Jaarverslag 2011
Jaarverslag 2011 vzw Basis
1
Inhoudsopgave Voorwoord ..................................................................................................................... 3 Inleiding ............................................................................................................. 5 Een terugblik op het ontstaan van vzw Basis ..................................................................... 5 Organisatie ................................................................................................................... 9 Visuele voorstelling ...................................................................................................... 11 Missie ......................................................................................................................... 12 Visie ........................................................................................................................... 13 Doelstelling ................................................................................................................. 13
Wie kan terecht bij vzw Basis ...................................................................................... 15 Hoe gebeurt een aanmelding en een intake bij vzw Basis ......................................... 15 Trajecten en methodieken .......................................................................................... 18 Meerbanenplan .............................................................................................................. 28
Algemene registratiegegevens vzw Basis .................................................................. 31 Doelgroep en statuut .................................................................................................... 31 Aantal .......................................................................................................................... 34 Leeftijd ........................................................................................................................ 34 Geslacht ....................................................................................................................... 34 Burgelijke staat ............................................................................................................. 34 Herkomst ..................................................................................................................... 35 Woonsituatie ................................................................................................................ 35 Onderwijsniveau ........................................................................................................... 36 Inkomsten .................................................................................................................... 36 Verloop ........................................................................................................................ 38 Daginvulling en vrijetijd ................................................................................................. 39 Externe partners ........................................................................................................... 43
Algemene Besluit ........................................................................................................ 44
Jaarverslag 2011 vzw Basis
2
Voorwoord vzw Basis – Fietsbasis vzw Een jaarverslag biedt de mogelijkheid om even terug te blikken op het voorbije jaar. 2011 was voor vzw Basis en vzw Fietsbasis ongetwijfeld (weer) een druk jaar. De modules activeren en wonen werden inhoudelijk verder uitgediept en Fietsbasis kreeg in Ham een prachtig uitgebouwd atelier bij. Op 6 juni 2011 gaf de Interministeriële conferentie aan Reling en Noolim een positieve beoordeling voor hun art. 107-project. Enkel Noolim zal nog even moeten wachten op de vereiste financiering. Het pad dat leidt naar vermaatschappelijking van zorg en naar zorgcircuits en netwerken is geëffend. Veel meer informatie over het voorbije jaar vind je ongetwijfeld terug in dit goed gedocumenteerd jaarverslag. In dit voorwoord wil ik mij echter vooral focussen op de toekomst. Wat zijn de sterkten en zwakten van onze vzw’s en wat zijn kansen en bedreigingen? Het beschikken over drie goed uitgebouwde modules in een “geïntegreerd” geheel is zeker een sterkte: deze modules zijn aan elkaar complementair en vormen – o.m. dankzij de goede leiding – een mooi samenhangend geheel. Beide vzw’s beschikken over goede medewerkers en over goede leidinggevenden. Ook dat is een troef. Onze vzw’s zijn immers “people processing organisations”: zij werken niet alleen voor mensen, maar ook en vooral door mensen. De kwaliteit van hun zorg en dienstverlening is in belangrijke mate afhankelijk van de kwaliteit van de medewerkers. Het mag gezegd en herhaald worden: het beschikken over geëngageerde en bekwame medewerkers is één van onze troeven. Misschien staan wij er niet bij stil, maar ook de ligging in Hasselt is in feite een troef. Een centrale ligging in de provincie is niet alleen belangrijk als categorale voorziening (waardoor een vlotte bereikbaarheid, van waar dan ook, mogelijk is), maar ook en vooral voor de verdere uitbouw van onze “antennes” her en der in de provincie. Enige bescheidenheid siert ons: onze organisaties kennen ongetwijfeld ook hun zwaktes. De fusie in 2006 heeft voor schaalvergroting gezorgd, hetgeen de effectiviteit, maar ook en vooral de efficiëntie heeft doen toenemen. Ondanks de enorme groei, blijven onze organisaties relatief klein: de kleine groep beleidsverantwoordelijken hebben heel veel en zeer verscheiden, soms ingewikkelde, beleidsdomeinen aan te sturen. Onze categorale opstelling is ongetwijfeld een sterkte, maar tegelijkertijd ook een zwakte. Een categorale werking laat toe meer gespecialiseerd te werken, hetgeen zeker een positief effect heeft op de kwaliteit van onze zorg en dienstverlening. Tegelijkertijd maakt dit ons ook meer kwetsbaar: de overheid houdt met onze categorale werking niet steeds rekening en het focussen op een ruimere doelgroep zou een flexibelere werking toelaten. Alles heeft zijn prijs… Jaarverslag 2011 vzw Basis
3
Tot de belangrijkste kansen behoort ongetwijfeld de groeiende markt van heel het fietsgebeuren. Fietsen is en blijft “in”. Onze vzw’s kunnen op die groeiende markt vlot inspelen. Zij doen dit op een voortreffelijke wijze! Om dit waar te maken, moeten ze (durven) investeren. Toegegeven: hier loert ook een bedreiging. Maar toch menen wij dat de investeringen op een goed doordachte en zeer verantwoorde wijze gebeuren. De investeringen openen ook poorten voor de verdere uitbouw van de organisaties. De sterke nadruk, die de overheid legt op de vermaatschappelijking van zorg, is een andere kans. De vzw’s zullen – op een vlotte manier en in samenspraak met alle partners – de volgende maanden creatief moeten nadenken welke rol zij hierin willen en kunnen vervullen. De goede samenwerking met onze partners is een troef. Wat geldt voor leden van een team, geldt ook voor organisaties: teamleden moeten niet alleen zorgen voor kwaliteit van zorg binnen de opdrachten van hun team, maar hebben ook de plicht met andere teamleden goed samen te werken. Organisaties hebben niet allen de verantwoordelijkheid om goede zorg te verlenen, maar moeten ook op een efficiënte en effectieve wijze met andere organisaties samen-werken. Dit veronderstelt: respect, openheid, transparantie en vooral (durven) streven naar een hoger gelegen doel: goede zorg voor de burger: zijn hulpvraag dient hierbij centraal te staan en niet de (belangen van) de organisatie. De grootste bedreiging ligt in de moeilijke financieel-economische situatie waarin ons land zich nu bevindt. De federale, Vlaamse, provinciale en lokale overheden zijn in belangrijke mate met “besparingen” bezig. Dit laat zich momenteel het sterkst gevoelen in de module activeren, die nu reeds erg financieel verlieslatend is. Het gebrek aan financiële middelen zal de druk naar een herverkaveling van de zorg doen vergroten. Ik eindig dit voorwoord met een grote DANK JE WEL: dank je wel medewerkers en directie, voor het prachtige werk dat jullie verrichten: in eerste instantie voor de bewoner/deelnemer/medewerker die je elke dag weer in de ogen kijkt, in tweede instantie voor de goede samenwerking, die nodig is om goede zorg te kunnen verrichten! Wij zijn blij en fier op jullie inzet en engagement!
Jaak Poncelet Voorzitter
Jaarverslag 2011 vzw Basis
4
Inleiding Een terugblik op het ontstaan van vzw Basis Om de fundamenten van Basis terug te vinden, keren we terug naar de beginjaren ’80: 1984: vzw Schuilplaats Jos Abbate gaat op zoek naar hulp voor zijn verslaafde lotgenoten. Hij realiseert uiteindelijk een aanbod door het verbinden van zijn eigen ervaringsdeskundigheid, het huren van huizen in de stad Hasselt en de ondersteuning door de CAD (Centra voor Alcohol en andere Drugs). Samen met een groep vrijwilligers slaagt hij erin jarenlang een thuis-vervangend aanbod te doen aan verslaafden die om de een of andere reden niet meer terecht kunnen in het ‘professionele’ hulpverleningscircuit. Zijn fundament: iedereen verdient eindeloos kansen om te werken aan groei. In het bijzonder de verslaafden. Uiteindelijk zorgt het uitblijven van een structurele erkenning ervoor dat het voortbestaan van zijn Schuilplaats bedreigd wordt. De CAD helpt hem aan een toegang tot het nieuwe KB beschut wonen (1/7/1990). Tussen 1990 en 2005 groeit de Schuilplaats uit tot erkend IBW (Initiatief Beschut Wonen) met 16 erkende, maar 26 beschikbare plaatsen, exclusief voor verslaafden en daarbij uniek in België. De bewoners worden bijgestaan door 4 begeleiders. KB Beschut wonen 1990 Eind jaren zestig en volop in de jaren zeventig kwam er binnen de Geestelijke Gezondheidszorg een hele beweging op gang inzake vermaatschappelijking van de zorg. Organisatorisch leidde dit in België tot een geleidelijke afbouw van bedden in psychiatrische ziekenhuizen en de ontwikkeling van alternatieve zorgvormen in de maatschappij. Zo werden meer dan 20 jaar geleden officieel de initiatieven beschut wonen opgericht. In de Europese en Belgische samenleving komt eind de jaren zestig een kritische golf op gang die uitmondt in de roerige meimaand van 1968. Met op de achtergrond de uitzichtloze oorlog in Vietnam stellen jongeren en vooraanstaande filosofen alle gezag in vraag. Het lot van de patiënten in de psychiatrische ziekenhuizen wordt op één lijn geplaatst met dat van de uitgebuite arbeiders in de fabrieken. In Italië publiceert Franco Basaglia in 1967 zijn manifest tegen het psychiatrisch ziekenhuis, een manifest dat tevens een pleidooi inhoudt voor de uitbouw van een geestelijke gezondheidszorg in de samenleving. Het duurt nog tot in 1976 dat in Vlaanderen het eerste ambulante Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg officieel wordt opgericht. Het is niet toevallig dat in 1985 de Vlaamse Vereniging Geestelijke Gezondheid (VVGG) in Gent een congres organiseert met als titel ‘Alternatieven voor het psychiatrisch ziekenhuis’. Die alternatieven komen er spoedig of bestonden reeds embryonaal. Jaarverslag 2011 vzw Basis
5
De formule ‘beschut wonen’ vindt aanvankelijk de meeste weerklank, later aangevuld met initiatieven op het vlak van tewerkstelling en dagactiviteiten. In 1990 creëert de Belgische overheid een wettelijk kader voor de uitbouw van het beschut wonen. Deze regelgeving kadert in een reeks van KB’s die de geestelijke gezondheidszorg in België grondig veranderen. De toen bestaande pioniersprojecten kregen de kans hun werking officieel verder uit te bouwen en te consolideren. De regelgeving bepaalt dat een initiatief beschut wonen kan worden opgericht als een samenwerkingsverband van minstens 1 psychiatrisch ziekenhuis of algemeen ziekenhuis met een psychiatrische afdeling en minstens 1 ambulant centrum voor geestelijke gezondheidszorg. Tevens werd de mogelijkheid gecreëerd om psychiatrische ziekenhuisbedden om te vormen naar plaatsen voor beschut wonen. Maximaal konden 0,5 plaatsen beschut wonen per duizend inwoners worden gecreëerd. In België wordt deze omvorming van ziekenhuisbedden aangeduid met de term ‘reconversie’. Na een eerste reconversie in de jaren 1990-1991, werden ter gelegenheid bijkomende plaatsen in beschut wonen gecreëerd. Beide reconversies resulteren in Vlaanderen in 2.976 mogelijke plaatsen beschut wonen, waarvan er op 1 mei 2003 2.359 plaatsen reëel waren ingevuld en 109 plaatsen in oprichting waren. Vlaanderen telt nu 44 initiatieven voor beschut wonen (IBW’s). 1991: vzw Dagopvang – vzw De Wisselaar Op initiatief van verschillende personen en organisaties wordt in Hasselt vzw Dagopvang in het leven geroepen. Ze kan best omschreven worden als: • Sociaal psychiatrische dienstverlening.
