Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V. Groningen
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Jaarverslag 2013
2
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Inhoudsopgave
Personalia ........................................................................................................................ 4 Kerncijfers........................................................................................................................ 5 Verslag van de Directie .................................................................................................... 6 Bericht van de Raad van Commissarissen ...................................................................... 16 Geconsolideerde jaarrekening ........................................................................................ 18 Geconsolideerde balans per 31 december ....................................................................... 19 Geconsolideerde winst- en verliesrekening ...................................................................... 20 Geconsolideerd overzicht van het totaal resultaat ............................................................ 21 Geconsolideerd kasstroomoverzicht ............................................................................... 22 Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening ............................................................... 23 Enkelvoudige jaarrekening ............................................................................................. 59 Verslag van de Directie ................................................................................................ 60 Bericht van de Raad van Commissarissen ....................................................................... 61 Enkelvoudige balans per 31 december ........................................................................... 62 Enkelvoudige winst- en verliesrekening .......................................................................... 63 Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening ................................................................... 64 Overige gegevens ........................................................................................................... 71
3
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Personalia
Raad van Commissarissen A.G. Beelaerts van Blokland, voorzitter A. Tukker, lid P.M. Walhof, lid (vanaf 8 april 2013)
Directie R.S.F. van Lier, algemeen directeur E.J. Pieters, financieel directeur
Certificerend Actuaris Ernst & Young Actuarissen B.V.
Controlerend Accountant KPMG Accountants N.V.
4
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Kerncijfers
Bedragen in duizenden euro's 2013
20121
Resultaat voor belastingen
120.145
27.938
Vennootschapsbelasting
-30.028
-7.373
Resultaat na belastingen
90.117
20.565
56.266
57.182
Opbrengsten uit beleggingen
-90.495
126.709
Totaal opbrengsten
-34.229
183.891
1.674
5.104
16.004
16.114
1.088
548
18.766
21.766
583%
509%
1.156.960
1.265.248
197.754
107.637
Technische voorzieningen
1.109.649
1.314.126
Balanstotaal
1.330.875
1.495.332
50
37
Resultaat
Opbrengsten Verdiende premies eigen rekening
Bedrijfslasten Acquisitiekosten Beheers- en personeelskosten Beleggingslasten Totaal bedrijfslasten
Solvabiliteit (conform Wft) Balansgegevens Beleggingen Eigen vermogen
Gemiddeld aantal medewerkers (herrekend op fulltime basis)
1
De vergelijkende cijfers 2012 zijn aangepast uit hoofde van de in 2013 doorgevoerde stelselwijziging ter zake de technische voorzieningen.
5
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Verslag van de Directie Een uitdagend jaar In 2013 is het provisieverbod - als onderdeel van de invoering van Bgfo3 - van kracht geworden waardoor AXENT Nabestaandenzorg N.V. (AXENT) de met haar samenwerkende intermediairs geen vergoeding meer mag geven voor de distributie en advisering van een uitvaartverzekering. Ondanks het feit dat consumenten het AXENT-product als nuttig ervaren heeft AXENT het afgelopen jaar gezien dat consumenten over het algemeen niet bereid zijn om te betalen voor de advisering van een relatief eenvoudig product als een uitvaartverzekering. De tendens die AXENT ziet is dat consumenten zich in toenemende mate online zelf oriënteren en informeren over financiële producten. Hierin ziet AXENT de bevestiging van de strategische keuze om naast intermediaire distributie een online distributiekanaal te gaan ontwikkelen. AXENT beschouwt 2013 dan ook als het transitiejaar van intermediaire naar directe distributie waarbij de ontwikkeling van dit kanaal hoge prioriteit heeft gekregen. Hiertoe heeft AXENT onder meer een nieuw team met online marketingspecialisten aangetrokken, de merkstrategie ontwikkeld en een nieuwe website geïntroduceerd. Daarnaast is AXENT haar intermediairs blijven ondersteunen om hun zorgplicht richting de polishouder zo goed en efficiënt mogelijk te kunnen uitvoeren. Als gevolg van het provisieverbod heeft AXENT weliswaar minder nieuw verzekerd kapitaal ten opzichte van 2012 gesloten, maar meer dan AXENT voor dit ‘uitdagende jaar’ had voorzien. Het aandeel van het directe kanaal in de totale nieuwe productie bedraagt inmiddels 42% waar dit over 2012 nog slechts 5% bedroeg. Om de beleving van haar klanten verder te verbeteren heeft AXENT in 2013 een extra dekking bij haar product gelanceerd: de ‘Terminal Illness’ dekking. In het geval van de diagnose van een terminale ziekte kunnen de verzekerden van AXENT, onder voorwaarden, een voorschot op de overlijdensuitkering ontvangen. De besteding hiervan is geheel vrij. Deze kan bijvoorbeeld gebruikt worden voor een droomreis of om extra zorg in te kopen. Ten slotte heeft AXENT in 2013 haar maatregelen getroffen om per 2014 te kunnen voldoen aan de nieuwe standaard voor het Europese betalingsverkeer. Vanaf november 2013 is AXENT SEPA compliant. Resultaat Over 2013 heeft AXENT een positief netto resultaat geboekt van EUR 90,1 miljoen. Dit is aanzienlijk hoger dan het netto resultaat (restated) over 2012 van EUR 20,6 miljoen. Het resultaat over 2013 is met name positief beïnvloed door de afname van de technische voorzieningen ter grootte van EUR 204,5 miljoen (2012: dotatie van EUR 104,3 miljoen). Hiervan is EUR 70,0 miljoen toe te rekenen aan verfijningen in de modellering van de winst- en indexatieregelingen (éénmalige bate) en EUR 123,5 miljoen aan de gestegen marktrente. Tegenover de afname van de technische voorzieningen staat een negatief beleggingsresultaat van EUR 90,5 miljoen (2012: EUR 126,7 miljoen positief), hoofdzakelijk als gevolg van de gestegen marktrente in het boekjaar (de rentegevoeligheid van de beleggingen is lager dan de rentegevoeligheid van de verplichtingen). De bedrijfslasten (exclusief beleggingslasten) ter grootte van EUR 17,7 miljoen, zijn in 2013 gedaald ten opzichte van 2012 (EUR 21,2 miljoen). Dit effect is grotendeels toerekenbaar aan de invoering van het provisieverbod waardoor er in 2013 EUR 4,0 miljoen minder afsluitprovisies zijn uitbetaald aan het intermediair. De beleggingslasten, ter grootte van EUR 1,1 miljoen zijn ten
6
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
opzichte van 2012 (EUR 0,5 miljoen) gestegen omdat er een nieuwe vermogensadviseur is aangesteld, waardoor AXENT een aantal maanden te maken heeft gehad met dubbele lasten. Er heeft een professionaliseringsslag plaatsgevonden op het algehele risicomanagement, waardoor ook deze kosten zijn toegenomen. Eigen vermogen, solvabiliteit en technische voorzieningen Het eigen vermogen bedraagt op 31 december 2013 EUR 197,8 miljoen tegen EUR 107,6 miljoen ultimo 2012. De toename van EUR 90,2 miljoen wordt volledig verklaard door het resultaat na belastingen. In 2013 heeft AXENT haar beleid omtrent modelaannamen aangescherpt. Er zijn diverse aanpassingen doorgevoerd bij de vaststelling van zowel de balans- als de toetsvoorziening. De solvabiliteit is toegenomen tot 583% ten opzichte van 509% ultimo 2012. De versterking van de solvabiliteit is grotendeels het gevolg van het positieve resultaat over 2013, waarin de vrijval van de technische voorziening als gevolg van de aanpassing van de modelaannamen (waaronder de modellering van de winst- en indexatieregelingen) een grote invloed heeft gehad. Stelselwijziging Eind 2013 is besloten in het verslagjaar 2013 een stelselwijziging ten aanzien van de waardering van de technische voorzieningen door te voeren, omdat: 1. Door de stelselwijziging zowel de beleggingen als de verzekeringverplichtingen op actuele waarde worden gewaardeerd waarmee het inzicht in zowel het eigen vermogen als het resultaat van AXENT wordt verbeterd. Dit heeft centraal gestaan bij de keuze voor de stelselwijziging. 2. Door de stelselwijziging het netto resultaat van AXENT minder gevoelig is geworden voor renteontwikkelingen waardoor de volatiliteit van het netto resultaat afneemt. 3. Inconsistentie in waarderingsgrondslagen binnen de verzekeringsverplichtingen wordt opgeheven. Onder de oude grondslagen was er sprake van een combinatie van tariefs- en actuele grondslagen. 4. AXENT een beleggingsbeleid voert waarbij duration matching wordt beoogd en AXENT de resultaten van dit beleid tot uitdrukking wil laten komen in de balans (en het eigen vermogen). 5. Er grotendeels aansluiting is op de Solvency II grondslagen, waarbij gebruik wordt gemaakt van een interne rentetermijnstructuur in plaats van de ECB AAA curve (inclusief UFR). De waardering van de overlopende acquisitiekosten wordt, gezien de samenhang met de technische voorzieningen, eveneens in de stelselwijziging betrokken. De actuele waarde van overlopende acquisitiekosten is gelijk aan nul en heeft tot gevolg dat de overlopende acquisitiekosten niet langer zichtbaar zullen zijn in de jaarrekening. Regelgeving schrijft voor dat bij een stelselwijziging de vergelijkende cijfers in de jaarrekening aangepast worden. Hierdoor wijzigt het netto resultaat over 2012 en het eigen vermogen ultimo 2012. Het netto resultaat 2012 voor stelselwijziging bedroeg EUR 111,2 miljoen (na stelselwijziging EUR 20,6 miljoen) en het eigen vermogen ultimo 2012 EUR 309,1 miljoen (na stelselwijziging EUR 107,6 miljoen).
7
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
De markt in beweging De Levenmarkt laat sinds 2009 een dalende tendens in nieuwe productie zien welke nog eens is versterkt door de invoering van provisieverbod. In slechts vier jaar tijd is de markt voor nieuw gesloten uitvaartverzekeringen met meer dan 50% afgenomen2. AXENT heeft in 2013 ervaren dat nieuw gesloten uitvaartpolissen via het intermediaire kanaal sterk zijn afgenomen als gevolg van het provisieverbod. Binnen de intermediaire distributie werkt AXENT vooral samen met gespecialiseerde levenkantoren welke door de Bgfo3 hun activiteiten voor wat betreft uitvaart beëindigd hebben. Voor het provisieverbod was de continuïteit van de omzet van Levenkantoren voornamelijk afhankelijk van afsluitprovisie. Omdat consumenten niet tot nauwelijks bereid zijn om de kosten van een advies voor een uitvaartverzekering te betalen zien we dat intermediairs hun activiteiten beëindigen of zich gaan toeleggen op complex, breed advies waarvoor de consument wel bereid is om een adviesfee te betalen (bijvoorbeeld hypotheken en pensioenen). Een aantal grote marktpartijen heeft aangegeven uitvaartverzekeringen in de huidige vorm niet interessant te vinden. Terugblik ontwikkeling financiële markten in 2013 In het afgelopen boekjaar zijn de rentestanden beïnvloed door het economische krachtenveld dat ontstond door de sterke economische groei in de Verenigde Staten en de achterblijvende groei in Europa. Terugkijkend bleek de impact van de groei in de Verenigde Staten groter. Dit heeft in 2013 geleid tot stijgende rentes in zowel Europa als de Verenigde Staten. In Europa had de economische situatie een dempend effect op de rente. In Nederland bijvoorbeeld daalde gedurende het afgelopen jaar de inflatie, de economische groei bewoog zich rond de nullijn en de werkloosheid steeg. In de Verenigde Staten daarentegen daalde de werkloosheid en steeg de economische groei. Het terugschroeven van de monetaire verruiming aan het eind van 2013 leidde tot hogere rentes van leningen met een langere looptijd, doordat er langzamerhand een grote koper van leningen uit de markt verdwijnt. Leningen met een korte looptijd hielden onverminderd een laag percentage omdat wereldwijd centrale banken in ontwikkelde landen aangaven de economie te willen blijven stimuleren door middel van een rente dicht bij 0%. De rentebeweging in 2013 kan voor AXENT het best geïllustreerd worden door het verloop van het rendement van de Duitse staatslening 2,5%-2044. Deze lening heeft een gemiddelde gewogen looptijd die overeenkomt met die van de beleggingsportefeuille van AXENT. Ook maakt Duitsland een substantieel deel uit van de beleggingsportefeuille van AXENT. Deze lening begon het jaar met een rendement van 2,3% en eindigde het jaar met een rendement van 2,75%. Het laagste niveau werd eind april bereikt op 2,05 % en het hoogste punt van 2,8% midden september. De eerste helft van het jaar ging gepaard met een aantal gebeurtenissen die hebben geleid tot een vlucht naar leningen van hogere kwaliteit, zoals de staatsleningen van Noord-Europese landen, met lagere rentepercentages als direct gevolg. Deze gebeurtenissen, zoals de onduidelijke uitkomst van de Italiaanse verkiezingen en het Europese hulpprogramma met betrekking tot Cyprus, zorgden voor onrust en lagere rentes in Noord-Europese staatsleningen ten opzichte van Zuid-Europese staatsleningen.
2
Bron: Centrum van verzekeringsstatistiek (CVS), productcategorie ‘levenslang bij overlijden’ (exclusief naturauitvaart).
8
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Gedurende het jaar werden deze schokken minder en veranderde het sentiment in positieve zin richting Zuid-Europese beleggers. Dit leidde tot lagere kredietopslagen van Zuid-Europese staatsleningen ten opzichte van de veilige havens. Dit had ook een impact op de kredietopslagen van de zogenaamde “semi-core” Europese landen (Frankrijk, België) ten opzichte van de “core” landen (Duitsland, Nederland en Finland ) Ook deze kredietopslagen daalden in de tweede helft van het jaar. Deze omgeving van rust die in eerste instantie was gecreëerd door de belofte van de Europese Centrale bank in 2012 om alles te doen om de Euro te redden werd in 2013 verder versterkt door de ontwikkeling van de plannen om in 2014 tot een Europese bankenunie te komen. Het is waarschijnlijk dat deze omgevingsfactoren ervoor hebben gezorgd dat de afwaardering van de kredietwaardigheid van Nederland en Frankrijk in 2013 weinig negatief effect in de financiële markten en in de beleggingsportefeuille van AXENT veroorzaakten. Beleggingen en beleggingsbeleid In 2013 heeft AXENT haar strategisch beleggingsbeleid herzien. Vanzelfsprekend is de primaire doelstelling van AXENT om er naar te streven om in alle gevallen aan haar verplichtingen jegens haar verzekerden te kunnen voldoen. Het Beleggingsbeleid is er op gericht om deze doelstelling te kunnen realiseren en vindt zijn weerslag in een “Minimum Risk Portefeuille” (MRP). Deze portefeuille heeft als doel om de technische voorzieningen (inclusief de winstdelende componenten) zo goed mogelijk af te dekken in beleggingsproducten met een verantwoord kapitaalbeslag en kredietrisico. De omvang en aard van de verplichtingen zijn de leidende uitgangspunten bij het samenstellen van deze beleggingsportefeuille. Daarnaast is de MRP erop gericht om de solvabiliteitseisen zoals gesteld door de externe en interne kaders af te dekken. In 2013 hebben er aanscherpingen plaatsgevonden op de stuurvariabelen (w.o. bandbreedte van het renterisico), zijn strategische en tactische normen met betrekking tot de categorieverdeling aangepast en zijn de restricties van de beleggingsportefeuille aangepast. Het beleid van AXENT is er reeds op gericht om te voldoen aan de kapitaalvereisten en overige regelgeving zoals gesteld gaan worden in de Solvency II wetgeving, waarbij een interne rentecurve wordt gehanteerd. Hierbij is het voldoen aan de eisen van de huidige Solvency I wetgeving randvoorwaardelijk. AXENT heeft in 2013 hoofdzakelijk belegd in staatsobligaties van Nederland, Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk, Finland en België met een AA(A)-rating. Daarnaast is ook belegd in staatsgegarandeerd papier en obligaties van Supranationals. Als gevolg van het gewijzigde strategische beleggingsbeleid is vanaf het 3e kwartaal 2013 de beleggingsportefeuille heringericht naar de MRP. Deze herinrichting heeft geresulteerd in positieve verkoopresultaten van EUR 37,1 miljoen.
Risicomanagement AXENT heeft te maken met een verscheidenheid aan risico’s. Sommige daarvan zijn inherent aan de functie van een uitvaartverzekeraar, zoals wijzigingen in sterfte en polisverval. Andere risico's hangen samen met bewegingen op de financiële markten (zoals rente-, inflatie- en kredietrisico’s). Deze risico’s zijn van invloed op de waarde van de beleggingen en de verplichtingen van de verkochte verzekeringsproducten. AXENT onderkent dat renteontwikkelingen van invloed zijn op de solvabiliteit van de vennootschap. Om de rentegevoeligheid van het eigen vermogen van AXENT verder af te dekken hebben we gedurende 2013 de duration van de beleggingsportefeuille beter laten aansluiten op de duration van de verzekeringsverplichtingen.
