Jaarverslag 2011 Tien stappen vooruit
1 Jaarverslag 2011
Inhoudsopgave Voorwoord
3
Coöperatie
4
Bedrijfsverzorging
6
Rundveepedicurecentrum
7
Abiant NL
8
Abiant DE
10
Overige diensten
12
Sociaal jaarverslag
13
Financieel jaarverslag
18
Organisatie
21
2 Jaarverslag 2011
Voorwoord In 2011 zette Abiant tien stappen vooruit nadat in 2010 een pas op de plaats moest
De tiende stap was de overeenkomst die Abiant sloot met de MF Groep over de parti
worden gemaakt. De naamswijziging naar Abiant in mei 2011 was de grootste stap die
cipatie in Talos, Intermediair in Techniek, en onderdeel van de MF Groep. Abiant
het mede mogelijk maakte om verschillende andere stappen te zetten. Alle werkmaat-
verbetert daarmee haar positie in de technische uitzendbranche. Talos gaat als zelf
schappijen die personeel bemiddelen, de Coöperatie, de Holding en AB Nord gebruiken
standige organisatie de technische markt uitbreiden op het gebied van metaal, elektro,
sinds mei 2011 de nieuwe naam Abiant en dezelfde nieuwe huisstijl.
bouw en opleidingen.
Op de grens van Groningen en Friesland, in Surhuisterveen, werd een vestiging geopend
In 2011 werd de basis gelegd voor een verbreding van Abiant in werkgebied, diensten en
voor uitzenden en detacheren, de achtste in totaal. In Duitsland opende Abiant twee
branches. Een mooie en solide basis om in 2012 op verder te bouwen.
nieuwe vestigingen waarmee het aantal vestigingen op negen kwam. Drie stappen vooruit. Ook Man&Mach opende een nieuwe vestiging en wel in Beilen. Stap vijf. Het onderbrengen van de bemiddeling van EU-werknemers in Euriant was de zesde stap. De zevende stap was het oprichten van Salert voor het op grote schaal payrollen van medewerkers. De achtste stap was het toekomstbestendig maken van de reductieregeling door een andere opzet voor de regeling te kiezen. Die andere opzet maakt het ook mogelijk dat
IJsbrand Havinga en Piet Prins
leden hun medewerkers(s) aanmelden voor de reductieregeling.
Bestuurders
Eind 2011 viel het besluit om een nieuw hoofdkantoor te realiseren op bedrijventerrein Eemspoort 2 in Groningen. Stap negen. De bouw start in 2012 en eind 2013 zal het nieuwe kantoor klaar zijn voor gebruik. In Bedum blijven de planning van Bedrijfs verzorging, de werkplaats en een vestiging voor het uitzenden en het detacheren.
3 Jaarverslag 2011
Coöperatie
Van en voor agrarische ondernemers Reductieregeling
Veranderingen
De reductieregeling is in 2011 ingrijpend aangepast en daarmee toekomstbestendig
De belangrijkste veranderingen zijn:
gemaakt. De aanleiding voor de aanpassingen was tweeledig. De eerste reden was dat
• De reductieregeling sluit weer aan bij de oorspronkelijke bedoeling van de Coöperatie.
de reductieregeling in de loop van de jaren steeds uitgebreider was geworden. On
• Het aantal uren-kortingscombinaties is teruggebracht van 12 naar 6. Dit maakt de
bedoeld was de regeling steeds meer op een schadeverzekering gaan lijken zoals benoemd in de Wet op het Financieel Toezicht (WFT). Als De Nederlandsche Bank de reductieregeling aan zou merken als een schade- of arbeidsongeschiktheidsverzekering is Abiant met het aan bieden ervan vergunningsplichtig. Dit zou een ongewenste kostenstijging tot gevolg hebben. De tweede reden was dat Abiant al langere tijd zocht naar een mogelijkheid om ook werknemers van leden op te kunnen nemen in de reductieregeling.
regeling ook administratief eenvoudiger. • Het aantal urengroepen is teruggebracht van drie (60, 50 en 40 uur) naar twee (50 en 40 uur) en het aantal kortingspercentages van vier naar drie. Nieuw is het kortings percentage van 40%. • Het is nu mogelijk om de uren van de 40-urengroep voor leden te verdelen over zeven dagen per week. Voorheen was dat beperkt tot vijf dagen, maandag t/m vrijdag. • Het kortingspercentage voor het tweede jaar is altijd de helft van het kortingspercentage voor het eerste jaar (80-40%, 60-30% en 40-20%). • Het is mogelijk om fulltime medewerkers van leden aan te melden voor de reductie regeling. Bij ziekte van de medewerker is het dan mogelijk om tegen gereduceerd tarief vervangende hulp te krijgen. • De contributie, de bijdragen voor het eerste jaar en het tweede jaar van de reductie regeling, heten nu samen de lidmaatschapsbijdrage. Voor lopende ziektegevallen, leden die voor 1 november 2011 hulp hadden voor ziekte vervanging, is een overgangsregeling ingesteld.
4 Jaarverslag 2011
Aanpassingen lidmaatschap Eind 2011 zijn alle leden uitvoerig geïnformeerd over de wijzigingen. Ca. 140 leden hebben hun lidmaatschap aangepast. Driekwart hiervan is van een 50-urengroep naar een 40-urengroep gegaan. Met name de groep 40 uur met 40% korting is veel gekozen. Deze nieuwe groep voorziet dus duidelijk in een behoefte. Tien leden hebben direct van de mogelijkheid gebruik gemaakt om een medewerker aan te melden.