Kenmerkend voor de sociaal psychiatrische dienstverlening is dat deze meerdere levensterreinen omvat: wonen, werken, sociale contacten en dagbesteding. Als initiatief voor activering en arbeidszorg in de geestelijke gezondheidszorg richt de Dagopvang zich tot zeker drie van de vier levensterreinen.
• Toegankelijk voor volwassenen of groepen met een (blijvende) psychosociale of psychiatrische problematiek of handicap, die nood hebben aan een voor hen zinvolle dagbesteding en/of werk en hiervoor (nog) weinig of geen aansluiting (meer) kunnen vinden bij initiatieven in de samenleving, omwille van hun problematiek of handicap. • Ze beoogt in een netwerk met andere maatschappelijk voorzieningen een bijdrage te leveren aan de psychosociale rehabilitatie van haar cliënten.
Meer concreet wil de Dagopvang werk- en dagbestedingsmogelijkheden bieden in een zo maatschappelijk mogelijke omgeving voor en in samenwerking met de cliënten. Het aanbod vindt plaats aan de Koningin Astridlaan, de lokalen van de universiteit: het fietsproject VEDO en in de Velodroom aan de Kempische Steenweg: het fietsatelier. Er werken 6 begeleiders. Samen bieden ze dagelijks een zinvol dagaanbod aan een 50-
Jaarverslag 2011 vzw Basis
6
tal mensen op weekbasis. Na de verzelfstandiging tav. vzw De Springplank wijzigt de naam Dagopvang in vzw De Wisselaar. Het aanbod blijft hetzelfde. 2001: vzw De Wisselaar en vzw Schuilplaats ontmoeten mekaar vzw De Wisselaar en vzw Schuilplaats ontmoeten elkaar voor het eerst ifv. een vraag naar functionele samenwerking. Er volgen verscheidene gesprekken. Vervolg KB Beschut wonen Het Koninklijk Besluit van 23 juni 2003 maakt een permanente reconversie naar beschut wonen mogelijk door de omvorming van bedden uit de ziekenhuisdiensten T-, C-, D- en G. Met dit KB geeft de overheid aan dat een uitbreiding van het aantal plaatsen BW wenselijk is. Het genoemde KB van 1990 regelt verder de personeelsbezetting, de taak van de coördinerend geneesheer en bepaalt ook, zonder hier dieper op in te gaan, dat voor de bewoners 'aangepaste dagactiviteiten' moeten worden voorzien. De bewoners verblijven in woningen van minimaal 3 en maximaal 10 bewoners. Vanaf het jaar 2000 werd een verblijf in een individuele woonvorm van beschut wonen ook mogelijk, en dit binnen het bestaande programmatiecijfer, à rato van 0,1 plaatsen per duizend inwoners. 2003: vzw Schuilplaats biedt stabiliteit aan vzw De Wisselaar vzw Schuilplaats biedt, via haar erkend samenwerkingsverband, stabiliteit aan het DAC-project van vzw De Wisselaar. 4 VTE verdeeld over 6 personen worden ingeschreven als personeelsleden van vzw Schuilplaats. Hun standplaats blijft de werkvloer van De Wisselaar. Er is enkel samenwerking ifv. personeelsdetachering. De vraag naar verruiming van de samenwerking groeit. 2005: vzw De Wisselaar integreert in de Schuilplaats Na lange bezinning rond cruciale vragen zoals: 'Hebben onze doelgroepen gemeenschappelijke kenmerken en noden?' 'Kunnen beide organisaties deze noden beantwoorden?' 'Kunnen we samen meer bereiken dan een optelsom van aparte organisaties?'… wordt het antwoord gevonden in een integratie-verhaal. Vzw De Wisselaar zal haar volledige werking integreren in die van de Schuilplaats. Waarom?
• Het gaat om twee verenigingen met verschillende zorgmodules voor één doelgroep, nl. de mensen met ernstige en/ of langdurige psychische en/ of psychiatrische problemen. • Eén organisatie vergroot de complementariteit (integrale zorg).
• Het beter op mekaar afstemmen van zorgmodules en zorgcontinuïteit, geeft meer zorg op maat en verhoogt de optimale aanwending van de (beperkte) beschikbare middelen.
• Schaalvergroting vermindert de kwetsbaarheid eigen aan kleine voorzieningen: continuïteit van bestaffing, moeilijk evenwicht tussen logistieke functies en Jaarverslag 2011 vzw Basis
7
begeleidingsopdrachten, …
• Gebundelde krachten geven meer impact en een breder draagvlak voor participatie aan zorgcircuits.
• De mogelijkheden voor het ontwikkelen van nieuwe projecten nemen ifv. van de gestegen draagkracht door krachtenbundeling eveneens toe.
• De goede samenwerking verhoogt niet alleen de kwaliteit van de geboden zorg, maar is tevens katalysator voor dynamiek in de nieuwe vereniging en in elke zorgmodule ervan. 2006: het ontstaan van vzw BASIS Juridisch-technisch betreft het de vereffening van vzw De Wisselaar met overdracht van personeel en activa naar vzw Schuilplaats. Op 1 januari 2006 maakt de Schuilplaats nieuwe statuten, integreert de bestuurders en leden van De Wisselaar in haar vzw en wijzigt haar naam in Basis.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
8
Organisatie Bestuur vzw Basis Samenstelling Algemene Vergadering Dhr. Jaak Poncelet, P.ZH. ASSTER, voorzitter
Dhr. Jos Coelmont, Jessa ZH. Hasselt, zorggroep psychiatrie
Dhr. Marcel Vanhex, vzw C.A.D. Limburg, Hasselt
Dhr. Marcel Plessers, in persoonlijke naam
Dhr. Frans Hendriks, in persoonlijke naam
Dr. Jos Bollen, P.ZH. ASSTER Dhr. Roger Hamael, P.ZH. ASSTER Dhr. Bart Verhoeven, in persoonlijke naam Dhr. Louis Van Osta, Justitiehuis, Hasselt
Dhr. Jos Aben, C.G.G./ LITP en vzw Aktief, Genk
Mevr. Elke Panis, Z.O.L. Genk Dhr. Mark Smeyers, in persoonlijke naam Dr. Natalie Pannemans, M.C. St-Jozef, Munsterbilzen
Mevr. Hilde Van Ransbeke, in persoonlijke naam
Dhr. Vik Van Nuffel, C.G.G./ LITP Hasselt
Mevr. Liesbet Paulussen, Z.O.L. Genk
Dhr. Jos Geebelen, V.G.G.Z., Hasselt
Dhr. Ward Lambrechts, vzw Katarsis, Genk Mevr. Sabine Buntinx, OPZ Daelwezeth, Rekem
Dhr. Dirk Deferm, CAZ, Heusden
Dr. Mesotten, M.C. St-Jozef, Munsterbilzen
Dhr. Camille Libbrecht, in persoonlijke naam
Dhr. Frank Vandenhoudt, O.C.M.W. Hasselt
Dhr. Jan Cuyvers, in persoonlijke naam
Dhr. Herman Reynders, in persoonlijke naam
Dhr. Toon Hermans, in persoonlijke naam
Dhr. Marc Decuypere, in persoonlijke naam
Waarnemend lid: Sabine Baptist
Jaarverslag 2011 vzw Basis
9
Samenstelling Raad van Bestuur Dhr. Jaak Poncelet, voorzitter
Bestuurders:
Dhr. Frans Hendriks
Dhr. Marcel Vanhex
Dhr. Marcel Plessers
Dr. Jos Bollen
Dhr. Roger Hamael
Dhr. Jos Coelmont
Dhr. Jos Aben
Dhr. Camille Libbrecht
Dhr. Bart Verhoeven
Dhr. Louis Van Osta
Mevr. Elke Panis Dhr. Mark Smeyers Waarnemend lid: Sabine Baptist
Samenstelling Bestuurscomité zorg/fiets Dhr. Jaak Poncelet
Dhr. Marcel Vanhex
Dhr. Roger Hamael
Dhr. Marcel Plessers
Dhr. Jos Coelmont
Dhr. Jos Aben
Dhr. Camille Libbrecht
Dhr. Bart Verhoeven
Dhr. Louis Van Osta
Mevr. Elke Panis, Dhr. Mark Smeyers Waarnemend lid: Sabine Baptist
Jaarverslag 2011 vzw Basis
10
Visuele voorstelling vzw Basis
Jaarverslag 2011 vzw Basis
11
Missie vzw Basis biedt kansen aan de meest kwetsbare doelgroepen in onze maatschappij, in het bijzonder voor verslaafden, (ex)psychiatrische patiënten en laaggeschoolde werkzoekenden. Hiervoor organiseren wij een aanbod op verschillende levensdomeinen: wonen, arbeid, vrije tijd en vorming. Wij willen toonaangevend zijn in een toegankelijke dienstverlening, waar wederzijds engagement centraal staat. Wij investeren in een hoge kwaliteit en professionaliteit van onze dienstverlening en producten als hefboom voor de verdere groei van de organisatie en al haar betrokkenen. Uiteraard is onze werking steeds in samenspraak met onze netwerkpartners. Toegankelijk Dankzij zeer laagdrempelige instapvoorwaarden bieden we blijvend nieuwe kansen. Engagement Het engagement dat elk individu nadrukkelijk wil opnemen om aanwezig te zijn en zich te houden aan wederzijdse afspraken, is de enige maar absolute randvoorwaarde die voor iedereen geldt. Toonaangevend Met het oog op de hoogste graad van kwaliteit en professionaliteit maken we heel bewuste keuzes. Hierdoor kiezen we consequent voor specifieke doelgroepen en specifieke kwaliteitsvolle producten en diensten. Zo ontwikkelen we ons als experts in elk vakgebied en sluiten onze producten en diensten volledig aan bij wat onze klanten nodig hebben. Groei Onze dienstverlening staat in teken van de persoonlijke groei en ontwikkeling van onze doelgroep en onze medewerkers. Een stabiele groei van onze organisatie, stelt ons in staat blijvend nieuwe uitdagingen aan te gaan die opnieuw kansen bieden voor onze doelgroepen.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
12
Visie Doorgedreven engagement gebaseerd op passie, wederzijds respect en specialisme maken van vzw Basis een uitmuntende, authentieke en waardevolle zorg- en dienstverleningspartner.
