Jaarverslag 2014
Inleiding In mei 2013 is Stichting Vrienden van het Graafs Museum opgericht. In 2013 is er een beleidsplan opgesteld voor de periode 2013-2015. Dit jaarverslag is het eerste verslag van een volledig stichtingsjaar. In dit eerste jaar heeft de stichting haar bestaansrecht reeds meer dan bewezen. Alle gegevens van de vriendenstichting zijn te vinden op de website van het Graafs Museum. Inmiddels zijn alle vrienden/donateurs van Stichting Graeft Voort opgenomen in de administratie van de nieuwe stichting. Eind 2014 is de vriendenstichting door de belastingdienst aangemerkt als culturele ANBI en door de gemeente Grave als stabiele supporter van het Graafs Museum.
De vriendenstichting heeft voor haar activiteiten en initiatieven veel waardering gekregen van het bestuur van Stichting Graeft Voort en van de vrienden. De uitgave van het boek ‘Bridge eleven is ours, de bevrijding van Grave’ is een belangrijke activiteit geweest. Die uitgave heeft bovendien gezorgd voor een gezonde financiële buffer. Onze vrienden zijn uitgenodigd voor openingen, lezingen en bijeenkomsten. De groei van het aantal vrienden is wel het beste bewijs dat de nieuwe stichting er in geslaagd is een draagvlak in de Graafse samenleving te vinden. Waren er bij de oprichting van de stichting nog ongeveer 60 (potentiële) donateurs, nu anderhalf jaar later hebben ruim 150 vrienden voor 2014 een bijdrage overgemaakt aan Stichting Vrienden van het Graafs Museum. In dit jaarverslag nemen we de algemene en strategische doelen die geformuleerd zijn in het beleidsplan 2013-2015 als uitgangspunt en gaan we na in hoeverre die doelen in 2014 zijn bereikt.
Leon Vankan Ambtelijk secretaris
2
1. Doelstellingen Stichting Vrienden van het Graafs Museum
Doel van de Stichting Vrienden van het Graafs Museum is het ondersteunen van Stichting Graeft Voort in de meest ruime zin des woord. Daarbij staat het realiseren van de missie van het Graafs museum centraal. De vriendenstichting is van mening dat daarvoor een nauwe betrokkenheid van een groot aantal vrienden onontbeerlijk is. Het museum kan slechts een museum zijn over, voor en door Grave indien het steun ontvangt uit alle lagen van de Graafse bevolking. De vriendenstichting tracht dit doel te verwezenlijken door: - het verrichten van sponsoractiviteiten; - het geven van adviezen aan het museum; - het bevorderen van vrijwilligerswerk ten behoeve van het museum; - het verzorgen van publicaties; - het organiseren van (studie)bijeenkomsten; - het verwerven en ter beschikking stellen van voorwerpen voor de verzameling van het museum dan wel het ter beschikking stellen van gelden daarvoor, alsmede alle overige wettige middelen die het bestuur voor het bereiken van de doelstelling dienstig acht, of daartoe bevorderlijk kunnen zijn.
Strategische doelen voor de periode 2013-2015 - Vrienden van het Graafs Museum krijgen gratis toegang tot het Graafs Museum in de Hampoort en tot het Graafs KazemattenMuseum. - Alle vrienden betalen minimaal € 25,- per jaar als bijdrage aan de stichting zodat er voldoende financiële middelen zijn om het Graafs Museum daadwerkelijk te ondersteunen. - Ieder jaar komt er één publicatie beschikbaar speciaal voor de vrienden van het museum. - Bij elke wisseltentoonstelling wordt er minstens één activiteit voor de vrienden georganiseerd. - Elke activiteit van de vriendenstichting krijgt in minstens één plaatselijk nieuwsblad aandacht.
