2010 jaarverslag
Creatief samenwerken
aan de toekomst
jaarverslag 2010
2
Ten geleide Na het crisisjaar 2009 werd het jaar 2010 met een zekere bezorgdheid aangevat. De vrees voor een double dip en animositeit op de financiële markten, zorgden aanvankelijk voor een ongunstig klimaat. Gelukkig werd dit geen feit en kon de werkloosheid vanaf mei-juni volledig gebannen worden. Omwille van deze reden besliste de bevoegde minister geen financieel ondersteunende maatregelen meer te treffen voor de sector. Vooral in de activiteiten in enclaves zagen we een sterke groei. Op bepaalde momenten werkten zelfs meer dan 200 werknemers, ondersteund door gemotiveerde monitoren, bij de klant in huis. Ook in het groenwerk realiseerden we buiten de terreinen van Bewel een uitbreiding van tewerkstelling tot een 50-tal werknemers. De traditionele markten die in het crisisjaar 2009 verloren gingen of sterk afbouwden, evolueerden terug naar hun normaal niveau. De belangrijke investering in de loop van 2009 in opleiding van doelgroepwerknemers en omkadering leverde heel wat meerwaarde tijdens deze heropleving. Het matchen van werknemers met nieuwe opdrachten verloopt immers eenvoudiger indien de competenties van de werknemers voortdurend aangescherpt worden. Daarom investeerden we ook in 2010 verder in opleiding. Vermits flexibiliteit één van de belangrijkste troeven blijft, voegden we er eveneens het luik van jobrotatie aan toe. Immers, de spreiding van de sterk gedaalde werkloosheid over alle werknemers vroeg een verhoogde flexibiliteit en jobrotatie. De opdracht overgemaakt aan het Task Force-team om nieuwe markten te ontwikkelen voor de werknemers van Bewel, kon slechts gedeeltelijk gerealiseerd worden. De geselecteerde projecten vereisten hoge investeringen en gaven slechts beperkte tewerkstellingsmogelijkheden. Na een grondige analyse werden deze projecten afgevoerd vermits de investeringskost, die niet gesubsidieerd wordt, leidde tot niet marktconforme prijzen, hoge risico’s en een te lage tewerkstelling. De projecten industrieel schilderen en digitale scanning werden verder uitgewerkt en gerealiseerd. De uitbouw en versterking van de organisatie en in het bijzonder van het managementteam werden verdergezet. Het in 2009 intern opgestarte project “4 Beaufort” werd conform de naamgeving van dit project stelselmatig verdergezet zonder de organisatie te verstoren. “4 Beaufort” geeft immers de ideale windkracht aan om, met de juiste wind in de zeilen, voldoende snelle doch gecontroleerde voortgang te maken. Tijdens de projectvoorbereidingen werden een aantal prioritaire projecten geïdentificeerd die, naarmate we deze realiseren, Bewel nog beter moeten wapenen voor het heden en de toekomst.
3
Deze prioritaire projecten betreffen Personeelsbeleid, Zorgmanagementsysteem/ Procedures, Productieplanning en Klachtenmanagement. Voor een aantal geïnventariseerde knelpunten werden in 2010 reeds de nodige acties ondernomen. De raad van bestuur keurde de nieuwe functie van kwaliteitsdirecteur goed en startte een vacature op. Ook voor de verdere uitbouw van de planning en productieorganisatie werd een nieuwe functie gecreëerd en werd een productieleider aangeworven. Het belang van HRM (Human Resource Management) werd bekrachtigd door de aanwerving van een diensthoofd HRM. In 2010 werd in de sector vooral achter de schermen verder gewerkt aan de voorbereiding van een maatwerkdecreet. Het uitgangspunt van dit decreet blijft dat elke werknemer met een arbeidshandicap een ‘rugzak’ meekrijgt in functie van zijn of haar mogelijkheden. In 2010 zijn reeds een aantal elementen geconcretiseerd door het beleid. Een eerste afstemming tussen het kabinet Van den Bossche en de sectoren beschutte en sociale werkplaatsen vond plaats om een aantal algemene bepalingen af te toetsen naar concretisering van de afgesproken principes. In het komende jaar zal verder gewerkt worden aan het ontwerpdecreet met als doelstelling om medio 2011 een door de sociale partners goedgekeurde conceptnota voor te leggen aan de Vlaamse Regering. Het maatwerkdecreet blijft een opportuniteit om onze missie en visie nog beter te realiseren. Het jaar 2010 kon afgesloten worden met een positief resultaat. Sociaal kon de doelstelling naar tewerkstelling gerealiseerd worden. Economisch werd het boekjaar afgesloten met een positief bedrijfsresultaat. Dit alles was slechts mogelijk dankzij de gezamenlijke en eensgezinde inzet van raad van bestuur, dagelijks bestuur, directie, omkadering en doelgroepmedewerkers. Een welgemeende dank aan iedereen. Ook aan alle opdrachtgevers en klanten voor hun vertrouwen in Bewel. De raad van bestuur besliste het gerealiseerde resultaat deels toe te wijzen aan het personeel en de rest te activeren voor het realiseren van noodzakelijke investeringen om de toekomst te verzekeren. In dit kader besliste de raad van bestuur een nieuwbouw in Hasselt te realiseren. Een budget van 3,7 miljoen euro werd hiervoor goedgekeurd. Deze bouwwerken zullen voltooid worden eind 2011. Patrick Nelissen Marc Martens Algemeen Directeur Voorzitter.
jaarverslag 2010
4
In memoriam In de loop van 2010 gingen volgende personeelsleden van ons heen:
• Mevr. Broux Paula • Dhr. Cornelis Hendrik • Dhr. Fernandez-Parada José • Mevr. Hermans Annick • Dhr. Korolyk Jury • Dhr. Leten Robert • Dhr. Modave Raymond • Mevr. Polders Greta • Dhr. Vandijck Joeri • Dhr. Vreven Jef • Dhr. Vreven Patrick
Wij namen ook afscheid van dhr. Jean Raets, lid van de raad van bestuur en dagelijks bestuur van de vzw Bewel. Als voormalig commercieel directeur en lid van de raad van bestuur en dagelijks bestuur van de vzw Bewel was hij meer dan 40 jaar een drijvende kracht in de uitbouw van de beschermde werkplaatsen in Limburg waardoor personen met een handicap kansen kregen tot een volwaardige tewerkstelling. Eveneens namen we afscheid van Mevr. Maria Lacroix, lid van de raad van bestuur en van dhr. Emiel Ruppol, gewezen bestuurder. Wij danken hen voor hun inzet en bijdrage in de werking van Bewel en voor hetgeen zij betekend hebben als bestuurder, medewerker, collega en vriend. Hun familieleden en nabestaanden bieden wij onze oprechte deelneming aan. Jean Raets
Emiel Ruppol
Maria Lacroix
5
Bewel van vroeger tot nu De basis In 1963 wordt de wet gestemd op ‘de sociale reclassering voor mindervaliden’. Deze wet maakt de oprichting van Bewel mede mogelijk. Ze voorziet immers subsidies voor organisaties die personen met een handicap tewerkstellen. De oprichting Op 19 augustus 1964 ziet Bewel, beschermde werkplaatsen Limburg, het levenslicht. Een vereniging zonder winstgevend doel. De eerste werkplaats opent in de oude keramiekfabriek aan het Kolonel Dusartplein in Hasselt. De samenstelling Bewel is van bij de start een pluralistische vereniging met vertegenwoordigers uit de sociale en economische sector, het onderwijs, overheidsinstellingen en lokale besturen. De groei In de jaren ’60 krijgen na Hasselt ook Heusden, Neerpelt en Tongeren een eigen werkplaats. De Hasseltse werkplaats verhuist in 1969 naar een nieuwbouw aan de Gouverneur Verwilghensingel. In 1985 zal een nieuwe verhuis volgen naar de huidige locatie aan de Kiewitstraat. Het netwerk Vanaf de jaren ’70 breidt het netwerk gestaag verder uit. Er komen werkplaatsen in Diepenbeek, Genk, Opglabbeek, Maaseik, Sint-Truiden en Tessenderlo. De hoofdzetel verhuist naar de Ginderoverstraat in Diepenbeek. Bewel nú Vandaag is Bewel een dynamische organisatie met 10 vestigingen verspreid over de hele provincie en meer dan 1.800 werknemers van wie 85% personen met een arbeidshandicap.
eerste vestiging Bewel
jaarverslag 2010
6
Vestigingen Bewel vzw Bewel Sint-Truiden Schurhovenveld 1220 3800 Sint-Truiden 011 70 56 60
Bewel Diepenbeek Ginderoverstraat 143 3590 Diepenbeek 011 24 74 00 –
[email protected]
Bewel Tessenderlo Ravenshout 6023 Tessenderlo 013 61 21 00
Bewel Hasselt Kiewitstraat 213 3500 Hasselt 011 24 74 00
Bewel Tongeren Heesterveldweg 14a 3700 Tongeren 012 24 20 20
Bewel Heusden-Zolder Terrillaan 2 3550 Heusden-Zolder 011 80 57 10
Bewel Maaseik Jagersborg 1313 3680 Maaseik 089 36 55 10
Bewel Neerpelt Boseind 50a 3910 Neerpelt 011 80 78 60
Bewel Genk Bewel Opglabbeek L. Londotstraat 3a Industrieweg Noord 1162 3600 Genk 3660 Opglabbeek 089 36 59 00 089 36 59 00
7
Missie & Visie MISSIE Bewel heeft als doel: kwalitatieve tewerkstelling te creëren voor personen met een arbeidshandicap, • vanuit een maatschappijgerichte visie, • door het leveren van kwaliteitsvolle producten en diensten, • via een aangepaste, efficiënte, klantvriendelijke en milieubewuste organisatie, • met de inzet van bekwaam personeel, • in een aangename en motiverende arbeidsorganisatie, • met de ingesteldheid dat elke bijdrage kan leiden tot leren en verbeteren, • binnen de beschikbaar gestelde en gegenereerde financiële middelen. VISIE Bewel beoogt in de provincie Limburg een waardevol en groeiend tewerkstellingsaanbod te blijven bieden voor personen met een arbeidshandicap met bijzondere aandacht voor personen met een handicap die over zeer beperkte arbeidsmogelijkheden beschikken. De tewerkstelling is gebaseerd op arbeid op maat en op de mogelijkheden van iedere individuele werknemer. Het is de bedoeling om gedurende het arbeidsproces te werken aan verdere competentieontwikkeling met -waar mogelijk- als uiteindelijk doel een begeleide doorstroming naar het normale economische arbeidscircuit. Bewel stemt zich af en anticipeert op actuele en toekomstige maatschappelijke ontwikkelingen en zienswijzen inzake: • arbeidsorganisatie, • de zorg voor een gezond leefmilieu, • het produceren van veilige en consumentvriendelijke producten. Bewel engageert zich om de betrokkenheid en competentie van omkaderingspersoneel (*) en doelgroepwerknemers te bevorderen. (*) Medewerkers met een valide functie
jaarverslag 2010
8
Waarden Bewel wil handelen vanuit de volgende waarden: 1. Pluralisme Respect voor ieders overtuiging, voor zover deze geen benadeling van anderen inhoudt. 2. Uniciteit Respect en aandacht voor het unieke van ieder individu met eigen mogelijkheden, ambities, noden en beperkingen. 3. Overleg - samenwerking - partnerschap Denken en handelen vanuit gemeenschappelijke belangen en doelstellingen brengt zowel organisatie als medewerkers en externe personen en instanties het verst. 4. Engagement - betrokkenheid Ruimte voor ieders inbreng, ideeën en werkkracht leidt het meest tot voldoening en resultaat. 5. Efficiëntie Doordacht handelen met het oog op de onmiddellijk juiste keuze inzake middelen en methoden met spaarzaam gebruik van energie en grondstoffen. 6. Veiligheid en gezondheid Aandacht en zorg voor veiligheid en gezondheid. Met andere woorden: de zorg voor veilige arbeidsomstandigheden en afgeleverde producten, aandacht voor gezonde arbeids- en leefgewoonten. 7. Milieu Erkennen van de milieubelangen, naleving van de milieuwet en -regelgeving en de beperking van de hinder voor het leefmilieu en de omgeving, rekening houdend met de best beschikbare techniek.