Onze kernwaarden 1. Betrouwbaar 2. Engagement 3. Passie 4. Specialisme 5. Respectvol 6. Authentiek Doelstelling werking wonen -
Door zijn specifieke aanbod heeft vzw Basis een duidelijke plaats verworven in de netwerken Reling en Noolim. Er is een gedifferentieerd aanbod aan woonvormen dat beantwoordt aan de diverse noden van onze bewoners en andere hulpverleners. In dit kader bieden we o.a. aan verslaafden een voortraject aan voor ‘klassiek’ beschut wonen.
Doelstelling werking activeren -
Er is een ruim aanbod aan zingevende activiteiten die aansluiten bij behoeften en interesses van de deelnemer, en daar waar mogelijk, ruimte creëert voor groei.
Doelstelling werking fietsen -
Het fietsatelier biedt een activeringscontext gericht op fietsen waarvan ten minste 5 VTE ingevuld zijn door de meest kwetsbare doelgroep. Wij hebben een overzicht van onze producten, onze diensten en onze klanten met hun specifieke vragen en afspraken zodat op elk moment alle informatie hierover beschikbaar en raadpleegbaar is. Wij garanderen onze huidige kwaliteitstandaard in assemblage, ook in periodes van sterke groei, dankzij een verzekerde eindcontrole na elke assemblage.
Doelstelling werking fietspunt -
Er is een dagvullend fiets-gerelateerd werkprogramma waardoor elke medewerker op elk moment een zinvolle en motiverende bijdrage levert aan de werking van het fietspunt.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
13
Doelstelling ondersteunende diensten -
Wij voeren een correcte en tijdige boekhouding. Hiermee kan de financiële gezondheid van vzw Basis constant worden opgevolgd en indien nodig worden bijgestuurd. Wij zijn in regel met de wettelijke vzw-verplichtingen. Iedereen wordt op correcte wijze onthaald. Elke werknemer bevindt zich in het juiste en meest geschikte statuut. Alle rechten en verplichtingen van de verschillende statuten worden maximaal benut en uitgevoerd zodat vzw Basis optimaal gebruik kan maken van de mogelijke voordelen, alsook dat alle verplichtingen zijn toegepast. Alle informatie over de verschillende statuten zijn verwerkt tot een overzicht dat voor elke medewerker raadpleegbaar en verstaanbaar is.
Doelstelling management -
-
Er is een efficiënt tijdsregistratiesysteem waardoor maandelijks het correct aantal uren worden bezorgd aan het sociaal secretariaat met het oog op een correcte loonadministratie en loonverwerking. Het systeem beantwoordt aan de noden en verwachtingen zoals besproken met het management. Er is een efficiënt softwareprogramma om alle ondersteunende processen in vzw Basis te stroomlijnen en monitoren, hiermee wordt de dagdagelijkse werking vereenvoudigd en gestandaardiseerd waar nodig. De interne en externe communicatie verloopt optimaal, zowel persoonlijk als digitaal.
Wie kan terecht bij vzw Basis Jaarverslag 2011 vzw Basis
14
Werking wonen Mannen en vrouwen die minstens 18 jaar zijn met als psychiatrische hoofddiagnose afhankelijkheid: alcohol, drugs , medicatie, gokspelen en/of internet. Ze kiezen voor een middelenvrij leven gedurende de opname in beschut wonen. Bijkomende psychiatrische stoornissen zijn best gestabiliseerd.
Werking activeren Mannen en vrouwen van 18 jaar tot 65 jaar met een psychiatrische en/of psychosociale problematiek al dan niet in combinatie met een afhankelijkheidsproblematiek. Ze hebben nood aan een voor hun zinvolle dagbesteding. Dit kan (tijdelijk) niet meer binnen een gewone werkcontext, het betaalde arbeidscircuit of een ander initiatief binnen onze samenleving.
Werking fietsen Mannen en vrouwen van 15 jaar tot 65 jaar met een (tijdelijke) psychiatrische en/of psychosociale problematiek waarbij de arbeidsmogelijkheden al dan niet tijdelijk beperkt zijn. Alsook mensen die in aanmerking komen voor het statuut artikel 60 (in samenwerking met het O.C.M.W.). In de fietspunten komen ook mensen in aanmerking die beantwoorden aan de regels voor de inschakeling in lokale diensteneconomie.
Hoe gebeurt een aanmelding en een intake bij vzw Basis Werking wonen De aanmelding gebeurt door de verwijzer of de kandidaat bewoner. Nadien wordt er een kennismaking- en/of intakegesprek gepland. Tijdens het kennismakingsgesprek wordt concreet de werking van vzw Basis, wonen, uitgelegd en eventuele vragen worden beantwoord. Wanneer de kandidaat bewoner geïnteresseerd is , volgt een intakegesprek. Op basis van dit gesprek wordt op de wekelijkse teamvergadering bekeken of de kandidaat bewoner tot onze doelgroep behoort. Wanneer de kandidaat bewoner aanvaard is, komt men op een wachtlijst terecht. Indien de kandidaat niet aanvaard wordt, zal de kandidaat geïnformeerd over al dan niet mogelijke oplossingen. Voor de opname vindt er een voorbereidingsgesprek plaats. In 2011 vond er voor 11 personen een kennismakingsgesprek plaats. Daarnaast werden er met 53 kandidaat-bewoners een intake gedaan. Van deze 53 kandidaat-bewoners werden er 26 opgenomen in ons project. Dit betekende dat 49% van de intakes tot een effectieve opname in ons project heeft geleid.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
15
Een intakegesprek en informatiegesprek neemt ongeveer 1,5 uur tot 2 uur tijd in beslag, een aanzienlijke tijdsinvestering die dus niet altijd resulteert in een opname. We proberen echter alle gesprekken, van informatie- en intakegesprek tot en met de effectieve begeleiding, te zien binnen het groter geheel van het traject dat iemand met een verslavingsprobleem aflegt op weg naar verandering. Wij (net als CAD/MSOC, ziekenhuizen of TG’s, huisartsen….) hebben onze rol te spelen in het motivationele proces t.a.v. onze doelgroep in zijn algemeenheid maar ook t.a.v. iedere individuele kandidaat bewoner of bewoner die tegenover ons zit. Het aantal gesprekken die niet resulteren in een opname zijn vanuit dit standpunt dan ook geen verloren tijd maar een bewuste investering t.a.v. de doelgroep.
Werking activeren De aanmelding gebeurt door de verwijzer of door de kandidaat zelf. Nadien wordt er een intakegesprek gepland. Tijdens het intakegesprek wordt concreet de werking activeren uitgelegd, gegevens worden verzameld en eventuele vragen worden beantwoord. Wanneer de kandidaat geïnteresseerd is , volgt een overleg met het team. Vervolgens wordt de kandidaat al dan niet aanvaard. Indien een kandidaat niet wordt weerhouden zoeken wij samen naar mogelijke alternatieven. De persoon wordt telefonisch gecontacteerd, ook de verwijzende instantie en/of de andere betrokken hulpverleners worden op de hoogte gehouden van het verdere verloop. Er wordt een tijdsschatting gemaakt van een eventuele startdatum, rekening houdend met de bestaande wachtlijst. De wachtlijst bedraagt nog steeds ongeveer één jaar omdat de werking activeren door de infrastructuur niet meer mensen kan opvangen. Het uitblijven van een structurele erkenning maakt het onmogelijk om in een noodzakelijke uitbreiding te investeren. In 2011 werden 84 deelnemers in de werking activeren opgevangen. Hiervan startten er 15 nieuwe deelnemers.
Werking fietsen Bij de medewerkers die onbezoldigd werken (vrijwilligers) gebeurt de aanmelding meestal door GTB (gespecialiseerde traject begeleiding), ARTB: (arbeids-traject begeleiding) en verschillende voorzieningen voor mensen met een mentale of fysieke beperking. In 2011 waren er voor deze doelgroep 19 aanvragen waarvan er 7 medewerkers effectief startten, de overige personen haakten af of staan nog steeds op de wachtlijst. Personen die tewerk gesteld worden in kader van Art. 60 §7 worden doorgaans aangemeld via het OCMW van Hasselt cel activering. In 2011 kwamen er 28 aanmeldingen waarvan er 24 medewerkers effectief startten.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
16
Jongeren die kaderen in het brugproject worden aangemeld via LODA vzw in samenwerking met KTA 2 Campus Zonhoven. In 2011 waren er twee personen actief vanuit dit brugproject. In 2011 organiseerde vzw Basis tweemaal een sollicitatie procedure voor de werving van fietsatelier-kandidaten. Hier kwamen in 35 mensen naar toe, meestal begeleid door VDAB, GTB of uit eigen beweging. In 2011 startten er 4 medewerkers vanuit deze sollicitaties. In 2011 waren er twee aanmeldingen van het justitiehuis voor personen die een werkstraf dienden uit te voeren, deze personen konden ook starten in 2011. De meeste personen worden telefonisch of per mail aangemeld. Na de aanmelding wordt er indien er zicht is op een plaats, een datum afgesproken voor een intakegesprek. Deze intakegesprekken worden steeds gedaan door de coördinator. Na het intakegesprek wordt er op de teamvergadering beslist of de persoon kan starten en wie hem zal begeleiden.
