Jaarverslag Economic Development Board Almere 2012
Ondernemen met lef en ambitie
Jaarverslag Economic Development Board Almere 2012 Ondernemen met lef en ambitie
Onderdeel van Almere Werkt! Het programma voor het economisch offensief Almere (gemeente Almere en Provincie Flevoland)
Onderdeel van Almere Werkt! Het programma voor het economisch offensief Almere (gemeente Almere en Provincie Flevoland)
Inhoudsopgave Voorwoord van de voorzitter 3
Voorwoord van de voorzitter Economic Development Board Almere: samenwerking is de nieuwe competitie
Ontwikkelingen 2012 5 De economische situatie dwingt tot verandering. Een grote uitdaging voor ons allen. Clusterontwikkeling 6
Ook in Almere moet gezocht worden naar nieuwe groeipaden, nieuwe kansrijke
Stand van zaken regieprogramma’s clusters 9
economische clusters. Clusters die goed passen bij het huidige economische profiel van
Cluster ICT & Media: Regieprogramma Almere DataCapital 9
Almere, maar ook de potentie hebben om Almere op economisch gebied verder te
Cluster Handel & Logistiek 11
helpen en de stad verder inkleuren.
Cluster Health & Wellness: Regieprogramma Nieuwe Woonzorgconcepten 13 Cluster Duurzaam Almere: Regieprogramma Van Afval Naar Grondstof 14
Almere is onderdeel van de Metropoolregio Amsterdam. De ontwikkeling van onze
Cluster Luchthaven lelystad 16
clusters moet ook passen in het grotere verband. Naast de Economic Development Board
Themagroepen 17
Almere zijn er nu ook vergelijkbare organisaties in Amsterdam en Utrecht en wordt in het Gooi eveneens een Economic Development Board opgericht. Samenwerking en innovatie moet leiden tot een sterkere metropoolregio en een sterker Almere. Het is
Investeringsfonds EDBA 2012 20
prettig te constateren dat deze nieuwe gezamenlijke structuur niet alleen in Almere van de grond
Interviews met nieuwe bedrijven die zijn ondersteund door de EDBA:
komt, maar nu ook in de rest van de Metropool-
• WEBC wil bedrijven helpen met een webshop 21
regio Amsterdam. Dat hadden we destijds bij de
• Algen kweken in glastuingebied 22
oprichting van de EDBA in Almere niet verwacht.
• Volledig elektronisch zorgplatform via Stb 23 • Publisphere zorgt voor uniforme werkwijze 24
Het is ruim drie jaar geleden dat de EDBA opgericht
• Bijzonder woon- en zorghotel in Haven 25
is als onderdeel van het economisch offensief van
• Bedrijfsfilms brengen belang techniek in beeld 26
Almere. De EDBA biedt de gemeente Almere een
• Elektriciteit direct uit eurodiesel gegenereerd 27
extra instrument om de economie te stimuleren.
• Farmaceutische groothandel komt in Almere 28
De board, die bestaat uit CEO’s en bestuurders vanuit de overheid, het bedrijfsleven en onderwijsinstellingen, bepaalt de strategie en de agenda
Jaarrekening 29
voor de ontwikkeling van de vijf kansrijke econo mische clusters. Het karakteristieke van de board is dat we gezamenlijk de verantwoordelijkheid nemen en dragen. De EDBA is speciaal opgericht voor het organiseren en stimuleren van de samenwerking tussen de verschillende partijen met het doel innovatie en daardoor meer werkgelegenheid in Almere. Annemarie Jorritsma
2
Jaarverslag EDBA 2012
Jaarverslag EDBA 2012
3
Voorwoord van de voorzitter
Innovatie en samenwerking oftewel ‘collaboration is the new competition’. Een Engelse uitdrukking die de essentie goed weergeeft. Niet alleen MKB bedrijven, maar tegenwoordig ook grote concerns, zoeken steeds meer de samenwerking met andere bedrijven om tot innovaties te komen. Een mooi Almeers voorbeeld is de samenwerking
Ontwikkelingen 2012
tussen Alfen, Breedveld & Schröder, Greensource Company en Ruitenheer. Gezamenlijk hebben deze bedrijven een compleet programma voor elektrische laadpalen ontwikkeld: een oplader, de infrastructuur, een betaalsysteem. Andere voorbeelden waar
In de Economic Development Board Almere zijn verschillende organisaties vertegen-
meerdere bedrijven uit één sector de handen ineenslaan zijn de programma’s Almere
woordigd, die ieder vanuit hun eigen netwerk, kennis en ervaring werken aan de
DataCapital, DistriZorg en Van Afval naar Grondstof.
economische ontwikkeling van Almere. De focus ligt op vijf kansrijke economische clusters. De Board geeft advies over investeringen en leningen die bijdragen aan de
De clusterontwikkeling is een lange termijn visie. Daar is geduld voor nodig, niet altijd
ontwikkeling van deze clusters.
de sterkste kant van ondernemers, bestuurders en politici. Natuurlijk wil ik ook graag snel meer werkgelegenheid voor de inwoners van Almere. Helaas is het creëren van
Board
werkgelegenheid niet altijd te plannen en vergt het tijd. De EDBA is één van de
In 2012 is de board vier keer bijeen gekomen. Er hebben het afgelopen jaar enkele
instrumenten van het economisch offensief, een krachtig instrument. We hebben baat
wisselingen plaatsgevonden. Een aantal leden van de board kunnen helaas door drukte
bij uithoudingsvermogen en een lange adem. Vooral nu de economie tegenzit.
en baanveranderingen de werkzaamheden van de board niet langer combineren en zijn afgetreden. Henry Meijdam, Jeltje Schraverus en Bert Gijsberts. We zijn blij dat we
Annemarie Jorritsma,
reeds nu de nieuwe bestuurders aan u kunnen voorstellen. Voor het cluster Health &
Voorzitter Economic Development Board Almere
Wellness is mevrouw Diana Monissen (voorzitter Raad van Bestuur De Friesland Zorg verzekeraar) bereid gevonden voorzitter te worden. De trekker van het cluster Duurzaam Almere is de heer Menno Smits (directeur Advies- en ingenieursbureau Oranjewoud). De heer Nico van Staveren (CEO van Van Staveren BV) wordt de voorzitter van het cluster Luchthaven Lelystad. Namens de Vereniging Bedrijfskring Almere is de heer Hans Marsé (directeur van Breedveld & Schöder) lid van de board en dat is Marc Hameleers, regioambassadeur vanuit het ministerie van Economische Zaken.
De opdracht Het economisch offensief is gericht op het creëren van een goed ondernemersklimaat en de ontwikkeling van de clusters. In het programma Almere Werkt! heeft de EDBA de opdracht om te zorgen voor de ontwikkeling van vijf – voor Almere kansrijke – economische clusters samen met onderwijs- en onderzoeksinstellingen, de overheid en ondernemingen. Door deze partijen bij elkaar te brengen rondom kansrijke businesscases en daar ook in te investeren met aanjaaggeld, stimuleert de EDBA de komst van nieuwe werkgelegenheid. Natuurlijk blijft het principe overeind dat ondernemers banen scheppen; de gemeente Almere en de EDBA kunnen dat niet doen. De board heeft een kleine uitvoeringsorganisatie van twee personen. De clustervoorzitters worden ondersteund door medewerkers van de gemeente Almere, de Kamer van Koophandel en OMALA, die deels hiervoor zijn vrijgesteld.
Wat is bereikt In het afgelopen jaar is er weer vooruitgang geboekt met de programma’s van de clusters en daarnaast heeft de Board leningen goedgekeurd voor vijftien bedrijven vanuit het investeringsfonds. Naast deze primaire activiteiten is ook met meerdere partijen gewerkt aan een aantal praktische oplossingen voor knelpunten op de arbeidsmarkt voor de technische beroepen. In dit jaarverslag krijgt u per onderwerp een update. Een nieuw onderwerp in 2012 is natuurlijk de Floriade. Vorig jaar heeft de EDBA
4
Jaarverslag EDBA 2012
Jaarverslag EDBA 2012
5
Ontwikkelingen 2012
Ontwikkelingen 2012
samen met de Universiteit Wageningen en de Kamer van Koophandel gewerkt aan
Een regieprogramma bestaat uit vijf tot tien verschillende organisaties uit de publieke
de economische- en innovatieplannen voor het bidbook van de Floriade. Mogelijk
en private sector. Het combineren van de parallelle belangen en wisselwerking tussen
krijgt dit onderwerp ook in 2013 voor de EDBA een vervolg.
de private en publieke partijen vraagt om een nadrukkelijke en sterke sturing van de EDBA, zowel van de voorzitter van het cluster en de uitvoeringsorganisatie.
Naast de reguliere werkzaamheden vervult de EDBA veelvuldig de rol van makelaar en vraagbaak voor (Almeerse) ondernemers. Werkgelegenheid en de economische
De huidige economische situatie leidt tot verandering van systemen en structuren. In
ontwikkelingen blijven natuurlijk de kernthema’s van de EDBA. Samen met de Kamer
de toekomst ligt de nadruk meer op innoveren en samenwerkingen van bedrijven die
van Koophandel heeft de EDBA de Monitor Economische Ontwikkeling Almere
nieuwe combinaties gaan vormen. Niet voor niets werd in het voorwoord het citaat
opgesteld. De feiten en cijfers op een rijtje. Dit krijgt jaarlijks een vervolg.
