardwonen realiseert hier 21 levensloopbestendige appartementen. Deze appartementen worden ontworpen door architect Van Hontum uit Nijmegen.

Streefkwaliteit Waardwonen heeft in 2004 een streefkwaliteit bepaald. In principe worden al onze woningen tot 2014 op dit niveau gebracht. In 2010 zijn de volgende werkzaamheden in dit kader uitgevoerd: · in 340 woningen is het hang- en sluitwerk vernieuwd; · in 88 woningen zijn de groepenkasten elektra aangepast; · er is isolerende beglazing aangebracht in 243 woningen; · er zijn HR cv-ketels in 196 woningen geplaatst. De totale uitgaven voor streefkwaliteit bedroegen in 2010 € 430.000. Deze aanpassingen zijn zonder huurverhoging doorgevoerd.

Planmatig onderhoud 2010 Aan de hand van meerjarenbegrotingen wordt jaarlijks planmatig onderhoud uitgevoerd. Onder planmatig onderhoud vallen werkzaamheden met een gemiddelde onderhoudscyclus van tussen de vijf en twintig jaar. In 2010 heeft Waardwonen het volgende planmatig onderhoud uitgevoerd: · vervanging van keukens in 146 woningen; · vervanging van douches en toiletten in 300 woningen; · aanleg tweede toilet in 20 woningen; · vervanging van cv-ketels in 196 woningen; · aanleg van bergingen bij 17 woningen; · vervanging van kozijnen in 5 woningen; · buitenschilderwerk van 506 woningen; · vervanging daken van 51 woningen; · vervanging goten van 28 woningen; · vervanging groepenkasten in 88 woningen; · aanleg mechanische ventilatie in 126 woningen; · aanbrengen isolatieglas bij 243 woningen; · vervanging van hang- en sluitwerk van 340 woningen; · vervanging zachtboard plafonds in 48 woningen.

Jaarverslag 2010

24



In totaal heeft Waardwonen € 4.407.181 uitgegeven aan planmatig onderhoud. Dit is een forse daling ten opzichte van de begroting (€ 5.123.017). Een belangrijke oorzaak van dit voordeel is een effectiever inkoopbeleid en gunstiger aanbesteding als gevolg van de markt. Het verschil wordt tevens veroorzaakt dat een aantal bewoners eigen voorzieningen hebben aangebracht en niet meedoen met keuken-, douche- en toiletaanpassingen.

Dagelijks onderhoud Het dagelijks onderhoud bij Waardwonen bestaat uit: · reparatieverzoeken; · klein onderhoud; · mutatieonderhoud; · contractonderhoud; · instandhouding naar aanleiding van herstructurering. Het contractonderhoud en de instandhouding naar aanleiding van herstructurering is in het jaar 2010 fors lager uitgevallen doordat in 2009 al veel ketels zijn vervangen. Daarnaast is voor het liftonderhoud een aantal adviezen niet noodzakelijk geweest voor uitvoering. Waardwonen heeft in totaal € 1.007.104 aan dagelijks onderhoud besteed.

Energie en duurzaamheid Energie en duurzaamheid hebben onze aandacht. Door het treffen van energiebesparende maatregelen proberen we de woonlasten (waar de energiekosten een onderdeel van zijn) voor onze huurders zo laag mogelijk te houden. Zo hebben we in 2010 als proef twee extra energieopwekkende ketels geplaatst in bestaande woningen. In 2009 is ons hele bezit in kaart gebracht door Cycle Systems Projects en voorzien van energieprestatie adviezen. Al onze woningen zijn inmiddels op straatniveau gelabeld. We willen naar een label B. Maar met een gemiddelde score van label C zijn we niet ontevreden; de gemiddelde landelijke score van corporaties is label D. Waardwonen gaat in 2011 aan de slag met het vastleggen van een eigen duurzaamheidbeleidsplan. We onderschrijven het Convenant Energiebesparing Corporatiesector uit oktober 2008 waarin de Woonbond, Aedes vereniging van woningcorporaties en de overheid hebben afgesproken om van meer huurders toezegging te krijgen om mee te werken aan energiebesparende maatregelen.

Jaarverslag 2010

25


Waard om te huren

Hoofdstuk 5 - Huurbeleid

De essentie van het huurbeleid van Waardwonen is ervoor te zorgen dat het woningbezit op zo’n manier wordt verhuurd dat mensen die wat minder te besteden hebben ook goed kunnen wonen. We houden de komende jaren 85 procent van onze woningen beschikbaar voor onze primaire doelgroep. Daarnaast houden wij een aantal woningen beschikbaar voor jonge starters op de woningmarkt. Het Ministerie van Wonen, Wijken en Integratie heeft voor 2010 aangegeven dat het huurbeleid wederom inflatievolgend zou zijn. In het verslagjaar zijn daarom alle huren verhoogd met het inflatiepercentage van 1,2 procent. De gemiddelde huurprijs voor Waardwonen bedroeg daarmee in 2010 € 444,79. De huur van woningen die door Sleutelklaar worden gehuurd zijn niet verhoogd. Deze woningen maken deel uit van het sloopnieuwbouwplan Van Kleefstraat en omgeving. De leegkomende woningen worden tijdelijk verhuurd aan Sleutelkaar om leegstand tegen te gaan. Met Sleutelklaar is een vaste huurprijs afgesproken.

Huurbeleid Het huurbeleid van Waardwonen is erop gericht de komende twee jaar minstens de primaire doelgroep te huisvesten. Hiervoor zijn 2.400 bereikbare huurwoningen nodig. Dit zijn woningen met een huur onder de tweede aftoppingsgrens van de huurtoeslag (€ 548,18 in 2010). Echter houden we rekening met de scheefheid en hebben daarom uitgesproken minstens 85 procent bereikbaar te houden, zo’n 3.200 woningen (ons streef hurenbeleid leidt zelfs tot een bereikbare voorraad van 3.435 woningen). Hierbij worden 214 woningen bereikbaar gehouden voor jongeren onder de 23 jaar.

Bezwaar Waardwonen heeft in 2010 geen bezwaarschriften ontvangen tegen de huurverhoging of de afrekening servicekosten.

Streefhuurbeleid Als een woning leegkomt wordt deze opgetrokken naar de voor deze woning bepaalde streefhuur. De streefhuren variëren tussen 68 en 90 procent van de maximale huurprijs. Goed gerealiseerd dient te worden dat een streefhuur niet hetzelfde is als een gerealiseerde huur. Veel woningen zitten momenteel onder hun streefhuur. Het is een proces van vele jaren voor de woningen op de gewenste streefhuur zitten. Dit blijkt ook wel uit de het feit dat de gemiddelde huur in 2009 uitkwam op 63,87 procent van de streefhuur. We willen met onze gemiddelde streefhuur aansluiten op het landelijk en regionale gerealiseerde huurgemiddelde, te weten 71 procent. De gemiddelde streefhuur van Waardwonen is dan ook in 2010 gesteld op 71 procent.

Huurtoeslag Als huurders een te hoge huurprijs moeten betalen in verhouding tot hun inkomen (en andere wettelijke criteria) hebben zij recht op huurtoeslag. De huurtoeslag wordt rechtstreeks door de Belastingdienst aan de huurder uitgekeerd. Huurders in Millingen aan de Rijn hebben ook de keuze om de huurtoeslag rechtstreeks aan Waardwonen over te maken. De Belastingdienst vroeg in 2010 de gegevens voor de huurtoeslag op een andere manier op dan voorheen. Eerder werden de gegevens van een aantal huurders opgevraagd, waarvan bekend was dat zij mogelijk recht hadden op huurtoeslag. In 2010 is de Belastingdienst gestart met eerst de vraag te

Jaarverslag 2010

27



stellen welke objecten van de betreffende corporatie zijn. Daarna is voor al deze objecten de kale huur met de subsidiabele servicekosten opgevraagd. Huurders die voorheen bij Lingewaard Wonen huurden, ontvangen de huurtoeslag nog altijd op hun eigen rekening. De huurders vanuit Millingen aan de Rijn hebben nog steeds de mogelijkheid om de huurtoeslag rechtstreeks in mindering te laten brengen op de huur, oftewel huurmatiging. Hiervan maken per maand gemiddeld tweehonderd huurders gebruik.

HIP Waardwonen vervult nog steeds de functie van Huurtoeslag Informatie Punt (HIP). Het digitale systeem bij de Belastingdienst is zodanig veranderd, dat geen actuele informatie meer kan worden verkregen. Wel maakt Waardwonen gebruik van de speciale inbelcode, waardoor meer informatie beschikbaar komt over onze huurders dan de huurders zelf kunnen krijgen. Zo kunnen wij de status van de aanvraag Huurtoeslag en de hierbij gebruikte (inkomens)gegevens inzien. Aan de hand hiervan kunnen wij onze huurders goed informeren en adviseren. Ook zijn diverse lastige zaken aangekaart bij onze tussenpersoon bij de Belastingdienst.

Incassobeleid Het verscherpte incassobeleid, zoals dat enkele jaren geleden is ingezet, is nog steeds van kracht. In 2010 hebben medewerkers van Waardwonen 56 bezoeken in het kader van betalingsproblemen afgelegd. Met een aantal huurders hebben we betalingsregelingen getroffen. Uiteraard waren ook in 2010 diverse huurders die niet thuis waren op het moment van huisbezoek of waar om verschillende redenen geen regeling mee te treffen was. Het gevolg hiervan is dat de incasso uit handen werd gegeven. Het incassobeleid is er uiteraard op gericht om achterstand en huisuitzetting te voorkomen. Daarom worden onze huurders gestimuleerd om gebruik te maken van de automatische incassomethode om zo betalings achterstanden te voorkomen. Per december 2010 maakten 2.936 huurders gebruik van het automatisch incasseren van de huur. Dit is 78 procent van de huurders van Waardwonen. Over het hele jaar werd de huur 484 keer gestorneerd. Voor een aantal huurders was de oplossing snel gevonden. Bijvoorbeeld door de incassodatum enkele dagen later in de maand te zetten. In 2010 heeft Waardwonen 31 vorderingen van zittende huurders uit handen gegeven aan een advocaat of deurwaarder. Dit voor een totaalbedrag van € 30.570. In 2009 waren dit voor Lingewaard Wonen en Millingen aan de Rijn gezamenlijk 54 uit handen gegeven vorderingen voor een totaalbedrag van € 61.474.

Uitzettingen Toch lukt het niet altijd om huurachterstand te voorkomen. In 2010 zijn zestien aanzeggingen tot ontruiming gedaan. Van deze zestien aanzeggingen tot ontruiming zijn er vier daadwerkelijk uitgevoerd. Al deze aanzeggingen waren het gevolg van huurschuld. In 2009 hadden wij negen aanzeggingen tot ontruiming, met drie daadwerkelijke ontruimingen tot gevolg.

Huurachterstand Waardwonen voert een actief beleid ten aanzien van huurachterstanden. Dit betekent dat al snel een eerste herinnering de deur uit gaat naar de betreffende huurder om aan te geven dat niet op tijd betaald is. In de eerste maand ontvangt de huurder tweemaal een brief dat de huur niet of niet volledig is betaald. De huurder kan hier op reageren door te betalen of een regeling te treffen. Als de eerste maand voorbij is, volgt nog een derde brief. In deze derde brief wordt de huurder dringend verzocht op kantoor te komen om met ons in gesprek te gaan

Jaarverslag 2010

28



over de betalingen. Indien ook na deze brief geen reactie van de huurder volgt, plannen we een huisbezoek in. Tussen de brieven door zoeken we ook telefonisch contact met huurders. Dit is vooral van toepassing wanneer er een regeling is afgesproken en deze niet wordt nagekomen of als de bevestiging van een betalingsregeling niet of niet op tijd getekend retour wordt ontvangen. In 2010 zijn er meer huurders geweest die aan hebben gegeven dat het moeilijk is de huur maandelijks op te brengen. Meestal betreft het een teruggang van inkomen in het gezin. Een medewerker van Waardwonen kijkt samen met deze huurders naar de mogelijkheden voor het aanvragen van huurtoeslag of wijziging hiervan. Waardwonen stuurt huurders ook door naar de gemeente voor het aanvragen van een aanvulling op het inkomen tot het minimuminkomen. Waardwonen heeft korte lijnen met instanties zoals de gemeente, het maatschappelijk werk, het BAC (Budget Advies Centrum) en bureaus die zich bezighouden met bewindsvoering en budgetbeheer. Verder hebben we directe contacten met een deurwaarder en een advocaat. Op 31 december 2010 bedroeg de totale huurachterstand van zittende bewoners ruim € 71.664 ofwel 0,35 procent van de jaarhuur. In 2009 bedroeg de totale huurachterstand € 67.854 wat toen op 0,34 procent van de jaarhuur uitkwam. De totale huurachterstand van vertrokken bewoners was op 31 december 2010 € 55.408.

Huurderving Het totaalbedrag aan huurderving bedroeg in 2010 € 51.665. Dit is 0,26 procent van de jaarhuur. In de onderstaande tabel is in een oogopslag te zien hoe de huurderving is opgebouwd. Reden leegstand bij mutatie in 2010

Aantal woningen

Aantal leegstandsdagen

Streefkwaliteit / groot onderhoud

10

209

Meer dan 3 kandidaten

42

992

Ontruiming

5 134

3e opname > 1 dag na 2e opname Leegstand nog niet verhuurd Aansluitend verhuurd - 1 week huurvrij Uitzonderingen

28 281

140

860

8 410

Totaal

Jaarverslag 2010

3 10

218 2.914

29


De waarde van de klant

Hoofdstuk 6 – Betrekken bewoners bij beleid

Waardwonen hecht veel waarde aan het oordeel van de klant. Klantgerichtheid is dan ook een van de speerpunten van organisatie gerichte kernwaarden FORS (de vier kernwaarden die uit het ondernemings plan zijn gekomen: Flexibiliteit, Omgevingsgericht, Resultaatgericht en Samenwerking). We kunnen beter inspelen op de wensen en behoeften van de klant door nog meer vanuit zijn optiek te kijken. Door het houden van bewonersenquêtes en tevredenheidsonderzoeken komen we erachter wat de klant wil en kunnen wij daarnaar handelen. Waardwonen is altijd al klantgericht geweest, maar kijkt met de komst van FORS nog beter door de bril van de klant. Het is belangrijk om helder, duidelijk en vriendelijk met de klant te communiceren. Welke kwestie ook speelt, de klant moet weten waar hij aan toe is. We scoren dan ook goed op klanttevredenheid. Onze dienst verlening wordt hoog gewaardeerd. De klanten zijn tevreden met de keuzevrijheid die ze hebben. Om nog klantgerichter te werk te gaan hebben we in 2011 een begin gemaakt met een nieuwe interactieve website.

Vertegenwoordiging van huurders Het is onmogelijk om met elke klant individueel een gesprek te voeren. Gelukkig hebben we twee actieve huurdersorganisaties waarin een vertegenwoordiging van onze huurders is opgenomen. We betrekken Stichting Bewonersraad Lingewaard en Huurdersvereniging Millingen aan de Rijn bij ons beleid door met ze in gesprek te gaan over de ontwikkeling van onze producten en diensten. Soms werken we met speciale projectgroepen, bijvoorbeeld in geval van herstructurering. In die projectgroepen is dan een door de bewoners zelf gekozen afvaardiging opgenomen. De projectgroep wordt aangevuld met een lid van de Stichting Bewonersraad Lingewaard of een lid van Huurdersvereniging Millingen aan de Rijn, een medewerker van de afdeling Woondiensten en een medewerker van de afdeling Vastgoed & Ontwikkeling. In 2010 zijn geen speciale projectgroepen samengesteld. Inmiddels zijn gesprekken gaande over een mogelijke samenwerking tussen de twee huurdersorganisaties. Hiervoor wordt gewerkt aan een gezamenlijk beleidsadvies. Beide organisaties blijven tot die tijd zelfstandig opereren.

Stichting Bewonersraad Lingewaard Het jaar 2010 was voor de Stichting Bewonersraad Lingewaard een roerig jaar. In een korte periode zijn zowel de voorzitter als de penningmeester van de Bewonersraad overleden. Inmiddels zijn een nieuwe voorzitter en secretaris aangesteld en probeert de Bewonersraad de draad weer op te pakken. De Stichting Bewonersraad Lingewaard heeft in 2010 zes keer overleg gevoerd over de meest uiteenlopende onderwerpen: · samenwerking Stichting Bewonersraad Lingewaard en Huurdersvereniging Millingen aan de Rijn; · presentatie begroting 2010; · sectorontwikkelingen zoals het EU-dossier en de bezuinigingen; · huurbeleid; · portefeuillestrategie; · projecten (informatief); · financiële situatie Stichting Bewonersraad Lingewaard; · bezetting/samenstelling Stichting Bewonersraad Lingewaard.

Jaarverslag 2010

31



Huurdersvereniging Millingen aan de Rijn Huurdersvereniging Millingen aan de Rijn is in 2010 vier keer bij elkaar gekomen. De volgende onderwerpen kwamen tijdens het overleg aan de orde: · samenwerking Huurdersvereniging Millingen aan de Rijn en Stichting Bewonersraad Lingewaard; · jaarvergadering Huurdersvereniging; · huurbeleid; · input prestatieafspraken; · projecten (informatief). Tijdens de jaarvergadering van de Huurdersvereniging heeft Waardwonen een bijdrage geleverd aan de presentaties over leefbaarheid en projecten. De directeur-bestuurder nam daarnaast deel aan de paneldiscussie over de regeringsplannen. Stichting Bewonersraad Lingewaard heeft in eerste instantie aangegeven het niet eens te zijn met de huurverhoging. Zij gaven de voorkeur aan een verhoging minder dan de inflatie, maar ook onze kosten stijgen met minimaal inflatie. Daarnaast hebben we te maken met allerlei overheidsmaatregelen waardoor de bedrijfskosten stijgen en moeten we ook investeren in een goede woningvoorraad voor de toekomst. Het doorrekenen van de inflatie aan de klant vinden wij dan ook rechtvaardig. Onze argumenten hebben wij schriftelijk aan de Stichting Bewonersraad Lingewaard uitgelegd. Huurdersvereniging Millingen aan de Rijn heeft geen bezwaar ingediend tegen de huurverhoging, maar heeft verzocht om een verhoging van 0 procent voor de Oranjebuurt. Dit is in goed overleg besproken, maar Waardwonen heeft geen gehoor aan het verzoek gegeven. Begin 2011 heeft Waardwonen een presentatie gegeven over haar plannen voor 2011. Verder is er geregeld overleg gevoerd tussen onze directeur-bestuurder en de voorzitter. De samenwerkingsovereenkomst tussen de huurdersorganisaties en Waardwonen wordt begin 2011 aangepast.

Klanttevredenheid Normaliter houdt Waardwonen iedere twee jaar een klanttevredenheidsonderzoek. Door alle organisatorische wijzigingen en de drukte rondom de fusie hebben we dit doorgeschoven naar het jaar 2011. Over het algemeen genomen zijn de klanten van Waardwonen erg tevreden. Wel werken we aan de verbeterpunten die uit het klanttevredenheidsonderzoek uit 2008, gehouden door USP Marketing Consultancy, naar voren zijn gekomen. Zo kregen we het advies om onze leefbaarheidsprojecten verder te professionaliseren, daar zijn we nu druk mee bezig. Ook in 2010 hebben we in het Bewonersmagazine een oproep gedaan voor bewoners om ideeën voor leefbaarheidsprojecten in te dienen. We hadden op meer respons gehoopt, maar uit de aangedragen ideeën hebben we een paar plannen voor realisatie geselecteerd. In 2011 onderzoeken we hoe we deze actie anders kunnen gaan vormgeven. Eind 2010 is het ZAV-beleid afgerond en begin 2011 in het management team besproken en geaccordeerd. In 2011 pakken we de communicatie van dit beleid op. Een ander opgepakt verbeterpunt is dat we in EntreeMagazine en op onze website meer informatie over de wijken en dorpen presenteren. De aanbeveling om onze website te verbeteren hebben we ter harte genomen. Samen met Initio hebben we gewerkt aan de ontwikkeling van een frisse nieuwe website, die past in deze tijd. De reacties hierop zijn erg positief. Er staat nu een stevige basis, maar in 2011 zorgen we ervoor dat de website nog interactiever wordt, zodat we onze bewoners nog beter kunnen bedienen.

Jaarverslag 2010

32



Bewonersenquêtes Waardwonen voert doorlopend bewonersenquêtes uit onder nieuwe en vertrekkende huurders. Zo houden we grip op wat onze huurders beweegt. In oktober 2010 hebben we een tussenrapportage ontvangen over de uitkomsten van de enquêtes die zijn gehouden in de tweede helft van 2009 en de eerste helft van 2010. Van augustus 2009 tot en met juni 2010 zijn 183 huurders vertrokken, waarvan 64 huurders (35 procent) de enquête hebben ingevuld. Vertrekkende huurders geven een gemiddeld cijfer van 7,7 voor onze dienstverlening. Natuurlijk zijn er ook punten die verbetering behoeven, zoals onze communicatie. Deze punten zijn in een aanbevelingsnotitie vastgelegd. Ook nieuwe huurders beoordelen de dienstverlening in het algemeen positief. Er waren in de tweede helft van 2009 en de eerste helft van 2010 135 nieuwe huurders. Hiervan hebben 67 huurders (49,6 procent) meegewerkt aan de enquête. Zij gaven Waardwonen een 7,8 als gemiddeld rapportcijfer. Ook hier zijn aanbevelingen gedaan om diverse aspecten te verbeteren. In maart 2011 stelt onderzoeksbureau EVA een uitgebreid rapport op, waarin ze een vergelijking maken tussen de resultaten van 2009 en 2010. In de notitie die hierover wordt opgesteld, wordt duidelijk wat er in deze jaren is verbeterd en welke aandachtspunten nog voor verbetering vatbaar zijn. In de notitie komt ook te staan welke acties de diverse afdelingen hebben ondernomen naar aanleiding van de notitie uit 2009, om zo bepaalde resultaten (verbeteringen of gelijke score) te kunnen verklaren.

Bewonerscommunicatie In 2010 is in de maand april het Bewonersmagazine verschenen. In de loop van 2010 is gewerkt aan het nieuwe Waardwonen Magazine dat begin januari 2011 is uitgekomen. De bewoners zijn erg enthousiast over ons nieuwe magazine. Dit magazine is ook terug te vinden op onze website. In het aprilnummer van het Bewoners magazine kwamen de volgende onderwerpen aan de orde: · aandachtspunten uit het klanttevredenheidsonderzoek; · huurbeleid en huurtoeslag; · projectenoverzicht; · oproep leefbaarheid; · oproep nieuwe naam; · informatie over Entree; · informatie over isoleren woningen en overlast; · uitleg over Woondiensten en de woonconsulenten specifiek; · puzzel en kleurplaat; · voorstellen nieuwe medewerkers.

