JAARVERSLAG 2012 Diensten- en Begeleidingscentrum Openluchtopvoeding vzw
jaarverslag 2012
| 1
2
|
jaarverslag 2012
INHOUD
Voorwoord
4
Onze visie
6
Voorstelling organisatie
8
Kerncijfers
11
2012: naar een MFC
15
Nieuwe diensten
23
Victor en Victoria
24
Atrium
27
Uitbreiding studiowerking
28
Projecten in 2012
29
Gedichtenwerking op school
30
Andere administratie
32
GITA: groepswerking ITA
33
Kinderboekje ADA
35
Nieuwe website
36
Infrastructuur
37
Nieuwe gebouwen voor MPI Remi Quadens
38
VIPA-kunstenwerken voor OBC Mastenhof
40
Verwachtingen voor 2013
41
jaarverslag 2012
| 3
jaarverslag 2012
| 3
VOORWOORD
4 4
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
Voorwoord Beste lezer,
2012 was een jaar waarin er bij Diensten- en Begeleidingscentrum Openluchtopvoeding weer heel wat verwezenlijkt is. Zo heeft een grote groep medewerkers en vrijwilligers eind 2012, begin 2013 - nog maar eens - een verhuis georganiseerd. 30 kinderen hebben toen hun intrek genomen in een nieuw gebouw op ons domein aan de Miksebaan. Een gebouw met voor iedereen een eigen kamer en veel leef- en speelruimte. Hiermee is de – voorlopig – laatste nieuwe woning voor kinderen en jongeren in gebruik genomen. Alles samen hebben we 5 nieuwe grote gebouwen neergezet, in evenveel jaar tijd. Alle kinderen en jongeren van het MPI en het OBC verblijven nu in aangename en moderne woningen. Voor de jongvolwassenen zijn er tien ‘aanleunstudio’s’ die hen helpen de overstap te maken naar zelfstandigheid, op eigen benen staan. De uitbreiding en uitbouw van deze studiowerking brengt nieuwe mogelijkheden (en ook wel de nodige uitdagingen) met zich mee. Ook onze volwassenenwerking kende uitbreiding. In 2012 namen we de tehuizen werkenden van vzw Aralea over, op verzoek van hun raad van bestuur. De tehuizen hebben we de naam ‘Atrium’ gegeven, wij heten alle medewerkers en cliënten van harte welkom in onze organisatie. Op het ene uiteinde van het zorgcontinuüm van hulpverlening hebben we stevig geïnvesteerd in comfort van leven, om de verblijf- en woonfunctie ook in de komende decennia kwalitatief te kunnen aanbieden. Aan de andere kant van dit continuüm hebben we gewerkt om een laagdrempelig en vraaggericht aanbod uit te werken.
Verder kleuren vooral grote en kleine experimenten en projecten het jaar 2012. Onze afdelingen ADA, ITA, MPI en OBC zijn samen in het experimenteel project MFC, multifunctioneel centrum gestapt: een nieuwe, flexibeler manier van begeleiden die de vraag van de cliënt centraal stelt. We vertrekken hierbij vanuit een sterk geloof in de krachten van de kinderen, jongeren en hun gezinnen: we willen hen zelf de regie geven over de hulpverlening en het vinden van oplossingen. Een eerste keuze hierbij is om te werken in en met de context van de kinderen en jongeren, en het netwerk rond die context te helpen uitbouwen. Verder zetten wij verblijf binnen onze organisatie in om kinderen, jongeren en hun context te ondersteunen en/of te werken aan zelfstandigheid en het opbouwen van een eigen inclusief netwerk. Deze verdere omslag naar vraaggestuurd werken brengt in onze organisatie heel wat teweeg, waar we graag verslag over uitbrengen. En daarnaast zijn er ook kleinere projecten die heel wat betekenis hebben. Zoals de groepsactiviteiten van onze thuisbegeleidingsdienst ITA, bijvoorbeeld. Een project rond poëzie en drama in de school laat verborgen talenten en mogelijkheden tot bloei komen. En in ons diagnostisch team ADA ontwikkelden we voor elk kind of jongere een eigen kinderboekje om op hun maat het advies vorm te geven en uit te leggen. Niet alleen materieel hebben we goed gebouwd, ook ‘virtueel’: sinds 2012 heeft Openluchtopvoeding een nieuwe website, die meer aansluit bij de dynamiek en de visie van onze organisatie. Wij wensen jullie veel lees- en surfplezier.
Onder de namen Victor en Victoria kunnen kinderen, jongeren en volwassenen met een (vermoeden van een) beperking op eenvoudige vraag terecht voor advies of kortdurende ambulante of mobiele hulp.
Jean-Pierre Van Baelen Algemeen directeur Peter Verfaillie Coördinerend directeur MFC jaarverslag 2012
| 5
jaarverslag 2012
| 5
ONZE VISIE 6 6
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
Onze algemene mensvisie
Onze kernkwaliteiten
We vinden onze inspiratie in het humanisme en het pluralisme. Ieder mens is uniek. We geloven in de krachten en de mogelijkheden van ieder mens om vrij te denken en zelf keuzes te maken. We stellen de eigenheid van de ander centraal.
× × × × ×
We treden de ander tegemoet vanuit een fundamenteel respect. Iedereen kan leren en groeien, in zijn eigen tempo en volgens zijn mogelijkheden. De mens is een sociaal wezen. Samenleven met anderen kan de groei van de persoonlijkheid stimuleren. De vrijheid van het individu eindigt daar waar de vrijheid van de ander begint.
Ontwikkelen, leren en vernieuwen Inspireren Samenwerken Gericht op competenties Evenwicht tussen - emotie en ratio - mens en natuur - vernieuwen en behouden
× × × × × ×
Maatschappelijk verantwoord Vooruitstrevend Doelgericht Duurzaam Creatief Open
Onze visie op ondersteuning × OP MAAT: we vertrekken vanuit de vraag/ nood van de cliënt en stemmen de ondersteuning hier continu op af.
× INTERDISCIPLINAIR: we zetten de expertise van verschillende disciplines geïntegreerd in.
Onze waarden × × × ×
Respectvol Betrouwbaar Gelijkwaardig Integer
× SYSTEMATISCH: een continu proces van plannen, uitvoeren, evalueren en bijsturen.
× EMANCIPATORISCH: cliënten zijn gelijkwaardige partners. We gaan in dialoog en vertrekken vanuit de krachten en de mogelijkheden van de cliënt en zijn netwerk.
× CONTEXTGERICHT: we kijken steeds naar cliënten vanuit hun verbondenheid met hun natuurlijk netwerk.
jaarverslag 2012
| 7
jaarverslag 2012
| 7
ONZE ORGANISATIE 8 8
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
Diensten- en Begeleidingscentrum Openluchtopvoeding vzw is een pluralistische organisatie, met heel wat afdelingen en een waaier aan dienst- en hulpverlening en activiteiten. Om het algemeen te stellen: we zijn een centrum dat kinderen, jongeren, volwassenen en gezinnen begeleidt en ondersteunt, en onderwijs aanbiedt. Onze ondersteuning gebeurt op heel wat verschillende manieren: van eerstelijns dienstverlening tot zeer gespecialiseerde hulpverlening, van ambulant tot residentieel of een combinatie van beide, van korte tot lange termijn, van sporadisch contact tot erg intens… We zijn hiervoor erkend en gesubsidieerd door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap, het Agentschap Jongerenwelzijn en het Departement Onderwijs en Vorming. We onderscheiden 3 grote afdelingen binnen onze organisatie: de afdeling volwassenen, de afdeling kinderen en jongeren en een rechtstreeks toegankelijke afdeling.
VOOR WIE HEBBEN WIJ EEN AANBOD? AANBOD?
