Vernieuwen versnellen versterken
ebu Economic Board Utrecht
Ontdekkingsreis langs Utrechtse kansen
Bouwstenen voor een regionale economische agenda
Sinds het voorjaar van 2012 heeft de Economic
De Economic Board Utrecht wordt samengesteld uit
Board Utrecht (EBU) honderden bedrijven, organi-
leden vanuit het bedrijfsleven, de overheid, het onder-
saties, bestuurders en ondernemers gesproken op
wijs en de kennisinstellingen. De Board stelt in 2013
individuele basis en tijdens bedrijventafels. Deze
een regionale economische agenda op voor de regio
gesprekken hadden tot doel om een beeld te krijgen
Utrecht. De gesprekken met ondernemers vormen
van de economische en maatschappelijke uitdagin-
daarvoor belangrijke input, evenals regionaal-economi-
gen waarvoor ondernemers staan, op welke wijze ze
sche analyses en kansen die voortkomen uit nationale
nu, alleen en met (kennis)partners, hun weg hierin
en internationale beleidskaders.
zoeken, en welke kansen en mogelijkheden ze zien
We willen niet wachten met het terugkoppelen van
op de korte, middellange en lange termijn.
voorbeelden van ideeën, suggesties en concrete ac-
Wat in de gesprekken naar voren kwam, was een
ties die in de gesprekken de revue zijn gepasseerd.
brede behoefte om kennis te delen, en met innova-
Daarvoor was het enthousiasme bij partners zeer
tieve oplossingen en slimme nieuwe relaties in te
groot, net als de gretigheid om de mouwen op te stro-
spelen op veranderende business. Op die manier
pen en aan de slag te gaan. Het zijn deze eerste prak-
kunnen ook maatschappelijke opgaven als voedsel-
tische bouwstenen voor de regionale economische
veiligheid, energiezekerheid en effectieve en effici-
agenda die we in dit document willen presenteren.
ënte zorg worden getackeld. Maatschappelijke kan-
Dit document geeft dan ook vooral aan hoezeer het
sen worden zo economische kansen, en daarmee
bouwen aan de regionaal-economische agenda ‘work
kunnen ook realistische businesscases worden ont-
in progress’ is. Iedere dag dienen zich nieuwe moge-
wikkeld. De gesprekspartners waren enthousiast,
lijkheden en ideeën aan. We horen die nieuwe sugges-
oplossingsgericht en legden onverwachte, nieuwe
ties graag, om ze te kunnen meenemen als nieuwe
verbindingen.
bouwstenen voor een sterkere regionale economie.
E-health en zelfmanagement
Growing Games in de zorg
Gebiedsgerichte aanpak: van energielabel naar energiesprong
ICT en zelfzorgsystemen zullen steeds
Steeds meer krijgt gaming een plaats in
De ingewikkelde opgave om een ge-
belangrijker worden in de gezondheids-
de zorg, bv. als instrument om mensen
bied energieneutraal te maken, lukt al-
en welzijnszorg. Niet als doel maar als
letterlijk in beweging te krijgen. Maar
leen door verschillende soorten kennis
middel om de kwaliteit van de zorg
games kunnen ook op een andere ma-
en ervaring bij elkaar te brengen. Dat
op peil te houden tegen lagere kosten
nier worden gebruikt. Zorgpersoneel
vraagt niet alleen technische kennis
en met minder beschikbaar personeel.
kan d.m.v. serious games thuis trainen
maar ook kennis op financieel, juridisch
De regio Utrecht heeft via pilots al er-
met nieuwe, state-of-the-art appara-
en organisatorisch vlak. Een groep van
varing opgedaan met e-health. Het is
tuur. Hierdoor kan personeel nieuwe
deelnemers aan de bedrijventafel
wenselijk en betrekkelijk eenvoudig om
routines op een efficiënte manier snel
energie ontdekte dat zij gezamenlijk
bestaande technologieën te inventa-
onder de knie krijgen.
over die kennis beschikten en dat een
riseren en ervaringen met zorgdienst-
integrale benadering voordelen biedt
verlening van Amersfoort en gezond-
Mogelijke partners o.a.: Dutch Game
die niet haalbaar zijn als ze apart opere-
heidsportal Pazio uit te breiden en op
Association, Fonds Games for Health,
ren. Deze groep zoekt een locatie voor
te schalen.
gamedevelopers, mediabedrijven, leve-
toepassing.