Jaarverslag 2010

33



Klachtenbeleid Tot 1 januari 2011 was Waardwonen aangesloten bij twee Klachtencommissies, Arnhem en Nijmegen. Sinds 1 januari 2011 is Waardwonen alleen aangesloten bij de Klachtencommissie woningcorporaties in Nijmegen. Deze Klachtencommissie houdt zich niet bezig met de huurverhoging of woningtoewijzing, maar kijkt hoe wij hebben gehandeld naar aanleiding van de klachten die van huurders zijn binnengekomen. Voor vragen over huurprijzen of woningtoewijzing kunnen bewoners terecht bij de Huurcommissie respectievelijk Klachtencommissie Stadsregio Arnhem-Nijmegen. In 2010 zijn twee klachten binnengekomen. Stichting Bewonersraad Lingewaard heeft een klacht ingediend over het onderhoudsbeleid. Waardwonen heeft na inventarisatie van de klachten een plan van aanpak opgesteld. In 2011 zal deze zaak worden afgewikkeld. De tweede klacht betrof een niet toegekende verhuiskostenvergoeding. De Klachtencommissie heeft deze zaak niet gegrond verklaard.

Jaarverslag 2010

34


Waard om te leven

Hoofdstuk 7 – Leefbaarheid

Je ergens thuis voelen. Wat wil dat eigenlijk zeggen? Waardwonen doet er alles aan om een klimaat te scheppen waarin het prettig wonen en leven is. Dit noemen we ook wel leefbaarheid. Wij willen dat mensen zich thuis voelen in de omgeving waarin ze wonen. Dat kan voor de een de rust van het polderlandschap zijn, terwijl de ander blij is met een speeltuin voor de kinderen om in te spelen. Leefbaarheid heeft voor iedereen een eigen betekenis, maar het thuisgevoel verbindt onze bewoners met elkaar. De uitgangspunten van Waardwonen op het gebied van leefbaarheid zijn niet alleen kijken en luisteren naar wat er in diverse wijken speelt, we stellen ook leefbaarheidsplannen op voor de wijken waar veel huurwoningen staan. We vervullen een faciliterende rol waarin we inspelen op de behoefte van de klant. Waardwonen is proactief en spreekt haar bewoners aan wanneer zij zich niet gedragen en het woongenot van anderen negatief beïnvloeden. We hebben ons zelf de vraag gesteld of we kunnen bijdragen aan het behoud van, dan wel het voorzien in bepaalde voorzieningen (bijvoorbeeld medische, winkel-, vervoers-, groen-, recreatie- of onderwijs voorzieningen) in de kernen waar we woningbezit hebben. Dit doen we op ad-hocbasis. Per situatie bepalen wij of wij iets kunnen of willen betekenen.

Overleg Waardwonen heeft in het verleden een afspraak met de gemeente Lingewaard gemaakt om gezamenlijk leefbaarheidsproblemen aan te pakken. Hiervoor is eenmalig een budget beschikbaar gesteld. Dit geld geven we natuurlijk niet zomaar uit. We voeren regelmatig overleg om hier een juiste bestemming voor te kiezen. In het kader van de leefbaarheid nemen wij in de gemeente Lingewaard deel aan de Stuurgroep Veiligheid en Wijkbeheer. Naast Waardwonen zijn ook de gemeente, politie en diverse wijkplatforms tijdens dit overleg aanwezig. Daarnaast neemt Waardwonen deel aan hometeams waardoor alle zorginstanties, de politie en Waardwonen elkaar weten te vinden in geval van problemen. We proberen indien mogelijk ook het beleid op elkaar af te stemmen. Ook voeren wij, indien nodig, nog steeds structureel overleg met gebiedsagenten. Met alle gebiedsagenten is diverse malen contact geweest over overlastsituaties. Het onderwerp leefbaarheid is overigens ook aan de orde geweest tijdens de jaarvergadering van de Huurdersvereniging Millingen aan de Rijn.

Netwerken Zowel in de gemeente Millingen aan de Rijn als in de gemeente Lingewaard bestaan zorgnetwerken die (twee) maandelijks samenkomen. Door het vroegtijdig organiseren van hulp en/of het bepalen van coördinatie en samenhang in de aangeboden zorg en hulp, voorkomen we dat er sprake is van fragmentering van de zorgverlening en waarborgen we continuïteit en samenhang. Het Lokaal Zorgnetwerk OGGZ in de gemeente Lingewaard richt zich op zorgwekkende situaties. Het lokaal zorgnetwerk probeert verdere teloorgang en/of overlast te voorkomen, maar organiseert en coördineert ook nazorg om eventuele terugval te voorkomen. Het zorgnetwerk bestaat uit Woonstichting Gendt, Waardwonen, Politie Gelderland-Midden, Stichting Welzijn Lingewaard (onderdeel ouderen), Stichting Thuiszorg Midden-Gelderland (de onderdelen maatschappelijk werk en gespecialiseerde thuiszorg) en de gemeente Lingewaard. Het onafhankelijk voorzitterschap van het overleg wordt ingevuld door Hulpverlening Gelderland Midden (HGM). Het Netwerkoverleg met de gemeente Millingen aan de Rijn is destijds door Waardwonen geïnitieerd. Behalve Waardwonen, zijn ook het NIM (maatschappelijk werk), de politie en de gemeente Millingen aan de Rijn aanwezig bij dit overleg en indien nodig schuiven andere zorgpartijen aan.

Jaarverslag 2010

36



Jaarlijks leefbaarheidsproject Elk jaar organiseert Waardwonen een leefbaarheidsproject waarmee we de huurders meer willen betrekken bij het wel en wee in hun wijk/dorp/stad. In 2010 hebben we als enige leefbaarheidsproject de ‘oproep leefbaarheid’ gehad. Omdat de reacties op deze actie keer op keer tegenvallen, onderzoeken we in 2011 of we dit project anders vorm kunnen geven. Daarnaast moeten we de kaders van leefbaarheid verder uitwerken. Samen met beide gemeenten willen we overleg voeren waarin vragen als ‘wat is de rol van Waardwonen en de rol van de gemeente bij leefbaarheidskwesties’ aan de orde moeten komen. Maar eerst moeten wij zelf, meer gedetailleerd dan nu, vaststellen wat onze rol is c.q. zou moeten zijn. Onderdeel van de nieuwe portefeuillestrategie is dat er nieuw beleid op het gebied van leefbaarheid wordt ontwikkeld. Om de leefbaarheid in onze wijken en dorpen te verbeteren hebben we de volgende acties in gang gezet dan wel gecontinueerd: · Leveren financiële bijdrage aan de speeltuin in de Van Heekstraat in Doornenburg bestemd voor onderhoud/nieuwe speeltoestellen in het kader van het jubileumjaar van de speeltuin; · Plaatsen bankje en prullenbak bij nieuwbouwcomplex De Merlijn in Doornenburg; · Leveren financiële bijdrage aan de speelweek in Millingen aan de Rijn; · Vervangen stoelen in de gemeenschappelijke ruimte in de Burgerhof in Bemmel; · Plaatsen twee bankjes en een tafel bij het complex van aanleunwoningen aan de St. Willibrordstraat in Millingen aan de Rijn. Bewoners hebben hier zelf om verzocht. Zij wilden een plekje bij het complex om samen met bewoners gebruik van te kunnen maken in de zomer; · Leveren financiële bijdrage aan de realisatie van de speeltuin ‘Steense Gemeente’ in Millingen aan de Rijn; · Verbeteren verlichting op de parkeerplaats van de Teselaar: in het kader van de veiligheid moet gedurende de nacht één mast continu branden; · Leveren financiële bijdrage aan de opfleuractie van VvE Oranjerie; · Plaatsen bewegingsmelders bij een drietal complexen van Waardwonen in het kader van de veiligheid; · Onderhouden achterpadverlichting in diverse achterpaden in het bezit van Waardwonen om de veiligheid te verbeteren; · Aanbrengen mededelingenborden in diverse complexen van Waardwonen; voor ons handig om informatie van Waardwonen te plaatsen, maar ook voor bewoners om te gebruiken voor mededelingen. Periodiek bespreken we met de gemeente de voortgang van de projecten en bepalen we gezamenlijk nieuwe initiatieven. Waardwonen heeft in 2010 € 30.515 uitgegeven aan leefbaarheidsprojecten. Daarnaast is uit de leefbaarheidspot die we samen met de gemeente Lingewaard hebben nog eens een bedrag van € 31.800 besteed aan leefbaar heid. We hebben niet onderzocht wat het sociaal rendement van deze investeringen was. In 2010 zijn overigens geen leefbaarheidsplannen opgesteld.

Leefbaarheidsbudget Met het geld uit de leefbaarheidsbudget heeft de gemeente samen met ons de volgende plannen gerealiseerd in de afgelopen jaren: · aanleg van speeltuin Johannahoeve in Huissen; · aanleg van ecologische speeltuin De Ward in Bemmel; · herinrichting van het schoolterrein van de Mariaschool in Bemmel; · herinrichting van het plein Holthuizerdreef in Huissen; · aanleg van een sport- en trimcircuit op de Zilverkamp in Huissen; · creëren van een ontmoetingsplek op de Zilverkamp in Huissen; · straatwerk/de riolering van de Dennenstraat/Populierenstraat in Huissen; · aanstellen van een jongerenwerker voor de Holthuizerdreef in Huissen; · realiseren van ondergrondse afvalopslag bij de Kloosterplaats in Bemmel.

Jaarverslag 2010

37



Voor de volgende projecten is geld gereserveerd: · een speelterrein aan de Dennenstraat/Populierenstraat in Huissen; · het aanpakken gevels en openbaar gebied Dullert/Ulkenpad in Huissen; · de herinrichting van het openbaar gebied aan de Van Kleefstraat/Van Gelrestraat na herstructurering in Huissen; · de herinrichting van een schoolterrein in Angeren. De bovengenoemde activiteiten zijn uitsluitend gedaan om activiteiten in het kader van leefbaarheid te steunen. Waardwonen heeft in 2010 geen steun verleend in het kader van sponsoring en voert hier ook geen apart beleid in.

Jaarverslag 2010

38



Woonfraude Wanneer een huurwoning aan de reguliere markt wordt onttrokken is er sprake van woonfraude. Als wij vermoeden dat er ergens sprake is van woonfraude, onderzoeken we eerst heel grondig of het wel echt om woonfraude gaat. Zonder bewijsmateriaal sta je namelijk niet sterk. In 2010 is er sprake geweest van een geval van woonfraude. Omdat hier ook sprake was van huurachterstand, zijn we een rechtszaak gestart om te pleiten voor ontruiming. Deze rechtszaak heeft in het voordeel van Waardwonen uitgepakt.

Overlast Dat overlast, in welke vorm dan ook, een bron van ergernis kan zijn, ervaren wij regelmatig. In het jaar 2010 telde Waardwonen 102 gevallen van overlast waarvan er 72 zijn opgelost. De klachten variëren van geluidsoverlast, verwaarlozing van de tuin tot asociaal gedrag als harde muziek en burenruzies. Op het gebied van overlast zijn in 2010 geen huisuitzettingen geweest. Wel heeft een geval van overlast geleid tot een rechtszaak. We willen natuurlijk liever voorkomen dat het zover komt. Daarom houden we vinger aan de pols door het doen van onderzoeken. We gaan altijd het gesprek aan tussen de klager en de veroorzaker. Komen we er niet uit, dan voeren we overleg met gebiedsagenten. Om de taken van politie en maatschappelijk en sociale hulpverleners te verlichten en ondersteunen, maken we in de gemeente Lingewaard ook gebruik van buurtbemiddeling. Dit is een laagdrempelige voorziening waar buren en buurtgenoten hun conflicten met elkaar oplossen onder leiding van vrijwillige buurtbemiddelaars. Het slagingspercentage van deze bemiddelingsgesprekken is hoog, 68 procent van de daadwerkelijke bemiddelingen is opgelost. Waardwonen participeert in de gemeente Lingewaard ook in de stuurgroep Buurtbemiddeling. Soms krijgen bewoners die hun huis uit worden gezet vanwege overlast (of huurachterstand) een tweede kans om hun problemen weer onder controle te krijgen. Dit noemen we tweede-kansbeleid. Waardwonen heeft besloten om per geval te bekijken welke begeleiding een bewoner nodig heeft in plaats van een beleid hiervoor vast te leggen in een convenant met gemeente en zorginstellingen. Schaapsdam Op 10 augustus 2010 zijn de bewoners van de Schaapsdam in Huissen midden in de nacht wakker geschrokken van een explosie. Gelukkig is niemand (ernstig) gewond geraakt en bleef het bij materiële schade. Door de explosie is een bovenwoning helemaal weggevaagd en raakten vijf aangrenzende woningen onbewoonbaar. Er is door alle betrokken instanties goed werk verricht. Waardwonen had als taak om de getroffen bewoners weer onderdak te bieden. We hebben zes woningen weer op moeten bouwen. Gelukkig hebben we enkele woningen (bijna) direct kunnen toewijzen. Een aantal voor de verkoop leegstaande woningen zijn ingezet voor tijdelijke opvang totdat een geschikte huurwoning vrij kwam. Geen van de bewoners wilde terugkeren naar hun voormalige woning. In goed overleg met de individuele bewoners hebben we een aantal geschikte woningen in Huissen kunnen vinden. Met het opruimen van de schade en de herbouw van de zes woningen zijn we gestart nadat de woningen door de politie en verzekering zijn vrijgegeven. De oude bewoners kregen de gelegenheid om nog een aantal zaken uit hun woning te halen. De herbouw en het schadeherstel zijn voorspoedig verlopen ondanks de bouwvak en de latere vroege vorst en sneeuw. Eind januari 2011 zijn de zes woningen opgeleverd en hebben zes woningzoekenden een start gemaakt met hun wooncarrière aan de Schaapsdam.

Jaarverslag 2010

39


WaardevoIle zorg

Hoofdstuk 8 – Wonen en zorg

Onze primaire taak is het bouwen en beheren van kwalitatief goede en betaalbare huurwoningen. Daarnaast zetten we ons als maatschappelijk ondernemer in voor mensen die bijzondere zorg nodig hebben. Ook voor degenen die huis en haard zijn ontvlucht maakt Waardwonen zich sterk. In onze regio zijn veel zorgen welzijnspartijen actief. Omdat we willen dat alle mensen kunnen leven zoals ze dat zelf willen zoeken we samen met collega-corporaties de samenwerking op met deze partijen. Samen zetten we ons in om hetzelfde doel te bereiken. We maken van elkaars kennis en kunde gebruik om mensen plezierig te kunnen laten wonen en leven. Niet alleen wij zoeken het contact op, het omgekeerde komt ook voor: zorgen welzijnspartijen kloppen ook wel eens bij ons aan als ze op zoek zijn naar woonruimte. Met onderstaande partners werken we aan het verbeteren van de samenwerking op het gebied van wonen, zorg en welzijn: · Gemeente Lingewaard; · Gemeente Millingen aan de Rijn; · Stichting Zorgcentra Betuweland; · Gasthuis St. Jan de Deo; · Zorg- en welzijnsinstelling De Driestroom; · Philadelphia; · J.P. van den Bent stichting; · De Karmel.

Bijzondere doelgroepen Waardwonen zet zich graag in voor de huisvesting van mensen die bijzondere zorg nodig hebben. Dit noemen we ook wel onze bijzondere doelgroepen. Ouderen Het aandeel van het aantal ouderen in de bevolking stijgt en veroorzaakt een stijging van de gemiddelde leeftijd. Waardwonen voorziet in de consequenties van de voortgaande vergrijzing door veelal levensloopbestendig te bouwen. We zorgen ervoor dat mensen langer zelfstandig kunnen blijven wonen. In dit kader staat in 2011 het ontwikkelen van een opplusbeleid op het programma. Opplussen is het verbeteren van bestaande woningen tot toegankelijke, veilige en bruikbare huizen voor ouderen. We denken hierbij aan het aanbieden van een keuzepakket. Zo kan de ene bewoner behoefte hebben aan een tweede trapleuning terwijl voor de ander een opklapbaar douchezitje met rugleuning in de douche volstaat. In 2010 hebben we acht levensloopbestendige woningen voor 55-plussers gerealiseerd. In Millingen aan de Rijn zijn eind 2010 twintig seniorenwoningen in de Componistenbuurt opgeleverd. De verhuur verloopt voorspoedig. Daarnaast werken we aan twaalf appartementen in de Bernhardstraat in Angeren en andere plannen zoals de Schoollocatie, zorgcentrum Loovelden in Huissen en MGZ in Bemmel. Waardwonen verhuurt in totaal 101 aanleunwoningen. De zorg die deze klanten nodig hebben wordt geleverd door de naastgelegen zorgcentra. In Bemmel is dat Zorgcentra Betuweland en in Millingen aan de Rijn is dat Gasthuis St. Jan de Deo. Mensen met een beperking Samen met de J.P. van den Bent stichting, die opkomt voor mensen met een lichte, ernstige of meervoudige (verstandelijke) beperking, zijn wij aan het bekijken waar we een aantal appartementen kunnen bouwen voor de huisvesting van hun doelgroep. Gedacht wordt onder andere aan de voetbalvelden in Angeren. Helaas loopt het nieuwbouwplan niet zo vlot en is nog onduidelijk of er ooit gebouwd gaat worden op de huidige sportvelden. Daarom kijken we samen met de J.P. van den Bent stichting ook naar andere locaties. Verder hebben we in 2010 de samenwerking met Stichting De Driestroom en Stichting Zorgcentra Betuweland voortgezet. Zij huren inmiddels een deel van de nieuwbouw van woonzorgcomplex Loovelden in Huissen.

Jaarverslag 2010

41


Hoofdstuk 8 – Wonen en zorg

Ook hebben wij in 2010 twee appartementen verhuurd aan de J.P. van den Bent stichting, waarna de contracten met zorgpartijen zijn gecontinueerd. Waardwonen verhuurt in totaal 69 woningen aan instanties voor huisvesting van 97 mensen met een beperking. Statushouders Vluchtelingen die een verblijfsvergunning hebben gekregen, hebben daarmee recht op huisvesting. In 2010 zijn tien woningen aan deze statushouders verhuurd waarvan zeven in de gemeente Lingewaard (in totaal elf personen) en drie in de gemeente Millingen aan de Rijn (in totaal drie personen). Dit was niet conform de taakstelling van de gemeenten. Op 1 januari 2011 telt de gemeente Millingen aan de Rijn een achterstand in het huisvesten van statushouders van drie personen. De achterstand in de gemeente Lingewaard is opgelopen tot negenentwintig personen (negentien voor ons en tien voor Gendt). We hebben hier eind 2010 over gesproken met de wethouders en er zijn afspraken gemaakt om in de eerste helft van 2011 de achterstand in te lopen en daarmee te voldoen aan de opgelegde taakstelling.

Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) zorgt ervoor dat iedereen zo lang mogelijk kan meedoen aan de maatschappij door zelfstandig te blijven wonen. Met de gemeente Lingewaard hebben we een Wmo-convenant gesloten waarin duidelijke afspraken zijn opgenomen over de samenwerking en het elkaar informeren op het gebied van de Wmo. In 2010 is ook met de gemeente Millingen aan de Rijn zo’n convenant afgesloten. Zowel de klant, de gemeente als wij hebben hier baat bij. De gemeente Lingewaard heeft de evaluatie voor de uitvoer van de werkzaamheden van het convenant in 2010 geëvalueerd. Begin 2011 vindt de evaluatie plaats rondom de afspraken uit het convenant. In 2010 heeft Waardwonen zeven volledig aangepaste of aan te passen woningen toegewezen aan mindervaliden op basis van de Wmo.

KR8-corporaties Met een aantal collega-corporaties participeren we in zogenaamde KR8-corporaties om samen aan wonen, zorg en welzijn te werken. De Keten van kansen is een van de speerpunten van KR8 waarin het koppelen van zorg aan huisvesting centraal staat. Met de KR8-corporaties hebben we afgesproken dat wij de komende jaren een doorstroomhuis voor ex-gedetineerden leveren en vier kleinere woningen die toegankelijk zijn voor jongeren. Met deze kleine woningen willen we voorkomen dat de jongeren afglijden. Daarnaast krijgen we zoals al eerder aangegeven per 1 januari 2011 te maken met het EU-besluit. Dit heeft gevolgen voor onze regionale huisvestingsverordening. Hierin is namelijk geregeld dat er geen inkomenseisen mogen worden gesteld. Het EU-besluit brengt een wijziging van deze regel met zich mee. Op 16 december heeft De Stadsregio Arnhem-Nijmegen de huisvestingsverordening dan ook aangepast en is hierover in KR8-verband gediscussieerd. Daarnaast heeft de KR8 samen met de stadsregio het initiatief genomen om de huidige verordening te evalueren en dit ook gedaan. In 2011 bepalen de KR8-corporaties hun standpunt over het verdelen van woonruimte waarna de huisvestingsverordening wordt aangepast.

Jaarverslag 2010

42


Waardevast

Hoofdstuk 9 – Financiën

Als maatschappelijke onderneming is voor Waardwonen financiële continuïteit van essentieel belang. Waardwonen zet haar vermogen optimaal in om de sociale doelstelling te realiseren. Deze beschikbare middelen gebruiken we niet alleen om de doelstellingen en ambities van vandaag te realiseren, maar ook om die van de toekomst zeker te stellen. Het financiële beleid van Waardwonen is gericht op het waarborgen van de continuïteit. In 2010 is dan ook veel aandacht besteed aan het vormgeven van financiële sturing. Zo is bij de sturing meer gewerkt met rendementen op vastgoed en intern gestelde kaders. Het resultaat dient hiervan te zijn een positieve operationele- kasstroom en een positief boekhoudkundig resultaat. De financiële continuïteit van een woningcorporatie wordt voor een belangrijk deel bepaald door de mogelijkheid om uit de binnenkomende operationele kasstroom de financieringslasten, onderhouds- en bedrijfslasten te kunnen betalen. Naast een positieve operationele kasstroom moeten de verkoopopbrengsten de niet- financierbare investeringen in nieuwbouw afdekken. Om meer grip te krijgen op onder andere de gevolgen van fluctuaties in de verkoop opbrengsten, is in 2010 in de begroting gewerkt met risicoanalyses. Hierdoor krijgen we beter inzicht in wat de bandbreedte is en wat de gevolgen van omgevingsveranderingen zijn. Belangrijke omgevingsveranderingen die de afgelopen jaren vorm hebben gekregen zijn overheidsmaatregelen als het inflatievolgend huurbeleid, de heffing huurtoeslag, de invoering van de integrale vennootschaps belastingsplicht, de invoering van het EU-beleid rond staatsteun met consequenties voor toewijzing van woningen en de mogelijkheid om nieuwe leningen te kunnen aantrekken. Op de middellange termijn zullen deze maatregelen grote effecten hebben op de financiële positie van Waardwonen. Hierdoor zal de investeringsruimte afnemen en kan er minder aan de sociale doelstelling worden gewerkt. De randvoorwaarden waaraan het financiële beleid in 2010 moest voldoen zijn: · De ontwikkeling van vermogen moet voldoen aan de eisen zoals gesteld door het Centraal Fonds Volks huisvesting en het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW); · Investeringen moeten op investeringsniveau voldoen aan de rendementseisen die vooraf zijn gedefinieerd; · Op niveau van de corporatie moet het effect van investeringen op vermogen, resultaat en operationele kasstromen worden bepaald. Daarnaast wordt ook de impact voor de WSW-borgbaarheid getoetst; Individuele investeringen mogen op totaalniveau van de corporatie geen negatieve effecten hebben op het weerstandsvermogen, de borgbaarheid van leningen en dergelijke; · In de beoordeling van investeringsbesluiten wordt ook rekening gehouden met negatievere scenario’s, zodat Waardwonen in slechtere economische situaties kan inspelen op vermogen, kasstromen en borgbaarheid; · Een adequate en actuele portefeuillestrategie is gezien de beperkte woningvoorraad van belang om het rendement van de totale portfolio op peil te houden;

Jaarresultaat De financiële positie van Waardwonen is gezond en verbeterd ten opzichte van vorig jaar. Met een eigen vermogen van ruim € 33 miljoen en een positief resultaat van ongeveer € 7,4 miljoen is het jaar 2010 positief afgesloten. Het jaarresultaat is toegevoegd aan de reserve.