‘collaboration Is the new competition’ benadrukt. Een middel om deze innovatie en samenwerking te realiseren is de vorming van economische clusters rondom zo’n
Almere is onderdeel van de Metropoolregio Amsterdam. Er zijn inmiddels Economic
nieuwe product-marktcombinatie.
Boards ontstaan in Amsterdam, provincie Utrecht en ’t Gooi. Zo ontstaat er een regionale samenwerking op economisch gebied, waarbij we vooral de regio-overschrijdende projecten met elkaar afstemmen en in metropoolverband ondersteunen. Een mooi
het ideale cluster
voorbeeld hiervan is het programma Almere DataCapital, dat tevens een icoonproject van de Amsterdam Economic Board is. Coherent regionaal sociaal economisch beleid
Clusterontwikkeling
Structuurversterkende en
Het accent bij de clusters ligt op de ontwikkeling van businessplannen passend binnen
faciliterende
een opgesteld lange termijn perspectief. Doel is het creëren van werkgelegenheid in
voorzieningen
Almere. De ontwikkeling van businessplannen zijn een voortdurend proces dat gedurende de komende jaren actueel blijft. De clusters zijn niet alleen initiërend, als
Aansluiting bij
het gaat om het genereren van ideeën en het opzetten van programma’s, maar ook
Europees en
faciliterend naar de ondernemers toe bij de uitvoering. De essentie is wel dat de
nationaal beleid
verantwoordelijkheid voor het opzetten en uitvoeren van de businessplannen bij de ondernemers/organisaties ligt. De activiteiten van de uitvoeringsorganisatie van de EDBA voor de clusters hebben een dienende rol. Zij coördineert waar dat nodig is,
Projectallianties
brengt partijen bij elkaar en zorgt dat de overheid, het onderwijs en onderzoeks
rondom concrete projecten
instellingen betrouwbare partners zijn, die ondernemers helpen. Het is een regierol om een nieuw ecosysteem op te bouwen, waar nieuwe bedrijvigheid uit voortkomt. Het opzetten van een economisch cluster met daarbinnen een (regie)programma vergt tijd, geld en een lange adem. De opdracht van de EDBA is gericht op 2030, gelijk
De EDBA heeft TNO gevraagd om het regieprogramma Almere DataCapital te toetsen
als de groeiplannen van Almere 2.0. Binnen de EDBA lopen nu de volgende regie
en daar waar nodig aan te scherpen. Naast de regierol van de EDBA, zijn meerdere
programma’s:
succesfactoren van belang om tot ontwikkeling te komen. De inschakeling en begeleiding van TNO heeft de EDBA geholpen bij het verder ontwikkelen van het cluster Almere DataCapital. Daarnaast is de kennis en ervaring ook goed te vertalen
Cluster
Regieprogramma
naar de andere regieprogramma’s van de EDBA.
ICT & Media
Almere DataCapital (big data)
Succesfactoren voor clustervorming en rol EDBA
Handel & Logistiek
Distrizorg (zorglogistiek)
Succesvolle regionale clusters zijn vaak opgezet rondom krachtige bedrijven of onder-
Duurzaam Almere
Van Afval naar Grondstof (circulaire economie)
wijsinstellingen, zogenaamde ankerbedrijven, die de markt domineren en regionaal
Health & Wellness
Innovatieve Woonzorgconcepten (kleinschalige woonvormen)
zelfstandig kunnen opereren. Deze bedrijven of kennisinstellingen zijn vaak de voortrekkers in het cluster.
6
Jaarverslag EDBA 2012
Jaarverslag EDBA 2012
7
Ontwikkelingen 2012
Fysieke infrastructuur en dienstenstructuren, het cluster moet passen in de bestaande infrastructuur van de stad/regio en er moeten voldoende ondersteunende bedrijven zijn om aan de vraag naar ondersteunende producten/diensten van bedrijven uit dit cluster te kunnen voldoen. Onderwijs betreft het gehele lokale en regionale onderwijs, van MBO tot universitair onderwijs. Onderzoek- en ontwikkelingsactiviteiten, lokaal en regionaal, vormen de kern van het innovatieve ecosysteem omdat deze activiteiten een belangrijke bron vormen voor innovatie, mede op basis van intellectueel eigendom. Testomgevingen bieden voor diverse partijen om gezamenlijk te werken aan (open) innovaties. Ontwikkelomgevingen maken het mogelijk om gezamenlijk nieuwe
Stand van zaken regieprogramma’s clusters
technologieën, producten en diensten te ontwikkelen. Gezamenlijke testomgevingen verlagen de kosten en stimuleren uitwisseling en gezamenlijke innovaties. In de living labs worden gebruikers, cliënten en consumenten betrokken bij in de ontwikkel activiteiten. Broedplaatsen zijn lokale structuren die jonge en nieuwe ondernemingen
Cluster ICT & Media: Regieprogramma Almere DataCapital
ondersteunen in het ontwikkelen van hun business. Vaak is dit een gebouw of een specifiek locatie waar nieuwe bedrijven zich kunnen vestigen en ondersteuning krijgen
Op 23 november 2011 is het programma Almere DataCapital (ADC) officieel van start
op het gebied van toegang tot kapitaal, coaching, advies over intellectueel eigendom,
gegaan met de startconferentie ‘Big Data in de Zorg’. ADC is opgezet als meerjarig
marketing en gedeelde faciliteiten als receptie, IT support en dergelijke zaken. Er
regieprogramma: ADC beoogt in een periode van maximaal 4 jaar blijvende elementen
moeten simpelweg voldoende startende bedrijven zijn die het cluster verder invullen.
neer te zetten voor een ecosysteem rond Big Data in Almere dat voor veel nieuwe bedrijvigheid zal zorgen. Voor 2012 is een eerste programmaplan opgezet en uitge-
Al met al een complex systeem van partijen en belangen waar één partij, de EDBA,
voerd in de wetenschap dat business development betekent dat je flexibel moet kunnen
het masterplan ontwikkelt en helpt bij het opzetten en implementeren van het cluster.
inspelen op zowel tegenslagen als meevallers gedurende de rit. In 2012 zijn de volgende
Een intensieve rol, die in de praktijk van alle dag minimaal een klein ‘dedicated’
resultaten bereikt:
projectteam vergt. • De kickoff en lift off van een consortium van grote bedrijven gericht op het aanbieden van goed gestandaardiseerde, goedkope, duurzame en veilige dataopslag en rekenkracht en analytics daaromheen. Deelnemers: CapGemini, Cisco, Carelliance, HP, IBM, KPN, SARA/Vancis, UNET. • Er zijn diverse projecten geacquireerd vanuit Almere DataCapital / Dutch Health Hub: – Landelijke Borstkankeronderzoek: opslag van 10% van alle scans als ruwe data zodat deze kunnen worden benut voor verbeteringen van diagnose en het toepassen van CAD-technieken – Center for Gnome Diagnostics: opslag en delen van grote hoeveelheden genetische informatie van twee academische ziekenhuizen – AMC / Flevoziekenhuis: centrale opslag van beeldmateriaal voor chirurgen – ACTA: opzetten clearinghouse voor digital dentistry – ENZA zaden: schaalbare data opslag en backup (contract getekend) • Het verwerven van de status van icoonproject binnen de metropoolregio Amsterdam • Verwerven van een IPC (Informatie Prestatie Contract) en start en begeleiding van de groep bedrijven (19 stuks) bij de uitvoering van het contract • Realiseren van een positie als inhoudelijk leider van de discussie rond Big Data in NL • Het leggen van contact tussen Almere DataCapital en de Digital Agenda van de EU
8
Jaarverslag EDBA 2012
Jaarverslag EDBA 2012
9
Stand van zaken regieprogramma’s clusters
Stand van zaken regieprogramma’s clusters
• Almere is neergezet als Big Data hoofdstad van NL
Urban Screens
• Ontwikkeling van een eerste set standaards voor de opslag van medische data
We zijn nu ruim een jaar met enige regelmaat aan het praten over urban screens in het
• V oorbereiding oprichting van een vereniging Dutch Health Hub (realisatie maart 2013)
stadscentrum van Almere. De wereld veranderd van print naar beeld. Van brievenbus
• Realisatie van een minor en master Big Data in Almere door Windesheim en Bes La
naar openbare ruimte. Met schermen in de stad met informatie over de stad, (lokale)
Salle (nog niet afgerond)
reclame en evenementen (films, concerten) kan je de belevenis van het stadscentrum
• Het creëren van een netwerk positie in het NL onderwijs op het terrein van Big Data
aantrekkelijker maken. Een project waar heel snel veel enthousiasme mee gegenereerd
• Het entameren van een netwerk van Almeerse, Flevolandse en Metropoolregio
wordt. Samen met de initiatiefnemers van Brava Televisie en EU-media is een markt
Amsterdam MKB bedrijven
verkenning uitgevoerd, zijn er gesprekken gevoerd met winkeliersverenigingen, culturele en maatschappelijke instellingen, de gemeente, een mogelijke investeerder
In de zomer heeft een onderzoek door TNO plaatsgevonden waarbij de aanpak van het
en de vastgoedeigenaren Unibail Rodamco en Corio.
programma is doorgelicht. Daaruit kwam naar voren dat er voldoende is bereikt om Big Data als een succesvol onderwerp te kunnen aanduiden, maar dat de inspanningen van
De uitkomsten van de marktverkenning en de gesprekken met alle actoren zijn
het programma intensiever zijn en langer moeten worden volgehouden dan oorspron-
allemaal heel positief. Enthousiasme volop, eenieder kan met zijn fantasie de mooiste
kelijk ingeschat. Ook de bestuurlijke regionale schaal zou vergroot moeten worden rich-
combinaties maken tussen urban screens, winkels en pleinen.
ting de MRA vanwege het beperkte onderwijs- en onderzoeksaanbod in Almere. Ook zal met meer kracht moeten worden gestuurd door mensen die op bestuurlijk niveau
Als EDBA trekken we nu twee conclusies:
kunnen acteren.
