1 Directie jaarverslag 2013-2014 Stedelijk College
Directie
jaarverslag 2013-2014 Inhoud 2 Kwaliteit
Voorwoord 2
Examenresultaten Leerlingenaantallen
3 Onderwijsaanbod Doorontwikkeling onderwijsaanbod; de 3 pijlers ‘Ik wil het kunnen’: de Vakcolleges ‘Ik wil weten wat ik kan’: Brede opleidingen (Intersectorale Programma’s) ‘Ik wil het weten’: TalentenMavo
4 Kwaliteit
Met veel genoegen presenteren wij u het jaarverslag van het schooljaar 2013-2014. Als Stedelijk College hebben we de opdracht om leerlingen goed voor te bereiden op hun beroepskeuze en hen te begeleiden naar een plek in de samenleving. Om recht te doen aan alle leerlingen en in te kunnen spelen op de verschillen in leerstijlen, stond het afgelopen schooljaar de doorontwikkeling van ons nieuwe onderwijskundig concept centraal. Met de invoering van de drie pijlers: ‘Ik wil weten wat ik kan‘, ‘Ik wil het kunnen‘ en ‘Ik wil het weten‘ zijn de opleidingen herkenbaar in de school gezet.
Vooruitblik iPad Onderwijs en kwaliteit Arbeidsmarktgerichtheid: On Stage Onderwijs Ondersteuning Professionalisering docenten
Daarnaast is het gebruik van de iPad in ons onderwijs verder uitgerold. Hierdoor wordt goed aangesloten bij de belevingswereld van de kinderen en wordt het leren aantrekkelijker. Ook de kwaliteit van het onderwijs blijft een voortdurend punt van aandacht. Op alle niveaus wordt ingezet op het leren van competenties en vaardigheden en de kennis die nodig is voor de verdere schoolloopbaan van leerlingen. Wij willen een school zijn waar goed en degelijk onderwijs wordt aangeboden met een maximale voorbereiding richting beroepsonderwijs en aansluiting op de arbeidsmarkt. Al deze aspecten zijn hoofdonderdelen van het nieuwe schoolplan 2013-2017. In de paragrafen hierna volgt na de rapportage van het afgelopen schooljaar een korte vooruitblik op de nabije toekomst.
5 Meer dan onderwijs Personele ontwikkelingen Gebouw Internationalisering
Stedelijk College Van Doornenplantsoen 1 2722 ZA Zoetermeer (079) 3310300 www.stedelijk-college.nl 1046 leerlingen 51% in de eerste twee leerjaren 49% in leerjaar 3, 4 en 5, waarvan 34% Kaderberoepsgerichte leerweg 53% basisberoepsgerichte leerweg 13% theoretische leerweg Het Stedelijk College (vmbo: TalentenMavo, TechnoMavo, Vakcollege Techniek, Vakcollege Mens & Dienstverlenen, Brede opleidingen, lwoo en lwt) vormt samen met het Picasso Lyceum (gymnasium, atheneum, havo en TOPmavo) de Scholen Combinatie Zoetermeer (SCZ). De SCZ en Het Atrium (school voor praktijkonderwijs) zijn onderdeel van de Stichting Stedelijk Voortgezet Onderwijs Zoetermeer (SSVOZ).
