Een kijkje achter de schermen. Verslag over 2012

Altijd. Overal. Een kijkje achter de schermen. Verslag over 2012

Een kijkje achter de schermen.

3

1

INHOUD Voorwoord 5 Directieverslag 7

2

Raad van Toezicht

11

Nieuwe vormgeving

15

NOS Programma’s

17

NOS Nieuws

17

NOS Nederland Kiest

35

NOS Sport

41

NOS Sportzomer

49

NOS Evenementen

63

Nieuwsuur

71

NOS Nieuwe Media

75

Input

77

De organisatie NOS

81

NOS Medewerkers

81

NOS Ondernemingsraad

86

Meer NOS

89

De cijfers

92

Zendtijd

92

Kijk-, luister- en internetcijfers

93

Formatiecijfers

101

Financieel Jaarverslag

107

3

NOS VOORWOORD Het jaar 2012 was in veel opzichten een uniek jaar. Hoogtepunten in de programmering van de NOS waren het  – voor het Nederlands elftal niet bijzonder succesvolle – EK voetbal in Polen en Oekraïne, de Tweede Kamerverkiezingen en de Olympische Spelen en de Paralympics in Londen. Op de radio werden de sportevenementen bovendien voor het eerst gebracht in samenwerking met alle omroepen, in de Radio 1 Sportzomer. Verder sprongen in het oog de nieuwe vormgeving van onze televisieprogramma’s, de vernieuwde website (het eerste resultaat van onze nieuwe strategie Internet First) en de nieuwe mobiele app. Niet eerder hadden we een interview met iemand in de ruimte (André Kuipers) en we namen afscheid van dé weerman van Nederland, Erwin Kroll. 2012 was het jaar waarin de Nederlanders voor de vijfde keer in tien jaar naar de stembus gingen. De uitkomst: kabinet-Rutte II. Dat nog eens 100 miljoen euro aan extra bezuinigingen op de publieke omroep

Het jaar 2012 was in veel

aankondigde. Bovenop de 200 miljoen van Rutte I dus. Verder kwam Eredivisie Live in handen van het

opzichten een uniek jaar.

euro. Ook uniek.

Amerikaanse Fox, de zender van de Australische mediatycoon Rupert Murdoch. Voor ruim een miljard

Zijn het bedreigingen? Of kansen? Zeker is in elk geval dat het Nederlandse medialandschap in snel tempo verandert. De NOS was ook het afgelopen jaar stevig verankerd in dat landschap. Dankzij innovaties, mooie programma’s en vooral dankzij onze medewerkers. Opnieuw iets minder in aantal dan in het voorgaande jaar, maar met net zoveel overtuiging en enthousiasme aan het werk om alles op televisie, op internet, op uw mobiel en op de radio te krijgen. In dit jaarverslag krijgt u een overzicht van wat de NOS het afgelopen jaar bezighield. In het Directieverslag staan de algemene ontwikkelingen. Vervolgens leest u over de belangrijkste programma’s, gebeurtenissen en projecten per redactie. Ook wat er binnen de NOS als organisatie speelde, komt aan bod. Aan het eind geven we een overzicht van de cijfers met betrekking tot zendtijd, aantallen kijkers en luisteraars, internetgebruik, de formatie en de financiën. Hilversum, 24 april 2013 Jan de Jong, algemeen directeur

4

5

NOS Directieverslag Taken en missie De NOS is als publieke omroep verantwoordelijk voor een brede nieuwsvoorziening die betrouwbaar is en onafhankelijk. De taken van de NOS staan omschreven in de Mediawet: • Het verzorgen voor de landelijke publieke omroep van media-aanbod op het gebied van nieuws, sport en evenementen dat zich bij uitstek leent voor een onbevooroordeelde aanpak. Hiertoe behoort in elk geval media-aanbod dat een hoge frequentie en vaste regelmaat van verspreiding vereist, een algemeen dienstverlenend karakter draagt of met een doelmatiger inzet van middelen beter gezamenlijk tot stand kan komen • Het verzorgen van teletekst voor de landelijke publieke omroep • Het toegankelijk maken van het media-aanbod via alle beschikbare media. Aan de hand van deze taken heeft de NOS zichzelf deze missie gesteld: “De NOS stelt zich, als integraal onderdeel van de publieke omroep, tot doel de primaire informatiebron te zijn op het gebied van nieuws, sport en evenementen, zodat de Nederlandse burger beter in staat is te oordelen over ontwikkelingen in de wereld en zijn gedrag te bepalen. De NOS hanteert hierbij de hoogste journalistieke eisen van zorgvuldigheid, betrouwbaarheid, ongebondenheid, pluriformiteit en onbevooroordeeldheid. De NOS streeft ernaar deze informatie toegankelijk te maken via alle beschikbare media en voor alle maatschappelijke geledingen.” Strategie “Het behoud van onze huidige positie is geen gegeven, wij zullen deze dag in dag uit moeten bevechten”, schreven we vorig jaar. En: “(…) de NOS is vooral een ijzersterk merk op televisie en radio. Op internet is dat minder het geval. En juist daar zit de jongere generatie die we willen bereiken en aan ons binden.” Ook in het Strategisch Bedrijfsplan 2013-2017, dat vorig jaar verscheen, wordt gerefereerd aan de noodzaak het publieksbereik van de NOS op peil te houden en onder jongeren te vergroten. Voor de legitimatie van de NOS op de langere termijn, zo staat er, is het van het grootste belang dat ons draagvlak intact blijft en onder jongeren wordt versterkt. Vertaald naar de praktijk: we moeten dáár zijn waar de jongeren zijn. Op internet dus, via apps en sociale media. En in ‘real life’. Hoe hebben we het afgelopen jaar invulling gegeven aan deze aan onszelf opgelegde opdracht?

6

7

In tijden van hoogconjunctuur komt er geen geld voor de omroep bij,

NOS DIRECTIEVERSLAG

maar in tijden van crisis gaat er wel steeds geld vanaf We hebben begin 2012 de voorpagina van onze website vernieuwd. Zo worden ‘gewoon’ nieuws en

Het is duidelijk: het gaat hier om heel veel geld. Hier komt ook de NOS niet ongeschonden doorheen.

sportnieuws niet meer opgevoerd als aparte rubrieken, maar zijn ze geïntegreerd. Deze vernieuwing was

Toch zullen wij er alles aan doen om ervoor te zorgen dat de NOS een organisatie blijft met perspectief.

overigens een ‘quick fix’: een grondige verbouwing van de site volgt in de loop van 2013.

De NOS is en blijft voor ons de kern van het publieke bestel. Onafhankelijke nieuwsvoorziening is van het

Ook is de werkwijze op de nieuwsredactie gewijzigd. Doel: méér nieuws dat sneller op de site staat. Internet First heet dat in onze vocabulaire. Resultaat: een duidelijke toename van het internetbezoek. We kwamen met een (succesvol gebleken) NOS-app voor zowel de iPhone als voor Android- en Windows-toestellen en voor Blackberry’s. Onze unieke content aan beeld en geluid is daarmee nu ook op smartphones beschikbaar. Er kwam een NOS-feed op Facebook, en Twitter kreeg voor het eerst een prominente rol in onze verkiezingsuitzendingen.

allergrootste belang. In een democratie, immers, moet de burger goed en neutraal geïnformeerd zijn keuzes kunnen maken. Het belang van sport mag daarbij niet worden onderschat. Niet alleen valt sport simpelweg onder nieuwsvoorziening, maar als de publieke omroep de taak heeft een zo breed mogelijk publiek aan te spreken, dan kan en mag sport niet ontbreken. In het supersportjaar 2012 bestond 10 procent van de zendtijd uit sport. Die 10 procent genereerde 21 procent van de totale kijktijd naar de publieke omroep; een verhouding die in geen enkele andere programmacategorie wordt gehaald. Nog een cijfer: het afgelopen jaar heeft 97

‘Daar zijn waar de jongeren zijn’ hebben we ook letterlijk genomen. Voor het eerst was de NOS ook zicht-

procent van de Nederlandse bevolking sport gekeken bij de NOS. Dus bij de publieke omroep. En dat alles

baar aanwezig tijdens de 3FM-actie Serious Request.

voor 60 cent per maand per gezin (en daar moeten de STER-inkomsten nog vanaf).

Allemaal voorbeelden van hoe wij dag in dag uit werken aan het vergroten van ons bereik. Ook de nieuwe

Hoe dan ook, we constateren dat er, sinds de afschaffing van de omroepbijdrage op 1 januari 2000, in

vormgeving en het nieuwe format van het NOS Journaal van 20.00 uur vallen daaronder. Want hoe

tijden van hoogconjunctuur geen geld voor de omroep bijkomt, maar dat er in tijden van crisis steeds wel

menselijker en hoe beter wij de onderwerpen over het voetlicht weten te krijgen – met het nieuws van de

geld vanaf gaat. Hoeveel, dat hangt af van de samenstelling van de regering. (Net als de inrichting van het

dag, maar ook het gesprek van de dag –, hoe beter voor het bereik. En dat bereik is ons bestaansrecht,

bestel, voegen we daaraan toe.) Dat maakt het voeren van beleid er niet makkelijker op, om het mild te

per slot van rekening.

zeggen. Wij zijn dan ook ferm voorstander van een onafhankelijke financiering van de publieke omroep. Hetzij door vaste bedragen over meerdere jaren vast te stellen, hetzij door de terugkeer naar het aloude

Bezuinigingen De Nederlandse publieke omroep moet het vanaf 2015 met 200 miljoen euro minder doen. Vanaf 2016 komt daar nog eens 100 miljoen bovenop. Bezuinigingsmaatregelen opgelegd door respectievelijk de kabinetten Rutte I en Rutte II. Bij elkaar opgeteld heeft de publieke omroep over vier jaar een budget dat

Kijk- en Luistergeld. Tot slot: of er nu bezuinigd wordt of niet, de NOS is en blijft een organisatie met ambities. Met de initia­tieven en de mensen om ze waar te maken.

maar liefst 30 procent kleiner is dan nu. Dat is, ook in vergelijking met andere sectoren, een forse ingreep. Wat betekent dit alles voor de NOS? Zeker is dat als gevolg van de bezuinigingen van Rutte I het budget

Jan de Jong, algemeen directeur

van de NOS vanaf 2015 structureel acht miljoen euro lager is. Over de verdeling van de 100 miljoen aan

Geert Hofman, zakelijk directeur

bezuinigingen van Rutte II moet nog worden besloten, mede aan de hand van een door de staats­secre­taris aangekondigde toekomstverkenning die in 2013 zal plaatsvinden.

8

9

NOS RAAD VAN TOEZICHT Tot 1 december 2011 bestond de Raad van Toezicht van de NOS uit de leden van de Raad van Bestuur van de NPO. Per die datum heeft de NOS een onafhankelijke Raad van Toezicht, in het kader van ‘good governance’ en op aangeven van de Tweede Kamer benoemd door de minister van OCW. De nieuwe raad kwam meteen in december bijeen en telt zes leden. In die eerste vergadering nam de Raad van Toezicht een aantal formele besluiten: Boudewijn Dessing werd gekozen als vicevoorzitter en er werd een Auditcommissie (bestaande uit Anita Arts en Boudewijn Dessing) ingesteld, alsmede een Remuneratiecommissie (bestaande uit Johan van der Werf en Els van Batum). Ook keurde de raad het Strategisch Bedrijfsplan 2012-2016 en de Begroting 2012 goed. In de daaropvolgende vergaderingen – de Raad van Toezicht kwam in 2012 zes keer bijeen – volgde de vaststelling van de huishoudelijke reglementen van de bovengenoemde commissies. Ook werd het profiel van de Raad van Toezicht vastgesteld. De profielschets van de directie had de oude Raad van Toezicht al gemaakt. Verder zijn de – naar aanleiding van de nieuwe bestuurlijke constellatie aangepaste – statuten van de NOS goedgekeurd, alsook het Programmastatuut en het huishoudelijk reglement van de nog door de oude raad benoemde Commissie van Deskundigen. Samen met de Commissie van Deskundigen is de werkwijze vastgesteld die deze zal volgen bij het geven van advies aan de raad over fundamentele vraagstukken rond het journalistieke en maatschappelijke functioneren van de NOS. Van links naar rechts: Boudewijn Dessing, Anita Arts, Johan van der Werf, Khalid Boutachekourt, Jan de Vries, Els van Batum

De Raad van Toezicht heeft vorig jaar intensief gesproken over de aan de publieke omroep opgelegde bezuinigingen van 200 miljoen euro (door het kabinet-Rutte I) en nog eens 100 miljoen euro (door Rutte II) en de gevolgen daarvan voor het publieke omroepbestel en de NOS. In de besprekingen was uitdrukkelijk aandacht voor: • de positie van de NOS in het publieke bestel • de zorgen die de raad heeft over deze bezuinigingen in relatie tot de wettelijke taak van de NOS • de relatie van de NOS met de (Raad van Bestuur van de) NPO. Deze onderwerpen zullen ook in 2013 de bijzondere aandacht van de Raad van Toezicht vragen.

10

11

NOS RAAD VAN TOEZICHT Voorts liet de Raad van Toezicht zich door de NOS-directie uitgebreid informeren over het project

Commissie van Deskundigen

‘Broadcast in Control’, dat de continuïteit van het productie- en uitzendproces van de NOS waarborgt.

De eind 2011 in het leven geroepen Commissie van Deskundigen heeft drie taken: • het gevraagd en ongevraagd adviseren van de Raad van Toezicht van de NOS over fundamentele vraag-

In april keurde de Raad van Toezicht – mede op basis van positieve adviezen van de Auditcommissie – het

stukken inzake het journalistieke en maatschappelijke functioneren van de NOS (statutaire taak)

Jaarverslag 2011 goed, in oktober het Strategisch Bedrijfsplan 2013 -2017 en het Jaarplan voor 2013, en

• het onderzoeken van klachten van kijkers, luisteraars en lezers over de berichtgeving van de NOS

in december de Begroting 2013. Aan de hand van de voorgelegde stukken en de door de NOS-directie verschafte informatie over de bedrijfsvoering oordeelde de raad dat de NOS een stabiele en goed geleide organisatie is.

(ombudsfunctie) • het adviseren bij zwaarwegende verschillen van mening tussen de hoofdredacties en de NOS-directie (uit het NOS Programmastatuut voortvloeiende taak).

Gelet op de relatief korte periode die de Raad van Toezicht in 2012 in functie was, is besloten om de

In het verslagjaar heeft de commissie vijf keer vergaderd en er is overleg gevoerd met de directie, de

statutair voorgeschreven evaluatie van zowel het functioneren van de directie als van het eigen

hoofdredactie Nieuws en met de Raad van Toezicht.

functioneren te verplaatsen naar het vroege voorjaar van 2013. In het kader van haar functie om gevraagd en ongevraagd te adviseren over de wijze waarop de NOS haar Tot slot is ook besloten dat bij de herbenoeming van de leden van de Raad van Toezicht en van de

journalistieke opdracht vervult, heeft de commissie – op verzoek van de NOS-directie – een beoordeling

Commissie van Deskundigen een Rooster van Aftreden zal worden opgesteld. Uitgangspunt daarvan is

gemaakt van de NOS-berichtgeving over het COA en de algemeen directeur van die instelling, Nurten

het waarborgen van de continuïteit in het toezicht.

Albayrak.

In 2012 heeft de Auditcommissie vijfmaal vergaderd. Naast de advisering van de Raad van Toezicht ten

Het overleg in de commissie was in 2012 vooral gericht op de ontwikkeling van haar statutaire taak­stelling.

aanzien van de hiervoor genoemde onderwerpen, heeft de Auditcommissie aandacht gegeven aan de

Zo heeft ze zich in kritische en constructieve gesprekken gebogen over de maatschappelijk verantwoor-

verdere ontwikkeling van KPI’s (key performance indicators) bij de NOS en aan het risicomanagement.

delijke positie van de NOS in de journalistiek. De commissie heeft een raamwerk voor haar werkzaamheden opgesteld en dat in overleg met de Raad van Toezicht vastgesteld. In het jaar 2013 zal aan dit

De Remuneratiecommissie is twee keer in vergadering bijeengeweest, waarbij zij zich in het bijzonder

raamwerk uitwerking en uitvoering worden gegeven.

heeft verdiept in het loongebouw van de NOS. In het verslagjaar bestond de commissie uit: Al met al is de Raad van Toezicht positief over de door de NOS in 2012 behaalde resultaten, zowel

Harry Kramer, voorzitter

programma-inhoudelijk als wat de bedrijfsvoering betreft.

Suzette Wyers Yvonne Zonderop

De Raad van Toezicht is als volgt samengesteld:

Ouke Arts

Johan van der Werf, voorzitter

Els van Batum

Huub Wijfjes

Boudewijn Dessing, vicevoorzitter

Khalid Boutachekourt

Anita Arts

Jan de Vries

12

13

NOS NIEUWE VORMGEVING Het voorjaar van 2012 staat bij de NOS grotendeels in het teken van de invoering van de nieuwe vormgeving. Na zes jaar zijn de oude decors en leaders nodig aan vervanging toe. Eind mei wordt de nieuwe vormgeving gepresenteerd aan het publiek en de media. De decors, de leaders, de grafische elementen en het geluid van alle NOStelevisieprogramma’s zijn ingrijpend vernieuwd. Kernbegrippen daarbij: snelheid, urgentie en innovatie. Met de nieuwe vormgeving streeft de NOS ernaar om zowel het huidige als een nieuw en jonger publiek aan te spreken.

Niet alles verandert, want het vertrouwde logo met de rode ‘O’ van NOS blijft centraal staan. Maar wel

Met de nieuwe vormgeving

in een modern decor waarin beeld een veel grotere rol speelt dan tot dan toe gebruikelijk. Bij het over­

streeft de NOS ernaar om

van informatie is de kern van het werk bij de NOS.

zowel het huidige als een

Die gedachte vormt ook de basis van een andere opmerkelijke verandering: de presentatoren (de ‘anchors’)

nieuw en jonger publiek

sportcollega’s al eerder deden). Bijvoorbeeld van het ene beeldscherm naar het andere, waardoor de

aan te spreken

het overbrengen van de inhoud. Daarnaast wordt de informatie op deze manier dynamischer, meer ont-

14

brengen van informatie is de impact van beeld namelijk veel groter dan die van het woord. En overdracht

van de grote nieuwsuitzendingen zitten niet langer achter een desk, maar staan en lopen (net zoals hun kijker als het ware wordt meegenomen in het verhaal. Ook het staan en lopen staat dus ten dienste van spannen en dus minder afstandelijk gebracht. Met andere woorden: menselijker en dichterbij.

15

NOS NIEUWS Ook in 2012 gaat Europa gebukt onder de economische crisis. Nederland worstelt met Brusselse normen en Haagse bezuinigingen. Het eerste kabinet-Rutte valt, er komen nieuwe verkiezingen. Veel Nederlanders houden hun adem in als prins Friso ernstig gewond raakt bij een ski-ongeluk. De strijd in Syrië krijgt de trekken van een burger­ oorlog en in Egypte wordt de verdreven president Mubarak tot levenslang veroordeeld. De Amerikanen gaan naar de stembus voor presidentsverkiezingen, de Grieken protesteren – geregeld gewelddadig – tegen de bezuinigingen en in Italië vaart het cruiseschip Costa Concordia op de klippen en kapseist. We beleven een zinderende sportzomer met Europees voetbal en Olympisch goud voor Epke. Sociale media spelen ook het afgelopen jaar een belangrijke rol: zie het Project X-‘feest’ in Haren en de beursgang van Facebook.