9
De structuur Dagelijks bestuur • Opvolging operationele werking. • Voorbereiding van het beheer en beleid van de vzw. • Concretisering van beleidsvisies vanuit de raad van bestuur.
Leden: voorzitter Dhr. Marc Martens
Dhr. Louis Hoeben
Dhr. Marcel Kellen
Dhr. Johnny Nelissen
Dhr. Nico Schepers
Dhr. Wim Van Looy
Dhr. Georges Vols
Dhr. Patrick Nelissen
Algemeen directeur
jaarverslag 2010
10
Raad van bestuur Beleid en beheer van de vzw. Voorzitter: Dhr. Martens M. Leden: Mevr. Creemers R. Dhr. Entbrouxk P. Dhr. Geraets P. Dhr. Hoeben L. Dhr. Kellen M. Dhr. Konings V. Dhr. Nelissen J. Dhr. Plessers M. Dhr. Schepers N. Dhr. Thys J. Dhr. Vols F. Mevr. Visser H.
Mevr. Bielen P. Dhr. Denayer E. Dhr. Geerts M. Mevr. Hansen P. Mevr. Jaenen G. Dhr. Keunen F. Dhr. Melard B. Mevr. Neven C. Dhr. Rutten M. Dhr. Steegmans E. Dhr. Van looy W. Dhr. Vols G.
Algemene vergadering Naast bovengenoemde leden van de raad van bestuur zijn volgende personen eveneens lid van de algemene vergadering: Dhr. Bouts M. Mevr. Sterken G. Dhr. Scheelen P. Mevr. Craenen M. Dhr. Wathion M.
Dhr. Henckaerts B. Dhr. Ruppol P. Dhr. Stalmans J. Dhr. Vroman JC.
1 vzw, 10 werkplaatsen De vzw Bewel groepeert 10 beschutte werkplaatsen in Limburg. Het beheer en de coördinatie van deze werkplaatsen gebeurt vanuit de hoofdzetel in Diepenbeek. De beschutte werkplaatsen worden erkend door het Vlaams Subsidie agentschap voor Werk en Sociale economie. Werkplaatsen die geografisch kort bij elkaar gelegen zijn ontvangen hetzelfde erkenningsnummer.
11
Bewel beschikt over 8 erkenningen als beschutte werkplaats: BW 33 Bewel Hasselt en Bewel Diepenbeek BW 56 Bewel Heusden-Zolder BW 77 Bewel Neerpelt BW 99 Bewel Tongeren BW 110 Bewel Genk en Bewel Opglabbeek BW 112 Bewel Maaseik BW 135 Bewel Sint-Truiden BW 201 Bewel Tessenderlo De toegekende capaciteit door het Vlaams Subsidie-agentschap voor Werk en Sociale economie bedroeg op 31/12/2010: 1.311 FTE De hoofdzetel bevindt zich in Diepenbeek waar eveneens de centrale diensten gevestigd zijn. Er werden zeven directies centraal uitgebouwd voor alle werkplaatsen: • commercieel • facilitair • financieel • informatica • kwaliteit • personeel • productie De algemeen directeur vormt samen met de afdelingsdirecteuren het managementteam, zij vergaderen wekelijks. Werkplaatsen • de werkleider: elke werkplaats staat onder leiding van een werkleider. • de adjunct-werkleider: in de werkplaatsen Hasselt, Diepenbeek en Opglabbeek heeft de werkleider ondersteuning van één of meerdere adjunct(en). • de monitoren: elke werkplaats heeft verschillende afdelingen. Deze worden aangestuurd door één of meer monitoren en/of monitrices. Zij leiden de activiteiten op de werkvloer in goede banen. • de hulpmonitoren: zij staan de monitoren en/of monitrices bij in hun taken.
jaarverslag 2010
12
Provinciale federatie van Beschutte werkplaatsen Limburg De 8 Limburgse beschutte werkplaatsen vormen samen de provinciale federatie van Beschutte Werkplaatsen Limburg. Deze wordt voorgezeten door dhr. Marc Martens – voorzitter. Lid van Amfion vzw Bewel is lid van de vzw Amfion: de koepel-vzw van de sociale en de beschutte werkplaatsen. Dhr Nelissen P. - algemeen directeur - en dhr. Martens M. zijn respectievelijk bestuurder en plaatsvervangend bestuurder van Amfion. Lid van VLAB vzw Bewel is lid van de federatie van beschutte werkplaatsen VLAB vzw. Dhr. Martens M. - voorzitter - en dhr. Nelissen P. - algemeen directeur - zijn bestuurders van VLAB vzw. Dhr. Opdenacker R. - productiedirecteur - en Mevr. Weustenraed L. – personeelsdirecteur - werden aangesteld als plaatsvervangend bestuurders. Sector Beschutte Werkplaatsen In Vlaanderen zijn 67 beschutte werkplaatsen actief. Ze zijn ondergebracht in 54 rechtspersonen. Op 31/12/2009 stelden deze organisaties 19.309 mensen tewerk. 15.772 van deze werknemers zijn personen met een handicap. Ondernemingsraad. De ondernemingsraad vergaderde 12 maal in 2010 en is enerzijds samengesteld uit vertegenwoordigers verkozen door de werknemers en anderzijds uit vertegenwoordigers aangewezen door de werkgever. Comité PBW Het Comité voor Preventie en Bescherming op het werk vergaderde 12 maal in 2010 en is enerzijds samengesteld uit vertegenwoordigers verkozen door de werknemers en anderzijds uit vertegenwoordigers aangewezen door de werkgever. Het Comité voor Preventie en Bescherming op het werk heeft als opdracht om actief bij te dragen aan het bevorderen van het welzijn van werknemers bij de uitoefening van hun werk. Het heeft de taak om het preventiebeleid mee te helpen opstellen, uitvoeren en evalueren.
13
Bestuurlijke activiteiten De raad van bestuur vergaderde vijfmaal in 2010. De vergadering van het dagelijks bestuur vond maandelijks plaats. De raad van bestuur en het dagelijks bestuur verleenden hun goedkeuring aan volgende belangrijke aangelegenheden: Werking vzw Voordracht aan de algemene vergadering van de verlenging van het mandaat in de raad van bestuur, voor de periode van 6 jaar, van: • Dhr. Plessers Marcel, uit eigen naam • Dhr. Thys Jos, uit eigen naam • Dhr. Konings Valère, afgevaardigde van VDAB Hasselt Aanvaarding ontslagname uit de raad van bestuur en algemene vergadering van • Dhr. De Saedeleir Hendrik, als afgevaardigde van de gemeente Neerpelt • Dhr. Droogmans Paul, als afgevaardigde van KVG Limburg Opname als lid van de raad van bestuur en in de algemene vergadering van • Dhr. Geerts Marc, als afgevaardigde van de gemeente Neerpelt voor de voltooiing van het mandaat van Dhr. De Saedeleir • Mevr. Bielen Patricia, als afgevaardigde van KVG Limburg voor de voltooiing van het mandaat van Dhr. Droogmans Opname als lid van het dagelijks bestuur, de raad van bestuur en in de algemene vergadering van • Dhr. Schepers Nico, uit eigen naam • Dhr. Hoeben Louis, uit eigen naam Algemeen beleid Activiteitenverslag 2009 “Missie, visie en waarden” Doelstellingen 2011 en evaluatie doelstelling 2010 Project “4 Beaufort” Personeel • Project supported employment – verlenging • Project arbeidszorg – verlenging • Project kansarme Hasselaren – verlenging • Project Heusden-Zolder – verlenging • Goedkeuring personeelsbehoeftenplan 2010 en machtiging van het dagelijks bestuur voor uitvoering • Verdere versterking en reorganisatie van het managementteam • Aanwerving kwaliteitsdirecteur – nieuwe functie • Aanwerving diensthoofd productieleider – nieuwe functie • Aanwerving diensthoofd HRM – nieuwe functie
jaarverslag 2010
14
• Aanwerving diensthoofd Aankoop – nieuwe functie • Toekennen van een éénmalige premie aan alle actieve personeelsleden in de vorm van geschenkcheques • Toekenning sinterklaaspakket aan alle actieve personeelsleden • Diverse aanwervingen • Promotie van diverse hulpmonitoren tot monitor • Verlenging van de bedrijfs-CAO brugpensioen, met handhaving van de lopende voorwaarden tot 31.12.2011 • Jaarlijkse daguitstap doelgroepwerknemers • Omkaderingsfeest in Hangar 58
Financieel • Alle belangrijke aankopen gedaan in 2010 • Begroting 2011 • Voorzieningen voor groot onderhoud en herstellingen 2010 • Voorzieningen brugpensioen 2010 • Investeringsbegroting onroerende en roerende goederen 2011 en machtiging aan het dagelijks bestuur voor uitvoering • Financieel verslag en exploitatierekening 2010 Huisvesting • Uitvoering van energieprojecten met betrekking tot het investeren in een duurzaam energiebeleid en dit met het oog op het reduceren van de CO2uitstoot. • Realisatie project zonnepanelen Hasselt en Opglabbeek • Aanstelling architect/studiebureau/veiligheidscoördinator in functie van - nieuwbouw Bewel Hasselt - centrale vergaderzaal en uitbreiding burelen Bewel Diepenbeek - dakwerken Bewel Diepenbeek en Bewel Tessenderlo - relighting projecten Bewel Hasselt, Tessenderlo, Diepenbeek en Opglabbeek - Laagspanningsinstallatie Bewel Hasselt - Project water en energie wasserij Bewel Diepenbeek • Budget en lastenboek voor bovengenoemde projecten • Uitvoering studie scheiding hemel- en afvalwater Bewel Diepenbeek • Inrichting centrale locatie voor laadstations hefwerktuigen in alle werkplaatsen
15
organigram
jaarverslag 2010
16
Management team De dagelijkse leiding van Bewel vzw is in handen van de algemene directeur en het management team dat als volgt is samengesteld: Algemeen directeur: Patrick Nelissen Commerciële directeur: Gasse Golsteyn Productiedirecteur: Roger Opdenacker Personeelsdirecteur: Liliane Weustenraed Financieel directeur: Bruno Janssen Facilitaire directeur: Wim Stesmans IT directeur: Marc Steegmans Kwaliteitsdirecteur: Erwin Vanderlinden
v.l.n.r. Gasse Golsteyn, Wim Stesmans, Roger Opdenacker, Patrick Nelissen, Erwin Vanderlinden, Bruno Janssen, Liliane Weustenraed, Marc Steegmans
17
Activiteiten • Textielconditionering: tunnelen, verkoopsklaar maken kledij, ... • Industriële was: natwas, droogkuis, herstellingen, ... • Stikwerken: stikken, labelen, ... • Houtbewerking: paletten, kisten, ... • Drukwerken: zeefdruk, tampondruk, ronddruk, offset, ... • Boekbinden: nieten, verlijmen, plastificeren, ... • Mailings: sorteren, verwerken, verzenden, ... • Automotive: assemblage, JIT-leveringen aan de band, ... • Cleanroom: verpakken, drukken, ... • Groenzorg: onderhoud tuinen en parken, aanleg, ... • Verpakken: krimp, flow, blister, skin, bandoleren, ... • Manuele taken: montage, sortering, controle, displays, ... • Logistiek: opslag, orderpicking, ... Bewel werkt nieuwe oplossingen uit op maat en voert ze voor u uit: • Enclave: ons team bij bedrijven op de werkvloer • Maatwerk: activiteiten op maat van wensen van de klant De grootste enclaves in 2010 werden uitgevoerd bij: - Scana-Noliko in Bree - Scania in Opglabbeek Panasonic in Tessenderlo
jaarverslag 2010
18
Accenten in de jaarwerking Personeel Binnen het HRM-luik zijn er bij Bewel vier afdelingen: “Payroll & loonadministratie”, “de Personeelsdienst” voor het omkaderingspersoneel, “ de MedicoSociale Dienst” voor de begeleiding en ondersteuning van de doelgroepwerknemers en “de Dienst Oriëntatie en Screening”. Deze laatste staat in voor het in kaart brengen van de competenties van de doelgroepwerknemers die worden toegeleid en het heroriënteren van de actieve doelgroepwerknemers. Een markante vaststelling is dat het aantal aanvragen is gestegen sinds de mensen toegeleid worden vanuit de VDAB. Doelgroepwerknemers die zich aanmelden komen na een eerste kennismakingsgesprek enkele dagen op proef. Tijdens deze dagen worden de competenties van de kandidaat-werknemers in kaart gebracht. Als de persoon in aanmerking komt voor tewerkstelling en beschikt over een toelating van de VDAB om tewerkgesteld te kunnen worden, wordt hij/zij opgenomen in de werfreserve. Bewel heeft constant een reserve van plusminus 295 personen. Maar die reserve wordt voortdurend vernieuwd vermits er mensen uit geput worden om vacatures op te vullen of drukke periodes te overbruggen. En met één tot twee aanvragen per dag wordt die ook van onderuit terug aangevuld. Op vlak van het HR-gebeuren met betrekking tot het omkaderingspersoneel, was 2010 een scharnierjaar. Er werden dit jaar een aantal accenten gelegd die zijn uitgeschreven in het project “4 Beaufort”. Vroeger was de personeelsdienst erg operationeel georganiseerd en was er weinig ruimte om te komen tot het formuleren van een duidelijke HR-visie en concrete HR-doelstellingen. 2010 was daarin een breekpunt. Eind 2010 telde Bewel 1.807 personeelsleden, waarvan 1.545 werknemers met effectieve arbeidsprestaties. Van deze groep hadden 1.292 een erkenning als doelgroepwerknemer. Het totaal aantal voltijdse equivalenten bedroeg 1.374,53. Verder in dit jaarverslag zullen we uitgaan van het effectieve aantal van 1.545 werknemers. 262 werknemers hebben het statuut langdurig ziek ontvangen en worden in de nu volgende cijfers niet opgenomen.
