Jaarverslag 2011 RIEC Limburg

Jaarverslag 2011 RIEC Limburg

2

Inhoudsopgave VOORWOORD........................................................................................................................................... 3 1 MANAGEMENTSAMENVATTING .......................................................................................................... 4 2 FINANCIERING....................................................................................................................................... 8 3 SAMENWERKING................................................................................................................................... 9 4 INFORMATIE-UITWISSELING IN DE BESTUURLIJKE EN DE GEÏNTEGREERDE AANPAK....................12 5 ADVISERING EN CASUSSEN................................................................................................................. 15 6 RESULTATEN....................................................................................................................................... 20 7 ANALYSEREN & INSTRUMENTEN....................................................................................................... 26 8 EXPERTISE........................................................................................................................................... 28 9 PROJECTEN.......................................................................................................................................... 31 10 OPLEIDINGEN EN PRESENTATIES..................................................................................................... 32 11 HET RIEC LIMBURG IN CIJFERS.................................................................................................... 33

Jaarverslag RIEC Limburg 2011

3

Voorwoord In de afgelopen jaren ontstond in de breedte van het publieke veiligheidsdomein het collectieve besef dat de aanpak van georganiseerde misdaad vraagt om een georganiseerde overheid. Enerzijds om vormen van ondermijnende criminaliteit zichtbaar te maken en anderzijds voor het initiëren, voorbereiden en uitvoeren van zo effectief mogelijke interventies. Een goede informatiepositie, samen kiezen en samen werken, waarmee het geheel sterker is als de som der delen, schaarse capaciteit efficiënt wordt ingezet en vooral de werking, positie en het gezag van het openbaar bestuur wordt versterkt. De Regionale Informatie en Expertise Centra (RIECs) leveren hier vanaf 2008 een essentiële bijdrage aan, waardoor de bestuurlijke en geïntegreerde aanpak van de georganiseerde misdaad steeds meer vorm krijgen. Samen met de bestuurlijke aanpak in de gemeente Amsterdam heeft de pilot bestuurlijke aanpak in Limburg model gestaan voor deze landelijke doorontwikkeling. Voor u ligt het jaarverslag 2011 van het RIEC Limburg. Dit jaarverslag is opgebouwd conform het landelijk voorgeschreven format. Wij wensen u veel leesplezier. Namens de provinciale stuurgroep, De voorzitter,

O. Hoes.


4

1

Managementsamenvatting

Hoofdstuk 2 betreft de Financiering van het RIEC Limburg. Aan de hand van de begroting wordt inzichtelijk gemaakt op welke wijze de cofinanciering van het ministerie van Veiligheid en Justitie in relatie tot de bijdragen van de convenantpartners is geborgd. Hoofdstuk 3 beschrijft het belang van de samenwerking en informatieuitwisseling tussen de convenantpartners enerzijds en aan de andere kant de samenwerking binnen het landelijk dekkend netwerk van de inmiddels 10 RIECs en het LIEC. Laatstgenoemde samenwerkingsverband heeft geleid tot het verhogen van de slagkracht en een aantal efficiencyverbeteringen, zoals een landelijke database, de gezamenlijke landelijke thema's, één informatiebeveiligingsbeleid, werken expertgroepen (privacy, communicatie, internationaal, etc.), uniformering van het werkproces en maatwerkopleidingen. De multidisciplinaire samenwerking tussen de convenantpartners is een proces dat tijd nodig heeft en draagvlak en prioriteit binnen de organisaties van de deelnemende partners vereist. Successen en het samen optrekken in concrete casussen resulteren in groeiend enthousiasme en motivatie. Korte lijnen in de vorm van dagelijkse contacten tussen de accountmanagers van het RIEC en de contactpersonen, het mondeling delen van informatie en adviezen en het samenbrengen van sleutelfiguren in lopende onderzoeken ondersteunen de steeds hechter wordende samenwerking. Ook buiten de kring van convenantpartners onderhoudt het RIEC Limburg contacten in het kader van de bestrijding van de georganiseerde misdaad. In Hoofdstuk 4 wordt het drielagen-proces van informatie-uitwisseling in de bestuurlijke en de geïntegreerde aanpak uiteengezet: □ het lokale gemeentelijke overleg. Geagendeerde casussen worden door het nemen van bestuursrechtelijke maatregelen of door flexteams lokaal afgedaan. Casussen die nopen tot een uitgebreidere informatiepositie of een geïntegreerde aanpak worden ingebracht in een van de thematische werkgroepen. □ de thematische werkgroepen mensenhandel, georganiseerde hennepteelt, patseraanpak en georganiseerde milieucriminaliteit. Voor de thema's misbruik vastgoed en witwassen zijn geen afzonderlijke werkgroepen geïnstalleerd omdat deze worden meegenomen bij de aanpak van de andere thema's. □ het interventieoverleg waarin alle "opgeschaalde" casussen van de lokale gemeentelijke overleggen en de werkgroepen worden besproken. Bij elke casus wordt de meest wenselijke vorm van afdoening (strafrechtelijk, fiscaal, bestuursrechtelijk, civielrechtelijk optreden, etc.) gekozen. De belangen van de gemeenten worden ingebracht door de accountmanagers van het RIEC. Geïntegreerde aanpak en bestuurlijke aanpak worden vaak ten onrechte in één adem genoemd. In hoofdstuk 5 worden de bestuurlijke en de geïntegreerde aanpak afzonderlijk toegelicht. Bestuurlijke aanpak Een voorbeeld hiervan is de sluiting van panden op basis van artikel 13b van de Opiumwet. Bestuurlijke aanpak bestaat uit het zo effectief en efficiënt mogelijk Jaarverslag RIEC Limburg 2011

5

inzetten van de bestuurlijke mogelijkheden om te voorkomen dat de onder- en bovenwereld zich met elkaar vermengen en dat de lokale overheid onbewust meewerkt aan verschillende vormen van misdaad. In 2011 verzocht de politie in 388 bestuurlijke rapportages aan de lokale overheid om bestuurlijke instrumenten in te zetten. Het RIEC treedt bij de bestuurlijke aanpak op als informatiemakelaar en bevordert de ontsluiting van de gemeentelijke informatie. Zij bevraagt de open bronnen zoals Kadaster, Kamer van Koophandel, etc. en verstrekt geanalyseerde informatiepakketten aan de gemeenten. Tevens beschikt het RIEC over specifieke expertise om gemeenten desgewenst bij bestuursrechtelijke maatregelen te ondersteunen. Geïntegreerde aanpak De informatie die tijdens de bestuurlijke aanpak (de lokale overleggen) verzameld is, kan aanleiding zijn om een casus op te schalen. Het RIEC raadpleegt dan gesloten bronnen en verzamelt en analyseert deze informatie. Wanneer uit de analyse blijkt dat er sprake is van criminele activiteiten wordt op basis van het interventieadvies van het RIEC door alle convenantpartners afgestemd welke partner(s) deze criminele activiteit mono- dan wel multidisciplinair aanpakt. Het RIEC fungeert ook bij de geïntegreerde aanpak als informatiemakelaar. De geanalyseerde informatiepakketten van de lokale overleggen worden door het RIEC aangevuld met de informatie van de andere convenantpartners (Justitie, Politie, Belastingdienst, FIOD, SIOD en Arbeidsinspectie -nu Inspectie SZW- en Koninklijke Marechaussee). In hoofdstuk 6 worden de behaalde resultaten in 2011 in cijfers weergegeven: De regiopolitie Limburg-Zuid heeft ten behoeve van de Zuid Limburgse gemeenten 388 bestuurlijke rapportages opgemaakt; □ Op verzoek van de lokale overleggen zijn door het RIEC van 1715 adressen informatiepakketten opgemaakt. Hiervan waren 644 adressen vergunningplichtig; □ In het kader van artikel 13 B Opiumwet en artikel 174a Gemeentewet werden in de 18 Zuid-Limburgse gemeenten meer dan 100 panden gesloten; □ De Belastingdienst startte naar aanleiding van de lokale overleggen bij 28 bedrijven een boekenonderzoek; □ In de lokale overleggen werden 1228 panden besproken en wel om onderstaande redenen: Bibob (56), drugsgerelateerd (98), nulmeting (760), mensenhandel (30). vastgoedfraude (41), witwassen (3), patseraanpak (7) en overig (133). □ In 279 Bibob waardige vergunningaanvragen werden de gemeenten door het RIEC ondersteund bij het doen van "eigen huiswerk". In 17 gevallen werd advies aan het Landelijk Bureau Bibob gevraagd. □ Op initiatief van de werkgroep Mensenhandel werden 16 integrale controles verricht. De regiopolitie Limburg-Zuid verrichtte daarnaast 66 controles bij seksinrichtingen en maakte 12 bestuurlijke rapportages op ten behoeve van de gemeenten. De Belastingdienst legde voor een bedrag van € 360.000,naheffingsaanslagen Inkomstenbelasting op. □ De werkgroep hennep: Bij 38 growshops werden bedrijfs- en boekenonderzoeken verricht. De Belastingsdienst legde voor een bedrag van € 547.358,- naheffingsaanslagen Inkomstenbelasting op; Bedrijfs- en boekenonderzoeken bij coffeeshops leverden voor een bedrag van € 4.000.000,- aan naheffingsaanslagen Inkomstenbelasting op; □


6

□ □

Bij de ontmantelde hennepplantages werden voor een bedrag van € 4.200.000,- naheffingsaanslagen Inkomstenbelasting opgelegd. In het kader van de patseraanpak werden in 2011 6 subjecten onderwerp van onderzoek. In het interventieoverleg werden in 2011 20 geïntegreerde casussen gestart.