Jaarverslag 2010

44



Ontwikkelingen 2011 en verder Op 1 januari 2010 was door de fusie Waardwonen een feit. Vanaf deze datum worden de toekomstperspectieven en vermogensontwikkelingen vanuit een gezamenlijk perspectief beoordeeld. De hoogte van het solvabiliteits percentage, zoals vermeld in de begroting 2011, blijft de komende jaren ruim boven de intern gehanteerde solvabiliteitseis van minimaal 10 procent.

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Eigen vermogen (x € 1.000)

31.573 26.550 36.175 41.712 41.921 43.898 44.744 48.317 52.266

Balanstotaal (x € 1.000)

153.091 161.018 170.728 179.096 185.794 194.547 202.783 212.949 221.431

Solvabilteitspercentage 20,6 16,5 21,2 23,3 22,6 22,6 22,1 22,7 23,6 Ontwikkeling solvabiliteit 2011 - 2019 %

25 20 begroting

15

ondergrens

10 5 0

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

jaar

WSW methodiek Sinds 2007 verstrekt het WSW n.a.v. de meerjaren prognose een faciliteringsvolume waartegen een corporatie geborgde leningen mag afsluiten. Het faciliteringsvolume wordt voor een periode van drie jaar afgegeven. Een van de voorwaarden voor het afgeven van het faciliteringsvolume is dat de operationele kasstroom inclusief betaalde rente voldoende ruimte moet bieden om aan een fictieve aflossingsplicht te voldoen van 2% van de leningenportefeuille. Operationele kasstroom volgens WSW methodiek mln.

7000 6000 5000

operationele kasstroom

4000 operationele kasstroom na 2% aflossing

3000 2000 1000 0 2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

jaar

Uit bovenstaand overzicht blijkt dat Waardwonen de komende jaren de kasstromen positief en goed in evenwicht heeft om aan deze WSW-eis te voldoen.

Jaarverslag 2010

45



Treasurybeleid De primaire taak van treasury is het beheersen van financiële posities die voortvloeien uit de normale bedrijfs voering. Het is voor Waardwonen dan ook van groot belang dat we altijd over voldoende liquide middelen beschikken om aan onze verplichtingen te kunnen voldoen. Hierbij geldt wederom dat Waardwonen streeft naar een financiële structuur die sterk genoeg is om deze continuïteit te waarborgen. De belangrijkste doelstellingen hierbij zijn: · het waarborgen van een blijvende toegang tot de vermogensmarkt; · het beheersen van de financiële risico’s; · het realiseren van zo laag mogelijke kosten; · het zekerstellen van voldoende liquiditeit. Waardwonen heeft in 2010 vier nieuwe leningen afgesloten voor een totaalbedrag van € 18.750.000 met uitgestelde storting. De rente hierover bedraagt 3,7 procent. Daarnaast is een bedrag van € 4,5 miljoen eind aflossing betaald omdat de lening van de Nederlandse Waterschapsbank contractueel afliep. Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw staat borg voor 93,5 procent van onze totale leningenportefeuille met een garantie voor achtervang door de gemeenten Lingewaard en Millingen aan de Rijn. Voor de overige 6,5 procent van de leningenportefeuille staan de gemeenten Lingewaard en Millingen aan de Rijn borg.

Kredietcrisis Door de kredietcrisis kunnen woningcorporaties minder investeren. De crisis op de kapitaalmarkt komt bovenop overheidsmaatregelen als het inflatievolgend huurbeleid, de vennootschapsbelasting en de Vogelaarheffing. In 2014 volgt de heffing huurtoeslag wat voor Waardwonen ongeveer zal leiden tot een lastenverzwaring van rond de € 1,2 miljoen. Gelukkig brengt de kredietcrisis niet alleen maar negatieve gevolgen met zich mee. Zo is de rentestand laag wat het voor ons makkelijker maakt om te lenen. Ook hebben we meer woningen verkocht dan begroot, hoewel het verkoopresultaat minder goed was. Een ander voordeel van de kredietcrisis zijn de gunstige aanbestedingen. De concurrentie is groot, dus aannemers zakken met hun prijzen om werk binnen te halen. Met het lage btw-tarief van 6 procent op arbeid voor renovatie en het verbouwen van woningen zijn we overigens ook zeer content. Deze regeling blijft van toepassing tot en met juni 2011. De nieuwe portefeuillestrategie van Waardwonen is medio 2011 gereed. De doorrekening van activiteiten zal in de tweede helft van 2011 plaatsvinden. Belangrijkste uitgangspunt is hierbij dat Waardwonen financieel gezond blijft en blijft voldoen aan de randvoorwaarden van het financiële beleid.

Vennootschapsbelasting Per saldo is er over 2010 een bedrag van € 399.697 ten gunste van het resultaat gebracht. Dit bedrag is samen gesteld uit acute belastingvordering van € 1.212.811 en een mutatie in de latente belastingen van € 813.114.

Jaarverslag 2010

46



Verbindingen Binnen de grenzen van het BBSH werkt Waardwonen ook commercieel. Om risico’s te spreiden zijn wij de volgende verbindingen aangegaan. Lingewaard Bouw BV Een volle dochter (100 procent), die zich voornamelijk richt op projectontwikkeling van koopwoningen. Waardwonen heeft zich tegenover het Garantie Instituut Woningbouw (GIW), Woningborg BV en Stichting Waarborgfonds Koopwoningen (SWK) onherroepelijk en onvoorwaardelijk borg gesteld. Dit tot zekerheid van de betalingen van al hetgeen het GIW, Woningborg BV en SWK van Lingewaard Bouw BV te vorderen mochten hebben. Ontwikkelingsmaatschappij Bemmel CV Lingewaard Bouw BV neemt voor 25 procent deel in Ontwikkelingsmaatschappij Bemmel CV. De hoofdactiviteit van deze vennootschap is het grondbeheer van Vinex-locaties in Bemmel. De samenwerkingspartners, allen met een aandeel van 25 procent, in deze vennootschap zijn: · AM Wonen BV; · Plegt-Vos Projecten BV; · Weghorst Woningbouw BV. De verwachting is dat de werkzaamheden begin 2011 worden afgerond waarna de CV kan worden ontbonden. Bemmel Beheer BV Lingewaard Bouw BV neemt voor 25 procent deel in Bemmel Beheer BV. Dit is een beherende vennoot binnen Ontwikkelingsmaatschappij Bemmel CV. Binnen deze vennootschap vinden geen bedrijfsactiviteiten plaats. Lingewaard Beheer BV Deze BV is een 100 procent dochter van Lingewaard Bouw BV. Zij verricht activiteiten op het gebied van beheer en onderhoud van scholen en appartementencomplexen voor Verenigingen van Eigenaren. De beheer- en onderhoudswerkzaamheden worden uitgevoerd door medewerkers van Waardwonen. Deze kosten worden door middel van facturering doorbelast. VOF Lingewaard Wonen/U-Projecten Daarnaast is er een direct belang in VOF Lingewaard Wonen/U-Projecten. Deze onderneming is voor 60 procent eigendom van Lingewaard Beheer BV. Binnen de vennootschap is Waardwonen hoofdelijk aansprakelijk voor de aangegane (financiële) verplichtingen. VOF MGZ Ook is er een direct belang in VOF MGZ. Deze onderneming is voor 50 procent eigendom van Lingewaard Beheer. Bij de activiteiten van deze deelnemingen zijn voornamelijk medewerkers van Waardwonen betrokken. De Raad van Commissarissen houdt toezicht op de verbindingen.

Jaarverslag 2010

47


De waarde van goede governance

Hoofdstuk 10 – Governance Structuur

Woningcorporaties hebben zich ontwikkeld van gesubsidieerde overheidsinstellingen tot private ondernemingen waar veel geld in om gaat. De overheid wil hier toezicht op blijven houden. Daarom is halverwege het jaar 2006 de Governance Code ontwikkeld. Deze code bevat normen voor goed bestuur en toezicht, transparantie, externe verantwoording en financiële beheersing. Waardwonen onderschrijft de Governance Code en daarmee het belang van goede governance. Het doel van Waardwonen is het vervullen van haar maatschappelijke taak om goede en betaalbare woningen te bouwen en te beheren voor mensen die zelf niet of moeilijk in hun huisvesting kunnen voorzien. Waardwonen wil mensen mogelijkheden bieden om te kunnen wonen in een leefbare omgeving, waarin ontwikkeling en ontplooiing mogelijk is. We laten zien waar we voor staan door onze organisatie transparant te besturen en verantwoording over ons handelen af te leggen aan onze stakeholders. Deze openheid biedt stakeholders de mogelijkheid om Waardwonen in al haar geledingen te informeren over de continu veranderende maatschappelijke behoeften.

Governance Code De Governance Code Woningcorporaties is ons uitgangspunt bij het afleggen van verantwoording in het jaar verslag. Om het functioneren van de organisatie verder aan te scherpen en de rolverdeling binnen Waardwonen concreet te maken hebben we in 2007 onze eigen gedragscode en Integriteitscode ‘Rollen en Regels’ uitgewerkt en vastgesteld. Volgens het principe ‘pas toe of leg uit’ geven we hierin aan waarom we op bepaalde punten van de Governance Code afwijken. In 2010 heeft een evaluatie van het reglement ‘Rollen en Regels’ plaatsgevonden. Deze evaluatie, in combinatie met de fusie van Volkshuisvesting Millingen aan de Rijn en Lingewaard Wonen per 1 januari 2010, is voor de Raad van Commissarissen aanleiding geweest om een commissie aan te stellen die werkt aan voorstellen voor een actualisering van zowel de Statuten en de ‘Rollen en Regels’, met de geldende Governance Code als uitgangspunt. De commissie bestaat uit twee leden van de Raad van Commissarissen, te weten mevrouw M.F. Schouten-Willemsen en de heer J.W. Bedeaux en de directeur-bestuurder. In 2011 zijn de uitkomsten van het werk van deze commissie bekend. De Raad van Commissarissen hanteert als kader voor het uitoefenen van zijn taken het BBSH, de door de Raad van Commissarissen goedgekeurde missie, het jaarplan, de begroting en de afspraken die met de belanghouders zijn gemaakt. We vinden het belangrijk dat de organisatie transparantie betracht in haar handelen. De Raad van Commissarissen wil als toezichthoudend orgaan een eerlijke, integere en transparante bedrijfsvoering handhaven en controleren.

Onafhankelijkheid De Raad van Commissarissen is zodanig samengesteld dat de leden ten opzichte van elkaar en van de directeurbestuurder onafhankelijk opereren. Een belangrijk aandachtspunt binnen de Raad is belangenverstrengeling. De leden van de Raad van Commissarissen houden zich aan de verplichting tot het melden van nieuwe functies en of nevenfuncties. Dit biedt inzicht in waar en wanneer sprake kan zijn van belangenverstrengeling.

Rol Raad van Commissarissen Het uitoefenen van toezicht op het beleid van de bestuurder van Waardwonen is een van de voornaamste taken van de Raad van Commissarissen. Het belang van Waardwonen en de met haar verbonden ondernemingen staat hierbij voorop. De Raad toetst de integriteit van de organisatie door het beoordelen van de functionaliteit van de interne controle- en risicobeheersingssystemen. Niet alleen beoordeelt de Raad het functioneren van

Jaarverslag 2010

49



Waardwonen, ook het eigen functioneren komt aan de orde in de vorm van zelfevaluatie. Naast deze toezichthoudende rol, heeft de Raad ook invulling te geven aan haar taak als werkgever van de directeurbestuurder. Tot slot heeft de Raad ook nog een klankbordfunctie. De leden staan de directeur-bestuurder met raad terzijde. De leden van de Raad van Commissarissen moeten ten opzichte van elkaar, het bestuur en welk deelbelang dan ook onafhankelijk en kritisch kunnen handelen. Het reglement ‘Rollen en Regels’ bevat enkele uitgebreide bepalingen hierover. In 2007 is een profielschets voor de Raad van Commissarissen opgesteld waarin de kwalificatievereisten en de competenties voor de individuele leden en de randvoorwaarden voor het functioneren van de Raad als geheel zijn opgenomen. Hierin zijn in 2010 geen wijzigingen aangebracht. Werkwijze De benoemingsperiode voor een lid van de Raad van Commissarissen is vier jaar. Leden van de Raad van Commissarissen kunnen maximaal twaalf jaar zitting hebben in de Raad. Het is van belang dat elke commissaris over competenties beschikt om de hoofdlijnen van het totale beleid te kunnen beoordelen. Elke commissaris heeft een specifieke deskundigheid die noodzakelijk is voor de vervulling van zijn taak, binnen zijn rol in het kader van de profielschets van de Raad. De samenstelling van de Raad moet zodanig zijn dat hij zijn taak naar behoren kan vervullen. Alleen na zorgvuldige overweging kan een herbenoeming van een commissaris plaatsvinden waarbij de hiervoor genoemde profieleisen in acht worden genomen. De Raad van Commissarissen werkt volgens een jaarcyclus. De kern van de cyclus bestaat uit het vaststellen van de begroting en de meerjarenbegroting binnen het kader van het geldende ondernemingsplan en de portefeuillestrategie. Vervolgens wordt de realisatie getoetst aan de hand van trimesterrapportages en de verslaglegging door de accountant.

Remuneratiecommissie en auditcommissie Waardwonen heeft een afzonderlijke remuneratiecommissie die steeds voor een periode van twee jaar de prestatieafspraken en bezoldiging voor de directeur-bestuurder uitwerkt en voorlegt aan de Raad van Commissarissen. De commissie bestaat uit twee leden van de Raad waarbij de voorzitter een vaste plek inneemt. In 2010 bestond de remuneratiecommissie uit de voorzitter, de heer C.A.J.M. van Bergen en de vice-voorzitter de heer W.J.M. Mulder. De remuneratiecommissie werkt bij de beoordeling van de directeurbestuurder volgens een jaarcyclus waarvan het vaststellen van de resultaatafspraken en de functionerings- en beoordelingsgesprekken het belangrijkste deel uitmaken. Het functioneren van de directeur-bestuurder is besproken in een vergadering van de Raad van Commissarissen, uiteraard zonder aanwezigheid van betrokkene zelf. In december 2010 heeft de remuneratiecommissie een beoordelingsgesprek gevoerd met de directeur-bestuurder. Binnen de Raad van Commissarissen bestaat veel waardering voor het functioneren van de directeur-bestuurder. Sije Holwerda geeft op een prima wijze leiding aan Waardwonen. Zo is de fusie tussen Lingewaard Wonen en Volkshuisvesting Millingen aan de Rijn op een uitstekende wijze tot stand gebracht. Daarnaast werkt de directeur-bestuurder stap voor stap aan een verdere professionalisering van de organisatie. Waardwonen heeft ervoor gekozen om in 2010 geen afzonderlijke auditcommissie in te stellen. De voltallige Raad van Commissarissen behandelt integraal alle onderwerpen die bij het toezicht op het financieel beheer en beleid van belang zijn.

Jaarverslag 2010

50



In geval van een vacature wordt door de Raad een selectiecommissie benoemd om een goede keuze te kunnen maken. Om volledige transparantie te betrachten worden vacatures door advertenties in de lokale bladen kenbaar gemaakt. De geselecteerde kandidaat krijgt de gelegenheid om kennis te maken met de directeurbestuurder. Nadat de Raad van Commissarissen de voorgedragen kandidaat gesproken heeft, neemt hij het besluit al dan niet tot benoeming over te gaan.

Honorering directeur-bestuurder In het jaarverslag zijn de hoofdlijnen van het remuneratierapport opgenomen, als onderdeel van het verslag van de Raad van Commissarissen. De hoogte en de samenstelling van de beloning van de bestuurder vormen een belangrijk onderdeel van het rapport. Wat betreft hoogte en structuur is de beloning van de directeur-bestuurder voor zijn werkzaamheden zodanig dat we gekwalificeerde bestuurders kunnen behouden en aantrekken. Tot en met 2009 zijn hierbij de aanbevelingen van de commissie Izeboud gevolgd. In 2010 is een Sectorbrede Beloningscode voor Bestuurders van Woningcorporaties uitgewerkt en goedgekeurd door de Vereniging van Toezichthouders van Woningbouwcorporaties en Het Directeurencontact. De beloning van directeuren van onder andere woningcorporaties heeft in de politiek en in de publiciteit veel aandacht gekregen. De Raad van Commissarissen van Waardwonen acht het dan ook van belang dat er met de nieuwe Beloningscode weer heldere en actuele afspraken gelden aangaande de beloning van directeur-bestuurders. De Raad van Commissarissen heeft besloten om deze nieuwe code in zijn geheel te volgen bij het vaststellen van de arbeidsvoorwaarden van de directeur-bestuurder. Er is en wordt beloond binnen de kaders van deze Sectorbrede Beloningscode. In 2010 zijn er buiten de standaardregelingen geen aanvullende pensioentoezeggingen gedaan aan de directeur-bestuurder. Hetzelfde geldt ook voor afvloeiingsregelingen.

Interne beheersing Bij het beoordelen en toetsen van interne risicobeheersings- en controlesystemen, speelt de interne controlefunctie een belangrijke rol. De manager Financiële Bedrijfsvoering maakt deel uit van het management team en functioneert daarmee onder de verantwoordelijkheid van de directeur-bestuurder. Samen met de overige management team-leden draagt hij zorg voor de inrichting en verbetering van managementcontrol systemen zoals de planning- en controlcyclus, begrotingen, budgettering en de meerjarenplanning. Daarnaast voorziet hij het management team van informatie over de realisatie van doelstellingen zoals periodieke financiële en nietfinanciële rapportages en investeringsanalyses en de analyse van afwijkingen met vooraf gestelde normen. Waardwonen wil een ondernemende corporatie zijn. Om onze doelen te bereiken moeten soms risico’s worden genomen. De Raad van Commissarissen ziet toe op maatregelen waarmee deze risico’s beheersbaar blijven. De Raad van Commissarissen streeft, indien nodig samen met de directeur-bestuurder, ook hier transparantie na. De Raad van Commissarissen heeft in 2010 besloten melding te doen bij het Meldpunt van het Ministerie over vastgoedtransacties die in het verleden bij een van de rechtsvoorgangers hebben plaatsgevonden. De melding is direct gedaan na het bekend worden van deze mogelijk onrechtmatige handelingen. Inmiddels is duidelijk geworden dat er vanuit het Meldpunt geen vervolgacties plaats zullen vinden. Aansluitend heeft de Raad van Commissarissen besloten tot een nader intern onderzoek door Deloitte Forensic Dispute Services. De resultaten van dit onderzoek zijn sinds begin 2011 beschikbaar. Via een benchmark beoordeelt externe accountant PricewaterhouseCoopers de relatieve kwaliteit van specifieke risicomanagementcomponenten. In een managementletter brengen zij op twee beleidsterreinen de specifieke risicomanagementcomponenten in kaart. De wijze waarop de organisatie risico’s benoemt en kwantificeert in relatie tot de bedrijfsdoelstellingen komt naar voren bij het onderdeel ‘Risico Identificatie & Analyse’. Het onderdeel ‘Risico Respons & Beheersing’ geeft een analyse over de aanwezige processen gericht op het beperken van de gevolgen van de risico’s.

Jaarverslag 2010

51



Meldpunt Integriteit Woningcorporaties Waardwonen hecht een groot belang aan normen en waarden en heeft een integriteitsbeleid. Het integriteits beleid staat vermeld op de website van Waardwonen. Bij het Meldpunt Integriteit Woningcorporaties kan iedereen terecht om signalen door te geven die te maken hebben met mogelijk niet integer handelen. Het Meldpunt richt zich daarbij vooral op een mogelijke frauduleuze cultuur binnen een woningcorporatie en op zelfverrijking door medewerkers, management en bestuurders.

Aandachtspunten In de benchmark zijn per beleidsterrein specifieke risicocomponenten in kaart gebracht. Op een aantal aandachtsgebieden in termen van risicobeheer zijn er nog verbeterpunten voor Waardwonen. Dit bleek uit een analyse van de uitkomsten van de risicobeoordeling in 2009. In 2010 hebben we onderstaande verbeterpunten op hoofdlijnen opgepakt: · Het stellen van kaders aan het totale risico van de projectenportefeuille en het nader kwantificeren van de geïdentificeerde risico’s bij projectontwikkeling; · Het actualiseren van de portefeuillestrategie, het expliciteren van de productieopgaaf voor de middellange termijn in soorten woningen en het opstellen en implementeren van een inkoopbeleid bij vastgoedbeheer; · De verdere ontwikkeling van het specifieker formuleren van de onderhoudsdoelstelling en het formuleren van kwalitatieve normen voor onderhoud, er zijn normbedragen vastgesteld voor de begroting waardoor een egalisatie van het onderhoudsverloop ontstaat en er betere sturing plaats kan vinden op kasstromen en inzet van de eigen dienst; · De kwetsbaarheid van ICT. Met name de beheersing en de kwetsbaarheid door de geringe omvang van de afdeling heeft grote aandacht van het management. Daarom gaan we in 2011 aan de slag met het opstellen van een ICT-beleidsplan.

Financiële verslaglegging De financiële afdeling volgt jaarlijks een training bij PricewaterhouseCoopers op het gebied van verslaglegging en governance. Hier worden de nieuwste ontwikkelingen besproken en formats verstrekt. PricewaterhouseCoopers houdt Waardwonen gedurende het hele jaar op de hoogte van belangrijke veranderingen. De verantwoordelijkheid voor de kwaliteit en de volledigheid van de openbaar gemaakte financiële informatie ligt bij het bestuur. Het is de taak van de Raad van Commissarissen erop toe te zien dat het bestuur zorg draagt voor deze verantwoordelijkheid. Om de financiële verslaglegging van Waardwonen verder te professionaliseren is in 2010 een aantal initiatieven genomen: · het doorvoeren van een verbeterslag in het opstellen van de begroting en de trimesterrapportage; · het introduceren van een ‘beslisdocument’ voor de verantwoording van investeringsbeslissingen; · het maken van een risicoanalyse van de afzonderlijke nieuwbouwprojecten; · een verdere professionalisering van het kwaliteitshandboek; · het opstellen van een kadernota voor de jaars- en meerjarenbegroting; · het verbeteren van diverse rapportages en sturingsvariabelen.

