BON JAARVERSLAG 2012

BON JAARVERSLAG 2012

1 bon vzw – JAARVERSLAG 2012 – www.bonjaarverslag.be

Leeswijzer Dit document bevat een groot aantal van de teksten uit het online jaarverslag 2011 van bon vzw. Het volledige jaarverslag 2011 is de online versie op www.bonjaarverslag.be. Op het online jaarverslag vind je interactieve extra‟s die niet in dit document werden opgenomen. Deze tekstversie van het jaarverslag is zo opgesteld dat het printen gebruiksvriendelijk is. bon vzw vraagt om bedachtzaam om te gaan met papier. Afdrukken is in veel gevallen overbodig.

COLOFON bon vzw – Inburgering Brussel Toekomststraat 35, 1080 Sint-Jans-Molenbeek T 02 501 66 80 www.bon.be | [email protected] Teksten bon vzw © bon vzw, april 2013


INHOUDSTAFEL 1. Over bon ………………………………………………………...………………………….

4

1.1 Missie & visie …………………………………….…………………………..…. 1.2 Personeelsbeleid ………………………………………………………...…….. 1.3 Raad van bestuur ………………………………………………...………….…. 1.4 bon kort ………………………………………………………………………….. 1.5 bon in the kijker ……………………….………………………………………...

4 4 5 5 6

2. bon cijfers ………..………………………………………………………………………...

7

2.1 Werking …………………………………………………………………………… 7 2.2 Cursisten ……………..…………………………………………………………... 7 3. Inburgeringstraject ……………………………………………………………………….. 9 3.1 Werving en intake …………...………………………………………….………. 3.2 Trajectbegeleiding ………………………..…………………………………….. 3.3 Maatschappelijke oriëntatie ..………………………………………………….. 3.4 Nederlands als tweede taal ……………………………………………………. 3.5 Levensloopbaanoriëntatie …………………………………………………...... 3.6 Minderjarigen …………………………………………………………………….

9 10 11 12 14 15

4. Projecten …………………………………………………………………………………...

16

5. Blik vooruit …………………………………………………………………………………

19

5.1 Hervormingen ……………………………………………………………………. 5.2 Nieuwe planning ………………………………………………………………… 5.3 bon breidt uit ……..……………………………………………………………… 5.4 Projecten 2013 …………………………………………………………………..

19 19 19 20

6. Ambassadeurs …………………………………………………………………………….. 21 6.1 Anastasiia ………………………………………………………………………... 6.2 Alhadi …………………………………………………………………………….. 6.3 Samim …………………………………………………………………………….

21 23 25


1. OVER BON 1.1 Missie & visie  

   

bon begeleidt mensen van vreemde origine op hun weg naar volwaardig burgerschap. bon ziet inburgering als een interactief proces. bon biedt mensen van vreemde origine een specifiek programma aan dat hen de mogelijkheid geeft hun zelfredzaamheid te verhogen. Het doel van het inburgeringproces is een volwaardige, actieve deelname aan de samenleving die bijdraagt tot meer sociale cohesie. bon wil de competenties van de deelnemers tot hun recht laten komen via een integrale dienstverlening. bon wil haar deelnemers zo goed mogelijk bedienen met een laagdrempelige aanpak op maat. bon streeft naar een dienstverlening die aantoonbaar duurzaam en kwaliteitsvol is. bon is een Brusselse, pluralistische organisatie die werkt vanuit het tweetalige statuut en de meertaligheid van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

1.2 Personeelsbeleid 20 NIEUWE GEZICHTEN In 2012 verwelkomt bon maar liefst 20 nieuwe gezichten. Dat zijn vooral eerstelijnsmedewerkers: een baliemedewerker, 3 intakers en 10 trajectbegeleiders. Eind 2012 werken 92 mensen bij bon. De LLO-werking breidt uit in 2012. De LLO-verantwoordelijke wordt een coördinator met een eigen team, dat vanaf nu bestaat uit een nieuwe LLO-medewerker en de medewerkers maatschappelijke participatie. KWALITEITSHANDBOEK In het najaar herwerkt een tijdelijk medewerker het kwaliteitshandboek. Dat krijgt een andere vorm en een nieuwe structuur, waardoor het gebruiksvriendelijker en aantrekkelijker wordt. Het nieuwe kwaliteitshandboek is bovendien snel en makkelijk beschikbaar zijn voor het personeel via het Intranet. Naar aanleiding van het vernieuwde kwaliteitshandboek neemt bon ook alle functieomschrijvingen onder de loep. In 2013 werken we deze functieprofielen uit tot competentieprofielen en koppelen we ze aan talent- en competentiemanagement. ORGANISCOOP Hoe werkt bon als organisatie en hoe kan het beter? Dewaele consultancy komt aan de hand van de “Organiscoop” de organisatiecultuur bij bon opmeten. Een representatief deel van het personeel wordt bevraagd. In 2013 bekijken we hoe we de resultaten en aanbevelingen kunnen omzetten in concrete acties. COACHING Om alle nieuwe trajectbegeleiders goed te kunnen begeleiden, zet bon in op coaching. Elke vestigingsplaats krijgt een ervaren TB-coach die deels vrijgesteld is om de nieuwe trajectbegeleiders te helpen inwerken en om rond competenties te werken. Het peter-en meterschap wordt ook beter gestructureerd. OVERLEG OP KADERNIVEAU De leidinggevenden bij bon starten in 2012 met een intensief intervisietraject. Tijdens dat traject wordt beslist om een leidinggevendenoverleg in te voeren. Dit moet leiden tot meer uniformiteit in het aansturen en coachen van het personeel. Zowel het leidinggevendenoverleg als het intervisietraject krijgen een positieve evaluatie én krijgen een vervolg in 2013.


In 2012 gaan alle kaderleden twee keer samen op tweedaagse. Wat staat op het programma? Eerst en vooral het kwartaaloverleg, maar er is ook tijd voor inhoudelijk werk rond strategie en het actieplan en teambuilding. DIVERSITEIT BIJ BON Eind 2012 zijn er 92 medewerkers in dienst bij bon, samen 83 voltijds equivalenten. De diversiteit bij het personeel is groot. Bij bon werken mensen van 11 verschillende nationaliteiten. We tellen 23 geboortelanden. Van België tot het Verenigd Koninkrijk. Bij bon werken meer vrouwen (73%) en minder mannen (27%), veel jonge en ook wat oudere mensen (84% is jonger dan 45 jaar). Maar een diverse personeelsgroep garandeert niet automatisch een actief diversiteitsbeleid. Daar maken we actief werk van in 2012. We organiseren twee diversiteitsdagen voor het personeel, met de bedoeling om een aantal taboes te benoemen en te doorbreken. Dit leidt onder meer tot het invoeren van drempelverlagende infosessies voor interne vacatures. De werkgroep diversiteit zorgt ervoor dat diversiteit op de agenda blijft staan.

1.3 Raad van Bestuur LEDEN

        

Adelheid Byttebier Antony Ferminus Bie Vancraeynest Bob Pleysier Frans De Keyser (voorzitter) Hamel Puissant Jos Brumagne Luc Groeninckx Marc Haertjens

ALGEMENE VERGADERING

          

Adelheid Byttebier Ann Trappers Antony Ferminus Bie Vancraeynest Bob Pleysier Frans De Keyser (voorzitter) Hamel Puissant Jos Brumagne Luc Groeninckx Marc Haertjens Thierry Goossens

1.4 bon kort bon is het Onthaalbureau Inburgering Brussel. bon biedt mensen van buitenlandse origine een inburgeringsprogramma aan. Dit programma vergroot de mogelijkheden van de deelnemers om hun weg te vinden in de Belgische samenleving. Deelname is gratis en wordt bekroond met een inburgeringsattest.