7

Hoofdstuk 7 beschrijft de Bestuurlijke criminaliteitsbeeld analyse. Het Ministerie van V & J heeft aangegeven dat de RIECs jaarlijks een voortgangsrapportage moeten verstrekken in de vorm van een ‘regionaal bestuurlijk criminaliteitsbeeld’. De schets van een integraal beeld van de lokale problematiek maakt deel uit van deze voortgangsrapportage en sluit nauw aan bij de functie van het RIEC: het zijn van een informatie- en expertisecentrum. De voorbereidingen voor de eerste Bestuurlijke Criminaliteitsbeeld Analyse werden in het najaar van 2011 ter hand genomen. De analyse gaat antwoord geven op vragen over de omvang en aard van de criminaliteitsvormen en de verschijningsvormen en kenmerken. Daarnaast wordt gekeken naar correlatie tussen de verschijningsvorm en inwoneraantallen en naar 'hotspots' en 'hottimes'. In hoofdstuk 8 komen de specifieke expertises binnen het RIEC Limburg aan bod. Naast het leveren van de fysieke producten hebben medewerkers van het RIEC Limburg kennis en expertise op het gebied van financieel-economische, juridische, analyse en bestuurlijke zaken. In persoonlijke contacten maar ook in thematische werkgroepen wordt de expertise ingebracht. Bij veel onderzoeken zit de informatie veelal in complexe financiële constructies en daarom ervaren veel gemeenten de financieel-economische expertise van het RIEC als onontbeerlijk. Naast financieel-economische ondersteuning vindt ook juridische en bestuurlijke ondersteuning plaats. Dit is vooral het geval bij Bibob-onderzoeken, sluitingen o.g.v. Damoclesbeleid en integrale handhavingsacties. Een sprekend voorbeeld van de inbreng van juridische expertise is de door het RIEC Limburg geïnitieerde Provinciale Hennepconvenant. Ook is er aandacht voor een hele specifieke deskundigheid, namelijk de 'risicoanalyses Integriteit wethouders'. Conform de richtlijnen werden er in 2011 17 afgehandeld. De hoofdstukken 9 en 10 gaan achtereenvolgens over Projecten en Opleidingen. Twee projecten worden in kort beschreven. Dat is een door het RIEC Limburg in samenwerking met het Ministerie van V & J georganiseerd internationaal symposium in Maastricht over de internationale uitwisseling van (bestuurlijke) gegevens. Deelnemers uit Frankrijk, Duitsland, Hongarije, Engeland, Nederland en afgevaardigden van de Europese Commissie namen deel. De casussen die aan bod kwamen illustreerden dat met name op internationaal gebied de geïntegreerde en bestuurlijke aanpak heel moeizaam verloopt, ondanks alle goede voornemens in Brussel. Een overduidelijke opbrengst van het symposium was het informeel van gedachten wisselen over de herkenbare problematieken binnen één Europa zonder grenzen als het gaat over de uitwisseling van bestuurlijke informatie. Vanuit de optiek en de ervaring dat crimineel verworven geld veelal geïnvesteerd wordt in de eigen regio en ter voorkoming van waterbedeffecten is gezocht naar samenwerking met België. De stad Genk in Belgisch Limburg werd enthousiast én bereid gevonden een pilot "Bestuurlijke Aanpak" te starten met deskundig hulp van het RIEC Limburg. De voorbereidende gesprekken begonnen in oktober 2011. Inmiddels krijgt het project duidelijke contouren en zal in de loop van 2012 van start gaan. Tenslotte: Door het RIEC Limburg werden in 2011 in coproductie met een extern opleidingsbureau en met de bestuursacademie Nederland zgn. incompany Jaarverslag RIEC Limburg 2011

8

trainingen aangeboden aan de 33 Limburgse gemeenten. De trainingen hadden betrekking op de Bibob-wetgeving in de praktijk. Ruim 70 ambtenaren van bijna alle gemeenten uit Limburg hebben geparticipeerd. Daarnaast heeft het RIEC Limburg financiële verdiepingscursussen verzorgd en werd het kennisniveau van de RIEC-medewerkers ook op peil gehouden. Het RIEC Limburg organiseert een tweemaandelijks overleg met de gemeentelijke coördinatoren bestuurlijke aanpak. Opgedane kennis en ervaring wordt met elkaar gedeeld. Dit volgens het principe "the teacher teached the teacher".

2

Financiering

Conform het door het ministerie van Veiligheid en Justitie voorgeschreven format worden de cofinanciering van het ministerie en de (financiële) bijdragen van de convenantpartners inzichtelijk gemaakt. Voor een totale financiële verantwoording wordt verwezen naar de bijgevoegde jaarrekeningen en de rapportage van de accountant. Inkomsten RIEC Bijdragen ministerie V & J:

Uitgaven RIEC Personele kosten:

RIEC algemeen (cofinanciering) 80%

400.000

Functies:

Fte's

restbetaling in 2012 (cofinanciering) 20%

100.000

Management

1

89.904

Analist (zonder cofinanciering)

52.000

Onderst./secretariaat

1

57.997

restbetaling in 2012 20%

13.000

Accountmanagers

3

238.178

Analysefuncties

6

231.152

4

414.414

Ketenapplicatie mensenhandel (zonder cofinanciering) restbetaling in 2012 20%

0 0

Subtotaal

Uitbesteed werk 565.000

Geldelijke bijdragen partners:

Ondersteuning partners

30.799

Subtotaal

Gemeenten

407.983

Huisvestingskosten:

Provincie nog te ontvangen in 2012

200.000

Huur

1.062.444

Service & faciliteiten Subtotaal

607.983

Overige inkomsten:

15.286

Inrichtingskosten Subtotaal

20% nabetaling subsidies 2010

99.400

Subtotaal

99.400

Bijdragen in uren en/of loonkosten: uren

15.286

Automatiseringskosten: Service & faciliteiten Investeringskosten

loonkoste n

16.723

Subtotaal

Gemeenten

16.723

Overige kosten:

Belastingdienst

4056

Opleidingen

Politie

1326

Reis-/verblijf-/belkosten

17.653

OM

Abonnementen

39.230

Overigen

Diversen

13.286

Totaal uren en/of loonkosten

5382

€ 77,00

Subtotaal 414.414

afrondingsverschil


1.686.797

79.030

toegevoegd aan reserve verr. subsidies in 2012

Totaal geldelijke inkomsten

8.861

Totaal uitgaven

200.309 20%

313.000 5 1.686.797

9

3

Samenwerking

Convenantpartners hebben elkaar nodig om het effect van de aanpak van de georganiseerde misdaad te vergroten. Een stevige integrale aanpak komt tot stand door binnen de wettelijke kaders informatie met elkaar te delen, te analyseren, het beleid op elkaar af te stemmen en in overleg de meest effectieve interventiestrategieën te bepalen en de uitvoering daarvan te coördineren. Dat is in een volzin de belangrijkste ondersteunende taak van het Regionaal Informatie en Expertise Centrum. Samenwerken is ook samen kiezen. Voorwaarde voor een effectieve inzet van verschillende instrumenten is een goede samenwerking tussen alle betrokken organisaties. Iedere partner vormt een onmisbare schakel in de keten en partijen stemmen de aanpak onderling af, zodat optimaal gebruik wordt gemaakt van elkaars capaciteit, informatie, deskundigheid en bevoegdheden. Georganiseerde misdaad beperkt zich niet tot regio- en landsgrenzen. Dit vraagt in elk geval om een landelijk dekkend netwerk. Een netwerk voor informatiedeling maar ook een netwerk om uniformiteit in overheidsoptreden te bewerkstelligen. Inmiddels zijn er tien RIECs die de partners ondersteunen in dit landelijk netwerk. Het Landelijk Informatie en Expertise Centrum (LIEC) voorziet in de coördinatiefunctie. Het ligt voor de hand dat de slagkracht toeneemt naarmate de samenwerking tussen deze RIECs en het LIEC uitmondt in één ondersteunende organisatie ten behoeve van alle deelnemende organisaties. Onderlinge samenwerking is het credo. De onderscheidene RIECs en het LIEC werken op uitgebreide schaal samen om die geïntegreerde aanpak steeds meer body te geven. Gemeenschappelijke ontwikkelingen: □ Een landelijke database. Voor de verwerking van de informatie door de gemeenten levert deze maatsoftware een beduidende efficiencyverbetering op □ De gezamenlijke keuzes van de (landelijke) thema's met ruimte voor couleur locale. □ Een gemeenschappelijk informatiebeveiligingsbeleid □ Werk- en expertgroepen (privacy, communicatie, internationaal, etc.) met als concrete producten: een communicatieplan, een verbeterde site RIECnet, een internationale bijeenkomst in het kader van internationale uitwisseling van gegevens, etc. □ Verdere uniformering van het werkproces, beginnend bij het lokaal overleg □ Opleidingen □ Presentaties