Jaarverslag 2010

52



Extern toezicht De Raad van Commissarissen heeft PricewaterhouseCoopers benoemd als externe accountant. Pricewaterhouse Coopers houdt toezicht op de kwaliteit van de administratieve organisatie en de interne beheersing. De controle van de jaarrekening is een van de belangrijkste werkzaamheden van de accountant. De bestuurder en de Raad van Commissarissen ontvangen een rapportage van de bevindingen aangaande het onderzoek van de jaarrekening (het accountantsverslag). In mei 2010 heeft de externe accountant tijdens de vergadering van de Raad van Commissarissen de jaarrekening toegelicht. In 2010 hebben we het functioneren van de externe accountant tussentijds geëvalueerd. Eenmaal in de vier jaar voert Waardwonen een uitgebreidere evaluatie uit waarbij we opnieuw besluiten welke accountant we voor een periode van maximaal vier jaar aanstellen. Herbenoeming kan telkens voor een periode van maximaal vier jaar plaatsvinden. Waardwonen wint overigens ook regelmatig fiscale adviezen in bij PricewaterhouseCoopers in het kader van projectontwikkeling. Zo heeft er een adviestraject plaatsgevonden over de risicoanalyse en fiscaliteiten van de projectenportefeuille nieuwbouw. De algehele projectbeheersing heeft in het jaar 2010 over het geheel meer aandacht gekregen.

Beoordeling accountant De Raad van Commissarissen beoordeelt jaarlijks het functioneren van de externe accountant met inbreng van ervaringen vanuit de organisatie. De Raad van Commissarissen is erg tevreden over de inbreng van externe accountant PricewaterhouseCoopers.

Jaarverslag 2010

53


Toezicht op normen en waarden

Hoofdstuk 11 – Verslag Raad van Commissarissen

Het jaar 2010 stond voor de Raad van Commissarissen in het teken van de fusie tussen Lingewaard Wonen en Volkshuisvesting Millingen aan de Rijn. De Raad heeft het nieuwe Waardwonen en haar medewerkers afgelopen jaar zien transformeren naar een professionele en open organisatie. We hebben er alle vertrouwen in en zien erop toe dat medewerkers, management en bestuur in staat zijn om deze positieve ontwikkeling de komende jaren verder vorm te geven. Op 1 januari 2010 is Waardwonen ontstaan vanuit de fusie tussen Volkshuisvesting Millingen aan de Rijn en Lingewaard Wonen. De integratie van beide corporaties is snel en goed verlopen. Wij zijn ervan overtuigd dat door de fusie de volkshuisvestelijke opgaven in het huidige werkgebied sneller en beter gerealiseerd kunnen worden. De fusie heeft de financiële positie en ontwikkelkracht van de organisatie versterkt waardoor de ambities die beide corporaties hadden beter kunnen worden waargemaakt. Bepaalde taken, zoals de samenstelling van deze jaarrekening, hoeven nu niet meer dubbel te worden uitgevoerd. Waardwonen heeft ook een betere en sterkere basis gekregen voor nieuwe investeringen. Ten opzichte van de gemeenten, marktpartijen en andere corporaties heeft een noodzakelijke schaalvergroting plaatsgevonden. De corporatie blijkt vanuit deze krachtige positie beter in staat haar rol als maatschappelijk ondernemer in te vullen. Wat we met de fusie hebben beoogd, blijken we in de praktijk vrijwel geheel te kunnen waarmaken. Ruim twee jaar geleden is Waardwonen de weg ingeslagen naar een verdere professionalisering van de organisatie. De oriëntatie verschuift steeds meer van intern naar extern, naar bewust de samenwerking zoeken met externe partijen met wie Waardwonen haar doelen kan realiseren. De prestaties van Waardwonen worden ook steeds beter getoetst op hetgeen onder andere vergelijkbare corporaties presteren. Zo is een verbetering in kostenniveaus zichtbaar en is alert ingespeeld op de financiële crisis van de afgelopen jaren. Waardwonen is deze periode financieel gezien goed doorgekomen Door onder andere onze verkoopdoelstellingen te realiseren. We zijn er echter zeker nog niet. Ten gevolge van het EU-beleid en de maatregelen van het huidige kabinet wordt er de komende jaren nog veel extra gevraagd van de corporaties. Als Raad van Commissarissen hebben wij er alle vertrouwen in dat Waardwonen in staat zal zijn om ook op deze ontwikkelingen goed in te spelen. De Raad van Commissarissen van Waardwonen benadrukt het belang van de sterke lokale verankering. Het is van groot belang om als organisatie dicht bij de basis te kunnen functioneren. Daarom heeft Waardwonen ervoor gekozen om na de fusie met twee vestigingen verder te gaan waar medewerkers dagelijks aanwezig en beschikbaar zijn voor onze klanten. Niet alleen de integratie van beide werkapparaten is goed verlopen. Met een nieuwe samenstelling heeft de Raad van Commissarissen een vliegende start kunnen maken. Dit is gegeven alle ontwikkelingen in corporatieland ook heel wenselijk gebleken. De samenstelling is tot stand gekomen met leden die voorheen zitting hadden in een van beide raden. Voor de toekomstige termijnen van herbenoeming heeft de Raad gehandeld binnen de Governance Code waardoor een aantal leden nog een beperkte zittingsduur heeft.

Jaarverslag 2010

55



Samenstelling van de Raad Het is gelukt om een nieuwe Raad samen te stellen vanuit de voormalige raden van commissarissen van Lingewaard Wonen en Volkshuisvesting Millingen aan de Rijn. Per 1 januari hebben we als gevolg van deze samensmelting onder andere afscheid genomen van de heer J. van Campen. De heer Van Campen heeft zich gedurende vele jaren als voorzitter van het bestuur en later de Raad van Commissarissen ingezet voor de volkshuisvesting in Millingen aan de Rijn. Tevens is er ten gevolge van de fusie afscheid genomen van de heren G.M.W. van den Berg, J.P. Dresen en M.C.L. Hermsen. We zijn allen zeer erkentelijk voor hun jarenlange inzet en betrokkenheid. De Raad van Commissarissen kent vanaf 1 januari 2010 de volgende samenstelling: De heer C.A.J.M. van Bergen, voorzitter 51 jaar Leeftijd: Beroep: manager Operations Collectief Pensioen bij Nationale Nederlanden te Arnhem Nevenfuncties: geen Benoemd sinds: 1 januari 2010 Aftredend: 31 december 2013 Niet herbenoembaar financieel, beleggingen, management en organisatie Expertise: Vergoeding: € 8.297 De heer W.J.M. Mulder, vice-voorzitter 45 jaar Leeftijd: Beroep: belastingadviseur bij Gibo Groep Accountants en Adviseurs Nevenfuncties: bestuurslid Coöperatieve Vereniging Huisartsenpost de Gelderse Vallei te Ede 1 januari 2010 Benoemd sinds: Aftredend: 31 december 2011 Niet herbenoembaar Expertise: juridisch en financieel Vergoeding: € 6.741 De heer M. Hamstra, lid Leeftijd: Beroep: Nevenfuncties: Benoemd sinds: Aftredend: Niet herbenoembaar Expertise: Vergoeding:

40 jaar senior relatiemanager ING penningmeester Evenementencommissie Stichting TOP 1 januari 2010 31 december 2012 financieel, management en organisatie € 5.186

De heer J.W. Bedeaux, lid op voordracht van de huurdersvereniging 46 jaar Leeftijd: Beroep: voorzitter Raad van Bestuur bij Avenier Nevenfuncties: bestuurslid bij Stichting Postacademisch Onderwijs Oost-Nederland, bestuurslid bij Work-Wise (Samenwerkingsverband Jeugdzorg), bestuurslid bij Frentrop Stichting (Stichting Leerstoel Ontwikkelingspsychologie) Benoemd sinds: 1 januari 2010 Zittingsperiode: 31 december 2013 Herbenoembaar Expertise: bestuurlijk Vergoeding: € 5.186

Jaarverslag 2010

56



Mevrouw B.M.F. Schouten-Willemsen, lid Leeftijd: 38 jaar Beroep: strategisch adviseur grote stedelijke projecten van de gemeente Nijmegen Nevenfuncties: geen Benoemd sinds: 1 januari 2010 Aftredend: 31 december 2014 Herbenoembaar Expertise: juridisch en vastgoed Vergoeding: € 5.186 De heer P.L.Th.M. Strikkeling, lid op voordracht van de huurdersvereniging Leeftijd: 48 jaar Beroep: manager Kwaliteit bij Malderburch, centrum voor Welzijn, Wonen en Zorg Nevenfuncties: voorzitter Stichting Exploitatie Tennisaccomodatie te Millingen aan de Rijn Benoemd sinds: 1 januari 2010 Aftredend: 31 december 2011 Herbenoembaar Expertise: welzijn, wonen en zorg Vergoeding: € 5.186 De heer A.W.M.H. Wolsing, lid 46 jaar Leeftijd: Beroep: relatiebeheerder bij Jongejan & Tjakkes Accountants & Belastingadviseurs Nevenfuncties: geen Benoemd sinds: 1 januari 2010 Aftredend: 31 december 2012 Herbenoembaar financiën en controle Expertise: Vergoeding: € 5.186

Deskundigheid De Raad van Commissarissen krijgt periodiek en op jaarlijkse basis de beschikking over verschillende rapportages om tot een gefundeerd oordeel te kunnen komen over het functioneren van Waardwonen. In het jaar 2010 kwamen naast het EU-dossier, de portefeuillestrategie en de visitatie ook de onderwerpen maatschappelijke inzet, bedrijfskosten en treasury aan de orde in de rapportages. Op de website van Waardwonen kunt u in onze eigen Governancecode ‘Rollen en Regels’ hiervan een gedetailleerd overzicht terugvinden. Omdat de leden van de Raad van Commissarissen vrijwel allemaal wonen in het werkgebied van Waardwonen blijven ze vanuit de beschikbare netwerken goed op de hoogte van de plaatselijke volkshuisvestelijke ontwikkelingen. Daarnaast worden relevante publicaties gedeeld en besproken. Er wordt periodiek besproken of er ten gevolge van de actualiteit nieuwe onderwerpen aan de agenda moeten worden toegevoegd. Zo hebben we gesproken over de mogelijke gevolgen van het EU-dossier. De directeur-bestuurder is waar nodig steeds beschikbaar geweest voor nadere toelichting. De Raad is buitengewoon tevreden over de manier waarop de directeur hier invulling aan heeft gegeven. De Raad van Commissarissen blijft op de hoogte van ontwikkelingen in de volkshuisvesting en houdt zijn deskundigheid op peil door het lezen van vakliteratuur en het actief volgen van maatschappelijke ontwikkelingen. In 2010 hebben leden van de Raad deelgenomen aan bijeenkomsten en workshops, georganiseerd door de Vereniging van Toezichthouders van Woningcorporaties (VTW). Daarnaast heeft ook een themadag plaats gevonden waar is gesproken over de nieuw te ontwikkelen portefeuillestrategie.

Jaarverslag 2010

57



Werkzaamheden De Raad van Commissarissen is in 2010 elf keer bijeen gekomen. De directeur-bestuurder is bij zeven vergaderingen aanwezig geweest. De bijeenkomsten waar de directeur-bestuurder niet bij aanwezig was betrof onder andere een informele samenkomst van de Raad aan het begin van het verslagjaar 2010 gezien de nieuwe samenstelling na de fusie. In november heeft een tweede vergadering zonder de directeur-bestuurder plaatsgevonden. Tijdens deze bijeenkomst heeft de Raad zijn eigen functioneren geëvalueerd (waarvoor de directeur-bestuurder wel vooraf zijn input heeft gegeven) en is stilgestaan bij het functioneren van de directeurbestuurder. De resultaten hiervan zijn door de remuneratiecommissie meegenomen bij de beoordeling van de directeur-bestuurder. Daarnaast heeft de Raad nog twee keer overleg gevoerd. Tijdens het overleg met de Huurdersvereniging Millingen aan de Rijn en Stichting Bewonersraad Lingewaard kwam naast de rol van de bestuurder ook de rol van de Raad van Commissarissen aan de orde. Daarnaast zijn landelijke ontwikkelingen als het EU-dossier en de bezuinigingen besproken. Met de ondernemingsraad en het management team is gesproken over de onderwerpen visitatie en integriteit. De directeur-bestuurder heeft zich, afhankelijk van het onderwerp dat ter tafel kwam, laten bijstaan door leden van het management team. De volgende onderwerpen zijn in 2010 behandeld: · goedkeuring huurbeleid; · goedkeuring samenstelling en honorering Raad van Commissarissen; · goedkeuring vergaderschema Raad van Commissarissen 2011; · goedkeuring begroting 2010 en financiële meerjarenprognose 2010-2018; · goedkeuring treasuryjaarplan 2010; · goedkeuring treasurystatuut 2010; · goedkeuring begroting 2011 en financiële meerjarenprognose 2011-2020; · goedkeuring trimesterrapportages; · goedkeuring treasuryjaarplan 2011; · goedkeuring notitie inzake cyclus functioneren en beoordelen directeur-bestuurder; · goedkeuring ontwikkeling diverse projectplannen; · goedkeuring besluit aangaande bestaande grondposities; · goedkeuring beslisdocument portefeuillestrategie; · goedkeuring financiële jaarstukken 2009; · goedkeuring notitie visitatie inzake voorstel visitatiebureau; · goedkeuring samenwerkingsovereenkomst met Woningstichting Gendt; · goedkeuring invoering Sectorbrede Beloningscode voor Bestuurders; · benoeming PricewaterhouseCoopers per 2011 als accountant; · goedkeuring rooster van aftreden Raad van Commissarissen; · goedkeuring ontwerpakte statutenwijziging.

Goedkeuring strategische doelstellingen In de financiële meerjarenprognose worden onder meer de operationele en financiële doelstellingen van Waardwonen vastgesteld. De Raad van Commissarissen heeft deze begroting beoordeeld en goedgekeurd. Het behalen van maximaal maatschappelijk rendement onder de randvoorwaarde van financiële continuïteit zijn de doelstellingen van beleid.

Jaarverslag 2010

58



Interne risicobeheersings- en controlesystemen Als maatschappelijk vastgoedondernemer neemt Waardwonen op beheerste wijze risico’s met inachtneming van de doelstellingen. De directeur-bestuurder heeft op basis van goede governance interne risicobeheersings- en controlesystemen ingericht voor het actief managen van de strategische, financiële en operationele risico’s en voor het beperken van de impact van mogelijke incidenten. De huidige wereldwijde financiële crisis vraagt hierbij van Waardwonen en haar Raad van Commissarissen extra alertheid. Op het gebied van projectontwikkeling kunnen bij corporaties risico’s ontstaan. Daarom is de accountant gevraagd een oordeel te geven over de graad van risicobeheersing. Eind 2009 is er specifiek gerapporteerd over de risico’s vanuit de liggende projectenportefeuille. Vanuit deze rapportage zijn specifieke maatregelen genomen om de projectrisico’s verder te beheersen. De risico’s die Waardwonen neemt bevinden zich binnen aanvaardbare grenzen.

Risico’s en gevoeligheid Het risicomanagementsysteem van Waardwonen is voortdurend in ontwikkeling. De belangrijkste elementen van het systeem zijn: · beheersingsomgeving en beheersingsmaatregelen; · risico-inschatting en monitoring van investeringen in vastgoed en dienstbare activa; · risico-inschatting en monitoring van portefeuillemanagement (marktontwikkeling en financiële effecten); · een informatiesysteem voor goede sturing en efficiency.

Beheersingsmaatregelen Om de toenemende risico’s te beheersen heeft Waardwonen een intern risicobeheersings- en controlesysteem waarvan de belangrijkste componenten zijn: · functiescheiding voor kritische processen zoals betalingstransacties; · bevoegdheden en hieraan gekoppelde budgetverantwoordelijkheid; · integriteitscode voor toezicht, bestuur en management; · AO/IC (het samenspel van administratieve organisatie en maatregelen van interne controle) voor de belangrijke en risicovolle processen; · geautomatiseerde projectadministratie; · maandrapportage op basis van een managementdashboard; · trimesterrapportages met jaarprognose en analyse van de projectportefeuille, die ook aan de Raad van Commissarissen worden verstrekt; · jaarrekening die op consistente wijze met in achtneming van relevante weten regelgeving wordt opgesteld; · de cijfers die leidend zijn voor de financiële meerjarenprognose zijn basis voor bedrijfswaarde en jaarbegroting en vormen een consistent geheel met de doorrekening van het strategisch vastgoedbeleid; · voorleggen van projecten en investeringen ter definitieve goedkeuring aan de Raad van Commissarissen; · aanschaf meerjarenbegrotingssysteem voor met name projectdoorrekeningen en bedrijfswaarde (WALS); · een treasuryjaarplan, vastgesteld binnen het geldende treasury-statuut. Voor het realiseren van de ondernemingsdoelstellingen zijn adequate en effectieve risicobeheersings- en controlesystemen nooit een absolute garantie. Wezenlijke fouten, verliezen, fraude of overtreding van wetten en regelgeving zijn hiermee niet volledig te voorkomen. De houding en het gedrag van medewerkers zijn daarom van primair belang voor Waardwonen en dienen als fundament van het stelsel van interne beheersing. Er zijn geformaliseerde beheersingskaders ontwikkeld om houding en gedrag te reguleren. Deze kaders zorgen voor verankering van de interne ‘checks en balances’ in

Jaarverslag 2010

59



de organisatie. De Raad van Commissarissen vraagt met regelmaat aandacht voor de bespreekbaarheid rondom vraagstukken op het gebied van integriteit. Op dit gebied heeft zich afgelopen jaar geen enkele dissonantie voorgedaan.

Klachtencommissie De Klachtencommissie woningcorporaties is in het leven geroepen om klachten van huurders over de verhuurder op te lossen. In hoofdstuk 6 leest u hier meer over. In het jaar 2010 heeft de Klachtencommissie twee klachten over Waardwonen ontvangen.

Transacties met tegenstrijdige belangen Er zijn in 2010 geen transacties geweest met tegenstrijdige belangen.

Stakeholders De Raad van Commissarissen heeft er op toegezien dat de directeur-bestuurder en het management regelmatig en goed contact onderhouden met de belangrijkste stakeholders. De Raad van Commissarissen heeft in 2010 overlegd met Stichting Bewonersraad Lingewaard en Huurdersvereniging Millingen aan de Rijn, die belangrijke gesprekspartners zijn voor de Raad. De Raad van Commissarissen heeft verder geconstateerd dat de directeurbestuurder en andere vertegenwoordigers vanuit de organisatie met regelmaat afstemming zoeken met veel verschillende partners, zoals gemeenten, zorgen welzijnsinstellingen in het werkgebied van Waardwonen en diverse wijkplatforms. In onze eigen Governancecode ‘Rollen en Regels is opgenomen dat de Raad van Commissarissen erop zal toezien dat de directeur-bestuurder in dialoog blijft met de belanghouders. Eind 2010 heeft de Raad ook goedkeuring verleend aan de uit te voeren visitatie. De Aedes-code, die Waardwonen onderschrijft, vraagt corporaties om eenmaal in de vier jaar een visitatie uit te voeren. Visitatie is een waardevol instrument om de corporatie nog scherper te laten functioneren op haar maatschappelijke doelstellingen. Deze visitatie zal mede een verdere impuls kunnen geven aan de intensiteit en kwaliteit van het overleg met de stakeholders. Het huidige ondernemingsplan van Waardwonen wordt in 2011, aansluitend aan de visitatie, geactualiseerd. De Raad van Commissarissen zal er op toezien dat de dialoog met alle relevante stakeholders wordt aangegaan. Hiermee creëren we een goed maatschappelijk draagvlak voor de nieuwe plannen van Waardwonen.

Zelfevaluatie In november 2010 heeft een zelfevaluatie van de Raad van Commissarissen plaatsgevonden. De Raad hecht veel waarde aan deze jaarlijks uit te voeren evaluatie. Er is gediscussieerd over de verschillende taken die wij als Raad hebben. Hierbij heeft de Raad gebruik gemaakt van beschikbaar materiaal vanuit onder andere de Vereniging van Toezichthouders voor Woningcorporaties. De Raad heeft zijn taken in 2010 naar behoren kunnen uitoefenen. Om tot betere prestaties te komen hebben we een aantal actiepunten geformuleerd.