2. Organisatie van Stichting Vrienden van het Graafs Museum
Het bestuur van Stichting Vrienden van het Graafs Museum is van mening dat een stabiele organisatie een absolute voorwaarde is om de doelen van de stichting succesvol na te kunnen streven. Daarom worden allereerst enkele organisatorische aspecten belicht. In 2014 is de stichting door de belastingdienst aangemerkt als culturele ANBI. ANBI staat voor Algemeen Nut Beogende Instelling. Wij zijn daar blij mee, omdat giften aan de Stichting Vrienden van het Graafs Museum daardoor voor 125% aftrekbaar zijn voor de belasting. Voor het verkrijgen van de ANBI-status was het noodzakelijk om een beleidsplan te schrijven en alle gegevens van de stichting openbaar te maken op een website. Er is voor gekozen de website van Stichting 3
Graeft Voort te gebruiken. Alle donateurs van Stichting Graeft Voort zijn in 2014 opgenomen in de administratie van Stichting Vrienden van het Graafs Museum. Bovendien ontvingen alle vrienden een uniek en persoonlijk vriendenpasje waarmee ze gratis toegang hebben tot het Graafs Museum en het Graafs KazemattenMuseum. Het vriendenpasje bleek ook nuttig bij deelname aan acties en activiteiten die speciaal voor de vrienden werden georganiseerd. In haar beleidsplan 2013-2015 heeft de vriendenstichting opgenomen dat men streeft naar minimaal 130 vrienden in de gemeente Grave, dat is 1% van de bevolking. Uit de analyse van het aantal vrienden die te vinden is in de notitie ‘Op zoek naar Vrienden van het Graafs Museum’ (nov. 2014) valt op te maken dat Stichting Vrienden van het Graafs Museum er in geslaagd is voldoende vrienden te werven in de gemeente Grave als geheel (125) en in de kern Grave (109). Veel steun heeft het Graafs Museum in de Graafse binnenstad, Oud Velp, het Estersveld en de Stoof. Daar ligt het aantal vrienden rond of boven de 1% van de bevolking. In Grave west is dat iets minder. De overige kernen in de gemeente zijn zeer zwak vertegenwoordigd in het vriendenbestand. In de buitengebieden zijn praktisch geen vrienden van het Graafs Museum te vinden (zie kaart).
Aantal vrienden per inwoner in kernen en buurten van de gemeente Grave (01-10-2014)
Grave Oud Velp
Nieuw Velp Escharen
Gassel
Het aantal (potentiële) donateurs bedroeg in mei 2013 ongeveer 60 terwijl er eind 2014 in totaal meer dan 150 vrienden hun bijdrage van € 25,- voor 2014 hadden overgemaakt. Deze toename is vooral te danken aan een actief wervingsbeleid waarbij mensen persoonlijk benaderd zijn met brieven en bezoeken aan huis met het verzoek hun vriendenbijdrage te voldoen. Ook de actie ‘Word vriend van het Graafs Museum en ontvang het bevrijdingsboek gratis’ heeft veel nieuwe vrienden opgeleverd. In 2014 overleden er twee vrienden en twee vrienden zegden hun steun op. Het verloop onder de vrienden is dus gering. Zonder de inzet van de vriendenstichting was deze spectaculaire toename van het aantal vrienden niet mogelijk geweest. De uitgave van het herdenkingsboek ‘Bridge eleven is ours, de bevrijding van Grave’ leverde de vriendenstichting extra inkomsten op van bijna € 4.500,- Daarmee is een solide financiële basis gelegd voor de komende jaren. 4
3. Activiteiten ten behoeve van Stichting Graeft Voort
