Twente werkt! Actieplan voor een regio met toekomst. Economic Development. Twente Board - 12 december 2014

Twente werkt!

Actieplan voor een regio met toekomst Twente Board - 12 december 2014

Economic Development

Twente Werkt! Actieplan voor een regio met toekomst De Twente Board, bestaande uit vertegenwoordigers van bedrijfsleven, onderwijs- en onderzoeksinstellingen en overheden in Twente, heeft op 12 december 2014 het actieplan Twente Werkt! vastgesteld. Het is een concreet vervolg op de aanbevelingen die de Commissie Draijer en de Commissie van Wijzen (o.l.v. Bernhard Wientjes) eerder in 2014 hebben gedaan.

Aanbevelingen commissie Draijer  Aanbevelingen Commissie van Wijzen 

Het actieplan Twente Werkt! bevat een analyse van Twente, waaruit onder

Inhoud Twente Werkt! 2 Inleiding 3 Actielijnen 5 Aanbevelingen commissie Draijer 8 Aanbevelingen Commissie van Wijzen 9 Analyse 10 De aanpak in 5 actielijnen 14 Actielijn 1 - Sterke HTSM-sector 15 Actielijn 2 - Groei van MKB 17 Actielijn 3 - Nieuwe bedrijvigheid 20 Actielijn 4 - Duurzame arbeidsmarkt 22 Actielijn 5 - Werk door investeringen 25 Samenwerking 27

meer blijkt dat de regio kampt met een relatief hoge werkloosheid. De Twente Board heeft daarom vijf actielijnen benoemd met concrete initiatieven die de economie en de arbeidsmarkt van Twente versterken. In 2015 ziet de Twente Board toe op de uitvoering van deze actielijnen. Na zes maanden wordt het actieplan geactualiseerd.

Analyse 

Actieplan Twente Werkt!

2

Inleiding Twente is een innovatieve regio met een krachtig technologisch profiel en

De ambitie blijft onverkort om Twente te ontwikkelen tot een ondernemende

internationale ambitie. Op 10 juni 2014 verscheen het visitatierapport

en Europees toonaangevende technologische topregio waar hoogwaardige

‘Versterken economische kracht van Twente’ van de commissie Draijer. De

systemen, producten, materialen en diensten worden vervaardigd.

commissie stelt dat de huidige focus van Twente op de sector High Tech

Het actieplan Twente Werkt! vormt een extra plus op lopende initiatieven,

Systemen en Materialen weliswaar kansrijk is, maar versterkt moet worden

zoals de Innovatiesprong Twente, het Techniekpact en het Twents

om effectief te zijn. Op korte termijn zijn aanvullende oplossingen nodig voor

Arbeidsmarktperspectief (TWAM). Doel is nu te versnellen en concreet te

de langdurige werkloosheid van relatief laagopgeleide werkzoekenden.

handelen. Het actieplan bevat daarom concrete acties die direct worden

Hoewel elke baan in de hightechsector tenminste één extra baan voor lager

ingezet, of in de pijplijn zitten.

opgeleiden genereert, gebeurt dat niet per direct en bovendien vraagt die baan vaak aanvullende vaardigheden. Het rapport van de commissie Draijer

Twentse ondernemers en bestuurders onderschrijven en ondersteunen dit

was een ‘wake-up call’ voor de regio en een aanmoediging om aan de slag te

actieplan actief. Het belang van Twente is daarbij leidend. Juist nu zijn visie

gaan met de kansen van Twente. Twente voelt zich gesteund door de Tweede

en actieve inzet op concrete nieuwe initiatieven en projecten nodig. Het is

Kamer, die de regering oproept initiatieven voor het stimuleren van de

werk in uitvoering. Dit actieplan is dan ook een dynamisch document, dat

werkgelegenheid in regio’s maximaal te ondersteunen. Ook heeft de

minstens ieder half jaar een update nodig heeft. Zo geeft het een extra

Commissie van Wijzen onder leiding van Bernhard Wientjes onlangs

impuls aan een gezonde economische toekomst van deze prachtige regio met

belangrijke aanbevelingen gedaan voor een Technology Base Twente.

potentie en ambitie.

De Twente Board, bestaande uit vertegenwoordigers van het bedrijfsleven,

Kortom, Twente Werkt aan een regio met toekomst!

onderwijs- en onderzoeksinstellingen en de overheden in Twente, heeft de aanbevelingen van de commissie Draijer gebruikt als basis voor dit actieplan.


3

Twente, ondernemende hightechregio Twente is een ondernemende hightechregio, een innovatief netwerk met een krachtig technologisch profiel en een internationale ambitie. De economische agenda richt zich op de voor Twente kansrijke sector High Tech Systemen en Materialen (HTSM). Deze sector sluit goed aan bij het DNA van Twente met zijn langjarige traditie in de maakindustrie en biedt perspectief voor toekomstbestendige werkgelegenheid. HTSM is als landelijke topsector één van de pijlers van de Nederlandse economie, met een groeiende toegevoegde waarde, hoge exportquote, hoge R&D-inzet en brede toepassings¬mogelijkheden. Bedrijven, overheden, onderwijs- en onderzoeksinstellingen behalen daarin een voorsprong door verbinding met elkaar te zoeken. Verbinding als voedingsbodem voor ondernemerschap en innovaties op wereldniveau. Dat spreekt professionals, ondernemers, investeerders en studenten aan.


4

 Home

Actielijn 1 - Sterke HTSM-sector

Actielijn 2 - Groei van MKB

Twente werkt aan hightech.

Twente werkt aan versterking ondernemerschap.

Actielijn 1 

Actielijn 2 

Acties 2015:

Acties 2015:

- de oprichting van een regionaal topteam HTSM/Smart Industry, dat zorgt voor meer

- Het bezoeken en bij de economische agenda betrekken van 100 bedrijven;

focus, massa en coalities in concrete businesscases; - extra acquisitie voor het aantrekken van HTSM-bedrijven en onderzoeksinstituten; - ontwikkeling van het programma Smart Industry: met o.a. Field Labs en

- exportbevordering, met de focus op Duitsland, door o.a. gerichte handelsmissies; - i nnovatief inkopen (launching customership) bij gebiedsontwikkeling Kennispark , Luchthaven Twente  en Hart van Zuid ;

demonstratiefaciliteiten voor intelligente producten en productieprocessen (robotisering

- ontwikkelen platform Zorginstellingen als launching customer voor technische bedrijven;

en nieuwe ICT-toepassingen);

- verkenning mogelijkheden van en voor een kredietunie;

- stimuleren van hightechinnovatie door middel van onderzoeksbeurzen (voor gezamenlijk onderzoek bedrijven en universiteit.

- o ntwikkelen cursusprogramma voor versterken van ondernemersvaardigheden, voor ondernemers en studenten.

In de pijplijn:

In de pijplijn:

- uitvoeren van duurzame, innovatieve en slimme energieconcepten (Smart Energy in

- één loket voor financierings- en subsidievragen vanuit het MKB;

Smart Cities), waarbij energiebedrijven, industrie en woningcorporaties samen optrekken; - oprichting van het Twente Safety & Security Center  voor vraagstukken op het gebied van veiligheid.

- facility sharing (apparatuur, ruimte) bij onderwijs- en onderzoeksinstellingen en hightechbedrijven en beschikbaar stellen (leegstaande) kantoor-, onderzoeks- en productieruimte voor MKB/starters; - ondersteuningsaanpak voor starters optimaliseren; - bij elkaar brengen inkopers voor uitwisseling van ervaring in rol als launching customer; - budget voor ontwikkelen van businesscases voor nieuwe initiatieven; - o ntwikkelen financiële regeling om bedrijven op basis van maatwerk te kunnen ondersteunen in hun groeiplannen; - opzetten netwerk businessdevelopers in Twente; - s amen met innovatieve MKB-bedrijven in de regio Twentse Innovatiehubs ontwikkelen.


5

 Home

Actielijn 3 - Nieuwe bedrijvigheid

Actielijn 4 - Duurzame arbeidsmarkt

Twente werkt aan het aantrekken van nieuwe bedrijven.

Twente werkt aan een duurzame arbeidsmarkt.