KINDEREN IN HET BUITENGEWOON BASISONDERWIJS:
+ type 1 + type 3 + type 8 VOLWASSENEN met een:
+ gedrags- en/of emotionele stoornis + ontwikkelingsstoornis zoals autisme+ + + +
spectrumstoornis motorische beperking zintuiglijke beperking meervoudige beperking niet-aangeboren hersenletsel
al dan niet in combinatie met een normale begaafdheid of een lichte tot matige verstandelijke beperking. VOLWASSENEN met vragen rond psychosociale problemen. GEZINNEN:
+ gezinnen met opvoedingsvragen + gezinnen in een problematische opvoedingssituatie
KINDEREN EN JONGEREN met een:
+ vermoeden van een beperking of een ontwikkelingsrisico
+ gedrags- en/of emotionele stoornis + ontwikkelingsstoornis zoals autismespectrumstoornis
+ leerstoornis al dan niet in combinatie met een normale begaafdheid of een lichte tot matige verstandelijke beperking.
jaarverslag 2012
| 9
jaarverslag 2012
| 9
ORGANIGRAM
10 10
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
KERNCIJFERS jaarverslag 2012
| 11
jaarverslag 2012
| 11
Kerncijfers AFDELING: EEN OVERZICHT VAN ONZE BEZETTINGSCIJFERS VOOR 2012, PER AFDELING:
AFDELING
OPNAMEAANVRAGEN BEGELEIDINGSAANVRAGEN
NIEUWE OPNAMES NIEUWE BEGELEIDINGEN
DOORVERWIJZINGEN BEEINDIGDE BEGELEIDINGEN
MPI Remi Quadens
147
52
49
ITA
100
43
44
HTA
17*
17
17
HTA PLUS
33*
33
34
CaH
78
56
55
KorDaaT
37
33
33
OBC Mastenhof
85
25
29
ADA
36
26
19
VESTA
79
43
46
Tehuis werkenden
20
5
4
Tehuis niet-werkenden
9
0
0
Dagcentrum
7
1
2
22
1
0
0
0
0
Begeleid wonen
44
9
6
Begeleid werken
9
3
2
Persoonlijke assistentiedienst
5
4
4
Victor
31
19
3
Victoria
7
7
5
Beschermd wonen DIO
* Gegevens eigen wachtlijst. CRZ geeft geen aanvraagdatum door.
12 12
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
BEZETTINGSGRAAD VAN HET BUITENGEWOON BASISONDERWIJS REMI QUADENS: schooljaar
Type 1
Type 8
Type 3
Totaal
2011-2012 (telling op 1 februari 2012)
45
72
77 + 2 kleuters
196
2012-2013 (telling op 1 september 2012)
41
75
73 + 2 kleuters
191
2012-2013 (telling op 1 februari 2013)
45
77
75 + 2 kleuters
199
ENKELE GEGEVENS OVER HET AANTAL MEDEWERKERS BIJ OPENLUCHTOPVOEDING: Op 31 december 2012 waren er 440 medewerkers in dienst. In dit cijfer is iedereen meegeteld, ook medewerkers van wie de arbeidsovereenkomst langdurig geschorst is, en waarvoor een vervanger is aangeworven. In de loop van 2012 zijn er in totaal 532 verschillende medewerkers in dienst geweest.
Er waren 111 aanwervingen: 34 jobstudenten (exclusief de jobstudenten die in de loop van het jaar nog in dienst kwamen) 39 medewerkers met tijdelijke contracten (bepaalde duur of vervangingscontract) 38 medewerkers kregen een contract van onbepaalde duur
97 medewerkers gingen uit dienst: 34 jobstudenten 7 medewerkers gingen met pensioen 26 medewerkers namen zelf ontslag 6 medewerkers werden ontslagen 18 medewerkers hadden een tijdelijk contract dat afliep en niet vervangen werd 1 medewerker is overleden 4 medewerkers gingen uit dienst omwille van een andere reden dan hierboven vermeld
jaarverslag 2012
| 13
jaarverslag 2012
| 13
TOT SLOT NOG WAT CIJFERS OVER ONZE OPVOEDINGSWINKELS: OPVOEDINGSWINKELS: Opvoedingswinkel Brasschaat
Opvoedingswinkel Zoersel
In totaal hebben we in de opvoedingswinkel 220 ouders bereikt.
In de opvoedingswinkel van Zoersel bereikten we 234 ouders.
Dat zijn er 8 minder dan in 2011, maar 66 meer dan in 2010.
Dit zijn er 39 meer dan het jaar daarvoor, een stijging met 20%.
Het aantal rechtstreekse contacten is significant gedaald tegenover 2011: van 147 naar 97. Er werden in 2012 wel beduidend meer pedagogische vragen gesteld via de mail.
Het aantal gesprekken in de winkel steeg van 99 in 2010 naar 132 in 2011 en naar 142 in 2012.
160 142
120 140
97
100
120 100
80
72
gesprek
gesprek 60
telefoon
51
mail
mail
56
60 40
40
telefoon
80
36
20
20 0
0
Opvoedingspunten Zoersel: Opvoedingspunten Brasschaat: In de opvoedingpunten bereikten we 143 ouders, dat is een verdubbeling tegenover 2011. Vooral de grote opkomst in het opvoedingpunt van Essen verklaart deze enorme toename. Een vergelijking per opvoedingspunt geeft volgend overzicht: GEMEENTE
2011
2012
14
16
9
50
SCHOTEN
11
14
STABROEK
14
8
WUUSTWEZEL
13
34
9
21
70
143
KALMTHOUT ESSEN
KAPELLEN TOTAAL
14 14
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
In de opvoedingspunten registreerden we in totaal 71 contacten, een ex aequo tegenover 2011. Enkel in Malle zien we een daling van het aantal bezoekers. Een vergelijking per opvoedingpunt: GEMEENTE
2010
2011
2012
SCHILDE
23
24
27
MALLE
19
24
14
3
8
11
WIJNEGEM
10
15
19
TOTAAL
55
71
71
ZANDHOVEN
2012: NAAR EEN MFC...
jaarverslag 2012
| 15
jaarverslag 2012
| 15
2012: naar een MFC... 1. Wat is een MFC? 2012 zal voor Openluchtopvoeding de geschiedenis ingaan als het jaar dat we begonnen met de omvorming naar multifunctioneel centrum, MFC. Een multifunctioneel centrum geeft ons de mogelijkheid om los te komen uit het strakke keurslijf van werkvormen. Binnen een MFC denken we niet meer in termen van of residentieel of ambulant begeleiden. De tweespalt valt weg: in een multifunctioneel centrum kunnen we verblijf en ambulante begeleiding flexibel aanbieden. Het traject van de cliënt staat hier centraal. De vraag bij aanmelding luidt vanaf nu: ‘Wat gaan wij aanbieden om de ontwikkeling van dit kind, van deze jongere en zijn gezin alle kansen te geven?’ Organisaties omvormen tot multifunctionele centra kadert binnen ruimere maatschappelijke ontwikkelingen in de zorgsector. De manier waarop hulpverlening zich organiseert en werkt, zit in een continu proces van vernieuwen en bijsturen. Op dit moment zien we een aantal accentverschuivingen:
× de vraag van de cliënt staat centraal × de cliënt bepaalt in dialoog met de
2. Waarom is Openluchtopvoeding in het MFC-experiment gestapt? Toen het VAPH een oproep deed naar voorzieningen om deel te nemen aan een pilootproject rond MFC, beslisten we ons hiervoor in te schrijven. Cliënttrajecten flexibeler maken, dat is iets waar wij als organisatie al langer op inzetten. Maar de huidige regelgeving stond creatief denken en handelen soms in de weg. We willen nu dan ook de kans grijpen om binnen een regelluw kader soepel te switchen tussen residentiële opvang, dagopvang en ambulante ondersteuning aan huis.
hulpverlener zijn zorgtraject
× de zorg richt zich op het ondersteunen van de context × de zorg wordt zo inclusief mogelijk georganiseerd
Over een aantal jaar moet elk medisch pedagogisch instituut, elk observatie- en behandelingscentrum omschakelen naar MFC.
We zouden kunnen kiezen om te wachten en te leren uit het experimentele proces van anderen. Tim gaat na 2 jaar verblijf in de leefgroep naar huis. Ter ondersteuning wordt er een plan opgesteld. Maar dat doen we niet. We willen actief denken, oefenen, uitproberen en Tim komt geregeld naar de leefgroep voor een bijsturen. Zo bepalen we mee de ontwikkelingen en evoluties, zowel naar gesprek met zijn individuele begeleider en neemt af inhoud als naar regelgeving. en toe deel aan een activiteit in de leefgroep. De contextbegeleider spreekt 3 keer per maand thuis met de ouders en het gezin. Zijn individuele begeleider komt ook af en toe thuis langs om te ondersteunen.
