JAARVERSLAG 2011 BON VZW

JAARVERSLAG 2011 BON VZW

INHOUDSOPGAVE Leeswijzer 1.

OVER BON ..................................................................................................................................................... 6 1.1.

Doelpubliek ............................................................................................................................................ 6

1.2.

Inburgeringsprogramma ......................................................................................................................... 6

1.3.

Vier pijlers .............................................................................................................................................. 6

2.

MISSIE EN VISIE ........................................................................................................................................... 6

3.

DE MEDEWERKERS VAN BON .................................................................................................................... 7

4.

7 HIGHLIGHTS IN HET PERSONEELSBELEID VAN 2011 ........................................................................... 7 4.1.

Kick off ................................................................................................................................................... 7

4.2.

Uit de startblokken in 2011..................................................................................................................... 7

4.2.1.

Kwartaaloverleg op kruissnelheid .................................................................................................. 7

4.2.2.

LLO verantwoordelijke................................................................................................................... 7

4.3.

Talent- en competentiemanagement ..................................................................................................... 7

4.4.

Functioneringsgesprekken ..................................................................................................................... 8

4.5.

Vorming.................................................................................................................................................. 8

4.5.1.

Vergaderen.................................................................................................................................... 8

4.5.2.

Leren van mekaar ......................................................................................................................... 8

4.5.3.

NT2 stimuli .................................................................................................................................... 8

4.6.

4.6.1.

Personeel bezoekt elkaar .............................................................................................................. 9

4.6.2.

Bonderdag ..................................................................................................................................... 9

4.7. 5.

6.

Informeel personeelmoment .................................................................................................................. 9

Diversiteit bij bon .................................................................................................................................... 9

RAAD VAN BESTUUR ................................................................................................................................. 10 5.1.

Leden ................................................................................................................................................... 10

5.2.

Algemene vergadering ......................................................................................................................... 10

BON CIJFERS .............................................................................................................................................. 11 6.1.

Mond-aan-mond reclame ..................................................................................................................... 11

6.2.

Wie zijn onze cursisten? ...................................................................................................................... 11

bon vzw – Inburgering Brussel | Jaarverslag 2011 | www.bonjaarverslag.be

Pagina 1 van 49

6.3. 7.

Diversiteit: nationaliteit, taal en geboortelanden................................................................................... 12

WERVING & INTAKE ALGEMEEN .............................................................................................................. 13 7.1.

De sleutel van inburgering in Brussel.................................................................................................. 13

7.2.

Werving & intake: drie opdrachten ....................................................................................................... 13

8.

7.2.1.

Werving ....................................................................................................................................... 13

7.2.2.

Intake .......................................................................................................................................... 13

7.2.3.

Samenwerken en netwerken ....................................................................................................... 13

WERVING & INTAKE IN 2011 ...................................................................................................................... 13 8.1.

Wervingsacties in 2011 ........................................................................................................................ 13

8.2.

Cijfers in de lift ..................................................................................................................................... 14

8.3.

Trends & nieuwigheden ....................................................................................................................... 14

8.4.

Blik vooruit ........................................................................................................................................... 14

9.

TRAJECTBEGELEIDING ALGEMEEN ........................................................................................................ 15 9.1.

Trajectbegeleiding ................................................................................................................................ 15

9.2.

Maatschappelijke participatie ............................................................................................................... 15

10.

TRAJECTBEGELEIDING IN 2011 ........................................................................................................... 15

10.1.

Trajectbegeleiders en consulenten maatschappelijke participatie ....................................................... 15

10.2.

Zoektocht naar een gepaste methodiek ............................................................................................... 16

10.3.

Competentiemanagement .................................................................................................................... 16

10.4.

Maatschappelijke participatie ............................................................................................................... 16

10.5.

Blik vooruit ........................................................................................................................................... 16

11.

MAATSCHAPPELIJKE ORIËNTATIE ALGEMEEN ................................................................................. 17

11.1.

Gedifferentieerd aanbod ...................................................................................................................... 17

11.2.

Samen plannen in diverse groepen ..................................................................................................... 17

11.3.

Brussel-Bruxelles-Brussels .................................................................................................................. 17

11.4.

Iedereen kan iets, niemand kan alles ................................................................................................... 17

11.5.

Interactief en participatief ..................................................................................................................... 17

11.6.

De leerkracht: een procesbegeleider .................................................................................................. 18

11.7.

Waarden, normen, tradities en gebruiken ............................................................................................ 18


Pagina 2 van 49

12.

MAATSCHAPPELIJKE ORIËNTATIE IN 2011 ......................................................................................... 18

12.1.

Competent met competenties .............................................................................................................. 18

12.2.

Het Open Leercentrum......................................................................................................................... 19

12.3.

Trends en nieuwigheden ...................................................................................................................... 19

12.4.

Blik vooruit ........................................................................................................................................... 19

13.

NEDERLANDS ALS TWEEDE TAAL ALGEMEEN ................................................................................. 20

14.

NT2 IN 2011 ............................................................................................................................................. 20

14.1.

Combi................................................................................................................................................... 20

14.2.

Bongroepen voor NT2 .......................................................................................................................... 20

14.3.

Uitval: cursisten die stoppen met NT2 ................................................................................................. 20

14.4.

Wettig verblijf ....................................................................................................................................... 21

14.5.

Vooruitblik naar 2012 ........................................................................................................................... 21

15.

MINDERJARIGEN ALGEMEEN ............................................................................................................... 22

15.1.

Toeleiding voor alle minderjarigen ....................................................................................................... 22

15.2.

Zomerproject „Inburgering voor jongeren‟ ............................................................................................ 22

16.

MINDERJARIGENWERKING IN 2011 ..................................................................................................... 22

16.1.

Toeleiding naar onderwijs .................................................................................................................... 22

16.2.

Lokaal Overleg Platform (LOP) ............................................................................................................ 23

16.3.

Zorgen van ouders ............................................................................................................................... 23

16.4.

Bon-bon, inburgeringscursus voor minderjarigen in 2011 ................................................................... 23

17.

LEVENSLOOPBAANORIËNTATIE ALGEMEEN ..................................................................................... 24

18.

LEVENSLOOPBAANORIËNTATIE IN 2011............................................................................................. 24

18.1.

Levensloopbaanoriëntatie? .................................................................................................................. 24

18.2.

Nieuwe functie: verantwoordelijke Levensloopbaanoriëntatie.............................................................. 24

18.3.

Werkgroep Levensloopbaanoriëntatie ................................................................................................. 24

18.4.

Loopbaanoriëntatiebeurs ..................................................................................................................... 25

18.5.

Nieuwe partners, frisse ideeën............................................................................................................. 25

19. 19.1.

BON IN DE KIJKER: EXTERNE COMMUNICATIE.................................................................................. 26 Nieuwe baseline................................................................................................................................... 26


Pagina 3 van 49

19.2.

Werving & company ............................................................................................................................. 26

19.3.

Over pers gesproken............................................................................................................................ 26

19.4.

Bonhom komt uit de kast...................................................................................................................... 26

19.5.

Etnocommunicatie................................................................................................................................ 26

19.6.

In de ban van bon ................................................................................................................................ 26

19.7.

Blik vooruit ........................................................................................................................................... 27

20.

PROJECTEN ............................................................................................................................................ 28

21.

BLIK VOORUIT 2012 ............................................................................................................................... 30

21.1.

Hervormingen ...................................................................................................................................... 30

21.2.

Nieuwe planning .................................................................................................................................. 30

21.3.

Verhuis schaarbeek ............................................................................................................................. 30

21.4.

Projecten 2012 ..................................................................................................................................... 31

21.4.1.

Train the trainer ........................................................................................................................... 31

21.4.2.

Zomerproject inburgering voor jongeren: derde editie ................................................................. 31

21.4.3.

Stadsplan voor nieuwkomers ...................................................................................................... 31

21.4.4.

Café Coloré 2012 ........................................................................................................................ 31

21.4.5.

Project met Garance ................................................................................................................... 32

22.

BON VAN A TOT Z................................................................................................................................... 33

23.

AMBASSADEURS.................................................................................................................................... 36

23.1.

Asadullah Paimaan .............................................................................................................................. 36

23.2.

Lami Tchabebou ................................................................................................................................. 39

23.3.

Stella Kozyreva .................................................................................................................................... 42

23.4.

Ashraf Sarawi....................................................................................................................................... 45

24.

COMBICURSUS: DEELNEMERS AAN HET WOORD ............................................................................ 47


Pagina 4 van 49

Leeswijzer Dit document bevat een groot aantal van de teksten uit het online jaarverslag 2011 van bon vzw. Het volledige jaarverslag 2011 is de online versie op www.bonjaarverslag.be. In deze versie is extra achtergrondinformatie opgenomen bij de verschillende pijlers van ons aanbod. Op het online jaarverslag vind je dan weer interactieve extra‟s die niet in dit document werden weerhouden. Deze tekstversie van het jaarverslag is zo opgesteld dat het printen gebruiksvriendelijk is. bon vzw vraagt om bedachtzaam om te gaan met papier. Afdrukken is in veel gevallen overbodig.

COLOFON bon vzw – Inburgering Brussel Toekomststraat 35, 1080 Sint-Jans-Molenbeek T 02 501 66 80 www.bon.be | [email protected] Teksten bon vzw

Realisatie postkaarten en webdesign: d-artagnan © bon vzw, maart 2011


Pagina 5 van 49

1. OVER BON bon is het Onthaalbureau Inburgering Brussel. bon biedt mensen van buitenlandse origine een inburgeringsprogramma aan. Dit programma vergroot de mogelijkheden van de deelnemers om hun weg te vinden in de Belgische samenleving. Deelname is gratis en wordt bekroond met een inburgeringsattest. 1.1. Doelpubliek 

Mensen van buiten België die gemachtigd zijn om langer in België te verblijven.



Belgen die geboren zijn in het buitenland en van wie minstens een van de ouders ook in het buitenland geboren is.

1.2. Inburgeringsprogramma bon geeft duidelijke en juiste informatie over leven, werken en wonen in België en Brussel. Onze deelnemers komen meer aan de weet over hun rechten en plichten. Bovendien geeft bon inburgeraars de kans om op een prettige manier Nederlands te leren. Voor minderjarigen verzorgt bon specifieke begeleiding. 1.3. Vier pijlers Het inburgeringsprogramma steunt op vier pijlers: 

De cursus maatschappelijke oriëntatie in een contacttaal zoals Frans, Engels, Arabisch, Russisch, Farsi, Spaans, Pular, Pashtu, Turks, Tibetaans en Pools.



Een intensieve basiscursus Nederlands, in samenwerking met het volwassenenonderwijs.



Begeleiding bij het zoeken naar werk, beroepsopleiding, studie of sociale activiteiten.



Individuele begeleiding doorheen het volledige traject.

2. MISSIE EN VISIE 

bon begeleidt mensen van vreemde origine op hun weg naar volwaardig burgerschap.



bon ziet inburgering als een interactief proces. bon biedt mensen van vreemde origine een specifiek programma aan dat hen de mogelijkheid geeft hun zelfredzaamheid te verhogen. Het doel van het inburgeringproces is een volwaardige, actieve deelname aan de samenleving die bijdraagt tot meer sociale cohesie.



bon wil de competenties van de deelnemers tot hun recht laten komen via een integrale dienstverlening.



bon wil haar deelnemers zo goed mogelijk bedienen met een laagdrempelige aanpak op maat.



bon streeft naar een dienstverlening die aantoonbaar duurzaam en kwaliteitsvol is.



bon is een Brusselse, pluralistische organisatie die werkt vanuit het tweetalige statuut en de meertaligheid van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.


Pagina 6 van 49

3. DE MEDEWERKERS VAN BON De basis van het organogram van bon zijn de drie eerstelijnsteams die de werking van de organisatie belichamen: het team werving & intake, het team trajectbegeleiding& balie en het team maatschappelijke oriëntatie. Op tweedelijnsniveau staat het directiecomité als dagelijks bestuur van de organisatie en een ondersteuningsteam dat het directiecomité en de eerstelijnsteams ondersteunt. Daarin zitten directiesecretariaat, financiën, hrm en de logistieke ploeg. Verder wordt de hele organisatie qua kennis en expertise ondersteund door 4 stafmedewerkers: een verantwoordelijke voor planning en analyse, een stafmedewerker kennis en projecten, de verantwoordelijke LLO en de communicatieverantwoordelijke.

