Jaarverslag 2009 ook achter de schermen
INHOUDSTAFEL
voorwoord inleiding beantwoorden en informeren
p. 3 p. 4 p. 5-21
AANTAL CONTACTEN : telefoon, chat, e-mail, brief, forum en website
p. 6-11
DE OPROEPEN
p. 12-13
DE OPROEPERS
p. 14
THEMA‟S VAN DE GESPREKKEN
p. 15-19
VERDERE UITWERKING VAN HET FORUM
p. 20
UITBREIDING OPENINGSUREN CHAT
p. 21
bekendmaking
p. 22-25
WERELDDAG VAN DE KINDER- EN JONGERENTELEFOON
p. 23-24
NIEUWSBRIEVEN
p. 24
KJT IN DE PERS EN OP RADIO & TV
p. 24-25
vrijwilligerswerking
p. 26-29
EEN NIEUWE VRIJWILLIGERSAFDELING
p. 27
WERVEN
p. 27-28
ONDERSTEUNEN
p. 28-29
MOTIVEREN
p. 29
werken aan kwaliteit
p. 30-33
DE ADVIESCOMMISSIE KWALITEIT
p. 31
DUOZITS
p. 31-32
SUPERVISIE
p. 32-33
FEEDBACKGESPREKKEN
p. 33
signaleren
p. 34-35
samenwerking & overleg
p. 36-37
intern overleg
p. 38-40
slotwoord
p. 41
2
voorwoord Beste jaarverslaglezeres of lezer, Sinds jaar en dag heeft KJT de gewoonte om zo zorgvuldig mogelijk cijfers en statistieken bij te houden. Een luisterend oor bieden aan het verhaal van kinderen en jongeren is en blijft natuurlijk onze voornaamste opdracht. Proberen lessen te trekken uit de achterliggende cijfers is echter ook een voorname opdracht op bestuursniveau. En onder het gekende motto “meten is weten” ben ik blij dat we door de jaren heen en onder impuls van een enthousiaste vrijwilliger met een rekenkundige knobbel een steeds beter inzicht zijn gaan krijgen in onze cijfers. Intussen heeft onze studiedienst het cijferwerk overgenomen en zijn we in een situatie dat we op een professionele manier kunnen opvolgen hoeveel we gecontacteerd worden en hoe we deze contacten beantwoorden. Dit alles uiteraard steeds in volle anonimiteit voor de kinderen en jongeren. Ik hoop dat ik je nieuwsgierig gemaakt heb en dat je even de tijd neemt om deze cijfers in dit jaarverslag door te nemen. Graag wil ik van de gelegenheid gebruik maken om onze e-mail afdeling een bloemetje toe te werpen. Als je weet dat ze vorig jaar bijna 40 % meer e-mails kregen en deze allemaal beantwoord hebben besef je waarom. Een welgemeend proficiat aan het bestuur en de vrijwilligers van afdeling Mechelen. Ook graag een welkom aan onze nieuwe afdeling Kempen. Jawel je leest het goed. KJT heeft een nieuwe afdeling kunnen oprichten en dit in Turnhout. Met dank aan de fiere moeder, afdeling Antwerpen. Onze strategie om het hoofd te bieden aan de immense stroom van e-mails, telefoons, chatgesprekken, webbezoeken en forumberichten bestaat er namelijk in om te proberen nieuwe afdelingen op te richten. Na afdeling Kempen zit een volgende al in de pijplijn. Maar daarover lees je volgend jaar meer in het voorwoord van mijn opvolgster. Succes Kirsten ! KJT, het ga je goed !
Geert Lambrechts Voorzitter
3
inleiding In dit jaarverslag willen we je niet enkel op de hoogte brengen van de vele telefoons, e-mails, chatgesprekken en forumberichten die onze vrijwilligers dit jaar beantwoord hebben, de inspanningen die zijn geleverd om kinderen en jongeren te informeren én de manier waarop we terug hebben gesignaleerd naar de maatschappij van wat bij kinderen en jongeren leeft. Dit jaar willen we je ook een speciale blik gunnen achter de schermen van de Kinder- en Jongerentelefoon. Vrijwillige en professionele medewerkers verzetten een berg aan werk om de visie en missie van KJT ieder jaar opnieuw waar te maken. Het is aan deze veelheid aan activiteiten, voor en achter de schermen, dat we dit jaarverslag opgehangen hebben. Om je als lezer enige houvast te bieden hebben we deze activiteiten in een aantal hoofdstukken gegroepeerd:
beantwoorden en informeren | KJT is een hulp- en informatielijn. Het bieden van een luisterend oor en van informatie aan kinderen en jongeren is dan ook onze kerntaak. In dit hoofdstuk vind je vooral cijfermateriaal over onze (beantwoorde) oproepen en website. We vertellen echter ook wat over de uitbreiding van de openingsuren van onze chatdienstverlening en de inspanningen die geleverd werden om het forum op onze website steeds beter vorm te geven.
bekendmaking | Hoe zorgen we dat kinderen en jongeren de weg naar KJT blijven vinden? We grepen dit jaar dankbaar de Werelddag van de Kinder- en Jongerentelefoon op 17 mei aan voor een geslaagde campagne! In dit hoofdstuk kan je alles lezen over de Werelddag, maar ook over de andere momenten waarop we via pers, radio en TV onze werking wisten bekend te maken.
vrijwilligerswerking | Geen KJT zonder vrijwilligers. Hier kan je lezen over het werven, ondersteunen en motiveren van onze vrijwilligers in 2009, en over de inspanningen die onze afdelingen ook op dit vlak geleverd hebben.
werken aan kwaliteit | De Adviescommissie Kwaliteit houdt een vinger aan de pols van ons beantwoorderswerk en heeft ook dit jaar gezocht naar oplossingen voor een aantal uitdagingen waar we als luisterend oor voor komen te staan. We besteden daarnaast aandacht aan de duozits, supervisies en feedbackgesprekken die binnen de afdelingen georganiseerd worden.
signaleren | Naast het bieden van een luisterend oor is het eveneens een taak van KJT om terug te signaleren naar de maatschappij van wat bij kinderen en jongeren leeft. In dit hoofdstuk lees je hoe we blijven zoeken naar een manier om ook dit aspect van onze werking waar te maken.
samenwerking en overleg | KJT bundelt haar inspanningen om kinderen en jongeren een stem in deze maatschappij te geven met die van anderen. Daarnaast delen we graag onze kennis en ervaringen met andere hulplijnen en andere organisaties en leren we op onze beurt van hen bij. Meer daarover in dit hoofdstuk.
intern overleg | Dat vergaderen ook boeiend kan zijn, stel je in het laatste hoofdstuk vast. We schetsen er onze tocht naar een nieuwe beleidsnota en geven ook onze bestuursorganen welverdiende aandacht.
Je hoeft de bovenstaande structuur niet te volgen om zicht te krijgen op onze werking van 2009. Elk hoofdstuk vormt een bundeling van korte teksten, die elk op zich een startpunt vormen om verder te grasduinen in dit jaarverslag. Voor wie graag meteen geboeid wordt, zijn de opgenomen getuigenissen van onze vrijwilligers bij elk hoofdstuk een aan te raden startpunt. Je vindt ze telkens in de blauwe balken. 4
beantwoorden en informeren
5
AANTAL CONTACTEN TELEFOON
In 2009 ontving KJT 775.162 telefonische oproepen. Dit is een lichte daling met 1% tegenover 2008. De spectaculaire boom sinds de invoering van het gratis nummer lijkt hiermee beëindigd. Wellicht gaat KJT een welkome periode van 'stabilisering' in het aantal telefonische oproepen tegemoet. De oproepen in 2009 waren afkomstig van naar schatting 83.450 unieke oproepers. Wanneer we enkel rekening houden met de (naar schatting 41.244) unieke oproepers die ons tijdens de openingsuren contacteerden, dan kreeg 21% van hen een antwoord van KJT. Onderstaande grafiek toont het aantal geregistreerde telefonische contacten per maand:
De 26.473 geregistreerde contacten betekenen een daling met 4% tegenover 2008.
6
CHAT
Het aantal ‘oproepen’ om te chatten bleef stijgen doorheen 2009. De 6.452 oproepen betekenen zo goed als een verdubbeling tegenover de 3400 oproepen in 2008. Sinds 15 juni kunnen kinderen en jongeren niet enkel op woensdag-, maar ook op maandagavond met KJT chatten. Een gedeelte van de stijging kan wellicht aan deze verdubbeling van de openingsuren toegeschreven worden.
De 863 beantwoorde oproepen betekenen een stijging met 126% tegenover 2008.
E-MAIL
Omdat bij e-mail elke oproep wordt beantwoord is het aantal oproepen bij dit medium hetzelfde als het aantal contacten. Met 5.401 beantwoorde e-mails steeg ook dit medium met 38%.
7
BRIEF In 2009 ontving KJT 8 brieven. Vanaf 2010 zal KJT dit medium niet langer aanbieden.