Actielijn 3 

Actielijn 4 

Acties 2015:

Acties 2015:

- actieve gecoördineerde acquisitie van bedrijven, vooral in kansrijke sectoren (HTSM,

- 250 Twentse werkzoekenden worden aan een baan in Duitsland geholpen;

logistiek, toerisme) - continuering van het Expat Center Twente en uitbouw van internationaal onderwijs; - opzetten Arbeidsplaatsen Premie Regeling Twente

- Werkplein Twente  zorgt ervoor dat werkzoekenden en werkgevers elkaar makkelijker kunnen vinden zonder tussenkomst van gemeenten of UWV; - drie sectorplannen voor o.m. techniek en zorg;

- in kaart brengen bedrijfskosten Duitsland en Nederland.

In de pijplijn: In de pijplijn:

- 515 garantiebanen voor mensen met een arbeidsbeperking.

- studie naar terughalen verdwenen industrie (reshoring) in Twente.

- arbeidsmarktoffensief in Duitsland; - scholingsvoucher voor werkenden die willen doorgroeien; - Sociale Impact Bonds: overheid betaalt private partijen voor aanpak van maatschappelijk probleem. - Project Twente Textiles; - Project logistiek centrum Rijssen-Holten; - Project solliciteren in het Duits.


6

 Home

Actielijn 5 - Werk door investeringen

Samenwerking

Twente werkt aan banen uit investeringen in bebouwde omgeving en

De huidige situatie én de kansen die Twente in zich heeft, vragen om een

infrastructuur.

gebundelde inzet vanuit het bedrijfsleven, kennis- en onderwijsinstellingen

Actielijn 5 

en overheid. De Twente Board roept de drie partners op om dit actieplan als leidraad te gebruiken voor concrete initiatieven en projecten. Met de

Acties 2015: - versnellen aanleg en onderhoud infrastructuur - social return on investment; regionale werkgelegenheid door slimmer aanbesteden.

In de pijplijn:

uitvoering van het plan kan Twente zich ontwikkelen tot een ondernemende en Europees toonaangevende technologische topregio waar hoogwaardige systemen, producten, materialen en diensten worden vervaardigd.

Een gebundelde inzet 

- nieuwe investeringen in regionale infrastructuur (ontvlechting A1/A35 tussen Azelo en Buren); - Haalbaarheidstudie high-speed railverbinding Amsterdam-Twente-Berlijn.


7

 Home

Visitatierapport commissie Draijer Op 10 juni 2014 verscheen het visitatierapport ‘Versterken economische

meer toptalent voor de regio behouden blijft en draagt op middellange termijn bij aan

kracht van Twente’ van de commissie Draijer. Bestaande plannen, aanpak en

bredere werkgelegenheid. Zet in op méér doorgroei van spin-offs.

uitvoering vormen volgens de commissie een goede basis voor het

4. Vergroot de effectiviteit van de regionale samenwerkingsverbanden. Het grote aantal

versterken van de economische kracht van de regio Twente. Het draagvlak is

netwerken en samenwerkingsverbanden vormt een belangrijk onderdeel van de sociale

hoog, maar het is niet genoeg. Ze heeft vijf verbeterpunten voorgesteld:

cohesie in de regio. Verdicht deze netwerken, zodat ze meer samenwerken en de economische ontwikkeling stimuleren. Maak een gezamenlijk plan voor bestuurlijke samenwer-

1. V ersterk de economische focus op High Tech Systemen en Materialen (HTSM) door het preciseren van focusgebieden binnen HTSM waarin Twente werkelijk het verschil kan maken. Een goed voorbeeld is het terrein van materialen, waar Twente van oudsher sterk is. Versterk effectieve nationale en internationale verbindingen met andere regio’s voor een sterkere basis in deze globaal concurrerende sector. Benader proactief bedrijven voor vestiging in de regio, zodat de industriële basis in HTSM groter wordt. Betrek bestaande vooraanstaande ondernemingen nauwer bij de sector. 2. Verbreed het economisch plan voor de regio. Twente heeft een hoge werkloosheid onder

king dat aansluit op het economisch plan. Maak de samenwerking tussen provincie en regio productiever. 5. Verbeter de profilering van de regio. De gevormde marketingpropositie sluit nog onvoldoende aan bij wat de regio onderscheidt. De aanpak van belangenbehartiging kan effectiever door meer structuur en een proactieve uitvoering. Trek specifieke ondernemingen aan voor de regio Twente.

Het volledige rapport van de commissie Draijer vindt u hier. 

lager opgeleiden. Lopende economisch plannen zijn te eenzijdig gericht op HTSM als aanjager van de lokale economie. Er is een verbreding nodig. Maak een alomvattend banenplan dat op korte termijn een positieve impuls geeft aan de werkgelegenheid, ook voor de minder hoog opgeleide inwoners. 3. Vergroot de inzet op ondernemerschap en innovatie. Twente heeft een bovengemiddeld niveau van ondernemerschap rondom de Universiteit Twente. Zet deze kracht in de regio breder in. Een brede aanpak gericht op innovatief ondernemerschap zorht ervoor dat


8

 Home

Commissie van Wijzen De onafhankelijke Commissie van Wijzen, onder voorzitterschap van Bernard

toekomst van Twente zonder gezamenlijk gedragen toekomstbeeld. Mooie plannen en agen-

Wientjes, onderzocht in 2014 de kansen voor een duurzaam economisch

da’s blijven steken in onvermogen ze uit te voeren. Iedereen in Twente wil vooruit en zijn

sterker Twente. Daarbij werd ook gekeken naar welke rol de Luchthaven

schouders eronder zetten. De commissie roept Twente op elkaar te vinden, in het belang van

Twente kan spelen. De commissie constateert dat de economische motor van

de zaak. Ze constateert een dringende behoefte aan een publiek-private topteam, dat door

Twente hapert. De negatieve impact van de huidige economische

kennis en statuur gezag heeft en voorop gaat.

problematiek laat zich niet alleen voelen bij de lokale overheden, maar wordt ook bij het bedrijfsleven zichtbaar

Het volledige rapport van de Commissie van Wijzen vindt u hier. 

(o.a. verslechterende concurrentiepositie en minder aantrekkelijke vestigingsfactoren). De Twentse economische structuur is dringend toe aan een krachtige en perspectiefrijke structurele vernieuwing.

Centraal advies van de commissie is om van de Luchthaven Twente een internationale ontwikkel-, demonstratie- en productiezone voor ‘Advanced Materials and Manufacturing’ te maken. In het fraaie coulisselandschap worden groen en rust gecombineerd met de bruisende energie van duurzame hightech bedrĳvigheid. Kortweg: Technology Base Twente. De commissie stelt dat de voordelen van de grensligging beter benut kunnen worden. Fiscale en praktische barrières voor Twentse grenswerkers zijn nog te groot om volop te profiteren van de werkgelegenheid over de grens. Bevordering van de export van het MKB naar Duitsland, het opzetten van handelsmissies en een arbeidsmarktoffensief om Twentse werkzoekenden te koppelen aan Duitse vacatures, moeten absolute prioriteit hebben. De Commissie van Wijzen ziet een enorme hoeveelheid rapporten en onderzoeken over de economische


9

 Home

Analyse Twente is een stedelijke regio met meer dan 600.000 inwoners en een sterke eigen identiteit. Het is een regio waar het goed wonen en leven is, met voldoende aanbod van natuur, cultuur, sport en amusement. Een groot deel van de werkgelegenheid is te vinden in de industrie, met een rijke historie in textiel en metaal. Deze industrie heeft in de afgelopen decennia een enorme transitie doorgemaakt met nieuwe producten, nieuwe materialen, andere productiemethoden en andere afzetgebieden. Met ondersteuning van de Universiteit Twente is Twente uitgegroeid tot een innovatief ecosysteem met onderwijs- en onderzoeksinstellingen en veel startende hightechbedrijven. Zij leveren nieuwe hoogwaardige producten, materialen, systemen en diensten in een regio met een ondernemende instelling en een hoge arbeidsmoraal. Daar staat tegenover dat in Twente relatief veel mensen niet actief deelnemen aan het arbeidsproces en niet (kunnen) bijdragen aan economische groei. Mensen die hun talenten onvoldoende kennen en onvoldoende benutten. Inwoners met een laag opleidingsniveau zonder enige werkervaring dan wel met werkervaring die onvoldoende aansluit. De persoonlijke en maatschappelijke impact hiervan is groot en neemt toe, met structureel negatieve effecten op welzijn en welvaart en forse financiële knelpunten bij de lokale overheden.