4. 7 HIGHLIGHTS IN HET PERSONEELSBELEID VAN 2011 4.1. Kick off In 2010 besloten we al het jaar niet langer af te sluiten met een groot evaluatiemoment. In de plaats start 2011 met een stimulerende kick-off. De focus van dit personeelsmoment ligt vooral op het actieplan voor het komende werkjaar. Actieplan? Teams en kaderleden definiëren in het actieplan de verbeteracties en de nieuwe acties voor hun werkjaar. 4.2. Uit de startblokken in 2011 4.2.1. Kwartaaloverleg op kruissnelheid Nieuw sinds 2011 is het kwartaaloverleg op kaderniveau. We monitoren de financiën en werkingscijfers zodat waar nodig bijgestuurd kan worden. Ook het actieplan komt hier aan bod. We zijn erg tevreden over dit nieuw overleg. Het vergroot de participatie en de responsabilisering van onze kaderleden. 4.2.2. LLO verantwoordelijke Sinds 2011 hebben we een nieuwe functie bij bon: LLO-verantwoordelijke. Zij bouwt delevensloopbaanoriëntatie uit als een volwaardige pijler in het aanbod van bon en bewaakt de kwaliteit. Ze werkt over alle teams heen. 4.3. Talent- en competentiemanagement bon is overtuigd van de meerwaarde van talent -en competentiemanagement. Toch doen we dit nog niet op een uniforme en structurele manier. In 2011 maken we werk van vooronderzoek. Een lees- en uitpluisfase, zeg maar. bon vzw – Inburgering Brussel | Jaarverslag 2011 | www.bonjaarverslag.be

Pagina 7 van 49

We komen tot de definitie van 5 kerncompetenties waarover alle personeelsleden van bon moeten beschikken om de missie van bon mee te realiseren. We leggen deze kerncompetenties in 2012 voor aan onze eerstelijnsmedewerkers. Daarna werken we samen met hen de functiespecifieke competenties uit . 4.4. Functioneringsgesprekken Bij bon krijgt elk personeelslid minstens één keer per jaar een functioneringsgesprek met zijn of haar leidinggevende. Dit zijn altijd hele interessante, nuttige en motiverende gesprekken. Toch willen we nog verbeteren. In 2011 analyseert een stagiaire onze functioneringsgesprekken. Het resultaat? Een experiment! Alle kaderleden krijgen in 2011 een functioneringsgesprek met een nieuwe vragenlijst. De HRM-medewerker woont de gesprekken bij en nam verslag. Uit deze verschillende verslagen bundelen we de essentie die relevant is voor het ganse kaderteam. Dit bespreken we in 2012 met het kaderteam. Bij een positieve evaluatie breiden we de werkwijze uit naar al het personeel. 4.5. Vorming 4.5.1. Vergaderen bon vindt communicatie heel belangrijk. Het gevolg: we vergaderen veel. De interne overlegmomenten kunnen efficiënter. Daarom organiseerden we in 2011 voor alle personeelsleden een vorming vergadertechnieken. We pakten ook ons overlegorganogram aan. 4.5.2. Leren van mekaar Ons personeel is getalenteerd en leert van elkaar. Nu ook structureel. Onze verslagcoaches geven feedback over verslagen aan collega‟s die het nederlands niet als moedertaal hebben. Onze twee excelmasters geven regelmatig een interne vorming over het gebruik van excel aan collega‟s die hier minder goed in zijn. Dit experiment was een groot succes in 2011. We zetten dit volgend jaar verder met een uitbreiding naar andere officeprogramma‟s. 4.5.3. NT2 stimuli De voertaal binnen bon is Nederlands, maar deze taal is voor een groot aantal medewerkers niet hun moedertaal. Om de anderstalige collega‟s te stimuleren hun Nederlands te onderhouden en te verbeteren namen we een aantal maatregelen. 

We organiseerden “Nederlands op de werkvloer” met VDAB voor het team met de meeste anderstalige personeelsleden.



We kochten oefenboeken nt2 voor de bonbib, die personeelsleden kunnen ontlenen.



In een aantal lokalen hangen nt2 kalenders, met een andere oefening voor elke dag.



bon is geabonneerd op margoo, waar anderstalige collega‟s het Nederlands oefenen zoveel ze willen tijdens pauzes of thuis.


Pagina 8 van 49

4.6. Informeel personeelmoment 4.6.1. Personeel bezoekt elkaar bon heeft drie verschillende vestigingsplaatsen. Daardoor zien alle personeelsleden elkaar niet frequent. Om het onderlinge contact te verbeteren organiseren we sinds 2011 informele personeelsmomenten. Eénmaal per jaar nodigt het personeel van elke vestigingsplaats het personeel van de andere twee vestigingsplaatsen uit voor een gezellige babbel en drink. Zo kreeg iedereen een invitatie voor een receptie en een rondleiding in het nieuwe gebouw te schaarbeek. We nodigen ook telkens de leden van onze raad van bestuur uit op deze bijeenkomsten. 4.6.2. Bonderdag Bonderdag is onze jaarlijkse teamdag voor het hele personeel. Traditioneel valt deze dag in bon op, jawel, donderdag. We doen samen samen ludieke activiteiten en nemen de tijd om elkaar beter te leren kennen buiten het werk. Bonderdag ging in 2011 door in zeebrugge en viel erg in de smaak. 4.7. Diversiteit bij bon Eind 2011 waren er 75 medewerkers in dienst die samen 69 voltijds equivalenten vertegenwoordigen. De diversiteit bij het personeel van bon is groot. Bij bon werken mensen van 12 verschillende nationaliteiten. We tellen 24 geboortelanden. Van België tot Togo. Bij bon werken meer vrouwen (75%) en minder mannen (25%), veel jonge en ook wat oudere mensen (78% is jonger dan 45 jaar). Maar een diverse personeelsgroep garandeert niet automatisch een actief diversiteitsbeleid. Bij bon weten we dat. Daarom maken we hier werk van in 2011. We schakelen het Steunpunt “Diversiteit en leren” in, verbonden aan de Universiteit Gent. Startpunt is een eerste diversiteitsdag eind 2011. Onder leiding van professor Piet Van Aevermaet bevraagt bon alle medewerkers over hun visie op en ervaring met diversiteit. Het resultaat? Een selectie van 5 beleidsdomeinen die we in de loop van 2012 gaan aftoetsen op hun diversiteitsgehalte. De domeinen die we tijdens de tweede diversiteitsdag onder de loep nemen zijn: Het afsprakenkader binnen bon Onze organisatievisie Gevraagde competenties Aanwerving van personeel Doorstroom van personeel naar kaderfuncties


Pagina 9 van 49

5. RAAD VAN BESTUUR 5.1. Leden 

Frans De Keyser (voorzitter)



Antony Ferminus



Bob Pleysier



Hamel Puissant



Jos Brumagne



Marc Haertjens



Luc Groeninckx



Adelheid Byttebier



Bie Vancraeynest

5.2. Algemene vergadering 

Frans De Keyser (voorzitter)



Antony Ferminus



Bob Pleysier



Hamel Puissant



Jos Brumagne



Marc Haertjens



Thierry Goossens



Luc Groeninckx



Adelheid Byttebier



Bie Vancraeynest


Pagina 10 van 49

6. BON CIJFERS 6.1. Mond-aan-mond reclame De grote kracht van bon is het feit dat deelnemers tevreden zijn over het aanbod. Ze vertellen dit aan hun familie, vrienden en bekenden. Mond-aan-mond reclame is dus de belangrijkste manier om nieuwe cursisten aan te trekken: 36,5% van onze nieuwe deelnemers is doorverwezen door een ex-cursist; de samenwerking met het Huis van het Nederlands werpt ook vruchten af. Zij verwijzen bijna 20% van de deelnemers door naar bon. Ook eigen wervingsacties en doorverwijzing door partners levert natuurlijk op.

TOP 4: doorverwijzers Hoe komen mensen naar bon? Ex-cursist

36,5%

Huis van het Nederlands

19,8%

Eigen werving

14,1%

Familie & vrienden

9,6%

6.2. Wie zijn onze cursisten? Het publiek van bon is eerder jong: meer dan 77% van de cursisten is jonger dan 36 jaar. Mannen zijn met 58% van de deelnemers in de meerderheid. Bon cursisten wonen verspreid over het Brussels Hoofdstedelijk gewest, maar vooral in Brussel , Schaarbeek, Anderlecht en Sint-Jans-Molenbeek.

Top 4: woonplaats van cursisten Waar wonen onze cursisten?


Brussel-Stad

26,7%

Schaarbeek

16,4%

Anderlecht

10,9%

Sint-Jans-Molenbeek

10,8%

Pagina 11 van 49

6.3. Diversiteit: nationaliteit, taal en geboortelanden In 2011 kwamen er bij bon cursisten met wel 130 verschillende nationaliteiten over de vloer. Bijna 5% heeft de Belgische nationaliteit. Samen spreken deze mensen 79 verschillende moedertalen. Onze cursus maatschappelijke oriëntatie wordt in 13 contacttalen gegeven. Onze cursisten hebben 118 verschillende geboortelanden. De top 4 in 2011? Marokko, Guinea, Afghanistan en Congo (Kinshasa, ex-Zaïre).

Top 4: geboortelanden Waar zijn onze cursisten geboren?


Marokko

19,9%

Guinea

13,8%

Afghanistan

6,7%

Congo

4,9%

Pagina 12 van 49

7. WERVING & INTAKE ALGEMEEN 7.1. De sleutel van inburgering in Brussel Werving en intake is de sleutel in de werking van bon. Het doelpubliek in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is niet verplicht om een inburgeringstraject te volgen. bon gaat dus zelf actief op zoek naar deelnemers. 7.2. Werving & intake: drie opdrachten 7.2.1. Werving 

bon verspreidt informatie over inburgering in Brussel met affiches en flyers.



bon is aanwezig op evenementen zoals markten en culturele happenings.



Het team werving & intake communiceert professioneel, onthalend en wervend met cliënten 7.2.2. Intake



De inschrijving is laagdrempelig. Mensen kunnen hiervoor op weekdagen terecht in de drie vestigingsplaatsen van bon. In Brussel is er elke maandag en woensdag avondpermanentie.



De trajectbepaling is helder en op maat van de cliënt.



Het team verzorgt een vlotte en correcte administratieve verwerking.



Het team organiseert infosessies voor cliënten die zich inschrijven, 1 week voor de start van een cursus. Zo bereidden ze in 2011 zeven keer de opstart voor.



De intakers bieden een vrijstellingstoets aan voor de cursus maatschappelijke oriëntatie. Ze nemen deze toets ook af. 7.2.3. Samenwerken en netwerken Het team werving en intake werkt goed samen met het Huis van het Nederlands Brussel. We onderhouden dynamische contacten met verenigingen, scholen en diensten. bon vindt een goede samenwerking met de onthaalbureaus in Vlaanderen belangrijk.

8. WERVING & INTAKE IN 2011 8.1. Wervingsacties in 2011 Werven gebeurt direct door potentiële deelnemers rechtstreeks aan te spreken. Indirect werven doen we via doorverwijzers. De marktacties blijven een mooi voorbeeld van directe werving. Tussen juni en september is bon zes keer aanwezig op markten en een speelplein in Brussel: de slachthuizen in Anderlecht, de Antwerpsesteenweg in Brussel en op het Bonne Vie plein. bon informeert zo honderden mensen.


Pagina 13 van 49

In 2011 ligt de focus op 3 types van wervingacties: 

Territoriale werving: bon focust op Schaarbeek, Sint-Jans-Molenbeek en Brussel



Werving bij regionale organisaties, zoals het Huis van het Nederlands Brussel en Actiris



Werving op basis van contacttaal: bon legt dit jaar de focus op het bereiken van gemotiveerde Turkstalige en Spaanstalige mensen.