Gebeurtenissen die de NOS 24 uur per dag, zeven dagen per week verslaat. Van twee treinen die frontaal op elkaar botsen in Amsterdam, de wietpas en stijgende tandartstarieven tot de Ugandese ‘warlord’ Kony, Whitney Houston die overlijdt en François Hollande die Nicolas Sarkozy opvolgt als president van Frankrijk. Het is bij de NOS te volgen op internet, radio, televisie, teletekst en de themakanalen Journaal24 en Politiek24. Van reguliere programma’s tot flitsjournaals en extra uitzendingen: het laatste NOS-nieuws is altijd en overal te vinden. NOS Journaal Nieuw format NOS Journaal van 20.00 uur Dynamisch en modern. Dat is het nieuwe format van het NOS Journaal van 20.00 uur. Het wordt eind mei ingevoerd, tegelijk met de nieuwe vormgeving van alle NOS-televisieprogramma’s. Vanaf nu staan en lopen de ‘anchors’ in een nieuw decor met grote schermen en de modernste technieken.

16

17

NOS NIEUWS Alles staat ten dienste van een heldere inhoud en een goed verhaal – menselijker en dichterbij de kijker

in de vroege ochtend. Op werkdagen wordt tot 09.00 uur bovendien elk half uur een vers ontbijtjournaal uitgezonden.

Alles staat ten dienste van een heldere inhoud en een goed verhaal. Want niet alleen het uiterlijk, maar

NOS deelt Het nieuws in 60 Seconden met lokale omroepen

ook de taal wordt meer van nu om ook een jonger publiek aan te spreken. Puntiger, minder formeel,

Lokale en regionale omroepen kunnen het NOS Nieuws in 60 Seconden vanaf maart aanbieden op het

urgenter – kortom: menselijker en dichterbij de kijker.

eigen kanaal. De NOS besluit tot het delen van de nieuwsminuut na interesse van lokale partijen, zoals Studio040 in Eindhoven en LOOK TV in Schiedam.

Voor de inhoudelijke keuzes maken de nieuwe presentatievorm en het nieuwe decor geen verschil: de betekenis van het nieuws voor de kijker blijft leidend. Hooguit worden de accenten hier en daar verlegd.

De NOS ziet het als haar taak om zo veel mogelijk mensen te bereiken en investeert daarom in nieuwe

Het nieuwe format is daarom niet zozeer een revolutie als wel een evolutie.

systemen en samenwerkingsverbanden. Eerder al zijn radiobulletins en nieuwsfragmenten via de NOS Media cloud beschikbaar gesteld. Het nieuws in 60 Seconden komt daar nu bij.

Internet First Internet zet de toon en daarom zet NOS Nieuws vanaf februari de website, NOS.nl, op één. Onder het

Iconen van het NOS Achtuurjournaal

motto ‘Internet First’ wordt niet langer eerst een radiobericht gemaakt dat vervolgens (eventueel verrijkt

Oud-NOS-verslaggever en auteur Babs Assink neemt op 3 oktober het eerste exemplaar van haar boek

met beeld en geluid) op de site wordt geplaatst, maar is de werkwijze andersom. De nieuwsconsument

‘De iconen van het NOS Achtuurjournaal’ in ontvangst tijdens een drukbezochte boekpresentatie in het

van vandaag de dag wil immers niet meer wachten op een radiobulletin of journaaluitzending, maar

Nederlands Instituut voor Beeld en geluid.

meteen via internet kunnen volgen wat er gebeurt. In de uitgave staan twaalf persoonlijke verhalen van ‘anchors’ van het Achtuurjournaal, van de inmiddels De homepage van NOS.nl is aan de nieuwe werkwijze aangepast en toont een combinatie van hoofd-

103-jarige Frits Thors en de 81-jarige Rien Huizing tot en met de huidige gezichten, Sacha de Boer en

verhalen en het laatste nieuws (inclusief sport) om de nieuwshonger van het publiek optimaal te stillen. De

Rob Trip. Tegen de achtergrond van het doorgaans strakke format van het Journaal maakt de lezer kennis

nieuwsselectie is breder, de updates zijn sneller en er wordt verwezen naar andere media.

met de persoon achter het icoon.

Dit is echter geen eindstation. Ook in de toekomstige behoeften van de nieuwsconsument moet worden

NOS Jeugdjournaal

voorzien. Een van de stappen die daartoe zullen worden gezet is ‘Video First’, een project dat in 2013

‘Goede Cito – Slechte Cito’

vorm gaat krijgen. Video zal op internet een nog prominentere rol krijgen. Sneller en frequenter zullen

Ruim 160.000 achtstegroepers moeten begin februari weer geloven aan de test die mede bepaalt welke

nieuwsvideo’s online worden gezet, nog voordat ze worden uitgezonden in het Journaal op televisie. Dat

vervolgopleiding ze gaan doen. Het NOS Jeugdjournaal besteedt er ruim aandacht aan, niet alleen met het

is nu nog vaak anders.

citojournaal – met nieuws en weetjes –, maar ook met een echte cito-soap. In de driedelige soap ‘goede cito – Slechte cito’ spelen leerlingen van groep acht van de Sint Jansschool in Amsterdam de hoofdrol.

Wekker NOS Journaal half uur vroeger De wekker van het NOS Journaal gaat vanaf maandag 27 augustus op werkdagen een half uur eerder:

Eén april!

het eerste nieuwsbulletin begint om 06.30 uur om te kunnen voorzien in de stijgende nieuwsbehoefte

Op 31 maart 2012 wordt een deel van de Veluwe afgezet vanwege een naderende meteorietenregen.

18

19

Een vakjury kroont de 12-jarige Jasper uit Aalsmeer tot winnaar van de NOS Jeugdjournaal Presentatiewedstrijd 2012

NOS NIEUWS

De ruimtestenen zullen volgens het NOS Jeugdjournaal de volgende dag neerkomen op de hei bij Radio

Crone’s opvolger is Joris Marseille, die vanaf september het team vaste presentatoren komt versterken.

Kootwijk. Het toegesnelde publiek krijgt helaas niet de beloofde stenen in handen. Wel zien zij parachu-

Marseille werkt sinds 2004 op de NOS Jeugdjournaal-redactie.

tisten van Paracentrum Teuge naar beneden suizen met een spandoek met de tekst ‘1 April!’. Tientallen ouders en kinderen zijn ook in 2012 weer in de 1 april-grap van het Jeugdjournaal gevlogen.

Kerstvakantie-onderzoek: gamen en uitslapen favoriet Tijdens het kerstvakantie-onderzoek van het NOS Jeugdjournaal wordt 500 kinderen tussen 9 en 14 jaar

Extra NOS Jeugdjournaal over duurzaamheid

gevraagd naar hun plannen tijdens de kerstvakantie. Onder jongens bleek gamen favoriet (37 procent),

Duurzaam omgaan met de wereld vormt de rode draad van een extra NOS Jeugdjournaal op 9 mei. In het

terwijl de meisjes graag uitslapen (20 procent).

kader van de Z@PP-themaweek ‘Z@PP Your Planet’ presenteren Milouska Meulens en Pepijn Crone het NOS Jeugdjournaal vanuit De Kariboe, een nieuwe en superduurzame basisschool in Heemskerk.

NOS op 3 NOS op 3 en VPRO starten ‘3voor12 Radio News Night’

De uitzending staat in het teken van zuinig omgaan met voedsel, energie en water en gaat in op vragen

In september slaan NOS op 3 en de VPRO de handen ineen voor ‘3voor12 Radio News Night’. Elke eerste

van kinderen over het milieu. Uit onderzoek onder 665 kinderen van het Jeugdpeil-panel blijkt dat 80

maandag van de maand bespreken presentatoren Roosmarijn Reijmer en Bart Jan Cune de opzien­

procent van de jeugd bezorgd is over de toekomst van de aarde.

barendste nieuwtjes op radio 3FM.

NOS Jeugdjournaal Presentatiewedstrijd

Huizenkopers gevolgd

Leerlingen uit de groepen zes, zeven en acht van alle basisscholen in Nederland kunnen vanaf maart weer

In ‘Mag Ik Even Binnenkijken? NOS op 3 Onderzoekt Huizenmarkt’ volgt NOS op 3 zeventien (door-)

meedoen aan een wedstrijd met een wel heel bijzondere prijs: het meepresenteren van het NOS Jeugd-

starters die een eerste of tweede stap willen zetten op de huizenmarkt. Via een blog delen zij hun

journaal. Ruim 400 kinderen melden zich aan en twintig van hen mogen uiteindelijk een screentest doen in

ervaringen op een door de crisis geteisterde markt. De verhalen kunnen voor NOS op 3 aanleiding zijn

de studio van het NOS Jeugdjournaal in Hilversum.

voor verder onderzoek en nieuwsitems.

Een vakjury – bestaande uit oud-presentator Marga van Praag, presentator Milouska Meulens en de

NOS op 3 presenteert vanuit eigen Glazen Huisje

winnares van 2011, Heleen Lok – kroont de 12-jarige Jasper uit Aalsmeer tot winnaar van de NOS Jeugd-

Tijdens het grote 3FM-benefietevenement ‘Serious Request’ in december verruilt ook NOS op 3 de stu-

journaal Presentatiewedstrijd 2012. Jasper is volgens de jury het meest zelfverzekerd en weet wat hij

dio in Hilversum voor een eigen Glazen Huisje in Enschede. In datzelfde Glazen NOS-Huisje kunnen be-

zegt. De jongen wil later dan ook presentator worden.

langstellenden overdag, en voor een bijdrage aan het goede doel, een eigen ‘NOS Journaaltje’ opnemen. Met de tunes en leaders van NOS op 3. De video’s worden geüpload naar een speciaal YouTube-kanaal,

Pepijn Crone vertrekt, Joris Marseille nieuw gezicht

waarvandaan ze eenvoudig kunnen worden doorgelinkt naar bijvoorbeeld de eigen Facebook-pagina. Wat

Presentator Pepijn Crone verruilt op 1 juni het NOS Jeugdjournaal voor RTL Nieuws. Crone begon in 2005

dan ook veelvuldig (ruim 17.000 keer) wordt gedaan.

als stagiair bij het NOS Journaal en werkte een jaar als redacteur Binnenland voordat hij aan de slag ging bij het NOS Jeugdjournaal.

Niet eerder was de NOS zo nadrukkelijk aanwezig op de locatie van de 3FM Serious Request-actie. Het betrof dan ook een experiment in het kader van ‘daar zijn waar je publiek is’. Uit ter plaatse gehouden

20

21

NOS NIEUWS onderzoek blijkt dat het publiek het experiment waardeert en in meerderheid voorstander is van een gelijksoortige NOS-aanwezigheid bij andere evenementen. NOS op 3 Jaaroverzicht Op 31 december wordt wederom het radio-jaaroverzicht van NOS op 3 uitgezonden op 3FM. Het overzicht is dit jaar opnieuw niet alleen te horen, maar ook te zien via een livestream. Presentatoren Fleur Wallenburg en Bart Jan Cune ontvangen dit jaar verschillende gasten in de studio. Ook gaan verslaggevers terug naar plekken die in het nieuws kwamen, zoals Haren, waar het beruchte Project X-‘feest’ plaatsvond. Verder wordt een kort overzicht gegeven van het politieke jaar. Dionne Stax maakt tv-debuut In februari presenteert Dionne Stax haar eerste televisie-uitzending. In november 2011 werd bekend dat zij bij NOS op 3 Annechien Steenhuizen zou opvolgen. In de tussentijd is Dionne klaargestoomd voor haar nieuwe baan. NOS Met het Oog op Morgen Twintig luisteraarsgedichten in het ‘Oog’ Radioprogramma NOS Met het Oog op Morgen staat in januari in het teken van de dichtkunst. Nederlandse en Vlaamse luisteraars sturen ruim tienduizend gedichten in voor de Turing Nationale Gedichtenwedstrijd. Oog-presentator en poëzieliefhebber John Jansen van Galen draagt twintig avonden achterelkaar

Tijdens de benefietactie 3FM Serious Request verruilt NOS op 3 de studio in Hilversum voor een eigen Glazen Huisje in Enschede

een gedicht voor uit de top twintig om meer mensen enthousiast te maken voor poëzie. Twan Huys vaste invaller Nieuwsuur-presentator Twan Huys neemt op woensdag 15 februari voor het eerst plaats achter de presentatiemicrofoon van het ‘Oog’. Hij treedt daarmee toe tot de groep vaste invalpresentatoren (met Rob Trip, Lucella Carasso, Pieter van der Wielen, Margriet Brandsma en Cees Grimbergen). Het dagelijkse avondprogramma van de NOS op Radio 1, met gemiddeld 223.000 luisteraars, heeft elke dag van de week een andere presentator: Eva Jinek op maandag, Mieke van der Weij op dinsdag, Clairy Polak op woensdag, Chris Kijne op donderdag, Tijs van den Brink op vrijdag, Max van Weezel op zaterdag en John Jansen van Galen op zondag.

22

23

Zijn naam was spreekwoordelijk geworden en dat doen maar weinig mensen hem na

NOS NIEUWS

NOS Weer

Het NOS Journaal Jaaroverzicht wordt gepresenteerd door Rob Trip, die aan de hand van de belangrijk-

Erwin Kroll neemt afscheid

ste beelden stilstaat bij wat er in 2012 allemaal gebeurde. Het ski-ongeluk van Friso, onrust in Syrië en de

Zijn naam was spreekwoordelijk geworden en dat doen maar weinigen hem na. Erwin Kroll. Begin februari

ruimtereis van André Kuipers zijn een paar van de vele nieuwsfeiten die de revue passeren.

besluit hij in goed overleg met de NOS om gas terug te nemen. Na 26 jaar presenteren vindt hij dat het tijd is om het rustiger aan te doen. Eind augustus volgt het besluit om volledig te stoppen, omdat het leven

De presentatie van het NOS Politiek Jaaroverzicht is in handen van Dominique van der Heyde. Zij neemt

buiten beeld lonkt. Kroll vertelt dat hij al die jaren met plezier heeft gepresenteerd en dat het Nederlandse

de kijker in vijftig minuten mee langs een overvol overzicht van de politieke gebeurtenissen in 2012. Een

publiek altijd aardig voor hem is geweest. Toch heeft hij nooit kunnen wennen aan het bekend zijn en

jaar waarin het kabinet-Rutte I valt vanwege omstreden miljardenbezuinigingen en de strijd om de kiezer

daarom verkiest hij een bestaan buiten de spotlights.

losbarst. VVD en PvdA komen uiteindelijk als winnaars uit de stembus. Samen vormen ze het tweede kabinet-Rutte. Van der Heyde verplaatst zich in een oldtimer van locatie naar locatie, zoals het Catshuis,

Erwin Kroll komt in 1973 in dienst bij het KNMI, waar hij een opleiding meteorologie volgt en aanvankelijk

en gunt de kijker een blik in de ‘keuken’ terwijl zij het bijbehorende verhaal vertelt.

werkt als luchtvaartmeteoroloog. Op 8 april 1986 presenteert hij zijn eerste weerbericht voor de NOS. Kroll is verschillende keren verkozen tot populairste weerman van Nederland en in 1991 zelfs tot ‘meest

Publiek betrokken bij nieuws

communicatieve weerman ter wereld’.

NOS Nieuws zoekt bewust naar samenwerking met het publiek. De reden: kijkers en luisteraars kunnen waardevolle bijdragen leveren aan het nieuws. In 2012 gebeurt dat onder meer via NOS Net en NOS

Weerman of -vrouw gezocht

Ooggetuige.

In oktober gaat de NOS op zoek naar een opvolger voor Erwin Kroll. Dat wordt op onorthodoxe wijze aangepakt: (aankomend) meteorologen uit het hele land kunnen zich aanmelden voor een screentest die

NOS Net

wordt georganiseerd tijdens het Meteorologiecongres op de Wageningen Universiteit. Televisie-ervaring

NOS Net is een netwerk van mensen met verschillende expertises – van leraren tot vliegtuigtechneuten –

is niet vereist: het gaat om kennis en uitstraling.

die door NOS-journalisten kunnen worden ingeschakeld om hun kennis en expertise te delen. Ook kun-

Meer dan honderd kandidaten melden zich en begin 2013 zal Peter Kuipers Munneke (32) worden uit-

nen leden van NOS Net een NOS-journalist benaderen als ze nieuwswaardige feiten te melden hebben.

verkoren. De natuurkundige en polair meteoroloog zal achter de schermen worden ingewerkt voordat

NOS Net bestaat inmiddels uit 1500 personen die informatie uitwisselen, bijvoorbeeld over het land waar

hij in april 2013 zijn televisiedebuut maakt. Met zijn komst is het NOS-weerteam – met Gerrit Hiemstra,

ze wonen. Zo vertelt een in Griekenland woonachtige ‘NOS Netter’ over de gevolgen van de crisis daar. En

Willemijn Hoebert en Marco Verhoef – weer op volle sterkte.

is het verhaal van een naar Indonesië vertrokken piloot de basis voor een artikel over Nederlandse piloten die werken voor maatschappijen die in Europa op de zwarte lijst staan.

Jaaroverzichten NOS Nieuws In de laatste week voor de jaarwisseling blikt de NOS traditiegetrouw terug op het afgelopen jaar. Tussen

NOS Ooggetuige

23 en 31 december worden weer diverse jaaroverzichten uitgezonden, waaronder het NOS Journaal

Via NOS Ooggetuige kunnen ooggetuigen van nieuwsgebeurtenissen een bijdrage leveren aan een

Jaaroverzicht en het NOS Politiek Jaaroverzicht.

verslag. Via de website kunnen ze tekst, foto’s en video’s inzenden die het nieuws op radio, televisie en internet kunnen illustreren. Eén zo’n ooggetuige, bijvoorbeeld, meldt zich met een verslag van een bosbrand in Spanje die de camping waar hij verblijft compleet heeft verwoest.

24

25

NOS NIEUWS De NOS wil niet meer alleen het ‘nieuws van de dag’ brengen, maar ook ‘het gesprek van de dag

Correspondenten en verslaggevers Ook in 2012 verwisselt een groot aantal correspondenten van standplaats en komen er nieuwe correspondenten bij. Het roulatiebeleid is bedoeld om te voorkomen dat de correspondenten zich te veel vereen-

Hoofdredactie

zelvigen met het land waar ze zijn gestationeerd. Met andere woorden: om ervoor te zorgen dat ze een

Bart Leferink en Aletta Oosten adjunct-hoofdredacteur

frisse blik houden.

Twee bekende gezichten komen de hoofdredactie van NOS Nieuws in februari versterken: Aletta Oosten en Bart Leferink zijn de nieuwe adjunct-hoofdredacteuren. Ze zijn verantwoordelijk voor het leiden van

Verenigde Staten en China

het dagelijkse journalistieke proces op de Nieuwsvloer.

Meteen na de Amerikaanse presidentsverkiezingen eindigt het correspondentschap van Eelco Bosch van Rosenthal in de Verenigde Staten. Hij keert terug naar Hilversum, naar de redactie Binnenland. Bosch

Oosten begon in 1984 bij de NOS, maar heeft sindsdien meerdere journalistieke functies buiten de deur

van Rosenthal wordt opgevolgd door zijn collega in China, Wouter Zwart, wiens standplaats Peking wordt

vervuld, zoals bij de VPRO, NOVA en bij Eén Vandaag, waar ze eindredacteur was. Leferink is na zijn

ingenomen door Marieke de Vries.

indiensttreding, in 1995, economieverslaggever geweest, plaatsvervangend chef Binnenland en chef Den Haag.