Opstart peter- en meterschap Sinds mei 2011 werd het peter- en meterschap geïntroduceerd voor iedere nieuwe bewoner/deelnemer/medewerker. Een peter/meter heeft de taak ervoor te zorgen dat elke nieuwkomer zich veilig en goed onthaald voelt in de werking en een (blijvend) aanspreekpunt krijgt. In elk begeleidersteam en bij elke medewerkersgroep werden een peter/meter aangesteld (9 in totaal). Ze kregen hiertoe een professionele opleiding en worden uiteraard ondersteund door hun collega’s.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
17
Trajecten en methodieken bij vzw Basis Werking wonen 1. Oriëntatiehuis Alle opnames starten steeds in het oriëntatiehuis (Hasselt) en vinden plaats op maandag. In het oriëntatiehuis starten we met een intensieve begeleiding om de overgang tussen de gespecialiseerde voorziening en beschut wonen te ondersteunen en om de nieuwe bewoner te leren kennen. Samen gaan we op zoek naar de individuele sterkten en kwetsbaarheden op de verschillende levensdomeinen en brengen die in kaart bij het opstellen van een begeleidingsplan. Hiermee is het fundament voor verandering/groei gelegd. Vanuit deze doelstelling is deelname aan de bewonersvergadering en individuele gesprekken verplicht. De dagactiviteit (die eveneens verplicht is) dient hierop aangepast te worden. De periode van verblijf in het oriëntatiehuis is afhankelijk van duur van de verkennende fase en het bereiken van voldoende stabilisatie. Dit betekent dat de verblijfsduur van het oriëntatiehuis individueel kan verschillen. 2. Groepshuis Wanneer de verkennende fase achter de rug is en er voldoende stabiliteit is opgebouwd, kan de bewoner overgaan naar het groepshuis. Deze groepshuizen bevinden zich in de zorgregio’s Hasselt, St. Truiden en Genk. In het groepshuis bestaat de begeleiding uit twee bewonersvergaderingen per week, gecombineerd met een individueel contact. Deze begeleidingsmomenten zijn verplicht. Deze fase heeft als doelstelling de zelfstandigheid te vergroten en het verder uitdiepen van het individueel begeleidingsplan. De periode van verblijf in het groepshuis is afhankelijk van de bereikte mate van zelfstandigheid en de behaalde doelstellingen. 3. Studio-wonen Wanneer de bewoner zijn/haar doelstellingen gerealiseerd heeft, maar vindt dat hij/zij nog ondersteuning nodig heeft, kan de bewoner overgaan naar studio wonen. De studio’s zijn gelegen in de zorgregio’s Hasselt, St. Truiden en Genk. Wekelijks is er één bewonersvergadering, op maandag. Iedere bewoner wordt verwacht tijdens deze vergadering. De klemtoon verschuift van groepsgerichte momenten naar het wekelijkse individueel contact, met ondersteuning van het individueel begeleidingsplan. Na deze fase zijn er drie mogelijkheden: doorstroming naar de reguliere woonmarkt, doorstroming naar de reguliere woonmarkt met ondersteuning, blijvend verblijf binnen beschut wonen. Begeleidingsplan Het begeleidingsplan vormt de rode draad doorheen de begeleiding binnen beschut wonen en wordt samen met de bewoner opgemaakt a.d.h.v. zijn/haar noden in de verschillende zorg/levensdomeinen . Het begeleidingsplan wordt geactualiseerd in het bewonersdossier. Jaarverslag 2011 vzw Basis
18
Methodiek Een specialistische benadering in “rehabilitatie- normalisatie- structuur- veiligheid” in aangename, verzorgde woningen uit respect voor en geloof in onze doelgroep. Samen met de bewoner komen tot weloverwogen doelstellingen waarbij de begeleiding vertrekt vanuit een methodisch denkkader. Samen hebben we aandacht voor de blijvende motivatiebevordering, de veranderingsprocessen en terugvalpreventie. Tijdens het zorg-/begeleidingsproces gaan de begeleider steeds meer afstand nemen en loslaten opdat de bewoner maximaal ruimten en kansen krijgt om de eigen verantwoordelijkheden terug op te nemen en weer zo zelfstandig als mogelijk kan leven. Teamwerking Psychiatrisch team Samenstelling: Dr. Pannemans (M.C. St-Jozef, Munsterbilzen), coördinator en alle teamleden. Frequentie: maandelijks gedurende twee uur Inhoud: medicamenteuze opvolging, aanvraagbesprekingen, psychodiagnostiek evalueren, casusbesprekingen, uitwerken van methodieken rond verslaving, bespreking studiedagen, supervisie, verslaggeving aanvragen. Begeleidersteam Samenstelling: alle begeleiders, stagiaires en coördinator Frequentie: elke dinsdag van 9u tot 13u Inhoud: vanuit een gezamenlijk standpunten ondersteuning investeren in intakes, bewonersbesprekingen, , methodiekbesprekingen, kennisoverdracht van studiedagen, uur- en verlofregelingen, uitnodigen van gastsprekers of andere hulpverleners, … Inhoudelijk team Samenstelling: alle begeleiders, Dr. Pannemans, coördinator en directeur Frequentie: één keer per maand op vrijdagnamiddag van 13u tot 16u Inhoud: doornemen van de volledige werking van de module beschut wonen De bedoeling is om inhoudelijke verdieping en zorgvernieuwing te creëren om de kwaliteit van onze begeleiding t.a.v. onze bewoners te blijven garanderen. Het fundament van kwaliteit is terug te vinden in een duidelijk en gemeenschappelijk gedragen visie. Dit wordt bereikt via een dynamisch proces waarbij het herbevestigen van basisafspraken, gebaseerd op een doorgedreven kennis van de doelgroep en het werkkader ons toelaat op koers te blijven in een steeds Jaarverslag 2011 vzw Basis
19
veranderende maatschappij. Het proces wordt veruitwendigd in een nieuw werkingskader.. Het groot C.A.D. - team Samenstelling: alle personeelsleden van de C.A.D. en vzw Basis, team beschut wonen Frequentie: 4x per jaar Inhoud: up-to-date brengen van provinciale en nationale werking in zake verslavingszorg, kennisoverdracht van nieuwe lectuur, informatiedagen, bijscholing en opleiding, toelichting van interne werking a.d.h.v. cijfers, uitnodigen van gastsprekers, werken rond één bepaald thema.
Werking activeren 1. Activering Een psychiatrische ziekte zorgt niet zelden voor isolement. Een te gebrekkige ontmoeting/interactie met anderen versterkt het ziekteproces. Wij zien het dan ook als onze opdracht om mensen uit dat isolement te halen. Dit houdt in dat wij hen stapsgewijs een ander dag- of leefritme proberen aan te bieden. Wij proberen hun vicieuze cirkel te doorbreken en werken samen aan een leven dat meer voldoening en stabiliteit geeft. Door ons aanbod van eenvoudige en dagdagelijkse bezigheden werken wij aan de psychosociale rehabilitatie van onze deelnemers. Dit doen wij aan de hand van ons aanbod van arbeid op maat, vormingen, ontspannings- en vrije tijdsactiviteiten, ontmoeting, …
2. Arbeidszorg Evenwicht tussen arbeid en zorg
Iedereen die naar vzw Basis komt, krijgt begeleiding aangeboden op het vlak van arbeid en zorg. Het is bedoeld voor mensen die niet, nog niet of niet meer terecht kunnen in het normaal economisch arbeidscircuit. De verhouding tussen deze twee componenten ligt voor iedere persoon anders. De begeleiding maakt samen met de deelnemers de balans op van werkpunten, mogelijkheden en beperkingen. Voor de ene deelnemer zal het stukje ‘arbeid’ op de voorgrond staan en bestaat de hulpverlening vooral uit arbeidstrajectbegeleiding, met het vooruitzicht op ‘ dat stapje verder’. Men krijgt de kans om op eigen tempo vaardigheden te trainen op zowel werkattitude als persoonlijk vlak. Voor de andere deelnemers kan het stukje ‘arbeid’ helemaal niet meer op de voorgrond staan en zal er meer aandacht besteed worden aan het zorgaspect. De begeleiding zal eerder bestaan uit opvolging van de sociale context, de persoon gemotiveerd krijgen om aanwezig te zijn, … Ook hier blijft het aanbieden van werk het belangrijkste middel waarmee gewerkt wordt. Maar dit moet in een andere context bekeken worden.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
20
3. Trajectbegeleiding Je eigen ontwikkelen
Onze organisatie wil instaan voor een kwalitatief goede begeleiding op het vlak van trajectbegeleiding in de ruime zin van het woord. Dit houdt in dat wij kijken naar de ondersteuningsbehoeften van elke deelnemer op welk vlak dan ook. We baseren ons op de basisprincipes van een competentiebeleid. Ons streefdoel is om de mogelijkheid te creëren een brug te slaan tussen de doelstellingen van onze organisatie en de persoonlijke wensen en ambities van onze medewerkers/deelnemers die binnen onze dienst functioneren. Het wordt hun persoonlijk ontwikkelingsplan.
Methodiek Om dit alles op een goede manier te kunnen begeleiden richten wij onze begeleiding op de ondersteuning van het herstelproces van de deelnemer. Binnen ‘arbeidszorg’ staat niet het uitvoeren of presteren van arbeid centraal, maar wel de aanwezigheid en het kunnen uitvoeren van handelingen die door de maatschappij als nuttig beschouwd worden. Het leveren van arbeid behoord in onze maatschappij tot één van de basiselementen die bijdragen tot het vormen van iemands identiteit. Doordat onze deelnemers naar hier kunnen komen, hebben zij ook het gevoel ‘naar het werk te gaan’. Dit kan alleen maar een positieve invloed hebben op hun zelfbeeld en zelfwaardering. Competentiemanagement is een instrument of benaderingswijze om je organisatie én de mensen die er werken samen te kunnen laten ontwikkelen en verdere evolutie mogelijk te maken. Teamwerking Elke maandagvoormiddag van 9 uur tot 12 uur met alle teamleden en coördinator. Vaste items tijdens deze teamvergadering zijn: verslag vorig team dienstaspecten: beleid/verlof/weekplanning/praktische afspraken… inhoudelijke werking: begeleidingsvisie, dag-structuur, aanbod van activiteiten bespreken, teamwerking, …. bespreking deelnemers voorstelling intakes en planning nieuwe deelnemers
Jaarverslag 2011 vzw Basis
21
Werking fietsen 1. Fietsateliers Hasselt en Ham Via allerhande fiets-gerelateerde activiteiten wordt een zinvolle op groei gerichte activiteit opgezet. De inschakeling van nieuwe medewerkers verloopt in stappen, waarbij de begeleiders de kans krijgen om de vaardigheden van elkeen in kaart te brengen. Bij de start krijgt elke kandidaat een rondleiding door het fietsatelier, hierdoor krijgt de nieuwe medewerker zicht wat er op de werkvloer gaande is. Wanneer er genoeg werk is aan de assemblagelijnen wordt de nieuwe medewerker naast ervaren medewerkers gezet die hun leert hoe de fietsen in de eindassemblage in elkaar gezet worden. Deze opleiding duurt meestal enkele dagen, afhankelijk van de mogelijkheden van de nieuwe medewerker. Na deze korte periode mag hij zelfstandig aan een fiets werken, hij kan terugvallen op de medewerkers rondom hem. Indien er niet genoeg werk is in de assemblagelijnen of indien de nieuwe medewerker hier nog niet klaar voor is, kan hij/zij fietsen demonteren voor recyclage. Of hij wordt opgeleid voor eenvoudige taken, meestal in de voormontage van de assemblage, bijvoorbeeld banden opleggen of achterlichtjes monteren. Na enkele maanden is er een stevige basis en dus de mogelijkheid om door te groeien naar de afdeling fietsonderhoud of men krijgt de verantwoordelijkheid over de voormontage van de balhoofden. Voor de medewerkers waar zorg meer aandacht verdient dan arbeid, worden opdrachten uitgevoerd zoals het wegbrengen van de afgewerkte fietsen naar het magazijn, begeleiden van de transporten van huurfietsen, koerierdiensten, sorteren van de gerecycleerde materialen en het proper houden van de omgeving en het gebouw. De mensen met een artikel 60-statuut volgen de laatste jaren een volledige opleiding tot fietshersteller, ook al staan ze constant aan dezelfde taak, bijvoorbeeld in de assemblage.