16 16
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
3. Waar staat MFC concreet voor? Een gezin en/of een verwijzer stelt aan ons MFC een vraag naar ondersteuning. Dit is de start van een samenwerkingsrelatie waarin partnerschap en gedeelde verantwoordelijkheid centraal staan.
Waarin verschilt het MFC-denken van het vroegere denken?
Onze samenwerking is erop gericht het kind of de jongere en zijn gezin weer grip te laten krijgen op hun eigen situatie en hun omgeving:
×
× In dialoog maken we hun hulpvraag meer
× Het gezin van het kind of de jongere blijft
× ×
concreet.
× Op welke terreinen zijn er moeilijkheden? × Hoe intensief moet de hulp ingezet worden?
× × × ×
Wat is er nodig om het thuis beter te laten lopen? Wat is de meerwaarde van het inschakelen van verblijf? Hoe gaan we verblijf inzetten? Wat is er nodig om het op school goed te laten lopen? Wat moet we bereiken om de intensiteit en frequentie van hulpverlening te kunnen verminderen?
×
×
continu in beeld, ook als het kind bij ons verblijft. De contexten waarin het kind of de jongere zich beweegt, staan met elkaar in verbinding. Ouders en netwerk worden actief begeleid. Frequentie en intensiteit van begeleiding is een flexibel gegeven. Dit geldt zowel voor de ambulante begeleidingen als voor begeleidingen met verblijf. Het gezin werkt samen met een zorgteam, dat bij voorkeur zo weinig mogelijk van samenstelling verandert. Onze hulpverlening is “naar buiten gericht”. We richten ons op het kind of de jongere in zijn netwerk.
De antwoorden op deze vragen zijn de basis voor het ondersteuningsplan dat we maken. Een basis, geen keurslijf. We geloven in verandering. Zorgtrajecten zijn dus altijd dynamisch en vragen geregeld om evaluatie en bijsturing.
In het ondersteuningsplan kunnen volgende functies een plaats krijgen :
4. Beleidskeuzes CONTEXT BEGELEIDING
DAG BESTEDING
DAGOPVANG
Verblijf en begeleiding thuis structureel met elkaar verbinden
Traject cliënt = Kind/jongere en zijn context MULTI DISCIPLINAIRE ORIËNTATIE
INDIVIDUELE BEGELEIDING
VERBLIJF
We hebben van januari tot augustus de tijd genomen om de omvorming naar MFC voor te bereiden. In september zijn we dan effectief van start gegaan.
Onze thuisbegeleidingsdienst ITA, de internaten MPI Remi Quadens en OBC Mastenhof en het diagnostisch team ADA vormen samen het multifuntioneel centrum waarin we hulpverlening bieden aan 250 kinderen en jongeren. De omvorming naar MFC gebeurt zonder bijkomende middelen en vraagt dus een herschikking van die middelen.
jaarverslag 2012
| 17
jaarverslag 2012
| 17
Als we de context actief willen ondersteunen, moeten we hiervoor begeleiders beschikbaar maken. We hebben ervoor gekozen om in een eerste fase de adolescentengroepen binnen het MPI om te vormen:
× We hebben middelen vrijgemaakt door 1 leefgroep (10 bedden) af te bouwen. × We zetten extra contextbegeleiders in: een voltijdse contextbegeleider begeleidt nu 10 gezinnen, waar hij of zij er vroeger 20 tot 22 begeleidde. × Een leefgroep begeleidt 12 jongeren, waarvan er maximaal 10 ook effectief in de leefgroep verblijven. Een leefgroep werkt nu ook met jongeren die thuis verblijven, als de verblijfsfunctie relevant is: de jongere zal hier in de nabije toekomst verblijven, verblijft hier af en toe, of heeft hier een periode verbleven. × Opvoeders werken als individuele begeleider meer samen met de context. Zij kunnen ook aan huis werken. Een individuele begeleider werkt dus ook intensiever samen met de contextbegeleider. Ze vormen als tandem de kern van het zorgteam dat opgebouwd wordt rond het gezinssysteem. Zij stellen samen met het gezin een ondersteuningsplan op, en geven het vorm. Het zorgteam wordt uitgebreid met functies die voor deze jongere relevant zijn. We denken hier aan het team van opvoeders, kinderpsychiater, therapeut, begeleider van leertraject.
18 18
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
× We willen vertrekken vanuit de krachten van het cliëntsysteem. We kiezen voor een krachtgerichte basishouding ten aanzien van zowel de gezinnen als de begeleiders en medewerkers.
Leertrajectondersteuning Binnen het regelluwe kader van het MFC wordt ondersteuning van de dagbesteding mogelijk. Wij vinden dat elke jongere recht heeft op ‘leren’, en we kunnen nu ook veel inzetten om dat waar te maken. De meeste jongeren leren op school, maar voor sommigen is schoollopen een erg moeizaam hindernissenparcours. Ze kunnen de hindernissen niet meer nemen zonder de nodige ondersteuning of aanpassingen. Ze zetten zichzelf aan de kant, of worden aan de kant gezet.
In september is het team van leertrajectondersteuning (LTO) van start gegaan. Goed voor 4 voltijdse contracten. Zij hebben een opdracht op 3 niveau’s: Preventie Het LTO-team staat voor schoolbevorderend werken en draagt die visie uit binnen het multifunctioneel centrum. Advies Zoals gezegd is schoollopen geen evidentie voor een aantal van de jongeren die we begeleiden. Er zijn er steeds meer die dreigen uit te vallen. Het LTO-team kan zijn expertise inzetten in het overleg tussen jongere, context, betrokken begeleiders en school. Zij nemen hier geen actieve rol op, maar adviseren vanuit een afstandspositie.
Instroom binnen het MFC De instroom in het MFC verloopt anders dan vroeger. We gaan van aparte aanmeldingen of wachtlijsten voor MPI, OBC en ITA naar een multidisciplinaire bespreking van elke aanmelding binnen een instroomteam. Het instroomteam staat in voor de regie op niveau van de organisatie. Zo willen we, bij kennismaking of intake, samen met de cliënt en zijn context de zorgvraag verhelderen en tot een plan komen waarin we concreet functies gaan inzetten. We houden een breed perspectief, kijken krachtgericht, maar ook met oog voor beperkingen en grenzen van alle betrokkenen. De procedure zal na evaluatie verfijnd en bijgestuurd worden.
Interventie en actieve ondersteuning Sommige jongeren zijn vastgelopen. Doel blijft om hen weer aan te laten sluiten bij het reguliere school- en/of arbeidsaanbod. De ondersteuning gebeurt steeds in samenspraak met de context en de betrokken dienst of groep die de jongere begeleidt. Het aanbod bestaat uit doelgerichte interne dagbesteding, interne en externe leerplekken en actieve ondersteuning bij de reïntegratie.
5. Het veranderingsproces: hoe hebben we het aangepakt? Beleidsgroep MFC In december 2011 zijn we gestart met een beleidsgroep om de omvorming tot MFC in goede banen te leiden. Die groep bestaat uit directies van de verschillende afdelingen, de beleidspsychiater en de stafmedewerker MFC. Zij komen tot op vandaag geregeld samen. Ze doen voorstellen en nemen beslissingen over zowel de reorganisatie op zich, als over de communicatie errond. De beleidsgroep werd op haar beurt aangestuurd door het dagelijks bestuur van onze organisatie.
Rondstemmen : samen van gedachten wisselen over hulpverlening In februari en maart hebben alle medewerkers - over de werkvormen heen - nagedacht over deze uitgangspunten die in het MFC centraal staan:
× Wat betekent zorg op maat voor onze cliënten?
× Hoe kunnen we ambulante en residentiële Het team merkt dat scholen bereid zijn jongeren kansen te geven, net omdat ze weten dat er actieve ondersteuning is. Onderwijs en welzijn moeten actief samenwerken om de leertrajecten van jongeren te realiseren. Ons LTO-team beweegt zich continu op dit terrein.
bouwstenen verbinden?