ranciers medische apparatuur, ziekenMogelijke partners o.a.: Utrecht Life
huizen, onderwijsinstellingen
Mogelijke partners o.a.: Triodos, Royal
Sciences, UMCU (Pazio), Careijn,
Haskoning/DHV, Solease, verenigingen
Amersfoort Breed consortiumpartners,
van eigenaren / parkmanagementorga-
PGGM, Achmea
nisaties kantorenlocaties, deelnemers consortium Gebieden energie Neutraal (GEN)
Trainingsmodule green economy
Vergroenen openbaar vervoer
WiFi in de Utrechtse binnenstad
Installateurs hebben niet alleen techni-
Middels pilots in Amersfoort en in sa-
Weliswaar niet uit de bedrijventafels
sche kennis nodig over zonnepanelen,
menwerking met andere regio’s leren
maar uit de Utrechtse gemeenteraad:
warmtepompen en elektrisch vervoer
hoe de concessie voor busvervoer in
op korte termijn zal het gemeentebe-
maar ook nieuwe kennis van produc-
2016 met zero emissie kan worden
stuur inzicht geven in de haalbaarheid
ten, diensten en rekenmodellen. Daar-
ingevuld. Zowel de concessieverlener
van de aanleg van WiFi in de hele
mee wordt de positie van de installatie-
als de concessiehouder worden hierbij
Utrechtse binnenstad. Daarmee zou
branche versterkt en kan de uitrol van
uitgedaagd om alternative verdienmo-
Utrecht een voorsprong realiseren ten
duurzame energie worden versneld.
dellen, nieuwe rollen en partnerships
opzichte van andere steden. Ziggo en
te verkennen.
Telindus, beide uit Utrecht, willen graag
voor installateurs
Partners o.a.: ROC ASA, Ecofys, TFI, Intechnium (Kenniscentrum installatietechniek in Woerden), onderscheidende installatiebedrijven
een WiFi stadsnetwerk realiseren.
ICT Crossover Academy
Versterking ICT-basis-
Beter regionaal-
infrastructuur
economisch onderzoek
Technologische ontwikkelingen in ICT
De ICT-sector is een sector die voor de
Op verschillende plekken in de regio
gaan razendsnel. dat betekent dat cur-
Utrechtse economie van groot belang
wordt door verschillende organisaties
ricula in het reguliere onderwijs snel
is: ze is de afgelopen decennia sterk
regionaal-economisch onderzoek ge-
verouderen. IT-bedrijven voelen zich
gegroeid en zal sterk blijven groeien nu
daan. Soms worden daarvoor dezelfde
daarom genoodzaakt om in-company
digitalisering zal doordringen tot in de
bedrijven bevraagd. Met de start van
mensen bij te scholen. Daarnaast
haarvaten van de economie. ICT zal
het regionaal onderzoekersoverleg in
wordt van IT-‘ers niet alleen technolo-
ook steeds meer worden toegepast in
februari 2012 moet afstemming van on-
gische kennis gevraagd, maar juist ook
zorg, onderwijs en nutsvoorzieningen.
derzoeksvragen en onderzoeksprojec-
steeds meer van toepassingsgebieden
Plaats- en tijdonafhankelijk werken stelt
ten eenvoudiger kunnen worden. Ook
zoals zorg, mobiliteit en onderwijs. Dat
hoge eisen aan infrastructuur. Applica-
kunnen gezamenlijk meer complexe
vraagt om zogeheten T-shaped IT-pro-
ties kunnen zowel voor zakelijke gebrui-
onderzoeken worden uitgezet, bijvoor-
fessionals: medewerkers wier kennis
kers als consumenten leiden tot meer
beeld naar de regionale innovatiepres-
niet alleen diep is maar ook breed, die
efficiency en fun, maar hoogwaardige
taties en naar internationale benchmar-
bruggen kunnen bouwen tussen afde-
en betrouwbare toegang tot de cloud
king van de regio Utrecht. Daarmee
lingen en markten. Ook het gebruik van
en tot real time databases is dan een
wordt efficiencywinst behaald en wordt
big en open data vraagt om mensen
vereiste. Dat vraagt om de ontwikke-
geïnvesteerd in evidence-based beleid.
die technologie en data-analyse kunnen
ling van een ICT-basisinfrastructuur dat
combineren. Bedrijven willen hier graag
ten dienste staat van alle economische
Partners e.o.: Universiteit Utrecht, TFI,
in investeren om betere en nieuwe
sectoren. In de regio Utrecht zou een
Kamers van Koophandel, UWV, pro-
diensten te kunnen leveren.
testlab of proeftuin kunnen worden
vincie Utrecht, gemeenten, nationale
ingericht waarin kan worden geëxpe-
planbureaus, commerciële onder-
Mogelijke partners o.a.: Skillcity, regio-
rimenteerd met zowel technologie als
zoeksbureaus
nale ICT-bedrijven
exploitatie. Aangehaakt kan worden bij initiatieven elders (Almere Data Capital, geodata hub Amersfoort, life sciences
Efficiëntere windmolens en rioleringsbeheer
Hub Utrecht en Amsterdam).