9
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Kapitaalbeleid In 2013 heeft AXENT haar Kapitaalbeleid geformaliseerd. AXENT heeft als kapitaaldoelstelling om het haar ter beschikking staande kapitaal zo efficiënt mogelijk in te zetten. Hiertoe wordt gestreefd naar een optimale verhouding tussen de “Market Consistent Embedded Value” (MCEV) en het benodigde kapitaal. Randvoorwaardelijk hierbij is de geaccepteerde “risk appetite” welke uitgedrukt wordt in een streefwaarde voor de solvabiliteitsratio op Solvency II basis. In het Kapitaalbeleid wordt bepaald hoeveel risico AXENT kan en wil lopen en hoeveel kapitaal daarvoor moet worden aangehouden. Deze ‘risk appetite’ wordt vertaald naar risicolimieten per type risico. Deze risicolimieten worden bewaakt door middel van een risicomonitoringssysteem, waarin bij verschillende solvabiliteitsratio’s management acties worden ondernomen om de solvabiliteit binnen de beoogde doelstelling te houden c.q. te brengen. In de uitwerking van dit beleid worden de volgende uitgangspunten gehanteerd:
Alle balanscomponenten worden gewaardeerd op marktwaarde en dienen economisch robuust te zijn. AXENT heeft voor de waardering van haar verplichtingen gekozen voor een economisch robuuste interne rentecurve. De Solvency Capital Requirement (SCR) wordt bepaald op basis van de uitgangspunten van het QIS5 raamwerk. Naast het sturen op marktwaarde (Solvency II), hanteert AXENT als randvoorwaarde de huidige wettelijke minimumvereisten onder Solvency I. Geen van beide minimum Solvency ratio’s mag worden overschreden, er is dus sprake van een dubbele trigger. De economische vooruitzichten worden tevens meegenomen bij het bepalen van de solvabiliteitsratio.
Gedurende 2013 zijn de Solvency II en Solvency I ratio’s op weekbasis gerapporteerd, inclusief de SCR’s behorende bij de individuele (specifieke) markt- en levenrisico’s van AXENT. Hierdoor is de directie van AXENT in staat op weekbasis de actuele stand te toetsen aan de limieten zoals opgenomen in het Kapitaalbeleid en weet, indien de situatie daarom vraagt, welke managementacties uitgevoerd moeten worden om de solvabiliteit weer op het gewenste niveau te krijgen. Own Risk Solvency Assessment (“ORSA”) AXENT heeft als onderdeel van haar risicobeheersysteem in 2013 voor de tweede maal een ORSA uitgevoerd. AXENT beschouwt de ORSA als toekomstgericht en als een integraal onderdeel van haar strategie en betrekt bij het nemen van strategische beslissingen de ORSA. AXENT heeft haar ORSA aan het einde van 2013 verstrekt aan DNB. In de risicoparagraaf wordt verder ingegaan op de risicobeheersing. Corporate Governance Op 1 januari 2011 zijn de Governance Principes Verzekeraars (hierna: "de Code") door het Verbond van Verzekeraars gepubliceerd en van toepassing verklaard op alle in Nederland werkzame verzekeraars. De Code is in juli 2013 aangepast, waarbij principes 1.2., Verantwoording van de Code, en 7, Naleving wet- en regelgeving, zijn toegevoegd. Op de Code is het pas toe of leg uit beginsel van toepassing. Het toepassen van de principes is mede afhankelijk van de activiteiten en overige specifieke kenmerken van de verzekeraar en de groep waarvan hij eventueel deel uitmaakt. In 2013 heeft AXENT belangrijke stappen gezet om de beginselen van de Code verder toe (in) te passen binnen de bedrijfsvoering en zijn de beginselen bijgevolg formeel verankerd binnen de
10
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
bedrijfsvoering. AXENT past alle principes uit de Code in beginsel integraal en volledig toe binnen haar organisatie. AXENT is naar verhouding een kleine verzekeraar, waardoor een aantal elementen uit de code niet zonder meer op haar toegepast kunnen worden. AXENT heeft daarom in een aantal gevallen de vereisten proportioneel toegepast, dit betreft de principes 2.1.10, 4.4, 5.2, 5.3, 5.4 en 5.6. In dit hoofdstuk doen wij verslag van de wijze waarop de beginselen uit de Code zijn toegepast binnen AXENT. Raad van Commissarissen Samenstelling en deskundigheid Ten aanzien van de samenstelling, deskundigheid, taak en werkwijze van de Raad van Commissarissen (“RvC”) voldoet AXENT aan de Code. De RvC is zodanig samengesteld, dat zij haar taak naar behoren kan uitoefenen. De RvC bestaat daartoe uit drie leden, hetgeen gegeven haar aard, omvang en complexiteit, afdoende is. In 2013 is de heer P.M. Walhof als nieuw lid toegetreden tot de RvC. De commissarissen zijn allen afkomstig uit het bedrijfsleven en hebben een brede en relevante ervaring in (en kennis van) de financiële sector en beschikken over voldoende tijd om de hem of haar toebedeelde taak naar behoren te kunnen vervullen. AXENT beschikt over een collectieve profielschets RvC, waarin aandacht wordt besteed aan de gewenste deskundigheid en ervaring met de financiële sector, sociaal economische-, politieke-, culturele- en maatschappelijke ontwikkelingen. Een individuele profielschets wordt opgesteld aan de hand van de collectieve profielschets RvC en wordt, daar waar nodig, verder aangescherpt. De vergoeding van de RvC is onafhankelijk van de bedrijfsresultaten van AXENT, marktconform en geënt op een vaste vergoeding per termijn. Om te waarborgen dat de kennis binnen de RvC actueel blijft, heeft de RvC in 2013 een Permanente Educatie-opleidingscyclus bij Business Universiteit Nyenrode gevolgd die speciaal voor dit doel is ontwikkeld. Daarnaast kunnen de leden van de RvC separate opleidingen volgen om te blijven voldoen aan de eisen op het gebied van permanente educatie, gericht op het volgen van de ontwikkelingen binnen de verzekeraar en de financiële sector. In 2013 is de effectiviteit van de permanente educatie – zoals bedoeld in principe 2.1.8.- voor het eerst geëvalueerd. De RvC heeft het programma van permanente educatie van de modules in 2012/2013 voor het eerst geëvalueerd en heeft aangegeven tevreden te zijn met de opzet en inhoud van het programma. Eenmaal per jaar evalueert de RvC haar eigen functioneren. AXENT past het principe, voor wat betreft de evaluatie onder onafhankelijke begeleiding (principe 2.1.10), niet toe. Het functioneren wordt niet onder onafhankelijke begeleiding geëvalueerd. Gezien de aard, omvang en complexiteit acht AXENT dit niet noodzakelijk. Indien gewenst, kan een lid van de RvC om een dergelijke onafhankelijke begeleiding verzoeken, waarbij het functioneren van de RvC door een onafhankelijke partij wordt geëvalueerd. Taak en werkwijze Risicobeheer is een centraal aandachtspunt voor AXENT. Uit het midden van de RvC is een Auditcommissie ingesteld. De leden van de Auditcommissie zijn allen financieel expert en beschikken over kennis van financiële verslaglegging, audit, interne beheersing en financieeltechnische aspecten van risicobeheersing en gedegen toezicht daarop. Dit is formeel verankerd in het “Reglement van de Auditcommissie”. Directie Samenstelling en deskundigheid De directie is zodanig samengesteld dat een goede taakvervulling gewaarborgd is. In de uitvoering van haar taken draagt de directie zorg voor een evenwichtige afweging van alle belangen van de
11
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
bij AXENT betrokken partijen, zoals haar klanten, aandeelhouders en medewerkers. Het centraal stellen van de klant en de bijbehorende zorgplicht is verankerd in de cultuur van AXENT. De leden van de directie volgen trainingen en opleidingen indien deze aansluiten en van toegevoegde waarde zijn voor hun functioneren. De directie geeft hier jaarlijks zelf actief invulling aan. In 2013 betroffen dit de modules van de Permanente Educatiecyclus aan Business Universiteit Nyenrode. De deskundigheid van de directieleden wordt gemonitord door de RvC, zodat de directie van AXENT voldoet aan de deskundigheidseisen zoals uiteengezet door DNB. De Financieel Directeur (“CFO”) draagt de inhoudelijke verantwoordelijkheid voor de voorbereiding van de besluitvorming binnen de RvC/directie op het punt van risicobeheer/risicobereidheid van AXENT. De CFO draagt dan ook geen individuele commerciële verantwoordelijkheid. AXENT heeft daarnaast een Beleggingsraad (“ALCO”) ingesteld, die als adviseur optreedt van de directie. De bevoegdheden en werkwijze zijn vastgelegd in het “Reglement van de Beleggingsraad”. Taak en werkwijze De leden van de RvC en de leden van de directie hebben (zonder voorbehouden of wijzigingen) de moreel-ethische verklaring ondertekend, welke is gepubliceerd op de website van AXENT. Voor de aan AXENT verbonden medewerkers zijn de belangrijkste uitgangspunten van de moreel-ethische verklaring opgenomen in een interne gedragscode. Door de medewerkers is schriftelijk bevestigd, dat zij de inhoud van deze gedragscode kennen en de daarin opgenomen bepalingen zullen naleven. Met ingang van 1 januari 2013 is de Wet Bestuur en Toezicht van kracht. In deze wet is onder meer een bepaling opgenomen omtrent de evenwichtige verdeling van zetels in het bestuur en de Raad van Commissarissen tussen mannen en vrouwen. De zetelverdeling van de vennootschap voldoet niet aan deze bepaling. Wij vinden dit een belangrijke regel maar gezien de proportionaliteit is de uitvoering hiervan lastig. Risicomanagement Samenstelling en deskundigheid De principes uit de Code (Risicomanagement) worden in de verscheidene statuten onderschreven, evenals de wijze van verantwoording hiervan. De principes zijn verankerd in de volgende reglementen: 1. Het “Reglement van het Bestuur van AXENT Nabestaandenzorg N.V.” 2. Het “Reglement van de Auditcommissie van AXENT Nabestaandenzorg N.V.” 3. Het “Reglement van de Beleggingsraad (“ALCO”) van AXENT Nabestaandenzorg N.V.” In de reglementen zijn de bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheid van de verschillende (deel)commissies/functionarissen beschreven. Risicomanagement is dan ook een vast onderdeel van de vergadering van de RvC. Tenslotte toetst de RvC jaarlijks op strategisch niveau de verschillende bedrijfsactiviteiten aan de risicobereidheid van AXENT. Het Risicobeleid en Auditbeleid van AXENT is ingericht volgens het ”Three lines of defense-model”. De dagelijkse verantwoording voor het beheersen van risico’s ligt bij de directie. De directie draagt zorg voor systematische controle op de beheersing van de risico’s, die met de bedrijfsactiviteiten samenhangen. De (Balans)risicomanager, evenals de Compliance Officer fungeren in het model als tweede lijn (bepalen van risicobeleid en coördinatie en toezicht op de beheersing van risico’s). De Auditfunctie is verantwoordelijk voor de onafhankelijke toetsing (derde lijn) in de opzet en werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen, waaronder het toezicht op de naleving van de relevante wet - en regelgeving, de beheersprocessen en de werking van gedragscodes. De RvC houdt periodiek toezicht op de totale risicobeheersing binnen AXENT. Omdat de opzet van de
12
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
(interne) Auditfunctie per eind 2013 is geformaliseerd met EY, heeft AXENT dit principe in 2013 proportioneel toegepast (principe 4.4). Taak en werkwijze In 2013 is het ‘Product Approval Process’ ("PAP") en het Product Review Proces ("PARP") verder geëffectueerd en aangescherpt op basis van de Wijzigingswet Financiële Markten 2013. In 2013 heeft de controlerend accountant in het kader van de jaarrekeningcontrole de opzet, het bestaan en de werking van het PARP/PAP proces beoordeeld. In 2014 zal de PARP/PAP door de interne auditor worden beoordeeld. Audit De beginselen van de principes uit hoofdstuk 5 van de Code zijn verankerd in het “Reglement van de Auditcommissie”, welke centraal staat voor de Auditfunctie. Eind 2013 is AXENT de invulling van de (interne) Auditfunctie overeengekomen met EY (principe 5.2 en 5.3). De Auditfunctie zal rapporteren over haar audits ten overstaan van de Auditcommissie (principe 5.4.). In maart 2014 zijn de audit charter en het auditplan opgeleverd en is de Auditfunctie operationeel. De voorzitter van de Auditcommissie rapporteert periodiek aan de RvC. Niet de Auditfunctie maar de directie verstrekt het auditplan/accountantsverslag en de risicoanalyses jaarlijks aan DNB en – indien DNB daar aanleiding toe ziet – wordt dit besproken in de toezichtsgesprekken met de directie (principe 5.6). Beloningsbeleid Het beloningsbeleid van AXENT is opgesteld in het kader van het Besluit Beheerst Beloningsbeleid Wft 2011 en de Regeling Beheerst Beloningsbeleid Wft 2011, die op 1 januari 2011 in werking zijn getreden. Bij het opstellen van het beloningsbeleid is voorts rekening gehouden met de “Guidelines on Remuneration Policies and Practices” van 10 december 2010, zoals opgesteld door CEBS (“CEBS Guidelines”). Het beloningsbeleid van de “Identified Staff”3 van AXENT voldoet aan de Code en de toepasselijke wet- en regelgeving, is schriftelijk vastgelegd in het “Reglement Beloningsbeleid” en vastgesteld, respectievelijk goedgekeurd, door de RvC. De RvC is daarnaast (tezamen met de AvA) verantwoordelijk voor de jaarlijkse evaluatie van het beloningsbeleid en het bepalen van de hoogte ervan. Aan de RvC komt bijgevolg een discretionaire bevoegdheid toe, wanneer deze tot onbillijke of onbedoelde uitkomsten zou leiden. Het beloningsbeleid wordt gekenmerkt door de aandacht voor alle partijen (stakeholders) betrokken bij AXENT, te weten medewerkers, klanten, aandeelhouders en de maatschappelijke omgeving. Het beloningsbeleid bevat geen (expliciete) prikkels, die afbreuk (zouden) kunnen doen aan de verplichtingen van AXENT, om zich in te zetten voor het klantbelang, stakeholders en andere op de financiële onderneming rustende zorgvuldigheidsverplichting(en). De RvC ziet hierop toe. Bij het salarisgebouw van AXENT geldt een marktconforme beloning als uitgangspunt. De hoogte en de verhouding tussen het vaste en variabele inkomen staat tenminste eenmaal per jaar op de agenda van de RvC. De criteria voor het bepalen hiervan, worden vastgesteld door de RvC, welke daar geen rechtstreeks materieel belang bij heeft. Voor een lid van de “Identified Staff” bedraagt de variabele beloningscomponent maximaal 100% van het vaste jaarinkomen (het “vaste” deel van de bezoldiging). In de huidige invulling verschilt de variabele beloning per lid van de “identified staff”, waarbij de maximale variabele beloningscomponent momenteel 40% van het vaste jaarinkomen bedraagt. In overleg met de individuele directieleden worden zowel kwantitatieve als kwalitatieve doelstellingen geformuleerd, welke zijn gerelateerd aan het jaarplan, meerjarenplan en de lange termijn strategische doelstellingen van AXENT. Slechts indien alle doelstellingen voor 100% worden gerealiseerd, zal de variabele beloning volledig worden uitgekeerd. 3
Zie paragraaf 1.1.3 van de CEBS Guidelines: https://www.eba.europa.eu/documents/10180/106961/Guidelines.pdf
13
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
De variabele beloning wordt voor een materieel deel (te weten 40%) voorwaardelijk toegekend en op zijn vroegst drie jaar later ter beschikking gesteld (uitgekeerd) aan de “Identified Staff”. De variabele beloning van AXENT kent daartoe een korte en een lange termijn component. In overeenstemming met de wet- en regelgeving vindt er een (ex-ante) risicoaanpassing plaats op de variabele beloning, met een correctie voor actuele en toekomstige risico’s. Hierbij wordt rekening gehouden met de kosten van gebruikt kapitaal en de kosten van de vereiste liquiditeit. Bovendien vindt er een (ex-post) beoordeling plaats op de voorwaardelijke toegekende beloning. Dit gebeurt 3 maanden voordat de beloning onvoorwaardelijk kan worden. Het resultaat van de ex-post risicoanalyse wordt ter goedkeuring aangeboden aan de RvC. Daarnaast heeft de RvC de bevoegdheid om de voorwaardelijk toegekende variabele beloning neerwaarts bij te stellen (‘’Malus’’) of de bevoegdheid om eerdere voorwaardelijk toegekende variabele beloningen terug te vorderen (‘’Claw Back”). De (toegekende) variabele beloning wordt niet uitgekeerd in aandelen of vergelijkbare eigendomsbelangen. Dit heeft als motivatie, dat het gegeven de eigendomsstructuur van AXENT, niet mogelijk is om een deel van de variabele beloning uit te betalen in een (mix van) eigendomsbelangen. Dit sluit aan bij haar omvang, de interne organisatie, de aard, de reikwijdte en de activiteiten van AXENT. De “Identified Staff”4 bestond ultimo 2013 uit zes medewerkers (gedurende 2013 zeven medewerkers). Cumulatief bedroeg de vaste beloning in 2013 van deze zeven medewerkers negenhonderdenzesentachtigduizend euro. AXENT had vanaf 8 april 2013 drie (tot 8 april 2013 twee) leden die zitting hadden in de RvC. De bezoldiging over 2013 bedroeg zeven en negentig duizend euro (inclusief omzetbelasting). Met ingang van 1 januari 2013 is de Wet Bestuur en Toezicht van kracht. In de Wet Bestuur en Toezicht is onder meer een bepaling opgenomen omtrent de evenwichtige verdeling van zetels in het bestuur en RvC tussen mannen en vrouwen. De zetelverdeling van de vennootschap voldoet niet aan deze bepaling. Hoewel Axent het uitgangspunt van een evenwichtige verdeling onderschrijft worden er gezien de beperkte omvang van de organisatie geen streefcijfers voor vrouwen of andere specifieke doelgroepen in managementposities gehanteerd. Vooruitzichten 2014 Het vertrouwen van consumenten in de advisering door banken en verzekeraars is beschadigd. Consumenten willen daarom hun eigen keuzes maken. Inmiddels wordt er online al veel naar informatie gezocht en vergelijkingen gemaakt. Die aanbieder die helder communiceert, duidelijk en transparant is met betrekking tot de oplossingen welke geboden worden en een faire prijs hiervoor hanteert zal het vertrouwen van de consument herwinnen. AXENT zal hiertoe in 2014 al haar bestaande polishouders van relevante informatie voorzien over het bij AXENT verzekerde kapitaal in relatie tot de kosten van een uitvaart. Hierdoor worden onze polishouders in staat gesteld om zelf een afweging te maken of hun financiële middelen toereikend zijn om de toekomstige kosten van de gewenste uitvaart te kunnen bekostigen of dat zij hiervoor een (aanvullende) verzekering willen afsluiten. De belangrijkste kernwaarde van AXENT is ‘Persoonlijke Keuzevrijheid’. Omdat onze verzekeringen kapitaal uitkeren, bieden wij onze verzekerden en hun nabestaanden de maximale vrijheid in de besteding hiervan. Om deze persoonlijke keuzevrijheid maximaal te faciliteren zullen we in het tweede kwartaal van 2014 een online vergelijkingssite voor uitvaartondernemers lanceren. Dit voor de Nederlandse markt unieke initiatief zal consumenten helpen in hun keuze voor een uitvaartondernemer door vooraf inzicht te geven in prijs en geleverde kwaliteit.