Jaarverslag 2010

60



Op de goede weg De Raad van Commissarissen vindt Waardwonen over de gehele linie goed presteren. De Raad van Commissarissen ziet Waardwonen en haar medewerkers transformeren naar een professionele en open organisatie. Dit proces is volop gaande. Zo is Waardwonen al in staat gebleken om de financiële crisis van de afgelopen jaren goed te doorstaan. De eerder genoemde transformatie heeft hier een belangrijke bijdrage aan geleverd. De Raad heeft er alle vertrouwen in dat medewerkers, management en bestuur in staat zullen zijn om deze positieve ontwikkeling verder door te zetten. De Raad van Commissarissen legt met dit verslag publiekelijk verantwoording af over de wijze waarop de Raad invulling geeft en heeft gegeven aan de uitvoering van zijn verantwoordelijkheden, taken en bevoegdheden. Het bestuur heeft de jaarrekening op 16-05-2011 vastgesteld. De jaarrekening is in opdracht van de Raad van Commissarissen door PricewaterhouseCoopers onderzocht en goedgekeurd. Op pagina’s 114 en 115 van dit jaarverslag is de controleverklaring van de onafhankelijke accountant opgenomen. De Raad van Commissarissen verklaart dat Waardwonen haar middelen uitsluitend in het belang van de volkshuisvesting heeft aangewend waarbij de bepalingen van het BBSH in acht zijn genomen. Namens de Raad van Commissarissen C.A.J.M. van Bergen Voorzitter Mei 2011

Jaarverslag 2010

61


De waarde van de ge talIen

Hoofdstuk 12 – Kengetallen

2010 2009

Aantallen verhuureenheden (vhe), ultimo boekjaar In exploitatie: · Woningen en woongebouwen · Garages Totaal

3.762

3.770

45

29

3.807 3.799

Mutaties in het boekjaar Verkocht

66 69 0 18

Gesloopt Opgeleverd

58 38

Aangekocht

0 0

Totale verzekerde waarde ( x € 1.000)

403.000 416.000

Verhuur- en incasso Mutaties

332 340

Goedkope woningen

516

575

Betaalbare woningen

3120

3108

126

87

Huurachterstanden in %

0,34%

0,34%

Huurderving in %

0,26%

0,21%

1,30

1,17

Dure woningen

Financiële continuïteit Liquiditeit (current ratio) Solvabiliteit

23,3% 18,8%

Rentabiliteit eigen vermogen (REV)

22,2%

25,5%

Rentabiliteit totaal vermogen (RTV)

5,2%

4,1%

Rentabiliteit vreemd vermogen (RV)

3,9%

3,81

Gewoon onderhoud per (vhe)

268

297

Cyclisch onderhoud per (vhe)

1.171

1.359

Eigen vermogen per (vhe)

8.956

6.949

Totale opbrengsten per (vhe)

7.179

7.281

769

757

876

1.025

1.992

1.772

Kwaliteit woningbezit

Balans en winst- en verliesrekening

Totale personeelskosten per (vhe) Totaal overige bedrijfslasten per (vhe) Netto jaarresultaat na belastingen per (vhe) Totale gemiddelde personele bezetting

Jaarverslag 2010

63

42 45


Hoofdstuk 13 – De jaarrekening Waardwonen gevestigd te Huissen

Geconsolideerde balans per 31 december 2010 (vóór winstbestemming)

31-12-2010 31-12-2009 € €

Vaste activa Materiële vaste activa Onroerende en roerende zaken in exploitatie

112.267.680

109.111.839

Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling

2.453.274

2.487.048

Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie

5.579.519

5.792.996

8.781.918

5.610.025

Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden

129.082.391 123.001.908

Financiële vaste activa Overige deelnemingen

46.586

Latente vennootschapsbelasting

818.912

4.062.496 4.345.482

BWS subsidies

70.521

87.700

4.179.603 5.252.094

Vlottende activa Voorraden

613.721 958.860

Vorderingen Huurdebiteuren

74.273 73.706

Binnen een jaar opeisbare vorderingen en vordering op ov deelnemingen

24.887

Belastingen en premies sociale verzekeringen

29.182

2.057.704 27.094

Overige vorderingen

107.843

133.331

Overlopende activa

312.683

326.953

2.577.390

590.266

Liquide middelen

8.245.967

9.553.691

Totaal activa

144.699.072

139.356.819

Jaarverslag 2010

65


Geconsolideerde balans per 31 december 2010

31-12-2010 31-12-2009 € €

Groepsvermogen Eigen vermogen Aandeel derden

33.693.337

26.198.331

690

593

33.694.027 26.198.924

Voorzieningen Latente belastingverplichtingen

545.769

Garantievoorzieningen

15.641

37.500 39.336

Voorziening onrendabele investeringen

4.787.934

6.108.488

5.371.203 6.163.465

Langlopende schulden Terugkoopverplichting woningen verkocht onder voorwaarden

9.083.140

5.652.750

Leningen kredietinstellingen

87.761.737

91.877.048

96.844.877 97.529.798

Kortlopende schulden Binnen een jaar opeisbare schulden kredietinstellingen

4.115.312

5.362.159

Schulden aan leveranciers

1.387.975

862.006

4.538

8.176

421.809

486.760

Overige schulden en overlopende passiva

2.859.331

2.745.531

8.788.965 9.464.632

Schulden aan overige deelnemingen Belastingen en premies sociale verzekeringen

Totaal passiva

Jaarverslag 2010

144.699.072

66

139.356.819


Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2010

2010 2009 € €

Bedrijfsopbrengsten Huren

19.394.174 19.151.674

Vergoedingen

464.253 478.882

Overheidsbijdragen

0 30.243

Verkoop onroerende zaken

3.836.993

3.062.060

Overige waardeveranderingen materiële vaste activa onder voorwaarden

2.583.568

3.521.178

Gerealiseerde opbrengsten projecten

310.924

959.982

Overige bedrijfsopbrengsten

417.340

247.160

27.007.252 27.451.179

Bedrijfskosten 2.279.920

2.220.484

Sociale lasten

277.994

281.580

Pensioenlasten

336.049 350.228

Lonen en salarissen

Afschrijvingen op materiële vaste activa

2.420.270

2.365.485

Overige waardeveranderingen materiële vaste activa

2.199.770

3.899.308

Lasten onderhoud

5.414.285

6.242.689

Erfpacht

12.668 12.668

Kosten onderhanden projecten Overige bedrijfskosten

328.764

924.900

3.296.013

3.865.091

16.565.733 20.162.433

Exploitatieresultaat

10.441.519 7.288.746

financiële baten en lasten Rente opbrengsten financiële vaste activa

4.777

5.777

213.160

104.687

Rentelasten en soortgelijke kosten

-3.691.724

-3.800.415

-3.473.787 -3.689.951

Rentebaten en soortgelijke opbrengsten

Resultaat voor belastingen

6.967.732 3.598.795

Belastingen

399.697 3.043.273

7.367.429 6.642.068

Resultaat deelneming

127.674

Resultaat na belastingen

7.495.103 6.681.391

Resultaat aandeel derden

-97 -593

Netto groepsresultaat na belastingen

Jaarverslag 2010

39.323

7.495.006 6.680.798

67


Geconsolideerd kasstroomoverzicht

2010 2009 x € 1.000 x € 1.000

Kasstroom uit operationele activiteiten Exploitatieresultaat

10.441 7.289

Aanpassingen voor Afschrijvingen

2.420 2.366

Waardeveranderingen onroerende zaken in ontwikkeling en exploitatie

3.452

3.162

-1.322

151

0

-37

Mutatie voorzieningen Mutatie aandeel derden

4.550 5.642

Verandering in werkkapitaal Voorraden en onderhanden werk

345

-206

Vorderingen

-433 1.923

Kortlopende schulden

-536

-624 4.020

2.303

Kasstroom uit bedrijfsoperaties

14.367

16.951

Rentelasten minus rentebaten

-3.479

-3.696

Vennootschapsbelasting

-14 3.043

Renteopbrengsten financiële vaste activa Resultaat deelneming Resultaat aandeel derden

4

5

127

39

0

-1

-3.362 -610

Kasstroom uit operationele activiteiten

11.005 16.341

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen nieuwbouw van huurwoningen

-10.065

-6.521

Investeringen voor verbeteringen aan bestaande woningen

-77

-59

Investeringen in activa ten dienste van de exploitatie

-23

-84

-3.172

-4.791

1.387

1.774

322

-3.584

Investeringen onroerende zaken Verkocht onder Voorwaarden Desinvesteringen van huurwoningen (tegen boekwaarde) Mutatie financiële vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Jaarverslag 2010

-11.628 -13.265

68


Geconsolideerd kasstroomoverzicht

2010 2009 x € 1.000 x € 1.000

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie overige reserve

0

986

Toename langlopende schulden

0

2.954

-685

-2.585

Kasstroom uit financieringsactiviteiten -685

1.355

Mutatie geldmiddelen

-1.308

4.431

9.554

5.123

-1.308

4.431

Aflossing van langlopende schulden

Het verloop van de geldmiddelen is als volgt: Stand per 1 januari Mutatie boekjaar Stand per 31 december

Jaarverslag 2010

8.246 9.554

69


Grondslagen van de geconsolideerde jaarrekening

De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat berusten op de grondslag van verkrijgings- of vervaardigingsprijs respectievelijk nominale waarde, tenzij anders vermeld. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Regelgeving De jaarverslaggeving door toegelaten instellingen volkshuisvesting dient te voldoen aan de eisen zoals deze zijn geformuleerd in het Besluit beheer sociale huursector. In dit besluit wordt BW2 Titel 9 voorgeschreven behoudens enkele uitzonderingen van specifieke aard. Voor verslagjaren vanaf 2005 is door de Raad voor de Jaarverslaggeving de definitieve Richtlijn 645 Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting uitgegeven. In deze richtlijn zijn onder meer specifieke modellen voor de balans en de winst en verliesrekening opgenomen en zijn voor de sector specifieke presentatie, waarderings- en verslaggevingsvoorschriften geformuleerd. De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaar verslaggeving. Grondslagen voor fusie Volkshuisvesting Millingen aan de Rijn is op 4 januari 2010 door middel van een juridische fusie samengegaan met Woningstichting Lingewaard Wonen. Bij deze fusie was Volkshuisvesting Millingen aan de Rijn de verkrijgende instelling en was Lingewaard Wonen de verdwijnende instelling. De naam van de nieuwe organisatie is tijdelijk geworden Volkshuisvesting Lingewaard Wonen en heet nu Waardwonen. Tengevolge van de fusie heeft Waardwonen onder algemene titel het gehele vermogen van de verdwijnende instelling verkregen. De financiële gegevens van de gefuseerde instelling zijn – ingevolge de fusieakte – in deze jaarrekening verwerkt vanaf 1 januari 2010. De waarderingsgrondslagen en winstbepalingsgrondslagen van de nieuwe organisatie zijn gebaseerd op de door beide instellingen toegepaste grondslagen. Voor een beperkt aantal posten is een geharmoniseerde grondslag gekozen. De vergelijkende cijfers over 2009 zijn gebaseerd op financiële gegevens van de beide instellingen op basis van de jaarrekeningen 2009. Er zijn geen effecten als gevolg van de harmonisatie van grondslagen op het eigen vermogen per 1 januari 2010. Grondslagen voor consolidatie In de consolidatie worden opgenomen de financiële gegevens van Waardwonen en haar groepsmaatschappijen. Dit betreft alle maatschappijen waarmee zij een organisatorische en economische eenheid vormt. Integraal in de consolidatie worden opgenomen deelnemingen waarin beslissende zeggenschap op het beleid kan worden uitgeoefend. In het algemeen betreft het deelnemingen waarin het belang meer dan 50% bedraagt. Het aandeel van derden in het groepsvermogen en in het groepsresultaat wordt afzonderlijk vermeld. Vanaf de oprichtings/overnamedatum worden de resultaten en de identificeerbare activa en passiva van nieuwe groepsmaatschappijen opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening. De oprichtings/overnamedatum is het moment dat beslissende zeggenschap kan worden uitgeoefend in de betreffende groepsmaatschappij. De verkrijgingsprijs bestaat uit het geldbedrag of equivalent dat is overeengekomen voor de verkrijging van de overgenomen entiteit vermeerderd met eventuele direct toerekenbare kosten. Indien de verkrijgingsprijs hoger is dan het nettobedrag van de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva wordt het meerdere als goodwill geactiveerd onder de immateriële vaste activa. Groepsmaatschappijen blijven in de consolidatie opgenomen tot het moment dat zij worden verkocht; deconsolidatie vindt plaats op het moment dat de beslissende zeggenschap wordt overgedragen.

Jaarverslag 2010

70



De in de consolidatie begrepen rechtspersonen en vennootschappen zijn: Volledig geconsolideerd: · Lingewaard Bouw B.V, Huissen (100%), activiteit: projectontwikkeling van koopwoningen. · Lingewaard Beheer B.V, Huissen (100%), activiteit: beheer en onderhoud van scholen en appartementencomplexen van derden. · V.O.F. Lingewaard Wonen / U Projecten, Huissen (60%), activiteit: ontwikkeling van project “De mooiste plek van Bemmel”. Overige deelnemingen, gewaardeerd op netto vermogenswaarde: · V.O.F. MGZ, Huissen (50%), activiteit: exploiteren en (her)ontwikkelen van het zogenaamde MGZ gebouw te Bemmel. Overige kapitaalbelangen: · Bemmel Beheer B.V, Bemmel (25%). Dit is een beherende vennoot binnen Ontwikkelingsmaatschappij Bemmel C.V. waarin geen bedrijfsactiviteiten plaatsvinden. · Ontwikkelingsmaatschappij Bemmel C.V, Bemmel (25%), activiteit: grondbeheer van Vinex-locaties in Bemmel. Intercompanytransacties, intercompanywinsten en onderlinge vorderingen en schulden tussen groepsmaatschappijen worden geëlimineerd voor zover de resultaten niet door transacties met derden buiten de groep zijn gerealiseerd. Ongerealiseerde verliezen op intercompanytransacties worden ook geëlimineerd tenzij er sprake is van een bijzondere waardevermindering. Resultaten op intercompanytransacties tussen in de consolidatie opgenomen groepsmaatschappijen worden volledig uit zowel de balanswaardering als het groeps resultaat geëlimineerd voorzover deze resultaten nog niet door een overdracht van het verkregen actief of passief aan derden buiten de groep zijn gerealiseerd. Schattingswijzigingen Gedurende het verslagjaar is de afschrijvingsmethodiek van de materiële vaste activa gewijzigd. Het betreft hier de afschrijvingstermijnen van de na-investeringen CV, woningverbetering en garages. Voor het kalenderjaar zijn hierdoor de afschrijvingen met € 645 toegenomen. Schattingen Bij toepassing van de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening vormt de directie van Waardwonen zich verschillende oordelen en maakt schattingen die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het voor het geven van het in artikel 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten.

Grondslagen voor waardering van activa en passiva Vergelijking met voorgaand jaar De gehanteerde grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn ongewijzigd gebleven ten opzichte van voorgaand jaar. Verwerking verplichtingen In de jaarrekening worden naast juridisch afdwingbare verplichtingen tevens feitelijke verplichtingen verwerkt die kunnen worden gekwalificeerd als “intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd”. Hiervan is sprake wanneer uitingen namens de corporatie zijn gedaan richting huurders, gemeenten en overige stakeholders aangaande verplichtingen inzake toekomstige herstructureringen en toekomstige nieuwbouw projecten. Een feitelijke verplichting is gekoppeld aan het besluitvormingsproces van de corporatie rondom projectontwikkeling en herstructurering. Van een feitelijke verplichting is sprake indien de formalisering van het beslisdocument heeft plaatsgevonden.

Jaarverslag 2010

71



Materiële vaste activa Onroerende zaken in exploitatie De oorspronkelijke investeringen in complexen worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen. De verkrijgings- of vervaardigingsprijs wordt bepaald als de som van alle direct toe te rekenen uitgaven, eventueel vermeerderd met na-investeringen. Voor zover verkregen subsidies gekwalificeerd kunnen worden als investeringssubsidie worden deze in mindering gebracht op de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Uitgaven na eerste verwerking (de zogeheten na-investeringen) die leiden tot een waardeverhoging van het actief worden aangemerkt als activeerbare kosten van vernieuwing. Uitgaven die betrekking hebben op toekomstige herstructureringen, waarvan de feitelijke verplichtingen dan wel de in rechte afdwingbare verplichtingen zijn aangegaan worden in de waardering betrokken. Herstructurering onderscheidt zich van renovatie door het verbeteren of vergroten van de oorspronkelijke capaciteit. De lasten van onderhoud waaronder renovatie onderscheiden zich van activeerbare kosten door het feit dat er geen sprake is van een waardeverhoging van het actief. De lasten van onderhoud worden direct in het resultaat verantwoord. Complexen worden gedefinieerd op basis van groepen van gelijksoortige activa (kasstroomgenererende eenheid). Deze worden gedefinieerd op basis van onderkende product-marktcombinaties. De indeling sluit aan op de wijze waarop het interne beleid en de bedrijfsvoering is gedefinieerd. Aansluiting is daarbij gezocht bij de differentiatie in het huur- en onderhoudsbeleid en levensduurschattingen. Jaarlijks vindt toetsing plaats van de boekwaarde en reële waarde. De toetsing geschiedt op complexniveau. Een bijzonder waarde verminderingsverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde de reële waarde overschrijdt. De reële waarde wordt afhankelijk gesteld van de voorgenomen bestemming van complexen. De reële waarde van de onroerende zaken in exploitatie bestemd voor de verhuur is de bedrijfswaarde. De onroerende zaken kunnen voor langere of kortere termijn voor verhuur worden aangehouden. Indien wordt vastgesteld dat een in het verleden verantwoorde bijzondere waardevermindering niet meer bestaat of is afgenomen wordt de toegenomen boekwaarde van de desbetreffende activa niet hoger gesteld dan de boekwaarde die bepaald zou zijn indien geen bijzondere waardevermindering voor het actief zou zijn verantwoord. De bedrijfswaarde wordt gevormd door de contante waarde van de geprognosticeerde kasstromen uit hoofde van toekomstige exploitatieopbrengsten en toekomstige exploitatielasten over de geschatte resterende looptijd van de investering. Daarbij wordt rekening gehouden met de voorgenomenbestemming en aard van het bezit. Onderscheid wordt gemaakt in woningen bestemd voor de verhuur, woningen bestemd voor de verkoop op korte en langere termijn en bedrijfsmatige/overige onroerende zaken. De kasstroomprognoses zijn gebaseerd op redelijke en onderbouwde veronderstellingen die de beste schatting van de directie weergeven van de economische omstandigheden die van toepassing zullen zijn gedurende de resterende levensduur van het actief. De kasstromen zijn gebaseerd op de eind 2010 intern geformaliseerde meerjarenbegroting en bestrijken een periode van 5 jaar behoudens de verwachte kosten van groot onderhoud, erfpacht en overige contracten met een werkingsduur van meer dan vijf jaar. De kosten van planmatig onderhoud worden gebaseerd op de in de meerjarenonderhoudsbegroting onderkende cycli per component. Voor latere jaren wordt uitgegaan van de verwachte gemiddelde groeivoeten voor inflatie, huurstijging en rente alsmede genormeerde lastenniveau’s.

Jaarverslag 2010

72



Bij de bedrijfswaardeberekening zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:

2011 2012 2013 2014 2015 2016 e.v.

Huurstijging

1,50% 1,65% 1,76% 1,83% 1,88% 2,00%

Huurderving

0,25% 0,25% 0,25% 0,25% 0,25% 0,25%

Lastenstijging

1,50% 1,95% 2,27% 2,49% 2,64% 3,00%

Lastenstijging onderhoud

1,50% 1,95% 2,27% 2,49% 2,64% 3,00%

Kosten administratie en beheer per verhuureenheid € 1.439,00 Kosten dagelijks onderhoud per verhuureenheid € 280,00 Mutatiegraad van 6,0% en huurharmonisatie tot streefhuurniveau van het betreffende complex. De berekeningen zijn contant gemaakt tegen een rentevoet van 5,25 %

Het planmatig onderhoud gebaseerd op de technische meerjarenbegroting waarbij de onderhoudsbegroting in 2010 geactualiseerd is. De heffingsbijdrage van het Centraal Fonds Volkshuisvesting en de te betalen vennootschapsbelasting maken geen deel uit van de bedrijfswaarde. De periode waarover contant gemaakt wordt loopt parallel met de geschatte resterende levensduur van de complexen, de minimale levensduur is gesteld op 10 jaar tenzij vanuit planvorming een kortere levensduur gerechtvaardigd is. Bij de bepaling van de bedrijfswaarde wordt rekening gehouden met de rentabiliteitswaardecorrectie van de bestaande leningenportefeuille en beleggingen. De rentabiliteitswaardecorrectie betreft het verschil tussen de contante waarde van de verwachte kasstromen uit hoofde van leningen en beleggingen en de waardering van deze posten op de balans. De verwachte opbrengstwaarde van woningen geoormerkt voor verkoop wordt gedefinieerd als de contante waarde van het bedrag dat kan worden verkregen bij vrijwillige verkoop binnen een verwachte termijn, onder aftrek van verkoopkosten die niet door de koper worden gedragen. Ter bepaling van dit bedrag worden zonodig taxaties uitgevoerd door onafhankelijke externe deskundigen of worden vergelijkbare onroerende zaken als referentie gehanteerd. Gegeven het feit dat verkopen hoofdzakelijk worden verricht in het kader van de financiering van onrendabele investeringen in nieuwbouw worden deze verkopen voor een periode van vijf jaar, in totaal 250 woningen, in de waardering betrokken. Daarmee wordt recht gedaan aan het voorwaardelijke karakter van de geoormerkte verkopen. De bepaling van de restwaarde van de grond opgenomen in de bedrijfswaarde vindt voor zover er nog geen herbestemming van de grond heeft plaatsgevonden plaats op basis van de huidige vergelijkbare kavelprijs voor een sociale huurwoning. Deze kavelprijs wordt geïndexeerd naar het einde van de levensduur en verminderd met verwachte sloopkosten en kosten van uitplaatsing. Indien feitelijke dan wel in rechte afdwingbare verplichtingen zijn aangegaan die consequenties hebben voor de bestemming van de grond dan wordt met deze gewijzigde bestemming in de waardering rekening gehouden. Voor een grondgebonden woning wordt een bedrag van € 9.497,00 aangehouden en voor een appartement € 6.323,00. Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Onroerende zaken die in het kader van een regeling Verkoop onder Voorwaarden (VOV) zijn overgedragen aan een derde en waarvoor de woningcorporatie een terugkoopplicht kent worden aangemerkt als financierings constructie.

Jaarverslag 2010

73



De betreffende onroerende zaken worden gewaardeerd tegen actuele waarde zijnde de met de koper overeen gekomen contractprijs (eerste waardering) en daarna de marktwaarde op basis van VOV. Voor de in de regeling overeengekomen overdrachtswaarde wordt aan de creditzijde van de balans een terug koopverplichting opgenomen. Deze terugkoopverplichting wordt jaarlijks gewaardeerd en getoetst aan de bij overdracht ontstane verplichting rekening houdend met de contractvoorwaarden. In het kader van de verkoop van woningen onder voorwaarden heeft de corporatie een terugkoopverplichting en/of recht dat mede afhankelijk is van de ontwikkeling van de waarde van de woningen in het economische verkeer. De terugkoopverplichting/recht wordt jaarlijks gewaardeerd. Indien de verwachting bestaat dat de terugkoop binnen een jaar zal plaatsvinden is de verplichting onder de kortlopende schulden verantwoord. Onroerende zaken in ontwikkeling Dit betreffen complexen in aanbouw die worden gewaardeerd tegen uitgaafprijzen en toegerekende kosten van het werkapparaat uit hoofde van voorbereiding, toezicht en directievoering onder aftrek van een bijzondere waardevermindering uit hoofde van te dekken stichtingskosten. Bij de bepaling van de bijzondere waarde vermindering worden de boekwaarde en de reële waarde van de kasstroomgenererende eenheid waartoe de onroerende zaken gaan behoren betrokken. Voorts wordt rente tijdens de bouw toegerekend. De geactiveerde rente wordt berekend tegen de gemiddelde rentevoet over het totale vreemd vermogen. Indien de bijzondere waardevermindering hoger is dan de waarde van de onroerende zaken in ontwikkeling, dan wordt de onroerende zaak op nihil gewaardeerd en wordt een voorziening aan de creditzijde van de balans opgenomen. Met betrekking tot zogeheten gecombineerde projecten wordt het aandeel van de koopwoningen verantwoord onder de post voorraad onderhanden werk, het aandeel huurwoningen wordt verantwoord onder de onroerende en roerende zaken in ontwikkeling. Voor wat betreft het onrendabele deel van het gecombineerde project wordt bij het aangaan van de verplichting het onrendabele deel verminderd met het verwachte verkoopresultaat in de winst- en verliesrekening verantwoord onder de post overige waardeveranderingen (im)materiële vaste activa. Bij oplevering van het totale project wordt het verkoopresultaat zowel verantwoord onder de post verkoop onroerende zaken als onder de post overige waardeveranderingen (im)materiële vaste activa. Daarmee wordt de economische realiteit van de transactie het best zichtbaar gemaakt. Afschrijving vindt eerst plaats nadat de betreffende complexen in exploitatie zijn genomen. Ingenomen grondposities worden onder deze post verwerkt tegen aanschafprijs en bijkomende kosten, onder aftrek van eventuele waardeverminderingen. Onroerende zaken ten dienste van de exploitatie Deze activa zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde verminderd met afschrijvingen bepaald op basis van de verwachte economische levensduur. De afschrijvingen zijn berekend volgens het lineaire systeem.

