Jaarverslag Diaconie Brinkstraatkerk 2014
Omzien om te dienen Juni 2015
1
Inhoudsopgave Inhoudsopgave ........................................................................................................... 2 1. Voorwoord .............................................................................................................. 3 2. Inleiding .................................................................................................................. 4 3. Organisatie ............................................................................................................. 4 4. Collecten................................................................................................................. 5 5. Jeugddiaconie ........................................................................................................ 6 6. Uit de diaconievergadering ..................................................................................... 6 6.1. MeetInn ............................................................................................................ 6 6.2 Facebook .......................................................................................................... 6 6.3 Groene diaken .................................................................................................. 6 6.4 Begeleiding bij kerkbezoek ............................................................................... 7 6.5 Financiële ondersteuning jaarprojecten ............................................................ 7 7. Ouderenzorg ........................................................................................................... 7 8. Sociale diaconie ..................................................................................................... 8 9. Taakgroep Werelddiaconaat................................................................................... 9 9.1 Veertigdagentijd ................................................................................................ 9 9.2 Amnesty International ....................................................................................... 9 9.3 Collecten Werelddiaconaat ............................................................................. 10 10. Het jaarproject .................................................................................................... 10
2
1. Voorwoord Dit jaar voor het eerst een jaarverslag van de diaconie. Een financieel jaarverslag bestaat al jaren. Dat geeft een beeld van de cijfers van de diaconie. Maar wat zit er achter die cijfers? Welke activiteiten hebben geleid tot deze cijfers? Om de diaconie meer inzichtelijk en meer toegankelijk te maken voor derden is besloten een jaarverslag te maken. Het beoogt de wereld van de diaconie op hoofdlijnen en thema’s weer te geven. Het totaal moet een beeld geven van waar de diaconie zich het afgelopen jaar mee heeft bezig gehouden zodanig dat de cijfers tot leven komen. Als je niet uitkijkt wordt een jaarverslag al snel een weergave van allerlei feiten en feitjes. Heel informatief, maar het geeft weinig leesplezier. En juist als je voor het eerst een jaarverslag maakt heb je het idee dat je de lezer ‘alles’ moet vertellen om een achterstand in te halen. Of omdat je bang bent dat de lezer, bij het missen van informatie, het totale verband niet kan overzien. Zo wordt het eerste jaarverslag ook een beetje zoeken: wat nemen we wel en wat nemen we niet op in het jaarverslag? Een probeersel: een soort concept waar de lezer een jaar lang naar kan kijken en feedback op kan geven. Zodat de tweede uitgave, volgend jaar dus, de trend kan zetten voor de komende jaren. Dit verslag staat dus in het teken van de balans zoeken. De balans tussen wetenswaardig en lezenswaardig. Als die balans wordt gerealiseerd hebben wij dit jaar ons doel bereikt. Daan Nijland, voorzitter
3
2. Inleiding Het jaarverslag zal zijn opgebouwd uit een toelichting van een aantal hoofdonderwerpen zoals die binnen de diaconie zijn te onderscheiden. Dit komt ook tot uitdrukking in de taakverdeling binnen de diaconie. Niet alles zal aan de orde komen. Dat hoeft ook niet. Met name gaat het dan om reguliere taken binnen de diaconie die, laten we zeggen, ‘randvoorwaardelijk zijn’: het organiseren van een bijdrage actie, het maken van een collecterooster, de organisatie van het Heilig Avondmaal. Hier zullen we alleen wat over zeggen als er vernieuwingen zijn doorgevoerd of als er andere ontwikkelingen van belang zijn. Daarnaast zal er een hoofdstukje zijn getiteld: ‘de diaconievergadering’. Daarin zullen enkele onderwerpen worden aangestipt waar het afgelopen jaar binnen de diaconie over is gesproken. Soms resulterend in een besluit maar soms ook zonder dat er al een besluit is genomen. Maar dan weet u dat het de aandacht heeft. In dit jaarverslag wordt regelmatig verwezen naar het beleid van de diaconie. Dit beleidsplan en de criteria voor hulpverlening zijn te vinden op de website van de kerk: http://www.brinkstraatkerk.nl Gemeente Info Diaconie.