In 2013

907 meer startende ondernemingen dan in 2012

Jaarlijks wordt in Twente naar schatting ruim € 1 miljard uitgegeven aan uitkeringen voor niet-werkenden. In de regio gingen de afgelopen drie jaren 9.000 banen verloren. De werk-

Aandeel vrouwelijk Twents talent stijgt

loosheid steeg sterker dan in de rest van Nederland en vooral in de Twentse steden is het

64 procent

werkloosheidspercentage hoog.

van de beroepsbevolking


10

 Home

De feiten Het Bruto Regionaal Product – de totale waarde

Het percentage innovatieve bedrijven in Twente,

Kennispark Twente is de grootste innovatiecam-

van goederen en diensten die in Twente worden geprodu-

gemeten over de periode 2004-2010, is groter dan in

pus van Nederland, met zo’n 400 bedrijven. Qua werkge-

ceerd – ligt op € 19 miljard in 2011. Dat is 3,2% van het

Nederland (44% tegen 38%). Twente heeft ruim 2.500

legenheid staat het op de tweede plek, met circa 6.300

Bruto Nationaal Product. De gemeenten Almelo,

HTSM-bedrijven met in totaal bijna 30.000 arbeidsplaat-

arbeidsplaatsen. In 2013 is Kennispark Twente uitgeroe-

Enschede, Hengelo, Oldenzaal en in mindere mate Rijs-

sen. Het aandeel van HTSM in de totale werkgelegenheid

pen tot Beste Bedrijventerrein van Nederland. In de afge-

sen-Holten vormen het economisch zwaartepunt.

in Twente is sinds het begin van de crisis in 2009 gestegen

lopen jaren zijn 2.000 spin-offs ontstaan vanuit de Uni-

van 9,7 naar 10,1%. Landelijk nam in de HTSM-sector het

versiteit Twente en Saxion, samen goed voor ongeveer

aantal werkzame personen in die periode juist af met 0,2%.

20.000 arbeidsplaatsen. Jaarlijks is zo’n 10% van de

De meeste arbeidsplaatsen in Twente bevinden

snelst groeiende technologiebedrijven in Nederland

zich in de sectoren handel (20%), zorg (16%) en de industrie (15%). Het aandeel van de HTSM-topsector in de

afkomstig uit Twente. Het aantal spin-offs vanuit KennisTwente kent diverse Open Innovatie Centra,

park Twente ligt met 145 hoger dan bij de andere cam-

werkgelegenheid is hoger dan gemiddeld in Nederland

gericht op het toegankelijk maken van kennis en kunde

pussen in Nederland. Kennispark Twente wordt als een

(19,1% tegen 6,7%). In mindere mate geldt dit ook voor de

voor het regionale bedrijfsleven. Voorbeelden zijn:

van de regionale hotspots van Nederland gezien door de

topsectoren Chemie en Food & Nutrition. Het aantal

Open Innovatie Centrum Advanced Materials (OICAM)

Adviesraad voor Wetenschap, Technologie en Innovatie.

startende bedrijven in de regio ligt boven het landelijk

, Texperium , TPRC , Centre for Medical Imaging ,

Saxion heeft voor ontwikkeling van het techniekonderwijs

gemiddelde. Anderzijds ligt ook het aantal faillissemen-

VKON , High Tech Factory  en LEO robotics .

en voldoende opgeleid personeel in de techniek de Cen-

ten in Twente hoger.

tres of Expertise Tech Your Future en Tech for Future. Het ROC van Twente heeft het Centrum voor Innovatief Vakmanschap TechWise Twente .


11

 Home

De Twentse onderwijs-/onderzoekinstellingen zijn

Het aantal werkzoekenden is opgelopen tot circa

Uit een analyse van de Atlas voor gemeenten

goed ingebed in Twente: ROC van Twente (circa 1.800 fte

35.000 geregistreerde werkzoekenden. Het werkloosheid-

komt naar voren dat in Enschede voldoende banen zijn

en 20.000 studenten), Saxion (circa 2.175 fte en meer dan

spercentage in Twente (12,3%, augustus 2014) ligt niet

voor laagopgeleide mensen. Door het verlies aan arbeids-

26.000 studenten in Deventer en Enschede) en Universiteit

alleen boven het Nederlands gemiddelde (10,1%), maar is

plaatsen op mbo2-niveau en hoger ontstaat echter ver-

Twente ( circa 3.100 wetenschappers en professionals en

ook 14% hoger dan een jaar eerder. De hoogste werkloos-

dringing. Er moet dus vooral werkgelegenheid worden

bijna 9.500 studenten) met bijbehorende Centres of Exper-

heidspercentages zijn te vinden in het stedelijk gebied:

gegenereerd op mbo2-niveau en hoger, waardoor de

tise en onderzoeksinstituten. De focus ligt bij alle instel-

Enschede (18,3%), Almelo (17,3%) en Hengelo (11,4%).

verdringingseffecten afnemen.

lingen op technologie.

Verder kennen ook de gemeenten Oldenzaal en Losser werkloosheidspercentages boven de 10%. De gemeente

Ondernemers verwachten in de nabije toekomst knelpunten voor de vervangingsvraag van middelbaar

Enschede heeft dit jaar met 55% het laagste niveau van arbeidsparticipatie van Nederland.

en hoogopgeleid technisch personeel. In bepaalde sectoren en beroepsgroepen is nu al sprake van een tekort. Het

Het aantal werkloze jongeren tussen 15 en 27 jaar bedraagt 3.544 personen (augustus 2014), een afname met 7,4% ten opzichte van een jaar eerder. Van deze jongeren doen 1.219 een beroep op een WW-uitkering, dat is

Bijna de helft (41,8%) van de niet-werkende werk-

22% minder dan in 2013. Nog eens 1.575 jongeren zitten in

aantal moeilijk te vervullen vacatures bedraagt inmid-

zoekenden heeft uitsluitend een lagere opleiding (basis-

de bijstand, een toename van 6,6% ten opzichte van

dels 500 tot 700 per jaar. De vraag naar hogeropgeleiden

onderwijs); daarmee wijkt Twente niet noemenswaardig

augustus 2013.

(vanaf het niveau mbo3+) groeit relatief snel.

af van de rest van Nederland. Een vergelijkbaar percentage (41,0%) heeft een mbo-opleiding; dat is meer dan in de rest van het land. Het percentage niet-werkende werkzoekenden met hogere opleidingen ligt onder het Nederlands gemiddelde.


12

 Home

Overheid, onderwijs- en onderzoeksinstellingen en

De afgelopen jaren zijn vele analyses verschenen

bedrijfsleven investeren in de economische ontwikkeling

over de sterke en zwakke punten van Twente. Voorbeelden

van Twente. Investeringen van Regio Twente en provincie

hiervan zijn de Economische Motor Twente ,

Overijssel van € 65 mln. in het Innovatieplatform Twente

de Innovatiesprong Twente , de Logistieke Draaischijf

tussen 2007 en 2013 hebben € 275 mln. uitgelokt. Vanaf

, de Ontwikkelagenda Netwerkstad Twente , de

2013 hebben provincie (€ 45 mln.) en Regio Twente (€ 30

periodieke Arbeidsmarktmonitor , de Twente Index ,

mln.) opnieuw middelen gereserveerd via de Innovatie-

het Twents Arbeidsmarktperspectief , Versterken

sprong Twente. Ook private partijen hebben middelen

economische Kracht van Twente  (het rapport van de

ingezet. Zo heeft ondernemer Gerard Sanderink een stich-

Commissie Draijer) en Technology Base Twente 

ting opgericht die meer dan € 30 mln. in onderwijs en

(het rapport van de Commissie van Wijzen). De rapporten

faciliteiten investeert. Buitenlandse investeerders zijn

bevestigen dat er voldoende kansen voor Twente zijn,

actief: het Amerikaanse (pre-)seedfonds Cottonwood

maar dat er nog veel werk aan de winkel is om deze te

Technology Fund (CTF) bijvoorbeeld investeert vanuit zijn

verzilveren.

vestiging in Twente (de eerste in Europa) € 10 mln. (oplopend naar € 30 mln.) in innovatieve projecten in Nederland en de rest van Europa.