De efficiency van windmolenparken kan sterk verbeteren door meteorologische data te gebruiken voor het ‘richten’ van de wieken. Door te anticiperen op regenbeelden, kan ruimte voor de opvang van neerslag in het rioleringssysteem worden vrijgemaakt. Op deze manier wordt big data gebruikt in het kader van de energietransitie en watermanagement. Mogelijke partners o.a.: KNMI, Ecofys, GeoNovum, TNO, Royal Haskoning/ DHV, Wavin
Transitie van maatschappelijke
Efficiëntere goederenstromen
Uitrol smart grids
De enorme transitie van de sector Zorg
Utrecht is een knooppunt van snelwe-
Door ICT aan elektriciteitsnetten toe
en Medisch maakt het noodzakelijk dat
gen, waterwegen en spoorverbindin-
te voegen, wordt een decentrale duur-
burgers meer zelf de verantwoordelijk-
gen. De sector logistiek is groot. De
zame energievoorziening mogelijk. Er
heid pakken en invullen. De overdracht
sector kan duurzamer en efficiënter
ontstaat een energiehandelssysteem
van maatschappelijke ondersteuning
werken als ze multimodale goede-
waaraan iedereen kan deelnemen. In
van AWBZ naar WMO en daarmee naar
renstromen beter met elkaar verbindt.
pilots in Amersfoort, Utrecht en Nieu-
gemeenten vraagt een kennisinves-
Online vrachtuitwisseling, dus een ge-
wegein worden nieuwe diensten, pro-
tering. Met de concentratie van zorg-,
richte toepassing van ICT, kan daar een
ducten en verdienmodellen ontwikkeld
werkgevers- en patiëntenorganisaties
belangrijke bijdrage aan leveren.
die de grootschalige uitrol van deze zo-
ondersteuning
in de regio Utrecht ligt hier een kans
geheten smart grids mogelijk moeten
om een expertisecentrum voor con-
Mogelijke partners o.a.: deelnemers
sult, zorg en inkoop te realiseren.
aan Port of Utrecht
maken. Partners o.a.: Ecofys,Stedin, Universiteit Utrecht/USI, Capgemini, HU, Lomboxnet, Icasus, RUG, Eemflow Energy, TFI, DNV Kema, EVANDER
Leerstoel diensteninnovatie
Mobiliteitsfootprint voor zakelijke
Nyenrode
dienstverleners
In de financiële sector wordt steeds
Deze ‘green deal’ is afgelopen zomer
Een cluster van GEO-bedrijven uit
vaker gebruik gemaakt van apps om
gesloten
provincie
Amersfoort richt samen met de Hoge-
individuele diensten aan te bieden.
Utrecht, gemeente Utrecht, TFI en de
school Utrecht een expertisegroep op
Deze trend zal ook in de ICT-sector
U15 (de grootste werkgevers van de re-
voor Leefomgeving & Informatie. Op
zichtbaar zijn, zodat een verschuiving
gio Utrecht). Hoe brengen de bedrijven
die manier wil men de relatie tussen
zichtbaar wordt van verzuilde applica-
van de U15 hun mobiliteitstfootprint
bedrijven en regionale kennisinstellin-
ties naar meer platformtoepassingen.
in kaart, wat kunnen ze van elkaar le-
gen versterken, de aansluiting tussen
Dit wordt ook verwacht voor de zake-
ren en hoe kan deze kennis worden ge-
onderwijs en arbeidsmarkt verbeteren,
lijke dienstverlening. De regio Utrecht
deeld met het MKB in de regio?
toegepast onderzoek verrichten en het
heeft de kans om zich tot een dergelijk platform te ontwikkelen voor zakelijke diensten.
met
het
Rijk,
GEO Expertisegroep
regio GEO-netwerk stimuleren.
Economic Board Utrecht
ebu Economic Board Utrecht
Verwachtingen: verbind en motiveer, geef ruimte en draag uit
De stappen op de korte termijn
Bedrijven en organisaties deelden tijdens de vele
In december zullen de leden van de Economic Board
ontmoetingen eigenlijk één verwachting ten aanzien
Utrecht worden geïnstalleerd. De leden zullen zichzelf
van de Economic Board Utrecht: een organisatie die
voorstellen tijdens de eerste Get Connected bijeen-
in staat is tot verbinden, tot motiveren, tot aanzwen-
komst op 25 januari 2013 in Utrecht. Ondertussen
gelen, tot het wegnemen van belemmeringen en het
zullen de projectleiders van de verschillende partner-
verminderen van regels en obstakels. Een organisa-
organisaties uiteraard alle belangstellenden blijven in-
tie die ruimte geeft en stippen op de horizon schetst,
formeren over nieuwe projecten en initiatieven.
met een economische agenda die bottom-up wordt gevoed waarmee de economie kan worden gestimuleerd. Een organisatie die het onderscheidend vermogen van Utrecht onder woorden weet te brengen en uitdraagt aan landelijke en internationale tafels.
Deze brochure is een uitgave van de supportorganisatie voor de Economic Board Utrecht. Hierin werken samen: Taskforce Innovatie regio Utrecht, provincie Utrecht, gemeente Utrecht, gemeente Amersfoort, Kamer van Koophandel Midden-Nederland, Kamer van Koophandel Gooi-, Eem- en Flevoland. Taskforce Innovatie regio Utrecht heeft op verzoek van de samenwerkende partners de regie en coördinatie op zich genomen van de supportorganisatie. Contactpersoon Willemieke Molenaar
[email protected] Vormgeving Akimoto Drukwerk Klomp Illustraties MooiRood