3. Organisatie Op 31 december 2014 bestond het college van diakenen uit 15 personen. Hierbij moet worden opgemerkt dat twee personen gezamenlijk de taak van één diaken uitvoeren. Daarmee is de diaconie net minder bezet dan het streven van 15 ‘volledige’ diakenen. Het dagelijks bestuur van de diaconie wordt gevormd door de DAZ (Diaconie Algemene Zaken) en bestaat uit vier personen: voorzitter, secretaris, penningmeester en een algemeen lid. Dit algemene lid zal in voorkomende gevallen de secretaris danwel de voorzitter vervangen. Ook in de ‘grote’ diaconievergadering het CvD (zie volgende alinea). De DAZ heeft in 2014 in totaal 8x vergaderd. De DAZ is beleidvormend en ten aanzien van sociale diaconie samen met de sociaal diakenen besluitvormend. In het College van Diakenen (CvD) hebben alle diakenen zitting. Het CvD is besluitvormend. Daarnaast vindt in dit orgaan onderlinge afstemming en informatieuitwisseling plaats. Periodiek wordt gestreefd om een doel of een thema in de vergadering centraal te stellen om de binding met het werkveld te versterken. Het CvD heeft in 2014 totaal 6 maal vergaderd. Een diaken is tweede scriba voor de kerkenraad. Daarnaast is een diaken sinds 2013 lid van de Classis Ede. De afvaardiging vanuit de Brinkstraatkerk naar de classis rouleert per functie.
4
4. Collecten Het beleid van de diaconie is om met de collecten zoveel mogelijk doelen te ondersteunen die een binding met onze gemeente hebben. Daarom worden ook in BijEen oproepen aan gemeenteleden gedaan om met suggesties te komen. Daar wordt ook goed gebruik van gemaakt. De diaconie maakt vervolgens op basis van eigen criteria een afweging of het doel in aanmerking komt om in het rooster op te nemen. Ook wordt periodiek kritisch gekeken naar doelen die al vele jaren op het collecterooster staan. Al deze afwegingen samen hebben tot het onderstaande diaconale collecterooster voor 2014 geleid: Tabel 1: collecterooster 2014 Datum 12/1
30/3
Doel Kerk In Actie (KIA): dakloze vluchtelingen Marijke Folmer Werelddiaconaat: duurzame energie N-India KIA: terugkeer project vluchtelingen Jaarproject: Second Chance Support Uganda Werelddiaconaat 40 dg tijd Voedsel als basis Werelddiaconaat 40 dg tijd Voedsel als basis Soloplus
13/4 17/4
Voedselbank Ede Nandyal
19/10 2/11
20/4
KIA: activiteiten voor kinde-ren in asielzoekers centra Jaarproject: Second Chance Support Uganda Water voor Madosa-Malawi
5/11
Werelddiaconaat: voedselzekerheid Nepal Stichting Kruispunt Arnhem KIA: Gezinshuizen pleegkinderen De Glind Stichting Max Havelaar*
16/11
Terimah Kashi
23/11 30/11 14/12 21/12
Jaarproject: Second Chance Support Uganda Fonds Slachtofferhulp ZOA Vluchtelingenwerk Mercy Ships
24/12
Kinderen in de knel: Colombia
25/12 31/12
Groenteteelt Mongolië/SOGOG Stichting Wageningen Diaconaal Centrum
26/1 2/2 17/2 2/3 12/3 16/3
18/5 25/5 29/5 1/6 15/6 29/6 6/7 13/7
Datum 27/7 10/8 17/8
Edukans Anne van de Ban Fonds
31/8
Pompen is Leven
7/9
Beautifull Gate
21/9
Jaarproject: Second Chance Support Uganda Hospice Bennekom
28/9 12/10
Exodus Weeshuis stichting Dolidindano Werelddiaconaat: Belangenbehartiging Zimbabwe Vrienden van God’s Golden Acre Pastorale zorg doven Jaarproject: Second Chance Support Uganda
Doel Vrienden van Bawku
*Het geld kon niet worden overgemaakt naar deze stichting. Gezocht is naar een alternatief met een zelfde soort doelstelling. Daarom is de opbrengst overgemaakt naar Oikocredit.