8.2. Cijfers in de lift 2011 is een goed jaar: méér cliënten en méér inburgeringscontracten. bon haalt de doelstelling van 2100 inburgeringscontracten. De klassen maatschappelijke oriëntatie stromen vol. De inspectie van de Vlaamse overheid beoordeelt de kwaliteit van de intakeprocessen als uitstekend. 8.3. Trends & nieuwigheden 

Meer taaltrajecten: steeds meer cursisten starten met Nederlandse lessen en volgen pas daarna de cursus maatschappelijke oriëntatie.



Het aantal analfabete of zwak gealfabetiseerde cliënten neemt toe.



bon detecteert de vraag naar specifieke talen voor de cursus maatschappelijke oriëntatie, meer bepaald Pashtu, Pular en Tibetaans.



Nieuw: de vrijstellingstoets. Inburgeraars uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Vlaams-Brabant en Limburg kunnen bij bon de vrijstellingstoets maatschappelijke oriëntatie afleggen. 220 personen leggen de toets af, waarvan 59 % slaagt.

8.4. Blik vooruit In 2012 streeft bon ernaar de groeiende vraag naar inburgeringstrajecten even kwalitatief te blijven verwerken.


Pagina 14 van 49

9. TRAJECTBEGELEIDING ALGEMEEN De trajectbegeleider activeert de competenties van inburgeraars door hen te coachen. De klemtoon ligt steeds meer op levensloopbaanoriëntatie. Het traject van één jaar vormt het kader. Binnen dit traject organiseert bon regelmatig gesprekken die helpen om keuzes te maken. Geïntegreerd werken vormt de basis voor het hele traject. 9.1. Trajectbegeleiding Trajectbegeleiders besteden aandacht aan: 

het in kaart brengen van competenties en ambities van de inburgeraar;



het ondersteunen van het keuzeproces;



oriëntatie van de inburgeraar naar relevante initiatieven;



de regie van het uitgestippelde traject;



diplomawaardering;



administratieve taken;



de uitbouw van een netwerk met het oog op kwalitatieve dienstverlening;



professionalisering en deskundigheidsbevordering.

9.2. Maatschappelijke participatie 2 medewerkers werken rond maatschappelijke participatie. Ze bevorderen de uitwisseling tussen inburgeraars en Brusselaars en bieden de inburgeraars een ruime kijk op een sociaal toekomstperspectief. Zij verzorgen permanenties, geven groepslessen over dit thema en organiseren rondleidingen en bezoeken aan relevante actoren. Daarnaast geven ze vorm aan tal van projecten die een meerwaarde opleveren voor het traject van de inburgeraars of het traject ondersteunen.

10. TRAJECTBEGELEIDING IN 2011 10.1. Trajectbegeleiders en consulenten maatschappelijke participatie 

22 trajectbegeleiders op 3 locaties



5 baliemedewerkers, gezicht van bon



2 begeleiders voor het zomerproject „inburgering voor jongeren‟



383 minderjarigen naar school toeleiden



308 individuele vragen over het socio-culturele of sportieve perspectief



222 vragen over het educatieve perspectief



1111 vragen over het professionele perspectief


Pagina 15 van 49

10.2. Zoektocht naar een gepaste methodiek In het voorjaar van 2011 ontvangen we de inspectie. De doorlichting is gericht op trajectbegeleiding en het ondersteunend kader. Onder impuls van de inspectie slaan we de weg van het geïntegreerd doelenkader verder in. De uitdaging? De zoektocht naar een gepaste gesprekstechniek. In een uitwisseling met het onthaalbureau Limburg maken we kennis met de methodiek „Vuurwerkt‟. In het najaar heeft het eerste experiment plaats. Tijdens een vorming oefenen we met „Appreciative Inquiry‟ als gesprekstechniek in het werken rond competenties van inburgeraars. 10.3. Competentiemanagement De ploeg trajectbegeleiders professionaliseert. De klemtoon ligt op competentiemanagement en het aanbieden van groeikansen. We zetten de samenwerking met HUB rond competentiemanagement verder. Bon schaft een camera aan om methodes en technieken in beeld te brengen en bij te schaven. Een aantal trajectbegeleiders neemt deel aan taak – en teamoverschrijdende projecten. Eén trajectbegeleider geeft les maatschappelijke oriëntatie, een andere brengt inburgeraars samen in de loopclub „bon to run‟. Drie trajectbegeleiders ondersteunen jongeren bij het zomerproject „inburgering voor jongvolwassenen‟ (EVF project). 10.4. Maatschappelijke participatie Onze consulenten smeden samenwerkingsverbanden met andere organisaties op sportief en socio-cultureel vlak. Dit vertaalt zich in projecten zoals: 

Restobon in samenwerking met Viavia Café



Het project „Café Coloré‟



De tentoonstelling Kicking & Alive, met Bozar en in samenwerking met de Vlaamse Gemeenschapscommissie



Trey McIntyre dansproject



Onze voetbalploeg, kook & Babbel en Belg in de klas

10.5. Blik vooruit De nieuwe jaarplanning van bon nodigt ons uit om creatiever om te gaan met competenties, activiteiten en de beschikbare tijd. In 2012 zal de nadruk vooral liggen op: 

verschillende processen binnen trajectbegeleiding herzien en verfijnen;



de verschillende trajectonderdelen beter op elkaar afstemmen;



de verschillende competenties van onze trajectbegeleiders beter inzetten;



de efficiëntie verhogen en breder samenwerken binnen bon.


Pagina 16 van 49

11. MAATSCHAPPELIJKE ORIËNTATIE ALGEMEEN Maatschappelijke oriëntatie is gewoonlijk het eerste luik van het vormingsprogramma dat bon aanbiedt. De cursussen verlopen op maat en in de contacttaal van de deelnemers. De lessen zijn erop gericht de inburgeraars zelfstandiger te laten functioneren in onze samenleving. Dit gebeurt vanuit hun eigen competenties. 11.1. Gedifferentieerd aanbod Inhoudelijk focust de cursus op specifieke leeromgevingen: België & Brussel, transport, tewerkstelling, wonen, verblijfsstatuten, vrije tijd, sociale zekerheid, gezondheid, onderwijs, interculturaliteit, waarden en normen. bon houdt rekening met het opleidingsniveau en de taalbeheersing van de deelnemers. Voor mensen die overdag niet kunnen, is er een avondaanbod. 11.2. Samen plannen in diverse groepen Om de twee maanden starten nieuwe sessies in verschillende formules en talen. De cursus duurt gemiddeld zes weken. De deelnemers volgen 2 tot 4 halve dagen les in groep, in totaal 36 tot 80 uur. Uitgangspunt zijn altijd de leervragen, interesses en competenties van de deelnemers. Elke cursus ziet er daardoor anders uit. De leerkrachten overleggen heel intens met de trajectbegeleiders en met de deelnemers voor de uitwerking van het aanbod. Dit gebeurt op basis van een geïntegreerd doelenkader. 11.3. Brussel-Bruxelles-Brussels bon besteedt bijzondere aandacht aan de Brusselse context . De Brusselse instellingen, diensten en organisaties passeren de revue. Korte bezoekjes en stadsopdrachten brengen de stad naar de klas. 11.4. Iedereen kan iets, niemand kan alles De CLIMO-diek (Coöperatief Leren in een Multiculturele Omgeving) is de leidraad voor elke leerkracht. Die methodiek staat voor groepsleren met een duidelijke taakverdeling en rollen. De leerkracht reikt instrumenten aan waar deelnemers mee aan de slag gaan. Ze leren zelf informatie opzoeken, keuzes maken en de nodige competenties ontwikkelen. 11.5. Interactief en participatief Het gaat in de lessen niet om zuivere kennisoverdracht. bon biedt een interactieve vorming die uitgaat van de specifieke leervragen van de deelnemers. We verwachten van de deelnemers actieve participatie om samen met de anderen in de klas aan de slag te gaan. Zo krijgt iedereen kansen en verantwoordelijkheden. Er is ruim plaats voor opzoekwerk, oefeningen, bezoeken en opdrachten. Soms doet de leerkracht een beroep op een consulent , een expert of nodigt hij “een Belg in de klas “ uit.


Pagina 17 van 49

11.6. De leerkracht: een procesbegeleider Inburgeraars moeten in hun nieuwe samenleving veel knelpunten en problemen oplossen. De cursus werkt aan de vaardigheden om dat aan te pakken: inzicht opbouwen, keuzes maken, actie ondernemen. Ook een actieve attitude komt aan bod. De deelnemers leren in een sfeer van openheid, respect en vertrouwen. De leerkracht stelt zich niet centraal op. Hij werkt vanuit de competenties en de leervragen van de deelnemers. 11.7. Waarden, normen, tradities en gebruiken De cursus geeft veel aandacht aan culturele aspecten en aan waarden en normen. Zo komen onder andere aan bod: 

tijdsbeleving,



vrijheid van meningsuiting,



wereldbeeld ,



het solidariteitsprincipe,



gelijkwaardigheid tussen man en vrouw ,



de vergelijking tussen hier en ginder,



en nog veel meer.

Dat levert telkens verrassende resultaten op. Deelnemers zijn na afloop verwonderd hoeveel ze geleerd en besproken hebben.

12. MAATSCHAPPELIJKE ORIËNTATIE IN 2011 In 2011 staat het werken met competenties centraal. Het team doet dit met een doordacht actieplan. Het gevolg? De actieradius van het team verbreedt zich. Een goed voorbeeld is de start van het Open Leercentrum (OLC) van bon. Het team werkt ook intens mee aan de nieuwe jaarplanning 2012 voor bon. 12.1. Competent met competenties Het team gaat in 2011 aan de slag met competentiedenken : 

Het team realiseert de didactische film “Identités/Identities”. Deze film gaat in première tijdens een workshop op de landelijke MOMO-dag voor alle leerkrachten.



In de zomer ontwikkelen twee leerkrachten een programma voor minderjarigen.



De leerkrachten kijken naar de competenties en talenten van hun deelnemers in de klas.


Pagina 18 van 49

12.2. Het Open Leercentrum De opening van het Open Leercentrum eind september is de vervulling van een oude droom. Computers met internet, werkfiches, oefeningen, opdrachten, boeken , kaarten en dvd‟s… Vanaf nu kan elke cursist een antwoord zoeken op zijn vragen over de nieuwe samenleving. Er is altijd een personeelslid van bon ter plaatse om te helpen. 12.3. Trends en nieuwigheden Het team verkent nieuwe mogelijkheden. De nadruk ligt op een grotere actieradius en meer samenwerking met derden. 

Op regelmatige basis geven we lessen in Pashtu en Pular. Dat brengt het aanbod op 12 talen.



Café Coloré in samenwerking met School zonder Racisme: scholieren uit Vlaanderen bezoeken onze klassen. Ook in 2012 gaan we hiermee door.



Het team werkt samen met een trajectbegeleider een aanbod uit voor residenten van het asielzoekerscentrum Pondrôme.



De combicursus



Het Centre Bruxellois d‟Action Interculturelle (CBAI) vraagt om samen een aanbod uit te werken voor nieuwkomers.

12.4. Blik vooruit 

Het team werkt verder aan competenties. Leerkrachten specialiseren zich in bepaalde leerdomeinen.



De samenwerking met derden gaat verder: CBAI, Klein Kasteeltje, de Meeting, …



Train the Trainer



We implementeren de nieuwe jaarplanning in 2012



Uitbouw van het Open Leercentrum met zelfstudie en extra opdrachten



Verbreding van de combicursus


Pagina 19 van 49

13. NEDERLANDS ALS TWEEDE TAAL ALGEMEEN Brussel is een belangrijke migratiepool. Er worden tientallen talen gesproken. Frans is al decennialang de sleuteltaal en Nederlands zit in een minderheidspositie. Minder en minder mensen spreken thuis Nederlands. En toch handhaaft het Nederlands zich. Het aantal cursisten in het volwassenenonderwijs zit in de lift. Aan administratieve loketten wordt vaker Nederlands gesproken. Nederlandstalige scholen zijn populair. Nederlands wordt minder gezien als kenmerk van een taalgemeenschap, en meer als instrument om mee te kunnen in het Nederlandstalige onderwijs en op de arbeidsmarkt in Brussel. Bovendien is een bijkomende taal een manier om een extra graantje cultuur mee te pikken. De basiscursus Nederlands blijft daarmee ook in Brussel een belangrijk onderdeel van het inburgeringsprogramma. Want ook die basiskennis helpt om te kunnen deelnemen aan de Brusselse samenleving. De inburgeraar vindt zijn cursus NT2 dankzij de intense samenwerking tussen bon, het Huis van het Nederlands en de NT2-scholen. De cursus NT2 sluit zo dicht mogelijk aan bij de lessen maatschappelijke oriëntatie.