Overzicht examenresultaten 2013-2014 Type
opgave 01-10-’13 terug getrokken
afgewezen
geslaagd % geslaagd
vmbo lwt vmbo bb
17 125
0 0
3 14
14 111
82% 89%
vmbo kb
100
0
17
83
83%
vmbo tl
19
0
0
19
100%
2 Directie jaarverslag 2013-2014 Stedelijk College
Kwaliteit Opbrengstenkaart 2014 Onderbouw % leerlingen dat in leerjaar 1 onderwijs volgt in één onderwijssoort
%
% leerlingen dat in leerjaar 1 onderwijs volgt in meerdere onderwijssoorten Rendement onderbouw
%
VMBO-b/VMBO-k/VMBO vergelijkingsgroep VMBO-breed en VMBO-breed/ HAVO
VMBO b
VMBO k
Adviesstructuur na 2e leerjaar vmbo b
75%
VMBO (g)t
vmbo b
37%
vmbo bk
0%
vmbo k(g)t
0%
vmbo k
42%
vmbo (g)t
45%
vmbo bk
0%
vmbo k(g)t
0%
vmbo k+
25%
vmbo (g)t+
21%
vmbo k
vmbo (g)t/havo
0%
havo+
0%
% leerlingen in leerjaar 3 zonder zittenblijven
97%
100%
Bovenbouw
VMBO b
VMBO k
VMBO (g)t
Van 3e leerjaar naar diploma zonder zittenblijven
084%
78%
60%
Gemiddeld cijfer centraal examen 2013 Behaalde cijfers
VMBO b
VMBO k
VMBO (g)t
Alle vakken
6,7
6,1
5,7
Nederlands
6,9
6,2
6,1
Engels, Frans, Duits
7,2
6,4
Aardrijkskunde en geschiedenis
55%
94%
5,9 5,6
Economische vakken
5,9
6,0
5,5
Wiskunde, natuurkunde, scheikunde en biologie
6,4
5,8
5,6
Deelname examen 2013 per sector
VMBO b
VMBO k
Economie
12%
14%
Landbouw
6%
12%
Techniek
34%
34%
Zorg en Welzijn
49%
40%
Toelichting opbrengstenkaart 2014 (examenresultaten 2012-2013) Rendement Het rendement in de onderbouw is voor alle aangeboden niveaus voldoende. Leerlingen stromen over het algemeen zonder vertraging door naar de bovenbouw. De doorstroom bovenbouw is op alle niveaus verbeterd. De waardering van deze indicator is voor zowel de Basis- en Kaderberoepsgerichte leerweg als de Theoretische leerweg voldoende. Door een goede determinatie op niveau aan het eind van het tweede leerjaar heeft het Stedelijk College hierin een verbeterslag kunnen maken. De gemiddelde eindexamencijfers van de basisberoepsgerichte leerweg, inclusief LWOO zijn goed te noemen. Leerlingen heb-
Leerlingenaantallen Het totaal van leerlingen bedroeg voor het cursusjaar 2013-2014: 1064 leerlingen. De verdeling per leerjaar 1e leerjaar 2e leerjaar
279 256
3e leerjaar
242
4e leerjaar
233
5e leerjaar
27
ben in het cursusjaar 2012-2013 gemiddeld een 6,7 gescoord op de centrale examens. Ook in de kaderberoepsgerichte leerweg zijn de resultaten voldoende, een 6,1. Bij de theore tische leerweg is het cijfer een 5,7 Bij de TL is deze indicator beoordeeld als onvoldoende. De verschillen in scores tussen het SE en het CE zijn gemiddeld binnen de marge. Door de goede score zijn wij op alle niveaus gekomen tot het oordeel ‘gering verschil’. De verbeterplannen die in 2010 ingezet zijn, zijn terug te zien in de opbrengsten van het jaar 2014. Met deze verbetering is het de organisatie gelukt om de gestelde doelen te behalen en is voor alle niveaus het basisarrangement toegewezen.
Er waren meer aanmeldingen voor het eerste leerjaar dan vorig cursusjaar door hogere instroom van leerlingen vanuit het basisonderwijs. Vanuit het doveninstituut Koninklijke Kentalis volgden 9 leerlingen gedeeltelijk lessen op het Stedelijk College.