Rusland en de Balkan Ook Kysia Hekster, correspondent in Moskou, keert terug naar Nederland. Zij wordt, na het vertrek van

Hoofdredacteur Marcel Gelauff en zijn plaatsvervanger, Giselle van Cann, richten zich vanaf nu meer op

Marieke de Vries naar China, de nieuwe verslaggever Koninklijk Huis. De functie van Hekster als corres-

het hoofdredactioneel beleid van NOS Nieuws.

pondent Rusland en de voormalige Sovjet-republieken gaat naar David-Jan Godfroid, die tot dan toe voor de NOS verslag deed vanuit Belgrado. De Balkan is voortaan het werkterrein van Joost van Egmond.

Wat is nieuws bij NOS Nieuws De keuze om het aanbod van NOS.nl te verbreden maakt het in januari noodzakelijk om opnieuw te

Spanje, Portugal en Italië

definiëren wat onder ‘nieuws’ wordt verstaan. Met de notitie ‘Wat is nieuws bij NOS Nieuws’ wil de hoofd-

Jessica van Spengen, sinds 2003 werkzaam bij de NOS voor onder meer het Jeugdjournaal en NOS op 3,

redactie dat helder stellen.

wordt in 2012 benoemd tot correspondent Spanje en Portugal. Zij vervangt Rop Zoutberg, die naar Rome verhuist om Andrea Vreede op te volgen. Vreede verruilt na tien jaar haar vaste verbintenis met de NOS

Snelheid, compleetheid en een brede nieuwskeuze gaan in 2012 een grotere rol spelen. ‘Nieuws 3.0’ moet

voor een freelance-bestaan in Rome.

vaker en sneller worden gebracht. Daarbij hanteert de NOS een lagere nieuwsdrempel, er worden meer updates gegeven en er mag vaker naar andere media worden verwezen.

Latijns-Amerika Marc Bessems wordt de nieuwe NOS-correspondent in Latijns-Amerika. Het dienstverband van de NOS

Betrouwbaarheid, correctheid en compleetheid blijven voor de NOS van het grootste belang. Maar: in een

met zijn voorgangster, Marjon van Royen, wordt na vijftien jaar beëindigd. Bessems werkt sinds 2002

tijd waarin nieuws zich razendsnel verspreidt kunnen ook geruchten, uitspraken of publicaties uit de digitale

bij NOS Nieuws en was onder meer buitenlandredacteur en camjo, ofwel een verslaggever die zelf de

wereld gebeurtenissen zijn waarvan het publiek op de hoogte wil zijn. De NOS wil niet meer alleen het

camera bedient.

‘nieuws van de dag’ brengen, maar ook ‘het gesprek van de dag’. Uiteraard voorzien van de juiste context.

26

27

NOS Nieuws heeft ruim dertig correspondenten in 25 landen, met eigen bureaus in Washington, Brussel, Berlijn en Peking. Verder zitten er correspondenten in Parijs, Londen, Moskou, Madrid, Rome, Sao Paolo, Caracas, Istanbul, Paramaribo, Willemstad, Abidjan, Kopenhagen, Belgrado, Sana’a, Athene, Tel Aviv, Beiroet, Nairobi, Johannesburg, Delhi, Sydney.

28

29

NOS NIEUWS Correspondentendagen

De Raad oordeelt dat de betreffende uitzending van 18 september 2011 een deugdelijke grondslag heeft.

In april organiseert de NOS de jaarlijkse Correspondentendagen, de terugkomdagen voor alle buiten-

De anonieme bronnen zijn verantwoord gebruikt, er is voldoende onderzoek gedaan en er is onderscheid

landcorrespondenten van de NOS. Door voet op Nederlandse bodem te zetten en bij te praten over de

gemaakt tussen feiten, beweringen en meningen. De NOS had volgens de Raad in de televisieuitzending

nieuwste ontwikkelingen behouden de correspondenten hun band met het thuisland. Een Nederlandse

van het Journaal wel meer aandacht moeten besteden aan de schriftelijke reactie van Albayrak.

blik is belangrijk bij de verslaggeving vanuit het buitenland. Op verzoek van de directie buigt ook de Commissie van Deskundigen van de NOS zich over de kwestie. De correspondenten bezoeken de voorstelling ‘Breaking the News’ (over verwikkelingen op een nieuws-

Ook zij oordeelt positief over het journalistieke proces dat tot de berichtgeving heeft geleid, al heeft de

redactie) en brainstormen met algemeen directeur Jan de Jong, de hoofdredactie en met de redacteuren

Commissie wel een paar opmerkingen over de wijze waarop een en ander in beeld is gebracht.

die ze bijna dagelijks aan de telefoon hebben. Ook worden ze bijgepraat over de laatste ontwikkelingen op het gebied van sociale media. Met enkele specialisten van de Rabobank nemen ze de crisis onder de loep.

Nieuwsvloer ´Speakers’ Corner’

Op de slotdag worden in het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid de winnaars bekendgemaakt van

In de ´Speakers’ Corner´ worden gasten uitgenodigd om op de Nieuwsvloer met redacteuren te sparren

de Prix de Roef, voor beste buitenlandonderwerpen. De jury buigt zich over inzendingen in vijf categorieën:

over allerlei thema’s. De bijeenkomsten zijn intern en niet bedoeld als basis voor een nieuwsverhaal, maar

internet, reportage tv, bureauonderwerp tv, reportage radio en bureauonderwerp radio. De winnaars zijn

als verdieping van de (achtergrond-)kennis van de organisatie als geheel.

respectievelijk: het dossier ‘De opkomst van China’ van Floris Harm, een tweeluik van Bram Vermeulen over de aardbevingsslachtoffers in het Turkse Van, Ryan Hermelijns onderwerp over verkrachtingen in

Een groot aantal onderwerpen is gewijd aan de crisis, maar ook wordt bijvoorbeeld een voetbalmakelaar

Rwanda, ‘Op de compound van Kadhafi’ van Thomas Erdbrink en een onderwerp over de moord in

uitgenodigd. Het gaat verder over aids, over winkelen in de toekomst, over Noord-Korea, de farmaceuti-

Guatemala op de Argentijnse zanger Cabral van de hand van Marjon van Royen.

sche industrie, de Amerikaanse en Franse presidentsverkiezingen, het diversiteitsbeleid bij de VRT en het onderwijs van de toekomst. En nog veel meer.

Haagse redactie Voor de redactie in Den Haag is het opnieuw een druk jaar, waarin onder meer een kabinet valt, verkiezin-

Storytelling

gen worden gehouden en een nieuw kabinet wordt gevormd. Te midden van deze politieke reuring wordt

‘Storytelling’ is de kern van het journalistieke vak: hoe vertel je een verhaal zo dat het de kijker en luisteraar

Bram Schilham per 1 juli benoemd tot chef van de Haagse redactie van NOS Nieuws. Schilham vervult die

trekt, dat het blijft boeien en dus ook blijft hangen? Acht experts op dat terrein die niets met de journalis-

positie op dat moment al enkele maanden als waarnemer. Daarvoor was hij themacorrespondent Klimaat-

tiek te maken hebben – onder wie scenarioschrijvers, (theater-)regisseurs, een internetpionier en een

verandering en Energiepolitiek.

reclamemaker – worden in 2012 uitgenodigd om elk vanuit hun eigen vakgebied onze producties kritisch tegen het licht te houden. En hun opmerkingen en ideeën met NOS’ers te delen in zowel een masterclass

Klacht COA afgewezen

als een presentatie op de Nieuwsvloer.

In april 2012 wijst de Raad voor de Journalistiek de klacht tegen de NOS van directeur Nurten Albayrak van het Centraal orgaan Opvang Asielzoekers op bijna alle punten af. Albayrak klaagde bij de Raad over een in

De sessies leiden tot veel enthousiasme en inspiratie bij de medewerkers, zowel van televisie en radio als

haar ogen onzorgvuldige en schadelijke uitzending over de heersende angstcultuur bij het COA.

van internet.

30

31

Mingelen ontvangt de prijs voor zijn hele oeuvre en het bijzondere gezag dat hij heeft opgebouwd

NOS NIEUWS

In de prijzen

NOS on Tour

Ferry Mingelen wint Anne Vondelingprijs

NOS on Tour toert in 2012 weer langs middelbare scholen om met leerlingen radio en televisie te maken.

De ‘Haagse veteraan’ van de NOS, Ferry Mingelen, mag op 27 juni de 31ste Anne Vondelingprijs in

Leerlingen van onder andere het Drachtster Lyceum, het Grafisch Lyceum in Rotterdam, De Krijtenburg

ontvangst nemen. Mingelen ontvangt de prijs voor zijn hele oeuvre en het bijzondere gezag dat hij heeft

op Vlieland, het Stedelijk Gymnasium in Leiden en het Ichtus Lyceum in Driehuis krijgen bezoek van NOS-

opgebouwd in de politieke journalistiek. De jury, onder leiding van oud-politicus en bestuurder Thom de

verslaggevers en -presentatoren.

Graaf, roemt daarbij de herkenbare en scherpe stijl van Mingelen. Een dagje NOS on Tour begint met de basisvraag wat nieuws is en hoe je dat brengt, en daarna mag Roel Rekko wint Stan Storimansprijs

iedereen aan de slag met camera’s en microfoons om zelfgekozen onderwerpen uit te werken. De

NOS-cameraman Roel Rekko wint in oktober de Stan Storimansprijs voor de rapportage die hij voor het

reportages komen op de website van NOS on Tour te staan.

NOS Journaal maakte in Syrië. De prijs wordt hem overhandigd door Marjolein Storimans. Zij is de weduwe van de in 2008 in Georgië omgekomen cameraman Stan Storimans, naar wie de prijs is vernoemd.

Het project heeft twee doelen: aan de ene kant wil de NOS jongeren ‘nieuwswijs’ maken door met hen te praten over het huidige medialandschap en door hen aan de slag te laten gaan met nieuws. Aan de andere

NOS organiseert ‘De Tegel’

kant gaat de NOS tijdens de bijeenkomsten met de jongeren in gesprek over de vraag: wat doet de NOS

In 2012 verzorgt de NOS de uitreiking van De Tegel voor de beste journalistieke producties van 2011. De

goed in de nieuwsvoorziening en wat kan beter?

organisatie is in handen van chef Buitenland Gerard van den Broek. Met een team van enthousiastelingen weet hij een hoogstaande avond neer te zetten in het Lucent Danstheater in Den Haag. NOS-journalisten schenken geldprijs aan VVOJ NOS-journalisten Rinke van den Brink en Hanneke de Jonge schenken duizend euro aan de Vereniging van Onderzoeksjournalisten. Van den Brink en De Jonge krijgen het geld in februari, omdat ze zijn genomineerd voor de Pfizer Persprijs. De nominatie is het resultaat van een serie reportages over misstanden in het Rotterdamse Maasstadziekenhuis.

32

33

NOS NEDERLAND KIEST Zeven weken al is er overleg in het Catshuis tussen de coalitiegenoten VVD en CDA en gedoogpartij PVV over de onvermijdelijke miljardenbezuinigingen als PVV-leider Geert Wilders op zaterdag 21 april de stekker eruit trekt en definitief vertrekt. Dat betekent na anderhalf jaar, en middenin de economische crisis, het einde van kabinetRutte I. De maandag erna dient premier Mark Rutte het ontslag van zijn kabinet in bij de koningin. De AEX schiet in het rood, terwijl ministers zich op het Binnenhof verzamelen om de toegestroomde pers te woord te staan. Aanvankelijk klinkt de roep om snelle verkiezingen, maar besloten wordt uiteindelijk dat de Nederlanders op 12 september een nieuwe Tweede Kamer kunnen kiezen. Dat wordt de vijfde stembusgang in tien jaar tijd. Op het liveblog van NOS.nl zijn de ontwikkelingen rond de val van het kabinet van minuut tot minuut te volgen. Ook daarna houdt de NOS Nederland multimediaal op de hoogte van de laatste politieke ontwikkelingen, van de aanloop naar de verkiezingen tot de beëdiging van kabinet-Rutte II. Peilingwijzer Om orde te scheppen in de veelheid aan peilingen publiceert de NOS vanaf medio juni elke woensdag de Peilingwijzer. Dat is een gewogen gemiddelde van de peilingen van Synovate, Maurice de Hond en TNSNIPO. Via een speciale rekenmethode van de Universiteit Leiden is duidelijker te zien wat de trends zijn in het verloop van de kiezersgunst. Politiek Café Nieuw in 2012 is het ‘Politiek Café’, waarin het publiek op een losse, informele manier kennismaakt met de leiders van de elf politieke partijen die op dat moment in de Tweede Kamer zijn vertegenwoordigd. Op 22 augustus onderwerpen presentator Rik van de Westelaken en politiek ‘duiders’ Dominique van der Heyde en Ferry Mingelen in DeFabrique in Utrecht de lijsttrekkers aan korte interviews en mini-debatten. 34

35

NOS NEDERLAND KIEST VraaghetDenHaag.nl

Politici in debat met kinderen

De euro, de huizenmarkt of het pensioen. Wat houdt jou eigenlijk bezig? Dat is de vraag die de NOS het

In het NOS Jeugdjournaal Verkiezingsdebat, op 8 september, worden de lijsttrekkers van de vijf grootste

publiek stelt in de aanloop naar de verkiezingen. Via VraaghetDenHaag.nl kan iedereen kwesties voorleg-

partijen – onder wie premier Mark Rutte en PVV-leider Geert Wilders – aan de tand gevoeld door kinderen.

gen aan de lijsttrekkers. De beste vragen komen aan de orde in een van de vele NOS-verkiezingsuitzen-

Milouska Meulens en Roos Moggré leiden het debat en praten samen met de kinderen en de politici over

dingen op radio, televisie en internet.

actuele politieke onderwerpen, zoals de bezuinigingen en de eurocrisis. Ook houden de lijsttrekkers een ‘spreekbeurt’, waarin zij uitleggen wat hun partij in petto heeft voor kinderen. Verder strijden de politici

Nieuwsuur Politiek

tegen elkaar in een quiz. Want wat weten zij eigenlijk van zaken waarmee kinderen zich bezighouden, zoals

Het gezamenlijke actualiteitenprogramma van de NOS en de NTR maakt van zaterdag 1 tot en met

popmuziek en school?

maandag 10 september politieke ‘specials’ vanuit café Dudok in Den Haag. Tijdens Nieuwsuur Politiek gaan twee politici, onder leiding van Mariëlle Tweebeeke of Twan Huys, met elkaar in debat over actuele

Het NOS Verkiezingsdebat

verkiezingsthema’s.

De avond voor de gang naar de stembus staan de lijsttrekkers nog één keer tegenover elkaar in het NOS Verkiezingsdebat. In het gebouw van de Tweede Kamer gaan ze met elkaar in debat over actuele politieke

Het programma stopt niet bij de verkiezingen: ook tijdens de formatie en na het aantreden van kabinet-

thema’s. Anderhalf uur lang duurt het vragenvuur, dat wordt geleid door Ferry Mingelen en Dominique van

Rutte II zijn er afleveringen van Nieuwsuur Politiek. Maatschappelijk relevante onderwerpen – zoals de

der Heyde en gepresenteerd door Sacha de Boer.

zorg, veiligheid en de arbeidsmarkt – worden daarin besproken met de meest betrokken politici. Uitslagenavond Debatten

Een lange verkiezingscampagne met vele, vele debatten culmineert op 12 september in de Uitslagen-

Lijsttrekkers in debat op Radio 1

avond, die de NOS – natuurlijk multimediaal – onder de aandacht brengt.

Ook dit jaar organiseert het NOS Radio 1 Journaal het traditionele NOS Radio 1 Lijsttrekkersdebat. Op 3

Nederland 1 is het toneel van een avondvullende uitzending. De centrale presentator is Rob Trip en de

september discussiëren de lijsttrekkers van de elf politieke partijen die dan in de Tweede Kamer zijn ver-

politieke duiding wordt verzorgd door Ferry Mingelen en Dominique van der Heyde. Herman van der Zandt

tegenwoordigd over onderwerpen als bezuinigingen, Europa, duurzaamheid en de werkgelegenheid. Het

toont per gemeente de uitslag op het touchscreen. Nieuw dit jaar is de speciale Twitter-gadget, ontwik-

debat wordt geleid door Lucella Carasso en Joost Vullings.

keld door de sociale media-expert van de NOS, Rachid Finge. Daarmee kunnen tweets met één druk op de knop van de iPad naar het grote presentatiescherm worden verzonden, waarop ze automatisch

Online verkiezingsdebat bij NOS op 3

in NOS-vormgeving worden weergegeven. Jeroen Wollaars kan zo eenvoudig laten zien wat er leeft op

Acht jonge kandidaat-Kamerleden gaan op 5 september online de discussie aan tijdens het NOS op 3

sociale media.

Debat. Dat gebeurt voor het eerst via videochatdienst Google+ Hangouts, waardoor alle deelnemers tegelijkertijd in beeld zijn, vanachter hun eigen computer. Vragen die via NOSop3.nl, Twitter,

Vlak na het sluiten van de stembus, om 20.30 uur, wordt in samenwerking met RTL en Ipsos Synovate een

VraaghetDenHaag.nl of Google+ binnenkomen worden door gespreksleider Mustafa Marghadi meteen

voorlopige prognose van de uitslag gegeven op basis van een exit poll. Om negen uur volgt een definitieve

aan hen voorgelegd.

prognose. Die blijkt al verrassend veel overeen te komen met de uitslag zelf, die pas na middernacht bekend zal worden: de VVD en de PvdA zijn de twee grootste partijen van Nederland. De opmars in de peilingen van de SP blijkt op lucht te zijn gebaseerd.

36

37

Gemiddeld zien bijna 2,1 miljoen kijkers

NOS NEDERLAND KIEST

bij de NOS hoe VVD en PvdA de verkiezingen winnen ‘s Avonds kunnen de Nederlanders via Nederland 1 en Radio 1 kennismaken met de nieuwe bewinds­ lieden. Die staan allemaal in de hal van het ministerie van Algemene Zaken in Den Haag. Aan het begin van het programma gunt premier Rutte de kijker een blik in de Trêveszaal, de locatie van de wekelijkse ministerraad. Media zijn daar nooit bij, dus het gaat om een uniek inkijkje. Nederland schakelt massaal in op Nederland 1: zeven miljoen mensen kijken minstens vijf minuten aaneengesloten naar de NOS Nederland Kiest Uitslagenavond. Gemiddeld zien bijna 2,1 miljoen televisie-

In de tv-uitzending – die wordt gepresenteerd door Rik van de Westelaken – houden Ferry Mingelen,

kijkers (ofwel een marktaandeel van 45 procent) hoe VVD en PvdA de verkiezingsstrijd winnen.