2. Fietspunten Vzw Basis beheert drie fietspunten: fietspunt Hasselt, Genk en Sint-Truiden. Volgende gegevens (definitie, doelstelling, werkkader) zijn te vinden op de website www.basis.be In deze fietspunten kunnen doorgegroeide medewerkers uit ons fietsatelier of via andere kanalen contractueel in dienst genomen worden. Een fundamentele stap in de arbeidsrehabilitatie van onze doelgroep. Het minimum-dienstenpakket van een fietspunt omvat:
Jaarverslag 2011 vzw Basis
22
Toezicht op en onderhoud van (brom)fietsstallingen Met een equipe van vier fietspuntmedewerkers en één begeleider wordt er toezicht gehouden op de fietsen die geplaatst zijn in de stallingen in de stationsomgeving. Daarnaast is een actief weesfietsen- en wrakkenbeleid opgezet in samenwerking met de stads- en spoorwegpolitie. Er wordt eveneens werk gemaakt van de creatie van een bewaakte stalling. Fietsenverhuur Verhuurde toerismefietsen 2011 met of zonder dan B-dagtrip B-dagtrip 'trein + huurfiets'
Pendelfietsen Vzw Basis geeft de mogelijkheid om in de fietspunten aan de stations van Hasselt, Genk en Sint-Truiden een pendelfiets te huren. Deze kwaliteitsfiets kan men huren voor een uur, een dag, een week, een maand of een jaar. In de huurprijs is het normale onderhoud en een afgesloten stalling inbegrepen. Contracten pendelfietsen in 2011
Jaarverslag 2011 vzw Basis
23
Blue-bike Is een initiatief van NMBS-holding en Fietsen-Werk (de koepel van sociale economie ondernemingen in de fietswereld). Met een abonnement leen je snel een fiets in 40 Belgische stations en kan je zo alle pendelafstanden duurzaam en gezond overbruggen. Meer info: www.blue-bike.be Hersteldienst volgens het thuiskomprincipe Het fietspunt heeft als doel het fietsgebruik te stimuleren door een goede dienstverlening aan te bieden. Het voorthelpen van gestrande fietsers hoort daar uiteraard bij. Dat wil echter niet zeggen dat zomaar elke herstelling uitgevoerd wordt. Om een duidelijke afbakening te maken om welke herstellingen het gaat, werkt het fietspunt volgens het "thuiskomprincipe". Het thuiskomprincipe bepaalt voor welke herstellingen je gebruik kan maken van de dienstverlening. De hersteldienst is een service om gestrande fietsers voort te helpen. Het gaat om herstellingen die noodzakelijk zijn om veilig en reglementair je fietstraject te kunnen voortzetten. Het zijn dus vooral kleine herstellingen zoals het plakken van een fietsband, het herstellen van een licht of ketting, ... Voor grote herstellingen verwijzen de medewerkers graag door naar een traditionele fietsenmaker.
Herstellingen 2011
Jaarverslag 2011 vzw Basis
24
Extra activiteiten in de fietspunten
Fietspunt Genk -
Verhuur van elektronisch bewaakte fietsenstalling: er werden 26 contracten afgesloten in 2011, gaande van één dag tot één jaar.
-
Graveeracties: er werden van april tot oktober 2011 (in samenwerking met “het veiligheidshuis”) 58 fietsen gegraveerd, goed voor 27 werkuren. Voor het uitzetten van het verkeerspark en het behendigheidsparcours werden er in het totaal 33 werkuren gepresteerd .
-
Thuiskomstgarantie: in 2011 werd de thuiskomstgarantie voor het personeel van de stad Genk georganiseerd.
-
Dagelijks reinigen van de stationsbuurt.
-
Fietsworkshops in de scholen Reinpad, Gelieren en VBO Bokrijk.
-
Preventieve fietscontroles in alle scholen van Genk, As, Opglabeek en Zutendaal in samenwerking met de politie GAOZ en de dienst mobiliteit van het stadsbestuur Genk. Voor Genk zijn er 65 uren gepresteerd door het fietspunt en voor As, Opglabeek en Zutendaal zijn er 29 uren gepresteerd door het fietspunt.
Fietspunt Hasselt -
Verhuur van bewaakte fietsenstalling: in 2011 werden alle 82 stallingen verhuurd.
-
Fietstaxi: in 2009 werd een 2de taxifiets aangekocht om deze in het Hasseltse straatbeeld te introduceren. Op marktdagen (dinsdag en vrijdag), en op zaterdagen werd de taxifiets gratis ter beschikking gesteld voor het Hasseltse stadspubliek. De taxifietsen worden bestuurd door medewerkers uit het fietsatelier en fietspunt. Door de media aandacht op de Duitse regionale radio, TVL, TV-Hasselt , Vlaanderen Vakantieland,… heeft Hasselt in het najaar van 2010 beslist om een 3de taxifiets in de zetten en deze is dan ook aangekocht door Basis. Je kan de fiets ook inhuren voor bijzondere evenementen (huwelijk, pensionering, …): je krijgt er dan steeds een chauffeur bij!
Fietspunt Sint-Truiden -
Fietswash: voor het poetsen van fietsen. Er zijn verschillende formules van € 5 tot € 20. Fietstaxi. Op aanvraag is de fietstaxi met chauffeur te huur voor allerhande evenementen. (€ 15 per uur).
Jaarverslag 2011 vzw Basis
25
Bijkomende activiteiten in het fietsatelier en de fietspunten
Revisie -
Weesfietsen: alle fietsen gevonden door of gegeven aan de Hasseltse, Genkse of Truiense politie, worden na 6 maanden eigendom van de stad. Zij schenkt deze fietsen op haar beurt aan het fietsatelier. Ook zijn er particulieren die hun oude of kapotte fiets schenken. De fietsen opgehaald door de kringwinkel Okazi komen ook integraal in ons revisie-kanaal terecht. Hierbij trachten wij een gesloten ketting te organiseren waarin alle gevonden en/of verloren fietsen terecht komen. Van daaruit gaan we op zoek naar de rechtmatige eigenaar www.gevondenfiets.be. Indien er geen eigenaar wordt gevonden en het dus een weesfiets blijft, worden ze volledig gedemonteerd en met alle bruikbare stukken, soms ook met enkele nieuwe onderdelen, gerecycleerd tot een nieuwe fiets. Deze gereviseerde fietsen worden te koop aangeboden in de fietspunten en in de kringloopwinkels De Koop (Genk, Bilzen en Tongeren).
Opleiding fietshersteller In 2011 werd de opleiding fietshersteller, die reeds enkele jaren liep in samenwerking met de VDAB en TIHH Hasselt zo omgevormd dat ze ingericht werd zonder VDAB, zodat alleen medewerkers die werkzaam waren voor vzw Basis of Fietsbasis, deze cursus konden volgen. Het waren voornamelijk artikel 60-ers, 11 in totaal en 1 vrijwilliger, dus 12 leerlingen. De cursus ging voornamelijk door in de lokalen van het fietsatelier op de Kempische Steenweg (uitgezonderd lassen en enkele lessen mechanica). Deze opleiding liep van begin maart 2011 tot februari 2012 en de leerlingen konden hiermee het getuigschrift fietshersteller behalen. Over deze periode werden tijdens de normale werkuren 420 lesuren gegeven, namelijk 2 modules van 120u fietsmechaniek, 1 module lassen, 1 module elektriciteit en 1 module mechanica van elk 60u. In 2011 startten er 13 personen, twee personen haakten af, twee personen vervolledigen de cursus in 2012. 9 personen zijn geslaagd, waarvan twee doorstroomden naar het reguliere circuit en één doorstroomde naar lokale diensteneconomie.
(Preventieve) fietscontroles Teams van het fietsatelier gaan op afspraak naar scholen en controleren of de fietsen voldoen aan de technische en wettelijke voorwaarden. Problemen aan de fiets kunnen ter plaatse (volgens afspraak) worden hersteld en andere worden genoteerd en meegegeven aan de leerlingen. Zo zijn de ouders op de hoogte en kunnen ze er eventueel mee naar een fietshersteller gaan.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
26
Cambio Vzw Basis denkt globaal en werkt actief mee aan mobiliteitsproblemen en – vraagstukken. Vandaar een samenwerkingsverband met Cambio. Meer info zie www.cambio.be Er zijn 8 Cambio-wagens op verschillende plaatsen ter beschikking van de Hasseltse bevolking. Vzw Basis staat sinds 2008 met zijn medewerkers in voor het onderhoud van deze wagens. Dit gaat van een grondige tweewekelijkse poetsbeurt en controle op schade tot het uitvoeren van dringende interventies bij autopech. Met deze samenwerking vullen vzw Basis en Cambio elkaar aan en zorgen ze voor een bewuster autogebruik in en rond Hasselt.
