Jaarverslag DJI 2011
Datum Status
19 maart 2012 Definitief
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Colofon
Afzendgegevens
Directie Finance & Control Business Control Schedeldoekshaven 101 2511 EM Den Haag Postbus 30132 2500 GC Den Haag www.dji.nl
Pagina 3 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Voorwoord
Het jaar 2011 stond voor DJI vooral in het teken van de implementatie van een nieuw besturingsmodel en de aanpak van de financiële problematiek. Na alle voorbereidingen, is het Hoofdkantoor DJI in september gestart met de nieuwe organisatiestructuur. De reorganisatie van het hoofdkantoor was de laatste stap van de implementatie van het nieuwe besturingsmodel van DJI. Ter bestrijding van de financiële problematiek zijn de in het Financieel Meerjarenplan (FMP) DJI opgenomen maatregelen uitgevoerd. Voor 2011 is in de (voorlopige) financiële verantwoording een negatief resultaat van € 53,2 mln. vastgesteld. Hierdoor valt de vordering op het Moederdepartement lager uit dan in het FMP geraamd en wordt de startpositie voor het jaar 2012 verbeterd. De implementatie van de meeste projectonderdelen van Modernisering Gevangeniswezen (MGW) is gereed. Op enkele onderdelen van MGW is vertraging ontstaan waardoor in 2012 een aantal (onderdelen van) projecten nog doorlopen. Hierna is fase 2 – de persoonsgerichte benadering - van MGW afgerond. Verder is in 2011 het Masterplan GW geïmplementeerd met de vaststelling van de nieuwe Penitentiaire landkaart 2011. Het Capaciteitsplan Jeugd verloopt volgens planning. De zes geplande locaties zijn buiten gebruik gesteld. Eind 2011 hebben circa 550 medewerkers ander werk gevonden via de ingezette mobiliteitsaanpak. Binnen de forensische zorg was de zorgtoeleiding een belangrijk aandachtspunt. Daarnaast heeft DJI uitvoering gegeven aan de actiepunten uit de beleidsbrief TBS, zoals het ontwikkelen van prestatie-indicatoren voor doelmatiger gebruik van TBS capaciteit en versobering van de longstay via het verlofbeleid dat naar verwachting in 2012 in werking treedt. Ook op het vlak van de bedrijfsvoering zijn in 2011 stappen gezet. Zo is DJI met de ingezette verbeteringen in staat geweest om de geconstateerde onrechtmatigheden substantieel terug te dringen en is het informatieplan DJI en het bestemmingsplan (architectuur DJI) afgerond. Om beter in te kunnen spelen op de fluctuaties in de vraag is samen met de vakbond onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor flexibilisering en mobiliteit van personeel. In de 2e fase van dit onderzoek wordt actief gewerkt aan het vergroten van het mobiliteitsbewustzijn van de medewerkers. Al met al was 2011 een (in)spannend jaar, waarin een groot aantal doelstellingen is bereikt. Zonder de inspanning van onze medewerkers van de sectoren, directies en programma’s, maar ook die van de landelijke en ondersteunende diensten, zou dit niet mogelijk geweest zijn. En dit alles tegen het decor van de Rijksbrede taakstelling, diverse reorganisaties èn de dagelijkse uitvoering van onze taakopdracht: het succesvol in detentie houden van de aan ons toevertrouwden en het voorbereiden van hun terugkeer naar de maatschappij, binnen of buiten Nederland. Namens de Hoofddirectie DJI, Peter Hennephof
Pagina 5 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Inhoud
Colofon Inleiding
................................................................................................................3 ................................................................................................................7
1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8
Managementafspraken ............................................................................ 8 DJI-brede beleidsthema’s .............................................................................8 Gevangeniswezen .......................................................................................8 Justitiële jeugdinrichtingen ...........................................................................9 Forensische zorg ....................................................................................... 10 Bijzondere Voorzieningen ........................................................................... 11 Capacitaire taakstelling, productie en financiën ............................................. 12 Bedrijfsvoering ......................................................................................... 12 Overige onderwerpen ................................................................................ 14
2
Risico’s ..................................................................................................15
3
Toelichting managementafspraken .........................................................16
4 Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Bijlagen .................................................................................................26 Informatietabellen ..................................................................................... 27 Arbeidsverzuim ........................................................................................ 34 Financiën ................................................................................................. 35 ICT ......................................................................................................... 46 Personele bezetting ................................................................................... 49 Inhuur externen ....................................................................................... 51 Betaalgedrag ............................................................................................ 52 Onrechtmatigheden IE&A ........................................................................... 53 Nieuwe aandachts- en verbeterpunten op bedrijfsvoeringsgebied ...................... 54 Ist-rapportages ........................................................................................ 56
Pagina 6 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Inleiding
De Dienst Justitiële Inrichtingen presenteert in dit jaarverslag de realisatie van de 16 managementafspraken die in het Jaarplan DJI 2011 zijn opgenomen. In hoofdstuk 1 wordt in korte formuleringen de stand van zaken met betrekking tot de managementafspraken beschreven. Voor een meer uitgebreide toelichting wordt verwezen naar hoofdstuk 3. Bijlage 1 bevat de informatietabellen en de overige bijlagen betreffen verantwoordingen en toelichtingen ten aanzien van diverse andere onderwerpen.
Pagina 7 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
1
Managementafspraken
1.1
DJI-brede beleidsthema’s Managementafspraak
Status
Stand van zaken
Gereed
In september is het Hoofdkantoor DJI gestart in de nieuwe structuur. De reorganisatie van het hoofdkantoor was de laatste stap van de implementatie van het nieuwe besturingsmodel.
Managementafspraak 1 2011 staat in het teken van het in werking brengen van het nieuwe besturingsmodel op het Hoofdkantoor DJI.
De verdere organisatieontwikkeling is belegd in de staande organisatie. Managementafspraak 2 Het financiële meerjarenplan van DJI wordt in uitvoering genomen zodra het is vastgesteld. DJI zal via de reguliere voortgangsrapportages over de uitvoering rapporteren.
1.2
Conform planning
Het Financieel Meerjarenplan van DJI (FMP DJI) is in 2011 door de DGJS vastgesteld. De minister van Financiën heeft op 19 mei 2011 schriftelijk zijn akkoord gegeven op de invulling van het FMP DJI en daarbij kaderafspraken geformuleerd. Het resultaat 2011 past binnen deze afspraken.
Status
Stand van zaken
Gevangeniswezen Managementafspraak Managementafspraak 3 Uiterlijk 31 december 2011 heeft de implementatie van de projecten in het kader van Modernisering Gevangeniswezen in de vestigingen plaatsgevonden.
Deels gereed, deels vertraagd
Pagina 8 van 56
De modernisering van het gevangeniswezen (MGW) heeft een flinke slag gemaakt, al is op enkele onderdelen vertraging ontstaan. 2012 staat voor de verbeterslag van de kwaliteit van een aantal projecten. Deze slag vindt nog vanuit het Programma MGW plaats alvorens de projecten voor de borging aan de staande lijn worden overgedragen. Het evaluatiekader MGW wordt in 2012 doorontwikkeld en afgerond. De Staatssecretaris heeft besloten dat het project Dagprogramma, Beveiliging en Toezicht op maat doorgang vindt. Hiertoe zal de PBW moeten worden aangepast en zullen elementen van de uitvoering in 2012 worden uitgetest. Concreet betekent dit dat de daadwerkelijke uitvoering van deze derde en laatste stap van MGW in 2013 zal plaatsvinden en zeker tot eind van 2013 zal duren.
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Managementafspraak 4 Uiterlijk 31 december 2011 is het Actualisatie Masterplan GW gereed en is de detentiecapaciteit met het plan in overeenstemming gebracht.
1.3
Gereed
Het Masterplan GW is gerealiseerd met de nieuwe Penitentiaire landkaart 2011 en geïmplementeerd.
Justitiële jeugdinrichtingen Managementafspraak
Status
Stand van zaken
Voor op planning
Het Capaciteitsplan verloopt volgens planning. Alle zes de locaties zijn buiten gebruik gesteld. Eind 2011 hebben circa 550 medewerkers ander werk gevonden via de ingezette mobiliteitsaanpak.
Managementafspraak 5 Het capaciteitsplan JJI wordt in uitvoering genomen zodra vaststelling heeft plaatsgevonden. DJI monitoort de uitvoering van het capaciteitsplan en rapporteert in de vijfmaandsrapportage over de voortgang van de genomen maatregelen en acties ten behoeve van het Capaciteitsplan JJI. Managementafspraak 6 De lange termijn doelstellingen (Vernieuwing JJI) met betrekking tot de verbetermaatregelen en het Deltaplan JJI worden nageleefd.
Alle JJI’s zijn in het bezit van het HKZcertificaat voor JJI’s.
Vertraagd
De doelstelling dat in 2014 75% van het personeel (groepsleiding) in het bezit moet zijn van een HBO-diploma lijkt vanwege de gevolgen van het Capaciteitsplan JJI niet meer haalbaar. Gegeven het niet halen van dit onderdeel van het kwaliteitsniveau van de JJI's, zal de sector het kwaliteitsverbetertraject actief monitoren. Voortvloeiend uit de visie op de toekomst van de JJI's die door DJJ en DJI zal worden opgesteld, zal de termijn voor realisatie van het gewenste percentage HBO-geschoolden opnieuw worden vastgesteld. In 2011 is er nog geen beslissing genomen over de wettelijke regeling van de beroepsregistratie voor groepsleiders en gedragswetenschappers. Hierdoor is dit traject buiten de invloedsfeer van DJI vertraagd.
Pagina 9 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
1.4
Forensische zorg Managementafspraak
Status
Stand van zaken
Managementafspraak 7 DJI realiseert de activiteiten met betrekking tot twee nieuwe bekostigingssystematieken, plaatsing en zorgtoeleiding, borging van de bij DJI te beleggen nieuwe taken, afkomstig van het programma Vernieuwing Forensische Zorg en bouwen aan een goede samenwerkingsrelatie met de andere organisaties waar taken terechtkomen.
In 2011 is de declaratie van de geleverde zorg door zorgaanbieders langzaam op gang gekomen.
Gereed
De EAUA plaatsing van begin 2011 heeft geleid tot aanbevelingen en vervolgstappen om DForZo als eindverantwoordelijke te kunnen laten acteren, terwijl de uitvoering van de plaatsing en zorgtoeleiding bij NIFP, 3RO en GW is belegd. Ten behoeve van de regie- en monitorfunctie van DForZo zijn (keten-)processen beschreven, kwaliteitsindicatoren en een overlegstructuur ontworpen en is een coördinerend loket, het Forensisch PlaatsingsLoket (FPL) ingericht. De voorbereiding van de overdracht en ingebruikname van IFZO (Informatievoorziening Forensische Zorg) is verder voorbereid. Daarmee heeft DJI de activiteiten uit de in 2011 overgehevelde taken gerealiseerd. Overige taken vanuit het programma VFZ zijn in 2011 belegd bij het project VFZ en DSP. Begin 2012 zal hiervan een deel worden overgedragen aan DForZo.
Managementafspraak 8 DJI koopt ten behoeve van 2011 door middel van substitutie en autonome groei de meest doelmatige zorg in. Inzet is om een verschuiving te laten plaatsvinden van minder intensieve en meer ambulante zorg met het juiste beveiligingsniveau.
Gereed
Het aandeel ambulante zorg in relatie tot het totaal afgesproken zorgaanbod (exclusief TBS dwang) is licht gestegen. Daarnaast is de zorg in de regionale instellingen voor begeleid wonen (RIBW) het minst intensieve klinische aanbod- t.o.v. 2010 fors gestegen.
Managementafspraak 9 DJI voert in 2011 de bij haar belegde actiepunten (vanuit de beleidsvisie TBS) uit en monitoort de uitvoering hiervan bij de zorgaanbieders.
DJI heeft uitvoering gegeven aan 3 actiepunten uit de beleidsbrief TBS:
Gereed
1. T.b.v. doelmatiger gebruik van TBS capaciteit zijn in 2011 in samenspraak met DSP en de FPC’s prestatie-indicatoren ontwikkeld en getest. 2. Het tweede actiepunt betreft de versobering van de longstay via het verlofbeleid. Hiertoe is in 2011 door DJI samen met DSP een aanpassing van de (Ministeriële) Verlofregeling TBS voorbereid
Pagina 10 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
en aan de RSJ voorgelegd voor advies. De inwerkingtreding van deze wijziging zal waarschijnlijk in het eerste kwartaal van 2012 geschieden. 3. Een derde actiepunt betreft de invoering van de maatregel ‘1 jaar geen verlof’. De wijziging van de (Ministeriële) Verlofregeling TBS was per 1 januari 2011 een feit. In de beleidsbrief wordt tevens ingegaan op de groep weigerende observandi. Het NIFP heeft in 2011 haar inspanningen vergroot om bij weigerende observandi toch een advies aan de opdrachtgever uit te brengen. Dat is voor 36% van de weigeraars gerealiseerd (was: 22,4%). Opdrachtgevers geven aan met de gedeeltelijke beantwoording geholpen te zijn.
1.5
Bijzondere Voorzieningen Managementafspraak
Status
Stand van zaken
Managementafspraak 10 DJI implementeert in 2011 het O&Frapport DBV.
Op 1 januari 2011 is het personeel dat voorheen onder het Dienst Personele Ondersteuning (DPO) ressorteerde centraal aangesteld bij de DBV en onder de verantwoording van de vestigingen gebracht. De DPO heeft de vestigingen tot eind 2011, met de praktische uitvoering, ondersteund. De HR-processen en P&O zaken zijn geborgd onder de verantwoordelijkheid van de portefeuillehouder P&O en de praktische uitvoering bij de HR-afdelingshoofden.
Gereed
Het portefeuillesysteem dat een onderdeel vormt binnen het O&F-rapport is geïmplementeerd en heeft vorm gekregen binnen de vestigingen van DBV. Op 12 mei zijn er OR-verkiezingen gehouden, waarna op 30 mei een sectorale OR DBV geïnstalleerd is. Hiermee is binnen de DBV de (mede-)zeggenschap geregeld. De OR DBV werkt ook met een portefeuillesysteem waardoor in een vroeg stadium de OR-leden bij onderwerpen met name die betrekking hebben op advies- en instemmingsrecht worden betrokken. Er is veel energie gestoken in de cultuur met betrekking tot duaal leiderschap, rollen en opleiding detentietoezichthouder.
Pagina 11 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
1.6
Capacitaire taakstelling, productie en financiën Managementafspraak
Status
Stand van zaken
Managementafspraak 11 DJI realiseert in 2011, binnen de budgettaire kaders, de in het Jaarplan 2011 opgenomen productietaakstelling. Gereed
1.7
De productietaakstelling 2011 is, rekening houdend met de kaderafspraken FMP DJI, binnen de budgettaire kaders gerealiseerd. Via de in 2011 verschenen voortgangsrapportages en de naar aanleiding daarvan gehouden DGO’s is met name de productie van GW (intramurale capaciteit) verhoogd.