14. NT2 IN 2011 14.1. Combi Met CBE Brusselleer starten we een pilootproject op in 2011: de combi-cursus. Dit project onderzoekt in welke mate lessen maatschappelijke oriëntatie en Nederlands compatibel zijn. Een groep cursisten volgt een dubbel programma: twee dagdelen per week les maatschappelijke oriëntatie, twee dagdelen lessen Nederlands. Het zijn niet de cursisten, maar de leerkrachten die van plaats verwisselen. Overleg tussen leerkrachten en trajectbegeleiders zorgt voor een consequente en inhoudelijke versterking. 14.2. Bongroepen voor NT2 Ook in 2011 organiseert bon „bongroepen‟ NT2, in samenwerking met Huis van het Nederlands en een aantal partnerscholen. Door dit systeem versterkt de link tussen het onthaalbureau en het trajectonderdeel NT2 . Een trajectbegeleider van bon beheert mee elke NT2-groep. Inburgeraars kunnen prioritair inschrijven voor klassen van niveau 1.1. Op die manier komen we tegemoet aan de decretale bepaling die inburgeraars voorrang geeft voor cursussen Nederlands. 14.3. Uitval: cursisten die stoppen met NT2 De uitval van cursisten in NT2 is een complexe kwestie. Inburgeraars kiezen bij het afsluiten van hun contract voor een basiscursus Nederlands. Maar soms wordt die keuze later opnieuw in vraag gesteld. Om vat te krijgen op dit fenomeen start bon in 2011 een kwantitatief als kwalitatief onderzoek naar uitval.


Pagina 20 van 49



We nemen starten uitvalcijfers onder de loep



Een groepje studenten van HUB wijdt een projectopdracht aan het fenomeen. Op basis van hun conclusies gaan we in 2012 aan de slag.



We experimenteren met proeflessen Nederlands binnen maatschappelijke oriëntatie

14.4. Wettig verblijf Vanaf 1 september 2011 moet een cursist NT2 – dus ook een inburgeraar - een zogenaamd „wettig verblijf‟ hebben om zich te kunnen inschrijven voor een cursus Nederlands. Het vastleggen van de juiste criteria van wettig verblijf heeft voeten in de aarde, en de maatregel veroorzaakt deining in het maatschappelijk werkveld. 14.5. Vooruitblik naar 2012 

De nieuwe jaarplanning schakelt een versnelling hoger: een uitdaging voor de NT2 planning.



De kandidaat-cursist moet zich direct kunnen inschrijven. Daarom vereenvoudigt de doorverwijsprocedure en gegevensuitwisseling met het Huis van het Nederlands en de scholen.



We maken het fenomeen „uitval‟ transparant en voeren aanbevelingen uit.


Pagina 21 van 49

15. MINDERJARIGEN ALGEMEEN bon begeleidt minderjarige anderstalige nieuwkomers naar het onderwijs, de gezondheids- en welzijnsinstellingen en socioculturele activiteiten. Als gezinnen aankomen in België, is één van hun eerste zorgen hun kinderen naar school laten gaan. Zeker in Brussel is het moeilijk om wijs te raken uit het kluwen van mogelijkheden en drempels. Daarom ondersteunt de trajectbegeleider het keuzeproces. bon heeft een brochure voor ouders in negen verschillende talen. 15.1. Toeleiding voor alle minderjarigen Het decreet inburgering baseert zich op de onderwijsregelgeving om anderstalige nieuwkomers te omschrijven. Dat levert twee problemen op: 

Iemand kan pas „anderstalig nieuwkomer‟ zijn vanaf vijf jaar: zo vallen de jongste kleuters uit de boot.



Soms hebben ook de „oudkomers‟ bij bon nood aan nieuwe toeleiding van hun kinderen naar school.

In zijn beleidsbrief kondigt minister Bourgeois aan dat in 2011 ook kinderen tussen 2,5 en 5 jaar tot de doelgroep van inburgering gaan behoren. We kijken vol ongeduld uit naar het in voege treden van deze intentie. 15.2. Zomerproject „Inburgering voor jongeren‟ bon verzorgt gedurende drie jaar ( 2010 – 2012) een zomerproject „Inburgering voor jongeren. Waarom? Jongeren die 16 of 17 jaar zijn als ze in België aankomen, hebben nog erg weinig tijd over om een schoolloopbaan uit te bouwen en met succes af te ronden. Er is geen inburgeringsparcours voor hen voorzien zolang ze geen 18 jaar zijn. Als ze hier aankomen, worden ze ingeschreven in onthaalklassen. Daar ligt het accent op taal, om daarna door te stromen naar de richting die het meest geschikt is. Voor inhoudelijke lessen over de Belgische samenleving rest maar weinig tijd. Toch stellen we regelmatig vast dat deze jongvolwassenen zelf vragende partij zijn om in te stappen in een inburgeringsparcours. Ook voor bon is dit project, gesteund door het Europees Vluchtelingenfonds en in samenwerking met JES vzw een unieke uitdaging. Eén leerkracht en drie trajectbegeleiders begeleiden de jongeren samen met de projectverantwoordelijke en drie tijdelijke leerkrachten doorheen het parcours.

16. MINDERJARIGENWERKING IN 2011 16.1. Toeleiding naar onderwijs bon volgt minderjarigen op die alleen of met hun ouders aankloppen bij het onthaalbureau. Leerlingen die toeleiding naar secundair onthaalonderwijs nodig hebben, krijgen probleemloos toegang tot een onthaalschool.


Pagina 22 van 49

Kinderen inschrijven in een basisschool is een ander verhaal. In Brussel is er een zwaar capaciteitsprobleem. Om het fileleed voor de scholen aan te pakken, werken de scholen sinds 2010 met een elektronisch centraal aanmeldsysteem. 16.2. Lokaal Overleg Platform (LOP) bon blijft actief in het Lokaal Overlegplatform (LOP) van Brussel, dat waakt over de gelijke onderwijskansen voor alle leerlingen. Het LOP is een breed platform met alle inrichtende machten en directies van Brusselse Nederlandstalige scholen en met partners van buiten het onderwijs. Werkgroepen zijn actief bezig met thema‟s zoals anderstalige nieuwkomers. 16.3. Zorgen van ouders Ouders hebben vaak heel wat vragen hebben over hun kinderen. Hoe combineren ze een cursus maatschappelijke oriëntatie in de schoolvakanties met kinderopvang? Welke vorm van kinderopvang is het meest geschikt en waar kunnen ze daarvoor terecht? Waar vinden ze goede huiswerkbegeleiding voor hun kinderen? Tijdens de trajectbegeleiding gaan we samen op zoek naar oplossingen. 16.4. Bon-bon, inburgeringscursus voor minderjarigen in 2011 Ook in 2011 organiseert bon een inburgeringscursus voor minderjarigen tijdens de zomermaanden. Deze keer stapt het Onthaalbureau Inburgering Limburg mee in het project. De jongeren in Brussel dopen de cursus met de naam „bon-bon‟, een verwijzing naar hun goed gevoel. Tijdens het slotfeest op 26 augustus zingen ze uit volle borst „Ik hou van u!‟. De kers op de taart voor alle deelnemers.

bon-bon in een notendop 

Juli en augustus 2011



Twee taalgroepen



30 jongeren in Brussel tussen 16 en 18 jaar



Programma: maatschappelijke oriëntatie, Nederlands en socio-culturele activiteiten



Partner: JES vzw: activiteiten rond groepsdynamiek, competenties en multimedia



Financiering: samen met het Europees Vluchtelingenfonds (EVF)


Pagina 23 van 49

17. LEVENSLOOPBAANORIËNTATIE ALGEMEEN Iedereen heeft een doel voor ogen. Een plan. Een droom. Binnen bon spreken we van perspectief. Dit perspectief kan gericht zijn op het vinden van een job, met de invulling van vrije tijd of studeren. Veel mensen hebben zelfs meerdere plannen. Hoe deze plannen omzetten in realiteit binnen de Brusselse context? Dat komt tijdens levensloopbaanoriëntatie aan bod. bon kan hiervoor rekenen op interne en externe expertise. Intern staan de consulenten maatschappelijke participatie in voor het sociaal perspectief. Extern bouwt bon verder op een jarenlange samenwerking met verschillende partners binnen het Brusselse opleidings- en tewerkstellingslandschap. Ook voor inburgeraars met een educatief perspectief werkt bon aan gespecialiseerde ondersteuning. Samen met de partners zet bon dromen om in trajectplannen en ondersteunen we de inburgeraar bij de uitvoering.

18. LEVENSLOOPBAANORIËNTATIE IN 2011 18.1. Levensloopbaanoriëntatie? Levensloopbaanoriëntatie (kortweg LLO) gaat over de professionele, educatieve en sociale perspectieven van elke inburgeraar. 18.2. Nieuwe functie: verantwoordelijke Levensloopbaanoriëntatie bon is overtuigd van de geïntegreerde aanpak en vertaalt dit in haar organisatiestructuur. Levensloopbaanoriëntatie wordt sinds maart 2011 door een verantwoordelijke aangestuurd. Zij werkt over de verschillende afdelingen heen. Zo garanderen we dat er binnen elk onderdeel van het traject en binnen elk team aandacht is voor de levensloopbaanoriëntatie. De verantwoordelijke stelt methodieken op punt en werkt instrumenten uit om keuzes te begeleiden. 18.3. Werkgroep Levensloopbaanoriëntatie De verantwoordelijke LLO werkt samen met vertegenwoordigers van elk team. De werkgroep onderzoekt in 2011 de ontwikkeling van een nieuw instrument. Werken rond competenties staat centraal. Het geïntegreerd doelenkader inspireert bij dit werk. We maken een visuele voorstelling van het primair traject en stippelen een verder trajectplan uit.


Pagina 24 van 49

18.4. Loopbaanoriëntatiebeurs Professioneel perspectief? Sinds jaar en dag werkt bon hiervoor samen met Actiris, VDAB-RDB en de Werkwinkel van Tracé. In 2011 gaat bon op zoek naar een nieuwe formule. We organiseren beurzen met verschillende workshops en infosessies van onze partners. Tijdens de beurs kiezen inburgeraars uit het aanbod dat past bij hun vragen en interesses. Zelf kiezen: dat sluit naadloos aan bij het begeleiden van mensen naar meer autonomie. 18.5. Nieuwe partners, frisse ideeën 2011 is het jaar van de nieuwe partners. Syntra Brussel wordt een vaste waarde op de loopbaanoriëntatiebeurs. Zelfstandig ondernemen krijgt meer aandacht. Inburgeraars die een eigen zaak willen opstarten krijgen een extra duwtje in de rug. Ze krijgen een korting op de opleiding Bedrijfsbeheer bij Syntra Brussel. EduSpot is een project van Brucovo. Eduspot begeleidt derdelanders (inwijkelingen uit niet-EU landen) die de eerste stappen zetten naar een studie. Een medewerker van Brucovo verzorgt hiervoor permanenties in de vestigingsplaatsen van bon. Het project past perfect bij het educatief perspectief.