Dominique van der Heyde en Nynke de Zoeten korte kennismakingsgesprekken met de leden van de

 

nieuwe ministersploeg en met staatssecretarissen. Op de radio ligt die taak in handen van Lucella

De kabinetsformatie verloopt in 2012 anders dan anders, omdat het initiatief bij de Tweede Kamer ligt

Carasso, Joost Vullings en Michiel Breedveld.

in plaats van bij de koningin. Onder leiding van de informateurs Henk Kamp (VVD) en Wouter Bos (PvdA) zitten de beide verkiezingswinnaars al snel aan tafel om een regeerakkoord te smeden. Dat gebeurt

Later op de avond, in Nieuwsuur, wordt opnieuw geschakeld met de hal van het ministerie van Algemene

grotendeels in ‘radiostilte.’ Op 1 oktober presenteren partijleiders Rutte en Samsom al een akkoord voor

Zaken, waar Joost Karhof vier ministers nog eens extra aan de tand voelt. In de studio in Hilversum zit

de begroting van 2013, en op 29 oktober is het regeerakkoord klaar. De formatie van het kabinet-Rutte II

Mariëlle Tweebeeke tegenover PvdA-leider Diederik Samsom.

heeft dan 54 dagen geduurd. Samsom Politicus van het Jaar Prinsjesdag

Het sluitstuk van een veelbewogen politiek jaar is in december de verkiezing van de Politicus van het Jaar,

Maar eerst is er nog de ‘derde dinsdag van september’. Zoals gebruikelijk bij de NOS te volgen via televisie,

voor de tiende achtereenvolgende keer georganiseerd door Radio 1 en het NOS Radio 1 Journaal. De

radio, NOS.nl en het themakanaal Politiek24. Prinsjesdag heeft dit jaar een bijzonder karakter, omdat de

parlementaire pers gunt de titel aan Diederik Samsom van de PvdA. Hij is de leider van een partij die vanuit

formatie net op stoom begint te raken (aan het eind van diezelfde middag wordt bekendgemaakt dat

een ogenschijnlijk verloren positie de tweede partij van het land werd. De Haagse journalisten typeren

Henk Kamp en Wouter Bos de informateurs zijn) en de leden van de Tweede Kamer dus de plannen van

Samsom daarom als een politicus met een goede acceleratie en als een echte ‘comeback-kid’. Jeanine

een demissionair kabinet krijgen voorgelegd. Bovendien: het zijn de leden van de ‘oude’ Tweede Kamer.

Hennis-Plasschaert (VVD) wordt door de parlementaire pers verkozen tot het Politieke Talent van 2012.

Later die week worden de nieuwgekozen Kamerleden geïnstalleerd. Naast de bekendmaking van de winnaars wordt in de uitzending met politici teruggeblikt op het politieke Kabinet-Rutte II presenteert zich

jaar 2012 en wordt ‘het politieke moment van het jaar’ bekendgemaakt, te weten het mislukken van het

Op maandag 5 november wordt het kabinet-Rutte II beëdigd. De NOS doet uitgebreid multimediaal ver-

Catshuisoverleg over de miljardenbezuinigingen in april. Via NOS.nl kon het publiek zijn stem uitbrengen

slag van alle gebeurtenissen. Daaronder is ook de beëdiging door de koningin op Paleis Huis ten Bosch, die

op één van de twaalf door de Haagse NOS-redactie geselecteerde fragmenten.

voor het eerst openbaar en dus op televisie te volgen is. En dat gaat helaas niet helemaal goed: doordat de plechtigheid tien minuten eerder begint dan was afgesproken, ontstaat verwarring en is de beëdiging

De rechtstreekse uitzending van het NOS Radio 1 Journaal, die ook te zien is op themakanaal Politiek24,

in eerste instantie niet bij de NOS te zien. De plechtigheid wordt daarom overgedaan. Aansluitend is de

wordt gepresenteerd door Bert van Slooten en Michiel Breedveld.

bordesscène.

38

39

NOS SPORT Begin 2012 vriest het dat het kraakt, maar ‘it giet net oan’. Ofwel: het gaat niet door. Nét niet, en dat terwijl de NOS alle draaiboeken voor de Elfstedentocht al uit de kast had gehaald. Voor het sportieve gehalte van 2012 heeft het oordeel van de Friese ijsmeesters weinig gevolg, want behalve over de bomvolle sportzomer – met het EK voetbal, de Tour de France, de Olympische Spelen en de Paralympics – is er op sportgebied genoeg te melden. De eerste marathon op natuurijs is voor Noordlaren, schaatsers Stefan Groothuis en Sven Kramer pakken wereldtitels, Marco van Basten is de nieuwe coach van sc Heerenveen en Ajax wordt landskampioen. Wielrenster Marianne Vos wordt wereldkampioen en de Rabobank trekt zich terug als wielersponsor. De eerste dopinggebruikers nemen plaats in de biechtstoel en de Marathon van New York wordt op het laatste moment afgelast vanwege de gevolgen van de orkaan Sandy.

Nederland en de wereld sporten bij de NOS: op radio, televisie en internet, in de vorm van reportages, samenvattingen en live-uitzendingen. Sportverslaggeving is voor de NOS een belangrijke taak. Sport is een bindende factor in de samenleving en hoort dan ook thuis bij de publieke omroep. Om het belang daarvan te onderstrepen: in het supersportjaar 2012 bestond 10 procent van de zendtijd van de Nederlandse publieke omroep uit sport. Die 10 procent genereerde 21 procent van de totale kijktijd naar de publieke omroep; een verhouding die in geen enkele andere programmacategorie werd gehaald. Sportrechten WK voetbal De wereldkampioenschappen voetbal van 2018 in Rusland en 2022 in Qatar zullen exclusief zijn te volgen bij de NOS. Dat is het gevolg van het besluit van de wereldvoetbalbond FIFA, in maart, om de rechten voor beide eindrondes toe te wijzen aan de European Broadcasting Union (EBU), het samenwerkingsverband

40

41

Op 25 maart klinkt de tune van NOS Langs de Lijn voor de 10.000ste keer

van Europese publieke omroepen waarvan ook de NOS deel uitmaakt. De duels zullen rechtstreeks wor-

publieke omroepen, onder de vlag van de EBU. Door de overeenkomst mag de NOS de Vuelta – voluit de

den uitgezonden op radio en televisie, maar ook live én on-demand via internet en mobiel.

‘Vuelta Ciclista a España’ – uitzenden op alle platforms.

De FIFA blijft er dus voor kiezen om dit grote Europese voetbalevenement voor iedereen toegankelijk te

NOS Langs de Lijn

houden, op het open net.

10.000ste Langs de Lijn Op zondag 25 maart klinkt de bekende begintune van NOS Langs de Lijn – ‘Chump Change’ van Quincy

Eredivisie voetbal

Jones – voor de tienduizendste keer. Het jubileum wordt gevierd met een extra lange uitzending vanuit

In augustus wordt duidelijk dat de samenvattingsrechten van de Eredivisiewedstrijden nog een extra jaar

het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum. Presentatoren Tom van ’t Hek en Toine van

bij de NOS blijven: tot en met het seizoen 2013-14. Het initiatief voor de verlenging komt van Eredivisie

Peperstraten ontvangen tal van gasten die een rol hebben gespeeld in de lange historie van het gevierde

CV. Die heeft kort tevoren 51 procent van de zender Eredivisie Live verkocht aan het Amerikaanse tv-

programma. Onder hen zijn de oud-presentatoren Koos Postema, Govert van Brakel en Felix Meurders en

netwerk Fox, van mediamagnaat Rupert Murdoch. Voor de duur van twaalf jaar en een bedrag van ruim

de oud-verslaggevers Hans Eijsvogel en Bep van Houdt. De eerste Langs de Lijn werd op zondag 1 januari

een miljard euro.

1967 uitgezonden.

De NOS is vanzelfsprekend blij met de verlenging, en gaat zich er hard voor maken om de Eredivisie-

Menno Reemeijer en Gio Lippens stoppen

samenvattingen ook na het seizoen 2013-14 te mogen blijven uitzenden.

Menno Reemeijer en Gio Lippens stoppen als vaste presentatoren van NOS Langs de Lijn. Dat is het gevolg van de wens van Radio 1 om de zender herkenbaarder te maken, onder meer door het aantal vaste

UEFA Champions League

stemmen te verkleinen. Vanwege diezelfde herkenbaarheid zullen bovendien de presentatoren van NOS

Als gevolg van het nieuwe contract dat de NOS in 2011 met de UEFA sloot, kunnen vanaf augustus 2012

Studio Sport vaker worden ingezet op de radio. Lippens zal wel nog af en toe invallen; Reemeijer gaat zich

aanmerkelijk meer Champions League-wedstrijden worden uitgezonden. Ook voor de play-offs en alle

meer toeleggen op verslaggeving voor het NOS Radio 1 Journaal, met als specialisatie het Koninklijk Huis.

duels in de achtste finales kan de voetballiefhebber nu terecht bij de NOS. Daarmee komt het aantal NOS-avonden topvoetbal van de beste voetbalcompetitie ter wereld uit op 33.

Eredivisie voetbal Het Eredivisievoetbal blijft onverminderd populair. De zondageditie van NOS Studio Sport Eredivisie is in

Olympische Spelen

2012 opnieuw het best bekeken voetbalprogramma, met gemiddeld 2.706.000 kijkers en een marktaan-

Eind april bemachtigt de NOS, na een aanbesteding door het Internationaal Olympisch Comité, alle denk-

deel van 46,5 procent. Daarmee zet de stijgende lijn van de afgelopen jaren zich voort. Ook NOS Studio

bare rechten voor de Olympische Winterspelen van 2014 in Sotsji en de Olympische Spelen van Rio de

Voetbal doet het opnieuw goed, met 1.007.000 kijkers en een marktaandeel van 18,3 procent.

Janeiro in 2016. Net als bij de WK voetbal-rechten mag de NOS de evenementen uitzenden via televisie, radio, internet en mobiel (live en on-demand).

Analisten Bert van Marwijk huisanalist

Ronde van Spanje

Oud-bondscoach Bert van Marwijk wordt in september toegevoegd aan de selectie van ‘huisanalytici’

De Ronde van Spanje blijft tot en met de editie van 2015 exclusief te volgen bij de NOS. De omroep

voor het UEFA Champions League-toernooi. Van Marwijk is dit seizoen ook een aantal keer te gast bij

krijgt in februari de uitzendrechten voor de wielerronde via een gezamenlijke aankoop door de Europese

NOS Studio Voetbal.

42

43

NOS SPORT Ruud Gullit naar NOS Studio Voetbal Oud-stervoetballer Ruud Gullit, van de gouden generatie die in 1988 Europees kampioen werd, schuift in het voetbalseizoen 2012-13 een aantal keer aan als tafelgenoot van Jack van Gelder in het programma NOS Studio Voetbal. Hij was een paar keer te gast in NOS Studio Sportzomer tijdens het EK 2012 en dat beviel zo goed dat de samenwerking een vervolg krijgt. Michael Boogerd co-commentator en analist Michael Boogerd doet in het wielerseizoen 2012 verslag voor de NOS. De voormalige topwielrenner wordt co-commentator naast Maarten Ducrot, en vaste analist bij de belangrijkste NOS-wieleruitzendingen op televisie en radio. Boogerd debuteert op 1 april, bij de Ronde van Vlaanderen. Hij is ook bij klassiekers zoals de Amstel Gold Race, en bij de Tour de France en het WK wielrennen. Andere Tijden Sport Het sporthistorische programma van de NOS en de VPRO bestaat in 2012 vijf jaar. Dit eerste lustrum wordt gevierd met twee nachtmarathons, in juni en juli, waarin telkens vijf oude uitzendingen achterelkaar worden uitgezonden. Ook verschijnt een boek waarin dertien van de mooiste documentaires van de afgelopen vijf jaar zijn bewerkt tot verhalen.

Een aandoenlijke documentaire waarin de spelbepaler van Oranje terugkijkt op zijn eerste, ongewisse schreden in de voetballerij

NOS/VPRO Andere Tijden Sport maakt in 2012 elf uitzendingen. Drie winterse verhalen staan centraal in januari, voorafgaand aan het EK voetbal in Polen en Oekraïne wordt een EK-drieluik uitgezonden en in de aanloop naar de Olympische Spelen in Londen volgen nog vijf Olympische edities. Speciale uitzendingen Eerbetoon Johan Cruijff Onder de titel ‘NOS Studio Sport Nummer 14 wordt 65’ zendt de NOS op dinsdag 24 april een programma uit gewijd aan de beste Nederlandse voetballer aller tijden: Johan Cruijff. De aanleiding is diens 65ste verjaardag. Ooggetuigenverslagen en verhalen over bijzondere ontmoetingen leggen nog eens de nadruk op de grote betekenis van Cruijff voor het Nederlandse voetbal. NOS EK Voetbal: De Sneijder-tapes Wesley Sneijder werd als 9-jarig talentje van de E-junioren van Ajax een tijd gevolgd door cineast Rimko

44

45

NOS SPORT Haanstra voor een serie over de Ajax-jeugdopleiding. De beelden van Sneijder haalden destijds niet de uitzending. Bijna twintig jaar lagen ze te verstoffen op een plank, totdat NOS-verslaggever Kees Jongkind en Haanstra ermee naar Milaan gaan om ze te bekijken in huize Sneijder. Dat mondt uit in een aandoenlijke documentaire waarin de spelbepaler van Oranje terugkijkt op zijn eerste, ongewisse schreden in de voetballerij. NOS | NOC*NSF Sportgala Traditiegetrouw wordt het sportjaar in stijl afgesloten met het NOS | NOC*NSF Sportgala. Het gala, op 12 december in de RAI in Amsterdam, wordt gepresenteerd door Dione de Graaff en – voor het eerst – Toine van Peperstraten. Het gala is rechtstreeks te zien op televisie en ook NOS Langs de Lijn komt vanuit de RAI. De uitverkiezing van de sportman, sportvrouw, gehandicapte sporter, sportploeg en coach van het jaar, de Young Talent Award en de Fanny Blankers-Koen Carrièreprijs wordt gelardeerd met live optredens van onder meer de Handsome Poets. Jaaroverzicht Natuurlijk wordt eind december nog meer teruggekeken op het volle en veelbewogen sportjaar 2012. Presentator Tom Egbers doet dat met onder anderen de ‘gouden’ waterpolocoach Robin van Galen, voetbalcommentator Youri Mulder, schaatsanalist Erben Wennemars en sportjournalist Thijs Zonneveld. Presentatoren televisie Aicha Marghadi vertrekt De wegen van Aicha Marghadi en NOS Studio Sport scheiden aan het eind van 2012. Marghadi presenteerde sinds 2010 de lunch-editie van het NOS Sportjournaal. Nieuwe gezichten uit eigen gelederen De open plek die daardoor ontstaat moet worden opgevuld, en de zoektocht naar nieuw presentatie­ talent start in eigen gelederen. Dat heeft succes: redactieleden Rivkah op het Veld en Sjoerd van Ramshorst worden de nieuwe gezichten van de lunch-editie van het NOS Sportjournaal. Vanaf januari 2013 zullen ze worden ingezet. 46

47

NOS SPORTZOMER NOS-sportcommentator Hans van Zetten gaat helemaal uit zijn dak, het publiek juicht en menige televisiekijker staart met betraande ogen naar het beeld. Vliegende Hollander Epke Zonderland turnt olympisch supergoud aan de rekstokken in Londen. Een moment uit de sportzomer van 2012 dat iedereen nog lang zal bijblijven. Het doet de teleurstellende resultaten van Oranje op het EK voetbal bijna vergeten. Marianne Vos en Ranomi Kromowidjojo in topvorm doen ook een gouden duit in het zakje. Nederland neemt dit jaar twintig medailles mee naar huis. Op de Paralympics komen daar nog eens 39 plakken bij.

Het Europees Kampioenschap voetbal, de Tour de France, de Olympische en de Paralympische Spelen zijn van begin tot eind te volgen bij de NOS. Via alle denkbare platforms. Radio 1 Sportzomer Radio 1 pakt uit met de Radio 1 Sportzomer, een uniek gezamenlijk programma van alle publieke omroepen. Het EK, de Tour en de Spelen: tussen 8 juni en 13 augustus komen ze allemaal aan bod. De uitzendingen lopen van 10.00 uur tot 23.00 uur en zijn verdeeld in vier blokken. De presentatie van elk blok ligt in handen van een vast duo. Gedurende de sportzomer zitten namens de NOS Dione de

Het EK voetbal, de Tour de France, de Olympische en de Paralympische Spelen zijn van begin tot eind te

Graaff, Tom van ’t Hek, Lucella Carasso, Robbert Meeder, Herman van der Zandt, Bert van Slooten, Jeroen Stomphorst, Tim Overdiek en Jack van Gelder achter de microfoon. Al het mogelijke sportnieuws is in Radio 1 Sportzomer te horen, via live wedstrijdverslagen, flitsen en reportages. Maar ook voor het ‘gewone’ nieuws wordt ruim baan gemaakt. Wanneer het zich aandient, gaat het de zender op. Verder zijn er vaste rubrieken en is er ruimte voor (live) muziek.

volgen bij de NOS 48

49

NOS SPORTZOMER Deze bijzondere mix wordt gewaardeerd door de luisteraars. Vijf miljoen Nederlanders van 13 jaar en

Vanaf zaterdag 16 juni staan de laatste groepsduels uit de eerste ronde op het programma. Vanaf dat

ouder geven aan dat ze tijdens de sportzomer minimaal één keer naar Radio 1 hebben geluisterd. Dat is

moment worden om 20.45 uur twee wedstrijden tegelijk uitgezonden. Beide duels zijn live te volgen: de

een miljoen meer dan in een gewone zomer. Ook de waardering was groot. Zo kreeg de live verslaggeving

vanuit sportief oogpunt belangrijkste wedstrijd op Nederland 1, de andere op Nederland 3.

tijdens de Olympische Spelen van de luisteraars een 8. NOS EK Journaal Voorafgaand aan de wedstrijden is er het NOS EK Journaal. De presentatie is in handen van Henry Schut, EK VOETBAL 2012

die wordt geflankeerd door Youri Mulder. Zij belichten alles wat met het EK te maken heeft: blessures,

De NOS verslaat deze zomer voor de tiende keer het Europees Kampioenschap voetbal, ditmaal vanuit

transfergeruchten, en ‘de dag van Oranje’. Ook worden de tegenstanders van Oranje op de voet gevolgd.

Polen en Oekraïne. Van 8 juni tot en met 1 juli zijn 31 rechtstreeks uitgezonden wedstrijden, inclusief voor- en nabeschouwingen, het hart van de NOS-programmering. Dat is al bijna 80 uur televisie. Daarbij

NOS Studio Sportzomer

komen omlijstende programma’s: 28 edities van NOS Studio Sportzomer plus vrijwel dagelijks het NOS

NOS Studio Sportzomer verzorgt ook dit EK de traditionele nabeschouwing van de voetbaldag. Vanaf

EK Journaal. Bijna alle wedstrijden worden uitgezonden in full-HD. Bovendien worden de rechtstreekse

maandag 4 juni is het programma dagelijks en live te volgen, aanvankelijk vanuit Krakau. Bij presentator

uitzendingen van Nederland 1 en Nederland 3 live gestreamd via de speciale EK-website en de NOS-app.

Jack van Gelder en huisanalist Jan van Halst schuiven gasten aan zoals Paul de Leeuw, Pieter van den Hoogenband en KNVB-directeur Bert van Oostveen. De van oorsprong Oekraïense actrice Victoria

Voor de Oranjefan loopt het toernooi uit op een deceptie: het Nederlands elftal komt niet verder dan de

Koblenko levert een aantal bijdragen.

groepsfase. Alle wedstrijden worden verloren, iets wat nog niet eerder is gebeurd. En dat na de hoog­ gespannen verwachtingen die waren gewekt door de tweede plaats op het WK in Zuid-Afrika.

Voetbal in cijfers bij NOS EK Lab Voor het eerst krijgen de NOS-analytici de beschikking over statistische informatie die veel verder gaat

Hoe dan ook, de wedstrijden van Oranje worden goed bekeken: 9,8 miljoen mensen kijken naar de eerste

dan hoeveel kilometers een bepaalde speler heeft afgelegd en hoeveel schoten er op doel zijn afgevuurd.

wedstrijd, tegen Denemarken. Het tweede duel, tegen Duitsland, wordt door 11,4 miljoen mensen gezien.