5
5. Jeugddiaconie Met jeugddiaconie wordt beoogd jeugd te betrekken bij diaconale zaken. De laatste jaren is hierbij vooral sprake van het steunen van diaconale projecten. De jeugddiakenen werken hierbij samen met bv de Rock Steady groep. Het budget dat in de begroting is opgenomen voor jeugddiaconie is met name bedoeld om de organisatie van projecten mogelijk te maken en om de gekozen projecten ook daadwerkelijk te steunen. In 2014 is samen met de Jeugdraad de actie Nacht Zonder Dak uitgevoerd. Een gezellige sfeer met enkele educatieve elementen om jongeren te laten ervaren wat het is om niets of niet veel te hebben en toch te moeten overleven. Zo werden de onderkomens voor de nacht van karton, pallets en plastic gemaakt. Ook moest men op pad om eten in te zamelen. Met deze activiteit werd geld ingezameld voor straatkinderen in Kenia, Cambodja en Bolivia via een programma van TEAR. Een tweede activiteit is een bezoek aan MeetInn geweest. Helaas was de belangstelling hiervoor mager.
6. Uit de diaconievergadering 6.1. MeetInn Vanuit het bestuur van Meet-Inn is het initiatief genomen om met kerken die MeetInn ondersteunen een nieuwe verbintenis aan te gaan. Dit initiatief komt voort uit de behoefte om voor langere tijd zekerheden te verkrijgen. MeetInn is opgezet mede met behulp van onze diaconie. De diaconie steunt MeetInn ook al jaren. Het beleid van de diaconie is echter om geen oneindige verbintenissen aan te gaan met projecten en instanties. Daarom heeft de diaconie besloten de verbintenis met MeetInn voor vier jaar aan te gaan. In het vierde jaar zal worden bekeken of na de termijn van vier jaar een nieuwe verbintenis zal worden aangegaan. Overigens geldt voor elk doel, en dus ook voor MeetIn, dat jaarlijks verantwoording afgelegd moet worden. Deze verantwoording van financiën en beleid vormen tevens ontbindende voorwaarden.
6.2 Facebook Als diaconie mogen we berichten zetten op de Facebookpagina van de kerk. Daar willen we graag gebruik van maken. Daarom is besloten om elke vergadering aan het eind even stil te staan bij mogelijke onderwerpen die via Facebook kunnen worden gedeeld. Het eerste bericht dat is gepost betreft de handtekeningenactie voor Amnesty International op 14 december. Deze actie heeft150 handtekeningen opgeleverd.
6.3 Groene diaken Vanwege de milieuproblematiek zoekt de kerk naar aansluiting op het gebied van duurzaamheid. Een aantal kerken geven dit vorm door een zogenaamde ‘groene diaken’ aan te stellen. Is dit ook iets voor onze diaconie? Als kerk hebben we iets met duurzaamheid: fairtraide staat hoog in het vaandel en binnen onze kerk is een taakgroep kerk, milieu en samenleving actief. Eén van de diakenen heeft een
6
bijeenkomst in Houten bijgewoond over groene diaconie. Ook op de website voor groene diakenen staan leuke ideeën (www.groenekerken.nl) hoe dit vorm te geven. Dat we als kerk aandacht hebben voor het thema ‘groen’ vindt men binnen de diaconie vanzelfsprekend. Maar hoe geef je dat vorm en waar hoort dat thuis binnen de kerk? Hoe verhoudt zich ‘groen’ binnen diaconie tot de primaire taak van de diaconie: helpen waar geen helper is? En dat is een mensgerichte taak. Het onderwerp gaat terugkomen en zal door een diaken als discussieonderwerp worden voorbereid voor een vergadering van de Grote Kerkenraad in 2015.