Pagina 25 van 49

19. BON IN DE KIJKER: EXTERNE COMMUNICATIE Niet communiceren is ook communiceren. Daarom kiest bon bewust voor een sterk communicatiebeleid. In samenwerking met het team Inburgering van het Agentschap Binnenlands Bestuur werkt bon mee aan een aantal media: filmpjes over inburgering, foto‟s, een nieuwe brochure in 13 talen... 19.1. Nieuwe baseline In 2011 kiest bon om de baseline lichtjes aan te passen:” s‟informer pour mieux participer” is onze nieuwe slagzin in het Frans. Deze baseline staat dichter bij wat we doen: mensen tot een volwaardig burgerschap brengen. Heel wat materiaal krijgt hierdoor een update. 19.2. Werving & company Externe communicatie gaat hand in hand met werving. Het team intake en werving krijgt ondersteuning met materiaal zoals flyers, beursstand, promotiemateriaal voor de marktacties. Een netwerktool voor contacten wordt uitgebouwd. Ook andere teams kunnen rekenen op ondersteuning. Het project Restobon krijgt een eigen blogspot. bon werkt mee aan evenementen en projecten. Het zomerproject voor jongeren krijgt aandacht van de pers. Bon prijkt dit jaar als goed voorbeeld in vrijwilligerswerk op www.succesvolvrijwilligen.be. 19.3. Over pers gesproken Bon krijgt regelmatig persaandacht. Er verschijnen artikels, interviews en reportages op Terzake, FM Brussel, Radio Scorpio, Het Nieuwsblad, Tv Brussel, De Standaard, De Morgen, Brussel Deze Week en Flair. 19.4. Bonhom komt uit de kast Bonhom is de mascotte van bon. Het ventje is gebaseerd op ons logo. In het begin hield hij zich vooral bezig om informatie te geven over praktische zaken zoals brandveiligheid en afval sorteren. Intussen heeft bonhom zijn gezicht getoond aan de buitenwereld en wenst hij iedereen een gelukkig 2012 in onze digitale nieuwjaarskaart. 19.5. Etnocommunicatie Een aantal medewerkers van bon volgt een opleiding etnocommunicatie bij Verbal Vision. Doel: gericht en doeltreffend communiceren met een multicultureel publiek. We bekijken afbeeldingen en tekst in onze communicatie op een kritische manier. Met die evaluatie gaan we in 2012 aan de slag. 19.6. In de ban van bon Inburgering is een thema dat veel mensen boeit. bon ontvangt regelmatig studenten en medewerkers van verschillende organisaties, zoals S.O.S. Jeunes en VDAB Vilvoorde. We verzorgen een presentatie voor beleidsmedewerkers uit Noorwegen die zich bezig houden met inburgering.


Pagina 26 van 49

19.7. Blik vooruit De context van inburgering in Brussel beweegt. Om efficiënter te communiceren werkt bon aan een communicatieplan. We betrekken onze stakeholders. Om ons publiek nog beter te bereiken nemen we de hele communicatie onder de loep. Onze website is toe aan een facelift, die komt zeker aan bod. Je kan bon online volgen op Facebook. Hou ons dus in de gaten!


Pagina 27 van 49

20. PROJECTEN Bon- bon: „inburgering voor minderjarigen‟. Ook in 2011 organiseert bon een inburgeringscursus voor minderjarigen tijdens de zomermaanden. Deze keer stapt het Onthaalbureau Inburgering Limburg mee in het project. De jongeren in Brussel dopen de cursus met de naam „bon-bon‟, een verwijzing naar hun goed gevoel. Restobon is een nieuwe samenwerking tussen bon,vzw Micromarché en ViaVia reiscafé . Elke laatste vrijdag van de maand kookt een andere bon deelnemer een gerecht uit zijn land. In 2011 kookten Azzam, Kiani en Chantal een schotel om de vingers bij af te likken. „bon to run‟ is een diverse loopclub. Vanaf mei 2011 trainen de lopers intensief om zich klaar te stomen voor de Brussels Marathon: 33 bon to runners haalden op 2 oktober de finish op 4 of 21 km. 20 cursisten, 13 personeelsleden en sympathisanten liepen mee. Sommigen verlegden een grens, anderen behaalden een briljante tijd. Coach Klaartje Ory kan trots zijn op haar runners! „Café Coloré‟ is een samenwerkingsproject van Bon met School zonder Racisme. Als eerste kwamen twee klassen van het VTI in Oudenaarde naar Brussel om met onze deelnemers van gedachten te wisselen over familie en relaties, trouwen of samenwonen, vrijetijdsbesteding, religie, …. De deelnemers zijn enthousiast, dus het experiment loopt verder in 2012. Trey Mcintyre Project: Eind maart passeerde de Amerikaanse danscompagnie Trey McIntyre Project in Brussel. Ze gaven in de Pianofabriek een workshop aan bon-cursisten. De Amerikaanse ambassade zorgde voor een leuk filmverslag. Kicking & Alive: In het voorjaar van 2012 loopt in het BELvue Museum de tentoonstelling Kicking & Alive. Onder de artiesten verschillende bon-cursisten en deelnemers van Globe Aroma, de Foyer en Dar al Amal. Het thema? Burgerschap beleven, hier en nu. Schilderijen, foto‟s, sculpturen en installaties tonen een artistieke kijk op burgerschap, vertrekkend van het 15e-eeuwse Brusselse Stadhuis. De deelnemers van bon werden in 2011 gevolgd door consulente maatschappelijke participatie Ingrid Vandervelden. In samenwerking met Erfgoedcel Brussel-VGC en Bozar. Belg in de klas: bon is steeds op zoek naar vrijwilligers voor het project „Belg in de klas‟. Met dit project geeft bon Belgen en inburgeraars de kans om met elkaar in gesprek aan te gaan rond waarden, normen, gebruiken en gewoonten. De Belg in de klas geeft dus geen les, maar ontmoet de cursisten tijdens een les en wisselt ideeën uit. Zo ‟n interculturele babbel is erg verrijkend voor alle deelnemers. Onze bon voetbalploeg in samenwerking met buurtsport en De Foyer. Verschillende voetbalteams spelen tegen elkaar: bon, SAMPA, Foyer des Jeunes, Klein Kasteel en Hobo doen mee. Voor bon is het een fantastische mogelijkheid om deelnemers de kans te geven te spelen, want voetbal clubs aanvaarden geen vreemdelingen met een oranje kaart.


Pagina 28 van 49

Kook en Babbel: bon-cursisten die hun Nederlands willen oefenen en graag (leren) koken, namen deel aan dit project met steun van de Vlaamse Gemeenschapscommsissie. Bon en Brutaal organiseerden drie “kook& babbels” in het gemeenschapscentrum De Maalbeek. Samen met een kok werd Nederlands samen met groenten en vlees gekruid en gestoofd. Bon en Losar : Tibetanen vieren in 2011 nieuwjaar van 5 tot en met 20 maart . 18 maart 2011 vieren bon en vzw Viavia Café het Tibetaanse Nieuwjaar !


Pagina 29 van 49

21. BLIK VOORUIT 2012 21.1. Hervormingen Met de hervormingen die er in de sector aankomen wil bon zich in 2012 voorbereiden. We willen tegen 2013 klaar staan met een betere afstemming van het aanbod op de vraag. Meer doen met dezelfde middelen dus. Er werd in 2011 sterk geïnvesteerd in de interne voorbereiding om een versnelling hoger te kunnen schakelen. bon is een buitenbeetje doordat er geen verplichting voor inburgeraars is én door de meertalige omgeving. Net om die reden moeten we op een innnovatieve manier omgaan met het organiseren van het aanbod. De belangrijkste besluiten op een rijtje: 

Een nieuwe planning met een intensifiëring van het pakket maatschappelijke oriëntatie: van 6 naar 4 weken, maar wel elke dag les (ipv 4 dagen per week). Daarmee kunnen we in 2012 negen opstartmomenten aanbieden organiseren in plaats van zeven.



Levensloopbaanoriëntatie wordt in 2012 in een aparte perspectiefweek gegoten, ook vanuit de methodiek van het geïntegreerd doelenkader.



We pakken de uitval bij NT2 aan vanuit een evaluatie die in 2011 gebeurde.



Personeel wordt transversaal ingezet: er is sprake van taakverbreding. In de dagdagelijkse werking zoeken we een nieuwe aanpak om deze acties te ondersteunen.

2012 wordt dus een overgangsjaar waarin we deze stappen uitproberen, evalueren en bijsturen. In 2013 zal bon er staan met haar nieuwe praktijk en met nog meer geïntegreerd werken. 21.2. Nieuwe planning bon zet in 2012 meer in op aanbod. Om tegemoet te komen aan de grote vraag organiseren we dit jaar meer cursussen. We starten 9 keer verschillende groepen op, in plaats van 7 keer. De cursus maatschappelijke oriëntatie duurt dit jaar telkens 4 lesweken en gaat 5 dagen per week door. 21.3. Verhuis schaarbeek Van nummertje 4 naar nummertje 10. bon kiest resoluut voor een blijvende aanwezigheid in Schaarbeek. In 2011 krijgt bon de kans om een eigen pand aan te kopen op het beeldige Colignonplein te schaarbeek. Het is een droom die werkelijkheid wordt: een vaste stek vlakbij het huidige, ideaal gelegen huurpand waar bon op termijn niet kon blijven. Na de aankoop in de zomer van 2011 begint het plannen en inrichten. Met de nodige aanpassingswerken wordt Colignonplein 10 een échte bon- plek. Opening van het huis is voorzien 1 juni 2012.


Pagina 30 van 49

21.4. Projecten 2012 21.4.1. Train the trainer In 2012 verzorgt een aantal lesgevers van bon een cursus “train the trainer”. Vijftien medewerkers van drie opvangcentra voor asielzoekers nemen deel aan deze training. Het gaat om medewerkers van de opvangcentra Pondrôme, Rixensart en Klein Kasteeltje. De medewerkers van de opvangcentra begeleiden op dit moment kandidaat-vluchtelingen op een individuele manier. Zij willen graag meer inzetten op het werken met groepen om vergelijkbare vragen samen te kunnen behandelen. De leerkrachten maatschappelijke oriëntatie bij bon weten hoe ze zo‟n groepsgebeuren kunnen voorbereiden en begeleiden. Die expertise geeft bon door met dit project. De trainees komen tussen maart en juni 10 keer naar bon om les te krijgen van onze leerkrachten. Vanaf september krijgen ze coaching bij het lesgeven en de animatie van groepssessies in de asielcentra. 21.4.2. Zomerproject inburgering voor jongeren: derde editie Drie keer is scheepsrecht. In 2012 vindt het zomeproject inburgering voor jongeren in cofinanciering met het EVF voor een derde keer plaats. Jongeren die 16 of 17 jaar zijn als ze in België aankomen, hebben nog erg weinig tijd over om een schoolloopbaan uit te bouwen en met succes af te ronden. Er is geen inburgeringsparcours voor hen voorzien zolang ze geen 18 jaar zijn. Als ze hier aankomen, worden ze ingeschreven in onthaalklassen. Daar ligt het accent op taal, om daarna door te stromen naar de richting die het meest geschikt is. Voor inhoudelijke lessen over de Belgische samenleving rest maar weinig tijd. Toch stellen we regelmatig vast dat deze jongvolwassenen zelf vragende partij zijn om in te stappen in een inburgeringsparcours. Ook voor bon is dit project, gesteund door het Europees vluchtelingenfonds en in samenwerking met jes vzw een unieke uitdaging. Lees het verslag over het zomerproject in 2011. 21.4.3. Stadsplan voor nieuwkomers bon vzw en Use-it slaan de handen in elkaar om een stadsplan van Brussel te maken. Niet zomaar een stadsplan, maar eentje speciaal voor nieuwkomers. Use-it heeft expertise in het maken van doelgroepvriendelijke kaarten. bon kent de doelgroep van nieuwkomers in Brussel als geen ander. Op de kaart vind je ondermeer wandelingen en interessante trajecten met het openbaar vervoer. Verschillende plekjes komen aan bod: typische markten, muurschilderingen, belangrijke adressen maar ook het authentieke Brusselse frietkot. Dankzij sprekende foto 's en een meertalige legende oogt de kaart erg uitnodigend en gebruiksvriendelijk. bon zal de kaart inzetten bij de lessen en via de consulenten maatschappelijke participatie. 21.4.4. Café Coloré 2012 „Café Coloré‟ is een samenwerkingsproject van bon met school zonder racisme. Leerlingen uit verschillende scholen en inburgeraars uit Brussel komen samen om te praten over verschillende thema „s. Geen vrijblijvende bon vzw – Inburgering Brussel | Jaarverslag 2011 | www.bonjaarverslag.be

Pagina 31 van 49

babbels, maar gesprekken met als doel elkaars horizon te verruimen. Er passeerden reeds 3 edities de revue. Omdat het een succes blijkt voor alle deelnemers loopt het project verder in 2012. 21.4.5. Project met Garance In 2012 loopt het samenwerkingsproject tussen bon en asbl Garance verder. Het thema: geweld tegen vrouwen. Opzet: een training voor vrouwen van allochtone origine. De deelneemsters geven op hun beurt een training aan vrouwen binnen hun eigen gemeenschap. Lami volgde in 2011 een theoretische training van 12 weken bij garance. Ze begeleidt in 2012 zelf een groep bij bon.