19
Werkloosheid In 2010 werden 107.417,90 uren werkloosheid omwille van economische reden geregistreerd. Dit was beduidend minder dan in 2009 waar we 338.089 uren noteerden. We kenden het meeste werkloosheid in het eerste trimester van 2010. Toch hebben we in dit eerste trimester geen beroep moeten doen op de crisismaatregelen zoals arbeidsduurvermindering, crisistijdkrediet en economische werkloosheid voor bedienden. De werkloosheid werd gespreid over 60% van de arbeiders. Vorming, training en opleiding In het kader van de VIVO-middelen en het reconversiebudget 2009-2010 (middelen die vanuit de Vlaamse Regering in het kader van het economisch impulsplan “Herstel het Vertrouwen” aan de sector van de beschutte werkplaatsen ter beschikking werd gesteld) werd de nadruk wat betreft vorming en opleiding in 2010 gelegd op: vakspecifieke en specifiek technische opleidingen, leidinggeven en sociale vaardigheden. In 2010 werd voor een totaal van 6.251,45 uren aan formele en informele opleidingen gevolgd. Voor de leidinggevende werknemers en bedienden werden collectieve opleidingen op functieniveau georganiseerd rond: omgaan met personen met autisme, specifiek technische opleidingen, coachen en leidinggeven. Voor de doelgroepwerknemers werden collectieve opleidingen in het kader van hun persoonlijk ontwikkelingsplan georganiseerd rond: sociale vaardigheden en arbeidsattituden, gezonde voeding en verkeersveiligheid. Voor de interne schilderploeg werd een basisopleiding industriële schildertechnieken georganiseerd. Daarbuiten werden specifieke opleidingen op functieniveau georganiseerd voor de werknemers van de groendienst en voor de werknemers die een veiligheidsfunctie uitoefenen. Deeltijdse tewerkstelling In 2010 werkten 562 werknemers - 36,38% van het totale personeelsbestand in een deeltijds arbeidsregime (exclusief langdurig zieken, inclusief tijdskrediet, deeltijds contractueel en deeltijds progressief). De vraag om deeltijds te gaan werken stijgt nog steeds. Het evenwicht zoeken tussen deeltijdse tewerkstelling en organisatie van de productiecapaciteit blijft een belangrijke opdracht.
jaarverslag 2010
20
Waardering van onze medewerkers Naar jaarlijkse gewoonte werd midden juni een daguitstap naar Walibi georganiseerd. De dag werd afgesloten met een dansfeest in Hangar 58 in Bokrijk. Ter gelegenheid van het behalen van het kwaliteitslabel van ESF en om de werknemers te danken voor hun inspanningen werd er beslist om een gedeelte van het behaalde resultaat rechtstreeks toe te wijzen aan het personeel in de vorm van geschenkcheques. In het najaar vierden we het 25-jarig jubileum van meer dan 80 werknemers, de grootste groep ooit. De mensen werden feestelijk in de bloemetjes gezet en bedankt voor hun inzet. Ze ontvingen een kleine attentie van Bewel. Het tweejaarlijks omkaderingsfeest werd gerealiseerd in samenwerking met Hangar 58, voor de eerste maal werd ook de gepensioneerde omkadering uitgenodigd. Sociaal overleg De raad van bestuur heeft eind 2010 opnieuw de goedkeuring gegeven om de bedrijfs-CAO-brugpensioen met één jaar te verlengen tot eind 2011. Eveneens werd aan de werknemers en ondernemingsraad gemeld dat vanaf 2012 de CAO17 en CAO91 opnieuw van toepassing zullen zijn. In het kader van de CAO 100 dienen alle ondernemingen te beschikken over een preventie alcohol- en drugbeleid. Binnen Bewel beschikken we reeds jaren over een dergelijk preventief beleid. Dat beleid werd toegelicht op de ondernemingsraad. Het arbeidsreglement werd in functie van de CAO 100 aangepast. Op 20/4/2010 werd een CAO mobiliteit op sectorniveau afgesloten. In deze CAO wordt de tussenkomst van de werkgever in de kosten woon-werkverkeer vastgelegd zowel wat de verplaatsing betreft via het openbaar vervoer als met privé vervoer. Gezien de geleidelijke stijging van de tussenkomst van de werkgever in de kosten, waren er in 2010 geen wijzigingen in de effectieve tussenkomst. Er werd wel een derdebetalersregeling afgesloten met de NMBS waardoor ook het woon-werkverkeer met de trein gratis werd.
21
Projectwerkingen Het project Supported Employment liep af op 30 juni 2010. SUEM is het begeleid laten doorstromen van doelgroepwerknemers naar het normale economische arbeidscircuit met een terugkeergarantie. Als vervolg op dit project werd vanuit de sector ingeschreven op een nieuwe ESF-oproep “ Werkvloerbegeleiding”. Het ingediende voorstel werd echter niet weerhouden, zodat er momenteel geen nieuwe structurele initiatieven zijn op vlak van SUEM. In de dagelijkse werking is de methodiek “supported employment” geïntegreerd. De vraag naar SUEM kan komen van de persoon zelf of van een bedrijf dat specifiek zoekt naar dit soort werknemers. Binnen Bewel wordt na zo’n vraag het proces opgestart om tot een specifieke jobmatching te komen. De doorstroming naar het normaal economisch circuit is nog steeds beperkt. In 2010 kon één werknemer via deze weg doorstromen naar een functie binnen de onderhoudsploeg van een Limburgs distributiebedrijf. ASSeMBLI: De opdracht van dit project was tweeledig: het opzetten van een autismevriendelijk tewerkstellingsproject en het uitbouwen van een expertisecel Autisme en Werk. Doel is de tewerkstellingskansen van normaal begaafde mensen met autisme te verhogen. Het tewerkstellingsproject en de expertisecel werden gevestigd in de vroegere werkplaats van Genk. Het project liep tot 31/10/2010. Qua tewerkstellingscel kan gesteld worden dat het project er in slaagde om binnen de context van productieactiviteiten een autismevriendelijke werkvloer en ondersteuning uit te bouwen. Op het einde van het project kon aan acht werknemers via een persoonlijk traject een duurzame tewerkstelling op maat en aangepast aan hun noden, aangeboden worden binnen de beschermde werkplaats. De twee overige werknemers verkozen zelf hun traject te stoppen. Vanuit de wisselwerking tussen de tewerkstellingscel en de expertisecel werden enkele instrumenten ontwikkeld met het oog op een verhoging van de zelfkennis van de werknemer met autisme. Een verhoogde zelfkennis laat hen immers toe zelf aan te geven wat zij nodig achten voor een autismevriendelijke werkvloer. Hiertoe werd ook een model van portfolio ontwikkeld wat werknemers met ASS moet toelaten een juiste beeldvorming op te bouwen voor mogelijke werkgevers. Daarnaast werd een brochure ontwikkeld om mogelijke werkgevers op een korte en praktische manier te informeren rond autisme en tewerkstelling. De noodzaak aan bijzondere initiatieven voor personen met een autismespectrumstoornis op vlak van tewerkstelling werd tijdens de duur van het project bevestigd. De opgedane ervaringen moeten zeker nog verder verdiept worden en de uitgewerkte methodieken verder verfijnd. Spijtig genoeg werd het ingediende voorstel bij de Europese Commissie voor de projectoproep ‘Pilot projects on employment of persons with autism spectrum disorders’ niet weerhouden. De werking en uitbouw van ASSeMBLI kon in die optiek niet verder gezet worden. Opgedane ervaring en ontwikkelde instrumenten zullen wel toegepast worden in functie van een begeleide instroom van werknemers met ASS bij Bewel.
jaarverslag 2010
22
Arbeidszorg Het project “experiment arbeidszorg meerbanenplan” werd nogmaals verlengd. Tijdens het voorbije jaar werd er gewerkt aan de uitbouw van de afdeling voor arbeidszorgmedewerkers. Enerzijds werd er gesleuteld aan de arbeidsattitudes, anderzijds werd er gewerkt aan nieuwe vaardigheden of aan het opnieuw leren gebruiken van vaardigheden die vereist zijn in een ander tewerkstellingsveld. Er werd voor iedereen een traject op maat ontwikkeld om zo “de opstap naar werk” te kunnen realiseren. Het aantal arbeidszorgmedewerkers dat toegeleid wordt, nam stelselmatig toe. Het aantal doorverwijzingen voor screeningen en activeringen daarentegen ging achteruit. De arbeidszorgmedewerkers werden vooral toegeleid naar werkplaats Diepenbeek. In 2010 zijn er geen arbeidszorgmedewerkers doorgestroomd naar betaald werk. Toch zagen we een aantal verschuivingen binnen de groep. Een aantal trajecten werden gestopt omwille van medische redenen en een aantal werd overgenomen door arbeidszorginitiatieven die nog meer dan Bewel de nadruk leggen op het zorgaspect. Vola project VOLA is een ESF-project met de Dienst Beroepsopleiding van het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming als promotor en VLAB, GTB en VDAB als partners. Het tweede gedeelte van het project VOLA liep af op 31 oktober 2010. Met VOLA wil men leerlingen van het OV2 type beter voorbereiden op een instap in het sociale arbeidscircuit zodat ze op een hoger niveau kunnen instappen. Gezien de veroudering van de werknemersgroep binnen Bewel en het afnemen van de competenties met de leeftijd, wordt het aantal personen met zeer beperkte competenties steeds groter en wordt de instroom van zwakkere werknemers mogelijks meer belemmerd. Met VOLA tracht men de overgang van onderwijs naar tewerkstelling naadloos te laten verlopen. In de loop van het project werden daarom methodieken en instrumenten ontwikkeld om die transitie van OV2-leerlingen naar de arbeidsmarkt te bevorderen. Zo werd in dit project een vorm van alternerend leren voor OV2-leerlingen uitgewerkt waarin intensief kan gewerkt worden aan het afstemmen van de competenties die belangrijk zijn voor de arbeidsmarkt en waaraan in het onderwijs moet gewerkt worden. Hiervoor werden 6 regionale samenwerkingsverbanden opgezet, waaraan BuSO-scholen (OV2), beschutte werkplaaten, GTB, Jobkanaal, CLB en RESOC’s deelnamen. In het schooljaar 2009-2010 zijn er 4 leerlingen ingestapt in het Vola Traject. 3 leerlingen hebben het traject volledig uitgedaan, één van deze 3 is succesvol doorgestroomd naar een tewerkstelling in werkplaats Hasselt. In het kader van dit project kwamen dit schooljaar 2010-2011 opnieuw 3 leerlingen van het BuSO Sint Barbara 2 dagen per week op stage. De overige dagen werd er op school verder gewerkt aan het uitdiepen en verbeteren van hun competenties.