× Welke individuele ondersteuning willen we voor de kinderen en jongeren?
× Wat zijn de voorwaarden om een MFC te kunnen uitbouwen?
jaarverslag 2012
| 19
jaarverslag 2012
| 19
Ruim 160 medewerkers hebben hierover van gedachten gewisseld. Een boeiende en leerrijke ervaring. We merkten dat de betrokkenheid op cliënttrajecten erg groot is. Iedereen wil meer mogelijkheden binnen de trajecten.
Werkgroepen In mei en juni werkten we in 3 groepen rond 3 verschillende thema’s: instroom, contextbegeleiding en leertrajecten ondersteunen.
Informatieronden Er zijn 2 grote informatiemomenten geweest waarop alle MFC-medewerkers zijn geïnformeerd en waarbij ze rechtstreeks vragen konden stellen aan de directie over hun beslissingen en de concrete uitvoering ervan. Daarnaast was er ook uitgebreid overleg met de medewerkers van de adolescentengroepen van fase 1 om het MFC-model extra toe te lichten.
Elke werkgroep bestond uit een directeur en medewerkers uit verschillende functies en werkvormen. De uitkomst van deze werkgroepen was verschillend:
× Binnen de werkgroep ‘Leertrajectondersteuning’ is een duidelijke visie en werkwijze naar voor geschoven.
× Binnen de werkgroep ‘Instroom’ kwam een voorlopig concept tot stand: brede vraagverheldering bij aanvang moet structureel verankerd raken. En we moeten kijken naar mogelijkheden voor zorg op maat binnen een traject dat de cliënt perspectief geeft.
× Binnen de werkgroep ‘Contextbegeleiding en regiefunctie’ heeft de tandemwerking tussen contextbegeleider en individuele begeleider vorm gekregen. We willen de cliënt maximaal regie geven over zijn hulpverleningstraject. Het complexe van zorg op maat bieden werd meteen zichtbaar. Zorg op maat geeft meer mogelijkheden voor cliënt en begeleiders, maar vraagt een andere organisatie van de zorg. Deze verandering is complex.
Werk--wensenonderzoek Werk Binnen een entiteit een leefgroep afbouwen is een ingrijpende verandering voor het personeel dat er werkt. Alle medewerkers van de entiteit hebben 1 of meerdere gesprekken met de directie gehad over de gevolgen van deze reorganisatie. Zij konden hun wensen uitspreken naar jobinhoud en doelgroep. De mogelijkheden werden verkend tot elke medewerker weer een passende plaats en perspectief had gevonden.
6. Balans na 1 jaar MFC denken en werken We kunnen stellen dat de omvorming van internaat, intensieve thuisbegeleiding en observatie- en behandelingscentrum tot 1 MFC een ingrijpende verandering is.
Wat zijn positieve effecten? × Beleid en begeleiders zijn samen actief betrokken bij de zorgtrajecten van onze cliënten. We vinden elkaar in visie en model. Instappen in het experiment MFC geeft geen breuklijn. Integendeel, het biedt mogelijkheden om meer individueel te werken, met veel oog voor emancipatorisch werken en zorg op maat.
× Binnen de leefgroepen is “het gezin” meer aanwezig. De transfer van werkpunten van leefgroep naar huis en vice versa staat meer op de voorgrond. De individuele begeleider gaat hier actiever mee aan de slag.
× Tijdens overlegmomenten staan vragen van de cliënt meer centraal. De begeleiders bereiden het cliëntoverleg anders voor: ze formuleren vragen waar ze met hun collega’s over willen nadenken. Dit zorgt voor meer dynamiek in de cliënttrajecten.
20 20
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
× Het regelluw kader biedt meer mogelijkheden. We moeten nu meer cliënten begeleiden (110%), maar eens ze binnen het MFC worden begeleid, kunnen ze vlot switchen tussen de verschillende functies. De druk van de weekendbezetting is weggevallen, de verblijfsfunctie wordt vaker flexibel ingezet, en we werken meer samen in en met de context van de cliënt.
× De leefgroepen zijn meer “naar buiten gericht”. Het kind en zijn context zijn meer in beeld. Zo denken teams spontaan na over de betekenis van leefgroepvakanties. Vroeger was dit aanbod belangrijk voor de bezetting én voor de leefgroepwerking. Vrijwel alle jongeren gingen mee op groepskamp. Nu bekijkt men in hoeverre dit aanbod al dan niet ondersteunend is voor het traject van dit kind of die jongere. Is het voor hem of haar een meerwaarde om deel te nemen aan dit groepskamp of past een ander vrijetijdsaanbod beter in zijn traject? Dit zijn belangrijke accentverschuivingen.
Wat zijn de uitdagingen waar we voor staan? × In de omvorming tot MFC zijn er heel wat zekerheden en routines weggevallen. Verbreding binnen de cliënttrajecten houdt een verbreding van jobinhoud in. Een opvoeder begeleidt jongeren in de leefgroep, maar ook thuis. De contextbegeleider werkt veel intensiever met en binnen de contexten. De pedagogen/psychologen nemen een coachende en superviserende rol op.
× De hoofdbegeleiders moeten naast de leefgroepwerking ook het werken aan huis operationeel mogelijk maken. We moeten duidelijkheid bieden rond de nieuwe verwachtingen voor elke functie.
× De huidige jobinhoud vraagt ook nieuwe vaardigheden en methodieken. Het wordt een grote uitdaging in 2013 om de medewerkers hierin te ondersteunen. We zetten in op het versterken van de krachtgerichte en oplossingsgerichte basishouding. De Nederlandse organisatie ‘Vraagkracht’ verzorgt de vorming voor alle medewerkers die actief zijn binnen de eerste fase. Dit is het begin van een langdurend implementatieproces dat noodzakelijk is om deze basishouding in de praktijk in te bedden. Naast vorming moeten we structureel meer kruisbestuiving mogelijk maken: intervisies, mentors, workshops,…
× Het MFC vraagt nieuwe overlegstructuren. De zorgtrajecten zijn dynamisch en vraaggestuurd. Dit moet vertaald worden in cliëntbesprekingen en overlegmomenten. Dit proces is op de werkvloer volop bezig en vraagt uiteraard blijvende opvolging en afstemming.
× We zullen een grondige evaluatie doen van ons model binnen fase 1. Dit geeft ons materiaal voor de verdere implementatie van het MFC-model binnen de andere leefgroepen (MPI en OBC) en de intensieve thuisbegeleiding.
jaarverslag 2012
| 21
jaarverslag 2012
| 21
Wat gaan we evalueren?
7. Conclusie
× Heeft de cliënt regie over zijn traject? × Komt er effectief meer beweging in de
Omvormen tot MFC is een ingrijpend veranderingsproces. Het vergt tijd, veel tijd om een goed concept neer te zetten en alle medewerkers mee te nemen in het (nieuwe) denken en werken. We hebben in 2012 onze eerste belangrijke stappen gezet. De volgende jaren zetten we dit proces actief verder.
cliënttrajecten?
× Werkt het nieuwe instroomconcept? × Hoe verloopt de samenwerking in de tandem tussen contextbegeleider en individuele begeleider? Wat faciliteert deze samenwerking? × Wat zijn de effecten van de ondersteuning door het LTO-team op de leertrajecten? × Hoe krijgen de ambulante begeleidingen vanuit de leefgroep vorm? × Hebben we genoeg ruimte om te schakelen tussen ambulant en residentieel aanbod? We bieden binnen ons MFC momenteel geen structurele dagopvang aan, omdat we geen uitgewerkte erkenning semi-internaat inbrachten. We moeten bekijken wat we in de toekomst rond dagopvang willen en kunnen aanbieden.
22 22
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
NIEUWE DIENSTEN
jaarverslag 2012
| 23
jaarverslag 2012
| 23
Victor en Victoria Start van Victor en Victoria Openluchtopvoeding is gespecialiseerd in hulpverlening aan kinderen en jongeren met gedrags- en/of emotionele stoornissen, en aan volwassenen met een beperking. Tegelijk investeren wij ook in rechtstreeks toegankelijke dienstverlening voor iedereen, met diensten als de opvoedingswinkels in Brasschaat en Zoersel, Kruispunt in Kalmthout of VESTA in Brasschaat. Als mensen met hun kleine en grote vragen ergens makkelijk terecht kunnen, dan hebben ze later misschien geen of minder hulpverlening nodig. Of worden ze begeleid in hun zoektocht naar de juiste hulp.