13

 Home

De aanpak in vijf actielijnen Economische groei begint bij ondernemers, die markten verkennen, nieuwe markten

In de komende maanden ziet de Twente Board toe op de uitvoering van deze actielijnen. De

aanboren, nieuwe producten en diensten ontwikkelen en investeren in de regio, telkens om

te bereiken resultaten (nieuwe business/werkgelegenheid) en benodigde financiering zullen

waarde toe te voegen. Alleen daardoor ontstaan nieuwe duurzame banen, waar

concreter worden benoemd, vastgesteld en uitgevoerd. Na zes maanden wordt het plan

werkzoekenden werk vinden. Kennis- en onderwijsinstellingen leiden mensen op en

geactualiseerd. We kijken of acties die in de pijplijn zitten, al kunnen worden opgepakt en of

verzorgen ook bij- en omscholing. Dat voorziet in de vraag naar goed en passend opgeleid

lopende acties moeten worden bijgestuurd.

personeel. Daarnaast ontwikkelen zij kennis met en voor bedrijven voor nieuwe producten

Van plan naar actie: Twente Werkt!

en diensten. Kennis- en onderwijsinstellingen zijn ook een motor voor ondernemerschap, waardoor steeds meer nieuwe bedrijvigheid ontstaat. De overheid zorgt voor randvoorwaarden die groei en innovatie stimuleren. Betrokken overheden maken het aantrekkelijk voor bedrijven om zich (blijvend) te vestigen en zorgen ervoor dat bedrijven geen knelpunten ervaren bij groei van hun onderneming en dat drempels om mensen aan het werk te zetten (bijv. arbeidskosten) zo laag mogelijk zijn.

Twente Werkt! bevat vijf actielijnen voor versterking van de economie en arbeidsmarkt van Twente. Het zijn aanvullingen op bestaand beleid en lopende programma´s. In elke actielijn staat beknopt aangegeven wat de doelen zijn en wat de benodigde inzet is. Actielijn 1: Twente werkt aan hightech Actielijn 2: Twente werkt aan versterking ondernemerschap

Doelstelling economische ontwikkeling Twente Twente ontwikkelen tot een ondernemende en Europees toonaangevende technologische topregio waar hoogwaardige industriële systemen, producten en diensten worden vervaardigd, rekening houdend met de maatschappelijke uitdagingen die er zijn, en waar toekomstbestendig economisch rendement wordt behaald. In 2020 moet Twente op of boven het gemiddelde van Nederland scoren op de volgende aspecten: 1. Het aandeel van de bevolking dat werkt 2. Het Bruto Regionaal Product (BRP) per inwoner 3. Het aandeel van het BRP dat geïnvesteerd wordt in regionale R&D 4. Het aandeel 15-64 jarigen dat hoger opgeleid is.

Actielijn 3: Twente werkt aan het aantrekken van nieuwe bedrijven Actielijn 4: Twente werkt aan een duurzame arbeidsmarkt Actielijn 5: Twente werkt aan banen uit investeringen in bebouwde omgeving en infrastructuur


14

 Home

Actielijn 1: Twente werkt aan hightech Versterken van de economische troef van Twente Aanspreekpunt Twente Board: Beernink/Van der Chijs

Opgave

Bestaande initiatieven

Twente is sterk in industrie en onderzoek op het gebied van High Tech Systemen en

Via de Twentse Innovatieroute en haar opvolger Innovatiesprong Twente is sinds 2007 fors

Materialen (HTSM). De recente adviezen van de Commissie Draijer en de Commissie van

geïnvesteerd in de stimulering van publiek-private innovatieprojecten binnen de HTSM.

Wijzen benadrukken het belang van dit speerpunt voor zowel de concurrentiepositie als de

Gezien het bestaande en verwachte tekort aan technisch geschoold personeel is tevens een

arbeidsmarkt van de regio. De hightechindustrie vormt een belangrijke banenmachine op alle

Human Capital Agenda Twente voor de topsector HTSM ontwikkeld, die later is vertaald in

niveaus, zowel direct als indirect via gerelateerde bedrijvigheid in toelevering, logistiek en

het Techniekpact Twente . Organisatorisch zorgt Kennispark Twente voor ondersteuning

dienstverlening en via industriële toepassingen in andere sectoren (cross-overs).

van hightechstarters, stimulering van innovatie en groei, vestiging van bedrijven en Twente

De opgaven waar Twente in deze actielijn voor staat, zijn:

Branding voor promotie van Twente als hightechregio. De resultaten van de Innovatieroute

- meer focus op (internationaal) onder¬scheidende niches

zijn via Kennispark  en twente.com  in te zien.

- sterkere (inter)nationale verbindingen (o.a. met Amsterdam, Brainport Eindhoven, Duitsland en EU) - m eer massa creëren door uitbouwen van bestaande en aantrekken van nieuwe bedrijven

Twente Werkt! De adviezen van de Commissie Draijer en de Commissie van Wijzen en de recente cijfers van

en onderwijs- & onder-zoeksinstellingen, alsmede de ontwikkeling van nieuwe

de Twente Index geven aan dat een extra inzet nodig is om meer focus, massa, verbindingen

markttoepassingen (o.a. in duurzame energie en veiligheid).

en innovatieve toepassingen te realiseren. De extra inzet van de Twente Board is gericht op het vergroten van de organisatorische slagkracht, het benutten van nieuwe kansen in de Smart Industry, HTSM en het positioneren van Twente als experimenteerregio voor slimme energie- en andere infrastructuur en veiligheidsvraagstukken.


15

 Home Actielijn 1: Twente werkt aan hightech

Acties 2015 Acties 2015

3. Ontwikkeling van onderzoeksbeurzen voor Hightech bedrijven om innovatie mogelijk

1. Vergroting van de slagkracht in hightech op twee niveaus:

te maken: de Universiteit Twente ontwikkelt onderzoeksbeurzen voor PhD- en PDEng-

posities zodat Hightech bedrijven tegen een aantrekkelijk tarief onderzoek kunnen

a. Strategisch niveau. Conform het advies van de Commissie van Wijzen start per januari 2015 een regionaal topteam HTSM/Smart Industry. Dit team gaat zorgen voor meer

uitvoeren of innovatie kunnen inkopen bij een universitaire vakgroep. Samen met de

focus, massa en coalities in concrete businesscases.

Twente Board onderzoekt de Universiteit Twente mogelijkheden voor cofinanciering

b. Operationeel niveau. Om start-ups, innovaties bij en vestiging van hightechbedrijven

van deze onderzoeksbeurzen.

aan te blijven jagen komt er structurele financiering van Kennispark Twente na 2015. Het zwaartepunt in 2015 ligt bij het betrekken van het MKB bij innovatieprojecten en de uitbouw van de acquisitie, die meer R&D-activiteiten van HTSM-bedrijven en onderzoeksinstituten moet aantrekken . 2. O ntwikkeling van het programma Smart Industry, ter versterking van de maakindustrie:

In de pijplijn In de pijplijn • Twente als experimenteerregio voor Smart Energy in Smart Cities: energiebedrijven,

in samenwerking met bedrijven en kennisinstellingen start vóór 1 juli 2015 een

industrie en woningcorporaties ontwikkelen gezamenlijk innovatieve en duurzame

programma gericht op bewustwording, samenwerkingsprojecten, inrichting van Field

energieconcepten voor de gebouwde omgeving, die bij succes worden uitgerold naar

Labs en demonstratie¬faciliteiten als oostelijk deel van het nationale programma. Het

andere wijken en steden. Meerdere projecten zijn momenteel in de maak. Innovatieve

speelt in op nieuwe industriële mogelijkheden die voortkomen uit de combinatie van

toepassing op grote schaal creëert tevens werk voor (bouw- en installatie)vakmensen die

slimme sensoren en materialen, hoogwaardige en supersnelle ICT-verbindingen, nieuwe

in de uitvoering worden betrokken.

industriële productietechnieken (waaronder robotica, 3D-printing en energiezuinige

• Samen werken aan de doorontwikkeling van een Twente Safety & Security Center ,

productieprocessen) en ‘customer intimacy’/maatwerk. Door uitvoeren van het

waar Hightech kennis en kunde van bedrijven, Universiteit Twente en Saxion worden

programma realiseren we significante groei binnen de Twentse maakindustrie door het

gebundeld, in samenwerking met Kennispark Twente en de Veiligheidsregio Twente. Het

verhogen van de toegevoegde waarde van producten en versterken rol van bedrijven in

Twente Safety and Security Centre biedt een hoogwaardige innovatieve test- en

de waardeketen. Bedrijven die maximaal gebruik maken van de nieuwste informatie en

experimenteeromgeving voor veiligheidsvraagstukken.

technologische ontwikkelingen kunnen efficiënter, flexibeler en kwalitatief beter produceren en zo mogelijk integrale systeemoplossingen bieden.