FORUM Voor het forum beschikken we voor 2009 nog niet over concrete cijfers. Vanaf 2010 zullen echter ook deze contacten met kinderen en jongeren geregistreerd worden. We kunnen wel vaststellen dat de forumpagina’s tot de meest bezochte van onze website behoren.
pagina
Unieke paginaweergaves
Weigerings-
1
/ (startpagina)
155615
11%
2
/thema/letstalkaboutsex/forum
84780
21%
3
/thema/verliefdheid/forum
49228
9%
4
/thema/mijnlichaam/forum
47502
13%
5
/chat
35302
40%
6
/thema/voeljegoed/forum
33122
13%
7
/thema/familiegezinenhuisdieren/forum
28071
13%
8
/thema/school/forum
25064
13%
9
/thema/letstalkaboutsex/forum?page=1
24651
10%
10
/thema/actueel/forum
23351
11%
11
/thema/jijendewereld/forum
23228
32%
12
/thema/vriendschapenruzie/forum
21510
19%
13
/thema/jouwrechten/forum
20786
15%
14
/thema/pesten/forum
20075
12%
15
/volwassenen
18855
30%
16
/thema/vrijetijd/forum
17706
17%
17
/info
16607
34%
18
/telefoon
15349
38%
19
/thema/letstalkaboutsex/forum?page=2
14081
15%
20
/email
13441
29%
21
/node/876
13290
89%
22
/thema/letstalkaboutsex
12665
60%
23
/thema/letstalkaboutsex/forum?page=3
10433
9%
24
/thema/mijnlichaam/forum?page=1
8740
3%
25
/thema/letstalkaboutsex/forum?page=4
8628
10%
percentage
1
De forumbeantwoorders ervaren een groeiende werkdruk. 40 nieuw ingediende topics per dag is immers geen uitzondering!
1
weigeringspercentage = aantal mensen dat de website na één pagina verlaat
8
WEBSITE
Met 637.110 bezoeken in 2009 stellen we ook bij onze website nog steeds een stijging met 85% tegenover 2008 vast. Deze bezoeken werden afgelegd door naar schatting 495.074 unieke bezoekers, eveneens een stijging (met 88% tegenover vorig jaar).
We gaven eerder aan dat de meest bezochte pagina’s van onze website de forumpagina’s vormen. Naast de interactie via het forum biedt KJT op haar website echter ook informatie via een aantal themapagina’s. Onderstaand overzicht toont hoe vaak deze in 2009 werden bezocht. Het weigeringspercentage geeft aan of de geboden informatie ook aansloot bij wat de bezoeker verwachtte te vinden.
themapagina's
unieke paginaweergaves
weigeringspercentage
/letstalkaboutsex
12665
60%
/familiegezinenhuisdieren
7028
57%
/verliefdheid
6552
45%
/mijnlichaam
5337
59%
/pesten
5221
48%
/actueel
4180
27%
/voeljegoed
3548
43%
/jouwrechten
3486
50%
/school
3413
37%
/vriendschapenruzie
3285
67%
/jijendewereld
2994
50%
/vrijetijd
2693
61%
9
Wanneer we de (top 25 van) zoekwoorden waarmee mensen in 2009 op onze website terecht kwamen onder de loep nemen, krijgen we een idee van waar ze naar op zoek waren. Een laag weigeringspercentage geeft aan dat ze zich bij ons aan het juiste adres wisten en verder doorgeklikt hebben.
zoekwoord
Bezoeken
Weigeringspercentage
kjt
50855
6%
jongerentelefoon
8113
12%
kindertelefoon
4960
16%
kinder en jongerentelefoon
4836
10%
inenting baarmoederhalskanker
4464
93%
sex
3102
65%
mastruberen
2938
51%
kjt.org
2663
10%
porno
2603
92%
www.kjt.org
2411
10%
hoe moet je rukken
2273
52%
hoe pleeg ik zelfmoord
2155
78%
pesten
1927
44%
assertiviteitscursus
1821
49%
rukken
1742
43%
kinderen en jongerentelefoon
1721
10%
pianopartituren
1545
37%
schaamhaar
1538
88%
kinder en jongeren telefoon
1494
9%
puri-ligne
1482
88%
babysitten
1468
46%
neuken
1441
92%
zelfmoord
1364
58%
baarmoederhalskanker inenting
1268
92%
jongeren telefoon
1222
7%
10
Soms vinden bezoekers onze website ook via de link van andere websites. Hieronder zie je een overzicht van de 25 websites die het meest bezoeken aan onze site genereerden. Het weigeringspercentage geeft aan hoeveel van deze bezoekers onze website na één pagina hebben verlaten. Een weigeringspercentage van 40 tot 60 % is normaal. Meer dan 60% geeft aan dat de link misschien niet relevant was of dat we de bezoeker niet konden bieden wat hij/ zij verwachtte te vinden.
bron
bezoeken
weigeringspercentage
google.be
1351
50%
webmail.kjt.org
979
1%
google.nl
763
80%
zita.be
612
75%
yeti.be
572
34%
it.netlog.com
512
58%
google.com
472
51%
ziggo.nl
447
82%
kpnvandaag.nl
424
84%
kliksafe.nl
402
25%
jac.be
369
11%
bing.com
336
35%
vinden.nl
330
80%
maks.be
310
25%
blauwzwartforum.be
299
64%
kindermishandeling.org
289
30%
zorg-en-gezondheid.be
270
19%
kinderrechten.be
232
42%
by110w.bay110.mail.live.com
227
17%
jac-middenwvl.be
214
5%
childcry.com
201
10%
74.125.77.132
194
22%
9lives.be
193
20%
karrewiet.ketnet.be
190
44%
zoeken.nl
180
64%
11
DE OPROEPEN In 2009 telde KJT 32.745 contacten met kinderen en jongeren via telefoon, chat, e-mail en brief. Dit is een stijging met 3% tegenover vorig jaar. Daar waar het aantal contacten via de telefoon daalde, zien we een stijging bij chat en e-mail. Deze media hebben dan ook een groeiend aandeel in onze contacten met kinderen en jongeren. Het aandeel van de telefoon in het totale aantal contacten zakte met 5,6%. Dat van de chat steeg met 1,4% en bij de e-mail was dat 4,2%. Zo maakte de e-mail in 2009 16% van onze contacten met kinderen en jongeren uit.
Niet elk contact met een kind of jongere mondt uit in een dialoog. Vooral bij de telefoon zien we dat de ‘stille/liever niet’, ‘scheld/giechel’ en ‘klik’ contacten meer dan de helft van de contacten uitmaken. Dit hangt samen met de aard van het medium. Bij de chat zien we dat 92% van de contacten ‘dialogen’ betreft, bij e-mail is dit 100%. Onderstaande grafiek vat de gegevens samen over de verschillende mediums heen. Het aandeel van de ‘dialogen’ is met zo’n 4% gestegen tegenover 2008. Deze stijging is echter eerder toe te schrijven aan het toenemende aandeel van de e-mail in het aantal contacten dan dat de telefoonbeantwoorder minder geconfronteerd zou geweest zijn met ‘stille/liever niet’, ‘scheld/giechel’ en ‘klik’ contacten.
In 2009 telden we 17.414 dialogen waarvan: —> 11.214 aan de telefoon —> 795 via chat —> 5.397 via e-mail.
12
Met deze gegevens kunnen we stellen dat het aandeel van de e-mail in de uiteindelijke dialogen die we met kinderen en jongeren hebben, stijgt tot meer dan 30%.
Bedankje De bedankjes die we zo nu en dan van kinderen en jongeren mogen ontvangen, zijn echt hartverwarmend!
“Bedankt dat jullie me een antwoord terugstuurden! Ik voel me echt al beter in mijn vel doordat ik mijn verhaal bij jullie kwijt kon. Jullie luisteren tenminste en nemen me au serieux! Het lijkt wel of ik de pijn en het verdriet met jullie deel! BEDANKT!!!”
13
DE OPROEPERS Omwille van de anonimiteit beschikken we slechts in beperkte mate over gegevens m.b.t. onze oproepers. Wel kunnen we vaststellen dat we meer dialogen met meisjes (55%) dan met jongens (30%) voeren en dat meisjes eerder lijken te kiezen voor chat en e-mail, daar waar de jongens een voorkeur voor telefoon lijken te hebben.
Het aandeel van meisjes lijkt ook groter bij de ‘crisis’gesprekken, daar waar de jongens meer ‘test’gesprekken lijken te voeren.
14
THEMA’S VAN DE GESPREKKEN Door het registreren van onze gesprekken met kinderen en jongeren krijgen we een goed beeld van de thema’s die in hun leefwereld belangrijk zijn. In de basisopleiding en permanente vorming voor onze vrijwilligers houden we hiermee rekening. Voor 2009 waren de meest voorkomende gespreksthema’s: geweld, psychische gezondheid en verliefdheid. Seksualiteit komt op een vierde plaats.
thema
aantal dialogen waarin dit thema aan bod kwam
% van totale aantal dialogen
geen thema ingevuld geweld psychische gezondheid verliefdheid seksualiteit gezin school vrienden lichaam vrije tijd andere algemene onderwerpen
4125 3163 2645 2525 2258 1958 1345 1222 1194 1006 889 827
24% 18% 15% 14% 13% 11% 8% 7% 7% 6% 5% 5%
We zien hierin ook een zeker verschil tussen de diverse mediums: bij chat en e-mail neemt het thema ‘psychische gezondheid’ duidelijk een belangrijker plaats in dan aan de telefoon.