6.4 Begeleiding bij kerkbezoek De diaconie is er voor het ondersteunen van mensen. Dat is een breed gebied. Zo werd de vraag gesteld of we voor begeleiding bij het kerkbezoek van een gemeentelid kunnen zorgen. Een vraag die we vooraf nooit hadden kunnen bedenken. De vraag bereikte ons via een pastoraal bezoeker. Dankzij de ondersteuning en drive van deze pastoraal bezoeker is het gelukt om een groep mensen hiertoe bereid te vinden. Het beheer van het rooster en het op sterkte houden van deze ondersteunende groep is ondergebracht bij de diaconie. Uit dit voorbeeld blijkt eens te meer: diaken zijn we allemaal!
6.5 Financiële ondersteuning jaarprojecten Voor een jaarproject wordt vijf maal in het jaar gecollecteerd. De opbrengst van de collecten wordt aangevuld tot €5000,-. Het jaar daarop wordt dan vaak nog een keer gecollecteerd voor dat doel. Dat geeft grote verschillen tussen de twee opeenvolgende jaren. Zeker voor relatief kleine projecten die worden ondersteund. Daarnaast wil de diaconie meer beleidsmatig en minder ad hoc omgaan met het steunen van projecten. Om deze twee redenen is dit jaar besloten om een ‘jaarproject’ ook in de drie jaar daarna nog te ondersteunen. In een geleidelijk afnemende hoogte van de bedragen. Op deze wijze kunnen kleinere projecten meer continuïteit realiseren. Overigens geldt ook hier dat de projecten in deze jaren verantwoording af moeten leggen over gevoerd (financieel) beleid. Dat blijft ook een ontbindende voorwaarde voor de ondersteuning. Daarnaast voldoet dit aan een ander beleidsuitgangspunt van de diaconie: projecten worden slechts tijdelijk ondersteund.
7. Ouderenzorg Driemaal per jaar wordt voor ouderen van onze gemeente een contactmiddag georganiseerd. Heel specifiek gaat het om een broodmaaltijd in de tijd voor Pasen een jaarlijks uitje in september en een stamppotmaaltijd in november. Naast een eigen bijdrage worden de kosten voor deze activiteiten gedragen door de diaconie. De organisatiecommissie bestaat uit een diaken, leden van de pastorale raden en andere gemeenteleden. Tijdens de Paasmaaltijd, gehouden op 8 april en de stamppotmaaltijd, gehouden op 18 november, verzorgt één van de predikanten een meditatie. Het geheel wordt omkleed met een liturgie. Voor hen die vervoer van en naar de Brink nodig hebben wordt dit geregeld.
7
Het reisje op 23 september bestond uit een rondrit door het Overijsselse Vechtdal en een boottocht over de Overijsselse Vecht. In de kerstperiode ontvangen alle gemeenteleden ouder dan 75 jaar een Kerstattentie. Geleverd door de plaatselijke banketbakker en door de contactpersonen thuis bezorgd. Ook hier weer een samenwerking tussen pastorale raden en diaconie.
8. Sociale diaconie Sociale diaconie omvat een breed terrein van activiteiten. Waarbij direct wordt gedacht aan individuele financiële ondersteuning. Jaarlijks worden diverse mensen op deze manier met relatief kleine bedragen geholpen. Maar deze groep is beperkt. Aanvragen voor grote bedragen zijn dit jaar niet bij de diaconie binnengekomen. De inschatting is dat er veel verborgen blijft. Daarom heeft de diaconie nu periodiek overleg met de predikanten. Ook hebben de diakenen die als contactpersoon dienen voor de pastorale raden, samen met de sociaal diakenen, binnen de pastorale raden aandacht gevraagd voor de verborgen problematiek. Voor het eerst is dit jaar een zogenaamde Kerstpakketten actie gehouden. Deze actie is in samenspraak met de pastorale raden opgezet. Er zijn 30 kerstpakketten bezorgd, ook bij diverse mensen die niet tot onze gemeente behoren. De lokale overheid probeert steeds meer samen te werken met de kerken in de gemeente. De aanleiding is de decentralisatie van zorgtaken die gepaard gaat met bezuinigingen. Het Diaconaal Platform Ede (DPE) is het directe aanspreekpunt voor de burgerlijke gemeente. In het platform verenigd kan ook een goed (tegen) geluid aan de gemeente gehoord laten worden. Ook heeft het DPE diverse activiteiten ontwikkeld om mensen in de problemen adequaat te kunnen helpen. Eén voorbeeld betreft de ‘schuldhulpmaatjes’. Wij verwachten dat door deze samenwerking effectiever en beter hulp kan worden geboden. Enkele keren per jaar worden namens de diaconie bloemen bezorgd. Dat gebeurt in september tijdens de Ziekenzondag en in november tijdens de Dag van de Mantelzorg. Op Ziekenzondag zijn door onze diaconie ongeveer 40 boeketten bezorgd. Tijdens de Dag van de Mantelzorg zijn er 26 boeketten bezorgd. Deze vorm van aandacht wordt bijzonder gewaardeerd door betrokkenen. Tenslotte wordt de actie voor de Voedselbank genoemd. Een actie in de 40-dagentijd die overigens samen met de andere Bennekomse kerken werd georganiseerd.