Het experiment heet NOS EK Lab. Alles wat los en vast zit wordt gemeten (van aantal geslaagde passes per

De laatste wedstrijd, tegen Portugal, trekt 11,2 miljoen voetbalfans.

speler tot welk deel van het voetbalveld het meest wordt gebruikt). Meningen kunnen zo worden gestaafd (of ondergraven) door keiharde feiten.

Stadion Charkov thuisbasis NOS Het Metalist-stadion in Charkov in Oekraïne is op de dagen dat Oranje speelt de thuisbasis van de NOS.

Unieke NOS EK-site

Op deze dagen wacht de kijker een marathonuitzending die om 17.00 uur begint en om 23.30 uur klaar is.

De NOS ontwikkelt in de aanloop naar het EK een speciale website waarop het evenement 24 uur per dag

Twee wedstrijden achter elkaar, met voorbeschouwingen en analyses door Tom Egbers en gasten. Oud-

te volgen is, onder meer via een live blog. Op verschillende punten is de site uniek. Zo zijn niet alleen alle

bondscoach Louis van Gaal en ex-internationals Ronald de Boer, Danny Blind, Boudewijn Zenden, Wim

31 wedstrijden, maar ook enkele trainingen van Oranje rechtstreeks via een livestream te volgen. Doel-

Kieft, Youri Mulder, Ronald Waterreus, Pierre van Hooijdonk en Kenneth Perez zijn tijdens het EK te zien

punten en andere belangrijke momenten uit de wedstrijden kunnen worden teruggekeken op beelden van

als NOS-analisten. Ook vertrouwde gezichten als Leo Beenhakker, Gertjan Verbeek, Jan van Halst en Ron

cameraposities die niet zijn gebruikt in de televisie-uitzending. En echte liefhebbers kunnen ook nog in de

Jans geven hun visie op de wedstrijden.

archieven duiken, voor beelden van alle EK-wedstrijden die Oranje speelde sinds 1976.

50

51

NOS SPORTZOMER De voetballiefhebber hoeft dus geen wedstrijd meer te missen – waar hij ook is NOS Nieuws richt vizier op EK Ook NOS Nieuws richt het vizier op de gebeurtenissen in Oekraïne en Polen. Ter plaatse voorziet een eigen team het NOS Journaal, NOS op 3, het NOS Radio 1 Journaal en Radio 1 Sportzomer van het laatste nieuws rondom het EK. De focus ligt op nieuwsfeiten die te maken hebben met het EK voetbal, maar er is Nieuw is ook dat de EK-site volledig ‘responsive’ is, dat wil zeggen dat hij zich aanpast aan het type appa-

ook aandacht voor ander nieuws uit de landen waar het toernooi plaatsvindt.

raat waarmee hij wordt bezocht. Daardoor is hij geschikt voor gebruik op pc’s, laptops, mobiele telefoons én tablets. TOUR DE FRANCE Tweede Scherm uitgebreid

Nog voor het EK voetbal is afgelopen, begint de Ronde van Frankrijk. NOS Studio Sport volgt het peloton

Tijdens de Sportzomer 2012 wordt een volgende stap gezet met het in 2010 door de NOS ontwikkelde

van 30 juni tot en met 22 juli. Eenentwintig etappes lang, live en multimediaal. De beelden zijn, net als vorig

Tweede Scherm. Niet alleen is ‘realtime’ statistische informatie beschikbaar van de ploegen die tegen

jaar, in HD-kwaliteit. Achttien afleveringen van het NOS Tourjournaal staan op de rol, en 23 edities van

elkaar spelen, er zijn nu ook bewegende wedstrijdbeelden te zien. Inclusief beelden vanuit cameraposities

NOS Studio Sportzomer: De Avondetappe.

die niet zijn gebruikt in de televisie-uitzending. Radio 1 Sportzomer Live duels ook op apps

De Ronde van Frankrijk loopt ook als rode draad door de programmering van Radio 1 Sportzomer, met onder

Ook op de eind april gelanceerde NOS-app zijn alle duels live te volgen. De voetballiefhebber hoeft dus

meer het laatste nieuws, reportages en interviews met kopstukken uit de wielerwereld. Alle etappes zijn

geen wedstrijd meer te missen – waar hij ook is. Voor televisies met een internetverbinding kan dat vanaf

live te volgen met het commentaar van Gio Lippens. Sebastiaan Timmerman en Joris van den Berg doen

eind mei bovendien met de speciale NOS Sport-app.

bij toerbeurt verslag vanaf de motor.

24 uur per dag EK bij NOS Teletekst

NOS Tourjournaal

Ook NOS Teletekst publiceert tijdens het EK 24 uur per dag het laatste nieuws. De pagina’s 802 tot en

Vanaf 2 juli wordt televisiekijkend Nederland iedere Tourdag aan het begin van de avond bijgepraat over de

met 840 worden exclusief gebruikt voor EK-nieuws, uitslagen, wedstrijdverslagen en permanent opvraag-

laatste ontwikkelingen in de koers. Het dagelijkse NOS Tourjournaal bevat, behalve een samenvatting van

bare achtergrondinformatie en standen.

de dagetappe, interviews en reportages van verslaggever Han Kock.

NOS EK Jeugdjournaal in Oekraïne

De Avondetappe

Het NOS Jeugdjournaal pakt flink uit tijdens het EK voetbal. Een eigen ploeg doet verslag vanuit Oekraïne.

Vanaf de proloog in Luik, op 30 juni, is ook NOS Studio Sportzomer: De Avondetappe weer in koers. Op

De reportages zijn dagelijks te zien in het reguliere NOS Jeugdjournaal en in het speciale NOS EK Jeugd-

steeds wisselende, sfeervolle locaties in Frankrijk schuiven bekende gasten aan van binnen en buiten de

journaal. Een speciale rol is hierbij weggelegd voor goudvis Gerrie, die dagelijks de uitslag van de wedstrijden

wielerwereld. Presentator Mart Smeets wordt terzijde gestaan door de sportjournalisten Thijs Zonneveld,

voorspelt.

Bert Wagendorp en Edwin Winkels.

52

53

NOS SPORTZOMER NOS Toursite ook mobiel

Er is geen platform waarop de Olympische uitzendingen van de NOS niet te vinden zijn, van radio en

De Tour is ook online niet te missen. Op de speciale NOS-Toursite staat onder meer het laatste nieuws

televisie tot (mobiel) internet. Zo biedt de speciale Olympische website al het nieuws, samenvattingen én

en een ‘realtime’ tekstverslag dat ook is te volgen op Twitter. Afstanden en tijdsverschillen in het peloton

livestreams. Ook NOS Teletekst wijdt een groot aantal pagina’s aan de Olympische Spelen.

worden met een zogeheten ‘slider’ inzichtelijk gemaakt. De site heeft ook dit jaar een mobiele variant voor wielerfans met een smartphone of tablet.

Bijna 90 procent van alle Nederlanders van zes jaar en ouder (13,4 miljoen mensen) volgt de Olympische Spelen in Londen via de NOS op Nederland 1. De Olympische website trekt drie keer meer bezoekers dan

Tweede Scherm vernieuwd

die van de Spelen in 2008. De video van de winnende oefening van turner Epke Zonderland breekt hierbij

Het Tweede Scherm is vernieuwd en uitgebreid. Kijkers met een laptop of tablet krijgen extra informatie

alle records, met maar liefst een miljoen kijkers. Het aanstekelijke commentaar van Hans van Zetten zal

over het verloop van de wedstrijd, als aanvulling op het verslag op televisie. Zo staan er overzichten van de

daar ongetwijfeld aan hebben bijgedragen.

koers, een virtueel klassement, rondetijden en plattegronden. Op tweedescherm.nl is ook een live animatie van het verloop van de etappe te vinden.

NOS verzorgt Olympische registratie De NOS verzorgt voor de hele wereld het televisiesignaal van drie sporten: het wielrennen, het snelwan-

Tour de France debuteert op NOS-app

delen en het koningsnummer: de marathon. Dat gebeurt op verzoek van de televisieorganisatie van het

De Tour de France is dit jaar ook live te volgen via de NOS-app voor de iPhone of Windows Phone. Daarop

Internationaal Olympisch Comité, Olympic Broadcasting Services. Uit de eervolle opdracht spreekt de

is het laatste nieuws te zien, en rechtstreeks alle etappes.

waardering van het IOC voor de manier waarop de NOS de wegsporten in beeld brengt. De regie van deze prestigieuze klussen ligt in handen van Pim Marks. Hij heeft in Londen een team van 60 mensen tot zijn

Extra Tourpagina’s op NOS Teletekst

beschikking en – afhankelijk van het onderdeel – twintig tot 26 camera’s.

Ook NOS Teletekst publiceert tijdens de Tour 24 uur per dag het laatste nieuws. De pagina’s 850 tot en met 878 worden exclusief vrijgemaakt voor nieuws, uitslagen, wedstrijdverslagen en permanent opvraag-

Olympische documentaires

bare achtergrondinformatie en standen.

Om in de stemming te komen, telt NOS Studio Sport in de weken voorafgaand aan de Spelen af met een vierdelige documentaireserie over Nederlandse medaillekandidaten. Turner Epke Zonderland, judoka Edith Bosch, windsurfer Dorian van Rijsselberghe en de vrouwen-estafettezwemploeg staan daarin cen-

OLYMPISCHE SPELEN

traal. Ze spreken niet alleen over dat ene gouden doel, maar ook over zaken als rivaliteit, toewijding en de

Na het EK en de Tour volgt een korte adempauze en dan barsten op 27 juli de Olympische Spelen in

onzekerheden die bij het topsportleven komen kijken.

Londen los. Alle Olympische sporten, van A(tletiek) tot Z(wemmen), komen bij de NOS aan bod. Van de openingsceremonie tot en met de sluitingsceremonie op 12 augustus. Live sport is, in NOS London Live,

Vijftien uur televisie per dag

het hart van de televisieprogrammering. De Olympische dag begint met het ontbijtprogramma NOS

Tussen 07.00 uur en 10.00 uur wordt de kijker in Good Morning London bijgepraat over de gebeurtenis-

Good Morning London, aan het begin van de avond is er NOS London Today en aan het eind van de avond

sen van de vorige dag en wordt vooruitgeblikt op de dag die komen gaat. Jeroen Stomphorst presenteert

wordt nagepraat in NOS Studio Sportzomer: London Late Night.

vanuit de studio in Hilversum en Astrid Kersseboom of Jeroen Overbeek schuiven aan voor het (wereld-) nieuws.

54

55

In het supersportjaar 2012 bestond 10 procent van de zendtijd van de Nederlandse publieke omroep uit sport. Die 10 procent genereerde 21 procent van de totale kijktijd naar de publieke omroep; een verhouding die in geen enkele andere programmacategorie werd gehaald. Nog een cijfer: het afgelopen jaar heeft 97 procent van de Nederlandse bevolking sport gekeken bij de NOS. Dus bij de publieke omroep. En dat alles voor 60 cent per maand per gezin (en daar moeten de STERinkomsten nog vanaf).

56

57

NOS SPORTZOMER Om 10.00 uur begint de nieuwe sportdag. In NOS London Live wordt rechtstreeks verslag gedaan van

NOS Nieuws volgt Spelen op de voet

de interessantste en spannendste onderdelen van het Olympisch programma. De nadruk ligt daarbij op

Ook NOS Nieuws brengt van 27 juli tot en met 12 augustus nieuwsfeiten over de Olympische Spelen.

sporten waaraan Nederlanders deelnemen en op de prestaties van de beste internationale atleten. De

Correspondent Arjen van der Horst verzorgt met een kleine ploeg de berichtgeving die niet direct te

presentatie is in handen van Jeroen Stomphorst, Dione de Graaff en Jack van Gelder.

maken heeft met de sportwedstrijden, zoals de sfeer in het gastland en de organisatie.

Aan het begin van de avond geeft Tom Egbers in NOS London Today een tussenstand van de Olympische

NOS op 3 brengt drie keer per dag op 3FM een Olympisch Journaal. Twee sporters, trampolinespringster

dag. Met de hoogtepunten, verhalen over de (Nederlandse) deelnemers, reportages en interviews en

Rea Lenders en BMX’er Jelle van Gorkum, worden al een tijdje gevolgd en ook tijdens de Spelen wordt van

dagelijks een portret van een buitenlandse medaillekandidaat, zoals zwemmer Michael Phelps en wiel­

hun prestaties nauwlettend verslag gedaan op alle NOS op 3-platforms.

renner Mark Cavendish. Voor het NOS Jeugdjournaal is presentator en verslaggever Tamara Seur naar Londen afgevaardigd. Zij Na een serie avondprogramma’s vanuit Polen en Frankrijk voor het EK en de Tour volgt op 26 juli de eerste

doet door een kinderbril verslag van ’s werelds grootste sportevenement.

uitzending van de Olympische NOS Studio Sportzomer vanuit Londen. In een eigen studio in het Holland House ontvangt gastheer Mart Smeets in London Late Night iedere avond sporters, coaches en andere gasten.

PARALYMPISCHE SPELEN De Paralympics, die van 29 augustus tot en met 9 september in Londen plaatsvinden, krijgen bij de NOS

Met ruim een miljoen kijkers per dag is NOS Studio Sportzomer een ijzersterk programma. Tijdens deze

meer aandacht dan ooit tevoren, zowel op televisie als op internet. De hele NOS is erbij betrokken: de

met supersportevenementen gevulde zomer worden in drie maanden tijd 70 afleveringen gemaakt.

eindverantwoordelijkheid ligt bij de afdeling Evenementen, maar ook medewerkers van NOS Sport, NOS Nieuws en Nieuwsuur zijn voor de uitzendingen in touw.

Radio 1 Sportzomer slaat tenten op in Holland House Tijdens de Spelen verruilen de makers van Radio 1 Sportzomer de Hilversumse studio voor het Holland

Dagelijks zijn aan de Olympische Spelen voor gehandicapten twee televisieprogramma’s gewijd, dubbel

House in Londen. Het Olympische gevoel wordt zo bij de luisteraars thuis gebracht en Olympische

zoveel als vier jaar geleden. De programma’s worden gepresenteerd door Herman van der Zandt. Het

sporters, coaches en begeleiders kunnen makkelijk voor de microfoon worden gehaald. De opzet is niet

aantal kijkers is – zo blijkt later – met 700.000 ook verdubbeld ten opzichte van vier jaar geleden. Verder is

veranderd: het programma duurt van 10.00 uur tot 23.00 uur en is opgedeeld in vier blokken die elk door

er een speciale website en wordt ook in de reguliere radio- en tv-uitzendingen van de NOS bij het evene-

een vast duo worden gepresenteerd.

ment stilgestaan.

Zelf regisseur zijn via NOS OS-site

Live vanuit Paralympisch Holland Huis

Ook voor de Olympische Spelen in Londen heeft de NOS een website opgetuigd, met het laatste nieuws,

Een ‘paralympische avond’ begint om 19.00 uur op Nederland 1 met een live magazine vanuit het

reportages, wedstrijdschema’s en de actuele medaillespiegel. Op de site, mobiel en op de NOS Sport-app

Paralympisch Holland Huis in Londen. Wedstrijdverslagen worden daarin afgewisseld met reportages en

voor internet connected tv kan de kijker zichzelf regisseur wanen: hij kan kiezen uit twaalf livestreams

gesprekken met gasten.

waarop sporten worden vertoond die op dat moment niet op tv te zien zijn. Via een dertiende livestream kan de bezoeker de uitzendingen van NOS Sport op Nederland 1 bekijken. 58

59

NOS SPORTZOMER Terugblik op paralympische dag Later op de avond, rond 23.00 uur, volgt iedere sportdag een uitzending op Nederland 3 met de hoogte­ punten van de paralympische dag. De nadruk ligt hierbij uiteraard op de sportieve verrichtingen van de Nederlandse deelnemers. Paralympische website De Paralympics kunnen dit jaar ook online worden gevolgd op NOS.nl. De site biedt, net als bij de Olympische Spelen, voor het eerst de mogelijkheid om de paralympische sporten via livestreams te volgen. De bezoeker kan zelf bepalen waar hij naar wil kijken. Vanzelfsprekend is er ook aandacht voor het laatste nieuws, wedstrijdschema’s en profielen van de sporters. Huldiging paralympische sporters Twee dagen na de slotceremonie worden de Nederlandse Paralympiërs gehuldigd door sportkoepel NOC*NSF en het Nederlandse kabinet. De huldiging is online voor het eerst rechtstreeks te volgen. In de avond volgt een uitgebreide samenvatting op Nederland 1 met presentator Herman van de Zandt.

60

61

NOS EVENEMENTEN De afdeling NOS Evenementen maakt programma’s en documentaires over wat Nederlanders bezighoudt en bindt. Dat kunnen nationale evenementen zijn, maar ook internationale, en natuurlijk het Koninklijk Huis. Een kleine greep uit het grote aantal producties in 2012: de Amerikaanse presidentsverkiezingen, de Nationale Dodenherdenking, Koninginnedag en carnaval. Ook muziek- en benefietevenementen komen aan bod, zoals Noorderslag, Dance4Life en 3FM Serious Request. NOS Evenementen maakt de programma’s bij gelegenheid in samenwerking met andere omroepen. Maar ook intern worden de handen in elkaar geslagen. Zo is er intensief samengewerkt met NOS Nieuws rond de parlementsverkiezingen in september en zijn de uitzendingen over de Paralympische Spelen tot stand gekomen in samenwerking met NOS Sport.

André Kuipers

Een kleine twee weken na de lancering brengt de NOS voor het eerst in haar geschiedenis een televisie-interview met iemand in de ruimte

Astronaut André Kuipers werd op 21 december 2011 de ruimte ingeschoten. De NOS volgt de Nederlander op zijn reis. Een kleine twee weken na de lancering brengt de NOS voor het eerst in haar geschiedenis een televisie-interview met iemand in de ruimte. Presentator Rik van de Westelaken heeft rechtstreeks verbinding met het internationale ruimtestation ISS, dat op zo’n 400 kilometer hoogte zijn rondjes om de aarde draait. In het krappe kwartier dat contact mogelijk is, beantwoordt Kuipers allerlei vragen over zijn verblijf in gewichtloosheid. Aan Kuipers’ ‘touchdown’ worden drie uitzendingen gewijd. In de eerste kijkt Rob Trip in Space Expo in Noordwijk vooruit naar de landing. Deel twee is op 1 juli. In een primeur voor de Nederlandse televisie is dan rechtstreeks te zien hoe de Sojoez-capsule als een stipje verschijnt om tenslotte aan grote parachutes te landen in de steppe van Kazachstan. Dezelfde avond wordt in deel drie op de bijna 200 dagen durende missie teruggeblikt.

62

63

NOS EVENEMENTEN In augustus wordt een tweeluik gemaakt over de ontvangst van Kuipers in Nederland. Rob Trip heeft een

Ook op Radio 1 is de tweestrijd te volgen in een nachtelijk programma van de gezamenlijke publieke

persoonlijk interview met de astronaut en een dag later volgt een verslag van diens officiële huldiging in

omroepen vanuit de Melkweg in Amsterdam. Oud-Amerikacorrespondent Tim Overdiek presenteert de

‘ruimtegemeente’ Noordwijk, waarbij ook prins Willem-Alexander aanwezig is.

uitzending samen met Willemijn Veenhoven van BNN.

Speciale uitzendingen

Koninklijk Huis

NOS Evenementen verzorgt in 2012 een aantal specials, waaronder een verslag van de benefietwieler-

NOS Evenementen is ook verantwoordelijk voor de verslaggeving rondom het Koninklijk Huis. Zo verzorgt

tocht Alpe d’HuZes, de verkiezingen in de VS en een terugblik op de aardbeving in Japan.

de afdeling jaarlijks het live verslag van Koninginnedag. In 2012 volgt de NOS de leden van de koninklijke familie bovendien op staatsbezoeken aan Oman en de Verenigde Arabische Emiraten en aan Luxemburg.

