Jaarverslag College van Diakenen 2015 Protestantse gemeente Hilversum Inleiding Het College van Diakenen (CvD) draagt zorg voor de vermogensrechtelijke aangelegenheden van diaconale aard en heeft, in tegenstelling tot de wijkdiaconieën, rechtspersoonlijkheid. Tot de CvD-taken behoren het opstellen van de diaconale begroting en jaarrekening, geldwerving voor diaconale arbeid, diaconaal goederenbeheer en diaconale steun aan personen, organen en instellingen. Daarnaast ontplooit het CvD wijkoverstijgende en wijkgemeenschappelijke activiteiten, zoals het bevorderen van onderlinge contacten tussen de wijkdiaconieën, het onderhouden van contacten met overheidsinstellingen, en het verzorgen van publicaties in het kerkblad. Voor het overige worden vele vaak praktische zaken door het CvD aan de wijken overgelaten. Volgens de Plaatselijke regeling van de PgH is het een leidend principe dat centraal slechts die taken worden verricht die decentraal niet mogelijk of niet wenselijk zijn. In 2015 veranderde het CvD niet of nauwelijks van samenstelling met, na 4 maanden vacatie, weer een secretaris. Wel moest de predikant-adviseur wegens persoonlijke omstandigheden het eerste half jaar verstek laten gaan. In november werd het college opgeschrikt door het onverwachte overlijden van Dirk Sibie (MK), lid van de ZWO-cie en eerder van het CvD. Een ondersteuningsverzoek van Hospice Kajan gaf aanleiding tot een intense bespreking, ook op wijkkerkenraadsniveau, van ‘euthanasie in bijbels licht’; uiteindelijk kon een besluit worden genomen op basis van een gedeeld solidariteitsgevoel en ruimte geven aan andersdenkenden. Veel aandacht vroeg ook de enorme vluchtelingenstroom die vanuit het Midden-Oosten naar Europa op gang kwam; het CvD richtte een steunfonds op van waaruit allerlei acties bekostigd kunnen worden. Twee kort op elkaar volgende aardbevingen in Nepal gaven aanleiding tot een noodhulpcollecte met een opbrengst van bijna € 5000. Eind 2015 werd tijd gevonden om na te denken over de inrichting van een BD-commissie (binnenlands diaconaat) analoog aan de ZWO-commissie. De Samen-op-Vakantie-week vroeg ook de nodige aandacht; de financiering ervan werd opnieuw bezien.
Taken en activiteiten Met betrekking tot de in de inleiding globaal aangeduide taken en activiteiten van het CvD worden hieronder in nader detail de voor 2015 relevante invullingen en ontwikkelingen vermeld. Dit gebeurt aan de hand van een in het jaarplan 2015 gehanteerde indeling. Dagelijks bestuur Voorzitter was, voor het 4-de achtereenvolgende jaar, Arend Smits; eind 2015 werd hij voor een 2-de termijn van 4 jaar benoemd. Als secretaris trad aan Klaas van Harn; hij begon met zijn 3-de termijn als diaken. Penningmeester was Hans van Eijk; 2015 was het 2-de jaar van zijn 1-ste termijn. Het dagelijks bestuur kende veel tussentijds overleg; aandacht vroegen vooral een nieuw format voor begroting en jaarrekening, het vluchtelingenprobleem, de noodhulpactie voor Nepal, en de inrichting van de BD-commissie. Het college vergaderde in principe iedere eerste maandag van de maand, aanvankelijk in de Bethlehem-kerk, later op een steeds wisselende locatie in verband met verdeling van kosten. In totaal 8 maal: vanwege vakanties niet in januari, mei, juli en augustus.