DOELPUBLIEK

 

Mensen van buiten België die gemachtigd zijn om langer in België te verblijven. Belgen die geboren zijn in het buitenland en van wie minstens een van de ouders ook in het buitenland geboren is.

INBURGERINGSPROGRAMMA bon geeft duidelijke en juiste informatie over leven, werken en wonen in België en Brussel. Onze deelnemers komen meer te weten over hun rechten en plichten. Bovendien geeft bon inburgeraars de kans om op een prettige manier Nederlands te leren. Voor minderjarigen verzorgt bon specifieke begeleiding. VIER PIJLERS Het inburgeringsprogramma steunt op vier pijlers:



De cursus maatschappelijke oriëntatie in een contacttaal zoals Frans, Engels, Arabisch, Russisch, Farsi, Spaans, Pular, Pashtu, Dari, Urdu, Hindi, Turks en Tibetaans.

  

Een intensieve basiscursus Nederlands, in samenwerking met het volwassenenonderwijs. Workshops en begeleiding rond werk, opleiding en vrije tijd. Individuele begeleiding doorheen het volledige traject.

1.5 bon in de kijker bon kiest bewust voor een sterk communicatiebeleid. NIEUWE WEBSITE In 2012 lanceert bon een gloednieuwe website. De site wordt overzichtelijker en toegankelijker voor een divers doelpubliek. De volledige site is vertaald in het Frans en het Engels. Er is een beknopte versie van de site beschikbaar in 9 andere talen. Zo hopen we kandidaat-inburgeraars nog beter te kunnen informeren. BON IN DE PERS Vanaf de zomer van 2012 is inburgering een hot item in Franstalig België. Zowel politici als de Franstalige pers tonen interesse voor de werking van bon. Directeur Eric De Jonge neemt deel aan een debat over inburgering op RTL en Télé Bruxelles komt een reportage maken bij bon. In december verschijnt een uitvoerig stuk over bon in Le Soir. Nog in het najaar krijgt bon heel wat persaandacht bij de presentatie van de onderzoeksbundel over het jongerenproject Masir Avenir. TV Brussel maakt een reportage en de VRT komt een kort interview opnemen voor het radionieuws. Daarnaast zijn in de loop van het jaar bijdragen te lezen en te horen in onder andere Brussel Deze Week en op FM Brussel. RECLAMECAMPAGNE In het najaar lanceert bon een affichecampagne. Reclamebureau Darwin bbdo werkt de campagne uit. Van 29 november tot 17 december 2012 zijn de affiches te zien in de Brusselse metro, op de tram en in buurtwinkels verspreid over Brussel. Er verschijnt ook een advertentie in Brussel Deze Week. De campagne vertelt het verhaal van 6 inburgeraars: Adama, Mirela, Mohammed, Olga, Rosa en Szymon. De verhalen zijn gebaseerd op de talloze verhalen van cursisten die dagelijks bij bon langskomen. Tanja Bogocharova maakte de tekeningen. Je kan de verhalen nalezen op www.bon.be.


2. BON CIJFERS 2.1 Werking De cijfers blijven stijgen in 2012. We sluiten méér inburgeringscontracten af en meer inburgeraars starten met een cursus maatschappelijke oriëntatie (MO). Het aantal MO-starters stijgt met 50% ten opzichte van 2011. Dit is het resultaat van een vraaggerichte aanpak, waarbij we op een flexibele manier het aanbod proberen af te stemmen op de vraag. Intakes Contracten

MO-starters Attesten

2011

2363

2127

1462

827

2012

2898

2542

2192

891

Het aantal behaalde attesten stijgt minder sterk. Het behalen van inburgeringsattesten blijft moeilijk voor Brusselse inburgeraars. Niet iedereen haalt het einde van het inburgeringstraject. Vooral voor of tijdens de lessen Nederlands haken een aantal cursisten af. MOND-AAN-MOND RECLAME De grote kracht van bon is het feit dat deelnemers tevreden zijn over het aanbod. Ze vertellen dit aan hun familie, vrienden en bekenden. Mond-aan-mond reclame is de belangrijkste manier om nieuwe cursisten aan te trekken: 37% van onze nieuwe deelnemers is doorverwezen door een ex-cursist, 13% door familie of vrienden. De samenwerking met het Huis van het Nederlands Brussel werpt ook vruchten af. Zij verwijzen 20% van de deelnemers door naar bon. 17% van de inburgeraars komt bij bon terecht dankzij de eigen werving van bon. TOP 4: Doorverwijzers Hoe komen cursisten bij bon terecht? Ex-cursisten

37%

Huis van het Nederlands

20%

Eigen werving

17%

Familie en vrienden

13%

2.2 Wie zijn onze cursisten Het publiek van bon is eerder jong: meer dan 76% van de cursisten is jonger dan 39 jaar. Mannen zijn met 58% van de deelnemers in de meerderheid. bon-cursisten wonen verspreid over het Brussels Hoofdstedelijk gewest, maar vooral in Brussel, Schaarbeek, Sint-Jans-Molenbeek en Anderlecht. TOP 4: Woonplaats cursisten Waar verblijven onze cursisten? Brussel-centrum

37%

Schaarbeek

20%

Sint-Jans-Molenbeek

17%

Anderlecht

13%

DIVERSITEIT: NATIONALITEIT, TAAL EN LAND VAN HERKOMST In 2011 kwamen er bij bon cursisten met wel 139 verschillende nationaliteiten over de vloer. Bijna 5% heeft de Belgische nationaliteit. Samen spreken deze mensen 82 verschillende moedertalen. Onze cursus maatschappelijke oriëntatie geven we in 13 contacttalen. Onze cursisten hebben 117 verschillende geboortelanden. De top 4 in 2012? Marokko, Guinea, Afghanistan en Congo.


TOP 4: Land van herkomst Waar zijn onze cursisten geboren? Marokko

20%

Guinea

13%

Afghanistan

7%

Congo

5%


3. INBURGERINGSTRAJECT 3.1 Werving en intake CIJFERS IN DE LIFT De cijfers blijven stijgen in 2012: méér cliënten en méér inburgeringscontracten. bon haalt de doelstelling van 2472 inburgeringscontracten: we klokken af op 2542! Dat zijn er ruim 400 meer dan in 2011. intakes

contracten

2011

2363

2127

2012

2898

2542

bon detecteert de vraag naar specifieke talen en probeert hier zo snel mogelijk op in te spelen. Zo organiseren we in 2012 cursussen maatschappelijke oriëntatie in Pashtu, Poular, Tibetaans, Urdu en Hindi. WERVINGSACTIES bon werft direct door potentiële deelnemers rechtstreeks aan te spreken. Indirect werven doen we via doorverwijzers. De marktacties blijven een mooi voorbeeld van directe werving. bon informeert zo honderden mensen. In 2012 ligt de focus op 3 types van wervingacties:



Territoriale werving: bon focust op Anderlecht, Schaarbeek, Sint-Jans-Molenbeek en Brussel. In samenwerking met de gemeente Molenbeek organiseert bon opnieuw een brievenactie

 

Werving bij regionale organisaties, zoals het Huis van het Nederlands Brussel en Actiris Werving op basis van contacttaal: bon legt dit jaar de focus op het bereiken van gemotiveerde Turkstalige en Spaanstalige mensen.