Bedrijfsvoering Managementafspraak
Status
Stand van zaken
Gereed
DJI is erin geslaagd om het afgelopen jaar een substantiële verbetering te realiseren, maar het inkoopvolume, de omvang, de complexiteit en de bestaande dynamiek van de organisatie zijn dusdanig dat aanvullende verbeterstappen nog nodig en mogelijk zijn. In het afgelopen jaar is het aandeel aan geconstateerde onrechtmatigheden teruggebracht met 30% ten opzichte van het volume van 2010.
Managementafspraak 12 DJI tracht, met meer dan bovenmatige krachtsinspanning, in 2011 de afgesproken bijdrage te bewerkstelligen in het kader van de reductie van onrechtmatigheden ten aanzien van Europese aanbestedingen/inkoopbeheer bij Veiligheid en Justitie.
Managementafspraak 13 Eind 2011 heeft DJI een ontwerp en plan (bestemmingsplan) waarmee invulling wordt gegeven aan een toekomstbestendige, samenhangende en efficiënte informatievoorziening.
Gereed
Op 8 december 2011 zijn het informatieplan DJI en het bestemmingsplan (architectuur DJI) door de Hoofddirectie van DJI goedgekeurd.
Managementafspraak 14 DJI realiseert/voert regie op de activiteiten, die resulteren in flexibilisering en mobiliteit van personeel.
Samen met vakbond AbvaKabo is er onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor flexibilisering en mobiliteit bij DJI. Dit heeft geresulteerd in de nota ‘Flexibiliteit in de vaste kern’. Gereed
Pagina 12 van 56
In de 2e fase wordt actief gewerkt aan het vergroten van het mobiliteitsbewustzijn van de medewerkers. Hiervoor is een actieplan uitgewerkt. De start hiervan is voorzien begin 2012. Het zal een gezamenlijke inspanning worden van de vakbonden en DJI.
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Managementafspraak 15 DJI stelt in 2011 op basis van de resultaten van een enquête ten aanzien van (on)gewenste omgangsvormen onder het executieve personeel van het gevangeniswezen een plan van aanpak op met betrekking tot: - het analyseren van de verschijningsvormen en oorzaken van onderlinge agressie en geweld,
Vertraagd
Er is een werkgroep geïnstalleerd die mede op basis van het rapport van de Arbeidsinspectie een plan van aanpak in de vorm van een beleidreactie gaat opstellen. De werkgroep heeft 1 maart 2012 als einddatum voor afronding van plan van aanpak. Overigens blijkt uit het Medewerkerstevredenheidsonderzoek dat het gevoel van werkdruk juist is verbeterd en ook de onderlinge omgangsvormen sterk zijn verbeterd.
- het ontwikkelen van doelgerichte maatregelen en voorzieningen en - het vaststellen van een aanpak onderlinge agressie. Managementafspraak 16 In 2011 wordt met minimaal 90% van de medewerkers een functioneringsgesprek gevoerd.
Volgens de voorlopige cijfers in P-direkt is in 2011 met 47% van de medewerkers een functioneringsgesprek gehouden. Dit is een stijging van 8% ten opzichte van 2010 (39%). Na afronding van ‘hangende’ gesprekken kan het cijfer voor 2011 nog oplopen tot circa 62%.
Conform planning
Om de oorzaken van het achterblijven van het percentage functioneringsgesprekken te traceren, is in 2011 een audit gestart door een extern bureau. Fase 1 van deze audit is inmiddels afgerond. Naar verwachting is in het voorjaar van 2012 de 2e (laatste) fase gereed. Naast de kwalitatieve analyse van de praktijk rondom het voeren van functioneringsgesprekken binnen DJI wordt tevens een analyse gedaan van het waarheidsgehalte van het uit P-Direkt verkregen percentage geregistreerde gesprekken. Afhankelijk van de aanbevelingen die worden gedaan in de eindrapportage, zal DJI verdere maatregelen nemen om het voeren van functioneringsgesprekken ‘op orde te krijgen’.
Pagina 13 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
1.8
Overige onderwerpen Veiligheid DJI In juni verscheen de beleidsreactie van de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie en de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties naar aanleiding van het door de gezamenlijke inspecties gehouden herhalingsonderzoek naar de brandveiligheid in justitiële inrichtingen. De gezamenlijke rijksinspecties komen tot de conclusie dat de brandveiligheid in de rijksinrichtingen en de semi-particuliere inrichtingen substantieel is toegenomen en thans als voldoende wordt beoordeeld. De gezamenlijke rijksinspecties merken daarbij op dat er sprake is van een als brandveilig te karakteriseren sector. In de particuliere inrichtingen blijkt de bouwkundige en organisatorische brandveiligheid nog onvoldoende op orde. In het najaar werd een onderzoek door de gezamenlijke inspecties gestart naar de brandveiligheid van de particuliere inrichtingen. De resultaten daarvan worden in september 2012 verwacht. Meerjarenkader uitvoering Zoals voorgenomen in het jaarplan van 2011 is in dit jaar het meerjarenkader uitvoeringsbeleid DJI tot stand gekomen. Het is – na consultatie bij een brede afvaardiging van DGJS - door de hoofddirectie, de sectordirecteuren, stafdirecteuren en de directeuren van de landelijke diensten van DJI in concept vastgesteld. Het concept is vervolgens voorgelegd aan alle velddirecteuren van DJI en besproken met de medezeggenschap. Vanaf de zomer is gewerkt met de eerste definitieve versie van het meerjaren kader. Het diende als referentiekader voor het jaarplan 2012 en als vertrekpunt voor het traject Toekomstvast DJI, waar het inmiddels integraal onderdeel van is.
Pagina 14 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
2
Risico’s
In het kader van de strategische risicoanalyse (SRA) 2010-2011 zijn eerder in het Groepsberaad de strategische risico’s geïdentificeerd. Vervolgens is door de geledingen de verbinding gelegd tussen de A3-jaarplannen en de SRA. Zo is enerzijds zicht gekomen op de beheersing van de risico's, maar ook op de samenhang tussen projecten/activiteiten onderling op risico's en of alle acties, projecten, etc. wel voldoende zijn om de risico's af te dekken. De strategische risico’s zijn daarmee meer dan voorheen onderdeel geworden van de interne planning & control cyclus door ze waar nodig te agenderen in de A3managementgesprekken tussen HD en geledingen. Voor een deel lagen de beheersmaatregelen voor de gesignaleerde risico’s in een veelheid van lopende programma’s en trajecten. In 2011 is er tevens invulling gegeven aan een aantal aanvullende beheersmaatregelen. Denk hierbij aan de instelling van een tenderboard en de uitvoering van een onderzoek naar de bekostigingssystematiek door Ernst & Young. Belangrijk resterend risico Voor wat betreft de strategische risico’s kan worden gesteld dat een tijdige en volledige uitvoering van de tekortbeperkende maatregelen opgenomen in het FMP DJI als risico geldt. Via de voortgangsrapportages wordt de uitvoering van de maatregelen gemonitoord en waarnodig bijgestuurd. Eventuele nieuwe taakstellingen van het Kabinet ter beteugeling van de financiële crisis vormen een risico gelet ook op de samenloop met de uitvoering van bestaande maatregelen.
Pagina 15 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
3
Toelichting managementafspraken
Managementafspraak 1 2011 staat in het teken van het in werking brengen van het nieuwe besturingsmodel op het Hoofdkantoor DJI. In september is het Hoofdkantoor DJI gestart in de nieuwe structuur. De reorganisatie van het hoofdkantoor was de laatste stap van de implementatie van het nieuwe besturingsmodel. De verdere organisatieontwikkeling is belegd in de staande organisatie. Managementafspraak 2 Het financiële meerjarenplan van DJI wordt in uitvoering genomen zodra het is vastgesteld. DJI zal via de reguliere voortgangsrapportages over de uitvoering rapporteren. Het Financieel Meerjarenplan van DJI (FMP DJI) is in 2011 door DGJS vastgesteld. De minister van Financiën heeft op 19 mei 2011 (IRF2011-387U) schriftelijk zijn akkoord gegeven op de invulling van het FMP DJI en daarbij kaderafspraken geformuleerd. Volgens de kaderafspraken geldt dat voor het jaar 2011 een maximaal negatief exploitatieresultaat van - € 88,4 mln. is toegestaan, alsook een negatief eigen vermogen dat wordt omgezet in een langlopende vordering op het Moederdepartement van maximaal - € 73,2 mln. De in het FMP DJI opgenomen maatregelen zijn in 2011 in uitvoering genomen. Daarnaast traden uitvoeringsmee- en tegenvallers op. De uitvoering 2011 vond plaats binnen de hiervoor bedoelde kaderafspraken. Voor 2011 is in de (voorlopige) financiële verantwoording een negatief resultaat van € 53,2 mln. vastgesteld. Hierdoor valt de vordering op het Moederdepartement lager uitvalt dan in het FMP geraamd en wordt de startpositie voor het jaar 2012 verbeterd. Over het jaar 2011 zijn 3 voortgangsrapportages uitgebracht en de 4e (afsluitende) voortgangsrapportage zal in maart 2012 verschijnen. Het uitvoeringsbeeld 2011 laat (meerjarig) zien dat niet alle maatregelen tijdig en volledig zijn/worden uitgevoerd, alsook zijn de lopende risico’s omvangrijk. Met name geldt het laatste voor de beoogde besparingsopbrengsten betreffende de uitvoering van Toekomstvast DJI en het verkrijgen van compensatie buiten DJI van de hogere kosten van o.a. SBF/2e carrière en OVA (loonbijstelling particuliere inrichtingen en Overige Forensische Zorg). Daar waar exogene compensatie geheel of gedeeltelijk uitblijft, zal DJI in samenwerking met DSP en DJJ zo nodig nieuwe voorstellen voor tekortbeperkende maatregelen initiëren. Managementafspraak 3 Uiterlijk 31 december 2011 heeft de implementatie van de projecten in het kader van Modernisering Gevangeniswezen in de vestigingen plaatsgevonden. De implementatie van de meeste projectonderdelen van MGW is gereed. Op enkele onderdelen van MGW is vertraging ontstaan waardoor in 2012 een aantal (onderdelen van) projecten nog doorlopen. Hierna is fase 2 – de persoonsgerichte benadering van MGW afgerond. In 2013 start de uitvoering van deze derde en laatste stap van MGW, het project Dagprogramma, Beveiliging en Toezicht op maat (DBT). Dit project zal zeker tot eind van 2013 duren. In 2012 start de voorbereiding om de PBW aan te passen en testen we de belangrijkste elementen van DBT in de uitvoering. Pagina 16 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Deelgebieden van de managementafspraak
Datum gereed
Stand van zaken
In iedere vestiging is een inkomsten-, screenings- en selectieproces geïmplementeerd.
01-04-2011
Gereed
Voor alle in de vestigingen verblijvende gedetineerden is een D&R-plan opgesteld. Vertraging D&R plannen in verband met omvang logistieke operatie voor de vestigingen; ruimte geven en extra aandacht aan de kwaliteit van de plannen.
01-06-2011 31-12-2012
Vertraagd
31-12-2011
Gereed
01-10-2011 15-11-2011
Vertraagd
31-03-2012
Gereed
01-10-2011 31-01-2014
Vertraagd
01-10-2011 31-01-2014
Vertraagd
01-04-2011 31-12-2011 31-02-2012
Vertraagd
31-12-2011
Gereed
Thema Detentie en Re-integratie (D&R)
In 2012 richt het project zich op de verbetering van de kwaliteit en borging. DJI informeert gemeenten over de gehele populatie van gedetineerden met een strafrestant van meer dan twee weken over de aanwezigheid van woning, werk, zorg, identiteitsbewijs en eventuele schulden. Het opleveren van het O&F rapport ten aanzien van herinrichting afdeling gedetineerdenzaken, inclusief Coördinatiebureau Terugdringen Recidive. De oplevering heeft vertraging opgelopen vanwege een verruiming van de scope met de Penitentiaire Inrichting Administratief (PIA)/ Penitentiair Trainings Centrum (PTC). Besluitvormingsproces is gestart in december 2011 en zal zijn afgerond in maart/april 2012 (mede) afhankelijk van het traject met de GOR GW. Het beveiligingsniveau is beter afgestemd op het gewenste beveiligingsniveau per gedetineerde (doelgroep) en de aanwezige detentiecapaciteit is hierop afgestemd. Zie ook hieronder. Persoonsgebonden verlof is ingevoerd. In het project Dagprogramma, Beveiliging en Toezicht op maat komen alle facetten in het kader van een persoonsgerichte aanpak tot wasdom. In 2011 zijn belangrijke stappen gezet. Zo is beleidsmatig overeenstemming bereik met de SvJ over de aanpassing van de detentiefasering en het verlof. In 2012 start de voorbereiding van de aanpassing PBW en testen we de belangrijkste elementen in de uitvoering. In 2013 start de daadwerkelijke uitvoering en deze zal zeker tot eind 2013 duren. Elke differentiatie (preventief, kortverblijvenden, langverblijvenden en vrouwen) van elke vestiging voert het avond- en weekendprogramma MGW in.
Bijna gereed
Vertraging aangezien de vestigingen meer tijd nodig voor de implementatie. 21 gestart en 7 starten in januari 2012
Thema Dagprogramma Bij elke vestiging wordt een basisaanbod terugkeeractiviteiten en onderwijs (op de 5
Pagina 17 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
leefgebieden) aangeboden aan 50% preventieven en 70% langgestraften. Na januari 2012 is overal het persoongericht dagprogramma in gevoerd en is de ruimte gecreëerd voor TRA activiteiten gecreëerd. Een eerste (basis)aanbod is ontwikkeld (productenboek). Echter heel 2012 zal nog in het teken staan van groeiend aanbod en intensiveren samenwerking met ketenpartners. Gedetineerden zijn minimaal 20 uur in de week beschikbaar voor arbeid. Dit is direct gekoppeld aan de invoering van het persoonsgericht dagprogramma.
31-12-2011 31-02-2012
Vertraagd Bijna gereed
01-07-2011 31-12-2011
Gereed
01-05-2011 31-12-2011
Gereed
31-12-2011 31-03-2012
Vertraagd Gereed
31-12-2011
Gereed
Thema Zorg & veiligheid Elke vestiging werkt volgens de procedures zoals vastgesteld voor de indicatiestelling in kader van toeleiding naar zorg (in het kader van invoering Programma VFZ) en volgens de standaard werkprocessen PMO-PMZ. Interne audits in het kader van verbetering Inrichting Stelselmatige Daders (ISD-maatregel) zijn afgerond.
Thema Vakmanschap Leiding Geven als Professie (LGaP) voor vestigingsdirecteuren en plaatsvervangend vestigingsdirecteuren is uitgevoerd. Opleidingen Motiverende Bejegening afgerond.