16

 Home

Actielijn 2: Twente werkt aan versterking ondernemerschap Stimuleren groei van het MKB Aanspreekpunt: Spoorenberg / Boomkamp

Opgave

Twente Werkt!

Het Twentse bedrijfsleven kent een sterke vertegenwoordiging van kleine en middelgrote

De Twente Board wil grote en kleine bedrijven met elkaar verbinden. Door te verbinden

bedrijven. De meeste personen werken in bedrijven tot 50 medewerkers. De Commissie

kunnen deze bedrijven elkaar versterken door delen van (nieuwe) kennis, ervaring,

Draijer erkent de kracht van ondernemerschap in de gehele regio. De Commissie doet de

faciliteiten en netwerken. Activiteiten worden ontwikkeld om bedrijven hierin te

aanbeveling om de inzet op innovatief ondernemerschap te vergroten, om op deze manier

ondersteunen. FounderMeetsCEO (Technologie Kring Twente) is hiervan een mooi voorbeeld,

toptalent te behouden voor de regio en op de middellange termijn bij te dragen aan bredere

waarin startup founders uit Twente worden verbonden met CEO’s van grotere bedrijven.

werkgelegenheid. Opgave is groei van het aantal ondernemers en de doorgroei van

Voor beide kanten blijkt dit zeer dit interessant en inspirerend. Tevens gaat de Twente Board

bestaand bedrijfsleven.

in 2015 met bedrijven in gesprek over hun groeiagenda. Eventuele belemmeringen voor de uitvoering van de strategische agenda worden aangepakt, via de leden en netwerken van


de Board. Internationale handel biedt een groeikans voor bedrijven. Voor Twentse bedrijven

Op dit moment werken verschillende organisaties aan de versterking van het

vormt Duitsland de grootste afzetmarkt. De Twente Board pleegt extra inzet op het

ondernemerschap in Twente. Dit doen zij door het organiseren van bijvoorbeeld

stimuleren van de export, met een focus op het Duitse achterland. Hierbij wordt gebruik

handelsmissies, startersdagen, kennisontwikkeling, valorisatie, financiering, coaching en

gemaakt van de bestaande netwerken van Twentse bedrijven. Naast internationale handel

netwerkbijeenkomsten.

dragen ook de ontwikkeling van ondernemerschap in het algemeen en het versterken van ondernemersvaardigheden bij aan economische groei. Het gaat hierbij om bijvoorbeeld marketing, communicatie, ondernemerschap en commerciële vaardig¬heden. Aanbestedende partijen kunnen een rol spelen als launching customer voor nieuwe en innovatieve producten.


17

 Home Actielijn 2: Twente werkt aan versterking ondernemerschap

Acties 2015 1. De Board heeft ongeveer 100 bedrijven geïdentificeerd die zij actief wil betrekken bij

4. Werkgeversvereniging Zorg en Welzijn Oost en de Industry Council HTSM hebben voor de

Twente werkt. Deze bedrijven zullen door boardleden worden bezocht Zij worden daarbij

zomer van 2015 een platform ontwikkeld waarbinnen zorginstellingen en technische

ondersteund door bedrijfscontactfunctionarissen van de overheden. Belemmeringen voor

bedrijven elkaar kunnen treffen en kennis kunnen maken met elkaars behoeften aan

groei worden geïdentificeerd en aangepakt (ad hoc en structureel). Tevens gaat de board

nieuwe zorgproducten en nieuwe producten kunnen presenteren, waardoor

een groep van oud succesvolle ondernemers mobiliseren die zich voor de Twentse

zorginstellingen kunnen optreden als launching customer.

bedrijven en de realisatie van de economische agenda inzetten. 2. Exportbevordering (focus op Duitsland): door het openstellen van internationale

5. Kredietunie: in mei 2015 worden de eerste resultaten verwacht van een onderzoek vanuit de Twente Board naar de mogelijkheden van en voor een kredietunie (coöperatie van en

netwerken van Twentse bedrijven voor andere bedrijven, draagt de Twente Board bij aan

voor ondernemers, koppelen kredietverlenende ondernemers aan krediet vragende

het bevorderen van de export. Hierbij gaat het in eerste instantie om het organiseren van

ondernemers).

gerichte missies richting Duitse bedrijven (vice versa) en het opbouwen van structurele

6. Versterken ondernemersvaardigheden: om gezonde bedrijven te versterken en kansen te

relaties. In dit kader zal de Twente Board/WTC tenminste 2 gerichte handelsmissies

creëren voor export of werkgelegenheid is naast technische innovatie ook sociale innovatie

organiseren. De Twente Board zal de coördinatie van in- en uitgaande handelsmissies

nodig. Vanuit het Techniekpact is uiterlijk 1 juli 2015, samen met het Kennispark Twente en

vanuit Twentse organisaties of bedrijven optimaliseren in samenwerking met WTC Twente.

onderwijs- en onderzoeksinstellingen, een cursusprogramma voor ondernemers en studenten

3. Launching customership: de provincie Overijssel werkt in de Innovatiedriehoek samen met

(masterclasses/bootcamps) ontwikkeld. Hierin is aandacht voor onder andere ‘new skills’ uit

de gemeenten Enschede, Hengelo en Regio Twente. Zij stimuleert de gemeenten Enschede

het programma Smart Industries, organisatie¬ontwikkeling, ondernemerschap,

en Hengelo, Regio Twente en Universiteit Twente om de rol van launching customer voor

exportvaardigheden en marketing & sales-vaardigheden. Aan dit cursusprogramma hebben

innovaties op zich te nemen voor de gebiedsontwikkeling Kennispark Twente  (inclusief

eind 2015 minstens 100 ondernemers deelgenomen. Ondernemerschap wordt onderdeel van

High Tech Campus Thales), de gebiedsontwikkeling Luchthaven Twente en de

alle opleidingen bij de onderwijsinstellingen in Twente.

gebiedsontwikkeling Hart van Zuid in Hengelo (samen met de Innovatiedriehoek). In 2015 worden minstens twee uitvragen voor nieuwe (regionale) innovaties gedaan.


18

 Home Actielijn 2: Twente werkt aan versterking ondernemerschap

In de pijplijn • Opzetten van één loket voor financierings- en subsidievragen vanuit het MKB.

of meer studenten om samen te werken aan innovatie. Dat gebeurt in nauwe

• Facility sharing bij onderwijs- en onderzoeksinstellingen en hightechbedrijven, en

samenwerking met het MKB uit dezelfde sector. Dankzij innovatiehubs kunnen bedrijven

beschikbaar stellen van (leegstaande) kantoor-, onderzoeks- en productieruimte voor het

goedkoop innoveren en kunnen studenten praktijkervaring opdoen.