• Veel enthousiaste participanten maar geen van de partijen voelt zich of wil eigenaar
In oktober heeft dit geleid tot een verzoek aan de boardleden van EDBA om het
• Er is nog geen investeerder voor de schermen gevonden is, terwijl de financiële
zijn van dit project. Met als negatief gevolg dat de EDBA erop aan gesproken wordt. programma op actieve wijze en op bestuurlijke niveau te gaan ondersteunen. Het
risico’s redelijk te beperken zijn.
programmamanagement richt zich nog op een beperkt aantal zaken die binnen haar
Zonder investeerder is er geen kans op een succesvol vervolg van dit project. Voorlopig
bereik liggen, maar ook een aantal onderwerpen wordt bestuurlijk belegd bij mensen
houden we het project nog even bij ons. Het projectteam Smart Society is gevraagd om
die op het betreffende terrein over een goed en groot bestuurlijk netwerk beschikken.
ons te helpen met het zoeken naar een investeerder.
Gezien de bereikte resultaten en de bevestigde potentie van het onderwerp heeft de board van EDBA op 10 december 2012 besloten toestemming te verlenen voor een volgende jaarschijf. Het daarvoor beschikbare gestelde budget bedraagt in totaal 550.000,–, waarvan € 300.000,– afkomstig is van het restant van het Pieken in de Deltafonds, dat door de gemeente Amsterdam verdeeld wordt.
Cluster Handel & Logistiek Regieprogramma DistriZorg, innovatieve zorglogistiek in de Metropoolregio Amsterdam Als gevolg van de snelle technologische ontwikkelingen in de zorg, de vergrijzing en de toenemende zorgvraag van mensen, zijn de zorgkosten in Nederland explosief gestegen. Sinds enkele jaren dringt langzaam het besef door dat naast de verbetering van de kwaliteit van zorg ook de kostenefficiency belangrijk is. Eén van de belangrijkste niet medische aspecten in de zorg is de logistiek van goederen en patiënten. DistriZorg is een ideale oplossing voor innovatie in de logistiek van de zorgsector, voor kostenbeheersing in die zorg en meer werkgelegenheid. Daarom investeert de EDBA in dit concept. DistriZorg wordt gevormd door een consortium van bedrijven die zich op verschillende logistieke aspecten in de zorg richten. Zij slaan de handen ineen om de logistiek in de zorg op een integrale en innovatieve wijze aan te pakken.
DistriZorg: zuivere zorg, zekere logistiek De centralisatie en uitbesteding van de inkoop en distributie van zorggoederen voor de zorginstellingen in de Metropoolregio Amsterdam in een nieuw logistiek centrum: dat is het doel van het programma DistriZorg. Kostenbesparing in de zorg en nieuwe,
10
Jaarverslag EDBA 2012
Jaarverslag EDBA 2012
11
Stand van zaken regieprogramma’s clusters
Stand van zaken regieprogramma’s clusters
innovatieve bedrijfsvoering , een uiteindelijk rendabel bedrijfsmodel en werkgelegen-
Economic Board in Almere en Amsterdam in om hun netwerk in te zetten. Daarnaast
heid in Almere zijn de afgeleide doelen. In 2012 zijn gesprekken gevoerd met bedrijven
wordt een advies- en kennisgroep opgericht die met het consortium meedenkt. Aan
en zorginstellingen. Aan de aanbiedingskant slaat een groep bedrijven met logistieke
deze groep zijn zorgprofessionals, brancheverenigingen in de logistiek en in de zorg,
specialismen de handen in een. Aan de vraagkant bestaat bij een aantal zorginstel-
verzekeringsmaatschappijen en kennisinstellingen verbonden.
lingen in de Metropoolregio Amsterdam behoefte aan een concrete propositie voor de logistieke oplossing van goederenstromen die de toets van de hoogst mogelijke
Actuele stand van zaken
kwaliteitseisen kan doorstaan. DistriZorg kan en wil aan die vraag en eis voldoen. De
In het eerste kwartaal van 2013 wordt er een intentieovereenkomst getekend door
diensten zijn gericht op ziekenhuizen, zorginstellingen, verpleeghuizen, zelfstandige
bedrijven die interesse hebben voor daadwerkelijke samenwerking: Vegro, Welzorg
behandelcentra en gemeentelijke diensten op het gebied van zorg aan inwoners in
Nederland, Mediq, Medeco, Hospital Logistics, Cleanleasefortex, Vos Logistics, Synergy
de Metropoolregio Amsterdam (inclusief Utrecht). De vorming van DistriZorg is een
Health en de EDBA.
groeimodel. Instellingen kunnen onderdelen bij DistriZorg onderbrengen. Uiteindelijk beoogd het concept de overname van het magazijn en de voorraadbeheer van zorg instellingen. Vanuit DistriZorg kan de inkoop voor de deelnemende zorginstellingen centraal georganiseerd worden op basis van hetgeen de instelling voorschrijft. DistriZorg stelt optimaliseringen voor. De zorginstelling bepaalt zelf of zij hiervan
Cluster Health & Wellness: Regieprogramma Nieuwe Woonzorgconcepten
gebruik wenst te maken. DistriZorg berekent uitsluitend de dienstverlening, Alle verkregen besparingen komen de zorgsector ten goede.
Voor het cluster Health & Wellness wordt door de EDBA ondermeer ingezet op de economische kansen die innovatieve woonzorgvormen voor senioren en mensen met een (meervoudige) beperking biedt. De Nederlandse bevolking vergrijst en de levensverwachting neemt toe, waardoor meer ouderen langer van de gezondheidszorg gebruik zullen maken. In Almere zal binnen een aantal jaar de vergrijzing ook toeslaan en dan groeit de behoefte aan levensbestendige woningen. Verder heeft Almere een opvallend laag aanbod van speciale woon-zorgvoorzieningen voor mensen met een lichamelijke of geestelijke beperking uit Almere. Almere heeft een relatief laag aantal zorgverleners (45 per 1000 inwoners). Waar bijvoorbeeld Hilversum 21 woon-zorgcomplexen kent, heeft Almere er 16. In het verleden heeft Almere allianties gesloten met zorginstellingen op het ‘oude land’ in de veronderstelling dat deze allianties zouden leiden tot werkgelegenheid in Almere. Geconstateerd kan worden dat deze allianties niet gezorgd hebben voor nieuwe zorginstellingen en werkgelegenheid in Almere. Reden om nieuwe lokale initiatieven meer de ruimte te geven. Er vindt een verschuiving plaats van voorzieningsgericht denken naar vraaggericht denken. Het aanbod wordt steeds meer afgestemd op de individuele wensen en behoeften van de cliënt. Een betere integratie in de samenleving is daarbij een belangrijke wens. Dit regieprogramma leent zich bij uitstek voor de werkwijze waar de EDBA voor is
Rol van de EDBA: programmamanagement
opgericht: het organiseren van de samenwerking tussen ondernemingen, overheid,
Voor DistriZorg neemt de EDBA de rol van initiator en organisator voor haar rekening.
onderwijs- en onderzoeksinstellingen. Voor het daadwerkelijk realiseren van business-
De EDBA zorgt voor het programmamanagement, de communicatie en de opzet van
plannen van ondernemers die woonzorgconcepten hebben bedacht of daarin willen
de samenwerking van het consortium. Door de samenwerking van verschillende
investeren, is samenwerking met verschillende (zorg)organisaties en overheden een
logistieke bedrijven te organiseren krijg je oplossingen die individuele bedrijven niet
belangrijke voorwaarde. De EDBA creëert een netwerk van zorgspecialisten en andere
snel bedenken, kunnen uitvoeren of alleen tegen hogere kosten kunnen aanbieden.
relevante professionals die op nieuwe initiatieven kunnen adviseren.
Deze nieuwe oplossingen verwerken we in een propositie voor de zorgsector. Daar-
12
naast zet de EDBA met het samenwerkingsverband vol in om aan de vraagkant partijen
De EDBA wil verschillende partners aan het regieprogramma verbinden. Zij zijn destijds
te committeren en daadwerkelijk te interesseren voor het concept van DistriZorg. Als
uitgenodigd voor de startbijeenkomst die op 12 november 2012 heeft plaatsgevonden.
onafhankelijke partij kan dat relatief gemakkelijk. Ook zet de EDBA de leden van de
Inmiddels lopen er drie concrete initiatieven en zijn er intensieve besprekingen met de
Jaarverslag EDBA 2012
Jaarverslag EDBA 2012
13
Stand van zaken regieprogramma’s clusters
Stand van zaken regieprogramma’s clusters
Stichting Mijn Eigen Thuis voor de realisatie van 5 nieuwe woonzorgcomplexen voor jongeren met een meervoudige beperking uit Almere in de komende jaren, goed voor ruim honderd arbeidsplaatsen. Bij dit programma is het van belang dat meerdere partijen vanuit de publieke en private sector uit Almere een belangrijke rol kunnen spelen bij het realiseren van doelstellingen: de gemeente, woningbouwcorporaties, zorgaanbieders, zorgverzekeraars, bouwondernemingen, technologische bedrijven (domotica), lectoraten Windesheim.