Managementafspraak 4 Uiterlijk 31 december 2011 is het Actualisatie Masterplan GW gereed en is de detentiecapaciteit met het plan in overeenstemming gebracht. Het Masterplan GW is gerealiseerd met de nieuwe Penitentiaire landkaart 2011 en geïmplementeerd. Managementafspraak 5 Het capaciteitsplan JJI wordt in uitvoering genomen zodra vaststelling heeft plaatsgevonden. DJI monitoort de uitvoering van het capaciteitsplan en rapporteert in de vijfmaandsrapportage over de voortgang van de genomen maatregelen en acties ten behoeve van het Capaciteitsplan JJI. Mobiliteit De personele krimp als gevolg het capaciteitsplan JJI gaat gepaard met het verlies van ruim 700 banen binnen de Rijks JJI’s. Omdat DJI als werkgever verantwoordelijk is voor deze medewerkers is in 2011 veel geïnvesteerd in het begeleiden van boventallige medewerkers van werk naar werk. Op de getroffen locaties zijn lokale bureaus mobiliteit ingericht. Zij ondersteunen de medewerkers bij de zoektocht naar ander werk, loopbaanadvies, vragen over de mogelijkheden van het SFB en alle andere zaken die te maken hebben met mobiliteit. De lokale aanpak is succesvol gebleken. Voor de medewerkers zijn de voorzieningen laagdrempelig en de lokale bureaus mobiliteit zijn uitstekend in staat gebleken lokaal netwerken te starten met potentiële werkgevers in hun eigen regio. Daarnaast is door de sectordirectie JJI besloten ruimhartig om te gaan met het toekennen van voorzieningen uit het Sociaal Flankerend Beleid (SFB). Zo hebben bijvoorbeeld alle medewerkers in fase 2 die ontslag hebben genomen om buiten het Rijk aan het werk te gaan een Pagina 18 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
stimuleringspremie kunnen aanvragen. De aanpak heeft ertoe geleid dat eind 2011 ongeveer 550 medewerkers afscheid hebben genomen van de verschillende reorganiserende JJI’s. Locaties - Voor Rentray Rekken is een andere bestemming gevonden en beëindiging van de subsidierelatie werd geformaliseerd. - De Doggerij van De Doggershoek is volgens planning verhuurd aan Lijn 5. Het hoofdgebouw (de Ring) heeft vooralsnog geen andere bestemming gekregen. - Locatie De Leij van JJI Den Hey-Acker is per 1 september 2011 overgedragen aan de sector Gevangeniswezen (PI Vught). - Locatie De Maasberg van JJI De Hunnerberg is in maart 2011 buiten gebruik gesteld. Voor deze locatie is vooralsnog geen andere bestemming gevonden. - Locatie Overberg van De Heuvelrug is tot 1 januari 2012 verhuurd aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Vanwege de (vrijwillige) mobiliteit onder het personeel van de Heuvelrug, kwam de kwaliteit van de uitvoering in de tweede helft van 2011 onder druk te staan. Daarom is in goed overleg met VWS besloten deze locatie reeds halverwege november 2011 buiten gebruik te stellen. Er wordt nog gezocht naar een alternatieve bestemming voor deze locatie. - Locatie ’t Anker van Avenier was tot 1 januari 2012 verhuurd aan VWS. Met Avenier is in het 4e kwartaal 2011 overeenstemming bereikt over de door DJI te betalen afkoopsom voor het beëindigen van de subsidierelatie. Belangrijk daarbij is dat deze locatie een doorstart zal maken op het terrein van Gesloten Jeugdzorg. Over de overdracht van de subsidierelatie zijn met VWS afspraken gemaakt. - Op grond van het Capaciteitsplan JJI zou de nieuwbouw van Teylingereind niet in gebruik worden genomen. In samenhang met de overdracht van de subsidierelatie voor ’t Anker, is met VWS is eveneens in het 4e kwartaal 2011 overeenstemming bereikt over de verhuur van de nieuwbouw van Teylingereind (108 plaatsen) – vooralsnog voor een periode van vijf jaar. Dit wordt uitgevoerd door Avenier. Voor de zogenaamde paviljoens (48 plaatsen) van de nieuwbouw is nog geen alternatieve bestemming gevonden. Aanvullende maatregelen Met de uitvoering van het Capaciteitsplan is de operationele capaciteit teruggebracht naar 800 plaatsen. Daarnaast zijn binnen de operationele inrichting nog eens 150 reserveplaatsen beschikbaar, die relatief snel operationeel kunnen worden gemaakt. Voorts beschikt de sector over buiten gebruik gestelde locaties met een totale reservecapaciteit van 380 plaatsen. Volgens de prognoses van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) zal de leegstand binnen de (operationele) capaciteit de komende jaren waarschijnlijk verder toenemen. Daarnaast is de invoering van het adolescentenstrafrecht in ontwikkeling. De sectordirectie JJI zal de eerste helft van 2012 bezien op welke wijze op deze ontwikkelingen zal worden ingespeeld in samenwerking met de Directie Justitieel Jeugdbeleid.
Pagina 19 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Managementafspraak 6 De lange termijn doelstellingen (Vernieuwing JJI) met betrekking tot de verbetermaatregelen en het Deltaplan JJI worden nageleefd. Hbo-opgeleid personeel Om de kwaliteitsslag binnen de JJI’s te bereiken wordt toegewerkt naar een situatie in 2014 waarbij 75% van het personeel op de groep in het bezit is van een hbodiploma. Vanwege de gevolgen van het Capaciteitsplan JJI is dit streven niet meer haalbaar. Afhankelijk van de reorganisatie van de Rijks JJI’s wordt gekoerst op 2020 als jaar van realisatie. Naast het opleiden van zittend personeel was één van de manieren om het percentage hbo’ers op de groep te verhogen het uitsluitend aannemen van hbo geschoolde medewerkers bij het invullen van vacatures op de groep. Door de personele boventalligheid als gevolg van de krimp naar aanleiding van het Capaciteitsplan zijn er echter geen vacatures. Daarnaast is er in 2011 ook al in fase 2 veel hbo-geschoold personeel uitgestroomd. Een gemiddelde hbo-studie duurt 3 tot 4 jaar. Veel medewerkers zijn momenteel bezig met de opleiding en ieder jaar behaalt een nieuwe lichting medewerkers hun diploma (de eerste lichting kwam in 2011). Gemiddeld mag 33% van de groepsleiding per JJI in opleiding zijn, want anders ervaart de JJI problemen doordat er te veel personeel afwezig is. In de vijfmaandsrapportage 2011 is te zien dat het percentage hbo-opgeleid personeel op dit moment ongeveer 40% bedraagt. Daarnaast volgt gemiddeld circa 25% van de medewerkers op dit moment een hbo-opleiding. Vanwege alle ontwikkelingen rond de reorganisaties binnen de Rijksinrichtingen en in een aantal particuliere JJI’s was in 2011 onduidelijk hoeveel van het ‘personeel in opleiding’ of van het ‘hbo-opgeleid personeel’ werkzaam kon blijven in de JJI’s. Hboopgeleid personeel heeft vaak betere arbeidskansen en daardoor is de kans groter dat zij als eerste uitstromen bij een reorganisatie. Dit werd ook zichtbaar gedurende 2011. Overgebleven medewerkers zullen opnieuw met een hbo-studie moeten beginnen. Daarbij moet worden opgemerkt dat niet alle medewerkers gelijktijdig kunnen studeren. Voor studerende medewerkers moet ook vervanging worden gezocht. Om deze redenen wordt 2020 gezien als een redelijke streefdatum. Gegeven het niet halen van dit onderdeel van het kwaliteitsniveau van de JJI’s, zal de sector het kwaliteitsverbetertraject actief monitoren. Omdat de JJI’s al geruime tijd bezig zijn met het opleiden van personeel die de kwaliteit in de JJI’s op verschillende gebieden verhogen (bijv. alle medewerkers hebben YOUTURN cursussen gehad) wordt verwacht dat de JJI’s de kwaliteit kunnen borgen ondanks deze vertraging. Dit onderwerp staat bij alle JJI’s en de sectordirectie onder de aandacht. Er wordt dan ook veel ondernomen door middel van cursussen en trainingen voor de groepsleiding. Op deze manier worden negatieve gevolgen van het niet halen van de doelstelling ondervangen. Tevens wordt gestuurd op het aantrekken van (indien dit nodig is) hboopgeleid personeel. Voortvloeiend uit de visie op de toekomst van de JJI's die door DJJ en DJI zal worden opgesteld, zal de termijn voor realisatie van het gewenste percentage HBO-geschoolden opnieuw worden vastgesteld. Actieplan professionalisering Jeugdzorg Alle groepsleiders en gedragswetenschappers moeten zich in de toekomst registreren. Dit wordt wettelijk verplicht gesteld. De verwachting is dat de betreffende wet in 2014 in werking zal treden. Door beroepsregistratie zal een medewerker zich bij- en nascholen en zodoende het vereiste niveau op peil houden en werken aan vakmanschap; voorts worden de medewerkers onderworpen aan een beroepscode en tuchtrecht. Omdat er in 2011 nog geen beslissing is genomen hoe de beroepsregistratie in de wet zal worden opgenomen is er vertraging rond dit traject opgetreden. Er is nog onduidelijkheid over de verdere planning in 2012. Met DJJ en Pagina 20 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
de ketenpartners is het overleg nog gaande over de verwachte financiële gevolgen van het wetsvoorstel en de compensatie daarvan. Managementafspraak 7 DJI realiseert de activiteiten met betrekking tot twee nieuwe bekostigingssystematieken, plaatsing en zorgtoeleiding, borging van de bij DJI te beleggen nieuwe taken, afkomstig van het programma Vernieuwing Forensische Zorg en bouwen aan een goede samenwerkingsrelatie met de andere organisaties waar taken terecht komen. In 2011 heeft DJI veel aandacht besteed aan de declaratie van de geleverde zorg door zorgaanbieders (bekostigingssystematieken DBBC en ZZP). Deze is gedurende 2011 langzaam vanuit de zorgaanbieders op gang gekomen. Daarom is ook in de tweede helft van 2011 voortdurend en met resultaat bij zorgaanbieders aangedrongen op het declareren. Uiteindelijk is meer dan 250 mln. gedeclareerd (20.000 declaraties) gedurende 2011. Hierbij dient te worden aangetekend dat de TBS met dwangverpleging slechts jaarlijks en achteraf gedeclareerd kan worden en dat enkele FPC’s in het geheel nog niet kunnen declareren. In 2012 is de declaratie wederom een groot aandachtspunt. De bevoorschotting is daartoe door DJI verder naar beneden gebracht, om declaratie meer af te dwingen. De EAUA plaatsing van begin 2011 heeft geleid tot aanbevelingen en vervolgstappen om DForZo als eindverantwoordelijke te kunnen laten acteren, terwijl de uitvoering van de plaatsing en zorgtoeleiding bij NIFP, 3RO en GW is belegd. Ten behoeve van de regie- en monitorfunctie van DForZo zijn (keten-)processen beschreven, kwaliteitsindicatoren en een overlegstructuur ontworpen en is een coördinerend loket, het Forensisch PlaatsingsLoket (FPL) ingericht. De voorbereiding van de overdracht en ingebruikname van IFZO (Informatievoorziening Forensische Zorg) is verder voorbereid. Daarmee heeft DJI de activiteiten uit de in 2011 overgehevelde taken gerealiseerd. Overige taken vanuit het programma VFZ zijn in 2011 belegd bij het project VFZ en DSP. Begin 2012 zal hiervan een deel worden overgedragen aan DForZo. Managementafspraak 8 DJI koopt ten behoeve van 2011 door middel van substitutie en autonome groei de meest doelmatige zorg in. Inzet is om een verschuiving te laten plaatsvinden van minder intensieve en meer ambulante zorg met het juiste beveiligingsniveau. De inkoop van forensische zorg in 2011 door DJI heeft ten opzichte van 2010 geleid tot een verschuiving naar meer doelmatige zorg. Het aandeel ambulante (of in inkooptermen: extramurale) zorg in relatie tot het totaal afgesproken zorgaanbod (exclusief TBS dwang) is namelijk licht gestegen. Daarnaast is de binnen de klinische productieafspraken het minst intensieve klinische aanbod, namelijk de regionale instellingen voor begeleid wonen (RIBW), fors t.o.v. 2010 gestegen. In september 2011 is deze verschuiving middels de herschikking aangepast aan de daadwerkelijke behoefte gedurende de eerste helft van 2011. Het totaal aan productieafspraken t.o.v. 2010 (niveau herschikking 2010) voor ambulante (extramurale) zorg is in 2011 uiteindelijk met 15% gestegen en voor RIBW met 25%. Met beide verschuivingen is toch voorzien in de door de indicatiestellers gestelde behoefte aan zorg met het juiste beveiligingsniveau. Toch is ook meer intensieve klinische zorg ingekocht (o.a. FPK en SGLVG) en dit was het gevolg van oude VWS toelatingen (de zogenaamde pijplijn), eerdere DJI aanbestedingen, maar ook een hogere vraag dan voorzien voor hoog beveiligde klinische forensische zorg. Pagina 21 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