MKB/starters. Gerichte coaching door hightechbedrijven is dan mogelijk. Onderzocht wordt of de MKB Innovatievouchers ook uitgebreid kunnen worden naar shared facilities. • Ondersteuningsaanpak voor starters optimaliseren (samen met Universiteit Twente, Saxion en ROC van Twente). • De Board brengt inkopers van aanbestedingsplichtige organisaties bij elkaar om ervaringen te wisselen over innovatie aanbestedingsvormen en mogelijkheden om bij inkoop als launching customer op te treden voor regionale bedrijven. • de Twente Board wil budget organiseren om businesscases te kunnen ontwikkelen voor nieuwe initiatieven die bijdragen aan werkgelegenheid. • Het ontwikkelen van een financiële regeling waarmee ondernemers door maatwerk rechtstreeks ondersteund kunnen worden voor groei van het bedrijf en daarmee ook van de werkgelegenheid. • Universiteit Twente en Saxion nemen het initiatief om samen met hightechbedrijven (grootbedrijf en MKB) een netwerk op te zetten van business developers in Twente, waardoor onderzoek aantoonbaar effectiever wordt vertaald naar innovatieve producten. • Samen met een aantal innovatieve MKB-bedrijven in de regio een aantal Twentse Innovatiehubs ontwikkelen. Een Innovatiehub bestaat uit een aantal bedrijven dat gedurende drie jaar permanent een stageplek, afstudeerplek of project aanbiedt voor een


19

 Home

Actielijn 3: Twente werkt aan het aantrekken van nieuwe bedrijven Versterken vestigingsklimaat en acquisitie van nieuwe bedrijven Aanspreekpunt Twente Board: Den Oudsten | De Graaf en Kroeze

Opgave


Naast het stimuleren van start-ups en de groei van bestaande bedrijven moet Twente op

De proactieve aanpak is voor sommige sectoren al in gang gezet. Acquisitie in de HTSM-

zoek naar bedrijven van buiten de eigen regio, om de economische structuur te verbreden en

sector gebeurt nu op basis van een nieuwe acquisitiestrategie onder leiding van Kennispark

extra banen te creëren voor mensen die nu geen werk vinden (werkzoekenden en

Twente, in nauwe samenwerking met hightechbedrijven, Oost NV en gemeenten.

bijstandsgerechtigden) of in de toekomst op de arbeidsmarkt komen (scholieren). Deze

Port of Twente  richt zich op vestiging van nieuwe logistieke bedrijven van buiten de

bedrijven moeten bij voorkeur iets toevoegen aan de bestaande bedrijvigheid, zodat de

regio in Twente. In bijvoorbeeld de vrijetijdseconomie is de locatie een cruciaal punt en

economische structuur meer divers en schokbestendig wordt.

voeren provincie en gemeenten gesprekken met diverse bedrijven. Voor overige sectoren

De acquisitie vindt momenteel in Twente tamelijk versnipperd en ad hoc plaats, waardoor

wordt ad hoc gereageerd op bovenregionale bedrijven die zich melden, waarbij Oost NV

kansen worden gemist. Concurrerende regio’s bieden bedrijven vaak een pallet aan

ondersteuning verleent met een bidbook en begeleiding.

‘incentives’, zoals een welkomstpakket en gespecialiseerde publieke dienstverlening. Hierbij gaat het om o.a. ondersteuning bij contacten/procedures, begeleiding bij

Twente Werkt!

locatieselectie, investering in ontbrekende infrastructuur, ondersteuning bij rekrutering en

Versterking van de proactieve acquisitie is noodzakelijk, evenals goede daaropvolgende

opleidingen, faciliteiten voor internationale kenniswerkers en het introduceren in het

dienstverlening en het behoud van bestaande bedrijven. Dat geldt ook voor een betere regie

regionale netwerk van mogelijke partnerbedrijven en onderwijs- en onderzoeksinstellingen.

over leads die zich aanmelden, en het proactief benaderen van kansrijke segmenten met een integraal aanbod (zo mogelijk turnkey). Eén aanspreekpunt ontbreekt hier nu. Waar nodig moet het vestigingsklimaat (o.a. qua voorzieningen voor buitenlandse kenniswerkers) worden verbeterd.


20

 Home Actielijn 3: Twente werkt aan het aantrekken van nieuwe bedrijven

Acties 2015

In de pijplijn

Acties 2015

In de pijplijn

1. Stroomlijning en professionalisering van de acquisitie door:

• Studie naar de kansen van reshoring in Twente: centraal staat de vraag welke

a. vorming van één aanspreekpunt/kernteam acquisitie

activiteiten die in het verleden werden geoutsourced, kunnen worden teruggehaald en

b. structurele afstemming tussen betrokken partijen (accountmanagers)

met welke instrumenten dat moet gebeuren.

c. ontwikkeling van een samenhangend pakket van incentives gericht op total cost of ownership

d. proactieve benadering van kansrijke marktsegmenten (HTSM, logistiek, toerisme) met uitgewerkte proposities.

2. Verbetering van de voorzieningen voor internationale kenniswerkers door te zorgen voor continuïteit van het Expat Center Twente  en het uitbouwen van het internationaal onderwijs. 3. Vóór 1 april 2015 komt er een voorstel voor het opzetten van een Arbeidsplaatsen Premie Regeling Twente (APRT). 4. Het opstellen, samen met Oost NV, van een vergelijking tussen de bedrijfskosten in Duitsland en Nederland. Op basis hiervan bepaalt de Twente Board de noodzakelijke acties ter versterking van de concurrentiepositie van Twente.


21

 Home

Actielijn 4: Twente werkt aan een duurzame arbeidsmarkt Investeren in het creëren van een goede balans tussen vraag en aanbod Aanspreekpunt: Van de Vegt / Kroeze / Schmidt

Opgave

Twente Werkt!

Twente kampt met een hoge werkloosheid van 12% (het landelijk gemiddelde bedraagt 9,7%).

Twente Board zet zich in voor een continuering van het Techniekpact in de komende jaren.

Vooral in de Twentse steden zijn de werkloosheidspercentages onacceptabel hoog. Met name

Versnelling en verbreding van de afspraken kunnen leiden tot het eerder halen van de

voor lager opgeleiden is er een tekort aan banen. Daarnaast kampt de regio ook met

ambities. Doel is het werkplan 2015 volledig te financieren en uit te voeren. Daarnaast

verdringing en een tekort aan goedopgeleide mensen op mbo-niveau.

Bestaande initiatieven Momenteel wordt al veel geïnvesteerd in het creëren van een goede balans tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Zo lopen de projecten Twentse Zorg Academie (TZA) en Zorg/

worden oplossingen onderzocht voor het probleem van verdringing op de Twentse arbeidsmarkt. Een basisvoorwaarde voor een goede match tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt is dat het Werkplein zich inspant om deze match goed te kunnen maken. Dit vergt een ondernemende en proactieve houding, waarbij het aan het werk zetten van

Technologie, die scholing en een baanperspectief bieden voor 270 kandidaten, en Project

werkzoekenden het belangrijkste doel moet zijn. Twente Board zal erop toezien dat dit

Praktijkcentrum Procestechnologie, dat zich richt op de vervangingsvraag door

gebeurt en zal waar nodig druk uitoefenen om deze basisvoorwaarde te realiseren. Grote

pensionering in de procestechnologie. In 2014 zijn 58 banen gecreëerd door projecten uit

sectoren in Twente (handel, zorg, htsm, logistiek en bouw) krijgen via acties in de

TWAM. Dit zelfde aantal zal ook in 2015 worden gerealiseerd. Ook binnen het Techniekpact

verschillende actielijnen extra impulsen. Deze sectoren krijgen in de sectorbenadering ook

wordt ingezet op het voorkomen van tekorten op de technische arbeidsmarkt. Verder loopt

prioriteit. De Board zal gezien de grote bijdrage die deze sectoren kunnen leveren aan

het programma Twents Arbeidsmarkt Perspectief. De wethouders Economische Zaken en

vermindering van werkloosheid, de ontwikkelingen en afspraken met de wethouders met

Arbeidsmarkt van de veertien gemeenten zijn in gesprek met de twaalf grootste sectoren in Twente. In maart 2015 wordt hun analyse van de dynamiek, ontwikkeling en behoeften van de sectoren afgerond. Op basis hiervan gaan sectoren en wethouders met elkaar in gesprek

interesse volgen. Waar zij kansen of knelpunten ziet zal de Board met voorstellen komen voor extra impulsen of oplossingen.

over hoe de overheid slagvaardiger kan bijdragen aan een positieve ontwikkeling. Hierover worden afspraken gemaakt waarvan de voortgang periodiek met de sectoren wordt besproken en waar nodig bijgestuurd.