4
Inclusief statutaire directie.
14
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Wij zijn ervan overtuigd dat het afsluiten van uitvaartverzekeringen via het directe online kanaal verder in populariteit zal toenemen waardoor dit het belangrijkste distributiekanaal voor uitvaartverzekeringen wordt. In 2014 zullen wij derhalve blijven investeren in de verdere ontwikkeling van ons digitale kanaal. Deze investeringen kunnen uit eigen middelen worden gefinancierd. Daarnaast zullen wij de bij ons aangesloten intermediairs van relevante tools blijven voorzien waardoor zij op een goede en efficiënte wijze invulling kunnen geven aan de zorgplicht jegens onze polishouders. De activiteiten zoals hierboven beschreven, hebben in 2014 een positief effect op de werkgelegenheid. Ten slotte heeft de heer E.J. Pieters eind 2013 aangegeven als Financieel Directeur van AXENT terug te treden. In zijn plaats zal de heer M.R.E. Harkema worden aangesteld.
Groningen, 22 mei 2014
R.S.F. van Lier Algemeen Directeur
E.J. Pieters Financieel Directeur
15
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Bericht van de Raad van Commissarissen Hierbij biedt de Raad van Commissarissen de Algemene Vergadering van Aandeelhouders de jaarrekening over 2013 aan, zoals opgesteld door de directie van AXENT Nabestaandenzorg N.V. In het verslag is de goedkeurende controleverklaring van KPMG Accountants N.V. opgenomen. Wij stellen u voor uw goedkeuring aan de jaarrekening te verlenen. Deze goedkeuring strekt tot decharge van de directie voor het gevoerde beheer en eveneens decharge van de Raad van Commissarissen voor het in 2013 gehouden toezicht. Op 8 april 2013 heeft DNB ingestemd met de voorgenomen benoeming van de heer P. M. Walhof als commissaris van de vennootschap. De heer Walhof is, gelet op zijn brede ervaring en kennis van het verzekeringsvak, een waardevolle aanvulling voor de Raad van Commissarissen. Daarnaast is met zijn toetreding de Raad van Commissarissen weer op de beoogde sterkte. De Raad van Commissarissen heeft ook in 2013 een actieve invulling gegeven aan haar Commissariaat. Enerzijds heeft de Raad van Commissarissen de reguliere gang van zaken in de organisatie gevolgd, waarbij de ontwikkeling en aansturing van de solvabiliteit van AXENT binnen het huidige toezichtskader onder Solvency I centraal stond. Anderzijds werd speciale aandacht geschonken aan het beleid op de lange termijn waarbij de Raad van Commissarissen toeziet op de gevolgen voor de positie van belanghebbenden, met name de polishouders, de werknemers en de aandeelhouder. De Raad van Commissarissen vergaderde in 2013 vijf maal in aanwezigheid van de Directie. In de vergaderingen werden, naast de hiervoor vermelde actuele en algemene beleidsonderwerpen, het beleggingsbeleid, de methodieken en grondslagen voor de toereikendheidstoets en Solvency II, de financiële rapportages, de risicoanalyse, het commerciële beleidsplan en de algemene gang van zaken in de organisatie besproken. De Raad van Commissarissen heeft het geformuleerde kapitaalbeleid, dividendbeleid en de ORSA beoordeeld en hierover een positief advies uitgebracht. Verder vergaderde de Raad van Commissarissen in 2013 enige malen onderling. Daarin werd vooroverleg over agendapunten gepleegd en de gang van zaken met de directie besproken en geëvalueerd. Ook heeft de Raad van Commissarissen in 2013 het eigen functioneren onderzocht en geëvalueerd. Op basis van het opgestelde plan voor permanente educatie hebben de drie leden van de Raad van Commissarissen gedurende het jaar een cyclus op Business Universiteit Nyenrode gevolgd, die in samenwerking met het Verbond van Verzekeraars gegeven wordt. De leden van de Raad van Commissarissen zijn tevreden met de opzet en de inhoud van het programma. De Auditcommissie wordt voorgezeten door medecommissaris de heer A. Tukker. De Audit Commissie is in het boekjaar 2013 drie maal bijeengekomen. Naast de financiële rapportages, zijn met name de bevindingen van de accountants en actuarissen, de maatregelen ter verbetering van de interne controle en de waarderingsgrondslagen besproken. De Auditcommissie heeft steeds verslag gedaan van haar werkzaamheden aan de Raad van Commissarissen. Met ingang van 1 januari 2013 is de Wet Bestuur en Toezicht van kracht. In deze wet is onder meer een bepaling opgenomen omtrent de evenwichtige verdeling van zetels in het bestuur en de Raad van Commissarissen tussen mannen en vrouwen. De zetelverdeling van de vennootschap voldoet niet aan deze bepaling. Wij vinden dit een belangrijke regel maar gezien de proportionaliteit is de uitvoering hiervan lastig.
16
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Tot slot is de Raad van Commissarissen de medewerkers en de directie erkentelijk voor de getoonde inzet en betrokkenheid in 2013.
Groningen, 22 mei 2014
A.G. Beelaerts van Blokland Voorzitter
17
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Geconsolideerde jaarrekening AXENT Nabestaandenzorg N.V.
18
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Geconsolideerde balans per 31 december (voor resultaatbestemming)
Bedragen in duizenden euro’s Toelichting
31-12-2013
31-12-2012
(1)
1.156.960
1.265.248
Latente belastingvorderingen
(2)
28.189
88.006
Vorderingen
(3)
35.107
24.579
Overlopende activa
(4)
14.120
17.405
Liquide middelen
(5)
96.499
100.094
_________
_________
173.915
230.084
_________
_________
1.330.875
1.495.332
________
________
Vaste activa Beleggingen
Vlottende activa
Totaal activa
Groepsvermogen
(6)
197.754
107.637
Technische voorzieningen
(7)
1.109.649
1.314.126
Voorzieningen voor belastingen
(8)
17.015
57.421
(9)
5.966
11.179
491
4.969
_________
_________
6.457
16.148
_________
_________
1.330.875
1.495.332
________
________
Overige schulden en passiva Schulden Overlopende passiva
Totaal passiva
(10)
19
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
Bedragen in duizenden euro’s Toelichting
Verdiende premies eigen rekening
2013
2012
(11)
Bruto premies Uitgaande herverzekeringspremies
56.283
57.201
-17
-19 56.266
57.182
Opbrengsten uit beleggingen Directe beleggingsopbrengsten
(12)
17.149
18.557
Indirecte beleggingsopbrengsten
(13)
-107.644
108.152 -90.495
126.709
_________
________
-34.229
183.891
Uitkeringen en voorzieningen Uitkeringen eigen rekening
(14)
31.337
29.545
Wijziging technische voorzieningen eigen rekening
(15)
-204.477
104.327
Winstdeling en kortingen
(16)
-
315 -173.140
134.187
Bedrijfslasten Acquisitie-, beheers- en personeelskosten
(17)
17.678
21.218
Beleggingslasten
(18)
1.088
548
Resultaat voor belasting Vennootschapsbelasting
Resultaat na belasting Netto resultaat voor technische rekening
(19)
18.766
21.766
_________
________
120.145
27.938
-30.028
-7.373
_________
________
90.117
20.565
_________
________
90.117
20.565
________
_______
20
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Geconsolideerd overzicht van het totaal resultaat
Bedragen in duizenden euro’s 2013
2012
90.117
20.565
Herwaarderingen van beleggingen
-
-
Gecumuleerd belastingeffect van posten die direct in het eigen vermogen zijn verantwoord
-
-
_______
_______
-
-
_______
_______
Resultaat na belasting Overige gerealiseerde en niet gerealiseerde resultaten
Overige gerealiseerde en niet gerealiseerde resultaten na belasting
Totaal resultaat na belasting
90.117
20.565
______
______
21
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Geconsolideerd kasstroomoverzicht Bedragen in duizenden euro’s 2013 Kasstroom uit operationele activiteiten - Ontvangen premies
51.620
2012
57.038
- Betaalde herverzekeringspremies
-17
-19
- Ontvangen rente en dividenden
944
1.265
- Betaalde uitkeringen en afkopen - Betaalde acquisitie- en overige bedrijfskosten - Betaalde rente en andere beleggingslasten - Ontvangen en betaalde overige baten en lasten, per saldo
-32.542 -18.125
-27.401 -19.314
-1.135
-783
-83
-
- Betaalde belastingen
-31.675
-1.534
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
-31.013
9.252
Kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten Investeringen en aankopen: - Aankoop van obligaties
-450.015
-220.097
- Verstrekte polisbeleningen
-
-19
18.772
17.462
Desinvesteringen, aflossingen en verkopen: - Ontvangen rente obligaties - Aflossingen uit obligaties
-
5.000
- Aflossing van deposito
-
15.000
- Afwikkeling derivaat - Verkoop van obligaties
-
83.399
450.661
183.371
Totaal kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten - Mutaties rekening-courant groepsmaatschappijen Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten
19.418
8.000
84.116
-6.750
8.000
-6.750
Mutatie liquide middelen
-3.595
86.618
Beginstand liquide middelen
100.094
13.476
Eindstand liquide middelen
96.499
100.094
Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de directe methode. Alleen die mutaties zijn in aanmerking genomen die tot wijziging in de liquide middelen aanleiding hebben gegeven. De vergelijkende cijfers zijn aangepast voor vergelijkingsdoeleinden.
22
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Algemene informatie AXENT Nabestaandenzorg N.V., gevestigd in Groningen, is een naamloze vennootschap naar Nederlands recht en staat geregistreerd bij de Kamer van Koophandel van Groningen op het adres Leonard Springerlaan 31, 9727 KB Groningen. AXENT Nabestaandenzorg N.V. is sinds 1 april 2010 een 100% dochtermaatschappij van AXENT Verzekeringen B.V. te Amsterdam. AXENT Nabestaandenzorg N.V. is actief op het gebied van uitvaartverzekeringen. Groepsverhoudingen De vennootschap maakt deel uit van een groep waarvan AXENT Holding B.V., statutair gevestigd te Amsterdam, aan het hoofd staat. AXENT Nabestaandenzorg N.V. te Groningen staat aan het hoofd van een groep rechtspersonen: Geconsolideerde maatschappijen
Statutaire zetel
Aandeel in het geplaatste kapitaal
- AXENT Uitvaartverzekeringen N.V.
Groningen
100%
- LPU Verzekeringen N.V.
Groningen
100%
Grondslagen voor de consolidatie In de geconsolideerde jaarrekening van AXENT Nabestaandenzorg N.V. (hierna: AXENT) zijn de financiële gegevens verwerkt van de tot de groep behorende vennootschappen. De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld met toepassing van de grondslagen voor de waardering en de resultaatbepaling van AXENT Holding B.V. De financiële gegevens van de geconsolideerde vennootschappen zijn verwerkt in de geconsolideerde jaarrekening zodat, gebruikmakend van artikel 2:402 BW, is volstaan met een verkorte winst-en-verliesrekening in de enkelvoudige jaarrekening. De financiële gegevens van de groepsmaatschappijen zijn volledig in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen onder eliminatie van de onderlinge verhoudingen en transacties. Samenvatting van significante waarderingsgrondslagen De waarderingsgrondslagen toegepast bij het opstellen van deze jaarrekening worden hierna behandeld. Deze grondslagen zijn, tenzij anders vermeld, gedurende de gehele verslagperiode van toepassing geweest. De opstelling van de balans is, in grote lijnen, gebaseerd op de volgorde van liquiditeit. Cijfers luiden in duizenden euro’s tenzij anders vermeld. De jaarrekening is opgemaakt op 22 mei 2014.
23
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Stelselwijziging Technische voorzieningen Het bestuur van AXENT heeft in 2013 besloten in het verslagjaar 2013 een stelselwijziging ten aanzien van de waardering van de technische voorzieningen door te voeren, omdat: 1. Door de stelselwijziging zowel de beleggingen als de verzekeringverplichtingen op actuele waarde worden gewaardeerd waarmee het inzicht in zowel het eigen vermogen als het resultaat van AXENT wordt verbeterd. Dit heeft centraal gestaan bij de keuze voor de stelselwijziging. 2. Door de stelselwijziging het netto resultaat van AXENT minder gevoelig is geworden voor renteontwikkelingen waardoor de volatiliteit van het netto resultaat afneemt. 3. Inconsistentie in waarderingsgrondslagen binnen de verzekeringsverplichtingen wordt opgeheven. Onder de oude grondslagen was er sprake van een combinatie van tariefs- en actuele grondslagen. 4. AXENT een beleggingsbeleid voert waarbij duration matching wordt beoogd en AXENT de resultaten van dit beleid tot uitdrukking wil laten komen in de balans (en het eigen vermogen). 5. Er grotendeels aansluiting is op de Solvency II grondslagen, waarbij gebruik wordt gemaakt van een interne rentetermijnstructuur in plaats van de ECB AAA curve (inclusief UFR). De waardering van de overlopende acquisitiekosten wordt, gezien de samenhang met de technische voorzieningen, eveneens in de stelselwijziging betrokken. De actuele waarde van overlopende acquisitiekosten is gelijk aan nul en heeft tot gevolg dat de overlopende acquisitiekosten niet langer zichtbaar zullen zijn in de jaarrekening. Overeenkomstig hetgeen voorgeschreven in Richtlijn 140 van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving heeft verwerking van de stelselwijziging in de jaarrekening 2013 retrospectief plaatsgevonden waarbij het cumulatieve effect van de stelselwijziging als rechtstreekse mutatie in het eigen vermogen per 1 januari 2012 is verwerkt. Daarnaast zijn omwille van de vergelijkbaarheid de vergelijkende cijfers van het boekjaar 2012 herzien waarbij de verschillen met de oorspronkelijke cijfers en grondslagen zijn toegelicht. Het netto resultaat 2012 voor stelselwijziging bedroeg EUR 111,2 miljoen (na stelselwijziging EUR 20,6 miljoen) en het eigen vermogen voor stelselwijziging ultimo 2012 EUR 309,1 miljoen (na stelselwijziging EUR 107,6 miljoen). Het effect van de stelselwijziging op het eigen vermogen per 1 januari 2012 ad EUR 110,8 mln. negatief kan als volgt worden toegerekend: In miljoenen euro’s Afwaardering overlopende acquisitiekosten Mutatie voorziening voor levensverzekering Mutatie voorziening voor winstdeling en kortingen Mutatie voorziening latente winstdelingsverplichtingen Vrijval toetsvoorziening Subtotaal Belastingeffect Totaal
-
63,5 76,4 2,6 - 88,0 77,5 - 147,8 37,0 - 110,8
In de mutatie van de voorzieningen is een totale verhoging van EUR 25,5 mln. verwerkt uit hoofde van foutenherstel.
24
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Kasstroomoverzicht Met ingang van de het verslagjaar 2013 is AXENT bij het opstellen van het kasstroomoverzicht overgegaan van de indirecte naar de directe mehode. Volgens Richtlijn 360 van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving is een kasstroomoverzicht met toepassing van de directe methode theoretisch de meest zuivere methode. Het management van AXENT onderschrijft dit en dienovereenkomstig zijn vanaf de jaarrekening 2013 het kasstroomoverzicht alsmede de hierin opgenomen vergelijkende cijfers 2012 aangepast. Overige wijzigingen Bestemming van het resultaat Met ingang van het verslagjaar 2013 wordt het eigen vermogen in de balans weergegeven vóór verwerking van het voorstel tot resultaatbestemming. Richtlijn 420 van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving beveelt aan om de bestemming van het resultaat, zolang deze nog niet vaststaat op balansdatum, niet te verwerken in de jaarrekening. Het management van AXENT onderschrijft dit en dienovereenkomstig is vanaf de jaarrekening 2013 de bestemming van het resultaat nog niet verwerkt. De vergelijkende cijfers zijn dienovereenkomstig aangepast.
Algemene grondslagen Basis voor de opstelling De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld volgens de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Voor de verantwoording van de activa en passiva van de verzekeringsactiviteiten zijn hierbij de bepalingen van afdeling 15 in aanmerking genomen. Met betrekking tot de enkelvoudige winst- en verliesrekening van AXENT is artikel 402, Titel 9 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek toegepast, op grond van waarvan een vereenvoudigd model is opgenomen. Gebruik van schattingen De opstelling van de jaarrekening brengt met zich mee dat AXENT schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de gerapporteerde posten in de balans en winsten verliesrekening, en op voorwaardelijke vorderingen en verplichtingen per de datum van de jaarrekening. Met name de verplichtingen uit hoofde van verzekeringscontracten zijn onderhevig aan schattingen en veronderstellingen. Hoewel deze schattingen en veronderstellingen met betrekking tot actuele feiten, gebeurtenissen en, tot op zekere hoogte, toekomstige gebeurtenissen en handelingen naar beste weten van het bestuur zijn gemaakt, kunnen de feitelijke uitkomsten uiteindelijk, en mogelijk in belangrijke mate, afwijken van die schattingen. Saldering van activa en passiva Financiële activa en verplichtingen worden in de balans gesaldeerd indien AXENT een wettelijk afdwingbaar recht daartoe heeft en tevens de intentie heeft om activum en verplichting op een netto basis of na verrekening op hetzelfde moment af te wikkelen.