3 Directie jaarverslag 2013-2014 Stedelijk College
Onderwijsaanbod Doorontwikkeling onderwijsaanbod; de 3 pijlers Onze school biedt verschillende vormen van VMBO-onderwijs. Iedere vorm of pijler zoals wij ze graag noemen kent zijn eigen leerinhouden en eigen keuzemomenten. Zo zijn er de zogenaamde vroeg- en laatkiezers. Er zijn leerlingen die vanaf de basisschool al heel goed weten wat ze willen en kunnen en daardoor gericht aan de slag willen in een bepaalde sector. Het Stedelijk College speelt hierop in; deze leerlingen kunnen vanaf het eerste leerjaar starten in het Vakcollege. Daarnaast is er een grote groep leerlingen die nog moet ontdekken wat ze wil en wat ze kan. Deze leerlingen zijn gebaat bij een breed onderwijsaanbod en een latere sectorkeuze. Het Stedelijk College zet hier in op de algemene vaardigheden die gericht zijn op de interesses van de leerlingen. Voor deze groep biedt het Stedelijk College de Brede opleidingen aan. Onze TalentenMavo is er voor leerlingen waaraan het einde van de basisschoolperiode het advies theoretische leerweg (TL) wordt afgegeven of waarvan de basisschool verwacht dat groei naar TL mogelijk is. Hieronder volgt een toelichting per pijler.
‘Ik wil het kunnen’: de Vakcolleges Afgelopen schooljaar hebben de leerlingen van het 3e leerjaar Vakcollege zowel bij Techniek als Mens & Dienstverlenen praktijkexamen gedaan, waarbij alle leerlingen ‘praktisch’ geslaagd zijn. Door het grote aanbod van praktijklessen is het dus mogelijk gebleken om een jaar eerder dan gebruikelijk te slagen voor het praktijkexamen. Dit biedt ruimte voor een korter traject naar MBO-niveau 3. Onze school heeft ten behoeve van het Vakcollege Mens & Dienstverlenen, een convenant gesloten met het ID College. Hierdoor kunnen leerlingen na de eerste vier jaar van het Vak college op onze school versneld de opleidingen op het ID College voltooien. Om dit te bereiken hebben de docenten van beide scholen nauw samengewerkt om MBO-vakken te integreren in de eerste vier jaar. Het Vakcollege Techniek is binnen de Haagse Techniek Agenda gaan samenwerken met het Mondriaan College. Zo zijn er afspraken gemaakt om leerlingen van het vierde leerjaar al binnen het gekozen profiel, lessen te laten volgen op het ROC terwijl zij nog staan ingeschreven bij het Stedelijk College. Door deze unieke samenwerking kunnen de leerlingen ‘versnellen’. De Vakcolleges staan bij de overheid constant in de belang stelling. De ontwikkeling van het Vakcollege op het Stedelijk College wordt als een voorbeeld gezien voor andere Vakcolleges in het land. Het is een opleiding die optimaal aansluit op de arbeidsmarkt. Bij het Vakcollege wordt heel veel samengewerkt tussen de school en verschillende leerbedrijven, zodat gediplomeerde leerlingen snel op de arbeidsmarkt terechtkomen.
‘Ik wil weten wat ik kan’: Brede opleidingen (Intersectorale Programma’s) Het afgelopen schooljaar is een start gemaakt met de voorbereiding op de intersectorale programma’s. Deze komen in de plaats van de verschillende afdelingsprogramma’s. Met het doorontwikkelen van deze zogenoemde brede opleidingen wordt ingespeeld op de nieuwe examenstructuur die vanaf 2016/2017 gaat gelden binnen het VMBO. Deze opleidingen zijn bedoeld voor leerlingen die praktisch zijn
ingesteld, maar nog niet duidelijk voor ogen hebben welke richting zij later willen kiezen. Hierbij is veel aandacht voor het aanleren van algemene vaardigheden, gericht op de interesses van de leerling. Door een brede oriëntatie op beroepsmogelijkheden en werkveld is de leerling goed in staat een keuze te maken. De leerling kan in een later stadium, op het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) een gerichte beroepsopleiding volgen. Allereerst is er voor gekozen om naast de twee nieuwe intersectorale programma’s Technologie & Commercie (T&C) en Dienstverlening & Commercie (D&C) ook nog door te gaan met Sport & Evenementenorganisatie, wat een variant binnen D&C blijft. Het sectorprogramma Groen blijft naast de intersectorale programma’s bestaan. Binnen de nieuwe intersectorale programma’s is een verdeling in de praktijkuren gemaakt: ‘kern uren’ waarin gewerkt wordt met de digitale methode Dubbelklik, ‘profieluren’ waarin theorie en vaardigheden van de verschillende sectoren aan bod komen, en ‘workshops’ waarin leerlingen aan verschillende aansprekende projecten werken.