Van voorbereiding om alleen te gaan wonen, tot de heropbouw van een netwerk. Kortom: een voldoende gevarieerd publiek. Niet alleen wat vragen betreft, maar ook op vlak van leeftijd, woonplaats en geslacht. Om ondersteuning te krijgen door Victor, is er geen inschrijving bij het VAPH nodig. Er mag ook nog geen begeleiding lopen vanuit een dienst van het VAPH.
Met onze nieuwe diensten Victor en Victoria willen we die twee zaken combineren: onze expertise in hulpverlening én onze inzet in rechtstreeks toegankelijke begeleiding.
Victor Op 15 augustus 2012 werd onze dienst Victor opgericht. Victor geeft - rechtstreeks toegankelijk - vorming, informatie, consult, training en ondersteuning aan volwassenen met een beperking.
Doelgroep en aanbod Heel wat van onze cliënten geven aan al jaren naast de boot te vallen. Ze zijn te zelfstandig voor een dienst begeleid wonen, en niet zelfstandig genoeg om het zonder hulp te rooien. Ze voelen zich de ‘tussengevallen’ en zijn blij dat er voor hen ook een oplossing komt. Bij sommige cliënten is het een kwestie van een duwtje in de rug te geven, hen even op weg te zetten. Anderen hebben langer ondersteuning nodig, maar aan een lage frequentie. We konden ook al enkele begeleidingen succesvol afronden of overdragen. De ondersteuningsvragen lopen erg uiteen: van organisatie in huishouden en administratie, tot dagbesteding. 24 24
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
Cijfermateriaal Eind 2012 is Victor al flink uitgebouwd, naar een 20-tal cliënten. Deze mensen vonden de weg naar Victor door bekendmaking bij OCMW’s, sociale diensten, diagnosecentra, ziekenfondsen en anderen. En wij vonden op ons beurt vaak de weg naar cliënten door ziekenfondsen, diensten uit de sociale sector, enzovoort … Als we ons ergens gingen voorstellen, kwamen er meestal bevestigende knikjes. Victor was duidelijk welkom. We zijn al op heel diensten geweest, maar ook in 2013 blijven we verder werken aan de bekendmaking van Victor bij het bredere publiek.
Doelgroep & aanbod Victoria zou je kunnen omschrijven als een soort opvoedingswinkel (ook rechtstreeks toegankelijk en laagdrempelig dus), maar dan specifiek gericht op kinderen en jongeren met een gedrags- en/of emotionele problematiek. Mensen kunnen er terecht voor (kortdurende) begeleiding of opvoedingsondersteuning, psycho-educatie, gerichte doorverwijzing, enzovoort... Er worden ook vormingsavonden en trainingsgroepen georganiseerd rond gedragsen emotionele problemen (samen met de opvoedingswinkels van Zoersel en Brasschaat). Er is geen inschrijving bij het VAPH nodig en er mag nog geen begeleiding lopen vanuit een dienst van het VAPH.
Cijfermateriaal
Toekomst Naast ondersteuning aan cliënten rijpt bij Victor eind 2012 ook al een plan om vorming te geven aan reguliere diensten: diensten buiten de hulpverlening. Zo willen we vormingen geven aan poetshulpen van verschillende organisaties. We vinden het belangrijk om een goed netwerk uit te bouwen rond de cliënten. Als we reguliere diensten wat praktische handvaten kunnen meegeven, kan dit heel wat betekenen voor de kwaliteit van het netwerk.
Victoria is gestart op 1 september 2012, met 1 halftijdse medewerker, ondersteund door een inhoudelijk verantwoordelijke. De eerste maanden is vooral ingezet op het uitbouwen van de werking en bekendmaking. Bekendmaking gebeurde zowel per post, per mail als door ons persoonlijk voor te stellen bij de verschillende diensten. We gingen naar scholen en CLB’s, andere voorzieningen (CKG’s, thuisbegeleidingsdiensten, CGG’s, CAW, diagnosecentra,…), Comité Bijzondere Jeugdbijstand, Sociale Dienst Jeugdrechtbank, OCMW’s, gemeenten en provincie, MDT’s,…
Naast het inzetten op vorming aan reguliere diensten en het bereiken van nog meer mensen, heeft Victor nog een taak. In 2013 willen we gerichter kunnen doorverwijzen. Mensen die geen geschikte kandidaat zijn voor Victor laten we niet in de kou staan, maar helpen we bij de zoektocht naar gepaste zorg. Hiervoor is het belangrijk dat we goed op de hoogte zijn van de sociale kaart.
Victoria Victoria biedt vorming, informatie, consult, training en ondersteuning die rechtstreeks toegankelijk is voor iedereen die te maken heeft met kinderen en jongeren met gedragsen emotionele problemen. Onze dienst is bereikbaar in de grote regio Antwerpen. jaarverslag 2012
| 25
jaarverslag 2012
| 25
Er werden in 2012 zeven gezinnen begeleid. We ondersteunden hen ondermeer bij psychoeducatie rond ADHD, wegwijs maken in de sociale kaart, opvoedingsondersteuning bij hechtingsstoornis en ASS, … De meeste mensen werden doorverwezen door de opvoedingswinkel, CLB en COS. Er werden in 2012 twee vormingsavonden georganiseerd door Victoria. Eén rond hooggevoeligheid, één rond opvoeden en ongelukkig zijn.
Toekomst In 2013 starten we met groepsbegeleidingen, zoals ‘Zet mij even op pauze’: een oudertrainingsgroep voor ouders van lagere schoolkinderen met ADHD. Ook het stuk ‘outreach’ zal nog verder worden uitgewerkt: we organiseren nog meer vormingsmomenten, zetten in op outreach aan andere voorzieningen, enzovoort...
26 26
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
Atrium In 2012 namen we de tehuizen werkenden van vzw Aralea over, op verzoek van hun raad van bestuur. Aralea is een beschutte en sociale werkplaats, wat maakt dat hun hoofdopdracht ‘arbeid’ is. Ze willen zich daar in de toekomst ten volle op richten, vandaar hun vraag om de woonfunctie bij een andere organisatie onder te brengen.
De tehuizen bestaan uit twee woningen waar telkens 5 mensen met een beperking wonen. Bij de start en de overname beloofden we het eerste jaar niet te veel veranderingen door te voeren. Zo konden zowel cliënten als medewerkers wennen aan de ‘Openluchtopvoeding aanpak’, aan onze visie en onze werkwijze.
De naam van de tehuizen hebben we wel veranderd. Het is moeilijk om begeleiding te krijgen vanuit Openluchtopvoeding en de tehuizen zelf Aralea te blijven noemen. De huizen zijn gezellige woningen. Er wordt lekker gekookt, er zijn mooie woonkamers met genoeg ruimte voor de eigenheid van hun bewoners. Dat bracht ons bij de nieuwe naam: Atrium. Atrium staat voor ons voor woonkamer, gezelligheid en samenzijn. Voor de bewoners en medewerkers staat het voor een nieuw begin in een nieuwe organisatie. In 2012 hebben we vooral de tijd genomen om elkaar goed te leren kennen. Van daaruit bekijken we samen wat de noden en behoeften zijn, en stellen we deze af op de cliënten. Alles vanuit de visie van onze organisatie.
jaarverslag 2012
| 27
jaarverslag 2012
| 27
Uitbreiding studiowerking De studiowerking kreeg in 2012 uitbreiding. We vergrootten de capaciteit van 4 studio’s naar 10 studio’s. Er zijn nu 8 studio’s op de Miksebaan en 2 op de Boskapellei.
Door een goede samenwerking en aanklampende hulpverlening slaagden we erin één en ander op de rails te krijgen. Soms waren er drastische maatregelen nodig. Niet altijd makkelijk om mee om te gaan, zowel voor de cliënten als voor hun begeleiders.