AMBASSADEURS Onze ambassadeurs zijn ex-cursisten die zich graag willen inzetten voor bon. Zij kunnen op een geloofwaardige manier getuigen over inburgering en over hun traject bij bon. Als vrijwilligers ondersteunen zij het team werving en intake bij wervingsacties. VRIJSTELLINGSTOETS Inburgeraars uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Vlaams-Brabant en Limburg kunnen sinds 2011 bij bon de vrijstellingstoets maatschappelijke oriëntatie afleggen. Deze wordt in 2012 geëvalueerd, geactualiseerd en uitgebreid. Vanaf nu peilt de toets ook naar probleemoplossende vaardigheden en attitudes. RECLAMECAMPAGNE In het najaar laat bon het reclamebureau Darwin bbdo een affichecampagne uitwerken. BLIK VOORUIT In 2013 zal bon:   

een projectgroep werving opstarten nog meer vraaggestuurd werken de brievenactie uitbreiden naar andere Brusselse gemeentes, zoals Schaarbeek.


3.2 Trajectbegeleiding Via individuele begeleiding doorheen het traject wil bon de zelfredzaamheid van de inburgeraars stimuleren. De trajectbegeleider neemt de rol van coach op. ZOEKTOCHT NAAR EEN GEPASTE METHODIEK De zelfredzaamheid van de cursist staat centraal in de werking van bon. Het geïntegreerd doelenkader, dat deze zelfredzaamheid moet bevorderen, blijft daarom een belangrijke leidraad voor trajectbegeleiders. Dé uitdaging is de zoektocht naar een gepaste gesprekstechniek. In 2012 ontwikkelt bon in samenwerking met HUB een vorming gesprekstechnieken waarin 'Appreciative Inquiry' (AI) als methodiek opgenomen is. Alle trajectbegeleiders krijgen deze vorming. De trajectbegeleiders passen AI ook verder toe in het werken rond competenties van inburgeraars. De vorming krijgt een vervolg in 2013. COMPETENTIEMANAGEMENT 2012 staat in het teken van het verhogen van de efficiëntie. De nieuwe jaarplanning van bon nodigt ons uit om creatiever om te gaan met competenties, activiteiten en de beschikbare tijd. We zetten volop in op competentiemanagement en het aanbieden van groeikansen, zodat de groep trajectbegeleiders verder professionaliseert. In 2012 kiezen we per vestigingsplaats een coach die deels vrijgesteld is om nieuwe trajectbegeleiders in te werken en om rond competenties te werken. TEAMOVERSCHRIJDENDE PROJECTEN Een aantal trajectbegeleiders neemt deel aan taak- en teamoverschrijdende projecten. Drie trajectbegeleiders maken deel uit van het projectteam LLO. Daarvoor worden zij deels vrijgesteld van hun reguliere taken. Naast de drie vrijgestelden voor LLO staan een aantal trajectbegeleiders in voor het geven van workshops in het kader van LLO. Verder brengt een trajectbegeleider inburgeraars samen in de loopclub bon to run. Vier trajectbegeleiders ondersteunen jongeren tijdens het zomerproject Masir Avenir. BLIK VOORUIT In 2013 zal de nadruk liggen op:    

de optimalisering van de kwaliteit van de dienstverlening via vormingen (gesprekstechnieken, coaching, feedback) het verhogen van de efficiëntie het beter inzetten van de competenties van onze trajectbegeleiders met hulp van de coaches het onderling afstemmen van verschillende trajectonderdelen via gezamenlijke vorming en uitwisseling.


3.3 Maatschappelijke oriëntatie Via gerichte lessen laat bon inburgeraars kennismaken met de Brusselse en Belgische samenleving, zodat zij zelfstandiger kunnen functioneren in onze maatschappij. De lesgevers vertrekken vanuit de leervragen, interesses en competenties van de cursisten. NIEUWE PLANNING 2012 staat in het teken van het verhogen van de efficiëntie. Het aantal inburgeraars dat start met de lessen maatschappelijke oriëntatie (MO) stijgt met 50% ten opzichte van 2011. bon slaagt erin deze stijging op te vangen dankzij een nieuwe planning met een intensifiëring van het pakket maatschappelijke oriëntatie: van 6 naar 4 weken (+ 1 week LLO). Vanaf november wordt levensloopbaanoriëntatie (LLO) opnieuw geïntegreerd in het MO-traject via wekelijkse Perspectiefdagen. Deze nieuwe jaarplanning nodigt bon uit om creatiever om te gaan met competenties, activiteiten en de beschikbare tijd. De lesgevers gaan de uitdaging aan en zetten hun competenties maximaal in om de kwaliteit hoog te houden. CLIMREK De lesgevers MO ontwikkelen continu allerhande lesmateriaal. In 2012 ontwikkelt bon samen met andere onthaalbureaus een digitaal platform waarop deze waardevolle bijdragen verzameld en gedeeld kunnen worden: www.climrek.be. Zo ontstaat uitwisseling tussen de leerkrachten van de verschillende onthaalbureaus. TRENDS EN NIEUWIGHEDEN

  

De combicursus: de samenwerking met de NT2-partners wordt uitgebreid



Het Centre Bruxellois d‟Action Interculturelle (CBAI) brengt Franstalige en Nederlandstalige aanbieders van MO samen in een werkgroep. Enkele lesgevers nemen hieraan deel.

We bieden lessen aan in nieuwe talen: Hindi, Urdu en Dari Project Train the trainer: enkele leerkrachten van bon geven een cursus aan medewerkers van opvangcentra voor asielzoekers

BLIK VOORUIT In 2013 gaat bon de uitdaging aan om:

  

verder in te zetten op competenties: lesgevers specialiseren zich verder in bepaalde leerdomeinen de combicursus te integreren in het reguliere aanbod op een flexibele manier in te blijven spelen op de vraag naar nieuwe talen.


3.4 Nederlands als tweede taal Een basiscursus Nederlands als tweede taal (NT2) maakt deel uit van het inburgeringstraject. bon biedt zelf geen lessen Nederlands aan maar werkt daarvoor samen met verschillende Centra voor Basiseducatie (CBE) en Centra voor Volwassenenonderwijs (CVO). NT2-CEL bon richt in 2012 een aparte NT2-cel op. Die bestaat eind 2012 uit een coördinator en een assistent. NT2 wordt een volwaardige deelwerking binnen bon, naast maatschappelijke oriëntatie, trajectbegeleiding en levensloopbaanoriëntatie. UITVAL De uitval van cursisten in NT2 is een complexe kwestie. Inburgeraars kiezen bij het afsluiten van hun contract voor een basiscursus Nederlands. Maar soms haken mensen onderweg af. Om vat te krijgen op dit fenomeen loopt sinds 2011 een kwantitatief en kwalitatief onderzoek naar uitval:

 

We nemen starten uitvalcijfers onder de loep. We onderzoeken het verband tussen uitval en kenmerken van cursisten.