Aantal leden en aantal deelnemers in de reductieregeling in de periode 2007 t/m 2011
2007
2008
2009
2010
2011
Aantal leden totaal
1.949
1.852
1.813
1.814
1.747
1.577
1.522
1.496
1.453
1.436
Aantal deelnemers reductieregeling
Enquête communicatie met leden In het najaar van 2010 is een enquête gehouden over de communicatie met de leden. Door de naamswijziging naar Abiant ontbrak het in 2011 aan tijd om alle aanbevelingen uit de enquête door te voeren. De komende twee jaar zullen de nog niet uitgevoerde aanbevelingen omgezet worden in concrete acties. Zo zal de website worden uitgebreid met een inlogomgeving of extranet voor leden. En via e-mailnieuwsbrieven zullen de leden op de hoogte worden gebracht van acties, ontwikkelingen en/of diensten van Abiant.
5 Jaarverslag 2011
Bedrijfsverzorging Agrarische hulp
Uitbreiding keuren arbeidsmiddelen
Ziektevervanging
Bedrijfsverzorging keurt elektrische arbeidsmiddelen, ladders en klimmaterialen voor
Bedrijfsverzorging leverde zoals altijd de hulp voor ziektevervanging. Na een eenmalige
bedrijven, scholen en instellingen. Voorbeelden van elektrische arbeidsmiddelen zijn
uitschieter in 2010 lagen de afgenomen uren in 2011 op hetzelfde niveau als voorgaande
een boormachine, haspel en haakse slijper. Abiant heeft medewerkers die op
jaren.
geleid zijn tot gecertificeerd keurder. In 2011 hebben ze, na verzoeken van opdrachtgevers, een cursus gevolgd voor het keuren van land-,
Aantal uren hulp geleverd voor ziektevervanging in de periode 2007 t/m 2011
tuin- en parkmachines.
2007
2008
2009
2010
2011
Reductieregeling
62.887
64.196
62.712
70.590
63.126
reductieregeling
986
981
1.044
946
808
Totaal
63.873
65.177
63.756
72.039
40,5
42,0
41,7
49,6
Wachturen 63.934
Aantal uren hulp/deelnemer
44,5
Scholing Ieder jaar volgt een deel van de bedrijfsverzorgers bijscholing. In 2011 waren dat voornamelijk de bedrijfsverzorgers die werken in de melkveehouderij. Hun kennis van verschillende melkrobots en diergezondheid werd opgefrist en uitgebreid. Een kleine groep bedrijfsverzorgers verdiepte zich in de bedrijfseconomie van het landbouwbedrijf.
6 Jaarverslag 2011
Rundveepedicurecentrum Rundveepedicure en klauwgezondheid Rundveepedicuren De 13 klauwverzorgers van het Rundveepedicurecentrum (RPC) zijn iedere dag onderweg om klauwen te verzorgen, digitaal klauwaandoeningen te registreren en klauw verzorgingsmaterialen te verkopen. De vraag naar strategische (periodieke) behandelingen is in 2011 opnieuw toegenomen. De verhouding tussen strategisch bekappen en koppelbehandelingen is nu ongeveer 35-65%.
Digiklauw In de provincie Groningen doen 325 melkveebedrijven mee aan Digiklauw; dat is het digitaal registreren van klauwaandoeningen. Doordat in het hele land melkvee houders meedoen, inmiddels 1.330 bedrijven, raakt de databank steeds beter gevuld. Melkveehouders kunnen hun resultaten vergelijken met gemiddelde scores.
‘Grip op klauwen’ Klauw- en diergezondheid blijven actueel. In 2011 is het project ‘Grip op klauwen’ van start gegaan. Verspreid over Nederland worden 50 melkveehouderijbedrijven, waarvan tien in de provincie Groningen, drie jaar lang intensief begeleid. Een dierenartsenpraktijk en twee rundveepedicures begeleiden samen met een veevoerleverancier de tien Groningse bedrijven. In november 2011 is op alle vijftig bedrijven een nulmeting uit gevoerd.
7 Jaarverslag 2011
Abiant NL
Personeelsbemiddeling in Nederland Markt
Omzetontwikkeling van Abiant NL 2009 t/m 2011 in euro’s
Het aantal bemiddelde uren in de uitzendbranche steeg in 2011 met 5% en de totale omzet met 6%. De groei was het grootste in de technische sector gevolgd door de
Detachering
industrie. In de administratieve sector was de urengroei met 1% heel bescheiden. De groei vertraagde in de loop van het jaar. Een voorbode van de recessie waar de Neder-
2009
2.522.388
landse economie eind 2011 in terecht kwam. De onzekerheid over de invloed van de
2010
2.898.445
Europese schuldencrisis op de Nederlandse economie en het bezuinigingsbeleid bij de
2011
3.327.329
overheid drukten de groei. De urenomzet van Abiant NL steeg met 5%; gelijk aan de marktontwikkeling.
Uitzenden
Uitbreiding werkgebied
2009
31.947.315
In 2011 heeft Abiant haar werkgebied uitgebreid naar Friesland en Drenthe. Voor de
2010
31.267.225
dienstverlening in Friesland is in september een vestiging geopend in Surhuisterveen.
2011
33.119.959
Voor de dienstverlening in Drenthe was in eerste instantie de vestiging in Stadskanaal de uitvalsbasis. Vanaf januari 2012 gebeurt dit vanuit een nieuw geopende vestiging in Assen. 5
3 1,2 8
6
4
9 7
8 Jaarverslag 2011
Participatie in Talos Abiant heeft per 1 januari 2012 een participatie genomen in Talos om zijn positie in de technische uitzendbranche te versterken. Talos is een technisch uitzendbureau met drie vestigingen in Noord-Nederland: Hoogezand, Eemshaven en Heerenveen. Daarnaast heeft Talos een eigen opleidingsinstituut. Abiant heeft 50% van de aandelen in Talos overgenomen van uitzendorganisatie MF Groep. Talos gaat als zelfstandige organisatie verder in de technische branche op het gebied van metaal, elektro en bouw. Talos is van plan de komende jaren nieuwe vestigingen te openen in de noordelijke provincies.