‘Ik wil het weten’: TalentenMavo Het afgelopen jaar is er in de TalentenMavo hard gewerkt aan een beter uitgebalanceerd Programma voor Toetsing en Afsluiting. Daarnaast is er binnen de verschillende secties een betere afstemming gekomen in de afnames van toetsen en de bijbehorende normeringen. De examentraining is verbeterd en geïntensiveerd. Naast de examentraining die door de vakdocenten tijdens de lessen is verzorgd voor de start van het centraal examen, is er ook een examentraining gegeven door externen. Leerlingen hebben in de meivakantie (direct voor de examenperiode) extra training gevolgd. De examenresultaten van de TalentenMavo waren mede hierdoor vorig jaar uitstekend: 100% geslaagd. Er is een start gemaakt met het geven van extra uren Techniek naast de reguliere lessen. Dit als voorbereiding op de te starten TechnoMavo binnen de TalentenMavo.
4 Directie jaarverslag 2013-2014 Stedelijk College
Kwaliteit Vooruitblik Aangezien de arbeidsmarkt vraagt om technisch geschoolde MBO-leerlingen niveau 4 wordt er in het schooljaar ’14-’15 gestart met de TechnoMavo. In deze opleiding volgen de leerlingen naast de algemeen vormende vakken ook praktijk- en theorielessen techniek. Hierbij is de insteek dat de leerlingen doorstromen naar technische niveau 4 opleidingen in het MBO en mogelijk daarna zelfs doorstromen naar technische HBOopleidingen.
In de P&O gesprekkencyclus komen zaken als klassenmanagement, professionalisering, differentiatie in klassenverband en het hanteren van verschillende didactische werkvormen aan de orde. Jaarlijks worden de vakwerkplannen, het Programma van Toetsing en Afsluiting, het Programma van Toetsing en Overgang en de overgangsnormen geëvalueerd en waar nodig bijgesteld. Volgens plan wordt uitvoering gegeven aan het Taalen Rekenbeleid. De Onderwijsinspectie heeft de kwaliteit als voldoende beoordeeld en het daarbij behorende Basis Arrangement aangekondigd. Zie hiervoor de toelichting bij de opbrengstenkaart 2014. (examenresultaten 2012-2013)
Arbeidsmarktgerichtheid: On Stage
iPad Het Stedelijk College zet in op het bieden van onderwijs in een eigentijdse en moderne leeromgeving. Met innoverend, vernieuwend en motiverend onderwijs, waarbij een iPad wordt gebruikt, wordt aangesloten op de belevingswereld van de leerlingen. Op deze iPad staat leermateriaal en het kan dienen als informatiebron en communicatiemiddel; leerlingen maken tijdens de les aantekeningen, huiswerk, opdrachten en doen toetsen. De iPad bevat ook een agendafunctie, waardoor er veel structuur wordt geboden. Via voortdurende scholing en het delen van elkaars ervaringen blijven de medewerkers op de hoogte van de ICT mogelijkheden. Het gebouw beschikt over goed geoutilleerde vaklokalen en leerpleinen. In elk lokaal hangt een Activ bord waardoor er veelal via de iPad ook snelle feedback op huiswerk of te maken opdrachten gegeven kan worden.