Als remedie tegen uitval laten we cursisten sinds 2012 zelf hun handboek betalen. bon betaalt deze kost terug als ze hun inburgeringsattest behalen. Voor laaggeschoolden blijft het handboek gratis. COMBICURSUS In 2012 experimenteren we verder met de combicursus. Naast de samenwerking met CBE Brusseleer komt er ook een samenwerking met de Centra voor Volwassenenonderwijs. Samen zoeken we naar verschillende formules, verschillende manieren om de lessen maatschappelijke oriëntatie en de lessen Nederlands te combineren. Concreet volgt een groep cursisten bijvoorbeeld in de voormiddag lessen MO en in de namiddag lessen Nederlands. Zo‟n combicursus werkt inhoudelijk en blijkt ook een remedie te zijn tegen uitval. RECHTSTREEKSE INSCHIJVING NT2 In 2012 vereenvoudigen en uniformiseren we het systeem van inschrijving voor NT2. De kandidaat-cursist weet daardoor op dezelfde dag wanneer zowel zijn cursus MO als zijn cursus NT2 plaatsvindt. Daardoor vereenvoudigen de doorverwijsprocedure en de gegevensuitwisseling met het Huis van het Nederlands en met de CVO‟s. BONGROEPEN VOOR NT2 In 2012 organiseert bon opnieuw „bongroepen‟ NT2, in samenwerking met Huis van het Nederlands en een aantal partnerscholen. Hierdoor versterkt de link tussen het onthaalbureau en het trajectonderdeel NT2 . Een trajectbegeleider van bon beheert elke NT2-groep mee. Inburgeraars kunnen prioritair inschrijven voor klassen van niveau 1.1. BLIK VOORUIT In 2013 zal bon:

  

de uitval verder bestrijden de combicursus opnemen in het reguliere aanbod experimenteren met combicursussen voor analfabeten


 

de NT2-cel uitbreiden met een stafmedewerker NT2 de rechtstreekse inschrijving ook toepassen op laaggeschoolden die Nederlands volgen aan een Centrum voor Basiseducatie.


3.5 Levensloopbaanoriëntatie Levensloopbaanoriëntatie (LLO) gaat over de professionele, de educatieve en de maatschappelijk participatieve perspectieven van elke inburgeraar. Tijdens toekomstgerichte workshops en infosessies komen cursisten meer te weten over werken, opleiding en vrije tijd. HERVORMING LLO In 2012 wordt de verantwoordelijke LLO een coördinator met een eigen team, dat bestaat uit een nieuwe administratief medewerker en de medewerkers maatschappelijke participatie. Daarnaast stuurt zij vanaf juni ook het projectteam LLO aan. Dit team brengt vertegenwoordigers uit alle deelwerkingen van bon samen. Zij worden 20 procent vrijgesteld om het LLO-aanbod te helpen uitwerken. Elk doet een bijdrage vanuit zijn competenties, jobinhoud en persoonlijke interesses. P-DAGEN In 2012 gaat het projectteam LLO op zoek naar de beste manier om levensloopbaanoriëntatie in te bedden in het traject van de cursist. bon vervangt de loopbaanoriëntatiebeurs in een eerste experimentele fase door een Perspectiefweek na MO. In de loop van 2012 worden dit Perspectiefdagen (P-dagen) die ingebed zijn in de MOsessie. Een dag per week is er dan expliciet aandacht en ruimte voor LLO. Het aanbod tijdens de P-dagen is afgestemd op de noden van de cliënt en zijn of haar scholingsgraad, de contacttaal en het soort traject. De cliënt kan kiezen uit een gevarieerd aanbod aan groepsactiviteiten: interactieve workshops, bezoeken en infosessies. MAATSCHAPPELIJKE PARTICIPATIE Vanaf september maken de medewerkers maatschappelijke participatie (MP) deel uit van het team LLO. MP wordt een van de drie perspectieven binnen LLO. Minstens een van de P-dagen wordt besteed aan het thema MP. De MP-medewerkers vertellen dan over de voordelen van vrijwilligerswerk, sociale en sportactiviteiten en organiseren uitstappen. Daarnaast verzorgen zij op andere P-dagen ook een aantal specifieke workshops. Ondertussen kunnen inburgeraars nog altijd individueel bij de MP-medewerkers terecht met specifieke vragen. De medewerkers blijven ook samenwerkingsverbanden met andere organisaties opzetten op sportief en sociocultureel vlak. Dit vertaalt zich in projecten zoals:

   

bontorun, bon op de fiets en onze voetbalploeg FC bon Interculturele uitwisselingsprojecten, zoals Belg in de klas en Babbel met bon Restobon in samenwerking met Viavia Café bon op de Zinneke Parade.

PARTNERS De bestaande samenwerkingen met VDAB, Actiris, de Werkwinkel van Tracé, Brucovo Eduspot en Syntra Brussel blijven bestaan. In 2012 komen daar een aantal nieuwe partners bij. bon werkt samen met Syntra Vlaanderen, VDAB Vlaanderen en Actiris aan een project rond zelfstandig ondernemen. Tijdens de P-dagen doet bon voor het eerst beroep op Citizenne, JES, Unizo en microStart.


3.6 Minderjarigen TOELEIDING NAAR ONDERWIJS bon volgt minderjarigen op die alleen of met hun ouders aankloppen bij het onthaalbureau. Leerlingen die toeleiding naar secundair onthaalonderwijs nodig hebben, krijgen vrij vlot toegang tot een onthaalschool. Kinderen inschrijven in een basisschool is moeilijker. In Brussel is er een zwaar capaciteitsprobleem. Om het fileleed voor de scholen aan te pakken, werken de scholen sinds 2010 met een elektronisch centraal aanmeldsysteem. In 2012 kunnen ouders hun kinderen ook via bon elektronisch komen inschrijven. bon en Foyer organiseren daarvoor samen permanenties op twee locaties en op vaste tijdtippen. TOELEIDING NAAR VRIJE TIJD bon zorgt ook voor toeleiding van minderjarigen naar geschikte socio-culturele activiteiten en vrijetijdsbesteding, zoals speelpleinwerking of sport. Dit gebeurt zowel dankzij de permanenties van onze medewerkster maatschappelijke participatie als via permanenties in samenwerking met de VGC. LOKAAL OVERLEG PLATFORM (LOP) bon blijft actief in het Lokaal Overlegplatform (LOP) van Brussel, dat waakt over de gelijke onderwijskansen voor alle leerlingen. Het LOP is een breed platform met alle inrichtende machten en directies van Brusselse Nederlandstalige scholen en met partners van buiten het onderwijs. Werkgroepen zijn actief bezig met thema‟s zoals anderstalige nieuwkomers. ZORGEN VAN OUDERS Ouders hebben vaak heel wat vragen hebben over hun kinderen. Hoe combineren ze een cursus maatschappelijke oriëntatie in de schoolvakanties met kinderopvang? Welke vorm van kinderopvang is het meest geschikt en waar kunnen ze daarvoor terecht? Waar vinden ze goede huiswerkbegeleiding voor hun kinderen? Tijdens de trajectbegeleiding gaan we samen op zoek naar oplossingen. In 2012 beslissen bon en de Opvoedingswinkel om vanaf 2013 samen te werken. De Opvoedingswinkel komt kennismaken met de werking van bon en geeft een eerste workshop voor trajectbegeleiders. MASIR AVENIR, INBURGERINGSCURSUS VOOR MINDERJARIGEN IN 2012 In 2012 organiseert bon voor de derde keer een inburgeringscursus voor minderjarigen tijdens de zomermaanden. De jongeren in Brussel dopen de cursus met de naam Masir Avenir. Dit betekent :‟De weg naar de toekomst‟, vertaald vanuit het Dari en het Frans.