22

 Home Actielijn 4: Twente werkt aan een duurzame arbeidsmarkt

Acties 2015 Acties 2015

januari 2015 worden vanuit Twente minimaal drie sectorplannen - in ieder geval vanuit

1. Aan de slag in Duitsland. In 2015 gaat Twente Board 250 werkzoekenden in Duitsland

techniek en zorg- ingediend. Deze aanpak sluit goed aan bij de werkwijze van de

aan een baan helpen. Dat kan vooralsnog alleen in de vorm van een experiment.

wethouders Arbeidsmarkt en Economische Zaken, die expliciet in beeld brengen waaraan

Hiermee wordt een forse poging gedaan om - ondanks de wettelijke hobbels - toch tot

behoefte is in de sectoren.

resultaten te komen. De Board gaat in overleg met het Rijk om voor de Twentse en/of de Euregionale arbeidsmarktregio experimenteerruimte te krijgen om te zoeken naar pragmatische oplossingen voor belemmeringen, zoals diploma-erkenning, die het over de grens werken in de weg staan. 2. Werkplein 2.0. Op dit dossier zijn al veel initiatieven ontstaan in Twente, maar er moet meer gebeuren om een goede match te maken tussen kandidaat en vacature. Twente Board brengt in kaart wat nodig is om de match tussen kandidaat en vacature nog beter en sneller tot stand te brengen. In januari 2015 starten vier pilots met als doel een betere selectie en matching van geregistreerde werkzoekenden. Daarbij wordt ook gebruik gemaakt van succesvolle ervaringen van andere gemeenten in Twente. De portal www.werkpleintwente.nl  moet het centrale punt worden en effectief functioneren, zodat werkzoekenden en werkgevers elkaar sneller kunnen vinden, zonder tussenkomst van gemeenten of UWV. 3. Sectorplannen doorvoeren naar andere sectoren. Landelijk wordt ingezet op de sectorplannen van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Ook bij eerdere tranches is hiervan succesvol gebruik gemaakt met name door Logistiek en Zorg. In

In de pijplijn In de pijplijn • Plan van aanpak voor mensen met een arbeidsbeperking: in 2015 worden in Twente 515 garantiebanen gerealiseerd. Werkgevers creëren geschikte banen voor arbeidsgehandicapten, waar mogelijk met de Sociale Werkvoorzieningsbedrijven. Een belangrijke rol is weggelegd voor het Twents Werkbedrijf dat op 12 december 2014 is gestart. • Arbeidsmarktoffensief in Duitsland: experiment, vacaturesite en opleiding. In 2015 wordt een Euregionale Begeleidende Leerweg opgericht, waarbij Twentse jongeren hun praktijkdeel in Duitsland uitvoeren en Duitse jongeren hun deel in Twente. • Scholingsvoucher: werkenden die willen doorgroeien naar een andere functie, binnen of buiten hun huidige bedrijf, krijgen hiertoe de mogelijkheid via een scholingsvoucher. De ervaringen met een vergelijkbare voucher voor jongeren worden hierin meegenomen.


23

 Home Actielijn 4: Twente werkt aan een duurzame arbeidsmarkt

In de pijplijn • De introductie van Social Impact Bonds: private partijen investeren in de aanpak van een

zes weken lang twee keer in de week les een cursus Duits krijgen. Centraal staan de CV en de

maatschappelijk probleem dat de overheid veel geld kost. De overheid betaalt hen terug met

cultuurverschillen. Er zijn terugkomdagen voor intervisie en het oefenen van een

het geld dat zij hierdoor bespaart, inclusief een rendement bij succes (kan oplopen tot 12%

sollicitatiegesprek in het Duits.

op jaarbasis). Hoe sneller de jongeren uitstromen, hoe hoger het rendement. • Project Twente Textiles (mode atelier / ontwerpstudio / productiebedrijf): De Stichting Comsocial wil via een maatschappelijke businesscase in de mode- en confectiebranche een groot aantal arbeidsplaatsen voor werkzoekenden en studenten/jongeren in de onderste segmenten van de arbeidsmarkt realiseren. Dit in combinatie met de ontwikkeling van een stagebedrijf voor mbostudenten. Goede arbeidsvoorwaarden en duurzaamheid van product en productie staan voorop. Daarnaast wil de stichting een podium bieden aan ontwerpers, designers, producenten en retailers die hun creaties en producten dichtbij huis op een duurzame, arbeidsvriendelijke wijze willen laten produceren. Het project levert 50 banen op in drie jaar. • Project Logistiek centrum Rijssen-Holten (onderzoek naar Oldenzaal): Dit project wil logistiek en mobiliteit samenbrengen binnen een experimenteerruimte. Het gaat om 25 stage-/werkplekken per jaar voor mbo-studenten:

- 1e leerjaar BOL-opleiding incl. stage

- 2e leerjaar BBL-opleiding Incl. werkgarantie.

Bedrijven, gemeente en onderwijs (vmbo-mbo) zijn hierbij betrokken.

• Project Solliciteren in het Duits: Een samenwerking tussen de werkpleinen, het leerwerkloket en onderwijs. Het gaat om een groep of meerdere groepen van telkens twaalf personen die


24

 Home

Actielijn 5: Twente werkt aan banen uit investeringen in bebouwde omgeving en infrastructuur Creëren van werkgelegenheid uit geplande investeringen Aanspreekpunt Twenteboard: Van Hijum

Opgave

infrastructurele projecten concreet werk op voor Twentse werknemers. Dat gaat alleen niet

De komende jaren wordt voor miljoenen geïnvesteerd door diverse overheden in de bebouwde

vanzelf, daarvoor is aanvullende actie noodzakelijk.

omgeving en de infrastructuur in Twente. Bedrijven uit de regio kunnen op deze opdrachten inschrijven en bij gunning leidt dit tot nieuwe projecten en werkgelegenheid. Met ondermeer


middelen van het Energiefonds Overijssel zijn woningbouwcorporaties bezig met het isoleren en

De investeringen in energiebesparende maatregelen en renovatie van de sociale en

renoveren van een groot deel van hun woningen. Eenzelfde actie staat in voorbereiding voor

koopwoningvoorraad zijn in volle gang.

circa 30.000 koopwoningen in Twente. Daarnaast heeft de provincie een Breedbandfonds

Met het Rijk zijn harde afspraken gemaakt over een aantal infrastructurele projecten, zoals de

opgericht, waarmee een forse financiële bijdrage zal worden geleverd aan verglazing van de

capaciteitsuitbreiding van de A1, de verruiming van de Twentekanalen, de Rijksweg N18, de

infrastructuur voor radio-, TV-, telecom en overige digitale communicatie in Twente. Op diverse

Rijksweg N35 en veiligheidsmaatregelen op de N36. Provincie, regio en gemeenten pakken ook

trajecten zijn hiervoor projecten in voorbereiding.

de regionale wegeninfrastructuur aan, denk hierbij aan de verkeersstructuur rond de A1-N737

Tenslotte worden de investeringen in de weg-, water- en spoorverbindingen genoemd. Voor een

en de aanleg van de fietssnelweg F35. Over de elektrificatie en verbetering van de treindienst

goed economisch vestigingsklimaat is bereikbaarheid van wezenlijk belang: van, naar en

Zwolle-Enschede zijn afspraken gemaakt. Verder is afgesproken om vijf bruggen over de

binnen Twente. Voor de internationale relaties gaat het vooral om de A1, de internationale

Twentekanalen te versterken en investeren overheden in het Beter Benutten-pakket voor het

spoorverbinding en het Twentekanaal. Ook het beperkt openhouden van de Luchthaven Twente

verbeteren van reistijden Beter Benutten- pakket 

voor zakelijke vluchten is belangrijk. Twente zet ook maximaal in op een goed onderliggend

Bovenstaande lopende projecten bevinden zich in verschillende stadia. Per project verschilt het

wegennet (niet-Rijkswegen), een hoogwaardig openbaarvervoersysteem (Agglonet) en een

eigenaarschap. Opdrachtgevers zijn de woningbouwcorporaties, de Regio Twente, provincie

hoogwaardige fietsnetwerk met als as de fietssnelweg F35. Deze netwerken komen steeds beter

Overijssel, Rijkswaterstaat en gemeenten

op orde; inwoners en werknemers worden steeds beter geïnformeerd over hun mobiliteit. Een goede bereikbaarheid is ook een absolute voorwaarde voor de ontwikkeling van de logistieke

Twente Werkt!

sector, waar groeikansen liggen voor nieuwe werkgelegenheid, ook voor laagopgeleiden.