Jaarverslag 2010

74



Financiële vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de netto vermogenswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij een aandeelhoudersbelang van meer dan 20%. De netto vermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de betreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de netto vermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Indien en voor zover Waardwonen in deze situatie geheel of ten dele instaat voor de schulden van de deelneming respectievelijk het stellige voornemen heeft de deelneming tot betaling van haar schulden in staat te stellen wordt een voorziening getroffen. Deelnemingen waar geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of, indien hiertoe aanleiding bestaat, een lagere waarde. Te vorderen BWS-subsidies De vordering uit hoofde van binnen het Besluit Woninggebonden Subsidies toegezegde bedragen (contante waarde van de uitbetalingen) wordt jaarlijks verminderd met de door de budgethouders beschikbaar gestelde bedragen. De uitbetalingstermijn is afhankelijk gesteld van de disconteringsvoet en beloopt vanaf de vaststelling van de subsidie maximaal 30 jaar. Het kortlopende deel van deze post is opgenomen onder de vlottende activa. Overige financiële vaste activa De onder financiële vaste activa opgenomen overige vorderingen omvatten verstrekte leningen en overige vorderingen, alsmede gekochte leningen en obligaties die tot het einde van de looptijd zullen worden aan gehouden. Deze vorderingen worden initieel gewaardeerd tegen reële waarde. Vervolgens worden deze leningen en obligaties gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Indien er bij de verstrekking van leningen of de verwerving van obligaties sprake is van disagio of agio, wordt dit gedurende de looptijd ten gunste respectievelijk ten laste van het resultaat gebracht als onderdeel van de effectieve rente. Ook transactiekosten worden verwerkt in de eerste waardering en als onderdeel van de effectieve rente ten laste van het resultaat gebracht. Bijzondere waardeverminderingen worden in mindering gebracht op de geamortiseerde kostprijs en direct verantwoord in de winst en verliesrekening.

Jaarverslag 2010

75



Vlottende activa Voorraden onderhoudsmaterialen De voorraad onderhoudsmaterialen is gewaardeerd tegen de (laatst bekende) inkoopprijs, onder aftrek van een eventuele voorziening voor incourantheid. Onverkochte woningen De voorraad onverkochte woningen wordt gewaardeerd tegen de kostprijs of lagere marktwaarde. De kostprijs omvat alle kosten die samenhangen met de verkrijging of vervaardiging. Onderhanden werk De voorraden onderhanden werk (onverkochte woningen uit projectontwikkeling) worden gewaardeerd op vervaardigingsprijs of lagere opbrengstwaarde. De vervaardigingsprijs omvat alle kosten die samenhangen met de verkrijging of vervaardiging, alsmede gemaakte kosten om de voorraden op hun huidige plaats en in hun huidige staat te brengen. In de kosten van vervaardiging zijn begrepen directe loonkosten en toeslagen voor aan de productie gerelateerde indirecte vaste en variabele kosten, waaronder de kosten van het bedrijfsbureau, onderhoudsafdeling en interne logistiek alsmede toerekende rente. De opbrengstwaarde is de geschatte verkoopprijs onder aftrek van direct toerekenbare verkoopkosten. Bij de bepaling van de opbrengstwaarde wordt rekening gehouden met de incourantheid van de voorraden. Onderhanden projecten Onderhanden projecten in opdracht van derden wordt gewaardeerd tegen de gerealiseerde projectopbrengsten (bestaande uit de gerealiseerde projectkosten en toegerekende winst. Indien van toepassing, worden hierop de verwerkte verliezen en reeds gedeclareerde termijnen in mindering gebracht. Onderhanden projecten waarvan de gefactureerde termijnen hoger zijn dan de gerealiseerde projectopbrengsten worden gepresenteerd onder de kortlopende schulden. Uitgaven voor projectkosten voor nog niet verrichte prestaties worden opgenomen onder de voorraden. Vorderingen De vorderingen zijn opgenomen tegen de nominale waarde onder aftrek van een eventuele voorziening voor mogelijke oninbaarheid. Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden.

Groepsvermogen en aandeel derden Het aandeel derden als onderdeel van het groepsvermogen wordt gewaardeerd tegen het bedrag van het nettobelang in de betreffende groepsmaatschappijen. Voorzover de betreffende groepsmaatschappij een negatieve netto vermogenswaarde heeft, worden de negatieve waarde en overige toekomstige verliezen niet toegewezen aan het aandeel derden, tenzij deze derden-aandeelhouders een feitelijke verplichting hebben en in staat zijn om de verliezen aan te zuiveren. Zodra de netto vermogenswaarde van de groepsmaatschappij wederom positief is, worden resultaten toegekend aan het aandeel derden.

Jaarverslag 2010

76



Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen en verliezen die op balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de hoogte redelijkerwijs kan worden geschat. Voorzieningen worden tegen nominale waarde opgenomen met uitzondering van een voorziening voor pensioenen die wordt bepaald op basis van contante waarde volgens actuariële grondslagen. Met verplichtingen van samenwerkingscombinaties in de vorm van een vennootschap onder firma wordt als gevolg van de hoofdelijke aansprakelijkheid slechts rekening gehouden indien en voor zover de financiële positie van één of meerdere partners daartoe aanleiding geeft. Voorziening pensioenen Waardwonen heeft een aantal pensioenregelingen. De hoofdregeling (SPW) betreft een toegezegde pensioen regeling bij het bedrijfstakpensioenfonds. Hierbij is een pensioen toegezegd aan personeel op de pensioen gerechtigde leeftijd, afhankelijk van leeftijd, salaris en dienstjaren. Deze toegezegde pensioenregeling is verwerkt als zou sprake zijn van een toegezegde bijdrageregeling. Voorziening onrendabele investeringen Verwachte verliezen als gevolg van onrendabele investeringen nieuwbouw en herstructurering worden als bijzondere waardeverandering in mindering gebracht op de boekwaarde van het complex waartoe de investeringen gaan behoren. Indien en voor zover de verwachte verliezen de boekwaarde van het betreffende complex overtreffen wordt voor dit meerdere een voorziening gevormd. Onder de verwachte verliezen wordt in dit verband verstaan de investeringsuitgaven minus aan deze investering toe te rekenen ontvangsten. Latente belastingvorderingen en -verplichtingen Latente belastingvorderingen en -verplichtingen worden opgenomen voor tijdelijke verschillen tussen de waarde van de activa en passiva volgens fiscale voorschriften enerzijds en de boekwaarden die in deze jaarrekening gevolgd worden anderzijds. De berekening van de latente belastingvorderingen en -verplichtingen geschiedt tegen de belastingtarieven die op het einde van het verslagjaar gelden, of tegen de tarieven die in de komende jaren gelden, voor zover deze al bij wet zijn vastgesteld. Latente belastingvorderingen uit hoofde van verrekenbare verschillen en beschikbare voorwaartse verlies compensatie worden opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er toekomstige fiscale winst beschikbaar zal zijn waarmee verliezen kunnen worden gecompenseerd en verrekeningsmogelijkheden kunnen worden benut. Latente belastingen worden verantwoord voor tijdelijke verschillen inzake groepsmaatschappijen, deelnemingen en joint ventures, tenzij de stichting in staat is het tijdstip van afloop van het tijdelijk verschil te bepalen en het niet waarschijnlijk is dat het tijdelijke verschil in de voorzienbare toekomst zal aflopen. Latente belastingvorderingen zijn opgenomen onder de financiële vaste activa, latente belastingverplichtingen zijn opgenomen onder de voorzieningen. Belastinglatenties worden gewaardeerd op basis van contante waarde. Voorziening garantieverplichtingen De voorziening voor garantieverplichtingen heeft betrekking op mogelijke verplichtingen en lopende procedures terzake van opgeleverde projecten.

Jaarverslag 2010

77



Langlopende schulden Leningen overheid en kredietinstellingen Langlopende schulden worden bij de eerste waardering gewaardeerd tegen reële waarde. Transactiekosten die direct zijn toe te rekenen aan de verwerving van de schulden worden in de waardering bij eerste verwerking opgenomen. Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten. Het verschil tussen de bepaalde boekwaarde en de uiteindelijke aflossingswaarde wordt samen met de verschuldigde rentevergoeding zodanig bepaald dat de effectieve rente gedurende de looptijd van de schulden in de winst en verliesrekening wordt verwerkt. Leningen die zijn aangetrokken binnen het Dynamische Kostprijshuursysteem (klimleningen) worden niet afgelost zolang de bijbehorende exploitaties van de activa voorgecalculeerde exploitatieverliezen opleveren. Gedurende deze periode worden de leningen jaarlijks met een vooraf bepaald bedrag verhoogd. De aflossingsverplichting voor het komend jaar van de langlopende schulden is opgenomen onder de kort lopende schulden. In het kader van de verkoop van woningen onder voorwaarden heeft de corporatie een terugkoopverplichting die mede afhankelijk is van de ontwikkeling van de waarde van de woningen in het economisch verkeer. De terug koopverplichting wordt jaarlijks gewaardeerd. Indien de verwachting bestaat dat de terugkoop binnen één jaar zal plaatsvinden is de verplichting onder de kortlopende schulden verantwoord. Overige activa en passiva Voor zover in het bovenstaande niet anders is aangegeven worden activa en passiva gewaardeerd op nominale waarde. Hierbij wordt op vorderingen, indien dit noodzakelijk is, een voorziening wegens mogelijke oninbaarheid in mindering gebracht.

Grondslagen voor bepaling van het resultaat Het resultaat wordt bepaald als verschil tussen de opbrengstwaarde van de geleverde prestaties en de kosten en andere lasten over het jaar. De resultaten op transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd; verliezen reeds zodra zij voorzienbaar zijn.

Opbrengstverantwoording Projectopbrengsten en projectkosten Voor onderhanden projecten, waarvan het resultaat op betrouwbare wijze kan worden bepaald, worden de projectopbrengsten en de projectkosten verwerkt als netto omzet en kosten in de winst en verliesrekening naar rato van de verrichte prestaties per balansdatum (de ‘Percentage of Completion’ methode, ofwel de PoC methode). De voortgang van de verrichte prestaties wordt bepaald op basis van de tot de balansdatum gemaakte projectkosten in verhouding tot de geschatte totale projectkosten. Als het resultaat (nog) niet op betrouwbare wijze kan worden ingeschat, dan worden de opbrengsten als netto omzet verwerkt in de winst- en verlies rekening tot het bedrag van de gemaakte projectkosten, dat waarschijnlijk kan worden verhaald; de project kosten worden dan verwerkt in de winst- en verliesrekening in de periode waarin ze zijn gemaakt. Zodra het resultaat wel op betrouwbare wijze kan worden bepaald, vindt opbrengstverantwoording plaats volgens de PoC-methode naar rato van de verrichte prestaties per balansdatum.

Jaarverslag 2010

78



Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de projectopbrengsten en projectkosten. Projectopbrengsten zijn de contractueel overeengekomen opbrengsten en opbrengsten uit hoofde van meer- en minderwerk, claims en vergoedingen indien en voor zover het waarschijnlijk is dat deze worden gerealiseerd en ze betrouwbaar kunnen worden bepaald. Projectkosten zijn de direct op het project betrekking hebbende kosten, die kosten die in het algemeen aan projectactiviteiten worden toegerekend en toegewezen kunnen worden aan het project en andere kosten die contractueel aan de opdrachtgever kunnen worden toegerekend. Indien het waarschijnlijk is dat de totale projectkosten de totale projectopbrengsten overschrijden, dan worden de verwachte verliezen onmiddellijk in de winst en verliesrekening verwerkt. Dit verlies wordt verwerkt in de kostprijs van de omzet. De voorziening voor het verlies maakt onderdeel uit van de post onderhanden projecten.

Bedrijfsopbrengsten Opbrengsten uit de levering van goederen worden verwerkt zodra alle belangrijke rechten en risico’s met betrekking tot de eigendom van de goederen zijn overgedragen aan de koper. Opbrengsten uit de levering van diensten geschieden naar rato van de geleverde prestaties, gebaseerd op de verrichte diensten tot aan de balansdatum in verhouding tot de in totaal te verrichten diensten. Opbrengsten met betrekking tot onderhanden projecten in opdracht van derden bestaan uit de contractueel overeengekomen tegenprestaties, meer- en minderwerk en claims en vergoedingen voor zover het waarschijnlijk is dat die opbrengsten zullen worden gerealiseerd en betrouwbaar kunnen worden vastgesteld. Huren De jaarlijkse huurverhoging is van overheidswege gebonden aan een maximum. Voor het verslagjaar 2010 bedroeg dit maximumpercentage 1,2%. Vergoedingen Dit betreffen de van huurders en derden ontvangen vergoedingen voor de levering van goederen en diensten. Overheidsbijdragen Betreft de op grond van het Besluit Woninggebonden Subsidies berekende jaarlijkse bijdragen. Voor zover de overige overheidsbijdragen nog niet zijn ontvangen is de bijdrage berekend op grond van de regelingen, waarbij rekening is gehouden met voorcalculatorische huurverhogingen en lastenstijgingen. Verkoop onroerende zaken De post verkopen onroerende zaken betreft het saldo van de behaalde verkoopopbrengst minus de boekwaarde (bestaand bezit). Winsten worden verantwoord op het moment van levering (passeren transportakte). Verkoop onder voorwaarden De opbrengst uit woningen verkocht onder voorwaarden worden niet verantwoord als verkoopopbrengst daar de belangrijkste economische rechten niet zijn overgedragen aan de koper. De gegarandeerde terugkoopverplichting wordt opgenomen onder de post Langlopende schulden, terugkoopverplichting VOV woningen en wordt jaarlijks met inachtname van de contractvoorwaarden gewaardeerd. Overige bedrijfsopbrengsten Hieronder zijn onder andere verantwoord de aan derden doorberekende kosten voor administratie en onderhoud. Geactiveerde productie t.b.v. het eigen bedrijf De toe te rekenen interne directe kosten en rente in het kader van voorfinanciering ten behoeve van onroerende zaken in ontwikkeling worden hieronder verantwoord.

Jaarverslag 2010

79



Bedrijfskosten Periodiek betaalbare beloningen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst en verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers. Pensioenen Waardwonen heeft 1 pensioenregeling. De regeling (SPW) betreft een toegezegde pensioenregeling bij het bedrijfstakpensioenfonds. Hierbij is een pensioen toegezegd aan personeel op de pensioengerechtigde leeftijd, afhankelijk van leeftijd, salaris en dienstjaren. Deze toegezegd pensioenregeling is verwerkt als zou sprake zijn van een toegezegde bijdrageregeling. Voor de pensioenregeling betaalt Waardwonen op verplichte, contractuele premies aan pensioenfondsen. Behalve de betaling van premies heeft Waardwonen geen verdere verplichtingen uit hoofde van deze regelingen. Waardwonen heeft in geval van een tekort bij het fonds geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen anders dan hogere toekomstige premies. De premies worden verantwoord als personeelskosten als deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien deze tot een terugstorting leiden of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Afschrijvingen De afschrijvingen op materiële vaste activa worden gebaseerd op basis van de verkrijgings- of vervaardigings prijs. Afschrijvingen van de onroerende zaken in exploitatie vinden plaats volgens de annuïtaire methode, afschrijvingen op zaken ten dienste van de exploitatie vinden plaats volgens de lineaire methode, op basis van de verwachte levensduur. Op grond wordt niet afgeschreven. Met een mogelijke restwaarde wordt geen rekening gehouden. Overige waardeveranderingen materiële vaste activa De overige waardeveranderingen worden gebaseerd op de waardering van de betreffende activaposten. De onder deze post verantwoorde bedragen hebben betrekking op een afboeking dan wel terugneming van een bijzondere waardevermindering. Deze bijzondere waardevermindering ontstaat door een jaarlijkse toets van de reële waarde ten opzichte van de waarde gebaseerd op boekwaarde. Lasten onderhoud Onder deze post worden alle direct aan het verslagjaar toe te rekenen kosten van onderhoud verantwoord. Van toerekenbaarheid is sprake als de daadwerkelijke werkzaamheden in het verslagjaar hebben plaats gevonden. Reeds aangegane verplichtingen waarvan de werkzaamheden nog niet zijn uitgevoerd op balans datum worden verwerkt onder de niet uit de balans blijkende verplichtingen. Het klachten- en mutatieonderhoud wordt onderscheiden in kosten van derden en eigen dienst, alsmede de kosten van het materiaalverbruik. In de winst- en verliesrekening zijn de kosten van de eigen dienst opgenomen bij de kostensoort salarissen en sociale lasten. De lasten van onderhoud onderscheiden zich van activeerbare kosten door het feit dat er geen sprake is van een waardeverhoging van het actief. Overige bedrijfskosten De overige bedrijfslasten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben.

Jaarverslag 2010

80



Financiële baten en lasten Rentebaten en rentelasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen. Resultaat deelnemingen in groepsmaatschappijen Het resultaat deelnemingen wordt gevormd door het aandeel in het resultaat van de op netto vermogenswaarde gewaardeerde 100% deelneming Lingewaard Bouw BV. Activeren van rentelasten Rentelasten worden geactiveerd voor kwalificerende activa gedurende de periode van vervaardiging van een actief, indien het een aanmerkelijke hoeveelheid tijd vergt om het actief gebruiksklaar of verkoopklaar te maken. De te activeren rente wordt berekend op basis van de verschuldigde rente over specifiek voor de vervaardiging opgenomen leningen en van de gewogen rentevoet van leningen die niet specifiek aan de vervaardiging van het actief zijn toe te rekenen, in verhouding tot de uitgaven en periode van vervaardiging. Belastingen Vanaf 1 januari 2008 is Waardwonen integraal belastingplichtig geworden voor de vennootschapsbelasting. Corporaties zijn sindsdien verplicht over hun integrale activiteiten vennootschapsbelasting te betalen. Een en ander is vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst (VSO). In deze VSO zijn specifieke bepalingen opgenomen met betrekking tot de waardering van posten op de fiscale openingsbalans en de wijze van resultaatneming. De belasting over het resultaat wordt berekend over het resultaat voor belastingen in de winst en verliesrekening, rekening houdend met beschikbare fiscaal compensabele verliezen uit voorgaande boekjaren (voor zover niet opgenomen in de latente belastingvorderingen) en vrijgestelde winstbestanddelen en na bijtelling van niet aftrekbare kosten. Tevens wordt rekening gehouden met wijzigingen die optreden in de latente belasting vorderingen en latente belastingschulden uit hoofde van wijzigingen in het te hanteren belastingtarief. Deze last is in de geconsolideerde resultatenrekening opgenomen. Financiële instrumenten Binnen het treasurybeleid van Waardwonen dient het gebruik van financiële instrumenten ter beperking van inherente (rente-, looptijden en marktrisico’s). Op grond van het vigerende interne treasurystatuut is het gebruik van financiële instrumenten slechts toegestaan voor zover er een materieel verband met het belegde/gefinancierde vermogen kan worden gelegd en de toepassing er van tot een positie van de totale leningen-/beleggingen portefeuille leidt welke vergelijkbaar is met een positie zonder gebruik te maken van deze instrumenten. Valutarisico Waardwonen is alleen werkzaam in Nederland en loopt geen valuta risico. Prijsrisico Waardwonen heeft geen effecten waardoor geen prijsrisico wordt gelopen. Renterisico Waardwonen en haar groepsmaatschappijen lopen renterisico over de rentedragende vorderingen (met name onder de financiële vaste activa en liquide middelen) en rentedragende langlopende en kortlopende schulden (waaronder schulden aan kredietinstellingen). Voor vorderingen en schulden met variabele renteafspraken loopt Waardwonen risico ten aanzien van toekomstige kasstromen, met betrekking tot vastrentende vorderingen en schulden loopt Waardwonen risico’s over de marktwaarde. Met betrekking tot de vorderingen worden geen financiële derivaten met betrekking tot renterisico gecontracteerd.

Jaarverslag 2010

81



Met betrekking tot bepaalde vastrentende schulden (schulden aan kredietinstellingen) hebben Waardwonen en haar groepsmaatschappijen renteswaps en rentecaps gecontracteerd, zodat zij vaste rente ontvangt en variabele rente betaalt. Kredietrisico Waardwonen en haar groepsmaatschappijen hebben geen significante concentraties van kredietrisico. De groep maakt gebruik van meerdere banken teneinde over meerdere kredietfaciliteiten te kunnen beschikken. Voor zover noodzakelijk worden nadere zekerheden verstrekt aan de bank voor beschikbare kredietfaciliteiten. Liquiditeitsrisico Waardwonen maakt gebruik van meerdere banken om over meerdere kredietfaciliteiten te kunnen beschikken. Voor zover noodzakelijk, worden nadere zekerheden verstrekt aan de bank voor beschikbare kredietfaciliteiten.

Belangrijke inschattingen ten aanzien van waardering en resultaatbepaling De jaarrekening wordt overeenkomstig BW2 Titel 9 opgesteld. Het management dient daartoe bepaalde veronderstellingen en schattingen te maken die van invloed zijn op de waardering van activa en verplichtingen, op de resultaatbepaling en de rapportage van voorwaardelijke activa en verplichtingen. De volgende waarderingsgrondslagen zijn naar de mening van het management het meest kritisch voor het weergeven van de financiële positie en vereisen een subjectieve of complexe beoordeling van het management: · materiële vaste activa, minimum waarderingsregel; · timing en verwerking van onrendabele investeringen nieuwbouw en herstructurering; · verwerking fiscaliteit. Materiële vaste activa, minimum waarderingsregel Onroerende en roerende zaken in exploitatie worden gewaardeerd tegen verkrijging- of vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen. Een bijzonder waardeverminderingsverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde de reële waarde overschrijdt. De reële waarde wordt afhankelijk gesteld van de voorgenomen bestemming van complexen. De reële waarde van de onroerende zaken in exploitatie bestemd voor de verhuur is de bedrijfswaarde. De onroerende zaken kunnen voor langere of kortere termijn voor verhuur worden aangehouden. De uitgangspunten van de reële waarde zijn deels afhankelijk van de interne beleidsvoornemens van Waardwonen. Deze beleidsvoornemens komen ondermeer tot uitdrukking in het strategisch voorraadbeheer waarbij eigen keuzes worden gemaakt ten aanzien van verhuur of verkoop, levensduur, kwaliteits- en huurniveaus. Voor zover mogelijk hanteert Waardwonen binnen de sector gangbare uitgangspunten. Timing en verwerking van onrendabele investeringen nieuwbouw en herstructurering In de jaarrekening worden naast juridisch afdwingbare verplichtingen tevens feitelijke verplichtingen verwerkt die kunnen worden gekwalificeerd als “intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd”. Hiervan is sprake wanneer uitingen namens de corporatie zijn gedaan richting huurders, gemeente en overige stakeholders aangaande verplichtingen inzake toekomstige herstructureringen en toekomstige nieuwbouwprojecten. Een feitelijke verplichting is gekoppeld aan het besluitvormingsproces van Waardwonen rondom de project ontwikkeling en herstructurering hetgeen wordt vastgelegd in een intern beslisdocument per project. De aannames gedaan bij de financiële impact van bovengenoemde feitelijke verplichtingen kunnen afwijken bij daadwerkelijke realisatie van de projecten. Planvorming kan ondermeer wijzigingen in de tijd ondergaan door bewegingen in het prijsniveau van leveranciers, wettelijke procedures en aanpassingen in de voorgenomen bouwproductie.