Telefoon thema
aantal telefonische dialogen waarin dit thema aan bod kwam
% van totaal aantal telefonische dialogen
geen thema ingevuld geweld seksualiteit verliefdheid gezin psychische gezondheid school vrije tijd vrienden lichaam algemene onderwerpen andere
3582 1902 1379 1265 1045 952 787 763 623 550 513 484
32% 17% 12% 11% 9% 8% 7% 7% 6% 5% 5% 4%
15
Chat
thema
aantal chatdialogen waarin dit thema aan bod kwam
% van totaal aantal chatgesprekken
psychische gezondheid geweld verliefdheid seksualiteit gezin vrienden lichaam school geen thema ingevuld vrije tijd algemene onderwerpen andere
244 208 185 162 114 97 96 64 47 35 31 25
31% 26% 23% 20% 14% 12% 12% 8% 6% 4% 4% 3%
E-mail thema
aantal e-mails waarin dit thema aan bod kwam
% van totaal aantal e-mails
psychische gezondheid verliefdheid geweld gezin seksualiteit lichaam vrienden geen thema ingevuld school andere algemene onderwerpen vrije tijd
1447 1074 1050 795 717 547 500 496 494 379 282 206
27% 20% 19% 15% 13% 10% 9% 9% 9% 7% 5% 4%
Om een duidelijker zicht te geven op wat we precies verstaan onder deze thema’s geven we nog het overzicht van de subthema’s mee in de volgende tabel. Dan stellen we vast dat: ‘Geweld’ vooral ‘ruzie’ en ‘pesten’ betreft. Aan de telefoon komt pesten in 7,4% van de dialogen aan bod en is daarmee het meest voorkomende gespreks(sub)thema. ‘Psychische gezondheid’ staat in de chatdialogen voornamelijk voor ‘zelfmoord(gedachten)’ en ‘zelfverwonding’. Bij e-mail gaat het vooral over ‘depressie’, ‘zelfvertrouwen’ en ‘zelfmoord(gedachten)’. Dialogen over ‘verliefdheid’ gaan vooral over ‘aanmaken’. Bij dialogen over ‘seksualiteit’ wordt voornamelijk ‘informatie over vrijen’ gevraagd.
16
telefoon gespreksthema's
subthema's
gezin
chat
e-mail
brief
totaal
aantal
%
aantal
%
aantal
%
aantal
%
aantal
%
echtscheiding
274
2,4%
18
2,3%
156
2,9%
2
25,0%
450
2,6%
gezin
huisregels
310
2,8%
35
4,4%
290
5,4%
2
25,0%
637
3,7%
gezin
weglopen
90
0,8%
8
1,0%
71
1,3%
0
0,0%
169
1,0%
gezin
alleen wonen
66
0,6%
9
1,1%
111
2,1%
0
0,0%
186
1,1%
gezin
niet gespecificeerd
384
3,4%
50
6,3%
235
4,4%
0
0,0%
669
3,8%
school
schoolwerk
206
1,8%
8
1,0%
155
2,9%
0
0,0%
369
2,1%
school
schoolprestaties
250
2,2%
20
2,5%
121
2,2%
0
0,0%
391
2,2%
school
schoolkeuze
87
0,8%
18
2,3%
117
2,2%
0
0,0%
222
1,3%
school
studiemethode
48
0,4%
4
0,5%
17
0,3%
0
0,0%
69
0,4%
school
niet gespecificeerd
298
2,7%
22
2,8%
124
2,3%
0
0,0%
444
2,5%
seksualiteit
info over vrijen
366
3,3%
40
5,0%
135
2,5%
0
0,0%
541
3,1%
seksualiteit
voorbehoedsmiddelen
191
1,7%
23
2,9%
154
2,9%
0
0,0%
368
2,1%
seksualiteit
zelfbevrediging
147
1,3%
23
2,9%
84
1,6%
0
0,0%
254
1,5%
seksualiteit
soa's
38
0,3%
2
0,3%
23
0,4%
0
0,0%
63
0,4%
seksualiteit
zwangerschap
217
1,9%
33
4,2%
184
3,4%
0
0,0%
434
2,5%
seksualiteit
homoseksualiteit
166
1,5%
23
2,9%
95
1,8%
0
0,0%
284
1,6%
seksualiteit
seksuele relatie
222
2,0%
28
3,5%
99
1,8%
0
0,0%
349
2,0%
seksualiteit
niet gespecificeerd
286
2,6%
24
3,0%
90
1,7%
0
0,0%
400
2,3%
lichaam
uiterlijk
178
1,6%
47
5,9%
254
4,7%
1
12,5%
480
2,8%
lichaam
puberteit
96
0,9%
14
1,8%
109
2,0%
0
0,0%
219
1,3%
lichaam
fysieke gezondheid
240
2,1%
23
2,9%
210
3,9%
0
0,0%
473
2,7%
lichaam
niet gespecificeerd
74
0,7%
17
2,1%
40
0,7%
0
0,0%
131
0,8%
psychische gezondheid
angst
280
2,5%
37
4,7%
246
4,6%
0
0,0%
563
3,2%
psychische gezondheid
depressie
109
1,0%
39
4,9%
361
6,7%
0
0,0%
509
2,9%
psychische gezondheid
eenzaamheid
123
1,1%
13
1,6%
179
3,3%
1
12,5%
316
1,8%
psychische gezondheid
zelfvertrouwen
71
0,6%
38
4,8%
355
6,6%
0
0,0%
464
2,7%
psychische gezondheid
alcohol/drugs/ verslaving
115
1,0%
15
1,9%
72
1,3%
0
0,0%
202
1,2%
psychische gezondheid
eetstoornissen
53
0,5%
37
4,7%
135
2,5%
0
0,0%
225
1,3%
psychische gezondheid
zelfverwonding
92
0,8%
77
9,7%
210
3,9%
0
0,0%
379
2,2%
psychische gezondheid
zelfmoord (gedachten)
196
1,7%
82
10,3%
355
6,6%
0
0,0%
633
3,6%
psychische gezondheid
verlies/rouw
187
1,7%
33
4,2%
124
2,3%
0
0,0%
344
2,0%
psychische gezondheid
niet gespecificeerd
68
0,6%
13
1,6%
133
2,5%
0
0,0%
214
1,2%
17
zie vervolg op volgende pagina
telefoon gespreksthema's algemene onderwerpen algemene onderwerpen algemene onderwerpen algemene onderwerpen
subthema's
chat
e-mail
brief
totaal
aantal
%
aantal
%
aantal
%
aantal
%
aantal
%
juridische info
78
0,7%
10
1,3%
59
1,1%
0
0,0%
147
0,8%
info over KJT
308
2,7%
11
1,4%
145
2,7%
0
0,0%
464
2,7%
info over hulpverlening
57
0,5%
8
1,0%
72
1,3%
0
0,0%
137
0,8%
niet gespecificeerd
30
0,3%
1
0,1%
11
0,2%
0
0,0%
42
0,2%
vrije tijd
verveling
286
2,6%
7
0,9%
19
0,4%
1
12,5%
313
1,8%
vrije tijd
hobby
108
1,0%
7
0,9%
77
1,4%
1
12,5%
193
1,1%
vrije tijd
(studenten)job
16
0,1%
8
1,0%
10
0,2%
0
0,0%
34
0,2%
vrije tijd
uitgaan
25
0,2%
5
0,6%
32
0,6%
1
12,5%
63
0,4%
vrije tijd
babbeltje/grapje/ gedichtje/liedje
300
2,7%
3
0,4%
10
0,2%
0
0,0%
313
1,8%
vrije tijd
niet gespecificeerd
106
0,9%
6
0,8%
64
1,2%
0
0,0%
176
1,0%
verliefdheid
aanmaken
528
4,7%
69
8,7%
392
7,3%
0
0,0%
989
5,7%
verliefdheid
afmaken
157
1,4%
8
1,0%
88
1,6%
0
0,0%
253
1,5%
verliefdheid
relatieproblemen
288
2,6%
38
4,8%
286
5,3%
0
0,0%
612
3,5%
verliefdheid
niet gespecificeerd
376
3,4%
72
9,1%
363
6,7%
0
0,0%
811
4,7%
vrienden
niet gespecificeerd
623
5,6%
97
12,2 %
500
9,3%
0
0,0%
1220
7,0%
geweld
ruzie
597
5,3%
72
9,1%
465
8,6%
1
12,5%
1135
6,5%
geweld
pesten
826
7,4%
46
5,8%
256
4,7%
1
12,5%
1129
6,5%
geweld
uitgesloten worden
117
1,0%
19
2,4%
100
1,9%
0
0,0%
236
1,4%
geweld
fysieke mishandeling
255
2,3%
26
3,3%
134
2,5%
0
0,0%
415
2,4%
psychische mishandeling seksuele aanranding/ misbruik criminaliteit/ geweldpleging
64
0,6%
18
2,3%
93
1,7%
0
0,0%
175
1,0%
209
1,9%
54
6,8%
160
3,0%
2
25,0%
425
2,4%
90
0,8%
10
1,3%
62
1,1%
0
0,0%
162
0,9%
geweld
niet gespecificeerd
51
0,5%
6
0,8%
20
0,4%
0
0,0%
77
0,4%
andere
niet gespecificeerd
484
4,3%
25
3,1%
379
7,0%
0
0,0%
888
5,1%
geweld geweld geweld
18
KJT wil zo weinig mogelijk doorverwijzen. In 2009 werd in 2.553 van de 17.414 dialogen niettemin een doorverwijzing noodzakelijk geacht. Meestal was dit naar een JAC (23% van de doorverwijzingen), een website (21%) of het CLB (10%).
aantal ander JAC Website CLB Leerkracht Kinderrechtswinkel Zelfmoordpreventie Vertrouwenscentrum CAW Sensoa Holebifoon Kinderrechtencommissariaat JIP Druglijn Veilig vrijenlijn Comité voor Bijzondere Jeugdzorg Opvoedingstelefoon Justitiehuis Centrum voor gelijke kansen en racismebestrijding
19
886 851 779 357 299 108 78 74 65 53 46 42 27 27 20 18 6 4 0
Totaal % 24% 23% 21% 10% 8% 3% 2% 2% 2% 1% 1% 1% 1% 1% 1% 0% 0% 0% 0%
VERDERE UITWERKING VAN HET FORUM Het forum is het meest recente kanaal waarlangs kinderen en jongeren bij KJT én bij elkaar een luisterend oor kunnen vinden. Het heeft dan ook af te rekenen met een aantal kinderziektes die onze forummoderators met de nodige creativiteit en volharding het hoofd bieden.