8
9. Taakgroep Werelddiaconaat 9.1 Veertigdagentijd Onder het thema ‘Zoek de stilte, ontdek wat je beweegt’ zijn tijdens de Veertigdagentijd wekelijks overdenkingen in de kerkbrief geplaatst (en/of onder gemeenteleden uitgedeeld) in de Gereformeerde Kerk en wijken 2 en 3 van de Hervormde Kerk. De overdenkingen bestonden uit verwijzingen naar Bijbelgedeelten gecombineerd met praktische tips zoals: stilte zoeken, rustiger aan doen, er voor een ander zijn, stil staan bij een ander door bijvoorbeeld een kaarsje te branden en dergelijke. Als onderdeel van de activiteiten rond de veertigdagentijd heeft de taakgroep de ‘Paasgroeten-actie’ voorbereid. Deze actie bood gemeenteleden de gelegenheid een paasgroet (kaart met boodschap) te sturen naar gevangenen in het buitenland. Er waren 100 paasgroeten besteld. Alle 100 paasgroeten zijn door de gemeenteleden afgenomen. Door de taakgroep is extra aandacht gevraagd voor de 40dagentijdapp. In Bijeen is hier een artikel aan gewijd en zijn verwijzingen opgenomen naar de site van Kerk in Actie waar deze app te downloaden was. Met de 40dagentijdapp werd je door de veertigdagentijd geleid met inspirerende teksten, gebeden, foto’s en praktische tips. Helaas is niet bekend hoeveel gemeenteleden de app hebben gebruikt en hoe de app is gewaardeerd.
9.2 Amnesty International Viermaal per jaar is er een handtekeningenactie voor Amnesty International, welke de taakgroep organiseert in zowel de HK als de GK. Gemeenteleden worden gevraagd hun handtekening te zetten onder brieven aan diverse regeringen waarin aandacht wordt gevraagd voor individuele mensen of een groep van mensen die onrecht is aangedaan. Onderstaand de acties die in 2014 in onze kerk zijn gehouden: 2 februari: o Bahrein: Jehad Sadeq Aziz Salman en Ebrahim Ahmed Radi al Moqdad o Jordanië: Verbeteren omstandigheden voor vrouwen en meisjes in het Za’atri vluchtelingenkamp o Verenigde Staten: Shaker Aamer (Guantanámo)
6 april: o Guatamala: Activiste Yolanda Oquelí Guatemala bedreigd o Wit-Rusland: Wit-Russische politus Mykalau Statkevich nog steeds vast o Verenigde Staten: Al 12 jaar vast op Guantanámo (Mohamed alQuahtani)
12 oktober: o Egypte: Laat Mansoura vrouwen vrij o Brazilië: Geef de Guarani-Kaiowá-indianen hun land terug o Guantánamo: Al meer dan 12 jaar vast op Guantánamo: Mohamedou Ould Slahi
9
14 december: o Egypte: laat mensenrechtenorganisaties hun werk doen o Verenigde Staten: doodstraf Florida o India: 30 jaar na ramp Bhopal nog geen gerechtigheid
Voor meer informatie over deze acties wordt verwezen naar de site van Amnesty International: www.amnesty.nl
9.3 Collecten Werelddiaconaat Gedurende het gehele jaar waren er vier collectezondagen voor Werelddiaconaat. Voor de specifieke data en doelen wordt verwezen naar tabel 1 op pagina 5. Voor de zending werd éénmaal gecollecteerd: op 8 juni de Pinksterzendingscollecte. Door middel van folders in de kerkdiensten (Kerk in Actie), publiciteit in Bij-Eén en de kerkbrief en in afkondigingen voorafgaande aan de collecte werd hieraan bekendheid gegeven.