Sponsoring De betrokkenheid van Abiant met de regio komt onder andere tot uiting door het sponsoren van regionale activiteiten en sportclubs. Voor Abiant NL waren dat in 2011: • Het tweedaagse wandelevenement de Tocht om de Noord. • Het eerste en tweede herenteam van Abiant Lycurgus van de Stichting Topvolleybal Groningen. • De door RTV-Noord georganiseerde verkiezing Het leukste dorp van Groningen. Iedere vestiging heeft daarnaast een eigen budget voor het sponsoren van kleinschalige lokale activiteiten.
Digitale loonstrook In 2010 is begonnen met het digitaal verstrekken van loonstroken. Afhankelijk van het bedrijfsonderdeel wordt de loonstrook per e-mail verstrekt of kan de medewerker die opvragen via de website. Ongeveer de helft van de medewerkers ontvangt zijn loonstrook nu digitaal. De kosten voor enveloppen en porto nemen hierdoor af.
9 Jaarverslag 2011
Abiant DE
Uitzenden en detacheren in Duitsland Markt
Uitbreiding werkgebied
In Duitsland waren de economische omstandigheden gunstiger dan in Nederland. De
Abiant opende in Duitsland twee vestigingen, in Wismar en Wallenhorst-Osnabrück. Met
Duitse uitzendbranche groeide, net als de Abiant DE. Het herstel van de Duitse econo-
een vestiging in Wismar wordt de grote afstand tussen de vestigingen in westelijk
mie dat in 2010 begon, zette in 2011 door. Maar ook in Duitsland vertraagde de groei in
Duitsland en Stralsund overbrugd. Met een vestiging in Wallenhorst-Osnabrück is het
de tweede helft van het jaar als gevolg van de Europese schuldencrisis. In Noord-
werkgebied richting het zuiden uitgebreid.
Duitsland was de afname groter dan in Zuid-Duitsland. Abiant DE realiseerde een urengroei van 21%. In 2011 is de vergunningsplicht voor Oost-Europese werknemers in Duitsland vervallen 7
waardoor deze werknemers nu zonder tewerkstellingsvergunning in Duitsland kunnen werken. Abiant DE bemiddelt deze werknemers, al is het nog wel op bescheiden schaal.
6 4
Omzetontwikkeling van Abiant DE 2009 t/m 2011 in euro’s
1
3
9 2
2009
6.022.076
2010
7.335.229
2011
8.897.788
10 Jaarverslag 2011
5
8
Naamswijziging Een belangrijke gebeurtenis in 2011 was de naamswijziging. AB Nord werd in 2010 geconfronteerd met een concurrent die ook de naam AB voerde en juridisch meer rechten hierop had dan AB Nord. Alle Duitse onderdelen hebben afstand gedaan van de naam AB Nord en heten sinds mei 2011 Abiant. Bij het logo worden één of meerdere van de drie bedrijfsonderdelen benoemd: Personal, Technik en Agrar.
Contract met LSV Begin 2011 is een contact met Landwirtschaftlichen Sozialversicherung (LSV) getekend dat het mogelijk maakt dat LSV aan Abiant vraagt de zieke agrarische ondernemer te vervangen en de vergoeding direct uit te betalen aan Abiant. Hier is regelmatig gebruik van gemaakt. De omzet van de agrarische dienstverlening breidt zich gestaag uit. Vooral de vraag naar klauwverzorging is fors toegenomen. De vraag is zo groot dat regelmatig medewerkers van het Rundveepedicurecentrum zijn ingehuurd.
11 Jaarverslag 2011
Overige diensten Man&Mach
AgroBouw Noord
A-kaN
Vakmensen met machines
Bouwbedrijf
Agrarisch kennis- & adviesnetwerk
Man&Mach boekte in 2011 goede resultaten. Na jaren
De woningbouwsector had in 2011, net als in 2010, nog
Abiant is samen met PPP Agro Advies, Prins Consul-
van asbest verwijderen is nog steeds veel asbest
zwaar te lijden onder de economische crisis. In de
tancy, Vetcon en het Rundveepedicurecentrum partner in
verwerkt in gebouwen. Het combineren van het saneren
melkveehouderij was gelukkig duidelijk herstel merkbaar.
het Agrarisch kennis en advies Netwerk (A-kaN). Door
van asbesthoudende golfplaten en vervolgens het leggen
Er kwamen meer aanvragen voor stallenbouw, zowel
deze unieke samenwerking kan A-kaN ondernemers op
van nieuwe dakbedekking voorziet in een groeiende
ligboxenstallen als jongveestallen. De omzet en het
een breed terrein helpen met bedrijfsvraagstukken.
behoefte. Het herstel in de melkveehouderij leidde tot
bedrijfsresultaat namen daardoor toe.
A-kaN signaleert, analyseert en adviseert en soms gaat
meer investeringsplannen en meer omzet in de stal-
Twee voormannen volgen de cursus Techniek van
ze nog een stap verder. Ze begeleidt en coacht de
Kader- en Ondernemersopleiding in de Bouw (KOB). Er
ondernemer ook bij het invoeren van de gewenste
was in 2011 weer voldoende werk om een leerling-
oplossingen.
inrichting. In 2011 heeft Man&Mach een tweede
vestiging geopend in Beilen.
timmerman een werk-/leerplek aan te bieden.