10

Samenwerking tussen de partners van het RIEC Structurele samenwerking vindt plaats tussen de gemeenten, provincie Limburg, politie, openbaar ministerie, Belastingdienst, FIOD, Inspectie SZW (voorheen o.a. SIOD en Arbeidsinspectie) en de Koninklijke marechaussee. In het verleden bleken de veiligheidspartners van het RIEC niet altijd inzicht te hebben in elkaars mogelijkheden en slagkracht. Het RIEC Limburg heeft als verbindende factor ook in 2011 weer volop geïnvesteerd in het inzichtelijk maken van de mogelijkheden van de onderscheidene partners in de bestrijding van de georganiseerde misdaad. Multidisciplinair samenwerken is een proces dat tijd nodig heeft en draagvlak en prioriteit binnen de organisaties van de deelnemende partners vereist. Successen versnellen dit proces wezenlijk. Met name de samenwerking in concrete casussen enthousiasmeert en motiveert de partners door te zetten. Korte lijnen in de vorm van dagelijkse contacten van de accountmanagers van het RIEC Limburg met de vaste contactpersonen bij de partners, het mondeling delen van informatie, het geven van tips en het samenbrengen van sleutelfiguren in lopende onderzoeken dragen in sterke mate bij aan dit proces. Een bloemlezing uit de jaarverslagen over 2011 van een aantal Limburgse gemeenten: Voerendaal Samenwerking Over het algemeen verloopt de samenwerking met het RIEC goed. Hieronder wordt uiteengezet hoe de samenwerking op verschillende punten verloopt. Expertise De accountmanager RIEC is deskundig en voorziet de gemeentelijk coördinator van deskundige adviezen. Indien behoefte bestaat aan meer specialistische kennis (bijv. financiële deskundigheid) kan ad hoc een beroep worden gedaan op andere medewerkers van het RIEC. Vaals Door de informatiemedewerkers van het RIEC worden de opgevoerde checklisten aangevuld, wordt n.a.v. bespreking in de lokale werkgroep aanvullende informatie (bijvoorbeeld hypotheekakten en koopakten) aangeleverd, worden de antecedenten gescreend op bijzonderheden en wordt overige gevraagde informatie voor zover mogelijk aangeleverd. De informatie wordt snel, volledig en zorgvuldig aangeleverd en de samenwerking wordt dan ook als zeer prettig ervaren. Maastricht Door de informatiemedewerkers wordt de politie-informatie beoordeeld en samengevat. Het doornemen en beoordelen van de politie-informatie is een zeer tijdrovend proces, omdat het vaak grote hoeveelheden informatie betreft. De samenvatting van de informatiemedewerkers maakt de beoordeling van de politie-informatie eenvoudiger en overzichtelijker. Expertise De aan de lokale werkgroep van de gemeente Maastricht verbonden accountmanager van het RIEC wordt als een zeer waardevolle aanvulling ervaren. De accountmanager is een financieel deskundige hetgeen een meerwaarde is gebleken voor de gemeente Maastricht. Bij zowel de complexe Bibob-onderzoeken als bij de inventarisatie vastgoed zit de informatie veelal in de financiële constructies waarbij expertise op dit vlak soms onontbeerlijk is.


11

Samenwerking met private organisaties en andere expertisecentra Bij de geïntegreerde aanpak van georganiseerde criminaliteit is de betrokkenheid van private partijen belangrijk. Immers deze partijen beschikken ook over informatie die van belang kan zijn bij de bestrijding van de georganiseerde misdaad, los van het feit dat ook deze organisaties mogelijkheden hebben om instrumenten in zetten die de georganiseerde misdaad kunnen belemmeren. Er heeft in 2011 nog géén structurele informatie-uitwisseling plaatsgevonden tussen het RIEC Limburg en private partijen. Er is echter wel sprake van samenwerking. Een sprekend voorbeeld hiervan is het provinciale hennepconvenant. Vermeldenswaardig in dit verband is wel de totstandkoming van een hennepconvenant voor de hele provincie Limburg waarbij het RIEC Limburg als leverancier van expertise een ware voortrekkersrol heeft gespeeld. Een convenant waarin particuliere partijen en overheden intensief samenwerken in de aanpak van de georganiseerde hennepteelt. Het op één lijn brengen van alle drieëndertig Limburgse gemeenten, ruim veertig woningcorporaties, het UWV, twee Energie-netwerkbeheerders, -nu nog- twee politiekorpsen en het O.M. was

Hoewel niet structureel is er vanuit de RIECs wel samenwerking met een groot aantal autoriteiten, instituten, samenwerkingsorganisaties en brancheorganisaties. Belangrijke samenwerkingspartners daarin zijn, in navolging van de landelijke thema’s, met name het Vastgoed Intelligence Centre (VIC), het Expertisecentrum Mensenhandel en Mensensmokkel (EMM) en de Regionale Coördinatiepunten Fraudebestrijding (RCF). □ Met het VIC is onder meer samengewerkt aan de ontwikkeling van een risicomodel voor fraude met vastgoed; □ Met het EMM zijn de mogelijkheden tot informatiedeling tussen het RIEC en EMM bij signalen van mensenhandel geconcretiseerd; □ Tussen de RIECs en de RCF vindt een brede verkenning in de taakstelling van beide partijen plaats om nadere aansluiting tot elkaar te vinden. De RCF's bieden gemeenten ondersteuning bij de bestrijding van fraude op de arbeidsmarkt, in de sociale zekerheid, de uitvoering van fiscale regelingen en op het gebied van volkshuisvesting. Voor de ontwikkeling van de geïntegreerde aanpak is samenwerking tussen beide organisaties vanzelfsprekend; □ Daarnaast is het Hoofd RIEC Limburg adviseur van het Regionaal Platform Criminaliteitspreventie. Verder werken de RIECs samen met het Landelijk Bureau Bibob (LBB), het landelijk programma Financieel Economische Criminaliteit (FINEC), het Nationaal Intelligence Model (NIM) en de Landelijke Taskforce Georganiseerde Hennepteelt.


12

4

Informatie-uitwisseling in de bestuurlijke en de geïntegreerde aanpak Het proces van informatie-uitwisseling kent 3 lagen: a. de lokale gemeentelijke overleggen; b. de thematische werkgroepen en c. het interventieoverleg.

a.

De lokale gemeentelijke overleggen. In elke gemeente is een coördinator bestuurlijke aanpak benoemd. Hij stelt namens de burgemeester de agenda van het lokale overleg op. Hierbij wordt de gemeente op basis van alle beschikbare gemeentelijke informatie geadviseerd door een van de accountmanagers van het RIEC . Geagendeerde casussen kunnen lokaal door het nemen van bestuursrechtelijke maatregelen danwel door de inzet van zogenaamde gemeentelijke flexteams worden afgedaan. Casussen die nopen tot een uitgebreidere informatiepositie of een geïntegreerde aanpak (méér dan alleen bestuurlijke aanpak) worden ingebracht in een van de thematische werkgroepen. Casussen die qua omvang van de geïntegreerde aanpak het mandaat van de deelnemers in het lokale overleg en/of de deelnemers in een van de thematische werkgroepen overstijgen, worden rechtstreeks ingebracht in het interventieoverleg. Dit gebeurt altijd in nauw overleg met de gemeentelijk coördinator. Periodiek vindt overleg en afstemming plaats door de gemeentelijk coördinator en de toegewezen accountmanager van het RIEC met de burgemeester. Jaarlijks wordt door de coördinator van de gemeente een evaluatieverslag opgemaakt waarin verantwoording wordt afgelegd en de resultaten zichtbaar worden gemaakt.

b.