25
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Beleggingen (1) De vennootschap classificeert haar beleggingen in de categorie: financieel actief tegen reële waarde met verwerking van de waardeverandering in de winst- en verliesrekening. De reële waarde van obligatieleningen is gebaseerd op biedkoersen. De lopende interest wordt niet opgenomen in de reële waarde van het financieel actief maar onder de overlopende activa. Vorderingen (3) Vorderingen worden gewaardeerd tegen reële waarde. Hierbij wordt aangenomen dat de nominale waarde een voldoende nauwkeurige benadering is van de reële waarde. Daar waar sprake is van dubieuze vorderingen wordt een voorziening voor oninbaarheid gevormd. Overlopende activa (4) Overlopende activa omvatten vooruitbetaalde provisies, opgelopen rente en overige vooruitbetaalde kosten. Vooruitbetaalde provisie De vooruitbetaalde provisies worden geactiveerd en afgeschreven in lijn met de gewogen resterende premieduur van de onderliggende verzekeringsportefeuille. Bij de bepaling van de resterende premieduur wordt rekening gehouden met de kans op verval. Opgelopen rente en overige vooruitbetaalde kosten Opgelopen rente en vooruitbetaalde kosten worden gewaardeerd op reële waarde. Hierbij wordt aangenomen dat de nominale waarde een voldoende nauwkeurige benadering is van de reële waarde.
Liquide middelen (5) Onder liquide middelen zijn begrepen de rekening-courantsaldi, saldi op spaarrekeningen alsmede de korte termijn deposito’s aangehouden bij diverse bankinstellingen. Groepsvermogen (6) Herwaarderingsreserve Voor ongerealiseerde waardemutaties van de beleggingen met verwerking van de waardeverandering in de winst- en verliesrekening wordt een herwaarderingsreserve gevormd ten laste van overige reserves. Wettelijke reserve Voor overig beklemd vermogen wordt een wettelijke reserve gevormd ten laste van overige reserves. Voor nadere toelichting bij het groepsvermogen wordt verwezen naar het eigen vermogen in de enkelvoudige balans van AXENT Nabestaandenzorg N.V.
26
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Technische voorzieningen (7) Voorziening voor levensverzekering (7.1) Levensverzekeringsovereenkomsten zijn polissen met gegarandeerde, van het leven afhankelijke uitkeringen. De waardering van de voorziening voor levensverzekering varieert afhankelijk van de eigenschappen van het verzekeringsproduct en is opgebouwd uit de navolgende onderdelen:
Actuele waarde van de nominale verplichtingen Voorziening voor beleggingskosten Risicomarge Afkoopwaardevloercorrectie
Actuele waarde van de nominale verplichtingen De actuele waarde van de nominale verplichtingen bevat de waarde van de gegarandeerde verzekeringsverplichtingen. Voor de waardering wordt contante waarde van de verwachte uitkeringen, afkopen, premievrijmakingen en kosten verminderd met de contante waarde van de verwachte premies. Hierin wordt geen rekening gehouden met toekomstige winstdeling en indexatie. De verwachte toekomstige kasstromen worden bij de berekening van de balansvoorziening verdisconteerd met de interne rentetermijnstructuur. De interne rentetermijnstructuur is voor de eerste 30 jaar gelijk aan de swap-curve. Voorbij het 30-jaars punt loopt deze richting de Ultimate Forward Rate van 4,2%. De verwachte sterfte-uitkeringen worden berekend aan de hand van de AG prognosetafel 2012-2062 gecorrigeerd voor geobserveerde sterfte-ervaringsfactoren die passen bij karakteristieken en samenstelling van de verzekerdenpopulatie van Axent. De aannames omtrent afkopen, premievrijmaken zijn gebaseerd op empirisch vervalonderzoek naar deze parameters. Veronderstellingen met betrekking tot toekomstige kosten worden getoetst aan het kostenniveau van de meest actuele (meerjaren)begroting en worden aangepast voor de verwachte kosteninflatie. Voorziening voor beleggingskosten De voorziening voor beleggingskosten wordt bepaald aan de hand van toekomstige projecties van de kosten van vermogensadvies en balansrisicomanagement. In de berekening van de voorziening wordt verondersteld dat deze kosten op termijn zullen dalen als de tariefsvoorziening ook afneemt (proportionaliteit). Risicomarge De risicomarge wordt berekend volgens de methodiek zoals vastgelegd in QIS5. Bij de berekening van de risicomarge wordt de actuele waarde van de nominale verplichtingen (inclusief latente winstdeling en indexatie) berekend nadat een schokscenario is toegepast op de voor AXENT relevante actuariële veronderstellingen, zoals sterfte- en afkoopkansen, het inflatiepercentage en de toekomstige kosten. Deze schokscenario’s resulteren in risicokapitalen die vervolgens naar de toekomst toe worden geprojecteerd met behulp van risicodrijvers welke als uitkomst de hoogste Solvency Capital Requirement opleveren. Met deze uitkomsten wordt de risicomarge op totaalniveau berekend waarbij mogelijke diversificatie tussen de homogene risicogroepen wordt meegenomen. Als laatste wordt de totale risicomarge verdeeld over de homogene risicogroepen met als verdeelsleutel de risicomarge per homogene risicogroep. Afkoopwaardevloercorrectie In de voorziening voor levensverzekering dienen polissen minimaal gewaardeerd te worden tegen de afkoopwaarde. Indien de actuele waardering van de verzekeringsverplichting tot een lager resultaat leidt dan de bijbehorende afkoopwaarde, wordt de verzekeringsverplichting opgehoogd tot deze afkoopwaarde. De afkoopwaardevloer wordt binnen de verzekeringsportefeuille van AXENT Groep toegepast op het niveau van productgroepen en daarbinnen op het niveau van status van premiebetaling.
27
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Voorziening voor winstdelingen en kortingen (7.2) Op de balans wordt een voorziening aangehouden voor reeds toegekende, maar nog niet bijgeschreven winstdeling en indexatie. Het gaat hier om winstdeling en indexatie die in het komende verslagjaar zal worden bijgeschreven. Met deze winstdeling en indexatie wordt geen rekening gehouden in de voorziening voor latente winstdelings- en indexatieverplichtingen Voorziening voor latente winstdelings- en indexatieverplichtingen (7.3) Bij sommige verzekeringsovereenkomsten wordt het verzekerd kapitaal in de toekomst geïndexeerd of vindt er (afhankelijk van het bedrijfsresultaat of externe maatstaven) winstdeling plaats. Voor de toekomstige winstdeling en indexatie wordt een voorziening aangehouden op de balans. Hierbij wordt zowel rekening gehouden met de intrinsieke waarde van de toekomstige winstdeling en indexatie als met de tijdswaarde van de toekomstige winstdeling en indexatie (TVOG). Voor de berekening van de TVOG wordt gebruik gemaakt van een “Replicating Portfolio”. Hierin worden marktgegevens meegenomen met betrekking tot rente, inflatie en volatiliteit van de rente. Toereikendheidstoets Periodiek wordt de toereikendheid van de technische voorzieningen vastgesteld door middel van de toereikendheidstoets (TRT). Wanneer de opgebouwde voorzieningen niet toereikend zijn om de toekomstige verwachte uitkeringsverplichtingen en kosten te dekken, worden aanvullende voorzieningen gevormd en opgenomen in de voorziening voor levensverzekering. De toets is gebaseerd op dezelfde uitgangspunten zoals die worden gehanteerd bij de vaststelling van alle technische voorzieningen in de balans behoudens de volgende twee onderdelen: -
-
De in de toets gebruikte rentevoet ter discontering van de kasstromen wordt vastgesteld uitgaande van de AAA ECB-curve. In combinatie met de AAA ECB-curve wordt de voorgeschreven Ultimate Forward Rate methodiek gehanteerd bij zowel de projectie van toekomstige rendementen als de verdiscontering. In de toets wordt een afkoopwaardevloercorrectie toegepast op homogeen groepsniveau waar in de balansvoorziening de afkoopwaardevloercorrectie op een lager aggregatieniveau wordt toegepast.
Wanneer de uitkomst van de toets een tekort aangeeft wordt een afzonderlijke technische voorziening ter grootte van dit tekort gevormd ten laste van het resultaat. Overige schulden en passiva (9,10) De overige schulden en passiva worden gewaardeerd op reële waarde. Hierbij wordt aangenomen dat de nominale waarde een voldoende nauwkeurige benadering is van de reële waarde.
28
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Vennootschapsbelasting (2,8,19) De over het boekjaar verschuldigde of terug te vorderen vennootschapsbelasting is gebaseerd op de belastbare winst over het boekjaar, na eventuele correcties voor voorgaande jaren. De vennootschapsbelasting wordt berekend over het resultaat voor belastingen. Latente belastingvorderingen en –verplichtingen zijn opgenomen voor alle tijdelijke verschillen tussen de fiscale waarde van de activa en verplichtingen en de boekwaarde daarvan in de jaarrekening. De belangrijkste tijdelijke verschillen vloeien voort uit de herwaardering van beleggingen en verplichtingen uit hoofde van verzekeringsovereenkomsten. Bij het berekenen van de latente belastingvorderingen en –verplichtingen wordt gebruik gemaakt van de belastingtarieven die zijn vastgesteld op balansdatum, dan wel waartoe in principe reeds op balansdatum is besloten. Latente belastingvorderingen worden opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er in de toekomst belastbare winsten beschikbaar zullen zijn waartegen de tijdelijke verschillen kunnen worden afgezet.
29
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Grondslagen voor de bepaling van het resultaat Bruto premies (11) Bruto premies, bestaande uit periodieke premies en koopsommen van levensverzekeringen, worden als bate verantwoord als zij invorderbaar worden. Premieopslagen voor betaling in termijnen en aanvullende betalingen door de polishouder voor kosten die worden gedragen door AXENT worden opgenomen in de bruto premies. Kortingen die onderdeel zijn van de premietarieven komen in mindering op de bruto premies; overige kortingen worden verantwoord als kosten. Opbrengsten uit beleggingen (12,13) Opbrengsten uit beleggingen bestaan uit rente, verkoopresultaten en herwaarderingen. Rentebaten worden opgenomen in de periode waarop deze betrekking hebben, waarbij rekening wordt gehouden met het effectieve rendement op de belegging. Het gerealiseerde boekresultaat op de verkoop van een belegging is het verschil tussen de ontvangen opbrengsten, na aftrek van transactiekosten, en de oorspronkelijke (geamortiseerde) kostprijs. Herwaarderingen van beleggingen tegen reële waarde met verantwoording van waardeveranderingen in de winst- en verliesrekening betreft het verschil tussen de marktwaarde aan het einde van het jaar en de marktwaarde aan het begin van het jaar of de verkrijgingprijs gedurende het jaar. Bedrijfs- en beleggingslasten (17,18) Bedrijfs- en beleggingslasten zijn toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Beleggingslasten omvatten lasten met betrekking tot vermogensadvies, balansrisicomanagement alsmede gerealiseerde lasten uit beleggingstransacties. Personeelsbeloningen De aanspraken van medewerkers op jaarlijks verlof worden gereserveerd in de periode waarin deze rechten ontstaan. Een voorziening wordt getroffen voor de geschatte verplichtingen ten aanzien van verlof uit hoofde van door medewerkers tot en met balansdatum opgebouwde aanspraken. Er zijn geen materiële verplichtingen ten aanzien van jubileumgaranties. Pensioenverplichtingen De vennootschap heeft een toegezegd-pensioenregeling voor het personeel. De pensioenregeling is een geïndexeerde middelloonregeling. Hierbij wordt rekening gehouden met een AOW-franchise en overige specifieke voorwaarden. De pensioenverplichtingen en uitvoering van de pensioenen zijn ondergebracht bij en gegarandeerd door AEGON Levensverzekering N.V. De premiebijdragen worden als kosten verantwoord op het moment dat zij betaalbaar zijn. Gebeurtenissen na balansdatum De jaarrekening wordt aangepast voor de effecten van gebeurtenissen die plaatsvonden tussen de balansdatum en de datum waarop de jaarrekening wordt vastgesteld, onder de voorwaarde dat dit voortkomt uit omstandigheden die bestonden op de balansdatum. Belangrijke gebeurtenissen die wijzen op omstandigheden die zijn ontstaan na de balansdatum worden toegelicht, maar resulteren niet in een aanpassing van de jaarrekening zelf.
30
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Kritische schattingen en beoordelingen bij het toepassen van de verslaggevingsgrondslagen Toepassing van de verslaggevinggrondslagen bij het opstellen van de jaarrekening vereist oordeelsvorming van het management mede op basis van veronderstellingen en schattingen met betrekking tot toekomstige resultaten of andere ontwikkelingen waaronder waarschijnlijkheid, tijdstip of bedragen van toekomstige transacties of gebeurtenissen. Er kan geen zekerheid worden verschaft dat de werkelijke uitkomsten niet materieel zullen afwijken van deze schattingen. Grondslagen die van wezenlijk belang zijn voor het beeld van de jaarrekening en die bij het toepassen ervan complexe schattingen vereisen of in belangrijke mate steunen op oordeelsvorming, worden in de volgende paragrafen beschreven. Waardering van activa en verplichtingen uit overeenkomsten van levensverzekering De belangrijkste veronderstellingen die zijn gehanteerd bij de waardebepaling van voorzieningen voor levensverzekeringsovereenkomsten met gegarandeerde uitkeringen, hebben betrekking op rente- en inflatieontwikkeling, sterfte en verval en toekomstige kosten. De voorziening voor levensverzekeringen met gegarandeerde uitkeringen is voor bepaalde naturaverzekeringen gebaseerd op actuele veronderstellingen omtrent de pakketwaarde en inflatie, welke een weergave zijn van de beste schattingen op dat moment, verhoogd met een marge voor negatieve afwijkingen. Een verandering in de actuele veronderstellingen heeft onmiddellijk invloed op de winst- en verliesrekening. Actuariële veronderstellingen bij de toereikendheidstoets De toegepaste sterftetafels zijn in het algemeen ontwikkeld op basis van een samenstel van ervaringscijfers op basis van studies van de verzekeringsbedrijfstak. AXENT hanteert de AG prognosetafel 2012-2062 bij de toereikendheidstoets. Het sterfteverloop wordt door een jaarlijks sterfteonderzoek gevolgd. De resultaten daarvan worden in de ervaringssterfte van de toereikendheidstoets betrokken. Veronderstellingen met betrekking tot de beleggingsopbrengsten zijn voorgeschreven door de toezichthouder of gebaseerd op de toekomstverwachtingen van het management. In het laatste geval worden de voorziene toekomstige beleggingsrendementen bepaald op basis van onder andere de beschikbare marktinformatie, economische indicatoren en het huidige effectieve rendement van de beleggingsportefeuille. Veronderstellingen met betrekking tot toekomstige kosten worden getoetst aan het kostenniveau van de meest actuele meerjarenbegroting en worden aangepast voor de verwachte kosteninflatie. Vervalpercentages zijn afhankelijk van producteigenschappen, looptijd van de polis en voorzienbaar gedrag van polishouders. Ook de vervalpercentages worden door een jaarlijks onderzoek gevolgd en de resultaten in de toereikendheidstoets betrokken.
31
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Sommige verzekeringsproducten bevatten winst- en/of indexatieopties. De opties zijn onlosmakelijk verbonden met het verzekeringsproduct. Gevolg hiervan is dat er geen actieve markt voor deze opties voorhanden is die ter referentie kan worden gebruikt voor de waardering van deze opties. Om deze opties en garanties toch te kunnen waarderen wordt gebruik gemaakt van een “Replicating Portfolio”. Hierin worden marktgegevens meegenomen met betrekking tot rente, inflatie en volatiliteit van de rente in samenhang met actuariële veronderstellingen. Verantwoording van latente belastingvorderingen Latente belastingvorderingen worden opgenomen voor belastingbaten met betrekking tot aftrekbare tijdelijke verschillen, voorwaartse compensatie van niet gebruikte fiscale verliezen en ongebruikte fiscaal verrekenbare tegoeden, wanneer het in de ogen van het management aannemelijk is dat de belastingbaten zullen worden ontvangen. Aangezien er geen absolute zekerheid is dat deze activa uiteindelijk zullen worden gerealiseerd, beoordeelt het management periodiek de positie van de latente belastingvorderingen teneinde vast te stellen of het aannemelijk is dat deze activa zullen worden gerealiseerd. Periodieke beoordeling richt zich onder andere op de aard en het bedrag van de belastingbaten en –lasten, het verwachte tijdstip wanneer bepaalde activa zullen worden gebruikt of verplichtingen zullen moeten worden verantwoord en de betrouwbaarheid van de historische winstgevendheid van posities waarvan wordt verwacht dat zij toekomstige winsten zullen opleveren. Voorzieningen Voor bestaande wettelijke of feitelijke verplichtingen voortkomend uit gebeurtenissen in het verleden wordt een voorziening gevormd indien het aannemelijk is dat hieruit een uitstroom van economische middelen zal ontstaan en het bedrag van de verplichting of het verlies betrouwbaar kan worden geschat. Het management beoordeelt de waarschijnlijkheid dat een verlies zich voor zal doen. Voor de inschatting van de hoogte van het verlies wordt gebruik gemaakt van modellen en specifieke veronderstellingen met betrekking tot het risico dat men loopt.