12 Jaarverslag 2011
Sociaal jaarverslag De mensen van Abiant Personeelsbestand en mutaties
Tabel 2 laat de in- en uitstroom per bedrijfsonderdeel zien. De activiteiten van STAP en
De verschillende onderdelen van Abiant zonder de uitzendorganisaties, hadden op 31
voorheen Agriservice zijn samen ondergebracht in Abiant Detachering. Alle STAP-mede-
december 2011 309 werknemers in dienst. In tabel 1 is de verdeling te zien over de
werkers zijn op één na in dienst getreden bij Abiant Detachering, waardoor het personeels-
bedrijfsonderdelen en hoe de verhouding was tussen mannen en vrouwen.
bestand aanzienlijk is gegroeid.
Via de Nederlandse uitzendorganisaties Personeelsdiensten, Bouwservice en Uitzend
Onder andere door de groei van het aantal vestigingen en de uitbreiding van de diensten
organisatie hebben in 2011 respec tievelijk 1.827, 76 en 1.328 uitzendkrachten gewerkt.
met Salert Payroll is het aantal kantoormedewerkers gegroeid.
Tabel 1 Aantal medewerkers in dienst op 31-12-2011
Tabel 2 Instroom en uitstroom van medewerkers per bedrijfsonderdeel exclusief inleners
Bedrijfsonderdeel
Totaal
Mannen
Vrouwen
Abiant Detachering
67
62
5
Abiant Bedrijfsverzorging
65
63
2
1-1-2011 31-12-2011
AgroBouw Noord
18
18
0
Abiant Detachering
21
57
11
67
Kantoorpersoneel Nederland
88
49
39
Abiant Bedrijfsverzorging
69
4
8
65
Kantoorpersoneel Duitsland
34
14
20
AgroBouw Noord*
17
1
0
18
Man&Mach (incl. kantoorpers.)
24
20
4
Kantoorpersoneel Nederland
82
10
4
88
Rundveepedicurecentrum
12
12
0
Kantoorpersoneel Duitsland
36
4
6
34
STAP
1
1
0
Man&Mach (incl. kantoorpers.)
17
8
1
24
Totaal
309
239
70
Rundveepedicurecentrum
13
0
1
12
STAP
59
1
59
1
Totaal
314
85
90
309
Bedrijfsonderdeel Totaal op Instroom Uitstroom
Totaal op
*Medewerkers van Bedrijfsverzorging die gedetacheerd zijn bij AgroBouw Noord zijn hierin meegenomen.
13 Jaarverslag 2011
Voor het kantoorpersoneel dat volledig werkt voor de werkmaatschappijen van de
Ziekteverzuimbeleid
businessunit Abiant NL is een nieuwe BV opgericht, Abiant NL BV. In het voorjaar van
Gemiddeld genomen is het ziektever-
2012 zal het betreffende kantoorpersoneel een dienstverband met deze BV krijgen.
zuimpercentage voor de totale organisatie ten opzichte van 2010 ongeveer gelijk gebleven.
Leeftijdsbewust personeelsbeleid
Verzuimpreventie en -begeleiding van verzuimende
Sinds 2010 houdt een werkgroep zich bezig met het ontwikkelen van een leeftijdsbewust
werknemers naar het eigen werk of passend werk binnen of
personeelsbeleid voor het bedrijfsonderdeel Bedrijfsverzorging. Het doel van het beleid
buiten de organisatie blijft continu een aandachtspunt. Hiervoor
is het duurzaam inzetbaar houden van de werknemers. Met name in dit bedrijfsonderdeel
wordt onder andere het netwerk aan opdrachtgevers van Abiant
is sprake van medewerkers die jarenlang fysiek zwaarder werk hebben gedaan, een
gebruikt. Daarnaast worden contacten buiten Abiant aangesproken.
relatief hoog ziekteverzuim, een hoge gemiddelde leeftijd en een markt die snel verandert.
Met ingang van 2011 is Abiant voor al haar bedrijfsonderdelen eigen risicodrager voor de
In 2011 is, ter voorbereiding op het te ontwikkelen personeelsbeleid, een marktvisie voor
regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) geworden. Via de wet
Bedrijfsverzorging geformuleerd en besproken met de groepsondernemingsraad. Vanuit
krijgen werknemers na twee jaar ziekte in principe een arbeidsongeschiktheidsuitkering.
deze visie zijn de eerste stappen gezet om te komen tot leeftijdsbewust personeels
Deze uitkeringen werden verzorgd door het UWV en de kosten kwamen voor rekening
beleid. Er is voor gekozen dit niet toe te spitsen op alleen de oudere werknemers, maar
van de werkgever via een WGA-premie. Door het zelf dragen van dit risico is deze
hierin het personeel in alle leeftijdsfasen te betrekken. Speerpunten zijn onder andere:
premie niet meer verschuldigd en draagt Abiant de kosten van de uitkeringen. Abiant
instroom, personeelsplanning, opleiding, werk/privé balans en mobiliteit.
heeft dit risico herverzekerd bij een private verzekeraar. Dit levert voor Abiant een financieel voordeel op.