De thematische werkgroepen. In Zuid-Limburg zijn de thematische werkgroepen van het in 2011 opgeheven Convenant Samenwerkende Overheden gebracht onder de werking van het Regionaal Convenant Geïntegreerde Aanpak Georganiseerde Misdaad voor de Provincie Limburg. Het betreft de werkgroepen: mensenhandel; georganiseerde hennepteelt; patseraanpak; georganiseerde milieucriminaliteit. Voor de thema's misbruik vastgoed en witwasconstructies zijn geen afzonderlijke werkgroepen geïnstalleerd omdat deze worden meegenomen in de lokale gemeentelijke overleggen en nulmeting. De geïntegreerde aanpak heeft geleerd dat deze fenomenen tevens voorkomen bij de thema's mensenhandel, georganiseerde hennepteelt, patseraanpak en georganiseerde milieucriminaliteit. In Limburg-Noord fungeerden de thematische werkgroepen, in verband met de gefaseerde aansluiting van alle gemeenten, in 2011 nog onder het Convenant Samenwerkende Overheden. In Limburg-Noord betreft het de werkgroepen: mensenhandel/prostitutie;


13

-

ketenaanpak cannabis; patseraanpak.


14

c.

Het Interventieoverleg Het interventieoverleg is een tweemaandelijks overleg van de (tactisch/strategische) diensthoofden van alle aangesloten partners. Het openbaar ministerie wordt vertegenwoordigd door de rechercheofficier en de informatieofficier van justitie. De gemeenten en de provincie worden in dit overleg vertegenwoordigd door de aangewezen accountmanagers van het RIEC. Het hoofd RIEC fungeert namens de stuurgroep als voorzitter van dit overleg. In het interventieoverleg worden alle "opgeschaalde" casussen van de lokale gemeentelijke overleggen en de thematische werkgroepen besproken. Bij elke ingebrachte casus wordt de meest wenselijke vorm van afdoening binnen de beschikbare mogelijkheden (strafrechtelijk, fiscaal, bestuursrechtelijk, civielrechtelijk optreden, rechtshandhaving, tegenhouden etc.) gekozen. Het voorstel om een casus al dan niet geïntegreerd in behandeling te nemen, wordt door elke convenantpartner binnen de eigen organisatie besproken. Deze werkwijze betekent dat bestaande taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van alle convenantpartners, inclusief de verantwoordelijkheden van de "driehoeken", onaangetast blijven. Het hoofd RIEC is verantwoordelijk voor dit proces. Hij stemt de voortgang van dit proces af met de stuurgroep. In het geval dat in het interventieoverleg een onoverbrugbaar verschil van mening ontstaat over de uitvoering van de werkzaamheden agendeert het hoofd RIEC dit verschil van mening voor de stuurgroep. Eind 2011 was de aansluiting van alle gemeenten in Limburg-Noord een feit en werd het interventieoverleg uitgebreid met het tactisch/strategisch diensthoofd van de regiopolitie Limburg-Noord. De overige convenantpartners waren immers op provinciale schaal al in dit overleg vertegenwoordigd. De belangen van de gemeenten worden ingebracht door de accountmanagers van het RIEC. In deze 3 lagen van overleg vervullen de accountmanagers van het RIEC een brugfunctie tussen bestuur, handhavings- en opsporingspartners. Uit de evaluatieverslagen van alle deelnemende partners wordt deze brugfunctie als zeer waardevol binnen de samenwerking ervaren.


15

5 Advisering en casussen Geïntegreerde aanpak en bestuurlijke aanpak worden vaak in een adem genoemd waardoor onduidelijkheid ontstaat over het verschil tussen beide. Hieronder worden de bestuurlijke en de geïntegreerde aanpak afzonderlijk toegelicht. Bestuurlijke aanpak Doordat gemeenten vergunningen verlenen, belastingen heffen, een gemeentelijke basisregistratie personen bijhouden, brandveiligheid en bouwconstructies controleren etc. is op gemeentelijk niveau veel informatie voorhanden over personen en over onroerend goed. De "onderwereld" heeft o.a. de gemeente nodig om lokale criminele activiteiten te bestendigen en uit te breiden. Door binnen de wettelijke kaders op gemeentelijk niveau informatie te verzamelen en te analyseren kunnen de gemeenten een belangrijke rol vervullen in het tegenhouden van de georganiseerde misdaad. De gemeentelijke informatievergaring dient niet te geschieden op basis van willekeur. Het bevoegd gezag wijst daartoe een bepaald te inventariseren gebied en/of branche aan. Tevens kan besloten worden om alle vergunninghoudende panden door te lichten. In vakjargon wordt dit de gemeentelijke nulmeting genoemd. De meerwaarde van deze zogenaamde nulmeting zit in het gegeven dat georganiseerde misdaad vaak verborgen is en pas zichtbaar wordt nadat informatie gecombineerd en geanalyseerd wordt. Dit proces wordt in alle gemeenten door het RIEC ondersteund. De actieve rol van het lokaal bestuur bestaat uit het inzetten van bestuursrechtelijke instrumenten om de fysieke infrastructuur van criminele organisaties aan te pakken en te voorkomen dat criminelen voet aan de grond krijgen in de bovenwereld. Voorbeelden hiervan zijn sluiting van panden op basis van artikel 13b van de Opiumwet, artikel 174a van de Gemeentewet, wijziging van het Bestemmingsplan, handhavend en controlerend optreden door een geïntegreerd gemeentelijk team, het verrichten van eigen huiswerk t.b.v. vergunningverlening, toepassing van de wet Bibob etc. In dit kader zijn door de regiopolitie Limburg-Zuid ten behoeve van de gemeenten 388 bestuurlijke rapportages opgemaakt. Kortom de bestuurlijke aanpak bestaat uit het zo effectief en efficiënt mogelijk inzetten van de bestuurlijke mogelijkheden om te voorkomen dat de onder- en bovenwereld zich met elkaar vermengen en dat de (lokale) overheid onbewust meewerkt aan verschillende vormen van misdaad. "Een voorbeeld van een bestuurlijke rapportage. In het lokaal overleg werd een pand besproken waar een hennepplantage was opgerold. De Zuid-Limburgse gemeente had deze informatie ontvangen ter uitvoering van haar Damoclesbeleid. Uit de gegevensvergaring bleek dat de eigenaar van de hennepplantage tevens een uitkering had van de sociale dienst. De uitkering werd stopgezet".

Het RIEC fungeert bij de bestuurlijke aanpak in de eerste plaats als informatiemakelaar. Het bevordert de ontsluiting van de bij de gemeenten aanwezige informatie. Zij bevraagt de open bronnen zoals Kadaster, Kamer van Koophandel, etc. en verstrekt vervolgens geanalyseerde informatiepakketten aan de gemeenten.


16

In 2011 zijn op verzoek van de lokale overleggen in de gemeenten van 1715 adressen door het RIEC informatiepakketten opgemaakt. Hiervan waren 644 adressen vergunningplichtig en werd door het RIEC politieinformatie opgevraagd. "In een middelgrote gemeente is in oktober 2010 een vergunningsplicht voor growshops ingevoerd. Tegelijk met deze invoering is een maximumstelsel ingevoerd; met andere woorden: het aantal vergunde growshops zal nooit stijgen. In oktober is het aantal growshops binnen de gemeentegrenzen geïnventariseerd. Dat bleken er vijf te zijn. Deze kregen de gelegenheid om een vergunning aan te vragen. Uiteindelijk hebben vier growshops een vergunning aangevraagd; één growshop is tuincentrum geworden. Een andere aanvraag is op basis van informatie-uitwisseling tussen politie, justitie en de gemeente afgewezen. Na de vergunningverlening zijn inmiddels twee growshops gesloten omdat zij zonder de vereiste vergunning werden geëxploiteerd."