Pagina 32 van 49

22. BON VAN A TOT Z ACTIRIS ACTIRIS is de overheidsinstantie die in het Brusselse Gewest verantwoordelijk is voor arbeidsbemiddeling van werkzoekenden. In Vlaanderen is dat de taak van de VDAB, in Wallonië van FOREM. Diplomagelijkschakeling De officiële procedure om na te gaan of een buitenlands diploma gelijkwaardig is aan een Vlaams, Brussels of Waals diploma in dezelfde studierichting. Educatief traject Een onderdeel van levensloopbaanoriëntatie. Het is een traject voor inburgeraars die studies in België willen starten, of die hier de studies willen afmaken waaraan ze in hun land van herkomst begonnen waren. Geïntegreerd doelenkader Het geïntegreerd doelenkader is een kader om de competenties te versterken of te ontwikkelen die de zelfredzaamheid van de deelnemer bevorderen. Huis van het Nederlands Het Vlaamse huis waar anderstaligen informatie kunnen krijgen over het beschikbare aanbod Nederlands als tweede taal. Het Huis van het Nederlands werkt samen met het onthaalbureau om een gepast taalaanbod te vinden voor de inburgeringstrajecten. Inburgeraar De persoon, nieuwkomer of oudkomer, die het inburgeringsprogramma volgt bij bon of een ander onthaalbureau in Vlaanderen. Inburgeringsprogramma Het initiatief van de Vlaamse overheid om mensen van vreemde herkomst in Vlaanderen en Brussel zelfstandiger te maken door een cursus maatschappelijke oriëntatie en taallessen Nederlands aan te bieden. Een individueel toegewezen trajectbegeleider volgt hun traject op. Inburgeringsdecreet Het Vlaams decreet van 23 februari 2003 dat de inburgering van nieuwkomers in Vlaanderen regelt, gewijzigd bij decreet van 14 juli 2006 en 1 februari 2008. Levensloopbaanoriëntatie Het onderdeel van het inburgeringsprogramma waarin in overleg met de inburgeraar nagegaan wordt welke keuzes hij kan maken en welke stappen hij kan zetten om een professionele loopbaan (professionele


Pagina 33 van 49

loopbaanoriëntatie) uit te bouwen, om te studeren (educatief perspectief) of om in te stappen in socioculturele activiteiten (maatschappelijke participatie). Maatschappelijke oriëntatie Onderdeel van het inburgeringsprogramma in de vorm van een lessenreeks over het reilen en zeilen van de Belgische maatschappij in verschillende thema‟s zoals huisvesting, werk zoeken, transport en gezondheid. Maatschappelijke participatie De actieve deelname aan het maatschappelijk leven op verschillende domeinen zoals vrijwilligerswerk, sport, cultuur en verenigingsleven. Dit is het sociaal aspect van de levensloopbaanoriëntatie. De databank M@trix Databank die gegevens van inburgeraars verwerkt en de inschrijvingen voor de cursussen maatschappelijke oriëntatie beheert. De databank is gekoppeld aan de partners voor de Nederlandse lessen, waardoor de gegevens over Nederlands als tweede taal (NT2) ook opgeslagen worden. De databank M@trix Junior Databank die gegevens van minderjarige inburgeraars verwerkt, samen met acties zoals de toeleiding naar school en naar socioculturele activiteiten. Nederlands als tweede taal (NT2) Nederlandse taallessen voor volwassenen. Ook voor anderstaligen die zich hier vestigen of hier al langer verblijven. Nieuwkomer Het Vlaamse inburgeringsdecreet definieert een nieuwkomer als een meerderjarige met vreemde nationaliteit die minder dan een jaar in een Vlaamse of Brusselse gemeente ingeschreven is en die van plan is zich langer in België te vestigen. Onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN) Klas in het Nederlandstalig secundair onderwijs waar minderjarige, schoolgaande nieuwkomers een jaar lang kunnen wennen aan het Vlaamse onderwijssysteem en tegelijk intensief Nederlands leren. Het Franstalig onderwijs heeft een soortgelijk systeem: classes passerelles. Oudkomer Een persoon van vreemde origine, of geboren in het buitenland, die al langer dan één jaar in België verblijft.


Pagina 34 van 49

Primair inburgeringstraject Het eerste deel van het inburgeringstraject dat door het onthaalbureau georganiseerd wordt: lessen maatschappelijke oriëntatie en Nederlands, loopbaanoriëntatie en trajectbegeleiding. Het tweede deel (secundair traject) wordt verzorgd door de reguliere instanties (ACTIRIS, VDAB-RDB, scholen). Tracé Brussel Een deelwerking van Tracé Brussel zijn de lokale werkwinkels: kruispunt van alle dienstverlening rond beroepsopleidingen en tewerkstelling. Trajectbegeleider De persoon in het onthaalbureau die de nieuwkomer individueel en op maat begeleidt doorheen het primaire inburgeringstraject. VDAB Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling. De overheidsinstantie die in Vlaanderen verantwoordelijk is voor de arbeidsbemiddeling van werkzoekenden en voor beroepsopleidingen. In het Brusselse Gewest wordt die arbeidsbemiddelingstaak opgenomen door ACTIRIS. In het Waals Gewest door FOREM. VDAB-RDB VDAB-RDB (Regionale Dienst Brussel) biedt een uitgebreid aanbod Nederlandstalige beroepsopleidingen aan in Brussel. Vestigingsplaats Om zo dicht mogelijk bij de inburgeraars te staan, heeft bon drie vestigingsplaatsen, verspreid over het Brussels gewest: een in Brussel-stad, een in Schaarbeek en een in Sint-Jans-Molenbeek.


Pagina 35 van 49

23. AMBASSADEURS

23.1. Asadullah Paimaan Asadullah Paimaan volgde niet zo lang geleden een inburgeringstraject bij bon. Intussen werkt hij bij bon als lesgever maatschappelijke oriëntatie. Hij vertelt zelf hoe dit gelopen is. Wie? Asadullah Paimaan Komt uit: Afghanistan Leeftijd: 27 jaar In België sinds: september 2010 Opleiding: Asadullah heeft verschillende diploma‟s: een lerarenopleiding, diploma dierenarts, bedrijfskunde Inburgeringstraject bij bon: gestart in januari 2011 bon: Asadullah, je hebt op zijn op zijn minst gezegd een succesvol inburgeringsparcours afgelegd. Je bent in januari 2011 als inburgeraar gestart en een paar maanden later ben je onze collega geworden? Asadullah: Het is inderdaad allemaal heel snel gegaan. Eind 2010 ben ik naar België gekomen. Tijdens een vergadering van de Afghaanse gemeenschap kreeg ik een folder van bon in handen. Ik vond het heel interessant en dacht meteen dat dit heel bepalend zou zijn voor mijn verdere toekomst in België. Ik heb me onmiddellijk ingeschreven. Een maand later kon ik starten met de lessen maatschappelijke oriëntatie. bon: Je bent ook onmiddellijk gestart met je lessen Nederlands? Asadullah: Ja, ik volgde een hele dag les: in de voormiddag maatschappelijke oriëntatie, in de namiddag Nederlandse les. Tot op vandaag ga ik nog naar de Nederlandse les in avondschool . bon: Vertel eens wat meer over je professionele achtergrond in Afghanistan, want je bent naar België gekomen met een diploma van dierenarts? Asadullah: Inderdaad. Mijn idee was om ook hier aan de slag te kunnen als dierenarts, maar ik was wat ontmoedigd door de problemen met gelijkschakeling van mijn diploma. Gelukkig had ik nog andere professionele troeven. bon: Vertel !


Pagina 36 van 49

Asadullah: Ik heb mijn studies in Dari en Pashtu gedaan. Maar daarnaast heb ik in privé-onderwijs Engels gevolgd. Ik heb een diploma lerarenopleiding en heb bedrijfsbeheer gedaan, dat laatste heb ik op de valreep niet helemaal afgewerkt. In Jalalabad gaf ik een tijdje Engelse les aan volwassenen. Tijdens mijn studies heb ik bij de Verenigde Naties gewerkt. Eerst als tolk, later als radio-operator en tenslotte als administratieve veiligheidmedewerker. bon: Ik veronderstel dat dit jouw veel pluspunten gaf tijdens je sollicitatie bij bon ? Kan je in het kort vertellen wat je gemotiveerd heeft om bij bon te solliciteren, je was tenslotte nog niet lang in Belgïe? Asadullah: Ik had gemerkt dat er veel Pashtu-taligen naar bon kwamen zonder contacttaal. Het leek me erg nuttig voor bon om een cursus maatschappelijke oriëntatie te organiseren in het Pashtu en Dari, dus stuurde ik spontaan mijn motivatiebrief en cv. bon: Toen werd je in juni aangeworven voor het jongerenproject van EVF. Je mocht een hele maand maatschappelijke oriëntatie geven aan een groep minderjarige Afghaanse en Pakistaanse jongens en meisjes tussen 16 en 18 jaar. Wat een uitdaging! Asadullah: Absoluut! Dat was heel intensief. Niet enkel omdat jongeren een specifieke aanpak nodig hebben. Ik moest heel wat nieuwe informatie opzoeken, aangepast aan de jongeren. Maar vooral, ik gaf de les in 2 talen tegelijk: Dari en Pashtu. Het was zonder enige twijfel een boeiende ervaring. Tieners hebben nog niet zoveel levenservaring: ze staan nog open voor nieuwe dingen en ze kunnen vrijer denken . Twee maanden later heb ik dan opnieuw een contract gekregen, deze keer om maatschappelijke oriëntatie te geven aan volwassenen. Sindsdien werk ik nog steeds bij bon. (lacht) bon: Wat zijn zoal de tips voor een vlotte integratie die jij meegeeft aan je landgenoten? Asadullah : Ik zie ze allemaal denken: “hoe gaan we in godsnaam die 2 talen , Nederlands en Frans leren ?” De taal vormt het grootste probleem. Zij die Engels spreken, leren best eerst Nederlands. Uit eigen ervaring weet ik dat het vlotter zal gaan dan Frans leren. Maar uiteraard moet je op termijn beiden kennen. Taal en opleiding openen de weg naar een job, maar dat vraagt veel inzet en doorzettingsvermogen. Daarom is het goed dat mensen naar bon komen. Zo‟n inburgeringstraject zorgt dat je veel tijd wint. Een andere tip gaat meer over culturele verschillen. In de Afghaanse en Pakistaanse cultuur is het de gewoonte om je zaakjes te regelen via „vriendjespolitiek‟. Veel mensen beseffen niet dat dit geen correcte manier is, omdat ze niet geschoold zijn. Ik probeer de cursisten duidelijk te maken dat het hier zo niet werkt. En vooral dat je hier voor alles documenten nodig hebt. bon: Naast je job bij bon ben je ook nog actief als vrijwilliger bij het Sociaal Vertaalbureau. Wat houdt dat in?