Uitbreiding studiowerking Vervolghulpverlening Studiowerking is bedoeld om jongeren vanaf 16, 17 jaar te begeleiden naar meer zelfstandigheid. Ze wonen niet meer in een leefgroep, maar ook nog niet helemaal zelfstandig. We ontwikkelen een stappenplan voor de jongere, zodat we op maat kunnen werken. Het aantal medewerkers breidde afgelopen jaar ook uit. We proberen elke weekdag tot 21u30 aanwezig te zijn. Ook in het weekend kunnen de jongeren een beroep doen op hun begeleiders. Het team van de studiowerking wordt goed ondersteund door de verantwoordelijke, de agoge en een kinderpsychiater. Er is veel multidisciplinair overleg nodig.
In 2012 werkten we ook iets nieuws uit voor de studiowerking: vervolghulpverlening. Met vervolghulpverlening kunnen we jongeren tussen de 18 en de 25 jaar ambulant verder begeleiden. Dit betekent dat we hen langer kunnen blijven begeleiden, ook na de studiowerking. Dit sluit naadloos aan bij de nieuwe werking in de afdeling kinderen en jongeren: het multifunctioneel centrum (MFC). De jongeren moeten niet eerst in een studio wonen om in aanmerking te komen voor vervolghulp. Ambulant begeleiden is voor een aantal jongeren een betere manier van begeleiden, voor een aantal anderen is wonen in een studio een goede opstap.
Stappenplan De basis van onze begeleiding, zowel bij studio’s als in vervolghulp, is een stappenplan met drie fases, op maat van de cliënt. Een fase van planning, van zelfstandigheid en tenslotte van op eigen benen staan. In elke fase worden nieuwe dingen geleerd, zijn er nieuwe vrijheden, maar ook nieuwe verantwoordelijkheden.
Turbulent De uitbreiding verliep niet van een leien dakje. Omdat de capaciteit meer dan verdubbelde, zagen we de dagelijkse problemen ook meer dan verdubbelen. De jongeren zien studiowerking als een stap naar zelfstandigheid, maar blijken de daaraan gekoppelde verantwoordelijkheden moeilijk te kunnen nemen. Het vergt veel inspanning en geduld van de studiobegeleiders om alles in goede banen te leiden. Het is belangrijk dat ze situaties snel en van nabij kunnen opvolgen. 28 28
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
We werken samen met de jongere aan begeleidingspunten en we evalueren elke fase voor we een nieuwe stap zetten. We maken een toekomstboek waarin de jongere en zijn of haar begeleiders één en ander kan opschrijven: toekomstdromen, verwachtingen, begeleidingspunten, toekomstplanning, vervolghulp,... De studiowerking met zijn vervolghulp is een boeiende uitdaging voor onze organisatie, voor de begeleiders en vooral voor de cliënten. Een traject naar zelfstandigheid loopt niet altijd vlot, maar we leren en zien onze cliënten groeien. Een aantal trajecten verliep dit jaar succesvol, en dat geeft ons moed en inspiratie voor 2013.
PROJECTEN IN 2012 jaarverslag 2012
| 29
jaarverslag 2012
| 29
Gedichtenwerking school In de lagere school komen gedichten tot leven. Ze hangen aan de muren, ze worden gelezen, uitgebeeld, op een podium gebracht, binnen een thema gebruikt, door het koortje gezongen, op ritme gezet, … Vissen voeren in de sloot Niet te klein en niet te groot. Niet te dun en niet te dik Vissen voeren dat kan ik.
In 2012 werkten we met de hele school rond ‘gedichten’. In iedere klas werd er per week iets rond poëzie gedaan. We bakten gedichtenkoekjes, maakten kunstwerken, fluisterden gedichten in elkaars oren, hingen teksten in de bomen op… Er dreef zelfs een gedicht op de Remi-vijver. Op het einde hadden we een lange mooie verwonderende gedichtenwandeling als resultaat.
Nee hoor. Alle eendjes in de sloot Eten van mijn stukje brood. Kinderen komen soms zelf een dichtbundel vragen om er even in te lezen, of om een gedichtje naar een vriend of vriendin te schrijven. Davy vermeed vorig schooljaar schrijven waar hij kon. Dit schooljaar schreef hij een gedicht: opnieuw en opnieuw, tot hij het zelf mooi genoeg vond. Hij was niet te stoppen. Marie en Samia vertellen vol enthousiasme hoe ze tijdens de hippotherapie opdrachten moesten vervullen om stukjes gedicht te verzamelen. Jesse behaalde eindelijk een AVI niveau en blijft maar stijgen. Hij leerde vorig jaar gedichten vanbuiten en bracht die voor de hele school.
Deze wandeling werd volledig gecreëerd door de kinderen zelf, met al hun poëziewerkjes. Het parcours liep over de hele school. Onze leerlingen mochten er trots op zijn. Het is mooi om te zien hoe de kinderen samenwerken en zich interesseren in poëzie en drama. 30 30
|
|
jaarverslag 2012
De kinderen zelf vonden het project rond poëzie geweldig. Ze waren trots dat ze gedichten konden maken en voordragen. Zo ook Jamie (9) : “Ik droeg een gedicht voor over mijn oma die heel lief is. Ik vind het een heel mooi gedicht.” Jamie droeg de tekst voor op het openluchtpodium tijdens het optreden samen met zijn vriendjes. Ook Ruchana vond het leuk om een gedicht voor te dragen. “Mijn gedicht gaat over de zee en ik ken het helemaal van buiten.”
Onze leerlingen zijn in het algemeen nogal taalarm. Met dit project werkten we aan samenwerking, lezen en hun zelfzekerheid kreeg een boost. Maar het leukste is toch wel dat de kindjes in dichtvorm tegen elkaar begonnen te spreken. Samen met de hele school iets maken rond taal was prachtig… Een hop heeft een kuif. Een kuif op zijn kop. Een hop is dus hip. Maar toch blijft het een hop. En geen hip.
jaarverslag 2012
| 31
jaarverslag 2012
| 31
Andere administratie In het kader van voortdurende zorgvernieuwing moesten ook de administratieve diensten zich aan de nieuwe ontwikkelingen aanpassen. Met de instap in het MFC-project én de omschakeling van het huidige financieringssysteem naar een systeem van persoonsvolgende financiering, hadden we nood aan een andere manier van administratieve opvolging.
Orbis heeft ook nog andere toepassingsmogelijkheden zoals de module ‘tijdsregistratie’, waar we nu nog een eigen programma voor gebruiken; de module ‘dossier’, waarbij zowel cliënten- als medewerkersdossiers kunnen beheerd worden en de aankoopmodule. Die toepassingen zullen in de loop van de volgende jaren geïmplementeerd worden. Nu is het vooral de bedoeling het gebruik van de modules en programma’s waar we in 2012 mee begonnen te werken, te optimaliseren en onze computersystemen meer ‘performant’ te maken. Enkel zo kunnen we veilig de volgende stappen nemen, zonder onze systemen te overbelasten. Met deze omschakeling binnen administratie hopen we Openluchtopvoeding nog efficiënter te kunnen laten werken. Een noodzaak, lijkt ons, binnen het nieuwe landschap van persoonsvolgende financiering voor de VAPHsector vanaf 2015.
Daarom kozen we ervoor om in 2012 over te stappen naar nieuwe, speciaal voor de zorgsector ontwikkelde geïntegreerde software toepassingen. Op 1 januari 2012 is onze cliëntenadministratie overgeschakeld naar Orbis. Eind 2012 volgde ook onze personeelsdienst, zodat de meeste informatie nu uit één programma komt, en niet meer uit een aantal naast elkaar bestaande toepassingen. Omdat Orbis een aantal automatische ‘links’ heeft met het boekhoudprogramma Exact Globe, kochten we afgelopen jaar ook dat programma aan. Dat luidde dan weer het einde in voor Winbooks, het programma waarmee we meer dan 10 jaar werkten voor al onze boekhoudkundige verrichtingen.