Op basis van de geanalyseerde informatieproducten adviseert het RIEC de gemeenten en de provincie Limburg. Dit advies heeft dan betrekking op de te nemen maatregelen aan de hand van de barrièremodellen en concrete casuïstiek op de thema's witwassen, georganiseerde hennepteelt, misbruik vastgoed, mensenhandel, patseraanpak en milieucriminaliteit. Er zijn onder andere goede resultaten behaald op het gebied van het sluiten van panden, bestuurlijke sancties, intrekken c.q. weigeren van vergunningen en dergelijke. Deze resultaten worden expliciet vermeld in de evaluatieverslagen van de deelnemende gemeenten. Geïntegreerde aanpak De informatie die tijdens de bestuurlijke aanpak (de lokale overleggen) verzameld is kan aanleiding zijn om een casus op te schalen. Dit kan op basis van een vermoeden van witwassen/misbruik van vastgoed zijn, indien bijvoorbeeld een pand in korte tijd meerdere malen blijkt te zijn verkocht en de koopsom in geen enkele verhouding staat tot het hypotheekbedrag en/of de WOZ-waarde. Ook sterke signalen met betrekking tot de andere in het Bestuurlijk Akkoord en Regionaal Convenant genoemde thema's kunnen aanleiding zijn om een casus op te schalen. In dergelijke gevallen worden afhankelijk van de casus en met inachtneming van de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit een of meerdere gesloten bronnen geraadpleegd. Deze informatie wordt binnen de wettelijke kaders door het RIEC verzameld en geanalyseerd. Wanneer uit de analyse van het RIEC blijkt dat er sprake is van mogelijke criminele activiteiten wordt op basis van het interventieadvies van het RIEC door alle convenantpartners afgestemd welke partner(s) deze criminele activiteit mono- dan wel multidisciplinair aanpakt. Het RIEC fungeert bij de geïntegreerde aanpak eveneens in de eerste plaats als informatiemakelaar. De daarvoor in aanmerking komende geanalyseerde informatiepakketten van de lokale overleggen worden door het RIEC aangevuld met de informatie van de andere convenantpartners (Justitie, Politie, Belastingdienst, FIOD, SIOD en Arbeidsinspectie -nu Inspectie SZW- en de Koninklijke Marechaussee). Het RIEC levert deze geanalyseerde dossiers aan de thematische werkgroepen van de convenantpartners ten behoeve van mono- of multidisciplinaire interventies. Jaarverslag RIEC Limburg 2011

17


18

Werkgroepen thematische aanpak De planmatige geïntegreerde aanpak van de landelijk geprioriteerde thema’s en van lokale prioriteiten of handhavingsknelpunten op het gebied van georganiseerde misdaad worden vormgegeven door een stelsel van regionale ‘werkgroepen thematische aanpak’. Door casuïstiek in onderlinge samenhang te overzien worden meer gerichte keuzes gemaakt in de geïntegreerde aanpak. De werkgroepen bestaan afhankelijk van het thema uit (materiedeskundige) vertegenwoordigers van de volgende organisaties: • Gemeente; • Provincie (facultatief); • Openbaar ministerie; • Politie; • Belastingdienst; • FIOD; • SIOD (SZW); • Arbeidsinspectie (SZW); • Koninklijke Marechaussee; • RIEC. Het voorzitterschap ligt bij een van de convenantpartners. De voorzitter is verantwoordelijk voor de werking van de werkgroep en de te behalen resultaten. De werkgroepen worden gevoed vanuit de lokale overleggen zoals bij de werking van het lokaal overleg is beschreven. Daarnaast brengen de individuele leden vanuit hun achterban casuïstiek in. Binnen het mandaat van de werkgroepen wordt casuïstiek zelfstandig opgepakt. De accountmanager van het RIEC stemt het verloop van de aanpak af met de coördinatoren bestuurlijke aanpak van de betrokken gemeenten en ondersteunt hen bij het zorg dragen voor de nodige contacten met en opdrachten van lokale driehoeken. Het RIEC heeft in 2011 de werkgroepen gefaciliteerd door: • Het vertegenwoordigen van gemeenten (of de coördinatoren bestuurlijke aanpak) en de provincie; • Op te treden als liaison naar relevante partners als RIECs, RCF, RPC, LBB, etc.; • Het opvragen en helpen ontsluiten van relevante informatie uit open, half open en gesloten bronnen; • Het uitvoeren van probleemveldanalyses; • Het in samenwerking met materiedeskundigen van betrokken partners analyses uitvoeren op casusniveau; • Het in samenwerking met materiedeskundigen van betrokken partners opstellen van integrale interventieadviezen; • Bieden van ondersteuning aan gemeenten en provincie bij de inzet van de zogenaamde flexteams. Jaarlijks stelt de voorzitter van elke werkgroep een evaluatieverslag op met een beschrijving van activiteiten en resultaten. Dit evaluatie- en jaarverslag wordt aangeboden aan de bestuurlijk portefeuillehouder. In de stuurgroepvergadering worden de jaarverslagen besproken en vastgesteld.


19

Mono- of multidisciplinaire activiteiten met betrekking tot de informatiefase, voorbereidingsfase en interventiefase die buiten het mandaat van de werkgroepen vallen, worden door de voorzitter ingebracht bij het ‘interventieoverleg’.

Interventieoverleg

Het proces en de werkwijze van het tweemaandelijkse interventieoverleg is op pagina 12 uitputtend beschreven. Naast de inhoudelijke sturing op de geïntegreerde aanpak, fungeerde het interventieoverleg in 2011 tevens als adviesorgaan voor de stuurgroep m.b.t. actuele ontwikkelingen, fenomenen en thema’s in de regio. Het Hoofd RIEC verantwoordt de voortgang van het proces en bijbehorende resultaten periodiek aan de stuurgroep. Door het LIEC wordt een format opgesteld voor het jaarverslag van het interventieoverleg zoals dat ter vaststelling aan de stuurgroep wordt voorgelegd. De vastgestelde jaarverslagen worden jaarlijks door het LIEC gebundeld ter verantwoording voorgelegd aan de minister van Veiligheid & Justitie. Het RIEC heeft het interventieoverleg gefaciliteerd door: • Namens de stuurgroep de functie van technisch voorzitter te vervullen; • Op te treden namens de gemeenten en provincie; • Op te treden als liaison naar relevante partners zoals RIECs, RCF, RPC, LBB, Veiligheidshuizen, etc.; • Het opvragen en helpen ontsluiten van relevante informatie uit open, half open en gesloten bronnen; • Het in samenwerking met materiedeskundigen van betrokken partners: - Opstellen van (integrale) pré-weegdocumenten; - Uitvoeren van analyses op casusniveau; - Opstellen van integrale interventieadviezen; • Het ondersteunen bij het opstellen van de jaarverslagen; • Het (vroegtijdig) inschakelen van de functies van het LIEC; • Het formuleren van adviezen aan de stuurgroep m.b.t. actuele ontwikkelingen, fenomenen en thema’s in de regio.


20

6

Resultaten

Lokaal Overleg In 2011 vond in vrijwel alle Zuid-Limburgse gemeenten een lokaal overleg 'bestuurlijke aanpak' plaats. Gedetailleerde informatie is zoals reeds eerder vermeld weergegeven in de gemeentelijke evaluatieverslagen. Het is conform gemaakte afspraken niet aan het RIEC Limburg om daar over te communiceren. Voor het jaarverslag toch enkele vermeldenswaardig aantallen. In het kader van artikel 13 B Opiumwet en artikel 174a Gemeentewet zijn in 2011 in Limburg-Zuid in de 18 Limburgse gemeenten meer dan 100 panden/woningen gesloten. Door de Belastingdienst werd naar aanleiding van de lokale overleggen bij 28 bedrijven een boekenonderzoek gestart. De financiële resultaten met betrekking tot de eventuele correcties zijn op dit moment nog niet bekend.

Overigen Totaal

0 0 0 0

0 1 0 0

0 0 0 0

6

3 12 0 32 4

13 53 16 77

Voerendaal

0 56 1 98

0 4

0 1 1 0 42 1

7

1 49 81 45 1

0 1 0 0

0 10 1 0 6 2 0 2 0 0 0 0

4 21 9

6 1 1 2

0 0 0 0

1 14 20 7

0

76 0 30 41 3 7 13 3

21 15 20 12 10 112 61 21 2 68 2 9 8 8 4 6 8

Opmerkingen: * De gemeenten Stein, Onderbanken en Schinnen hebben geen schriftelijke verslaglegging van bevraagde adressen/panden aangeleverd. ** De gegevens van de gemeenten Gulpen-Wittem en Kerkrade zijn niet schriftelijk vastgelegd in een verslag van een casusoverleg maar zijn digitaal verwerkt in de Jaarverslag RIEC Limburg 2011

Totaal

Vaals

Valkenburg

Sittard-Geleen

3 3

Simpelveld

7 40 1

5 6 15 8 15 24 9 1 6 12 7 0 0 0 1

Nuth

Nulmeting Prostitutie/mensenhandel Vastgoedfraude Witwassen Patseraanpak

0 12 26 0 14 0 14 12 77 0 8 0 6 0 0 11 0 0 0 0 0 4 0

Maastricht

2 1

Landgraaf

0 9

Kerkrade **

Eijsden-Margraten-Meersen

0 0

Heerlen

Brunssum

Bibob (aanvraag) Hennep (drugsgerelateerd)

Gulpen-Wittem **

Aanleiding bevraging

Beek

De aantallen panden die in de lokale overleggen werden besproken zijn in de onderstaande tabel per gemeente weergegeven. Ook is de aanleiding van de bevraging vermeld.

21 database RIEC-IS; door omstandigheden kan de aanleiding van de bevraging niet worden vastgelegd. Verdeling totaal aantal adressen/panden vs. 'aanleiding bevraging' in gemeenten* Zuid-Limburg in 2011 (n = 1128).