4. PROJECTEN Jongerenproject Masir Avenir Masir Avenir, een inburgeringscursus voor minderjarigen In de zomer van 2012 organiseert bon voor de derde keer een inburgeringscursus voor minderjarigen. De jongeren dopen de cursus Masir Avenir. Dit betekent: „De weg naar de toekomst‟, vertaald vanuit het Dari en het Frans. Op 30 augustus is het feest, met zelfgemaakte hapjes en met veel muziek en dans. De dag nadien gaan de jongeren op uitstap om een geslaagde zomer in stijl af te sluiten! Masir Avenir in een notendop

     

Juli en augustus 2012 Vier taalgroepen (Frans, Poular, Dari en Pashtu) Ongeveer 60 jongeren tussen 16 en 18 jaar Programma: maatschappelijke oriëntatie, Nederlands en socio-culturele activiteiten Partner: JES vzw voor activiteiten rond groepsdynamiek, competenties en multimedia Financiering: samen met het Europees Vluchtelingenfonds (EVF)

Meten is weten In 2012 onderzoekt UGent wat ons zomerproject betekent voor de deelnemende jongeren. Op 13 december 2012 presenteren bon en UGent de resultaten van dit onderzoek in Bronks. Volgens het onderzoek zijn er tal van redenen om het project verder te zetten. De jongeren waarderen vooral de mogelijkheid om bij te leren, de emotionele ondersteuning en de kans om nieuwe ervaringen op te doen.

Train the trainer In 2012 verzorgt een aantal lesgevers van bon een cursus Train The Trainer. Vijftien medewerkers van 3 opvangcentra voor asielzoekers nemen deel aan deze training. Het gaat om medewerkers van de opvangcentra Pondrôme, Rixensart en Klein Kasteeltje. De trainees komen tussen maart en juni 10 keer naar bon om les te krijgen van onze leerkrachten. Vanaf september krijgen ze coaching bij het lesgeven en de animatie van groepssessies in de asielcentra.

Use-it bon en Use-it slaan in 2012 de handen in elkaar om een nieuw stadsplan van Brussel te maken. Het resultaat? Een kleurrijk geïllustreerd stadsplan met weinig tekst. De kaart biedt een selectie van 34 typisch Brusselse plekken, inclusief frietkoten, skateparken en markten. Sommige cursisten gaan ermee aan de slag tijdens de les, anderen kunnen zelf Brussel op een ludieke manier verkennen in hun vrije tijd.

Restobon Restobon is een samenwerking tussen bon, vzw Micromarché en ViaVia reiscafé . Elke laatste vrijdag van de maand kookt een andere bon-deelnemer een gerecht uit zijn of haar land. Tussen januari en juni mogen we proeven van de heerlijke schotels van Mouhamed, Mahfouz, Sophit, Fahmi, Regina en Wael.

bon to run bon to run is een diverse loopclub. Zowel cursisten als personeelsleden en sympathisanten lopen mee. Vanaf de lente bereiden zij zich voor op de 20 km van Brussel en op de Brussels Marathon. Sommigen verleggen hun grenzen, anderen lopen een briljante tijd. Met dank aan de trouwe supporters!


bon Zinneke Op 19 mei 2012 paraderen de Zinnekes door de straten van Brussel. Voor de eerste keer nemen ook boncursisten deel. Via infosessies slagen bon en Zinneke erin om zo‟n 20 cursisten warm te maken voor de parade. Een van hen helpt mee als couturier tijdens de voorbereiding, anderen lopen mee in de parade of zorgen voor de veiligheid tijdens de optocht. Volgens alle deelnemers een geweldige ervaring die zeker voor herhaling vatbaar is.

Vier interculturele uitwisselingsprojecten BELG IN DE KLAS Met Belg in de klas geeft bon Belgen en inburgeraars de kans om met elkaar in gesprek aan te gaan rond waarden, normen, gebruiken en gewoonten. De Belg in de klas geeft dus geen les, maar ontmoet de cursisten tijdens de les en wisselt ideeën uit. Zo‟n interculturele babbel is erg verrijkend voor alle deelnemers. BABBEL MET BON In 2012 organiseert bon Babbel met bon, een samenwerking met Muntpunt in het kader van Broodje Brussel. Net zoals bij Belg in de Klas gaan Belgen en inburgeraars met elkaar in gesprek. Hier gebeurt dat buiten de klas en in groepsverband. De deelnemers praten in kleine groepjes over migratie, racisme, identiteit en cultuur. Vanaf 2013 komt er een vervolg op Babbel met bon: Boca Mundo! CAFE COLORE Café Coloré is een samenwerking tussen bon en School zonder Racisme. Leerlingen uit verschillende scholen en inburgeraars uit Brussel komen samen om te praten. Dat zijn geen vrijblijvende babbels, maar gesprekken die als doel hebben elkaars horizon te verruimen. SAMEN INBURGEREN Samen Inburgeren is een initiatief van De Vrouwenraad en bon. Het concept? Twee Brusselse vrouwen ontmoeten elkaar. De deelnemers zijn enerzijds nieuwe inwoners van Brussel en anderzijds Nederlandstalige vrouwen die al langer in Brussel wonen. Samen oefenen ze Nederlands en praten ze over wat hen boeit: van koetjes en kalfjes tot de Belgische politiek.

bon op de fiets De fiets staat voor vrijheid en onafhankelijkheid. Het is een onmisbaar verplaatsingsmiddel in de stad. Daarom organiseren Provélo en bon in de zomer van 2012 voor de eerste keer fietslessen voor beginners voor boncursisten. Een 10-tal enthousiastelingen neemt deel aan de lessen.

Delicious Kanal Op 16 september 2012 neemt bon deel aan de eerste Delicious Kanal markt. bon bemant een van de 17 eetstandjes op de Ninoofsepoort. We serveren heerlijke balletjes en soep, gemaakt door bonners Wael Bendary (Griekenland/Egypte) en Oumar Barry (Guinée). De hapjes worden fel gesmaakt door het festivalpubliek en door de toevallige passanten van de autoloze zondag.

Iedereen migrant bon werkt mee aan de realisatie van Iedereen migrant, een filmpje over migratie. Iedereen migrant is een project van het Masereelfonds, CDF vzw en FMDO. bon zoekt mee naar interessante getuigenissen. Een aantal excursisten komen uitgebreid aan het woord in het filmpje: Ashraf Sarawi, Jaffar Safari, Veronica Sotomayor, Aws Adnan en Stella Kozyreva.


FC bon De voetbalploeg van bon is ontstaan dankzij een initiatief van Foyer. In 2012 kan bon dankzij een samenwerking met Buurtsport een voetbalzaal bemachtigen waar de ploeg kan trainen. Onze spelers nemen het op tegen SAMPA, Foyer des Jeunes, Klein Kasteeltje en Hobo. Vanaf september trainen ze ongeveer 1 keer per maand samen met Hobo.

Kicking & alive In 2011 ging bon op zoek naar cursisten met artistiek talent. Van 7 februari tot 4 maart 2012 exposeert een aantal van hen in het Belvue Museum. De tentoonstelling heet Kicking and alive en heeft als thema „Burgerschap beleven, hier en nu‟.


5. BLIK VOORUIT 5.1 Hervormingen In 2013 wil bon zich zo goed mogelijk voorbereiden op alle hervormingen die er in de sector aankomen. EVA bon stelt zich coöperatief op ten opzichte van de sectorale hervormingen. Toch stellen we ons vragen bij de implementering van de hervormingen binnen het Brussels Gewest. De Brusselse context is specifiek, waardoor het inburgeringsmodel niet helemaal op dezelfde manier kan ingevuld worden als in Vlaanderen. PARCOURS D’ INTEGRATION Ondertussen toont Franstalig België interesse in inburgering. De vormgeving van het parcours d’intégration wordt een grote uitdaging in 2013. bon is tevreden met deze evolutie. We zijn voorstander van een goede samenwerking op regionaal vlak. Hier zien we een belangrijke rol voor de VGC. BIJ BON bon probeert zich zo goed mogelijk voor te bereiden op de hervormingen in de sector. In 2012 heeft bon intern heel wat veranderingen doorgevoerd. Een nieuwe planning werd uitgetest en loopbaanoriëntatie werd uitgebreid. De aanzet werd gegeven voor het aanpakken van NT2-uitval. 2012 was een succesjaar wat de resultaten betreft. bon wil verdergaan op dit elan en het bereik nog vergroten. In 2013 staat bon klaar om het aanbod snel en flexibel af te stemmen op de vraag.