23
Sectoraal nieuws Sectoraal herstel bij economische recessie Deze CAO (afgesloten in 2009) werd verlengd tot 31/12/2012. De CAO bepaalt dat de werkgever tijdens de eerste 60 dagen economische werkloosheid een vergoeding betaalt aan de werknemer. Deze vergoeding bedraagt €3 voor nietgezinshoofden en €6 voor gezinshoofden. Tweede pensioenpijler In 2010 ging de 2de pensioenpijler van start voor alle werknemers van de social profit, dus ook voor de BW. Deze pijler wordt gefinancierd door een werkgeversbijdrage. VIA-akkoord Medio 2010 werden de onderhandelingen voor het VIA-akkoord opgestart. Dit zijn de Vlaamse Intersectorale Akkoorden die tot doel hebben de arbeidsvoorwaarden van de werknemers die actief zijn in de Vlaamse social profit te optimaliseren. Ze worden afgesloten tussen de Vlaamse Regering en de werknemers- en de werkgeversorganisaties. Het voorziene onderhandelingskader en de beschikbare budgetten werden voorgesteld. Vanuit onze sector werden 4 prioriteiten naar voren geschoven: • uitbreiding middelen managementondersteuning, • vergrijzing van de medewerkers in de sector, • jobcreatie om de kwaliteit van het dienstenaanbod te garanderen, • mogelijkheid onderzoeken om functieclassificatie uit te werken. Vlaamse werkgevers ondertekenen convenant Op 6 mei ondertekenden VLAB, Boerenbond, UNIZO en VOKA een convenant. De doelstelling ervan was de tewerkstellingskansen voor personen met een arbeidshandicap te bevorderen, met oog voor de concurrentieproblematiek. VLAB-event: Ontdek de onbeperkte mogelijkheden van de beschutte werkplaatsen VLAB vzw hield op vrijdag 23 april 2010 haar stakeholdersevent naar aanleiding van haar 30ste verjaardag. Karl Vannieuwkerke was tijdens dit event de gids door de wereld van de beschutte tewerkstelling, bekeken door de ogen van de verschillende stakeholders. Om de onbeperkte mogelijkheden van de beschutte werkplaatsen en hun werknemers op een bijzondere manier te tonen, werd een tipje van de sluier opgelicht van het kunstwerk dat Luc Lapere samen met de werknemers van de beschutte werkplaatsen aan het maken was. Hiernaast werden ook de vijf organisaties voorgesteld die benoemd zijn tot ambassadeur van de beschutte werkplaatsen: Cercle Brugge, Coca Cola, Scana Noliko, VDAB en VRT. Op 8 augustus werd het kunstwerk, gemaakt door 150 werknemers met een handicap uit de beschutte werkplaatsen, door Vlaams minister van Sociale Economie Freya Van den Bossche onthuld.
jaarverslag 2010
24
Het kunstwerk gemaakt onder deskundige begeleiding van beeldend kunstenaar Luc Lapere en schilder Kris Vercruysse bestaat uit 300 koperen vissen, die samen een vogel vormen. Deze structuur hangt in de lucht, met op de achtergrond het doek ‘buste met korset’. De buste, zonder armen en benen, staat symbool voor schoonheid ondanks beperkingen. Het korset belichaamt de ondersteuning die de beschutte werkplaatsen bieden. Het kunstwerk kreeg een plaats in de inkomhal van het kabinet van de Vlaamse ministers Freya Van den Bossche en Ingrid Lieten. Sociaal Maribelfonds Op de vergadering van de Raad van Bestuur van het Sociaal Maribelfonds d.d. 24/06/2010 werd beslist om over te gaan tot 2 uitbreidingsrondes. Enerzijds een aanwervingsronde die gericht was op het structureel ondersteunen van de begeleidingsfuncties van de zwakste werknemers met ingang van 1 juli 2010, anderzijds een tijdelijke ondersteuning voor aanwervingen die gerealiseerd worden in het najaar van 2010. Opleiding Monitoren De sector werkte in 2010 samen met de VDAB in het kader van een opleiding voor monitoren. De opleiding bestond uit 2 modules: een oriënterende module (80u), waarin de werkzoekenden kennis maken met de sector van de sociale economie en met de job van monitor/begeleider, o.a. via bedrijfbezoeken, kijkstages en een verdiepingsmodule (160u), waarin enerzijds de kerncompetenties uit het ervaringsbewijs uitgediept worden en anderzijds 80u stage voorzien worden in één organisatie naar keuze. De doelgroep voor de opleiding zijn werkzoekenden met een algemeen technische achtergrond én affiniteit met de begeleiding van kansengroepen op de werkplek. Op sectorniveau zijn 17 werkzoekenden gestart, 15 zijn geslaagd. Bewel werkte mee aan dit opleidingsaanbod. Twee deelnemers volgden een kijkstage en 1 deelnemer sloot met succes de doe-stage af in onze werkplaats te Hasselt. financieel Het boekjaar 2010 werd afgesloten met een positief bedrijfs- én algemeen resultaat. Het bedrijfsresultaat kende een sterke stijging tegenover 2009. De terug opverende algemene economische toestand werd ook binnen Bewel duidelijk waargenomen. De omzet steeg met 20% naar het niveau van voor de crisis. Deze stijging impliceerde een sterke terugloop van de werkloosheid omwille van economische redenen waardoor de vaste kosten beter gedekt waren dan in 2009.
25
Personeelsaangelegenheden Beschrijving van het totaal personeelsbestand 1. Totale personeelsbestand In 2010 telt Bewel vzw 1.807 personeelsleden, waarvan 1.545 actieven*. In het kader van een duurzame tewerkstelling voor doelgroepwerknemers, hebben we een grote groep werknemers die we in dienst houden zonder prestaties. Dit geeft echter een vertekend beeld bij rapportering over een aantal sleutelindicatoren. We zullen ons om die reden verder in dit jaarverslag voornamelijk concentreren op de overige 1.545 personen. In 2010 hebben we in totaal 128 nieuwe werknemers mogen verwelkomen: 91 doelgroepwerknemers, 12 valide arbeiders en 25 bedienden. Daar staat tegenover dat 90 werknemers de organisatie hebben verlaten: 67 doelgroepwerknemers, 6 valide arbeiders en 17 bedienden. Hierbij dient opgemerkt dat er in deze 90 werknemers 10 langdurig zieken zijn meegeteld. (*) 262 personen zijn langer dan 1 jaar ziek Diepenbeek
Hasselt
Heusden
Neerpelt
Tongeren
Genk/Op- Maaseik glabbeek
SintTruiden
Tessenderlo
Totaal
DGW
45
89
18
13
13
18
15
23
17
251
arbeiders
2
0
1
0
0
1
0
1
0
5
bedienden 3
2
0
0
0
1
0
0
0
6
Totaal
91
19
13
13
20
15
24
17
262
50
2. Verdeling totaal personeelsbestand per werkplaats en per beroepsklasse TABEL : Personeelsaantal per werkplaats en per beroepsklasse op 31.12.10. Diepenbeek
Hasselt
Heusden
Neerpelt
Tongeren
Genk/Op- Maaseik glabbeek
SintTruiden
Tessenderlo
Totaal
DGW
148
389
40
60
63
203
144
98
147
1.292
arbeiders
39
11
1
0
3
7
13
2
2
78
bedienden 72
50
4
3
4
19
5
5
13
175
Totaal
450
45
63
70
229
162
105
162
1.545
259
jaarverslag 2010
26
Zonder rekening te houden met deeltijdse verlofstelsels bedroeg het personeelsbestand van Bewel op 31 december 2010 : Eenheden
Voltijds Equivalenten (VTE)
Validen
255
234,53
Personen met een handicap
1549
1180,91
Totaal
1804
1415,44
Omdat een aantal werknemers gebruik maakt van tijdskrediet of een thematisch verlof en omdat er ook werknemers zijn met een deeltijds contract, werken we met 1.374,53 Voltijdse Equivalenten. Diepenbeek
Hasselt
Heusden
Neerpelt
Tongeren
Genk/Op- Maaseik glabbeek
SintTruiden
Tessenderlo
Totaal
DGW
127,83
347,31
36,12
53,86
57,52
173,41
131,92
85,54
130,78
1.144,30
arbeiders
34,83
9,89
0,5
0
2,51
6,52
12,09
1,50
1,8
69,63
bedienden 67,5
42,3
4
3
4
17,90
5
4,80
12,10
160,6
Totaal
399,50
40,62
56,86
64,03
197,83
149,01
91,84
144,68
1.374,53
230,16
Bij de berekening van deze aantallen werd rekening gehouden met het theoretisch te presteren percentage per werknemer (pro rata), verminderd met schorsingen in kader van tijdskrediet (incl. thematische verloven) en verminderd met langdurige zieken. 3. Verdeling per leeftijdscategorie GRAFIEK: Leeftijdsstructuur totaal personeelsbestand 2010
27
Wat binnen deze leeftijdspiramide opvalt, is dat we 3 personen jonger dan 20 jaar tewerkstellen, waarvan 1 deeltijds lerende. GRAFIEK: Leeftijdsstructuur doelgroepwerknemers
Bovenstaande grafiek toont de leeftijdsstructuur van de doelgroepwerknemers op 31/12/2010 in procenten. Deze gegevens willen we graag vergelijken met de toestand op 31/12/2009 binnen de sector van Beschutte Werkplaatsen in Vlaanderen (bron: Vlab). Deze tabel leert ons dat Bewel minder jonge vrouwen tewerkstelt ten opzichte van de sector. Daarnaast hebben we meer mannen in de leeftijdscategorie 41 tot 50 jaar.
jaarverslag 2010
28
4. Regionale tewerkstelling doelgroepwerknemers Een van onze doelstellingen als Beschutte Werkplaats is een regionale tewerkstelling te kunnen aanbieden aan onze doelgroepwerknemers. Bestudering van woon- en werkplaats leert ons dat 28,17 % van de doelgroepwerknemers tewerkgesteld is in de gemeente waar ze wonen. Daarnaast werkt 40,08 % in een gemeente die grenst aan hun woonplaats. Enige grote uitzondering hierop is de werkplaats Opglabbeek: 45,58 % van de tewerkgestelde doelgroepwerknemers is woonachtig te Genk. Er is geen rechtstreekse busverbinding tussen Genk en Opglabbeek. Hierbij dient opgemerkt dat we een goede regeling hebben getroffen met het openbare vervoer voor de verplaatsing van Genk naar Opglabbeek. Voor de berekening van deze cijfers hebben we rekening gehouden met de vestigingsplaats waar de werknemer momenteel regelmatig tewerkgesteld wordt. Dit kan licht afwijken van de eerder genoemde werkplaats. Er werd geen rekening gehouden met mogelijke enclaves, omdat hiervoor vervoer wordt voorzien vanuit de werkplaats. 5. Verhouding zwak – niet-zwak 61,48% van onze doelgroepwerknemers is zwak. Dit wil zeggen dat ze voldoen aan één van de volgende criteria: • OV2 gevolgd hebben • een IQ hebben onder een bepaalde grens • kindergeld ontvangen in de oude wetgeving of verhoogd kindergeld ontvangen in de nieuwe wetgeving • onder bepaalde voorwaarden, werknemers met psychiatrische problematiek • integratietegemoetkoming hebben van minimaal categorie II Dit cijfer ligt beduidend hoger dan in de totale sector. Op 31/12/2009 bedroeg dit volgens het jaarverslag Vlab: 56,07%.