3.1 Uitgave van het boek ‘Bridge eleven is ours’ Ter gelegenheid van 70 jaar bevrijding van Grave heeft Stichting Vrienden van het Graafs Museum een schitterend boek uitgegeven. Het boek vertelt het verhaal van de inname van de Graafse brug op 17 september 1944 door John Thompson en zijn mannen van de 82e Amerikaanse Airborne Division. Het boek is rijk geïllustreerd met 90 foto’s en voorzien van stafkaarten waarop de acties van de bevrijders in detail zijn weergegeven. De bevrijding van Grave wordt beschreven met behulp van zogenaamde ‘after action reports’ van verschillende compagnies, verslagen van individuele militairen en ooggetuigenverslagen van bewoners. De verschillende perspectieven en niveaus waarop verslag wordt gedaan vormen samen één verhaallijn. Voor dit boek is gebruik gemaakt van recent ontsloten bronnen. Al met al een uniek boek dat een bijdrage levert aan de lokale geschiedschrijving. Het boek is geschreven door Hanneke van Dreumel, Jan Timmermans, Leon Vankan en Cees Vos. Het is vormgegeven door Weijsters & Kooij, vormgevers te Grave. De uitgave is financieel mogelijk gemaakt door Stichting Omgeving & Educatie en de Combinatie van Sasse 2.0, de aannemers die tijdens de totstandkoming van het boek gewerkt hebben aan de renovatie van het gemaal van Sasse. Het boek is aangeboden aan scholen in Grave en Nederasselt als lesmateriaal voor leerlingen in de hoogste groepen van het basisonderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs. De stichting heeft ook boeken beschikbaar gesteld voor de suppoosten van het Graafs Museum en het Graafs KazemattenMuseum om hen te voorzien van extra achtergrondinformatie bij de lopende exposities. Het eerste exemplaar van het boek ‘Bridge eleven is ours, de bevrijding van Grave’ werd na afloop van de officiële herdenking op 17 september, door Cees Vos aangeboden aan de huidige commandant van de 82e Amerikaanse Airborne Division. Ook burgemeester Roolvink en de Commissaris van de Koning Van der Donk, ontvingen een exemplaar. Vrienden van het Graafs museum hebben op vertoon van hun vriendenpas ook een gratis exemplaar ontvangen.
5
Stichting Vrienden van het Graafs Museum heeft het boek uitgegeven en een garantie van € 1.500,verstrekt. In 2012 was met de ‘Canon van Grave’ het verhaal van Graafs Museum opgetekend. Met het boek ‘Bridge eleven is ours, de bevrijding van Grave’ is nu ook het verhaal van het Graafs KazemattenMuseum te boek gesteld. Het boek was voor € 15,- verkrijgbaar aan de kassa van het Graafs Museum in het Graafs KazemattenMuseum en in de boekhandel Hurkmans en Primera. De verkoop van de boeken leverde bijna € 1.500,- extra inkomsten op voor Stichting Graeft Voort.
3.2 Financiële steun voor de tentoonstelling ‘De elfde brug’ In 2014 heeft Stichting Vrienden van het Graafs Museum besloten jaarlijks € 750,- ter beschikking te stellen aan Stichting Graeft Voort ten behoeve van wisseltentoonstellingen. Graeft Voort heeft In dit herdenkingsjaar een heel bijzondere tentoonstelling samengesteld: ‘De elfde brug’ over 70 jaar bevrijding. Daarvoor bleek extra financiering noodzakelijk. Stichting Vrienden van het Graafs Museum heeft besloten ook het bedrag voor 2015 dit jaar reeds ter beschikking te stellen. Dit betekent dat de vriendenstichting deze tentoonstelling heeft gesteund met een bedrag van € 1.500,-
4. Activiteiten ten behoeve van de vrienden
In 2014 zijn er in het Graafs Museum drie wisseltentoonstellingen geweest: ‘Jan de Jong, de Bossche school in Grave’, ‘Was getekend, Bertus’ en ‘De Elfde brug’. De vrienden van het Graafs Museum zijn uitgenodigd bij openingen, lezingen en rondleidingen. Deze activiteiten zijn aangekondigd op de 6