Secretariaat Behalve een algemeen jaarverslag 2014 werd een jaarplan 2015 opgesteld, met een nieuwe opzet en als bijlage een activiteitenkalender met geïntegreerd collecterooster. Van de wijkgemeenten werden ook jaarverslagen en jaarplannen ingezameld. De hoeveelheid ingekomen schriftelijke informatie werd door overgang op digitale versies enigszins teruggedrongen. Belangrijke aspecten van wat resteerde, werden soms bij het intussen gebruikelijke laatste agendapunt ‘Bezinning en sluiting’ ingebracht. In verband met de euthanasie-discussie (zie inleiding) bleek het nodig de intussen gehanteerde uitgangspunten bij de notulering toe te lichten. Collecten In het collecterooster 2015 werden 10 van de 11 aangeboden landelijke KiA-collecten opgenomen: zending (alle 4), werelddiaconaat (4 van de 5) en binnenlands diaconaat (alle 2). Het rooster vermeldde ook de alternatieven, van GZB en Luisterend Dienen, die de GK hanteert. Aan de 40-dagentijdcollecten (3 stuks) deden alle 5 de wijken mee. Er zijn weer 6 gelabelde collecten gehouden, 3 met een binnenlands doel, te weten Stichting Casella te Hilversum, Stichting HiP (Hulp in Praktijk) en Inloophuis Wording, en 3 met een buitenlands doel, te weten Ebola-preventie Afrika, Bootvluchtelingen Lampedusa en KiA-project Zending in Colombia. De gemiddelde opbrengst van de 6 collecten was € 1140, dit is ongeveer € 150 minder dan in 2014. De gebruikelijke thermometeracties (2 maal 3 zondagen) waren in 2015 bestemd voor SoV (Samen-op-Vakantie) en Stichting SchuldHulpMaatje. Hier was de gemiddelde opbrengst van de 6 collecten € 1005, dit is ongeveer € 300 minder dan in 2014. Voor het Avondmaalsproject ‘Moldavië’ (3-de achtereenvolgende jaar) werd € 6055 bijeengebracht, beduidend minder dan het nagestreefde bedrag van € 7000. Wel werd de vooraf ingeschatte verdeling over KiA en LD in de verhouding 5:2 vrijwel precies gehaald. In 2015 werd er een specifieke noodhulpcollecte gehouden voor de slachtoffers van de twee aardbevingen in Nepal; de opbrengst was € 4685. In verband met deze actie werd de noodhulp-procedure aangescherpt. De notitie ‘Besteding en publiciteit diaconale collecten’ werd geactualiseerd; dit betrof vooral het publiciteitsproces en de verwerking van de opbrengsten, waarbij de CvDcommunicatiemedewerker een meer centrale rol kreeg. Steunaanvragen In verband met het vluchtelingenprobleem (zie inleiding) is er veel overleg gevoerd, o.a. met de Raad van Kerken, dat resulteerde in de oprichting van het Interkerkelijk Platform ‘Aandacht helpt’, tevens een meldpunt voor vrijwilligers. Het CvD reageerde voorts met de oprichting van een steunfonds; daaruit werd € 1500 verstrekt voor de aanschaf van koelkasten ten behoeve van de vluchtelingen op Crailo. Op voorstel van de Commissie-Binnenland werd besloten tot 3 giften van ieder € 500 aan St. Ontmoeting, St. De Pietersberg (PDC De Herberg) en St. Gave, en tot een gift van € 900 voor Inloophuis Wording, van € 250 voor St. Vrienden van De Hoop en van € 150 voor St. Voorkom!. De resterende € 1500 uit het budget van de commissie werd als startkapitaal gestort in het bovengenoemde steunfonds. Voorts werd besloten tot ondersteuning van Hospice Kajan door een gelabelde collecte (pas in 2016), waarbij aan de wijken wordt overgelaten in hoeverre het euthanasieaspect (zie inleiding) in de publiciteit rond de collecte wordt genoemd.
Op voorstel van de ZWO-commissie werd besloten tot ondersteuning van een aantal specifieke buitenlandse projecten: € 950 voor Jongerenreis GK naar Servië, € 250 voor Kerkgebouw christelijke gemeente in Romklao in Thailand, € 900 voor Onderwijs via St. Lusekelo in Zambia, € 500 voor Roma-kleuterschool via St. Laleaua in Roemenië en € 500 voor Leesbrillen ouderen in Isaan via St. OMF in Thailand. Verdere gehonoreerde ZWO-voorstellen betroffen KiA/LD/GZB-projecten: € 500 voor ‘Eigen inkomsten voor gehandicapten Myanmar’, € 350 voor ‘Israël, geen kind mag honger lijden’, € 350 voor ‘Waardig oud worden in Palestina’ en € 500 voor ‘Gemeenteopbouw in grote steden in Peru’. De resterende € 2500 uit het budget van ZWO werd besteed aan vluchtelingenhulp in Servië (via St. HOE), Zuid-Soedan en Syrië/Irak (via KiA). Indirecte ondersteuning van projecten via (niet-gelabelde) giften aan organisaties vond dit jaar niet plaats. Er stonden verschillende leningen uit. In 2 gevallen verliep de aflossing zeer moeizaam; wel kon hierbij een mantelzorgcompliment van € 650 van de SVB als extra aflossing ingezet worden.