Methodiek fietsen Wanneer er een nieuwe medewerker start vindt er in de eerste twee weken een kennismakingsgesprek plaats tussen de individuele begeleider en de medewerker. Na drie maanden vindt de eerste evaluatie plaats, de tweede evaluatie is er zes maanden later (na negen maanden inschakeling). Vanaf dan zijn de evaluaties om de zes maanden tenzij een eerdere evaluatie zich opdringt. De belangrijkste taak van het begeleiden op de werkvloer is het constant schipperen tussen enerzijds het aanleren van vaktechnische competenties, anderzijds het aanscherpen en ontwikkelen van niet vaktechnische competenties, veelal arbeidsattitudes. Deze evaluaties kaderen in de methodiek van het competentie-management. In 2011 gingen we dan ook van start met het uitwerken van POP, het Persoonlijk Ontwikkeling Plan. Dit zal in 2012 bij elke medewerker geïntegreerd zijn in onze werking. Doorheen de werkwijzen van arbeidszorg, arbeidstraining en effectieve aanwerving (arbeid), zal de begeleider de medewerkers observeren om een zo volledig mogelijk beeld te krijgen van de kwaliteiten van de medewerker. Teamwerking Om de 14 dagen is er teamvergadering met de begeleiders van de fietspunten en de coördinator (woensdag van 9u tot 10u45). Om de 14 dagen is er teamvergadering met de begeleiders van het fietsatelier van Hasselt en Ham met de coördinator (woensdag van 10u45 tot 12u30) Om de 2 maanden is er een vergadering met de coördinator en de begeleiders van de fietspunten en fietsateliers tezamen. Meerbanenplan activeren/fietsen
Jaarverslag 2011 vzw Basis
27
Op 16 januari 2006 lanceerde de Vlaamse regering het ‘meerbanenplan’: samen voor meer banen’. Het doel was om samen met de sociale partners meer mensen aan het werk te krijgen, vooral uit groepen die het niet goed doen op de arbeidsmarkt. Dat een aangepaste benadering van deze 'harde kern' zich opdrong, bleek bij de VDAB-uitvoering van de sluitende aanpak (gestart april 2004), waarbij ook de werkzoekenden die langer dan 2 jaar werkloos zijn, opgeroepen werden. Het plan bestaat uit de versterking van een reeks bestaande maatregelen, samen met een aantal nieuwe of reeds aangekondigde initiatieven. Er worden budgetten vrijgemaakt om deze "harde kern" van zeer moeilijk bemiddelbare werklozen op een aangepaste manier te kunnen begeleiden. In totaal wordt 2,7 miljoen euro extra uitgetrokken om bijkomend te investeren in intensieve trajecten op maat en 1,7 miljoen euro voor een experiment in arbeidszorg. Over dit laatste onderdeel gaat onze samenwerking en valt onder de noemer meerbanenplan. Doelgroep De “harde kern” van zeer moeilijk bemiddelbare werklozen behartigt mensen die problemen hebben die niet direct te maken hebben met de arbeidsmarkt, vb. verslaving, medische of psychische problemen, sociale problemen. Men spreekt van een MMPP-doelgroep: medische, mentale, psychische en/ of psychiatrische problemen. Aanpak Voor deze groep van mensen stellen zich twee problemen. Ten eerste is het voor de VDAB moeilijk om in te schatten of de mensen die willen werken ook werkelijk in staat zijn om mee te draaien op het werk. Om het antwoord op die vraag te vinden moeten er aangepaste screenings ingevoerd worden. Ten tweede zijn de betrokkenen die willen werken, vaak nog niet toe aan een klassiek traject naar werk, maar is vooraf een extra periode van activering en zorg nodig. Het meerbanenplan wil dan ook investeren in activeringstrajecten. Screenings Wat de screening betreft, is het dikwijls zo dat de VDAB zelf niet over voldoende informatie beschikt om de capaciteiten van de werkzoekende te beoordelen. Daarom maakt het MBP het mogelijk dat de VDAB deze gespecialiseerde screenings kan uitbesteden aan organisaties die voldoende ervaring hebben met het beoordelen van de inzetbaarheid en arbeidsvaardigheden van de werkzoekenden die kampen met niet-arbeidsmarkt-gerelateerde problemen en de bijhorende ondersteuningsnoden. In Limburg werden deze toegewezen aan DGO en Didior. Het resultaat van deze gespecialiseerde screening kan zijn dat de werkzoekende doorverwezen wordt naar arbeidszorg of dat voor hem of voor haar een activeringstraject wordt uitgestippeld.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
28
Mogelijk leidt deze screening toch ook naar (een traject naar) gewoon werk, naar een job in de sociale economie. In het ongunstigste geval kan uit deze screening blijken dat de werkzoekende nooit (ook niet op langere termijn dus) zal beschikken over voldoende arbeidscapaciteiten. In die gevallen zullen in overleg met de RVA en het RIZIV de nodige afspraken gemaakt moeten worden. Activeringstrajecten De tweede actie uit het meerbanenplan voor deze doelgroep, zijn de activeringstrajecten. Ook zij zullen door de VDAB kunnen uitbesteed worden. Activeringstrajecten zijn trajecten beperkt in duur die minimaal een individuele begeleiding behelzen door een gespecialiseerde dienstverlener. Onder meer persoonlijke vorming, het stimuleren van probleemoplossend handelen en het remediëren van belemmeringen komen aan bod tijdens de activeringstrajecten. De zorg staat hier centraal maar steeds met het oog op werk of verdere trajectstappen naar werk. In het verleden werden deze trajecten uitbesteed aan partnerschappen waarvan zowel een organisatie met ervaring in het begeleiden naar werk van moeilijk bemiddelbare werkzoekenden deel uitmaakt als een organisatie uit de zorg en een arbeidszorg-initiatief. Via deze partnerschappen wil men een brug slaan tussen werk en zorg, waarbij het vinden van geschikt werk altijd in het vizier blijft, en met andere woorden niet louter naar zorg wordt doorverwezen. Sinds eind 2009 worden deze trajecten opgevolgd door GTB. Naast het aanbrengen van personen met het advies Arbeidszorg doen zij nu ook de toeleiding en opvolging voor personen met een advies ‘activeringsstage’. Zij begeleiden de persoon op vlak van zorg en op vlak van arbeid. De praktijk Vzw Basis engageerde zich om in een partnerschap met Bewel Diepenbeek, vzw De Ploeg en ’t Heft in te staan voor de observatie- en activeringsstages voor de regio Midden-Zuid-Limburg. Hiernaast krijgen wij ook aanmeldingen van personen die het advies Arbeidszorg verkregen hebben nadat zij het voorgenoemde traject hebben doorlopen. Het begeleiden van deze stages en trajecten worden uitgevoerd in de werking fietsen en de werking activeren. Wij hebben afgesproken dat wij per jaar 4.290 uur vrijmaken om deze doelgroepmedewerkers op te vangen, te begeleiden en deel uit te maken van een juist advies voor in de toekomst. 20% (of 813 u) moet hiervan vrijgehouden worden voor observatie- en activeringsstages. 80% van deze uren (of 3.253 u) zijn bestemd voor medewerkers met het advies Arbeidszorg. Per gepresteerd uur van een deelnemer krijgen wij een subsidie van € 3,50. Een halve dag werken binnen onze organisatie wordt geregistreerd met drie gepresteerde uren, een ganse dag zijn zes gepresteerde uren.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
29
In 2011 zijn er bij de werking activeren 4 personen gestart met een ticket Arbeidszorg binnen het meerbanenplan. In de werking fietsen was dit 1 persoon. In de werking activeren hebben er 7 observatiestages plaats gevonden en geen activeringsstage. De persoon die in de werking fietsen gestart is binnen het meerbanenplan heeft eerst een observatiestage doorlopen in de werking activeren. Daarnaast heeft er zich geen observatie- of activeringsstage aangediend in de werking fietsen. Doorheen het jaar zijn er ook 2 personen gestopt binnen het meerbanenplan. Eén door het onvoldoende beheren van de Nederlandse taal, waardoor hij het vakjargon niet begreep. De andere is gestopt door doorstroming naar het volgen van een opleiding tot tewerkstelling. Samen met de aanwezige personen binnen dit project komt dit neer op een aantal van 6.680 gepresteerde uren van medewerkers met het advies Arbeidszorg en 135 u gepresteerde uren voor het begeleiden van stages. Het gaat hier dan over alle deelnemers binnen het meerbanenplan binnen de werking activeren en werking fietsen. Dit is een totaal van 6.815 uren. Hiermee is duidelijk dat het aantal vooropgestelde uren dit jaar wel werd behaald en dit met een serieuze stijging ten opzichte van het jaar 2010. We hebben in 2011 een positieve evolutie gezien. Ook hebben we opgemerkt dat de toeleiding en de doorstromingen optimaler verlopen.
Algemene registratiegegevens van vzw Basis
Jaarverslag 2011 vzw Basis
30
Doelgroep en statuut Wonen De hoofddiagnose ligt bij de bewoners op as I of as II.
Bijkomende diagnose op As II, persoonlijkheidsstoornissen:
cluster A: paranoïde en schizoïde persoonlijkheidsstoornissen en de schizotypische persoonlijkheid.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
31
cluster B: antisociale, theatrale, borderline en narcistische persoonlijkheidsstoornis. cluster C: ontwijkende, afhankelijke en obsessieve-compulsieve persoonlijkheidsstoornis. GAF-score GAF staat voor “Global Assessment of Functioning Scale”, m.a.w. een schaal die een algemene beoordeling van het functioneren tracht te geven. Het beoordeelt het psychisch, sociaal en beroepsmatig functioneren volgens een hypothetisch continuüm van geestelijke gezondheid naar psychische stoornis. Hoe lager het getal, hoe dichter bij een psychische stoornis. De functioneringsbeperkingen t.g.v. lichamelijke factoren worden niet meegeteld. 100= uitstekend functioneren bij een groot aantal activiteiten, levensproblemen lijken nooit uit de hand te lopen. Geen symptomen. 60= matige symptomen OF matige problemen in het sociaal of beroepsmatig functioneren of op school, bv. weinig vrienden, conflicten met leeftijdgenoten of collega’s. 10=voortdurend ernstig gevaar voor zichzelf of voor anderen (bv. terugkerende gewelddadigheid) of voortdurend niet in staat zijn tot een minimale persoonlijke hygiëne of ernstige suïcidepoging met de duidelijke verwachting dood te zullen gaan.
Van de 71 bewoners zijn er 14% onder justitiële voorwaarden, 7% geïnterneerd en 3% hebben een gedwongen statuut. Activeren De deelnemers hebben een psychiatrische en/of psychosociale problematiek al dan niet in combinatie met een afhankelijkheidsproblematiek. Jaarverslag 2011 vzw Basis
32
Fietsen De medewerkers hebben een (tijdelijke) psychiatrische en/of psychosociale problematiek waarbij de arbeidsmogelijkheden al dan niet tijdelijk beperkt zijn. De meerderheid van de medewerkers hebben geen psychiatrische en/of psychosociale problemen.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
33
Aantal Wonen In 2011 werden 71 bewoners opgenomen, waarbij het voor 26 personen hun eerste opname was. De overige 45 bewoners zijn personen die al in de werking verbleven. Activeren In 2011 namen 84 deelnemers deel, waarvan 15 nieuwe deelnemers. Hiervan verblijven er 12 deelnemers bij de werking wonen en een 3-tal deelnemers combineren werking activeren en werking fietsen. Fietsen In 2011 bereikte deze module 50 medewerkers: -
16 medewerkers kwamen vrijwillig of via het meerbanenplan . 25 medewerkers met het statuut artikel 60, hiervan waren er 13 tewerkgesteld bij Fietsbasis vzw 6 medewerkers kozen voor de methodiek arbeidszorg 1 medewerker volgde het brugproject en 2 kaderden in de alternatieve strafregeling
Leeftijd Wonen Dit jaar bestaat de grote meerderheid (82%) uit 18- tot 55-jarigen. Opvallend is dat het leeftijdscriterium gelinkt is aan het verslavingsprobleem. Zo merken we dat onze bewoners jonger dan 35 jaar vooral een druggerelateerd verslavingsprobleem en de ‘oudere’ bewoners een alcoholverslaving kennen. Activeren Meer dan de helft van de deelnemers zijn tussen 35 en 55 jaar jong. Fietsen Dit jaar ligt de leeftijd van alle medewerkers tussen 17-55 jaar.
Geslacht Wonen Het merendeel van onze bewoners bestaat uit mannen, 82%. Activeren Bij de deelnemers zijn er 46 vrouwen en 38 mannen aanwezig. Fietsen Bij de medewerkers werkt er één vrouw en 35 mannen.