Cluster Duurzaam Almere: Regieprogramma Van Afval Naar Grondstof We leven met 7 miljard mensen op aarde, die eten, drinken en van alles kopen. Koelkasten, auto’s, koffiezetapparaten, mobieltjes. Niets exorbitants. Gewoon alledaagse goederen. Met als gevolg dat we onze natuurlijke hulpbronnen overbelasten, uitputten en vervuilen. Dat komt ook door de organisatie van onze economie, het zijn lineaire processen. We gebruiken onze hulpbronnen voor productie of verbranden het voor energie. En wat we niet meer nodig hebben gooien we weg. Dat is verspillend aan de voorkant en vervuilend aan de achterkant. We groeien naar een circulaire economie, waarin we weer hergebruiken wat niet meer nodig is. Uiteindelijk gaan het zover komen dat bij de designfase van een product reeds nagedacht wordt over het hergebruik van onderdelen van een apparaat na zijn ‘eerste’
verzameld, maar we gooien met z’n allen ook nog circa 800.000 kg kleding via de kliko’s
levenscyclus. Onze economie is gebaseerd op goedkope grondstoffen, maar die periode
weg. Zo zijn we opgevoed, in de kledingcontainer komt alleen de kleding die nog door
is voorbij. De grondstofprijzen zijn de laatste decennia sterk gestegen. De toekomst
andere mensen gedragen kunnen worden. Is het oude kleding, vies of kapot dan gaat
gaat om grondstoffen. Gebrek aan grondstoffen of hoge prijzen zal de economische
het direct de kliko in. Zonde, we zijn in Almere nú in staat om ook deze oude kleding
groei in Europa remmen. Vraag het een econoom en hij zal antwoorden dat Europa
weer te hergebruiken.
onvoldoende grondstoffen heeft voor de toekomst. Klopt, maar we hebben bergen koelkasten, oude mobiele telefoons, computers, auto’s koffiezetapparaten en ga zo
Het programma Van Afval naar Grondstof: samen met de gemeente Almere, de natio
maar even door. Allemaal grondstoffen, alleen door de andere verpakking herkenen we
nale overheid (Agentschap NL), Campus voor Talent en al onze nationale en inter
deze grondstoffen niet als zodanig. In één ton oude mobiele telefoons zit meer goud
nationale partners kunnen we weer grondstoffen herwinnen uit oude kleding en voor
dan in een ton gouderts. We zullen onze producten opnieuw gaan gebruiken. Een hele
Almere een nieuwe groeimarkt ontwikkelen. Kortom, zorgen voor de broodnodige
grote groeimarkt. Een mooi woord voor het winnen van grondstoffen uit oude appa-
werkgelegenheid aan de onderkant van de samenleving.
raten is ‘urban mining’. Naast kleding wordt ook gedacht aan computers, immers het bedrijf Siso is al heel In Almere ligt onze focus op hergebruik van textiel, computers en puin. Met de recy-
groot in deze markt en de berg oude computers groeit met de dag. De derde afval-
cling van oude kleding zijn we al een eind gevorderd. In samenwerking met Prato, een
stroom in Almere voor herverwerking kan puin zijn. Door de groei van de stad en de
textielstad in Italië is een ‘letter of intent’ getekend. Door de internationale samen-
bouwopgaven komt er veel puin vrij dat goed te herverwerken is, een mooi voorbeeld
werking is de complete keten nu gesloten. In Almere ligt de focus op inzamelen en het
is Rotterdam Cirkelstad.
schonen van de kleding (knopen, ritsen en dergelijke verwijderen), het vervezelen kan voorlopig in Twente gebeuren en voor het spinnen en weven wordt samengewerkt met
Het regieprogramma van Afval naar Grondstof gaat lukken, maar vergt tijd. We zien
Prato in Italië. Op termijn willen we een complete textiel-herverwerkingslijn, inclusief
nu de eerste retailers de eerste stappen maken. Armani, Puma, C&A, Mud Jeans,
vervezelen, in Almere hebben. Op dit moment zijn er twee bedrijven actief in Almere
uiteindelijk kiest de consument alleen voor deze nieuwe kledingmarkt als de fashion
met het inzamelen: het Leger des Heils en de Vos-groep.
industrie prachtige collecties gaat ontwikkelen. Almere is er klaar voor. Door de autoriteit te blijven claimen en te blijven werken aan deze nieuwe markt komen we er.
Potentie in Almere is er genoeg. Via de kledingcontainers wordt er ruim 300.000 kg
14
Jaarverslag EDBA 2012
Een weerbarstig proces, niet sexy, maar wel essentieel voor onze toekomst.
Jaarverslag EDBA 2012
15
Stand van zaken regieprogramma’s clusters
Cluster Luchthaven lelystad
Stand van zaken themagroepen
een MRO-propositie voor deze internationale markt. Kortom; een markt met perspectief en werkgelegenheid. De kritische succes factor is mensen, mensen en mensen. Flevoland heeft een fantas-
Als in Nederland gesproken wordt over de Elfstedentocht is de gevleugelde uitspraak
tische kans, het is nog één van de weinige gebieden waar door de jonge bevolking
‘it giet oan’. Zo’n gevoel leeft ook bij de leden van het cluster Luchthaven Lelystad.
het arbeidspotentieel harder groeit dan de werkgelegenheid. Wil luchthaven Lely-
Er is vorig jaar veel vooruitgang geboekt.
stad succesvol zijn dan moet er geïnvesteerd worden in het opleidingssysteem op alle niveaus: VMBO, MBO en HBO. Het verbeteren van het imago van werken in de techniek
Na het advies van de commissie Alders en de voorstudie Lelystad Airport door onder
en onderhoud. Om jongeren te enthousiasmeren voor het techniek- en onderhoudsvak,
meer het ministerie van Infrastructuur en Milieu, het ministerie van Defensie samen
zal onderhoud een minder stoffige uitstraling moeten krijgen. Men dient in te springen
met de Schipholgroep en Lelystad Airport kan de conclusie getrokken worden dat de
op het hightech karakter en het belang van techniek voor onze samenleving. In een
regionale luchthaven Lelystad ontwikkeld gaat worden. Er is een wenkend perspectief,
ander verband wordt dit onderwerp ook al opgepakt door de EDBA en het Techno
een stip aan de horizon en dat vertaalt zich nu al in meer bedrijvigheid. Het positieve
Centrum, een goede start. Een verdere verbreding en ondersteuning van dit initiatief
signaal wordt door de markt opgepakt; het onderhoudsbedrijf voor vliegtuigen
is wenselijk. Uiteraard spelen ook een verdere baanverlenging (2100 meter), verkeers-
Spectro verhuist dit jaar naar luchthaven Lelystad en QAPS; één van de grotere onder-
leiding en infrastructuur rondom de luchthaven een rol. Vanuit managerial oogpunt
houdsbedrijven op Lelystad ziet haar orderportefeuille toenemen. De baanverlenging
eenvoudiger oplosbaar.
tot 1700 meter is nu een feit. De eerste zichtbare resultaten zijn er. De burgerluchtvaart: Dit is het secondaire spoor; ook bij dit onderwerp zal intensief Zijn we er? Nee, nog lang niet. Het grote voordeel op dit moment is dat de onzekerheid
met de Schipholgroep worden samengewerkt. Naar verwachting zal dit in 2015-2016
weggenomen is. Het wordt nu hard werken aan de randvoorwaarden om een regionale
actueel worden. Burgerluchtvaart heeft iets prestigieus, maar we moeten ons realiseren
luchthaven succesvol te kunnen laten zijn. Voor de toekomst zijn twee ontwikkelings-
dat de werkgelegenheid vooral rondom MRO activiteiten liggen.
lijnen van belang: 1. Lelystad als MRO (maintenance, repair & overhaul) luchthaven 2. Lelystad voor burgerluchtvaart
themagroepen
Lelystad MRO luchthaven: onze primaire focus ligt op Lelystad - MRO luchthaven. De MRO-markt is de business-to-business markt voor onderhoud-, reparatie- en revisie-
In de tweede helft van 2010 is de EDBA op verzoek van de gemeente Almere de trekker
werkzaamheden. Voor het eerst wordt nu samen met de Schipholgroep gewerkt aan
geworden van drie thema’s van het programma Excellent Gastheerschap. Er werd een voorzitter, een secretaris en een groep deelnemers gezocht die zich gingen buigen over de thema’s Arbeidsmarkt & Onderwijs, Ondernemerschap & Internationalisering en Kennisinfrastructuur. In 2012 is daar ook het thema Vrijetijdseconomie bij gekomen. De ondersteuning van deze themagroepen kost de EDBA Uitvoeringsorganisatie onevenredig veel tijd. Het is geen primaire doelstelling van de organisatie. Daarom is in oktober 2012 besloten door de Board dat de werkzaamheden als trekker van de themagroepen worden afgebouwd. De themagroep Vrijetijdseconomie is daarop een uitzondering omdat inspanningen op dat terrein mogelijk direct tot nieuwe werk gelegenheid leiden. Het moment van afbouwen zal een natuurlijk moment zijn. Bij het thema arbeidsmarkt & onderwijs komt dat moment begin 2013, omdat de plannen dan in de uitvoeringsfase komen. Het is verstandig om de vele organisaties die met dit onderwerp bezig zijn bij elkaar te brengen en na te denken over een nieuwe samen werkingsstructuur binnen Almere/Flevoland.