Getuigenis F. en A., forummoderators
“Het afgelopen jaar was voor de Forumgroep zeer turbulent. Niet alleen viel onze mentor weg, we moesten het ook stellen met minder moderatoren. Dit in schril contrast met de toenemende werkdruk. Er werden enorme inspanningen gevergd van de beantwoorders maar iedereen bleef achter dit fenomenale medium staan. Toch klonk er wat gemor. Hier en daar werd zich luidop afgevraagd of het forum op deze manier kon overleven. Drastische maatregelen drongen zich op en er stond veel op onze verlanglijst: Het samenstellen van een ‘afdelingsbestuurtje’ Verminderen van de werkdruk door nieuwe forumregels
check check: niet alle berichten worden meer gepubliceerd - uitbreiden van de FAQ.
Werving van nieuwe kandidaten
check: dankzij vruchtbare infoavonden en enthousiaste anciens hebben we 7 mensen kunnen klissen, meer dan een verdubbeling van het huidig bestand!
Uitwerken parcours/opleiding nieuwe kandidaten
check: er werd een degelijk traject uitgewerkt voor de nieuwe mensen - cursussen - leesstages schrijfopleiding specifiek voor forum.
Snelle intervisie
check: via mail houden we elkaar op de hoogte, wordt er melding gemaakt van problemen.
Aanpassing van de website met een extra forumpagina
(nog) niet….hint!….
Waar staat de Forum-groep binnen KJT?
? kandidaten behoren tot verschillende afdelingen. Er zijn beantwoordersvergaderingen voor telefoon of mail, maar wat met kandidaten die enkel forum doen?
Droompje
voldoende beantwoorders om er 2 per dag in het permanentierooster te plakken. Eentje met de vroege en eentje met de late.)
Wij hopen oprecht, met de start van de nieuwe kandidaten in het vooruitzicht, om het KJT-forum verder uit te bouwen, onze richtlijnen i.v.m. het beantwoorderswerk te verscherpen en te verduidelijken. We streven naar een universele visie omtrent het Forum. A. en F. Namens alle Forum-Fighters”
20
UITBREIDING OPENINGSUREN CHAT Sinds de start van onze chatdienstverlening kunnen kinderen en jongeren met KJT chatten op woensdagavond van 18u tot 21u. Na een succesvolle wervingscampagne voor nieuwe vrijwilligers in 2008 stelden de chatbeantwoorders vast dat er voldoende nieuwe vrijwilligers waren om de openingsuren voor dit medium te verdubbelen. De vraag drong zich op welk moment daar het meest geschikt voor zou zijn. In eerste instantie werd deze vraag aan de chatbeantwoorders zelf voorgelegd. Hun beschikbaarheid was immers een eerste voorwaarde om deze uitbreiding waar te kunnen maken. Een interne bevraging leidde ertoe dat kinderen en jongeren sinds 15 juni 2009 ook op maandagavond van 18u tot 21u met de Kinderen Jongerentelefoon kunnen chatten. Daarnaast wilden we echter ook graag zicht krijgen op welke momenten voor kinderen en jongeren zelf de meest geschikte waren. We deden een externe bevraging en kregen van 828 leerlingen van het vijfde leerjaar tot het zevende middelbaar een top5 van favoriete momenten om met KJT te chatten. De woensdagnamiddag tussen 13u en 16u bleek koploper, gevolgd door de maandagavond van 18u tot 20u. Zaterdagavond, woensdagavond en vrijdagavond van 18u tot 20u bekleedden de derde, vierde en vijfde plaats. We vroegen deze kinderen en jongeren ook naar de redenen voor hun voorkeur, waarbij ‘vrij zijn/ tijd hebben’ door wel 307 leerlingen werd vernoemd. Andere belangrijke redenen waren omdat ze dan ‘thuis zijn’, ‘alleen zijn/ voldoende privacy hebben’ en ‘op die momenten het meest op de PC zitten’. Alvast zinvolle resultaten die aantonen dat we met onze huidige openingsuren een flink stuk op het goede spoor zitten!
21
bekendmaking
17 mei 2009 werelddag van de kinder– en jongerentelefoon
22
WERELDDAG VAN DE KINDER- EN JONGERENTELEFOON 17 mei werd in 2007 door Child Helpline International uitgeroepen als de Werelddag van de Kinder- en Jongerentelefoon. In 2009 vierde KJT voor de allereerste keer in Vlaanderen deze werelddag. Ter gelegenheid van deze speciale dag, een zondag, organiseerden we een luister- en schrijfmarathon. Alle lijnen, van telefoon, e-mail, chat tot forum, stonden die dag van 10u20 tot 20u20 non-stop open. De actie werd plechtig geopend door onze (toenmalige) Kinderrechtencommissaris Ankie Vandekerckhove en door Radiopresentator Sam De Bruyn. Het reclamebureau DDB ontwikkelde enkele emoticons als boegbeeld voor deze dag. Deze emoticons konden en kunnen gratis worden gedownload op startpagina van onze website www.kjt.org en zijn gratis ter beschikking voor alle users van Netlog.
getuigenis M. “Zondag 17 mei 09 8u30, de wekker loopt af. Een lichte vloek ontsnapt me. 8u30 is echt veel te vroeg
voor een zondagochtend! Maar al snel besef ik dat het vandaag Werelddag van de Kinder- en Jongerentelefoon is en meteen heb ik enorm veel zin in wat komen gaat. Toen het idee om een marathon te houden in onze afdeling gelanceerd werd, was iedereen meteen enthousiast. Ik ben zeker dat het een gezellige dag wordt. 9u30, onderweg naar het beantwoorderslokaal rijd ik snel langs de bakker om de bestelling boterkoeken af te halen, ontbijt voor de vroege beantwoorders. In het lokaal aangekomen, zorg ik nog even voor de nodige cafeïne en al snel druppelen de eerste beantwoorders binnen. De computers worden klaargezet om stipt om 10u20 op „mails ontvangen‟ te klikken. Met z‟n vieren gaan we aan de slag met de eerste mails. Het valt me op dat de sfeer heel anders is dan tijdens andere permanenties. Wetende dat we 10u de tijd hebben om alle mails van een antwoordje te voorzien, maken we tussendoor tijd voor een babbeltje, eten een boterkoek en drinken een tas koffie. Gezellig om zo eens zonder tijdsdruk te kunnen schrijven en weer wat bij te praten. Door de enorme toestroom aan mails, hebben we daar de laatste maanden steeds minder tijd voor tijdens de permanenties. Ondertussen komen ook de eerste forum- en chatbeantwoorders aan, vandaag is ons lokaal ook even hun „place-to-be‟. Fijn om ook eens met hen kennis te kunnen maken. Tegen de middag loopt het aardig vol in ons kleine lokaaltje. 4 mensen beantwoorden mails, 2 houden zich met het forum bezig, 2 mensen chatten en de rest tatert erop los. Als de mensen van het secretariaat langskomen met heerlijke quiches, taart, bubbels en verhalen over het moment waarop het startschot van de werelddag werd gegeven, wordt het echt te druk. Iedereen die niet aan het schrijven is, wordt lichtjes dwingend verzocht om naar het vergaderlokaal te gaan. In de late namiddag zijn alle mails beantwoord, ook op het forum staan er geen onbeantwoorde berichtjes meer en op de chat zijn er geen inkomende gesprekken. Bijgevolg zitten 7 beantwoorders op het puntje van hun stoel uit te kijken naar een nieuw mailtje, berichtje of gesprek. Dit heb ik nog nooit meegemaakt, we zitten zonder werk! De ganse avond zal het verder vrij rustig blijven. Af en toe komt er een mail of bericht binnen, waarmee we enthousiast aan de slag gaan. De rest van de tijd gebruiken we als „quality-time‟ voor elkaar. Er wordt heel wat gelachen en iedereen geniet van het lekkere eten en een glaasje bubbels. Om 20u20 worden de PC‟s afgesloten en zit deze vermoeiende maar supergezellige dag erop. Ik heb er intens van genoten en ben superfier op onze afdeling die zich meer dan geweldig heeft ingezet voor deze dag. Iedereen die niet moest werken of andere verplichtingen had, was aanwezig. Eén beantwoordster ging zelfs zeer ver: zij was om 10u op post om tegen de middag naar een communiefeest te vertrekken. Daar liet ze zowaar het dessertbuffet aan zich voorbijgaan om terug naar KJT te komen! Van een „diehard‟ gesproken! Het was echt een fijne dag!”