website van het museum en in de plaatselijke pers. Regelmatig haalde het Graafs Museum ook de regionale pers (De Gelderlander). Hieronder volgt een overzicht. Op zondag 2 februari 2014 gaf Hans van der Laan een lezing over Jan de Jong en de Bossche School. Die lezing die vanwege de grote belangstelling gehouden werd in de Bagijnenkerk in Grave, is mede mogelijk gemaakt door een subsidie van € 100,- van Stichting Vrienden van het Graafs Museum. De lezing is bezocht door 72 mensen waarvan 12 vrienden. Op zaterdag 22 en zondag 23 maart is ter afsluiting van de tentoonstelling ‘Jan de Jong, De Bossche School in Grave’ een Jan de Jong weekend georganiseerd waarvoor de vrienden van het Graafs Museum een speciale uitnodiging hebben ontvangen. Ongeveer 30 vrienden namen deel aan de volgende activiteiten: - Bezoek Jan de Jong huis - Jan de Jong lezing in het Graafs Museum door Hilde de Haan - Wandeling door binnenstad langs Jan de Jong panden o.l.v. Ids Haagsma - Wandeling Grave-west langs Jan de Jong panden o.l.v. Ids Haagsma Op zaterdag 5 april is de tentoonstelling ‘Was getekend, Bertus’ geopend. Vrienden van het Graafs Museum zijn uitgenodigd voor de officiële opening van de tentoonstelling. Bertus Klaassen is een Graafse tekenaar die landelijke bekendheid geniet met zijn strips: ‘Zoek de tien verschillen’. Strips die dagelijks te zien zijn in De Gelderlander en andere Wegener bladen. De tentoonstelling geeft een beeld van de ontwikkeling van Bertus als striptekenaar en toont de werkwijze van deze veelzijdige kunstenaar. Op de druk bezochte opening van de tentoonstelling waren 10 vrienden aanwezig. Op zondag 21 september heeft Stichting Vrienden van het Graafs Museum een bijeenkomst georganiseerd in het teken van de herdenking van 70 jaar bevrijding van Grave. Lambèrt van Genugten, voorzitter van de stichting, begon met alle vrienden te bedanken die de stichting met hun bijdragen in staat hebben gesteld om de totstandkoming van de tentoonstelling ‘De elfde brug’ financieel te ondersteunen en de uitgave van het boek ‘Bridge eleven is ours, de bevrijding van Grave’ mogelijk te maken. Hij dankte de auteurs: Hanneke van Dreumel, Jan Timmermans, Leon Vankan en Cees Vos die er zo’n goed leesbaar boek van gemaakt hebben en de vormgevers Weijsters & Kooij die alweer een schitterend boek hebben afgeleverd. In zijn lezing over het boek liet Leon Vankan zien waarom het verhaal van de Graafse brug ook na 70 jaar nog verteld moet worden en hoe de auteurs dat in ‘Bridge eleven is ours’ gedaan hebben. Zijn relaas werd regelmatig ondersteund door vrienden die de gebeurtenissen van destijds van dichtbij hebben meegemaakt. Na de pauze met een hapje en een drankje werden de vrienden rondgeleid over de tentoonstelling ‘De elfde brug’ door Jan Timmermans. Hij is niet alleen medeauteur van het boek, maar ook conservator 7
van de tentoonstelling. Tenslotte konden de 40 vrienden die aanwezig waren, een exemplaar van het boek in ontvangst nemen. Onder het genot van een drankje werd deze gezellige en informatieve middag afgesloten.
5. Financieel overzicht Uitgaven
Inkomsten
Donatie aan: Lezing van der Laan Bijdrage tentoonstellingen 2014 en 2015
€
1.355,00
€
100,00
Vooruit ontvangen in december donaties 2015
€
1.500,00
Opbrengst ‘Bridge Eleven’
€
4.350,00
Kosten bijeenkomsten Naar reserve
€ €
314,83 7.878,07
Donaties 2014
€
4.087,90
Totaal
€
9.792,90
Totaal
€
9.792,90
6. Conclusie Stichting Vrienden van het Graafs Museum heeft haar strategische doelen zoals geformuleerd in het beleidsplan voor 2015, reeds in 2014 kunnen realiseren. Daarmee is het eerste volle stichtingsjaar uitermate succesvol te noemen. Het meest opvallend was wel de uitgave van het herdenkingsboek ‘Bridge eleven is ours’ en de spectaculaire groei van het aantal vrienden van het Graafs Museum.
8