Voor het eerste heeft On Stage Zoetermeer plaatsgevonden. Dit programma is bedoeld om het beroepsbeeld van leerlingen te vergroten en daarmee beter zicht te geven op hun mogelijkheden op de arbeidsmarkt. Alle leerlingen van het 2e en 3e leerjaar hebben hieraan meegedaan. In aanloop naar het beroepenfeest werkten de leerlingen samen met de mentor aan het ontwerpen van een visitekaartje en het opstellen van een beroepen top 3. Vervolgens was het doel van het beroepenfeest om leerlingen actief contact te laten leggen met bedrijven en instellingen waar ze geïnteresseerd in waren. Hierna hebben de leerlingen een dagdeel meegelopen bij het bedrijf of instelling van hun keuze. Tijdens het beroepenfeest was een groot aantal bedrijven aanwezig. Op de meeloopdag is zowel door leerlingen als door docenten positief gereageerd. Vanwege het doorslaand succes wordt in het komend schooljaar On Stage herhaald.
Onderwijs Ondersteuning Voor veel leerlingen op onze school blijft zorg en aandacht belangrijk. Naast de leerlingbegeleiding door de mentor, leerhulp en remedial teaching is de onderwijs ondersteuning uitgebreid met het zogenaamde huiswerkplein. Dit huiswerkplein is bedoeld voor leerlingen, die thuis geen mogelijkheden hebben om huiswerk te maken, extra hulp en uitleg nodig hebben, of het prettig vinden op school het huiswerk af te maken voordat ze naar huis gaan. Aanmelden voor het huiswerkplein vindt plaats op advies van de mentor, op vraag van de leerling zelf of op vraag van de ouders. Tevens zijn de voorbereidingen getroffen die noodzakelijk zijn voor de invoering van het passend onderwijs.
Onderwijs en kwaliteit De kwaliteit van de diverse opleidingen verdient constante aandacht. Het ‘meten is weten’ en bewaken van de kwaliteit en het bevorderen van het kwaliteitsbewustzijn bij collega’s staat centraal. De borging van de onderwijskwaliteit vindt via diverse instrumentaria plaats; in de cyclisch georganiseerde kwaliteitsgesprekken worden op sectieniveau de opbrengsten, het onderwijsleer proces, zorg en begeleiding aan de orde gesteld. De secties worden bevraagd op de kwaliteitsaspecten zoals deze ook door de inspectie van het onderwijs worden gehanteerd. Voor de benodigde datafeedback wordt gebruik gemaakt van de mogelijkheden van het administratiesysteem Magister en van de Magister Managementmodule.
Professionalisering docenten Naast de onderwijskundige kwaliteit wordt gewerkt aan de ontwikkeling van de docenten. Het Stedelijk College investeert in belangrijke mate in scholing en nascholing; 4 collega’s behaalden een akte van bekwaamheid voor het lesgeven in het Voorgezet Onderwijs, 8 collega’s schoolden zich mede met behulp van de onderwijsbeurs voor het behalen van een 2e onderwijsbevoegdheid of een aan het onderwijs verwante opleiding. Via een in company training, uitgevoerd door de Nederlandse School voor Onderwijsmanagement, hebben 7 als high potential betitelde collega’s een traject gevolgd waarin zij hun eigen kwaliteiten en ambities hebben kunnen ontwikkelen.
5 Directie jaarverslag 2013-2014 Stedelijk College
Meer dan onderwijs Onderwerpen die aan de orde gekomen zijn; persoonlijk en onderwijskundig leiderschap, projectmatig werken, financieel beleid en integraal personeelsbeleid. Verder is door alle collega’s kennis gemaakt met Internal Branding waarbij aan al het personeel is verteld wat een sterk merk is en wat de functie daarvan is. Er is nagedacht over hoe we dat kunnen gaan uitdragen. Het komend schooljaar krijgt dit bewustmakingsproces een vervolg. Tot slot werkt het Stedelijk College samen met scholen in het basisonderwijs en ROC ID College in een 3 jarig Zoetermeers project ‘Pedagogische Driehoek’. Bij dit project leerden docenten via ‘masterclasses’ het gedrag van hun leerlingen beter inter preteren en daarop adequater te reageren. Komend schooljaar wordt er door middel van observaties tijdens de lessen feedback gegeven aan docenten om zo beter begrip en inzicht in hun eigen handelingsrepertoire te krijgen en daarmee aanvaringen tussen docenten en leerlingen te verminderen.