De Twente Board zet in op het versnellen van projecten en het betrekken van het regionale

Daarnaast leveren deze investeringen in en onderhoudswerkzaamheden aan de civiele

bedrijfsleven bij concrete aanbestedingen.


25

 Home Actielijn 5: Twente werkt aan banen uit investeringen in bebouwde omgeving en infrastructuur

Acties 2015

In de pijplijn

Acties 2015

In de pijplijn

Deze actielijn bestaat uit twee concrete acties: het versnellen van projecten en het

• Twente heeft concrete wensen voor verdere verbetering van de bereikbaarheid over de

betrekken van het regionale bedrijfsleven bij concrete aanbestedingen:

weg, zoals de ontvlechting van de A1 en de A35 Azelo-Buren (waardoor doorgaand

1. Versnelling is gewenst om sneller massa te maken en sneller te profiteren van de

verkeer en regionaal verkeer van elkaar worden gescheiden). Het oplossen van dit

investeringen in de infrastructuur. Dit kan vooral door ruimtelijke procedures te

knelpunt is van groot belang voor de economische bereikbaarheid van de regio en de

optimaliseren en financiering naar voren te halen. Het gaat niet alleen om versnelling

kwaliteit van de internationale corridor.

van nieuwe investeringen, maar ook om versnelling van onderhoud. 2. Slimmer aanbesteden in het kader van de regionale arbeidsmarkt. Waar mogelijk

• O pstarten van een haalbaarheidsstudie in zake het zo snel mogelijk aanleggen van een high-speed railverbinding Amsterdam-Twente-Berlijn.

worden concrete afspraken gemaakt door het rijk/Rijkswaterstaat, de provincie en de gemeenten over aanbesteding van projecten, beheer en onderhoud. De bedoeling is dat het regionale bedrijfsleven hieruit meer werk haalt en dat een ‘Social Return on Investment’ (SROI) regionale werkgelegenheid oplevert.

De overheden in de Twente Board houden gezamenlijk overzicht over alle omvangrijke geplande infrastructurele projecten in Twente, inclusief beoogde timing en financiering en overleggen waar versnelling en slimmer aanbesteden mogelijk is. Per vergadering van de Board wordt het overzicht geactualiseerd. Het is nog onduidelijk hoeveel werkgelegenheid deze twee acties precies opleveren.


26

 Home

Uitgangspunten voor samenwerking Ondernemers, onderzoek, onderwijs en overheid (4O’s) bundelen de krachten

Het bedrijfsleven moet ondernemen: starten, groeien, doorgroeien, innoveren en Twents vakmanschap en vernuft benutten om de sterke positie van Twente te behouden, door zich te ontwikkelen en werkgelegenheid te

Opdracht voor het bedrijfsleven De Twente Board roept ondernemend Twente op om de krachten zo te bundelen dat onderzoek/onderwijs en overheid afspraken kunnen maken met het Twentse bedrijfsleven en dat ondernemers elkaar op inhoud beter weten te vinden en te versterken. De

creëren. Onderwijs/onderzoek moet ervoor zorgen dat talent wordt geleverd

vertegenwoordigers van het bedrijfsleven in de board maken afspraken met de meest

en dat kennis wordt gevaloriseerd. De overheid moet faciliteren, zorgen voor

betrokken koepelorganisaties (IKT, VNO/NCW, TKT, VMO, MKB) over gebundelde

een optimaal vestigingsklimaat. Samen moeten bedrijfsleven, onderwijs/

vertegenwoordiging richting onderwijs/onderzoek en overheid.

onderzoek en overheid Twente vol trots uitdragen, de belangen van Twente (inter)nationaal behartigen en kansen voor Twente pakken. In navolging

Opdracht voor onderwijs/onderzoek

van de Twente Board roept zowel de Commissie Draijer als de Commissie

De Twente Board roept de Twentse onderwijs- & onderzoeksinstellingen, van primair

van Wijzen op tot effectievere samenwerking in Twente. De huidige situatie

onderwijs tot universiteit, op om zich maximaal in te zetten voor een optimale aansluiting

én de kansen die Twente in zich heeft, vragen om een gebundelde inzet

van onderwijs en onderzoek op de arbeidsmarkt en de economische ontwikkeling van de

vanuit het bedrijfsleven, kennis- en onderwijsinstellingen en overheid. Dat is waar de Twente Board voor staat en voor gaat!

regio. Op dit terrein gebeurt al heel veel vanuit ieders eigen verantwoordelijkheid. De boardleden vanuit ROC van Twente, Saxion en Universiteit Twente gaan gezamenlijk na wat nog meer nodig is naast bestaande programma’s, zoals het Techniekpact, of als versterking van deze programma’s. Ze komen met concrete voorstellen.


27

 Home Opdracht voor de overheid De Twente Board roept de Twentse overheden, te weten de veertien Twentse gemeenten, provincie Overijssel en waterschap Vechtstromen, op om de krachten te bundelen voor een vestigingsklimaat dat ‘in Twente staat ondernemen op 1’ uitstraalt. Een faciliterende overheid die in eenheid opereert en zich binnen de beschikbare mogelijkheden maximaal inzet voor startend, groeiend, komend en bestaand bedrijfsleven. Vertegenwoordigers van de Twentse gemeenten en provincie in de board maken afspraken met de overheden over: • het uniformeren en verruimen van regelgeving betreffende ondernemen en vestigen. In dit kader wordt ook onderzocht of van Kennispark Twente een regelarme zone gemaakt kan worden. • programmering van bedrijventerreinen met een aantrekkelijk portofolio bestaande uit sterke, herkenbare internationale profielen. Te beginnen met de toonaangevende plekken: Technology Base Twente, Thales Campus, Business Park XL en Kennispark Twente. Daar waar individuele gemeenten (financiële) knelpunten ervaren door deze aanpak, zouden ze door het collectief gecompenseerd moeten worden. De provincie is bereid om de nodige stappen te zetten en mee te werken aan een heroriëntatie op de

De Twente Board wil Twente doorontwikkelen tot een ondernemende en toonaangevende technologische topregio waar hoogwaardige industriële systemen, producten en diensten worden vervaardigd, rekening houdend met de maatschappelijke uitdagingen die er zijn en waar toekomstbestendig economisch rendement behaald wordt.

bedrijventerreinen om ontwikkelingen te faciliteren en concurrentie tussen deze bedrijventerreinen te verminderen. De provincie doet dit vanuit haar verantwoordelijkheid voor het regionaal economisch beleid en samenwerkingsafspraken tussen gemeenten. • gebundelde inzet om een herkenbare kwaliteitspartner te worden met inhoudelijke kennis van zaken voor het bedrijfsleven. Met oog voor lokale situaties, belangen en een heldere acquisitieopdracht. Indien gewenst aangevuld met spelers vanuit ondernemend en onderzoekend/onderwijzend Twente en in nauwe samenwerking met Kennispark Twente, Port of Twente, WTC etc. • gebundelde en geïntensiveerde inzet op lobby/belangenbehartiging (EU/rijk).


28

 Home

Twente Werkt! De Twente Board zorgt ervoor dat de actiepunten uit Twente Werkt! worden opgepakt en dat voortgang wordt geboekt. De Twente Board wil vanuit de achterbannen binnen en buiten Twente ambassadeurs werven om de economische agenda te ondersteunen en een klankbord te vormen voor de Twente Board. Actiepunten die, ondanks inspanning, niet haalbaar blijken, worden afgevoerd. Wanneer zich nieuwe kansrijke actiepunten aandienen, worden deze opgenomen in het actieplan. Zo ontstaat een dynamische werkagenda.


29

 Home

Twente Werkt! [email protected] www.twenteboard.nl

Economic Development

Twente werkt! Actieplan voor een regio met toekomst. Economic Development. Twente Board - 12 december 2014

Recommend Documents