56; 5%

133; 12%

98; 9% 41; 4% 30; 3% Bibob (aanvraag) Hennep (drugsgerelateerd) Nulmeting Prostitutie/mensenhandel Vastgoedfraude Overigen

760; 67%

Vergunning Geweigerd Vergunning Toegekend Aanvraag buiten behandeling Aanvraag In behandeling Aanvraag ingetrokken Vergunning ingeleverd Vergunning Ingetrokken


22 1

1

0 1 1 6 25 3 63 4 5 6 1 7 2 5 2 16 5 1 1 1

2

0 39 0 31 4

Totaal

Voerendaal

Valkenburg

Stein

Sittard-Geleen

Simpelveld

Schinnen

Onderbanken

Nuth

Meerssen

Maastricht

Landgraaf

Kerkrade

Heerlen

0 14 37 7 89 10 4 12 1

Vaals

Totaal Bibob-onderzoeken 0 23 1

Eijsden-Margraten

Gulp-Wittem

Brunssum

Beek

Overzicht resultaat vergunning (aanvraag) a.g.v. Bibob-onderzoek in 2011

7

27 9

1 4 10 2 18

2

7 16

3 2

1 1 1

22

Overzicht aantal adviesaanvragen in 2011 n.a.v. Bibob-onderzoeken en conclusies van Bureau Bibob Adviezen Bureau BIBOB

Reeks1; Ernstig gevaar

Reeks1; Enig gevaar

Reeks1; In behandeling bij Bureau Bibob

Reeks1; Geen gevaar

In behandeling bij Bureau Bibob Geen gevaar Enig gevaar Ernstig gevaar

2011 Aantal adviesaanvragen

17

In behandeling bij Bureau Bibob

5

Geen gevaar

4

Enig gevaar

2

Ernstig gevaar

6

De werkgroep Mensenhandel Deze integrale werkgroep onder voorzitterschap van de regiopolitie Limburg-Zuid is in 2011 6 keer bij elkaar geweest. Op initiatief van de werkgroep werden in totaal 16 integrale controles verricht. De regiopolitie Limburg-Zuid verrichtte daarnaast 66 controles bij seksinrichtingen en maakte 12 bestuurlijke rapportages op ten behoeve van de gemeenten. De Belastingdienst paste voor een bedrag van € 360.000,- correcties op de Inkomstenbelasting toe. "In Zuidelijk Zuid Limburg was in 2011 een prostitutienetwerk met Roemenen actief. In oktober werd voor de tweede keer in een bepaald pand binnengetreden en telkens werden vier jonge Roemeense mannen aangetroffen die hun seksuele diensten via het internet aanboden. In een andere minder grote gemeente werd in diezelfde maand eveneens een mannenbordeel met Roemeense jongens aangetroffen. In beide gevallen werden de tips door de lokale overheden zeer serieus genomen met name vanwege het feit dat dergelijke praktijken het veiligheidsgevoel van omwonenden in sterke mate aantast. In beide gevallen werden dwangsommen opgelegd en hebben de rechtmatige eigenaren zich bij de "huurders" gemeld en zijn de huurovereenkomsten beëindigd."

De werkgroep Georganiseerde Hennepteelt De werkgroep onder voorzitterschap van de gemeente Maastricht is in 2011 maandelijks, met uitzondering van de maanden juli en augustus, bij elkaar gekomen. De werkgroep heeft zich in 2011 voornamelijk gericht op het analyseren van informatie die was verzameld aan de hand van casuïstiek. Het doel van deze analyse is om de criminele organisatie(s) achter de hennepteelt bloot te leggen. Door de samenstelling van de werkgroep is het mogelijk om gericht informatie te verzamelen en beschikt de werkgroep over voldoende expertise om de voorliggende informatie te beoordelen en te wegen. De werkgroep bespreekt daarnaast de ontwikkelingen op het gebied van wetgeving en jurisprudentie en adviseert -waar nodig- de Stuurgroep en lokale overheden op beleidsmatig niveau. De werkgroep heeft bijvoorbeeld geadviseerd om als regio Limburg Zuid niet deel te nemen aan de landelijke screening coffeeshops. Dit is als zodanig gecommuniceerd naar het Landelijk Bureau Bibob van het Ministerie van Justitie en de lokale overheden.


23

De werkgroep is in 2011 gestart met het opstellen van een voorstel voor een voorlichtingscampagne in Limburg tegen drugs. Eind 2011 is het voorstel voor de campagne en het plan van aanpak afgerond en door de werkgroep goedgekeurd. In 2012 zal dit voorstel aan de Stuurgroep worden voorgelegd. Vanuit de werkgroep worden tenslotte integrale controles van de vergunde en niet vergunde growshops in Limburg Zuid georganiseerd. Growshops. 38 bedrijfs- en boekenonderzoeken. Naheffingsaanslagen inkomstenbelasting voor in totaal € 547.358,Coffeeshops 42 bedrijfs- en boekenonderzoeken. Naheffingsaanslagen inkomstenbelasting voor in totaal € 4.000.000,Hennepplantages Ter zake ontmanteling hennepplantages maakte de regiopolitie 441 Processenverbaal op.. In totaal aan naheffingsaanslagen inkomstenbelasting: € 4.200.000,-. De werkgroep Georganiseerde Milieucriminaliteit Deze integrale werkgroep onder voorzitterschap van de provincie Limburg is in 2011 4 keer bij elkaar geweest. Dit betrof voornamelijk afstemmingsoverleg tussen het operationeel Regionaal Milieuteam Regiopolitie en de accountmanager van het RIEC. Lopende onderzoeken zijn in dat overleg gemonitord en afgestemd is op welk moment operationele informatie vanuit onderzoeken in een bestuurlijke rapportage ten behoeve van de lokale overheden kan worden omgezet. Anderzijds is analoog aan de procesbeschrijving een systematiek ontwikkeld om de informatie m.b.t. milieucriminaliteit vanuit de lokale overleggen op een juiste wijze in te brengen ten behoeve van het regionaal opsporingsteam milieu en de handhavende afdelingen. De werkgroep Patseraanpak. Door met name capaciteitsproblemen (financiële recherche) bij de regiopolitie Limburg-Zuid heeft deze aanpak lange tijd stilgelegen. Inmiddels zijn in LimburgZuid 6 subjecten onderwerp van onderzoek. Resultaten daarvan zijn in 2012 zichtbaar. In Limburg-Noord is inmiddels een functionaris van de regiopolitie benoemd als vast aanspreekpunt/behandelaar waardoor de verwachting reëel is dat in 2012 een doorstart volgt. Het interventieoverleg In 2011 werden 20 geïntegreerde casussen gestart. Hiervan hebben: □ □ □

□

4 casussen geleid tot een geïntegreerd advies; 9 casussen tot een geïntegreerde pré-weegdocument; 4 casussen werden op een andere manier afgedaan (niet naar het Interventieoverleg, maar voorgelegd aan een Convenantpartner voor evt. nader onderzoek); Bij 3 casussen is de afhandeling (nog) niet bekend.


24

Welke partner de casus initieerde en in welke gemeente het onderzoek zich afspeelde, staat onderstaand vermeld: □ □

□ □

□ □ □

3 casussen werden gestart in de gemeente Sittard-Geleen, waarvan 2 casussen afkomstig waren van de politie en 1 van de gemeente zelf; 5 casussen vonden plaats in de gemeente Maastricht, waarvan 4 casussen afkomstig waren van de gemeente en 1 casus van de Werkgroep Georganiseerde Hennepteelt; 2 casussen werden gestart in de gemeente Heerlen en waren ook van de gemeente Heerlen afkomstig; 1 casus werd opgestart vanuit de gemeente Kerkrade en werd ingebracht door de politie; 2 casussen werden gestart in de gemeente Landgraaf, 1 casus was afkomstig van de politie en 1 casus van het RIEC Zuid West Nederland; 2 casussen werden opgestart vanuit de gemeente Onderbanken, 1 casus was afkomstig van de politie en 1 casus afkomstig van de gemeente; 5 casussen werden regionaal opgestart, dus niet vanuit één bepaalde gemeente, nl: o 1 casus werd gezamenlijk ingebracht door de gemeenten SittardGeleen en Landgraaf; o 1 casus was afkomstig van de politie; o 2 casussen werden door het RIEC zelf aangeleverd; o 1 casus was afkomstig van het RIEC Midden Nederland.