32
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Risicobeheersing Het voornaamste doel van de risicobeheersing van AXENT is om de stakeholders van AXENT, waaronder klanten, werknemers en aandeelhouder, te beschermen tegen zaken die het duurzaam behalen van financiële doelen in de weg staan. De directie van AXENT onderkent het belang van een efficiënte en effectieve risicobeheersing. De risicomanagementfunctie binnen AXENT is ingericht met specifieke aandacht voor de beheersing van financiële, verzekeringstechnische en operationele risico’s. Own Risk and Solvency Assessment AXENT heeft in 2013, evenals 2012, een Own Risk and Solvency Assessment (ORSA) uitgevoerd. De ORSA is instrumenteel voor het risicobeheer van AXENT: het is een integraal onderdeel van de strategie van AXENT en wordt betrokken bij strategische beslissingen. De ORSA wordt jaarlijks uitgevoerd alsmede bij elke belangrijke wijziging in het risicoprofiel van AXENT. In de ORSA beschrijft de directie van AXENT hoe binnen de eigen ondernemingsstrategie op een geïntegreerde en prospectieve wijze de risico’s, het benodigd kapitaal ter dekking van deze risico’s en het gewenste beleggingsrendement worden beschouwd. De ORSA is toekomstgericht en vormt een integraal onderdeel van het strategisch managementproces. Door periodiek op een geïntegreerde wijze alle relevante risico’s in ogenschouw te nemen die het realiseren van de strategische doelen in de weg staan of tot een verhoging van de (toekomstige) kapitaalbehoefte leidt, kan – indien nodig – tijdig worden bijgestuurd. De ORSA geeft inzicht in het bij de ‘risk appetite’ van AXENT behorend kapitaal en het benodigd bufferkapitaal. Het monitoren van de kapitaalpositie dient vanuit het gezichtsveld van interne kapitaaleisen alsmede vanuit de toezichthouderseisen plaats te vinden. Alle strategische managementactiviteiten die gedurende 2013 hebben plaatsgevonden zijn verwerkt in de ORSA. Hierbij heeft in 2013 de nadruk gelegen op het kiezen van een robuuste economische interne rentetermijnstructuur, het kapitaalbeleid, het strategisch beleggingsbeleid, het beleggingsplan en de analyse op basis waarvan het besluit is genomen om de beleggingsportefeuille naar een Minimum Risk Portfolio (MRP) in te richten. De ORSA geeft inzicht hoe AXENT op basis van robuuste economische uitgangspunten wordt aangestuurd. De uitkomsten van de ORSA zijn eind 2013 met de toezichthouder (DNB) gedeeld. Kapitaalbeleid AXENT heeft als kapitaaldoelstelling om het haar ter beschikking staande kapitaal zo efficiënt mogelijk in te zetten. Hiertoe wordt gestreefd naar een optimale verhouding tussen de “Market Consistent Embedded Value” (MCEV) en het benodigde risicokapitaal. Randvoorwaardelijk hierbij is de geaccepteerde ‘risk appetite’ die uitgedrukt wordt als streefwaarde voor de solvabiliteitsratio op Solvency II basis. In het kapitaalbeleid is bepaald hoeveel risico AXENT kan en wil lopen en hoeveel kapitaal daarvoor moet worden aangehouden. Deze ‘risk appetite’ is vertaald naar risicolimieten voor elk financieel, verzekeringtechnisch en operationeel risico. De risicolimieten worden bewaakt door middel van een risicomonitoringssysteem, waarbij door het management actie wordt ondernomen om de solvabiliteit binnen de beoogde doelstelling te brengen c.q. te houden. De solvabiliteitsratio is gedefinieerd als het totale eigen vermogen in een op marktwaarde gebaseerde balans gedeeld door de Solvency Capital Requirement (SCR), waarbij voor de berekening van de SCR gebruik wordt gemaakt van de interne rentetermijnstructuur.
33
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
De interne rentetermijnstructuur is naar de mening van AXENT een robuuste weergave van de economische realiteit. Het uitgangspunt is dat de SCR de risico’s die worden gelopen door AXENT voldoende reflecteert, daarom is in principe een solvabiliteitsratio van 100% op Solvency II basis voldoende. Om echter op elk moment in de tijd een solvabiliteitsratio van 100% te kunnen behouden is een opslag op deze solvabiliteitsratio nodig om fluctuaties in het eigen vermogen en de SCR te kunnen opvangen. AXENT acht een opslag van 20% voldoende om in de meeste omstandigheden fluctuaties te kunnen opvangen. Om het bestuur te adviseren omtrent de bewaking van de financiële risico’s heeft AXENT een beleggingsadviesraad (ALCO) ingericht.
Strategisch beleggingsbeleid Het strategisch beleggingsbeleid van AXENT wordt minimaal eenmaal per drie jaar herzien. Bij deze herziening wordt rekening gehouden met de ontwikkeling van de beleggingsportefeuille, de ontwikkeling van de verplichtingenstructuur, de vooruitzichten van de beleggingsmarkten en de financiële situatie van AXENT. Indien omstandigheden daartoe aanleiding geven, vindt er tussentijdse aanpassing plaats. Onderdeel van het strategisch beleggingsbeleid is het beleggingsplan. Hiermee wordt invulling gegeven aan het beleggingsbeleid. Het beleggingsplan wordt jaarlijks geëvalueerd. AXENT streeft ernaar om in alle gevallen aan haar verplichtingen tegenover de polishouders te voldoen. Daarom streeft AXENT naar een matchingsportefeuille voor wat betreft de beleggingen, waarvoor geldt dat het solvabiliteitsbeslag behorende bij deze portefeuille nagenoeg wordt geminimaliseerd. Deze portefeuille wordt door AXENT de “Minimum Risk Portfolio” genoemd (MRP). Deze portefeuille heeft als doel om de technische voorzieningen (inclusief de winstdelende componenten) zo goed mogelijk af te dekken in beleggingsproducten met een verantwoord kapitaalbeslag en kredietrisico. AXENT stelt zich hiermee in staat in de toekomst blijvend aan haar verplichtingen te voldoen. De omvang en aard van de verplichtingen zijn de leidende uitgangspunten bij het samenstellen van deze beleggingsportefeuille. Daarnaast is de Matchingportefeuille erop gericht om de solvabiliteitseisen zoals gesteld door de externe en interne kaders af te dekken. Het beleid van AXENT is erop gericht om te voldoen aan de kapitaalvereisten en overige regelgeving zoals gesteld in de Solvency II wetgeving waarbij een eigen “AXENT curve” wordt gehanteerd. Hierbij is het voldoen aan de eisen van de huidige Solvency I wetgeving randvoorwaardelijk.
Vermogen en solvabiliteit Het beleid van AXENT is erop gericht te voldoen aan de kapitaalvereisten en overige regelgeving zoals gesteld in de Solvency II wetgeving. Hierbij is het voldoen aan de eisen van de huidige Solvency I wetgeving randvoorwaardelijk. Op 31 december 2013 bedraagt de solvabiliteitsratio van het verzekeringsbedrijf binnen AXENT op basis van Solvency I grondslagen en ná stelselwijziging 583% (2012: 509%). AXENT streeft onder Solvency I een minimum solvabiliteit van 200% na. De solvabiliteitsratio onder Solvency I vóór stelselwijziging bedraagt per 31 december 2013 524% (2012: 644%).
34
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Verzekeringsproducten Op verzekeringsproducten draagt AXENT het verzekerings- en beleggingsrisico. De verzekeraar verdient een marge, bestaande uit het verschil tussen de beleggingsresultaten en aan klanten doorgegeven rente, en realiseert daarnaast verzekeringsresultaat (op sterfte, onnatuurlijk verval en kosten). De rekenrente op de verzekeringsproducten bedraagt maximaal 5%. De huidige producten die AXENT voert kennen een rekenrente van 3%. Het acceptatiebeleid van AXENT is gericht op het uitsluiten of beperken van het kortlevenrisico. AXENT maakt geen gebruik van herverzekering van het verzekeringtechnische risico bij derden omdat het sterfterisico binnen de verzekeringsportefeuille afdoende is gespreid. Nieuwe producten worden middels een profit test op maatmensniveau geëvalueerd, waarbij de uitgangspunten (parameters) van groot belang zijn en dienen aan te sluiten bij de huidige en toekomstige verwachtingen. Het productontwikkelingsproces verloopt bij AXENT. via het Product Approval (Review) Proces en heeft in 2013 plaatsgevonden voor de nieuw geïntroduceerde dekking ‘Terminal Illness’ en de aanpassing van de methodiek van afkoop en premievrijmaking.
Gevoeligheidsanalyse In deze paragraaf worden de risico’s benoemd waaraan AXENT is blootgesteld. De geschatte gevoeligheden van het resultaat en het eigen vermogen van AXENT ten aanzien van renterisico, sterfte, afkopen, kosten en kosteninflatie worden apart gepresenteerd. Voor deze risico’s toont de analyse hoe het resultaat en het eigen vermogen worden beïnvloed door een verandering van het niveau van de desbetreffende parameters. Deze verandering wordt als schok aangeduid omdat deze, voor de bepaling van gevoeligheden, geacht wordt ineens plaats te vinden. Maatregelen die in het kader van risicomanagement genomen worden om verliezen op te vangen blijven in de analyseresultaten buiten beschouwing, voor zover deze hun weerslag niet vinden in de verslaggeving. Afhankelijk van de bewegingen op de financiële markten kunnen deze maatregelen (niet limitatief) bestaan uit het afstoten van beleggingen, het wijzigen van de samenstelling van de beleggingsportefeuille en het aanpassen van de rekenrente of van het winstaandeel voor polishouders. Met mitigerende acties door het management wordt alleen rekening gehouden voor zover ze deel uitmaken van bestaand beleid en procedures, zoals bestaande hedging programma’s. Incidentele acties die een wijziging in beleid noodzaken worden buiten beschouwing gelaten. De resultaten houden evenmin rekening met de samenhang tussen factoren. Ze gaan uit van ongewijzigde omstandigheden ten aanzien van alle overige activa en passiva. De resultaten van de analyses mogen niet worden geëxtrapoleerd of geïnterpoleerd voor grotere of kleinere variaties, aangezien de effecten zelden lineair zijn. De analyse houdt geen rekening met de gevolgen van in de toekomst af te sluiten polissen, een zeer belangrijk onderdeel van de toekomstige winstgevendheid van AXENT. Daarnaast geven de gevoeligheden geen accurate indicatie van de impact van een mogelijke schok op een andere datum dan de balansdatum omdat de portefeuille dan anders is samengesteld en de economische omstandigheden zijn gewijzigd. Geen enkel risicobeheersingproces kan een accurate voorspelling maken van toekomstige resultaten.
35
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Kredietrisico AXENT loopt kredietrisico op beleggingen in vastrentende waarden, op geldmarktbeleggingen en op liquide middelen op de rekening-courant faciliteiten bij de diverse banken. In het beleggingsplan zijn limieten vastgelegd inzake de kredietwaardigheid van de beleggingen. De vastrentende waarden zijn volledig belegd in AAA, AA+ of AA obligaties volgens kredietbeoordelaar Moody’s, Standard & Poor’s of Fitch Ratings. Er dient voor minimaal 70% in staatsobligaties te worden belegd. De overige debiteuren zijn supranationaal, overig staatgegarandeerd of obligaties met onderpand. In 2013 is de portefeuille voor 100% in staatsobligaties belegd geweest. Gezien de hoge kredietwaardigheid van deze debiteuren, is het risico dat de rente en hoofdsom niet wordt terugbetaald zeer gering. Korte termijn deposito´s zijn mogelijk bij instellingen met minimaal een S&P en Fitch A rating of Moody’s A2 rating. Korte termijn deposito´s zijn ook mogelijk bij (decentrale) overheden. Actuele marktomstandigheden nopen tot het volgen van kredietwaardigheid. Iedere aanpassing in kredietwaardigheid in de beleggingsportefeuille van AXENT wordt gemeld. Overige economische sentimenten worden gevolgd en daar waar nodig onderneemt de directie actie. Bij een afwaardering van een debiteur wordt in overleg met de ALCO een strategie bepaald. Zo is in 2013 de exposure in Frankrijk afgebouwd. Door de afwaardering van Nederland in 2013 door S&P naar AA+ wordt de kredietwaardigheid van Nederland gevolgd. Omdat Moody’s en Fitch Ratings Nederland nog steeds als AAA beoordelen, is door de ALCO besloten om de exposure op Nederland niet te verlagen. De volgende tabel toont de maximum kredietpositie van AXENT voor beleggingen in financiële activa voor algemene rekening. In de balans opgenomen bruto posities voor algemene rekening
Obligaties Polisbeleningen
2013
2012
1.156.939
1.265.229
21
19
1.156.960
1.265.248
____ ___
_ ______
36
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Creditrating De volgende tabel laat de verdeling naar creditrating zien ten aanzien van beleggingen voor algemene rekening waarbij een uitsplitsing wordt gemaakt naar beleggingen in staatsobligaties en overige beleggingen. In duizenden euro’s tegen reële waarde
AAA AA Activa zonder rating
Totaal Activa met betalingsachterstand
Totaal kredietexposure
2013
2012
Staatsobligaties
Overige beleggingen
Staatsobligaties
Overige beleggingen
1.085.086
-
1.188.695
22.128
71.853
-
46.193
8.213
-
21
-
19
___ _____
__ ______
____ ____
_____ ___
1.156.939
21
1.234.888
30.360
-
-
-
-
___ _____
____ ____
____ ____
__ __ ___
1.156.939
21
1.234.888
30.360
____ ___
_ ______
___ ____
__ _____
Concentratierisico Door de hoge eisen die AXENT stelt aan de kredietwaardigheid van haar beleggingen zijn de mogelijkheden tot spreiding van de beleggingen in obligaties van deze hoge kwaliteit gering. Daardoor ontstaat een potentieel concentratierisico. In het beleggingsplan zijn in 2013 de limieten van exposure op bepaalde debiteuren aangescherpt. De portefeuille voldeed in 2013 in grote lijnen aan deze limieten. Binnen de landenverdeling was er per balansdatum een kleine overschrijding op Oostenrijk (2%-punt), een lichte overschrijding op het emittent Supranationaal (+2%-punt) en een lichte overschrijding op de limiet van liquide middelen (+3%). Deze overschrijdingen zijn per balansdatum geaccepteerd door de Directie. Bij overschrijding van een limiet worden door de directie in combinatie met de balansrisicomanager en vermogensadviseur, maatregelen uitgewerkt om binnen de limietwaarden te komen. Op de maatregelen wordt advies gevraagd aan de ALCO. Concentratie staatsobligaties per land Naar gewicht
2013
2012
Staatsobligaties
Staatsobligaties
Duitsland
50 %
47 %
Nederland
24 %
26 %
Oostenrijk
12 %
4%
Supranationaal
8%
6%
Frankrijk
5%
15 %
Overig
1%
2%
Totaal
100 %
100 %
37
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Renterisico Renterisico is het risico dat geïntroduceerd wordt door de invloed van rentewijzigingen op de waarde van de toekomstige verplichtingen en beleggingen. De verplichtingen van AXENT Groep bestaan uit uitvaartverzekeringen waarvan de verwachte uitkeringskasstromen tot ver in de toekomst doorlopen. Hierdoor zijn de verplichtingen zeer gevoelig voor wijzigingen in de rentestand. De verwachte uitkeringskasstromen worden bepaald door de verzekerde bedragen, sterftekansen, de winstdelings- en indexatieregelingen, het afkoopgedrag van de polishouders en de toegerekende beheerskosten in ogenschouw te nemen. Teneinde de rentegevoeligheid zoveel als mogelijk te mitigeren heeft AXENT een beleggingsbeleid waarin de MRP centraal staat. Door middel van de MRP wordt “duration matching” tussen de verzekeringsverplichtingen en de beleggingen, en daardoor minimalisatie van het renterisico, beoogd. Per balansdatum bedraagt de modified duration van de verplichtingen 29 en de modified duration van de beleggingen 25 op basis van de interne rentetermijnstructuur. De gevoeligheidsanalyse onder de richtlijnen van Solvency I in de navolgende tabel toont het geschatte effect van een verandering van de rentecurve op het resultaat en het eigen vermogen. Voor het effect op de beleggingen en de technische voorziening is een verandering van de interne rentetermijnstructuur inclusief UFR toegepast en voor de toetsvoorziening een verandering van de ECB AAA curve inclusief UFR. In miljoenen euro’s
Basis Toename rente Afname rente (+100bp) (-100bp)
Beleggingen
1.157
939
1.440
Technische voorziening
1.110
956
1.420
Toetsvoorziening
937
839
1.128
Toetsmarge (bruto)
173
117
292
Aanwezige solvabiliteit
293
202
362
50
45
62
583%
455%
603%
Benaderd effect aanwezige solvabiliteit
-
-91
69
Benaderd effect netto resultaat
-
-48
-20
Vereiste solvabiliteit Solvabiliteitsratio Solvency I
De aanwezige solvabiliteit is weergegeven inclusief de toetsmarge uit de toereikendheidstoets en betreft de solvabiliteitsratio van uitsluitend het verzekeringsbedrijf. De getoonde ratio’s kunnen licht afwijken als gevolg van afronding van de getoonde bedragen in hele miljoenen. Kasstroomrisico Het kasstroomrisico is de onzekerheid in de kasstromen van de verplichtingen en de beleggingen. Middels de MRP worden de kasstromen zo goed als mogelijk gematched. Het kasstroomrisico wordt dan ook nauwlettend gevolgd. Indien er aanleiding is om de MRP aan te passen, wordt hierop actie ondernomen. Indirect wordt er een risicobuffer aangehouden voor modelonzekerheden, waaronder kasstroomonzekerheden.