5.2 Nieuwe planning In 2013 start bon 8 keer verschillende cursussen maatschappelijke oriëntatie op in verschillende talen. We willen dit aanbod nog meer op maat organiseren door snel in te spelen op de vraag. Zo zijn er al extra cursussen in het Albanees, Bengaals en Bulgaars gepland. De cursus maatschappelijke oriëntatie duurt telkens 5 lesweken, 5 dagen per week. Alle opstartdata en meer informatie vind je op www.bon.be. Inschrijven kan iedere werkdag, in onze drie vestigingsplaatsen.

5.3 bon breidt uit OPENING SCHAARBEEK Na heel wat plannen, verbouwen en inrichten verhuist bon Schaarbeek in 2012 naar het nieuwe gebouw op het Colignonplein. Van nummertje 4 naar nummertje 10. Eind oktober wordt de nieuwe vestigingsplaats feestelijk geopend. Zelfs de burgemeester van Schaarbeek komt even een kijkje nemen. BON MOLENBEEK BREIDT UIT De logistieke ploeg zit niet stil in 2012. bon is nog maar net geïnstalleerd in Schaarbeek of er dient zich een nieuw project aan. bon beslist om de vestigingsplaats Molenbeek uit te breiden. Na de nodige aanpassingswerken nemen we eind 2012 de tweede verdieping van het gebouw in gebruik. bon Molenbeek krijgt daardoor twee extra klaslokalen, een bureauruimte en een vergaderzaal. BON IN ANDERLECHT? Komt er een vierde vestigingsplaats in 2013? bon onderzoekt in 2012 alvast de mogelijkheid om een extra antenne of vestigingsplaats uit te bouwen in Anderlecht. In 2013 zal duidelijk worden of deze plannen concreet worden.


5.4 Projecten 2013 PROJECTMEDEWERKERS Begin 2013 gaan 2 projectmedewerkers aan de slag bij bon. Zij zullen hoofdzakelijk instaan voor fondsenwerving binnen de organisatie en zij zullen de projectwerking binnen bon structureel helpen uitbouwen. Concreet zullen zij de projectideeën van de verschillende teams binnen bon opvolgen. Ze gaan ook op zoek naar projectoproepen, fondsen en partners op lokaal, regionaal of internationaal niveau. DIPLOMAGELIJKSCHAKELING Vanaf januari 2013 start bon met een nieuw project rond diplomagelijkschakeling, gefinancierd door Actiris en in samenwerking met Ciré. Daarvoor zal bon een nieuwe medewerker diplomagelijkschakeling aanwerven. Hij of zij zal Brusselse werkzoekenden met een buitenlands diploma begeleiden bij de gelijkschakeling van hun diploma. Daarnaast zal bon ook een infobrochure uitgeven en infosessies organiseren voor werkzoekenden en voor medewerkers van Actiris. Het project loopt over 3 jaar. ZOMERPROJECT INBURGERING VOOR JONGEREN In 2012 vond het zomerproject inburgering voor jongeren voor de derde en laatste keer plaats in cofinanciering met het Europees Vluchtelingenfonds. Toch wil bon het project heel graag verderzetten. Om een volgende editie te kunnen organiseren, moet bon op zoek naar andere financieringsbronnen. FILMPJE ROND NIEUWKOMERS EN VRIJWILIGERS In 2013 maken Foyer en Het Punt in opdracht van de VGC een promotiefilmpje over vrijwilligerswerk. bon zal hieraan meewerken door op zoek te gaan naar interessante getuigenissen van nieuwkomers over vrijwilligerswerk. BOCA MUNDO Babbel met bon wordt Boca Mundo! Het nieuwe motto luidt: Brussel behoort tot de wereld en de hele wereld is aanwezig in Brussel. MuntPunt en bon brengen telkens een tiental mensen van verschillende origine samen om over universele thema‟s zoals waarden en normen te praten. Iedereen die in Brussel woont of werkt is welkom. We komen niet meer samen op de middag maar om 17u30. De nieuwe voertaal is Engels.


6. AMBASSADEURS 6.1 Anastasiia "It is not how much you do, but how much love you put in the doing" - Mother Theresa Anastasiia Polichkovska volgde niet zo lang geleden een inburgeringstraject bij bon. Daarna deed ze vrijwilligerswerk en nam ze deel aan het project Samen Inburgeren. Intussen werkt Anastasiia bij bon als onthaalmedewerkster. Wie? Anastasiia Polichkovska Komt uit: Oekraïne Leeftijd: 25 In België sinds: februari 2011 Opleiding: Internationale betrekkingen Inburgeringstraject bij bon: eind 2011

Anastasia, hoe ben je bij bon terechtkwam? Ik ben afkomstig uit Oekraïne. In het kader van gezinshereniging ben ik naar België gekomen. Als nieuwkomer in Brussel wou ik een taal leren die hier gesproken wordt. Ik ben begonnen met lessen Frans. Toen een van mijn klasgenoten in de Franse les me vertelde over bon en het inburgeringstraject, ben ik me snel komen inschrijven. Dan heb je een cursus maatschappelijke oriëntatie gevolgd. Ja, ik heb een cursus maatschappelijke oriëntatie gevolgd in het Russisch. Ik heb veel geleerd tijdens die lessen. De uitwisseling van kennis en informatie was prima. Bovendien heb ik een individuele trajectbegeleidster gekregen bij wie ik met verschillende vragen terecht kon. Nadat ik mijn trajectbegeleidster had verteld dat ik interesse had om vrijwilligerswerk te doen, heeft ze me in contact gebracht met een van de medewerkers maatschappelijke participatie bij bon. Zij heeft dan met mij gesproken om te zien wat mijn interesses en competenties waren. Daarna heeft ze me snel gecontacteerd om te zeggen dat ik een keer per week bij Oxfam mocht gaan werken als vrijwilligster. Heb je vroeger ook vrijwilligerswerk gedaan in je land van herkomst? Ja. In Oekraïne heb ik internationale betrekkingen gestudeerd. Terwijl ik op mijn visum voor gezinshereniging wachte, wilde ik iets nuttig doen. Ik heb toen vrijwillig Engelse taalles gegeven. Een boeiende ervaring. Wat was je indruk van je eerste job als vrijwilliger in België? Ik was het enige meisje in de ploeg bij Oxfam. Het was een IT-afdeling. De mannen verwachtten niet dat ik veel kennis had van hardware en software. Maar ik had al veel over computers geleerd van mijn moeder. Voor de rest was het een heel toffe ervaring. Ik was toen ook al begonnen met lessen Nederlands. Zo kon ik met de mensen daar mijn Nederlands oefenen. Heb je nog ergens anders vrijwilligerswerk gedaan? Dankzij mijn trajectbegeleidster kon ik een vorming volgen over hoe je met kinderen moet omgaan. Toen heb ik ook bij A Place To Live een vrijwilligerswerk gedaan. Ik heb met veel kinderen van het Klein Kasteeltje een vriendschap opgebouwd. De kinderen zijn lief, maar je moet wel veel geduld hebben met al hun vragen. Ondertussen werk je bij bon! Hoe is dat gegaan? Terwijl ik vrijwilligerswerk deed bij Oxfam, heeft de medewerkster maatschappelijke participatie me gevraagd of ik