Functiewaardering In 2011 is het functiegebouw van het kantoorpersoneel van het bedrijfsonderdeel AgroBouw Noord opnieuw beschreven. Met de betrokken personeelsleden zijn gesprekken gevoerd over de functie-inhoud. De vastgestelde omschrijvingen zijn vervolgens conform de Orba-systematiek gewaardeerd door de interne indelingscommissie. In 2012 zal de afdeling pz beleid ontwikkelen voor het actueel houden van het functiegebouw van de totale organisatie. 14 Jaarverslag 2011
Tabel 3 Verzuimpercentages per bedrijfsonderdeel
Arbozorg Abiant beschikt over vier verschillende arbobeleidsplannen toegespitst op
Bedrijfsonderdeel
2009
2010
2011
Abiant Bedrijfsverzorging
8,2
7,6
7,6
Abiant Detachering
4,4
4,5
4,5
Abiant Technik (Duitsland)
6,3
5,7
5,5
Abiant Zeitarbeit (Duitsland)
4,3
*
4,5
AgroBouw Noord
9,3
10,5
11,0
Kantoorpersoneel Nederland
3,0
3,1
3,1
Kantoorpersoneel Duitsland
-
-
1,9
Man&Mach (incl. kantoorpersoneel)
3,3
4,9
4,9
Rundveepedicurecentrum
3,5
5,9
5,9
STAP
4,8
6,8
5,1
Uitzendorganisaties**(Abiant NL)
4,1
4,6
4,6
de verschillende sectoren. Er zijn plannen voor de bouw, uitzendendetacheren, de agrarische sector en de kantoren.
* Om technische redenen heeft Abiant Technik geen verzuimpercentages van 2010 beschikbaar. ** Uitzendorganisaties zijn Abiant Personeelsdiensten, Abiant Uitzendorganisatie en Abiant Bouwservice.
15 Jaarverslag 2011
VCU Certificering Abiant wil een goed werkgever zijn en werkt continu aan het optimaliseren van de
Werkplekbezoeken
arbeidsomstandigheden voor haar medewerkers. Sinds 2006 zijn drie bedrijfsonderdelen
De buitendienstmedewerkers van iedere vestiging bezoeken steekproefsgewijs de
van Abiant VCU-gecertificeerd. VCU staat voor Veiligheid, gezondheid en milieu Check-
werkplekken van de uitzendmedewerkers. Tijdens deze werkplekbezoeken beoordelen
list Uitzend- en detacheringbureaus. Een VCU-certificaat is bedoeld voor uitzend- en
ze of de vooraf gemaakte afspraken worden nagekomen. De volgende aspecten komen
detacheringbureaus die personeel leveren aan bedrijven die werkzaamheden uitvoeren
hierbij aan de orde:
met een verhoogd risico of werken in een risicovolle omgeving zoals: werkzaamheden in
• overeenkomst tussen de uitgevoerde taken en de oorspronkelijke opdracht;
fabrieken, aan installaties, in werkplaatsen en op projectlocaties.
• begeleiding van de medewerker door de opdrachtgever; • controle of de medewerker specifieke veiligheidsinstructies heeft gekregen;
Uitzendbureaus zijn niet wettelijk verplicht om in het bezit te zijn van een VCU-certificaat,
• verstrekken en gebruiken van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM).
maar er zijn steeds meer opdrachtgevers die alleen medewerkers inlenen van uitzend bureaus met een VCU-certificering. Ieder jaar wordt Abiant door een externe partij
In 2011 zijn in totaal 175 werkplekken bezocht. In 95% van de gevallen voldeden de
gecontroleerd op het volgen van de procedures die zijn vastgelegd in het handboek.
werkplekken aan de veiligheidseisen, een verbetering ten opzichte van 2010. Helaas was dit voor de overige 5% van de inspecties niet het geval. De meeste gebreken zijn ter
Doelstellingen
plekke of binnen afzienbare tijd opgelost.
Abiant heeft een VCU-coördinator aangewezen die ieder jaar een jaarplan maakt waarin een aantal doelstellingen staat beschreven. De doelstellingen voor 2011 waren o.a.:
Ongevallen
• continu verbeteren van het VCU-systeem;
Ieder ongeval, bijna-ongeval of schade, waarbij een medewerker van Abiant is
• analyseren van de werkplekbezoekformulieren;
betrokken, moet aan Abiant worden gemeld. In 2011 hebben in totaal 26 arbeids
• aantal arbeidsongevallen reduceren;
ongevallen en 1 schadegeval plaatsgevonden.
• voorlichten van medewerkers over VCU. Aan het einde van het jaar wordt een jaarverslag geschreven en bekeken of de geplande doelstellingen zijn behaald.
16 Jaarverslag 2011
Arbeidsongevallen per jaar vanaf 2008 2008 2009 2010 2011
0
10
20
30
40
50
( 2008 = 46, 2009 = 38, 2010 = 33, 2011 = 26)
Nieuwsbrieven De medewerkers van de VCU-gecertificeerde bedrijfsonderdelen zijn in een nieuwsbrief geïnformeerd over veilig werken. De volgende onderwerpen zijn aan bod gekomen: • analyse van de arbeidsongevallen van het eerste half jaar in 2011; • het belang van het dragen van een veiligheidshelm; • hoe ongevallen voorkomen kunnen worden; • oproep om melding te maken wanneer de werkzaamheden van een opdracht wijzigen.