38
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Marktrisico Marktrisico betreft het risico op verliezen door veranderingen in prijzen of volatiliteiten binnen de financiële markten. Het economisch klimaat en beleggersentimenten zijn van invloed op deze prijzen en volatiliteiten. AXENT belegt uitsluitend in zeer veilige obligaties, waarvan de prijs wordt beïnvloed door de rente. Valutarisico Valutarisico bestaat wanneer de waarde van de bezittingen die in een andere valuta zijn genoteerd dan de verplichtingen verslechtert als gevolg van veranderingen van valutakoersen. Alle bezittingen en verplichtingen van AXENT noteren in Euro’s. Daarom is AXENT niet blootgesteld aan valutarisico’s. Liquiditeitsrisico Voor goed functionerende markten is voldoende liquiditeit een vereiste. Liquide beleggingen zijn in principe sneller te verhandelen dan niet-liquide beleggingen. In stress situaties zal het verkopen van zowel liquide als niet-liquide beleggingen verlopen tegen hogere bied-laat spreads. Echter bij niet-liquide beleggingen zijn deze spreads (veel) hoger en de doorlooptijd van uitvoering van transacties langer. Teneinde het liquiditeitsrisico te beperken heeft AXENT het begrip liquiditeit gedefinieerd en een toegestane bandbreedte vastgesteld. Liquide beleggingen worden door AXENT gedefinieerd als openbare coupon leningen (leningen aan toonder) met een ISIN code en een omvang van EUR 500 miljoen of meer. Niet-liquide beleggingen worden gedefinieerd als leningen op naam (onderhandse leningen). Tevens worden leningen met een ISIN code met een omvang van minder dan EUR 500 miljoen gezien als niet-liquide beleggingen. In het beleggingsplan is op portefeuilleniveau het maximale percentage niet-liquide beleggingen gesteld op 20%. In 2013 was de portefeuille voor 100% belegd in liquide beleggingen. Naast voornoemde liquiditeitsrisico bestaat er nog het ‘eigen’ liquiditeitsrisico, waarmee bedoeld wordt dat AXENT zelf over te weinig liquide middelen beschikt om aan haar korte termijn verplichtingen, dan wel tactische liquiditeitsbuffers te voldoen. Hiervoor wordt er een buffer aan vrij opneembare liquide middelen aangehouden. Verzekeringsrisico Verzekeringsrisico’s houden onder meer verband met verschillen tussen verwachte en werkelijke sterfte, onnatuurlijk verval en kosten. In het algemeen loopt AXENT risico wanneer het aantal polisafkopen toeneemt, omdat het niet altijd mogelijk is om de afsluitkosten bij de verkoop van een product volledig terug te verdienen. De SCR component voor afkoop is momenteel van beperkt belang en daarmee niet een significant risico voor AXENT. In het geval van een forse rentestijging is de aanname dat verzekerden massaal hun verzekering gaan afkopen. Dit vanuit de veronderstelling dat verzekeringen onder gunstigere condities zullen worden overgesloten. Indien er echter sprake is van een stijging van de rente ineens, dan is er een forse stijging van de risicomarge als gevolg van het versterkende effect van de stijgende rente op de afkoopschok. In deze situatie is het wenselijk dat AXENT beschermd is tegen de eventuele massale afkoop welke kan gaan plaatsvinden. AXENT acht een massaal afkoopscenario niet realistisch, derhalve accepteert AXENT het huidige afkooprisico. Het royementsrisico wordt beheerst door een zo goed mogelijke selectie van de tussenpersonen door AXENT, het strak monitoren op onnatuurlijk verval bij intermediairs en door behoudpogingen. Wat het overlijdensrisico betreft, wordt op alle producten het risico gelopen dat de verzekerde eerder komt te overlijden dan verwacht. AXENT loopt tevens risico wanneer de kosten hoger zijn dan door het management werd verwacht.
39
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Ingeval de werkelijke resultaten aanzienlijk afwijken van de verwachtingen, worden mutaties in resultaat en voorzieningen geanalyseerd om inzicht te verkrijgen in de achterliggende oorzaken. Voorts voert AXENT jaarlijks ervaringsstudies uit naar de veronderstellingen voor verzekeringsrisico’s. De gevoeligheid van het resultaat en het eigen vermogen voor diverse verzekeringsrisico’s is gemeten door middel van wijzigingen in sterfte- en afkooptrends, kosten en uitvaartkosteninflatie. Een stijging van het sterftecijfer leidt tot een hoger niveau van technische voorzieningen op de balans en de toetsvoorziening. Voor de afkopen is gerekend met een trend waarbij de afkoopkans met 50% stijgt. Voor de sterftecijfers is gerekend met een trend waarin de sterfte met 15% stijgt. De kostenschok is gebaseerd op een 10% toename van de doorlopende kosten en een structurele verhoging van de kosteninflatie met 1%. Door de lange duur van de verplichtingen werken deze aannames door met een forse multiplier. De inflatieschok is gebaseerd op een verhoging van het Consumenten Prijsindex cijfer (CPI) met 1%. Voor AXENT is het van belang de vaste beheerskosten onder controle te houden. AXENT stuurt scherp op kosten en heeft daarbij vooral de focus op de vaste beheerskosten om de bestaande verzekeringsportefeuille te beheren. In de gevoeligheden komt tot uitdrukking in hoeverre het resultaat en het eigen vermogen, rekening houdend met de toetsmarge in de toereikendheidstoets, door voornoemde worden beïnvloed. De resultaten van de gehanteerde gevoeligheden zijn weergegeven in onderstaande tabel. Gevoeligheid eigen vermogen en resultaat voor sterfte, afkopen, kosten en (kosten)inflatie In miljoenen euro’s
Basis
Sterfte
Afkoop
Kosten
CPI
Technische voorziening
1.110
1.134
1.109
1.171
1.121
Toetsvoorziening
937
959
937
990
949
Toetsmarge (bruto)
173
175
172
181
172
Aanwezige Solvabiliteit
293
276
293
253
284
Benaderd effect aanwezige solvabiliteit
-
-17
-
-40
-9
Benaderd effect netto resultaat
-
-18
-
-46
-8
De aanwezig solvabiliteit is weergegeven inclusief de toetsmarge uit de toereikendheidstoets en betreft de solvabiliteitsratio van uitsluitend het verzekeringsbedrijf.
Inflatierisico Onder inflatierisico wordt de blootstelling aan uitvaartkosteninflatie bedoeld. Voor een deel van de verzekeringen van AXENT geldt dat de uitvaart zelf in natura is verzekerd in plaats van een uitkering in kapitaal. Voor AXENT geldt dat deze uitvaartkosteninflatie is gegarandeerd richting de polishouder. Voor dit risico houdt AXENT adequate voorzieningen aan. Daarnaast wordt er in het aan te houden kapitaal een voldoende hoge component aangehouden voor schokken in de uitvaartkosteninflatie.
40
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Overige risico’s Spreadrisico Een deel van winstdeling op de verzekeringen is gebaseerd op de gemiddelde marktrente. In de MRP wordt de gemiddelde marktrente gemodelleerd met de 7-jaars swaprente. Deze 7-jaars swaprente sluit niet exact aan bij de gemiddelde marktrente, waardoor er sprake is van een spread waarover risico wordt gelopen. Zolang wordt gewerkt met de 7-jaars swaprente, zal er spreadrisico worden gelopen. In de markt zijn er geen financiële instrumenten die de gemiddelde marktrente uitbetalen dus is het voor AXENT niet mogelijk dit spreadrisico te hedgen. AXENT is inmiddels een onderzoek gestart naar de mogelijkheden om het spreadrisico te verminderen. Strategisch risico Strategische risico’s vloeien voort uit de strategische koers van AXENT en betreffen het risico van een niet-passende strategie, niet–tijdige implementatie van de strategie en/of het risico van gebrek aan innovatie en aansluiting bij de klantbehoeften. AXENT volgt nauwlettend de ontwikkelingen in de Levenmarkt. Om ervoor te zorgen dat de strategie van AXENT passend blijft, vindt tijdens het jaarlijkse budgetteringsproces tevens een herijking van de strategie van AXENT plaats. Omgevingsrisico Dit behelst het risico als gevolg van veranderingen op het gebied van concurrentie, externe belanghebbenden, reputatie en ondernemingsklimaat alsmede van negatieve publieke uitlatingen over AXENT. AXENT is zich bewust van de risico’s in haar huidige omgeving die steeds meer wordt beïnvloed door de publieke opinie. Door onder meer dagelijks de ontwikkelingen op (social) media te monitoren, hier actief op te reageren en een proactieve invulling te geven aan de “zorgplicht” richting polishouders, probeert AXENT in haar dagelijkse beleid zo goed mogelijk in te spelen op de risico’s die hiermee samenhangen. Operationeel risico Dit risico hangt samen met ondoelmatige of onvoldoende doeltreffende procesinrichting dan wel procesuitvoering. Sinds de verzelfstandiging van AXENT in 2010 wordt er invulling gegeven aan operationeel risicomanagement waarbij per jaar aanscherpingen/verbeteringen zijn doorgevoerd. Het verhogen van het risicobewustzijn wordt uitgedragen door de directie en het lijnmanagement door risico’s in afdelingsoverleggen en plenaire medewerkersessies te bespreken. Door middel van een jaarlijkse Control Risk Self Assessment (‘CRSA’) worden de operationele risico’s, die van essentieel belang zijn voor de continuïteit van de bedrijfsvoering, in kaart gebracht waarna deze risico’s worden ingedeeld naar urgentiecategorie. Vervolgens worden voor de belangrijkste risico’s mitigerende beheersmaatregelen getroffen. Het lijnmanagement rapporteert maandelijks over de voortgang van het verbeteren van onvolkomen beheersmaatregelen en het implementeren van ontbrekende beheersmaatregelen. Daarnaast rapporteert het lijnmanagement over de werking van de belangrijkste maatregelen in periodieke self assessments. De riskmanager houdt hier toezicht op. De afdeling Finance en Risk toetst het bestaan en de daadwerkelijke werking van de beheersmaatregelen. Inmiddels heeft dit geleid tot een verdere toename in de beheersing van de operationele risico’s. In aanvulling hierop, alsmede aansluitend op de vereisten vanuit het Solvency II raamwerk, is in 2013 besloten tot het inrichten van een de (interne) Auditfunctie. Vanaf 2014 wordt hieraan invulling gegeven door een onafhankelijke partij die direct rapporteert aan de Auditcommissie.
41
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Uitbestedingsrisico Het uitbestedingsrisico is het risico dat de continuïteit en integriteit van de aan derden uitbestede werkzaamheden wordt bedreigd en/of de kwaliteit hiervan niet voldoet aan de gestelde eisen. Voor AXENT houdt het uitbestedingsrisico met name in dat de externe vermogensadviseur, de beleggingsadviseurs, actuariële adviseurs en IT leveranciers aan wie diensten zijn uitbesteed, niet handelen in overeenstemming met de aan hen verstrekte opdrachten. Om dit uitbestedingsrisico te beheersen hanteert AXENT een procedure voor het selecteren en monitoren van externe leveranciers, onder andere door middel van maandelijkse service level rapportages. In de procedure is ook een ‘exit’ procedure opgenomen. AXENT streeft ernaar dat elke uitbestedingspartner in het bezit is van een ISAE-3402 verklaring. IT risico Het IT-risico betreft het risico dat bedrijfsprocessen en informatievoorziening onvoldoende integer, niet continu of onvoldoende beveiligd worden ondersteund door IT. De beheersingsmaatregelen die AXENT heeft genomen om het IT-risico te mitigeren zijn (niet limitatief):
Een bedrijfsbrede uitwijktest van IT-systemen; Periodieke controle van autorisaties; De jaarlijkse security scan van de IT-systemen.
In het kader van continuïteit heeft AXENT op het gebied van leveranciersmanagement diverse acties ondernomen. Om bijvoorbeeld de keten van leveranciers goed te kunnen beheersen zijn ketencontroles ingevoerd en is bij de leveranciers de verantwoordelijkheid belegd om verstoringen in de keten te voorkomen of vroegtijdig te signaleren. Daarnaast wordt door AXENT geanticipeerd op het aflopen van grote IT-contracten. In dit kader hebben marktverkenningen en leveranciersselecties plaatsgevonden. Integriteitsrisico Dit is het risico dat de integriteit van AXENT dan wel het financiële stelsel wordt beïnvloed door niet integere, onethische gedragingen van de organisatie, medewerkers of de directie en dat deze gedragingen in strijd zijn met wet- en regelgeving dan wel maatschappelijke en/of door de instelling opgestelde normen en waarden. Financiële instellingen worden regelmatig geconfronteerd met frauduleuze bedreigingen. Om te voorkomen dat deze bedreigingen een gevaar vormen voor de continuïteit en de integriteit van de financiële sector, de belangen van de cliënten van AXENT en/of de financiële belangen van AXENT, worden risicobeheersende maatregelen genomen. Maatregelen die AXENT heeft genomen zijn onder andere het opstellen en kenbaar maken van interne richtlijnen met betrekking tot gedrag en integriteit van medewerkers. Wijzigingen in wet- en regelgeving en juridisch risico De verzekeringsactiviteiten van AXENT zijn onderhevig aan uitgebreide regelgeving en toezicht gericht op bescherming van de polishouders. Wijzigingen in de huidige wet- en regelgeving op het gebied van verzekeringen kunnen van invloed zijn op de producten en bedrijfsvoering van AXENT Bovendien kunnen veranderingen in de regelgeving op het gebied van arbeidsvoorwaarden, sociale zekerheid, financiële dienstverlening, belastingen en aandelenproducten negatieve gevolgen hebben voor de verkoop van nieuwe polissen en op de uitkeringen op bestaande polissen. Ook kan nieuwe wet- en regelgeving op het gebied van verzekeringen in de toekomst meer restrictief zijn of tot hogere kosten leiden dan onder de huidige regels het geval is. De Compliance Officer van AXENT ziet er op toe dat AXENT blijft voldoen aan de veranderende wet- en regelgeving en signaleert proactief mogelijke risico’s.
42
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Toelichting op de geconsolideerde balans (1)
Beleggingen
Bedragen in duizenden euro’s Toelichting
Obligaties
(1.1)
31-12-2013
31-12-2012
1.156.939
1.265.229
21
19
__ _____
___ ____
1.156.960
1.265.248
____
___
__ ______
2013
2012
1.265.229
1.131.189
Polisbeleningen
Totaal beleggingen algemene rekening
(1.1) Obligaties Bedragen in duizenden euro’s
Stand per 1 januari Aankopen
450.015
220.097
Verkopen
-450.661
-183.370
-
-20.000
-107.644
117.313
__________
__________
1.156.939
1.265.229
__________
__________
Aflossingen Herwaardering
Stand op 31 december
De (geamortiseerde) kostprijs van de obligaties per einde boekjaar bedraagt EUR 1.087,6 miljoen (2012: EUR 1.035,5 miljoen).
43
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
(2)
Latente belastingvorderingen
Bedragen in duizenden euro’s Mutaties gedurende 2013
Verzekeringsovereenkomsten 80.733
Overlopende kosten 7.273
88.006
-58.696
-1.121
-59.817
_______
_______
_______
22.037
6.152
28.189
______
______
______
Verzekeringsovereenkomsten
Overlopende kosten
Totaal
Stand op 1 januari
61.017
7.037
68.054
T.l.v. / t.g.v. winst- en verliesrekening
19.716
236
19.952
_______
_______
_______
80.733
7.273
88.006
______
______
______
Stand op 1 januari T.l.v. / t.g.v. winst- en verliesrekening
Stand op 31 december
Totaal
Bedragen in duizenden euro’s Mutaties gedurende 2012
Stand op 31 december
Latente belastingvorderingen en –verplichtingen worden gesaldeerd wanneer er een wettelijk afdwingbaar recht tot verrekening van directe belastingvorderingen met directe belastingschulden bestaat en de latente belastingposten betrekking hebben op dezelfde fiscale autoriteit. Latente belastingposities worden gevormd voor tijdelijke verschillen tussen de commerciële en fiscale waardering van balansposten. Latente belastingvorderingen worden gevormd wanneer de commerciële waardering van activa lager is dan de fiscale waardering of wanneer de commerciële waardering van verplichtingen hoger is dan de fiscale waardering. De voorziening is berekend tegen het geldende tarief. De verwachte looptijd van de latentie is langer dan één jaar. Door de aard van de onderliggende positie is het niet mogelijk een betrouwbare inschatting te maken voor welk bedrag de latentie binnen één jaar zal worden gerealiseerd. (3)
Vorderingen
Bedragen in duizenden euro’s
Toelichting
31-12-2013
31-12-2012
Vorderingen uit directe verzekering
(3.1)
622
469
Overige vorderingen
(3.2)
34.485
24.110
________
________
35.107
24.579
_______
_______
De verwachte looptijd van de vorderingen is korter dan één jaar.
44
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
(3.1)
Vorderingen uit directe verzekering
Bedragen in duizenden euro’s
Toelichting
Verzekeringnemers Tussenpersonen
(3.1.1)
31-12-2013
31-12-2012
386
270
236
199
________
________
622
469
________
________
Bedragen in duizenden euro’s
31-12-2013
31-12-2012
Nominale waarde vorderingen
286
199
Af: voorziening voor oninbaarheid
-50
-
________
________
(3.1.1) Tussenpersonen
(3.2)
236
199
________
________
31-12-2013
31-12-2012
34.477
24.108
Overige vorderingen
Bedragen in duizenden euro’s
Rekening-courant AXENT Verzekeringen B.V. Overige vorderingen
8
2
________
________
34.485
24.110
________
________
Over het saldo in de rekening-courant wordt een rente vergoed op basis van de 3-maands Euribor. De gemiddelde rentevoet over 2013 bedraagt 0,21% (2012: 0,75%). Voor de vordering is geen zekerheid verkregen.
(4)
Overlopende activa
Bedragen in duizenden euro’s
Toelichting
31-12-2013
31-12-2012
Lopende rente beleggingen en bankrekeningen
(4.1)
9.048
11.567
Overige overlopende activa
(4.2)
5.072
5.838
_______
_______
14.120
17.405
_______
_______
45
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
(4.1)
Lopende rente beleggingen en bankrekeningen
Bedragen in duizenden euro’s
Lopende rente obligaties Lopende rente bankrekeningen
31-12-2013
31-12-2012
8.364
10.999
684
568
_______
_______
9.048
11.567
_______
_______
2013
2012
5.021
5.800
51
38
______
______
De verwachte looptijd van de lopende rente is korter dan één jaar.