Pagina 37 van 49

Asadullah: Ik hou ervan om mensen te helpen . Het geeft me een nuttig gevoel. Ik doe vaak tolken vertaalwerk van Pashtu, Dari en Farsi naar Engels. Ik ga mee met mensen naar het ziekenhuis, naar Centra voor Algemeen Welzijnswerk, ik ga tolken bij Het Klein Kasteeltje, … Het is de ideale manier om mijn netwerk uit te breiden en om mijn talen te onderhouden. bon : Ik heb de indruk dat je graag met taal bezig bent? Asadullah: Toch wel! Mijn kennis van het Nederlands wordt voortdurend beter. Ik heb wel nog veel werk, vooral met schrijven. Maar ik ben gemotiveerd: ik sta op met Nederlands, ik ga werken met Nederlands en ik ga slapen met Nederlands. Enkel in het weekend neem ik een pauze (lacht). bon: Je hebt zoals gezegd een zeer versneld parcours afgelegd op professioneel vlak. Je bent nog jong dus ik veronderstel dat je ambitie hier niet stopt? Asadullah: Wel, tolken en vertalen ligt me wel. Ik deed dat ook al in Afghanistan voor de Verenigde Naties. Ik wil hier op termijn misschien mijn job van maken, maar ik heb tijd. Ik concentreer me nu vooral op bijleren waar ik kan. Werken in een Nederlandstalige organisatie is zeer stimulerend, dus ik hoop dat nog een tijdje te doen! Met dank aan Asadullah Paimaan en Ingrid Vandervelden


Pagina 38 van 49

23.2. Lami Tchabebou Begin 2011 gaan asbl Garance en bon een samenwerkingsproject aan. Thema: Geweld tegen vrouwen. Opzet: een training voor vrouwen van allochtone origine. De deelneemsters geven op hun beurt een training aan vrouwen binnen hun eigen gemeenschap. Lami begeleidt na een theoretische training van 12 weken nu zelf een groep bij bon. Lami is antropologe en heeft jaren ervaring met de thematiek van vrouwen. Ze werkte in Togo voor een Britse NGO. Sinds haar aankomst in België nam ze deel aan gesprekspanels over de positie van de Afrikaanse vrouw, vrouwenbesnijdenis, enzovoort. Lami was meteen enthousiast over het project met Garance. We zijn dus benieuwd naar haar ervaringen. Wie? Lami Tchabebou Komt uit: Togo Leeftijd: 50 jaar In België sinds: 2009 Opleiding: Antropologe Inburgeringstraject bij bon: gestart in het voorjaar van 2011 bon: Lami, wat heeft je overtuigd om op deze training bij asbl Garance in te gaan? Lami : Om te beginnen, het thema “vrouwen“ is echt helemaal mijn domein. In Togo en Mali heb ik altijd met vrouwen gewerkt. Daarnaast heb ik veel sympathie voor bon. Ik heb veel bijgeleerd en sta achter jullie principes. Ik wou dus heel graag met jullie samenwerken. In de training was voorzien dat ik na het theoretische gedeelte zelf gedurende een aantal weken een groep mocht leiden. Die ontmoetingsgroep bestaat uit vrouwelijke boncursisten. Dat vooruitzicht vond ik heel fijn. bon: We beginnen even bij het begin. Je hebt gedurende 12 weken één keer per week de training „Vrouwen en geweld‟ gevolgd. Hoe was de training georganiseerd? Lami: We waren met een zevental vrouwen verschillende organisaties en verschillende nationaliteit. Het opzet van deze ontmoetingsgroep was vrouwen met verschillende culturele achtergrond trainen, zodat ze daarna elk op hun beurt een groep vrouwen met dezelfde culturele achtergrond kunnen begeleiden. Het thema was “Vrouwen en geweld”. Asbl Garance bestaat al een aantal jaar en is gespecialiseerd in dat thema. We ontmoetten elkaar elke maandag, gedurende een hele dag. bon: Als je in een nieuwe groep terecht komt, is het altijd wat wennen ?


Pagina 39 van 49

Lami: Absoluut. Maar de begeleidsters van Garance gebruiken technieken die ervoor zorgen dat de sfeer meteen goed zit. We schreven niets op, er werd vooral naar elkaar geluisterd. We deelden onze eigen ervaringen. We hebben geleerd welke vormen van geweld er tegenover vrouwen bestaan. Ik wist bijvoorbeeld niet dat agressie tegen vrouwen vaker gebeurt door bekenden van de vrouw dan door onbekenden. Partnergeweld is echt een groot probleem. Ik dacht dat je vooral moest oppassen voor publieke ruimtes. Cijfers uit Duitsland en Frankrijk bewijzen het tegendeel. In België is er nog geen gericht cijferonderzoek gebeurd maar er bestaan wel al heel wat initiatieven waar vrouwen met hun vragen en problemen terecht kunnen. bon: Op een bepaald moment tijdens de training wordt je gevormd om zelf een groep te leiden? Lami : Inderdaad. Elke deelneemster moet een case voorbereiden en aan de groep voorstellen. Je wordt dan achteraf door je collega‟s geëvalueerd. We geven elkaar feedback. Bijvoorbeeld: Hoe heb je het onderwerp voorbereid? Hoe heb je technisch je boodschap overgebracht? We leren hierdoor telkens van elkaar, dat is zeer interessant! bon: Begin 2012 was het dan jouw beurt om een groep te begeleiden. Bon zocht kandidates om deel te nemen. Tien vrouwen van verschillende nationaliteiten nemen 2 keer per week deel aan je ontmoetingsgroep. Hoe verlopen de sessies ? Lami: In eerste plaats krijg ik ondersteuning van Elise, begeleidster bij Garance. Tijdens de eerste sessie hield ik nogal sterk de tijd in het oog. Ik wilde technisch afmaken wat we voorzien hadden. Het was al vlug duidelijk dat elke vrouw met een verhaal zat en dat we hen de tijd moesten geven om te praten. De vrouwen waren dadelijk heel open, dus dat was een goed teken. We hadden meteen hun vertrouwen. Enkele vrouwen deden pas voor de eerste keer hun verhaal. Dat was best confronterend. Het raakte me heel erg te horen dat iemand zei: “Ik voel me veiliger buitenshuis dan thuis“. Zo iemand heeft hulp nodig. bon: Wat willen jullie de vrouwen vooral bijbrengen? Lami : We bespreken eerst de verschillende vormen van agressie tegen vrouwen. We praten over hoe ieder geweld aanvoelt. Bijvoorbeeld schreeuwen: hoe ervaar je dat? We werken met foto‟s van situaties of ruimtes. Iedereen kiest een aantal foto‟s en legt uit waarom die situatie bij haar een gevoel van onveiligheid oproept. Ik ben er me heel erg van bewust dat ik geen therapeut ben. We luisteren, we geven tips en oefeningen om mentaal sterker te worden. Zoals oplettend zijn, want gevaar kan overal zitten. Zonder paranoïde te worden, uiteraard. Heel belangrijk is je ademhaling; in het algemeen maar vooral in panieksituaties. Vrouwen ademen vaak op een verkeerde manier. We werken rond zelfvertrouwen, je manier van stappen, rechtop lopen maar ook het contact met de grond onder je voeten… bon: Ik heb de indruk dat je veel voldoening hebt gehaald uit deze training?


Pagina 40 van 49

Lami: Zeer zeker, ik voel me nuttig! Er ligt een zware druk op vrouwen. We moeten altijd de eer van de familie redden. Vaak gaat dat nog teveel ten koste van onze eigenwaarde. Het is tijd voor verandering, meer respect voor vrouwen! Ik hoop dan ook dat we in de toekomst op regelmatige basis ontmoetingsgroepen kunnen organiseren (lacht). bon : Lami, het is een plezier om met jou samen te werken. Er komt zeker een vervolg op dit initiatief. Ik dank je hartelijk voor dit boeiende gesprek. Contacteer voor meer info over deze ontmoetingsgroep: Ingrid Vandervelden [email protected], 02/501 66 80


Pagina 41 van 49

23.3. Stella Kozyreva

“Het is alsof ik in Brussel ben geboren, ik voel me hier thuis zelfs al spreek ik geen Frans” bon brengt met plezier het verhaal van de sympathieke Stella Kozyreva. Deze 22-jarige spring-in‟t-veld is het levende bewijs dat Brussel jongeren met pit en vooral veel positieve energie heeft. Wie? Stella Kozyreva Komt uit: de Republiek Noord-Ossetië Leeftijd: 22 jaar In België sinds: februari 2010 Opleiding: Stella studeert Sociaal Cultureel Werk aan de Sociale Hogeschool in Heverlee Inburgeringstraject bij bon: gestart in maart 2011 bon: Dag Stella, kan je bij wijze van introductie jezelf even voorstellen? Stella : Ik ben Stella Kozyreva, 22 jaar ik kom uit de Republiek Noord-Ossetië. Ik woon sinds 3 jaar samen met mijn ouders en twee broers in België. We hebben eerst een tijdje in Vlaanderen gewoond, maar in februari 2010 zijn we naar Brussel verhuisd. bon : En dan ben je bij bon terecht gekomen ? Stella: We zijn eigenlijk door het Onthaalbureau in Vlaanderen doorverwezen, waar we al deelnemen aan de Nederlandse les. Ik heb in maart 2010 samen met mijn vader en broer de cursus Maatschappelijke Oriëntatie in het Russisch gevolgd, mijn mama deed dat een paar sessies later. bon: Je hebt de ambitie om verder te studeren, in het Nederlands weliswaar! Je volgt een opleiding aan de Sociale Hogeschool te Heverlee? Stella: Aangezien ik al met Nederlands begonnen was in Vlaanderen kon ik in Brussel meteen starten met Nederlands niveau 1.2. Het ging goed vooruit dus ik wilde graag in het Nederlands verder studeren. Ik heb toen nagedacht wat ik zou kunnen studeren. Op basis van mijn persoonlijkheid, mijn interesses en mijn competenties is mijn keuze naar Maatschappelijk werker, optie Sociaal Cultureel Werk gegaan. bon: Interessant ! Vertel dan „ns wat meer over je competenties en persoonlijkheid? Stella: Ik denk dat ik positief en communicatief ben ingesteld. Ik werk graag met mensen; groepswerk vind ik boeiend. Daarbij komt dat ik van buitenlandse origine ben en ik verschillende talen spreek. In de sociale sector is dit laatste toch een extra troef, denk ik. Ik kan niet ontkennen dat bon me ontzettend inspireert . Ik heb hier heel bon vzw – Inburgering Brussel | Jaarverslag 2011 | www.bonjaarverslag.be

Pagina 42 van 49

veel bijgeleerd: hoe jullie met mensen omgaan en communiceren. Ik ben ook heel blij dat ik bij bon mijn stage kan doen. bon : Stella , laat we het eens hebben over wat je in vrije tijd doet. Uit wat opzoekwerk op het internet blijkt dat jij geen onbekende Brusselaar meer bent? Stella : Echt waar? Ik heb mezelf nooit op internet opgezocht ! bon: Je staat bijvoorbeeld vermeld als deelnemer aan de documentaire “Inspirerende Parcours Inspirants” . Kan je daar wat meer over vertellen? Stella : Ik deed dit project onder begeleiding van twee fantastische mensen: Bleri Lleshi en Lief Vandevoort. Dankzij hen heb ik in mijn sociale leven een grote stap vooruit gezet. De documentaire maakt deel uit van het project “The inspirator”. Zes jongeren uit Brussel, waaronder ik, hebben elkaar tussen februari en maart 2011 één keer maand ontmoet. Elk had een plan om iets te doen onder het motto” Jongeren inspireren jongeren”. Ik heb voor mijn project nog maar eens inspiratie gehaald bij bon (lacht). Ik zie soms mensen, nieuwkomers en ook oudkomers, die niet willen integreren en volgens mij geven deze mensen dergelijke houding en mentaliteit ook door aan hun kinderen. Ik wou hier graag iets mee doen, dus besloot ik om een workshop te organiseren in een onthaalklas in Schaarbeek. Tijdens mijn workshop praat ik over drie punten waarover ik met de jongeren: 1. Geloof in jezelf 2. Zet je doelen een beetje hoger 3. België is een land met mogelijkheden Als je in deze drie punten gelooft kan je iets bereiken ! In november 2011 heb ik dit project samen met de Bleri Lleshi voorgesteld tijdens De veertiendaagse over Gelijke Kansen en Diversiteit, georganiseerd door Think Tank européen pour la solidarité. bon: Ik kan me inbeelden dat spreken voor een groot internationaal gezelschap wel een hele ervaring was? Stella : Absoluut! Ik zag al die mensen en ik kreeg een moment van stress. Ik dacht tegelijk: “Er is geen weg terug , ik moet er voor gaan!” Ik had nooit gedacht dat ik zo zelfzeker zou zijn op het moment zelf. Maar hierdoor ben ik weer een ervaring rijker. bon : Je engagement houdt hier niet op. Je bent tijdens schoolvakanties ook vrijwilliger tijdens de jeugdkampen van vzw A place to live en vzw Jeugd en Vrede, je helpt in het Russisch Cultureel Huis. Alsof het nog niet genoeg is, ben je ook nog vrijwillig tolk bij het Sociaal Vertaalbureau? Stella: Ik kan niet stilzitten. Ik haal uit al deze activiteiten heel veel voldoening en ik leer nieuwe mensen kennen. Door mijn vrijwilligerswerk bij het Sociaal Vertaalbureau leer ik nieuwe organisaties kennen, wat uiteraard nuttig is voor mijn studies. Ik ben altijd bang om me te vervelen (lacht) . Ik kan je al verklappen dat ik opnieuw mee doe bon vzw – Inburgering Brussel | Jaarverslag 2011 | www.bonjaarverslag.be

Pagina 43 van 49

aan een project in Brussel, waar we ons de vraag stellen “hoe kunnen we Brussel veranderen?” Via Jeugd en Vrede ben ik momenteel ook betrokken bij het Tweede jongerenpact 2020. Twintig jongeren uit Vlaanderen - en ik als enige uit Brussel - doen een voorstel over wat we veranderd willen zien tegen 2020. We werken rond 10 verschillende thema‟s. Ik zal spreken over wonen in de stad. Ik wil meer groene zones en de stad levendiger maken. bon: Het lijkt alsof jij je helemaal thuis voelt in Brussel? Stella : Ik heb niet het gevoel dat ik me heb moeten aanpassen. Het voelt alsof ik hier geboren ben. Ik voel me goed in Brussel, zelfs al spreek ik geen Frans (lacht). bon: Stella, het is zeer fijn te horen dat Brussel dynamische positief ingestelde jongeren heeft . We wensen je ontzettend veel succes in alles wat je onderneemt. Je kan op Youtube de volledige documentaire “Inspirerende Parcours Inspirants” bekijken.