23
Aantal contacten met kinderen en jongeren op 17 mei 2009 Op 17 mei 2009 beantwoordde KJT: —> 231 (van de 2135) telefonische oproepen —> 23 (van de 92) chatoproepen —>...26 e-mails
NIEUWSBRIEVEN - ÉÉN EN AL OOR De nieuwsbrieven van KJT kennen een hele evolutie. De oorspronkelijke bedoeling van deze nieuwsbrieven was het informeren van leerkrachten over bepaalde thema’s in de leefwereld van kinderen en jongeren. In 2009 bracht KJT volgende nieuwsbrieven uit:
01/09 Nieuwsbrief 25
Kinderen en ouders als slachtoffer en dader
04/09 Nieuwsbrief 26
Alles wat je wilde weten over ...de Kinder-en Jongerentelefoon in het kader van 17 mei, de werelddag van de Kinder- en Jongeren telefoon
10/09 Nieuwsbrief 27
Dossier: Games en hun effecten
Sinds 2009 kan iedereen zich inschrijven voor onze digitale nieuwsbrief ‘Eén & al oor’. De digitalisering van deze nieuwsbrief bracht een sterke uitbreiding van de doelgroep met zich mee. Meer en meer organisaties uit het middenveld maar ook hogescholen en universiteiten en zelfs jongeren vinden de weg naar onze website en schrijven zich in voor onze digitale nieuwsbrief. Ondertussen kunnen we rekenen op 499 inschrijvingen. KJT nam in 2009 dan ook het besluit haar nieuwsbrief vanaf januari ’10 niet langer te drukken. Hiermee verdwijnt de gedrukte versie in zijn oude vorm en evolueren we naar een digitale nieuwsbrief met tweemaandelijkse frequentie die de lezer informeert over wat er reilt en zeilt bij de Kinder- en Jongerentelefoon. Uiteraard kan nog altijd een themadossier worden toegevoegd, maar dit zal eerder sporadisch gebeuren.
KJT IN DE PERS EN OP RADIO EN TV PERSAANDACHT 2008 09/04 09/04 09/04 09/04 10/04
De Standaard online Q-Music Joe FM Studio Brussel De Morgen
Jongerentelefoon kan stortvloed oproepen niet aan Jaarverslag KJT als item in het nieuws van 17u en 18u Jaarverslag KJT als item in het nieuws van 17u en 18u Interview met Sam tijdens avondshow Slechts 4% oproepen jongerentelefoon beantwoord
PERSAANDACHT WERELDDAG 04/05 06/05 11/05 12/05 13/05
15/05 16/05 17/05
Maks Rambo Netlog Dagkrant GO! Joepie Jommekeskrant Nieuwsblad voor Teens TMF Ketnet FM Brussel De Zondag Ketnet VRT VTM
Bel 102 Open je mond! Artikel op de website van Netlog Emoticons wijzen de weg naar de Kinder- en Jongerentelefoon Werelddag Kinder- en Jongerentelefoon Werelddag Kinder- en Jongerentelefoon Werelddag Kinder- en Jongerentelefoon Studiogesprek met KJT tijdens kinderprogramma (tss 11 en 12u) Telefonisch gesprek met KJT als nieuwsitem in Karrewiet Radiogesprek met KJT tijdens kinderprogramma (tss.11 en12u) 102 kreeg 782.381oproepen Telefoongesprek met KJT in de ketnetstudio Nieuwsitem in het VRT-journaal van 13u Nieuwsitem in het VTM-journaal van 13u, 19u en 23u
24
PERSAANDACHT WERVING 01/07 28/08 28/08
Goed Gevoel Yora FM Viva FM
31/08 21/09
Be One Passe Partout
Jongerentelefoon is op zoek naar jouw luisterend oor Radio-interview met KJT tijdens het reportagemagazine ‘De Blog’ Bericht over de werving tijdens het programma ‘de Middagmakers’ Radio-interview met KJT Artikel verschenen in de editie Hasselt
PERSAANDACHT ANDERE 11/03
Ketnet
18/03
Joepie
31/03
De Standaard
22/06
VT4
02/11
Ketnet
11/11
Ketnet
26/11
Radio 2
06/12
Gazet van Antwerpen
Verwijzing naar KJT in Karrewiet tijdens een reportage over de schietpartij in Duitsland Reportage verschenen naar aanleiding van het benefietconcert van Niels (Steracteur/Sterartiest) met verwijzing naar KJT Chathulp heeft jong publiek – Artikel verschenen naar aanleiding van Ch@tlas Interview met KJT naar aanleiding van een reportage over kinderen en hun rapporten in het jeugdjournaal JAM Verwijzing naar KJT in Karrewiet tijdens een reportage over het wurgspel Verwijzing naar KJT in Karrewiet tijdens een reportage over Younes Radio-interview met KJT tijdens het programma ‘De Madammen’ over seksualiteit en seksuele voorlichting bij kinderen en jongeren Interview met KJT over ‘sexting’
Sinds juli ’09 wordt KJT en haar contactgegevens wekelijks vermeld in de vragenrubriek ‘Seks, mind en body’
KJT PROMOTIEMATERIAAL KJT maakt zichzelf ook bekend door het versturen van affiches, brochures en stickers. Talrijke scholen, jeugddiensten, JAC, vroegen ook in 2009 opnieuw bekendmakingsmateriaal van KJT aan.
25
vrijwilligerwerking
26
150 vrijwilligers zetten zich in 2009 belangeloos in voor de Kinder- en Jongerentelefoon. Ze werden aangetrokken, opgeleid, aan het werk gezet en in de watten gelegd. Dank jullie wel vrijwilligers!
EEN NIEUWE VRIJWILLIGERSAFDELING Alle oproepen die we van kinderen en jongeren krijgen, worden beantwoord door vrijwilligers die actief zijn bij één van onze afdelingen. We hebben een afdeling in West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Brussel/VlaamsBrabant, Antwerpen, Limburg en Mechelen. In zowat alle afdelingen zitten vrijwilligers die telefoon en/of chat en/of het forum beantwoorden. De e-mails en brieven komen terecht in de afdeling in Mechelen. En in 2009 kregen we er nog een nieuwe afdeling bij! De oprichting van afdeling Kempen was maar mogelijk dankzij het enthousiasme en engagement van een aantal vrijwilligers. We laten hen graag zelf aan het woord.
Getuigenis C. “KJT Kempen werd eigenlijk geboren uit frustratie: Antwerpen groeide uit haar voegen en kon geen nieuwe vrijwilligers meer aan en tegelijkertijd vonden veel te veel kinderen en jongeren het antwoordbandje i.p.v. een luisterend oor. Ik had het idee om een afdeling in de Kempen of in Leuven op te richten al eens geopperd maar het was op een algemene vergadering dat G., E. en ik, alledrie van KJT Antwerpen, zonder dat we het van elkaar wisten, in dezelfde werkgroep zaten, een werkgroep die zich bezig hield met het zoeken naar oplossingen voor het probleem dat er maar zo’n klein percentage oproepen beantwoord kon worden. We hadden alle drie hetzelfde idee: een nieuwe afdeling. Op de vergadering werd besloten dat we het mochten proberen in de Kempen. Zowel Antwerpen als het bestuur beloofden ons te helpen en te steunen (en dat hebben ze super gedaan!) J., ook van afdeling Antwerpen, maakte het bestuur van KJT Kempen driekoppig en we konden eraan beginnen. Daarna werd het een soort hink-stap-sprong: Vooruit: er werd een zaaltje gevonden. Achteruit: we konden het zaaltje niet in vanwege het slot. Een grote sprong vooruit: bijna 30 vrijwilligers meldden zich aan. Weer een klein stapje achteruit: de kasten die we hadden gekocht raakten niet in elkaar en het stuk dat we wel in elkaar kregen zag er heel erg anders uit dan op het plaatje en kon daarenboven ook niet staan. Kortom: de gebruikelijke gang van zaken wanneer je iets nieuws begint. Maar toen ik op een dag binnen kwam om wat spullen neer te zetten, rinkelde de telefoon: een (voor mij) onvergetelijk moment: we konden starten!!! We zijn er nog lang niet maar we zijn zeker en vast WEL vertrokken en dat voelt heel, heel goed!”
WERVEN DE WERVINGSCAMPAGNE Dit jaar trachtten we enigszins onze horizonten te verleggen: na enig denkwerk waagden we ons – bovenop de najaarscampagne- aan een nationale basisopleiding in het voorjaar. Dat maakte ons opnieuw 5 vrijwilligers rijker! Uit de evaluatie kwamen echter een aantal knelpunten naar boven (moeilijke binding met de lokale afdeling, de hoge kosten…). Er werd dan ook besloten soortgelijk initiatief niet meer te herhalen, en de basisopleiding in de toekomst binnen de afdelingen te houden.