In 2011 zijn de eerste stappen gezet met omzetting van justitiële en niet-justitiële TBS capaciteit naar breder inzetbare capaciteit voor hoog beveiligde klinische forensische zorg. Hiervoor blijft het noodzakelijk om flexibeler binnen het beleidsartikel te kunnen schuiven. In 2011 heeft tevens de voorbereiding plaatsgevonden van de contractering voor 2012. Ook hierbij is ingezet op dezelfde verschuivingen. Managementafspraak 9 DJI voert in 2011 de bij haar belegde actiepunten (vanuit de beleidsvisie TBS) uit en monitoort de uitvoering hiervan bij de zorgaanbieders. DJI heeft uitvoering gegeven aan het regeerakkoord en de daaruit afgeleide beleidsbrief TBS uit februari 2011. In deze beleidsbrief staan enkele actiepunten voor DJI. Het eerste actiepunt is het doelmatiger gebruiken van de hoogbeveiligde TBS capaciteit door middel van het terugbrengen van de behandelduur, waar dat mogelijk is. De komende jaren trachten FPC’s deze behandelduur naar beneden te brengen en de sterk opgaande trend dus om te buigen. In 2011 zijn daarom in samenspraak met DSP en de FPC’s prestatie-indicatoren ontwikkeld en getest. De prestatie-indicatoren betreffen o.a. verblijfsduur, snelheid van het bereiken van verloffases, aantal verlofmarges, longstayplaatsingen en recidive na afloop tbs. Dit meerjarige en structurele traject zal dus in 2012 worden voortgezet. De invoering van de prestatieindicatoren is een managementafspraak voor 2012. Het tweede actiepunt betreft de versobering van de longstay via het verlofbeleid. Hiertoe is in 2011 door DJI samen met DSP een aanpassing van de (Ministeriële) Verlofregeling TBS voorbereid en aan de RSJ voorgelegd voor advies. De inwerkingtreding van deze wijziging zal waarschijnlijk in het eerste kwartaal van 2012 geschieden. Verlof wordt gekoppeld aan het geïndiceerde beveiligingsniveau (laag, gemiddeld of hoog) van de tbs-gestelden. Hiertoe is in 2011 een bijstelling van de op volle capaciteit gaande hertoetsing van tbs-gestelden voorbereid. De versobering van de longstay is een managementafspraak in 2012. Een derde actiepunt betreft de invoering van de maatregel ‘1 jaar geen verlof’. De wijziging van de (Ministeriële) Verlofregeling TBS was per 1 januari 2011 een feit. Door de verlofunit TBS van DJI is de maatregel per die datum dan ook toegepast. Begin januari 2012 waren 18 gevallen uit 2011 bekend, waarbij de maatregel van toepassing is geworden. In de beleidsbrief wordt tevens ingegaan op twee autonome ontwikkelingen m.b.t. de pro-justitia rapportage en de verbeterde samenwerking bij rapportages. Het NIFP heeft de twee uitgangspunten van het beleid moeilijk onderzoekbaren: ‘daar waar zinvol een nog grotere inspanning leveren om tot een zinvol onderzoek te komen’ en ‘het vroegtijdig afbreken van onderzoeken bij verdachten die consequent iedere medewerking weigeren’ in 2011 verder uitgevoerd. Dit heeft geleid tot de volgende resultaten. Het vergroten van de inspanning lijkt te leiden tot de situatie dat bij steeds meer weigerende observandi toch een advies aan de opdrachtgever kan worden uitgebracht. Hier is een stijging te zien van 22,4% naar 36%. Hierbij wordt actief gebruik gemaakt van de aanwezige (recente, betrouwbare en to the point zijnde) informatie die verkregen kan worden uit dossieronderzoek, Forensisch Milieu Onderzoek, eerdere onderzoeken en andere collaterale informatie. Uiteraard wordt hierbij ook gebruik gemaakt van gedragsgegevens die worden waargenomen tijdens Pagina 22 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
het verblijf in het PBC. De hoeveelheid bruikbare informatie kan per persoon sterk wisselen. Dit verklaart waarom soms wel en soms niet geadviseerd kan worden. Ook het aantal meewerkende observandi waarover geadviseerd kon worden is gestegen met 3,6%. Daarnaast leidt de verhoogde inspanning vaker tot de situatie dat, met inachtneming van de vereiste zorgvuldigheid en validiteit, een gedeeltelijke beantwoording van de vraagstelling van de opdrachtgever kan plaatsvinden. De opdrachtgevers geven aan ook met deze gedeeltelijke beantwoording vaak geholpen te zijn. Het voortijdig terugsturen komt, mede door de huidige benadering, relatief gezien weinig voor en levert daardoor weinig winst op. In voorkomende gevallen wordt bezien of de vrijgekomen plaats gevuld kan worden met een korter durende maatwerkonderzoek. Een ander belangrijk instrument bij de instroom in het PBC is de indicatiestelling om er voor te zorgen dat de juiste verdachte in de juiste onderzoeksmodaliteit terecht komt. Per verdachte wordt bezien of opname daadwerkelijk zinvol is. Indien opname niet zinvol wordt geacht, wordt zo nodig in overleg getreden met de opdrachtgever over mogelijke alternatieven. Dit voorkomt dat volledig weigerende observandi enkel om hun weigerende houding naar het PBC worden gestuurd. Een ambulant uitgevoerd onderzoek is in specifieke gevallen meer geëigend omdat opname in het PBC geen toegevoegde waarde heeft maar wel ten koste zou gaan van de beschikbare capaciteit. Managementafspraak 10 DJI implementeert in 2011 het O&F-rapport DBV. Op 1 januari 2011 is het personeel dat voorheen onder het Dienst Personele Ondersteuning (DPO) ressorteerde centraal aangesteld bij de DBV en onder de verantwoording van de vestigingen gebracht. De DPO heeft de vestigingen tot eind 2011, met de praktische uitvoering, ondersteund. De HR-processen en P&O zaken zijn geborgd onder de verantwoordelijkheid van de portefeuillehouder P&O en de praktische uitvoerig bij de HR-afdelingshoofden. Het portefeuillesysteem dat een onderdeel vormt binnen het O&F-rapport is geïmplementeerd en heeft vorm gekregen binnen de vestigingen van DBV. Op 12 mei zijn er OR-verkiezingen gehouden, waarna op 30 mei een sectorale OR DBV geïnstalleerd is. Hiermee is binnen de DBV de (mede-)zeggenschap geregeld. De OR DBV werkt ook met een portefeuillesysteem waardoor in een vroeg stadium de OR-leden bij onderwerpen met name die betrekking hebben op advies- en instemmingsrecht worden betrokken. Er is veel energie gestoken in de cultuur met betrekking tot duaal leiderschap, rollen en opleiding detentietoezichthouder. Managementafspraak 11 DJI realiseert in 2011, binnen de budgettaire kaders, de in het Jaarplan 2011 opgenomen productietaakstelling. De productietaakstelling 2011 is, rekening houdend met de kaderafspraken FMP DJI, binnen de budgettaire kaders gerealiseerd. Via de in 2011 verschenen voortgangsrapportages en de naar aanleiding daarvan gehouden DGO’s is met name de productie van GW (intramurale capaciteit) verhoogd.
Pagina 23 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Managementafspraak 12 DJI tracht, met meer dan bovenmatige krachtsinspanning, in 2011 de afgesproken bijdrage te bewerkstelligen in het kader van de reductie van onrechtmatigheden ten aanzien van Europese aanbestedingen/ inkoopbeheer bij Veiligheid en Justitie. DJI is erin geslaagd om het afgelopen jaar een substantiële verbetering te realiseren, maar het inkoopvolume, de omvang, de complexiteit en de bestaande dynamiek van de organisatie zijn dusdanig dat aanvullende verbeterstappen nog nodig en mogelijk zijn. DJI is met de ingezette verbeteringen (Voorafgaand Toezicht, Tenderboard, Crea, Taskforce Inkoopbeheer, A3 gesprekken, Naming en Shaming)1, die overigens een forse toenemende financiële en personele impact hebben, in staat geweest om de geconstateerde onrechtmatigheden substantieel terug te dringen. In het afgelopen jaar is het aandeel aan geconstateerde onrechtmatigheden teruggebracht met 25 tot 30% ten opzichte van het volume van 2010. Managementafspraak 13 Eind 2011 heeft DJI een ontwerp en plan (bestemmingsplan) waarmee invulling wordt gegeven aan een toekomstbestendige, samenhangende en efficiënte informatievoorziening. Op 8 december 2011 zijn het informatieplan DJI en het bestemmingsplan (architectuur DJI) door de Hoofddirectie van DJI goedgekeurd. Managementafspraak 14 DJI realiseert/voert regie op de activiteiten, die resulteren in flexibilisering en mobiliteit van personeel. DJI kan met een grotere medewerkersflexibiliteit beter inspelen op de ontwikkelingen zoals krimp, sluiting en/of verplaatsing van inrichtingen (inspelen op de vraag van de maatschappij). Voor de medewerkers betekent een grotere flexibiliteit dat zij meer kans hebben op een aantrekkelijke loopbaan binnen of buiten DJI. Samen van de vakbond (AbvaKabo) is er onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor flexibilisering en mobiliteit bij DJI. Dit heeft geresulteerd in de nota ‘Flexibiliteit in de vaste kern’. De conclusie is dat in de afgelopen jaren mobiliteit binnen DJI vooral is gelegen in reorganisaties en (incidenteel) disfunctioneren van medewerkers. Daarmee heeft mobiliteit veelal ‘een zwart randje’ gekregen dat er vanaf moet. Uitzonderingen daargelaten heeft in de huidige situatie het uitvoerend personeel niet een vanzelfsprekende en eigen motivatie om meer mobiel te worden. Ook het middenmanagement heeft weinig belang om uitvoerende medewerkers te motiveren tot een grotere mobiliteit. De beleving is dat ze daarmee hun beste mensen het eerst kwijt raken. In de 2e fase van het project Flexibilisering gaat actief gewerkt worden aan het vergroten van het mobiliteitsbewustzijn van de medewerkers. Hiervoor is een actieplan uitgewerkt. De start hiervan is voorzien begin 2012. Het zal een gezamenlijke inspanning worden van de vakbonden en DJI.
1
Voor een totaalbeeld wordt verwezen naar eerdere rapportages op het gebied van inkoopbeheer. Pagina 24 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Managementafspraak 15 DJI stelt in 2011 op basis van de resultaten van een enquête ten aanzien van (on)gewenste omgangsvormen onder het executieve personeel van het gevangeniswezen een plan van aanpak op met betrekking tot: - het analyseren van de verschijningsvormen en oorzaken van onderlinge agressie en geweld, - het ontwikkelen van doelgerichte maatregelen en voorzieningen en - het vaststellen van een aanpak onderlinge agressie. Er is een werkgroep geïnstalleerd die mede op basis van rapport Arbeidsinspectie een plan van aanpak in de vorm van een beleidreactie gaat opstellen. De werkgroep heeft 1 maart 2012 als einddatum voor afronding van plan van aanpak. Uit het in april/mei 2011 gehouden Medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) in het Gevangeniswezen blijkt overigens dat het gevoel van werkdruk juist is verbeterd. Ook de onderlinge omgangsvormen zijn sterk verbeterd (zie brief van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie van 12 september 2011 en de rapportage ‘Ongewenste omgangsvormen tussen gevangenispersoneel’ van het WODC van september 2008). Managementafspraak 16 In 2011 wordt met minimaal 90% van de medewerkers een functioneringsgesprek gevoerd. Ten opzichte van 2010 (39% op peildatum 31 december 2010) is er in 2011 een licht stijgende lijn te zien in het aantal afgehandelde gesprekken in P-direkt (47%). Na afronding van ‘hangende’ gesprekken kan dit cijfer nog oplopen tot circa 62%. Tussen de diverse organisatieonderdelen is er een verschil te zien in afgehandelde gesprekken. Zie hiervoor onderstaande tabel. 94,12%
100% 90% 80%
73,81%
69,07%
68,37%
70%
63,06% 55,03%
60% 46,74%
50%
44,02%
51,61%
48,61%
40% 26,47%
30%
23,95%
20% 10%
ing
DJ nt er
Sh
ar ed
Se
id ple O
I
DJ I Ce
C rv ic e Se ar ed Sh
rv ic e
en
sin sti tu
te
ut
rI
CT
NI FP
un ste er nd O
Di en
st V
er vo
er
en
rit In te g au
re Bu
in g
d igh eil
te ei
jk e eli st ee st G Di en
n
Ve
V
D
fo
rz or gi
ei
ng
rz o
V DB
JJ I
ge ev an G
Ho
of
nis
dk
we
an
to o
ze n
r
0%
Om de oorzaken van het achterblijven van het percentage functioneringsgesprekken te traceren, is in 2011 een audit gestart door een extern bureau. De verwachting is dat deze in het voorjaar van 2012 wordt afgerond. Naast de kwalitatieve analyse van de praktijk rondom het voeren van functioneringsgesprekken binnen DJI wordt tevens een analyse gedaan van het waarheidsgehalte van het uit P-direkt verkregen percentage geregistreerde gesprekken. Afhankelijk van de aanbevelingen die worden gedaan in de eindrapportage, zal DJI verdere maatregelen nemen om het voeren van functioneringsgesprekken ‘op orde te krijgen’. Pagina 25 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
4
Bijlagen
Pagina 26 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Bijlage 1
Informatietabellen
Productietaakstelling
1
Productietaakstelling Begroting prijs (x € 1,-)
GW
13.4
GW
13.4
GW
13.4
FZ
13.4
FZ
13.4
FZ
13.4
FZ
13.4
JJI
14.2
JJI
14.2
DBV 15.3
DBV 15.3
DBV 15.3
DBV 15.3
* ** *** **** *****
Gemiddelde capaciteit Begroting Bijstel- Jaarplan 2011 2011 ling 10.963 10.963
JEV 2011
Bezettingsgraad (%)
Realisatie VMR 2011
Product 1. Strafrechtelijk intramuraal * 231,00 91,3 VMR 11.557 98,5 Jaarverslag 232,00 91,1 2. Strafrechtelijk intr. / reservecap. 130,00 580 580 n.v.t. VMR 418 Jaarverslag 121,00 3. Strafrechtelijk extramuraal 43,00 498 498 n.v.t. VMR 425 Jaarverslag 34,00 4. TBS intramuraal** 483,00 2150 2150 91,3 VMR 90,1 Jaarverslag 479,00 92,0 5. TBS intramuraal / reservecap. 282,00 73 73 n.v.t. VMR Jaarverslag 221,00 6. Forensische zorg intramuraal 290,00 1494 1494 n.v.t. VMR 1.369 80,8 Jaarverslag 294,00 88,8 7. Forensische zorg in het GW 362,00 700 700 n.v.t. VMR 700 81,0 Jaarverslag 360,00 83,9 8. JJI intramuraal *** 515,00 1052 1052 90,0 VMR 80,1 Jaarverslag 543,00 72,3***** 9. JJI intra. / reserve-.+ in s.h.cap. 144,00 423 423 n.v.t. VMR Jaarverslag 143,00 10. Vreemdelingenbewaring **** 197,00 1.530 1.530 91,3 VMR 72,1 Jaarverslag 195,00 71,8 11. Vreemd.bew. / res.-.+ in s.h.cap. 132,00 651 651 n.v.t. VMR Jaarverslag 75,00 12. Uitzetcentra *** 197,00 421 421 n.v.t. VMR Jaarverslag 195,00 31,4 13. Uitzetcentra / res.-.+ in s.h.cap. 132,00 179 179 n.v.t. VMR Jaarverslag 75,00 Exclusief reservecapaciteit, inbewaring gestelden op politiebureau's, VN plaatsen en Internationaal Strafhof Inclusief inkoopplaatsen GGZ Exclusief reservecapaciteit en in stand te houden capaciteit Inclusief in bewaring gestelden op politiebureaus's en exclusief reservecapaciteit en in stand te houden capaciteit De capaciteit is in de OB 2012 vanwege verwachte lagere behoefte gewijzigd naar 838 (direct inzetbare capaciteit) en 150 (reservecapaciteit). Uitgaande van een gemiddelde gerealiseerde bezetting van 606 plaatsen in 2011 bedraagt de bezettingsgraad van de direct inzetbare capaciteit (606/838=) 72,3%.