Pagina 44 van 49

23.4. Ashraf Sarawi Ashraf Sarawi komt uit Palestina, waar hij ook al vrijwilligerswerk deed. In België volgt Ashraf een extra opleiding en zet hij zich nog steeds in als vrijwilliger. Daarnaast heeft hij een passie voor film en fotografie, wat uitgemond is in de documentaire „Bits and Pieces‟. Wie? Ashraf Sarawi Komt uit: Palestina Leeftijd: 24 jaar In België sinds: 2010 Opleiding: Ingenieursopleiding in Palestina, opleiding bij Iris Tech + in België Inburgeringstraject bij bon: gestart in 2011 In Palestina volgde Ashraf een ingenieursopleiding en zette hij zich al in als vrijwilliger. De 24-jarige Ashraf kwam in 2010 naar België en zit sindsdien niet stil. Hij volgt een intensieve opleiding digitaal frezen bij IrisTech +. Zijn documentaire Bits and Pieces handelt over zijn leven in België. Hij mag de documentaire in het voorjaar van 2012 voorstellen op het Eye on Palestine Festival. bon: Ashraf, je hebt sinds je in België woont nog niet stilgezeten. Met wat zullen we beginnen? Ashraf: We zullen beginnen bij het begin (lacht). Kort na mijn aankomst in België heb ik onmiddellijk een intensieve cursus Frans gevolgd. Daarna ben ik bij bon terecht gekomen, waar ik de cursus maatschappelijke oriëntatie in het Frans gevolgd heb. Even later ben ik met Nederlands begonnen. bon: In die periode wilde je graag vrijwilligerswerk doen en werd je door onze consulente maatschappelijke participatie doorverwezen naar het Soep en Infopunt voor Asielzoekers (SIA, Vluchtelingenwerk Vlaanderen) en naar Gemeenschapscentrum Pianofabriek. Wat deed je daar voor werk? Wat motiveert je zo om vrijwilligerswerk te doen? Ashraf: In GC Pianofabriek was ik verantwoordelijk voor het verdeelpunt van de biogroenten en fruitmanden van Den Diepen Boomgaard. Intussen geef ik ook Arabische les als vrijwilliger. Het leek me een goede manier om mijn Frans en Nederlands op een hoger niveau kunnen brengen. Bij het Soeppunt was mijn kennis van het Arabisch zeer welkom. Vrijwilligerswerk is ook een ideale manier om je netwerk uit te breiden. Maar het is vooral fijn om je vrije tijd op een nuttige en zinvolle manier in te vullen. In Palestina was ik ook een aantal jaar vrijwilliger bij de Palestijns-Canadese NGO Hope. Die NGO is actief in de vluchtelingenkampen en in de oude stad Nablus. Ik gaf er lessen fotografie en Digital Storytelling.


Pagina 45 van 49

bon: Je was in december 2011 gastspreker op de studiedag “Origins: Internationale 3-daagse Digital Storytelling” georganiseerd door Kifkif vzw . Kan je wat meer uitleg geven over die Digital Storytelling? Ashraf : Bij Digital Storytelling beginnen we met een basiscursus fotografie. We leren de deelnemers hoe je foto‟s maakt. Ze leren hoe je technisch en artistiek naar een foto kijkt. Daarna geven we een basiscursus tekenen. We bestuderen kleuren en hun emotionele effecten, enzovoort. De deelnemers krijgen ook een basiscursus Moviemakers. De cursus duurt gemiddeld vier maanden, waarin we vrienden worden en praten over ons persoonlijk leven. De deelnemers kiezen voor zichzelf een verhaal dat ze willen vertellen in 3 à 5 minuten. Ze monteren de foto‟s en tekeningen, en zetten hun stem op die beelden. Het heeft een therapeutisch effect op mensen. Je zegt op een creatieve manier wat je voelt. bon: Je bent actief betrokken bij de het Eye on Palestine festival dat in 2012 opnieuw in Antwerpen, Gent en Brussel plaatsvindt. Wat houdt dat precies in? Ashraf: Mijn documentaire maakt deel uit van het project Bits en Pieces . Acht Palestijnen vertellen over hun leven in België, waaronder ik. Dit project is een samenwerking tussen GC Pianofabriek, Victoria DeLuxe en Menarg. Ik zal op het festival een inleidende lezing geven over het project. Jullie moeten zeker komen kijken; ik spreek ook over bon in de documentaire! Meer info vind je op de website van Eye on Palestine. bon: We komen zeker kijken! Laten we het even hebben over de opleiding die je volgt bij Iris Tech+. Een intensieve opleiding, niet? Ashraf, Inderdaad. De opleiding duurt 1 jaar, met 40 uur per week les! De selectie voor deze opleiding was zeer streng. Er waren 35 kandidaten, waarvan er 6 geselecteerd werden. Op dit moment blijven er maar 3 cursisten over, mezelf meegeteld (lacht). We maken onderdelen voor ondermeer vliegtuigen, auto‟s en voor de biomedische sector. Het werk vraagt een zeer grote precisie en bijgevolg dus een zeer hoge concentratie. Voor wie meer wil weten: een tijdje geleden kwam Télé Bruxelles onze opleiding filmen. bon : De opleiding bij Iris Tech + stopt in het voorjaar van 2012. Heb je vooruitzichten op werk? Ashraf: We krijgen heel veel aanbiedingen van verschillende bedrijven. Ik moet nog even nadenken, want ik wil eigenlijk graag in de biomedische sector werken. Protheses ontwikkelen lijkt me interessant. bon : Ashraf, we wensen je ontzettend veel succes met alles wat je onderneemt. We kijken vol ongeduld uit naar je documentaire.


Pagina 46 van 49

24. COMBICURSUS: DEELNEMERS AAN HET WOORD Combi? In oktober 2011 starten bon en Brusselleer met een experiment : ze gaan nauwer samenwerken en tegelijk Nederlands en maatschappelijke oriëntatie aanbieden. Vijftien inburgeraars tekenen in voor zo‟n COMBI-cursus. Ze krijgen twee keer per week les maatschappelijke oriëntatie in het Frans , gecombineerd met twee keer Nederlands. Lahcen Iken van bon en Ludwig Willaert van Brusselleer zijn de enthousiaste leerkrachten die heel intens aan deze pilootcursus samenwerken. Eind januari is het onderdeel maatschappelijke oriëntatie afgelopen. Nu schakelen de deelnemers naar een hogere versnelling : ze volgen vanaf februari vier keer per week Nederlands. Tijd voor een babbel met een paar cursisten: Djibirila Barry en Amadou Alfa vertellen over hun ervaringen. Dag Djibirila en Alfa. Kunnen jullie ons vertellen wat jullie ertoe bracht deze combi-cursus te beginnen ? Djibirila: Ik ben geboren in Guinée in 1964. Sinds april 2011 woon ik in Brussel. Daarvoor heb in 10 jaar in Ierland gewoond en gewerkt. Nu ben ik gelukkig gehuwd met een Belgische en ik heb me in Brussel geïnstalleerd. Eerst wilde ik een cursus Nederlands volgen. Bij Anneessens stelden ze me voor dit om dit te combineren met een cursus maatschappelijke oriëntatie. Dat vond ik een goed idee en ik beklaag het me niet. Amadou: Ook ik ben in Guinée geboren, in 1982. Sinds mei 2010 ben ik in België. In Guinée heb ik Duits geleerd op eigen initiatief. Maar dat was moeilijk. Nu leer ik Nederlands en het is een prachtige taal. Ik woon in St-Joost en ik wil er hier echt iets van maken. Dan moet je de talen leren. De informatie die we van Lahcen krijgen en de manier om in de klas samen te werken helpen ons echt vooruit. Onze klas groep is naar elkaar gegroeid. Gisteren nog heeft een cursiste informatie meegebracht over een job. We hebben met drie gesolliciteerd. We leren echt wel bij. Hoe werkt die combi-cursus concreet ? In het begin hebben we 2 keer per week maatschappelijke oriëntatie in het Frans bij Lahcen en twee keer Nederlandse les bij Ludwig. Die proffen zijn precies twee broers. Ze weten altijd van elkaar waarmee we in de klas bezig zijn. We hebben een klasboek bijgehouden met onze teksten en we hebben ook een feestje gebouwd met alle trajectbegeleiders erbij . Zelfs de directeurs van bon en Brusselleer zijn komen kijken en hebben met ons gedanst en ons aangemoedigd. Vanaf februari hebben we vier keer per week Nederlands , maar Lahcen komt nog af en toe kijken hoe het zit. We hebben nu een korte evaluatie en gaan dan op bezoek in Gent. Zouden jullie de cursus aanraden aan jullie vrienden ? Zeker. Er zijn alleen maar voordelen. We winnen veel tijd door de twee cursussen met mekaar te combineren. Doordat de studenten elkaar zo dikwijls zien, is er een groepsgevoel ontstaan. We zien elkaar ook buiten de


Pagina 47 van 49

lessen. De samenwerking tussen onze twee lesgevers is een plezier om zien, ze gaan echt goed samen. Lahcen bijvoorbeeld heeft ons veel praktische zaken in het Nederlands geleerd. Echte integratie moet ook zo zijn. Geef eens een voorbeeld? Als we koffie vragen in het Nederlands , worden we sneller bediend door de blonde koffiedame. En ze lacht altijd naar ons. De werknemers bij bon werken allemaal in dezelfde richting: ils nous ont fait réunir. Ze willen ons echt vooruit helpen. De ontvangst aan de balie, de secretaresses, de koffiemadammen, de directie, de trajectbegeleiders, de leerkrachten … bon, c‟est une bonne chose. Wat vinden jullie van het Nederlands ? Amadou: Het klinkt zeer mooi, maar het is een moeilijke taal. Het klinkt allemaal een beetje zoals het Engels. Persoonlijk zou ik in Gent willen wonen : de mensen zijn er vriendelijker en de huurprijzen zijn goedkoper. Ik zoek nu een Vlaamse vrouw, maar tot nu toe heb ik de ware nog niet gevonden. Kennen jullie mooie woorden in het Nederlands ? Zeker. Ik hou van: „tot straks‟. „Alsjeblieft. Zus en zo. Dankuwel. Allemaal samen‟... Er zijn zoveel mooie woorden. Bedankt Alfa en Djibirila voor dit prettige gesprek en veel geluk met jullie onderneming! Interview door Peter Haesendonck, coördinator maatschappelijke oriëntatie bij bon


Pagina 48 van 49

JAARVERSLAG 2011 BON VZW

Recommend Documents