17 Jaarverslag 2011
Financieel jaarverslag Geconsolideerde balans per 31 december 2011 (in e)
2011
2010
Vaste activa Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen en -terreinen 4.350.323 4.432.529 Machines en installaties 297.468 300.721 Inventaris, computerhardware en -software 649.791 556.528 Vervoermiddelen 364.692 373.234 5.662.274 5.663.012 Financiële vaste activa Latente belastingen 418.368 464.854 Deelnemingen 28.355 30.297 Effecten 208.770 227.000 Leningen u/g 30.000 40.000 685.493 762.151 Vlottende activa Voorraden en onderhanden werk 274.284 362.358 Vorderingen Debiteuren 7.107.070 6.052.278 Belastingen en premies sociale verzekeringen 109.460 97.922 Overige vorderingen en overlopende activa 276.619 157.678 7.493.149 6.307.878 Liquide middelen 8.047.141 7.209.585 TOTALE ACTIVA 22.162.341 20.304.984 Groepsvermogen 12.576.218 12.129.298 Kortlopende schulden Crediteuren 957.501 663.929 Belastingen en premies sociale verzekeringen 3.007.140 2.657.686 Overige schulden en overlopende passiva 5.621.482 4.854.070 9.586.123 8.175.685 TOTALE PASSIVA 22.162.341 20.304.984 18 Jaarverslag 2011
Geconsolideerde winst- en verliesrekening 2011 (in e)
2011
2010
Netto-omzet 60.124.979 53.513.762 Directe kosten Directe loonkosten 40.159.737 37.165.027 Directe overige kosten 8.714.239 6.577.336 48.873.976 43.742.363 Brutomarge 11.251.003 9.771.399 Bedrijfskosten Indirecte loonkosten 6.369.977 5.793.896 Afschrijvingen 590.822 617.189 Overige bedrijfskosten 3.747.309 2.791.471 10.708.108 9.202.556 Bedrijfsresultaat 542.895 568.843 Financiële baten en lasten 116.203 100.054 Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening vóór belastingen 659.098 668.897 Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening -210.236 -175.212 448.862 493.684 Resultaat deelnemingen -1.942 1.983 Resultaat na belastingen 446.920 495.668
19 Jaarverslag 2011
Financieel jaarverslag Cijfers
Grondslagen voor de waardering en resultaatbepaling
Materiële vaste activa
Grondslagen voor de consolidatie
Gewaardeerd tegen aanschaffingskosten onder aftrek van tijdsevenredige afschrijvingen,
In de consolidatie worden opgenomen de financiële gegevens van Coöperatie voor
gebaseerd op een percentage van de aanschaffingskosten, rekening houdend met de
Agrarische Bedrijfsverzorging Abiant U.A. en van deelnemingen waarin zij beslissende
verwachte economische levensduur van de activa.
zeggenschap uitoefent, al dan niet door middel van een meerderheidsbelang. De deelnemingen Abiant Holding B.V., Abiant Dienstengroep B.V., Abiant Uitzendgroep
Financiële vaste activa
B.V., Abiant Bedrijfsverzorging B.V., Abiant Personeelsdiensten B.V., Abiant Detachering
Niet geconsolideerde deelnemingen zijn gewaardeerd volgens de vermogensmutatie
B.V., AB Groningen STAP B.V. (Abiant STAP), Abiant Bouwservice B.V., Abiant
methode op basis van de nettovermogenswaarde.
Uitzendorganisatie B.V., Salert B.V., Abiant NL B.V., Agro Bouw Noord B.V., Rundvee
De (overige) effecten worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs of lagere markt-
pedicurecentrum Groningen B.V., Man & Mach B.V., Abiant Duitsland B.V., Abiant GmbH
waarde.
& Co.KG., Abiant Technik GmbH, Abiant Personal GmbH en Abiant Agrar GmbH zijn voor 100% in de consolidatie opgenomen.
Resultaatbepaling
Niet geconsolideerd zijn de (on)middellijke belangen in AB Nederland B.V., AB Job
Het resultaat wordt bepaald als zijnde het verschil tussen de opbrengstwaarde van de
Service B.V. en V.o.f. Het Hoge Land (A-kaN).
geleverde prestaties en berekende reductiegelden enerzijds en alle hiermee verbonden, aan het verslagjaar toe te rekenen kosten anderzijds. De resultaten op transacties
Algemeen
worden verantwoord in het jaar waarin ze zijn gerealiseerd; verliezen worden verant-
De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en
woord zodra zij voorzienbaar zijn.
resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten.
De kosten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde
Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen n ominale
waarderingsgrondslagen en worden toegerekend aan het verslagjaar waarop zij be
waarde. Voor risico’s en verliezen, die ontstaan zijn vóór de balansdatum, worden
trekking hebben.
voorzieningen getroffen.
Toelichting geconsolideerde balans en resultaatrekening Bij de volledige jaarrekening van Coöperatie voor Agrarische Bedrijfsverzorging Abiant U.A. is door KPMG Accountants N.V. een goedkeurende accountantsverklaring verstrekt. 20 Jaarverslag 2011
Organisatie Bestuur/directie
In de vergaderingen met de bestuurders zijn de maandelijkse financiële rapportages
P. (Piet) Prins
besproken. Extra aandacht daarbij is besteed aan de resultaatontwikkeling van het
19-01-1956, Ten Boer
Rundveepedicurecentrum en AgroBouw Noord en de door bestuurders voorgestelde en
Sinds 1974 in dienst bij Abiant
in gang gezette maatregelen ter verbetering.
Bestuurder/directeur van de Coöperatie sinds 2002 Door de RvC is aandacht besteed aan de voortgaande ontwikkeling van de organisatie IJ.J. (IJsbrand) Havinga
door aanpassingen aan het Holdingmodel, waarbij de juridische structuur en de taken en
24-02-1958, Bedum
verantwoordelijkheden van bestuurders, management en ondersteunende diensten
Sinds 1990 in dienst bij Abiant
helderder zijn afgebakend.
Bestuurder/directeur van de Coöperatie sinds 2002
Belangrijke onderwerpen van bespreking met het bestuur vormden de naamswijziging van AB Groningen naar Abiant en de consequenties daarvan voor het functioneren
Verslag van de Raad van Commissarissen
binnen AB Nederland.