11546 11519 n.v.t. 418 479 n.v.t. 421 407 2066 2062 n.v.t. 83 5 n.v.t. 1357 1369 n.v.t. 700 700
838 n.v.t. 513 1530 1530 n.v.t. 651 651 n.v.t. 421 421 n.v.t. 179 179
op basis
Pagina 27 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Capacitaire ontwikkelingen per productcategorie Begroting
Jaarplan
VMR bijstelling kade r
JEV
Ve rschil
Re alisatie
tekort = - Jaar-verslag
Product 13.4.1. Gevangeniswezen Reguliere strafrechtelijke capaciteit: Regulier strafrechtelijk waarvan ISD Arrestanten op politiebureaus sub totaal
2011
2011
10.963 874 70 11.033
10.963 874 70 11.033
11.557 350 70 11.627
583 -532 -7 -576
11.519 405 58 11.577
reservecapaciteit VN-plaatsen Internationaal Strafhof Totaal
580 84 30 11.727
580 84 30 11.727
418 84 12 12.141
-162 0 -18 396
479 84 12 12.152
498 0 498
498 0 498
425 0 425
-77 0 -77
407 0 407
13.4.2. TBS-inrichtingen: Rijksinrichtingen Particuliere inrichtingen Inkoopplaatsen GGZ Reservecapaciteit Totaal
427 1.467 256 73 2.223
427 1.467 256 73 2.223
427 1.372 256 168 2.223
427 1.383 256 83 2.149
0 11 0 -85 -74
427 1.379 256 5 2.067
Forensische zorg intramuraal Forensische zorg in het GW
1.494 700
1.494 700
-72
1.422 700
1.369 700
-65 0
1.369 700
-69 -145 150 -60 -124
454 384 150 363 1.351
454 384 150 363 1.351
0 0 0 0 0
454 384 150 363 1.351
0 0 0 0 0 0
108 1.421 1 102 179 370 2.181
Extramurale capaciteit: Penitentiaire programma's (met/zonder elektronisch toezicht) Elektronische detentie/Thuisdetentie (overgangsfase) Totaal
-95 95
2011
14.2. Justitiele jeugdinrichtingen Rijksinrichtingen Particuliere inrichtingen Reservecapaciteit Aan te houden capaciteit Totaal
523 529
523 529
423 1.475
423 1.475
15.3. Vreemdelingenbewaring en uitzetcentra Vrijheidsbeneming (grenshospitium art. 6Vw) Vreemdelingenbewaring incl. MPC (art. 59 Vw) In bewaring gestelden op politiebureaus Reservecapaciteit In stand te houdencapaciteit korte termijn inzetbaar In stand te houdencapaciteit lange termijn inzetbaar Totaal
168 1.357 5 102 179 370 2.181
168 1.357 5 102 179 370 2.181
0
Uitzetcentra Direct inzetbare capaciteit Reservecapaciteit In stand te houden capaciteit korte termijn inzetbaar
421 28 151
421 28 151
0 0 0
Totaal
600
600
0
Pagina 28 van 56
421 28 151 600
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Stuurindicatoren
absoluu t*
Overige onttrekkinge n per 100 **
1. Strafrech telijk intramuraal
0
<6,1
<18 ,5
<1 8,5
<4,8
VMR
1
0 ,9
2 ,2
1 ,7
jaarlijks
Ontv luchtingen Pr oduct GW
13 .4
Jaarverslag GW
13 .4
Ge weld onderling per 1 00**
Gewe ld tg. per son eel per 100**
Gegronde klachten per 100**
1
4 ,0
8 ,8
5 ,4
10 ,0
n.v.t
n .v.t
n .v.t
n .v.t
n.v.t
3. TB S in tramur aal
0
<1,7
<3,0
<5,9
<7,9
VMR
0
0 ,7
0 ,2
0 ,8
2,3
1 ,9
1 ,3
2 ,1
7,1
n.v.t
n .v.t
n .v.t
n .v.t
n.v.t
n.v.t
n .v.t
n .v.t
n .v.t
n.v.t
n.v.t
n .v.t
n .v.t
n .v.t
n.v.t
<5
<2 4
<7 0
<6 3
<1 2
5
6
1 8,9
10,5
3,8
11
23 ,6
49
32
12
n.v.t
n .v.t
n .v.t
n .v.t
n.v.t
2. Strafrech telijk extramuraal VMR Jarvers lag
FZ
13 .4
Jaarverslag FZ
13 .4
4. Foren sische zorg intramuraal VMR Jaarverslag
FZ
13 .4
5. Foren sische zorg in het GW *** VMR Jaarverslag
FZ
13 .4
5. NIFP VMR Jaarverslag
JJI
14 .2
6. JJI intramuraal VMR Jaarverslag
JJI
14 .2
7. JJI extr amur aal VMR Jaarverslag
DBV
DBV
15 .3
15 .3
8. V reemdelin genbewaring
<10
n.v.t. * ** *
<2 5
<2 5
<2
VMR
3
0
4
1
0
Jaarverslag
3
0
9
4
4
<2
n.v.t. * ** *
<2 5
<2 5
<2
VMR
0
0
0
5
1
Jaarverslag
0
0
11
15
5
9. Uitze tce ntra
*
Deze tabel i s van cum ulat ieve aard
**
Per 10 0 b ezet te plaatsen
* **
Is op geno men o nder OPF 1 Strafrech telijk In tramuraal
* ** * Is op geno men o nder Overige on ttrekkingen St ra frec htelijk Intramu raal
Pagina 29 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Beleidsinformatie Jaarplan 2011
Realisatie VMR
Realisatie Jaar verslag
Gevangeniswezen G emiddeld aantal pers onen in PP' s
45 0
4 19
Aan tal d oorplaatsin gen vanuit G W op b asis van art .15 .5 en 43.3 Pbw
24 0
1 20
23 6
G emiddeld aantal pers onen in E D
n ihil
n.v.t .
n.v.t.
Aan tal g erea lis eerd e DE MO-p laatsing en i.h .k.v. PP, art. 4 3.3 Pbw en ISD Pe rcentag e ged etin eerd en dat op b asis van reg ionaliteitsb egin sel in in richt ing ve rb lijft Justitiële Jeugdinrichtingen U its troom STP
10 0
59
16 6
6 5%
6 2%
6 3%
zie toelich tin g*
a ) Aant al equ ivalentp laats en b ) Aant al STP afg ero nd c ) Aant al afg ebroken t .o.v. gestart d ) Aant al Uitstroo m zo nder STP Leeft ijd op peildatu m 18 +
40 7
Jeugddetentie
PIJ
Totaal
1
53
54
4
70
74
2 0%
18 %
18 %
49
44
93
geen sectornorm
E ind 201 1
Pe rcentag e PIJ-p assa nten binn en 3 maand en g eplaatst
5 0%
7 9%
85 %
Pe rcentag e jeugd igen dat arrond issemen taal wo rd t gep laatst
6 5%
5 2%
63 %
Forensische Zorg G emiddelde beh ande lduu r T BS
geen sectornorm
pm
1 0,2
G emiddeld aantal TBS-passant en
geen sectornorm
25
22
G emiddeld aantal TBS-passant en da t lan ger dan 4 maan den p ass ant is
geen sectornorm
4
7
G emiddelde wach ttijd tot start behan deling Forensis che Zo rg / o nder voo rb ehoud
geen sectornorm
69
nn b
Aan tal p laatsing en op lon g-stay-afd elin g
geen sectornorm
4
5
G erealis eerde prod uctie amb ulan te zorg (in eu ro' s)
geen sectornorm
pm
5 4,1
Co ntin uiteit va n zorg na aflo op strafrec htelijke titel / on der voorbeh oud Aan tal verlo fmach tig ing en
geen sectornorm
pm
nn b
geen sectornorm
1 20 0
1 19 3
Pagina 30 van 56
3 33* *
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
3RO Jaarplan 2011 Productafname 3RO
SV G
SRN
Realisatie VMR
LDH
Totaal
SVG
SRN
L DH
Realisatie Jaarv erslag Totaal
SVG
SRN
L DH
Totaal
GW Advies Ad vies zond er Qu ickscan
0
0
0
0
43
32 0
12
375
97
91 8
36
Ad vies o .b.v. Q uickscan
0
0
0
0
18
52
4
74
50
81
12
143
15 91
3 73 2
63 7
5960
26 6
74 8
137
1151
75 2
198 1
44 2
3175
57
21
Ad vies o .b.v. Risc Ad vies o .b.v. Risc m et ve rd iepin g
1051
6
9
1
16
9
10
0
19
Ad viesrapp ort "oud "
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Voo rlich tin gsrapp ort "oud "
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1 .597
3.741
638
5976
336
1.130
153
1.619
T otaal
956
3.001
78
490
4.447
Toezicht en begeleiding T oezicht niet omge zet
0
0
0
0
0
0
0
0
T oezicht "oud"
0
0
0
0
0
0
0
0
T oezicht niveau 1
0
0
0
0
8
6
1
15
22
21
5
48
T oezicht niveau 2
0
0
0
0
76
17 4
15
265
24 1
46 1
37
739
4 32
86 6
52
1350
0
0
0
0
18 3
41 4
32
629
17
32
1
50
9
6
3
18
18
20
5
43
T oezicht niveau 2 m et pp t oeslag
1
1 1
1
T oezicht niveau 3 Gedragsint erventi es (nieuw en o ud)
7 05
72 5
12 0
1550
87
13 7
40
264
300
508
123
931
T oeleid ing zog
4 10
52 0
11 0
1040
0
0
0
0
265
309
78
652
1 .564
2.143
283
3990
180
59
562
1.030
1.734
280
3.044
0
93
31
12 4
11
10
6
27
24
45
16
85
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0
0 0 10
T otaal
323
DForZo (TB S intramu raal) D iag nos e (RISc) H erh alin gs RISc Ad viesrapp ort M aatregelen rap port T oezicht T otaal JJI M aatregelen rap port o ud Reclassering sad vies t bv PIJ/TBS T oezicht niet omge zet T oezicht oud N iveau 0 N iveau 1
0
3
1
4
0
7
3
N iveau 2
0
1
0
1
1
3
3
7
9
18
6
33
25
59
20
10 5
N iveau 3 'oud e' ged rag sin tervent ies T otaal
0
87
39
12 6
0 20
0 32
0
0
13
65
0 50
0 114
0 42
0 207
Pagina 31 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Toelichting Forensische Zorg Gemiddelde wachttijd tot start behandeling Forensische Zorg
Onder verwijzing naar managementafspraak 10 uit het DJI jaarplan 2012 kan deze beleidsinformatie niet worden geleverd. Deze indicator wordt vervangen door een stelselindicator Forensische Zorg.
Continuïteit van zorg na afloop strafrechtelijke titel
Onder verwijzing naar managementafspraak 10 uit het DJI jaarplan 2012 kan deze beleidsinformatie niet worden geleverd. Deze indicator wordt vervangen door een stelselindicator Forensische Zorg.
Overige onttrekkingen
Het aantal onttrekkingen is in 2011 net boven de norm gekomen, maar in absolute getallen is het aantal gedaald van 41 in 2010 naar 37 in 2011. Middels een aparte nota wordt het kerndepartement in januari 2012 tot in detail geïnformeerd.
Verlofmachtigingen
Het aantal verlofmachtigingen voor tbs-dwangverpleging is in 2011 op 1193 gekomen en daarmee wederom hoger dan in 2010. Het aantal is lager dan in de VMR 2011 is gerapporteerd. Mogelijk hebben correcties in MITS hier een rol in gespeeld of betreft het aantal van 1200 een getal inclusief de proefverlofmachtigingen, hetgeen niet de bedoeling is. Het aantal verlofmachtigingen betreft alleen de machtigingen voor begeleid, onbegeleid en transmuraal verlof.
Verblijfsduur
De meest recente behandelduur TBS op basis van instroomcohorten bedraagt 10,2 jaar. Als gevolg van diverse maatregelen en ontwikkelingen zal de tbs-gestelde niet langer dan noodzakelijk op de intra/transmurale behandelplaats zitten. Hierbij kan worden gedacht aan nieuwe inzichten in risicotaxatie en de met het veld afgesproken prestatie-indicatoren doelmatigheid. Dit zal op termijn leiden tot een afname van de behandelduur.
3RO
DForZo stuurt niet op de productie van de 3RO, omdat DForZo als inkooporganisatie niet geacht wordt op de direct met deze productie samenhangende verlofmachtigingen (proefverlof) voor TBS te sturen. In het jaarverslag van DJI hoort dan ook geen verantwoordingsinformatie thuis over de 3RO productie t.a.v. TBS. Met ingang van 2012 is dit dan ook geschrapt uit het jaarplan 2012.
Toelichting Jeugd Ontvluchtingen
Pagina 32 van 56
Het afgelopen jaar hebben 8 incidenten plaatsgevonden, waarbij in totaal 11 jeugdigen kans hebben gezien te ontvluchten vanaf het beveiligde terrein in drie verschillende JJI’s. Dit is een aanzienlijke stijging ten opzichte van voorgaande jaren. De incidenten zijn grondig geëvalueerd. Tevens is in een aantal gevallen door de kerngroep veiligheid een veiligheidsonderzoek uitgevoerd en heeft de sectordirectie een sectorbrede analyse uitgevoerd naar de beveiligingsniveaus en risico’s per JJI. Naar aanleiding van deze incidenten en de resultaten van de evaluatie(onderzoeken) en analyse zijn organisatorische en bouwkundige maatregelen getroffen, waaronder: Verbeteren van alertheid onder het personeel Duidelijkere afspraken maken met aannemers tijdens verbouwing omtrent gebruik van ladders en steigers e.d. Treffen van gebouwelijke aanpassingen
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Onttrekkingen
Leeftijd op peildatum 18+ Percentage PIJpassanten binnen 3 maanden geplaatst
Tijdelijk opschorten van buiten activiteiten Tijdelijk intrekken van verloven Alle strafrechtelijke jeugdigen (drie van de elf jongeren verbleven op bestuursrechtelijke titel) zijn inmiddels weer terug in de JJI; er zijn sancties getroffens jegens de jeugdigen bij terugkomst. In 2011 hebben 143 onttrekkingen plaatsgevonden. Dit zijn er 23,6 per 100 bezette kamers en derhalve binnen de doelstelling. Conform de definitie is het aantal onttrekkingen vanuit STP/PV i.t.t. voorgaande jaren niet meegeteld. Het overgrote deel van de onttrekkingen betrof jeugdigen die niet op tijd terug waren van verlof. Ten aanzien van het aantal onttrekkingen ten opzichte van het voorgaande jaar is sprake van een lichte stijging; deze toename kan hoofdzakelijk worden verklaard door een strakkere sturing op melding en registratie van onttrekkingen door de sectordirectie. Op 31 december 2011 waren 333 jeugdigen aanwezig van de leeftijd 18 jaar en ouder. Dit is ruim 53% van het totaal aantal aanwezige jeugdigen. De positieve ontwikkeling m.b.t. het plaatsen van PIJ-passanten binnen 3 maanden is onder anderen het gevolg van de nieuwe werkwijze waarbij inrichtingen zelf jeugdigen kunnen doorplaatsen. Het feit dat er voldoende capaciteit aanwezig is in de inrichtingen heeft de doorstroom van PIJ-passanten van kort- naar langverblijf binnen 3 maanden bevorderd. Per 2012 wordt deze indicator gewijzigd naar '% jeugdigen dat regionaal wordt geplaatst', met als streefpercentage 80%.