27
De jaarlijks terugkerende wervingscampagne in het najaar spitsten we in 2009 toe op het regionaal werven. Het reclamebureau DDB ontwikkelde hiervoor een affichecampagne met de boodschap: “grote vraag / klein probleem, lange babbel / kort verhaal, zwaar thema / lichtvoetig onderwerp. Kinderen en jongeren willen hun verhaal kwijt. Daarom zoeken wij vrijwilligers”. De wervingscampagne werd bekendgemaakt via de verspreiding van affiches, fietsflyers en boekenleggers in bibliotheken en culturele centra, een oproep in 162 gemeentelijke infobladen verspreid over Vlaanderen, de verspreiding van een bericht naar de regionale pers, lichtreclame in 23 NMBS-startions, de website van KJT en enkele vrijwilligersdatabanken zoals vrijwilligerswerk.be en cultuurnet.be.
DE INFOAVONDEN EN AFSTEMMINGSGESPREKKEN Na de succesvolle wervingscampagne in het najaar, waren we klaar voor een reeks nieuwe infoavonden. Op zo’n infoavond komen kandidaat-vrijwilligers meer te weten over de werking van de organisatie, het engagement en het aanbod naar de vrijwilligers. De infoavonden worden georganiseerd per afdeling. Elke afdeling, met uitzondering van afdeling Antwerpen deed ook dit jaar zijn best om zoveel mogelijk kandidaatvrijwilligers warm te maken voor KJT. In totaal schreven zich 169 kandidaat-vrijwilligers in, verspreid over de zes afdelingen die een infoavond organiseerden. Op de infoavonden werd expliciet aandacht besteed aan de verschillende media die KJT inmiddels heeft uitgebouwd: zowel telefoon, chat, forum als mail kregen er hun plek. Zo werden de vrijwilligers optimaal geïnformeerd over de verschillende mogelijkheden om beantwoorderswerk te doen bij KJT. Na de infoavond beslist elke kandidaat-vrijwilliger voor zich of hij/zij een engagement bij KJT wil aangaan. Is het antwoord ‘ja!’ dan plannen we een afstemmingsgesprek met het afdelingsbestuur. Tijdens deze babbel, vragen we de kandidaten naar hun motivatie en verwachtingen van een engagement bij KJT. Ook wij maken de kandidaat vrijwilligers duidelijk wat KJT van hen verwacht. Zit dat allemaal goed, houdt niets hen nog tegen om te starten! Kandidaten die we niet laten starten, krijgen deze boodschap op een correcte manier: met de nodige feedback en rechtstreeks (via de telefoon). Na de infoavonden en afstemmingsgesprekken startten 58 enthousiaste nieuwelingen met de KJT-basisopleiding.
ONDERSTEUNEN DE BASISOPLEIDING Iedere nieuwe vrijwilliger start zijn engagement bij KJT met een uitgebreide basisopleiding. Dat is belangrijk om de kinderen en jongeren die ons oor nodig hebben, ook effectief zo’n kwaliteitsvol oor te bieden. Een aantal gespecialiseerde opleiders doen elk jaar opnieuw hun best om onze nieuwe vrijwilligers zo goed mogelijk voor te bereiden. Zo krijgen de deelnemers per medium (telefoon, chat, forum, mail) allereerst een driedaagse opleiding gespreks- of schrijftechnieken voorgeschoteld. Daarna wordt verder ingegaan op een aantal thema’s die kinderen en jongeren bezig houden: seksualiteit, verliefdheid, pesten, verlies, echtscheiding… Tot slot voorzien we nog enkele sessies rond het doorverwijzen (sociale kaart) en het stellen van grenzen. Een uitgebreide medewerkersmap bundelt al deze informatie en een aantal algemene weetjes rond KJT (anonimiteit, verzekeringen) tot een handige en inhoudelijk waardevolle steun voor de beantwoorders. Tijdens en na de opleiding, die doorloopt tot in het voorjaar van het volgende jaar, lopen onze nieuwe vrijwilligers ook nog een stage van minimum 16 uren (8 uur luisteren of lezen en 8 uur zelf spreken of schrijven). Zo leren ze de kneepjes van het vak, door het zelf te doen.
28
De opleiding organiseren we, net als de infoavonden, per afdeling. Wanneer er in een afdeling geen 7 nieuwe vrijwilligers met de opleiding starten, worden verschillende afdelingen samengevoegd. Dit gebeurde dit jaar met de afdelingen Brussel/Vlaams-Brabant en Brugge.
PERMANENTE VORMING Eén zwaluw maakt de lente niet, en één opleiding blijft ook de beantwoorder niet voor altijd up to date houden. Daarom kwam er het actieplan permanente vorming. Minstens 2 maal per jaar organiseren onze afdelingen een extra vormingsmoment waarmee ze ingaan op een nieuw thema of een thema waar onder de beantwoorders vragen over zijn. Zo gaat KJT mee met de maatschappelijke ontwikkelingen en evoluties. In 2009 werden er onder meer vormingen georganiseerd rond eenzaamheid bij kinderen en jongeren, de werking van het JAC, rechten en plichten van kinderen en jongeren… KJT nationaal houdt ook een overzicht bij van lesgevers die rond bepaalde thema’s gecontacteerd kunnen worden. Deze lijst wordt regelmatig geactualiseerd en zorgt er zo voor dat de vrijwilligers niet altijd lang op zoek moeten naar een gepaste lesgever.
MOTIVEREN Vrijwilligers, die moet je koesteren en dat doen we dan ook bij KJT! Een kaartje hier, een etentje daar, suikerbonen voor pasgeboren afdelingen…: het hoort er allemaal bij. Onze vrijwilligers verdienen immers die stevige pluim, dank jullie wel!
WEEK VAN DE VRIJWILLIGER We kunnen onze vrijwilligers niet genoeg bedanken en proberen om hen in de ‘Week van de vrijwilliger’ nog eens extra in de bloemetjes te zetten. Dit jaar deden we dit met een gepersonaliseerde koffietas en bedankingsmail.
REGIONALE ACTIVITEITEN Ook op afdelingsniveau worden groepsbevorderende activiteiten georganiseerd: nieuwjaarsdrink, etentje of zelfs een waar KJT-weekend. Getuigenis G. (KJT-weekend) De bedoeling van ons jaarlijks weekend is om gedurende 2 dagen zowel vorming, supervisie en een beantwoordersvergadering te plannen. Elk jaar opnieuw trachten we er een boeiend en interessant weekend van te maken. Het weekend wordt bewust georganiseerd als de opleiding van de nieuwe medewerkers bijna rond is. Vermits deze mensen tijdens de opleiding enkel medewerkers ontmoeten tijdens een luister- of spreekstage duurt het soms zeer lang voor men alle medewerkers een beetje leert kennen. Omdat de groepssfeer een zeer belangrijk onderdeel van een organisatie is vinden we het weekend ook het ideale moment om aan teamspirit te werken. We starten zaterdagmorgen om 9.30u met koffie en boterkoeken en gebruiken het eerste half uur om te kletsen. Zaterdag is het zowel vorming in de voor- en namiddag. Vorig jaar hadden we in de voormiddag een spreker van het Centrum ter preventie van Zelfdoding uitgenodigd en in de namiddag hebben we dieper ingewerkt op dit moeilijk thema. Volgend weekend willen we zaterdagvoormiddag een spreker uitnodigen en s’ middags supervisie om ook weer verder te werken rond het thema dat we in de voormiddag zullen behandelen.
s’ Avonds wordt er een sociale activiteit gepland, dit kan vanalles zijn, een quiz, het gezelschapsspel “De weerwolven van Wakkerdam”, … Zondagvoormiddag zal er iemand komen spreken over jongerenculturen en subculturen. Het weekend wordt zondagmiddag na het eten afgesloten met een beantwoordersvergadering, we evalueren het weekend, onze werking, … we bedanken de medewerkers met een kleine attentie, …
29
werken aan kwaliteit
t i e t
i l a
w k
. . . . . . . . . . . * ....... . . . . * ....... . . . . * ....... . 30
DE ADVIESCOMMISSIE (ACK)
Getuigenis M., voorzitter van de ACK “Wat doen enkele gemotiveerde wakkere mensen samen op zondagochtend op het secretariaat in Brussel? Werken aan kwaliteit met de nodige portie kritische analyse, inzicht, ervaring, bereidwilligheid en natuurlijk met koffie en co. Het laatste jaar hebben wij onder andere stilgestaan bij anonimiteit bij KJT, het gebruik van de medewerkersmap, een aanzet tot voortdurende kwaliteitsbewaking (duozits,supervisies,...), de kwalitatieve analyse van de gespreksverslagen, een uitleg rond het portfolio-project, evaluatie vorming en opleiding De thema's die wij behandelen komen in de eerste plaats vanuit de Raad van Bestuur. We werken dan een voorstel uit dat door de Raad van Bestuur wordt besproken en mogelijk goedgek
e
u
r
d
.