Burgerlijke staat Wonen 28% van onze bewoners leeft gescheiden , 66% van onze bewoners zijn nooit gehuwd geweest. Waarschijnlijk heeft dit te maken met onze jonge populatie. Anderzijds is het moeilijk voor de bewoners om contacten aan te gaan of om bestaande relaties in stand te houden. Relatiebekwaamheid en/of afhankelijkheid zal hierin een grote rol spelen. Tijdens hun verblijf in vzw Basis hebben de meeste Jaarverslag 2011 vzw Basis
34
bewoners dan ook een grote vraag naar uitbreiding van sociale contacten. Een werk-punt dat veel moed, tijd en geduld vraagt. Jammer genoeg staat het resultaat lang niet altijd gelijk aan de inspanning. Bij vele bewoners betekent dit dan ook een grote frustratiefactor. Activeren 44% van de deelnemers is ongehuwd. 21,4% van de deelnemers is gehuwd of woont wettelijk samen. 29,7% van de deelnemers leeft gescheiden. 4,7% is weduwe/naar. Fietsen 93,3% van de medewerkers is ongehuwd. 6,7% van de medewerkers leeft gescheiden.
Herkomst Wonen De meerderheid komt uit Limburg, enkele bewoners komen uit Antwerpen en Vlaams-Brabant. Activeren Alle deelnemers zijn afkomstig uit Limburg. Fietsen Alle medewerkers zijn afkomstig uit Limburg.
Woonsituatie Wonen Hier wordt de woonplaats voorafgaand aan de opname binnen vzw Basis gescoord. 83% wordt opgenomen vanuit een hospitalisatie in een P.ZH. of P.A.A.Z. Het aandeel van de P.ZH.’en is goed voor 82%. Geregeld zijn de ambulante centra de motiverende kracht achter een verwijzing, maar komen zij niet in de registratie tot uiting omdat daar het leefverband bij opname wordt gescoord. Onze vraag naar deze centra is meestal een verwijzing naar een P.ZH of P.A.A.Z ter stabilisatie en ontnuchtering. Vervolgens gebeurt van daaruit de verwijzing naar vzw Basis. Activeren Hier betreft het de situatie van waaruit de deelnemer komt naar de werking activeren. 71,42% van de deelnemers komt vanuit de eigen thuissituatie (alleen of samenwonend). Vanuit onze eigen module wonen komen er 14,29% deelnemers. Vanuit andere semi-residentiële (bv. Reval) en residentiële settingen komen er 14,28% deelnemers. Fietsen 73,34% van de medewerkers komt vanuit de thuissituatie (alleen of samenwonend). 26,76% komt vanuit andere begeleide -of beschutte woonvormen.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
35
Onderwijsniveau Wonen Tijdens de gesprekken rond hun verslaving, merken we dat de meerderheid van onze bewoners al tijdens hun tienerjaren met drugs in contact zijn gekomen. Het grootste gedeelte kreeg tijdens het secundaire onderwijs met de effecten van verslaving te kampen, waardoor 33 % hun schoolloopbaan niet afgerond heeft. Activeren De meerderheid 82,14% van de deelnemers heeft hun middelbaar onderwijs afgerond. Fietsen De meerderheid 93,33% van de medewerkers heeft hun middelbaar onderwijs afgerond. Als we deze gegevens in relatie brengen met het gebrek aan arbeidsplaatsen met daaraan gekoppeld het steeds toenemende eisenpakket van de werkgever én de moeilijke inzetbaarheid van ons publiek omwille van hun kwetsbaarheid, dan krijg je een bijzonder moeilijk dossier in zake inschakeling in de arbeidsmarkt.
Inkomsten Wonen Vergelijkend met de voorbije jaren is ook in 2011 de ziekte- of invaliditeitsuitkering het meest voorkomende inkomen van onze bewonersgroep, 58% kan hiervan ‘genieten’. Dit feit kan worden verklaard doordat onze bewoners vóór hun opname in een residentiële zorgsetting verbleven. Helaas is het chronisch karakter van hun beperkingen zeker in oorzakelijk verband te brengen. Wat is de tweede inkomstenbron, want dit is toch duidelijk afwijkend van voorgaande jaren. De meerderheid van onze bewoners moet maandelijks rondkomen met minder dan € 750,00. Met deze beschikbare inkomsten moeten onze bewoners gemiddeld € 515,50 maandelijkse onkosten betalen voor huur, verwarming, water, … en voeding. Daarnaast moeten de uitgaven voor zakgeld, medicatie- en dokterskosten, kleding, vervoer, schulden, onderhoudsgeld… ook nog verrekend worden. Zo komt er van sparen weinig of niets terecht. Bouwen aan een toekomst op financieel vlak wordt zo dus haast onmogelijk. Dit heeft ernstige repercussies naar het alleen wonen. Vele bewoners vertrekken zonder spaargeld. Dit noodzaakt hen via een OCMW een huurwaarborg aan te gaan en te vertrekken met een weinig stabiele financiële basis. Dit zorgt weer voor moeilijk leefbare omstandigheden en vaak eenzaamheid, hetgeen op zich vaak uitmondt in gebruik. Een vicieuze cirkel waarbij leningen, onvoldoende gezonde voeding, niet afbetaalde rekeningen, … niet eens vernoemd worden. Laat staan de emotionele ontberingen zoals jezelf, je partner, familie of kinderen eens iets cadeau te doen. De financiële draagkracht van onze bewoners daalt elk jaar en legt zichtbaar hypotheek op de resocialisatiekansen.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
36
71% van het geldbeheer gebeurt door of in samenwerking met ons eigen budgetteringssysteem. De bekendste partners waar we mee samenwerken, zijn het OCMW en de voorlopige bewindvoerders. Zoals eerder vermeld, zijn onze bewoners al vroeg in contact gekomen met gebruik. Het constante gebruik en steeds zoeken naar bevrediging, heeft hen belemmerd in het kunnen omgaan met geld. Dit onvermogen verklaart de serieuze opeenstapelingen van schulden, achterstallen van onderhoudsgeld en niet in regel zijnde dossiers. Vandaar dat wij, het OCMW of de voorlopige bewindvoerders vaak instaan voor het geldbeheer. Aangezien we als dienst streven naar de re-integratie van onze bewoners in de maatschappij, hanteren wij binnen het domein geldbeheer een bepaalde visie. Tijdens het finale voorbereidingsgesprek maken we met de bewoner de afspraak om het geldbeheer aan ons toe te vertrouwen. Dit geldt niet als er sprake is van voorlopige bewindvoering of OCMW-budgettering. We zijn tot deze visie gekomen, omdat we merken dat het wegnemen van prikkels (veroorzaakt door onvermogen of last van schulden) de bewoner een gemakkelijkere start geeft. Merken we dat de bewoner groeit en stabiliteit herwint, beginnen we met een afbouwschema. Bv. in plaats van wekelijks zakgeld, wordt dit tweewekelijks of maandelijks tot het uiteindelijk zelf beheren van hun inkomsten. Wanneer we samenwerken met het OCMW of de voorlopige bewindvoerder fungeren wij voornamelijk als doorgeefluik van zakgelden, … . Activeren Bijna alle deelnemers leven van een vervangingsinkomen. Dit vestigt nogmaals de aandacht op de kwetsbaarheid van de doelgroep: lagere inkomens in combinatie met een psychiatrische problematiek. Om deel te nemen aan onze basiswerking moeten ze niet betalen, enkel voor sommige uitstappen of de vakantie. Financiële ondersteuning Leveranciers van werk Activeren De industriële activiteiten, die het ganse jaar door en elke dag worden aangeboden betreffen: mailings zoals plooiwerk, brieven in enveloppen en in brievenbussen steken. Inpakwerk van naaimaterialen. Kleine verpakkingsopdrachten. Vullen en inpakken van hoofdkussens. Soep maken voor andere diensten/instanies. Deze activiteiten leverden € 16.237,15 excl. Btw inkomsten op. Deze inkomsten lagen dankzij een zeer professionele planning en coaching van het team een stuk hoger dan vorig jaar. Met deze opbrengsten kunnen wij ons voorzien in een deel van de benodigdheden ter ondersteuning van de werking.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
37
-
dagelijks gratis koffie, soep en water, bijdrage in de buitenactiviteiten, tijdschriftenbibliotheek, krantenabonnement, internetaansluiting voor cliëntgebruik, gezelschapsspelen, huur van de wekelijkse sporthal en sportbenodigdheden, seizoensgebonden aankleding van de dienst, kerstfeest en bijdrage in barbecue attenties bij Sinterklaas, Nieuwjaar en Pasen, …
Fietsen Aangezien de verscheidenheid aan statuten zijn er ook verschillende inkomsten. - 33,33% werkloosheidsuitkering - 6,67% pensioen - 26,67% invaliditeitsuitkering - 13,33% IVT en/of IV - 6,67% leefloon - 6,67% kinderbijslag.