Percentage jeugdigen dat arrondissementaal wordt geplaatst * Uitstroom STP Ten aanzien van de uitstroom STP’s kan het volgende worden opgemerkt: Deze indicator is verdeeld in een aantal subindicatoren: a) het aantal equivalentplaatsen STP’s b) aantal STP’s afgerond c) aantal afgebroken STP’s t.o.v. het aantal gestarte STP’s d) aantal uitstroom zonder STP
b t/m d worden uitgesplitst naar PIJ en jeugddetentie, omdat er is besloten (met de per januari 2011 in werking getrede gewijzigde Bjj) dat jeugdigen met een straf(restant) van minimaal 3 maanden jeugddetentie in aanmerking dienen te komen voor een STP. De normen: a) 65 b) 96 c) geen norm d) geen norm ** Dit is inclusief jeugdigen met STP/PV en jeugdigen die in een inkoopinrichting verblijven (bijv. Catamaran, Hoeve Boschoord).
Pagina 33 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Bijlage 2
Arbeidsverzuim
Verzuim in % Per onderdeel
2010
2011
Streefcijfer 2011
Gevangeniswezen
7,3%
7,4%
7,3%
Directie Bijzondere Voorzieningen
9,0%
9,0%
8,1%
Justitiële Jeugdinrichtingen
7,8%
8,9%
8,0%
Directie Forensische Zorg
6,7%
5,4%
6,5%
- SSC DJI
5,9%
6,9%
5,0%
- Opleidingsinstituut
5,6%
4,6%
5,0%
- Dienst Geestelijke Verzorging
5,6%
4,2%
5,5%
- SSC-I
4,2%
5,9%
5,0%
Landelijke Diensten:
- Bureau Integriteit en Veiligheid
4,4%
0,9%
3,5%
- NIFP
5,6%
6,2%
6,5%
- DV&O
4,5%
5,3%
6,0%
Hoofdkantoor
4,9%
5,3%
5,4%
Totaal Verzuim DJI
7,0%
7,1%
7,0%
DJI kent een hoog verzuimpercentage. DJI scoort met een verzuimpercentage van 7,1% meer dan een procent boven vergelijkbare organisaties. Hier zijn meerdere oorzaken voor. De sectoren rapporteren een hoger verzuim door de reorganisatie (en de naweeën ervan). De hiermee gepaard gaande (lange) tijd van onduidelijkheid en onzekerheid brengt onrust, onzekerheid en daardoor hogere werkdruk teweeg. Anderzijds rapporteert een tweetal sectoren ook over een afname van de aandacht voor verzuimmanagement, doordat leidinggevenden bij de reorganisatie nogal eens andere prioriteiten hebben dan de verzuimaanpak/verzuimbegeleiding. Om het verzuim terug te dringen gaat DJI de verzuimaanpak intensiveren. Vanaf begin 2012 zal de verzuimcoach (P&O-adviseur) en re-integratieadviseur verplicht worden ingezet in verzuimtrajecten ter advisering en facilitering van de leidinggevenden. Doel is een daling in het ziekteverzuim teweeg te brengen en meer grip te krijgen op het arbeidsverzuim.
Pagina 34 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Bijlage 3
Financiën
De uitvoering 2011 laat een negatief exploitatieresultaat zien van € 53,2 mln. In dit resultaat is een dotatie aan de voorziening afkoop boekwaarde ad € 40,1 mln. begrepen i.v.m. de platforms in Zaandam. De exploitatiereserve van DJI bedraagt € 49,8 mln. Dit betekent dat het huidige exploitatieresultaat niet volledig binnen de exploitatiereserve kan worden opgevangen. Conform de Regeling baten- en lastendiensten 2011 mag het eigen vermogen van een baten-lastendienst per ultimo het jaar niet minder bedragen dan nul. Bij een overschrijding van deze grens dient bij eerstvolgende suppletore wet te worden aangegeven hoe dit zal worden hersteld binnen het lopende begrotingsjaar. Hiervoor zijn reeds afspraken vastgelegd in het door de Minister van Financiën goedgekeurde Financieel Meerjarenplan DJI. De DAD heeft de controle van de jaarrekening nog niet afgerond. Het resultaat heeft hierdoor nog een voorlopig karakter, omdat naar aanleiding van controlebevindingen nog correcties kunnen plaatsvinden die het resultaat beïnvloeden. Ten opzichte van de in de derde voortgangsrapportage 2011 geraamde vermoedelijke uitkomst 2011 (- € 65 mln.) bedraagt de afwijking dus circa € 12 mln. Oorzaken van deze afwijking zijn onder andere: een lagere realisatie van de kosten dan verwacht van SFB in de sector JJI in de geactualiseerde raming van het programmabureau; het niet opnemen van een aantal eerder geraamde boekwaardevoorzieningen (o.a. PBC); hogere opbrengsten n.a.v. inkoop- en subsidievaststellingen voorgaande jaren. Toelichting exploitatie 2011 Baten Opbrengst Moederdepartement De bijdrage 2011 van het Moederdepartement is gedurende het jaar per saldo met € 97,1 miljoen opwaarts bijgesteld in verband met beleidsmatige mutaties (+€ 23,0 miljoen), compensatie hogere kosten verlofregeling substantieel bezwarende functies (SBF) en regeling 2e carrière (+€ 40,1 miljoen), loonbijstelling 2011 en doorwerking prijsbijstelling 2010 (+€ 29,3 miljoen), (inter)departementale overboekingen (+€ 6,4 miljoen), kortingen en taakstellingen (-€ 7,6 miljoen) en technische bijstellingen (+€ 5,9 miljoen). Het bedrag van de beleidsmatige mutaties (in- en extensiveringen) heeft betrekking op: de autonome groei van de forensische zorg in het strafrechtelijk kader (+€ 5,0 miljoen); inkoop van Justitiële verslavingszorg (+€ 8,0 miljoen); activeren reservecapaciteit Gevangeniswezen i.v.m. oplopende bezetting (+€ 5,7 miljoen); terugkeeractiviteiten in het kader van het programma Modernisering Gevangeniswezen (+€ 4,3 miljoen). De bijdrage van het Moederdepartement wordt verstrekt op kasbasis. De Dienst Justitiële Inrichtingen is een baten-lastendienst. Als gevolg van de verschillende stelsels wijkt de stand van de definitieve kasbijdrage 2011 circa € 47,4 miljoen af van de opbrengst Moederdepartement in de gespecificeerde staat van baten en Pagina 35 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
lasten 2011. Dit bedrag is het saldo van o.a. de terug te betalen bijdrage in het kader van outputfinanciering, de terug te betalen projectbijdragen en de in de balans opgenomen vooruitontvangen en nog te ontvangen bijdragen. Opbrengsten derden De gerealiseerde opbrengsten van derden zijn ten opzichte van de oorspronkelijke begroting € 18,1 miljoen hoger uitgekomen. In het kader van het Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en het Koninkrijk België zijn in 2011 extra plaatsen ingezet ten behoeve van de tenuitvoerlegging van bij Belgische veroordelingen opgelegde vrijheidsstraffen. Hierdoor is een hogere opbrengst ad € 8,6 miljoen gerealiseerd. Daarnaast zijn hogere opbrengsten gerealiseerd als gevolg van subsidie- en inkoopvaststellingen over voorgaande jaren. Met name als gevolg van het definitief vaststellen van de inkoop forensische zorg 2010 is een incidentele meevaller ontstaan. Rentebaten Door gebruik te maken van de depositofaciliteit van het Ministerie van Financiën is in 2011 ruim € 0,5 miljoen aan rentebaten gerealiseerd. Bijzondere baten De bijzondere baten zijn het gevolg van vrijval uit de balanspost voorzieningen. Verderop in dit hoofdstuk worden de mutaties van de voorzieningen afzonderlijk toegelicht. Met de bijdrage van het Moederdepartement en de overige opbrengsten dient DJI de kosten af te dekken die worden gemaakt om de afgesproken productietaakstelling en de opdrachten voor derden te realiseren. De gerealiseerde productie is opgenomen en nader toegelicht bij de betrokken operationele doelstellingen, te weten: 13.4, 13.7 en 14.2. Lasten Apparaatskosten De apparaatskosten zijn circa € 57,6 miljoen (circa 2,8 %) hoger uitgekomen dan de oorspronkelijk vastgestelde begroting. De uitvoering van de voornoemde beleidsintensiveringen en het beschikbaar stellen van extra capaciteit aan derden heeft geleid tot hogere kosten. Voorts heeft de prijsontwikkeling in 2011 geleid tot een stijging van de kosten. Hier staat tegenover dat de kosten die samenhangen met het afbouwen van de capaciteit van de Justitiële Jeugdinrichtingen (JJI’s) lager zijn uitgekomen dan oorspronkelijk geraamd. Het inrichten van lokale mobiliteitsbureaus is hierbij een succesvolle aanpak gebleken. Rentelasten De rentelasten hebben betrekking op de leningen van het Ministerie van Financiën. Omdat de afgelopen jaren voor een lager bedrag aan nieuwe leningen is afgesloten dan oorspronkelijk geraamd, zijn de totale rentekosten lager uitgekomen. Afschrijvingskosten Per saldo zijn de gerealiseerde afschrijvingskosten € 0,6 mln. (1%) lager uitgekomen dan begroot. Dit is onder meer het gevolg van de krimp van de capaciteit in de rijkssector van DJI, waardoor minder investeringen hebben plaatsgevonden dan geraamd.
Pagina 36 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Voorzieningen Bedragen x € 1000 Omschrijving
Functioneel leeftijdsontslag Substantieel bezwarende functies FPU-plus Wachtgelden Afkoop boekwaarde gebouwen Reorganisatie Verzelfstandiging Mesdagkliniek Verlieslatende contracten Totaal
Stand per 3112-2010
Vrijval in 2011
Dotatie in 2011
Onttrekking in 2011
Stand per 3112-2011
42.493 21.093 17.305 2.113 18.327 14.926 13.231 977 130.465
0 -1.295 0 -271 -3.102 -2.152 0 -631 -7.451
1.509 34.658 620 0 41.588 16.760 0 0 95.135
-19.600 -14.374 -8.190 -565 -8.066 -6.400 -520 -346 -58.061
24.402 40.082 9.735 1.277 48.747 23.134 12.711 0 160.088
Functioneel leeftijdsontslag (FLO) De omvang van de voorziening is gebaseerd op de bestaande verplichting aan personeelsleden die op 31 december 2011 nog gebruik maakten van de FLOregeling. De in 2011 betaalde FLO-uitkeringen ter grootte van € 19,6 miljoen zijn aan de voorziening onttrokken. Substantieel bezwarende functies (SBF) De dotatie aan de voorziening SBF houdt verband met de nieuwe instroom in de SBF. De werkgever is wettelijk verplicht de kosten per werknemer voor de gehele looptijd van de regeling (circa 3 jaar) in één keer te doteren aan de voorziening. De in 2011 betaalde verlofuitkeringen ad € 14,4 miljoen zijn aan de voorziening onttrokken. FPU-plus In 2004 is een voorziening gevormd in verband het gebruikmaken van het FPU-plus arrangement door DJI-medewerkers. De betalingen ad € 8,2 miljoen aan de exmedewerkers, die van dit arrangement gebruikmaken, zijn aan de voorziening onttrokken. Wachtgelden Met ingang van 2007 is een voorziening wachtgelden gevormd voor ex-DJImedewerkers die op deze datum onder de wachtgeldregeling vallen. De omvang van de voorziening is berekend op basis van het aantal deelnemers en de verwachte einddatum van de uitkering. Afkoop boekwaarde gebouwen DJI heeft ten aanzien van een aantal van de RGD gehuurde panden de beslissing genomen deze af te stoten. Aan deze beslissingen zijn veelal kosten verbonden, zoals nog resterende huren, kosten wederoplevering en sloopkosten. Per 7 maart 2013 verlopen de planologische vergunningen voor een tweetal drijvende detentieplatforms in de gemeente Zaandam. Besloten is deze detentiecapaciteit voor vreemdelingenbewaring te vervangen door permanente capaciteit. De kosten die samenhangen met het afstoten van de detentieplatforms (€ 41,2 miljoen) zijn in 2011 gedoteerd aan de voorziening. Hierin zijn de kosten van sloop inbegrepen.
Pagina 37 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Reorganisatie In verband met de verplichtingen die voortvloeien uit (voorgenomen) reorganisaties zijn reorganisatie-voorzieningen gevormd. De dotaties in 2011 vloeien voornamelijk voort uit reorganisaties die verband houden met de capacitaire krimp (het sluiten van delen van inrichtingen en het buitengebruikstellen van plaatsen). Verzelfstandiging Mesdagkliniek Per 1 januari 2008 is de Van Mesdagkliniek verzelfstandigd in de vorm van een private stichting. Dit heeft tot gevolg dat de medewerkers van de Van Mesdagkliniek zijn overgegaan naar een ander pensioenfonds. In verband met de kosten die hiermee samenhangen is een voorziening gevormd. Verlieslatende contracten In verband met diverse contracten waarvoor, door een handeling van DJI veroorzaakt verlies, een vergoeding aan de leverancier dient te worden betaald, is een voorziening gevormd. In 2011 is een bedrag ad € 0,3 mln. onttrokken. Het restant van de voorziening is vrijgevallen. Bijzondere lasten Omdat in 2011 de subsidierelatie met de Justitiële jeugdinrichting Avenier ‘t Anker is beëindigd, is een vergoeding van de afbouwkosten ad € 14,1 toegekend. Voorts is in samenwerking met het Ministerie van VWS bereikt dat twee buiten gebruik gestelde (delen van) Justitiële jeugdinrichtingen per 2012 in gebruik worden genomen als gesloten jeugdzorgvoorziening. Om dit mogelijk te maken wordt een tweetal bestaande gesloten jeugdzorg-voorzieningen gesloten. DJI heeft in 2011 in totaal € 24 miljoen bijgedragen aan de transitiekosten van deze operatie. Hier staat tegenover dat DJI de komende jaren circa € 7 mln. per jaar bespaart op de leegstandskosten van de betreffende inrichtingen. Saldo Baten en Lasten Over 2011 is een negatief exploitatieresultaat ad € 55,3 miljoen gerealiseerd. Dit komt overeen met circa 2,4% van de totale omzet in 2011. Dit saldo is het resultaat van de consolidatie van de administraties van de onder de DJI ressorterende inrichtingen en diensten. In overeenstemming met de Regeling baten- en lastendiensten 2011 wordt voorgesteld het negatieve exploitatieresultaat ten laste te brengen van de exploitatiereserve. De omvang van de exploitatiereserve bedraagt vóór resultaatsverdeling € 49,8 mln. Na het volledig inzetten van de exploitatiereserve resteert nog een negatief resultaat ad € 5,5 miljoen. Conform artikel 17 lid 4c van de Regeling baten- en lastendiensten 2011 mag het eigen vermogen van een baten-lastendienst per ultimo het jaar niet minder bedragen dan nul. Volgens artikel 19 lid 2 dient bij een overschrijding van de in artikel 17 lid 4 genoemde grens bij eerstvolgende suppletore wet te worden aangegeven hoe dit zal worden hersteld binnen het lopende begrotingsjaar. Hiervoor zijn reeds afspraken vastgelegd in het door de Minister van Financiën goedgekeurde Financieel Meerjarenplan DJI.