Jaarverslag 2010

82



Verwerking fiscaliteit Ten aanzien van de acute belastinglast en belastinglatenties in de jaarrekening heeft Waardwonen een aantal standpunten ingenomen die eerst bij afwerking van de aangifte over de verslagjaren 2008 tot en met 2010 door de fiscus zullen worden getoetst. De belangrijkste standpunten betreffen: · het onderscheid tussen onderhoudskosten en investeringen; · de verwerking van projectontwikkelingsresultaten. Dientengevolge kan de fiscale last over 2010 en voorgaande jaren nog wijzigingen ondergaan. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Bij deze methode wordt het nettoresultaat aangepast voor posten van de winst- en verliesrekening die geen invloed hebben op ontvangsten en uitgaven in het verslagjaar, mutaties in de balansposten en posten van de winst- en verliesrekening waarvan de ontvangsten en uitgaven niet worden beschouwd als behorende tot de operationele activiteiten. De liquiditeitspositie in het kasstroomoverzicht bestaat uit de liquide middelen onder aftrek van bankkredieten. In het kasstroomoverzicht wordt onderscheid gemaakt tussen operationele, investerings- en financierings activiteiten. De kasstromen uit hoofde van de financiering zijn gesplitst in kasstromen met betrekking tot mutaties in de hoofdsom (opgenomen onder financieringsactiviteiten) en betaalde interest (opgenomen onder operationele activiteiten). De investeringen in materiële vaste activa worden opgenomen onder aftrek van de onder overige schulden voorkomende verplichtingen.

Jaarverslag 2010

83


Toelichting op de geconsolideerde balans

Vaste activa Materiële vaste activa De mutaties in de materiële vaste activa worden als volgt weergegeven: Onroerende Onroerende Onroerende Totaal en roerende en roerende en roerende zaken in zaken in zaken tdv de exploitatie ontwikkeling exploitatie Stand per 1 januari 2010 Aanschaffingswaarde

157.019.103

7.454.810

Afschrijvingen

-32.437.120

Waardevermindering

-15.470.144 -4.967.762

Boekwaarde per 1 januari 2010

109.111.839

6.973.451 171.447.364

0 -1.180.455 -33.617.575 2.487.048

0 -20.437.906 5.792.996

117.391.883

Mutaties in de boekwaarde Investeringen

77.458 10.065.254

23.310 10.166.022

Desinvesteringen

-894.576

0

0 -894.576

Overboeking verkoop VOV

-861.510

0

0

Afschrijvingen desinvesteringen

-861.510

368.944

0

0

368.944

Afschrijvingen boekjaar

-2.189.314

0

-236.787

-2.426.101

Waardevermindering

-1.105.203 -5.641.608

Herziening waardering onroerende zaken Overboekingen investeringen Waardevermindering nieuwbouw

0 -6.746.811

3.000.186

301.216

0

3.301.402

9.702.067

-9.700.847

0

1.220

-4.942.211

4.942.211

0

0

3.155.841

-33.774 -213.477 2.908.590

Stand per 31 december 2010 Aanschaffingswaarde

165.042.542

7.819.217

Afschrijvingen

-34.257.490

Waardevermindering

-18.517.372 -5.365.943

Boekwaarde per 31-12-2010

112.267.680

6.996.761 179.858.520

0 -1.417.242 -35.674.732

2.453.274

0 -24.883.315 5.579.519

120.300.473

De investeringen in de onroerende zaken in exploitatie in het boekjaar betreffen nieuwbouwwoningen en woningverbeteringen tegen huurverhoging. De investeringen in onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie hebben betrekking op de kantoorinventaris en soft- en hardware en vervoermiddelen. In het boekjaar werd terzake van onroerende zaken in ontwikkeling een bedrag van € 55.551 aan rente geactiveerd. Daarbij is een gemiddelde rentevoet van 4,0% gehanteerd.

Jaarverslag 2010

84



Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Stand per 1 januari 2010

2010 2009 € € 5.610.025

Bij: overboekingen waarde materiele vaste activa Bij: mutatie actuele waarde Af: waardeveranderingen 2010 Stand actuele waarde per 31 december 2010

1.222.925

861.510

914.847

2.842.065

3.563.903

-531.682

-91.650

8.781.918 5.610.025

Afschrijvingstermijnen De afschrijvingen zijn bepaald op basis van de volgende levensduur (jaren): Annuïtair

Onroerende zaken in exploitatie Woningen

Lineair

40/50 --

Na investering Centrale verwarming

20

Woningverbetering

20 --

--

Woningaanpassing

20/25 --

Garages

25 --

Centrale Antenne

25

--

Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Kantoorgebouw

-- 50

Werkplaats inventaris

--

Inventarissen

-- 3/4/10

Hardware en software

3

Vervoermiddelen

-- 5

5 3/5/6

Verzekeringen De onroerende zaken in exploitatie zijn per 31 december 2010 voor ruim 403 miljoen euro verzekerd tegen het risico van branden stormschade. De laatste wijziging van de verzekerde waarde heeft plaatsgevonden december 2010. De specificatie van de verzekeringen van de onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie is als volgt:

Verzekerde som

€

Kantoorgebouw/werkplaats

Uitgebreide opstal

6.089.000

Inventaris (incl. voorraden)

Uitgebreide inboedel

1.098.000

Vervoermiddelen WA-casco

Jaarverslag 2010

85

127.800



Bedrijfswaarde De bedrijfswaarde van het gehele woningbezit op basis van reeds genoemde uitgangspunten bedraagt € 196.203.000 en ligt daarmee € 83.935.320 boven de boekwaarde van de woningen in exploitatie (inclusief grond). Het verloop van de bedrijfswaarde is als volgt: Bedrijfswaarde Rendabiliteits- waardecorrectie

Totaal

x € 1.000

x € 1.000

x € 1.000

Bedrijfswaarde 31 december 2010

187.984

8.219

196.203

Bedrijfswaarde 31 december 2009

174.259

9.777

184.036

13.725

-1.558 12.167

Op pagina 87 vindt u een uitgebreide specificatie van het verloop van de bedrijfswaarde.

Jaarverslag 2010

86



Totaal x € 1.000 Autonome ontwikkeling Vrijval kasstromen Effect een jaar opschuiven Nieuwe (des)investeringen binnen horizon Subtotaal autonome ontwikkeling

-12.664 9.912 3.721 969

Voorraadmutaties Verkoop -579 Sloop 0 Overige weggevallen vhe’s -48 Verbeteringen 0 Nieuwbouw 4.759 Aankoop 0 Overige nieuwe vhe’s 178 Subtotaal voorraadmutaties 4.310 Parameterwijzigingen Indexaties -2.471 Disconteringsvoet 13.059 Levensduur 904 Subtotaal parameterwijzigingen 11.492 Wijzigingen exploitatiebeleid Huur -383 Huurderving 1 Overige bedrijfsopbrengsten 602 Planmatig onderhoud -388 Klachtenonderhoud 1.000 Mutatieonderhoud -10 Belasting en verzekering 337 Erfpacht 0 Lonen en salarissen 763 123 Sociale lasten Pensioenlasten 572 Overige personeelskosten -638 Algemene kosten -2.883 Huisvestingskosten 482 Restwaarde -14 Subtotaal wijzigingen exploitatiebeleid -436 Wijzigingen (des)investeringsbeleid Verkoop -2.610 Sloop 0 Verbeteringen 0 Subtotaal wijzigingen (des)investeringsbeleid -2.610 Rentabiliteitswaardecorrectie Autonome ontwikkeling -1.187 Wijzigingen in lopende leningen 554 Discontovoet -4.197 Nieuwe leningen 3.272 Subtotaal rentabiliteitswaardecorrectie -1.558 Totaal mutatie bedrijfswaarde Jaarverslag 2010

87

12.167



Verkoop huurwoningen Per 31 december 2010 heeft Waardwonen 898 woningen aangewezen voor verkoop aan zittende huurders of voor verkoop bij mutatie. De aanwijzing van deze woningen vloeit voort uit het vastgestelde strategisch voor raadbeleid van Waardwonen. Van deze aangewezen woningen zijn er 250 als verkoop voor de komende 5 jaar verwerkt in de bedrijfswaardeberekeningen. Dit betreft zowel woningen die regulier als ook via Koopgarant worden verkocht. De verkoopprijs voor zittende huurders wordt vastgesteld op 90% van de taxatieprijs. Bij mutatie wordt de taxatieprijs gehanteerd. Op het moment van verkoop wordt de verkoopprijs vastgesteld op basis van de dan uitgevoerde taxatie. Verder worden er woningen onder Koopgarant verkocht waarbij de koper tot maximaal 35% korting op de verkoopprijs kan krijgen.

Erfpacht Drie woningen aan de Van Bronkhorststraat te Bemmel zijn gebouwd op door de gemeente in erfpacht uitgegeven grond. Daarnaast zijn in Millingen aan de Rijn op de door Gasthuis “St. Jan de Deo” in erfpacht uitgegeven grond 33 aanleunwoningen gebouwd.

Financiële vaste activa Het belang van de vennootschap in andere maatschappijen is als volgt verdeeld: Naam, vestigingsplaats

Aandeel in geplaatst kapitaal

in %

V.O.F. MGZ, Huissen

50

Bemmel Beheer B.V, Bemmel

25

Ontwikkelingsmaatschappij Bemmel C.V, Bemmel

25

Overige deelnemingen

2010 2009 € €

V.O.F. MGZ

37.891

810.217

Bemmel Beheer B.V.

4.483

4.483

Ontwikkelingsmaatschappij Bemmel C.V.

4.212

4.212

46.586 818.912

Latente vennootschapsbelasting Latente vennootschapsbelasting

2010 2009 € €

4.062.496

4.345.482

De voorziening latente belastingverplichtingen is gevormd voor belastbare tijdelijke verschillen in de fiscale waardering van de materiële vaste activa in deze jaarrekening. Indien de latentie zou worden gewaardeerd tegen nominale waarde dan bedraagt deze circa € 74 miljoen, dit betreft met name het vastgoed. Stichting Waardwonen is in staat door middel van nieuwbouw de afwikkeling van deze latentie over het vastgoed oneindig naar de toekomst te schuiven.

Jaarverslag 2010

88



BWS subsidies

2010 2009 € €

Te vorderen BWS subsidies

70.521

Te vorderen BWS subsidies

87.700

2010

€ 87.700

Stand per 1 januari 2010 Af: binnen een jaar opeisbaar

-21.768

65.932 Rente 4.589 Stand per 31 december 2010 70.521

De te ontvangen subsidie huidig boekjaar van € 21.768 zal gedurende het boekjaar worden ontvangen. Voor een juiste berekening van de eindstand per 31-12-2010 wordt de ontvangst aan de beginstand toegevoegd. De binnen een jaar opeisbare subsidie van € 21.768 is opgenomen onder de vlottende activa, onder de binnen een jaar opeisbare vorderingen.

Vlottende activa Voorraden en onderhanden projecten

2010 2009 € €

Voorraden Onderhoudsmaterialen

141.661 127.770

Voorraad onverkochte woningen

472.060

613.721 958.860

Jaarverslag 2010

89

831.090




2010 2009 € €

Het verloop is als volgt weergegeven Zittende huurders: te vorderen huren

71.664

68.386

Vertrokken huurders: te vorderen huren

55.408

57.360

127.072 125.746

Af: voorziening wegens oninbaarheid

-52.799

-52.040

74.273 73.706

De voorziening voor oninbare huurvorderingen is bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen.

De van de “zittende” huurders te vorderen huren zijn naar maand van ontstaan en aantal huurders als volgt te specificeren: Huurachterstand in € Huurdebiteuren Aantal huurders 2010 2009 2010 2009 tot 2 maanden

127

119

35.776

38.949

2 tot 3 maanden

12

12

12.064

10.078

3 tot 4 maanden

9

7

11.995

9.780

4 of meer maanden

6

6

11.829

9.579

154

144 71.664 68.386

De huurachterstanden bedragen ultimo boekjaar 2010 0,35% (2009 0,35%) van de brutojaarhuur.

Binnen een jaar opeisbare vorderingen en vorderingen op overige deelnemingen Te vorderen BWS subsidies Ontwikkelingsmaatschappij Bemmel C.V.

2010 €

2009 €

21.768

26.063

3.119

3.119

24.887 29.182


2010 2009 € €

Pensioenen

46 27.094 503.000 0

BTW Vennootschapsbelasting

1.554.658 0

2.057.704 27.094

Jaarverslag 2010

90



Overige vorderingen

2010 2009 € €

Vorderingen gemeenten Lingewaard en Millingen aan de Rijn Schade in verband met mutaties Nog te ontvangen van overige debiteuren Overige vorderingen Rekening-courant derden Voorziening overige vorderingen

37.197

26.912

165.328

126.183

1.556

94.659

56.352

47.537

480

2.301

-153.070

-164.261

107.843 133.331

Onder de overige vorderingen zijn geen posten opgenomen met een resterende looptijd langer dan een jaar.

Overlopende activa

2010 2009 € € 202.478

93.036

Rente rekening-courant

Vooruitbetaalde kosten, verzekeringen

77.017

27.950

Overigen

33.188 17.981

Verkoop huurwoningen

0

187.986

312.683 326.953

Onder de overlopende activa zijn geen posten opgenomen met een resterende looptijd langer dan een jaar.

Liquide middelen Liquide middelen

2010 2009 € €

Rekening-courant banken

8.245.236

Kruisposten

9.552.376

731 1.315

8.245.967 9.553.691

De rekeningen courant banken bestaat uit meerdere banken. De liquide middelen staan ter vrije beschikking van de onderneming.

Jaarverslag 2010

91



Groepsvermogen Eigen vermogen Geplaatst Overige kapitaal reserve Stand per 1 januari 2010

Onverdeeld resultaat stand begin boekjaar (incl. resultaat boekjr.)

€ €

Totaal

€ €

45

19.517.488

6.680.798

26.198.331

Met betrekking tot overige reserves

6.680.798

-6.680.798

0

Resultaat boekjaar 2010

7.495.006

7.495.006

Stand per 31 december 2010

7.495.006 33.693.337

Resultaatverdeling vorig boekjaar

45 26.198.286

Dit betreft een 60% kapitaalbelang van derden in deelneming V.O.F. Lingewaard Wonen / U Projecten. Aandeel derden

2010 2009 € €

Aandeel derden

690

Voorzieningen

593

31-12-2010 31-12-2009 € €

Latente belastingverplichtingen Stand per 1 januari

15.641

0

Vrijval

-15.641 0

Dotatie

545.769 15.641

Stand per 31 december

545.769 15.641

De voorziening latente belastingverplichtingen is gevormd voor belastbare tijdelijke verschillen in de fiscale waardering van de materiële vaste activa in deze jaarrekening.

Jaarverslag 2010

92



Garantievoorzieningen

2010 2009 € €

Garantievoorziening Stand per 1 januari Dotatie boekjaar

39.336

45.758

0

2.269

39.336 48.027

Onttrekkingen

-1.836 -8.691


37.500 39.336

Voorziening onrendabele investeringen Voorzieningen

2010 2009 € €

Voorziening onrendabele investering Stand per 1 januari

6.108.488

5.966.693

Dotatie boekjaar

4.223.447

5.264.130

-884.903

-275.357

Vrijval boekjaar

9.447.032 10.955.466

Besteding kosten op projecten

-4.659.098


-4.846.978

4.787.934 6.108.488

De voorziening betreft de onrendabele investeringen voor vier nieuwbouwbouwprojecten en 1 ombouw. Deze voorziening is gevormd omdat de stand van de projecten per ultimo van het boekjaar dusdanig is dat doorgang onomkeerbaar is. De hoogte van de voorziening is bepaald op basis van de bedrijfswaardeberekeningen en de begrote investeringsbedragen. In de voorziening is tevens een bedrag van 1 miljoen opgenomen aan verwachte uitvloeiing van middelen in verband met juridische verplichtingen.

Jaarverslag 2010

93



Langlopende schulden Langlopende schulden

Stand per 31-12-2010

Aflossings- verplichting 2010

Resterende looptijd < 5 jaar

€ € €

Terugkoopverplichting woningen verkocht onder voorwaarden

9.083.140


87.761.737

4.115.312

96.844.877

4.115.312 61.480.609

61.480.609

Rentevoet en aflossingssysteem De gemiddelde rentevoet van de langer dan één jaar uitstaande leningen overheid en kredietinstellingen bedraagt 3,98%. (2009: 3,65%) De leningen overheid en kredietinstellingen worden ineens afgelost (fixe leningen) of op basis van het lineaire- en of annuïteitensysteem. Van 1 lening is het renterisico afgedekt met een rentecap van 5,50% op een hoofdsom van € 10.000.000. Bij een andere lening is het renterisico voor 50% afgedekt door een rentecap met een strike van 5,50%.

Terugkoopverplichting Woningen Verkocht onder Voorwaarden Terugkoopverplichting woningen verkocht onder voorwaarden

2010 €

1 januari

2009 €

Terugkoopverplichting ontstaan bij overdracht

5.701.675

1.222.925

-48.925

0

5.652.750

1.222.925

Mutaties

Verminderingen / vermeerderingen

Opwaarderingen

3.703.575 4.478.750

Afwaarderingen

-273.185 -48.925

3.430.390

31 december

Terugkoopverplichting ontstaan bij overdracht Verminderingen / vermeerderingen

4.429.825

9.405.250

5.701.675

-322.110

-48.925

9.083.140 5.652.750

Jaarverslag 2010

94



Leningen kredietinstellingen Leningen kredietinstellingen

2010 €

2009 €

91.877.048

95.938.112

5.362.159

1.084.247

97.239.207

97.022.359

0

1.501.703

Aflossingen in het boekjaar

-5.362.158

-1.284.855

Restant hoofdsom per 31 december

91.877.049

97.239.207

Kortlopend deel per 31 december

-4.115.312

-5.362.159

Langlopend deel per 31 december

87.761.737

91.877.048

Restant hoofdsom per 1 januari Afgelost tot en met 31 december Restant hoofdsom per 1 januari Opgenomen in boekjaar

Het aflossingsbestanddeel voor het boekjaar 2011 zal circa € 4.115.312 bedragen en is opgenomen onder de kortlopende schulden. In 2010 is een aantal nieuwe leningen aangetrokken bij de BNG met uitgestelde stortingsdatum. Lening 1 met een hoofdsom van € 5.000.000 met een looptijd van 10 jaar, wordt 23 maart 2012 gestort. Lening 2 met een hoofdsom van € 5.000.000 met een looptijd van 43 jaar, wordt 23 maart 2012 gestort. Lening 3 met een hoofdsom van € 6.500.000 met een looptijd van 49 jaar, wordt 5 juli 2011 gestort. Lening 4 met een hoofdsom van € 2.250.000 met een looptijd van 40 jaar, wordt 5 juli 2011 gestort.

Kortlopende schulden Binnen een jaar opeisbare schulden

2010 2009 € €

Kredietinstellingen

4.115.312 5.362.159


2010 2009 € €

Handelscrediteuren

1.387.975 862.006

Schulden aan overige deelnemingen

2010 2009 € €

V.O.F. MGZ

0

3.638

Bemmel Beheer B.V.

4.538

4.538

4.538 8.176

Jaarverslag 2010

95




2010 2009 € €

Omzetbelasting

240.754 192.182

Loonheffing

120.884 121.926

Pensioenfonds

13.329 0

Vennootschapsbelasting

46.842 172.562

421.809 486.670


2010 2009 € € 1.678.462

1.691.376

Bijdrage leefbaarheid

532.988

564.788

Te betalen projectkosten

224.415

181.674

Vooruitontvangen huur

134.370

121.987

Vooruitontvangen huurtoeslag

32.835

34.557

Vakantiedagen en overuren

65.610

77.991

Te betalen bankrente en rentekosten

40.971

38.646

Accountantskosten

18.207 17.255

Nog niet vervallen rente

Overige overlopende passiva

131.473

17.257

2.859.331 2.745.531

Niet uit de balans blijkende verplichtingen Borgstelling ten behoeve van Lingewaard Bouw BV Waardwonen heeft zich jegens het Garantie Instituut Woningbouw (GIW) en Stichting Woningborg onherroepelijk en onvoorwaardelijk als borg gesteld, dit tot zekerheid voor de betalingen van al hetgeen het GIW en Stichting Woningborg van Lingewaard Bouw BV te vorderen mocht hebben. De borgtocht is beperkt tot een bedrag van € 226.890,00. Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) WSW-deelnemers hebben naar het WSW een zogeheten obligoverplichting. Deze verplichting is voorwaardelijk. Zolang het risicovermogen van het WSW voldoende is om eventuele betalingsverplichtingen van WSWdeelnemers over te nemen, wordt geen beroep gedaan op deze obligo-verplichting. Het WSW verwacht voor de komende vijf jaar conform de actuele meerjarenliquiditeitsprognose geen beroep te doen op deze obligo verplichting en hoeft deze verplichting daarom niet te worden opgenomen in de balans. De hoogte van het obliotarief is vastgesteld op 3,85% te berekenen over het schuldrestant van de geborgde leningen. Voor leningen met een variabele hoofdsom is bepaald dat over 75% van de schuldrestanten de obligo is verschuldigd. Wel dient hiervoor een obligo van € 3.305.732 aangehouden te worden ten gunste van het WSW.

Jaarverslag 2010

96



Derivaten Door Waardwonen zijn twee rolloverleningen afgesloten met een looptijd van 10 jaren. Een lening heeft een variabele hoofdsom met een vast bestanddeel van 20 % van de hoofdsom. De andere lening heeft een vaste hoofdsom. De rente wordt 3 maandelijks vastgesteld op basis van de geldmarkt-tarieven. Het renterisico op de lening met de variabele hoofdsom is afgedekt door middel van een direct ingaande cap voor de volledige hoofdsom met een strike van 5,75 %. De verschuldigde premie hiervoor bedraagt jaarlijks 0,45 % van de hoofdsom. Het renterisico op de tweede lening is niet afgedekt. Verbonden partijen Met de meeste van haar deelnemingen heeft Waardwonen naast haar aandelenbelang ook een zakelijke relatie, waarbij producten en/of diensten van de betreffende deelnemingen worden afgenomen cq worden geleverd. Deze transacties zijn steeds gebaseerd op gebruikelijke contractuele afspraken waarbij marktconforme condities zijn overeengekomen. Tevens heeft levering van registergoederen plaatsgevonden van Waardwonen aan V.O.F. MGZ. Investeringsverplichtingen Er zijn niet in de balans opgenomen verplichtingen voor nieuwbouw van woningen: Investeringsplicht voor nieuwbouw van woningen

€

12 Huurwoningen Bernhardstraat

2.143.000

63 appartementen Loovelden

7.829.000

20 appartementen en kinderopvang Schoollocatie

3.499.000

14 appartementen en commerciële ruimte Stupke

2.925.000

27 Huurwoningen Centrumplan MGZ

5.561.000

Totaal 21.957.000 Deze verplichtingen komen naar verwachting tot afwikkeling in een periode van 1 tot 3 jaar ná balansdatum.