Financiële zaken Behalve het diaconale deel van het collecterooster 2016 werden, in samenwerking met de administrateur, een collectenoverzicht 2014, een jaarrekening 2014 en een begroting 2016 opgesteld en in AK en kerkblad toegelicht. In het collecterooster 2016 komen de alternatieven in geval van diaconaat die voorheen geboden werden door Luisterend Dienen, nu van ‘Project 10 27, en je naaste als jezelf’, in het rooster afgekort als ‘Pr10:27’. Van de wijkgemeenten werden vooraf de jaarrekeningen 2014 ingezameld. In goed overleg is voor de jaarrekening en begroting door de administrateur voor het eerst een nieuw format gebruikt; daarbij is een onderscheid van binnen- en buitenland leidend voor de indeling, die bovendien nu direct aansluit bij de CvD-collecten-notitie. De leeftijdsgrens van 75 jaar voor toekenning van een subsidie van € 2 per kerstattentie wordt met ingang van 2016 telkens met een jaar verhoogd tot de 80 jaar is bereikt. De financiering van de Samen-op-Vakantie-week is nog eens goed bekeken, dit mede naar aanleiding van een forse overschrijding van de begroting, de kosten van het nieuwe Roosevelt-huis (€ 5000 meer), en het aantreden van een nieuwe SoV-coördinator. Het is overigens niet duidelijk te krijgen waar het mandaat van de commissie ligt. In 2015 werd, volgens afspraak, € 10.000 ingeteerd. Voor verdere financiële informatie over het jaar wordt verwezen naar de jaarrekening 2015. Communicatie Communicatiemedewerker Natascha Sleeking-Boet heeft in verband met het einde van haar diakenschap, per 1 september 2015, een geheimhoudingsverklaring getekend. De afspraak is gemaakt dat de communicatiemedewerker het centrale aanspreekpunt is voor alle publiciteit rond CvD-zaken; zij zamelt de kopij in en onderhoudt het contact met de kerkbladredactie. In het kerkblad zijn vele diaconale artikelen en berichten verschenen; deze hadden o.a. betrekking op collecten, begroting, jaarrekening, ondersteunde projecten/organisaties en Steunfonds Vluchtelingen. Speciaal vermeldenswaard zijn een artikel over Inloophuis Voleinding en een interview met Arend Smits in verband met zijn nieuwe ambtstermijn per januari 2016. Het bijhouden van het CvD-deel van de PgH-website wordt op korte termijn een taak van de communicatiemedewerker.
Afvaardiging/contact De CvD-afgevaardigde in het BM van de AK was Han Monsees. Het contact met de Raad van Kerken in Hilversum en de burgerlijke overheid werd vooral onderhouden door Dik Verboom; de vluchtelingenproblematiek was het voornaamste onderwerp van gesprek. In maart werd weer in alle 5 wijkgemeenten een actie gehouden voor de Voedselbank ’t Gooi en omstreken; ondanks goede publiciteit werden minder producten ingezameld, aan giften werd juist meer ontvangen. Contactpersoon voor het CvD was Han Monsees. Aan de SoV-week in februari werd deelgenomen door 44 gasten en ca. 30 vrijwilligers; vooraf werd een thermometeractie gehouden met SoV als doel. Bij de voorbereiding van de SoV-week 2016 is een nieuwe coördinator aangetreden, Evert van den Brink (MK), met wie Hans van Eijk al meerdere keren heeft overlegd. De stichting Hulp in Praktijk was doel van een gelabelde collecte; een lokale helpdesk lijkt in Hilversum nog niet van de grond te komen. Het CvD werd in St. SchuldHulpMaatje vertegenwoordigd door mw. Kraaijeveld-Wouters, tevens voorzitter van de stichting, die ook doel was van een thermometeractie. Inloophuis Wording was doel van een gelabelde collecte en van CvD-giften. Vorming/toerusting Na 2014 is er ook in 2015 voor de PgH-diakenen geen diaconale cursus georganiseerd. Maar intussen heeft Dik Verboom aangegeven begin 2016 een trainingsavond te willen verzorgen over Individuele steunaanvragen. Voor iedere wijk is het boekje ‘Diaconaat, hoe doe je dat?’ aangeschaft; het staat onder redactie van Matthijs Geluk en Aart Peters, beiden gemeenteadviseur van KiA. Meerdere keren is