(4.2)
Overige overlopende activa
Bedragen in duizenden euro’s Toelichting Vooruitbetaalde provisies
(4.2.1)
Overige overlopende activa
Stand op 31 december
5.072
5.838
______
______
Bedragen in duizenden euro’s
2013
2012
Stand op 1 januari
5.800
6.600
22
-
-801
-800
_______
_______
(4.2.1) Vooruitbetaalde provisies
Overname portefeuillerechten intermediairs Afschrijving via de winst- en verliesrekening
Stand op 31 december
5.021
5.800
______
______
Als onderdeel van de verzelfstandiging van AXENT zijn per 1 april 2010 de doorlopende provisieinkomsten van Aegon Bank Bemiddeling vooruitbetaald. De vooruitbetaalde provisies zijn geactiveerd en worden per 1 april 2010 afgeschreven over de gewogen resterende premieduur van de onderliggende portefeuille rekening houdend met de kans op verval. De verwachte looptijd is langer dan één jaar. (5)
Liquide middelen
Bedragen in duizenden euro’s
Banktegoeden
31-12-2013
31-12-2012
96.499
100.094
_______
_ ______
96.499
100.094
______
____ __
De liquide middelen staan ter vrije beschikking van de vennootschap.
46
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
(6)
Groepsvermogen
Voor een nadere specificatie van het groepsvermogen wordt verwezen naar de enkelvoudige jaarrekening van AXENT Nabestaandenzorg N.V. De De De De
vereiste solvabiliteit bedraagt per einde boekjaar € 50 miljoen (2012: € 58 miljoen). solvabiliteit die het bestuur noodzakelijk acht bedraagt € 100 miljoen (2012: € 116 miljoen). aanwezige solvabiliteit bedraagt € 198 miljoen (583%) (2012: € 294 miljoen, 509%). toetsmarge bedraagt € 130 miljoen (2012: € 211 miljoen) ná belastingen.
(7)
Technische voorzieningen
Bedragen in duizenden euro’s Toelichting
31-12-2013
31-12-2012
Voorziening voor levensverzekering
(7.1)
1.035.349
1.148.164
Voorziening voor winstdeling en kortingen
(7.2)
1.840
2.278
Voorziening voor latente winstdelings- en indexatieverplichtingen
(7.3)
72.460
163.684
_________
_________
1.109.649
1.314.126
________
________
De omvang van de technische voorzieningen ultimo 2013 voor stelselwijziging bedraagt EUR 1.129,7 miljoen (ultimo 2012 EUR 1.109,9 miljoen). De toetsvoorziening ultimo 2013 voor stelselwijziging bedraagt EUR 986,1 miljoen (ultimo 2012 EUR 1.014,1 miljoen). Stelselwijziging waardering technische voorzieningen Als gevolg van de in 2013 doorgevoerde stelselwijzing is de waardering van de technische voorzieningen ten opzichte van 2012 gewijzigd. Voor de stelselwijziging werd de voorziening voor levensverzekering berekend op basis van de oorspronkelijke tariefgrondslagen (sterfte, interest en kosten). Na stelselwijziging wordt de voorziening voor levensverzekering gewaardeerd op actuele waarde. Discontering van de toekomstige inkomende (premies) en uitgaande (onder andere uitkeringen en kosten) kasstromen vindt plaats op basis van de interne rentetermijnstructuur. Daarnaast wordt voor sterfte rekening gehouden met de AG prognosetafel 2012-2062 alsmede de meest recente sterfte-ervaringsfactoren en vervalkansen. Foutenherstel In de actuariële modellering is geconstateerd dat polissen waarvan de duur premiebetaling is beëindigd toch nog na duur premiebetaling premievrij werden gemaakt. Als gevolg hiervan werd er in modellering geen rekening meer gehouden met winstdeling en indexatie op de desbetreffende polissen en werd voor een deel van de portefeuille het verzekerde kapitaal ten onrechte verlaagd. Dit leidde tot een onderschatting van de technische voorzieningen als geheel (ná stelselwijziging) per 1 januari 2012 van € 25.515.000. Het effect van deze fout is tegelijkertijd met de stelselwijziging retrospectief verwerkt in het eigen vermogen per 1 januari 2012 alsmede de stand van de technische voorzieningen per 1 januari 2012.
47
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
(7.1)
Voorziening voor levensverzekering
Bedragen in duizenden euro’s
2013
Stand op 1 januari 2012 voor stelselwijziging
970.850
Effect stelselwijziging (inclusief modelcorrectie) Stand op 1 januari 2012 na stelselwijziging Stand op 1 januari Premies eigen rekening Uitkeringen en afkopen eigen rekening Kosten en provisies
2012
76.385 1.047.235 1.148.164
1.047.235
56.283
57.201
-31.337
-29.545
-11.123
-11.734
-134.336
104.790
Resultaat op kanssystemen
3.799
4.322
Overige mutaties en verfijningen
3.899
-24.105
_________
_________
1.035.349
1.148.164
________
________
Interest toevoeging/wijziging rentecurve
Stand op 31 december
(7.2)
Voorziening voor winstdeling en kortingen
De voorziening winstdeling en kortingen betreft de actuele waarde van winstdelingsverplichtingen die op basis van de per balansdatum geldende marktgegevens definitief vaststaat doch in het volgende jaar in de voorziening voor levensverzekeringen zal worden opgenomen. Bedragen in duizenden euro’s
2013
Stand op 1 januari 2012 voor stelselwijziging
2012
4.639
Effect stelselwijziging (inclusief modelcorrectie) Stand op 1 januari 2012 na stelselwijziging
-2.625 2.014
Stand op 1 januari T.g.v. / t.l.v. winst- en verliesrekening
Stand op 31 december
2.278
2.014
-438
264
_________
_________
1.840
2.278
________
________
48
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
(7.3)
Voorziening voor latente winstdelings- en indexatieverplichtingen
De latente winstdelings- en indexatieverplichtingen worden op actuele waarde gewaardeerd. De actuele waarde van de latente winstdelings- en indexatieverplichtingen wordt bepaald als het verschil in actuele waarde van de uitkeringen inclusief winstdeling en indexatie en de actuele waarde van de uitkeringen exclusief winstdeling en indexatie. Bedragen in duizenden euro’s
2013
Stand op 1 januari 2012 voor stelselwijziging
2012
72.560
Effect stelselwijziging (inclusief modelcorrectie) Stand op 1 januari 2012 na stelselwijziging
87.990 160.550
Stand op 1 januari
163.684
160.550
T.g.v. / t.l.v. winst- en verliesrekening
-91.224
3.134
_________
_________
72.460
163.684
________
________
Stand op 31 december
Aanpassingen en verfijningen technische voorzieningen Naast de stelselwijziging zijn in 2013 diverse overige aanpassingen en verfijningen doorgevoerd in uitgangspunten voor de berekening van de technische voorzieningen. De aanpassingen met het grootste effect op de technische voorzieningen (inclusief de voorziening voor latente winstdelingsen indexatieverplichtingen) worden hierna toegelicht. (1) Aanpassing uitvaartkosteninflatie Naar aanleiding van in 2013 uitgevoerd intern onderzoek is de inschatting van de toekomstige uitvaartkosteninflatie naar beneden bijgesteld. Dit leidt tot een verlaging van de voorziening latente winstdelings- en indexatieverplichtingen ultimo 2013 met ruim EUR 59. (2) Aanpassing berekening TVOG De waarde van de TVOG wordt vanaf 2013 met behulp van de “Replicating portfolio” berekend. Voorheen werd de TVOG gebaseerd op een groot aantal stochastische scenario’s. Daarnaast wordt de volatiliteit van het beleggingsrendement anders vastgesteld. Door deze wijzigingen daalt de TVOG primo 2013 met ruim EUR 25 miljoen. (3) Aanpassing vervalparameters Op basis van in 2013 uitgevoerd vervalonderzoek zijn de afkoop- en premievrijmakingskansen aangepast. Door deze aanpassing stijgt de technische voorziening primo 2013 met ruim EUR 17 miljoen. (4) Aanpassing inflatieverwachting Voor haar inflatieverwachting ging AXENT uit van het jaargemiddelde van het consumenten prijsindexcijfer (CPI) welke naar de toekomst toe constant werd verondersteld. Vanaf 2013 wordt voor de toekomstige inflatie de Europese inflatiecurve gehanteerd. Hiertoe is enerzijds besloten om de benchmark voor inflatie tussen de TRT en Solvency II berekeningen beter te stroomlijnen en anderzijds de betere toekomstbestendigheid van de Europese curve. Dit leidt tot een daling van de voorziening latente winstdelings- en indexatieverplichtingen ultimo 2013 met ruim EUR 15 miljoen.
49
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
(5) Aanpassing beleggingskosten De aanname rond toekomstige beleggingskosten is ten opzichte van 2012 gewijzigd als gevolg van verdere professionalisering van het risicomanagement. Hierdoor neemt de voorziening voor levensverzekering ultimo 2013 toe met bijna EUR 8 miljoen. (6) Wijziging uitgangspunten pakketwaardeontwikkeling Voor de zogenaamde “pakketpolissen” heeft AXENT haar blootstelling aan uitvaartkosteninflatie voor de eerste tien jaar gemitigeerd middels langlopende contracten met derden. De aannames rondom pakketwaarde en uitvaartkosteninflatie bij de berekening van de technische voorzieningen zijn in lijn gebracht met deze contracten en leiden tot een verlaging van de voorziening voor levensverzekering met bijna EUR 8 miljoen. (7) Aanpassing ervaringsterftefactoren De ervaringssterftefactoren zijn geslacht-en leeftijdafhankelijk gemaakt waar voorheen één ervaringsterftefactor voor de gehele populatie werd gehanteerd. Hierdoor daalt de technische voorziening primo 2013 met ruim EUR 7 miljoen. (8) Maximering premie-inleg De premie-inleg is gemaximeerd in relatie tot het verzekerd kapitaal. Hierbij is aangesloten op algemeen geaccepteerde normen in de verzekeringbranche. Door deze maximering stijgt de voorziening voor levensverzekering met ruim EUR 6 miljoen.
(8)
Voorzieningen voor belastingen
Mutaties gedurende 2013
Beleggingen
Totaal
57.421
57.421
T.l.v. / t.g.v. winst- en verliesrekening
-40.406 ________
-40.406 ________
Stand op 31 december
17.015 ________
17.015 ________
Bedragen in duizenden euro’s Stand op 1 januari
Mutaties gedurende 2012
Beleggingen
Derivaten
Rentestands korting
Totaal
40.318
23.141
72
63.531
T.l.v. / t.g.v. winst- en verliesrekening
17.103 ________
-23.141 ________
-72 ________
-6.110 ________
Stand op 31 december
57.421 ________
________
________
57.421 ________
Bedragen in duizenden euro’s Stand op 1 januari
Latente belastingvorderingen en –verplichtingen worden gesaldeerd wanneer er een wettelijk afdwingbaar recht tot verrekening van directe belastingvorderingen met directe belastingschulden bestaat en de latente belastingposten betrekking hebben op dezelfde fiscale autoriteit.
50
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Latente belastingposities worden gevormd voor tijdelijke verschillen tussen de commerciële en fiscale waardering van balansposten. Latente belastingverplichtingen worden gevormd wanneer de commerciële waardering van activa hoger is dan de fiscale waardering of wanneer de commerciële waardering van verplichtingen lager is dan de fiscale waardering. De voorziening is berekend tegen het geldende tarief. De verwachte looptijd van de latenties is langer dan één jaar. Door de aard van de onderliggende positie is het niet mogelijk een betrouwbare inschatting te maken voor welk bedrag de latentie binnen één jaar zal worden gerealiseerd.
(9)
Schulden
Bedrag in duizenden euro’s
31-12-2013
31-12-2012
Nog te betalen uitkeringen
5.026
6.232
Vennootschapsbelasting Omzetbelasting en loonheffing Overige crediteuren
-
2.706
19
2
921
2.239
_______
_______
5.966
11.179
______
______
Tot 1 juli 2012 stond AXENT Nabestaandenzorg N.V. aan het hoofd van een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting tezamen met haar deelnemingen. AXENT Nabestaandenzorg N.V. rekent vanaf 1 juli 2012 de vennootschapsbelasting af middels verrekening met het hoofd van de fiscale eenheid alsof zij zelfstandig belastingplichtig is. Tot 1 juli 2012 rekende AXENT Nabestaandenzorg N.V. rechtstreeks af namens de fiscale eenheid waarvan zij aan het hoofd stond.
(10)
Overlopende passiva
Bedrag in duizenden euro’s
Vooruitontvangen premiebaten Kostenreserveringen
31-12-2013
31-12-2012
-
4.653
491
316
_______
_______
491
4.969
______
______
51
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening (11)
Verdiende premies eigen rekening
Bedragen in duizenden euro’s
Periodieke premie Premie ineens
(12)
Rente obligaties Rente spaarrekeningen Rente deposito’s Rente groepsmaatschappijen
bruto herverzekering
bruto herverzekering
56.038
-17
56.903
-19
245
-
298
-
_______
_______
_______
_______
56.283
-17
57.201
-19
______
______
______
______
2013
2012
16.137
17.268
942
882
-
57
70
350
________
________
17.149
18.557
_______
_______
2013
2012
-144.705
80.038
37.061
28.114
________
________
-107.644
108.152
_______
_______
Indirecte beleggingsopbrengsten
Bedragen in duizenden euro’s
Herwaardering beleggingen Gerealiseerde verkoopresultaat beleggingen
(14)
2012
Directe beleggingsopbrengsten
Bedragen in duizenden euro’s
(13)
2013
Uitkeringen eigen rekening
Bedragen in duizenden euro’s
Uitkeringen Afkopen
2013
2012
28.348
27.278
2.989
2.267
_______
_______
31.337
29.545
______
______
52
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
(15)
Wijziging technische voorzieningen eigen rekening
Bedragen in duizenden euro’s
Wijziging voorziening voor levensverzekering Wijziging voorziening voor winstdeling en kortingen Wijziging voorziening latente winstdelings- en indexatieverplichtingen
(16)
2012
-112.815
100.929
-438
264
-91.224
3.134
________
________
-204.477 _______
104.327 _______
2013
2012
Winstdeling en kortingen
Bedragen in duizenden euro’s Afschrijving rentestandkortingen
(17)
2013
-
315
________
________
_______
315 _______
Acquisitie-, beheers- en personeelskosten
Bedragen in duizenden euro’s
Toelichting
2013
2012
Acquisitiekosten
(17.1)
1.674
5.104
Beheers- en personeelskosten
(17.2)
16.004
16.114
________
________
17.678
21.218
______
______
2013
2012
1.515
614
159
4.490
_______
_______
1.674
5.104
______
______
(17.1) Acquisitiekosten Bedragen in duizenden euro’s
Reclame- en marketingkosten Afsluitprovisies
In 2013 zijn de afsluitprovisies ten opzichte van 2012 aanzienlijk gedaald. Deze daling is toe te rekenen aan de invoering van het provisieverbod per 1 januari 2013.
53
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
(17.2) Beheers- en personeelskosten Bedragen in duizenden euro’s
Toelichting
2013
2012
2.672
2.843
4.218
3.822
Inhuur externen
1.766
3.108
Informatietechnologie en automatisering
5.682
1.918
Overige kosten (inclusief accountantskosten)
1.666
4.423
________
________
16.004
16.114
_______
_______
Doorlopende provisies Lonen en salarissen
(17.2.1)
Voor een toelichting op de accountantskosten wordt verwezen naar de geconsolideerde jaarrekening van AXENT Holding B.V.
(17.2.1) Lonen en salarissen Bedragen in duizenden euro’s
2013
2012
Lonen en salarissen
2.461
1.967
Sociale lasten
314
286
Pensioenpremies
218
166
Management vergoeding
915
1.020
Overige personeelskosten
310
383
________
________
4.218
3.822
_______
_______
De vennootschap heeft een toegezegd pensioenregeling. De pensioenregeling is een geïndexeerde middelloonregeling. Hierbij wordt rekening gehouden met een AOW-franchise en overige specifieke voorwaarden. De pensioenverplichtingen en uitvoering van de pensioenen zijn ondergebracht bij en worden gegarandeerd door AEGON Levensverzekering N.V.
Gemiddeld aantal medewerkers Het gemiddeld aantal werkzame medewerkers, berekend op fulltime basis bedraagt:
Medewerkers
2013
2012
50
37
54
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Toelichting accountantskosten KPMG Accountants N.V.
KPMG Accountants N.V.
2013
2012
Wettelijke controles boekjaar
87
72
Wettelijke controles voorgaand boekjaar
10
25
Overige dienstverlening
14
34
24 ________
27 ________
135 _______
158 _______
Bedragen in duizenden euro’s
2013
2012
Lasten vermogensadvies
1.088
548
________
________
1.088
548
_______
_______
2013
2012
10.626
33.045
-9
390
59.817
-19.952
Bedragen in duizenden euro's
Omzetbelasting
(18)
(19)
Beleggingslasten
Vennootschapsbelasting
Bedragen in duizenden euro’s Direct verschuldigde vennootschapsbelasting - lopend jaar - voorgaand jaar - mutatie latente belastingvorderingen - mutatie voorziening voor belastingen
-40.406
-6.110
________
________
30.028 _____ __
7.373 __ _____
Het Nederlandse nominale tarief bedraagt in 2013 25% (2012: 25%). De effectieve belastingdruk over boekjaar 2013 bedraagt 25,0% (2012: 26,4%). De effectieve belastingdruk in 2012 wijkt af van het nominale tarief in verband met een correctie van belasting voorgaande jaren welke ten laste van het boekjaar 2012 is verwerkt. Bezoldiging van (voormalige) bestuurders en commissarissen Voor de bezoldiging van bestuur kwam in 2013 een bedrag van EUR 576.000 (2012: EUR 579.000) ten laste van de rechtspersoon. Ten tijde van het opstellen van de jaarrekening is een eventuele variabele beloning over boekjaar 2013 niet bekend. Derhalve is deze niet opgenomen. Voor de bezoldiging van commissarissen kwam in 2013 een bedrag van EUR 97.000 (2012: EUR 163.000) inclusief omzetbelasting ten laste van de rechtspersoon. In de bezoldiging 2012 is een eenmalige extra vergoeding opgenomen ter grootte van EUR 97.000 in verband met de geleverde inspanningen rondom de beoogde verkooptransactie van de aandelen van AXENT Nabestaandenzorg N.V. aan de Japanse bank Nomura.