Pagina 38 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Doelmatigheid Doelmatigheid 2011 Omschrijving DJI-totaal: FTE-totaal Saldo van baten en lasten in % Productiviteitsindicatoren 1. gemiddeld aantal tbspassanten 2a. gemiddeld aantal personen in PP’s (equivalentplaatsen) 2b. verhouding equivalentplaatsen / gemiddelde bezetting
2008
2009
2010
18.175
17.221
16.698
-3,7%
2,1%
-0,6%
120
76
32
442
466
450
3,9
4,2
4,2
Realisatie 2011
Begroting 2011
Verschil
16.285 -2,4%
15.865
420 -2,4%
0%
22
-
407
-
3,9
-
* exclusief SBF-verlof Toelichting FTE-totaal Het gerealiseerde aantal fte in 2011 is hoger uitgekomen dan in de oorspronkelijke begroting was geraamd. De hogere realisatie is voornamelijk te verklaren door de hogere productie in het gevangeniswezen en de extra capaciteit die is geleverd aan het Koninkrijk België. Productiviteitsindicatoren 1. Tbs-passanten verblijven in het gevangeniswezen in afwachting van plaatsing in een forensisch psychiatrisch centrum (FPC). Het gemiddeld aantal tbs-passanten geeft een indicatie van de mate van druk op de capaciteit van de FPC’s. Als gevolg van de afname van het aantal opleggingen tbs met bevel tot verpleging is het gemiddeld aantal tbs-passanten de afgelopen jaren gestaag gedaald. 2. Als gevolg van de inzet van penitentiaire programma’s (PP’s) heeft DJI in 2011 407 intramurale plaatsen in het gevangeniswezen kunnen besparen. In 2011 is de verhouding tussen de gemiddelde bezetting van strafrechtelijk verblijvenden in het gevangeniswezen en het aandeel PP’s uitgekomen op een niveau van 3,9. Dat wil zeggen dat bijna 4 PP’s zijn gerealiseerd per 100 bezette GW-plaatsen. Doelmatigheid per operationele doelstelling In de onderstaande tabellen worden doelmatigheidsgegevens gepresenteerd. De verschillen bij de omzet (PxQ) kunnen zowel het gevolg zijn van volumeverschillen als van prijsverschillen ten opzichte van de oorspronkelijke begroting.
Pagina 39 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Operationele doelstelling 13.4 Sanctiecapaciteit volwassenen Gemiddelde prijs ( x € 1) Operationele intramurale sanctiecap. per plaats per dag Reservecapaciteit per plaats per dag Omzet operationele en res.capaciteit (p*q * € 1 miljoen) Bezettingsgraad operationele intramurale capaciteit (%) Extramurale sanctiecapaciteit per plaats per dag Omzet extramurale sanctiecapaciteit (p*q * € 1 miljoen) Operationel Tbs-capaciteit per plaats per dag Reservecapaciteit per plaats per dag Omzet operationele en res.capaciteit (p*q * € 1 miljoen) Bezettingsgraad Tbs-klinieken (%)
2008
2009
2010
Realisatie Begroting verschil 2011 2011
208
216
229 133
232 121
1 231 130
1.126,7 1.089,7 1.004,7 1.010,3 90,9 91,1 77,3 90,4
91,3
60
85
51
34
43
12,8
19,1
9,6
5,1
7,8
455
478
480
479 221
483 282
964,7 -0,2
-9 -2,7
-4
363,6 94,6
377,6 91,9
360,6 92,0
386,6 91,3
Gemiddelde prijs per dag per plaats intramurale inkoopplaats forensische zorg in gevangeniswezen Omzet (p*q * € 1 miljoen)
328 23,2
367 93,8
360 92,1
362 92,6
Gemiddelde prijs per dag per plaats intramurale inkoop-plaats strafrechtelijke forensische zorg in GGz en Ghz Omzet (p*q* € 1 miljoen)
283 107,0
285 129,4
294 146,7
290 158,4
322,8 96,8
-61 -26,0 0,7
-2 -0,5
4
In verband met de hogere behoefte aan capaciteit zijn in het Gevangeniswezen 556 operationele intramurale sanctieplaatsen meer gerealiseerd dan in de oorspronkelijke begroting waren geraamd. Dit verklaart in belangrijke mate het verschil in de omzet van de operationele- en reservecapaciteit. In 2011 zijn slechts vijf tbs-reserveplaatsen gerealiseerd terwijl er oorspronkelijk 73 plaatsen waren begroot. De gemiddelde prijs van de gerealiseerde plaatsen is lager uitgekomen dan begroot. Vanwege het lage aantal gerealiseerde plaatsen mag deze prijs niet als representatieve prijs voor de reservecapaciteit in de komende jaren worden gezien. Omdat zowel de productie van de operationele capaciteit als de reservecapaciteit lager zijn uitgekomen dan oorspronkelijk begroot en vanwege de lagere gerealiseerde prijzen, is de omzet van de tbs-capaciteit € 26 mln. lager uitgekomen. Het aantal inkoopplaatsen voor forensische zorg voor gedetineerden in de GGz is in 2011 123 plaatsen lager uitgekomen dan oorspronkelijk begroot. Voornamelijk hierdoor is de omzet van dit product € 11,7 mln. lager uitgekomen.
Pagina 40 van 56
-9 45,6
-11,7
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Operationele doelstelling 13.7
2008 Vreemdelingenbewaring Gemiddelde prijs operationele cap. p.p.p.d. (x € 1) Gemiddelde prijs reservecapaciteit p.p.p.d. (x € 1) Gem.prijs aan te houden cap. kort p.p.p.d. (x € 1) Gem.prijs aan te houden cap. lang p.p.p.d. (x € 1) Omzet (p*q* € 1 miljoen) Bezettingsgraad operationele capaciteit. (%) Uitzetcentra Gemiddelde prijs operationele cap. p.p.p.d. (x € 1) Gemiddelde prijs reservecapaciteit p.p.p.d. (x € 1) Gemiddelde prijs aan te houden cap. p.p.p.d. (x € 1) Omzet (p*q* € 1 miljoen)
159
2009
2010
Realisatie Begroting Verschil 2011 2011
170
193
195
197
-2
134
75
132
-57
79
38
76
-38
23
5
17
-12
125,8 64,6
135,6 72,6
132,9 114,5 70,9 71,8
122,1 91,3
-7,6 -19,5
159
170
193
195
197
-2
134
75
132
-57
79
38
76
-38
38,1
32,8
35,7
-2,9
34,8
37,0
Omdat de niet operationele capaciteit in 2011 voornamelijk in het detentiecentrum Alphen a/d Rijn is gerealiseerd, is de prijs van deze capaciteit lager uitgekomen dan oorspronkelijk begroot. In verband met de gebouwelijke problemen bij dit detentiecentrum is door de Rijksgebouwendienst in 2011 geen gebruiksvergoeding in rekening gebracht.
Pagina 41 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Operationele doelstelling 14.2 Justitiële Jeugdinrichtingen
Gemiddelde prijs operationele capaciteit p.p.p.d. (x € 1) Gemiddelde prijs reserve capaciteit p.p.p.d. (x € 1) Gemiddelde prijs aan te houden cap. p.p.p.d. (x € 1) Omzet (p*q * € 1 mln.) Bezettingsgraad operationele capaciteit (%)
Realisatie Begroting 2010 2011 2011
Verschil
2008 2009 398
510
543
515
28
153
143
144
-1
92
144
-52
186,2
219,9
-33,7
72,3
90,0
-17,7
320, 6 81,5
436
299,7 67,4
246, 1 52,8
In verband met de afnemende behoefte aan strafrechtelijke capaciteit voor jeugdigen is in 2010 het Capaciteitsplan Justitiële Jeugdinrichtingen opgesteld. Dit Capaciteitsplan is bij brief van 16 november 2010 door de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie aangeboden aan de Tweede Kamer (Kamerstukken II 20102011, 24 587, nr. 403). Op grond van het Capaciteitsplan is de capacitaire taakstelling 2011 bijgesteld tot 838 operationele plaatsen (oorspronkelijk 1052), 150 reserveplaatsen (oorspronkelijk 300) en 363 aan te houden plaatsen (oorspronkelijk 123). Voornamelijk als gevolg van kleinschaligheidseffecten en loon- en prijsbijstelling is de prijs van de operationele capaciteit hoger uitgekomen dan oorspronkelijk begroot. Door de vertraagde oplevering van de nieuwbouw Teylingereind is de gerealiseerde prijs van de aan te houden capaciteit lager uitgekomen dan begroot.
Pagina 42 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Balans per 31 december 2011
Activa Immateriële activa Materiële activa - grond en gebouwen - installaties en inventarissen - overige materiële vaste activa Voorraden Debiteuren Nog te ontvangen Liquide middelen Totaal activa Passiva Eigen Vermogen - exploitatiereserve - verplichte reserves - onverdeeld resultaat Leningen bij het Ministerie van Financiën Voorzieningen Crediteuren Nog te betalen Totaal passiva
x € 1000 2011
2010
7.333
7.455
145.536 9.722 2.460 18.690 92.840 162.189 438.770
163.021 12.121 3.515 9.495 102.450 149.416 447.473
49.798 -55.316 72.860 160.088 6.020 205.320 438.770
62.805 -13.007 81.100 130.465 9.254 176.856 447.473
Pagina 43 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Gespecificeerde staat van baten en lasten 2011 (1)
Realisatie 2011
(3)=(2) – (1) Verschil realisatie en oorspronkelijk vastgestelde begroting
2.088.923 -
2.138.654
49.731
2.127.317 -
114.500 250 2.203.673
132.628 527 7.451 2.279.260
18.128 277 7.451 75.587
133.990 285 2.272.279
905.100 1.178.492 3.147
1.030.264 1.110.975 2.702
125.164* -67.517* -445
1.031.344 1.122.772 2.397
57.964 -
51.492 5.909
-6.472 5.909
52.024 4.268
58.971 2.203.673
95.135 38.100 2.334.576
36.164 38.100 130.903
46.726 25.756 2.285.286
0
-55.316
-55.316
-13.007
Oorspronkelijk vastgestelde begroting Baten Opbrengst moederdepartement Opbrengst overige departementen Opbrengst derden Rentebaten Bijzondere baten Totaal baten Lasten Apparaatskosten - personele kosten - materiële kosten Rentelasten Afschrijvingskosten - materieel - immaterieel Overige lasten - dotaties voorzieningen - bijzondere lasten Totaal lasten Saldo van baten en lasten
Bedragen X € 1.000 (2)
*In de oorspronkelijke begroting 2011 zijn de kosten van het inkopen van forensische zorg in het Gevangeniswezen ten onrechte volledig geraamd onder de materiële kosten. In de uitvoering is de personele component die verband houdt met deze plaatsen onder de personele kosten verantwoord. Dit verklaart een verschil van circa € 50 mln. tussen de geraamde en gerealiseerde personele- en materiële kosten.
Pagina 44 van 56
Realisatie 2010
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
X € 1000 Kasstroomoverzicht per 31 december 2011
(2) Realisatie
(3) = (2)-(1) Verschil realisatie en oorspronkelijk vastgestelde begroting
1
Rekening Courant RHB 1 januari 2011 + stand 91.487 depositorekeningen
147.473
55.986
2
Totaal operationele kasstroom
26.300
58.573
32.273
-57.000 -
-47.199
9.801
3
Totaal investeringen Totaal boekwaarde desinvesteringen Totaal investeringskasstroom
9.804 -37.395
9.804 19.605
-
-
4
Eenmalige uitkering aan moederdepartement Eenmalige storting door moederdepartement Aflossing op leningen Beroep op leenfaciliteit Totaal financieringskasstroom
-18.241 10.000 -8.241
0 -30.000 -30.000
160.410
77.864
5
Rekening Courant RHB 31 december 2011 + stand depositorekeningen (=1+2+3+4)
(1) Oorspronkelijk vastgestelde begroting
-57.000
-18.241 40.000 21.759 82.546
Toelichting op kasstroomoverzicht De operationele kasstroom is als volgt te specificeren (x € 1000,-): -55.316 saldo van baten en lasten 57.401 afschrijvingen (incl. afschr. interne overboekingen) 29.623 mutaties voorzieningen 26.865 mutaties werkkapitaal 58.573 Totaal operationele kasstroom De mutaties in het werkkapitaal is voornamelijk het gevolg van de toename van de post kortlopende schulden (€ 25,2 miljoen) en de afname van de voorraden (€ 1,1 miljoen). Omdat een hoger bedrag aan langlopende voorzieningen beschikbaar is voor de financiering van vaste activa, is het beroep op de leenfaciliteit lager uitgekomen dan oorspronkelijk geraamd.
Pagina 45 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Bijlage 4
Pagina 46 van 56
ICT
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Pagina 47 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Pagina 48 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Bijlage 5
Personele bezetting
De onderstaande tabel2 en grafiek (index t.o.v. december 2009) maken duidelijk dat de bezetting van DJI nog steeds daalt. Er is echter wel sprake van duidelijke verschillen bij de diverse bedrijfsonderdelen. Vooral het Gevangeniswezen, maar ook de Dienst Vervoer & Ondersteuning en NIFP groeien ten opzicht van ultimo 2010, terwijl vooral de Justitiële Jeugdinrichtingen sterk krimpen. De groei van DV&O heeft vooral in het begin van dit jaar plaatsgevonden, maar de bezetting is nu min of meer stabiel. De groei van het NIFP is beperkt. Op de bezettingsgegevens uit SAP zijn de medewerkers die sinds maart 2010 met SBF-verlof zijn gegaan in mindering gebracht; aangezien ze feitelijk niet meer tot het actieve personeel behoren (300 fte ultimo december). De bezetting van GW is inclusief de bezetting in Caribisch Nederland.