In november 2011 was de voorzitter van de Raad van Commissarissen (RvC), de heer
Tevens zijn in 2011 de voornemens van het bestuur inzake de nieuwbouw voor het
F. Wiersema, volgens rooster aftredend. Na positief advies van de benoemings
hoofdkantoor besproken. De uitbreiding van vestigingen (in Duitsland, Friesland en
commissie van de RvC en met instemming van de ondernemingsraad werd hij door de
Drenthe), de opstart van nieuwe activiteiten (Euriant, Salert) en de participatie in Talos
ledenraad herbenoemd voor een periode van 4 jaar.
zijn door de RvC goedgekeurd.
In mei 2011 is, mede op advies van de commissarissen, de jaarrekening over 2010
In het verslagjaar heeft de RvC twee maal vergaderd met de bestuurders en de externe
vastgesteld. Aan de commissarissen en de bestuurders is door de Ledenraad decharge
accountant. In deze vergaderingen zijn onder meer de managementletter en het
verleend voor respectievelijk het gevoerde beleid en het toezicht op het gevoerde beleid.
accountantsverslag van de externe accountant alsmede de interne risicobeheersing- en controlesystemen besproken en heeft de RvC met tevredenheid kennisgenomen van de bevindingen van de accountant.
21 Jaarverslag 2011
Met de ledenraad en het bestuur is de strategie van Abiant besproken om de onder
uitnodigen voor nadere gedachtewisselingen om de contacten tussen beide organen
nemingsactiviteiten verder te ontwikkelen en te laten groeien. Belangrijk onderwerp voor
plenair te verstevigen.
de coöperatie vormde de aanpassing van de reductieregeling. De Corporate Governance voor Abiant is ingevuld op basis van de NCR-code voor
Om voldoende voeling te houden met de activiteiten en werkomstandigheden binnen
coöperatief ondernemerschap. In 2011 is deze code aangepast. De aanpassingen voor
Abiant bezoekt de RvC jaarlijks één van de bedrijfsonderdelen van Abiant. In de zomer
Abiant zullen ingaande het boekjaar 2012 en voor zover deze de verslaggeving be
van 2011 werd een bezoek gebracht aan Man&Mach in Drachten. De RvC heeft een
treffen, ingaande het jaarverslag 2012 worden doorgevoerd.
goede indruk gekregen van de succes bepalende factoren van deze onderneming en ziet de toekomst van deze activiteit met vertrouwen tegemoet.
Binnen de RvC zijn afzonderlijke commissies ingesteld voor remuneratie en benoeming. Er is geen afzonderlijke auditcommissie. De commissarissen vervullen deze functie
Het boekjaar 2011 is afgesloten met een lager dan begroot maar, alle omstandigheden
gezamenlijk.
in aanmerking genomen, bevredigend resultaat. Bij AgroBouw Noord trad een duidelijk herstel van omzet en resultaat op. De getroffen maatregelen voor het RPC beginnen
In het kader van haar werkgeversrol zijn de arbeidsvoorwaarden van de bestuurders met
langzaamaan effect te krijgen, maar er is nog geen sprake van voldoende rentabiliteit.
behulp van externe deskundigen geëvalueerd en waar nodig aangepast. De remuneratiecommissie heeft in februari 2011 functioneringsgesprekken met ieder van de
De RvC is dank verschuldigd aan de leden, ledenraad,
bestuurders gevoerd. Voortaan zal dit ieder voorjaar plaatsvinden.
bestuurders, ondernemingsraad en alle medewerkers voor hun inzet.
In het voorjaar van 2011 hebben de commissarissen onder leiding van haar extern lid prof. R. Goodijk het eigen functioneren geëvalueerd en dit besproken met de bestuur-
Bedum, april 2012
ders. In het voorjaar van 2012 zal dit een vervolg krijgen. F. Wiersema Het geven van een goede invulling van de relatie van de RvC met de centrale onder nemingsraad van Abiant is specifiek onderdeel van de werkzaamheden van prof. R. Goodijk. Hij brengt daarover verslag uit in de vergadering van de RvC. Over en weer verloopt dit naar volle tevredenheid. In 2012 zal de RvC de centrale ondernemingsraad 22 Jaarverslag 2011
Voorzitter Raad van Commissarissen
Raad van Commissarissen
F. (Fokko) Wiersema
P.A.H. (Pieter) ten Have
A. (Aldert) Elema
(27-03-1954), Spijk
(17-02-1967), Scheemda
(29-03-1953), Huizinge
Voorzitter Raad van Commissarissen
Lid Raad van Commissarissen
Vicevoorzitter Raad van Commissarissen
Bestuurlijk actief bij Abiant sinds 2009 en
Bestuurlijk actief bij Abiant sinds 1999
Bestuurlijk actief bij Abiant sinds 1997
van 2000-2002
Aftredend: 2013
Aftredend: 2012
Aftredend: 2015
Herkiesbaar: nee
Herkiesbaar: nee
Herkiesbaar: nee
Beroep: melkveehouder
Beroep: akkerbouwer
Bestuurlijke functies:
Bestuurlijke functies:
• Bestuurslid LTO-Noord afd. Oldambt
• Lid schadebeoordelingscommissie
Beroep: akkerbouwer Bestuurlijke functies: • Lid Raad van Toezicht Royal Cosun Breda
• Grondwaterbeschermingsgebieden provincie Groningen
• Bondsraadslid ANWB provincie Groningen
• Kringvoorzitter Friesland-Groningen
• Ledenraadslid Cosun • Bestuurslid St. Hagelunie • Lid Raad van Advies Achmea Agro/voorzitter sectorraad Open teelten Interpolis • Bestuurslid Stichting Risicofonds voor de Graanhandel (Graanbeurs Groningen) 23 Jaarverslag 2011
M.J.W. (Maarten) van der Meijden
R. (Rienk) Goodijk
J.A. (Jan) Kruijer
(27-12-1970), Nieuwolda
(13-03-1956), St. Michielsgestel
(04-02-1951), Sellingen
Lid Raad van Commissarissen
Bestuurlijk actief bij Abiant sinds 2009
Bestuurlijk actief bij Abiant sinds 2009
Bestuurlijk actief bij Abiant sinds 2009
Aftredend: 2012
Aftredend: 2014
Aftredend: 2013
Herkiesbaar: ja
Herkiesbaar: nee
Herkiesbaar: ja
Beroep: senior adviseur bij GITP Consulting en
Beroep: directeur/eigenaar van consultancypraktijk
Beroep: melkveehouder
bijzonder hoogleraar Governance in de Semipublieke
Figonance BV, Finance en Governance en
Sector bij TiasNimbas Business School van de
Wijvebrug BV Interimmanagement en Governance.