29
Dynamiek van het personeelsbestand 6. Instroom en uitstroom GRAFIEK : overzicht instroom – uitstroom omkadering
Bij het omkaderingspersoneel was er in 2010 een procentuele instroom van 14,62% en een uitstroom van 8,3%. Dit wil zeggen dat dit personeelsbestand met 6,32% is aangegroeid. Zowel instroom als uitstroom waren gelijkelijk verspreid over het ganse jaar.
jaarverslag 2010
30
GRAFIEK : overzicht instroom – uitstroom DWN
Bij de doelgroepwerknemers was er in 2010 een procentuele instroom van 7,04% en een uitstroom van 4,57% (hierbij zijn de langdurig zieken die uitdienst zijn gegaan niet meegeteld). Opvallend is de sterk verhoogde instroom van doelgroepwerknemers in de maanden mei, juni en juli.
31
Onw etti ge a fw.
Ove rlijd en
Med isch e re den en
vrijw illig vert rek ont slag doo rW G
eind e co ntra ct ond erlin g ak koo rd
(bru g)p ens ioen
GRAFIEK: redenen uit dienst
Bij het bestuderen van de redenen waarom werknemers uit dienst gingen, zijn vooral de tijdelijke contracten opvallend bij onze doelgroepwerknemers. Deze cijfers kunnen gekoppeld worden aan de eerder getoonde grafiek over de opvallende in- en uitstroom van doelgroepwerknemers tijdens de zomermaanden. Daarnaast valt het op dat er niemand van het omkaderingspersoneel werd ontslagen door Bewel vzw, maar dat er wel 9 omkaderingsmedewerkers vrijwillig zijn vertrokken.
jaarverslag 2010
32
8. Nadere bespreking van de aangeworven doelgroepwerknemers GRAFIEK: Oriëntering van de aangeworven doelgroepwerknemers
De screening en oriëntering van kandidaat-werknemers gebeurt in de oriënteringsafdeling van werkplaats Diepenbeek. Op basis van de uitvoering van een aantal opdrachten wordt nagegaan welke opdrachten de kandidaat-werknemer kan uitvoeren. Hierbij worden vijf niveaus onderscheiden, hetzij werken van lage, lage tot gemiddelde, gemiddelde, gemiddelde tot hoge en hoge moeilijkheidsgraad. Hoewel men tracht gelijke kansen te geven aan alle 5 niveaus, moet men toch een groter aanbod van doelgroepwerknemers op het gemiddelde niveau vaststellen.
33
GRAFIEK: opleidingsniveau van de aangeworven doelgroepwerknemers
Het aantal doelgroepwerknemers vanuit het bijzonder secundair onderwijs type OV-2 is toegenomen. In absolute cijfers gaat het over 12 OV-2 werknemers in 2009 en 25 OV-2 werknemers in 2010. Dit is een positieve trend, aangezien de personen uit deze onderwijsvorm de primaire doelgroep vormen. Hier staat een opmerkelijke daling van het aantal DGW’s komende uit het beroepssecundair onderwijs tegenover. Het aantal doelgroepwerknemers vanuit het bijzonder secundair onderwijs type OV-3 is ongeveer gelijk gebleven.
Arbe idsb egel eidi ng
Sch ool
And ere inst anti es
Psy chia trie
Eige n in itia tief
GRAFIEK: Verwijzende instantie van de aangeworven doelgroepwerknemers
Het is opvallend dat bijna 60 % van de aangeworven doelgroepwerknemers zelf hun weg naar Bewel heeft gevonden.
jaarverslag 2010
34
GRAFIEK: leeftijdsstructuur van de aangeworven doelgroepwerknemers
TABEL: Indeling in functieclassificatie van de aangeworven doelgroepwerknemers 1
0,77%
2
1,74%
3
4,12%
4
20,55%
5
72,81%
Bij de doelgroepwerknemers onderscheidt men vijf verschillende functieclassificaties die als volgt dienen geïnterpreteerd te worden: - Categorie 5: de grootste groep, waarin de werknemers eenvoudige taken met weinig fysieke inspanning uitvoeren. - Categorie 4: houdt eenvoudige opdrachten in die gepaard gaan met bijkomende fysieke inspanningen en dus een grotere aandacht vereisen. - Categorie 3: Deze opdrachten worden omschreven als half gespecialiseerde taken waarbij een elementaire beroepsopleiding vereist is. - Categorie 2: Hieronder vallen de gespecialiseerde taken waarbij een beroepsopleiding absoluut noodzakelijk is. - Categorie 1: Hiertoe behoren de taken waarvoor een zeer grondige theoretische kennis vereist is.
35
Leerlingenstages GRAFIEK: Leerlingenstages
In het jaar 2010 werd er ook vakantiewerk aangeboden aan leerlingen van OV2. In totaal zijn er 9 jobstudenten aan de slag kunnen gaan op de afdeling JBC te Hasselt. Ondertussen hebben 2 van deze leerlingen een arbeidsovereenkomst met Bewel. Gedurende het schooljaar 2009-2010 was er een lichte stijging bij zowel de oriënterings- als werkplaatsstages. Concreet: - Oriënteringsstage: 59 leerlingen - Werkplaatsstage: 46 leerlingen
jaarverslag 2010
36
Verhouding productieve en niet-productieve uren Code Gewerkte uren Overuren
arbeiders
bedienden
1.548.626,57
Eindtotaal 248.775,60
1.797.402,17
9.140,43
3.709,67
12.850,10
85.875,50
12.412,00
98.287,50
Wettelijke vakantie
166.700,30
24.390,80
191.091,10
Arbeidsduurvermindering
102.598,80
14.686,70
117.285,50
Vrijstelling arbeidsprestaties 45+
24.685,90
4.368,00
29.053,90
Anciënniteitsverlof
23.769,50
2.552,70
26.322,20
Klein verlet
2.002,60
472,00
2.474,60
Moederschapsrust
3.728,00
1.616,00
5.344,00
Vaderschapsverlof
488,00
328,00
816,00
Gewettigd afwezig
8.148,30
9,10
8.157,40
Onwettig afwezig
5.785,00
8,00
5.793,00
Gewaarborgd loon ziekte
156.395,60
8.803,30
165.198,90
Ziekte na gewaarborgd loon
113.385,00
10.788,00
124.173,00
3.256,00
248,00
3.504,00
Feestdagen
Ziekte onbezoldigd Progressieve uren ten laste van ziekenfonds
80.000,00
80.000,00
Gewaarborgd loon arbeidsongeval
6.584,00
493,30
7.077,30
Arbeidsongeval na gewaarborgd loon
3.777,00
1.000,00
4.777,00
88,00
16,00
104,00
3.800,00
408,00
4.208,00
Arbeidsongeval onbezoldigd Werkloosheid omwille van overmacht Economische werkloosheid Educatief verlof
107.417,90
107.417,90
3.235,10
1.135,00
4.370,10
141.336,00
14.336,00
155.672,00
11.052,00
5.872,00
16.924,00
Diversen bezoldigd*
2.159,90
742,20
2.902,10
Diversen onbezoldigd**
2.142,00
392,70
2.534,70
2.616.177,40
357.563,07
2.973.740,47
Tijdskrediet Thematisch verlof
Eindtotaal
*= interne opleiding, bezoldigd syndicaal verlof, profylatisch verlof, sollicitatie verlof en trajectbegeleiding **=staking, onbezoldigd syndicaal verlof, omstandigheidsverlof
37
De tabel op de vorige pagina geeft een overzicht van alle gebruikte uurcodes in 2010 weer, en toont dus de verhouding tussen de productieve en niet-productieve uren in 2010. Deze tabel toont geen gegevens over langdurig zieken. Hieruit leiden we af dat 60,87% van de mogelijke arbeidsuren ook effectief werd gepresteerd. Wanneer we inzoemen op de niet-gepresteerde arbeidsuren, zijn het de 3 klassieke thema’s die het absenteïsme kleuren: ziekte, economische werkloosheid en de verschillende vormen tijdskrediet/thematisch verlof. Het ziektepercentage bij de bedienden ligt in 2010 op 5,55% en bij arbeiders (doelgroepwerknemers + valide arbeiders) ligt dit op 10,44%. In totaal resulteert dit in een gemiddelde van 9,85 %, hetgeen een stijging van 1,48% ten opzichte van 2009 inhoudt. Bij analoge berekening van de economische werkloosheid, komen we uit op 4,11%. In vergelijking met 2009 is dit een uiterst positief resultaat. Toen telden we maar liefst 11,95% economische werkloosheid.
jaarverslag 2010
38
Werkopdrachten De commerciële afdeling staat in voor het binnen halen van voldoende werkopdrachten om de organisatie toe te laten alle contractuele medewerkers aan de slag te houden en financieel gezond te blijven. De dienst heeft als doelstelling ieder jaar 300 bedrijven te prospecteren om nieuwe klanten te kunnen maken. 2010 kan gelukkig als het “post crisisjaar 2009” gedefinieerd worden. De terechte vrees voor een “double dip” scenario ging aan Bewel voorbij. Alles lijkt erop dat 2010 het jaar van de heropbloei was en dat Bewel de draad van eind 2008 opnieuw kon opnemen. Om nieuwe markten te ontwikkelen en hierin te prospecteren is de dienst in de loop van 2010 versterkt door de aanwerving van een extra commerciële medewerker zodat de zoektocht naar nieuwe markten nu een versnelling hoger kan geschakeld worden. Binnen het commerciële beleid ziet men een aantal opportuniteiten: uitbreiding van de activiteiten in die markten waar men momenteel reeds sterk aanwezig is en die voor veel tewerkstelling zorgen zoals de groendienst, de enclavewerking en de zeefdrukkerij. De noodzakelijke investering in gebouwen voor uitbreiding van de zeefdrukkerij en gebouwen Hasselt werd eind 2010 door de bestuursorganen goedgekeurd. Het commercieel team wordt eveneens ondersteund door de “Task Force”, een geselecteerd team dat als opdracht heeft innovatieve activiteiten te zoeken en te ontwikkelen voor kwalitatieve en duurzame tewerkstelling van doelgroepwerknemers. De groendienst is een groeiende afdeling. In dit segment is er nog voldoende werkaanbod aanwezig. De goede kwaliteit en flexibiliteit is de belangrijkste troef in dit groeiproces. De enclavewerking is een groeiende trend in de markt. Momenteel werken er reeds meer dan 190 werknemers in enclave op de bedrijfsterreinen van klanten. Deze manier van werken bevestigt de synergie tussen het reguliere bedrijf en de sociale economie. Het outsourcen van niet core-bussinessactiviteiten naar Bewel geeft eveneens aan heel wat bedrijven de optie hun activiteiten niet te delocaliseren naar lage loonlanden. In de medische afdeling in Maaseik werd door tijdelijke problemen bij één van de klanten en bij één van zijn toeleveranciers een tijdelijke onderbezetting gerealiseerd. . Samen met de klant werden oplossingen gezocht én tijdig gevonden zodat de nood nieuwe klanten in de moderne cleanrooms te activeren niet noodzakelijk bleek. Toch werden in dit segment contacten gelegd met nieuwe potentiële klanten om bij een eventuele volgende vermindering aan opdrachten deze stofarme ruimtes in te zetten voor nieuwe klanten en producten. Andere markten - zoals die van de zeefdruk - haalden opnieuw het niveau van
39
medio 2008. In het kader van de nieuwbouw Hasselt werd een marketingplan opgesteld dat een groei naar 70 personen op 5 jaar mogelijk maakt. Bijkomende mechanisering is hiervoor echter een voorwaarde. In de zoektocht naar nieuwe markten stelden we vast dat de projecten met hoge investeringen in materiëlen en met een lage tewerkstelling, financieel niet rendabel zijn voor de beschutte werkplaatsen. Deze door de “Task Force” voorgestelde en ontwikkelde projecten werden om deze reden dan ook niet uitgevoerd. De tewerkstelling staat niet in evenredigheid met de hoge investeringskost die onder andere maar over één shift afgeschreven kan worden. Voor investeringen ontvangen de beschutte werkplaatsen immers geen subsidie. Alle investeringen gedaan in 2010 werden gerealiseerd met eigen middelen. Twee grote projecten die niet uitgevoerd werden zijn het verhandelen van hangend textiel en het wassen van ziekenhuislinnen.