geïnteresseerd was om bij bon te komen werken als vrijwilligster. Natuurlijk was ik geïnteresseerd om het onthaal te versterken! Toen er een plaats vrijkwam om een collega met ziekteverlof te vervangen, heb ik een vervangingscontract gekregen. Nadien heb ik terug een tijdje als vrijwilligster gewerkt aan het onthaal. Ik ben iemand die niet graag stil zit. Ik ben ook verder gegaan met Nederlands. Ik volg Nederlands niveau 4.2 op dit moment. En nu ben je opnieuw terug bij bon als halftijdse betaalde collega, hé? Inderdaad. Op dit moment werk ik halftijds bij bon, als onthaalmedewerkster. Binnenkort zal ik de medewerkster NT2 (Nederlands als tweede taal) vervangen tijdens haar zwangerschapsverlof. Dat lijkt mij een interessante uitdaging. Tof! Iets helemaal anders. Jij hebt ook deelgenomen aan het project Samen Inburgeren. Hoe heb jij dat ervaren? Dat is een zeer goed initiatief. Het zit zo: we leren veel tijdens de lessen maatschappelijke oriëntatie. Maar als we met Belgische mensen zouden bevriend zijn, zou het nog beter zijn. De medewerkster maatschappelijke participatie heeft me in contact gebracht met het project Samen Inburgeren. Het concept is dat iemand die nog niet zo lang in Brussel woont in contact wordt gebracht met iemand die al langer in Brussel woont en goed Nederlands spreekt. Een vreemdeling wordt met een Belg gekoppeld. Zo werd ik gekoppeld met een lieve Caroline. De film Daens, die ik al in de les maatschappelijke oriëntatie gezien had, heb ik bijvoorbeeld met Caroline opnieuw gezien. We hebben de film rustig gekeken. Ik heb veel van Caroline geleerd over cultuur en geschiedenis. Het was een fijne uitwisseling. Het interessantste is dat we beste vriendinnen gebleven zijn. Fantastisch! Wat biedt de toekomst? Wel, ik ben nog steeds op zoek naar mezelf, naar mijn kwaliteiten en wat ik wil doen. Ik heb alle documenten doorgestuurd om de gelijkschakeling van mijn diploma aan te vragen. We zullen zien wat het gaat geven. Het was een fijn gesprek. Bedankt! Ook bedankt (lacht)! Met dank aan Awet Desta Aregawi


6.2 Alhadi Alhadi komt uit Darfoer, Soedan. Hij is altijd zeer actief geweest als mensenrechtenactivist. Hij publiceert artikels in Arabische kranten en magazines en wordt als expert over de Soedanese situatie geïnterviewd door internationale kranten zoals The Washington Post en The New York Times. Daarnaast schrijft hij ook kortverhalen en poëzie. In 2009 werd het te gevaarlijk voor hem in Soedan. Hij verlaat zijn land en komt in België terecht. In het voorjaar van 2010 volgt hij een inburgeringstraject bij bon. We zijn inmiddels 3 jaar verder en Alhadi is erkend vluchteling. Hij doet vrijwilligerswerk, volgt taallessen, hij blijft actief op internationale fora en hij neemt deel aan poëziefestivals en artistieke projecten. Vorig jaar bracht hij zijn tiende dichtbundel uit. Wie? Alhadi Agabeldour Adam Komt uit: Soedan Leeftijd: 41 In België sinds: 2009 Opleiding: Alhadi studeerde rechten en internationaal strafrecht. Hij is schrijver-dichter en mensenrechtenactivist. Inburgeringstraject bij bon: voorjaar 2010

Laten we heel even terugkeren naar het voorjaar van 2010, want toen hebben wij jou leren kennen. Hoe kwam je bij bon terecht ? Bij mijn aankomst in België werd ik naar het asielcentrum van Sint-Truiden gestuurd. Enkele maanden later startte ik met de inburgeringscursus in Hasselt, maar toen moest ik plots naar Brussel verhuizen. Ik kwam terecht in Sint-Lambrechts-Woluwe. In tegenstelling tot in Vlaanderen, is inburgering hier niet verplicht. Maar ik heb bij mijn sociaal assistente van het OCMW aangedrongen om hier een inburgeringsprogramma voor mij te zoeken en zo ben ik dus bij bon terechtgekomen. Sindsdien is voor mij de wereld in Brussel opengegaan (lacht). Je hebt internationaal strafrecht gestudeerd maar het vlot niet zo goed met de gelijkschakeling van je diploma? Ik heb rechten gestudeerd in Libië en internationaal strafrecht in Soedan. Ik moet uit beide landen gegevens zien vast te krijgen voor de gelijkschakeling van mijn diploma. Haast onbegonnen werk, maar ik geef de hoop niet op. Ik wil in de toekomst opnieuw gaan studeren en mijn master behalen. Ondertussen wil ik en moet ik dringend een job vinden! Ik wil poetsen, laden en lossen, … Ik ben absoluut niet kieskeurig, ik wil het uitschreeuwen „I NEED A JOB‟! Maar telkens weer krijg ik te horen dat ik te hooggeschoold ben. Ik heb inderdaad een sterk cv maar wat ben ik er op dit moment mee? Zéér frustrerend, geloof me! Dat kan ik geloven, maar ondertussen zit je niet stil? Nee, zo zit ik niet in elkaar. Ik ben gevlucht uit Soedan, ik moest vechten voor mijn leven en mijn vrijheid. België gaf me asiel. Hier ben ik een vrij mens, hier bestaat het recht op vrije meningsuiting. Voor een mensenrechtenactivist en schrijver is dat zéér belangrijk. Ik word ook nog steeds gecontacteerd door de Soedanese en de internationale pers alsook door internationale organisaties zoals de Verenigde Naties om mijn mening te geven over Soedanese kwesties. Ik publiceer van hieruit verhalen en gedichten op Arabischtalige blogs en websites. Ik tracht mijn gedichten en verhalen ook te delen met een Nederlandstalig publiek. bon heeft me destijds in contact gebracht met Zebrart vzw. Mijn profiel en cv staan op hun website. Via hun netwerk krijg ik de kans om deel te nemen aan culturele evenementen in Vlaanderen en in Brussel. Tijdens mijn traject bij bon werd ik voor vrijwilligerswerk doorverwezen naar het Soep- en Infopunt van Vluchtelingenwerk Vlaanderen. Ik ga nog steeds elke woensdag helpen. Ik heb er bij mijn aankomst in 2009 zelf ook soep en informatie gekregen. Ik vind het een zeer zinvolle vrijwilligersactiviteit waar ik met plezier elke week naartoe ga. In de zomerperiode