Alpe d’HuZes

Verder reist de NOS het kroonprinselijk paar achterna voor een officieel bezoek aan Brazilië en het huwelijk

Op 6 en 7 juni beklimmen ruim 8.000 fietsers de Alpe d’Huez om 30 miljoen euro op te halen voor onder-

van de Luxemburgse erfgroothertog Guillaume.

zoek naar kanker. De NCRV en de NOS verzorgen een live verslag met als presentatoren Jetske van den Elsen en Herman van der Zandt.

Ook in eigen land gebeurt veel waar de NOS verslag van doet. Zo wordt stilgestaan bij het tienjarig huwelijk van Willem-Alexander en Máxima en de 65ste verjaardag van prinses Christina.

Met de documentaire ‘Alpe d’HuZes: De Laatste Bocht’ wordt het belang van dit evenement nog eens benadrukt. Het verslag gaat over de laatste vier jaar in het leven van Bas Mulder, een van de iconen van de

Uiteraard ontbreekt ook koningin Beatrix niet in de programma’s van de NOS. In oktober is het tien jaar

inzamelingsactie, die in 2010 overleed aan lymfklierkanker.

geleden dat haar man overleed. In de documentaire ‘De Hand van Claus’ schetst NOS-programmamaker Etienne Glebbeek het leven van de prins-gemaal. Aan het eind van het jaar wordt Beatrix’ traditionele

Jeroen Pauw terug naar Japan

kersttoespraak uitgezonden op radio en televisie. Op Eerste Kerstdag kijken ruim 1,1 miljoen mensen naar

In het voorjaar van 2012 is het een jaar geleden dat Japan werd getroffen door een aardbeving met een

de koninklijke kerstrede – meer dan in voorgaande jaren.

kracht van 9.0 op de schaal van Richter. Een verwoestende tsunami verzwelgt delen van het land en veroorzaakt niet alleen tienduizenden doden, maar ook een kernramp. Jeroen Pauw reist voor de NOS

Uw beeld van Beatrix

naar de rampplekken in Japan om de balans op te maken. De reportage wordt op 25 juni uitgezonden.

Begin december roept de NOS Nederlanders op om zelfgemaakte kunstwerken in te zenden met als onderwerp koningin Beatrix, die 31 januari 2013 haar 75ste verjaardag zal vieren. Een vakjury – met daarin

Verkiezingen VS

kunstverzamelaar Jan des Bouvrie, NOS-anchor en fotograaf Sacha de Boer en conservator Marieke

In de nacht van dinsdag 6 op woensdag 7 november wordt duidelijk of president Obama een tweede

Spliethoff van Paleis Het Loo – zal 75 kunstwerken uitkiezen. In januari 2013 zullen die, samen met werken

termijn krijgt of plaats moet maken voor zijn tegenstrever, de Republikein Mitt Romney. De NOS en

van professionele kunstenaars worden tentoongesteld in Paleis Het Loo. De uitverkiezing en de tentoon-

Nieuwsuur slaan de handen ineen voor de marathonuitzending NOS Amerika Kiest. Er wordt veelvuldig

stelling zijn dan onderwerp van twee televisieprogramma’s.

geschakeld met correspondenten en verslaggevers in de Verenigde Staten. De uitzending duurt tot en met de ‘acceptance speech’ van de uiteindelijke winnaar, Barack Obama.

64

65

NOS EVENEMENTEN 60 jaar Queen Elizabeth

Herdenkingen

De Britse koningin Elizabeth viert dit jaar haar diamanten regeringsjubileum. De NOS besteedt op drie

Ook in 2012 worden ingrijpende gebeurtenissen in binnen- en buitenland herdacht. Zo is de NOS in maart

achtereenvolgende avonden (op 3, 4 en 5 juni) aandacht aan de festiviteiten. De reeks opent met een

bij de herdenkingsdienst in het Belgische Lommel. Daar wordt stilgestaan bij de slachtoffers van het

verslag van de ‘Thames Diamond Jubilee Pageant’, een vlootschouw op de Thames waaraan zo’n duizend

busongeluk in Zwitserland, waarbij 22 kinderen (onder wie zes Nederlandse) en zes volwassenen om het

boten meedoen. In de studio in Hilversum blikken Astrid Kersseboom en Tim Overdiek terug op de 60-

leven komen. Ook is de NOS present bij de jaarlijkse Veteranendag en de Indiëherdenking, beide in Den

jarige regeerperiode van Elizabeth en wordt live geschakeld met correspondent Arjen van der Horst. Een

Haag.

dag later brengt de NOS het avondvullende concert in de tuin van Buckingham Palace, met optredens van onder anderen Sir Elton John, Dame Shirley Bassey en Sir Paul McCartney. Van de dankdienst in St Paul’s

Volgens traditie staat de NOS op 4 mei uitgebreid stil bij de Nationale Herdenking op de Dam in Amsterdam.

Cathedral, op 5 juni, is ’s avonds een samenvatting te zien.

Bijzondere onderdelen van het herdenkingsprogramma zijn dit jaar de documentaire ‘De Vergeten Holocaust’ en muziekstuk ‘Het Requiem voor Auschwitz’. ‘De Vergeten Holocaust’ gaat over het lot van

Documentaires

de Sinti en de Roma in de Tweede Wereldoorlog. ‘Het Requiem voor Auschwitz’, een muziekstuk geschreven

NOS Evenementen maakt het afgelopen jaar een aantal bijzondere documentaires. De Paralympics zijn

door de Nederlandse musicus Roger ‘Moreno’ Rathgeb – zelf Sinto –, sluit de herdenkingsavond af.

de aanleiding voor een drieluik over Esther Vergeer, de succesvolste (rolstoel-)tennisster aller tijden. De besloten afscheidsbijeenkomst van de in juli op 68-jarige leeftijd overleden dichter, schrijver, essayist, In oktober wordt het verhaal verteld van paralympisch topsporter Monique van der Vorst. De Nederlands,

vertaler, recensent en polemist Gerrit Komrij wordt rechtstreeks uitgezonden, evenals de herdenkings-

Europees en wereldkampioen handbiken zit sinds haar tienerjaren in een rolstoel, maar krijgt in maart

plechtigheid op het Noorse eiland Utøya. Daar wordt, een jaar na dato, stilgestaan bij de 77 slachtoffers

2010 het gevoel in haar benen weer terug. Wereldnieuws. Van der Vorst herstelt zo goed dat ze zelfs

van de aanslagen in Noorwegen.

enige tijd deel uitmaakt van de Rabo-vrouwenwielrenploeg. Dan ontstaat twijfel over haar wonderbaarlijke herstel. Documentairemaker Mélinde Kassens volgde Van der Vorst twee jaar lang en maakt het hele

Concerten en Festivals

proces van nabij mee. Het resultaat is ‘Ik heb nooit gelogen. Het verhaal van Monique van der Vorst’.

‘3 on Stage’ van de NOS en de NTR is ook in 2013 live aanwezig op het populaire Noorderslag Festival. In een drie uur durend programma op 12 januari wordt verslag gedaan van muzikale hoogtepunten en de uit-

In ‘Donorbroers’ volgt de NOS de broers Patrick en Harald Wychgel. Patrick heeft een erfelijke aan-

reiking van de jaarlijkse Popprijs. De centrale presentator is Annechien Steenhuizen. Ook bij de (muzikale)

doening, waardoor hij zal overlijden als hij geen donornier krijgt. Uit liefde voor zijn broer, maar wel met

viering van Bevrijdingsdag is de NOS aanwezig. Op Wereld Aids Dag, 1 december, zendt de NOS een

tegenzin, doneert Harald een nier. Het zit hem dwars dat er jaarlijks 10.000 gezonde nieren begraven en

programma uit rond het benefietfestival Dance4Life. Het jaar wordt afgesloten met 3FM Serious Request.

gecremeerd worden en dus verloren gaan. Verslaggever Martijn Bink maakte de film, over het Nederlandse

NOS Evenementen verzorgt opnieuw de productie rondom de benefietuitzendingen in en bij het Glazen

donorsysteem en de bittere praktijk van de mensen die ermee in aanraking komen.

Huis, dat dit jaar op de Oude Markt in Enschede staat.

‘NOS Barack Obama, de Hawaïaanse jaren’ is een portret van de jonge jaren van de Amerikaanse president.

Nederland

Aan de vooravond van de Amerikaanse verkiezingen spreekt NOS-Amerikacorrespondent Eelco Bosch

In 2012 staan ook weer een aantal oer-Hollandse evenementen op het programma. Zo brengt de NOS

van Rosenthal met onder anderen de halfzus van Obama en met een Nederlandse klasgenote uit diens

het carnaval in beeld, alsook Prinsjesdag en de opening van de internationale tuinbouwexpositie Floriade

middelbare schooltijd in Honolulu.

in Venlo.

66

67

NOS EVENEMENTEN Speciale aandacht is er dit jaar voor ‘NLdoet’, het grootste vrijwilligersevenement van Nederland, georganiseerd door het Oranje Fonds. Ook koningin Beatrix, prins Willem-Alexander en prinses Máxima steken de handen uit de mouwen. Verder is er aandacht voor de sluiting van de Tweede Maasvlakte en de opening van het gerenoveerde en uitgebreide Stedelijk Museum in Amsterdam. Jaaroverzichten In december maakt NOS Evenementen drie jaaroverzichten: het NOS Oranje Jaaroverzicht, het NOS Paralympisch Jaaroverzicht 2012 en NOS Jaaroverzicht: Over de Doden. In het eerste neemt presentator Astrid Kersseboom de kijkers mee door het jaar van de Oranjes, waarin het ski-ongeluk van prins Friso een centrale plek inneemt. Zo gaat Kersseboom naar Lech om over het ongeval te praten met Ludwig Muxel, de burgemeester van het Oostenrijkse skiplaatsje. In het NOS Paralympisch Jaaroverzicht 2012 passeren de 39 medailles voor Nederland nog één keer de revue. Presentator Herman van der Zandt zoekt enkele hoofdrolspelers op, onder wie sprintster Marlou van Rhijn, de Nederlandse ‘Blade Babe’, die in Londen zowel een gouden als een zilveren medaille won. Voor het derde opeenvolgende jaar haalt Herman van der Zandt in het NOS Jaaroverzicht: Over de Doden herinneringen op aan personen die in 2012 zijn overleden. Beroemdheden, zowel nationaal als inter­ nationaal, staan centraal, maar er is ook aandacht voor mensen die altijd in de schaduw zijn gebleven, terwijl hun verdiensten veel invloed hebben op ons leven.

68

69

NOS NIEUWSUUR Nieuwsuur, het actualiteitenprogramma van NOS en NTR, brengt nieuws, sport en achtergronden – onafhankelijk en onpartijdig. Van maandag tot en met zaterdag praten Mariëlle Tweebeeke en Twan Huys de kijker bij. Nieuwsuur besteedt in 2012 veel aandacht aan de ontwikkelingen in de Arabische wereld en aan de Nederlandse en de Amerikaanse verkiezingen. Speciale uitzendingen Arabische revolutie Verslaggever Jan Eikelboom reist voor Nieuwsuur terug naar de plekken waarvandaan hij de afgelopen twee jaar verslag deed van de revolutie. Doel: zien wat er over is van de oorspronkelijke idealen. De dagelijkse realiteit in landen als Tunesië, Libië en Egypte lijkt weinig veranderd, zo blijkt uit een drieluik dat hij maakt. Ook houdt Eikelboom over zijn werk in Noord-Afrika en het Midden-Oosten een blog bij. Verkiezingen Nederland Het programmaserie Nieuwsuur Politiek wordt zowel voor als na de verkiezingen uitgezonden. Met niet alleen debatten en campagnenieuws, maar ook aandacht voor het realiteitsgehalte van de plannen van politici. In samenwerking met Het Financieele Dagblad en The Fact Club legt Nieuwsuur politieke uitspraken onder de loep. Amerikaanse verkiezingen Amerika-correspondent Tom Kleijn reist voorafgaand aan de presidentsverkiezingen van 6 november door de VS. Zijn ‘road trip’ voert van het door de orkaan Katrina getroffen New Orleans tot de stad van Obama, Chicago. Onderweg maakt hij reportages, blogs, foto’s en filmpjes. Bijzonder is dat zijn bijdragen overal vandaan live de uitzending in kunnen komen. Daarvoor maakt hij gebruik van LiveU, een hoge resolutie-verbinding via het in de VS al operationele 4G-gsm-netwerk.

70

71

De Sonja Barend Award gaat dit jaar naar Nieuwsuur-presentatrice Mariëlle Tweebeeke

NOS NIEUWSUUR

Advocaat Jasper S. aan het woord

Nieuwsacademie

Begin december bekent Jasper S. de moord op de Friese Marianne Vaatstra. Na dertien jaar lijkt daarmee

Nieuwsuur en NOS Nieuws geven elk jaar twaalf mensen tussen de twintig en dertig jaar, die geen

een eind te komen aan een slepende zaak. Al op de avond van de bekentenis zit de advocaat van Jasper S.

journalistieke achtergrond of opleiding hebben, de kans om kennis te maken met televisiejournalistiek.

in de Nieuwsuur-studio. Hij spreekt bijzonder openhartig met Twan Huys. Openhartiger dan onder advocaten

Studenten aan deze zogenoemde Nieuwsacademie worden maandelijks getraind door medewerkers van

gebruikelijk is in een zo vroeg stadium van de rechtsgang: de bekentenis is net gedaan, de rechtszaak zal

Nieuwsuur en NOS Nieuws. Ook lopen ze stage bij Nieuwsuur.

nog maanden op zich laten wachten. Niet alleen de studenten steken er iets van op, ook de NOS. Juist door de verschillende achtergronden Tweebeeke wint Barend Award

van de deelnemers hoopt de NOS onderwerpen te kunnen maken vanuit nieuwe, frisse invalshoeken.

De Sonja Barend Award, een vakprijs voor het beste televisie-interview van het jaar, gaat dit jaar naar Nieuwsuur-presentator Mariëlle Tweebeeke. Ze krijgt de prijs voor haar interview met twee topmannen

In december eindigt het Nieuwsacademie-traject met een opname van een ‘echte’ Nieuwsuur. Onder

van het VU Medisch Centrum in Amsterdam en tv-producent Reinout Oerlemans. Tweebeeke legt hun

begeleiding van Jeroen Overbeek spelen deelnemers de rol van ‘anchor’. Tijdens de uitzending worden

het vuur na aan de schenen over de reallife-serie Tussen Leven en Dood, waarin patiënten zonder toe-

onderwerpen besproken met studiogasten die door de studenten zelf zijn geproduceerd.

stemming blijken te zijn gefilmd. Wisseling hoofdredactie Joost Oranje volgt in november Carel Kuyl op als hoofdredacteur van Nieuwsuur. Kuyl gaat bij de NTR aan de slag als mediadirecteur. Oranje was plaatsvervangend hoofdredacteur van NRC Handelsblad en komt na vijftien jaar als het ware terug op het oude nest. Hij was namelijk vier jaar lang research-journalist bij NOVA, de voorloper van Nieuwsuur. Tweede Scherm Het Tweede Scherm is een experiment op www.nieuwsuur.nl. Het geeft gebruikers van laptops en tablets een grote hoeveelheid aanvullende informatie over de onderwerpen in de uitzendingen.

72

73

NOS NIEUWE MEDIA De afdeling NOS Nieuwe Media houdt zich bezig met de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van websites, mobiele telefoons en applicaties. Door bovenop de laatste technieken te zitten, probeert de NOS op alle platforms aanwezig te zijn en daarmee zo veel mogelijk verschillende gebruikersgroepen te bereiken. Nieuwe NOS-app In april lanceert de NOS een nieuwe app voor iPhone en Windows Phone. De app brengt het laatste nieuws, sport, weer en verkeer ‘on demand’, inclusief hele nieuwsuitzendingen en beeld- en geluidsfragmenten. De gebruiker kan zich ook abonneren op pushberichten van ‘breaking’ nieuws. Verder zijn er livestreams van Journaal24, Politiek24 en Radio 1, en ook van de grote evenementen tijdens de sportzomer is een groot aantal live streams te bekijken. Vanaf november komen ook de laatste voetbaluitslagen uit de Eredivisie, de KNVB Beker, de UEFA champions League en de UEFA Europa League beschikbaar. Vanaf donderdag 2 augustus is de NOS-app ook beschikbaar voor Androidtoestellen. Blackberry volgt in december. Ook voor pc’s, laptops en tablets met het besturingssysteem Windows 8 komt een speciale NOS-app op de markt. Nieuwe voorpagina nos.nl Op 2 februari krijgt de website van de NOS een nieuw gezicht. Zo is er in de hoofdartikelen meer ruimte voor beeld en staan de video’s ook nog eens op een opvallender plek. Het overzicht van het laatste nieuws (inclusief het laatste sportnieuws) staat bovendien prominent in het midden. Bezoekers kunnen nu sneller zien wat het belangrijkste nieuws is. Verder is er meer aandacht voor sociale media, door het plaatsen van Twitter- en Facebook-links op de voorpagina. De veranderingen vormen samen de eerste zichtbare stap op het pad dat de NOS heeft ingeslagen naar Internet First: gebruikers vinden het laatste nieuws het eerst online.

74

75

NOS INPUT Tweede Scherm

In oktober vindt de achtste editie van INPUT plaats, het documentaire- en

De afdeling Nieuwe Media is ook verantwoordelijk voor het Tweede Scherm, waarmee gebruikers van lap-

televisiefestival van de publieke omroep. Het evenement wordt jaarlijks

tops en tablets grote hoeveelheden informatie tot hun beschikking krijgen die de televisie-uitzendingen aanvullen. Vooral in de sportzomer – met het EK voetbal, de Tour de France en de Olympische en Para­

georganiseerd door de NOS, de NPO en het Nederlands Instituut voor Beeld en

lympische Spelen – is het Tweede Scherm opgetuigd met vele extra’s. Ook Nieuwsuur experimenteert

Geluid. Samen bieden zij een platform om de ontwikkeling van vernieuwende en

ermee.

onderscheidende programma’s te stimuleren. Met 500 aanmeldingen is de editie Cookiemuur Vanaf december heeft NOS.nl een zogeheten ‘cookiemuur’. Dat is het gevolg van nieuwe wetgeving die

van 2012 de best bezochte tot nu toe.

voorschrijft dat websites uitdrukkelijk toestemming moeten krijgen van de bezoeker voor het plaatsen van cookies. De NOS maakt gebruik van functionele cookies, die ervoor zorgen dat de website naar behoren functioneert. Ook zijn er cookies nodig voor onder meer webstatistieken. Persoonsgegevens worden niet bewaard. Als iemand cookies accepteert voor NOS.nl, geldt die toestemming ook voor andere websites van de publieke omroep.

Op 8 oktober 2012 wordt het gebouw van Beeld en Geluid op het Media Park omgetoverd tot een filmhuis met verschillende zalen. Nieuwsdocumentaires, sportdocumentaires en dramaproducties van over de hele wereld, discussies met makers, workshops, formatbesprekingen en eindexamenfilms van studenten zorgen voor kennisdeling en nieuwe inspiratie. INPUT is een festival voor programmamakers, televisiejournalisten, documentairemakers, zendermanagers en producers, maar ook voor studenten en alle anderen die vanuit hun professie geïnteresseerd zijn in televisiemaken. Het INPUT-programma is ook in 2012 onderverdeeld in de categorieën Nieuws, Sport, Drama & Formats en Workshops. Nieuws Documentaires binnen deze categorie sluiten aan bij actuele thema’s, zoals de Arabische Lente, klimaatverandering, het aanhoudende conflict tussen Israël en de Palestijnen en het presidentschap van Barack Obama. INPUT wil de bezoeker inspireren met nieuwe vertelvormen en invalshoeken. Studentenfilms Naast documentaires van de gevestigde orde, laat INPUT dit jaar voor het eerst eindexamenfilms zien van studenten van de Nederlandse film- en kunstacademies. Het gaat om een selectie uit de films die waren geselecteerd voor de Studenten Competitie van het Nederlands Film Festival.