DUOZITS
De e-mailafdeling in Mechelen doet al sinds jaar en dag duozits: ze beantwoorden altijd minstens met 2 mensen tegelijk, zodat ze mekaars berichten kunnen nalezen en hierover reflecteren. In 2008 startten ook sommige telefoonafdelingen duozits op: in plaats van alleen de telefoon te beantwoorden doen twee vrijwilligers dat samen. In 2009 werd dit principe met enthousiasme overgenomen door de overige afdelingen en ontwikkelden we ook een leidraad voor duozits. Met twee beantwoorden heeft immers een groot voordeel: het maakt een meer uitgebreide reflectie over het gevoerde gesprek mogelijk. Op die manier houden de vrijwilligers zelf de kwaliteit van hun beantwoorderswerk hoog en het is ook prettig om eens met z’n twee te zijn. We streven er dan ook naar dat elke vrijwilliger minstens 2 maal per jaar een duozit kan doen en dat lukt steeds beter. Ook voor forum en chatbeantwoorders werden de eerste stappen richting duozits gezet. Wordt ongetwijfeld vervolgd volgend jaar!
31
Getuigenis G. De opzet van “duo-zit” bij kwaliteitsbewaking: We waren voortdurend bekommerd om het vullen van het rooster. Maar met ons kleine groepje lukte het niet zo best. Toch voelden we ook wel aan dat een ander aspect zeker zo belangrijk was, namelijk de kwaliteit van ons werk. En we zochten een oplossing in “duo-zits”. Tijdens de supervisie lieten we ons bevragen door onze supervsior, want we wilden vooraf toch wel goed afspreken wat we wilden bereiken en hoe we het gingen aanpakken. Iedereen moest er ook wel achter staan, want anders zouden we het doel missen. Binnen een periode van 2 maanden zou iedereen met iemand afspreken, om samen twee uur aan de telefoon te zitten, om met elkaar te bespreken hoe een gesprek was verlopen, en om van mekaar te leren hoe het „anders‟ maar toch ook wel „goed‟ kon zijn. We lieten ons daarbij inspireren door volgende vragen: 1. Noteer enkele sterke punten van de beantwoorder. 2. Wat zou jij anders doen, niet omdat het beter is, maar omdat iedereen zichzelf mag zijn? 3. Welke tips zou jij in dit gesprek willen meegeven aan de ander? 4. Wat neem jijzelf mee voor je beantwoorderswerk? Na die periode, en tijdens ons weekend, zouden we dan met mekaar onze bevindingen doornemen. En van daaruit was het de bedoeling om dan weer aan de slag te gaan. Die ervaringen zouden tijdens de nieuwe opleidingsperiode van pas komen. Omdat onze bevindingen toch wel positief waren, spraken we af, dat elk jaar opnieuw, tijdens een korte periode, “duo-zits”zouden worden ingelast.
SUPERVISIE Een andere manier om de kwaliteit van ons beantwoorderswerk hoog te houden zijn de supervisies. Onder leiding van een vaste supervisor per afdeling, gaan de beantwoorders in op specifieke thema’s of reflecteren ze over hun manier van beantwoorden. Het streefdoel is om per afdeling, en apart voor het forum en de chat, 3 supervisies per jaar te organiseren. Elke afdeling doet dit op zijn eigen manier en over de thema’s die bij hen belangrijk zijn. Zo kan een supervisie gaan over de aanpak van gesprekken over zelfdoding, maar evengoed over de manier waarop het doel van een gesprek duidelijk gekregen kan worden. In 2009 is het voor alle afdelingen, met uitzondering van de afdelingen Brussel/Vlaams-Brabant en Limburg die tijdelijk zonder supervisor zaten, gelukt om minstens drie maal een supervisie te organiseren. De supervisies in Limburg en Brussel/Vlaams-Brabant kunnen terug starten vanaf januari 2010 met een nieuwe supervisor.
32
Getuigenis A., supervisor
Supervisie heeft als doel: ondersteunen, vrijwilligers de kans geven ideeën uit te wisselen, inspelen op vragen en thema’s die leven in de groep. Supervisie bestendigt de kwaliteit van het beheer van de gesprekken zoals het tijdens de opleiding wordt aangeleerd. Het 5-stappenmodel dat KJT hanteert voor gespreksvoering vormt de grondslag van deze begeleiding. Supervisie is een middel om te werken aan de professionalisering en de zelfredzaamheid van de vrijwilligers. Dit sluit volledig aan bij de emancipatorische basisdoelstelling van KJT. Net zoals de beantwoorders emancipatorisch werken met hun oproepers zo werkt de supervisor emancipatorisch met de vrijwilligers. In die zin wordt vooral gewerkt aan de vorm van de gesprekken: zijn de 5 stappen aanwezig ? Wat vind je moeilijk /gemakkelijk? Waar blijf je haperen? Hoe kan je dat oplossen? De rijkdom van de supervisie zit in de interactie tussen de deelnemers. Doordat ze naar elkaar leren luisteren , kan elke vrijwilliger zijn eigen blinde vlekken ontdekken en zichzelf versterken. Er ontstaat een gemeenschappelijk groeiproces binnen het groepje vrijwilligers. De supervisor zet o.a. de volgende technieken in: pro actief luisteren, coachend vragen stellen, feedback geven, terugkoppelen. De supervisor begeleidt op die manier het leerproces van de vrijwilligers en brengt ze tot inzichten, zelfvertrouwen, daadkracht. Supervisie houdt zich bezig o.a. met volgende vragen: Wat is de focus ? Waar zijn jullie mee bezig ? Wat zijn moeilijkheden ? Waar liggen kansen ? Wat vinden jullie belangrijk ? Door supervisie vinden de vrijwilligers gehoor, ze ontdekken een klankbord bij de supervisor en elkaar.
FEEDBACKGESPREKKEN Een gezonde en goed functionerende organisatie is slechts mogelijk met enthousiaste vrijwilligers op de juiste plaats. Daarom stelde KJT zich in 2009 als streefdoel om met elke vrijwilliger een feedbackgesprek te voeren. In deze gesprekken worden de behoeftes van vrijwilligers en van KJT verder op elkaar afgestemd, met nog sterker gemotiveerde mensen tot resultaat.
33
signaleren
34
Wie ‘Kinder- en Jongerentelefoon’ hoort denkt doorgaans gemakkelijk aan onze taak van luisterend oor. Naast het bieden van een laagdrempelige hulp- en informatielijn is het echter ook een kerntaak van de Kinder- en Jongerentelefoon om te signaleren naar de maatschappij van wat er bij kinderen en jongeren leeft. De signaalfunctie van KJT bleef in 2009 beperkt tot het leveren van een aantal cijfergegevens via het jaarverslag 2008 van KJT, het jaarverslag van Child Helpline International, de nieuwsbrieven en het signaleren van knelpunten op overlegplatforms. Op een paar vragen van organisaties en pers/ media om specifiekere cijfers of belevingsinformatie te verschaffen konden we ingaan, maar grotendeels moesten we het antwoord schuldig blijven. Het belangrijkste knelpunt bleek een gebrek aan tijd en middelen om de gigantische hoeveelheid informatie die kinderen en jongeren ons verschaffen en die door de vrijwilligers in ons registratieprogramma verzameld wordt te verwerken. Niettemin koos KJT er bij het opstellen van haar nieuwe beleidsnota 2010-2012 expliciet voor haar signaalfunctie verder te zetten. Gedurende 2009 is dan ook heel wat denkwerk verzet over de manier waarop we deze taak beter kunnen vervullen.
WIJZIGINGEN AAN HET REGISTRATIEPROGRAMMA Ons belangrijkste instrument om de signaalfunctie te vervullen is een goede registratie van elk contact met een kind of jongere. KJT startte in 2005 met het registreren van de contacten met kinderen en jongeren in een online registratieprogramma. Hier en daar werden sindsdien een aantal noodzakelijke aanpassingen doorgevoerd. Een grondiger herwerking van het programma drong zich echter op. De studiedienst stelde vast dat er met een groot deel van de geregistreerde informatie weinig zinvolle en ‘correcte’ statistieken opgesteld konden worden. Hierdoor konden we onze signaalfunctie slechts in beperkte mate vervullen en ging een deel van de registratie-inspanning van de beantwoorders verloren. Ook waren er de verzuchtingen van de vrijwilligers over een aantal storende ‘technische’ elementen en over de tijd die het registreren in beslag nam. Dankzij de inspanningen van talrijke vrijwilligers, die doorheen 2009 knelpunten rapporteerden, het luik rond de gespreksthema’s grondig herwerkten en het nieuwe programma wilden uittesten, kunnen we vanaf 1 januari 2010 aan de slag met een beknopter, efficiënter en gebruiksvriendelijker registratieprogramma.
UITKLAREN SIGNAALFUNCTIE De hierboven vermelde aanpassingen aan het registratieprogramma moeten het mogelijk maken op regelmatiger tijdstippen statistieken over de gespreksthema’s op te stellen en tendensen gemakkelijker en sneller te constateren. Daarnaast onderzochten we echter ook wat ‘kwalitatieve analyse’ van de gespreksverslagen voor onze signaalfunctie zou kunnen betekenen. We dachten na over de mogelijkheden om hier externe en deskundige partners bij te betrekken en de Adviescommissie Kwaliteit boog zich naar aanleiding hiervan over een aantal vragen met betrekking tot de anonimiteit van onze oproepers in deze verslagen. Betere richtlijnen voor anonimiteit werden opgesteld. Tenslotte was er ook de vaststelling dat de gespreksverslagen van telefonische contacten onvoldoende eenduidig werden opgesteld om er onze signaalfunctie mee te kunnen vervullen. Ook hier was het de Adviescommissie Kwaliteit die het op zich nam duidelijke richtlijnen voor het schrijven van telefonische verslagen op te stellen en het probleem werd ook besproken op de Dag van de Afdelingsbesturen. Al deze inspanningen zouden er vanaf 2010 toe moeten leiden dat we meer van de (inhoudelijke) informatie die kinderen en jongeren ons verschaffen kunnen terug signaleren naar relevante actoren zodat zij de nodige acties kunnen ondernemen om tegemoet te komen aan wat leeft bij kinderen en jongeren.