beman ik ook de infostand van Vluchtelingenwerk op festivals. De mensen van Vluchtelingenwerk Vlaanderen zijn als familie voor me geworden, er zijn hechte vriendschappen uit gegroeid. Laten we even doorgaan op je schrijverstalenten. Je hebt ondertussen al je tiende dichtbundel uit. Heb je dat talent van iemand meegekregen? Waar gaan je gedichten zoal over? Wel ja, het zit in de familie. Mijn moeder en een nichtje schrijven ook gedichten. Poëzie heeft niets materieels, het is niet gelinkt aan een vaste plaats. Mijn gedichten gaan over herinneringen, over Soedan, over België, over herinneringen, emoties, romantiek, over democratie, over iets dat me plots raakt, iets dat ik zie in de tram of op straat. Enzovoort. Ik heb geen agenda waarin staat: ‟vandaag ga ik eens een gedicht schrijven‟. Het is een ingeving van het moment. Het gebeurt dat ik midden in de nacht wakker word en plots een creatieve inval krijg, dan begin ik te schrijven (lacht). Vorig jaar schreef je een gedicht voor de slachtoffers en hun familie van het busongeval in Sierre Ik kende de kinderen uiteraard niet maar het idee dat die kinderen gelukkig vertrokken waren en niet meer levend terugkwamen, raakte me heel diep. Ik was op dat moment in Gent, waar ik deelnam aan een artistiek festival. Daar heb ik dat gedicht „Droeve kaarsen‟ geschreven in het Arabisch. Nadien werd het vertaald door Ilse Wijnen. Je schrijft in het Arabisch maar je wil heel graag een Nederlandstalig publiek voor je gedichten. Het is toch niet zo evident om een gedicht met het juiste gevoel te vertalen? Inderdaad, dat is heel moeilijk. Maar ik denk dat ik eindelijk iemand heb ontmoet van wie ik vind dat hij mijn emotie kan overbrengen in zijn vertaling. Ik ben trouwens ook nog steeds op zoek naar een uitgever (lacht), mochten jullie iemand kennen? We zoeken graag mee met jou. Tot slot Alhadi, je bent een mensenrechtenactivist, in Soedan worden zwarten zwaar gediscrimineerd, ervaar jij in België ook discriminatie? In Soedan is discriminatie overal en altijd aanwezig. Hoe zwarter je bent, des te erger het is. Ik begrijp de taal dus ik weet wat ze zeggen en er worden geen doekjes om gewonden. Hier in België is het niet altijd duidelijk. En ja, ik begrijp niet altijd goed de taal. Maar ik heb hier persoonlijk nog geen discriminatie ervaren. Ik kan op de bus zitten en er komt een blanke persoon naast mij zitten. Ik kan aan dezelfde tafel als een blanke persoon zitten, ik kan een plek binnen stappen waar gedanst wordt en gewoon mee gaan dansen. Ik heb niet het gevoel dat iemand me raar aankijkt omwille van mijn huidskleur. In ieder geval is het absoluut niet vergelijkbaar met de situatie in Soedan. Alhadi, ik dank je van harte voor dit boeiende gesprek en ik wens je heel veel succes met al je projecten. En blijf ons af en toe een mooi gedicht sturen! Met dank aan Ingrid Vandervelden


6.3 Samim “Ik zou het zo willen overdoen!” Samim is heel enthousiast als hij herinneringen ophaalt aan de zomer. Met 56 waren ze, de jongeren die deze zomer meededen aan het jongerenproject Masir Avenir. Een heel team zorgde voor een reeks activiteiten tijdens de maanden juli en augustus. Op het programma? Een kick-off weekend in Koksijde, lessen maatschappelijke oriëntatie, het maken van een eigen filmpje, kooklessen, fietstochten, … te veel om op te noemen! Wie? Samim Yar Komt uit: Afghanistan Leeftijd: 16 jaar In België sinds: eind 2010 Opleiding: handel in Sint-Guido Inburgeringstraject bij bon: jongerenproject Masir Avenir 2012

Samim, stel jezelf eens voor. Ik ben Samim, ik ben 16 jaar en woon in Schaarbeek. Ik ben nu al ongeveer anderhalf jaar in België. Ik ben met mijn familie naar hier gekomen. Eerst werden we opgevangen in een centrum in de buurt van Hasselt. Na een tweetal weken werden we overgeplaatst naar het Klein Kasteeltje. Toen kon ik beginnen met school: Okanonderwijs in Anneessens Funck. Een heel schooljaar hebben we intensief Nederlandse geleerd. Hoe ben je bij bon terecht gekomen? Ik ben niet bij bon terecht gekomen, bon is bij mij terecht gekomen! (lacht) In de voorlaatste week van het schooljaar zijn er een paar mensen van bon een infosessie komen geven. Ze legden het programma uit en het klonk heel goed. Bovendien kende ik bon al. Zowel mijn vader als mijn broer hadden er al lessen maatschappelijke oriëntatie gevolgd. Mijn vader in het Pashtu, mijn broer in het Engels. Maar ik dacht dat bon alleen voor volwassenen was, dus ik dacht het programma te volgen als ik 18 zou zijn. Wat vond je het leukste deel van het programma? Het kennismakingsweekend in Koksijde! Daar hebben we heel veel leuke activiteiten gedaan: raften, beachvolley, bbq, strandtrophy, ... Voor het eerst maakten we kennis met alle jongeren en begeleiders. Het was heel vermoeiend, maar een perfecte start! Je komt uit Afghanistan. Wat zijn de verschillen tussen België en Afghanistan? Waar te beginnen? Er zijn er te veel om op te noemen! De talen, de plaatsen,… In Afghanistan is alles anders. Ook de cultuur is helemaal anders. In Afghanistan is het bijvoorbeeld moeilijk om als vrouw te werken, hier niet. Hier kan iedereen vrij studeren en werken. Hier heb je ook veel meer bewegingsvrijheid, vrouwen kunnen hier op hun eentje naar buiten, in Afghanistan is dat een probleem. Had je moeite om je aan te passen aan dit land? Niet zo, maar je moet wel de regels van de school volgen. In Afghanistan moesten wij bijvoorbeeld elke vrijdag naar de moskee gaan. Hier is de regel juist dat je vrijdag niet naar de moskee mag gaan. Dat was een beetje moeilijk voor mij, en nog altijd. Wat maakt in jouw leven nu het grootste verschil? De gezondheidszorg! Ik heb een ziekte waar de dokters in Afghanistan geen raad mee wisten, en hier wel. Nu moet ik gewoon elke dag een pilletje nemen en ben ik normaal. Nu kan ik gewoon les volgen zonder al te veel moeite.


Waar zit je nu op school? Ik studeer nu handel in Sint-Guido, ik zit in het vierde middelbaar. Vorig jaar studeerden we enkel Nederlands en nu zit ik op een „gewone‟ school. We krijgen lessen zoals wiskunde, informatica, Frans, Engels, … Hoe voel je je in de klas? Ok, maar toch ook wat raar. Want ik zit in een Nederlandstalige school, maar iedereen spreekt er Frans. Zelf in de klas. Daarom is het contact met mijn klasgenoten nog heel moeilijk, door die taal. In de hele school zijn er ook maar drie Afghanen: ik, mijn zus en nog een andere jongen. Een heel verschil met vorig jaar, toen waren we bijna allemaal Afghaan! Maar ik vind het wel goed zo. Anders zou ik enkel Pashtu of Dari spreken en zouden mijn talen er niet op vooruit gaan. Samim, je had deze zomer een heel intensief jaar achter de rug. Op korte tijd heb je heel goed Nederlands leren spreken. Na de vakantie stond er opnieuw een intensief jaar voor de deur. Vind je het soms niet spijtig dat je niet wat hebt kunnen uitrusten in de vakantie? Nee, helemaal niet! Ik zou het zó willen overdoen! Niet alleen hebben we heel veel nuttige dingen bijgeleerd, we hebben ons toch vooral heel goed geamuseerd. Wij ook! Samim, bedankt. Wij wensen jou en de andere jongeren nog heel veel succes om ervoor te gaan en jullie dromen waar te maken! Met dank aan Marie Van Wayenbergh en Mohamed Jalloh


BON JAARVERSLAG 2012

Recommend Documents