Ingebrachte casussen Interventie-overleg 3

1

4

"Eind 2010 kwamen van twee convenantpartners signalen bij het RIEC binnen inzake 6 2 1 verdenkingen omtrent mensenhandel en2 fiscale 1fraude ten aanzien van de exploitant en eigenaar van een restaurant. Via het RIEC is deze zaak onderwerp geworden van de geïntegreerde aanpak. De betrokken gemeente is op enig moment betrokken in de Sittard-Geleen Maastricht Heerlen Landgr/Sitt-Gel Onderbanken RIEC Politie overig procedure hetgeen recent geleid heeft tot de definitieve intrekking van de Drank- en Horecawetvergunning als ook de horeca-exploitatievergunning op grond van slecht levensgedrag van de exploitant. Het strafrechtelijke en fiscaalrechtelijke traject ten aanzien van de exploitant loopt op dit moment nog. Het restaurant is inmiddels gesloten".

Van de 9 geïntegreerde pré-weeg documenten werden er 3 aangenomen door het Interventieoverleg, 1 casus werd in behandeling genomen door de werkgroep Georganiseerde Hennepteelt, 1 préweeg dient op verzoek van het Interventieoverleg aangepast te worden en daarna opnieuw voorgelegd te worden, 1 préweeg wordt door de politie en de Belastingdienst nader bekeken en 3 préweegdocumenten dienen nog ingebracht te worden. Er is 1 casus ingebracht door de SIOD welke niet door het RIEC tot een geïntegreerde préweeg is verwerkt omdat dit niet nodig was. SIOD en politie behandelen deze casus verder en vragen informatie op bij verschillende gemeenten (zowel Noord- als Zuid-Limburg) in samenwerking met het RIEC. Door de Belastingdienst werd naar aanleiding van de zaken van het interventieoverleg voor een bedrag van € 432.000,- aan correcties inkomstenbelasting opgelegd. Dit voor wat betreft de resultaten in cijfers.


25

Maatschappelijke effecten Door het toepassen van een quick-scan bij de vergunningverlening is bewerkstelligd dat het vestigingsklimaat voor bonafide ondernemers wordt verbeterd. Geen oneigenlijke concurrentiepositie en snelheid/hulp bij de vergunningverlening. Het vestigingsklimaat voor malafide ondernemers verslechtert. De inzet van zogenaamde gemeentelijke flexteams laat zien dat de lokale overheid oneigenlijke toestanden serieus neemt en handhaaft. Bijvangst daarbij zijn verbetering van woonomstandigheden van kamerbewoners, de brandveiligheidseisen worden gehandhaafd en verloedering wordt tegengegaan. Kortom een bijdrage aan veiligere buurten en wijken. In totaal is door de Belastingdienst voor bijna 10 miljoen Euro aan naheffingsaanslagen inkomstenbelasting opgelegd. De omgeving zal merken dat misdaad niet loont.


26

7

Analyseren & Instrumenten

Bestuurlijke criminaliteitsbeeld analyses Het Ministerie van Veiligheid en Justitie geeft aan dat de RIECs in Nederland jaarlijks een voortgangsrapportage dienen te verstrekken. Een zg. ‘regionaal bestuurlijk criminaliteitsbeeld’ waarin een integraal beeld van de lokale problematiek wordt geschetst maakt deel uit van deze voortgangsrapportage. Het vervaardigen van een ‘regionaal bestuurlijk criminaliteitsbeeld’ sluit nauw aan bij een van de doelstellingen van het RIEC: Het zijn van een kennis- en expertisecentrum. De analyse geeft antwoord op onderstaande probleemstelling: "Wat is de aard en omvang van de door het samenwerkingsverband RIECLimburg vastgestelde verschijningsvormen van criminaliteit in de gemeenten van de politieregio Limburg-Zuid, de aard van de verdachten die zich schuldig maken aan het plegen van deze delicten en welke instrumentarium is door de RIECconvenantpartners toegepast?" De voorbereidingen voor de eerste Bestuurlijke Criminaliteitsbeeld Analyse werden in het najaar van 2011 ter hand genomen. Om zicht te krijgen op de omvang werd een aantal onderzoeksvragen geformuleerd: 1.

Wat is de omvang in aantallen van de criminaliteitsdelicten die behoren tot door het RIEC-Limburg vastgestelde criminaliteitsvormen per in de politieregio Limburg-Zuid in 2011?

2.

Wat is de omvang in aantallen van deze criminaliteitsdelicten die behoren tot de vastgestelde criminaliteitsvormen in de politieregio Limburg-Zuid in 2011?

3.

Welke verschijningsvormen van criminaliteit manifesteren zich?

4.

Wat zijn de kenmerken van de criminaliteit die zich in een gemeente manifesteert?

5.

Is er samenhang tussen de criminele verschijningsvormen en het inwoneraantal van een gemeente?

6.

Wat zijn de geografische en temporele spreiding (de ‘hotspots’ en ‘hottimes’) van de door het RIEC aangemerkte criminaliteitsvormen?

7.

Wat zijn de kenmerken van de personen en/of criminele samenwerkingsverbanden die de aangemerkte delicten plegen?

Om deze onderzoeksvragen te beantwoorden wordt gebruik gemaakt van de informatie (2011) uit de lokale overleggen. Deze informatie wordt aangevuld met informatie uit de thematische werkgroepen, het interventieoverleg en de politiële Geïntegreerde Interactieve Databank van Strategische Bedrijfsinformatie (GIDS). Ontbrekende dossiergegevens worden aangevuld met onderzoekgegevens uit de database van het RIEC-Limburg (RIECIS). Naast deze zg. dossierstudie zal in iedere gemeente een inventarisatie van ‘verborgen informatie’ plaats vinden. Aan de hand van een vraaggesprek met een deelnemer aan het lokaal overleg, zal deze ‘verborgen informatie’ opgespoord worden. Jaarverslag RIEC Limburg 2011

27

Zoals vermeld zijn de voorbereidingen in 2011 begonnen en is de verwachting dat een eerste criminaliteitsbeeld analyse in de loop van mei 2012 wordt opgeleverd. In eerste instantie richt de criminaliteitsbeeld analyse zich op de 18 gemeenten in de politieregio Limburg-Zuid. Vanaf medio 2012 zullen fasegewijs ook de gegevens van de bij het RIEC aangesloten gemeenten in Midden- en NoordLimburg geanalyseerd worden. Het criminaliteitsbeeld zal jaarlijks worden samengesteld. Project 'S' In Limburg is ook in 2011 gebleken dat een bepaald soort 'fastfoodzaken' in een kort tijdsbestek van exploitant wisselen. Daarbij is sprake van financiering middels ondoorzichtige constructies die niet of nauwelijks te verifiëren zijn. Blijkbaar spreken we hier over een branche die de moeite van het investeren waard is: vermoedelijk is sprake van witwassen van gelden die uit criminele activiteiten afkomstig zijn. Omdat de exploitant echter niet in relatie gebracht kan worden met strafbare feiten is het niet mogelijk om een ernstig gevaar advies af te geven. In 2011 werd ter voorbereiding op het project (start aanpak voorjaar 2012) de samenwerking met de Belastingdienst gezocht en een analyse gemaakt van dit opvallend fenomeen.


28

8

Expertise

Naast het leveren van de fysieke producten hebben medewerkers van het RIEC Limburg kennis en expertise op het gebied van financieel-economische, juridische, analyse en bestuurlijke zaken. In persoonlijke contacten maar ook in thematische werkgroepen worden expertise en kennis ingebracht. De inbreng van dit breed scala aan taken en deskundigheden is niet altijd in producteenheden vast te leggen en te meten. Een tip aan een onderzoeksteam over een door de gemeente aangetroffen situatie in een vergunningplichtig pand kan voor dat onderzoeksteam een doorbraak in het onderzoek betekenen. Ook het verbinden en in contact brengen met de juiste partners leidt tot snellere successen. In de expertisefunctie is ook een onderscheid aan te brengen in een uitgebrachte adviesrapportage en de dagelijkse (telefonische) mondelinge advisering ten aanzien van bestuurlijke aanpak of het controleren van jaarrekeningen ten behoeve van Bibob onderzoeken. Het periodiek bijeenbrengen van lokale gemeentelijke projectleiders, lokale privacyambtenaren en Bibobfunctionarissen om onderling te leren en casuïstiek te bespreken, kan eveneens in dit kader als voorbeeld genoemd worden. Financieel-economische expertise Bij zowel de complexe Bibob-onderzoeken als bij de inventarisatie vastgoed zit de informatie veelal in de financiële constructies. Door alle gemeenten wordt de financieel-economische expertise op dit vlak als onontbeerlijk ervaren. Naast financieel-economische ondersteuning vindt ook juridische en bestuurlijke ondersteuning plaats. Door het periodiek bij elkaar brengen van gemeentelijke coördinatoren is een goed netwerk ontstaan. Momenteel beroepen (veelal kleinere) gemeenten zich op de kennis en ervaringen van (meestal grotere) gemeenten in de regio bij het nemen van bestuurlijke maatregelen en het opstellen van beleid hieromtrent. Dit is vooral het geval bij Bibob-onderzoeken, sluitingen o.g.v. Damoclesbeleid en integrale handhavingsacties van bijvoorbeeld Flexteams. Dit is het logische gevolg van het feit dat in grotere gemeenten vaker gebruik gemaakt wordt van bestuurlijke instrumenten dan bij kleinere gemeenten het geval is. Expertise risico-analyse In 2011 zijn samen met de coördinator van de regionale werkgroep Integriteit ten behoeve van 17 wethouders risicoanalyses Integriteit conform de richtlijnen afgehandeld. Privacy is een actueel onderwerp. Dit heeft er toe geleid dat, mede door vernieuwde privacywetgeving voor de politie, in ruime mate om advies is gevraagd. Juridische expertise Eerder is al de totstandkoming van de Provinciale Hennepconvenant, inclusief private partijen vermeld. Dit proces dat door het RIEC Limburg is geïnitieerd en begeleid nam vrij veel tijd in beslag vanwege het grote aantal overheden en private partijen dat in de integrale aanpak wensten te participeren. Alle convenantpartners (m.u.v. de Belastingdienst) én alle woningcorporaties, netwerkbeheerders en het UWV, meer dan zestig partijen, nemen deel aan dit Jaarverslag RIEC Limburg 2011