35
samenwerking en overleg
KINDERRECHTENCOALITIE CHI OHIL
OHUP
VLAAMS NETWERK KIES KLEUR TEGEN PESTEN
CAW BRUSSEL
36
OHIL Het Overleg Hulp- en Informatielijnen is een informeel uitwisselingsplatform tussen diverse hulp- en informatielijnen, zoals de Druglijn, Veilig Vrijenlijn, Zelfmoordlijn, Diabeteslijn, Opvoedingstelefoon, de Holebifoon… In 2009 stond o.a. op de agenda: het werven van nieuwe vrijwilligers bij de diverse organisaties, de omgang met anonimiteit van de beantwoorders, de aanpak van de vormingen. Boeiend om uit te wisselen en zaken van elkaar op te steken.
OHUP In het OnlineHulp UitwisselingsPlatform zit KJT een viertal keer per jaar samen met organisaties zoals TeleOnthaal, het Centrum ter Preventie van Zelfdoding, het JAC-netwerk Online Advies, de Holebifoon, Slachtofferchat, de Kinderrechtswinkel, Teleblok… om kennis en ervaring met betrekking tot onlinehulp uit te wisselen. In 2009 investeerden de partners van het OHUP heel wat tijd en energie in de voorbereiding en implementatie van de studiedag ‘Onlinehulpverlening: wanneer afstand nabijheid creëert’. De studiedag, die doorging op 31 maart, was opgebouwd rond de ‘ch@tlas’, een methodiek voor onlinehulpverlening die de Arteveldehogeschool na onderzoek op vraag van OHUP en met steun van CERA had opgesteld.
CAW BRUSSEL Al enkele jaren zit de KJT-afdeling van Vlaams Brabant gehuisvest in de gebouwen van CAW Mozaïek in Brussel. We zijn hen niet enkel dankbaar voor dit letterlijke dak boven het hoofd, maar ervaren ook een leuke inhoudelijke samenwerking. Een steeds leerrijke denkoefening om raakpunten zoals opleiding, multimediaal communiceren met de doelgroep en doorverwijzing samen met hen verder uit te bouwen.
VLAAMS NETWERK KIES KLEUR TEGEN PESTEN Het Vlaams netwerk Kies Kleur tegen Pesten is een partnerorganisatie die een aantal verenigingen samenbrengt voor overleg rond preventie en aanpak van pesten op school. Aangezien ‘pesten’ nog steeds het toponderwerp is aan onze telefoon nam KJT ook in 2009 deel aan dit netwerk. Op het programma stonden de evaluatie van de week tegen pesten editie 2009, de toekomst van het netwerk, de nieuwe website, flyer voor ouders en de organisatie van de week tegen pesten editie 2010. Verder werd er ook een vorming voor eigen netwerkleden georganiseerd, nl. toelichting bij de basisthematiek door Maurits Wysmans. Ook KJT nam deel aan deze vorming.
KINDERRECHTENCOALITIE Ook in 2009 werkte KJT mee als kernlid aan de Kinderrechtencoalitie. We schreven mee aan het Alternatief Rapport, namen deel aan de open fora over ‘Beeldvorming over kinderen en jongeren’ en participeerden aan de vergaderingen .
CHILD HELPLINE INTERNATIONAL (CHI) KJT kijkt ook over de landsgrenzen heen. In tal van andere landen zijn ook ‘Kindertelefoons’ actief en die wisselen op regelmatige basis gegevens uit. Zo vulden we in 2009 opnieuw onze oproepgegevens in voor het jaarverslag van CHI, sprongen we op de kar van de internationale werelddag van de kindertelefoons, gaven en ontvingen informatie over uiteenlopende thema’s.
37
intern overleg
De bestuurders hebben niet altijd een klever op de mond! Intern wordt veel overlegd!
38
BELEIDSNOTA Het schrijven van een nieuwe beleidsnota voor de periode 2010-2012 was een moeilijke maar tevens erg boeiende denkoefening. KJT is dan ook heel blij opnieuw het vertrouwen te krijgen van afdeling jeugd voor de komende 3 jaar. Jammer is het natuurlijk dat de middelen niet worden uitgebreid en daardoor toekomstdromen dienen te worden bijgesteld.
BEANTWOORDERSVERGADERINGEN Getuigenis afdelingsbestuurder
Hoe ziet een beantwoordersvergadering binnen kjt Limburg eruit? De week voor de vergadering komt het bestuur samen, om een agenda op te maken en alle punten die besproken moeten worden op de beantwoordersvergadering eens te bekijken. We kijken ook eventjes wie er nog effectief bezig is, wie in time out is en wanneer deze terug komt, wie zijn permanenties goed doet, en wie niet, wie hierover aangesproken moet worden. Deze agenda sturen we samen met een uitnodiging voor de vergadering naar onze vrijwilligers Hoe ziet de avond er zelf uit? We beginnen om stipt 20u, met eerst een woordje over de raad van bestuur, wat er gezegd en beslist is... Dan maken we tijd voor een rondvraag: elke werkgroep kan eventjes vertellen wat ze de laatste maanden gedaan hebben, wat ze bereikt hebben, hoe het er op moment voor staat (vb op dit moment zal het vooral gaan over de opleiding, hoe zit het ermee, doet iedereen nog mee, hoe gaan de spreek-en luisterstages...) Daarna komt er nog een klein woordje van ons, het afdelingsbestuur. Meestal een toelichting naar de vrijwilligers toe van wie op moment in time out is, wie gaat stoppen, wie terug gestart is, hoe de permanenties binnen Limburg op dat moment lopen, de vergaderopkomst.... Op het laatste komt er nog een variarondje. Daarin kan iedereen nog iets zeggen als hij of zij dit wilt, los van de werkgroepen. Dit kan bijvoorbeeld gaan over wisselen van uren, .... En dan sluit kjt Limburg altijd af met degene die nog tijd en zin hebben: ene gaan drinken in centrum van Hasselt...
DAG VAN DE AFDELINGSBESTUREN 6 oktober, ergens in Brugge 20 KJT-mensen steken de koppen bijeen om een dagje door te bomen over de gespreksverslagen van KJT en een mogelijke herstructurering van de AV en de RVB. Murw van het intensief vergaderen, konden we ’s avonds nog genieten van een lekker etentje. Harde werkers bij KJT, maar ook levensgenieters!
ALGEMENE VERGADERING Ook in 2009 stond opnieuw een boeiende inhoud geprogrammeerd met een mix van inspanning en ontspanning: afrekening en begroting, maar ook ‘De Slimste Mens’ quiz; discussies en vormingen versus frietjes. Jammer genoeg waren er ‘slechts’ een 60-tal aanwezigen. Begrijpelijk, gezien de werkdruk voor de vrijwilligers. We trokken er onze lessen uit en pakken dit in 2010 anders aan!
39
VERGADERINGEN VAN HET DB EN RVB Een goede organisatie heeft ook nood aan een goed bestuur. Het Dagelijks Bestuur (DB) –in de KJT-volksmond ‘de mannen’- komt ongeveer maandelijks samen. Voorzitter, penningmeester, secretaris en coördinator bewaken de dagdagelijkse werking van KJT en bereiden de Raad van Bestuur voor. De Raad van Bestuur (RvB) komt gemiddeld zeswekelijks samen. De leden zijn afgevaardigden van alle afdelingen. Zij vormen het kloppend hart van de organisatie en nemen de belangrijke beleidsbeslissingen.
40
slotwoord Hopelijk kon dit jaarverslag jou boeien en kijk je alvast uit naar dat van volgend jaar. Want ook in 2010 grijpt KJT de telefoon bij de ho(o)r(e)n(s). ‘Meer & beter’ mag al wat sloganesk klinken, KJT gaat er voor! Meer… vrijwilligers werven en bijkomende luisterende oren aan het werk zetten Meer… oproepen beantwoorden Meer… beantwoorden via diverse media: telefoon, e-mail, chat en forum Meer… kinderen & jongeren kennen KJT, weten waarvoor de organisatie staat en vinden hun weg er naar toe Beter… door het blijvend motiveren en enthousiasmeren van de vrijwilligers Beter… door de waardevolle gespreksgegevens die we dagelijks van kinderen & jongeren ontvangen terug te koppelen naar de maatschappij Beter… door blijvend aandacht te besteden aan de kwaliteit van de gesprekken Beter… door een ruimere samenwerking met partnerorganisaties.
Tot dan! Sibille Declercq Coördinator Kinder- en Jongerentelefoon
41
Wil je ons bereiken?
voor kinderen en jongeren
[email protected] www.kjt.org 102
secretariaat Kartuizersstraat 19, bus 8 1000 Brussel 02/ 534 37 43
[email protected]
met de steun van de Vlaamse Overheid 42