76

77

NOS INPUT Sport Het aanbod sportdocumentaires is dit jaar divers. Onder meer het leven van bokslegende Joe Frazier komt voorbij, de wederopbouw van de Londense voetbalclub Queens Park Rangers en het geheim achter het succes van Ethiopische hardlopers. Ook wordt aandacht geschonken aan de opkomst van illegaal wedden op sportwedstrijden. Drama & Formats Deze zaal is populair dit jaar. Dit komt niet alleen door de live verbinding met de internationale film- en televisieconferentie (MIP) in Cannes, maar ook door de vooruitblik op het derde seizoen van de Deense politieserie The Killing, in oktober 2012 nog in de maak. Drama uit Scandinavië viert hoogtij en staat daarom centraal op INPUT. Workshops Ieder jaar zijn de workshops van spraakmakende documentairemakers een goed bezocht onderdeel van

Met vijfhonderd aanmeldingen

INPUT. De vier workshops hebben elk een eigen invalshoek, die typerend is voor het werk van de maker.

is INPUT 2012 de best

film in wording.

2012

bezochte editie tot nu toe

Wat alle sessies gemeen hebben, is de focus op het maakproces en het verhaal van – bij voorkeur – een

MAANDAG 8 OKTOBER OKTOBER, BEELD EN GELUID, MEDIAPARK Het ééndaagse documentaire- en televisiefestival van de publieke omroep voor programmamakers, documentairemakers en journalisten die op zoek zijn naar vernieuwing en inspiratie. Meer informatie op weblogs.nos.nl/input2012

78

79

NOS MEDEWERKERS Bij de NOS werken in 2012 650 mensen: 360 bij NOS Nieuws, 145 bij NOS Sport en zestien bij NOS Evenementen. Verder zijn 129 mensen werkzaam op overige afdelingen (NOS Nieuwe Media, Documedia en stafafdelingen). NOS Academie De NOS is in beweging en wil voorop blijven lopen als het gaat om innovatie en programmavernieuwing. Dit vraagt om een professionele NOS Academie en een opleidingsaanbod dat inspeelt op de snelle ontwikkelingen binnen het (journalistieke) speelveld. In 2012 ligt de focus van de NOS Academie onder meer op leren van elkaar. Het trainen van collega’s door collega’s zorgt voor een directe kennisoverdracht en bevordert de betrokkenheid van medewerkers. Een mooi voorbeeld hiervan is de introductie van Internet First bij NOS Nieuws. Voor de redactie van de afdeling 24Uur (verantwoordelijk voor NOS.nl, NOS Teletekst en de radiobulletins) betekent dat een grote verandering in werkwijze en in het maken van journalistieke keuzes. Om iedereen zo goed mogelijk te begeleiden in de nieuwe situatie, ontwikkelt de NOS Academie in samenwerking met de interne docenten van 24Uur een aantal praktische opleidingen, variërend van techniek tot schrijven voor het web. Foutloos schrijven, spelen met woorden en kort en bondig formuleren. Taal moet goed zijn bij de NOS en daarom biedt de NOS Academie diverse taaltrainingen aan om het niveau te verbeteren. Ook hier geldt dat de trainingen zo veel mogelijk door collega’s worden gegeven. Een thema waar de NOS Academie in 2012 veel aandacht aan schenkt, is ‘storytelling’. Het goed en aantrekkelijk vertellen van een verhaal is een kunst op zich en iets waar de NOS dagelijks mee bezig is. Daarom bedenkt de NOS Academie – samen met de Hoofdredactie NOS Nieuws – de Maand van de Storytelling. In oktober wordt een aantal ‘verhalenvertellers’ uitgenodigd om, elk vanuit het eigen vakgebied, hun ideeën over storytelling te delen met de journalisten van NOS Nieuws. De frisse blik van onder anderen film-, theateren reclamemakers op de manier van verhalen vertellen door de NOS leidt tot interessante discussies en inzichten. Kortom, een geslaagd project van waaruit nieuwe inspiratie voor 2013 wordt opgedaan.

80

81

NOS MEDEWERKERS (S)Ken jezelf!

Vanaf december worden de eerste uitkomsten gedeeld met het management van de NOS. Vervolgens

Jezelf ontwikkelen, beter worden in je vak of effectiever leren werken: het (S)Ken jezelf!-traject kan daar

krijgt elke afdeling en redactie een presentatie over zowel de algemene resultaten als de resultaten van

een eerste aanzet toe geven. Sinds de introductie van (S)Ken jezelf!, in 2011, hebben zo’n 135 collega’s

de eigen afdeling of redactie. Als positief worden over het algemeen ervaren: het imago van de NOS, de

van de NOS deelgenomen aan één van de vier trajecten. In 2012 schrijven 35 mensen zich in. De reacties

tevredenheid met het (dagelijks) werk, de eigen afdeling of redactie en de samenwerking. Er is ook een

van de deelnemers zijn overwegend positief. De opzet van (S)Ken jezelf! zal in 2013 wijzigen. De bedoeling

aantal punten dat beter kan: resultaatgerichtheid, communicatie en overleg, opleiding en ontwikkeling. Na

daarvan is het traject voor een groter aantal medewerkers aantrekkelijk te maken, waardoor het aantal

de informatieronde langs alle afdelingen zal in overleg met de afdelingen en Hoofdredacties in 2013 een

deelnemers in 2013 weer zal toenemen. De nadruk van alle trajecten ligt op persoonlijke ontwikkeling en

plan van aanpak worden opgesteld.

zelfinzicht. Flexpool Cursus Effectief Communiceren

Begin september begint binnen NOS Nieuws een nieuw initiatief op het gebied van loopbaanontwikkeling:

Voor de NOS is het van groot belang dat iedereen die er werkt zich op zijn gemak voelt en niet onaangenaam

de ‘Flexpool’. Die houdt in dat mensen tijdelijk op een andere deelredactie kunnen werken; steeds vijf

wordt benaderd. Maar in het heetst van de strijd komt het voor dat het er minder aangenaam aan toe

personen gedurende drie maanden. Deze vijf mensen werken bij de ontvangende redactie ook echt mee.

gaat. Dan is het van belang dat medewerkers leren om daar op een goede manier mee om te gaan. In

Eind 2012 wordt het initiatief geëvalueerd en door alle partijen als succesvol gewaardeerd. Daarom wordt

2011 heeft de NOS Academie de training Effectief Communiceren ontwikkeld waar ook in 2012 een

besloten er in 2013 mee door te gaan.

aantal collega’s aan deelneemt. Een nieuw beleid voor Gezondheid Werkbelevingsonderzoek (WBO)

In 2012 wordt het bestaande Arbo-beleid op een aantal punten verbeterd. De NOS ziet de medewerkers

In het najaar doet 77,6 procent van de medewerkers mee aan het Werkbelevingsonderzoek (WBO). Dat

als het kapitaal van de organisatie. Een goed werkklimaat is voor hen dus essentieel. Daarom wordt een

is een flink hogere opkomst dan bij de vorige twee edities: in 2008 deed 55 procent mee en in 2010 58

breder gezondheidsbeleid geformuleerd, waarin meer ruimte is voor de gezondheid van de medewerker.

procent. Het doel van het onderzoek is te meten wat er leeft onder medewerkers en te achterhalen welke

Onverlet blijft de aandacht voor de meer elementaire Arbo-omstandigheden. In dat verband wordt

punten verbetering behoeven. Om daarop actie te ondernemen.

– samen met de NPO en (lokale en regionale ) omroepen – de Arbo-catalogus voor de omroepen gepresenteerd. Daarin worden oplossingen gedeeld voor veel voorkomende gezondheidsrisico’s die

Het Werkbelevingsonderzoek 2012 is – in tegenstelling tot de vorige edities – specifiek op de NOS

specifiek gelden binnen de publieke omroep. Verder worden in 2012 de actiepunten uit de Risico

gericht. In plaats van een standaard vragenlijst is de vraagstelling aangepast aan wat er speelt en leeft

Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) van 2011 voltooid. In 2014 zal een nieuw plan van aanpak worden

binnen de NOS. Het onderzoeksbureau heeft daartoe van tevoren NOS’ers uit verschillende geledingen

geschreven. Daarin staan de knelpunten ten aanzien van de werkomgeving en -omstandigheden.

van het bedrijf geïnterviewd. Zo kan in de uiteindelijke vragenlijst een aantal thema’s worden verwerkt die specifiek zijn voor de NOS.

Daarnaast is er aandacht voor preventie middels maatregelen die moeten bijdragen aan het bewustzijn van medewerkers dat ze zelf ook een verantwoordelijkheid hebben om fit en gezond te blijven. Zo biedt

De medewerkers krijgen in oktober drie weken de tijd om de vragenlijst in te vullen. Om het onderzoek te

de NOS haar medewerkers de mogelijkheid om met korting (belastingvoordeel) te sporten bij bepaalde

promoten wordt gebruik gemaakt van verschillende communicatie-uitingen.

fitnesscentra. Ook kunnen ze deelnemen aan het Fietsplan. Verder wordt door middel van het Werk­

82

83

NOS MEDEWERKERS belevingsonderzoek gemeten hoe medewerkers het werken bij de NOS beleven en zijn er in het najaar

payrollers voor de NOS; circa 500 mensen verrichten op basis van een VAR enkele werkzaamheden tot

Health Checks voor medewerkers ouder dan 45 jaar.

gehele projecten voor de NOS.

Het ziekteverzuim blijft bij de NOS in 2012 op een laag niveau, te weten 2,6 procent. Dat is ruim onder de

De juridische en fiscale eisen van de overheid over freelance werkvormen zijn aangescherpt en veranderen

landelijke norm van 3,8 procent.

ook nog eens continu. In 2012 wordt het freelance-beleid verder geprofessionaliseerd. Een en ander betekent dat dit ook in 2013 in beweging zal blijven en zal worden aangepast als dit gewenst of noodzakelijk is.

NOS Connect NOS Connect is een creatieve denktank voor de directie. De kernleden zijn niet-leidinggevenden van de

Een nieuw systeem voor de personeelsadministratie

Nieuws- en Sportvloer, en van de afdelingen Financiën & Administratie, Personeel, Organisatie & Ont-

In 2012 wordt in samenwerking met de afdeling Financiën & Administratie hard gewerkt om per 1 januari

wikkeling, Productietechnologie, Innovatie & Inkoop en Marketing & Communicatie. Sinds het Werkbe-

2013 over te gaan op Profit van AFAS. Daarmee kan de administratie worden vergemakkelijkt en kunnen

levingsonderzoek 2008 doet de werkgroep concrete voorstellen om de werkomgeving aangenaam te

de gegevens meer worden gecentraliseerd. Dat maakt het mogelijk om als afdeling efficiënter te werken.

houden en eventueel te verbeteren.

Het voorwerk heeft een goed resultaat: op 1 januari 2013 gaat de administratie over en wordt met het nieuwe systeem gewerkt. Dat maakt het ook mogelijk om de salarisadministratie in eigen huis te voeren,

Ook in 2012 legt NOS Connect gevraagd en ongevraagd ideeën voor aan de directie. Die honoreert de

wat kosten zal besparen.

meeste voorstellen en zet ze, waar nodig, om in actie. Dat leidt bijvoorbeeld tot een afsluitbare fietsenstalling en een collectieve fitnessregeling.

Mobiliteit Eén van de belangrijkste thema’s op het gebied van personeelsbeleid is de inzetbaarheid van medewerkers.

NOS Connect adviseert verder de manager PO&O over aanvragen voor een vergoeding uit het NOS

Iedereen moet langer werken en de gemiddelde leeftijd van de NOS’er stijgt (tot 44 jaar per eind 2012).

SportiefFonds. Medewerkers die een sportieve activiteit organiseren voor en door collega’s kunnen een

Daarnaast is de NOS in beweging en volgen de veranderingen elkaar steeds sneller op (Internet First,

financiële bijdrage krijgen uit dat fonds. Op alle verzoeken – een vijftal – wordt met de Regeling Sportief-

Video First, CyberNOS 2.0).

Fonds in de hand positief geadviseerd. Bijvoorbeeld tegemoetkomingen in de kosten voor het NOSbedrijfshockeyteam, het NOS-Roparunteam en de organisatie van de Wieler Oogbokaal.

Het is daarom noodzakelijk dat medewerkers vitaal, gemotiveerd en veranderbaar blijven om het werk nu en in de toekomst goed te blijven doen. Dit vraagt veel van werknemer en werkgever. Beweging (mobili-

NOS Connect heeft ook een aandeel in de totstandkoming van de vragenlijst van het Werkbelevings­

teit) binnen de NOS is een voorwaarde voor het inzetbaar houden van medewerkers.

onderzoek 2012. Ook in 2013 zal NOS Connect met ideeën komen en adviseren over sportieve activiteiten. In 2012 zien we, tot slot, een daling van het aantal vacatures en is er een uitstroompercentage van 5,1 Inzet flexibel personeel

procent.

De NOS maakt al geruime tijd naast vaste medewerkers gebruik van freelancers. De meest voorkomende vormen zijn freelancers met een opdrachtovereenkomst en een onderliggende VAR (WUO of DGA), maar ook oudgedienden, BN’ers en payrollers via Randstad doen geregeld werk bij de NOS. In 2012 werken 54

84

85

NOS ONDERNEMINGSRAAD De afgelopen jaren heeft de NOS kunnen bezuinigen door nóg efficiënter te werken. De Ondernemingsraad van de NOS overlegt namens de medewerkers maan-

Maar volgens de OR is de rek er nu echt uit

delijks met de directie over het beleid van de organisatie en de gevolgen daarvan vanuit het perspectief van de werknemers. In 2012 houdt de Ondernemingsraad zich onder meer bezig met de (nieuwe) bezuinigingen en de

CyberNOS 2.0 Innovatie is voor de NOS zeer belangrijk. De afgelopen jaren heeft het bedrijf daar grote stappen in gezet,

gevolgen voor de NOS, het bedrijfsbrede Werkbelevingsonderzoek, de ver-

onder meer door diverse nieuwe apps te maken, de internetsite te vernieuwen en een nieuwe vormgeving

nieuwde digitale werkomgeving CyberNOS 2.0 en met gewenst en ongewenst

te lanceren voor de programma´s op televisie. Dat zijn allemaal veranderingen die voor het publiek direct

gedrag. 2012 is verder een speciaal jaar voor de OR, want met zeven leden en

onder meer een nieuw redactiesysteem, speciaal door en voor de NOS ontworpen, een nieuw uitzend-

een ambtelijk secretaris is de Ondernemingsraad van de NOS voor het eerst in

systeem en een nieuwe werkwijze. De voorbereidingen voor dit zogeheten CyberNOS 2.0-project worden

lange tijd weer op volle sterkte.

systemen eigen te maken.

zichtbaar zijn. Maar ook achter de schermen verandert er veel. Collega’s krijgen in 2013 te maken met

in 2012 al ingezet. De OR ziet erop toe dat iedereen voldoende tijd en opleiding krijgt om zich de nieuwe

Tour d’OR Bezuinigingen

De Ondernemingsraad houdt in 2012 een tour langs alle afdelingen van de NOS. Een week lang gaan OR-

Nog maar nauwelijks bekomen van de bezuinigingsschrik die het kabinet-Rutte I heeft veroorzaakt, worden

leden langs de afdelingen Sport, Nieuws, Evenementen, Den Haag en de stafafdelingen. Om te laten zien

in 2012 door het kabinet-Rutte II nog meer bezuinigingen aangekondigd op de publieke omroep. De afge-

waar de OR voor staat, om te horen wat collega’s belangrijk vinden en om te discussiëren over het werk

lopen jaren heeft de NOS kunnen bezuinigen door nóg efficiënter te werken. Maar volgens de OR is de rek

binnen de NOS en de organisatie. Positieve reacties uit het hele bedrijf geven aanleiding om in 2013 een

er nu echt uit. De Ondernemingsraad vreest dan ook dat de nieuwe bezuinigingen de programma’s niet

vervolg te organiseren.

ongemoeid zullen laten. De OR spreekt regelmatig met de directie over de invulling van de bezuinigingen en de te nemen maatregelen.

Ondernemingsraad 2012 De voltallige OR bestaat in 2012 uit:

Werkbelevingsonderzoek

• Marc Hamer (Nieuws)

In 2012 is de Ondernemingsraad, in samenwerking met de afdeling Personeel, Organisatie & Ontwikke-

• Robbert Dijkhuizen (Nieuws)

ling (PO&O), druk met de voorbereidingen en de uitvoering van het derde Werkbelevingsonderzoek. Het

• Robin Ellemers (Sport)

onderzoek werd eerder in 2008 en 2010 gehouden. Samen met de afdelingen PO&O en Marketing & Com-

• Jeanne Beurskens (Nieuws)

municatie probeert de OR zo veel mogelijk collega’s te laten deelnemen. En dat lukt. De betrokkenheid blijkt

• Joop Vernooy (Sport)

groot, want bijna 80 procent van de collega’s vult het onderzoek in. In 2013 is het zaak om met de uitkomsten

• Arturo Perin (Nieuws)

van het Werkbelevingsonderzoek aan de slag te gaan. In samenwerking met de afdeling PO&O wordt een

• Marjan Bakkeren (PTI&I)

plan van aanpak opgesteld om knelpunten die uit het onderzoek naar voren komen aan te pakken.

• Gerard Brouwer, ambtelijk secretaris

86

87

NOS MEER NOS Gebouw De langdurige en ingrijpende renovatie van het NOS-gebouw telt in 2012 nog twee in het oog springende projecten: de sloop van de betonnen aanbouw aan de voorzijde en de opening van de nieuwe hoofdingang op de tweede bouwlaag. De aanbouw was ooit bedoeld als aansluiting op een ander pand, dat echter het tekentafelniveau nooit is ontstegen. Daardoor was voornamelijk sprake van loze ruimte. In april begint de sloop; daarbij wordt de natuurstenen gevelbedekking voorzichtig verwijderd ten behoeve van hergebruik later. Wanneer het project – naar verwachting in de eerste helft van 2013 – zal zijn afgerond, oogt het NOS-gebouw van de kant van de Middenweg aanmerkelijk uitnodigender. Slopen is ook de goedkoopste optie, omdat daardoor op lange termijn onderhoudskosten worden uitgespaard. Medio november gaat de nieuwe hoofdingang open: transparant, ruim, gastvrij en met de uitstraling van een 24/7-organisatie. Tegelijkertijd worden het nieuwe voorplein en het nieuwe parkeerdek in gebruik

Medio november gaat de nieuwe hoofdingang open: transparant, ruim, gastvrij en met de uitstraling van een 24/7-organisatie

genomen. De parkeerplaatsen zijn hoofdzakelijk voor gasten; twee plekken zijn voorzien van een oplaadpaal voor elektrische auto’s. Het voormalige restaurant en de vroegere keuken, alsook de bedrijfsruimtes een verdieping lager, worden in 2012 casco opgeleverd. Zo ontstaat 2000 vierkante meter flexibel in te richten kantoorruimte die kan worden verhuurd aan derden. Hetgeen inkomsten genereert voor de NOS. CyberNOS 2.0 In 2012 wordt veel tijd en energie gestoken in de voorbereiding van CyberNOS 2.0. Dit project omvat de vervanging van de verouderde en afgeschreven apparatuur en software. De ontwikkeling geschiedt grotendeels in eigen huis. Voor hetzelfde bedrag als zeven jaar geleden voor het huidige systeem werd uitgetrokken, krijgt de NOS een efficiënte, volledig geïntegreerde, innovatieve en op maat gesneden werk­omgeving. Zowel qua kostenbeheersing als qua innovatie loopt de NOS hierin, vergeleken met andere Europese publieke omroepen, voorop.