jaarverslag 2010
40
Productie De productie bij Bewel balanceert op twee gedachten: enerzijds is er de opdracht om kwalitatieve tewerkstelling te organiseren voor mensen met een arbeidshandicap. Ze moeten goed begeleid worden en men dient voortdurend te werken aan hun ontwikkeling. Die ontwikkeling is enorm belangrijk. Langs de andere kant is er het economische aspect. Bewel is een vzw die zelfbedruipend moet zijn. Het is belangrijk dat zij een evenwaardig deel van haar inkomsten haalt uit het aanbieden van producten en diensten aan klanten. Daarom is het noodzakelijk om de relaties leverancier – organisatie – klant professioneel uit te bouwen. Op die manier worden immers, samen met de subsidies voor het rendementverlies van de doelgroepwerknemer, de middelen gegenereerd om de doelgroepmedewerker, het omkaderend personeel én de werkingskosten te betalen, de infrastructuur te onderhouden én noodzakelijke investeringen te doen. De doelgroepmedewerkers moeten werk hebben om een inkomen te genereren. Maar het werk moet op een efficiënte manier uitgevoerd worden zodat de klanten tevreden zijn en er toch voldoende overgehouden wordt om de organisatie draaiende te houden en verdere groei mogelijk te maken. Een belangrijke voorwaarde om dit te realiseren is flexibiliteit. De organisatie wenst op iedere vraag van een klant te kunnen antwoorden indien ze past binnen de missie, visie en waarden. Daarom is opleiding en voortdurende vorming van de doelgroepwerknemers en omkadering zo belangrijk. Zij moeten opgeleid worden, professionele en persoonsgebonden competenties ontwikkelen en in de mate van het mogelijke multi-inzetbaar worden. Een van de beste manieren om dat te bereiken is ze regelmatig van plaats te laten veranderen (jobrotatie) binnen de productie zodat ze een andere job, andere vaardigheden en een andere omgeving leren kennen. De omkadering is ontzettend belangrijk in de ontwikkeling van de doelgroepwerknemers, in het bewaren van het evenwicht tussen de behoeften voor doelgroep, klanten en organisatie en in het navolgen van de diverse reglementeringen in verband met dit soort arbeid. In 2010 werden er betere bedrijfseconomische resultaten geboekt dan in 2009. Men zit terug op het niveau van 2008 voor de crisis toesloeg. Er was relevant minder werkeloosheid. Een opmerkelijke vaststelling is dat de trend van bedrijven om steeds meer enclaves in hun eigen bedrijf te organiseren, blijft toenemen. In 2010 bedroeg het enclavewerk tussen de 25 en 30% van het totaal aantal gepresteerde uren. Deze projecten worden van zeer dichtbij opgevolgd. Er werden vanuit de Task Force groep in de productieafdelingen in 2010 enkele belangrijke initiatieven genomen. Men startte met een eerste schildersploeg die opgeleid werd en enkele proefprojecten realiseerde binnen de eigen organisatie. Het project zal in 2011 verder geëvalueerd worden. Daarnaast is er het project document digitalisering waarvoor de eerste stappen ondernomen werden.
41
Kwaliteit Kwaliteitzorg binnen Bewel behartigt zowel de kwaliteit van producten en diensten (klant) als van de dienstverlening naar de doelgroep. In 1996 werd door de overheid een Kwaliteitsdecreet uitgevaardigd voor de Beschutte Tewerkstelling. Er werd gevraagd aan degenen die organisatie voeren rond activiteiten met doelgroepwerknemers om de gebruikte werkmethodes klaar en duidelijk in procedures te gieten en op papier te zetten. Op die manier wilde de overheid vertrouwen krijgen in het feit dat de BW’s op een ernstige manier met de behartiging van de doelgroep omgaan. Dit resulteerde in het opzetten en volgen van een kwaliteitsysteem. Op dit systeem wordt periodiek door de overheid controle uitgevoerd. Het geheel zal op termijn evolueren naar één kwaliteitsmodel voor zowel de beschutte als voor de sociale werkplaatsen: de Kwaliteitswijzer, gebaseerd op EFQM, de European Foundation for Quality Management. Een eerste ESF kwaliteitsaudit werd in de loop van het jaar met succes afgerond zodat men nu een ESF kwaliteitslabel heeft voor de periode 2011–2013. Het verwerven van middelen bij ESF- projecten wordt nu makkelijker omdat Bewel het bewijs heeft dat de organisatie gestoeld is op het EFQM model. En dat is belangrijk naar de toekomst toe. Met betrekking tot de kwaliteit van producten en diensten naar klanten werd het hieraan gerelateerde kwaliteitsysteem gehercertificeerd volgens ISO 9001 normering – versie 2008. Deze hercertificering is beperkt tot een aantal belangrijke activiteiten, namelijk medisch, automotive en zeefdrukwerken. Verder heeft men ook de beslissing genomen om een kwaliteitsdirecteur aan te werven. Die moet niet alleen het ISO 9001 verhaal aansturen, maar ook het gebeuren rond de Kwaliteitswijzer. Hij dient ook in te staan voor de verdere uitwerking van het geïntegreerd zorgmanagementsysteem (milieu, veiligheid, normering rond voedingsverwerkende activiteiten,…). De laatste jaren is de organisatiestructuur nogal gewijzigd binnen Bewel met toevoeging van diensthoofden Aankoop, Boekhouding - Facturatie, een facilitaire directeur en een productie directeur. De kwaliteitssysteemprocedures waren hierdoor niet meer actueel. Dus werd in 2010 het geheel van procedures doorgenomen en in lijn gebracht met die gewijzigde structuur. Er werd ook een switch gemaakt van hard copy naar digitale informatie. Alle procedures die vroeger in boeken of kaften waren verzameld, zijn nu allemaal gedigitaliseerd en zijn raadpleegbaar via het bedrijfsnetwerk. Heel specifiek werd er door de kwaliteitsdienst veel aandacht gegeven aan de activiteit medische materialen in Maaseik op niveau van eindcontrole. De eindcontroleurs op deze afdeling volgen een langdurige, zeer specifieke opleiding on the job. Het team eindcontroleurs bestaat uit valide werknemers en uit doelgroepwerknemers. Doelstelling blijft om van uit de doelgroep zoveel mogelijk personen te laten doorstromen naar deze controlefunctie.
jaarverslag 2010
42
Financieel Binnen de directie ‘Financiën’ is er in 2010 heel wat veranderd. Naast een nieuwe financiële directeur werden, in het kader van organisatieontwikkeling, eveneens een diensthoofd ‘Aankoop’ en een diensthoofd ‘Boekhouding en Facturatie’ door de raad van bestuur benoemd. Het belangrijkste aandachtspunt in 2010 was dan ook het ‘inwerken’ in de nieuwe functie en de reorganisatie van de afdeling realiseren. In 2010 kon voor het eerst de volledige boekhoudkundige jaarafsluiting binnen de nieuwe IT-omgeving – SAP – uitgevoerd worden. Dit vroeg heel wat inspanningen van de organisatie. Het had echter een positief neveneffect : dankzij de vele mogelijkheden van het nieuwe softwaresysteem kunnen interne en externe vragen veel sneller en nauwkeuriger beantwoordt worden. Op termijn zullen zowel onze interne en externe klanten als leveranciers hier wel bij varen. De voordelen van de nieuwe software zullen in 2011 duidelijk worden. Het sneller ter beschikking stellen van managementinformatie - onder andere door een versnelde maandafsluiting - is en blijft een belangrijke doelstelling evenals de optimalisering van het aantal dagen klantenkrediet. Het vervolg van deze nieuwe informaticatoepassing liet niet lang op zich wachten. Na de boekhouding kwamen ‘Aankoop’, ‘Voorraadbeheer’ en ‘Logistiek’ aan de beurt om het nieuwe informaticapakket te leren gebruiken. Nieuwe programma’s kunnen vaak veel meer, maar vergen tevens meer van de gebruikers. Ook deze overgang werd gerealiseerd. Voor de meeste medewerkers van de organisatie is – met uitzondering van de magazijniers en de werkleiders – deze vernieuwing amper zichtbaar. De opdracht het voorraadniveau en –rotatie te optimaliseren zal hierdoor op korte termijn gerealiseerd kunnen worden. Belangrijk blijft echter dit te realiseren zonder de kwaliteit van de dienstverlening te verlagen. Binnen de afdeling facturatie is in 2010 de klemtoon gelegd op het ‘vervangen’ van elkaar, hetgeen vaak verwoord wordt met de term ‘multi-functionaliteit’. Het grote voordeel hiervan is dat de interne dienstverlening steeds gewaarborgd blijft. Ook de communicatie met het Vlaams Subsidieagentschap voor Werk en Sociale economie heeft in 2010 een grote vernieuwingsoperatie ondergaan inzake informatietechnologie. Waar er tot en met 2010 gebruik moest gemaakt worden van een plaatselijk geïnstalleerd programma werd er een nieuw systeem ontwikkeld gebaseerd op de internettechnologie. Bewel had in 2010 het voorrecht om deel te mogen uitmaken van de werkgroep die het nieuwe computerprogramma kon testen en gevraagd werd waar mogelijk te helpen bijsturen.