Resultaten themagroep Arbeidsmarkt & Onderwijs Economische groei is mede afhankelijk van een voldoende gekwalificeerde beroeps bevolking. Uit de nationale studies komen drie sectoren naar voren waar deze knelpunten op de arbeidsmarkt mogelijk de economische groei gaan remmen: techniek, zorg en ICT. Reden om ook in Almere dit onderwerp op te pakken. De themagroep is opgericht onder leiding van Leo Houwen.
16
Jaarverslag EDBA 2012
Jaarverslag EDBA 2012
17
Stand van zaken themagroepen
Stand van zaken themagroepen
Uit de werkconferentie van januari 2012 komt naar voren dat in Almere met name een
Resultaten Themagroep Ondernemerschap
tekort aan goed opgeleid technisch personeel Almere parten kan gaan spelen. Bij de
Samen met verschillende partijen is gesproken over de 1500 tot 2000 starters in Almere.
overige sectoren speelt dit op dit moment in veel mindere mate. De themagroep focust
Een substantieel aantal. De centrale vraag is: ‘kan door een integrale aanpak het aantal
op basis van deze werkconferentie op de sector techniek, met in het achterhoofd dat
succesvolle starters vergroot worden?’ Nu zijn er na 3 tot 5 jaar minder dan de helft
een aanpak voor de tekorten in de technische sector wellicht op termijn kopieerbaar is
van de starters nog maar over. Samen met de banken, accountantskantoren, KvK en
voor andere beroepsgroepen.
EDBA wordt gewerkt aan een begeleidingsplan voor starters. Het wordt een op maat gemaakt programma afgestemd op de wensen van de starter. Dit plan moet aan het
De kern van de aanpak:
einde van dit jaar staan.
• Maak de technische bedrijven in Almere goed zichtbaar voor de bewoners in Almere • Laat vooral de schone, technische beroepen zien
De Beurs
• Ontwikkel voor de technische richtingen een heel aantrekkelijk studie aanbod, o.a.
Het leegstaande pand aan de Wisselweg (oud pand van Oranjewoud) biedt een
banengarantie • Communicatie; ontwikkel een hele specifieke website voor de technische beroepen
prachtige stek voor startende ondernemers. Dat was het uitgangspunt voor het maken van een afspraak met eigenaar Hanzavast. Deze was bijzonder bereidwillig met ons mee te denken over een andere invulling en mogelijkheden van dit pand. Samen met
Het Technocentrum, ook vertegenwoordigd in de themagroep, heeft een plan ontwik-
partijen uit Almere is dit verder onderzocht, met in het achterhoofd het leuke, gelijk-
keld ‘FlevoTalent’ om de instroom te vergroten en de behoefte aan schaars technisch
soortige YEAH-concept in de stad Groningen. Ondertussen kwamen we ook in gesprek
geschoolde medewerkers vanuit het bedrijfsleven beter te managen. Het plan gaat best
met VIC, een onderneming die startups ondersteunt. Eindresultaat: de Beurs wordt in
ver, niet alleen meer zichtbaarheid voor de technische beroepen, maar ook baangaran-
2013 aan de buitenkant gerestyled, er komt een lounge café, VIC gaat als intermedaire
ties geven aan leerlingen die voor techniek kiezen maken onderdeel uit van de plannen.
organisatie startups begeleiden. VIC is tevens aanjaagorganisatie om nieuwe bedrijven/
Daarnaast gaat de themagroep in samenwerking met de VBA in het eerste kwartaal van
huurders aan te trekken die het concept van het gebouw De Beurs kunnen versterken.
2013 bij Almeerse ondernemers na of er meer samenwerking wenselijk is op het gebied
De focus ligt op ICT-bedrijven. Het zal een broedplaats moeten worden voor nieuwe
van HRM. Kleine bedrijven kunnen lastige HRM-kwesties moeilijker alleen behappen en
bedrijven.
mogelijk is er in Almere behoefte aan een nieuwe dienst voor het MKB op dit vlak.
Thema vrijetijdseconomie De gemiddelde groei van de sector vrijetijdseconomie ligt al jaren stabiel op 4%. Een economische kans voor Almere. Met een beperkt aantal deskundigen vanuit de provincie en de gemeente Almere is een verkenning uitgevoerd waar de EDBA toegevoegde waarde kan leveren. De deelsectoren waar kansen voor de EDBA liggen zijn: • Publieksattracties • Watersport en recreatie • Wellness • Bungalowparken • Gezondheidstoerisme Voor het ontwikkelen van de sectoren is commitment van de gemeente Almere en de provincie onontbeerlijk. Samen met de gemeente wordt een actieplan opgeteld om systematisch deelsectoren op te pakken.
18
Jaarverslag EDBA 2012
Jaarverslag EDBA 2012
19
Investeringsfonds: leningen aan nieuwe bedrijven 2012
Investeringsfonds: leningen aan nieuwe bedrijven 2012
‘Sommige ondernemers doen maar wat met hun online winkel’
WEBC wil bedrijven helpen met een webshop Webcellerate (WEBC), ofwel: geef gas met je webshop. Het is een slogan die Ruud Winkel (mar keting director) samen bedacht heeft met Marten Bouma (finan cial director) en Matthijs Treffers (sales director) om ondernemers te helpen bij het opzetten van een webshop. Advisering bij het
In dit overzicht staan de achtergestelde leningen die de EDBA heeft verstrekt en de
upgraden van een bestaande,
aanvragen die in behandeling zijn. Naar verwachting zijn die in 2012 of begin 2013
online winkel behoort eveneens
afgehandeld. Het betreft een totaalbedrag van bijna 1 miljoen euro. Verder wordt het
tot de mogelijkheden.
investeringsfonds ingezet voor de programmakosten van de regieprogramma’s.
Bedrijf
Bedrag lening
daar kunnen wij ondersteuning
blijkt in de praktijk nog niet zo
bieden”, aldus Winkel. Hij is met
Een helpende hand wordt op
makkelijk, zo leert de praktijk.
Bouma en Treffers neergestreken
termijn ook geboden bij het
Ondernemers kunnen daar wel
in een pand aan de Rentmeester
Ingangsdatum
omgekeerde: een webwinkel die
enige steun bij gebruiken, aldus
straat. “Almere leek ons de meest
volgens onder-
lening (looptijd
zich in de winkelstraat, offline
Winkel. “Velen hebben de klok
geschikte plek. Niet alleen omdat
nemingsplan
3 jaar
dus, via een presentatie in een
horen luiden, maar weten niet
de Almeerder zelf graag via het
etalage aan het publiek wil laten
waar de klepel hangt”, zegt hij.
internet producten aanschaft.
zien.
“Die doen maar wat en leven
Ook in Almere heeft de retail
Min./max aantal fte
1. HyRef BV
Het opzetten van een webwinkel
€ 125.000
15 tot 25 fte
02-02-2012
2. MediaHoVe
€
25.000
30 tot 50 fte
02-02-2012
bij de waan van elke dag. Waar
het daardoor niet makkelijk. De
3. Xytek
€ 130.000
15 tot 25 fte
27-04-2012
De diensten van WEBC zijn
een goede webwinkel aan moet
logistiek is er echter prima. We
4. daarwilikwerken.nl
€
33.000
5 tot 10 fte
24-05-2012
gericht op de operationele
voldoen? Heb je even… Alles
zitten tegen de Randstad aan en
5. Stichting Thuishaven
€
20.000
15 tot 25 fte
25-10-2012
ondersteuning van webentre
draait om usability en visability.
de lijntjes zijn er heerlijk kort.”
preneurs. Gedacht kan worden
Ofwel gebruiksgemak en de juiste
Webcellerate denkt binnen vijf
6. Farmaceutisch Diensten
Centrum
7. STB Zorg
€ 150.000
75 tot 100 fte
€
45.000
15 tot 25 fte
8. Webcellerate
€
25.000
5 tot 10 fte
9. AlgaSpring
€ 100.000
5 tot 7 fte
Q1-2013
aan diensten als outsourcing van
informatie zichtbaar maken.
jaar ongeveer tien mensen aan
01-08-2012
klantbeheer, opslag en logistiek,
Laat bezoekers bijvoorbeeld niet
het werk te hebben, los van
11-12-2012
webdesign, zoekoptimalisatie,
zoeken naar bezorgkosten of
Almeerse toeleveranciers.