vooral wordt veroorzaakt door langdurig zieken vinden we dit zorgwekkend. Het project ‘Halverwege’ voor onderwijzend personeel vanaf 45 jaar heeft plaatsgevonden. Dit was zo succesvol dat dit project volgend jaar een vervolg zal krijgen. Daarnaast staat het onderzoek ‘Werken aan werkvermogen’ i.s.m. VOION gepland waarbij medewerkers handvatten krijgen om zelf ziekteverzuim te voorkomen. Dit vormt een onderdeel van een plan van aanpak om duurzame inzetbaarheid van het personeel te vergroten.
Gebouw De verjaringstermijn van het Stedelijk College is door de gemeente verlengd met 10 jaar. Hierdoor zijn de mogelijkheden voor verbouw/nieuwbouw opgeschoven naar 2026. Er wordt inmiddels gewerkt aan een inventarisatie van noodzakelijke reparaties en investeringen die nodig zijn, zowel op onderwijs kundig als op facilitair gebied om tot 2026 het gebouw geschikt te houden voor onderwijs.
Internationalisering Personele ontwikkelingen Halverwege het schooljaar is een aantal docenten aangenomen. Na de bezuinigingsopgave van de afgelopen jaren was dit gelukkig weer mogelijk. Voor de docenten die halverwege het jaar instapten was het soms zoeken naar de wijze waarop aangesloten kon worden bij het onderwijsprogramma en de schoolorganisatie. Om nieuwe medewerkers beter te begeleiden, is voor het komend jaar besloten te gaan werken met coaches. Dit zijn collega’s die de nieuwe docenten ondersteunen en begeleiden om hun weg in school makkelijker te vinden. Met het bereiken van de FPU gerechtigde leeftijd en na bijna 40 jaar dienstverband is er aan het einde van het cursusjaar afscheid genomen van zowel directeur Marik Bal als van 2 docenten. Aan het afscheid van de directeur was een minisymposium verbonden met als thema ‘Samen bouwen aan jouw toekomst’. Er is gediscussieerd over hoe het toekomstige beroepsbeeld van leerlingen kan worden verbeterd ten behoeve van een goede aansluiting op de arbeidsmarkt. Op de gepresenteerde stellingen konden deelnemers via uitgereikte iPads stemmen en werd een interactieve discussie gevoerd. Het ziekteverzuim is gestegen naar 10%. Hoewel het verzuim
Onze school vindt het belangrijk dat jonge mensen over de grenzen van hun eigen stad of land heen kijken. Actieve aandacht hiervoor vergroot de taalvaardigheid van de leerlingen en verbetert de sociale vaardigheden. Het Stedelijk College is ervan overtuigd dat hierdoor haar VMBO-leerlingen met een wijdere blik in de wereld staan. Dit jaar ontvingen wij collega-docenten en leerlingen van onze partnerschool uit Nitra in Slowakije. Reizen werden georganiseerd naar Barcelona, Parijs, Nitra en Frankrijk (wintersport). Heel bijzonder was onze 1e reis naar Afrika. In de Herfstvakantie 2013 vertrokken 8 leerlingen van het Stedelijk College met hun begeleiders naar Zuid-Afrika. Naast het kennismaken met andere culturen en gewoontes, kwam de geschiedenis ruim aan bod. Bij het bezoek aan diverse ‘townships’ werden door de leerlingen met de kinderen aldaar sportprojecten en een leesproject gedaan. Als voorbereiding op deze reis werd er gedurende speciale wekelijkse lessen veel aandacht besteed aan dit land met zijn rijke geschiedenis en cultuur. Ook het komend jaar worden er weer reizen georganiseerd.
Colofon Tekst en foto’s Stedelijk College | Ontwerp Bart Konings, Den Haag