43
Informatica Op vlak van informatica is Bewel al enkele jaren bezig om de digitale achterstand op te halen en het bedrijf softwarematig te moderniseren in functie van de business noden. Binnen die doelstelling werd beslist om intern te focussen op het maximaal ondersteunen van de bedrijfsprocessen en om de technische architectuur en het beheer hiervan uit te besteden aan specialisten. Na een zorgvuldige marktverkenning werd besloten om voor het technische luik in zee te gaan met Cegeka. Om de bedrijfsprocessen te ondersteunen werd gekozen voor Delaware Consulting en de software SAP. De voornaamste uitdaging bij de invoering van SAP is om de kracht van Bewel, zijnde onze flexibiliteit naar onze klanten, maximaal te behouden en tegelijkertijd onze processen beter te stroomlijnen. Het is dus van het grootste belang dat de software stapsgewijs en gecontroleerd ingevoerd wordt, zodat iedereen er aan kan wennen en ermee kan leren werken. In 2009 werd de financiële administratie aangepakt, voor 2010 werd Aankoop en Voorraadbeheer gepland. In 2011 komen de eerste fase van HR en het eerste luik van Verkoop en Productie aan de beurt. Daarnaast gaan we aandacht besteden aan het opzetten van een intranet en aan de digitale uniformisering van interne en externe documenten. De projectplanning voor het verdere verloop van het SAP project (aankoop en voorraadbeheer, verkoop en productie) werd uitgewerkt. De vereiste key-users voor de verkoop –en productiemodule werden aangeduid. Teneinde hun beschikbaarheid te verzekeren werd de organisatie op een aantal vlakken versterkt. Voor de aankoop– en voorraadmodule werd beslist om in een eerste fase te starten met de aangekochte voorraadartikels. De diverse processen (inkoop, voorraadbeheer en financiële integratie) werden uitgetekend, gedocumenteerd en geaccepteerd door de organisatie. Vervolgens werden de master data verzameld, de financiële integratie opgezet en de integratietesten uitgevoerd. Na een periode van proefdraaien werden deze SAP processen in gebruik genomen door de centrale diensten (aankoopdienst, boekhouding en centraal magazijn Diepenbeek) en in de werkplaatsen (ontvangende magazijnen). Aansluitend werden ook de bestellingen voor niet voorraadartikels en diensten in SAP opgezet en in gebruik genomen. In het vierde kwartaal werd aangevangen met de trainingen betreffende de SAP verkoop- en productiemodules. Er werd een projectplan uitgewerkt om op een gefaseerde manier de verkoop- en productieprocessen (evenals een eerste luik van de HRM module) in de werkplaatsen naar SAP om te zetten. In 2011 zullen de eerste werkplaatsen worden geïmplementeerd. Voor de verdere professionalisering van de interne communicatieplatformen (document management systeem, intern informatieportaal, …) werden een aantal technologische platformen geëvalueerd op hun toepasbaarheid binnen de technische architectuur van Bewel. In functie van prioriteit en beschikbare middelen dient in een volgende fase (2011) een piloot project te worden geïdentificeerd en uitgewerkt
jaarverslag 2010
44
Arbeidsveiligheid Bij Bewel wordt op een verstandige, preventieve manier omgegaan met veiligheid. De veiligheid en het lichamelijke welzijn van de medewerkers staat hoog in het vaandel van Bewel geschreven. Ieder ongeval is er een teveel. Het menselijke en sociale leed dat er mee gepaard gaat moet ten allen prijzen vermeden worden. Er wordt dan ook nauwlettend toegezien op het navolgen van alle wettelijke bepalingen, reglementen en voorzieningen. Iedereen die professioneel bezig is met het welzijn van werknemers, beseft dat de wet maar een begin is. Risico’s zijn nooit helemaal uit te sluiten, maar ze kunnen wel beheerst en tot een minimum herleid worden. Bewel zal in de toekomst de risico’s steeds verder analyseren en de nodige voorstellen doen om preventie op een blijvende manier planmatig en structureel te verbeteren. In 2010 gebeurden 41 ongevallen op de werkvloer. Dat komt overeen met een werkverlet van 448 dagen op een totaal van 1.806.342 uren. Frequentiegraad (fg) = aantal ongevallen x 1.000.000 Aantal uren blootstelling aan risico Ernstgraad (eg) = aantal verloren kalenderdagen Aantal uren blootstelling aan het risico Dat geeft voor 2010 een frequentiegraad van 22,6 en een ernstgraad van 0,24. Vergeleken met 2009 geeft dat een stabilisering van het aantal ongevallen en een daling in het aantal verletdagen. 2010
2009
Aantal ongevallen
41
37
Aantal dagen verlet
448
719
Aantal uren blootstelling 1.810.252
1.583.914
Frequentiegraad
22,6
23,3
Ernstgraad
0,24
0,45
45
2010 toonde dus een positieve tendens met een serieuze daling van de nieuwe lijn en een vermindering in het aantal verlet dagen. Met deze cijfers zit Bewel terug op het niveau van de periode 2000–2007. Daarna volgde 2008 met minder goede cijfers. Sectoraal gezien zit Bewel met de frequentiegraad onder het gemiddelde. Fg
Eg
Nace 88.995
32,33
0,74
Bewel 2010
22,60
0,24
Een ontleding van de cijfers voor arbeidsongevallen in 2010 per werkplaats, geven 448 verletdagen die vertaald kunnen worden naar 2 fulltime equivalenten die 1 jaar niet actief zijn. 2/3de van het werkverlet wordt veroorzaakt door oppervlakkige letsels: schrammen, builen en blauwe plekken. Deze letsels bevinden zich voor bijna 50 procent aan de bovenste ledematen en voor 40 procent aan de onderste. Het aangereden en gegrepen worden door transportmiddelen en andere voorwerpen is goed voor de helft van het werkverlet. Een kwart van de verletdagen wordt veroorzaakt door struikelen of ongecontroleerde bewegingen, bijvoorbeeld: stoten tegen hindernissen. De ongevallen woon-werk zijn goed voor 6 fulltime werknemers die op nonactief staan. In het woon-werkverkeer doet zich een stijging van de absolute verletdagen voor ten opzichte van 2009. We werden in 2010 geconfronteerd met 47 woonwerkongevallen, samen goed voor 1.358 verletdagen. De grootste boosdoener daarvan was de harde winter van 2010 waardoor valpartijen en glijpartijen niet uitgesloten konden worden. In 2010 viel er een dodelijk woon-werkongeval te betreuren ten gevolge van de aanrijding van een voetganger. Dit ondanks de regelmatig ondernomen acties en opleidingen om de verkeersveiligheid voor de werknemers te bevorderen. De verkeersveiligheid van al de Bewel vestigingen werd grondig geanalyseerd en de nodige inspanningen werden geleverd om die verkeersveiligheid te verhogen. Ook naar dit jaar toe wil Bewel van verkeersveiligheid voor de werknemers een prioriteit maken en zal men doorgaan met acties om ongevallen tegen te gaan.
jaarverslag 2010
46
Het jaaractieplan 2011 is gebaseerd op de analyse van de ongevallencijfers, eigen vaststellingen en voorstellen vanuit de hiërarchische lijn. • Dynamisch Risico Beheersingsysteem o Opstellen van een globaal preventieplan o Opstellen van risico analyses o Onthaal van nieuwe werknemers • Werking van de preventie dienst o Optimaliseren en actualiseren van de databank veiligheid en milieu o Ondersteuning door EDPBW en milieucoördinator • Noodplanning o Het uitbreiden van het aantal EHBO hulpverleners o Het actualiseren van de brandweer interventie dossiers o Het actualiseren van de brandploeg opleidingen o Het aanpassen van interne noodplanning • Ergonomie o Opleiding hef- en tiltechnieken: Sint–Truiden + Groendienst • Mobiliteit o Vakbekwaamheidattest voor beroepschauffeurs + opleiding ladingzekerheid o Opleiding heftruck/reachtruck/hoogtewerker/transpallet o Verkeersopleiding gemachtigde opzichters + training van verkeersgedrag en verkenning omgeving door Vivo • Gebouwen en installaties o Attesteren BA5 o Opleiding werken aan hoogspanning en condensatoren
47
Facilitair De Facilitaire Dienst staat in voor het beheer van de gebouwen, het onderhoud van de machines, en het logistieke park. Logistiek De inspanningen op logistiek vlak gingen voornamelijk op vlak van onderhoud, controle en planning. Eveneens werd er gezocht naar een digitaal planningssysteem. Daarnaast werd er geïnvesteerd in de vernieuwing van het wagenpark. 7 oude bedrijfsvoertuigen, 11 trailers en aanhangers die niet meer voldeden aan de wetgeving inzake ladingzekerheid werden verkocht en vervangen door 3 nieuwe trailers. Daarnaast werden nieuwe hefwerktuigen, 11 afzetcontainers en 13 nieuwe palletwikkelaars aangeschaft. Voertuigen werden fysiek aangepast in het kader van ladingzekerheid en werden tevens voorzien van antislipmatten en ander zekeringsmateriaal. De uitrusting van de chauffeur werd aangevuld met een gsm en een veiligheidsjas. De vervoersafdeling werd versterkt met 2 nieuwe, gemotiveerde chauffeurs. Op administratief vlak werd een interne vrachtbrief ten behoeve van afvaltransporten en een nieuwe werkinstructie voor de verkoop van resthoutproducten ingevoerd. De routine ‘transportaanvraag’ werd aangepast, gedigitaliseerd en gecommuniceerd in de organisatie. Infrastructuur Er dient bij Bewel een achterstand op vlak van infrastructuur ingehaald te worden. In 2010 ging heel veel aandacht dan ook naar het voorbereiden en opvolgen van bouwdossiers. Ook de organisatie en structuur werden aangepast. Zo is er een begin gemaakt van het softwarematig ondersteunen van de diensten zodat beleidsbeslissingen op vlak van infrastructuur en logistiek degelijk onderbouwd kunnen genomen worden. Er wordt ook gewerkt naar een preventief beleid zodat een op te richten preventieploeg te allen tijde klaar staat om in te grijpen en calamiteiten te vermijden in plaats van brandjes te blussen. De technische dienst bestond hoe langer hoe meer uit een verouderend kader zodat het verlies van kennis en ervaring op korte termijn (pensioneringen) gevreesd mocht worden. Daartoe werden een aantal jonge krachten aangetrokken en werd er werk gemaakt van het borgen op papier en digitaal van alle kennis en ervaring die op het bedrijf aanwezig is. Om een correcte opvolging te garanderen van de vele bouwdossiers die lopen en op korte termijn opgestart zullen worden, werd een vacature voor een projectleider Bouw en Faciliteiten opgestart.
jaarverslag 2010
48
Concrete acties 2010 Algemeen - Raamovereenkomsten met Architect en Studiebureau’s werden afgesloten. - Centralisatie van de batterijlaadstations in de werkplaatsen, aanpassen elektrische circuits. - Opstart PV installaties (uitvoering voorlopige oplevering). - Voorbereiding dossiers, lastenboeken relighting van werkplaatsen. - Voorbereiding dossier wasserij Diepenbeek en kantoren Diepenbeek, middellange- & lange-termijnoplossing. - Opleidingen elektriciteit BA4 & BA5 gerealiseerd voor technisch personeel en werkplaatsleiders. - Opleiding schaarliftbediener voor technisch personeel. Per werkplaats o Hasselt • Aanpassing van de volledige laagspanningsinstallatie, alsook verzwaring bepaalde voedingen, ingebruikname van de nieuwe laagspanningscabine, alsook buiten dienststelling oude cabine. • Opstart dossier huisvesting Hasselt, goedkeuring bestuur, bouwvergunning werd verkregen. o Heusden • Verwijderen van overtollige gronden. Deze werden afgevoerd naar het klaverblad te Lummen. Aanleg buitenterrein en beplantingswerken voltooid. o Diepenbeek • Realisatie gascabine. • Vernieuwing van hekwerken en toegangspoorten. Plaatsing inkomcarrousel tbv van de busgebruikers. Digitalisering van toegangscontrole op de hekwerken. Aanpassing verkeerssituatie op het terrein, belijning van parkeerterrein. • Reorganisaties natwasafdeling, verplaatsen van machines, afbreken oude machines, implementatie nieuwe machines. • Dossier huisvesting Centrale diensten, middellange termijnoplossing goedgekeurd en gegund, uitvoering eerste helft 2011. o Tessenderlo • Dossier dakrenovatie en brandmuur afgewerkt, aanbestedingsprocedure loopt, uitvoering werken voorzien medio 2011. o Opglabbeek • Aanpassing condensatorbatterij. • Opleiding voor werkplaatsleider en monitoren: “gemachtigd opzichter” gerealiseerd.