Bezetting per afdeling in FTE (SAP BW HR) Hoofdkantoor totaal Gevangeniswezen Directie Bijzondere Voorzieningen Justitiële Jeugdinrichtingen Directie Forensische Zorg Landelijke Diensten totaal: SSC-I SSC-DJI Dienst Vervoer & Ondersteuning Dienst Geestelijke Verzorging Bureau Integriteit & Veiligheid Opleidingsinstituut NIFP DJI totaal (excl. SBF verlof) SBF-verlof in FTE
dec 2010 540 10.230 883 1.464 772 2.573 539 547 853 180 17 90 347 16.462
dec 2011 529 10.490 840 1.007 691 2.516 479 537 882 171 16 81 350 16.073
132
300
sep 2011dec 2010 -11,0 259,4 43,0 -457,6 -81,0 -56,3 -60,2 -9,6 29,2 -9,3 -1,6 -8,2 3,4 -389,4
% -2,0 2,5 -4,9 -31,3 -10,5 -2,2 -11,2 -1,8 3,4 -5,2 -8,9 -9,1 1,0 -2,4
2
Cijfers van de laatste maand kunnen later iets wijzigen als gevolg van mutaties met terugwerkende kracht. Pagina 49 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Ontwikkeling Actief Ambtelijk Personeel DJI in 2010 en 2011 Index December 2009 = 100 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 Jan 2010
Mrt 2010
Mei 2010
Jul 2010
Sep 2010
Nov 2010
Jan 2011
Mrt 2011
Mei 2011
Totaal DJI
Gevangeniswezen
Directie Bijzondere Voorzieningen
Directie Forensiche Zorg
Hoofdkantoor totaal
Landelijke Diensten totaal
Jul 2011
Sep 2011
Nov 2011
Justitiële Jeugdinrichtingen
Algemene toelichting 2011 Gedurende 2011 is de totale bezetting (actief ambtelijk personeel) van DJI gekrompen. Er zijn echter belangrijke verschillen tussen de verschillende sectoren en diensten. Vooral Gevangeniswezen kenmerkt zich door groei in 2011 (259 FTE) en de Justitiële Jeugdinrichtingen kennen een forse krimp (458 fte). Kortheidshalve wordt hier verwezen naar de toelichting van managementafspraak 5 over het Capaciteitsplan Jeugd. Bij alle andere onderdelen blijft de groei of krimp beperkt. Ontwikkeling van de bezetting bij Gevangeniswezen In 2011 is de bezetting met actief ambtelijk personeel binnen het Gevangeniswezen met ruim 259 fte toegenomen t.o.v. de bezetting ultimo 2010. Ook nu zijn de fricties tussen functies en vestigingen en de overproductie een belangrijke verklaring. Landelijk is er nog steeds sprake van een tekort aan beveiligingsfuncties. De verwachting is dat de bezetting de komende periode nog verder zal stijgen. Daarnaast is de vraag naar detentiecapaciteit aanzienlijk hoger dan oorspronkelijk was voorzien in de Rijksbegroting 2011. De groei vloeit voort uit een combinatie van factoren: - Extra instroom van Belgen. - Invoering van het avond- en weekendprogramma in 2011. - Ingebruikname van bijna alle capaciteit bij de PPC’s. - Boventalligheid bij PIW-ers door afronding reorganisaties van de vestigingen. - Maar ook werving van bewakers en PIW’ers door fricties tussen functies en vestigingen; respectievelijk tekort aan bewakers en boventalligheid in de ene vestiging versus tekort aan o.a. PIW’ers in de andere vestiging. - Er was in 2011 geen structurele daling in de benodigde detentiecapaciteit (t.o.v. 2009/2010). De laatste PMJ cijfers laten op de middenlange termijn een stabilisatie zien in plaats van een daling. - Niet gerealiseerde taakstellingen. Pagina 50 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Bijlage 6
Inhuur externen
Uit de voorlopige realisatiecijfers blijkt dat in 2011 € 33,6 mln. verantwoord is aan kosten inhuur externen. DJI blijft hiermee € 6,4 mln. onder het door het bestuursdepartement gestelde plafond van € 40 mln. Gedurende 2011 is DJI uitgegaan van een prognose van € 30 mln. Door een relatief groot aantal verlate boekingen in het systeem bij onder andere het SSC-DJI, SSC-I, Hoofdkantoor en Gevangeniswezen, is de realisatie € 3,6 mln. hoger uitgekomen. voorlopige realisatie 2011
realisatie 2010
norm 2011
Inhuur personeel op formatieplaatsen Inhuur personeel boven de formatie Subtotaal
12,4 4,1 16,6
9,1 9,0 18,1
14,2 9,8 24,0
4242300 4242500
Juridische adviseurs & Landsadvocaat Financiële adviseurs
1,2 1,3
1,1 1,6
0,8 0,7
4242600 4242700 4243000 4243100 4243200 4243900
Automatiseringsdeskundigen (advisering) Organisatie- en formatieadviseurs Inhuur Interimmanagers Adviseurs tbv beleidsonderzoek Communicatieadviseurs Overige externe inhuur Subtotaal
3,4 4,1 0,3 0,5 0,3 6,0 17,1
5,1 5,7 0,6 0,7 0,0 3,4 18,2
5,4 5,4 0,8 0,2 0,6 2,3 16,0
Totaal
33,6
36,3
40,0
Inhuur externen (bedragen x 1 mln.) Personeelskosten 4193000 4193100 Exploitatiekosten
NB. Het betreft hier voorlopige cijfers. Pas als het financiële systeem voor het boekjaar 2011 gesloten is, zijn de definitieve cijfers voor inhuur externen bekend. Op basis van de (definitieve) realisatiecijfers 2011 zal herschikking binnen de norm plaatsvinden.
Pagina 51 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Bijlage 7
Betaalgedrag
Over het jaar 2011 heeft DJI gemiddeld 82%3 van de facturen binnen 30 dagen betaald. De norm is gesteld op 90%. In de maand april 2011 behaalde DJI een score van 91%. Na deze maand zijn de resultaten van DJI elke maand verslechterd met als laagste score 76% in de maanden juni en augustus. Deze daling hing samen met een opschoningsactie waarin oude facturen zijn afgehandeld. Daarna heeft er een herstel plaatsgevonden door aanvullende verbetermaatregelen. Het jaar 2011 is afgesloten met een score van 86% in december 2011, waarmee niet wordt voldaan aan de norm. De Taskforce Betaalgedrag van DJI heeft in 2011 een aantal initiatieven genomen: Verbetermaatregelen
Status
• Invoeren één landelijk factuuradres DJI • Invoeren één centraal scanteam DJI • Invoeren e-facturatie
Gerealiseerd (april 2011) Gerealiseerd (mei 2011) Tot nader order vertraagd (afhankelijkheid Just-ID/DI) Gerealiseerd (juli 2011)
• Invoeren maatregelen circulaire betaaltermijnen DJI (voornamelijk retourzenden foutieve facturen) • Periodieke oplevering en analyse van doorlooptijdenrapportages
Gerealiseerd (augustus 2011)
• Opnieuw aanschrijven leveranciers en belanghebbenden • Nota Hoofddirectie DJI aan alle directeuren DJI betreffende betaalgedrag en naleving bestaande procedures • Inzet van een teamleider voor het gecentraliseerde scanteam
Gerealiseerd (oktober 2011) Gerealiseerd (oktober 2011)
• Accountmanagement betalen: driehoek SSC, locatie en sectorcontroller
Gerealiseerd (december 2011)
Gerealiseerd (december 2011)
De verwachting voor 2012 (tot juni in verband met de implementatie van Leonardo) is dat de stijgende lijn zich door zal zetten. Dat is echter wel voor een belangrijk deel afhankelijk van hoe de inrichtingen en diensten die nu slecht scoren de komende maanden de performance weten te verbeteren. Het Hoofdkantoor DJI en het SSC DJI zullen deze performance blijven monitoren en zal hier actief op sturen.
3
Resultaten op basis van ‘methodiek 2011’ (DAD): tijdig betreft betalingen < 31 dagen en gemiddelde termijn tussen vereffenen en betalen = 2 dagen (inclusief 6,6% correctiepercentage) Pagina 52 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Bijlage 8
Onrechtmatigheden IE&A
DJI is erin geslaagd om het afgelopen jaar een substantiële verbetering te realiseren, maar het inkoopvolume, de omvang, de complexiteit en de bestaande dynamiek van de organisatie zijn dusdanig dat aanvullende verbeterstappen nog nodig en mogelijk zijn. DJI is met de ingezette verbeteringen (Voorafgaand Toezicht, Tenderboard, CREA, Taskforce Inkoopbeheer, A3 gesprekken, Naming en Shaming), die overigens een forse toenemende financiële en personele impact hebben, in staat geweest om de geconstateerde onrechtmatigheden substantieel terug te dringen. In het afgelopen jaar is het aandeel aan geconstateerde onrechtmatigheden teruggebracht met 25 tot 30% ten opzichte van het volume van 2010. Naar aanleiding van de aanhoudende hardnekkige problematiek binnen DJI met betrekking tot de handhaving van de Europees aanbestedingsregelgeving zijn in een overleg met CBJ, DI&I, de ARK en DJI afspraken gemaakt om te komen tot een verbeterplan waarin een route is uitgestippeld om tot verdere verbetering te komen.
Pagina 53 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Bijlage 9 Nieuwe aandachts- en verbeterpunten op bedrijfsvoeringsgebied In de loop van 2011 zijn de volgende nieuwe aandachts– en verbeterpunten op het gebied van de bedrijfsvoering gebleken: Inkoopbeheer In de zgn. secretarisbrief van de Algemene Rekenkamer (ARK) aan de SG van het Ministerie van Veiligheid & Justitie d.d. 1 november 2011 reageert de ARK op het eerdere rapport Doorlichting interne controle op inkoopprocessen bij de zelfstandig aanbestedende diensten van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Wat betreft het inkoopbeheer stelt de ARK dat met name bij DJI een bijzonder verbetertraject nodig is, dat zich zal moeten bewijzen. Vastgesteld wordt dat het ministerie (DJI) de nodige inspanningen verricht, maar dat er aandacht nodig blijft om uiteindelijk minder fouten te maken. Volgens de ARK zijn de problemen bij DJI nog niet opgelost. Dat betekent dat de ARK in het door haar aangekondigde onderzoek “de implementatie van het bestaande verbeterplan en de reductie van het bedrag aan fouten en onzekerheden (dan ook) nauwlettend zal volgen”. Personeelsbeheer Daarnaast reageert de ARK op eerdere geconstateerde onvolkomenheden met betrekking tot het personeelsbeheer. De ARK schrijft dat blijvende aandacht nodig is voor het juist en tijdig verwerken en controleren van mutaties en declaraties. Ook wordt gewezen op de latere aanwijzing van de SG met vier extra controlemaatregelen op P&O-gebied. Aangezien de aanwijzing pas op 13 september 2011 is verspreid, resteert over 2011 maar “een korte implementatieperiode om de onvolkomenheden structureel tegen te gaan en fouten te voorkomen”. Volgens de ARK zijn de problemen bij DJI nog niet opgelost. Dat betekent dat de ARK in het door haar aangekondigde onderzoek in het bijzonder op het personeelsbeheer zal letten. Dienstverlening van het SSC DJI In haar inspectierapport d.d. 11 november 2011 gaat de ISt in op de dienstverlening door het SSC DJI aan de decentrale onderdelen. De volgende (aan het primaire proces gerelateerde) processen zijn onderzocht: Inkoop, Beheer rekening courant gedetineerden, Basisvoorziening biometrie en TULP. In het rapport concludeert de ISt dat de dienstniveauovereenkomsten - waaronder de PDC- die ten grondslag liggen aan de onderzochte processen maar beperkt voldoen. Belangrijkste oorzaak is dat “de bedrijfsvoeringprocessen van het SSC DJI verder gestandaardiseerd zijn dan de primaire processen in de inrichtingen”. De hoofdconclusie is dat de dienstverlening van het SSC DJI op genoemde vier bedrijfsvoeringsprocessen (weliswaar) niet structureel afbreuk doet aan de rechtspositie van justitiabelen, de interne veiligheid en maatschappijbeveiliging, maar dat dit te danken is aan “het probleemoplossend vermogen van de inrichtingen”. In de praktijk betekent dit dat inrichtingen (nood-)maatregelen nemen die juist leiden tot fouten of onrechtmatigheden. Dit is een ongewenste situatie. Productiegegevens DJI / Totstandkoming Q In het accountantsrapport van de DAD over 2010 wordt als belangrijkste uitkomst geconstateerd dat “de betrouwbaarheid van het registratieproces in TULP GW na 6 maanden niet meer is vast te stellen, omdat met name brondocumenten over beginPagina 54 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
en einddatum detentie dan niet meer in de (digitale) dossiers van de gedetineerden bewaard worden”. Overige knelpunten Inkoopbeheer en Personeelsbeheer In datzelfde rapport signaleert de DAD voorts een aantal doorlopende knelpunten uit (de Managementparagraaf) 2010 op het gebied van Inkoopbeheer en Personeelsbeheer / Portal P-direkt. Voorts is een aantal kleinere (meer) financieel technische onderwerpen aan de orde gesteld.
Pagina 55 van 56
DEFINITIEF | Jaarverslag DJI 2011 | 19 maart 2012
Bijlage 10 Ist-rapportages
In 2011 zijn er vanuit de ISt 10 doorlichtingen, 1 vervolgonderzoek (FPC Oldenkotte) en 4 thematische onderzoeken uitgevoerd binnen DJI. De doorlichtingen betroffen 8 penitentiaire inrichtingen en 2 Forensisch Psychiatrische Centra. De themarapporten betroffen de onderwerpen: • Uitvoering voorwaardelijke invrijheidstelling • Meerpersoonscelgebuik • Voeding ingeslotenen • Dienstverlening SSC’s In 2011 heeft de Inspectie als nieuwe werkwijze dat zij na elk inspectieonderzoek dat niet opgevolgd wordt met een vervolgonderzoek, een tussentijds toezicht houdt. Het doel van tussentijds toezicht is om aan de hand van de mate van opvolging van de aanbevelingen te beoordelen of een vervolgonderzoek alsnog wordt uitgevoerd. De ISt heeft binnen GW voor een drietal inrichtingen een tussentijds toezicht uitgevoerd, waarin zij concludeerde dat er geen vervolgonderzoek behoeft plaats te vinden voor betreffende inrichtingen. In het tussentijds toezicht FPC’s heeft de ISt geconcludeerd dat in zes van de zeven FPC’s de uitkomsten van het onderzoek geen aanleiding geven tot het instellen van een vervolgonderzoek. Alleen in het FPC Veldzicht acht de ISt zo’n onderzoek in de loop van 2012 noodzakelijk. Een ander element van de nieuwe werkwijze is dat niet meer op elk ISt-rapport afzonderlijk een inhoudelijke beleidsreactie wordt geschreven. Twee keer per jaar ontvangt de Tweede Kamer van de staatssecretaris van V&J een gebundelde beleidsreactie, tenzij de politieke urgentie vereist dat een aparte inhoudelijke beleidsreactie noodzakelijk is direct bij publicatie van het rapport. Dit was het geval bij het ISt-onderzoek PI Middelburg, PI Havenstraat en het ISt-rapport MPC. Een aantal belangrijke thema’s die geregeld terugkomen in de inspectierapporten wordt separaat benoemd in de gebundelde beleidsreacties. Dit zijn: Programma MGW, drugsontmoedigingsbeleid en penitentiaire scherpte. Uit de Inspectierapporten kan de conclusie worden getrokken dat het in het algemeen goed gaat in de justitiële inrichtingen. Om op eenduidige en eenvoudige wijze inzicht te geven in de status van de opvolging van de ISt-aanbevelingen wordt op dit moment het Aanbevelingen Informatie Systeem (AIS) binnen DJI organisatorisch uitgerold. De organisatorische implementatie van deze applicatie is in augustus 2011 gestart en zal naar verwachting in het eerste kwartaal van 2012 gereed zijn.
Pagina 56 van 56