Q1 - 2013
boekhouding, personeel & orga
leveringstermijnen. Wees direct
nisatie en marketing, en dat alles
duidelijk. Na het aanleveren van
De EDBA heeft Webcellerate goed
achter één loket, Webcellerate.
de juiste informatie zetten wij in
geholpen bij de opzet van het
Aanvragen in behandeling (soms vertrouwelijk)
vijf werkdagen een webshop in de
bedrijf. “Dat maakte het voor ons
10. Bedrijf in Healthsector
€
75.000
20 tot 40 fte
in behandeling
Om een indruk te krijgen van de
steigers, klaar om te vullen met
makkelijker om te beginnen”,
11. Internetbedrijf
€
50.000
25 tot 50 fte
in behandeling
markt die wordt gevormd door de
de bijbehorende producten. Dan
aldus Winkel. “De EDBA gaf ook
12. Bedrijf eMobility
€ 100.000
10 tot 15 fte
Q1-2013
stormachtig groeiende webwin
begint het echte avontuur online,
aan dat onze werkzaamheden
kels: in 2010 waren dat er 20.000.
waarmee we ondernemers graag,
niet alleen voor extra werk zor
stap voor stap, verder helpen.”
gen, maar er tevens toe bijdragen
13. Woonzorgvoorziening Almere Haven
€
25.000
15 tot 25 fte
in behandeling
In 2015, voorspelt Thuiswinkel.
14. ITab dispencer
€
75.000
30 tot 50 fte
in behandeling
org, is dat aantal verdubbeld.
–––––––––––––
€ 978.000
––––––––––––– 280 - 457 fte
dat werkgelegenheid behouden
Vorig jaar realiseerden deze inter
Degenen die al een webshop heb
blijft. Dat mensen kunnen blijven
netwinkels – van klein tot groot
ben, hebben vaak niet de tijd om
werken. Zoiets is uitermate
– ruim € 10 miljard omzet.
deze up to date te houden. “Ook
belangrijk.”
* In behandeling: Board is akkoord, mits er een goedkeuring komt op het businessplan door de Rabobank of ABN-AMRO.
20
Jaarverslag EDBA 2012
Jaarverslag EDBA 2012
21
Investeringsfonds: leningen aan nieuwe bedrijven 2012
Investeringsfonds: leningen aan nieuwe bedrijven 2012
Voormalige glastuinders worden erbij betrokken
‘Almere toont een zorg-gerelateerd ondernemerschap’
Algen kweken in glastuingebied
Volledig elektronisch zorgplatform via Stb
Twee vestigingen van Alga
Naast de eerder genoemde secto
conforme vergoeding aan Alga
“Almere heeft een focus op zorg.
Spring in Diemen en Andijk
ren kunnen ook de professionele
Spring. Dat houdt hiermee grip
Dat blijkt onder meer uit de
werden in 2012 verlaten en daar
visteelt en de siervisindustrie
op de kwaliteit en op de markt
opzet van de gezondheidszorg
voor in de plaats kwam Almere,
genoemd worden als afzetmarkten
ontwikkelingen (in- en verkoop).
en de ambitieuze activiteiten van
kassengebied ‘Buitenvaart’ in
voor de microalgen.
Een soort franchisesysteem dus.
Almere DataCapital, dat beoogt
zijn. Daar wordt vooralsnog een
De kas zal voor een belangrijk
Jongbloed doet graag zaken met
op te slaan. Almere DataCapital
kas van een voormalige rozen
deel, zo is de opzet, gaan fun
Almere, geeft hij aan. “Er is een
moet een vooraanstaande plaats
kweker, groot 1.3 ha, betrokken
geren als een modelkwekerij.
coöperatieve houding.” Ambte
gaan innemen in de economi
om microalgen in te kweken.
Grote kansen liggen er, volgens
naren in Almere bleken sneller te
sche ontwikkeling van Almere.
Jongbloed, vooral waar het gaat
kunnen handelen dan hun col
Hieruit blijkt aandacht voor zorg-
Daar blijft het echter niet bij als
om bioraffinage. Dit is het proces
lega’s in andere gemeenten. Ook
gerelateerd ondernemerschap.
het aan één van de initiatief
waarbij grondstoffen uit micro
de ondersteuning van de EDBA is
In zo’n omgeving wilden we ons
nemers, René Jongbloed, ligt. Er
algen worden gewonnen. Na de
erg positief, laat hij verder weten.
als bedrijf graag vestigen”.
zijn plannen om dit bedrijf flink
voltooiing van het kweekproces
“Deze zag vooral iets in de groei
te laten groeien de komende
wordt deze manier van kweken
potentie en de aansluiting van
Dat zegt Marico van Leeuwe,
jaren en te laten opsplitsen, zoals
– NannoTechnology – bij andere
de producten en de kennis van
directeur van Stb Zorg. Die
microalgen ook doen. Daarbij
glastuinders gerealiseerd.
AlgaSpring op de life sciences-
behoort tot de Stb Holding, is
Almere Buiten om precies te
grote computerbestanden veilig
kunnen glastuinders, die hun
sector in Almere. Dat alles kan
een aftakking van Stb Auto
bedrijf noodgedwongen moeten
Zij produceren dan zelf en leve
de werkgelegenheid een flinke
matisering en vormt sinds 2010
opgeven (omdat het in hun bran
ren de algen tegen een markt
impuls geven.”
een zelfstandige organisatie.
che slecht gaat) of bij wie dat
Een afsplitsing werd als nood
al gebeurd is, mogelijk een rol
zakelijk gezien omdat zorg zich
spelen. Het kassengebied krijgt
als werkveld explosief ontwik
met deze activiteiten een flinke
kelde. “We leveren met onze
stimulans. Jongbloed denkt op
activiteiten een volledig elektro
termijn een oppervlakte aan kas
nisch zorgplatform”, aldus Van
sen van maar liefst 20 tot 30 ha
Leeuwe.
nodig te hebben.
22
Marico van Leeuwe Van Leeuwe: “Wij zorgen voor
meteen enthousiast over onze
Die werkzaamheden zijn met
geavanceerde specialistische
innovatieve aanpak. We zijn blij
Microalgen zijn microscopisch
name gericht op specialistische
dossiers, die de betreffende arts
met de financiële bijdrage van de
kleine plantjes, die een rol kun
dossiersystemen en registraties
een inzicht geven in het volledige
EDBA, een achtergestelde lening.
nen spelen bij de vervaardiging
voor researchtoepassingen. Zie
behandeltraject van de patiënt.
Daarmee hebben we voor een
van hoogwaardige grondstoffen,
kenhuizen, zelfstandige behan
Dergelijke data zijn ook te benut
belangrijke deel onze huisvesting
bijvoorbeeld Omega-3 olie en anti-
delcentra en zorgcentra, niet
ten voor de grotere, overkoepe
kunnen inrichten”, aldus Van
oxydanten. Dat geldt ook voor
de gezondheidscentra, maken
lende elektronische patiënten
Leeuwe.
diervoeding en personal care,
gebruik van dat platform. Vooral
dossiers.”
huidverzorging, vertelt Jongbloed.
vanwege de wens te komen tot
“We zijn momenteel op kleine
een volledige dossiervorming,
De opzet van Stb Zorg, zo bleek al
jaren door te groeien naar tien
schaal bezig. Aan de noodzakelijke
kostenbeheersing en efficiency
snel, past goed in de plannen van
vaste medewerkers en een aantal
vergunningen wordt gewerkt.”
in de zorg.
de EDBA. “Men was daar dan ook
flexibele krachten en stagiaires.
Jaarverslag EDBA 2012
De planning is om over enige
Jaarverslag EDBA 2012
23
Investeringsfonds: leningen aan nieuwe bedrijven 2012
Investeringsfonds: leningen aan nieuwe bedrijven 2012
MediaHoVe streeft efficiëntere aanpak drukwerk na
Bedrijf wil nog niet teveel details prijsgeven
Publisphere zorgt voor uniforme werkwijze
Bijzonder woon- en zorghotel in Haven
Het realiseren van een brochure
Een particulier woon- en zorg
nadrukkelijk aanwezige zorg-
hier geen reguliere AWBZ-
is een langdurig proces, waarbij
hotel realiseren in Almere
behoefte. Er wordt specifiek
instelling, maar een particulier
veel partijen, zoals fotografen,
Haven. Dat staat de Almeerder
uitgegaan van de mogelijkheden
woon- en zorginitiatief, waar
tekstschrijvers, DTP’ers en
Gerbrand Joustra van Joustra
van iedere individuele cliënt op
nadrukkelijk sprake is van een
drukkerijen, betrokken zijn.
Vastgoed, een onderdeel van
het gebied van zorg, wonen, dag-
scheiding tussen wonen en zorg.
Hoe meer personen erover mee
J+ Bouwadvies en Ontwikke
besteding en welzijn. Zoiets is
Dit geeft de cliënt meer zeggen
praten, hoe groter de kans op
ling BV, voor ogen. Samen met
niet eerder vertoond in Almere.
schap en is in lijn met de door
fouten is.
zijn Twentse zakenpartner
Zolang de onderhandelingen
de overheid ingeslagen weg.
Ben Velthuis heeft Joustra
wachten op een definitieve
Dat kan makkelijker, en sneller,
de meeste horden inmiddels
afronding, vinden wij het op dit
Joustra en Velthuis zijn via de
dacht Almeerder René de Hoogen
genomen en verkeren de
moment ongepast om nader in
Vereniging Bedrijfskring Almere
en startte, met zakelijk partner
plannen in een vergevorderd
detail te treden”.
(VBA) in contact gekomen met
Joris Verschoor, het bedrijf Media
stadium.
HoVe. Resultaat: een efficiëntere
de EDBA, die een lening heeft Wat Joustra en Velthuis wel wil
verstrekt. “De EDBA heeft ons
aanpak om een product te laten
“Een bijzonder en innovatief plan
len zeggen is dat het middelgrote
verder geholpen en van de juiste
drukken, en daarmee besparing
voor Almere”, aldus de project-
woon-inzorghotel in een markant
adviezen voorzien. Hierdoor
van tijd en kosten.
ontwikkelaar. “Hiermee wordt
leegstaand gebouw wordt onder
konden wij onze plannen verder
invulling gegeven aan een
gebracht in Haven. Het betreft
invulling geven”.