49
Communicatie Bewel hecht veel belang aan communicatie, zowel intern als extern. De interne communicatie • De interne communicatie gebeurt door het uitbrengen van een intern informatieblad ‘Infocirkel’ dat op een professionele manier samengesteld wordt door de redactieraad. Infocirkel verschijnt vier maal per jaar en bevat artikels over het reilen en zeilen binnen en buiten Bewel waarbij zowel gemikt wordt op de interne als de externe klant. De primaire doelgroep zijn de medewerkers. De secundaire groep zijn alle stakeholders die de activiteiten van Bewel op een of andere manier kunnen beïnvloeden. De redactieraad is samengesteld uit: Patrick Nelissen, Kaat Vandyck, Marc Decuypere, Hilde Maris, Thieu Nies, An Lambrechts, Jeremy Vanwittenbergh en Dirk Hermans van Vertelpunt. • Tijdens de jaarlijkse omkaderingsvergadering worden de doelstellingen van het afgelopen jaar geëvalueerd en de doelstellingen voor het nieuwe jaar toegelicht. • Op dinsdag 11 januari 2010 beefde de aarde in Haïti met de gekende zware gevolgen voor de bevolking. Internationaal en nationaal kwam een grootscheepse hulpactie op gang. Ook bij het omkaderingspersoneel Bewel leefde dit solidariteitsgevoel, dat na overleg met het bestuur en de directie van Bewel ook omgezet werd in een daadwerkelijke actie. Op de jaarlijkse samenkomst van het omkaderingspersoneel op donderdag 28 januari werd opgeroepen om 1 overuur af te staan voor de hulpacties ten voordele van de bevolking van Haïti. Het bestuur en de directie van Bewel engageerden zich om de financiële tegenwaarde te storten op rekening van een erkende hulporganisatie. Meer dan 70 % van het omkaderingspersoneel liet zijn hart spreken, steunde deze actie en stond één overuur af. Omgerekend leverde deze actie de ronde som op van 2300 euro die door Bewel gestort werd aan ‘Handicap International ‘ met vermelding ‘Haïti’. • Eveneens worden in diverse overlegorganen de noodzakelijke interne communicatie verzorgd.
jaarverslag 2010
50
De externe communicatie De externe communicatie bestaat voornamelijk uit netwerking, het organiseren van bedrijfsbezoeken voor zowel openbare besturen, officiële instanties als ondernemersclubs en belangengroepen, het optreden als spreker op infosessies of causerieën, het actief deelnemen aan overleg binnen de sector en aan sensibiliseringscampagnes. • Bedrijfsbezoeken In 2010 werden een aantal organisaties, overheden en instanties ontvangen en rondgeleid in de werkplaatsen.
v.l.n.r 6 juli: Maaseik – burgemeester en schepenen 3 april: Voorzitter en secretaris OCMW Genk 25 maart: CEOafdeling Voka 23 april: Businessclub 1001
51
• Lezingen & causerieën 12/05 Lunchcauserie (i.s.m. met Vlab): maatschappelijke meerwaarde beschutte werkplaatsen. Op 12 mei lichtte prof. Wim Moesen, expert in overheidseconomie, zijn visie op de maatschappelijke meerwaarde van beschutte werkplaatsen toe aan vertegenwoordigers uit het Vlaamse middenveld. Professor Moesen had het over de 5 bakens van de beschutte tewerkstelling: verwerving eigen inkomen, structuur, uitbouw netwerk sociale relaties, gevoel van eigenwaarde en kans op een autonoom leven. Voorafgaand zette Bewel haar deuren open voor middenveldorganisaties en de pers. 30/10 Lezing: Sociale economie op de campus, door dhr. Opdenacker R. Eind oktober vond een brainstorming plaats, waarbij ziekenhuisdirecteurs en bedrijfsleiders samen nadachten over nieuwe productideeën of diensten binnen de zorg. Productiedirecteur Roger Opdenacker gaf er een lezing over sociale economie op de campus. Op basis van de verrijkende input van deze brainstorm zijn VOKA, de ziekenhuisdirecteurs en bedrijfsleiders aan de slag gegaan. Middels een terugkoppeling met een expertengroep zijn er 5 projectideeën gedestilleerd.
• Overleg en samenwerking
21/01 Overleg reguliere en sociale economie. VBTL (Vereniging Bloemisten en Tuinaanleggers Limburg)
07/06 Samen sterk: bezoek Lidwina stichting in het kader van een samenwerkings model in enclave
jaarverslag 2010
52
Belang van samenwerking scholen: In het blad Werkvormen werden de ergotherapeuten van Bewel geïnterviewd over het belang van de samenwerking tussen Bewel en het BuSO onderwijs.
• Opendeurdagen Jaarlijks organiseert Bewel een opendeurdag. In 2010 zette Bewel op 3 juni de deuren van alle vestigingen open voor het grote publiek. Het initiatief kaderde eveneens in de campagne ‘Ontdek de onbeperkte mogelijkheden van de beschutte werkplaatsen’ van de Vlaamse Federatie van Beschutte Werkplaatsen. Geïnteresseerden konden een kijkje nemen in de verschillende werkplaatsen en kregen uitleg over de activiteiten van de medewerkers. De bezoekers luisterden met veel interesse naar hun uitleg.
• Campagnes Campagne van ERSV Limburg om een diversiteitsgericht personeelsbeleid te stimuleren. ERSV Limburg lanceerde de sensibiliseringscampagne rond diversiteit met de slogan ‘Peper en Zout doen uw werkvloer smaken’. Met dit project wil het ERSV werkgevers stimuleren om meer mensen uit de zogenaamde kansengroepen tewerk te stellen. Het project kadert in de doelstelling van Vlaanderen in Actie om tegen 2020 een werkzaamheidsgraad van 70% te bereiken. In het kader van deze actie werkte Bewel intensief mee aan de opstartvergadering waar Dhr. Nelissen P. zetelde in een panel van vertegenwoordigers uit de sociale economie. Op de slotvergadering werd de samenwerking in enclave met Panasonic uitvoerig toegelicht aan het talrijk aanwezig publiek.
53
• Seminari Assembli Op vrijdag 15 oktober verzamelden zo’n honderd geïnteresseerden in het stadhuis van Genk voor een seminarie over ASSeMBLI, het project dat tot doel heeft personen met een autismespectrumstoornis (ASS) toe te leiden naar een zinvolle arbeidsplaats in de sociale of de reguliere tewerkstelling. Na de openingstoespraak van député Marc Vandeput die de rol van de provincie in dit project toelichtte, was het de beurt aan prof. dr. Ilse Noens die op een zeer bevattelijke manier autisme toelichtte en duidelijk aangaf waar de problemen maar ook de kansen lagen op een zinvolle tewerkstelling voor autisten. Zij verduidelijkte dat het probleem niet enkel bij de werknemer met ASS ligt, maar ook bij de werkgever die er voor moet zorgen dat de randvoorwaarden voor de tewerkstelling moeten vervuld zijn, wil men er in slagen iemand op een degelijke manier in te zetten op de werkvloer. Vervolgens vertelden Anita Berx (projectmedewerkster autisme GTB), Jan Vrijens (monitor), Johnny Mouchaers (jobcoach) en Karolien Janssen (experte autisme) hoe ASSeMBLI werkt en wat de toegevoegde waarde van het project is. Na de koffie volgde een panelgesprek waarbij de mogelijkheden, noden en verwachtingen met betrekking tot de duurzame tewerkstelling van personen met autisme besproken werden door verschillende deskundigen op vlak van autisme en/of tewerkstelling. Tenslotte sloot projectverantwoordelijke Liliane Weustenraed het seminarie af.
• Website De website: www.bewel.be wordt voortdurend aangepast met relevante informatie. Alle nieuwtjes met meerwaarde voor de interne en externe stakeholders worden hierin opgenomen.
www.bewel.be jaarverslag 2010
54
Duurzaamheid & milieu Realisatie zonnepanelen Bewel vzw Op 29 december 2009 werd de laatste hand gelegd aan de zonnepanelenprojecten van Bewel. Hiermee werd de vooropgestelde einddatum behaald, bijgevolg zijn de groene stroomcertificaten ter waarde van €450/MWh voor de komende 20 jaar een feit. In totaal werden 2.535 panelen op de daken van Bewel geplaatst, goed voor een totale oppervlakte van 3.726,82 m² aan fotovoltaïsche panelen met een geïnstalleerd piekvermogen van 507 kWp. De opstelling van de panelen werd als volgt verdeeld over de werkplaatsen te Opglabbeek en Hasselt. Opglabbeek Geïnstalleerd vermogen: Geïnstalleerde oppervlakte: Aantal modules: Datum indienstname:
203 kWp 1.492,2 m² 1.015 stuks 29/12/2009
Hasselt Geïnstalleerd vermogen: Geïnstalleerde oppervlakte: Aantal modules: Datum indienstname:
304 kWp 2.234,62 m² 1.520 stuks 18/12/2009
Verwacht wordt dat de zonnepanelen ongeveer 424.000 kWh (kilowattuur) per jaar zullen produceren. Dit stemt overeen met het gemiddelde jaarlijkse verbruik van ongeveer 120 huishoudens. Totaal Geproduceerde hoeveelheid groene stroom 2010: Eigen verbruikte hoeveelheid groene stroom: Besparing door eigen gebruik groene stroom: Geïnjecteerde hoeveelheid groene stroom: Opbrengst verkochte hoeveelheid groene stroom 2010 Aantal geproduceerde groenestroomcertificaten: Opbrengst verkoop groenestroomcertificaten 2010:
468.260 kWh 128.534 kWh €14.309 308.937 kWh €14.102,32 467 stuks €210.150
55
100 % groene energie In het kader van het voeren van een duurzaam beleid heeft Bewel met Luminus een overeenkomst afgesloten voor 3 jaar voor de levering van groene electriciteit. Groene electriciteit is milieuvriendelijk doordat ze geproduceerd wordt uit hernieuwbare energiebronnen. Deze energiebronnen veroorzaken geen CO2-uitstoot en zijn bovendien onuitputtelijk. Dikke truiendag 12 februari 2010. Naar jaarlijkse gewoonte werd door Bewel meegewerkt aan deze belangrijke actie. Sensibiliseren van de werknemers is voor Bewel een belangrijke doelstelling. Project Water en Energie. In 2010 werden er relevante wijzigingen uitgevoerd in het natwasserijproces met betrekking tot verbruik van water en energie. Enerzijds werden door het invoeren van nieuwe wasproducten de benodigde hoeveelheid water en de temperatuur van het wasproces verlaagd waardoor er een belangrijke kostvermindering optrad in de waterkosten en in de energiekosten. Om tot een optimalere belading te komen van de wasmachines, werden ook een aantal kleinere machines bijgeplaatst en werden enkele andere oude machines vervangen. Anderzijds werden de oude stoomverwarmde droogkasten vervangen door gasgestookte droogkasten met directe verwarming waardoor de energiekost voor het droogproces in belangrijke mate verlaagd werd. Bijkomende maatregelen worden nog gepland voor het werkjaar 2011, namelijk het vervangen van de oude stoomketels op stookolie naar nieuwe stoomketel op aardgas en het herwinnen van restwarmte (uit de afvalwaters) om vers waswater voor te verwarmen. Dit geheel van maatregelen zal bijdragen tot het ondersteunen van de leefbaarheid van onze wasserij op lange termijn. Ook de centrale verwarming in Diepenbeek zal omgebouwd worden van stookolie naar gas als brandstof. Dit laat toe een beter rendement te halen in de verbranding waardoor ook hier energie gespaard kan worden. Al deze acties leiden eveneens tot relevante reductie van de CO2 uitstoot hetgeen past in de Bewel doelstellingen met betrekking tot duurzaamheid.
jaarverslag 2010
56
Afkortingen ASS Autisme Spectrum Stoornis BUSO Buitengewoon Secundair Onderwijs BW Beschutte Werkplaats(en) CLB Centrum voor leerlingen begeleiding CAO Collectieve Arbeidsovereenkomst DGW Doelgroepwerknemer ESF Europees Sociaal Fonds EFQM Excellence model from European Foundation for quality management GTB Gespecialiseerde Trajectbepaling en —Begeleidingdienst 0V2 Opleidingsvorm 2 RESOC Regionaal Economisch en Sociaal Overlegcomité SUEM Supported Employment – ESF Project UNIZO Unie van Zelfstandige Ondernemers VAPH Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap VIA Vlaams Intersectoraal Akkoord VIVO Vlaams Instituut voor Vorming en Opleiding in de Social Profit VLAB Vlaamse Federatie van Beschutte Werkplaatsen VOKA Vlaams netwerk van ondernemingen VOLA ESF Project
57