88

89

NOS MEER NOS CyberNOS 2.0 omvat een nieuw redactiesysteem waaraan alle deelsystemen (voor onder meer het

‘Over de NOS’ vernieuwd

monteren van audio en video) zijn gekoppeld. Dat is een gevolg van het uitgangspunt dat de gebruiker

De zogeheten corporate website van de NOS, met informatie over de organisatie, wordt in januari aan-

volledig crossmediaal moet kunnen werken met een gebruiksvriendelijk systeem. Ook is van alle systemen

merkelijk uitgebreid: bestaande rubrieken – zoals Feiten & Cijfers en Onze Programma’s – worden aan-

een beperkte back-up voorzien bij de redactie in Den Haag, waardoor de uitzendingen doorgang kunnen

gevuld met onder meer veelgestelde vragen, biografieën van presentatoren, informatie over stage lopen

vinden, ook als er in Hilversum een calamiteit is. Verder is CyberNOS 2.0 in staat om internetformaten te

bij de NOS en een contactformulier voor publieksreacties en -vragen. Ook wordt de organisatiestructuur

produceren en levert het volledige HD-kwaliteit.

van de NOS inzichtelijk gemaakt en worden de samenstelling en taken vermeld van de Raad van Toezicht en de Commissie van Deskundigen.

De NOS-brede invoering van CyberNOS 2.0 gaat medio 2013 van start. Verder is er een apart gedeelte voor de pers. Media kunnen er een interviewverzoek indienen, persberichten Telefonie

en programma-informatie staan overzichtelijk op een rij en er wordt gelinkt naar de NOS-promo’s op

Eind 2012 stapt de NOS over op bellen via internet. Alle werkplekken krijgen nieuwe telefoontoestellen en

YouTube. Verder beschikt de site over een RSS-feed.

er komt een nieuwe digitale telefooncentrale. Het zogeheten VOIP-bellen is goedkoper en geschikt voor nieuwe toepassingen. Tijdens grote evenementen op locatie kan bijvoorbeeld ‘intern’ worden gebeld, wat

De vernieuwing van ‘Over de NOS’ (te bereiken via NOS.nl en de rechtstreekse url over.nos.nl) past in

kosten bespaart. Ook kunnen in de toekomst vaste en mobiele telefonie worden geïntegreerd.

het streven van de grootste publieke nieuws-, sport- en evenementenorganisatie van Nederland om zo transparant mogelijk te zijn.

Meer mogelijkheden met nieuwe satellietwagen Van de twee satellietwagens (SNG’s) voor televisie is er één – na ettelijke jaren en honderdduizenden kilometers van trouwe dienst – aan vervanging toe. Er wordt een nieuwe in gebruik genomen die beschikt over een aantal interessante extra mogelijkheden: waar voorheen per SNG slechts één signaal kon worden verzonden, heeft de nieuwe een capaciteit van twee gelijktijdige videosignalen (plus nog een audiosignaal). Zo kunnen twee ‘afnemers’ simultaan worden bediend. Is er bijvoorbeeld een persconferentie gaande, dan kan via het ene kanaal een verslaggever daarover berichten in het (reguliere) NOS Journaal, terwijl via het andere kanaal het beeld van de persconferentie doorloopt (ten behoeve van bijvoorbeeld Journaal24, Politiek24 of NOS.nl). Zo kunnen dus twee groepen nieuwsconsumenten tegelijk worden bediend door één SNG, iets waarvoor men vroeger twee SNG’s op pad moest sturen.

90

91

NOS Kijk-, luister- en internetcijfers

NOS ZENDTIJD Televisie

In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de kijk- en luistercijfers van de reguliere NOS-uitzendingen 2012* Zendtijd NOS

2011 Totale zendtijd *

(incl. herhalingen)

Aandeel NOS in

Zendtijd NOS

totale zendtijd

(incl. herhalingen)

Nederland 1

3.867 uur

7.082 uur

54,6 %

3.553 uur

Nederland 2

1.151 uur

7.145 uur

16,1 %

911 uur

Nederland 3

890 uur

7.779 uur

11,4 %

754 uur

Totaal

5.908 uur

22.006 uur

26.9 %

5.218 uur

* Voorlopige cijfers d.d. april 2013 volgens opgave NPO

in 2012. Per uitzending wordt het gemiddelde aantal kijkers en het marktaandeel genoemd. Het marktaandeel geeft procentueel aan welk deel van het totale kijkerspubliek dat op dat moment voor de televisie zat, naar de NOS-uitzending heeft gekeken. Ook is gemeten hoeveel unieke bezoekers de websites van de NOS in 2012 hadden. Het maandbereik geeft het percentage bezoekers aan op de totale Nederlandse bevolking. De kijkcijfers worden gemeten onder kijkers vanaf zes jaar, de luistercijfers onder luisteraars vanaf tien jaar en de internetcijfers onder bezoekers vanaf dertien jaar.

NOS Nieuws Televisie

Radio De zendtijdcijfers voor radio worden in mei gepubliceerd. Dat is te laat voor de gedrukte versie van dit

NOS Journaal in de ochtend Gemiddeld aantal kijkers

Marktaandeel in %

06.30 uur

48.000

14,0

07.00 uur

152.000

26,0

08.00 uur

233.000

26,1

09.00 uur

214.000

29,2

jaarverslag. De cijfers zullen te zijner tijd worden gepubliceerd in het online jaarverslag, dat is te raadplegen op ‘Over de NOS’ (te bereiken via NOS.nl en de rechtstreekse url over.nos.nl).

NOS Journaal van 18.00 uur

92

93

Gemiddeld aantal kijkers

Marktaandeel in %

1.125.000

31,4

NOS Kijk-, luister- en internetcijfers Radio

NOS Journaal van 20.00 uur Gemiddeld aantal kijkers

Marktaandeel in %

1.803.000

29,5

NOS Journaal van 22.00 uur• Gemiddeld aantal kijkers

Marktaandeel in %

558.000

8,0

* Alleen op zondag: de andere dagen zendt Nieuwsuur uit

NOS Radio 1 Journaal Gemiddeld aantal luisteraars

Marktaandeel in %

06.00-09.30 uur (ma-vr)

284.000

10,5

07.00-08.30 uur (za)

234.000

17,5

12.00-12.15 uur (dagelijks)

236.000

5,8

13.00-13.15 uur (dagelijks)

255.000

6,6

16.30-18.30 uur (ma-vr)

178.000

7,2

Gemiddeld aantal luisteraars

Marktaandeel in %

08.00-08.15 uur (ma-vr)*

409.000

10,8

13.00-13.15 uur (ma-vr)*

402.000

9,9

18.00-18.15 uur (ma-vr)*

214.000

11,2

NOS op 3 Gemiddeld aantal kijkers

Marktaandeel in %

171.000

2,9

NOS Jeugdjournaal Gemiddeld aantal kijkers

Marktaandeel in %

08.45 uur

28.000*

3,9

18.45 uur

280.000

6,6

* Het werkelijke aantal kijkers ligt hoger, omdat het NOS Jeugdjournaal in de ochtend veelal op scholen, in

NOS op 3

* De uitzendingen van NOS op 3 op werkdagen van 08.00, 13.00 en 18.00 uur duren ongeveer vijf minuten. De luistercijfers worden echter alleen per kwartier gemeten, waardoor bovenstaande gegevens zijn gebaseerd op kwartiercijfers.

groepsverband, wordt gekeken. Scholen worden echter niet meegenomen in het panel van de Stichting KijkOnderzoek (SKO).

94

NOS Met het Oog op Morgen

95

Gemiddeld aantal luisteraars

Marktaandeel in %

223.000

32,0

NOS Kijk-, luister- en internetcijfers NOS Sport

Radio

Televisie

NOS Langs de Lijn

NOS Sportjournaal

Marktaandeel in %

Gemiddeld aantal kijkers

Marktaandeel in %

16.30-18.00 uur (za)

91.000

5,0

867.000

20,4

19.00-23.00 uur (za)

64.000

7,0

14.00-18.00 uur (zo)

208.000

10,4

22.00-23.00 uur (zo-vr)

89.000

12,4

Gemiddeld aantal kijkers

Marktaandeel in %

Live wedstrijden

3.191.000

47,9

Studio Sportzomer

1.045.000

22,8

EK Journaal

1.305.000

31,1

Gemiddeld aantal kijkers

Marktaandeel in %

Live etappes

790.000

43,6

Studio Sportzomer: De Avondetappe

884.000

23,0

NOS Studio Sport

18.10-19.00 uur (zo)

Gemiddeld aantal luisteraars

Gemiddeld aantal kijkers

Marktaandeel in %

979.000

22,6

Sportzomer EK voetbal

NOS Studio Sport Eredivisie Gemiddeld aantal kijkers

Marktaandeel in %

Zaterdag

1.557.000

27,9

Zondag

2.706.000

46,5

Gemiddeld aantal kijkers

Marktaandeel in %

1.007.000

18,3

NOS Studio Voetbal

96

Tour de France

97

NOS Kijk-, luister- en internetcijfers Olympische Spelen

NOS Evenementen Gemiddeld aantal kijkers

Marktaandeel in %

Live wedstrijden

1.220.000

46,5

NOS Good Morning London

168.000

26,3

NOS London Today

1.565.000

NOS Studio Sportzomer: London Late Night

1.008.000

Top 5 meest bekeken uitzendingen van NOS Evenementen Gemiddeld aantal kijkers

Marktaandeel in %

Nationale Dodenherdenking

4.398.000

60,5

35,1

Nederland Kiest Uitslagenavond

2.093.000

45,5

35,5

André Kuipers De Landing sv

1.830.000

49,0

Nederland Kiest Verkiezingsdebat

1.734.000

26,3

Koninginnedag

1.641.000

78,5

Radio 1 Sportzomer Gemiddeld aantal luisteraars

Marktaandeel in %

Mei – Juni *

182.000

7,3

Juni – Juli *

194.000

8,0

Gemiddeld aantal kijkers

Marktaandeel in %

Juli – Augustus *

186.000

9,0

724.000

11,7

Nieuwsuur

* De Radio 1 Sportzomer duurde van 8 juni t/m 12 augustus. De luistercijfers worden echter steeds over een periode van twee maanden gemeten en komen dus niet precies overeen met de uitzendperiode. Ze geven echter wel een goede indicatie van de luistercijfers en het marktaandeel van Radio 1 Sportzomer.

NOS Internet Gemiddeld aantal bezoekers

Gemiddeld maandbereik (%)

NOS.nl

4.292.000

30,8

NOSop3.nl

340.000

2,4

NOSJeugdjournaal.nl

100.000*

0,7*

Nieuwsuur.nl

141.000

1

* Omdat alleen het aantal unieke bezoekers van 13 jaar en ouder wordt gemeten en de doelgroep van het NOS Jeugdjournaal 9-12 jaar is, wijken deze gegevens af van het werkelijke aantal bezoekers.

98

99

NOS FORMATIEcIJFERS Bronnen kijk-, luister- en internetcijfers NOS Jaarverslag 2012

Personeelsbestand

2012

2011

Kijkcijfers

Aantal FTE

608

611

De kijkcijfers in dit jaarverslag zijn afkomstig van de Stichting KijkOnderzoek (SKO).

Aantal medewerkers

650

657

Luistercijfers De luistercijfers in dit jaarverslag zijn afkomstig van Nationaal Luister Onderzoek (NLO).

Verdeling voltijd/deeltijd

2012

2011

Man

Vrouw

Totaal

Man

Vrouw

Totaal

Internetcijfers

Aantal voltijd contracten

348

134

482

342

126

468

De internetcijfers in dit jaarverslag zijn afkomstig van STIR.

Aantal deeltijd contracten

55

113

168

62

127

189

Totaal

403

247

650

404

253

657

* Onder voltijd vallen contracten van 36 uur en onder deeltijd vallen contracten van minder dan 36 uur

Verdeling kern-/flexposities

2012

Aantal FTE kernposities

548

2011 Bandbreedte

Bandbreedte 562

92%

Aantal FTE flexposities

60

10%

49

8%

Totaal

608

100%

611

100%

Aantal medewerkers per afdeling

2012

2011

Nieuws

360

368

Sport

145

148

Evenementen

16

19

Overig*

129

122

Totaal

650

657

* DocuMedia, Digitale Nieuwe Media en stafafdelingen

100

90%

101

NOS FORMATIEcIJFERS Leeftijdverdeling man/vrouw (aantal medewerkers) 2012

2011

Leeftijd

Man

Vrouw

Totaal

Man

Vrouw

Totaal

<=25

4

2

6

10

8

18

26 - 30

20

24

44

36

31

67

31 - 35

55

36

91

61

39

100

36 - 40

58

40

98

67

54

121

41 - 45

91

54

145

94

46

140

46 - 50

69

47

116

56

36

92

51 - 55

57

20

77

49

18

67

56 - 60

35

19

54

25

21

46

60>

14

5

19

6

0

6

Totaal

403

247

650

404

253

657

De gemiddelde leeftijd in 2012 is 44 jaar (dit was in 2011 43 jaar)

Verdeling dienstjaren (aantal medewerkers)

102

2012

2011

0 - 10

310

355

11 - 20

288

251

21 - 30

35

36

31 - 40

17

15

> 40

0

0

Totaal

650

657

103

NOS FORMATIEcIJFERS Aantal medewerkers per salarisklasse

Instroom en uitstroom

Schaal

2012

2011

A-D

0

0

E

11

12

F

59

65

Uitstroom (aantal medewerkers) 33

39

g

227

230

Uitstroom (percentage)

5,9

H

230

232

J

102

98

K

8

7

L

9

8

M

4

5

Totaal

650

657

2011

Ver onder de norm (0%)

0,3%

0,3%

Te ontwikkelen (1,25%)

4,9%

3,2%

conform de norm (2,5%)

88,0%

89,0%

Boven de norm (3%)

4,3%

5,5%

Ver boven de norm (4%)

2,5%

2,0%

Totaal

100,0%

100,0%

2011

Instroom (aantal medewerkers)

26

36

Instroom (percentage)

4

5,5

5,1

Duur dienstverband uitdienst getreden medewerkers

Beoordelingen naar kwalificatie 2012

2012

2012

2011

0-4

14

18

5-9

4

8

10 -14

9

6

15 - 19

2

1

20 - 24

3

4

>=25

1

2

33

39

2012

2011

2,56%

2,54%

ziekteverzuimpercentage*

* Deze cijfers zijn exclusief zwangerschap en WAO / WIA

(s)Ken jezelf!-trajecten 2012 2012

2011

Aantal deelnemers

2012

2011

% t.o.v. afdeling

Nieuws

21

59

5,7%

16,0%

Sport

4

25

2,7%

16,9%

Overig*

5

16

4,1%

11,3%

Totaal

30

100

4,6%

15,2%

* DocuMedia, Digitale Nieuwe Media, Evenementen en stafafdelingen

104

105

NOS financieel jaarverslag Hieronder vindt u de exploitatierekening en de balans van de NOS over 2012. Het volledige financiële jaarverslag vindt u op NOS.nl.

EXPLOITATIEREKENING (bedragen x 1.000 euro)

Baten Media-aanbod Programmagebonden eigen bijdragen Opbrengst overige nevenactiviteiten Som der bedrijfsopbrengsten

170.108 148.566 6.056 4.326 2.689 2.836 178.853 155.728

Lasten Lonen en salarissen Sociale lasten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Directe productiekosten Overige bedrijfslasten Som der bedrijfslasten

38.903 11.100 3.544 116.983 7.802 178.332

38.106 9.889 3.306 78.080 8.386 137.767

251 -1.067 -295

44 -1.237 16.768

Rentebaten en inkomsten uit beleggingen Rentelasten en soortgelijke kosten Saldo uit gewone bedrijfsuitoefening Over te dragen reserve Exploitatiesaldo

106

2012 2011

107

-16.885 0 -17.180 16.768

NOS financieel jaarverslag balans Balans NOS per 31 december 2012 Na bestemming exploitatiesaldo (bedragen x 1.000 euro) Activa

31 december 2012

31 december 2011*

Vaste Activa Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen & terreinen 54.227 49.080 Inventaris en inrichting 641 959 Andere vaste bedrijfsmiddelen 8.534 3.812 Materiële vaste activa in uitvoering 2.763 2.444 Niet aan bedrijfsuitoefening dienstbaar 2.311 2.416 68.476

58.711

Vlottende activa Voorraden Onderhanden werk 23.112 23.099 23.112

23.099

Vorderingen Handelsdebiteuren 3.698 3.258 Overige vorderingen 5.045 3.569 8.743

6.827

Liquide middelen 8.999 7.273 8.999

7.273



109.330

95.910

Passiva

31 december 2012

31 december 2011*

Eigen vermogen Algemene Reserve 10.962 10.962 Bestemmingsreserve Superevenementen 17.185 17.480 Reserve voor Media-aanbod 7.200 7.200 Over te dragen reserve -16.885 18.462 35.642 Voorzieningen Voorzieningen voor pensioenen 1.819 1.685 Overige voorzieningen 3.251 2.830 5.070 4.515 Langlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen 19.537 20.932 19.537 20.932 Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers 19.344 18.362 Belastingen en premies sociale verzekeringen 2.373 1.978 Schulden aan kredietinstellingen 1.395 1.395 Overige schulden 43.149 13.086 66.261 34.821 109.330 95.910

* de cijfers over 2011 zijn geherrubriceerd teneinde vergelijkbaarheid met 2012 mogelijk te maken

* de cijfers over 2011 zijn geherrubriceerd teneinde vergelijkbaarheid met 2012 mogelijk te maken

108

109

Samenstelling directie en hoofdredacties in 2012

Contactgegevens NOS

NOS Directie

NOS Nieuws

Jan de Jong, algemeen directeur

Marcel Gelauff, hoofdredacteur

Geert Hofman, zakelijk directeur

Giselle van Cann, plaatsvervangend hoofdredacteur Vanaf februari 2012: Aletta Oosten, adjunct-hoofdredacteur

Raad van Toezicht

Bart Leferink, adjunct-hoofdredacteur

Bezoekadres: Media Park, Sumatralaan 45, 1217 GP Hilversum Postadres: Postbus 26600, 1202 JT Hilversum E-mail: [email protected] Telefoonnummer:

Johan van der Werf, voorzitter Boudewijn Dessing, vicevoorzitter Anita Arts Els van Batum Khalid Boutachekourt Jan de Vries

NOS Sport Maarten Nooter, hoofdredacteur Pim Marks, adjunct-hoofdredacteur Ewoud van Winsen, adjunct-hoofdredacteur Selma Schuurman, adjunct-hoofdredacteur

Commissie van Deskundigen Harry Kramer, voorzitter

NOS Evenementen

Suzette Wyers Yvonne Zonderop

Peter Kloosterhuis, hoofd

Ouke Arts Huub Wijfjes

110

111

035 – 677 92 22

Colofon Tekst en productie: NOS Fotografie:    Stefan Heijdendael, NOS, ANP Concept en vormgeving:

AC+M, Maarssen

Drukwerk:

Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam

112

113