“De opzet is”, aldus De Hoogen, “dat wij een digitaal platform hebben, PubliSphere, waarop diverse bestanden en gegevens zijn te vinden. Deze kunnen door de betrokkenen, zoals DTP’ers en drukkerijen, worden benut
René de hoogen
om het verwerkingsproces meer gestructureerd en sneller te laten
als het moederbedrijf in Japan.
verlopen.”
Het is, al met al, hypermodern DTP’en”, aldus De Hoogen.
Zo’n aanpak schept duidelijk
24
een klant circa € 350,– per maand. De EDBA zag wel wat in de moge lijkheden van het bedrijf en wilde
heid, meent hij, en garandeert
Volgens hem is de werkwijze met
dat graag financieel ondersteu
daarmee ook de noodzakelijke
PubliSphere met name bedoeld
nen. De Hoogen: “We moesten
kwaliteit. PubliSphere is als het
voor de wat grotere bedrijven,
een zogenaamde in-design server
ware de regisseur en de andere
die ondernemingen die een per
aanschaffen, kosten € 19.000,–.
partijen zijn de ‘spelers’. Het
soneelsbestand van 30 personen
Bij de EDBA zei men toen: ‘Dan
vergemakkelijkt tevens het
of meer hebben. “Je praat over
betalen wij die toch?’. Dat werd
overal ter wereld uitdragen van
bedrijven die ongeveer € 30.000,–
dan wel een achtergestelde
dezelfde header, koptekst, boven
aan vormgevingskosten per jaar
lening, maar we waren daar wel
briefpapier bijvoorbeeld. “Zo kan
uitgeven. Zij kunnen daar flink,
blij mee, zoals het contact met
een dealer in, zeg, Azerbeidzjan
30 tot 40 procent, op besparen.”
deze organisatie steeds erg pret
eenzelfde briefhoofd aanbrengen
Aansluiting bij MediaHoVe kost
tig is verlopen.”
Jaarverslag EDBA 2012
Jaarverslag EDBA 2012
25
Investeringsfonds: leningen aan nieuwe bedrijven 2012
Investeringsfonds: leningen aan nieuwe bedrijven 2012
‘Daarwilikwerken.nl’ bijzonder portaal van Matchbuilders
Via brandstofcel, ontwikkeld door HyRef
Bedrijfsfilms brengen belang techniek in beeld
Elektriciteit direct uit eurodiesel gegenereerd
In een video van 60 seconden
Een brandstofcel die elektriciteit
onbruikbaar want je kunt ner
stofcel van HyRef Power BV komt
het belang van techniek bij
rechtstreeks uit beschikbare
gens tanken. De vraag was dus
omdat verkenningsvoertuigen
Flevolandse bedrijven in beeld
eurodiesel genereert. Dit is sinds
vrij simpel: kun je zeer effectief
van het leger ongezien, maar
brengen, samen met studenten
kort mogelijk en is zeer efficiënt,
stroom opwekken uit conventio
graag ook geruisloos, hun werk
van de Filmacademie. Daar
duurzaam en werkt geruisloos.
nele commerciële brandstoffen,
moeten kunnen doen. ”Dat laat
voor heeft het Almeerse bedrijf
Het Almeerse bedrijf HyRef
of de identieke groene en biologi
ste is nogal eens een probleem”,
Matchbuilders, via de portal
Power BV heeft daar grootse
sche equivalenten? En eindelijk,
aldus Kist. “Vaak moet de motor
‘Daarwilikwerken.nl’, een nieuw
plannen mee en is reeds de
na 120 jaar gebruik te maken van
tijdens silent watch mode weer
concept ontwikkeld.
pilots aan het produceren voor
dieselgeneratoren is het mogelijk
aangezet worden om de accu’s
het Nederlandse ministerie van
dit beter te gaan doen.
op te laden. Dat maakt natuur
Defensie.
De film is de ‘kern’ van een mini website die weer binnen een netwerk van mini websites de aandacht vraagt van nieuwe
Michel van der Made
werknemers. Inwoners van Flevo
de voertuigen ontdekt worden.”
De productie gaat plaatsvinden
motor van de toekomst die elek
Defensie is er veel aan gelegen
in een pand op bedrijventer
trische mobiliteit echt mogelijk
de verkenners stil en het liefst
rein Gooisekant. Een nu nog
gaat maken. “Daar wordt trou
onontdekt hun werk te laten
land, starters op de arbeidsmarkt,
nl en Kombijdebrandweer.nl.
mes van de eerste bedrijven zijn
leegstaande ruimte naast een
wens al heel lang aan gewerkt
doen. Het ministerie is een ideaal
studenten, leerlingen van middel
Portalen op het gebied van onder
inmiddels achter de rug. Nu kun
bedrijfsverzamelgebouw moet
en heeft reeds het niveau bereikt
lanceerplatform voor een derge
baar en beroepsonderwijs moe
wijs, arbeidsmarkt en zelfontwik
nen we echt iets laten zien. Dat is
dienst gaan doen als assemblage
van 3kWh uit een apparaat van
lijke nieuwe technologie, maar
ten via de films zo enthousiast
keling. ‘Daarwilikwerken’ is daar
prettig.”
bedrijf om deze stille generatoren
100L (de grootte van een combi
HyReF Power heeft ook plannen
gemaakt worden, dat ze zeggen:
een nieuw initiatief in.
te realiseren. Als de voortekenen
boiler). Voldoende vermogen om
om bij te dragen aan de Amster
‘Dat is echt interessant, daar wil
Aan het maken van filmbeelden
niet bedriegen wordt het ministe
bijvoorbeeld een groot huishou
damse duurzaamheidsplannen
De EDBA heeft Van der Made en
bij andere ondernemingen wordt
rie van Defensie een belangrijke
den van stroom te voorzien, maar
door toepassingen in rondvaart
Florea in contact gebracht met
gewerkt. Bedrijven betalen een
klant. Ook over de grens is er al
klein genoeg om mee te nemen.
boten te onderzoeken.
het Technocentrum Flevoland.
kleine vergoeding voor de reali
belangstelling getoond voor de
In vergelijking met een conven
De combinatie van de betrokken
satie van de professionele en
activiteiten van deze nog jonge,
tionele generatoren halveren we
Het nog in omvang kleine HyRef
partijen is succesvol en heeft het
bijzondere bedrijfsfilms. Vanaf
door twee man gestarte onder
het verbruik en emissies en dit
Power hoopt over enige tijd zijn
project zeer positief beïnvloed.
€ 500,– voor een 3D fotobewerking
neming.
doen we zonder geluid te produ
vleugels te kunnen uitslaan en
Daarwilikwerken.nl is ook de
Op het gebied van techniek biedt
tot € 1.500,– voor live opnames op
naam van het nieuwe online por
Flevoland vele mogelijkheden.
locatie.
taal waar Almeerders Michel van
Van robotica, ict, energie, milieu,
der Made en Brian Florea achter
elektrotechniek en chemie tot
“De bedoeling is dat jongeren,
zitten. Ze zijn geen onbekenden
autotechniek, geluid, luchtvaart,
maar ook hun ouders, die betrok
rervaring opgedaan bij Cosworth
in Almere. Voor hen is een match
zorg, bouw, infra, ruimtevaart.
ken zijn bij de beroepskeuze van
in Engeland en ook als voormalig
Dat het ministerie van Defensie is
de werkgelegenheid in Almere
tot stand brengen tussen werk
wonen, vervoer, media, voeding.
hun kind, geprikkeld worden om
technisch directeur bij Spyker.
gewillig oor heeft voor de brand
hiermee een injectie krijgt, maar
gevers en personeel een bekende
Van de Made: “Iedereen maakt
anders tegen een bepaald bedrijf
Echter, vanuit persoonlijke inte
ook omdat de Silent Power gene
tak van sport.
gebruik van techniek in het
aan te kijken”, aldus Van der
resse is hij reeds jaren op zoek
rator van HyReF het verbruik van
ik werken’.
26
lijk lawaai en daarmee kunnen Deze technologie is de stille
ceren. En het apparaat gaat veel
dan kan er op een personeelsbe
Van dit duo is Wicher Kist de
langer mee. Zoals gezegd is de
stand van zo’n 55 personen gere
woordvoerder. Hij komt uit de
businesscase niet zo moeilijk”,
kend worden. De EDBA raakte
auto-industrie en heeft zijn moto
aldus Kist.
gecharmeerd van de plannen van het bedrijf, niet alleen omdat
dagelijks leven. Zonder techniek
Made. “Soms bestaat een beeld
naar betere oplossingen voor het
brandstoffen en productie van
Met hun bedrijf matchbuilders.nl
staat alles stil. Met ons netwerk
van een bedrijf dat niet geheel
opwekken van mobiele stroom.
emissies gaat reduceren. Een
hebben ze de afgelopen jaren met
van mini websites brengen we
overeenkomt met de werkelijk
Stroom hebben we overal nodig,
dergelijke aanpak past prima in
succes diverse innovatieve porta
de organisaties en de techniek
heid. Door de film wordt die
accu’s alleen is niet de oplossing
de duurzaamheidsdoelstellingen
len opgezet, zoals Komindebouw.
daarachter in beeld. De filmopna
indruk dan wellicht bijgesteld.”
en waterstof brandstofcellen zijn
van de EDBA.