Verloop Wonen In 2011 werden 71 bewoners opgenomen, waarbij het voor 26 personen hun eerste opname binnen onze dienst was. De overige 45 bewoners zijn personen die al bij ons verbleven. Er verbleven 8 van de 26 nieuw opgenomen bewoners minder dan acht maanden in ons project. Als we de totale verblijfsduur over de jaren heen nemen, blijft de groep van meer dan 1 jaar verblijf, min of meer stabiel. Langer verblijf staat vaak synoniem voor een grotere motivatie, inzet en stabiliteit. Kwaliteiten die niet altijd even sterk aanwezig zijn bij de start van het verblijf van ons doelpubliek. Dit betekent dat wij in 2011 blijvende aandacht moeten besteden aan onze intakeprocedure maar ook aan de eerste zes maanden van het verblijf van een nieuwe bewoner in ons project. Een band proberen te krijgen met de nieuwe bewoner en hem integreren in de bestaande groep in het doorgangshuis, blijft voor ons een grote uitdaging. Tijdens hun verblijf in Basis waren 44 heropnames voor 26 bewoners aangewezen. Dit zijn 559 dagen in tijdelijke, maar vooral korte heropname. Er werden dit jaar 14522 dagen van verblijf gerealiseerd, waardoor de heropnames 3,8% van dit verblijfsgeheel vormden.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
38
Bij heropnames wordt de band met de bewoner in stand gehouden door bezoek, continueren van alle praktische afspraken en overleg met de opname-eenheid. Een tijdrovende aangelegenheid. Er werden 32 bewoners ontslaan in 2011. Zestien personen werden gedwongen ontslagen. Tien personen namen zelf de keuze, tegen teamadvies. Vier personen werden met teamadvies ontslaan. Twee personen keerden niet terug (gevangenis, gevlucht). Voor alle bewoners die met ontslag gaan, tracht de begeleiding nazorg te regelen. Activeren In 2011 werden 84 deelnemers in de werking activeren opgevangen. Hiervan startten er 15 nieuwe deelnemers. De wachtlijst bedraagt nog steeds ongeveer één jaar omdat de werking activeren door de infrastructuur niet meer personen kan opvangen (omwille van het ontbreken van een noodzakelijke structurele erkenning door de bevoegde overheden). Ondanks deze lange wachttijd kwamen er 15 kandidaat deelnemers op intake gesprek in 2011. In de werking activeren bepaalt de deelnemer, al dan niet samen met zijn partner/ begeleider, hoe vaak men naar het atelier komt. Er is enkel een minimale inschakeling van twee halve dagen vereist. Meer dan de helft van de deelnemers komen 2 tot 5 dagdelen/ week. Op 31/12/2011 verbleven nog 63 deelnemers bij de werking activeren. 11 deelnemers kozen voor een stopzetting zonder perspectief, vaak door demotivatie of door het stoppen van het traject binnen de werking wonen. 10 deelnemers konden doorstromen naar een ander vorm van dagopvang, vorming of sociale tewerkstelling of een langdurige opname. Creatieve productie Eind 2011 hebben we een eerste “creatieve” opdracht volbracht, samen met de mensen van Clear-Consulting hebben we gezocht naar een kerstbal, in vilt, rond een nieuw werkthema. Deze opdracht heeft ons weer extra gemotiveerd om op zoek te gaan naar onze mogelijkheden voor een creatieve productie. Dit is nog altijd een lange termijndoelstelling om minder afhankelijk te zijn van externe firma’s en bedrijven voor onze inkomsten. Omdat wij niet geloven in creatieve activiteiten zonder doel, dus creaties die uiteindelijk in de kast belanden, waren onze creatieve activiteiten dit jaar beperkt tot de aankleding van de zaal bij de BBQ en het kerstfeest en het maken van kerstkaarten.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
39
Arbeidszorg: OCMW Hasselt Een 30-tal deelnemers hebben een sedert verschillende jaren een goedkeuring in kader van het arbeidszorgproject in samenwerking met het OCMW Hasselt. Na hun goedkeuring ontvangt ons dagcentrum per deelnemer een uurvergoeding. Het OCMW heeft jammer genoeg beslist dat deze ondersteuning niet langer kan aangehouden worden, de subsidie wordt nu al afgebouwd en zal in 2013 voor de laatste keer worden uitbetaald. Helaas wordt hierbij de toch al benarde bestaanszekerheid van deze module nog slechter. Sociale economie: stad Hasselt Ook de stad draagt haar steentje bij in kader van het subsidiereglement Kansarme Hasselaren. Ook hier gaat het om een vooraf bepaalde subsidie die toegekend wordt aan elke Hasselaar die in het centrum actief was. Het betreft hier de deelnemers die niet passen in het arbeidszorg-kader van de overheid en die veelal uitkeringsgerechtigd werkloos zijn. Het accent ligt bij deze deelnemers meer op groei naar een andere, liefst betaalde werkvorm. Voor elke deelnemer die doorstroomt naar een hogere vorm van activiteit, betaalt de stad tevens een premie bovenop de beloofde subsidie. Fietsen Aangezien de verscheidenheid aan statuten zijn er ook verschillende verwachtingen betreffende de doorstroming naar andere perspectieven. Wat betreft de onbezoldigde medewerkers is de doorstroming het meest ideaal naar een stabielere werkcontext. Er stroomde in 2011 drie mensen door van onbezoldigd werken naar het statuut van betaalde werknemer in onze sociale werkplaats. 2011 betekende voor 12 medewerkers met statuut art. 60 de start van een nieuw hoofdstuk, het op zoek gaan naar betaalde tewerkstelling. Eén jongere van het brugproject stapte over naar het alternerend leren, dit betekend onder contract werken bij VZW Basis in combinatie met het volgen van twee lesdagen in het KTA Campus Zonhoven. In 2011 stroomde er 2 medewerkers van onze sociale werkplaats door naar het normaal economisch tewerkstelling. In 2011 werden 50 medewerkers in de werking fietsen opgevangen. Hiervan startten er 3 nieuwe medewerkers. In 2011 stopten er in totaal 8 medewerkers, waarvan er twee doorstroomden naar de sociale werkplaats bij Fietsbasis vzw.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
40
Dag-invulling en vrijetijd Wonen Wij verwachten van de bewoners dat zij minimaal een halftijdse dag-bezigheid hebben vooraleer ze bij ons opgenomen worden. Dit kan in de vorm van daghospitalisatie, vrijwilligerswerk, werk in het normaal arbeidscircuit, beschutte werkplaats, sociale tewerkstelling, opleiding enz.. Een dag-bezigheid biedt de bewoner structuur. Deze structuur in combinatie met onze werking (visie met regels en afspraken) zorgt voor een stabielere start. Samen gaan we op zoek naar de individuele sterkten en kwetsbaarheden op de verschillende levensdomeinen en brengen die in kaart bij het opstellen van een begeleidingsplan. Hiermee is het fundament voor verandering/groei gelegd. Vanuit deze doelstelling is deelname aan de bewonersvergadering en individuele gesprekken verplicht. De dagactiviteit dient hierop aangepast te worden. De vrijetijdsbesteding komt op de derde plaats, na de dag-bezigheid en begeleidingsmomenten. Opvallend blijft het passieve karakter van de vrije tijdsbesteding. Samen met de begeleiding en de werking activeren wordt er veel aandacht aan besteed.
84 % pogingen tot activering werden succesvol beëindigd. Activeren Activeren organiseert gedurende het hele jaar een groot aantal activiteiten, er zijn een aantal terugkerende activiteiten, dit op vraag van de deelnemers. Maar er is ook vaak de mogelijkheid om deel te nemen aan evenementen en uitstappen via het fonds vrije tijdsparticipatie. Dit kan gebeuren in groep of individueel. Tijdens de vakantiemaanden juli en augustus staat er elke week een uitstap gepland, zowel verder weg als dichtbij. Vooral bij deze uitstappen vinden we het belangrijk dat de deelnemers aangeven welke activiteiten zij graag willen doen. In de mate van het mogelijke houden we hier rekening mee. Jaarverslag 2011 vzw Basis
41
De deelnemers beslissen zelf of zij aan de aangeboden uitstappen wensen deel te nemen. Zij betalen hiervoor een kleinere bijdrage, nl. 2/3de van de kostprijs. De rest wordt gedragen door vzw Basis. Door de samenwerking met het Fonds vrije-tijdsparticipatie en het Vakantieparticipatiefonds proberen wij de kostprijs voor de uitstappen te drukken zodat zoveel mogelijk mensen de mogelijkheid hebben om deel te nemen. De vrijwilligers van de werking fietsen krijgen dezelfde activiteiten aangeboden als de mensen van de werking activeren. De bewoners van de werking wonen krijgen de kans om ook deel te nemen aan het zomerprogramma. Ter afsluiting van het zomerprogramma wordt er in september een BBQ georganiseerd, waarbij iedere deelnemer een bijdrage van 5 euro betaald. Bij elke daguitstap bieden wij lunchpakketten aan van 2 euro. Hierin zitten vier sandwiches, een koek, een drankje en een stuk fruit. Dit is een groot succes! Rond de kerstperiode krijgt iedereen bij vzw Basis, zowel vrijwilligers als werknemers, een geschenk. In 2011 was dit een agenda met het logo van vzw Basis en vzw Fietsbasis. Twee jaarlijkse happening van Provinciaal Steunpunt Arbeidszorg Van 27 tot 30 juni 2011 vond opnieuw de happening plaats bij Home Fabiola in Maasmechelen. Deze happening van PSAZ wordt om de twee jaar georganiseerd, zodat iedere arbeidszorgmedewerker in contact komt met “collega’s” uit andere arbeidszorginitiatieven. Vakantie vzw Basis In 2011 werd er voor het eerst een vakantie georganiseerd voor de bewoners/deelnemers/medewerkers voor vijf dagen in Erezée. Dit was vrijblijvend en er gingen 10 personen mee op reis. Vier bewoners waarvan één bewoner ook actief is bij activeren. Zes deelnemers van de werking activeren waarvan er twee deelnemers actief zijn als medewerker bij de werking fietsen. De reis kostte 250 euro per persoon, alles inbegrepen. Deze reis werd georganiseerd door de begeleiding van de werking wonen en werking activeren. De meeste deelnemers waren tevreden over dit initiatief en hierdoor organiseert vzw Basis voor 2012 een nieuwe reis.
Jaarverslag 2011 vzw Basis
42
Externe partners in zorg Zowel voor de bewoners, deelnemers als medewerkers worden heel wat zorgnoden opgevangen door of samen met externe diensten. Voor de werking wonen verwachten wij dat de bewoner psychiatrische nazorg heeft, dit kan door een psychiater of psycholoog, al dan niet verbonden met een externe dienst. Verder wordt er (binnen alle modules) zo nauw als mogelijk én wenselijk samengewerkt met volgende diensten: -
verschillende Psychiatrische Centra, CAD/MSOC, OCMW, VDAB/GTB/ARTB
-
huisarts, justitie, …
-
voorlopige bewindvoerder/advocaat/collectieve schuldbemiddeling
-
dagactiviteitencentra, CBO, Sociale tewerkstelling, Thuisverpleging, CGG…
-
…
Jaarverslag 2011 vzw Basis
43
Algemeen Besluit Terugkijken op het voorbije jaar is verplicht een halt te roepen aan dat wat ons vandaag beweegt of bewust vergeten wat we nu meer weten dan toen. Ik vind dat een grote uitdaging, want de immer stuwende kracht van het vooruitdenken of soms vooruit hollen, is sterk. 2011 was het jaar waarin Basis haar accent gelegd heeft op haar identiteit. De opmaak van een organisatiekader met missie, visie en waarden waaraan iedereen zichzelf kan spiegelen, op koers kan blijven of naar toe kan groeien , is ‘de gebeurtenis’ van 2011. Nu, halfweg 2012, lijkt die gebeurtenis al gewoon. Niets is minder waar. Er ging én gaat heel veel tijd en energie naar deze identiteitsvorming. De oefening is nooit af. Het bouwen van fundamenten is maar zinvol wanneer iedereen zich erin herkent, zich ertoe kan engageren en ze elke dag opnieuw kan uitdragen ten voordele van de zwakste schakels in ons geheel. Want dat is DE BASIS van onze identiteit: het moet de kleur van onze missie, lees: inspelen op de noden van onze kwetsbare medemens, dragen. Daardoor verplicht ze ons elke dag opnieuw onze eigen voorkeurskleur wat minder of zelfs niet op de voorgrond te laten komen. Dit jaarverslag geeft duidelijk weer dat er elke dag een grote groep mensen zich uitgenodigd voelt door onze missie: door ze te helpen omzetten in kwaliteitsvolle handelingen, door ze leven te geven: de eigen energie, passie en overtuigingen ombuigen in het voordeel van de ander, maar vooral: door vol vertrouwen in te stappen in ons aanbod. En dat laatste is waar het om gaat: we ‘zijn’ dankzij het vertrouwen van onze bewoners, deelnemers en medewerkers. We hebben dan ook de plicht dat nooit of te nimmer als evident te beschouwen. Ongelooflijke dank aan eenieder die hieraan heeft meegewerkt! Sabine Baptist Directeur 17/6/12
Jaarverslag 2011 vzw Basis
44