32 32
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
GITA: groepswerking ITA Trotse ouders, fiere kinderen: het is niet vanzelfsprekend als opvoeden moeilijker loopt, als beperkingen mogelijkheden overschaduwen, als de eigen geschiedenis van een ouder in de weg zit, … Binnen onze thuisbegeleidingsdienst ITA komen we dagelijks moedige ouders en kinderen tegen die hiermee aan de slag gaan. Thuisbegeleiding biedt veel mogelijkheden, maar toch misten we iets. Een concreet oefenveld voor nieuw geleerd gedrag, positieve ervaringen, ontdekken van (nieuwe) mogelijkheden voor jongeren en ouders. Gerichte observaties om terug te koppelen aan ouders en jongeren, sociale interactie met andere jongeren om te kunnen werken aan doelstellingen in het handelingsplan, activiteiten om begeleiders te laten werken met mogelijkheden in plaats van met beperkingen.
Tijdens zo’n activiteit ondersteunen we onze jongeren maximaal om een positieve ervaring op te doen. Sommige jongeren krijgen daarvoor een erg individuele begeleiding binnen de groep, met anderen gaan we vooraf oefenen op bepaald gedrag. We werken met een vaste en herkenbare structuur, het tempo van de jongeren kan en mag verschillen, we houden rekening met bepaalde aandachtspunten van een specifieke jongere, …
En zo werd GITA geboren. GITA staat voor groepswerk in ITA. We vertrekken hiervoor vanuit een ontspannings- en/of themagericht aanbod: paardrijden, kunst, rechten van de minderjarige, geocache,... Tijdens die activiteiten werken we indirect aan bepaalde doelstellingen. Wat we altijd meenemen zijn succeservaringen, uitnodigend werken en zo mogelijk een toonmoment voor de ouders, broers en/of zussen. We proberen ook zo veel mogelijk te werken met een tastbaar resultaat: een knutselwerkje, een receptie, een tentoonstelling, iets doen wat je nog nooit gedaan hebt,... Waar het kan, mogen de jongeren het resultaat ook tonen aan hun familie.
jaarverslag 2012
| 33
jaarverslag 2012
| 33
En zo krijgen we trotse ouders en fiere jongeren. Want neem nu ‘iets koken’ bij GITA is niet zomaar koken...
Na een aantal jaar van experimenteren, hebben 2 begeleiders tijd en ruimte gekregen om de GITA-werking verder uit te bouwen.
× als er een receptie op volgt voor 40
De groepswerking is opgenomen in de begeleidingsovereenkomst van ITA, en de activiteiten vinden op geregelde tijdstippen in de schoolvakanties plaats.
× × × × × × ×
mensen. als er dingen worden gegeten die anders niet gegeten worden. als er een recept wordt gevolgd dat ouders of familie niet kennen. als ouders zien dat hun kind andere mensen beleefd ontvangt aan de deur. als ouders zien dat hun kind durft een uitleg te geven over wat er in de soep zit. als hun kind niet de boel op stelten zet, maar fotograaf van dienst is. als hun kind heeft deelgenomen aan een activiteit en nog eens mag komen. als begeleiders opmerken dat hun kind een doorzetter is, creatief is, enzovoort…
34 34
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
In 2012 hadden we met GITA een grote opkomst van jongeren, hun ouders, broers en/ of zussen. Dat smaakt naar meer voor 2013…
Kinderboekje ADA We willen jullie in dit jaarverslag graag laten kennismaken met het kinderboekje van ons ambulant diagnostisch team ADA. ADA werkt met gezinnen met kinderen of jongeren van 6 tot 18 jaar met (een vermoeden van) ernstige gedrags- en emotionele problemen en/of autismespectrumstoornis en/of lichte tot matige verstandelijke beperking. Voor elk kind dat een diagnostisch onderzoek bij ADA doorloopt, maken wij een eigen kinderboekje. Na het adviesgesprek met de ouders, krijgen de kinderen een eigen versie van het besluit en advies, in hun boekje. Bedoeling is om aan de kinderen uit te leggen wat er uit het diagnostisch onderzoek komt en wat dit voor hen betekent. Hierbij schenken we veel aandacht aan hun sterke kanten. De medewerkers van ADA overlopen dit samen met het kind. We hebben gekozen voor een prikkelende, interactieve methode aan de hand van schaalvragen. We gebruiken veel kleuren en tekeningen die aansluiten bij de leefwereld en specifieke interesses van het kind. In het systeem, zoals hieronder afgebeeld, mogen de kinderen eerst zelf aanduiden hoe zij zichzelf inschatten en daarna duiden de medewerkers aan wat er uit het onderzoek komt.
Als de kinderen een diagnose krijgen, leggen we uit wat dat betekent. We vertellen wat de volgende stappen zullen zijn om hen verder te helpen en eindigen met een opsomming van hun sterke punten. Uit de reacties die wij kregen bij een tevredenheidsonderzoek, blijkt dat het boekje erg in de smaak valt: “Samen met mama kan ik hier nog lang in lezen, zodat ik genoeg tijd heb om alles goed te begrijpen en de foto van de Titanic was superleuk en heel mooi.” “Het boekje is interessant en megaleuk.”
jaarverslag 2012
| 35
jaarverslag 2012
| 35
Nieuwe website Op 6 december 2012 ging de nieuwe website van Openluchtopvoeding in gebruik. Een website die, zo hopen we, beter de dynamiek van onze organisatie uitstraalt.
Dat doen we met een fotoraster, in het midden van de homepagina: 9 foto’s ‘vertalen’ ons aanbod in duidelijke, algemene begrippen, zoals ‘informatie en advies’, ‘diagnose en oriëntatie’, …
Het ontwerp van de site was een vrij lang proces, dat meer dan een half jaar in beslag nam.
Onderaan vind je dan een overzicht van onze afdelingen, voor die mensen die ons aanbod wel al kennen, en rechtstreeks een dienst willen aanklikken.
Om te beginnen was het belangrijk om te bepalen voor wie de website bedoeld is. ‘Voor iedereen, natuurlijk’, maar dat is geen werkbaar uitgangspunt. We wilden in de eerste plaats die mensen aanspreken die onze organisatie (nog) niet kennen en misschien op zoek zijn naar begeleiding. Om hen daarbij te helpen, hebben we een zorgvraagzoeker ontwikkeld: een instrument waarmee mensen sneller hun weg kunnen vinden in ons aanbod. De zorgvraagzoeker selecteert die afdelingen of diensten waar ze met hun vraag terecht kunnen. Naast de zorgvraagzoeker en de klassieke menubalk bovenaan de website, wilden wij ons aanbod ook visueel overzichtelijk kunnen voorstellen.
36 36
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
Het bijzondere van deze website is dat het een CMS-website is. CMS staat voor content management system, en betekent dat we zo goed als alles intern kunnen beheren. Aanpassingen kunnen vanaf nu dus vrij eenvoudig en direct gebeuren, door de communicatiemedewerker en het directiesecretariaat. Een website beschrijven: het doet een beetje vreemd aan. Al vertellen we best graag dat de vele foto’s, nieuwtjes en publicaties voor een frisse uitstraling zorgen... Maar veel beter is het natuurlijk om er eens uitgebreid op rond te surfen. We nodigen u daarom met trots uit, op www.olo.be
INFRASTRUCTUUR jaarverslag 2012
| 37
jaarverslag 2012
| 37
Nieuwe gebouwen MPI 2012 was een orgelpunt voor de infrastructurele vernieuwingsoperatie van het MPI Remi Quadens: tegen het einde van dat jaar, zo hadden we ons in ons masterplan voorgenomen, moesten alle kinderen en jongeren uit de leefgroepen in moderne, aangename gebouwen wonen. Wel, we hebben die belofte kunnen waarmaken. En daar zijn we fier op. Naast de 2 nieuwbouwen voor het MPI en de nieuwbouw voor het OBC Mastenhof die we in 2010 konden inhuldigen, zijn er nu nog 2 nieuwe gebouwen voor het MPI bijgekomen. Alle uitgewoonde huisvesting voor kinderen en jongeren is nu vervangen door woningen die gezien mogen worden. Woningen die het ons mogelijk maken om onze zorg nog beter uit te bouwen. Een realisatie die we enkel konden waarmaken dankzij een doordacht financieel meerjarenplan.