10. Het jaarproject Jaarlijks kiest de diaconie een jaarproject. Dat project krijgt extra aandacht door vijfmaal daarvoor te collecteren. De opbrengst van de collectes wordt aangevuld tot tenminste €5000,-. Bij de keuze van een jaarproject laat de diaconie zich o.a. leiden door de volgende aandachtspunten: We kunnen het verschil er mee maken; Het project moet niet te afhankelijk zijn van onze gift; Verantwoording moet geborgd zijn; Overhead en vermogen moeten redelijk zijn; Doel ver weg en dichtbij worden afgewisseld. Het jaarproject voor 2014 was de stichting Second Chance Support. Deze Nederlandse stichting is in 2010 opgericht. De stichting opereert in Uganda met als doel mensen in gevangenissen bij hun tweede kans te ondersteunen. Bij de ‘afronding‘ van een jaarproject probeert de diaconie altijd de lokale media op te zoeken. Het doel daarvan is om aan de omgeving te laten zien dat we een missionaire, naar buitengerichte, kerkgemeenschap willen zijn. Dat er dan ook nog extra publiciteit voor het project zelf wordt gegenereerd is mooi meegenomen. Onderstaande publicatie is aan de lokale media: Bennekoms Nieuwsblad, Edese Post en Ede Stad aangeboden. Het artikel en de foto zijn gepubliceerd op de website van zowel Ede Stad als Bennekoms Nieuwsblad. De foto met een kleine toelichting is geplaatst in de papieren versie van de Edese Post (6 mei 2015).
10
Brinkstraatkerk Bennekom schenkt €8600 aan Second Chance Support 'Je als hulporganisatie richten op manlijke gevangen is roeien tegen de stroom in', stelt Victor Wildeman. Hij is oprichter van Second Chance Support (SCS). Een stichting die zich bekommert om gevangenen van de Kigo Prison gevangenis in Uganda. Allemaal mannen. En juist dit project is in 2014 door de diaconie van de Brinkstraatkerk in Bennekom gekozen tot 'jaarproject'. Dan wordt extra aandacht gegeven aan zo'n project en wordt er vijf keer voor gecollecteerd. Het streven is dan om na afloop tenminste €5000,- over te maken naar dat doel. "Projecten die zich richten op mannen zijn zeldzaam. Er zijn veel projecten te vinden die zich richten op vrouwen en kinderen, maar op mannen, die vind je bijna niet", aldus Daan Nijland, voorzitter van de diaconie. Dat was één van de redenen om voor dit project te kiezen. Daarnaast gaat al het geld direct naar het doel zelf in Uganda. De vrijwilligers betalen hun eigen reizen naar Uganda. En natuurlijk doen ze goed werk. Ze ondersteunen de gevangen om nog iets van hun leven in en buiten de gevangenis te maken. Echt ondersteunen bij de tweede kans die mensen krijgen. Een jaarproject wordt in de jaren daarna ook nog, steeds iets minder, financieel ondersteund. Daarom kon op 25 april voor de jaren 2014 en 2015 symbolisch totaal €8600,aan de stichting SCS worden overhandigd. Een groot bedrag voor de ANBI stichting waar het geld gewoonlijk met kleine bedragen tegelijk binnen druppelt. Wilt u meer weten over SCS? Kijk dan op www.secondchancesupport.org.
Daan Nijland, voorzitter diaconie Brinkstraatkerk (links) overhandigt de cheque aan Victor Wildeman van SCS
11