55
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Lease- en huurverplichtingen Voor leaseverplichtingen is door AXENT Nabestaandenzorg N.V een jaarlijks leasebedrag van EUR 68.000 verschuldigd. De gemiddelde resterende looptijd van de verplichtingen bedraagt 16 maanden. AXENT Nabestaandenzorg N.V heeft een huurverplichting van EUR 108.000 per jaar. De resterende looptijd van de verplichting bedraagt ultimo 2013 13 maanden. Fiscale eenheid AXENT Nabestaandenzorg N.V. en haar deelnemingen zijn per 1 juli 2012 opgenomen in de fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting waarvan AXENT Holding B.V. aan het hoofd staat. Tot 1 juli 2012 stond AXENT Nabestaandenzorg N.V. aan het hoofd van een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting tezamen met haar deelnemingen. AXENT Nabestaandenzorg N.V. rekent vanaf 1 juli 2012 de vennootschapsbelasting af middels verrekening met het hoofd van de fiscale eenheid alsof zij zelfstandig belastingplichtig is. Tot 1 juli 2012 rekende AXENT Nabestaandenzorg N.V. rechtstreeks af namens de fiscale eenheid waarvan zij aan het hoofd stond. AXENT Nabestaandenzorg N.V. is hoofdelijk aansprakelijk voor de vennootschapsbelastingschulden van de gehele fiscale eenheid. AXENT Nabestaandenzorg N.V. maakt deel uit van een fiscale eenheid voor de omzetbelasting waarvan AXENT Verzekeringen B.V. aan het hoofd staat. AXENT Nabestaandenzorg N.V. is hoofdelijk aansprakelijk voor de omzetbelastingschulden van de gehele fiscale eenheid. Herverzekering Terrorismerisico De Nederlandsche Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorisme N.V. vraagt aan alle verzekeraars in Nederland een garantstelling op de eerste layer van de risicodekking die zij verleent op terrorismerisico. Het aan AXENT Nabestaandenzorg N.V. toegerekende aandeel in de risicodekking bedraagt EUR 457.000 (2012: EUR 418.000). Dit is een voorwaardelijke verplichting waarvan per balansdatum geen gevallen bekend zijn die tot een claim zullen leiden.
Verklaring van aansprakelijkheid AXENT Nabestaandenzorg N.V. heeft voor onderstaande dochtermaatschappijen een verklaring van aansprakelijkheid afgegeven als bedoeld in artikel 403, Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. -
LPU Verzekeringen N.V., Groningen; AXENT Uitvaartverzekeringen N.V., Groningen.
56
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Transacties met verbonden partijen AXENT Nabestaandenzorg N.V. maakt gebruik van diverse diensten van AXENT Verzekeringen B.V. Van AXENT Verzekeringen B.V. worden managementdiensten afgenomen waarvoor in 2013 EUR 915.000 (2012: EUR 1.020.000) ten laste is gekomen van de vennootschap. De doorbelastingen geschieden tegen normale commerciële voorwaarden en worden per factuur in rekening gebracht. Ultimo boekjaar heeft AXENT Nabestaandenzorg N.V. een rekening-courant schuld aan AXENT Verzekeringen B.V. van EUR 4.261.000 (2012: EUR 14.569.000). De hierop gerealiseerde rentelast bedraagt in 2013 EUR 10.000 (2012: rentebate van EUR 61.000). Ultimo boekjaar heeft LPU Verzekeringen N.V. een rekening-courant vordering op AXENT Verzekeringen B.V. van EUR 14.510.000 (2012: EUR 14.487.000). De hierop gerealiseerde rentebate bedraagt in 2013 EUR 30.000 (2012: EUR 108.000). Ultimo boekjaar heeft AXENT Uitvaartverzekeringen N.V. een rekening-courant vordering op AXENT Verzekeringen B.V. van EUR 24.228.000 (2012: EUR 24.190.000). De hierop gerealiseerde rentebate bedraagt in 2013 EUR 50.000 (2012: EUR 181.000).
57
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Ondertekening van de jaarrekening
Groningen, 22 mei 2014
De Raad van Commissarissen
A.G. Beelaerts van Blokland Voorzitter
A. Tukker Lid
P.M. Walhof Lid
De Directie AXENT Nabestaandenzorg N.V., namens deze
R.S.F. van Lier
E.J. Pieters
Algemeen directeur
Financieel directeur
58
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Enkelvoudige jaarrekening AXENT Nabestaandenzorg N.V.
59
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Verslag van de Directie Voor het verslag van de Directie van AXENT Nabestaandenzorg N.V. wordt verwezen naar het directieverslag bij de geconsolideerde jaarrekening van AXENT Nabestaandenzorg N.V.
60
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Bericht van de Raad van Commissarissen Voor het bericht van de Raad van Commissarissen van AXENT Nabestaandenzorg N.V. wordt verwezen naar het bericht in de geconsolideerde jaarrekening van AXENT Nabestaandenzorg N.V.
61
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Enkelvoudige balans per 31 december (voor resultaatbestemming)
Bedragen in duizenden euro’s Toelichting
31-12-2013
31-12-2012
Vaste activa Deelnemingen in groepsmaatschappijen
(1)
38.737
38.677
Beleggingen
(2)
1.156.960
1.265.248
__________
__________
1.195.697
1.303.925
Vlottende activa Latente belastingvorderingen
(3)
28.189
88.006
Vorderingen
(4)
630
471
Overlopende activa
(5)
14.120
17.405
Liquide middelen
(6)
Totale activa
Eigen vermogen
96.499
100.094
__________
__________
139.438
205.976
__________
__________
1.335.135
1.509.901
_________
_________
(7)
Aandelenkapitaal
55
55
Agioreserve
41.417
41.417
Herwaarderingsreserve
51.982
175.254
324
308
Overige reserves
13.859
-129.962
Onverdeelde winst
90.117
20.565
__________
__________
197.754
107.637
Wettelijke reserve
Technische voorzieningen
(8)
1.109.649
1.314.126
Voorzieningen voor belastingen
(9)
17.015
57.421
Schulden
(10)
10.226
25.748
Overlopende passiva
(11)
491
4.969
__________
__________
10.717
30.717
__________
__________
1.335.135
1.509.901
_________
_________
Overige schulden en passiva
Totale passiva
62
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Enkelvoudige winst- en verliesrekening Bedragen in duizenden euro’s
Netto resultaat groepsmaatschappijen Saldo overige baten en lasten
Netto resultaat
2013
2012
60
217
90.057
20.348
_______
_______
90.117
20.565
______
______
63
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Deelnemingen in groepsmaatschappijen (1) Deelnemingen worden – voor zover er sprake is van overwegende zeggenschap –gewaardeerd op nettovermogenswaarde. Deelnemingen met een negatieve nettovermogenswaarde worden op nihil gewaardeerd. Wanneer de vennootschap geheel of ten dele instaat voor de schulden van de desbetreffende deelneming, wordt een voorziening gevormd, primair ten laste van de vorderingen op deze deelneming en voor het overige onder de voorzieningen ter grootte van het resterende aandeel in de door de deelneming geleden verliezen, dan wel voor de verwachte betalingen door de vennootschap ten behoeve van deze deelnemingen.
64
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Toelichting op de enkelvoudige balans (1)
Deelnemingen in groepsmaatschappijen
Bedragen in duizenden euro’s Naam deelneming
Statutaire zetel
Aandeel in het geplaatste kapitaal
Geplaatst aandelen kapitaal
AXENT Uitvaartverzekeringen N.V.
Groningen
100%
€ 50.000
LPU Verzekeringen N.V.
Groningen
100%
€ 226.900
Bedragen in duizenden euro’s
Stand 1 januari 2013 Resultaat deelneming boekjaar
Totaal deelnemingen in groepsmaatschappijen
(2)
AXENT Uitvaartverzekeringen N.V.
LPU Verzekeringen N.V.
Totaal
24.190
14.487
38.677
38
22
60
________
________
________
24.228
14.509
38.737
_______
_______
_______
Beleggingen
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar toelichting (1) van de geconsolideerde jaarrekening van AXENT Nabestaandenzorg N.V. (3)
Latente belastingvorderingen
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar toelichting (2) van de geconsolideerde jaarrekening van AXENT Nabestaandenzorg N.V. (4)
Vorderingen
Bedragen in duizenden euro’s
Vorderingen uit directe verzekering Overige vorderingen
31-12-2013
31-12-2012
622
469
8
2
________
________
630
471
_______
_______
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar toelichting (3) van de geconsolideerde jaarrekening van AXENT Nabestaandenzorg N.V.
65
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
(5)
Overlopende activa
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar toelichting (4) van de geconsolideerde jaarrekening van AXENT Nabestaandenzorg N.V. (6)
Liquide middelen
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar toelichting (5) van de geconsolideerde jaarrekening van AXENT Nabestaandenzorg N.V. (7)
Eigen vermogen
Het maatschappelijk kapitaal bedraagt EUR 200.000 te weten 400 aandelen van EUR 500 nominaal. Hiervan zijn 110 aandelen geplaatst en volgestort. Gedurende het boekjaar hebben er geen mutaties plaatsgevonden. In 2013 heeft AXENT Nabestaandenzorg N.V. geen dividend uitgekeerd over het boekjaar 2012 (2012: idem). Het bedrag aan dividend dat door AXENT Nabestaandenzorg N.V. kan worden betaald aan haar aandeelhouder is wettelijk beperkt. Overeenkomstig de Nederlandse wet bestaat het bedrag dat beschikbaar is voor uitbetaling van dividend uit het eigen vermogen verminderd met het uitstaande aandelenkapitaal en de wettelijke reserves. Hierbij wordt tevens rekening gehouden met de solvabiliteitseisen die door De Nederlandsche Bank wordt geëist. Op 31 december 2013 bedraagt het uitstaande aandelenkapitaal EUR 55 duizend, de wettelijke reserves EUR 52,3 miljoen en is EUR 145,4 miljoen vrij beschikbaar. Bij het vaststellen van het beschikbare bedrag voor dividend wordt rekening gehouden met zowel de interne solvabiliteitseis alsmede de minimum solvabiliteit zoals voorgeschreven vanuit de geldende wet- en regelgeving. De wettelijke reserves bestaan uit de herwaarderingsreserve ad EUR 51,9 miljoen (2012: EUR 175,3 miljoen) en de overige wettelijke reserve ad EUR 0,3 miljoen (2012: EUR 0,3 miljoen). De herwaarderingsreserve betreft de ongerealiseerde herwaarderingen van beleggingen. De overige wettelijke reserve heeft betrekking op het beklemde vermogen van de dochtermaatschappijen van AXENT Nabestaandenzorg N.V.
66
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Aandelen -kapitaal
Agioreserve
Herwaarderingsreserve
55
41.417
175.254
Mutatie ongerealiseerde herwaardering beleggingen en derivaten
-
-
-123.272
-
Overboeking naar wettelijke reserve
-
-
-
-
-
______
Totaal bestemming resultaat
Betaald dividend op gewone aandelen
Stand op 1 januari 2013
Overige wettelijke reserve
Overige reserves
308 -129.962
Onverdeelde winst
Totaal
20.565
107.637
123.272
-
-
16
-16
-
-
-
-
-20.565
20.565
-
______
____ __
______
______
______
______
-
-
-123.272
16
102.691
20.565
-
-
-
-
-
-
-
-
______
______
___ ___
______
______
______
______
-
-
-
-
-
-
-
______
______
___ ___
______
______
______
______
-
-
-
-
-
90.117
90.117
______
______
___ ___
______
______
______
______
55
41.417
51.982
324
13.859
90.117
197.754
______
____ __
______
__ ____
____ __
______
Bestemming van het resultaat
Netto resultaat voorgaand boekjaar
Mutaties vanuit de relatie met de aandeelhouder
Netto resultaat boekjaar
Stand op 31 december 2013
__
____
Stelselwijziging Overeenkomstig Richtlijn 140 van de Raad voor de Jaarverslaggeving is het effect van de stelselwijziging ter zake de waardering van de technische voorzieningen inclusief de overlopende acquisitiekosten met terugwerkende kracht cumulatief in het eigen vermogen verwerkt. Het cumulatieve effect van deze stelselwijziging op het eigen vermogen per 1 januari 2013 bedraagt EUR 201,5 miljoen negatief (1 januari 2012: EUR 110,8 miljoen negatief) en is in de overige reserves verwerkt. Het netto resultaat voor stelselwijziging over 2012 bedroeg EUR 111,2 miljoen (na stelselwijziging EUR 20,6 miljoen).
67
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Aandelen -kapitaal
Agioreserve
Herwaarderingsreserve
Overige wettelijke reserve
Overige reserves
55
41.417
191.879
294
30.279
-66.006
197.918
-
-
-
-
-110.846
-
110.846
55
41.417
191.879
294
-80.567
-66.006
87.072
Mutatie ongerealiseerde herwaardering beleggingen en derivaten
-
-
-16.625
-
16.625
-
-
Overboeking naar wettelijke reserve
-
-
-
14
-14
-
-
-
-
-
-
-66.006
66.006
-
______
______
__
______
__ ____
Totaal bestemming resultaat
-
-
-16.625
14
Betaald dividend op gewone aandelen
-
-
-
______
______
-
Stand op 1 januari 2012
Onverdeelde winst
Totaal
Effect stelselwijziging
Gecorrigeerde stand op 1 januari 2012 Bestemming van het resultaat
Onverdeelde winst voorgaand boekjaar
__
______
-49.395
66.006
-
-
-
-
-
______
______
______
__ ___
______
-
-
-
-
-
-
______
______
______
______
______
___ ___
______
-
-
-
-
-
20.565
20.565
______
______
______
______
______
_____ _
______
55
41.417
175.254
308 -129.962
20.565
107.637
______
______
__
___ ___
______
Mutaties vanuit de relatie met de aandeelhouder
Netto resultaat boekjaar
Stand op 31 december 2012
(8)
____
____
______
____
___ ___
Technische voorzieningen
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar toelichting (7) van de geconsolideerde jaarrekening van AXENT Nabestaandenzorg N.V. (9)
Voorzieningen voor belastingen
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar toelichting (8) van de geconsolideerde jaarrekening van AXENT Nabestaandenzorg N.V.
68
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
(10)
Schulden
Bedragen in duizenden euro’s
31-12-2013
31-12-2012
Rekening-courant AXENT Verzekeringen B.V.
4.261
14.569
Nog te betalen uitkeringen
5.026
6.232
-
2.706
18
2
921
2.239
_______
_______
10.226
25.748
______
______
Vennootschapsbelasting Omzetbelasting en loonheffing Overige crediteuren
Over het saldo in de rekening-courant wordt een rente vergoed op basis van de 3-maands Euribor. De gemiddelde rentevoet over 2013 bedraagt 0,21% (2012: 0,75%). (11)
Overlopende passiva
Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar toelichting (10) van de geconsolideerde jaarrekening van AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Voor niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen verwijzen wij naar de geconsolideerde jaarrekening van AXENT Nabestaandenzorg N.V.
69
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Ondertekening van de jaarrekening
Groningen, 22 mei 2014 De Raad van Commissarissen
A.G. Beelaerts van Blokland Voorzitter
A. Tukker Lid
P.M. Walhof Lid
De Directie AXENT Nabestaandenzorg N.V., namens deze
R.S.F. van Lier
E.J. Pieters
Algemeen directeur
Financieel directeur
70
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Overige gegevens
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de directie van AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening over 2013 van AXENT Nabestaandenzorg N.V. te Groningen gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2013 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2013 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het directieverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als zij noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het inrichten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risicoinschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de directie van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van AXENT Nabestaandenzorg N.V. per 31 december 2013 en van het resultaat over 2013 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
71
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het directieverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het directieverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.
Utrecht, 23 mei 2014 KPMG Accountants N.V.
W. Teeuwissen RA
72
Jaarverslag 2013 AXENT Nabestaandenzorg N.V.
Statutaire regeling betreffende het vermogen en de bestemming van het resultaat De resultaatbestemming wordt bepaald op grond van artikel 12 van de statuten van AXENT Nabestaandenzorg N.V. De betreffende bepalingen luiden als volgt: 1.
2. 3.
4. 5. 6.
De vennootschap kan aan de aandeelhouders en eventuele andere gerechtigden tot de voor uitkering vatbare winst slechts uitkeringen doen voor zover het eigen vermogen van de vennootschap groter is dan het bedrag van het gestorte kapitaal van de vennootschap, vermeerderd met de reserves die krachtens de wet moeten worden aangehouden. De winst blijkende uit de door de algemene vergadering vastgestelde winst- en verliesrekening staat ter beschikking van de algemene vergadering. Het bestuur kan besluiten tot het doen van tussentijdse uitkeringen, indien aan het vereiste van lid 1 is voldaan blijkens een tussentijdse vermogensopstelling opgesteld met inachtneming van de daarvoor geldende wettelijke voorschriften en mits na voorafgaande goedkeuring van de algemene vergadering/raad van commissarissen. Op de door de vennootschap verkregen aandelen in haar kapitaal en op aandelen waarvan de vennootschap certificaten houdt vindt geen uitkering ten behoeve van de vennootschap plaats. Bij de berekening van de winstverdeling tellen de aandelen die de vennootschap in haar kapitaal houdt niet mee. De vordering tot uitkering vervalt door een tijdsverloop van vijf jaren te rekenen vanaf de dag van betaalbaarstelling.
Voorstel tot bestemming van het resultaat over het boekjaar 2013 Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders wordt voorgesteld om: Van het resultaat over boekjaar 2013 EUR 34.398.000 als cashdividend uit te keren aan AXENT Verzekeringen B.V. en het restant toe te voegen aan de overige reserves.
73