Wet Ketenaansprakelijkheid De onderneming en haar verbonden partijen zijn onderworpen aan de Wet Ketenaansprakelijkheid en kunnen uit dien hoofde worden aangesproken voor de door onderaannemers mogelijk niet afgedragen loonbelasting en premies werknemersverzekering en omzetbelasting. Liquide middelen De onderneming en haar verbonden partijen hebben bankgaranties afgegeven voor een totaalbedrag van € 113.445. Met de Rabobank Oost Betuwe is een kredietfaciliteit van € 2.500.000 overeengekomen waarvan Waardwonen gebruik kan maken. Fiscale eenheid Binnen de onderneming en haar verbonden partijen is sprake van een fiscale eenheid voor de VPB. Er bestaat een hoofdelijke aansprakelijkheid met betrekking tot de door de fiscale eenheid verschuldigde vennootschaps belasting. Tot de fiscale eenheid behoren: · Lingewaard Bouw B.V. · Lingewaard Beheer B.V.

Jaarverslag 2010

97


Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening

Bedrijfsopbrengsten Huren

2010 2009 € €

Woningen en woongebouwen Onroerende zaken niet zijnde woningen

19.421.398

19.149.074

134.591

134.738

19.555.989 19.283.812

Af: huurderving wegens leegstand

-161.815

-132.138

19.394.174 19.151.674

De huren zijn gewijzigd als gevolg van

€

Algemene huurverhoging en huurharmonisatie en geriefsverbeteringen

338.036

Het in exploitatie komen van nieuwe woningen en aankopen

109.049

Het verkopen en slopen van woningen

-174.908

Totaal 272.177

De reguliere huurderving bedraagt 0,26% (2009 = 0,21%) van de te ontvangen huur en heeft betrekking op de leegstand in verband met mutatieonderhoud en het feit dat huurders bij mutatie de 1e week geen huur betalen. Tevens is hier een bedrag van € 110.150 opgenomen voor huurderving ten gevolge van leegstand van huur woningen bestemd voor de verkoop.

2010 2009 € €

Vergoedingen Overige zaken, leveringen en diensten

520.119

493.232

Te verrekenen met huurders

-55.866

-14.350

464.253 478.882

De post overige goederen, leveringen en diensten betreft vergoedingen welke de huurders boven de netto huurprijs betalen voor bijvoorbeeld warmtelevering, centrale antenne, electriciteit, gemeenschappelijke ruimten enz. De vergoeding voor levering en diensten is gebaseerd op de geraamde c.q. werkelijke kosten en wordt jaarlijks, indien noodzakelijk aangepast.

Overheidsbijdragen

2010 2009 € €

Jaarlijkse bijdrage

0

30.243

In 2010 zijn er geen overheidsbijdragen geweest.

Jaarverslag 2010

98



Verkoop onroerende goederen

2010 2009 € €

Opbrengst verkopen bestaand bezit

3.836.993 3.062.060

Het resultaat verkoop bestaand bezit is als volgt te specificeren Opbrengst verkoop woningen

4.934.640

4.381.600

Af: Boekwaarde

-525.632

-681.461

Af: Verkoop-/overdracht-/notariskosten

-403.484

-405.958

Af: Kosten verkoop VOV woningen

-168.531

-232.121

3.836.993 3.062.060

Op het verkoopresultaat is een bedrag van € 168.531 in mindering gebracht als verkoopkosten voor de woningen Verkocht onder Voorwaarden (Koopgarant).

Overige waardeveranderingen materiële vaste activa verkopen onder voorwaarden Overige waardeveranderingen materiële vaste activa onder voorwaarden Waardeverandering VOV woningen

2010 €

2009 €

2.583.568 3.521.178

De waardeverandering is als volgt te specificeren Opbrengst VOV woningen

3.703.575

4.478.750

Af: Boekwaarde

-861.510

-914.847

Af: Waardedaling VOV woningen

-258.497

-42.725

2.583.568 3.521.178

Deze post betreft de waardeverandering van de in 2010 verkochte woningen “Verkocht onder Voorwaarden”.

Gerealiseerde opbrengsten projecten

2010 2009 € €

Opbrengsten projecten

Jaarverslag 2010

310.924

99

959.982




2010 2009 € €

Vergoeding algemeen beheer serviceverlening

36.689

71.462

Vergoeding administratiekosten verhuur

16.400

9.900

Vergoeding bemiddelingskosten verhuur

0

4.440

Vergoeding toezicht aanpassingen/geriefverbeteringen

3.025

9.060

Vergoeding aanvraag urgenties

2.020

1.125

Vergoeding zendmasten

3.411

2.847

0

-1.108

Doorberekende loonkosten onderhoudsmedewerkers

142.222

129.569

Geactiveerde productie t.b.v. eigen bedrijf

191.455

0

8.497

3.270

13.621

16.595

Vergoeding toezicht serviceverlening

Doorberekende administratie- en toezichtskosten Overig vergoedingen

417.340 247.160

Bedrijfskosten Lonen en salarissen

2010 2009 € €

Lonen en salarissen

2.078.271

Uitzendkrachten

1.874.592

237.902 386.545

Loonkostensubsidie

-5.429 0

2.310.744 2.261.137

Ontvangen ziekengeld

-30.824

-40.653

2.279.920 2.220.484

Sociale lasten Premies sociale verzekeringen

277.994

281.580

336.049

350.228

Pensioenlasten Pensioenpremie personeel

Afschrijvingen materiële vaste activa

2010 2009 € €

Onroerende en roerende zaken in exploitatie Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie

Jaarverslag 2010

2.183.483

2.138.234

236.787

227.251

2.420.270 2.365.485

100



Overige waardeveranderingen materiële vaste activa Herwaardering onroerende zaken in exploitatie

2010 2009 € € -1.894.983

Waardeverandering onderhanden werk

-964.994

48.106

0

Boeking onrendabele top nieuwbouw

4.046.647

4.864.302

2.199.770 3.899.308

Lasten onderhoud

2010 2009 € €

Storingsonderhoud

503.853 490.821

Contractenonderhoud

333.901 438.527

Mutatieonderhoud

162.618 137.180

Overig onderhoud Onvoorzien onderhoud

6.732

48.026

0

5.118

1.007.104 1.119.672

Planmatig onderhoud boekjaar

4.407.181

5.414.285 6.242.689

Erfpacht

2010 2009 € €

Erfpacht

12.668 12.668

Kosten onderhanden projecten

2010 2009 € €

Kosten project

Jaarverslag 2010

5.123.017

328.764

101

924.900



Overige bedrijfskosten

2010 2009 € €

Belastingen

448.315 931.181

Verzekeringen

168.988 170.168

Leveringen en diensten

368.472

368.629

Overige exploitatielasten

488.883

614.175

Bijdrageheffing bijzondere projectsteun wijkaanpak

214.754

210.020

Advieskosten/dienstverlening derden

591.682

368.315

Reis- en verblijfkosten

158.034

135.775

Overige personeelskosten

123.541

152.700

Huisvestingskosten

70.049 82.783

Gas, water en electriciteit

52.568

52.482

Onderhoud kantoor

30.599

56.573

Vergoedingen Raad van Commissarissen

40.968

61.838

Overige kosten Raad van Commissarissen

16.810

66.255

Kosten verhuur

84.583

93.462

Leefbaarheid

30.515 23.343

Kosten automatisering

125.678

Reclamekosten

139.070

9.396 20.550

Bedrijfsverzekeringen

20.501 19.197

Kosten betalingsverkeer

18.840

21.160

Porti- en telefoonkosten

77.562

46.411

Drukwerk en kantoorbenodigdheden

52.973

43.518

6.244

3.659

Mutatie voorziening debiteuren Accountantskosten

36.414 35.105

Contributies en abonnementen

21.867

37.015

Algemene kosten

37.777

111.707

Jaarverslag 2010

3.296.013 3.865.091

102



Accountantshonoraria In het boekjaar zijn de volgende bedragen aan accountantshonoraria ten laste van het resultaat gebracht:

Accountantshonoraria

2010 2009 € €

Controle van de jaarrekening

36.414

35.105

Andere controlewerkzaamheden

20.242

23.003

Fiscale advisering

62.335

37.785

Fusie werkzaamheden

0

24.157

Risicoanalyse projecten

0

37.336

12.826

4.425

Overige werkzaamheden

131.817 161.811

Totaal

Financiële baten en lasten

2010 2009 € €

Renteopbrengsten financiele vaste activa Rente BWS subsidies

4.777

5.777

Spaar- en beleggingsrekening

152.866

100.931

Overige/doorberekende rente

60.294

2.188

0

1.568

Renteopbrengsten liquide middelen

Rente fiscus

213.160 104.687

Rentelasten en soortgelijke kosten Rentelasten en soortgelijke kosten

3.604.888

3.739.339

Geactiveerde rente mva in ontwikkeling

55.551

0

Overige rentelasten

31.285

61.076

Jaarverslag 2010

3.691.724 3.800.415

103



Belastingen Belastingen

2010 2009 € €

Acute vennootschapsbelasting Latente vennootschapsbelasting

-1.212.811

632.958

813.114

-3.676.231

-399.697 -3.043.273

De belastingen kunnen als volgt worden gespecificeerd Acute belastingen 2010

14.503

Acute belastingen 2009

-681.975

Acute belastingen voorgaande jaren

-545.339 813.114

Mutatie latente belastingen

Totaal -399.697 De acute belastinglast is als volgt bepaald Resultaat voor belastingen volgens de geconsolideerde jaarrekening Bijzondere waardeverminderingen

6.967.734

310.814

Afschrijvingen 2.210.240 Verkoop woningen

-5.860.313

Dotatie voorziening onderhoud

-2.183.077

Dotatie HIR

-631.868

Fiscale afwaardering huurwoningen

-618.602

Tijdelijke verschillen

238.587

Fiscale verliescompensatie

-361.000

Totaal permanente en tijdelijke verschillen

-6.895.219

Belastbaar bedrag

72.515

Verschuldigde winstbelasting

14.503

Het gemiddelde wettelijke belastingtarief bedraagt 25%. De lagere effectieve belastingdruk wordt veroorzaakt door het benutten van fiscale verliescompensatie en fiscaal vrijgestelde winstbestanddelen. Dit betreft onder meer verschillen in de verwerking van resultaten uit projectontwikkeling, afschrijvingen op het vastgoed, de verwerking van interest en de fiscaal niet atrekbare heffing van het Centraal Fonds Volkshuisvesting. De mutatie latente belastingen is als volgt bepaald: Mutatie latente belastingen

€

Actieve latentie marktwaarde leningen

270.490

Vrijval actieve latentie verkopen

-468.000

Vrijval actieve latentie verliescompensatie

-85.476

Vrijval passieve latentie HIR

15.641

Dotatie passieve latentie voorziening onderhoud

-545.769

-813.114

Jaarverslag 2010

104



Resultaat deelnemingen

2010 2009 € €

V.O.F. MGZ

127.674

8.118

Bemmel Beheer B.V.

0

-55

Ontwikkelingsmaatschappij Bemmel C.V.

0

31.260

127.674 39.323

Resultaat aandeel derden Aandeel derden V.O.F. Lingewaard Wonen / U Projecten

Jaarverslag 2010

105

-97

-593


Overige informatie

Ultimo 2010 had Waardwonen 42 werknemers in dienst (Ultimo 2009 waren dat 45 medewerkers). Het aantal werknemeners gebaseerd op het aantal fulltime equivalenten bedraagt 35. Bestuurders en commissarissen Lasten ter zake van bezoldiging en ter zake van pensioenen van: · bestuurders en voormalige bestuurders € 169.729 (voorgaand jaar € 233.466) · commissarissen en voormalige commissarissen € 40.968 (voorgaand jaar € 54.064) De bezoldiging van bestuurders omvat: · periodiek betaalde beloningen (zoals salarissen, sociale lasten, vakantiegeld, doorbetaling bij vakantie en ziekte, ter beschikking stelling van auto en presentatiegelden); · beloningen betaalbaar op termijn (zoals pensioenlasten, VUT, variabele (lange termijn) beloningen, sabbatical leave en jubileumuitkeringen); · uitkeringen bij beëindiging van het dienstverband; · winstdeling en bonusbetalingen.

Het totaalbedrag kan als volgt per individueel lid van het bestuur (de directie) worden gespecificeerd: Periodiek Beloningen Uitkering bij betaalde betaalbaar op beëindiging van beloningen termijn dienstverband

Naam Directeur-bestuurder

Winstdeling en bonus

2010 2009 2010 2009 2010 2009 2010 2009 134.410 126.326 29.174 28.136

0

0

6.145 11.540

Gewezen dir.-bestuurder 0 28.521 0 12.729 0 0 0 18.439 Gewezen bestuurslid Totaal

0 7.775 0 0 0 0 0 0

134.410 162.622 29.174 40.865

0

0

6.145 29.979

De bezoldiging van de Raad van Commissarissen kan als volgt worden gespecificeerd:

Als lid van de Raad van Commissarissen

Als lid van commissies

Vergoedingen overige kosten

Naam

2010 2009 2010 2009 2010 2009

Voorzitter

8.297 8.199 0 0 0 0

Vice-voorzitter

6.741 6.662 0 0 0 0

Lid 1

5.186 5.125 0 0 0 0

Lid 2

5.186 5.125 0 0 0 0

Lid 3

5.186 3.587 0 0 0 0

Lid 4

5.186 3.587 0 0 0 0

Lid 5

5.186 3.587 0 0 0 0

Oud RvC leden

0 18.193 0 0 0 0

Totaal

40.968 54.064 0 0 0 0

Jaarverslag 2010

106


Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (Wopt) De bezoldiging van de functionarissen die over 2010 in het kader van de Wopt verantwoord worden is als volgt: Functie Duur dienstverband Belastbaar Voorzieningen Uitkeringen in het verslagjaar loon t.b.v. beloningen i.v.m. beëindiging betaalbaar van het op termijn dienstverband € € €

VAN

Adviseur B&C

Jaarverslag 2010

TOT 2010 2009 2010 2009 2010 2009

1-6-1987 1-10-2010

92.256 93.719

107

22.791

25.450

265.062

0


Vennootschappelijke balans per 31 december 2010 (vóór winstbestemming)

31-12-2010 31-12-2009 € €

Vaste activa Materiële vaste activa 112.267.680

109.111.839

Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling

Onroerende en roerende zaken in exploitatie

2.453.274

2.487.048

Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie

5.579.519

5.792.996

Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden

8.781.918

5.610.025

129.082.391 123.001.908

Financiële vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen

2.636.926

2.583.321

Latente vennootschapsbelasting

4.062.496

4.345.482

70.521

87.700

BWS subsidies

6.769.943 7.016.503

Vlottende activa Voorraden

141.661 127.770


74.273 73.706

Vorderingen op groepsmaatschappijen Binnen een jaar opeisbare vorderingen en vordering op ov deelnemingen Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige vorderingen Overlopende activa

4.767

99.739

21.768

26.063

2.057.659

27.094

101.048

106.694

310.084

322.896

2.569.599 656.192

Liquide middelen

6.949.908

8.371.908

Totaal activa

145.513.502

139.174.281

Jaarverslag 2010

108


Vennootschappelijke balans per 31 december 2010

31-12-2010 31-12-2009 € €

Eigen vermogen Stichtingskapitaal

45 45

Overige reserve Resultaat boekjaar

26.198.286

19.517.488

7.495.006

6.680.798

33.693.337 26.198.331

Voorzieningen Latente belastingverplichtingen

545.769

15.641

Voorziening onrendabele investeringen

4.787.934

6.108.488

5.333.703 6.124.129

Langlopende schulden 9.083.140

5.652.750


Terugkoopverplichting woningen verkocht onder voorwaarden

87.761.737

91.877.048

96.844.877 97.529.798

Kortlopende schulden Binnen een jaar opeisbare schulden kredietinstellingen

4.115.312

Schulden aan groepsmaatschappijen

1.000.000


1.376.995

Schulden aan overige deelnemingen

5.362.159 878.568

0

3.638

313.168

436.998


2.836.110

2.640.660

9.641.585 9.322.023


Totaal passiva

Jaarverslag 2010

145.513.502

109

139.174.281


Vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2010

2010 2009 € €

BEDRIJFSOPBRENGSTEN Huren

19.394.174 19.151.674

Vergoedingen

464.253 478.882 0 30.243

Overheidsbijdragen Verkoop onroerende zaken

3.836.993

3.062.060

Overige waardeveranderingen materiële vaste activa onder voorwaarden

2.583.568

3.521.178

400.668

244.273


26.679.656 26.488.310

BEDRIJFSKOSTEN Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten

2.279.920

2.220.484

277.994

281.580

336.049 350.228

Afschrijvingen op materiële vaste activa

2.420.270

2.365.485

Overige waardeveranderingen materiële vaste activa

2.151.664

3.899.308

Lasten onderhoud

5.414.266

6.242.689

Erfpacht

12.668 12.668

Overige bedrijfskosten

3.276.965

3.850.925

16.169.796 19.223.367

EXPLOITATIERESULTAAT

10.509.860 7.264.943

FINANCIËLE BATEN EN LASTEN 4.777

Rente opbrengsten financiële vaste activa Rentebaten en soortgelijke opbrengsten

5.777

204.287

91.057

Rentelasten en soortgelijke kosten

-3.691.723

-3.800.415

-3.482.659 -3.703.581

RESULTAAT VOOR BELASTINGEN

7.027.201

3.561.362

Belastingen

414.200 3.021.158

7.441.401 6.582.520

Resultaat deelneming RESULTAAT NA BELASTINGEN

Jaarverslag 2010

110

53.605

98.278

7.495.006

6.680.798


Grondslagen van de vennootschappelijke jaarrekening

Algemeen Toepassing van artikel 2:402 BW De financiële gegevens van Waardwonen zijn in de geconsolideerde jaarrekening verwerkt. Derhalve vermeldt de winst- en verliesrekening van Waardwonen conform artikel 2:402 BW slechts het aandeel in de winst/het verlies na belasting van ondernemingen waarin wordt deelgenomen en het overige resultaat na belasting.

Grondslagen activa en passiva Algemeen De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en resultaatbepaling zijn gebaseerd op de grondslagen voor consolidatie. Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Financiële vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de nettovermogens waardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij een aandeelhoudersbelang van meer dan 20%. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de betreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Indien en voorzover Waardwonen in deze situatie geheel of ten dele instaat voor de schulden van de deelneming respectievelijk het stellige voornemen heeft de deelneming tot betaling van haar schulden in staat te stellen wordt een voorziening getroffen. Deelnemingen waar geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of, indien hiertoe aanleiding bestaat, een lagere waarde.

Jaarverslag 2010

111


Toelichting op de vennootschappelijke balans

Financiële vaste activa Het belang van de vennootschap in andere maatschappijen is als volgt verdeeld: Naam, vestigingsplaats

Aandeel in geplaatst kapitaal in %

Lingewaard Bouw B.V, Huissen

100

Lingewaard Beheer B.V, Huissen

100

V.O.F. Lingewaard Wonen / U Projecten, Huissen

60

V.O.F. MGZ, Huissen

50

Bemmel Beheer B.V., Bemmel

25

Ontwikkelingsmaatschappij Bemmel C.V, Bemmel

25

Deelnemingen in groepsmaatschappijen

2010 2009 € €

Lingewaard Bouw B.V.

2.636.926

2.583.321

2.583.321

2.485.043

53.605

98.278

2.636.926

2.583.321

Stand per 1 januari 2010 Resultaat deelneming Stand per 31 december 2010

Eigen vermogen Eigen vermogen Geplaatst Overige Onverdeeld resultaat Totaal kapitaal reserve stand begin boekjaar (incl. resultaat boekjr.) € € € € Stand per 1 januari 2010

45

19.517.488

6.680.798

26.198.331

met betrekking tot overige reserves

6.680.798

-6.680.798

0

Resultaat boekjaar 2010

7.495.006

7.495.006

Stand per 31 december 2010

7.495.006

33.693.337

Resultaatverdeling vorig boekjaar

45

26.198.286

Resultaat deelnemingen

2010 2009 € €

Lingewaard Bouw B.V.

Jaarverslag 2010

53.605

112

98.278


Overige gegevens

Voorstel resultaatbestemming De resultaatbestemming is vooruitlopend op en onder voorbehoud van de goedkeuring door de Raad van Commissarissen reeds in de jaarrekening verwerkt. Het gehele resultaat is aan de overige reserves toegevoegd.

Controleverklaring De controleverklaring van de onafhankelijke accountant is opgenomen op de volgende pagina.

Jaarverslag 2010

113


Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Aan: het Bestuur en de Raad van Commissarissen van Stichting Waardwonen

Verklaring betreffende de jaarrekening

Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2010 van Stichting Waardwonen te Millingen aan de Rijn gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2010 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2010 en de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de toegelaten instelling is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de bepalingen inzake de jaarrekening en het jaarverslag als opgenomen in artikel 26, eerste lid, van het Besluit beheer sociale-huursector, richtlijn 645 van de Raad voor de Jaarverslaggeving en de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens. Het bestuur van de toegelaten instelling is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en het controleprotocol in rubriek A van bijlage III bij het Besluit beheer sociale-huursector. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de toegelaten instelling. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de toegelaten instelling gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onder bouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Waardwonen per 31 december 2010 en van het resultaat over 2010 in overeenstemming met artikel 26, eerste lid, van het Besluit beheer sociale-huursector, richtlijn 645 van de Raad voor de Jaarverslaggeving en de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens.

Jaarverslag 2010

114


Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 28, onderdeel a, van het Besluit beheer sociale-huursector vermelden wij dat ons geen tekort komingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder g BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag en het volkshuisvestingsverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Verder vermelden wij dat is voldaan aan de verplichting tot vermelding in het jaarverslag van financiële ondersteuning aan buitenlandse instellingen zoals bedoeld in de MG 2005-04 en MG 2008-03, alsmede aan de verplichting tot vermelding in het jaarverslag van grondaankopen zoals bedoeld in de MG 2001-26 en de verplichting tot vermelding in het jaarverslag van sponsoractiviteiten zoals bedoeld in MG 2006-04. Amsterdam, 16 mei 2011 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

Origineel getekend door H.H. Bröring RA

Jaarverslag 2010

115


Colofon

Tekst Nestas Communicatie, Almere Beeldmateriaal Waardwonen / Stijntje de Olde fotografie / Foto Mireat Concept, ontwerp en productiebegeleiding Initio Waardwonen Nijverheidsstraat 35 Postbus 43 6850 AA Huissen T 0900 44 44 555 F 0900 44 44 666 E [email protected] W www.waardwonen.nl

Jaarverslag 2010

116


Jaarverslag Print het jaarverslag. Naar de inhoudsopgave

Recommend Documents