er aandacht gevraagd voor de Micha-zondag, die in duizenden kerken wereldwijd in oktober wordt gehouden; thema dit jaar: ‘Mijn wereld op z’n kop’. De euthanasie-discussie (zie inleiding) is wellicht ook vormend/toerustend geweest. ZWO-commissie In 2015 heeft de commissie 4 maal vergaderd: in februari, mei, september en november. De commissie heeft een aantal projecten beoordeeld en voorstellen ter ondersteuning aan het CvD gedaan; zie boven bij Steunaanvragen. Ook heeft de commissie het CvD geadviseerd bij de keuze van doelen voor de gelabelde collecten. Op basis van de ZWO-procedure van 2010 is er een aanvraagformulier voor ondersteuning van buitenlandse projecten ontworpen. Er is geïnventariseerd welke activiteiten er in de wijken worden ontplooid op het gebied van bewustwording van zending en werelddiaconaat. In overleg met het Landelijk Dienstencentrum is er een nieuw Avondmaalsproject voor 2016 en 2017 gekozen: ‘Landbouw zendingsdiaconessen in Rwanda’. Er vindt dan geen verdeling van opbrengsten meer plaats omdat Luisterend Dienen niet meer bestaat. Het na te streven bedrag per jaar is bijgesteld naar € 6600. Commissie-Binnenland De commissie heeft een aantal organisaties beoordeeld en voorstellen ter ondersteuning aan het CvD gedaan; zie boven bij Steunaanvragen. Advisering van het CvD bij de keuze van doelen voor de gelabelde collecten en de thermometeracties werd door de commissie al naar zich toe getrokken, daarbij vooruitlopend op de inrichting van een BD-commissie (zie inleiding).
Samenstelling college en commissies Het CvD bestaat uit 5 wijkvertegenwoordigers en, met een bovenwijkse taak en meestal boventallig, een voorzitter, secretaris en penningmeester. Aan het college wordt toegevoegd een ZWO-afgevaardigde, een communicatiemedewerker, en een adviseur van het Ministerie van Predikanten. De samenstelling van het CvD was in 2015 als volgt.
Arend Smits (GK): voorzitter Klaas van Harn (GK): secretaris, wijkvertegenwoordiger (tot 1 juli) Hans van Eijk (RK): penningmeester Erik Verkerk (BK): wijkvertegenwoordiger Han Monsees (DK): wijkvertegenwoordiger Dick van Soest (GK): wijkvertegenwoordiger (vanaf 1juli) Dik Verboom (MK): wijkvertegenwoordiger Fokko Bosker (RK): wijkvertegenwoordiger Willemieke Versluis-Kroeze (GK): ZWO-afgevaardigde Natascha Sleeking-Boet (RK): communicatiemedewerker ds. Gerard Kansen (DK): predikant.
De financiële administratie werd gevoerd door
Herman ’t Hoen (BK): administrateur.
De ZWO-commissie bestaat uit 5 vertegenwoordigers van de 5 wijkgemeenten. De samenstelling van de commissie was in 2015 als volgt.
Willemieke Versluis-Kroeze (GK): voorzitter, wijkvertegenwoordiger Erik Verkerk (BK): wijkvertegenwoordiger Barthold Reinders (DK): wijkvertegenwoordiger Dirk Sibie (MK): wijkvertegenwoordiger Fokko Bosker (RK): wijkvertegenwoordiger.
De commissie-Binnenland heeft 2 leden uit 2 verschillende wijkgemeenten. De samenstelling van de commissie was in 2015 als volgt.
Bertus den Hartog (GK): lid Hans van Eijk (RK): lid.
Slotwoord Het in 2015 gevoerde beleid week niet substantieel af van dat in voorgaande jaren. Op de eerste vergadering van het jaar werd opgemerkt dat in het CvD de verschillen tussen de wijken een verhoudingsgewijs kleine rol spelen, waardoor er vertrouwen mag zijn in een evenwichtige beleidsvoering, ondanks de gemeenschappelijke GK-achtergrond van voorzitter en secretaris. De euthanasie-discussie leerde wel dat dit vertrouwen zomaar onder druk kan komen te staan. Maar we zullen elkaar nog hard nodig hebben. Daarbij is het goed de bijbelse motivering van het diaconale werk voor ogen te houden; het gaat er om dat we zoveel mogelijk in de voetsporen proberen te treden van de grote Diaken van de kerk, onze Here Jezus Christus. Gebruikte afkortingen: BK = Bethlehem-kerk, DK = Diependaalse kerk, GK = Grote kerk, MK = Morgenster-kerk, RK = Regenboog-kerk. 29 februari 2016