Jaarverslag EDBA 2012
Jaarverslag EDBA 2012
27
Investeringsfonds: leningen aan nieuwe bedrijven 2012
In eerste jaar al veel werkgelegenheid
Farmaceutische groothandel komt in Almere
Jaarrekening 2012
Een farmaceutische groothandel, de grootste van haar soort in
De stichting Economic Development Board (EDBA) heeft het jaar 2012 afgesloten met
ons land, waar bijna 3 miljoen
een klein positief exploitatiesaldo. De EDBA sluit de jaarrekening met een goed gevoel
in geïnvesteerd gaat worden
af. De EDBA heeft een beperkt budget, maar door de intensieve samenwerking met
en die binnen een jaar vrijwel
de gemeente Almere en de Kamer van Koophandel kan ook met kleine budget
zeker aan 100 mensen werkge
gezamenlijk toch veel werk verzet worden.
legenheid biedt. Die ambitieuze
In het financiële overzicht zijn de verlies- en winstrekening opgenomen en het
plannen heeft het Farmaceutisch
investeringsfonds EDBA. De Stichting EDBA heeft voor 2012 een impulsbijdrage van
Diensten Centrum (FDC). Het bedrijf gaat medio dit jaar van
driehonderdduizend euro voor bedrijfsvoerings- en communicatiekosten. Daarnaast
start in Almere.
1 miljoen euro ten behoeve van de aanjaaggelden voor de vijf clusters en leningen aan bedrijven die via businesscases aan kunnen tonen dat zij een bijdrage leveren aan
Volgens Piet Berkers en de andere
de ontwikkeling van de clusters (Duurzaam Almere, ICT & Media, Handel & Logistiek,
oprichters van het bedrijf zijn
Health & Wellness en Lelystad Airport).
hun ideeën goed haalbaar. De
Winst- en verliesrekening 2012
toenemende vergrijzing zorgt voor meer medicijngebruik. De
EDBA
jaarlijks oplopende kosten in de
Werkelijk
Begroot
€
300.000
zorg vragen voorts om een effi ciëntere logistiek en daarmee
Inkomsten
goedkopere wijze van verwerking
Omzet gemeente Almere
€
300.000
van medicijnen. Het Farmaceu
Overige inkomsten
€
50.150
Totaal inkomsten
€
350.150
€
300.000
tisch Diensten Centrum wil daar gestalte aan geven. Het bedrijf
Piet Berkers
beoogt verder diensten te leveren op het gebied van automatise
klant leveren, waarbij het tijdstip
EDBA een helpende hand heeft
Bureaukosten
ring, teneinde het totale proces
waarop de medicamenten geno
geboden om de plannen van het
Personeelskosten
€
203.267
€
180.000
zo doelmatig te laten verlopen, en
men moeten worden, vermeld
Farmaceutisch Dienstencentrum
Huisvestingskosten
€
20.102
€
30.000
praktijkondersteuning.
staan. Er wordt dus echt gedacht
mede mogelijk te maken. “Niet
Beheer/exploitatiekosten
€
11.758
€
3.500
op patiëntniveau. Ook leveren
alleen op financieel gebied, maar
Kantoorkosten
€
5.040
€
5.000
Berkers, die nu nog opereert van
we op een slimme manier de
ook met het helpen zoeken van
Algemene kosten
€
9.963
€
10.000
uit Oosterhout: “Het moet een
herhaalmedicaties aan patiënten,
een bedrijfspand hebben we
Subtotaal
€
250.130
€
228.500
hypermodern bedrijf worden, met
waardoor er minder bezoeken
steun ondervonden.”
robots die de verpakking voor een
aan de apotheek nodig zijn”’.
deel voor hun rekening nemen.
28
Programmakosten Met name de potentie van de
Algemeen
€
14.826
€
15.000
Met ons machinepark willen we
Het bedrijf heeft gekozen voor
werkgelegenheid charmeerde de
Clusters & thema’s
€
53.654
€
56.500
de grootste verpakkingslocatie
Almere omdat de stad gunstig
EDBA. Uitgegaan wordt van zo’n
Subtotaal
€
68.480
€
71.500
in Nederland zijn, groter dan
ligt in de Randstad. “Zo’n centrale
100 man in het eerste jaar, ver
wat er nu is in ons land. We kun
locatie is belangrijk voor ons,
deeld over de sectoren logistiek,
Totaal uitgaven
€
318.610
€
300.000
nen medicijnen per slikmoment
gezien de distributieactiviteiten”,
schoonmaak, catering en bevei
–––––––––––––
–––––––––––––
(moment van innemen) van de
aldus Berkers. Hij zegt dat de
liging.
Exploitatie saldo
€
€
Jaarverslag EDBA 2012
31.540
0
Jaarverslag EDBA 2012
29
Jaarrekening 2012
In de uitgaven zijn de belangrijkste verschillen met de begroting 2012:
Jaarrekening 2012
Overzicht goedgekeurde investeringsaanvragen 2012
– Extra inkomsten voor bestede uren van uitvoeringsorganisatie EDBA ten behoeve van programma Almere DataCapital
Projectomschrijving
Bedrag
– Personeelskosten: kosten detachering vanuit de gemeente verhoogd – Huisvestingkosten: de totale kosten, huur, energie en overige kosten waren te hoog
Cluster ICT & Media*: – Urban Screens
€
10.000
– Extra kosten door één extra medewerker, projectleider Almere DataCapital
– Smart City
€
25.000
Investeringsfonds EDBA
Cluster Duurzaam Almere:
De EDBA heeft een investeringsfonds. Het uitgangspunt is dat de gemeente Almere
– Van Afval Naar Grondstof
€
30.000
Leningen nieuwe bedrijven**
€
978.000
Totaal goedgekeurd
€ 1.043.000
begroot
in dit fonds jaarlijks € 1 mln. stort en de EDBA met dit fonds investeert in businesscases die werkgelegenheid creëren en passen binnen de gedefinieerde clusters. De funding vanuit de gemeente Almere kan natuurlijk alleen als de gemeenteraad bij de begrotingsbehandeling akkoord gaat met deze bijdrage aan het investeringsfonds van de EDBA. Bij de begrotingsbehandeling voor 2012 heeft de gemeenteraad wederom ingestemd met deze bijdrage aan het EDBA investeringsfonds. Uiteraard zijn er wel uitgangspunten door de EDBA geformuleerd op basis waarvan eventuele investeringsaanvragen worden beoordeeld.
* Het programma Almere DataCapital is reeds in 2011 goedgekeurd, € 830.000,–. ** Voor de toelichting van deze leningen wordt verwezen naar de beschrijving van de projecten in dit jaarverslag. De afgelopen jaren is 2 miljoen in het investeringsfonds gestort. In 2011 is € 956.000,– goedgekeurd door de board. In 2012 € 1.043.000,–. Dus in totaal is over de afgelopen 2 jaar € 1.999.105,–
Uitgaven investeringsfonds EDBA worden getoetst aan:
door de EDBA-board goedgekeurd.
• Investeringen moeten leiden tot meer werkgelegenheid • De investeringen moeten passen in de clusters van de EDBA • Indien mogelijk een lening op basis van een revolving karakter • Een redelijke verhouding tussen de verwachte werkgelegenheid en de investering • Co-financiering van de partners • Investeringen in vooronderzoek dat leidt tot een businesscase Dit is het uitgangspunt voor het mede-investeren vanuit het EDBA. Maar we kunnen de ogen ook niet sluiten voor het mede-investeren in ontwikkelingen die een duwtje in de rug moeten hebben om de businesscase sluitend te krijgen. De grote projecten gaan ter besluitvorming via de EDBA Board en bij de kleinere projecten, beneden de grens van € 50.000,–, wordt steeds met wethouder Economische Ontwikkeling overlegd. Bij de kleinere investeringsbedragen wordt de board dus achteraf geïnformeerd. Deze werkwijze voldoet tot op heden. Bij aanvragen brengt de EDBA de aanvrager eerst in contact met de Almeerse banken. De banken hebben op dit gebied veel meer expertise en tevens vindt dan ook een screening plaats van de betrokken ondernemers. De banken komen dan met een financieringsvoorstel, waarbij de EDBA een rol kan spelen. Als een project gefinancierd kan worden vanuit de markt heeft dat onze voorkeur. Dit is een aantal keren ook zo gelopen. Vanuit de EDBA zijn er met een tweetal banken afspraken gemaakt dat zij ons helpen bij het uitwerken van de businesscases. Het betreft de banken: ABNAMRO en de Rabobank.
30
Jaarverslag EDBA 2012
Jaarverslag EDBA 2012
31
Colofon Dit is een uitgave van de Economic Development Board Almere. Vormgeving: langedijkontwerp.nl Tekst: programmateam Almere DataCapital, Vivian Vijn, Thijs Wartenbergh (interviews) en Henk Weyschedé (Eind)redactie: Vivian Vijn
Economic Development Board Almere Randstad 21-81 1314 BK Almere Telefoon: (036) 76 702 44 E-mail:
[email protected] www.edba.nu
Onderdeel van Almere Werkt! Het programma voor het economisch offensief Almere (gemeente Almere en Provincie Flevoland)