29

samenwerkingsverband ter bestrijding van de georganiseerde hennepteelt.


30

Communicatie Onder het mom van "onbekend maakt onbemind" werd in 2011 een aantal malen de publiciteit gezocht om het instituut RIEC en haar bestaansrecht onder de aandacht te brengen. Dit resulteerde in twee paginagrote artikelen in "De Limburger/Limburgs Dagblad", één artikel in "De Pers" en een groot artikel in het korpsblad van de Politie Limburg Zuid. Het communiceren over operationele resultaten en casussen is een bevoegdheid van de onderscheidene partners in het samenwerkingsverband. Het RIEC Limburg speelde daar in 2011 géén rol in.


31

9 Projecten 1 en 2 september 2011 Informeel internationaal symposium Op donderdag 1 en vrijdag 2 september vormde Maastricht het decor voor een Informeel symposium over de internationale uitwisseling van (bestuurlijke) gegevens. Zo'n 20 deelnemers uit Frankrijk, Duitsland, Hongarije, Engeland, Nederland en afgevaardigden van de Europese Commissie namen deel aan deze door het RIECLimburg in samenwerking met het Ministerie van Veiligheid en Justitie georganiseerde tweedaagse. De eerste dag werd -na een welkom door de Maastrichtse Burgemeester Hoes- ingevuld door het RIEC Limburg en de gemeente Maastricht waarbij de werkwijze van de RIECs uiteen werden gezet. De presentatie bestond o.a. uit casussen die illustreerden dat met name op internationaal gebied de geïntegreerde en bestuurlijke aanpak heel moeizaam verloopt, ondanks alle goede voornemens in Brussel. Op vrijdag werd aan het begin van de ochtend nog even teruggeblikt en nam Prof. Drs. Toine Spapens het woord en gaf tekst en uitleg over het gelopen project in het "Red Light District" in Amsterdam. Ook kwamen internationale oplossingsrichtingen in de vorm van verdragen en "conventions" aan bod. Het ministerie van Veiligheid en Justitie beëindigde de tweedaagse bijeenkomst met het formuleren van een aantal conclusies. Daarnaast tekende zich nog een overduidelijke opbrengst van het symposium af: het informeel van gedachten wisselen over de herkenbare problematieken binnen één Europa zonder grenzen als het gaat over de uitwisseling van bestuurlijke informatie. De deelnemers waren het er in ieder geval over eens dat het niet bij één bijeenkomst moet blijven! Genk Vanuit de optiek en de ervaring dat crimineel verworven geld veelal niet naar exotische oorden verdwijnen, doch in de regio blijven en dat naarmate de druk in Nederland wordt opgevoerd, criminelen uitwijken naar gebieden over de grens werd in 2008 al gestart met awarness ten behoeve van een samenwerking met België. In de tweede helft van 2011 werd de stad Genk in Belgisch Limburg enthousiast én bereid gevonden een pilot "Bestuurlijke Aanpak" te starten met ondersteuning van het RIEC Limburg. Inmiddels krijgt het project duidelijke contouren en zal in de loop van 2012 van start gaan.


32

10 Opleidingen en presentaties Trainingen Door het RIEC Limburg werden in 2011 in coproductie met een extern opleidingsbureau en met de bestuursacademie Nederland zgn. incompany trainingen aangeboden aan de 33 Limburgse gemeenten. Een aantal trainingen had betrekking op BIBOB in de praktijk zowel voor beginners, als ook voor gevorderden, aangevuld met een training gesprekstechnieken. Ruim 70 ambtenaren van bijna alle gemeenten uit Limburg hebben geparticipeerd. Door het slim combineren van deelnemers en opleidingsplaatsen werden geld en capaciteit gespaard. Daarnaast heeft het RIEC Limburg vanuit haar expertise financiële verdiepingscursussen verzorgd. Trainingen en cursussen RIEC-medewerkers Het waren niet alleen gemeenteambtenaren die in 2011 aan kennisuitbreiding en kennisonderhoud deden. De analisten en de informatiemedewerkers van het RIEC Limburg namen deel aan de Bibob-trainingen. Eén van de analisten startte de cursus "Tactisch criminaliteitsanalist". Presentaties Onder voorzitterschap van het RIEC Limburg wordt eens in de twee maanden een overleg met de gemeentelijke coördinatoren verzorgd. In dit overleg is het gebruikelijk om een gemeenschappelijk onderwerp door een (externe) expert te laten toelichten in de vorm van een presentatie. Zo werden in 2011 presentaties verzorgd op het gebied van: □ Georganiseerde hennepteelt, □ Mensenhandel, □ Vastgoedfraude, □ Cybercrime, □ Organisatie en werkwijze van de Koninklijke Marechaussee.


33

11

Het RIEC Limburg in cijfers

□

De regiopolitie Limburg-Zuid heeft ten behoeve van de Zuid Limburgse gemeenten 388 bestuurlijke rapportages opgemaakt.

□

In 2011 zijn op verzoek van de lokale overleggen in de gemeenten van 1715 adressen door het RIEC informatiepakketten opgemaakt. Hiervan waren 644 adressen vergunningplichtig.

□

In het kader van artikel 13 B Opiumwet en artikel 174a Gemeentewet zijn in 2011 in Limburg-Zuid in de 18 Limburgse gemeenten meer dan 100 panden/woningen gesloten.

□

Door de Belastingdienst werd naar aanleiding van de lokale overleggen bij 28 bedrijven een boekenonderzoek gestart.

□

In de lokale overleggen werden 1228 panden besproken en wel om onderstaande redenen: o Bibob (aanvraag): 56 o Hennep (drugsgerelateerd): 98 o Nulmeting: 760 o Prostitutie/mensenhandel: 30 o Vastgoedfraude: 41 o Witwassen: 3 o Patseraanpak: 7 o Overig: 133

□

Er vonden in totaal 279 Bibob-onderzoeken plaats. In 17 gevallen werd advies van het Landelijk Bureau Bibob gevraagd.

□

Op initiatief van de werkgroep Mensenhandel werden in totaal 16 integrale controles verricht. De regiopolitie Limburg-Zuid verrichtte daarnaast 66 controles bij seksinrichtingen en maakte 12 bestuurlijke rapportages op ten behoeve van de gemeenten. De Belastingdienst legde voor een bedrag van € 360.000,- aan naheffingsaanslagen Inkomstenbelasting op.

□

Vanuit de werkgroep hennep werden: Growshops. 38 bedrijfs- en boekenonderzoeken. Er werden naheffingsaanslagen Inkomstenbelasting voor in totaal € 547.358,- opgelegd; Coffeeshops bedrijfs- en boekenonderzoeken. Naheffingsaanslagen Inkomstenbelasting voor in totaal € 4.000.000,-; Hennepplantages 441 Processen-verbaal door de regiopolitie ter zake ontmanteling hennepplantages. In totaal aan correcties inkomstenbelasting: € 4.200.000,-.

□

De patseraanpak heeft lange tijd stilgelegen. Inmiddels zijn in LimburgZuid 6 subjecten onderwerp van onderzoek.

□

In 2011 werden 20 geïntegreerde casussen gestart.


34

o o o o

4 casussen hebben geleid tot een geïntegreerd advies; 9 casussen tot een geïntegreerde pré-weegdocument; 4 casussen zijn voorgelegd aan een convenantpartner voor nader onderzoek; Bij 3 casussen is de afhandeling (nog) niet bekend.


Jaarverslag 2011 RIEC Limburg

Recommend Documents