Universiteit van Tilburg
Tot 2005 accountant (partner) bij KPMG
Bestuurlijke functies:
Bestuurlijke functies:
• Adviesraad Nationaal Register Commissarissen en
• Commissaris vennootschap in Zwolle
Bestuurlijke functies: • RvC Rabobank Zuid- en Oost-Groningen • Bestuurslid Windpark Reiderland
Toezichthouders • Commissie Good Governance in zorginstellingen van de NVTZ • Raad van Toezicht Stichting Saffier
24 Jaarverslag 2011
• Lid / vicevoorzitter van de Raad van Toezicht Stichting Biblionet Groningen • Lid / vicevoorzitter van de Raad van Toezicht van Stichting Ziekenhuis Nij Smellinghe Drachten
Ledenraad
Naam
Woonplaats
Sector
Aftredend
Herkiesbaar
Dhr. N.J. van den Akker
Oosterwijtwerd
Melkveehouderij
2012
ja
Dhr. K. Bakker
Vlagtwedde
Akkerbouw en pluimveehouderij
2015
nee
Dhr. G.J. Bentema
Uithuizen
Akkerbouw
2012
ja
Dhr. A.E. Blaauw
Farmsum
Akkerbouw
2013
ja
Dhr. H.G.J. Blikker
Stedum
Melkveehouderij
2014
nee
Dhr. A.M.J. Boonman
Midwolda
Akkerbouw en varkenshouderij
2013
ja
Mevr. J.H.A. Driessen-van Loon
Zevenhuizen
Melkveehouderij
2013
ja
Dhr. A.L. van Erp
Midwolda
Melkveehouderij
2014
ja
Dhr. H.J. Esbach
Kluse (Dtslnd)
Melkveehouderij
2012
ja
Mevr. C.F. Gaaikema-Olsder
Houwerzijl
Akkerbouw
2015
nee
Dhr. R.R. Iwema
Rasquert
Melkveehouderij
2014
nee
Dhr. G.P. Jensma
Uithuizermeeden
Melkveehouderij
2015
nee
Mevr. A.S. Jongman
Warfhuizen
Melkveehouderij
2013
ja
Dhr. J.J. Ritsema
Thesinge
Melkveehouderij
2015
nee
Dhr. J.J.K. Schuiringa
Noordhorn
Melkveehouderij
2015
nee
Dhr. K. Schutter
Munnekezijl
Akkerbouw
2012
ja
Dhr. J.P. van Tilburg
Hellum
Melkveehouderij en akkerbouw
2014
nee
Dhr. J. Veenstra
Godlinze
Melkveehouderij
2012
ja
Mevr. A. van Velde
Kantens
Melkveehouderij
2014
ja
Dhr. H. de Vries
Niekerk
Melkveehouderij
2014
ja
Mevr. H.A. de Vries-Bolt
Stedum
Melkveehouderij en vleeskuikens
2013
ja
Mevr. B. van der Wal
Alteveer
Varkenshouderij
2012
ja
25 Jaarverslag 2011
In 2011 waren vijf ledenraadsleden aftredend. Alle vijf hebben zich herkiesbaar gesteld
Medezeggenschap
en zijn opnieuw benoemd voor een periode van vier jaar tot 2015.
Het bestuur en de centrale ondernemingsraad (cor) hebben in 2011 op een plezierige en constructieve manier samengewerkt. De cor heeft veel tijd besteed aan de aanpassingen
Holdingstructuur
in de holdingstructuur en de gevolgen daarvan voor het personeel. De aanpassingen in
De holdingstructuur is na een evaluatie in 2011 aangepast. Er is nu een duidelijker
de holdingstructuur hadden ook gevolgen voor de medezeggenschapstructuur. Bedrijfs-
scheiding tussen de coöperatieve en de commerciële taken waardoor het ledenbelang
verzorging en Rundveepedicurecentrum hebben samen een ondernemingsraad
beter tot zijn recht komt. Er zijn twee houdstermaatschappijen opgericht tussen de
gekregen. De or kantoorpersoneel is opgeheven en geïntegreerd in de ondernemings
holding en de werkmaatschappijen. Zij vergemakkelijken onder andere de samenwerking
raden. AgroBouw Noord, Bedrijfsverzorging & Rundveepedicurecentrum en
met een externe partij.
Abiant NL hebben nu elk een ondernemingsraad. Afgevaardigden uit
Bedrijfsverzorging en Rundveepedicurecentrum zijn samengevoegd tot één businessunit
de drie or-en vormen samen de cor.
die onder leiding staat van een teamleider.
26 Jaarverslag 2011
Abiant Industrieweg 39 • Postbus 10 • 9780 AA Bedum t 050 319 96 40 e
[email protected] • www.abiant.nl