Begeleidster Veerle blikt op die hectische eerste dagen terug: ‘Mijn eerste dag hier was heel onwennig. Ik had vakantie toen we verhuisden, en mijn eerste dag weer op het werk was meteen een vroege. Ik ben de dag vooraf al eventjes langsgekomen, want je weet niets staan, je hebt nog niet alle sleutels, … Mijn grootste schrik in het begin was dat we nu een bovenverdieping hebben. In het oude gebouw was alles op 1 verdieping. Maar eigenlijk verloopt dat vrij vlot. De kinderen doen dat goed, ze kennen intussen de routine, dat valt goed mee.’
Augustus In augustus namen de 3 leefgroepen van Suskewiet hun langverwachte intrek in hun nieuwe gebouw: entiteit 4. Vrij snel vond alles en iedereen zijn plaats.
Stroom Voor de 3 leefgroepen van Suskewiet was hun verhuis meteen ook een gelegenheid om van naam te veranderen. Suskewiet werd STROOM: “Stroom is ritme, flow, een vloeiende en ongrijpbare beweging. Stromen kunnen uit woorden bestaan, uit lading, gedachten, uit informatie, stoffen of dingen. Stromen verbinden plekken op deze wereld en brengen mensen bij elkaar. Of juist niet. ‘Stroom’ is er altijd en overal. 38 38
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
Stroom is de kernbeweging die leven mogelijk maakt. Bloed stroomt door onze aderen en voedt lichaam en geest. Met zuurstof door sapstromen in bomen en planten in de lucht gebracht. Ons brein stuurt ons op zijn beurt met minuscule stroompjes aan en laat uit gedachten stromen van woorden ontstaan. Woordenstromen en gedachtenstromen vloeien samen tot ideeën en principes: hele mensenmassa’s brengen ze op de been. Ze komen samen, of ze botsen. Stroom inspireert. Alles stroomt.’’
Begeleider Joris: ’t Wachten ging eigenlijk snel voorbij, ook al zijn we de laatste groep van het MPI die een nieuw gebouw kreeg. Dat heeft gewoon meer voordelen, vind ik: de foutjes uit de eerste nieuwbouwen zijn bij ons al weggewerkt. In het begin denk je ‘amai, da’s nog lang”, als je de planning te horen krijgt. Maar het is snel gegaan. Kijk eens aan, we zitten er gewoon al...'
December In de kerstvakantie van 2012 was het dan aan de leefgroepen van Bosuil om hun intrek te nemen in hun nieuw gebouw. Ze hebben er het langst op moeten wachten, maar ze hebben die tijd goed benut. De verhuis was tot in de puntjes voorbereid en verliep erg vlot.
jaarverslag 2012
| 39
jaarverslag 2012
| 39
VIPA-kunstwerken OBC In de herfst van 2012 konden we bij OBC Mastenhof onze VIPA-kunstwerken inhuldigen, het sluitstuk van onze nieuwbouwprojecten op de Boskapellei. VIPA staat voor Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden. Het geeft financiële steun aan welzijns- en gezondheidsvoorzieningen die infrastructuurwerken willen uitvoeren. In ons geval: een nieuw gebouw optrekken. Wie bouwt met overheidssubisidies, verbindt zich ertoe om van een deel van dat VIPA-geld ook een kunstwerk te laten maken. Geld dat enkel hiervoor mag worden gebruikt. Nadat onze adolescentenleefgroepen hun intrek in hun nieuw gebouw hadden genomen, en nadat er wegen en paden, aanplanting en een sportveld werden geïnstalleerd, stonden we dus voor de opdracht: laat een kunstwerk maken. Wij kozen voor een functioneel kunstwerk voor onze jongeren op het domein.
Enerzijds een wensenboom vooraan aan de straatkant van het domein: jongeren kunnen onder deze ‘boom’ wachten op de schoolbus en zich intussen rustig bezighouden: wensen schrijven of tekeningen maken, die ze dan kunnen posten in de spleten en holen van de boom; een boek lezen uit de boombibliotheek of gewoon mijmeren onder de ledverlichting verwerkt in de kruin van de boom. Anderzijds een iets kleinere variant aan de ingang van het administratief gebouw met onder zijn kruin plaats voor fietsen van bezoekers en medewerkers. Aan de takken komen naambordjes van onze jongeren te hangen. Bedoeling is dat ze bij opname hun voornaam schilderen op zo’n bordje om het dan een plekje te geven in de boom. Wanneer ze Mastenhof verlaten, krijgen onze jongens en meisjes hun naambord mee. In de herfstvakantie werden onze VIPAkunstwerken plechtig ingehuldigd voor en door onze jongeren, in aanwezigheid van de ontwerpers en uitvoerders.
We schreven een wedstrijd uit voor het ontwerp van een schuilhokje voor de jongeren die ’s morgens op de schoolbussen wachten, een fietsenstalling voor bezoekers en tuinmeubilair. We deden hierbij een beroep op onze medewerkers om geïnteresseerde kunstenaars warm te maken voor ons project. Uit verschillende inzendingen selecteerden we het voorstel van Christine Clinckx en John Rausenberger. Zij stelden een project met twee ‘bomen’ voor.
De bladeren van onze bomen zijn nu dor en bruin. Maar in de late lente worden de kruinen van deze bomen groendaken bezaaid met vetplantjes. Het worden zo levende bomen die de kracht, vitaliteit en dynamiek van onze jongeren en onze organisatie symboliseren.
40 40
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
2013... jaarverslag 2012
| 41
jaarverslag 2012
| 41
2013... In 2013 plannen we geen nieuwe grote bouwwerken in Openluchtopvoeding. Na jaren van investeren in nieuwbouw voorzien we nu een pauze. Een rustpunt dat we willen gebruiken om een goed evenwicht te creëren tussen natuur en bewoning op ons domein aan de Miksebaan. Wat staat er dan op stapel? De afbraak van oude ‘paviljoenen’, de aanleg van nieuwe (verkeersarme) wegen, samen met de aanleg en inrichting van tuinen, een nieuwe speelplaats voor de school, een extra weide voor onze paarden en de aanplant van nieuwe bomen. Met deze ingrepen willen we een goed ecologisch evenwicht bereiken. Zo evolueert dit domein tot een groene gastheer voor veel leerlingen, kinderen, jongeren en volwassenen die hier verblijven of vertoeven èn voor de vele medewerkers die hier werken. We zijn in 2012 gestart met de eerste fase van het MFC, het multifunctioneel centrum voor kinderen en jongeren binnen het VAPH. In 2013 bouwen we dit verder uit. Uiteraard zullen we de wijzigingen in de eerste fase grondig evalueren en bijsturen, en ook gebruiken om dit model in de ruimere organisatie te implementeren. Zo kunnen we gepast en op maat hulp en ondersteuning aanbieden.
42 42
|
|
jaarverslag 2012
jaarverslag 2012
Belangrijker nog dan het experiment van het MFC zijn de beleidslijnen die we binnen dit model willen uitwerken:
× × × × × ×
kracht- en oplossingsgericht werken inclusief werken regie bij de cliënt (kind én context) werken in en met de context van de cliënt netwerkondersteuning verschillende modules op maat kunnen inzetten op vraag van de cliënt
En we gaan ook verder met onze inspanningen voor laagdrempelige, mobiele begeleiding. Het netwerk van opvoedingswinkels en ‘kruispunten’ waar mensen met vragen terecht kunnen, helpt ons hierbij. In onze hulpverlening hebben we veel oog voor de verbindingen van mensen. We proberen die aan te spreken en te versterken. Parallel zullen we ook als organisatie werken aan onze intersectorale verbindingen, om samen met velen de hulpverlening sterker te maken en dichter bij de mensen te brengen en te houden. In 2013 werken we op volle kracht verder …
jaarverslag 2012
| 43
Diensten- en Begeleidingscentrum Openluchtopvoeding vzw Hoofdzetel: Miksebaan 264, 2930 Brasschaat 03/ 633 98 50
[email protected] www.olo.be
Verantwoordelijke uitgever: Jean-Pierre Van Baelen
Coördinatie: Annemie Vandeputte
Met dank aan: Hanne Aernouts Diny De Breuck Carine Helssen Tineke Herrijgers Luc Leuridan Ingrid Martens Jytte Smets Sara Van Damme Annemie Vandeputte Ingrid Verbeek Peter Verfaillie Inge Waterschoot Martine Wouters
44
|
jaarverslag 2012
